[zaloguj się]
[pdf]

PRZYSTOJNY (367) ai

o jasne.

comp i sup (22+7) -przystojniejszy (29); -ejszy (4), -(e)jszy (25). sup nå- (6), nåj- (1) GórnDworz; ~ nå- (5), n(a)- (1).

Fleksja
sg
mNprzystojny, przystojniejszy, nåprzystojniejszy fNprzystojnå, przystojniejszå, nåprzystojniejszå, przystojn(a) nNprzystojné, przystojniejszé
Gprzystojnégo, przystojniejszégo Gprzystojnéj, przystojniejszéj Gprzystojnégo, przystojniejszégo
Dprzystojn(e)mu Dprzystojn(e)j Dprzystojn(e)mu
Aprzystojny, przystojniejszy Aprzystojną, przystojnu Aprzystojné
Iprzystojnym Iprzystojną Iprzystojnym, przystojn(e)m
Lprzystojnym Lprzystojnéj Lprzystojnym
pl
N subst przystojn(e), przystojniejsz(e)
G przystojnych
D przystojnym
A subst przystojné, przystojniejszé
I f przystojn(e)mi
n przystojnymi
L przystojnych

sg m N przystojny, przystojniejszy, nåprzystojniejszy (29). ◊ G przystojnégo, przystojniejszégo (12); -égo (1) SarnStat, -ego (1) MurzHist, -(e)go (10). ◊ D przystojn(e)mu (1). ◊ A przystojny, przystojniejszy (9). ◊ I przystojnym (2). ◊ L przystojnym (1). ◊ f N przystojnå, przystojniejszå, nåprzystojniejszå (54), przystojn(a) (8). ◊ G przystojnéj, przystojniejszéj (18); -éj (4), -(e)j (14). ◊ D przystojn(e)j (1). ◊ A przystojną (44), przystojnu (1) LibLeg. ◊ I przystojną (14). ◊ L przystojnéj (11); -éj (1), -(e)j (10). ◊ n N przystojné, przystojniejszé (12); -é (1), -(e) (11). ◊ G przystojnégo, przystojniejszégo (46); -égo (1), -(e)go (45). ◊ D przystojn(e)mu (3). ◊ A przystojné (20); -é (3), -(e) (17). ◊ I przystojnym (12), przystojn(e)m (1) ActReg. ◊ L przystojnym (8). ◊ pl N subst przystojn(e), przystojniejsz(e) (16). ◊ G przystojnych (8). ◊ D przystojnym (2). ◊ A subst przystojné, przystojniejszé (20); -é (6), -(e) (14). ◊ I f przystojn(e)mi (6). n przystojnymi (1). ◊ L przystojnych (7).

Składnia comp: przystojniejszy jako (3) GroicPorz, RejPos, KuczbKat, niż, niżeli (2) KwiatKsiąż, CzechRozm.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) – XVII w.

1. Taki, jak być powinien; właściwy, należyty, odpowiedni; debitus Vulg, Modrz, Calag, Calep, JanStat; decens Modrz, Calep, JanStat, Cn; dignus Vulg, Modrz, JanStat; conveniens Mącz, Modrz, Calep; congruens Modrz, Cn; competens Miech; decorus, suus PolAnt; aequus Modrz; meritus Calep; necessarius JanPrzyw; congruens, consentaneus, idoneus, perdecorus Cn [tylko w połączeniu z rzeczownikiem nieosobowym, głównie abstrakcyjnym, rzadko konkretnym] (361): Pyotr wpirwſſym liśćye też żydy [...] nápomina ku pokućye y śwyętobliwemu/ á wedle ſtanu káżdego przyſtoynemu żywotowi KromRozm II e4; CHełmſcy w Krákowſkiey ziemi/ nie proſtacy byli/ Bo w tym co przyſtoynego/ záwżdy ſie ćwicżyli. RejZwierz 67; Gosćiu/ pry/ iuż przeſtaway na iedney oſobie [tj. postaci, w które Proteusz się odmienia]/ A ktora przyſtoynieyſza/ przywłaſzcz że ią ſobie. Prot A4, B2, C3; Przeto muśi cżłowiek/ miárę iákąś przyſtoyną chowáć/ chceli obronną ręką vyść zázdrośći ludzkiey GórnDworz N6; áby káżdy poſtępek iey [białogłowy]/ był s pokorą/ á ze wſtydem złącżony/ [...] á do thego/ niechay będzie przyſtoyny vbior/ áby pierzchliwośći [tj. lekkomyślności] żadney w nim znáć niebyło. GórnDworz X3v, K, L6v; CzechRozm A4v, 197; KarnNap ktv; ModrzBaz 51v, 67v; SkarŻyw 335; StryjKron 507; CzechEp 4; NiemObr 39; Poki źiemne ſkáły/ Kruſzcżá nie dawáły/ Niebyło zdrády/ áni były woyny/ Ale wiek dobry żył káżdy przyſtoyny [tj. każdy żył wiek przystojny]. KmitaPsal A4; KochWr 38; ActReg 53; Calep 290b; GostGospSieb +3; GórnTroas 48; ácżkolwiek y bez zwierzchniego łez wylewánia/ pokutá odpráwić ſię prawdźiwie może/ by iedno wnętrzna ſkruchá przyſtoyna byłá LatHar 110; Láſki ſobie Bożey przycżyniamy/ wiárą przyſtoyną/ y wyznániem iey LatHar 132, 131, 251, 477, 605, 626, 630, 646; WysKaz 26; Ale ieſliby Stároſtá náſz/ álbo iego Podſtárośći niemógł ſie zgodźić ná iedno z vrzędem mieyſckim przećiwko tákowému Szláchćicowi: tedy ón poymány ma bydź w tym czáśie w przyſtoynym więźieniu mieyſckim SarnStat 504, 496; GrabPospR Mv; PaxLiz E2; Bo dáie wam P. Bog krole pobożne y święte/ ktorzy nie tylo nic tyráńſkiego nie czynią: ále y co dźień więcey práwom y przyſtoynym wolnośćiam wáſzym dogadzáią SkarKazSej 693a; Napierwey głowę mieway pięknie vmuſkaną/ A przyſtoynym zákryćiem záwſze przyodźianą. ZbylPrzyg Bv.

