[zaloguj się]
[pdf]

FAŁESZNIE (18) av

fałesznie (14), fałecznie (4); fałesznie Leop (2), BibRadz, RejAp (2), GórnDworz (2), ModrzBaz, CzechEp, ArtKanc; fałecznie DiarDop, RejPos (2); fałesznie : fałecznie WujNT (4 : 1).

-å- (9), -a- (8); -å- BibRadz, ModrzBaz, CzechEp, WujNT (5); -a- RejAp (2), GórnDworz (2), RejPos (2), ArtKanc; -å- : -a- Leop (1 : 1); teksty nie oznaczają é.

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z tych samych przykładów).

1. Niezgodnie z prawdą; falso Modrz, Vulg (13): ale to jest scandalum albo uczyć fałecznie odwodząc od chwały bożej lud krwią jego sobie odkupiony, albo cierpieć takowych, ktorzy odwodzą. DiarDop 104; Leop Ier 29/9; BibRadz Ier 29/21; kthokolwiek fáłeſznie tárga ſie ná ich [białych głow] pocżćiwość/ opákuiąc onych powſcięgliwe życie/ godzien [...] wielkiego káránia. GórnDworz Aav, Rv; ModrzBaz 60v; CzechEp 102; ArtKanc I20; Apoſtoł nie zákázuie/ ábyſmy nic/ oprocz tego co ieſt w Bibliey nápiſano/ nie przyimowáli: iáko odſzczepieńcy fałeſznie wykłádáią WujNT 652, 570, 702, 1.Tim 6/20, s. 787.
2. Grzesznie, niesprawiedliwie; false Vulg (2): áni rozmyſlay kthorzy przed oblicżnośćiá [!] twoią fáłeſznie ſie obchodzili á ſpráwiáli/ ále pomni ná te ktorzy z woli twoiey boiaźń poználi. Leop 4.Esdr 8/28; A iákie záſię ſproſne przezwiſká/ przeklęctwá/ y rozlicżne ſtráchy/ opowiáda fáłecżnikom á naiemnikom/ kthorzy fáłecżnie á niewiernie páſą tę ſwiętą trzodę iego/ dla pożytkow ſwoich. RejPos 125.
3. Chytrze, zdradliwie, podstępnie (3): tá nowá powſtáłá beſtia z zyemie/ ktora ſie cżyniłá podobną rogámi ſwemi ku báránkowi/ gdy iey było potrzebá mocą podpieráć chytrośći ſwych á onych wymyſłow ſwych/ iż fáłeſznie przywiodłá ludzi/ iż ſie kłániáli y chwałę dawáli beſtiey oney ſiedmigłowátey/ to ieſt páńſtwu Rzymſkiemu. RejAp 115v, 44v.
Szereg: »fałecznie a pokrycie« (1): iż ſie też oni fáłecżnie á pokrycie obchodzili z nim/ chcąc go záwżdj podſtąpić w rozmowach ſwoich RejPos 53.

Synonimy: 1. kłamliwie, łżywie; 2. bezbożnie, niezbożnie, przezbożnie; 3. chytrze, obłudnie, pokrycie, zdradliwie, zdradnie.

Cf FAŁSZYWIE, NIEFAŁECZNIE

AK