[zaloguj się]

42. Postać graficzna oboczności hasłowych.

Fonetyczne lub morfologiczne odmianki hasła piszemy a linea półtłustym drukiem w następnym wierszu po haśle (ewentualnie po rozpatrzeniu oboczności rodzajowych lub aspektowych). Układamy je w zasadzie według częstości występowania, ale gdy postać hasła ustalimy nie według częstości bezwzględnej, lecz ilości tekstów (por. 24.a.), na pierwszym miejscu znajdzie się mniej liczna odmianka hasłowa (inaczej niż w t. I, s.v. ALZBANT). Po każdej odmiance w nawiasie stawiamy liczbę statystyczną kursywą.
W dalszej kolejności zapisujemy te wypadki, które nie dają możliwości jednoznacznej rekonstrukcji formy podstawowej. Zapisy tych form rozdzielamy skrótem a. (z kropką).

 

a. Odmianki alternatywne.

Odmianki alternatywne w zasadzie zapisujemy zwyczajną (nie półtłustą) antykwą, z wyjątkiem następujących wypadków:

  • jeżeli rekonstrukcja całego hasła nastręcza wątpliwości (zwykle w hasłach jednokartkowych), np.:
    chodziwać a. chodzywać (2)
    – (bez wykazu źródeł);
  • jeżeli odmianka alternatywna nie pokrywa się z żadnym pewnym wariantem hasła.

Tak więc oprócz sytuacji najprostszej zapisywanej według schematu:

a (x), b (x), a a. b (x)

– mogą być też kombinacje:

a (x), b (x), c a. d (x)

– albo:

a (x), b (x), c a. a (x)

– i inne.
Jak widać, człon odmianki alternatywnej wymagający zapisu półtłustego stoi na pierwszym miejscu, z wyjątkiem rzadkich wypadków, gdy możliwość innego odczytania jest znacznie mniej prawdopodobna, np.:

hadrować (x), hadrować a. hadrować się (x).

 

aa. Wykaz źródeł.

Wykaz źródeł podajemy tylko dla tych odmianek alternatywnych, które wymagają zapisu półtłustego. Dla odmianek pisanych normalną czcionką przewidujemy podanie tekstów tylko w wypadku takim, jak w następującym przykładzie:

czerstwy (17), czyrstwy (10), czerstwi (1), czyrstwi a. czyrstwy (3), czerstwy a. czerstwi (10).

Chodzi o hasła, w których różnice występujące w dwu (lub więcej) sylabach są niejednorodne, a tylko jedna z nich nie jest we wszystkich tekstach udokumentowana w sposób pewny.
Jeżeli zapis ciągów alternatywnych miałby zająć w wykazie źródeł zbyt wiele miejsca, możemy skrócić go tylko do cząstki istotnej dla danej oboczności, np. zamiast:

kniaź a. kniaż a. kniaz MetrKor (2); kniaz : kniaź, knieź a. kniaż, knież a. kniaz, kniez LibLeg (2:15)

– zapiszemy:

-ź a. -ż a. -z MetrKor (2); -z : -ź a. -ż a. -z LibLeg (2:15)

(w haśle KNIAŹ sporządzono oddzielne części podhasłowe dla -a- : -e- oraz dla -ź : -ż : -z (por. 45.)).
Oczywiście we wstępnym wyliczeniu oboczności zapis jest pełny.