przystojny komu, czemu (14): kiedy żywota Chrześcjaninowi przyſtoinego nie wiedźiecie MurzHist H3v; KwiatKsiąż I4; zkąd przydźie ten pożytek/ że oni [wierni] rozumieć y práwie ná oko widźieć będą/ iáko to ieſt rzecż ſłuſzna y rozumowi przyſtoyna/ iżbyſmy mieli pewne dni ktorebyſmy wſzyſtki ná chwałę Bożą obracáli KuczbKat 300; RejZwierc 146, 165v; áby ono ludzi ſpolnie mieſzkáiących towárzyſtwo w dobrem porządku było/ á obronę ſobie przyſtoyną miáło ModrzBaz 4; A zaż nieſpráwiedliwſza rzecż byłá/ áby vrząd tego [...] ſkarał karániem práwu Bożemv przyſtoynym/ niżli áby miał przyść w ręce zábijce [...]? ModrzBaz 79v; CzechEp 74; Pokutę Chriſtus y Apoſtołowie wſzędy zálecáią, y vczynki pokućie przyſtoyne WujNT 500 marg; SarnStat 886. Cf »czas przystojny«, »rzecz przystojna«.

N sg f w funkcji orzecznika: »przystojniejsza« (1): ſpytał iéy: mali zá rzecż przyſtoyną chowáć komu wiárę? Y owſzem/ powiáda: ále to przyſtoynieyſza/ áby z tych/ którzy łożá mégo ſą winni/ tylko ieden żyw był. KochWz 137.

W połączeniach szeregowych (8): Mącz 482a; A poſtánowienie iego [pana młodego] żadne pocżćiwſze/ przyſtoynieyſze/ áni pobożnieyſze być nie może/ iedno ſobie wziąć żonkę pocżćiwą/ á w boiáźni Bożey wyćwicżoną. RejZwierc 30v; Calep 655a; O Záprawdę to godna y przyſtoyna/ ſłuſzna y zbáwienna rzecż ieſt/ ábyſmy tobie záwżdy y wſzędy dźięki cżynili/ Pánie święty LatHar 94; Przyſtoyna/ pożytecżna/ y potrzebna rzecż/ Wypráwę poſtánowić. GrabPospR Kv, N2v [3 r.].

W przeciwstawieniach: »przystojny ... nieprzystojny, szkodliwy« (2): ábyś tho mogł wſzytko rozważnie rozeznáć/ co ieſt przyſtoynego á czo ieſth nieprzyſthoynego ſzedziwośći twoiey RejZwierc 146; dziatkam álbo też ſłużkam to nadobnie rozwodzili [stateczni ludzie] co ieſt ſzkodliwego á co ieſth przyſthoynego komu RejZwierc 165v.

Wyrażenia: »czas przystojny« [w tym: komu (1), k czemu (1)] = tempus suus PolAnt [szyk 5:2] (7): Leop 3.Mach 4/1; ábowiem te przymioty/ nie ſą przećiwne cznocie/ [...] w káżdym lecie/ wſzelákiego przyſtoinego cżáſu/ y ná káżdym mieſcu. GórnDworz Kk7; A gdy cżás kthemu przyſthoyny przyſzedł/ Herod vcżynił wiecżerzą ná dzyeń národzenia ſwoiego RejPos 320v; BudBib Is 50/4; My (práwi [Hieronim]) poſt czterdzieśći dni/ według podánia Apoſtolſkiego/ raz w rok/ czáſu nam przyſtoynego pośćimy. Ktory czás przyſtoyny ieſt przed ſámą Wielkąnocą/ ábyſmy y z Chriſtuſem poſpołu ćierpieli. WujNT 16, 35.

»przystojne miejsce« [szyk 1:1] (2): SkarŻyw 299; Cwikły/ y inne korzenie do żywnośći potrzebne/ rządnie ná źimę pochowáć/ ná ſwe przyſtoyne mieyſcá GostGosp 68.

»przystojna powinność« (1): Drudzy ktorzi tego mnimánia byli/ iż roſpuſtność śláchty ná woynę idącey może być hamowána/ y mogą być w przyſtoyney powinnośći [in debito officio] zátrzymáni/ powiedáli/ że [...] ModrzBaz 120.

»rzecz (jest) przystojna« [w tym: komu, czemu (3)] = decet Modrz; dignum JanStat [szyk 20:12] (32): RejPs 140v; A thak widziała mi ſye być przyſtoina rzecż powinnoſći moiey/ abich łaſki y dobrodzieiſtwa ich miłoſći przećiw mnię nieiaką pamiątkę po ſobie zoſthawiła. HistAlHUng A2v; bo się jem [posłom] nie zda rzecz przystojna, aby mieli, opuściwszy co pilniejsze sprawy RP, [...] o podatku pierwej radzić Diar 31; GliczKsiąż K; Bog nawyzſzy okazáł cudá y známioná przećiwko mnie/ á przetoż zá rzecż przyſtoyną zdáło ſię tho mnie [decorum est coram me] wam oznáymić. BibRadz Dan 3/32, *4v; ktemu ieſzce rzecz przyſtoyna nie ieſt/ áby z nas kożdy mogł z ſwego dáć co komu chce OrzRozm R3; KwiatKsiąż C2v; Pytánié/ Ieſli to rzecz przyſthoyna/ modlić ſye świętym vmárłym. BiałKat 151 marg; CzechRozm 137v; A ieſliże to nieieſt rzecż przyſtoyna/ áby ieden wiele vrzędow trzymał/ tedyć to będźie dáleko nieprzyſtoynieyſza iednego kogo/ opuśćiwſzy drugie/ zacnośćią pánowánia ábo vrzędow wywyżſzáć ModrzBaz 45, 18; CzechEp 15, 35; KochWz 136; ZawJeft 43; Przyſtoyna rzecz wſpomináć ſławné przodków dzieie GórnTroas 20; GrabowSet A3; OrzJan 111; LatHar 94, 261, 475; tobie Wielk. Litew. Kśięztwá przednieyſzému Senatorowi, o Litewſkim Tribunale práwá zebráné w tych kśięgách ofiárowáć, naprzyſtoynieyſza mi ſie rzecz widźiáłá SarnStat 863, 79, 196, 576, 1000; GrabPospR Kv, K2, N2v [3 r.].

Szeregi: »dobry a (i) przystojny« = bonus et aequus Modrz (3): Tem rzecżam wſzytkiem zábieżeć/ należy ná mądrego vſtawcę praw/ áby ſię cżego niedopuſzcżał w vſtáwowániu praw/ coby zá dobre á przyſtoyne niemogło być pocżytano. ModrzBaz 97v; ActReg 147; WujNT 396.

