[zaloguj się]
[pdf]

OBOWIĄZEK (96) sb m

W N sg -wiąz-; w pozostałych formach -wiąz- (81), -więz- (1) KromRozm II.

Oba o oraz e jasne.

Fleksja
sg pl
N obowiązek obowiązki
G obowiązku, obowiązka obowiązków
D bowiązkowi obowiązkom, obowiązkąm
A obowiązek obowiązki
I obowiązki(e)m obowiązki
L obowiązku obowiązkach, obowiązkoch

sg N obowiązek (14). ◊ G obowiązku (23), obowiązka (2) KromRozm II, OrzQuin. ◊ D bowiązkowi (3). ◊ A obowiązek (13). ◊ I obowiązki(e)m (12). ◊ L obowiązku (1). ◊ pl N obowiązki (5). ◊ G obowiązków (10); -ów (7), -(o)w (3). ◊ D obowiązkom (1) RejPos, obowiązkąm (1) ComCrac. ◊ A obowiązki (8). ◊ I obowiązki (1). ◊ L obowiązkach (1) ModrzBaz, obowiązkoch (1) RejPos.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Konieczność zrobienia czegoś, powinność, zobowiązanie (się), mus; obligatio Modrz, JanStat, JanPrzyw, Cn; ligamen PolAni; neccessitas, nexus Modrz; omagium, sponsio JanStat; auctormentum, lex Cn (78): KuczbKat 105; POtym niechay idą práwá o kontrákćiech ábo vmowách/ z ktorych obowiązki roſtą ModrzBaz 76v, 23v; ActReg 32.

obowiązek czego [= co jest przedmiotem zobowiązania] (4): KuczbKat 105; gdy tego potrzebá onéyźiemie y prowinciiéy vkaże/ dla obrony iéy ſáméy/ tákże y obowiązek rátunku [...] gdy tákże potrzebá vkaże poſtánowienia y vchwalenia/ żeby więc dla támtéy źiemie/ nie záwżdy wſzyſtká Rzeczpoſpolita byłá turbowána y vćiążona SarnStat 1204, 1204, 1255.

obowiązek czego [= co nakłada obowiązek] (4): Nad to wtey ze Confaederatiey ich pod iednym ze obowiązkiem wiary poczciwosci ysumienia warowany iest, tak pokoi in terdissidentes. ActReg 20; OrzJan 45, 121; SarnStat [994].

obowiązek czyj [w tym: pron poss (7), G sb (4), ai (1)] (12): RejAp 55; RejPos 17; BudBib Num 30/7; OrzJan 127; Obowiązek Królów Polſkich zſtrony niepoſłuſzenſtwá obywátelów, gdzieby ſobie co pozwaláli vpornégo, przećiwko Práwóm y wolnośćióm czynić. SarnStat 162, 163, 656, 1002, 1085, 1115 (7); Krześćiánow nád żydy obowiązek/ y przeſtepſtwá pokaránie. PowodPr 27 marg.

W połączeniach szeregowych (8): OrzJan 119, 133; á Miſtrz ſam/ Zakón/ Pręłaći/ Szláchtá/ Mieſczánie/ y poddáni ich máią przerzeczoné Kśiążę Swidrygałá opuśćić ná wieczné czáſy [...] y żadnych vmów y obowiązków/ podſczuwánia/ y ſprzyśiężenia ku ſzkodźie náſzéy álbo Króleſtwá nie będą czynić z niémi ná wieki SarnStat 1069, 979, 1069, 1089, 1091, 1115.

W przeciwstawieniu: »nagroda ... obowiązek« (1): ále rzeczy té/ któré niewolnikóm/ od páná ludźi niewolniczych bywáią dawáné/ [...] wſzyſtko to/ choćiaż ſą rzeczy zacné y wielkié/ nie ſą nagrody cnoty/ ále obowiązki niewoléy. OrzJan 45.

Frazy: »stał się pod przysięgą obowiązek« = ktoś się zobowiązał (1): Iákóż tymże (to ieſt) potomkóm náſzym/ przez Pány/ Szláchtę/ Przełożoné/ y Miáſtá/ y inné kożdégo z oſobná w Króleſtwie mieſzkáiącégo/ sſtał ſie ieſt zá wolą náſzą pod przyśięgą obowiązek/ y obietnicá ieſt/ y sſtáłá ſie [fit et facta est, de nostra voluntate obligatio omagialis, et promissio fit et facta est JanPrzyw 4] od tego czáſu/ iáko od támtego/ tákże od támtego/ iáko od tego wezmą zá Páná y Dźiedźicá y wedle práwá potomká. SarnStat 882.

