Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: JAKBY

Następne hasło: JAKIE »

JAKI (9347) pron

a jasne.

Fleksja

sg m N jaki (809). ◊ G jakiégo (311); -égo (26), -ego (3), MurzHist (2), KochFr, -(e)go (282). ◊ D jakiému (55); -emu (3), -(e)mu (52). ◊ A jaki (503), jakiégo (160); -égo (8), -(e)go (152). ◊ I jakim (312), jakiem (31); -em RejRozpr, RejPs, MurzHist, GrzegRóżn, PaprUp (2); -im: -em OpecŻyw (1 : 1), FalZioł (1 : 2), RejKup (1 : 1), Diar (1 : 2), GliczKsiąż (5 : 3), LubPs (3 : 2), BibRadz (7 : 5), OrzRozm (2 : 1), Mącz (11 : 1), OrzQuin (2 : 1), GórnDworz (10 : 1), HistLan (1 : 1), RejZwierc (12 : 2), ModrzBaz (20 : 1), Calep (1 : 1); ~ -em (2) MurzHist, OrzQuin, -ém (1) OpecŻyw, -(e)m (28). ◊ L jakim (133), jakiem (10); -em RejRozpr, MurzHst, OrzQuin; -im: -em FalZioł (1 : 1), RejJóz (1 : 1), GliczKsiąż (1 : 1), LubPs (5 : 1), Mącz (6 : 1), GórnDworz (3 : 1), ModrzBaz (1 : 1); ~ -em (2) MurzHist, OrzQuin, -(e)m (3). ◊ f N jakå (1001); -å (897), -a (21), -(a) (83); -a HistRzym; -å: -a MurzNT (1 : 1), Leop (7 : 1), RejPos (198 : 7), GrzegŚm (4 : 1), SkarJedn (4 : 1), SkarŻyw (44 : 4), GórnRozm (10 : 1), WujNT (29 : 1), PowodPr (11 : 3). ◊ G jakiéj (650), jaki (3); -i ConPiotr, CzahTr; -éj: -i Mącz (28 : 1); -éj (97), -ej (3), -(e)j (550); -ej OpecŻyw, -éj: -ej BiałKat (3 : 2). ◊ D jakiéj (46); -éj (4), -(e)j (42). ◊ A jaką (960). ◊ I jaką (406). ◊ L jakiéj (272); -éj (13), -ej (2), -(e)j (257); -ej: -ej SienLek (1 : 1), Oczko (1 : 1). ◊ n N jakié (507); -é (45), -e (5), -(e) (457); -e JanNKarG, -é :-e SienLek (3 : 1), BiałKat (1 : 2), SarnStat (20 : 1). ◊ G jakiégo (296); -égo (28), -ego (1), -(e)go (267); -égo :-ego MurzHist (2 : 1). ◊ D jakiemu (18); -ému (2), -emu (1), -(e)mu (15); -ému OrzJan; -ému : -emu SarnStat (1 : 1). ◊ A jakié (436); -é (41), -e (2), -(e) (393); -é : -e SarnStat (21 : 2). ◊ I jakim (15), jakiem (34); -em RejPs (3), Diar (2), PaprUp; -im : -em LibLeg (1 : 2), FalZioł (1 : 2), GliczKsiąż (3 : 5), LubPs (2 : 2), GroicPorz (2 : 1), BibRadz (1 : 5), OrzRozm (1 : 2), GórnDworz (3 : 1), RejPos (22 : 4), RejZwierc (14 : 1), ModrzBaz (6 : 1), SkarŻyw (4 : 1), KochWr (2 : 1); ~ -em (1) KochWr, -(e)m (33). ◊ L jakim (141), jaki(e)m (14); -(e)m RejPs, BudBib, PaprUp; -im : -(e)m FalZioł (1 : 1), GliczKsiąż (1 : 2), LubPs (2 : 3), RejZwierc (17 : 2), ModrzBaz (1: 3). ◊ pl N m pers jacy (94), jakié (2); -é SkarKaz; -y:-é SarnStat (2 : 1); ~ -é (1), -(e) (1). m an jaki(e) (2) KrowObr, StryjWjaz, jacy (2) BierBz A4. subst jakié (664); -é (39), -e (13), -(e) (612); -é OpecŻyw, BiałKat, Strum (4), KochFr, KochMarsz, KochPhaen (2), KochPam, KochPieś (2), KochSob, GórnTroas, OrzJan, SiebRozmyśl, GosłCast (3); -e MurzHist, SienLek (3), KochPs; -é : -eOczko (4 : 6), SarnStat (15 : 2). ◊ G jakich (313). ◊ D jakim (18), jaki(e)m (1) RejPs. ◊ A m pers jakie (66), jakich (4); -ich MurzNT, PowodPr (2); -e :-ich GórnDworz (1 : 1); ~ -é SarnStat (2), -e (1) KochWr, -(e) (63). m an jaki(e) (5). subst jakié (642); -é (64), -e (9), -(e) (569); -e KochPs, KochPropKKoch, KochPij; -é : -e MurzHist (1 : 1), SienLek (1 : 1), KochFr (4 : 2), SarnStat (43 : 1), SiebRozmyśl (1 : 1). ◊ I m jakiémi (69), jakimi (25); -émi FalZioł, RejPs, ComCrac, RejWiz (2), Mącz (3), RejAp (3), GórnDworz, RejPos (13), RejZwierc (7), RejPosWstaw, ModrzBaz (15), KochWr (2), OrzJan (3), SarnStat (6), CiekPotr; -imi LibLeg (2), KromRozm III, KrowObr, BielKron, GrzegŚm, KuczbKat (2), BielSpr, Strum, CzechRozm (4), StryjKron, ReszPrz, ReszList; -émi : imi SkarJedn (1 : 1), SkarŻyw (5 : 1), NiemObr (1 : 2), WujNT (2 : 4). ~ -émi (11), -(e)mi (58). f jakiémi (5), jakimi (22); -émi RejPs, Diar, DiarDop, GliczKsiąż, KrowObr, Mącz (2), GórnDworz, RejPos (14), BudNT, SkarJedn, SkarŻyw (4), PaprUp, ZawJeft, SarnStat (6), SiebRozmyśl; -imi KromRozm II, GroicPorz (2), KwiatKsiąż (2), GrzegŚm (3), CzechRozm (2), OrzJan, PowodPr (2); -émi : -imi LibLeg (1 : 1), RejWiz (1 : 1), BielKron (1 : 1), RejZwierc (9 : 1), ModrzBaz (8 : 4), SkarKaz (1 : 1); ~ -émi (8), -(e)mi (50). n jakiémi (24), jakimi (4); -émi MurzHist, BibRadz, RejAp (5), RejZwierc (2), RejPosWstaw, ModrzBaz (2), SkarŻyw, NiemObr, SarnStat; -imi BudBib, CzechEp, WitosłLut; -émi : -imi RejPos (9 : 1); ~ -émi (1) SarnStat, -ęmi (1) MurzHist, -(e)mi (22). ◊ L jakich (75).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Znaczenia

I. Zaimek pytajny (3617)
- 1. Wprowadza pytanie (176)
  - a. Wprowadza pytanie niezależne (131)
    - α. Wprowadza pytanie retoryczne (63)
      - αα. Sugerujące odpowiedź „żaden” (38)
  - b. Wprowadza pytanie zależne (45)
- 2. Wskazuje na jakiś konkretny fakt (1578)
  - a. W pozycji niezależnej (607)
  - b. W zdaniach złożonych (971)
    - α. Wprowadza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (841)
      - αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (803)
      - αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (22)
      - αγ. Po przymiotniku, imiesłowie lub przysłówku (17)
    - β. Wprowadza zdanie przydawkowe (43)
    - γ. Wprowadza zdanie rozwijające (86)
- 3. Wskazuje na dodatnie lub ujemne (zależnie od kontekstu) zábarwienie uczuciowe wyrazu określanego; jak dobry, jak zły (niekiedy iron.) (211)
  - a. W pozycji niezależnej; przeważnie w zdaniu wykrzyknikowym (20)
  - b. W zdaniach złożonych (191)
    - α. Wprowadza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (183)
      - αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (182)
      - αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (1)
    - β. Wprowadza zdania przydawkowe (3)
    - γ. Wprowadza zdania rozwijające (5)
- 4. Wzmacnia znaczenie wyrazu określanego (1652)
  - A. Z rzeczownikiem: jak wielki (1364)
    - a. W pozycji niezależnej; często w zdaniu wykrzyknikowym (183)
      - α. W zdaniu nadrzędnym poprzedzającym zdanie warunkowe: o ile większy (11)
    - b. W zdaniach złożonych (1181)
      - α. Wprowadza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (1058)
        αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (1004)
        αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (33)
        αγ. Po przymiotniku, imiesłowie lub przysłówku (21)
      - β. Wprowadza zdanie przydawkowe (24)
      - γ. Wprowadza zdanie rozwijające (99)
  - B. Z przymiotnikiem: jak bardzo (288)
    - a. W pozycji niezależnej, przeważnie w zdaniach wykrzyknikowych i uwagach marginalnych (68)
    - b. W zdaniach złożonych (220)
      - α. Wprowαdza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (201)
        αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (196)
        αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (2)
        αγ. Po imiesłowie (3)
      - β. Wprowadza zdanie przydawkowe (5)
      - γ. Wprowadza zdanie rozwijające (14)
II. Zaimek względny (1260)
III. Zaimek nieokreślony: jakiś, jakikolwiek (4466)
*** Bez wystarczającego kontekstu (4)

I. Zaimek pytajny; qualis Mącz, Calep, Cn, Vulg9 Modrz; quis Mącz, Modrz (3617):

1. Wprowadza pytanie (176):

a. Wprowadza pytanie niezależne [w tym: w postpozycji (13)] (131): BielŻyw 134, 170; Iaka tłuſtoſć na gorſza Odpo. Ribia, abo wiem ona ieſt na ſubtilnieyſza GlabGad E7v, D6v, E7 [2 r.], G5v, H2v [2 r.], 18; Pytanie. Yakie mabyć karanie o Mężoboyſtwo albo zatakowy grzech? SeklKat I3v, M3; Iż obacze twe ſumnienie Iakiecz mam dacz rozgreſenie. RejKup c2v; KrowObr 57; RejWiz 153v; Málarz widząc dubiele/ pytał/ á iákiego? Chcecie kupić żywego álbo vmárłego? RejFig Aa6; BibRadz Gen 46/33, Agg 2/4; BielKron 59v, 435v; Qualis est istorum oratio [...] Yáka yeſt mowá tych ludźy? Mącz 337b, 360c; SienLek 17v [2 r.]; GórnDworz Gg3v; A óſmé przykazánie iákie ieſt/ proſzę ćię? BiałKat 63V, 223v; GrzegŚm 50; przyſtąpiwſzy do iednego pythał go/ pod iákimeś thy widział drzewem tę pánią s tym młodzieńcem mowiącą? RejZwierc 201v, 205v, 234v, 246v; WujJudConf 242; BudBib Iudic 8/18, 2.Par 10/6, 9; MycPrz I A4v; CzechRozm 74; ModrzBaz [16]v, 117v; SkarJedn 90; Ten święty na tę Plebánią iákie prowenty miáł? SkarŻyw 238; Co zá myſli pádły ná Abrábámá y iáká pokuſa? SkarŻyw 285, 93, 320, 452; ReszList 180; GórnRozm F, Lv; A co dźiatki zábiia/ iákiéy ten ieſt ceny? ZawJeft 33; ActReg 23, 28; OrzJan 9, 12; Wyſzedł tedy Piłat do nich przed dom/ y pytał ich: iáką żáłobę przynośićie ná te^go cżłowieká? LatHar 731; WujNT 1.Cor 15/35; GrabPospR N4; SkarKaz )( 2, 42a, 550a; CiekPotr 82.

Połączenie: »jaki wżdy« (1): Czegóż tedy czekaćie? álbo iáką ſie wżdy nádźieią cieſzyćie? OrzJan 14.

Wyrażenia: »jakim obyczajem« (1): Qualiter adverbium, Yáko/ yákim obiczáyem. Mącz 337c.

»za jaką przyczyną« (1): co może być gániebnieyſzego/ iáko [...] złupić białągłowę z dobrey ſławy [...] ieſzcże zá iáką przycżyną GórnDworz Aa4.

»jakim sposobem« = qualiter Mącz, Modrz, Calep (4): Qualis populea moerens philomela sub umbra, Amissos quaeritur foetus, Iako álbo yákim ſpoſobem/ żałoſni słowik zwykł opłákáwáć ſwych ptaſząt Mącz 337b; ModrzBaz 75, 131v; Calep 885a.

α. Wprowadza pytanie retoryczne (63): Iáki w ten cżáś [!] był twoy nocleg biała głowo ſwiętá? Pomniąc/ iá- koś przed tym byłá v wſzech ludzi wzięta. A ná koniec/ coś zá lekkość iáwnie popáść miáłá KochZuz A3v; RejAp 11; Iákye ma być mieyſcze odpocżynienia niego: Azaſz nie wſzyſtkiego ſpráwiłá ręká moia RejPos 22v; KochMon 20; ModrzBaz 102v, 107v, 108; O mury nieśmiertełnych ręku roboto/ Iáki koniec was cżeka? KochOdpr Dv; Ach mnie nędznemu/ iákim mi ſię P. Bog poſtáwi/ iżem ſię go záprzeć śmiał? SkarŻyw 304, 93 [3 r.]; ReszPrz 96; Iákiemi mię córa ma námilſza prośbámi Nálęże? z iáką twarzą będźie obłápiáłá Rámioná mó/ gdy ná śmierć będźie iuż iść miáłá? ZawJeft 32; O lubé brzegi/ gdy was z oczu zbędźiem/ Iákiey my nędzné myśli w ten czás będźiem? Gdy z lekká źiemie będźie nam vbywáć GórnTroas 68; KochPij C2v; OrzJan 7, 30; LatHar 214 [2 r.]; Kiedy ćię/ Pánno święta/ w niebo prowadźili/ Iákie tám muzyki y téż tryumphý były? SiebRozmyśl K4v; KmitaSpit B2v [2 r.]. [Przykłady z tej grupy są znaczeniowo bliskie grupie 4. a.].

Połączenie: »jakiż to tedy jaki« (1): A iákiegoż to tedy iákiego Pan vſpráwiedliwienia od nas potrzebuie? RejPos 179.