»(nie tylko) przystojny i (ale i) potrzebny« [szyk 2:1] (3): Bocz ſzyą nam theſz nyewſiſthki [artykuły, tj. instrukcje] sdadza przyſthoyne y potrzebne gdyſſ wlyſczye przymyernym vyelye thego yvſſ yeſth napiſſano LibLeg 7/11v; SarnStat 79; nietylko przyſtoyna/ ále y potrzebna rzecż ieſt/ áby był [polny bój] dobrze vgruntowány/ żeby ſię mieyſce żadne niedáło/ w cżymby go nieprzyiaćiel pożyć álbo przełomić mogł. GrabPospR K2. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»pożyteczny i przystojny« (1): niżéy nápiſáné Práwá/ wolnośći/ exempciȩ/ iáko im [szlachcie Królestwa Polskiego] pożyteczné y przyſtoyné [accommoda et necessaria JanPrzyw 8] ná wieczné czáſy trwáć pozwalamy. SarnStat 886. [Ponadto w połączeniach szeregowych 4 r.]

»słuszny, (i, et) przystojny« (10): GórnDworz K7, Gg8v; KuczbKat 300; Abych ták/ będźieli [sposób] ſłuſzny y przyſtoyny/ mogł zań BOgu [...] dźiękowáć CzechRozm 219; ModrzBaz 18; Calag 92a; przetoż mi ſię zdáło zá rzecż ſłuſzną y przyſtoyną rzecż tę tym więcey obiáśnić/ á kąkolu tego y pſzenice podobieńſtwá/ z niektorych Kátholiki nákoniec Rzymſkiey piſárzow dawnieyſzych wyrozumienie pokazáć CzechEp 35, 15; GrabowSet A3; SLuſzna y przyſtoyna rzecż ieſt/ wſzytkie przyiaćioły Boże/ z Dawidem krolem cżćić y ważyć LatHar 475. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»przystojny i stateczny« (1): Pánie Iezu Chriſte/ [...] rácż mię [...] do niewyſłowionych táiemnic Národzenia twego świętego/ tak przygotowáć/ [...] iáko potrzebuie przyſtoyne y ſtátecżne opátrzenie zbáwienia mego. LatHar 395.

»przystojny i uczciwy« (1): á Kośćielne śpiewanie [...] áza nie święte y nie pobożne ieſt? ábo y vbiory kápłáńſkie/ áza nieprzyſtoyne y nie vczćiwe? LatHar 78.

»własny i przystojny« (1): iż ieſzcże do tego cżáſu/ iáko w inſzych niektorych ięzykách/ ták y w Polſkim/ ſłow do wyráżenia tych rzecży/ właſnych y przyſtoynych nie náleźiono. LatHar [+12]v.

»zgodliwy i przystojny« (1): A zwłaſzcza świadomość o przirodzeniu rozumowi ludzkiemu zgodliwa y prziſtoina ieſt: przes ktorą [...] ony rzecży ktore ná niebie y ná ziemi ſą/ tak też poruſzeń y przemiennośći przicżyny y ſkońcżenia poznawamy KwiatKsiąż I4.

W przen (2): (nagł) Orgány (–) TO tu rozne piſzcżałki/ pyęknie przepyeruią/ Abowiem tenorowi/ ná wſzytkim folguią. Tákże náſze piſzcżałki Poſpolitey rzecży/ Gdyby tenor przyſtoyny/ miewáli ná pyecży/ A ná ieden głos wſzyſcy/ ſpołu ſie zgadzáli/ Nadobnieby pioſnecżki káżdey dokonáli. RejZwierz 105; gdźie biodrá przepáſáne przyſtoyną duſze y ćiáłá moiego czyſtośćią? LatHar 215.
a. Stosowny dla kogoś a. czegoś, nadający się, pasujący, przydatny; aptus Modrz, Cn; accommodatus Modrz [w tym: komu, czemu (77)] (81): gdyż ona [wiara Mahometowa] nie tak cięſzka ieſt iako krzeſcianſka ale lżeyſza/ roſkoſzy pełna, y ludziem walecżnym przyſtoynieyſza MiechGlab 19; MurzHist Mv; KromRozm III C8; BielKom G3v; [przysięgam] vtćiwoſći Sądu przyſtrzegáć/ y w innych poſługách memu vrzędowi przyſtoynych/ wierzen być. GroicPorz g3, ev, g3v, hh3; RejWiz 9v, 50v; Leop Matth 22/12; OrzRozm A3v, A4, I4, N3v; A iuż tenże poſtępek prawny niech zoſtaie: Albo ieſli wam barziey k myſli wiek dziſieyſzi/ Vcżińcieſz iuż i Statut cżaſom przyſtoynieyſzi. KochSat B2v; KwiatKsiąż P3; gdyż go [Boga] mierżi káżdy towárzyſz ktoby ſie chciał wdáwać w ſpráwy álbo w vrzędy iego/ ktore iemu áni ſą przyſtoyne/ áni ſą porucżone. RejAp 24v; ále [czeski język jest] iákoby troſzkę pieſzcżący/ á męſzcżyznie máło przyſtoyny GórnDworz F6v; Tákowa tedy roſkoſz/ s ſámego ſłuchánia muzyki/ przyſtoyna ieſt ſtárim ludziom. GórnDworz K2v; powiedz nam W.M. iáko ſie dworzánin vbieráć ma/ á ktori vbior iemu ieſt nayprzyſtoynieyſzy GórnDworz L6; Tákową trefność zową z Greckiego Ironią/ á ieſt bárzo przyſtoyna wielkiemu pánu/ ták w kunſztownych/ iáko y w ſtátecżnych rzecżach GórnDworz R2; ták záſie w białeygłowie ma być coś pieſzcżonego w miárę/ przyſtoynego żeńſkiey niedużośći GórnDworz V7v; A przetho ma [dworna pani] cżytáć: ma iáką muzykę przyſtoyną iey płći vmieć/ dla vcżćiwey zabáwy GórnDworz X4; żeby tá wſpaniáłość niebyłá przykra/ iedno pomieſzána z wdzięcżną ludzkoſcią/ przyſtoiną krolewſkiemu ſtanowi GórnDworz Ii2v, E3v, K3, K3v, N8v, O5v (19); [Platon zapytany, co Bóg czyni, odpowiedział:] Geometryą ſye báwi. Ztąd możem rozumiéć/ że Plato ták o Geometryéy rozumiał/ iże tho ieſt Náuká y ſámemu Bogu przyſtoyna. GrzepGeom A4; Gdyż tedy prawdziwy koſcioł Páná Kryſtuſow zbudowány od apoſtołow/ w tych dwu Sákrámenciech [chrzcie i wieczerzy Pańskiej]/ á w porządku ich przyſtoynym/ á w vżywániu ſłuſznym trwa RejPosWstaw [1434]v; HistHel B3; Mnogim też drogę y ſpoſob ſnać nienagorſzy vkazałem/ wedle ktoregoby y oni tákowe ſpiſy ſpráwić mogli/ do ktorychby znieśli máterią przyſtoyną ModrzBaz 2; Aby tedy Rzecżpoſpolita w cáłośći á w zacnośći ſobie przyſtoyney záwżdy zoſtawáłá/ trzech rzecży do tego trzebá ModrzBaz 4v, 61; Oczko 29; zniey [oblubienicy Chrystusowej, tj. nowego zakonu] ſie dopiero práwi święći zdoſkonáłośćią niebu y Chryſtuſowi przyſtoyną rodzić pocżęli. SkarŻyw A5; Toſz Ephrem/ chcąc do wſtydu niewieśćie przyſtoynego onę nierządnicę przywieść/ rzecże iey: [...] SkarŻyw 118, 28, 297; Zemną ſie wſzyſcy ſmęććie/ mnie płákáć pomośćie/ Zſobą ſzáty przyſtoyne grobowi przynośćie. WisznTr 7; Milcżenie Pánieńſkiey płći nawięcey przyſtoyne BielSjem 16; Státeczna/ y przyſtoyna powaga/ gdy chodźi: Równie iáko Diáná/ podźiw w oczu rodźi. PudłFr 70; y ták frymárkiem poſzło/ wy ięſliśćie [!] ſię kupczyć/ ktorym to nie náleży/ á kupcy ięli ſię zá Szlácheckie grunty/ ktore onym nie ſą prżyſtoyne. GórnRozm L3v; Iuż mię cżekáią w Polſzcże trudne ſpráwy/ Y wielkim Krolom przyſtoyne zabáwy GrochKal 5; LatHar 233; A wſzedſzy krol áby oglądał śiedzące/ obaczył tám człowieká nie odźianego odźienim weſela (marg) godowym, ábo godom przyſtoynym. (–). WujNT Matth 22/11; Iáko Rycerſtwo do tego przywieść/ áby ármatę mieli do boiu potrzebną y cżáſom náſzym przyſtoyną. GrabPospR Kv [idem] K4; bo [Pan] bárzo rad y częśćiey w kośćiele to czynił [nauczał]/ gdy być mogło. Bo tám ieſt przyſtoynieyſze náuce Bozkiey mieyſce. SkarKaz 453b; GosłCast 4; SkarKazSej 686a; Záwſze [burmistrz] kwili ſąśiády [...]. Cżáſem ſobie z przyſtoyną powagą záśiędźie Ná Ratuſzu ná ſpráwách/ ná ſwoim urzędźie KlonWor 14; Ale y ty o tym wiedz/ żeć ieſt nacudnieyſza Czarna ſzátá/ twoiemu ſtanu przyſtoynieyſza. ZbylPrzyg Bv, B, B2v.

