[zaloguj się]
[pdf]

PRZEMINIENIE (6) sb n

-enie (5), -ęnie (1) MurzNT.

Wszystkie e jasne.

Fleksja
sg
N przeminienie
L przeminieniu

sg N przeminienie (5); -e (1), -(e) (4). ◊ L przeminieniu (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde brak.

1. Przejście a. przejechanie; transcensus Mącz; transitus Cn (2): Transcensus, in Bibliis, Przeſtąpienie/ przeminienie álbo przeście. Mącz 370d.
a. Odjechanie [czyje] (1): A yeſly by za thą kelka dny nyemogl syą go [posła] doczyekacz, thedy szam yecz w drogą lekko, aſz do Conſtantinopolya, abo gdzie Czeſarz bandzie. A czyeladnyka po sobye zoſthaw w Andrnopolyv zeby go do slvſznego czaſzv Cro: yego M. Vangierſkiego poſla czekal. a othwoyem przemynyenyv opovyedzial LibLeg 7/36.
2. Pominięcie, nieobjęcie działaniem; tu: na określenie Paschy, tj. ominięcie przez Anioła Śmierci domów żydowskich w Egipcie (1):
Szereg: »przeście abo przeminienie« (1): A gdy było piérwſzégo dnia przáſnkow/ przyſzli vczniowie do Ieſuſa/ rzeknąc ięmu/ Gdźie chcéſz żeć przyrządźięm ku iedzęniu wielkonocznego baranka (marg) przeście abo przeminięnie (–) [Ubi vis paremus ubi comedere Pascha]? MurzNT Matth 26/17.
3. Figura retoryczna (2):
a. Przemilczenie, tj. celowe nieopowiedzenie czegoś, aposiopesis, paralipsa, praeteritio (1):
Szereg: »przeminienie albo opuszczenie« (1): Praeoccupatio apud Rhetores quae Graecis Aposiopesis vel Paralepsis, Schema est, cum aliquid nos reticere dicimus, quod tum tacitum intelligitur, alias Praeteritio dicitur, Przeminienie álbo opuſzczenie Mącz 258d.
b. Przejście od jednego tematu do drugiego, nawiązanie (1): Metabasis, Transitio, Przeſtąpienie/ dáley poſtąpienie/ przeminienie/ Przeście/ gdy w mowie oznáymuyemy o czymeſmy mówili/ á o czym, daley mowić będźiemy. Mącz 219b.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Transitio, Przeminienie/ Przeście/ Zámilczenie. Mącz 105d.

Synonimy: 1. przestąpienie, przeście; a. odjechanie; 2. przeście; 3.a. opuszczenie; b. postąpienie, przestąpienie, przeście.

Cf PRZEMINĄĆ

KO