αα. Sugerujące odpowiedź „żaden” (38): RejRozpr E3; Iaka będze miał wymowę Kiedy vſłyſſy ſſendzego Czin liczbe zwłodorſtwa ſwégo RejKup v6; Albo iáka zgodá Chryſtuſowi z Beliálem [quae autem conventio Christi et Belial]? Leop 2.Cor 6/15; rzekł mu [Anioł]: Wſtań z mężow namocnieyſzy/ á wybaẃ lud moy s tey ſrogiey niewoley Mádiánickiey. Ten powiedział: A iákoż ią to mam vcżynić? iáka ieſt moc moiá? RejZwierc 205v, 61v [2 r.]; Iákie podobieńſtwo pieca do ſtogu? álbo mytniká do iáwnogrzeſzniká? BudNT przedm c3; ModrzBaz 142; SkarŻyw 184; Iáki dom/ iákie złoto/ iáka głádkość przy tey Przyſádźie ma ſmákowáć/ myśli známinitéy? KochDz 104; PowodPr 36; SkarKaz 417a; CzahTr I; SkarKazSej 703b.

W przeciwstawieniu do zdania wyjaśniającego przyczynę negacji (15): Ale ktoby chciał weźrzeć w takie vrzędniki/ Mogłby wſzytki powieśić vbogie nędzniki. Bo iákąby tu oni licżbę vdzyáłáli/ Gdyż ná co roſkazáno nigdy tám nie dáli. RejWiz 19; Leop Eccli 13/3; Iáka możność boſka/ áż zá przycżyną niewiaſt zwalcżyli Gigánty/ álbo iáka możność bogiń/ iż Látomá ledwie mieyſce nalázłá ku mieſzkaniu BielKron 24, 107v [2 r.]; GórnDworz Aa4; RejPos 230; Oczko 24; WerGośc 226; Phil L4 [4 r.]; SkarKazSej 700a.

cum comp ai i av (7): A coż owſzem rozumieć możemy/ iákie ieſt ſrożſze rozgniewánie nád tym domem á koſciołem Duchá iego ſwiętego/ nád tym nędznym cżłowiecżeńſtwem náſzym [...] gdy iemu będzye ſplugáwion á zgwałcon RejPos 194v, 196v, 321; A iákim wysławiánié^m tá powinnoáć mogłá być więcey ozdobioná [Quibus elegiis hoc munus ornari magis potuit?]? ModrzBaz 49v; bo iáka być może Więtſza vćiechá/ iedno łáſká twa/ móy Boże KochPs 29; SkarKaz 514b, 610a.

b. Wprowadza pytanie zależne [w tym: cum con (12)] (45): PatKaz III 119 [2 r.]; Pytan był od innego [Anacharsis] iaka łodzia nabezpiecżnieyſza BielŻyw 22, 65; KrowObr 200; A ták iuż idź do mieyſcá więcey ſie nie pytay/ Iákie ſą ſądy Páńſkie RejWiz 132v; BibRadz Gen 47/3, 4.Esdr 9/13, II 141a marg; Przeto Dawid wezwał Gábáonitow pytáiąc ich iákiego chcą doſyć vcżynienia zá to. BielKron 73, 18, 108v, 148; RejAp 166 [2 r.]; GórnDworz R3v, S2; Y vkázowáli przez znáki oyou iego/ iákieby chciał mieć imię iego. RejPos 296, 219 [2 r.], 253 [2 r.]; Pilnie ſie pytáć ięłá. [...] Iákoby też tám byli panu oycu rádzi. Zdrowli dobrze á iáką tám nań bácżność máią HistLan D; Tedi gdi Páná pytał Moiżeſz iákieby było imię iego/ y od kogo poſelſtwo ſpráwowáćby miał RejZwierc 9v, 24v; BudBib 4.Esdr 9/13; BiałKaz H2v; SkarŻyw 462; StryjKron 150; GórnRozm B3, L2; ZawJeft 12; ActReg 22; Powiedz Heleno/ co záś wáſz Vlyſſes knuie/ Iáką ſkázę/ iáki ból/ ná náſzé gotuie. GórnTroas 61; SkarKaz 278a [2 r.]; GosłCast 72.

Połączenia: »jaki też« (1): Pytał nas o wſzytek rod czo go iedno znamy Ziemie ſprawy zwycżaie iakie też tu mamy RejJóz N4v.

»jaki to« (1): Czwarte pytanye bylo yaka by tho myala bycz panna która boga myala porodzycz a ſzwyath naprauycz PatKaz III 89v.

»jaki wżdy« (1): Pytali tedy/ za iakiem by wżdy znakiem/ mięnił áię być odrzuconym MurzHist 02v.

Zwrot: »za jakiego [kogo] mieć« (1): iednego pytano/ zá iákiegoby cżłowieká tego miał/ kogo ná cudzołoſtwie záſtáną GórnDworz R5.

»jakim sposobem« (3): BibRadz I 3d marg; Co gdy Merkuriuſz vczynić miał/ ſpytał Iowiſzá/ iákimby ſpoſobem wſtyd y ſpráwiedliwość ludźiom rozdáć miał GórnRozm N2v; Phil N2.

2. Wskazuje na jakiś konkretny fakt (1578):

a. W pozycji niezależnej [wyłącznie z marginesów i tytułów; w tym: cum con (12), po podmiocie (197)] (607): FalZioł 3v, IV 45d, V 50v, 61v, 64v; Bizancium iakie ieſt miaſto. 69. MiechPol *6v, **2v; WróbŻołt T8 [2 r.]; 145 pſal Iákie dobrodzieyſtwá pan cżyni nád tymi ktorzy czynią wolą iego. liſt. 213 RejPs Ff7v, 167 marg, Ff2v, Ff3, Ff 5v [2 r.]; ComCrac 21 v; RejRozpr A4v marg; RejJóz I5v; HistAl B5; KromRozm I Bv marg, C marg, N2 marg; MurzNT I3v marg, 33v marg; GliczKsiąż P4v; LubPs B2 marg, S6 marg, Y2v marg, Y6v marg, aa3 marg (83); Iáki ma być Sędźia. támże. GroicPorz nn, C2, bv, oo4; Leop Prov 29 arg; KrowObr 52v marg, 78 marg, Rr4, Rr4v, Ss (16); Iáką właſność ma duſzá gdy nye ma cyáłá. RejWiz 120 marg, 58v marg, 145v marg, 189v marg, Cc5v, Cc6 (8); Leop Sap 18 arg, 2.Mach 9 arg; Lichwá żydom iáka być ma. Cazim: 14. UstPraw I4v, D4, G, I3v; RejFig Ccv; RejZwierz 17v marg, 18v marg, 38v marg; BibRadz 1 313c marg; OrzRozm Cv marg, L2v marg; Kroniki pożytek iáki. BielKron 115 marg, 98v marg; OrzQuin B marg; SienLek 3, 4, I3v, Sss2 [2 r.]; Zbroiá Beſtiey iáka y iákie hárce iey 92. RejAp Ff4, 1, 8v marg, 41 marg, 70 marg, 153v marg (30); RejPos 4v marg, 23 marg, 23v marg, 226v marg, 312 marg (82); Luter iáki był. BiałKat 248v marg, 163v marg, 206 marg, 293v marg; KuczbKat 30 marg, 35 marg, 215 marg, 265 marg, 390 marg; Iákiby poſeł miał być wedle cnoty. RejZwierc 36v, 6v, 7v, 15v marg, A5, 164v marg (55); BielSpr 17; WujJud 16 marg, 55 marg, 61v marg, 200v marg, 213 marg (30); RejPos Rozpr b3 marg; RejPosWstaw [143²]v marg, [143³] marg; Strum G4, Hv; Woyná Chriſtiánska iáka ma być y co zábijáć maią wierni y iákim nacżynim. CzechRozm 240 marg, **5v [2 r.]; ModrzBaz 9v, 13v [2 r.], 55 marg, 97 marg; SkarJedn A*v, 253, 364, D5v, [D9] (8); Oczko [41v], [43v]; SkarŻyw 47 marg, 56 marg, 59 marg, 80 marg, 135 marg (25); CzechEp 9 marg, 341 marg; BielSjem 16 marg; BielRozm 10 marg; GórnRozm M3v marg; ActReg 23; LatHar 113, 126 marg, 134 marg, 158 marg, Aaa7v; Haeretycy iákie vcznie czynią. WujNT 98 marg, 52 marg, 123 marg, 534 marg, 563 marg, Yyyyy4v (71); SarnStat 20, 345, 511, 624, 634 (25); GrabPospR kt, ktv, N; PowodPr 5 marg, 23 marg, 45 marg, 49 marg, 76 marg (21); PIERWSZA CZĘSC. O iákiey tu ſpráwiedliwoáći Pan mowi/ á iáko w nas więtſza być ma. SkarKaz 310a, 120b marg, 204b marg, 276a marg, 312a marg, 314b marg (30); SkarKazSej 677a marg [2 r.], 698b marg, 700b marg, 706b marg [2 r.].

Połączenia: »jaki ... a jaki« [w przeciwstawieniach] (5): Iáki ſtrách cżárt y ſwiát/ á iáką pociechę wziął narod ludzki z národzenia Páńſkiego. RejPos 17v, 332v marg; SkarŻyw 413 marg; Iáki pokoy P. Christus przyſzedł czynić, á iáki nie. WujNT 44 marg, Bbbbb.

»jaki też« (5): Cap: 15. Podobieńſtwo o ſto owiec y o dzieſiąći groſſy ſrebrnych/ iáka też bywa rádość w niebie nád iednym pokutuiącym/ y o ſynu márnotrátnym. Leop Luc 15 arg; RejPos 58v marg, 62 marg; RejZwierc B, 93v.

»jaki to« (1): Bónifácyus oſmy/ iáki to trup był. liſt. 79. KrowObr Qq4v.

Wyrażenia: »jakim kstałtem« (2): Iákim kſtałtem ma młody cżłek ſzukáć ożenienia ſwego. RejZwierc 30v, A5v.

»jakim obyczajem« (1): poſtánowienie przełożeńſtwá. Y iákim obyczáiem zakon ieſt dan/ obwołan/ y przyięt. BibRadz I 31.

»jakim sposobem« (3): CzechRozm 8 marg, **; Pánná, ieſli bráćią rodzoną, álbo ſtryieczną ma: iákim ſpoſobem ma im dozyczyć dziedzictwá oyczyſtégo. SarnStat 635.

Szereg: »ktory i jaki« (4): RejAp Ddv; CzechRozm 74 marg, **; POSLOWIE SEYMOWI, Którzy y iácy, y iáko wiele Poſłów na Séym ſłáni bydź máią. SarnStat 42.

b. W zdaniach złożonych [w tym: cum con (34); zdanie nadrzędne w postpozycji (67)] (971):

α. Wprowadza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (841):

αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (803): BierEz E4v; Przyſtąpcie bliżéy ludzie grzéſſni a oglądáycie iakątz pokutę za was ſtroij ſyn boży OpecŻyw 103; PatKaz III 147; Naprzod á nawięczey maſz obacżyć iakiey ieſt barwy vrina FalZioł V 1v; BielŻyw 92; podbrodek z młodu vkazuie iaka ma być broda na ſtaroſć GlabGad 07; BierRozm 8; RejPs 29v [2 r.], 34, 74, 180v; Czeſſarz ye^go m. Tbur. przyacziel nasz roſkazal wam [...] wyachacz a oberzyecz [!] yakie są granycze naſzey zyemie ſzyemiamy Czeſſarſkymy. LibLeg 11/23, 11/ [32²]v; ComCrac 19v; SeklWyzn G; RejJóz E8v [2 r.], G5; SeklKat 14; RejKup b4v [3 r.], Ov, t2v, bb5, bb7; HistAl H2v; KromRozm I 12; MurzOrt Bv; KromRozm II g2v, 12v; KromRozm III Gv, H8; Diar 47, 70; DiarDop 101; BielKom Gv; GliczKsiąż B, D7, L4v, N5v, P5; LubPs B3v, Q4, X2v; áby káżdy Sędźia wiedźiał/ iákiem práwem ma ty ſędźić/ ktorzy ſą pod władzą á zwierzehnoſćią iego GroicPorz a, A4 [2 r.], B4, C, e [3 r.], ii4; KrowObr C2, C2v, 59v, 83, 112 (8); RejWiz 10v, 21, 97, 112v, 147v (11); Leop Luc 7/39, 1.Thess 1/5; OrzList e4, e4v, fv; UstPraw I4v; CHłopi Wilká żywego w iámie vłápili/ Iáką mu mękę zádáć ſpołu ſie rádzili. RejFig Dd7; RejZwierz 34v, 81v, 103, 142; BibRadz I *2v, Iob 28/13, I 311b marg, Is 26 arg, Sap 2/22 (14); OrzRozm A2v, Hv, L2, 04, R2; BielKron 79v, 112, 140, 200, 295v, 307, 449; GrzegRóżn N3; KochSat ktv; Quam vitam ingrediar, definias, Na yáki ſie żywot mam vdać skáż/ oſądz Mącz 128a, 127c, 337b, 338d, 412d; OrzQuin Q2v, T2v [2 r.], Z2; Słyſzelisćie ſąſiedźi ktorzy vſzy maćie/ Iákimem był mięſzkáiąc w zamorſkim Kárpaćie. Prot A4; ProtStoj E2; SarnUzn Bv; Wczym trzebá báczyć/ iákiey kto śiły/ iákiego zdrowia/ iákich obyczáiow. SienLek 32v, 25 [2 r.], 45v, 46, 147 [2 r.], 196; RejAp 12, 55, 80v, 97v, 184v (36); GórnDworz D8v [3 r.], G4, 14, 18, Gg8 (20); HistRzym 20v; RejPos 3v, 83, 104v, 240, 307v (95); RejPosWiecz³ 97v; BiałKat 41, 238v, 241, 276, 326; GrzegŚm 7, 66; HistLan D3, E2 [2 r.]; KuczbKat 60 [2 r.], 150 [2 r.], 205 [2 r.], 240, 300; RejZwierc 3, 30v, 40v, 50, 82 (40); BielSpr 8v, 58 [2 r.], 73; WujJud 97v, 165, 177, 254; RejPosRozpr c4; RejPosWstaw [21²]v; BudBib Zach 2/2 [2 r.], Tob 11/2, Sap 2/22, Eccli 9/14, 19/27, 2.Mach 14/39; MycPrz II B4; Strum Kv; BiałKaz C4v, D4v, G2v, H; BudNT przedm d2, l.Thess 4/2; CzechRozm 70 [4 r.], 121, 167v, 191v, 250v; ModrzBaz 44, 69v, 80v, 116, 131; ModrzBazStryj ¶ 2v; Oczko A2, A2v [2 r.], 25; KochPs 51,108; SkarŻyw 91 [2 r.], 192, 211, 213, 372 (26); CzechEp 382, 383, 424; NiemObr 37, 53, 77, 78, 108 (10); KochPhaen 5; Terazby cźás był/ pánny z Helikoná/ Przywieść ná pámięć/ iákich która ſtroná Fortelow przećiw drugiey vżywáłá KochSz A4v; ReszPrz 91 [3 r.]; ReszHoz 167; WerGośc 222; WerKaz 297; BielSjem 6, 16; Czás vćieka/ á żaden nie zgádnie/ Iákié ſczęśćié o iutrze przypádnie. KochPieś 23, 28; KochSob 66; PudłFr 68; ArtKanc S7; GórnRozm H2v, M4; KochWr 28; ActReg 23, 97, 121, 160, 161; Phil B4; GórnTroas 39; KochCz A4v; OrzJan 74 [2 r.], 90; LatHar +9; WujNT 114, 267, 478, 658, 1.Thess 1/5 (8); SarnStat 153, 232, 270, 287, 709, 765, 977; GrabPospR M; SkarKaz 310a, 352b, 419a, 549b, 609a (8); Słuſzna ieſt, iákie moię rzeczy ſą, ábym znał CiekPotr 36, 19, 52, 64; CzahTr G2, K2; GosłCast 11; SkarKazSej 689b; SapEpit A4v; Wiſłá też także/ żebyś wiedźiał iáka/ Tedyć powiedam iż Wiſłá dwoiáka. Iedná Sámicá/ druga Láchá KlonFlis F2; KlonWor 33 [2 r.].