przystojny k(u) czemu (3): RejPs 89v; Bo coż nam pożytecżnieyſzego/ á ku złożeniu pychy y nádętych myśli náſzych przyſtoynieyſzego być może/ iáko to/ kiedy cżęſtokroć wſpámiętáwáć będźiemy/ iż śie Pan Bog ták vniżył KuczbKat 35; Krol wybrány bywa vbran przez Márſzałká Naywyſzſzego w botki k temu przyſtoyne/ w ſuknią/ w Albę StryjWjaz C4v.

N sg f w funkcji orzecznika: »naprzystojniejsza« (1): KRolowa Korneliey ſzáty vkazáłá/ [...] Pytáiąc ktora fárbá ze wſzech napięknieyſza/ Tá rzekłá/ białey głowie to naprzyſtoynieyſza. Gdy ſie iey twarz ze wſtydu nadobnie zápłonie RejZwierz 45v.

W połączeniu szeregowym (1): Abowiem vmyſł ſtátecżny á w poważnym ciele poſtánowiony/ ieſt iákoby krol wſzytkim inym ſmyſłom y ſpráwam cżłowieká onego/ á zwłaſzcżá ktory ſie vda zá ſpráwámi bácżnemi/ cnotliwemi/ á ſobie ná wſzem przyſtoynemi/ tedyć ieſt práwy krol ciáłá onego. RejZwierc 19.

Wyrażenie: »rzecz (jest) przystojna« [szyk 6:3] (9): LubPs aa3; LVdźiem zacnym á wyſokiego ſtanu/ przyſtoyna rzecz ieſt mieć prokuratorá ſwego GroicPorz e2v; obiedwie rzeczy [bronić nas i sądzić] Krolowi ſą przyſtoyne. OrzRozm S3v, O2; GórnDworz N7v; KuczbKat 300; gdyż mu [wiernemu] przyſtoynieyſza rzecż ieſt ćierpieć/ niż ſie vſtáwicżnie z ożuwcámi prawdy zbáwienney nieprzyſtoynie cetáć CzechRozm Av; Z tąd rzekł Aryſtoteles być to rzecż przyſtoyną/ Cnotliwemu Kxiążęćiu miewáć rękę hoyną. KołakCath C3v; SarnStat 218.
Szeregi: »dobry i przystojny« (1): Ten wielki Máieſtat/ ácz podobno dobry y przyſtoyny ieſt wyſokiemu Stolcowi Ceſárſkiemu/ y zacnemu Rákuſkiemu narodowi: á wſzákoż nie ieſt rzecz ſłuſzna nam Polakom/ przykłády obcych Pánow chwalić OrzRozm L4.

»niegodny ani przystojny« (1): Alę [!] gdy graią skakać y poniewieśczku tańczować/ niegodne ani prziſtoyne to ſą roskoſzy męſzcżyznie. KwiatKsiąż P3.

»piękny a przystojny« (2): OrzRozm L4v; Ták byli Grekowie wkośćielney iednośći przez ten cżás/ y był piękny á przyſtoyny Chrześćiánom miedzy temi kośćioły pokoy. SkarJedn 223.

