[zaloguj się]

PRZYRZEC (116) vb pf

W inf e jasne Mącz (26); w fut -e- (2) Mącz, Oczko, -é- (1) KochPs; w praet i con -ekł (8), -ékł (3); -ekł MurzHist (3); -ékł KochPam, SarnStat; -ekł : -ékł Mącz (5:1); -rzekł-, -rzekl-; w imp e jasne; part praet act z tekstu nieoznaczającego é.

Fleksja
inf przyrzec
praet
sg pl
1 m przyrzekłem, -m przyrzekł m pers przyrzeklismy, -smy przyrzekli
2 m -ś, -eś przyrzekł m pers
n -ś przyrzekło subst
3 m przyrzekł m pers przyrzekli
f przyrzekła m an
plusq
sg pl
1 m -m był przyrzekł m pers
3 m był przyrzekł m pers byli przyrzekli
f była przyrzekła m an
imperativus
sg pl
2 przyrzecz przyrzeczcie
3 niechåj przyrzeką
conditionalis
sg pl
3 m by przyrzekł m pers by przyrzekli
f by przyrzekła m an

inf przyrzec (31); -ec (25), -eć (5), -e(c) (1) [błędny zapis: -cż]; -ec LubPs, ActReg, CiekPotr; -ec : -eć Mącz (22:5).fut 1 sg przyrzekę (6).2 sg przyrzeczesz (2).3 sg przyrzecze (3).1 pl przyrzeczém (1) Oczko.praet 1 sg m przyrzekłem, -m przyrzekł (4).2 sg m -ś, -eś przyrzekł (7). n -ś przyrzekło (1).3 sg m przyrzekł (33). f przyrzekła (1).1 pl m pers przyrzeklismy, -smy przyrzekli (4); -smy (2), -(s)my (2).3 pl m pers przyrzekli (8).plusq 1 sg m -m był przyrzekł (1).3 sg m był przyrzekł (1). f była przyrzekła (1).3 pl m pers byli przyrzekli (1).imp 2 sg przyrzecz (3).2 pl przyrzeczcie (1).3 pl niechåj przyrzeką (1).con 3 sg m by przyrzekł (4). [f by przyrzekła.]3 pl m pers by przyrzekli (1).part praet act przyrzekszy (1).

stp notuje, Cn s.v. stawiam komu co, Linde XVI w.

1. Zapewnić, że tak będzie (zwyklez jednym wyjątkiem, cf a.α. – coś pomyślnego dla osoby, której się przyrzeka); spondere Vulg, PolAnt, Mącz; polliceri, promittere Mącz (115):

przyrzec komu (2): Precz/ podźmy popátrzaymy/ gdźie Pánná troſkliwa/ Zá cżym przyrzecż wam nie ſmiem/ znaydźieli ſie żywa. Boć to z deſperátiey/ wielom ſie przydáie/ Gdy więc z nie ſzánowánia/ ſam ſmierći ſie wdáie. PaxLiz C3. Cf Zwrot.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikiem: za to (1); że, -liczy’] (2): Y ty przyrzekę zá to że niezwieſz co kupiſz. Lecz trzymay coś vłapił, zdrow znoś y záżyway CiekPotr 6; PaxLiz C3.

Zwrot: »[co] sobie [= nawzajem] przyrzec« (1): Iſch wyedzyal othym ze cziſch dway czechowye na ſzwyethi Ian theraſz przemynąli wączek y dwye ſkorze Zamſchowe vkradli y dall ym zanye 26 groſchi na ych cząſcz yakoby zdzyalu kthori ſſobye bili przirzekli LibMal 1550/156.
a. Zapewnić, że się coś uczyni, zobowiązać się do czegoś; compromittere, condicere, dicere, fidem suscipere Mącz; vovere Vulg; fidem facere Modrz (93): Poky swaſzey strony nyeprzyaczyelſkiem obyczayem, kthora rzecz ſią nyepocznye nathym ſzlowye ynaczey nye vdzielamy [lege: udziełamy], yakoſzmy sprzothkv przirzekly, y tho chczymy do koncza trzymaczy LibLeg 7/42; Habeo tibi polliceri, Mogę przirzec/ mogę to ná ſie wziąć. Mącz 308c; Compromitto, Przirzec/ prziyąć ná ſię/ to yeſt obrawſzy ſobie yednacze álbo ſędźie/ zdáć ſie ná nie/ przirzec/ prziyąć ná ſię zákład/ y zápiſáć ſie/ wſzysko [!] to trzimáć co ći yednacze naydą á miedzy ſtronámi poſtánowią. Mącz 227a, 87b [2 r.], [95]c, 151a; Ex nunc Arcyx. Im aby przyrzekł y pisał aby Lubomla zaraz była wrocona ActReg 76; JanNKarKoch Ev; CiekPotr 39.