Połączenia: »jaki ... (a) jaki « [w przeciwstawieniach] (14): RejPs 107; Wzgląday przeto ná mię á bacż iakim wcżoráyſzego dniá był/ á iáki ieſtem dzis HistAl G2; Gdźie też obaczyſz/ iákie przezyſki dobre/ iákie nie dobre GroicPorz C, eev; RejAp 92; RejPos 20, 51v, 145v, 161v, 177 (8); RejZwierc 33.

»jaki też« (21): RejPs 107; RejJóz O2v; GliczKsiąż M4v; Bo ty yáwnye oglądaſz ocżyma ſwoimi/ Iáka też ſpráwá będzye z grzeſzniki ſproſnemi LubPs V; BielKron 79; GórnDworz C4; RejPos 128, 141v, 207, 230; RejZwierc 28, 33, 33v, 142, 254v; chćieimy iedno báczyć/ iáki theż był lud Litewſki y Ruſki przed tym MycPrz II C4v; CzechRozm 167v, 212; SkarŻyw 75; CzechEp 85, 360.

»jaki to« (44): RejKup bb4v [2 r.], o7v; KromRozm III H; Okázuie iáki to miał być lud iego/ ktory miał być poddány iemu LubPs Z3, B; KrowObr 158; BibRadz I 3b marg; nie piſze Apoſtoł kto ſiedział/ y iáki to był co ſiedział RejAp 47v, 27v, 51v, 61v, 84v, 139v, 180v; RejPos lv, 66v, 176v, 271, 324 (19); RejPosWiecz² 92v; RejZwierc 176v, 194v, 196v; Nie rozumiem/ iákie to vćżynki dobre rozumiećie: ktore tu gánićie. WujJud 106v; BudNT przedm b7; SkarŻyw 213; NiemObr 131; KochSz C; WujNT Lue 1/29; SkarKaz 484a.

»jaki zasię« (3): GroicPorz eev; BielKron 439v; A iákiemi záſię kſtałty a fárbámi to sfarbowano bywa/ kto ſie chce przypátrzyć/ ieſt ſie wielu rzecżam cżemu zádziwowáć ocżom náſzym. RejPos 270v.

W połączeniu z zapowiednikami zespolenia: »on ... jaki« (1): Zażeś onego nie czytał: Iáką Báchus przypowieść miał. BierEz D3v.

»ten ... jaki« [w tym „ten” w postpozycji (32)] (120): FalZioł II 3a, IV 36 d, V 42v; GlabGad F6, Kv; RejPs 208v; RejJóz C2; DiarDop 114; BielKom G4v; GliczKsiąż M4v; LubPs R2, R3; Ale iáki to znák był/ o tym nikt wiedźiec nie może. BibRadz I 3b marg; OrzRozm K4 [2 r.]; BielKron 434v; Prot A2v; RejAp 32, 92, 101v, 112, 136v (16); GórnDworz E5v, F4, Ee6v; RejPos 35v, 123v, 146v, 228, 283v (23); ktorzy w ſzátánie ſą [...]/ vſtáwicżnym grzeſzeniem to po Tobie okázuią/ iákim duchem bywáią rządzeni RejPosWiecz² 93v; RejPosWiecz³ 98v; BiałKat 41, 193v; Iákie konie mamy mieć/ o tym pogádaymy BielSat L3v, N4; RejZwierc 3v, 14v, 16v, 114, 131v (10); Był v Rzymian od tego ieden albo dẃá ktorzy tego doglądáli pilnie/ iákie okopy miáły dziáłáne być/ iáko też wyſokie y ſzerokie. BielSpr 9; WujJudConf 22v; RejPosRozpr e2; BudNT przedm b7; CzechRozm 35, 160v, 212, 214; PaprPan C4, G; ModrzBaz 14v, 56, 56V, 58v [2 r.], 74v, 81v; Oczko 3v; SkarŻyw 305 [2 r.], 362; CzechEp *2v, 85, 370; CzechEpPOrz **v; ReszList 186; BielSjem 26, 41; ArtKanc G12; GórnRozm F2v [2 r.], 12; Kto to wiedźieć może/ Iáki im Ikutek gotuieſz moy Boże. GrochKal 10; Phil E2; OrzJan 43; OstrEpit A2v; RybGęśli C3v; SarnStat 467, 829, 1049; SkarKaz 84a; PaxLiz C2v; SkarKazSej 659b, 660a [2 r.].

Frazy: »nie wiem, nie wiedzieć jaki« = jakiś, bliżej nie określony, bylejaki; nescio quis Modrz (44 : 6): SeklWyzn 3v; KrowObr 33v, 41v, 79v, 101, 138 (9); BielKron 273, 324; Mącz 373b; [Praktykarze] Odmiány nie wiem iákiey gwiazdámi dochodzą/ A w ſwoich Trepkách przedſię Bárnádyni chodzą. Prot D; GórnDworz Mv; RejPos 89v; RejZwierc 179, 193, 250v; Oſobliwſze^go coś twoiey regeſtrowáney ſpowiedźi y potáiemnemu (niewiedźieć iákiemu) rozgrzeſzeniu przypiſuiąc. WujJudConf 89; RejPosRozpr c3v; CzechRozm 248; ModrzBaz 12v, 71v, 105v; SkarŻyw 572; CzechEp 21, 49, 57, 72, 79 (3); ſkądby to przyſzło między ludźie/ iż ſię ták dopuśćili omamić/ iednego cżłowieká/ niewiedźieć iákiego/ wynoſząc ná mieyſce páná Chriſtuſowe NiemObr 26; KochFr 84; ReszPrz 43 [2 r.], 108; KochWr 25; ActReg 165, 184; GórnTroas 56; OrzJan 26, 27; RybGęśli A2v, Bv; WujNT przedm 7, 603, 658.

»(by) nie wiem, nie wiedzieć jaki« = zastępuje sup ai; choćby najlepszy, najmądrzejszy (7 : 6): BielŻyw 133; by też był nyewyedzieć yákim Filozoffem/ á nyewiedzyeć yáko rozumem kręćić á wywrácáć vmyał/ przedſię nigdy ſie nye odrzecże pożycżáć á vżywáć prace rzerzemyęsnicey [!] GliczKsiąż G6; BielKron 432v; RejPos 201; BudBib I Cv; onych dopiero ná niewiedźieć iákie vrzędy ſtáwiáią/ onym nie wiedźieć co przycżytáią CzechEp 83, 20, 101, 177; żaden świętym/ [.,.] być nie może/ ktory w tym kośćiele nie ieſt / by ſię nie wiem iákimi vcżynkámi nápierzył y vpſtrzył. ReszPrz 24; przećiwko tákowemu y tákowvm/ by téż niewiedźieć iákiego ſtanu y záwołánia byli [cuiusquuunque status, gradus, conditionis et praeminentiae fuerint JanStat 262]/ Duchowni y Swietcy/ chcemy ku ſkáźie ich pawſtáć [!] SarnStat 220, 119, 707.

»wie(sz) (to) (Pan) Bog jaki« = niewiadomo jaki (często odcień iron.) (14): Trzeći ſię ze Pſy włocy cáły dźień po Borze/ W ten czás wie miły pan Bog iáki rząd we Dworze. Prot C4v; GórnDworz F2; Potym ie był Ceſarz Konſtántyn imieniem ſwoim przezwał Konſtántinopolim/ á dziś wieſz tho Pan Bog iákie przezwiſká iuż może mieć do tego cżáſu RejPos 300v, 57v [2 r.], 256; RejZwierc 48, 259v; SkarŻyw 36; wié Bóg/ iáka zgodá będźie KochWr 35; ActReg 50, 147; GórnTroas 44, 64.

Wyrażenia: »jakim kstałtem« (6): RejPs 49v; RejAp 136v; Doſyć na tym/ iż iáko dobry żołnierz vmie kowalewi roſkázáć/ iákim kſtałtem ten teſak/ y iáko dobry ma być/ ktory robić dáie GórnDworz E5v, H4, 13, N8v.

»jakim obyczajem« = quo pacto Modrz (2): ModrzBaz 4; ieſli pámiętaćie iákim obyczáiem [quaratione] przepowiedałem wam/ cbybábyśćie prozno vwierzyli. WujNT 1.Cor 15/2.

»z jakiej przyczyny« (1): [barwierz] ma też poznać niemocy [...] aby obacżył z iakiey przycżyny niemocz ieſt FalZioł V 96.

»jakim sposobem, (przez) jaki sposob« = quo modo Modrz (17 : 2): Leop Is 58 arg; BibRadz Luc 18 arg; BielKron 324; Mącz 338d, 373b; BiałKat 83v; BiałKaz F2 [2 r.]; BudNT 1.Cor 15/2; CzechRozm 8; niewiem iákim ſpoſobem [nescio quo modo] obycżáie dworſkie bárzo ſię ku prożnośći/ márnośći/ á ku hárdośći náchyliły.ModrzBaz 12v, 105; NiemObr 78; ActReg 104; Phil S4v; Przyidźie ſię y mnie zgádzáć z ćiemnym grobem/ Lecż niewiemkiedy/ y iákim ſpoſobem. GrabowSet S2v, S3v; WujNT 297; SarnStat 651.

Szereg: »ktory i (abo) jaki« = quis et qualis, quis vel qualis Vulg [szyk 7 : 1] (3): BibRadz Petr 1/11; y tego ieſzcże pewnie nie wiemy która y iákaby byłá náuká Piotrá ſ. RejPosWstaw [143³]; BudNT Luc 7/39; CzechEp 119, 224; WujNT Luc 7/39, 1.Petr 1/11; JanNKar D3.

αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (22): FalZioł V 1v; Nuż iákie dziś gry náſtáły Zktorych ginie koſt niemáły RejRozpr G4v; Ludzye záſię drudzy záraz yáką dzyecyę ſſátkę ma myeć/ yáko ich wyele ma być/ á nye yáko ſie ma cżego dobrego yąć y vcżyć. GliczKsiąż F3; Wezmiemy ieſztze iakie ſluby álbo przyſięgi tzynią Mniſzy KrowObr 137v, 227v; OrzJan 12; SienLek 30v; RejAp 16, 80 [2 r.]; RejPos 322; ActReg 49.

Połączenia: »jaki też« (1): Ktemu też należy [...] iákich też pokármow z młodu pożywa SienLek 30v.

»jaki to« (1): LEcż iużby to łácnieyſza rozumieć y wierzyć iż Bog ieſt iſtność/ ále iáka to ieſt iſtność iuż to nie náſzego rozumu. RejZwierc 9v.

W połączeniu z zapowiednikiem zespolenia: »ten ... jaki« [w tym: „ten” w postpozycji (2)] (8): Mącz 430b; SienLek 54; GórnDworz D5; RejPos 190v; Ale iáki ieſt ábo co ſpráwuie/[...] to v mnie po tákowych rozumiech máło. RejZwierc 195v; ModrzBaz 13v [2 r.]; WujNT Gal 2/6.

Wyrażenia: »jakim sposobem« (1): mnimamy /że nie wiele ná tem należy/ iákiemi obycżáymi/ ábo iákim ſpoſobem [quo ratione] kto pirwſzy żywotá ſwe^go wiek przeżywie ModrzBaz 13v.

αγ. Po przymiotniku, imiesłowie lub przysłówku (17): Quo quisque animo fecerit ponderandum est, Yákim kto vmysłem vczinił ma być vważono. Mącz 309c; RejAp 78 [3 r.]; Strum L2; BiałKaz C4v; Wſtytkim [!] wam ieſt ſwiádomo/ iákim ią był żywot wźiął przedſię: żećiem nigdj tych burkowjch bieſiad Pátrzáć niechćiał KochOdpr B3v; SarnStat 616.

Połączenia: »jaki... jaki« [w przeciwstawieniach] (1): Co káżdego rozmyſlániu niechay będzye porucżono/ iákim ſzáfárzem ieſt/ á iákimby być ſpráwnie miał RejPos 23v.

»jaki to« (1): A iáki to był potym Moiżeſz/ to iuż ieſt nie táyno káżdemu. RejPos 280v.

»jaki wżdy« (1): Wſzákże to ieſzcże v mnie dźiwna z iákiego wżdy rozſądku ludźie ći do tego przychodzą/ że ſie ták bárzo ſprzećiwiáią wzywániu Chriſtuſowemu CzechRozm 203.

W połączeniu z zapowiednikami zespolenia: »co... jaki« (2): RejPos 23v cf »jaki ... jaki«.

»ten ... jaki« [w tym: „ten” w postpozycji (6)] (8): Iákieſmy walki wiedli przećiw Látynom/ Sábinianom/ z Etruſki/ s Tárquiniuſy/ to wam ſámym iáwno BielKron 108; RejPos 201 [2 r.], 280v, 349; RejZwierc 254v; CzechRozm 203; GrabowSet D2v.