»przystojny i pożyteczny« (1): ktory [sposób widzenia wojny] iż ieſt przyſtoyny y bárzo pożytecżny [apta sit et percommoda] tey Rzecżypoſpolitey/ nigdy od woyny nieodpocżywáiącey/ dźiwna rzecż/ dla cżego odrzucon. ModrzBaz 120v.

b. Zgodny z zasadami moralnymi, przyzwoity, obyczajny, uczciwy (46): że vcżony ſlugá ktory z náuki docżyta ſie/ co yeſt przyſtoynego/ á co nye yeſt/ nye podeymowałby ſie nigdy they ſzkárádey poſlugi GliczKsiąż I2v; ktorzy [ojcowie] máluckye dzyatki ſwe ćwicżą ná tanyec/ [...] y vcżą ſlow nye bárzo przyſtoynych mowić GliczKsiąż K; Bo widziſz iż w tych zbytkoch iuż nic ſpokoynego/ Nie może być ná ſwiecie áni przyſtoynego. RejWiz 18v; Iużeś też wſzytko widzyał iáko ſie ſwiát kręći [...]. Widzyałeś iuż roznośći ná wſzem dziwne iego/ Obierayże gdy iuż wieſz co przyſtoynieyſzego. RejWiz 80v, 11, 28v, 29, 38v, 73v, 85, 139; RejZwierz 53, 54v, 89; naydą theż y poddáni w iákich obycżáioch á poſtępkoch przyſtoynych przećiw Bogu y przełożonym ſwym zoſtawáć máią. BibRadz *2v; záſię te [trefnowania] máią przyſtoyną wdzięcżność/ á owe troſzkę iákoby bez wſtydu GórnDworz S2v, Aa7v; A to iſcie vcżynek przyſtoyny pohámowáć rozważnie rozgniewánego/ choćby mu też to málucżko przykro było. RejZwierc 81, 218; tákie tańce niemáią być płoche áni błażeńſkie: ále ſkromne/ trzeźwie/ z poſtáwą przyſtoyną/ z ktoreyby ſię zbożność pokázowáłá. ModrzBaz 55v; Ani chciéy pámiętáć ná niepráwość moię/ Stwórz we mie/ móy pánie/ ſerce bogoboyné/ A w oźiębłych pierśiách myśli wſkrześ przyſtoyné. KochPs 77; ReszPrz 63; PudłFr 10; [poeci] nie podléy iśćie/ niż Philoſophowie/ o przyſtoynym ná świećie żyćiu rozprawiáią/ [...] y do miłośći/ cnoty wiodą. GórnTroas 5; KołakSzczęśl B3; KlonKr B3; PaxLiz B2; Gdyż máło od martwego piiánicá rozny: Bacżenia przyſtoynego y rozſądku prożny KlonWor 69.

W połączeniach szeregowych (5): RejZwierc 140v; Wiemy bowiem że wſzyſtko ſtworzono ieſt ku pożytku y vżywániu ludzkiemu. (–) Stworzono ieſt ku przyſtoynemu y dozwolonemu á dobremu vżywániu. WujJud 196v; LatHar 35; áby rzecż ktorey ſię przyśięgą popiera/ byłá ſłuſzna/ nie zákazána/ przyſtoyna/ nie z krzywdą bliźniego/ y ſłuſznymi śrzodkámi do przyśięgi przywiedźiona. PowodPr 48, 46.

W przeciwstawieniach: »przystojny ... nieprzystojny (3), niepoćciwy, szkodliwy, wszeteczny« (5): BiałKat 229; Abowiem to nadobny ráchunk/ kto idąc ná pokoicżek ſwoy ſam s ſobą pocżet vcżyni co dniá tego przyſtoynego á czo nieprzyſtoynego vcżynił. RejZwierc 81; Bo gdy ſie vda ná poććiwe/ ná poważne/ á ná prziſtoyne rzecży/ iuż niemáſz nic pobożnieyſzego á potrzebnieyſzego ná ſwiećie. Ale gdy ſie też vda ná wſzetecżne á ná niepoććiwe ſpráwy/ iuż też niemaſz gorſzego káthá ná wſzytko ſkáżenie ciáłá/ iáko ieſt ten dobry pan [tj. ten, o kim mowa]. RejZwierc 140v, 29; ModrzBaz 12.

Wyrażenia: »przystojną drogą« = uczciwie [szyk 1:1] (2): nie drogą przyſtoyną/ ále mocą á gwałtem przyſzedł był [papież Aleksander VI] ky [!] Papieſtwu. GórnDworz O5; áni tego Tyráńſtwo ieſt/ co zwierżchni Pan czyni dla Rzeczypoſpolitey zdrowia y iey cáłośći/ á zwłáſczá prżyſtoynemi drogámi. GórnRozm M3.

»przystojne rzeczy« [szyk 2:2] (4): RejZwierz 105v; GórnDworz K6; RejZwierc 140v; A przetoż tákowe nieprzyſtoyne poſtępki miáłyby być nápráwione/ á prawdźiwa rzecży przyſtoynych znáiomość [rerum verae notiones]/ miáłáby być w młode dźiećinne ſercá wſádzoná ModrzBaz 12.

Szeregi: »przystojny a poczciwy« (1): bo ia rozumiem [pochlebiać] w rzecżach przyſtoynych/ á pocżćiwych/ ábo ktore nie ſą áni złe w ſobie/ áni dobre GórnDworz K6. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»ślachetny a przystojny« (1): Ieſliże potym ieſt co ſláchetnieyſzego á przyſtoynieyſzego iemu [człowiekowi]/ iáko cnotá RejPos 247.

