[zaloguj się]
[pdf]

PRZYRZEKANIE (6) sb n

Pierwsze e oraz a jasne; -e z tekstu nieoznaczającego é.

Fleksja
sg
G przyrzekaniå
A przyrzekani(e)
I przyrzekaniem, przyrzekanim

sg G przyrzekaniå (2); -å (1), -(a) (1). ◊ A przyrzekani(e) (1). ◊ I przyrzekaniem (2), przyrzekanim (1); -em Oczko; -em : -im BielKron (1:1); ~ -em (1), -(e)m (1).

Sł stp brak, Cn: przyrzykanie s.v. przyrzeczenie, Linde bez cytatu s.v. przyrzec.

Zapewnianie, że tak będzie (zwykle coś pomyślnego dla osoby, której się przyrzeka); pollicitatio, pollicitum, promissio, promissum Cn (6): PEtryło Wáłáſki Woiewodá zápomniawſzy ſwey ćći tákież przyrzekánia/ ktoremi ſie záwżdy Krolowi Polſkiemu obligował ſnim w pokoiu być/ w thárgnął z ludem ſwoim do Pokućia BielKron 421v.

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść (1): thenże gwáiak/ tęż Sálſę/ [...] dáwáćieſmy zwykli: [...] z tym przyrzekániem/ y z temi wywody/ że iuż porządnieyſzy/ mędrſzy/ y do zdrowia pożytecznieyſzy/ ſpoſob wynáleźion być niemoże Oczko 2.

Zwroty: »przyrzekania nie odstępować« (1): A thak mi chczaczi swamy przyaczielem moym dobre a przyaczielskie zachowanie miecz y przirzekania slow ſwoych nieodſtepvyacz, [...] prziſwolylyſmi samy kv themv abi czy poddany waſchi bili dobrowolnie wipvſczeny LibLeg 10/91.

»przyrzekanie uczynić [komu]« (1): HNet yedno ſobye roſpomni o moy miły Pánye/ Iák łáſkáwe obyetnice mocne przyrzekánye/ Vcżyniłeś z łáſki ſwoyey mnye ſłuſſce twoyemu/ Abych mocnie záwżdy vfał záſlubyenyu twemu LubPs bb.

Wyrażenie: »przyrzekanie słow swoich« (1): LibLeg 10/91 cf »przyrzekania nie odstępować«.
Szereg: »obietnice, przyrzekanie« (1): LubPs bb cf »przyrzekanie uczynić«.
a. Zaręczanie, gwarantowanie, branie na swoją odpowiedzialność (2):

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść (1): A nie dufacieli moim ſłowom/ będzyem wſzyſcy ręcżyć álbo zakłády damy s pewnym przyrzekániem/ iż ſie wam k woli wſzytko sſtánie. BielKron 108v.

Wyrażenie: »pewne przyrzekanie« (1): Cf wyżej.
Wyrażenie przyimkowe: »za przyrzekanim [czyim]« (1):
~ Wyrażenie: »za przyrzekanim za przespieczność« (1): przyiecháli poſłowie Tureccy y z Węgier do krolewicá/ proſząc áby iechał do Węgier ná ſwe kroleſtwo/ ácż ſie ſthego długo wymawiał y z máćierzą/ wſzákże zá przyrzekánim y przyſięgą poſłow zá wſzelką przeſpiecżność/ wyiechał y z Krolową máćierzą z Polſki záſię do Węgier BielKron 316v.
Szereg: »za przyrzekanim i przysięgą« (1): Cf wyżej. ~

Synonimy: obiecanie, obietnica, przyobiecanie; a. rękojemstwo, rękojmia.

Cf PRZYRZEKAĆ

MP