β. Wprowadza zdanie przydawkowe (43): LibLeg 6/ 155v; RejPs 38; BielKom nlb 4, E6; KrowObr Ss2; RejWiz 147, 158; BibRadz I 216b marg, 1.Par 28 arg; BielKron 165, 203v; GórnDworz F4, K2; RejPos 44v marg, 69, 138v, 186v marg [2 r.], 303; Naydźieſz też tám porządek: iákim przyymowáć ćiáło Páńſkió w kośćiele ſłudzy kośćielni mieli BiałKat 326; RejZwierc A3v [4 r.], X; WierKróc A2v; ModrzBaz 32v; CzechEp 150; Maſz przed ocżymá domowe przykłády/ Iákiey potrzebá cżáſu woyny rády, Iákiego mieyſcá ſzukáć obozowi KochSz A2; Wzor pijánice máią iáką zapłátę zá obzárſtwo odnioſą. WerGośc 231 marg; WujNT Yyyyy2.

Połączenia: »jaki ... jaki« [w przeciwstawieniach] (2): RejPos 21 v marg; nápiſał Nereus y Achileus liſt do Márcellá/ proſząc/ áby dał świádectwo/ iákim był Piotr Apoſtoł/ a iákim Symon Magus SkarŻyw 436.

»jaki też« (1): Boć ty ná nas probierze Pan tu ſpráwić racżył/ iákie też będzye ſerce á chuć po nas bacżył. RejWiz 187.

»jaki to« (1): [czwarta rada] yaka by to myala bycz panną która myala boga cryſtuſa porodzycz PatKaz III 88.

W połączeniu z zapowiednikiem zespolenia: »ten ... jaki« (4): RejJóz F7; BibRadz I *4; RejPos 218v; Bo gdzie ieſt gadká o to iáka Rzecżpoſpolita ma być wtem trzebá przinamniey trzy rzecży obácżáć [omnis de republica quaestio tribus ... partibus potissimum continetur]/ ModrzBaz 4.

Wyrażenie: »jakim sposobem« (1): Táć tedy ieſt pierwſza cżąſtka/ iákim ſpoſobem potrzeba ſię nam mieć ku tey gotowośći/ ktorą każdy záchować powinien BibRadz I *4.

γ. Wprowadza zdanie rozwijające (86): Wezrzycie na ſwógo oblubieńtza panny/ iakiem iedwábiem iego odzienije ieſt vtkané. OpecŻyw 103; PatKaz III 116 [2 r.]; BielŻywGlab nlb 13; GlabGad H4, K2; O Kxyandza Bielſkiego bandzieſſ sią dowyadowal [...] a kthorem vmyſlem y zyakiem dopusczenyem Ceſarſkim do Hordy yeſdzil. LibLeg 7/36, 7/35v; LibMal 1547/131v; RejKup x4v; MurzNT 78v; KromRozm III H8; Diar 43; BielKom D8v, F6; LubPs 14, Z2; GroicPorz C; RejWiz 31v, 51v, 186 [2 r.]; Leop l.Thess 1/9; OrzList cv; LeszczRzecz A4; RejZwierz 18v, 133v; BibRadz I 1; BielKron 285v, 440v; Mącz 375a; RejAp 24v, 63; poſtępki [...]/ ktore ią nie mam zá vcżynki ſkuthecżne/ pokażą wneth cżłowieká/ iáki ieſth w tobie. GórnDworz M, L8v; RejPos 23, 148, 196v, 323, 323v (11); HistLan D2; RejZwierc 29v, 188, 192, [207]; BielSpr 56; WujJud 45; Strum 14, N4 [2 r.]; ModrzBaz 9v [2 r.], 66; Pomnićie na Iozephá iáki wam Teſtáment zoſtáwił. SkarJedn 353, 153; SkarŻyw 91 [3 r.], 500, 501, 511; CzechEp 258, 321, 371 [2 r.]; NiemObr 78, 110; Bo Pan Bog zna ſwe wierne iáką drogą chodzą ArtKanc P20v; BielRozm 7; ActReg 90,177; GostGosp 40; WujNT 1.Cor 3/13, 742; SarnStat 497, 565; SkarKaz 387b; Pátrzayże oney w kąćie co też ma na ſzyi/ W iáki ſię oną kołnierz miáſto krezow ſtroi. ZbylPrzyg A2.

Połączenie: »jaki też« (2): BierRozm 25; Weźmiſz też przed ſię onego Pátriárchę dziwnego Iozephá ſwiętego/ iáka też byłá ſpráwá około niego/ y iákie były dziwne poſtępki iego RejZwierc 203.

Wyrażenia: »jakim kształtem« (1): iáko Skánderberg iego ſpráwy wyliczał iákim kſztałthe^m oⁿ Paⁿſtwá poſiada MycPrz II B4.

3. Wskazuje na dodatnie lub ujemne (zależnie od kontekstu) zábarwienie uczuciowe wyrazu określanego; jak dobry, jak zły (niekiedy iron.) (211):

a. W pozycji niezależnej; przeważnie w zdaniu wykrzyknikowym (20): RejPos 172, 198, 306v; Poyrzyſz dáley/ iáka ſpráwiedliwość/ iákie miłoſierdzie/ iákie nábywánie/ y iákie ſumnienie około niego/ y kto ſtoi v drzwi ábo v progu iego/ ábo kto ſzepce v vchá iego. RejZwierc 193; SkarJedn 90 [2 r.]; o nieſtety iáka ſtraſz twoiá/ ſameś go zábił/ niezbożniku SkarŻyw 263; KochFr 64 [2 r.]; KochPieś 38; SiebRozmyśl Bv; O Boże moy/ iáki ſąd ponieśiem. Lżey będźie/ mowi Pan/ Sodomie y Gomorze. SkarKaz 312b.

Połączenia: »jaki ... a jaki« [w przeciwstawieniach] (2): O iákiegom Páná odſtąpił/ á iákiegom ſobie obráł SkarŻyw 172; BielRozm 5.

»jaki to« (3): BielKom F; RejPos 198v; O iáki to czás w on wiek złoty bywał Gdy każdy chlebá zá cnotą nábywáł [!]. KlonKr A4v. [Niektore przykłady przypominają znacz. 1. b.]

b. W zdaniach złożonych [w tym: cum con (5), zdanie nadrzędne w postpozycji (17)] (191):

α. Wprowadza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (183):

αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (182): OpecŻyw 31; RejPs 30v; RejRozpr A3v; A wſzak ty iuż dawno wież iaką mam myſl k tobie RejJóz G6; RejKup d5, o7; GliczKsiąż I2; KrowObr B4v, 19, 20v, 78, 102, (10); RejWiz 29v, 45, 52v, 57v, 89v, 122; Pátrzayćieſz iácy thu páſterze duſz wáſzych [...] Pánie Boże day wam wſzem/ ábyſćie obaczyli wczás/ ku iákiemu vpadku przywiedli Polſkę báłámutowie. OrzList g4v; RejZwierz 123; BibRadz I 4b marg; OrzRozm Bv, I2v, S; RejAp 14; RejPos A4 [2 r.], 134, 168, 190v, 220 (22); BiałKat 121 [2 r.]; HistLan F4v; RejZwierc 38, 41v, 124, 188, 247v (25); Nie śmiałeś placu dostać Menelausowi, Poznałby był jakiemuś żonę wziął mężowi. KochMon 21; A żebyśćie wiedźieli nietylko iáki żywot był tego cżłowieká/ ále y iáka náuká WujJud 217v, 89, 132v, 185v; RejPosWstaw [143⁴]; HistHel B4v; Strum E4; BudNT przedm b2v; SkarJedn 215, 338; Znáć iácy [heretycy] ſą przyiaćiele ćieleſnemu vmartwieniu SkarŻyw 71, A3 [2 r.], 118, 243, 429, 444, 596; NiemObr 156; ReszPrz 52; ReszList 180 [2 r.]; WisznTr 34; BielSen 11; PudłFr' 64; KochWr 20; PaprUp I4; ActReg 50, 86, 163; GrabowSet X; WujNT 120; Przypátrzże ſię tey parze: iákiey krwi oboie/ Y iákich ſtanow biorą na ſię śluby twoie. WitosłLut A4; SkarKaz 245a, 277a, 312b; CiekPotr 88; CzahTr Fv.

Połączenia: »jaki też« (6): RejWiz 177v; RejPos 69, 184v; RejZwierc 14v, 265; Iákiego [przyjaciela] też maſz ze mnie/ iedno iuż chćiey doznáć. GosłCast 57.

»jaki to« (38): KromRozm I G2v, H2v; Pátrzay iáki to Bog ieſt Pan wſzytkiego ſwiátá RejWiz 49v; RejAp 14, 35, 142, 186v; SarnUzn H5; RejPos 4, 4v, 37v, 133 [2 r.], 139 (23); WujJud 1v; O toſz możećie obacżyć iákiegośćie to Páná mieli/ iáko się o was ſtárał BiałKaz I; Oczko A4; SkarŻyw 102, 414, 596.

»jaki zasię« (1): pomyſl ſobye co dziś ieſt Herod [...] A iáka záſię pámiątká zoſtáłá iego RejPos 321v.

W połączeniu z zapowiednikiem zespołenia: »ten ... jaki« [w tym ten w postpozycji (6)] (35): WróbŻołtGlab A4; KromRozm I H2v; Obacżcieſz to wſzyſcy ludzye/ Na iákiey tu cżłowiek grudzye/ Ze wſzech ſtron go cżárći bodą BielKom D3v; RejWiz 11v; BielKron 244; RejAp 14 [2 r.], 35 [2 r.], 142; GórnDworz F2v; RejPos 4, 4v [2 r.], 20, 37v, 72v (14); BiałKat 284; RejZwierc 14v, 45; WujJud 1v, 7v; ModrzBaz 86v; Oczko A4; CzechEp 86; ReszPrz 71; iakaby Pracabyła [!] to IchMPP: Urzednicy ktorzy są przyWKM. [!] łatwie WKM: Vkazać mogą ActReg 138.

αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (1):

Połączenie: »jaki to« (1): Weyże iáki to Prorok/ iż niewie ſkim mowi/ y kto ſie go dotyka. RejPos 310.

β. Wprowadza zdania przydawkowe (3):

Połączenia: »jaki to« (3): RejWiz 112; Iedno iż byli przepátrzyli ſłow Ezáiaſzá ſwiętego/ iáki to miał być wodz/ á iáki to miał być krol/ iż nie z vfy/ áni z woyſki/ áni widomie miał gromić ſprzećiwnikow ſwoich RejPos 251.

γ. Wprowadza zdania rozwijające (5): RejPos 277v; WIęc choćbychmy iuż ty łzy rzućiłi na ſtronę/ Pátrzże záſię nędzniká iáką ma obronę. RejZwierc 245.

Połączenie: »jaki to« (2): KrowObr 79v; A ták tu ſie przypátruy tey dziwney iſtnośći/ Iákie to tám ſą ſtany/ nie náſzey bácżnośći. RejWiz 155.

W połączeniu z zapowiednikiem zespołenia: »ten ... jaki« (1): tho o tobie zewſząd wiemy y ſłyſzymy/ iákimeś ty ieſt ſtrożem y obrońcą wiernych ſwoich RejPos 323v.

4. Wzmacnia znaczenie wyrazu określanego (1652):

A. Z rzeczownikiem: jak wielki (1364):

a. W pozycji niezależnej; często w zdaniu wykrzyknikowym (183): BierEz B4, L, Q3; O iaką boleſcią ſerce dziewicżé w ten czas bylo zięté/ gdy ſlyſſala ſyna wolaiącego( pragnę. OpecŻyw 149v, 32, 46v, 125v, 141v, 143, 150v; PatKaz II 83v; PatKaz III 92v; BierRozm 7; RejPs 45; W iakiemechmy kłopocie brata oſtradali Wſzytkoć to za onego czos my gi przedaliRejJóz N2v; SeklKat V2; RejKup y8v; O Iákiem ią miał kochánie Pánie w zakonie twym LubPs bb3v; RejWiz 21, 172, 175v, 193v; RejZwierz 133v; Mącz 22c; RejAp AA5v; GórnDworz Gg6v; RejPos 6, 42v, 136, 166, 168v (12); RejZwierc 47, 97, 199v, 265; Miły Boże/ iákie fántázye WujJud 256; MycPrz II B, Cv; O iáka byłá na ten cżás wſzyſtkich rádość/ kiedy to zacne małżeńſtẃo bylo śię ſtáło BiałKaz 14v; ModrzBaz 144; SkarJedn A*; SkarŻyw 46, 89, 98, 478, 511 (19); CzechEp 6; KochPam 81; A o Rzecżpoſpolitą máło práwie dbáią. Iákie ſą zábijánia/ obmowki/ niechući BielRozm 4; KochWr 21; SiebRozmyśl K4v, L2v; SkarKaz 6b, 245b, 315a, 316a, 489b [2 r.], 639a; CiekPotr 64; GosłCast 16, 49; O Boże moy/ iákie nam Kátholikom w tym kroleſtwie krzywdy poczynili heretycy. SkarKazSej 685a, 665b, 701a, 704a, 704b.

Połączenia: »jaki ... jaki« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych lub przeciwstawieniach] (24): O z iaką boleſcią ij z iakim ſmutkie^m matuchna iego ty ſlowa przyięla. OpecŻyw 88, 110v, 164v; Leop A3v; RejPos 111v [2 r.], 131v, 180v, 222 [2 r.], 243v, 247; Z iáką ochotą/ z iáką rádoécią/ mamy wſzyſtki ſkutki pokory świętey/ y miłowác/ y przyymowáć KuczbKat 35; RejZwierc 125; KochPs 20; włocżyć ſię teſz po świećie iáka to ćięſzkość: mięſzkáć wpoſtronney ziemi iáka trudność SkarŻyw 244, 545; WerKaz 305; WisznTr 34; BielRozm 5; LatHar 234; WitosłLut A2; SkarKaz 351b; SkarKazSej 700a.

»jaki ... jaki ... jaki« (5): Coſz tedy duſfo moy a czo o ſercze nabozne na chwalą takyey panny rzecz mozeſz czym doſtoynym oddacz yaką ſlodkoſzczyą yaką czczyą yakym kozdym chwalenym doſtoynye doſtatecznye uczczycz mozeſz PatKaz III 107; OrzList hv; RejZwierc [193]; PaprUp F3; LatHar 214.

»jaki ... jako [cum ai]« (5): OpecŻyw 169v; BudBib Zach 9/17; SkarJedn 246; LatHar 234; Iáki tám ſmętek miáłá/ iáko záłość ſrogą/ Widząc w kátowſkich rękach/ poćiechę ſwą drogą? SiebRozmyśl B.

