przyrzekać co [= przedmiot przyrzekania] (6): Kterey [!] ſie ia łaſzcze poruczam, na potim więtſze rzeci przyrzekaiąc ieſtli tę małą pobacżę być wdzięcżną. GlabGad A4; BielKron 396v; To też oſobną ſztukę iſcie w ſobie máią/ Iż ſłowo rádzi dzierżą/ gdy czo przyrzekáią. RejZwierc 241. Cf »przyrzekać pokoj«, »wiarę przyrzekać«.

przyrzekać komu (12): Thegoż też cżáſu poſeł drugi Krolá Perſkiego Huſákáſáná Izáák s Trápezunda przyiechał/ proſząc áby ſie wypráwili przećiw Turkom ná Wioſnę/ przyrzekáiąc im wygłádzenie gruntowne ich z Grecyey y z Azyey. BielKron 396v, 91, 107v, 214v, 249, 275 (9). Cf »przyrzekać pokoj«, »wiarę, za wierność przyrzekać«.

przyrzekać za kogo [= w czyim imieniu] (3): BiałKat 186; [król Jagiełło] poiął trzecią żonę Elżbietę Gránowſką Wdowę/ [...] Mátkę ſwoię Chrzeſną bo oná gdy go chrzczono zań według zwyczáiu przyrzekáłá StryjKron 547; A Iż ná Małżeńſtwie náſzym wiele Rzeczypo⟨spolitej⟩ należy: tedy obiecuiemy y przyrzékamy/ zá ſię y zá potomki náſzé Króle Polſkié/ nigdy nic nie ſtánowić/ áni przed ſię bráć około Małżeńſtw náſzych/ mimo wiádomość y przyzwolenié Rad Koronnych oboygá narodu. SarnStat 638.

cum inf (14): powyada ze wyedzyal yſch pyenyadze the beli kradzyone a mowyel mv abi ſzią nycz nyeball a ſuknya go opatrzicz przirzekayącz. LibMal 1547/128; ZapWar 1549 nr 2657; HistRzym C4; Krol Egipſki poſłał do niego [do króla Jozjasza] proſząc by mu nie przekażał do rzeki Eufráten ciągnąć/ przyrzekáiąc mu żadney ſzkody nie vcżynić. BielKron 91; Serwilius zrzućił s ſiebie páwłokę/ oblokſzy ſie w poſpolite odzyenie/ vpominał lud poſpolity/ proſząc áby ſie thego dniá vpokoili/ przyrzekáiąc ná ich żądánie wſzytko ziednáć v Pátrycyuſow BielKron 107; Pothym Kſiążę dobywſzy miecżá przyrzeka ludu poſpolithemu práwá y wſzytki záchowánia trzymáć. BielKron 275, 107v, 249, 380v, 436v; Bibrák Kánclerz Krolewſki zácżął ſwoię mowę. Ze doznał Krol Sármáckiey wiáry y miłośći/ Przyrzekáiąc ich bronić/ mnożyć gránic włośći. StryjWjaz B4; ZapKościer 1580/13v; SarnStat 638, 1000.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikiem: za to (1); iż, że (6), bezspójnikowo (1)] (7): bacżąc to Krol/ wybrał dwánaśćie tych ktorym więcey dufał/ ktorym rozdał cżęśći miáſtá ſpráwowáć/ przyrzekáiąc wſzytkim/ yż ná Wielkę noc będą wolni od oblężenia BielKron 214v; ſtey przycżyny poſeł Wenecki Gábryel Tryniſan/ w poſelſtwie iechał do Skánderbegá od Wenetow/ [...] przyrzekáiąc że ſnim będą Weneći záwżdy w káżdey potrzebie BielKron 253v; [Gliński] ziechał do Moſkwy s ſkárby y s przyiaćielmi ſwymi do Bázyle^go Iwánowicá/ ktoremu podawſzy niektore zamki/ przyrzekał mu poſiędzye wſzytkę Litwę/ ieſli iego rády ſłucháć będzye BielKron 405v, 395v, 454v; Iż gdy ſie przyda/ że ſzláchćic ſzláchćicá w domu/ álbo ná dródze dobrowolnéy/ álbo ná iákim mieyſcu chcąc zábiie: obiecuiemy y przyrzékamy [...] iż tákiégo mężobóycę [...] pozwáć roſkażemy SarnStat 605; Tákże kiedyć przypomnię ſpráwy świátá tego/ [...] Y ktore tu z tey miáry piſáć pocżąć muſzę/ Z dworſkimi Poétámi zetrzeć ſię kęs ſkuſzę. W cżym nie wiem iezliże tu doſtoię potężnie/ Ale zá to przyrzekam że ſię potkąm mężnie. CzahTr C4v.