»obowiązek ściąga się [na kogo]« (1): bo ći ktorzi to w ſwey mocy máią/ niedawáliby nikomu żadnego beneficium/ áżby ſię pirwey ná to obowiązał. Ktory obowiązek śćiągałby ſię potym y ná ony [Qui nexus in alios deinceps, ... transferendus esset]/ ktorziby po nich/ ná te beneficia [...] náſtąpili ModrzBaz 139.

Zwroty: »obowiązek dać na się« = zobowiązać się (1): ná przyśięgę náſzę pomniąc/ którąſmy vczynili/ y ná ten obowiązek liſtowny/ ktoryſmy ná śię dáli [memores Iusiurandi per nos praestiti, et obligationis literalis in nosmet datae JanPrzyw 54]/ złożyliſmy Séym koronny SarnStat 12.

»nie mieć na sobie obowiązka« (1): Polak/ záwſze weſołym w Króleſtwie twym ieſt/ śpiéwa/ táńcuie ſwobodnie/ nie máiąc ná ſobie niewolnégo obowiąſká żadnégo OrzQuin P4v.

»obowiązkiem obowiązać, by(wa)ć obowiązanym, związanym« = ligamine ligare PolAnt [szyk zmienny] (2:1:1): RejPos 14, 107; Pogáńſcy [żołnierze] przez tho imię/ Sákráment/ rozumiec chćieli on obowiązek/ kiedy zá przyśięgą nieiákim obowiąſkiem ſłużby związáni bywamy KuczbKat 105; BudBib Num 30/7.

»obowiązkowi sprzeciwiać się« (1): A ieſlibyſmy ſie ninieyſzéy náſzéy obietnicy obowiąſkowi/ zapiſowi/ ſprzećiwiáli [Si autem praesenti nostrae promissioni, pollicitationi, astrictiom, inscriptioni vel obligationi contravenerimus JanStat 88] álbo onę zgwałćili we wſzyſtkim álbo w częśći [...] tedy tákowé w Lenno dánié/ chcemy y ſkázuiemy bydź nikczemné/ nieważné/ y nigdy nie ma mieć żadnéy mocy SarnStat 979.

»uczynić obowiązek [na kim]« = zobowiązać kogoś (1): A to wszyćko jest zwierzono do rąk kancelaryji WKM i Rzeczypospolitej, uczyniwszy ten obowiązek na IchM, aby nic nie wydawali z kancelaryji pod tą pieczęcią, co by było przeciwnego prawu pospolitemu. Diar 73.

»obowiązkowi dosyć uczynić« = wypełnić zobowiązanie; obligationi satisfacere JanStat, JanPrzyw (2): Iákóżeſmy temu obowiązkowi doſyć vczynili/ gdyſmy śiódmégo roku po koronáciiéy náſzéy zwykłym obyczáiem w kośćiele przyśięgę vczynili. SarnStat 12, 1256.

»od obowiązku być wyjęty« (2): Wſzákże Ziemie Ruſkié/ gdźie ſól ieſt właſna/ od tego obowiąſku y Státutu chcemy bydź wyięté [ab hac obligatione et statuto volumus esse exceptas JanStat 51]. SarnStat 384 [idem] 925.

»być wolnym, wyswobodzonym, wyswobodzać, wypuszczać, czynić wolnym (a. wolno) od obowiązku« = liberum et solutum esse, ab omagio vel a sponsione absolvere, dimittere, relaxare JanStat [szyk zmienny] (4:2:3:2:3): OrzJan 127; [poddane] od wſzelkiéy nam wiernośći/ przyśięgi/ poddánośći/ y wſzelkiégo obowiązku wypuſczamy/ wolné czynimy/ y ninieyſzym liſtem wyſwobodzamy [subditos ... ab omni nostra fidelitate, omagio, subiectione, iuramento et qualibet sponsione dimittimus et absolvimus JanStat 867]. SarnStat 1089, 798, 1085, 1091, 1098, 1115.