W przen (2): Chociay ták ſiedząc domá/ ćicho/ ſieie [ród Ramszów] żytko. Ale ſieie y cnotę/ y co przyſtoynego RejZwierz 89; Láncuch ná nię [duszę] włożony/ Woli/ ktora ią/ ſwym vporem/ śiecże/ A z przyſtoynych drog śćiągnąwſzy/ precż śćiecże. GrabowSet Q.
α. W funkcji rzeczownika: »przystojne« (1): áby áni zá dáry/ áni zá żadnemi vpominki/ áni zá żadnym dutkowániem myſl ſie wſpaniła nie vnośiłá/ áni nie náchyláłá od przyſtoynego. RejZwierc 147.
c. Rozsądny, poparty dowodami; trafny (22): Sendza káżdy ſprawiedliwy Niema bycz wtem nicz teſkliwy A owſem każdego pitáċ Iakoby miał Decret wydáċ A máſli czo prziſtoynego Powiedz będzem ſluchaċ tego RejKup z4; GroicPorz y; Bárzo prziſtoyne to oſtátnie świádectwo przitocżył BibRadz II 120c marg; Iáko żáłośćiwa ták przyſtoyna mowá tych to cnych Pánow ieſt OrzRozm S; KwiatKsiąż M4; Przeto Melchiádes Papież/ rozność oboiey Swiątośći ſłowy przyſtoynymi wyráźił/ ták piſząc: [...] KuczbKat 150; Phil H3.

przystojny ku czemu (2): ony dowody ktorych Kośćielni Doktorowie vżywáią/ zdádzą śie być doſyć przyſtoyne ku tey to rzecży dowodu. KuczbKat 90; Acżkolwiek bárzo też ieſt przyſtoyne ono przyrownánie/ ku pokazániu niedoſtátkow ludzkiego narodu/ kiedy powiedáią żeſmy dźiećiom podobni KuczbKat 395.

przystojny na co (1): roſpráwy iego [Pana] ſą prawdziwe á wſſeliyákiem kſtałtem ná wſſytko bárzo przyſtoyne. RejPs 27v.

Wyrażenia: »nieprzystojeństwo przystojne« = żart nieprzyzwoity, ale trafny (gra słów) (1): Tey tedy trefnośći/ ktorey ſie ludzie ſmieią/ żadna ina rzecż pocżąthkiem nie ieſth/ iedno ſzkárádość iákaś á nieprzyſthoieńſtwo przyſtoyne: ábowiem themu ſie iedno ſámemu ſmieiemy/ co ma w ſobie czoś nieſkłádnego/ iż ſie zda iákoby zle było/ áno nie ieſt. GórnDworz O2v.

»rzecz (jest) przystojna, zda się za przystojną« [szyk 5:2] (6:1): LubPs F marg; przyſtoyna rzecz ieſt naprzod wiedźieć/ Opiſánie Práwá/ y roznoſći iego: áby káżdy Sędźia wiedźiał/ iákiem práwem ma ty ſędźić/ ktorzy ſą pod władzą á zwierzchnoſćią iego GroicPorz a, i2v; vſzyć ſłucháią/ ſerce rozeznawa/ Potym rzecżam przyſtoynym rozum mieyſce dawa. RejZwierz 19; Prot B4; A ieſli ſie tobie niezda rzecż tá zá przyſtoyną/ názywáć ánioły Boże tym imienim Elohim [...]: á cżemuſz to v Bogá ſámego nie ieſt rżecż nie przyſtoyna názywáć tym ſwoim imienim Elohim Bogi fałſzywe y báłwány pogáńſkie? CzechRozm 51v; WysKaz 14.

Szeregi: »dobry i przystojny« (1): A teraz gdy [...] obádwá [wykłady Pisma Św. autorstwa Augustyna i Chryzostoma] dobre ſą y przyſtoyne/ y z powſzechnym ſię wyznánim zgadzáiące: więtſza rozlicżność ſmákow duchownych/ ná páſtwiſká duſz wiernych rośćie. SkarŻyw 538.

»nie tylko przystojny, ale owszejki potrzebny« (1): że nie tylko rzecz ieſt przyſtoyna/ ále owſzeyki potrzebna áby Cżyśćiec był. WysKaz 14.

»słuszny a (i) przystojny« (2): CzechRozm 138; A ieſli mierność [...] cnotą názwáć muśim/ ná ćię ſámégo/ ſię puſzczę/ ábyś pijánſtwu ſłuſzné á przyſtoyné przezwiſko ſamże ználazł. KochPij C3v.

»nie własny ani przystojny« (1): pocżęli [niektórzy] ſię miedzy ſobą pytáć/ dla cżego ſynod Niceńſki/ ták krotkie wyznánie vcżynił o duchu ś. Ná co Grzegorz Názyáńſki odpowiáda/ iż dla tego/ iż ná ten cżás nikt nie był/ ktoryby o Boſtwie ducha ś. wątpił. Ale tá odpowiedź nie właſna/ áni pyzyſtoyna [!] ieſt. NiemObr 133.

d. Zgodny z przepisami i nakazami (głównie religijnymi) (22): WujJud 162v, 200v; Odpráwiwſzy święte mázánie y modlitwy przyſtoyne/ ma Kápłan do chorego ták mowić odchodząc. [...] KarnNap E4v, A2v; SkarŻyw 456; ReszList 145; Do ktorey powinnośći dwoiákiey/ przyſtoynego odpráwienia/ drogę śćiele y dopomaga modlitwá święta LatHar +2v; áby tá pámiątká gorzkiey męki twoiey (z pokutą przyſtoyną złącżona) byłá zupełnym grzechow moich odpuſzcżeniem LatHar 293, [+9]v, 33, 122, 191, 435 (10); WysKaz 19; Wolno nam będźie bona non litigioſa prziymowáć/ y o nie czynić ná Séymie Práwem przyſtoynym. SarnStat 91.

W połączeniu szeregowym (1): Nieſpráwiedliwie ták [tj. ludzkimi wymysłami] zowiećie chwálebne á porządne/ y przyſtoyne Páſterzow j Doktorow świętych Kośćiołowi od Páná Chriſtuſá dánych vſtáwy WujJud 4.

Szeregi: »przystojny i porządny« (1): Izali to nie Dyabelſkie dzieło/ od zgody vćiekáć/ á nigdy ſię niechćieć iednáć? A co ieſzcże gorzey/ Wiáry/ ſłowá/ ślubow/ Sądow/ z mowy [lege: zmowy] przyſtoyney/ y porządney nie trzymáć? SkarJedn 337. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»pożyteczny i przystojny« (1): WIele rzecży potrzebá do pożytecżnego y przyſtoynego odpráwienia tákiego nabożeńſtwá [tj. rozmyślania]. LatHar 664.