przyrzec co [= przedmiot przyrzeczenia] (20): i na to co przyrzekł gotowym śię być offiarował MurzHist Dv, N4v; LibMal 1553/177v; Dla bráciey y bliźnich twych przyrzekę pokoy wdzięcżny LubPs cc3v; Dic mihi hoc primum, potin est hic tacere, Przyrzecz mi to pirwey. Mącz 86a, 227a, 311b, 366d, 446a; Więc y ten też przećiwko Przykazániu temu grzeſzy/ ktory przyśięgáiąc obiecuie śie cokolwiek vcżynic/ gdyż wypełnić tego co przyrzekł niemyśli KuczbKat 290; Ma niepobóżné ludźi w nienawiśći/ Dobrym/ gdźie może/ pomocy dodawa/ A co przyrzécze/ by naćiężéy/ zyśći. KochPs 19; KochPam 84; Ad bona mobilia przyrzec nic nie moze bo nie widzi, post victoriam iako Zołnierza zdzierzeć ActReg 58; A co przyrzekł/ ná ſwey piecży ma ono/ Niechcąc/ by to fałſzem było rzecżono. GrabowSet H3v; LatHar 716. Cf przyrzec co ku komu; Ze zdaniem; Z połączeniem przytoczenia; »pod dobrą wiarą przyrzec«.

przyrzec co ku komu (1): Ia dla vaſzey dawney przyaſſny wſyſthkom tho vczinyl, y piſzalem theſz do vaſz thak abiſcze vyedziely yſz tho pewna rzecz kthoraſzmy kv vam przyrzekly LibLeg 7/68.

przyrzec komu (39): przirzekl mv thentho pyekarczik thu do poznanya przicz richlo. A polowiczą thich pyenyedzi yemu dacz LibMal 1550/155v, 1553/177v; LubPs dd2v; RejWiz 35v; Leop Iudic 15/12; BibRadz Luc 22/6; rácż wſpomionąć ná obietnice oycow náſzych/ ktorymeś przyrzekł przywieść ie do zyemie płynącey miod y mleko. BielKron 30v; Piſzą drudzy iż [Darius] ieſzcże był do końcá nie vmárł/ przeto prośił Alexándrá áby mu pocżćiwy pogrzeb vcżynił iáko krolowi/ żonę y dzyeći iego chował iáko ſwe właſne. Przyrzekł mu to Alexánder vcżynić/ y doſyć temu cżynił. BielKron 125v, 54v, 226v, 227v, 233, 312 (10); Fidem dextra data sancire, przyrzec komu co y dáć mu ná to rękę. Mącz 366d, 86a, b, 227a, 311b, 416d, 446a; A iuż ſie krwáwey burdy máło vmykáło/ Lecż ſie wżdy z łáſki Bożey wſzytko poiednáło. Gdy im Krol przyrzekł wſzytki pełnić Kondicie StryjWjaz C2v; PaprPan N2v; SkarJedn 136; StryjKron 6 [2 r.]; Ale pómni/ coś przyrzékł pięknéy Cecylijéy/ W ón czás/ kiedyś ná morze wśiádał do Szwecijéy. KochPam 84; zmowił ſię [Judasz] z árcykápłany/ y z vrzędnikámi/ iákoby go im wydał. y vrádowáli ſię/ y poſtánowili dáć mu z vgody pieniądze. y przyrzekł im to LatHar 716. Cf »pod dobrą wiarą przyrzec«, »słowo, słowem przyrzec«, »przyrzec sobie«.

przyrzec za kogo [= w czyim imieniu] (1): Przeto ná onym ſławnym ziechániu v Wiedniá/ przyrzekł [cesarz Maksymilian] zá ſię y zá pothomki ſnimi [tj. z Zakonem Panny Maryi] niebyć przećiw Krolowi Polſkiemu BielKron 231.

przyrzec przed kim (1): iż Krol przyrzekł być w pokoiu z Moſkwą gwoly [!] Ceſarzowi przed poſły iego. BielKron 416.