»jaki też« (3): RejRozpr D3v; RejPos 217v; Także on Elizeus vcżeń álbo thowárzyſz iego/ ná iákiem też bacżeniu albo ná iákiey ſtraży był v Páná tego thákież w oney ſzedziwośći iego. RejZwierc 125.

»jaki to« (18): OpecŻyw 32, 87; WróbŻołt aa4; OpecŻyw 105v; RejAp 159v; O iáka to rádość byłá w nędznych ludzyoch onych/ ták iż byegáli zá onym cżłowiekiem ſwiętym/ prziymuiąc náukę y krzeſt od niego. RejPos 321, 54, 215v; RejZwierc 86; Brátem go twym miánował/ y wziął w przyiacielſtwo/ Sproſnego pogániná/ (iákie to ſzaleńſtwo.) HistHel D; Strum H4v; SkarJedn 246; SkarŻyw 81, 112, 244; SkarKaz 206b, 487b; PudłDydo Bv.

»jaki zasię, zaś« (3 : 1): RejPos 222 [2 r.]; A iáki záſię ſtrách w nich/ wiedząc o ták mężnych á walecżnych ludzioch/ by ſpráwá dobra byłá. RejZwierc 185v; WisznTr 34.

α. W zdaniu nadrzędnym poprzedzającym zdanie warunkowe: o ile większy (11): O ptáku wſzech nacudnieyſzy/ Y nád pawá śláchetnieyſzy: O iákąby pocżeſność miał/ Ieśliby też śpiewał. BierEz K3; KromRozm II ov; LubPs A5; Leop A3v; RejPos 172v; SkarŻyw 185; KochMarsz 154 [2 r.]; Iáki żal będźie miáłá mátká Hektorowá/ Gdy świéćić przed nią będźie broń Achilleſowá. GórnTroas 65; SiebRozmyśl 12; SkarKaz 81a.

b. W zdaniach złożonych [w tym: cum con (14), zdanie nadrzędne w postpozycji (128)] (1181):

α. Wprowadza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (1058):

αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (1004): BierRaj 23; LibLeg 6/190; Patrz iakitz glód/ zimno/ boiázń wielką/ ij ijnſſé cięſſkoſcij na tey dródze cirpią. OpecŻyw 28v, 11, 24, 24v, 133v, 181v (12); PatKaz III 143v, 151v; Obacż tiy iaka ſromota ieſt ieſtli promień ſlonecżny ciebie na łoźu naydzie. WróbŻołt ppV; RejPs 59, 65v, 156v, 168v, 184 (12); RejJóz H2, L3, N3, Q3v; SeklKat I4, R3, R4; RejKup c2v, c3v; HistAl F3, G7v; MurzHist C2v; MurzNT 103v; KromRozm III G6v; Diar 87; DiarDop 112, 114 [2 r.]; BielKom D6, G3v; LubPs C3, C3v, P5, R4v, X5, hh5; KrowObr 103v, 209v, 223v, 224; Widziſz w iákiey zacnośći pieniądze á złotá/ Ze przedáyna y wiárá/ przedáyna y cnotá. RejWiz 58v, 12v, 52v, 69v, 76, I40v (29); Leop Iob 30 arg, 2.Cor 7 arg, 2.Tim 3/11; Iákie ſye teraz złoſći w Polſzczè y błędy dźieią/ chćiey W.M. obáczyć máło OrzList h, g4v; RejFig Dd7; RejZwierz 2v, 87v, 104v, 126v, 132v; BibRadz I 1d marg, 4b marg, 68c marg, SapEpit 11/10, II 44d marg (12); OrzRozm H2, L, Vv; BielKron 68v, 102, 112, 113, 129, 200v (13); Vide quanti apud me sis, Bácz yákiś yeſt v mnie wagi. Mącz 338a; OrzQuin B3v, V; Prot C3v; RejAp 38, 50v, 73v, 155, 156 (38); GórnDworz Ev, I1; Azaſz nie widziſz miły Pánie iáka ſie tłuſzcża śćiſnęłá około ciebye RejPos 255, 40, 139v, 180v, 201v, 318v (107); BiałKat 288v, 383v; BielSat B3v, Hv, [14]; KuczbKat 215, 235; RejZwierc 23v, 60v, 97, 136, 160 (33); WujJud 16, 33v, 127, 132v; RejPosWstaw [143²]v; BudBib Tob 14/12, 1.Mach 13/3; MycPrz I [D], II B; WierKróc A2; Ci niech wam powiedzą do iákiego złego tám by było przyſzło. By był mądry Krol w cżás temu niezábieżał. BiałKaz Lv, H4v, K3, L2v; BudNT q4v marg, Ioann 3/1; PaprPan ktv; KarnNap A3; ModrzBaz 18, 40, 93v; SkarJedn A5v, 155, 186, 222, 325 (10); KochOdpr C3; Oczko 2v, 9v; KochPs 13, 47; wieſz bráćie miły iákimeśwá grzechem Stworzyćiela niebá y ziemie y zbáwićielá náſzego Iezuſa obráziłá SkarŻyw 440, 4, 244, 270, 283, 356 (37); CzechEp 369, 410, 419; NiemObr 21, 88, 94, 144; 154; KochBr 152; KochSz Bv; ReszPrz 28, 44; ReszList 180; WerGośc 204, 238; BielSjem 3, 19, 24; Niech żóny ſrogich pohánców/ y dźieći Doświadczą/ iákim pędem wicher leći KochPieś 7, 12, 52; PudłFr 51; ArtKanc Q10; BielRozm 7, 10 [2 r.], 13; KochPropKKoch 3; KochWr 25, 33; PaprUp F2v, G2v, G3, G4v; ActReg 22, 183; GórnTroas 16, 38; GrabowSet N4v, X2; baczyſz wáſzá kró: M. iákim gniéwem zápalony/ by wśćiekły bieży ku nam? OrzJan 101, 55, 74, 100; LatHar 187, 271, 498; WujNT 201, 411, 491 marg, 726, 844 (14); WysKaz 41; SiebRozmyśl I; ZapMaz G II 97/90; KlonKr D4v; PowodPr 51; Oko nie przeyrzy/ y vcho nigdy nie ſłycháło; iákie nam dobrá zgotował P. Bog [quae praeparavit Deus iis qui diligunt illum Vulg 1.Cor 2/9]/ ktorych iuż bráćia náſzy [...] oni święći Boży vżywáią. SkarKaz 637b, 5b, 45a, 83a [2 r.], 315b, 421b, 633b; VotSzl Dv; GosłCast 13, 56; SkarKazSej 665b, 666a, 666b, 680a, 682b (9); KlonWor 6.

Połączenia: »jaki ... jaki« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych lub przeciwstawieniach (137): O duſſo nábożná/ vbacż iákie tedy bylo w niébie weſelé/ iaká dzis Marié ſtala ſie chwála OpecŻyw 186; RejPs 118; Diar 72; GroicPorz 14; RejWiz 27v [2 r.], 42, 122, 153; BielKron 227v, 435; Mącz 351b; RejAp 23, 69v, 72v, 85v, 122v, 184 (15); RejPos 7, 9v, 19v, 24, 79v (75); KuczbKat 265, 380; Obácżże iáki tám płácż á iákie tám nárzekánie przyſzedſzy do domu ſwego vcżynić muśi z żonką á z dziatkámi ſwemi RejZwierc 189, 24v, 26v, 32, 69, 199 (13); WujJud 132v; BudNT Mar 13/1; SkarJedn 215; Oczko A2v; SkarŻyw 86, 212, 261, 291; CzechEp 81, 165; WerKaz 304; KochPieś 7; PaprUp C2, H; PowodPr 75; Wieſz moy przyiacielu Iákiem miał o tym ſynu niebácznym ſtáránie, Iákim nań nakład cżynił CiekPotr 10, 88; CzahTr D4v; SapEpit A4v; SkarKazSej 683b.

»jaki ... jaki ... jaki ...« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych lub przeciwstawieniach; w tym: połączenia 3-krotne (27), 5-krotne (3), 3-krotne (2), 6-krotne (2), 7-krotne (1)] (35): OrzList f; RejZwierz 110v; Ná koniec widziemy co s tego vroſło/ iákie záiątrzenie ieſt w thych ludziech/ iáki iad/ iáka byſtrość SarnUzn H6; RejAp BB5v, 41 v, 93; ſłyſzyſz/ iákie obietnice á iákie błogoſłáwieńſtwá thym wiernym ſą obiecáne y záſlubione: A iákie przeklęctwá á ſrogośći niewiernym RejPos 278, 7v, 9v, 38v, 40v, 42 (14); BiałKat 231; RejZwierc 157, 177, 190v, 191, 194, 255v; BiałKaz Kv; SkarŻyw A2, 26; CzechEp 383; ReszPrz 5; KochTarn 73; OrzJan 74; SkarKaz 312b.

»jaki też« (20): RejKup e3v; RejWiz 80v; RejAp [Ff5], 92, 173; RejPos 5v, 29v, 56, 59v, 323v (8); Azaż nie widzimy mąż z żoną w iákiey też zgodzie cżáſem mieſzkáią? RejZwierc 78, 14, 77v, 93v, 122v, 176v; CzechEp 165.

»jaki to« (62): KromRozm I M4; Diar 73; A nád tą wodą ogień/ pátrz iáka to zgodá. RejWiz 151, 101v, 147v [2 r.]; Leop A3v; RejZwierz 7v; OrzRozm N2; GrzegRóżn 113; RejAp AA 5v, 5v, 8v, 55, 179 (8); RejPos 61v, 146v, 177, 202, 223v (24); Ale rozmyſl ſie iákiby tho był wſthyd twoy/ gdyby cie nieprzyiaciel twoy thuż przed oblicżnoſcią Páná twego [...] wiodł RejZwierc 130, 34, 41v, 55v, 93v, 132v (10); SkarŻyw 321; NiemObr 54; KlonŻal C3; ArtKanc B2v; ActReg 117; GrabPospR N2; Iáka to w płákániu rádoáć/ trudno wymowić. SkarKaz 639a, 456a, 488a; KlonFlis C4.

»jaki zasię, zaś« (14 : 2): RejAp 41v; RejPos 44, 115v, 139, 161, 259 (12); obacżay przy tym/ z iáką záśię pilnośćią y z iákim nabożeńſtwem modlić śie maſz. KuczbKat 380; Pátrzże tu/ iákiey ſławy záś pánná doſtáłá SiebRozmyśl B; SkarKazSej 694b.

W połączeniach z zapowiednikami zespolenia: »co ... jaki« (1): O cżym Sálomon ſzyroko nápiſał/ iákie ieſt w tákim narodzie kochánie iego/ y iákie błogoſłáwieńſtwo nád nim rozmnażáć obiecał RejPos 42.

»ten ... jaki« [w tym: „ten” w postpozycji (59)] (161): BierEz A4, C2; O kto to może wymowitz wiakim ſmętku przez onę notz wſſytkę panną náſwiętſſá z ſwym milym ſynem byla. OpecŻyw 80; RejPs 29, 50v, 109v, 151v, 179, 182v; SeklKat E2; RejKup X, aa4, ee2v; MurzHist O2v; Diar 71; GliczKsiąż C; KrowObr 73, 233; A iákie [w niebie] tám roſkoſzy/ wiem żeś o tym ſłyſzał RejWiz 194, 42 [2 r.], 72, 95 [2 r.], 194; BibRadz I *5; BielKron 219, 227v [2 r.], 439v, 444v; GrzegRóżn Cv; KochSat A4; OrzQuin Zv; RejAp BB7, 15v, 55, 59v, 173 (11); A vważ to tobie káżdy wierny krześćiáńſki cżłowiecże/ w iákim błogoſłáwieńſtwie chodziſz ieſli wiernie ſtoiſz przy Pánu ſwoim RejPos 30, 24v, 113, 139, 177, 193 (69); BiałKat 281; HistLan D2v; KuczbKat 70; Iákiego ſtráchu y wſtydu oni brácia iego co gi byli záprzedáli ná on cżás vżywáli/ byłoby thu o tym wiele piſáć. RejZwierc 125v, 18v, 41v, 77v, 80v, 93v (23); WujJudConf 241; Oczko 2v; SkarŻyw 76, 333; Ani mi teraz łácno dowiádáć ſye o tym/ Iáka mię z płáczu mégo czeka cześć nápotym. KochTr 4; NiemObr 20, 72; WerKaz 294, 304; ActReg 52, 114, 117; RybGęśli D; CzahTr E [2 r.], H5v; SkarKazSej 671a, 688a, 692a, 700b.

Frazy: »(Pan) Bog (to) wie jaki« [szyk zmienny] (4): Gdyby tego iákom rzekł miernie vżywáli/ Wie Bog iákie roſkoſzy záwżdyby miewáli. RejWiz 73v; OrzList h; RejZwierc 66v; Ale iż każąc ſie w źiemi náſzey cżekáć/ ná nas ták byſtro náćieráią/ P. Bog że to wie z iáką poćiechą ſie znimi zetrzemy. PowodPr 58.

»(by) nie wiem, nie wiedzieć jaki« = bardzo wielki, nawet największy; zastępuje sup przymiotnika określającego miarę (10 : 1): Nyechay będzye nyewyedzyeć yáka złosć albo nyecnotá/ by thylko nye byłá złosć a nyecnotá żony. GliczKsiąż P6; KrowObr 36v; Gdźie záś tego niemáſz/ choćiażby niewiem iákie cudá były/ [...] tedyby to wſzyſtko nie nie pomogło do zbáwienia żadnemu CzechRozm 187v; CzechEp *3, 86, 309; NiemObr 74, 177; WerGośc 226; KołakSzczęśl A3; SarnStat 218.

αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (33): RejWiz 37; GrzegRóżn H2; RejAp 157; RejPos 277v, 322; Nuż záſię ná Gránicách/ iákie ich vtraty BielSat C4v [idem BielRozm 23], B4v, C3v, E; RejZwierc 125, 125v; BiałKaz M2 [2 r.]; KochPs 108; ReszHoz 120; BielRozm 15, 21, 23, 32; GórnRozm C4v; Nie o nas bráćia idźie/ coſmy tu ſą głową. Ale iákie nas krzywdy od nich potykáły KmitaSpit B4v.

Połączenia: »jaki ... jaki« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych] (6): RejAp 49; Nuż iákim koſztem a iákim zbytkiem wiele páda s ſtołu twego RejPos 192, 301; RejZwierc 32, 32v; WujNT Mar 13/1.

»jaki to« (1): Náuczyćielu/ wey iákie to kámienie/ y iákie budowánie [quales lapides et quales structurae]. WujNT Mar 13/1.