»wziąć za obowiązkiem« (1): SarnStat 590 cf »umowa i obowiązek«.

»zostawować [na czym] obowiązek« = obarczyć obowiązkiem (1): WAruiąc iednák miánowićie/ y zoſtáwuiąc ná tám téy prowinciiéy obowiązek ruſzenia poſpolitégo [...] gdy tego potrzebá onéy źiemie y prowinciiéy vkaże dla obrony iéy ſáméy [...] żeby (...) ſámá też przez ſie w mnieyſzych przypadkách y niebeſpieczeńſtwách/ mogłá ſie bronić i rátowáć. SarnStat 1204.

Wyrażenia: »fałeszny [= złudny] obowiązek« (1): [W.K.M.] ábyś ták będąc wolnym od tego faleſznégo obowiązku [przymierza z Niemcami przeciw Turkom] iego/ mógł záś z Niemcy zárówno zdrowia y wolnośći/ mieczem ſobie nábywáć. OrzJan 127.

»niewolny obowiązek« (1): OrzQuin P4v cf »nie mieć na sobie obowiązka«.

»szlub obowiązku« (1): MAyeſtat Królewſki Dekretem ſwym [...] POzywa ćię: iżeś ty zápomniawſzy dobrégo obywátelá y wiernégo poddánégo powinnośći [...] ſzlub obowiązku złamał [Fidem sponsione obligatam, fregisti JanStat 539]. SarnStat 142.

»obowiązek poprzysięgły« (1): [słowa króla Zygmunta Augusta] ánibyſmy v śiebie żadnéy rzeczy milſzéy mieli/ nád potrzebę á ſławę Pańſtw ſwoich/ nád powinność y obowiązek náſz poprzyśięgły SarnStat 1002.

»święty obowiązek« (3): ábo co wżdy wáſzę Kró:M. od téy woyny odrywáć ma? czy święty obowiązek przymiérza/ y boiaźń Boża? OrzJan 121, 119, 133.

Szeregi: »dług i obowiązek« (1): A ieſli w więźieniu będąc vćieką z ich mocy/ niech iuż będą wolni od wſzelkiégo długu y obowiązku [omni debito, quod tenentur et obligantur JanStat 636] SarnStat 798.

»obowiązek i obietnica« (2): my tegóż Páná Włádyſłáwá Królá chcąc ſtalſzą wiárą czćić/ [...] mocnym wiáry náſzéy obowiązkiem/ y nieodezwáną obietnicą iemu przez ninieyſzy liſt obiecuiemy [firma sponsione et irreu ocabili promisso ... promittimus JanStat 752] SarnStat [994], 882.

»obligacyja abo obowiązek« (1): O Kontrákćiech y obligácyiách ábo obowiązkách [Leges de contractibus et obligationibus]. ModrzBaz 76v.

»obyczaj i obowiązek« (1): A to coby iedno ná tym przyſzłym ſpólnym Séymie między ſobą poſtánowili/ viśćić ſobie máią obyczáiem y obowiąſkiem opiſánym w Przywile in [lege: Przywileju] Alexándrowym trzymáć mocnie máią/ iedni z drugimi ná wieczné czáſy SarnStat 1014.

»obowiązek i powinność« (2): y będźiemy z pilnośćią [...] prośić z obowiązku y z powinności [petere, et laborare debemus et tenebimur JanStat 884] przez chytrośći y zdrády: áby naiwysſzy Biſkup Pan náſz ninieyſzé ziednoczenié/ przymiérze/ pokóy y zgodę [...] przyiął/ vmocnił SarnStat 1104, 1002.

»obowiązek i przysięga« (1): poddáni náſzy [...] od wſzyſtkich náſzych obowiąſków y przyśiąg poddáńſtwá wolni y wyſwobodzeni w téy mierze będą [erunt ab omnibus nostris omagiis, iuramentis et subiectionibus liberi et soluti JanStat 862] SarnStat 1085. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»obowiązek albo (i) rękojemstwo« [szyk 1:1] (2): tym Státutem vftáwiamy: áby zá wyſtępek y obowiązek/ álbo rękoiemſtwo Rycérzkiégo człowieká/ álbo którégo przełożonégo [pro poena, obligatione, aut fideiussoria cautione, Militis, aut superioris JanStat 1093] kmieć cziykolwiek/ álbo poddány nie był ćiążan/ álbo iákimkolwiek obyczáiem obowiązan. SarnStat 656, 707.