przyrzec na kiedy (1): Diem promissorum repraesentare, Nieco ná obiecány czás pełnić/ czinić doſić obiecániu ſwemu tego dniá ná który przirzekł. Mącz 431b.

cum inf (35): tedy towarzyſz iego zany [lege: zań] ſie ſtawił okrutnikowi y zaſtąpił iego dokądby zaſię nie przyſzedł. [...] á gdy ona godzina przyſzła gdy był przyrzekł ſtanąć, tedy on ſtanął BielŻyw 30; á iuż przirzekli daley do krakowa niechodzić na żadną poradkę ani prandikę do kxiędza Koleiey LudWieś A2; LibMal 1550/155v; MurzHist C4v; ROſpomni moy miły Pánie ná Dawidá ſługę thwego/ [...] Ktory był mocnie poprzyſiągł tákowy ſlub Pánu ſwemu/ A przyrzekł gi ſtale zdzyerżeć Bogowi Iákobowemu. LubPs dd2; BibRadz Act 23/21; Medea [...] powiedzyáłá mu [Jazonowi]/ ieſli mi przyrzecżeſz poiąć mię zá właſną żonę á chowáć mię pocżćiwie do śmierci/ damći náukę iż doydzyeſz złotego runá bez ſzkody ſwey y towárzyſzow ſwych. BielKron 54v; był [Frederik, książę rakuskie] w więzyeniu dwie lecie/ potym puſzcżon tym obycżáiem/ áż przyrzekł Ceſárſtwo puśćić. BielKron 186, 30v, 125v, 226v, 227v, 231 (14); Vadimonium facere quod et promittere dicitur, Przirzec ná náznaczony czás ſtánąć. Mącz 113d, 86b; á ia ledwe nie przyrzekę zayść troſzkę głębiey w miłość s thą nádzieią/ ábym ia theż thę ſłodkość nálazł tám/ gdzie drudzy gorzkość náyduią. GórnDworz C5; StryjWjaz A4v, C2, C2v; Potym Ceſarzowa zmowiłá ſię znieiákim Wigiliuſem Archidyakonem kośćiołá Rzymſkiego: obiecuiąc mu do Papieſtwá dopomoc/ iedno żeby iey przyrzekł Antymá przywroćić [na urząd patriarchy]. SkarJedn 136; ZapKościer 1581/20v; StryjKron 6 [2 r.], 150, 577; ArtKanc S, S3v; Obiecali Panowie y Posłowie to wszytko obmyslic aHetman się tez in Crastino ruszyc przyrzekł. ActReg 15.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikiem: to (2); że, ] (4): Wſpomni ſobie nieborak iż Minerwá páni/ To mu byłá przyrzekłá miedzy rozmowámi/ Iż mu miáłá to dzyecię poſłáć ná rozmowę RejWiz 35v; Leop Iudic 15/12; BibRadz Act 23/14; Bo możnoby iym Biſkupſtwá y Opátſtwá niedáć/ áżby drzewiey przyrzekli/ że to dla Rzecżypoſpolitey dáruią. ModrzBaz 93.

Z połączeniem przytoczenia ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikiem: to (1); , że] (2): Poprzyſiągł Pan wierną prawdę Dawidowi ſłudze ſwemu/ A ni w cżym go nie omyli ták iáko to przyrzekł iemu/ Iż ia ná ſtolicy twoiey z owocu żywotá twego/ Poſtáwię zacne potomſtwo k wiecżney chwale Boſtwá ſwego. LubPs dd2v; Wymawiałem ſie iey też s tego rozmáitemi przycżynámi/ á nawięcey tą iżem był w okowach. Potym przyrzekłá mi ſkoro Krol Sołtan przyiedźie że ćie wolnym od okow y od wſzytkiego vcżyni. BielKron 458v.

W połączeniu szeregowym (1): Solenniter stipulanti promisit, Yáwnie pytáyącemu yeſliby to álbo owo chciał trzimáć/ przizwolił/ obiecał/ przirzekł/ podyął ſie trzimáć. Mącz 416d.

Zwroty: »pod dobrą wiarą [co komu] przyrzec« (1): Fidem alicui interponere, Pod dobrą wiárą/ álbo dobrym słowem co komu przirzec/ záſtáwić wiarę ſwą. Mącz 311b.