αγ. Po przymiotniku, imiesłowie lub przysłówku (21): BielŻyw 89; RejPos 231v; ActReg 27; Iákub Vcháńſki, Arcybiſkup Gniéźnieńſki, iákiéy był zacnośći, pámiętno ieſt ludźióm SarnStat 454.

Połączenia: »jaki ... jaki« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych] (4): Nikt inſſy niaſwiádom iáki wftyd á iáką lekkoſc ćierpię ią od przeſládownikow ſwoich RejPs 101; BielKron 439; RejPos 42v; BiałKaz H4v.

»jaki ... jaki ... jaki ... jaki« (1): to iuż nie táiemno ieſt od pocżątku ſwiátá/ iáka złość/ iáka ſwawoła/ iáka odmienność rozlicżnych bogow/ koſciołow/ á iákie bluźnirſtwo thám ſie mnożyło RejAp 105v.

»jaki też« (1): A iákie też tákiemu tám od Páná błogoſłáwieńſtwo opowieda/ ſzyroko thám o tym nápiſano ſtoi. RejPos 205.

W połączeniu z zapowiednikiem zespolenia: »ten ... jaki« [w tym: „im” w postpozycji (4)] (10): RejAp 105v [4 r.]; RejPos 50, 205; Bo ácż śćiány ie^go w cále ſtoią. Ale w ludźie ſwoim/ iákie poraſki/ y iákie ſkody podiął/nie ieſt to warn táięmno BiałKaz H4v; ArtKanc P3; Phil 14.

β. Wprowadza zdanie przydawkowe (24): Doſyć teſz ieſt ſwiádectwá/ s tego liſtu/ ktory Paweł Swięty piſał do Rzymiánow/ iaką miał pracą o nich KrowObr 21; RejWiz 147, 188v; BielKron 243v; Też thu nam ieſt zoſtáwion przykład/ iáką miłość záwżdy mamy okázowáć przećiw bliźnim náſzym. RejPos 44v, 263; HistLan A4v; WujJudConf 153; BiałKaz Iv; CzechEp 81; ReszList 163; ActReg 8.

Połączenia: »jaki ... jaki« [w przeciwstawieniu] (1): Dał też iuż y wiádomość/ iákie ſą zapłáty/ Tám káżdemu wiernemu zá iego vtráty. A iákie záſię pomſty ſą ná ſwowolnego RejWiz 169v.

»jaki ... jaki ... jaki« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych] (2): KochWr 21; przy cżym iákie morderſtwá/ iákie ſpuſtoſzenia/ iákie krwie roźlanie było/ ſą tego ieſzcże pámiętnicy ReszPrz 73.

»jaki też« (1): Iáką też moc ſobie Papieżowie/ ná źiemi przywłaſzcżáli/ iáwne rzecży ſą NiemObr 133.

»jaki zasię« (1): RejWiz 169v cf »jaki ... jaki«.

W połączeniu z zapowiednikiem zespolenia: »ten ... jaki« (6): thego ieſzcże ieſt pámiąthká świeża [...] iáką ſtáthecżnośćią przy nas polacy ſtali BielKron 332, 237; RejPos 308v; ReszPrz 73 [3 r.].

γ. Wprowadza zdanie rozwijające (99): RejPs 179v; Bo iuż wytrfać nie mogą aby nie płakały Wſpominaiącz oycza ſwego w iakim ieſt kłopocie RejJóz O5; MurzHist N; LubPs O4v, R3v, Y3; KrowObr 28, 146v; RejWiz 149v, 156, 157; BibRadz I 218v; BielKron 361v; RejAp AA5v, BB6v, 101v; ſpomnieli Scipioná iákim był miłoſnikiem dobrá poſpolithego GórnDworz Q3v; RejPos 20v, 38v, 107, 147v, 248 (11); RejZwierc 14 [3 r.], 33, 42v, 45, 56v (21); SkarJedn 228; SkarŻyw 567; ReszPrz 91; BielSen 5; Doświádczył Sokoł Gryſſá/ iákiey ieſt dźielnośći PudłFr 43; ActReg 23; SiebRozmyśl F3v; SkarKaz 45a, 387b [2 r.].

Połączenia: »jaki ... jaki« [przy wyrazach znaczeniowo podobnych] (13): LubPs gg6v; Obácżże ludzki żywot od pirwſzey młodośći/ Iákich ieſt pełen przygod/ iákich okrutnośći. RejWiz 94v, 54, 96; RejPos 168, 251, 256v, 298v, 334v; KuczbKat 306; RejZwierc 18v, 125; WujJud 132.

»jaki ... jaki ... jaki« (4): RejAp 60v; RejPos 251; Ale gdy ſie przypátrzyſz ná náſze Lácedemońſkie bieſiádj / iákie opilſtwá/ iákie obżárſtwa/ iákie wſzetecżeńſtwá ſie miedzy ludźmi rozmnożyły/ możeſz im odpuśćić iż nie żywą iáko Láczedemońcżycy. RejZwierc 34v, 70.

»jaki też« (1): Niewſpominam teſz tu drugie^go guſlenia wod [...] Iákie też tám bywaią bluznienia imieniá Bożego KrowObr 72v.

»jaki to« (4): RejAp AA5v; kto ſie chce nácżyść o tákim fáłecżnym á złośćiwym ięzyku/ iáka to ieſt zarázá ſławy á imieniá Páńſkyego [...] przecżći trzecie kápitulum RejPos 251, 256v.

»jaki zasię« (2): RejPos 335v; Przypátruiąc ſie też y dziſieyſzym żywym/ w iákim wſzetecżni ſą v pocżći- wych obrzydzeniu: á w iákiey záſię pocżćiwi á ſkromni/ y powadze y bacżeniu/ ieſth ſie cżym y vſtráſzyć y pocieſzyć. RejZwierc 18v.

W połączeniu z zapowiednikiem zespolenia: »ten ... jaki« (1): Wiedząc też to o nim/ iákiemi záſię ſrogoſciámi nágradza ſobie ono cżekánie ſwoie. RejPos 335v.

B. Z przymiotnikiem: jak bardzo [comp = o ile bardziej (1)] (288):

a. W pozycji niezależnej, przeważnie w zdaniach wykrzyknikowych i uwagach marginalnych (68): O wſſech- mogący mily panie iákie tam bylo wielkié weſelé aniolom ſwięty^m/ pannám/ męcżennikom OpecŻyw 186, 164v; WróbŻołt 67/11, ee2; RejJóz 17; LubPs Kv marg, M3 marg, N5v marg, Qv marg, P3 marg (15); Ptaſzkowie ná powietrzu iáko ſie wieſzáią/ A iáką dziwną piękność ná ſwym pierzu máią. RejWiz 10, 21 v [2 r.], 57v; o iákie thu będzie (miedzy ludem Bożym) wielkie rozlanie krwie przez dwu cżłowieku głupich BielKron 323; RejPos 65v marg, 138v marg, 219 marg, 229 marg, 247, 264, 306v; RejPosWiecz² 94 marg; RejZwierc B3, 43 marg, 191, 201, 244, Aaa4; SkarŻyw 79, 114 marg, 285, 473 marg, 596; IAka oliwká máła pod wyſokim ſádem Idźie z źięmie ku gorze máćierzyńſkim śládem KochTr 6; KochPhaen 5; ReszList 148; Iákie ludzkie głupie ſpráwy/ Szukáć śmierći przez boy krwáwy KochSob Q7; BielRozm 5, 11, 24; PaprUp I4v; GrochKal 13; GórnTroas 17 [2 r.]; SkarKaz 316a; GosłSCast 56; SkarKazSej 694b.

Połączenia: »jaki to« (9): Ach iaká ſie to ſilná ſſkoda ſtala/ iż tą maſtz tako drogá zepſowána OpecŻyw 70; WróbŻołt aa4; RejWiz 119, 147v; BibRadz I *3v; RejPos 180v, 198v; A teraz iáka to ieſt wielką roſpuſtność ModrzBaz 50v; SkarKaz 209a.

»jaki zasię« (1): A iákie záſię ſproſne przezwiſká/ przeklęctwá/ y rozlicżne ſtráchy/ opowiáda fáłecżnikom á naiemnikom RejPos 125.

b. W zdaniach złożonych [w tym: cum con (1), zdanie nadrzędne w postpozycji (16)] (220):

α. Wprowαdza zdanie dopełnieniowe lub podmiotowe (201):

αα. Po czasownikach dicendi, sentiendi i declarandi (196): PatKaz III 137; RejPs 195; RejKup b4v; obacz WKM nasz MP, jakie serca załośliwe a płaczliwe nas by zostać musiały Diar 47, 74; LubPs A6, T6v; KrowObr 187; Ale mamy nędzniku byś rozumiał práwie/ Iáki ieſt ſrogi ſędzya przy niewinney ſpráwie, RejWiz 122v, 33, 49v, 50, 111, 184v (11); RejZwierz 104v, 105, 110v [2 r.], 138v; BibRadz I 333c marg, II 57a marg; BielKron 196, 203; GrzegRóżn C3; RejAp 14, 32v, 114v, 159, 196v (13); RejPos 139, 177v, 185v, 264v, 290 (54); by obacżył ten cżłowiek/ iáki rozny ieſt żywot iego od żywotow źwirzęcych/ mogłby ſie nie nie ſráſowáć. RejZwierc 156, 12v, 27v, 33v, 42, 57 (23); BielSpr 57; HistHel [A2]; BiałKaz H3; BudNT przedm c6; CzechRozm 158, 161v; SkarJedn 188 marg; SkarŻyw 261, 384; KochSz A4v; ReszPrz 5; ReszList 163, 180; ArtKanc K5v; ActReg 50; PowodPr 19; SkarKaz 83b; GosłCast 67.

Połączenia: »jaki też« (8): RejJóz F7v; Widziſz dobrze iáką mam też troſkliwą duſzę RejWiz 193, 123; RejPos 27, 63v, 64, 347; CzechRozm A2v.

»jaki to« (23): MurzHist M4v; RejZwierz 14v; RejAp 16v; Słuchayże pilnie ſłuchay iáka tho ma być obfitſza á hoynieyſza ſpráwiedliwość twoiá niżli tych to zakonnikow RejPos 179, 68v, 69, 196v, 235, 271 (9); RejZwierc 35, 36v, 122, 124v, 125, 236v; WujJud 235; CzechRozm 137; SkarJedn 257; Nie rozumieią ludzie/ [...] Iáki to wrzod ſzkodliwy w rzecżypoſpolitey/ Młodź wſzetecżna KochOdpr C3; SkarŻyw 15.

W połączeniach z zapowiednikami zespolenia: »co ... jaki« (1): Co ſwiadcży Mieſiąc/ gwiazdy/ y iáſność ſłonecżna/ Iáka ieſt twa dziwna moc á bez końcá wiecżna. RejWiz 2v.

»ten ... jaki« [w tym: „ten” w postpozycji (8)] (32): RejPs 33, 109v; RejWiz 123; Ceſarz to bacżąc [...] iáką by tu wielką ſzkodę popadł przez iego śmierć w więzieniu/ poćieſzył go BielKron 204; RejPos 63, 168v, 191v, 232v, 260v (12); RejZwierc 7v, 32, 35, 79, 126, 199, 205; RejZwiercTrzec [270]v; CzechRozm A2v [2 r.]; Azaſz ſie tu y tego przypomnieć nie godzi/ Iákie mężne Rycerſtwo z ich ſzkoły wychodzi. PaprPan V2, A3v, Ff2; SkarŻyw 599; ReszHoz 124; WerKaz 304.

αβ. Po elipsie w zdaniu nadrzędnym (2): BibRadz I*3v; Maćie [...] Iákiegośćie Páná dobrego cnotliwe^go mieli BiałKaz M2.

αγ. Po imiesłowie (3):

W połączeniu z zapowiednikiem zespolenia: »ten ... jaki« [w tym: „ten” w postpozycji (3)] (3): y krolowá oná iákie potym nędzne dokończenie ſwoie miáłá/ to tám ſzyrzey w hiſtoriey nápiſano ſtoi. RejPos 127, 188; RejZwierc 124v.

β. Wprowadza zdanie przydawkowe (5): iaką tham dzywną ſprawę mieli nie poznawſzy go/ to będżie Roſ- prawa Szoſta RejJóz L8; Przipominánie iákie ſie obrzydłe wſzetecżeńſtwá á ſproſnośći w Páńſkim koſciele y w teſtámencie woley iego/ dzyeią. LubPs R3v marg, Qv marg; RejZwierc [207]; RejPos 27.

γ. Wprowadza zdanie rozwijające (14): Wiemy iuż o tym niebie/ o tych ſługach wiemy/ Choć ich dziwnym iſtnoſciam máło rozumiemy. Iáką dziwną pocżćiwość tám Pánu dzyáłáią RejWiz 155, 111v; RejAp AA6; Moizeſz Stároſtá z Dybry/ o ktorym wielem iuż piſał iákie poſługi zacne cżynił. BielKron 256; RejPos 323v [2 r.]; RejZwierc 2v, 12, 50v, 104v [2 r.], [203], 249; Wierzę żeſcie y w niebie tám ſłycháli o nim/ Iáka mądra wymowá z iego głowy płynie PaprPan D2.

