« Poprzednie hasło: !CZSZLO | Następne hasło: CZTĄC » |
CZTA (7) sb f
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
A | cztę | czty |
I | cztami |
sg A cztę (2). ◊ pl A czty (3). ◊ I cztami (2).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.
Znaczenia
Uczta, biesiada, poczęstunek, ugoszczenie; mensa Mącz; coena Calag (7): A tym obycżáiem ſobie lud poſpolity vbogi ſwe práwá ſtráćił/ gdy proſty lud pocżął przełożonym pochlebiáć zá cżtámi ſwobodnemi/ ſkąd Rzecżpoſpolita záſię pocżęłá niſzcżeć. BielKron 119, 119; Extruere mensas epulis, Koſztownemi potráwámi cztę wyrządźić. Mącz 422d; PowodProp 74.
Zwrot: »zaprosić, wezwać na cztę« (1 : 1): Záprośić et wezwáć ná cżtę. Invitare. Vocare ad coenam. Calag 151a.
Szeregi: »czta i witanie« (1): Rurał [...] yął ſie coffáyąc na zad/ kokoſſyć y nádymáć/ á chłopyętá obacżywſſy że ſie yeſſcże gnyewa/ á cżty y withanya nye zá wdzyęcżne prziymuye/ przydali mu wyęcey GliczKsiąż H8.
»potrawa, trunek i czta« (1): boſmy ſie też barzo záleżeli y zániedbáli Rycerſkich ſpraw/ vżywáiąc rozmáićie domowey wcżeſnośći [...] przes potráwy/ trunki y cżty rozmáite BielSpr 60v.
Synonimy: biesiada, czczenie, czestowanie, cześć, podejmowanie, uczta, wieczerza.
KN