[zaloguj się]
[pdf]

KMIECI (21) ai

e jasne.

Fleksja
sg
mNkmieci fNkmieciå, kmiecia nN
G G Gkmieci(e)go
Akmieci A A
I Ikmiecią I
pl
N subst kmieci(e)
G kmiecich
L kmiecich

sg m N kmieci (11). ◊ A kmieci (2). ◊ f N (attrib) kmieciå (1) Mącz, kmiecia (1) RejRozpr. ◊ I kmiecią (2). ◊ n G kmieci(e)go (1). ◊ pl N subst kmieci(e) (1). ◊ G kmiecich (1). ◊ L kmiecich (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Przymiotnik od „kmieć” ‘chłop poddany, wieśniak’; rusticus, silvester Mącz; colonicus Calep (21): Kmiećiá niewola. RejRozpr D4 marg; Sylvestra tecta, Chłopskie kmiecie chyzy/ cháłupki. Mącz 436c; Villa rustica, Część budowánia kmieciego w którym álbo ogrodnik álbo nayemnik álbo komornik ſiędzi. Mącz 496c, 436c, 468b; Colonicus – Kinieci [!]. Calep 217a.

W charakterystycznych połączeniach: kmiecie(-i, -a) budowanie, chałup(k)a (2), chyz (2), niewola, stan.

Szereg: »kmieci i niewolniczy« (1): O iáko wielka wiárá y miłość Apoſtolſka cżłeká tego [Mojżesza]. ták wiele opuśćić Páńſtwá/ roſkoſzy/ ſławy/ dla Bogá/ á iąć ſię nędze y wzgárdy/ y zá ſtan Krolewſki/ kmieći y niewolnicży/ odmienić y przyiąć. SkarŻyw 478.
a. Rolniczy, związany z uprawą roli, z życiem na wsi; rusticanus, rusticarius, villaticus Mącz (14): Imiona kmieczich rzeczy rozlicnich. Mymer1 nlb 1; Georgia, Orániná/ Kmieći żiwot. Mącz 144c; Georgicus, Georgicum carmen, Wierſze o kmiećich rzeczách. Mącz 144c; Villico, Kmiecią ſie rzeczą obchodzę/ ná wśi ſie obieram/ wieyską rzecz á oráninę prowádzę. Mącz 496d, 362a, b [6 r.], 496c [2 r.], d.

W charakterystycznych połączeniach: kmieci(-a) dom (2), kosa, obchod, rzecz (4), żywot (3).

Synonimy: chłopi, chłopski; a. gburski, oracki, wiejski, wieśny.

Cf KMIECIOW, KMIECKI, KMIECNY, KMIECY, KMIOTOWSKI

MM