[zaloguj się]
[pdf]

ODPOWIEDANIE (22) sb n

odpowiedanie (11), odpowiadanie (11); odpowiedanie BielKom, Mącz, CzechRozm (3), CzechEp (4); odpowiadanie BartBydg, SeklKat, GroicPorz, BielKron (2), KwiatKsiąż, OrzQuin, NiemObr, KochWr, odpowiedanie : odpowiadanie SarnStat (2:2).

Oba o, oba a oraz pierwsze e jasne; końcowe e z tekstów nie oznaczających é oraz -é.

Fleksja
sg pl
N odpowiedani(e) odpowiedaniå
G odpowiedaniå
D odpowiedaniu
A odpowiadani(e)
I odpowiadanim, odpowiadani(e)m

sg N odpowiedani(e) (3). ◊ G odpowiedaniå (3). ◊ D odpowiedaniu (9). ◊ A odpowiadani(e) (2). ◊ I odpowiadanim (2) GroicPorz, KochWr, odpowiadani(e)m (1) NiemObr. ◊ pl N odpowiedaniå (2).

Sł stp notuje, Cn s.v. sprawianie się, Linde XVII w. s.v. odpowiedzieć.

1. Odpowiedz, mówienie lub pisanie czegoś do kogoś w związku z tym, co ten krótko przedtem powiedział lub napisał; responsum BartBydg (11): Responsum, odpovyadanye BartBydg 131b.

odpowiedanie komu (3): CzechRozm 171; Bądźćie záwżdy gotowymi/ ku odpowiedániu/ káżdemu domagáiącemu ſię odpowiedźi CzechEp [1], kt.

odpowiedanie na co (2): dla tego z odpowiedánia ná tákie ich zágádánia wymawiáć ſie nie mamy CzechRozm 146, 171.

W przeciwstawieniu: »zadawanie ... odpowiadanie« (1): A tak oni pierwſzy/ ktorzy tak chutki dowcip maią/ ku zadawaniu godnieyſzy ſą: á ci poſledniyſzy [!]/ ku odpowiádaniu. KwiatKsiąż Kv.

Szereg: »pytanie i odpowiadanie« (2): Krodky wyklath znauką Przykazania Bożego przes pytanie y odpowiadanie SeklKat D2v; NiemObr 148.
a. Wypowiedź polemiczna (2): A więc że godne ſą bayki tákie nieſłycháne odpowiedánia y wywodow. CzechEp 320.

odpowiedanie czyje na co (1): Ktorym porządkiem odpowiedánie moię ná rzecż X.K. poydzie. CzechEp 105 marg.

b. Wyrocznia, proroctwo (1):
Wyrażenie: »odpowiedanie boże« (1): Prorokow iuż żadnych áni odpowiedánia Bożego niemáſz. CzechRozm 165.
2. praw. Zeznawanie, udzielanie wyjaśnień przed sądem; causaedictio, reatus Cn (6): GroicPorz t4; áby [papież] Luterowi ſłożył mieyſce ku odpowiádániu w Auſzpurku BielKron 194, 194; A ieſli będźie żądał pozwu od powodá ku odpowiádániu [ad respondendum JanStat 669]: powodowa ſtroná będźie powinná vżyczyć mu pozwu ſwégo. SarnStat 800, 827, 1163.
3. Groźby, pogróżki; minatio Mącz; diffidatio JanStat (5):

odpowiedanie czym (1): Wſpomnięć to przeſládowánie/ Y kijem odpowiedánie BielKom D3v.

W połączeniach szeregowych (2): nie ieſt rzecz táyna/ z iáką waśnią/ z iákiémi ſwary/ y z iákim nákoniec odpowiádánim tę Exekucyą ná nogi ſtáwiaćie KochWr 21; SarnStat 1087.

Szereg: »grożenie (a. groźby), (i) odpowiedanie« (2): Mącz 222a; Skąd miérźiączká Górnych Ludźi przećiwko nam ſye mnoży: groźby y odpowiádánia/ iednośći Korony polſkiéy przećiwné. OrzQuin B2.

Synonimy: 1. odprawa; 3. groza, groźba, grożenie.

Cf ODPOWIEDAĆ, ODPOWIEDŹ

KW