»przystojny i prawny« (1): Téż poſtánawiamy: áby [dygnitarze ziemi podolskiej] ná potym w ſpráwách poſpolitych przyſtoynych y práwnych [...] Orłá znáku Korony Polſkiéy vżywáli. SarnStat 1042.

e. Zasłużony, sprawiedliwy, godny kogoś (o sposobie odnoszenia się do kogoś); condignus Vulg (58): Skoro przeczytaſz s pilnoſćią ten Porządek wſzytek. Vkáż tę przyſtoyną wdźięcznoſć Piſárzowi temu Ktory ták dobrze poſłużył Spolnemu dobremu. GroicPorzRej C4; Leop 2.Mach 4/38; bo ktho krolá dobrze pochwalić chce/ y dáć oſobie iego przyſthoyne przezwiſko/ niewiem áby nád to [„sprawca”]/ lepſze náleść mogł. GórnDworz Ii6v; WujJud 176; Krol ſie im [posłom] ofiárował zá ich łáſkę hoyną/ Obiecuiąc to oddáć miłoſcią przyſtoyną. StryjWjaz A4; Ieſli wſzytcy przyſtoynemi mękámi bywáią karáni zá wyſtępki/ cżemuby też nie wſzytkim iednákie zapłáty były dawáne zá ich cnoty? ModrzBaz 18v; SkarJedn 207, 369; Wdźięcznym ćię tedy ſercem/ pánie/ wyznawamy: Bo nád ćię [błędnie zamiast: to] przyſtoynieyſzéy ofiáry nie mamy KochPieś 71 [idem ArtKanc]; Pokázował [Jan Bużyński] w poſługách dźiélność pánu ſwému/ A przyſtoyną vkłonność człowieku kázdému [!]. PudłFr 40; ArtKanc P14; PaprUp A3v; gdy Grékowie do źiemie ſwéy wrácáć ſię mieli, [...] Achilles nádedniém vkazał ſię Talthybiuſowi, gromiąc Gréki, iż odćiągnąć chćieli, przyſtoynéy ofiáry iemu nie oddawſzy GórnTroas 6; day mi też przed śmierćią moią/ grzechu wyznánie ſzcżere/ y doſyć vcżynienie zá grzechy przyſtoyne LatHar 290; WujNT 883; VStáwiamy: áby pozwáni [...] winni byli odpowiedáć: á będąc pokonáni/ żeby przyſtoyną kaźnią byli karáni SarnStat 61, 995; zá podięćiem iákiey ná woynie ſzkody/ w koniech ábo w ryſztunku/ mogł [młody rycerz] mieć przyſtoyne y pewne praemium, opátrzenie ábo nagrodę. VotSzl C2, E; PaxLiz C2v.

przystojny komu, czemu (6): Gdy ná woynie zá krolá vmieráią [żołnierze]/ á co zá to przyſtoynego tákiey vtráćie odnieść mogą? SkarŻyw 131; SarnStat 1002, 1021; Do tey ieſzcze śmiáłośći nie przychodząc: ábyſmy go w domu ſwoim mieć mogli. gdyż nic gotowego y ochędożnego y tákiemu Pánu przyſtoynego w nim ieſzcze nie máſz SkarKaz 457b. Cf »przystojna cześć«.

N sg f w funkcji orzecznika: »naprzystojniejsza« (1): A iż gárdłem káráć mężoboyſtwo ieſt naprzyſtoynieyſza [convenientissimam esse]/ y zgadza ſię z Boſkim/ ludzkim y przyrodzonym práwem/ okazałem to ia cżterzmi orácyámi wydánemi ModrzBaz 78.

Wyrażenia: »przystojna cześć, chwała« [w tym: komu (2)] [szyk 6:4] (7:3): Oddawayćie imieniowi iego [Pana] wielmożność/ á przyſthoynemi chwałámi wyſławiayćie go BibRadz Eccli 39/18; KwiatKsiąż Nv; KuczbKat 305; Bo też y káżdego cżłowieká dobrego chwałą iemu przyſtoyną/ mamy chwálić WujJud 53v; StryjWjaz B; SkarŻyw 440; W tey ſławie/ y mniémániu/ przyſzedł [Jan Tarnowski] ku ſtárośći [...]: Ná kóniec/ pełen wieku/ y przyſtoynéy chwały/ Sam ſye práwie położył/ iáko kłos doſtały. KochTarn 78; ktorzy [katolicy] ániołom y ludziom świętym przyſtoyną cześć y pokłon wyrządzáią WujNT 882, 440, 869.

»nagroda, zapłata przystojna« = digna merces Vulg; digna remuneratio JanStat [szyk 6:5] (8:3): ktorzy sye od koſczyola odrywayu zaplathe przyſtoynv rychlo weſmv LibLeg 8/133v; Leop Esth 16/23, 2.Mach 8/33; KochMon 29; NiemObr 17; LatHar 112; áby poczćiwie záſłużeni Rzeczypoſpolitéy ludźie/ nagrodę ſłużb ſwych przyſtoyną mieli. SarnStat 79, 21, 79, 80, 908.

»uczciwość przystojna« = digna veneratio, honestas Modrz [szyk 5:1] (6): WujJudConf 59v; W Fránkforcie go v Menu mieſzcżánie przyięli/ Hoynie vcżćiwość wſzytkim przyſtoyną cżynili. StryjWjaz B; ModrzBaz 31v, 65v; ActReg 75; [biskup do cesarzowej:] ieſli chceſz ábych do ćiebie przyſzedł/ záchowayże powinną biſkupom vczćiwość. [...] Ieſli ták vczyniſz przyidę do ćiebie/ á ináczey/ nie możeſz mi ták wiele dáć/ ábych ia vczćiwośći przyſtoyney biſkupiey zániedbał SkarKazSej 680a.

Szeregi: »godny a przystojny« (1): Vzycz nam tego mily panie abychmy mogli tak ſprawic myſli naſſe aby od nich godne a przyſtoine blogoſlawienſtwo pochodzilo ſwiętemu boſtwu twemu RejPs 201.

»poczciwy a przystojny« (2): żeby [potomstwo Jego Królewskiej Miłości] poczćiwé á ſtanowi iego przyſtoyné od Rzeczypoſpolitéy opátrzenié miáło SarnStat 1021 [idem] 1002.

»słuszny a przystojny« (3): oto Krolá żądáli [Żydzi]/ żeby mogli te ktorzyby z narodu Zydowſkiego Swięthego Bogá y zakon iego z dobrey woley gwałćili/ ſluſznym á przyſtoynym karániem [debitam punitionem] ie káráć Leop 3.Mach 7/8, Esth 16/23; Ktorzi [ludzie parający się nauką] gdyby byli widźieli/ że ná dobre náuki iákie słuſzne á przyſtoyne bacżenie [rationem dignam] we Zborze máią: záprawdę y zoſtáliby byli przy tem/ ná co ſię byli vdáli ModrzBaz 133.