»dobrym słowem przyrzec« = astringere a. interponere a. obstringere fidem, promittere (bona) fide a. sancte Mącz [szyk zmienny] (6): Promisi mea fide, Wziąłem to ná ſię/ przirzekłem dobrym słowem. Mącz 226d; Astringere fidem suam, Dobrym słowem przirzec/ wziąć ná ſwą wiárę. Mącz 421b; obstringere fidem suam alteri, dobrym ſłowem przirzec. Mącz 422a, 226d, 311b, 366d.

»pod klątwą, pod przysięgą przyrzec« = devovere PolAnt; iusiurandum interponere Mącz [szyk zmienny] (2:2): boć ſię nań [na Pawła] náſádźiło znich więcey niż cżterdźieśći mężow/ ktorzy ſobie pod klątwą przyrzekli áni ieść áni pić áżby go zámordowáli BibRadz Act 23/21, Act 23/12; Quod Deo teste promiseris id tenendum est, [...] Coś pod prziſięgą komu przirzekł to maſz trzimáć. Mącz 446a, 311b.

»obietnice przyrzec« (1): Przypomnyenie obyethnic ktore Pan przyrzekł/ ku oſwyeceniu wiernich w krewkośći ich. LubPs H4 marg.

»słowo, słowem przyrzec [komu]« = verbum pangere PolAnt (3:1): LubPs X6v; Vczynię wſzytko wedle ſłowá ſwego ktorem wam przyrzekł/ ná on czás gdyśćie wychodźili z Egipthu BibRadz Agg 2/6; (A) teraz Iehowo Boże słowu twemu ktoremeś przyrzekł Dawidowi oycu moiemu [verbum tuum cum David patre meo]/ niech ſię doſyć ſtánie/ boś mię vcżynił krolem nád ludem twoim BudBib 2.Par 1/9; oto tá ieſt zacność o ktorą ćię proſzę/ á przetoſz vcżyń doſyć ſłowu ktoreś przyrzekł [votum quod vovisti] vſty twoimi krolowi niebieſkiemv. BudBib 3.Esdr 4/46.

»przyrzec sobie [= nawzajem] (społu)« = devovere sese a. nosipsos PolAnt [szyk zmienny] (4): A tak gdy náſtał dźień/ zſzedſzy ſię niektorzy z Zydow przyrzekli ſobie ſpołu pod klątwą/ mowiąc/ Niebędziem ieść áni pić áż zámorduiem Páwłá. BibRadz Act 23/12, Act 23/14, 21; thám [Kolomanus, król węgierski i król Bolesław Krzywousty] pokoy zſobą wiecżny vcżynili/ y pomoc ieden drugiemu przećiw ſwoim nieprzyiaćielom ſobie przyrzekli BielKron 351.

»przyrzec ślubem« (1): Ci przyſzedſzy do Kſiążąt kápłańſkich y do ſtárſzych/ powiedźieli/ Przyrzekliſmy ſobie ſlubem [Devotione devovimus nosipsos]/ że nic vkuſić nie mamy áżbyſmy zámordowáli Páwłá BibRadz Act 23/14.

Szeregi: »obiecać, przyrzec« (2): Dicere nummos vel pecuniam, Obiecáć/ Przyrzec komu pieniędzy pożyczić/ álbo też oddáć. Mącz 86b, 36c. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»przyrzec i na się przyjąć« (1): Promittere et in se recipere, Przirzec y ná ſię prziyąć. Mącz 226d.

»przysiąc a przyrzec« (1): Rzekli do niego/ myſmy tu przyſſli ábychmy ćie związawſzy/ wydáli w ręce Filiſtynow. Powiedział im Sámſon. Przyſiężćie á przyrzecżćie [Iurate ... et spondete] mi to/ że mię nie zábiyećie. Leop Iudic 15/12.