W połączeniach szeregowych (2): bo od thego odstampicz nyemaſſ czoſzmy naprzod kv zaleczenyv Crola Iana ywspomozenyv kv laſcze Caeſ. napiſſaly, any chczymy aby ynſzego czo ymyenyem naſzem czynyl, yednal abo przirzekal LibLeg 7/35; Przywiléy przodków náſzych Prziymuiemy/ mocny czynimy/ y potwiérdzamy przez ninieyſzy liſt/ obowięzuiąc ſie imiony náſzémi/ [...] y Szláchty Wielkiégo X⟨ięstwa⟩ Litew⟨skiego⟩ dobrą wiárą/ w ſłowie náſzym ſtałym y wiernym/ oddaliwſzy wſzelką zdrádę y chytrość/ obiecuiemy/ przyrzékamy/ y przez przyśięgę náſzę vczynioną tym ſie ćieśniéy obowięzuiemy/ ten zapis wysſzéy nápiſány/ [...] we wſzytkich Artykuléch/ [...] y ſkazániu vtwiérdzony trzymáć/ y ná wieki niezgwałcenié chowáć. SarnStat 1000.

przyrzekać co [= przedmiot przyrzekania] (2): Ceſarz niechćiał indzyey/ iedno gdzie [koncylium] ſie pocżęło/ áby ſie tám dokonáło. Y náto námawiał kſiążęthá przyrzekáiąc káżdemu zá wſzelką wolność/ thák w mowieniu iáko w odyechániu przeſpiecżność BielKron 233v; Mącz 84a.

przyrzekać komu (10): LibLeg 10/154; Y rzekł Iudás do Izráelá oycá ſwego/ Poſli zemną to pácholę á niech iedźiemy/ żebyſmy wżdy żywot náſz záchowáli [...]. Ia ſam tobie zań przyrzekam/ á mnie ſie go vpominay: Ieſlibych go záſie tobie nie przywiodł BibRadz Gen 43/9, Prov 27/13; Ceſarz kazał ie [wziętych do niewoli] śćináć/ ále Iáncżárowie proſili zá nimi áby ie dano ná okup bo im przyrzekáli zá záchowánie zdrowia BielKron 310, 107, 233v, 247v; Mącz 84a; PaprPan Aa4; [BielKron 1597 417 (Linde błędnie 471 s.v. przyrzec)]. Cf przyrzekać komu o kim.

przyrzekać komu o kim (1): De ipso Antonio tantum tibi polliceor, Obiecuyęć álbo przirzekam o Antoniuſie. Mącz 308c.

przyrzekać za kogo (6): Weźmi ſzátę tego kthoryć ręcżył zá obcego/ á ktoryć przyrzekał zá obcą/ weźmi zakład od niego. BibRadz Prov 27/13, Gen 43/9; A rozumieć nie mamy/ żeby też dźiatki máłe they woley prozne były/ ponieważ ieſt nam wiádoma oná Kośćiołá Swiętego wola/ ktory zá nie przyrzeka. KuczbKat 135; PaprPan Aa4; CiekPotr 39. Cf Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym.

przyrzekać za co (8): A iż to obiecujecie, że to będzie strzymano od stanu rycerskiego nic dalej nie odmieniać w sprawach kościelnych aż do przyszłego sejmu i przyrzekacie za to okrom założenia ktorej winy, wierzył-ci by KJM waszem osobam Diar 58; Bacżąc Skánderbeg iż ſie ná to vdał Amurat dobywáć zamkow/ vpominał ſwoie Stároſty zwłaſzcżá ná Kroiey/ aby ſie ſtale bronili przyrzekáiąc im zá dobry rátunek. BielKron 247v; Potym Carz Turecki poſłał krolewicowi węgierſkiemu trzy konie piekne [!]/ [...] przez poſły ſwoie/ ktorzy krolowey proſili/ áby ſyná ſwoiego poſłáłá do niego [do cesarza] pod iego namiot y z pány opiekuny/ przyrzekáiąc zá wſzelką wolność przyść y odeyść BielKron 313, 107, 233v, 310; PaprPan E2; Ci co przedawáią nabiáły/ máią przyrzekáć zá dwádźieśćiá y dwie kwarćie: á ták onemu niedoſtánie co kupił/ ma fáſkę wroćić/ á nágrodźić mu to ma dworká. GostGosp 126; [Námawiáli mieſzcżány w tym miáſtecżku áby ſie im poddáli/ przyrzekáiąc im zá wiecżną wolność. BielKron 1597 417 (Linde błędnie 471 s.v. przyrzec)].

przyrzekać czym (2): Mącz 84a; Iſz oni dobrowolnie puſczaią bieniaſzewi brathu ſwemu przyrodnemu W zelistriiewie dwu kmiećiu [...], obiecuiąc y thym ninieyſzym Contractem przyrzekaiąc ſpolem wſzyſcy, wyzei ſprzyrzeczeni, iedęn drugiego nie odſtępuiąc. ZapKościer 1580/13.

Ze zdaniem dopełnieniowym [zawsze: że, iż] (3): gdzie poſſel Czeſſarza Thvr: kyerdey przirzekal krolowy ye^go M. ze mial ziwotha beſpyeczen bicz LibLeg 10/154v; przyrzekał też [cesarz]/ iż tám [na koncylium w Trydencie] niemiáło być nic innego poſtánowiono/ iedno według náuki piſmá ſwiętego. BielKron 233v; ActReg 76.

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia dalszego w zdaniu nadrzędnym [za kogo że] (1): Ia zá Piotrá przyrzekam/ [...] Ze do cżego chceſz go mieć ná wſzytko ſie przyda. PaprPan F3.