»obowiązek i statut« (2): SarnStat 384, 925 cf »od obowiązku być wyjęty«.

»ślub i obowiązek« (1): tedy ważyć będą ſluby iey/ y obowiąſki iey ktoremi obowiązáłá duſzę ſwą [vota eius et ligamina eius quibus ligavit se super animam suam] ſtać będą. BudBib Num 30/7[8].

»umowa i obowiązek« (1): ieſliby mężowie ich [dziewek, które dziedziczą] tym ſpoſobem pieniądze od rodźiców/ álbo od przyiaćiół/ álbo od opiekunów wźięli zá tą vmową y obowiąſkiem [ex pacto JanStat 569]/ áby máiętnośći ná nie należącéy nie bráli SarnStat 590.

Wyrażenia przyimkowe: »wedle, według obowiązku« (4:1):

~ wedle obowiązku czyjego [w tym: G sb (1), pron poss (1), ai (1)] (3): A przeto muſſą wſſyſtcy oni vrzędnicy [...] ku woley hetmáńſkyey káżdy wedle ſwego obowiąſku ſámi ſyebye/ y ty ktore máyą w ſwym poruczeńſtwye gothowáć y ſpráwowáć KromRozm III G; OrzRozm F4v; SarnStat 20.

Wyrażenie: »wedle obowiązku zastawy« (2): przedśię ſámi oni z kśięgámi v ſądu śiedzący wźiąwſzy pieniądze wedle obowiązku zaſtáwy [iuxta tenorem obligationis JanStat 494]/ y do Káncelláriiéy Ziemſkiéy ie włożywſzy/ niech ſkażą/ iż wykupno ſie sſtáło SarnStat 746 [idem] 919.
Szereg: »wedle obowiązku i przysięgi« (1): áby Ołtarz w Kroleſtwie Polſkim/ to ieſt Zakon Swięty Krześćijáńſki cáło zoſtał/ wedle obowiąſku y Przyśięgi Krolewſkiey OrzRozm F4v. ~

»pod obowiązkiem« (2):

~ Wyrażenie: »pod obowiązkiem przysięgi« (2): Téż wſzyſcy/ którym tákowé liſty y Przywileie bywáią pozwaláné/ nigdy nas Włádyſłáwá Królá Polſkiégo/ y Alexándrá Witówdá [...] nie opuſczą áni od nich odſtąpią pod wiárą y czćią/ y pod obowiąſkiem przyśięgi [sub fide atque honore, pariter atque onere iuramenti JanStat 746] SarnStat 989, 868. ~

»za obowiązkiem [czego]« = zobowiązany czym (1): Woiewoda Trocki tak mowił [...] przystąpilismy do tego celu za obowiązkiem Vniey poczciwoscią, wiarą cnotą iako lańcuchem związani ActReg 30.

a. O obowiązku do spełnienia wobec Pana Boga lub nakazanym przez Boga (23):

obowiązek czego [= co nakłada obowiązek] (3): [Przykazania obrzędne] ſámym żydom ſlużyły/ y to nye wſſem/ álbo nye wſſędy/ álbo nye záwſſe [...] krom ktorych okolicznoſci obowyązek ich myeyſcá nyemyał. KromRozm II k4v, v v; RejPos 103.

obowiązek czyj [w tym: pron poss (11), G sb (1)] (12): á to coś ty był powinien ćirpieć zá ten obowiązek ſwoy [na co cię był Mojżesz obowiązał]/ ieſlibyś mu był doſyć nie vcżynił/ [...] to wſzytko to ſwięte plemię zá cię vćirpieć/ záſtąpić/ y zápłáćić racżyło. RejPos 179, 17, 107, 117, 159, 169v (11); RejZwierc 128.

W charakterystycznych połączeniach: obowiązek srogi (2), trudny, twardy (4), wielki.

Zwroty: »dać obowiązki« (1): Teżeś im był dał tákie obowiąſki/ ktorym oni nigdy wyproſtáć nie mogli/ á nie mieli iednacżá áni zbáwicielá ſwego. RejPos 252v.