α. Treść przyrzeczenia jest niepomyślna dla osoby, której się przyrzeka [komu to ] (1): Do ktorego [Jakuba] rzekł Iudás/ Oſwiádczył ſie tám ten człek pod przyſięgą/ iżbyſmy ſie nie vkázowáli przedeń/ ieſlibychmy brátá [Beniamina] niemieli z ſobą. Ieſliż tedy poſlieſz z námi brátá náſzego/ poiedźiemy/ á kupiemyć żywnośći. Ale ieſliż go nie poſleſz/ niepoiedźiem: Bo to nam przyrzekł tám ten mąż [Quia vir dixit ad nos]/ iz nas przedſie nieprzypuśći/ ieſliż z ſobą nieprzywiedźiemy brátá náſzego. BibRadz Gen 43/5.
β. Zapewnić, że ktoś coś otrzyma; addicere, destinare, iubere Mącz (6): Addico, Przirzec/ Obiecáć/ Przywłáſzczić. Mącz 87a, [176]a.

przyrzec co komu (4): Destinare alicui Episcopatum, Przyrzec á obyecáć komu biskupſtwo. Mącz 83b, [176]a; átzi zaktore mi [lege: a ci, za ktoremi] ſie on [Turek] przitzinia iuſz mu przirzekli pewni hold ábo dan PaprUp G2v. Cf Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym.

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia bliższego w zdaniu nadrzędnym [co komu aby] (1): Y przeprowádzę ie do ziemie ktorąm przyrzekł pod przyſięgą oycom ich [quam iuravi patribus suis]/ Abráhámowi/ Izááákowi [!]/ y Iákobowi/ áby ią otrzymáli BudBib Bar 2/30.

Zwrot: »przyrzec pod przysięgą« (1): BudBib Bar 2/30 cf Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym.
Szereg: »przyrzec a (albo) (przy)obiecać« (2): Postquam ei Numidiam provinciam, populus iussit, Iáko mu skoro lud Rzimski páńſtwo Numidieyskie przirzekł álbo prziobiecał. Mącz [176]a, 83b.
b. Zaręczyć, zagwarantować, wziąć na swoją odpowiedzialność; cavere, fidem astringere a. dare a. interponere a. porrigere Mącz; fideiubere PolAnt (19):

przyrzec co [= przedmiot przyrzeczenia] (3): Fidem nostram facile tuebere, [...] Latwie ſie zoſtoyiſz przi náſzym przirzeczeniu/ álbo łatwie temu doſić vcziniſz coſmy zá cię przirzekli. Mącz 467d, 84a, 419b.

przyrzec komu (7): Cedo dextram, Day mi ná to rękę/ to yeſt przyrzecz mi. Mącz 84a; Quancunque ei fidem dederis praestabo, Cokolwiek mu przirzeczeſz zá mię/ trzimáć chcę. Mącz 419b, 41d, 84a; Oczko 13v; WIerz mi ći młodzikowie iuż wiedz pewnie ná nie/ Do cżego ie mieć zechceſz iać przyrzekę zá nie PaprPan R3v. Cf [»przyrzec za pokoj«], »przyrzec słowem«.

przyrzec za kogo (9): ZapWar 1550 nr 2665; Spondere pro aliquo, przirzeć/ ręczić zá kogo. Mącz 410a, 419b, 467d; Zábierz ſzáty iego kto ręcżył cudzego/ á kto przyrzekł zá obcą/ poćiędzay go. BudBib Prov 20/16; PaprPan R3v. Cf Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym.

przyrzec za co (7): Nolo fidem meam interponere, aut fidem meam adstringere, Niechcę zá to przyrzec. Mącz 125d; Confirmator pecuniae desiderabatur, Niemieliſmy ktoby zá pieniądze przirzékł. Mącz 128c; Habeo polliceri, Mogę zá to przirzec. Mącz 192d, 41d; Naſnádniéy tedy do ćieplic obróćiém/ á zá poprawę przyrzeczém ówym/ którzy co ná wiérzchu máią/ iáko więc świérzb bywa/ kroſty/ wrzódy/ fiſtuły/ róże Oczko 13v; [O miednicę i nalewkę moję piszę do Hanusza, aby wydał w ręce W⟨aszej⟩ W⟨ielmożności⟩. Będzieli zapłaty chciał, możesz mu W⟨asza⟩ W⟨ielmożność⟩ za pieniądze i pewną zapłatę przyrzec, a ja cokolwiek przydz⟨i⟩e tak za srzebro jako za robotę, poślę pieniądze bez żadnego omieszkania. ListyPol II 1549/243]. Cf Ze zdaniem dopełnieniowym; [»przyrzec za pokoj«], »przyrzec słowem«.

Ze zdaniem dopełnieniowym [za to że] (1): Potym diszkurował otych ktorzy przy Maximilianie, ze kto zato przyrzecze, gdy im odpusczą, ze szkodzic nie będzie, takze gdy będą dołaski przypusczeni zeby zpokoiem siedzieli ActReg 4.

