[zaloguj się]
[pdf]

ODŁOŻENIE (39) sb n

Oba o oraz pierwsze e jasne, w końcowym e wahania.

Fleksja
sg pl
N odłożenié
G odłożeniå
A odłożenié odłożeniå
I odłożeni(e)m
L odłożeniu

sg N odłożenié (14); -é (5), -e (1), -(e) (8); -é : -e SarnStat (3:1). ◊ G odłożeniå (12); -å (6), -(a) (6). ◊ A odłożenié (5); -é (2), -(e) (3). ◊ I odłożeni(e)m (1). ◊ L odłożeniu (6). ◊ pl A odłożeniå (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde w objaśnieniu s.v. odłożyć.

I. Rzeczownik od „odłożyć” (38):
1. Przełożenie, przesunięcie na inny termin, odroczenie (zwykle o terminie spraw sądowych lub publicznych); dilatio BartBydg, Calag, JanStat, Cn; mora Calag, Cn; prorogatio diei Calag; repositio termini JanStat; frustratio, prolatio Cn [w tym: czego (19)] (29): BartBydg 42b; Posłowie spisek on o egzekucyji [...] odłożeniu ku sobie wz(i)ęli Diar 31; Namawialiśmy z IchM odłożenie i upewnienie wyiszczenia praw, wolności naszych Diar 84, 29, 31, 33, 37, 40, 43; DiarDop 118, 119; Mącz 6a; Calag 42b; Który świádeczny liſt gdy ták vkaże pozwány ná roku/ którym był dan ná odłożenié/ iuż nie vpádnie w téy diláciiéy SarnStat 768, 266, 825, 869.

odłożenie do czego [= do kiedy] (1): Odłożenié céł y myt do drugiégo Séymu SarnStat 400.

odłożenie na co [= na kiedy] (4): Jeśli się z nami zgodzicie na ten spisek odłożenia egzekucyji na iny sejm [...], tedy się przyczyniemy, iż wam opatrzenie będzie dano. Diar 32, 38, 90; SarnStat 1013 marg.

W charakterystycznych połączeniach: odłożenie ceł, egzekucyji (9), myt, pakt żydowskich, pozwu, sejmu, wyiszczenia praw.

Wyrażenie: »odłożenie rokow« (1): á temu nic ſzkodźić nie ma odłożenié Roków náſzych Królewſkich [dilatione generali terminorum nostrorum regalium non obstante JanStat 647]. SarnStat 536.
Przen (1):
Wyrażenie: »odłożenie roku« (1): iż inſzeý krzywdy by naobciężliwſzey ſnádniey káżdy śćirpyeć może/ thylko nieprawdá tá nigdy ápelláciey żadney do odłożenia roku nie miewa. RejPos 251v.
a. praw. Przełożenie czyjejś sprawy na wniosek strony (5):

odłożenie o co (2): tegóż dniá ma mieć przed innym Sędźiem Rok o więtſzą ſummę/ niżli będźie ſpráwá/ o którą bywa odłożenié SarnStat 768. Cſ »odłożenie o więtszą rzecz«.

Wyrażenia: »odłożenie roku« = repositio termini JanStat [szyk 1:1] (2): IEſli pozwány ná wtórym Roku záwitym vpornie króm odłożenia Roku nie ſtánie: powodowa ſtroná zda ji w zyſku wedle ſwégo pozwu. SarnStat 826, 826.

»odłożenie o, na więtszą rzecz [= ze względu na toczącą się równocześnie inną, ważniejszą sprawę]« (1:1): y ma bydź to nápiſano w innym odłożeniu o więtſzą rzecz [in dilatione pro maiori JanStat 483]/ gdźie ieſt ſpráwá/ y z kim po imięniu SarnStat 768, 1254.

2. Zapłacenie [czego; w tym: komu (1)] (2):
Wyrażenia: »nakładow odłożenie« (1): KAránia Pozwánego zá rozmáithe niepoſłuſzeńſtwá ty ſą w Práwie opiſáne. Winy Sędźiemu odpráwienie/ nakłádów Powodowi odłożenie GroicPorz q.

»odłożenie winy [= grzywny]« (1): nyſzebi myal przet prawyem otpowyadacz po otloſzyenyu wyny ZapKościer 1586/64v.

3. Uchylenie, unieważnienie, zlikwidowanie; destitutio peccati, reprobatio mandati PolAnt [czego] (2): lecż ninie raz ná ſkońcżeniu wiekow/ dla odłozenia grzechu/ przez ofſiárowánie śiebie ziáwił ſię. BudNT Hebr 9/24[26], Hebr 7/8[18].
4. Zaniechanie, poniechanie, przerwanie czegoś; intermissus, sepositio Calep (3): Sepositio – Odłozenię. Calep 970a, 552b.

odłożenie czego (1): Iustitium, Quasi iuris statio dicitur – Odłożenie ſądw [lege: sądu]. Calep 572b.

5. O szyku bojowym: ustawienie w pewnej odległości, opodal [czego] (2): Odłożenie Rogu Lewego. BielSpr 21, 21.
II. Rzeczownik od „odłożyć się”: Odwyknięcie, odzwyczajenie się od czegoś (1): Desuetudo, Odłożenie/ odwyknienie/ záſtárzáłość. Mącz 427c.
III. [Wydzielona część tekstu, rozdział: Odłozenie wthorę [!] WierzNauka 33.]

Synonimy: I.1. oddalenie, odelżenie, odkład, odwleczenie, odwłoka, pomknienie, przedłużenie; 3. oddalenie, odmienienie, II. oduczenie, odwyknienie; III. głowa, kapitulum, rozdział, rozdzielenie.

Cf ODŁOŻYĆ, ODŁOŻYĆ SIĘ

LWil, ZZa