« Poprzednie hasło: ODETCHNĄĆ | Następne hasło: (ODETCZONY) » |
ODETCHNIENIE (10) sb n
o oraz pierwsze i drugie e jasne, końcowe e pochylone.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | odetchnienié |
D | odetchnieniu |
A | odetchnienié |
sg N odetchnienié (7); -é (2), -(e) (5). ◊ D odetchnieniu (1). ◊ A odetchnienié (2); -é (1), -(e) (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w. s.v. odetchnąć.
Znaczenia
- 1. Oddech
(7)
- a. Westchnienie (1)
- 2. Odpoczynek, przerwa na złapanie oddechu (2)
1. Oddech; respiratio Mącz, PolAnt, Calep, Cn; anhelitus, spiramentum Calep; adspiratio, aspiratio, exspiratio, respiratus, spiritus, transpiratio Cn (7): Mącz 409b; A któryż to Pan Bóg z źiemie człowieká ſtworzył/ y dał iemu odedchnienié/ áby żył? BiałKat 108v; Calep 70b, 918a, 999a.
Wyrażenie: »ciężkie odetchnienie« (1): Przy ktorim wrzedzie ſą ty przypadłoſci. [...] cięſzkie odetchnienie/ kaſzłanie/ á ograżanie FalZioł V 82.
Szereg: »dech i odetchnienie« (1): takieſz łono y macicza nie ma być zawarto: aby płod mogł mieć dech y odetchnienie FalZioł V 34v.
a. Westchnienie (1): nie zákryway vchá twego ku odetchnieniu memu/ y wołániu memu. BudBib Thren 3/56.
2. Odpoczynek, przerwa na złapanie oddechu; interspiratio Mącz, Cn; pausa Mącz (2): Pausa, Odpoczinienie/ Odetchnienie/ Wytchnie. Mącz 285b, 409b.
[Zwrot: »odetchnienie mieć« = odpoczywać: bedzesz robyl refrigeretur aby odpoczynvl/ odethchnyenye mÿal TomZbrudzBrul Ex 23/12.]
Synonimy: 1. dech, oddech, tchnienie; 2. ochłoda, ochłodzenie, oddech, odpocznienie, odpoczynek, odpoczynienie, wytchnienie.
Cf ODETCHNĄĆ
MM