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia dalszego w zdaniu nadrzędnym [za kogo że] (3): (nagł) Marćin Wilcżek Woyſki Lwowſki. (–) PErlat dość mężnie bronił co mu porucżono/ Swátigrodu áż zdrádą tám go ſtąd zlecżono/ Ia zá tego [tj. Marcina Wilczka] przyrzekę gdyby przyſzło ktemu/ Zeby on ſwym dowćipem lepiey zdolał temu. PaprPan C4v, Dv; KROL AVGVST ſławnéy pámięći, pomniąc ná to, będąc bárzo w młodych lećiéch ná króleſtwo obrány y podwysſzony, że zań przyrzékł oyćiec iego Zygmunt ſtáry, że miał poprzyśiądz y doſyć vczynić oycowſkiéy y ſwoiéy przyśiędze/ [...] ſtárał ſie o to, áby to wykonał, y ku exequutiiéy przywiódł, ná co byl obowiązan. SarnStat 100.

Zwroty: »przyrzec podaniem ręki (a. rąk danim)« [szyk zmienny] (2): rąk swych danym przyrzekly za nye do zapissu albo do xyąg za xyąza capithulą panowye zygmunthowye oborsczy s Lukowcza a za pana Vyernossa Iego Miloscz pan Castellan Cziechonowski ZapWar 1550 nr 2665; Fidem et dextram porrigere, Przirzec komu co podaniém ręki. Mącz 84a.

[»[komu] przyrzec za pokoj« = zagwarantować bezpieczeństwo: Látá 1459. Słożył Krol Seym w Piotrkowie/ ná ktory niechćiáłá Máła Polſká przyiecháć/ áżby im Krol przyrzekł za pokoy: ábowiem we zbroiách dworzánom ſwym Krol kazał ná ten Seym iecháć: á gdy im Krol przyrzekł zá pokoy/ przyiecháli Poſłowie od nich BielKron 1597 415 (Linde).]

»przyrzec [komu] słowem [za co]« (1): Krol POLſki przyrzekſzy mnie ſłowem ſwym Krolewſkim zá pieniądze moie/ niewroćiwſzy mi pieniędzy/ imienie mi weźmie/ y czći ktemu mnie odſądźi/ wedle Alexándrowego Státutu OrzRozm O2.

»przyrzec pod zakładem« (1): Sponsio item, Przirzeczenie/ rękoyemſtwo/ zapis pod pewnym zákłádem. Sponsiones facere, Przirzeć/ ręczić pod zákłádem. Mącz 410a.

Szeregi: »przyrzec, (albo) ręczyć« [szyk 2:1] (3): Cavere pecuniam alicui. Ręczić/ álbo przirzec komu zá dług. Mącz 41d, 410a [2 r.].

[»przyrzec a zapisać się«: Jakoby mi T⟨wa⟩ M⟨iłość⟩ pisać raczył o ty pieniądze, ktorychem jego miłości księdzu biskupowi chełmieńskiemu rzekł pożyczyć, żebych je dał do Fokarow, a żebych T⟨wej⟩ M⟨iłości⟩ w słowie nie zawiodł. Racz T⟨wa⟩ M⟨iłość⟩ wiedzieć, żebych ja to rad uczynił [...] i chcę to rad uczynić, gdybych jedno tak dostateczną oprawę od księdza biskupa jego miłości miał, żebych swych pieniędzy był ist. A zwłaszcza tego by k temu potrzeba, iżby kapituła chełmieńska mnie za pieniądze przyrzekła a zapisała się. A gdy to kapituła uczyni, tedy ja pieniądze dam. ListyPol I 1531/15.]

2. Zapewnić, że tak jest (1):

Ze zdaniem dopełnieniowym nawiązującym do dopełnienia dalszego w zdaniu nadrzędnym [to o kim żebyże’] (1): á ktoſz o tych niezbożnych ludziach to przyrzecże/ żeby oni y ſámo dzieſięćioro przykazánie zá Boże podánie mieli? CzechRozm 101.

Synonimy: obiecać, przyobiecać; 1.a. obowiązać się, obwiązać się, przysiąc, zaślubić; b. obręczyć, obręczyć się, poręczyć.

Formacje współrdzenne cf RZEC.

Cf PRZYRZECZENIE, PRZYRZECZONY

MP