« Poprzednie hasło: DOJĄCY | Następne hasło: DOJĄD » |
DOJĄĆ (7) vb pf
o jasne.
Fleksja
inf | dojąć |
---|
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | dojął |
f | dojęła |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by dojął |
f | by dojęła |
inf dojąć (2). ◊ fut 3 sg dojmie (1). ◊ praet 3 sg m dojął (1). f dojęła (1). ◊ con 3 sg m by dojął (1). f by dojęła (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) – XVIII w.
Znaczenia
1. Dotknąć, urazić boleśnie, przeniknąć do głębi sprawiając ból fizyczny lub psychiczny, dokuczyć, zgnębić, znękać (6):
dojąć komu (3): Aſz gdy im niewola y nędzá wielka doięłá: dopiero ocży ná grzech ſwoy otworzyli SkarŻyw 558; Więc kiedy mu doymie głod/ naprzod do ogrodá Cudzego leźie/ [...] Krádnie rzecży ogrodne/ owoce obrywa KlonWor 34. Cf Fraza.
Fraza: peryfr. »skora wołowa dojmie [komu] aż do kości« = ktoś dostanie batem (1): pátrz żeby ſkorá twárda porzezána Wołowa nie doięłáć áż do kości, ieśli Ná ten czás nie przybędźieſz CiekPotr 76.
Zwrot: »do żywego dojąć« (3): ad vivum resecare, S żiwym weſpołek odciąć do żiwego doyąć Mącz 377c; Ubi frigidus imber altius ad vivum persedit, Gdy źimny deſzcz do żiwego doyął. Mącz 379b, 500c.
2. Osiągnąć, otrzymać, odzyskać, odebrać [czego na czym] (1): A ile by długu ſwego ná koniu [arestowanym ku przedaniu] nie doiął/ áby ná Perſonie ſzukał. GroicPorz eev.
Synonimy: 1. dobrać, dojechać, dokuczyć, dostać, dotknąć, dotrzeć, osięgnąć, trefić; 2. dojść, osięgnąć.
Formacje pochodne cf JĄĆ.
LZ