»obowiązkom dosyć czynić« (2): iákoſmy [...] o onych omylnych żydzyech ſłyſzeli/ iż ſie záwżdy vpomináli obietnic Páńſkich á ſámi ſwym obietnicam á obowiąſkom nigdy doſyć nie cżynili. RejPos 252, 179.

»obowiązkiem się obowiązać« (1): Stárł s ciebie on mocny zapis y obowiązek przodkow twoich/ ktorym ſie byli obowiązáli/ iż to miał być káżdy wiecżnie przeklęty ktoryby był w namnieyſzym punkcie zakonu nie wypełnił. RejZwierc 128.

»uczynić (na się) obowiązek« (2): ſpráwá byłá w táiemnicach Boſkich poſtánowiona około zbáwienia ich/ á około onego vpadku/ á około obowiąſku ich/ ktory byli ná ſię ſrogi przez Moiżeſzá vcżynili RejPos 117v, 22v.

»wdać się w obowiązki« (1): [naród ludzki] ſie wdał w ony thák twárde obowiąſki/ á w ony ták ſrogie dekretá iego [Ojca Niebieskiego] RejPos 178v.

»obowiązkom wyprostać« (1): RejPos 252v cf »dać obowiązki«.

»wypuszczać, być wypuszczonym z obowiązku, od obowiązka wyzwolić« (1:1:1): Pogány tylko náwrocone od obowyęſká zakonu wyzwolili/ y to nyeco KromRozm II v v; [nędzny człowiek] miał być wypuſzcżon s thego thák twárdego obowiąſku [który nałożył stary zakon] RejPos 15v, 103.

»wytrwać w obowiązkach« (1): Prorocy wáſzy poſwiádcżyli y opiſáli/ coby ſie z wámi sſtáło/ á iákobyſcie wytrwáli w tych obowiąſkoch wáſzych. RejPos 230v.

»(z)łamać obowiązki« (3): A iż im nie ledá cżłowieká/ á nie zyemſkiego cżłowieká/ trzebá tu było zeſłáć/ ktory miał złámáć ony dekretá á obowiąſki twárde ich RejPos 231, 230v, 252.

Wyrażenia: »cyrograf obowiązkow« (1): y zdárt ieſt ſtáry on cirograph obowiąſkow przodkow náſzych RejAp 55.

»jarzmo obowiązkow« (1): Proſząc go [Chrystusa] pokornie/ áby też złożyć racżył to ſrogie iárzmo z głow náſzych/ obowiąſkow náſzych. RejPos 17.

Szeregi: »cyrograf a obowiązek« (2): ieſt zdárt á zniſzcżon on Cyrográph á obowiązek thwoy/ kthorym cie byli obowiązáli wiecżną niewolą á wiecżnym przeklęciem przodkowie twoi RejPos 107, 159.

»jarzmo a obowiązek« (1): á gdy ſie miáło národzić tho máłe dzyeciątko/ o ktorym thu powieda [prorok]/ iż iuż to ſrogie iárzmo/ á then twárdy obowiązek/ miał być wiecżnie zyęt z nędznego cżłowieká RejPos 15v.

»obietnica a obowiązek« (1): RejPos 252 cf »obowiązkom dosyć czynić«.

»przeklęcie a obowiązek« (1): [Chrystus pokropiwszy swoją krwią] záráżonego á vpádłego cżłowieká/ [...] á pothym go wolno wypuſzcża/ iáko onego wrobliká/ s przeklęcia á z obowiąſku zakonu pirwſzego RejPos 103v.

»obowiązek a przymuszenie« (1): WIelki obowiązek/ á iákoby iákie przymuſzenie ſwoie/ nam náſz miłośćiwy Pan w thych málucżkich ſłowiech/ thu powiedáć racży. RejPos 212.

»ślub a obowiązek« (1): ſámi nigdy nie bacżymy powinnośći ſwoiey/ á onych krzywd nieznośnych/ ktore vſtáwicżnie dzyáłamy iemu/ łamiąc mu ſluby á obowiąſki ſwoie. RejPos 252.

»zapis i obowiązek« (1): RejZwierc 128 cf »obowiązkiem się obowiązać«.

