[zaloguj się]
[pdf]

OBLĘŻONY (51) part praet pass pf

oblężony (49), obleżony (1), oblężony a. obleżony (1); oblężony : obleżony BibRadz (1:1); oblężony : oblężony a. obleżony Calep (1:1).

oblężony (32), oblężon (19).

Pierwsze o jasne; -ony; -ón, -(o)na, -(o)no.

Fleksja
sg
mNoblężón, oblężony fNoblężona, oblężonå nNoblężon(e), oblężono
Goblężon(e)go G G
Aoblężony A Aoblężon(e)
Ioblężonym I I
L L Loblężonym
pl
N m pers oblęż(e)ni
subst oblężon(e)
G oblężonych
D oblężonym
A m pers oblężon(e)
subst oblężon(e)
I m oblężonymi

sg m N oblężón (14), oblężony (4); (praed) oblężón (14) BielKron (10), Mącz, BielSpr, Calag, ActReg, oblężony (2) RejZwierz, PowodPr; ~ -ón (1), -(o)n (13). ◊ G oblężon(e)go (1). ◊ A oblężony (1). ◊ I oblężonym (1). ◊ f N (praed) oblężona (4), oblężonå (1); -a CzechRozm; -a : -å BielKron (3:1). ◊ n N (praed) oblężon(e) (3) BibRadz, LeovPrzep, StryjKron, oblężono (1) RejPos. ◊ A oblężon(e) (1). ◊ L oblężonym (1). ◊ pl N m pers oblęż(e)ni (8). subst oblężon(e) (1). ◊ G oblężonych (3). ◊ D oblężonym (4). ◊ A m pers oblężon(e) (1). subst oblężon(e) (1). ◊ I m oblężonymi (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: oblężony od kogo (9), przez kogo (1), kim [wojskiem] (2); kim LeovPrzep, SkarŻyw; od kogo : przez kogo BibRadz (1:1).

Sł stp s.v. 2.oblec, Cn s.v. oblężeniu przestać, Linde bez cytatu s.v. obleżeć.

Otoczony wojskiem; obsessus Mącz, Calep; circumdatus Calep (51): WróbŻołt ſſ7; RejZwierz 17v; Egiptcyáni będąc obleżeni od Káldeyczykow będą wołáć y nárzekáć piſzcząc iáko wężowie. BibRadz I 408v marg, Ier 4 arg; BielKron 221v marg, 235 marg [2 r.], 273 marg, 395v marg (12); Obsessus, Oblężony/ woyskiem obegnány/ okrążony nieprziyacielmi. Mącz 380a, 380a; RejPos 197, 213v; Cżytamy o iedney pánnie o Hetmáńſkiey dziewce/ gdy iey oycá zábito ktory był Hetmánem w oblężonym mieyſcie y iuż nieprzyiaciele y w bronę ſie łamáli/ y mury vbieżeli. RejZwierc 86; Calag 69b; StryjKron 66, 105, 737 marg; ActReg 87; Calep 197a, [717a]; Káletencżykowie/ gdy przez iedennaſcie mieſięcy byli oblężeni od Angielſkiego Krolá Edwárdá trzeciego/ głodem przyćiſnieni/ y nie máięcy żadney nádzieie o pomocy vmyſlili Miáſto poddać nieprzyiacielowi. Phil D; PowodPr 7.

oblężony gdzie [w tym: na czym (2), w czym (1)] (3): RejZwierz 19v; Hánná Hirkanus wtory [...] gdy był oblężon ná zamku od Antyochá Epifaná/ niechciał ſie dáć/ ále ſie bił z nieprzyiacielem áż do śmierći. BielKron 118; Hannibal, Gdy był oblężon we złym mieyſcu, od Fábiusá Máximá ćięſzko mu było BielSpr 38v.

Wyrażenia: »oblężony od nieprzyjacioł« [szyk 1:1] (2): WróbŻołt ſſ7; Insideri. Viae quae omnes hostium praesidiis insiderentur, A drógi wſziſtki były od nieprziyaciół oblężone. Mącz 379d.

»oblężony wojskiem« (1): Florencya miáſto zacne było oblężone przez długi czás woyſkiem Károluſá piąthego Ceſárzá/ y Papieżowym LeovPrzep D4v.

»ze wszystkich stron oblężony« (1): Było duſzno Zydom/ przeto Iozephus przez rokowánie (iáko był wymowny) wzyął do cżáſu v Tytuſá przedłużenie/ wſzákże ze wſzytkich ſtron oblężeni byli. BielKron 147.

Szereg: »oblężony i wzięty« (1): Druga Antiochia [...] weſpoł z Ieruzalem wźiętá od Sárácenow/ záſię od Krześćiáńſkich kſiążąt dobyta/ potym od Sáládyná przez trzy mieſiące oblężona y wźiętá BielKron 267.
W przen (1): Widziałem ołtarz Boży woyſkiem beſtyi oblężony y kopytámi ich roſſypány y zburzony SkarŻyw 58.
Przen (4):
Wyrażenie: »zewsząd oblężony« (2): Coż my też tedy chcemy vcżynić nędzni á mizerni Ierozolimcżycy ſwiátá tego będąc zewſząd oblężeni á iuż práwie zgłádzeni w tym nędznym Ieruzalem náſzym. RejPos 198; CzechRozm A3.
Szereg: »oblężony i (a) ściśniony (a. uciśniony)« (2): RejPos 271; prawdá/ ácżkolwiek zewſząd oblężona y śćiśniona/ choćiáż iey też nie wſzyſcy znáią/ ſámá w ſobie nienáruſzona ſtoi CzechRozm A3.
a. W funkcji rzeczownika (tylko pl): znajdujący się w miejscu otoczonym (9): Amurat niefolguiąc ſwey ſthárośći przyćiągnął z wielkim ludem pod Swátygrad/ áby vſtráſzył oblężone BielKron 247; ModrzBaz 115v; Iuż pogańſkie páſzcżeki hárdzye pokrzykáły/ Mniemáiąc z oblężonych by korzyść mieć miáły. PaprPan V2v; było też wiele miedzy Pány przednieyſzymi y Senatory Proditorow/ ktorzy w nocy táiemnie z oblężonymi rozmowy miewáli/ y iáko mowiono/ broni/ y żywnośći im dodawáli StryjKron 572; Turek [...] ieſli kiedy żołniérzowi folguie/ témi [ludźmi grubymi] miaſt dobywa/ áby nimi wſzyſtká oblężonych moc zmordowána byłá. OrzJan 39.
Zwrot: »przyciągnąć, przeciągnienie na pomoc oblężonym« [szyk zmienny] (3:1): Obsidione eximere, et obsidionem solvere, Prziciągnąć ná pomoc oblężonym/ y wybáwić ye z oblężenia. Mącz 380a, 66a, 102d, 380a.

Synonimy: obegnany, obtoczony, okrążony, otoczony.

Cf 1. OBLEC, OBLEŻENIEC

JB