II. Zaimek względny; qualis Mącz, Cn, Modrz, Vulg; cuius, cuiusmodi Cn (1260):

1. Wprowadza zdanie przydawkowe lub orzecznikowe (992): BierEz R4v; FalZioł IV 20c, V 35; Zadnego nie maſz doſwiadczenia albo wybierania żony, iedno iaka ſie nagodzi mieć muſiſz. BielŻyw 109; Tu mowię o brodach iakie roſtą z przyrodzenia GlabGad O6, F5v, K4; Miech Glab 61, 91; BierRozm 18, 21; LibLeg 7/11v, 10/70, 11/77; SeklWyzn a4v; RejKup y4; KromRozm I P2v; MurzNT 196; Diar 28; LubPs A4v; Aleś ty doſzedł moiey náuki/ poſtánowienia/ przedſie wźięćia wiáry/ nie ſkwápliwośći/ miłowánia/ cierpliwośći/ przeſládowánia/ mąk/ iákie mię potykáły [persecutiones passiones qualia mihi facta sunt] w Antyochiey Leop 2.Tim 3/11, 1.Cor 15 arg; UstPraw E3; MArcialis [...] wylicżał roſkoſzy/ iákich cżłowiek ſławny/ Tu ma ze cżcią vżywáć RejZwierz 134; BibRadz Gen 27/46, Ex 28/11, 3.Reg 6/7, Ez 30/9, Apoc 9/2; BielKron 3v, 194, 401, 446, 442v (10); Mącz 337b; SienLek 3; LeovPrzep C3v, C4v; RejAp CC4, 19; GórnDworz D8, Mv, M4v, Aa8, Gg5v (8); GrzepGeom I3; HistRzym 17; RejPos 115, 222v, 311, 329v; KuczbKat 195; RejZwierc 149, 250v; BielSpr 41v, 60v; WujJud B2v, 24v, 82v; WujJudConf 79; RejPosWstaw [4l³]v; BudBib Dan 12/1, 1.Mach 10/89; BiałKaz G2v; CzechRozm 239v; Zazdrość rośćie w nas z cudzych dóbr/ iákich ábo my ſámi niemamy/ ábo mnieyſze mamy [quibus vel omnino caremus vel minoribus praediti sumus] ModrzBaz 7, 36, 83, 117v; Oczko 14v, 23; A powſtań z pómſtą/ iákąś práwem ſwoim Opiſał KochPs 10, 39, 71, 145; SkarŻyw 47, 202, 459, 574; StryjKron 667; CzechEp 14, 50, 68, 147, 286 (8); CzechEpPOrz *3v; Serce mi bowiem żárły troſki nieuſpioné/ Iákié nieledá komu mogą być zwierzoné. KochFr 68, 110; WerGośc 205, 237; W pieluſzki go powiłá, iákie w ten cżás miáłá ArtKanc B2v; GórnRozm A 2v, L2v; KochProp 7; KochPropKKoch 3; PaprUp Dv; Bóg miłuie ofiárę/ iáką pálcem ſwoim Nápiſał ZawJeft 35; ActReg 75; GórnTroas 17, 26; Przyimiże tedy/ prośiem/ iákie mamy Dźieki GrabowSet X3, B4v, X3; WujNT 27, 148 [2 r.], 596, 2.Cor 12/20 [2 r.], 733, 2.Tim 3/11; WysKaz 15; SarnStat 407, 854, 863, 1124, 1147; SiebRozmyśl Bv, Kv, L2v; Wſzyſtká odźiana źiołmi z iákich w Helikonie Vwiwſzy piękne wieńce kłádą ná ſwe ſkronie Boginie nieśmiertelne WitosłLut A2v, A3v, A4; KlonKr C2v; PowodPr 3, 52, 53, 66; SkarKaz 158a, 160a, 417a; CzahTr Ev; KlonFlis H4v; tę Sektę iaſli chceſz vbierz w ſkorę płową, W iákiey Hercules chodźił, oſobliwą Lwową. KlonWor **5v; ZbylPrzyg B4.

Połączenia: »jaki i« (3): Diar 86; GrzegŚm 13; Takać to będźie ſpráwá/ iáka y tá byłá WujJud 243v.

»nie in(ak)szy ... jedno jaki« (7): BielKron 218v; Z a co iáko łáſkę odnioſę/ niewiem / ále wielkie podobień- ſtwo nie inákſzą/ iedno iáką y przed tem tákowi odnaſzáli. BudNT przedm d2; CzechRozm 261v; NiemObr 28; KochWr 25 [2 r.]; SarnStat 401.

W połączeniach z zapowiednikami zespolenia: »inny, inszy ... jaki« (2 : 1): RejPos 265; CzechEp 65; Tákże inné poćiechy/ iákié tu miéwáłá/ Gdy ná ſwego miłego ſynaczka pátrzáłá SiebRozmyśl [A4]v.

»jaki [indef] ... jaki« (8): BielKron 237; RejPos 243, 290; RejZwierc 31v; A żądáli nie ducha iákiego ániołá: iákiego cżęſto widáli/ y przy ſobie miewáli CzechRozm 57v; ModrzBaz 10v; CzechEp 297; SarnStat 1266.

»każdy ... jaki« (1): gdzie [w spisie] też będą przydawane figuri każdego cżłonku o ktorym albo o iakim będzie wypiſowanie. GlabGad M2.

»ktory ... jaki« (1): O ktorym duchu Kryſtuſowym/ iákiego miał być Kryſtus: ták zdawná Ezáiaſz przepo- wiedźiał GrzegŚm 65.

»on ... jaki« (11): RejWiz 127; RejAp BB2; GórnDworz B7v, M5v, Llv; RejPos 65, 165, 258v; BielSat G; PaprUp G; wiele tákich/ ktorzy wzór teráznieyſzéy Rzeczypoſpolitéy/ [...] przekłádáią onemu/ iáki był dawno OrzJan 55.

»ow ... jaki« (1): Lecż owey roznośći/ [...] iáka ſię w ártykule o mężoboycách okázuie/ á kto mądry niebędźie gánił? ModrzBaz 73v.

»jaki ... taki« [w większości wypadków w sentencjαch noszących formę porównań] (145): PatKaz III 108, 149; Iaki ſpoſob ieſth czałey rzeci, taki też ma być y każdey cżęſci iey GlabGad B8v, A8, D4v; RejKup b3, y2v; GliczKsiąż C5v, F2v, F4; LubPs Z4; GroicPorz ee4v; KrowObr 99v; RejWiz 31, 73, 73v [2 r.], 123, 192, Dd; Iáką ſzkodę vczyni drugiemu/ táką ſam ćierpieć muſi [qualem inflixerit maculam talem sustinere cogetur] Leop Lev 24/20, 1.Thess 2.arg; RejZwierz 4; BibRadz 1.Reg 30/24, Cant 2/3, 4.Esdr 9/17 [2 r.], Eccli 2/21 [23], 1.Ioann 4/17; BielKron 46v, 80 [2 r.], 80v, 260v, 343, 362; RejAp 59v; GórnDworz L8; GrzepGeom P, Pv [3 r.]; RejPos A5v, 34, 50v [2 r.]; GrzegŚm 16; RejZwierc 7v, 27v, 178, 234, 236v; BudBib Iudic 8/18, 21, 4.Esdr 9/17 [2 r.]; Strum K3; ModrzBaz 20, 66; iáki z Cedrów ſzum na Libánie/ Táki chrzęſt kłoſow po górách wſzędźie/ Y po niźinách obfitych będźie. KochPs 106; SkarŻyw 263, 544; StryjKron 707; ArtKanc D3; GórnTroas 66; KochFrag 15; iáki koniec Pan Bóg y ſczęśćié zdárzy/ táki wdźięcznie prziymowáć. OrzJan 43; LatHar 368; WujNT 132, 1.Cor 15/48 [2 r.], 2.Cor 9/11; KlonWor 2. Cf Przysłowia.

»taki ... jaki« [w tym: z tym samym wyrazem w obu członach (34)] (371): BierEz O4v; OpecŻyw 127; PatKaz III 87v; ZapWar 1525 nr 2341; MetrKor 46/46v, 175; FalZioł V 4v, 15, 34; LibLeg 7/34, 11/24, 24v, 152; y owſſem dáż mi vznáć nád niemi táką poćiechę iákiey káżdy nád nieprzyiaćielem ſwem pożąda. RejPs 87, 80v, 83v, 90v, 137v, 142, 195v; SeklKat I4v; RejKup k8v, n2, cc8; KromRozm I E2v; MurzHist Ev, L, L4, R4, S3v; KromRozm II p3v [2 r.]; KromRozm III B2v; Diar 67, 72 [2 r.], 86, 96; DiarDop 116, 118; GliczKsiąż B4, B4v, C7, D7, H3, L4v; LubPs A3, K4; Abowiem gdy bękárći nie máią oycá pewnego/ y tákiego iákiego by ſye godźiło mieć/ przeto theż krewnych po oycu niemáią. GroicPorz ff; UstPraw E, E3, G2v; Tákieli z W. M. nápominánie páńſkie ieſt/ iákie być ma. Tákieli záſtáwienie ſie y odpiránie złemu/ iákiego práwá y przyſięgá vcżą. LeszczRzecz A4v; RejZwierz A3; BibRadz 1*7, 3a marg, Ex 10/7, Iob 29/4, 2.Esdr 6/11; BielKron 29v, 196, 211, 236, 247v (8); Mącz 14d, 269b [2 r.], 300a, 410b; OrzQuin P2, V4v, Aa4; RejAp 33v, 135, 178v, 191v; ieſli tháki był Scipio/ iákiego ią mam w ſąſiectwie/ tedy ſie dyabłu godził GórnDworz Q3v, B2v, D, E2v, I2v, Z6v (22); GrzepGeom B; RejPos 5v, 29v, 30, 46v, 278 (40); BiałKat 93v, 231, 306, 308v; GrzegŚm 65; HistLan A4v; KuczbKat 330, 380; RejZwierc 112, 137v, 147v, 232v, 259v, 271, Bbb2v; BielSpr 24; WujJud A4v, 16, 17, 243v; RejPosRozpr b4; RejPosWstaw [41⁴]; BudBib I Bv, 2.Esdr 6/11, I 457c marg; BiałKaz G4 [2 r.], M3; BudNT przedm a3, Kk3; StryjWjaz Bv [2 r.]; przedſię tego żaden rzec nie może [...] żeby twarz Boża/ táka byłá/ iáka ieſt twarz cżłowiecża. CzechRozm 106, 46, 52v, 56, 104v, 178 (13); PaprPan B3v, E4v, M2v, P3v, S3; KarnNap A2; ModrzBaz 21v, 23, 23v, 34v, 42 (19); SkarJedn 34, 51, 54, 359, 378; KochOdpr A4v; Oczko 6v [2 r.], 8; Po wśiách/ po mieśćiech kwitnącey młodźi Táki doſtátek iego wiek zrodźi/ Iáká ná przyśćiu wioſny przyiemney Trawy Więc bywa obfitość źiemnéy. KochPs 106; SkarŻyw 28, 31, 41, 87, 91 (22); KochTr 8; StryjKron 155, 421; CzechEp 7, 17, 76, 77, 186 (9); CzechEpPOrz **4v; NiemObr 7, 9, 23, 31, 44, 61, 64; KochFr 28; KochPhaen 19; ReszPrz 61 [2 r.], 69; ReszList 154; BielSjem 23; KochPam 83; PudłFr 58, 63; ArtKanc T; GórnRozm A, Av, B4, Cv, I4v; KochWr 37; PaprUp D3v, K; ActReg 3v, 40, 61, 80, 128 (8); Calep 371a; GrochKal 11; GórnTroas 33, 34; KochCz A3; GrabowSet Dv; KochFrag 43; OrzJan 39, 67, 72, 93; LatHar 102, 182, 222, 599; RybGęśli C4; nie káżdy ma tákiego obiáwienia o ſwym zbáwieniu/iákie miał ten łotr błogoſłáwiony WujNT 293, 132, 171, Mar 13/19, Luc 10/13, 369 (16); SarnStat 5, 187, 426, 430, 435 (12); SiebRozmyśl E3v; WitosłLut A4; GrabPospR L; PowodPr 36, 55, 78, 81; y chce [Pan Bog] ábyś był táki iáki on/ dobry á miłośierny ná drugie/ iáko on ieſt ná wſzytki. SkarKaz 278a, 161a, 208b, 310a, 423a, 483b (13); CiekPotr 46; CzahTr A3, E3v, G, K; GosłCast 4; SkarKazSej 658a, 666b, 680a, 687b, 690a, 691b; SapEpit B; KlonWor 51; PudłDydo [B5]v.

»jaki ... takiż« (6): RejWiz 99; RejPos 245v; RejZwierc 3; CzechRozm 106; CzechEp 69; W iákim ſtopniu iest móy Iunoſzá, álbo nowożenia, w tákimże ſtopniu y Iunoſzyna, młoda páni zoſtáie mi powinowátą SarnStat 601.

»takiż ... jaki« (5): RejZwierc 119v; tákaż miedzy nimi zgodá iáka miedzy Lutrem á Zwingliuſzem byłá. WujJud 11v; CzechEp 157; WerGośc 261; CiekPotr 11.

»jaki ... takowy« (11): Iaki chceſz być gdy ſie Bogu modliſz, takowy zawżdy bądz. BielŻyw 130, 53; GroicPorz x4v; KrowObr 68, I50v [2 r.]; BibRadz Eccle 7/7, Eccli 10/2; BudBib Eccli 10/2, 20/3 [2]; SarnStat 1183.

»takowy ... jaki« [w tym: z tym samym wyrazem w obu członach (10)] (52): GlabGad L2; LibLeg 7/99v, 100, 11/169v; ZapWar 1548 nr 2669; SeklKat R4; MurzHist Ov; Diar 24; KrowObr 33v, 99, 120v, 196, 222 (8); Ceremoniy tákowych będźiem vżywác/ iákich to oboie piſmo nas vcży. BibRadz I*2v, I*2, 2.Par 35/18, 2.Esdr 6/11; OrzRozm M; ći wſzythcy z goſpod twoich wyiecháli o dwunaſtey na cáłym zegárze/ káżdy w vbiorze tákowym/ w iákim zwycżay ieſth Ceſárzá wybieráć BielKron 330, 142v; Mącz 485a; OrzQuin R4; GórnDworz V3, X6, Aa4v; HistRzym 97; RejPos 180, 186, 262; HistLan A4v; WujJud 17v; WujJudConf 82, 147, 225; BudBib 2.Esdr 6/11; CzechRozm 63v, 79, 195; CzechEp 411; NiemObr 28, 42, 57; ReszHoz 135; GórnRozm C; ActReg 31, 54; SarnStat 1258; SiebRozmyśl H4v; Nie wątpię że ich przyimieſz z tákową wdźięcżnośćią/ Z iáką ia ich oddáię tobie życżlywośćią. CzahTr G.

»takowyż(e) ...jaki« [w tymi z tym samym wyrazem w obu członach (1)] (3): BibRadz Ex 39/8; ku tákowemuż zwątpieniu/ w iákim ſámi ſą/ onych przywieść chcą. CzechRozm 172; SarnStat 414.

»jaki ... ten« (2): GórnDworz L6v; Wody przez iákié meaty idą/ tych właſność odnoſzą. Oczko [43v], 8.