2. Warunek; conditio Calag, JanStat, Cn (4): Mit dem Bedinge. Tym obowiąſkięm. Tym obycżáięm. Hac conditione. Hac lege. Calag 352a.

obowiązek czego (1): nikomu żadnych dóbr ſtołu Królewſkiégo nie ma Máieſtat królewſki zápiſáć/ przez obowiązku wydźierżenia [absque conditione extenuationis JanStat 96] SarnStat 84.

Wyrażenie przyimkowe: »pod obowiązkiem« (2): Conditionaliter – Pod obowiąskiem. Pod obowiąskiem. Calep 236a.
3. praw. Obciążenie; impetitio JanStat; onus JanPrzyw (12):

W połączeniach szeregowych (5): A przecziwko takovem zapiſom, oboviąſkąm, zaſtavąm, ivz zadne mieyſcze niebędzie zadnemv czlovieku ani procuratorovi ſie przeczivicz, a prze y wsporu przecziwko yemv nieczynicz, yedno temv doſycz czynicz ato pelnicz vedlie zapiſv ComCrac 22; GroicPorz 12v; [przerzeczony A.] będźie powinien/ y iego potomkowie będą powinni względem przerzeczonych dóbr odewſzyſtkich obowiązków/ praw y zapiſów piérwſzych/ téż poſágu y wiáná ſzláchetny F. małżonki ſwéy [...] bronić SarnStat 1254, 685, 1249, 1257.

Zwroty: »obronić od obowiązkow« [szyk 1:1] (2): [właściciel dóbr będzie powinien arendarza] bronić w przerzeczonych dobrách árendowánych od wſzelkich obowiązków praw/ zapiſów/ pozwów/ ſzkód/ od wſzyſtkich oſób y płći ſtanu oboygá [...] áż do wyſzćia [...] Arendy/ pod ſzkodą źiemſką álbo zakłádem [ab omni impetitione iuridica usque ad expirationem praefatae arendae sub damno terrestri JanStat 450]. SarnStat 1257, 1254.

»obowiązki podejmowaċ« (2): [mieszczanin mieszkający przed miastem] niech płáći przerzeczoné Porádlné [...] A temu nic nie ma przeſzkádzáć/ iż do práwá y zwiérzchnośći tego miáſtá álbo miáſteczká przynależy/ álbo z nimi iákié obowiązki/ to ieſt iákié podatki y iné roboty podéymuie [vel cum eis onera sufferre perhibeatur JanPrzyw 16] SarnStat 351 [idem] 893.

»wyswobodzać się, uspokojać od pierwszych obowiązkow« (2:1): Y będą powinni y ſą obwiązáni [...] zobopólnié śię wyſwobodzáć y vſpokoiáć od wſzytkich práwnych trudnośći y piérwſzych obowiązków/ zapiſów/ pozwów [...] zyſków/ [...] y [...] od wſzelkiégo przenágábánia práwnégo SarnStat 685, 1249.

Przen [w tym: czego (3)] (4): Tu co ſię tknie obowiązku winy w ktorą był przez grzech wpadł/ ieſt mu prawdźiwie odpuſzcżony/ á to ieſt miłośierdźie. WysKaz 23; Lecż co ſię tknie obowiąſku karánia/ tu ſię coś náyduie/ gdźie ſie ſpráwiedliwość Boſka pięknie pokázuie. WysKaz 23, 23 [2 r.].
4. Więź, związanie (2):
Wyrażenie: »obowiązek (twardy i) mocny« [szyk 1:1] (2): A przetoż opuśći człowiek oycá ſwego y mátkę ſwą/ á przyłączy ſię ku żenie ſwey [Gn 2/24]. Ten obowiązek ieſt twárdſzy y mocnieyſzy nád wſzytki ine/ tákże y nád wſzelłą [!] krewność y powinowátą bliſkość. BibRadz I 2b marg; A ponieważ niemáſz żadnego mocnieyſzego obowiązku/ ktoryby ludźi ćiągnął ku doſyć cżynieniu powinnośći/ iáko ieſt przysięga [arctius vinculum ad officium debitum praestandum iureiurando]/ dla tego ſędźiowie máią być nią obowiązáni/ niż ná ten vrząd wſtąpią. ModrzBaz 88v.

Synonimy: 1. obligacyja, powinność; 2. kondycyja, warunek; 3. obciążenie, powinność.

Cf OBOWIĄZANIE, OBOWIĄZKA, OBWIĄZEK

JR