[zaloguj się]
[pdf]

NIEZDROŻNY (7) ai

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
fNniezdrożnå nNniezdrożn(e)
Gniezdrożn(e)j Gniezdrożnégo
A Aniezdrożn(e)

sg f N niezdrożnå (3). ◊ G niezdrożn(e)j (1). ◊ n N niezdrożn(e) (1). ◊ G niezdrożnégo (1). ◊ A niezdrożn(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.

1. Taki, jaki być powinien, słuszny; commodus Modrz (6): Wiele ich ieſt co zdánie Vlpiánowe gánią/ ktory nápiſał/ że zwierzchny Pan ma być od praw wolen: co ácż niezdrożne wyrozumienie ma/ iáko niżey okażę ModrzBaz 97v; Lecz y przezwiſko Papieżniká/ ácz od haeretykow nie dawno zmyſlone/ wſzákże nie zdrożne ieſt. Bo nie ieſt imię wzięte od iákiego miſtrzá nowego (iákie ſą nazwiſká haeretykow) ále od namiáſtká Chriſtuſowego/ potomká Piotrowego WujNT 444.

niezdrożny komu (1): Wyiąwſzy żeby co niezdrożnégo práwu źiemſkiému [quod contra ius terrestre non esset JanStat 238] kośćiołowi było odkazano: tedy w ten czás będźie wolno chceli do duchownégo/ chceli do świetckiégo práwá przypozwáć ſtronę. SarnStat 215.

Wyrażenie: »niezdrożna rzecz« (2): A ták niezdrożnaby byłá rzecż [non abs re fuerit]/ o káżdy nakład vżywáć rády przednieyſzych á rozſądnych oſob ModrzBaz 22; A iżby ten ſkarb Rzeczypoſp: y ſam przez ſię pomnáżáć ſię mogł/ tedy y to podobno nie zdrożnaby rzecz byłá/ [...] áby czáſu doſtátku y pokoiu/ ludziom pieniędzy potrzebuiącym/ ſzáfárze ſkárbu tego vżyczáć mogli do pewnego czáſu pewnych ſum VotSzl D4.
a. W funkcji rzeczownika: »niezdrożna« (1): Wſzákóż iáko gdźie Céſárſkié práwá idą, od ſtá złotych dáwáć pożytku, tedy niezdrożna ieſt ná tym przeſtáwáć. SarnStat 1274.
2. Zły, niemoralny, niezgodny z czym (1): Day ábych zátłumion nie był od káżdey złośći niezdrożney LubPs ee3.

Synonimy: 1. dobry, godny, należyty, przystojny, słuszny, sprawiedliwy, własny, właściwy; 2. niedobry, nieprzystojny, niesłuszny, zły.

Cf ZDROŻNY

JB