W przen (3): ábyſmy [...] Bogu [...]/ z duſz/ ćiał/ y máiętnośći náſzych/ przyſtoyne vpominki rozlicżnego nabożeńſtwá [...] oddawáli. LatHar 348, 222; sſtáymy ſię kośćiołem y domem iego [Boga]/ y buduymy iemu páłac drogi: ábyſmy go do śiebie przywabili/ chędogim y Páńſkim á przyſtoynym budowániem. SkarKaz 457a.
f. Skuteczny, przydatny, użyteczny (23): GórnDworz Cc7; Gdy Vrzędnik iáki nowy pożytek wynaydźie/ bez obćiążenia poddánych/ pobożny [tj. uczciwie nabyty]/ przyſtoyny/ káżdy Pan ma ſie z nim dźielić. GostGosp 155; rácż nas dżdżem przyſtoynym opátrzyć LatHar 623, 2; SarnStat *4; Wolałby [mąż] ten groſz ſchowáć [...] dla wiáná corce/ gdy ią zá mąż wyda/ A pomoc małżonkowi przyſtoyną z nią przyda. ZbylPrzyg A4v.

przystojny komu, czemu (6): A rzekł też był Pan Bog/ Nie dobrze być człowiekowi ſámemu/ vczynię iemu podpomożenie przyſtoyne iemu. BibRadz Gen 2/18, Eph 4/16; SkarŻyw 298; Ty Chamie orz rolą/ y inſzym Goſpodárſtwom/ y Rzemioſłom przyſtoyne potrzeby odpráwuy/ iáko CHłop StryjKron 6; gdzie nálazł [Dorsprungus Julianus] Kopiec wyniosły w roſkoſznym położeniu zamkowi bárdzo przyſtoyny/ tám tedy [...] Zamek ieden nizny/ á drugi ná Kopcu wyzſzy zábudował StryjKron 81. Cf »rzecz przystojna«.

przystojny ku czemu (2): Ale iuż obácżyć potrzebá/ iáko ty dwá znáki Chlebá y Winá ſą przyſtoyne/ ku pokazániu tych rzecży/ ktorych ie Sákrámentem być y wierzymy y wyznawamy. KuczbKat 165; RejZwierc 242v.

Wyrażenia: »przystojne miejsce« [szyk 1:1] (2): Memfis [...] tego cżáſu było záłożono y wymierzono ná ſto y pięćdzyeſiąt ſtáian w koło w mieyſcu przyrodzonym á przyſtoynym BielKron 9; SkarŻyw 168.

»rzecz przystojna« [w tym: czemu (1)] (2): GliczKsiąż K4v; co [picie wody cieplicznej] ieſli téż y Białégłowy vczynią/ wnętrzu ich doſyć rzecz przyſtoyna będźie Oczko 29.

Szereg: »przystojny i potrzebny« (1): iż daleko lepyey yeſt y pożytecżnyey/ gdy dzyecyę ſie [...] preceptorá dzyerży/ á od nyego rzecży przyſtoynych y potrzebnych nábywa. GliczKsiąż K4v.
W przen (6): Ieſzcże też Iáłmużná [...] ieſt przyſtoynym lekárſtwem ku zlecżeniu ran duſznych. KuczbKat 420, 395; CzechRozm 235; wſzákże [czart] w grzech w wieść nikogoſz/ ktory mu ſię zprzećiwi/ á prętko ſię w przyſtoyną zbroię nań vbiera/ nigdy mocą ſwoią nie może. SkarŻyw 36; zda mi ſię y to nie ládá zawádá do porządnego fundámentu záłożenia y przyſtoynego budowánia: gdy kto/ biorąc y máiąc ſię zá tego/ coby mowić miał ſłowo Boże/ on prześię mowi to/ co ſię iemu zda CzechEp 163; LatHar 158.
2. Ładny, przyjemny dla oka; decens, perdecorus Cn (1):
Szereg: »przystojny i przyjemny« (1): áno v niej [białogłowy] płeć przyrodzona/ chocia nie biała/ biała/ áni rumiona/ ále owſzem przybledſzym/ á z zápłonienia pod cżás przyſtoyney/ y przyiemney bárwicżki GórnDworz G2.
3. Związany z kimś a. czymś, odnoszący się; congruens Modrz [komu, czemu] (4): Máią tedy Grékowie ſłowo w ięzyku ſwym iedno zacné Κοιρανος: któré ſłowo przyſtoyné ieſt onemu Zwiérzchniemu/ który w pánowániu ſwym/ nie ſwégo/ ále poddánych ſwych pożytku ſtrzeże OrzQuin O4v; Bo oni dobrym obycżáiom bárzo ſzkodzą/ ktorzi w vpraſzániu vrzędow/ nicżem ſię inſzym więcey niepopiſuią/ iedno dawnośćią domu ábo Herbu/ sług mnoſtwem/ ſzat świetnośćią/ potraw roſkoſznych zbytkiem/ y inſzemi rzecżámi rodzáiowi y bogáctwu przyſtoynemi. ModrzBaz 43.
Szeregi: »służący i przystojny« (1): ále zazdrość dawa iym do roſtyrkow drogę. Ciężkie to záprawdę obruſzenie/ á nie káżdemu cżłowiekowi służące y przyſtoyne [apta et congruens]. ModrzBaz 65.

»przystojny a zwyczajny« (1): gdyż Lukaſz piſze iż cżłowiek niektory vcżynił wielką wiecżerzą/ á nie oćiec ſynowi weſele. Ktorego weſela y Abráhámowá vcżtá [...] miáłá być nieiákim fizerunkiem ſtáremu zakonowi przyſtoynym á zwycżáynym onych god małżeńſkich/ ktore BOg oćiec ſpráwił ſynowi ſwemu CzechEp 320.

4. Wyrażenie: »mnimanie przystojne« = dobra opinia (1): Zadnego w ten cżás niebywa bacżenia/ ná pogłowie/ ná wiek/ y ná mnimánie o kim przyſtoyne [respectus existimationis]. ModrzBaz 36.

Synonimy: 1. dobry, nadobny, należny, należyty, potemny, przytrafny, przyzwoity, słuszny, snadny, trefny, udatny, własny, właściwy, zrządny; b., d. cnotliwy, nabożny, obyczajny, pobożny, poczciwy, zacny; c. głęboki, gruntowny, roztropny, rozumny; f. godny; 2. cudny, foremny, krasny, nadobny, ochędożny, piękny, rozkoszny, śliczny, urodziwy, wdzięczny.

Cf NIEPRZYSTOJNY

ALKa, ZCh