»ten ... jaki« (54): GlabGad N4v; LibLeg 10/154, 11/32b, 169v; Ihandluye tem Darem yaký mu Pan Bog dał wedluk ſtanu a perſony y weſwánia jego RejKupSekl a6v; GliczKsiąż H3; RejWiz 123; UstPraw C; RejZwierz 8v; BielKron 72v, 241v, 258, 333, 459v; KochZg A4; Mącz 161a, 409c; RejAp 189; GórnDworz B2v, M3v, Q7, Aa8v, Ee2 (9); RejPos 201v, 209; RejZwierc 177v; WujJudConf 66; Widziſz że iym dáie ná wzor Chriſtuſá roſkazuiąc/ áby y wnich tá myśl byłá/ iáka wniem. BudNT Kk3; PaprPan F2v; ModrzBaz 44v; Oczko 5v; StryjKron 120; CzechEp 8, 99, 106, 219, 374; KochPhaen 6; ZawJeft 27, 34; ActReg 75; GrabowSet R4v; Abowiém ſtráćiliſmy w domu ſwoim tego/ iákiego drugiégo (prawdá ſie znáć muśi) niémamy. KochFrag 48; OrzJan 117; RybGęśli C4v; SarnStat 119*, 1025; SkarKaz 159a, 484a; KlonWor 53.

»jaki ... tenże« (2): iáką proporcyą ma Linea c.d. do Liniéy d. e. tęż proporcyą będźie miéć Linea c. a. do Liniey a. c. GrzepGeom P4; RejPos 7v.

»tenże ... jaki« (7): RejAp 58v; Y nádzyewał ſie też/ áby Pan tegoż mnimánia był o nim/ iákiego był ſwiát. RejPos 201; HistLan A4; ActReg 172; OrzJan 120; WujNT Philipp 1/30; JanNKar B.

»wszytek, wszelaki ... jaki« (2 : 1): MurzHist R3; thám naydzieſz wſzytki kſtałty wſzyſtkiey chwały iego/ iákiey on potrzebuie od cżłowieká nędznego. RejPos 116v; WujNT 2.Tim 3/11.

»żaden ... jaki« (2): GórnDworz Mm4; Bo iuż tám nie naydzieſz żadney ſrogośći ſwiátá tego/ w iákieybyś nie nálazł pocieſzenia ſwoiego RejPos 167v.

»jaki tak [cum ai]« (1): A iáka ieſt roznoſć miedźi ziemią á niebe^m ſnadz ták wielką ieſt miedzy ſrogoſćią á miłoſierdziem iego RejPs 150v.

»tak [cum ai] ... jaki« (31): Przeto niektore białe głowy farbuią ie [brwi] ſobie aby ſie vkazały tim ſtroynieyſze, albo nie tak obłudne iakie poſpolicie bywaią z ſwe^go przyrodzenia. GlabGad N4v; GroicPorz k4v; BielKron 449, 457; A me argentum quanti est sumito. Weźmi odemnie pieniądze ták wielkie yákich godny yeſt. Mącz 338a; LeovPrzep H3v; ták dobrey gry w twoiey głowie nie naydę/ iákąm raz we Włoſzech ſłyſzał. GórnDworz C3v, C5, M7, O5, S3v, Aa3v (13); RejPos 143v, 258v, 260; CzechRozm 9 [2 r.]; PaprPan Ff2; SkarŻyw 480, 511; GórnRozm D2; OrzJan 77; LatHar 257; PowodPr 42.

Przysłowia: iáki bywa baran taka na nim wełna RejJóz G3v.

Bo iáki Więc woyt bywa táka y gromádá/ A iáki bębennicá táka y byeſiádá. RejWiz 99.

Iákie benedicite/ też oremus táki RejFig Bb7v.

W iákim cechu ſiędzieſz/ Tákim ſam będzieſz. RejZwierc 239.

Iáka chorobá tákiego iey lekárzá potrzebá, RejZwierc 20v, A5v.

Tákie cżćienie iákie odzienie BierEz O4v.

iáka ieſt duſzá tákie y ćiáło. SkarKaz 6b.

Iákie drzewo/ táka y roſzcżká. SkarJedn 24.

Iáka dzyedziná tácy kmiecie RejWiz Cc6, 115, 115 marg.

Iáki goſpodarz/ táki dom. RejPos 245v marg.

A też iáka iáłmużná táka y odpłátá RejWiz 19.

Bo iaki kupiecz bywa takie miewa kramy RejJóz H3, H3 marg.

bibl. Iaką miarą mierzyć będziecie, taką wam zaſię będzie odmierzono. BielŻyw nlb 3; RejJóz H2v; BielKom nlb 3; RejWiz 188; BibRadz Mar 4/24; RejPos 164v, 171v, 292v; RejZwierc 184v, 224v, 245v, 271; ZawJeft 15; Iáką miárą mierzyćie/ będźie wam odmierzono [In qua mensura mensi fueritis remetietur vobis et adicietur vobis] WujNT Mar 4/24, 136; JanNKar B2; VotSzl D3 [ogółem 17 r.].

yáki będzye náucżycyel táki diſcipuł. GliczKsiąż L7.

Yacy ſą oiczowie matki/ take też y ich dziatki SeklKat F; GliczKsiąż Ev; Iáka máthká táka y dziewká iey [Sicut mater, ita et filia eius']. Leop Ez 16/44; Qualis pater talis filius, Iáki ociec táki ſyn. Mącz 337b.

iáki oracż/ tákie też oránie [qualis agricola talis cultura Vulg] BibRadz 4.Esdr 9/17; BudBib 4.Esdr 9/17.

Iaki oſiewek takie żniwo RejJóz E5v marg.

yáki pan táki kram GliczKsiąż Ev; RejWiz 99 marg, 181v, Cc6; RejZwierz 137v; GórnDworz L3; RejPos 245v; CzechEp 417; WerKaz 283; Phil P2 [ogółem 10 r.].

SeklWyzn 2; Iáki pan táki ſługá LubPs X2v.

Iaky paſterz takie owcze RejKup h3v.

iáki [...] pocżątek takie dokonánie. BielSpr b3v; RejZwierc I36v [2 r.].

Iáki pomagabóg/ táki Bóg zápłáć/ yákie pozdrawiánie tákie podziękowánie. Mącz 366b.

iákie przycżyny/ tákie też y ſkutki [quales causae, tales effectus]. ModrzBaz 56v.

iáka robotá/ táka też zapłátá RejZwierz 124.

iáka twarz táka też y mowá/ Iáki v kogo rozum/ tákie będą ſłowá. Prot C3v.

iáki ſam będzyeſz tákież y ſąſiády RejWiz 99.

Iákiś ſam ieſt tákich ſzukay BielKom D3; RejZwierc 83.

Iáka ſpowiedz/ tákie taſz rozgrzeſzenie. KrowObr 159v, 159; RejZwierc 27v.

bibl. Iáki ieſt ſprawcá w mieśćie/ tácy też ſą y vrzędnicy iego [secundum iudicem populi, sic et ministri eius] BibRadz Eccli 10/2; BudBib Eccli 10/2.

bibl. iáki ſprawcá/ táká też y ſprawá [qualis operator talis et creatio] BibRadz 4.Esdr 9/17; BudBib 4.Esdr 9/17.

Aqua aquae similis. Proverb. Yaki ſzczep tákie yápłko. Mącz 13b; RejPos 172 marg.

iáka ieſt świeczká/ tákie świátło w láterni SkarKaz 46b.

RejAp 82v; Iakie towárzyſtwo tákie obycźáie. RejZwierc 7v marg, 7v, Aaa4; PudłFr 4.

ná tym też ſie woſku woziſz/ Ná iákim my ieździmy/ rownoć ſie ſwiát tocży RejZwierz 8v.

Frazy: »(niech będzie, bądź) jaki chce« (60): A gdy ſthim ſokiem zmieſzaſz oczet á pomażeſz brodawki albo guz iaki chczęſz [!]/ roſpądza ie y traci FalZioł I 106c; BielŻyw 143; MiechGlab 78; BierRozm 6; RejPs 38v; LibLeg 11/81v; RejKup t7v; imię iemu iákie chcecie daycie HistAl N2; KromRozm I C2; Niechay będzye iáki chce Burmiſtrz álbo Ráycá RejWiz 102, A9, 51v, 54v, 100v, 105 (9); Leop Esth 2/13; RejZwierz 4; BibRadz II 120c marg; BielKron 26v, 105, 192v, 236, 408 (8); SienLek 129v; RejAp 26v, 152 [2 r.]; GórnDworz C5; RejPos 74, 130 [2 r.]; BielSat C2; tám naydzieſz rozmowy s kim chczeſz/ naydzieſz przykłády y przypadki ludzkie iákie chczeſz RejZwierc 209, 255v [2 r.]; WujJud 80; PaprPan Q2v; ModrzBaz 30, 87v, 99; Niechay na mię przygodá/ iáka chce/ przypádnie: Ty mnie porátuieſz ſnádnie. KochPs 202, 74, 172; SkarŻyw 80, 457, 498; PudłFr 72; KochPr 5; ActReg 166; GrabowSet S3v; SarnStat 605; SkarKazSej 701a; KlonWor 2; ZbylPrzyg A3v.

»jaki się godzi, (przy)należy, przystoi« (1 : 12 : 2): LibLeg 10/114v; RejPs 142; thedy wkusdem shadzie bada myely takowe prawne volne postapy yakye nalyesha wedlye prawa kassdego ZapWar 1548 nr 2669; Diar 57; RejZwierz A3; RejAp 191 v [2 r.]; RejPos 46v; BiałKat 231; BiałKaz M3; Co wſzyſtko s rozmow tych ninieyſzych/ gdy ie z pilnośćią táką iáką ſie godzi przecżytaćie/ ſnádno poznaćie y wyrozumiećie. CzechRozm A3, 195; ActReg 75; WujNT 738; SarnStat 1025.

»jaki jest« (57): hnet iego twárz na oney chuſcie ſie wyrażyla/ iaká w on cżas byla. OpecŻyw 137v; MurzHist R4; MurzNT 93v [2 r.], 101; DiarDop 116; Leop 4.Reg 17/2; BibRadz Ex 39/8, 2.Esdr 6/11 [2 r.], Iob 29/4; Rzekł Pan Bog/ weźmi zá ogon tego wężá/ á gdy wzyął ſſtáłá ſie rozgá iáka byłá [versaque est in virgam Vulg Ex 4/4]. BielKron 28v, 408; Mącz 269b, 300a; GórnDworz B6v, D2, F2v, I2v, X6, Z6v; RejPos 30, 69, 106, 171, 205v, 208v, 257v; BiałKat 306; GrzegŚm 50; Wiemy to/ kiedy śie ziáwi/ iż mu podobni będźiemy: bo vźrzymy go iákim ieſt. KuczbKat 100, 100; WujJud 17; WujJudConf 147, 225; BudBib 2.Esdr 6/11 [2 r.]; CzechRozm 180, 185, 213; ModrzBaz 59; Oczko 6v; SkarŻyw 41, 102; CzechEp 304, 373, 379; tákim/ iákim ia ieſt/ nie nie rozdawáią. PudłFr 63; GórnTroas 34; KochFrag 54; OrzJan 39, 122; WujNT 76, Act 26/29, s. 305, 1.Ioann 4/17; SkarKazSej 69lb.

»jaki (nigdy) nie był, jakiego (żaden, nigdy) nie miał itp. [przy podkreślaniu wyjątkowości zjawiska] — qualis non (a. nunquam) fuit Vulg (40): MurzHist Qv; BibRadz Apoc 16/18; Woyſko ich vſzło z wielką korzyśćią w cáłośći iákiey przed tym nie miewáli BielKron 416, 29v, 72v, 241v, 247v, 385, 449; y drżenie ziemie sſtáło ſie ieſt wielą/ iákie nigdy nie było odkąd ludzie byli ná ziemi RejAp 138v; GórnDworz C5, M7, V3; RejPos 5v [2 r.], 260, 258v, 277, 354v; RejZwierc 259v; BudBib Ex 11/6 [2 r.]; CzechRozm 63v; PaprPan M2v; przy Mſzey po Ewánieliey vcżynił im ták wdzięcżne kazánie/ iákiego nigdy z vſt iego nieſłyſzeli. SkarŻyw 511, 249, 383, 480, 484, 487; CzechEp 346; ReszPrz 61, 69; GórnRozm D2; OrzJan 67, 77; WujNT Matth 24/21, Apoc 16/18; GosłCast 4; SapEpit A3v.

»jaki może« (13): A przeto was y powtore nápominam iákiem możećie nalepſſem pieniem wyſláwiayćie te^go krolá náſſe^go RejPs 70v; RejWiz 21; GórnDworz Aa4v; RejPos 265; SkarŻyw 308 [2 r.], 545 [2 r.], 537; Twe imię ſławi/cáły ſmyſł ſerdecżny/ Dźiękić oddawa/ moy duch/ iákie może/ Láſki twey ńigdy/ nie przepomnię Boże. GrabowSet R4; SkarKaz 385b, 454b; SkarKazSej 694b.

»jaki się podoba« (5): GórnDworz D, V7; RejPos 226, 249v; Day mi táką przypráwę iákaby ſię tobie po- dobáłá. SkarKaz 161a.

»jaki(ego) (po)trzeba, potrzebuje, jest potrzebny« (10 : 9 : 1): y vćieſſyło ſie oko moie táką poćiechą/ iákiey ieſt potrzebá káżdemu vpádłemu nád ſprzećiwniki ſwoiemi. RejPs 80v; GliczKsiąż B4v; GórnDworz Aa3v, Gg7, Hh; RejPos 30; KuczbKat 330; ták wiele śiły w ięzykoch biegłoáci/ iakieyby tá rzecż potrzebowáłá/ we mnie nie było BudBib I Bv; Strum I4v; PaprPan Ffv; SkarJedn 202, 359; SkarŻyw 171; NiemObr 44; ReszList 166; ActReg 54; GrabPospR L; SkarKaz 580a, 638a; CiekPotr 46.

»jaki raczy« (2): Diar 81; Pan Chriſtus [...] przez wſzechmocność ſwą może przyiąć kſztałt iáki raczy WujNT 186.

»jaki rozumie« (11): ále żem nátem vmyſl ſwoy poſtánowił ábych ofiárował pánu ſwemu tákie ofiáry iákie bych rozumiał być naprzyiemnieyſſe iemu. RejPs 83v; KromRozm II p3v; A tám gdzye nagleyſza potrzebá będzye/ ſámi oſobą ſię obroćimy s pocztem ludzi iáki będzyem rozumieć być potrzebny UstPraw K3v; GrzepGeom B; RejPos 112; RejZwierc 137v; Strum I2v; SkarJedn 239; SarnStat 117, 441, 1233.

bibl. »jakiego oko nie widziało« (2): RejPos 292; táką w kroleſtwie niebieſkim zapłátę wźięli/ iákiey oko nie widźiáło [Quod oculus non vidit Vulg 1.Cor 2/9] vcho nie ſłyſzáło/ y ſerce łudzkie niepoięło. LatHar 599.

2. Wprowadza zdanie z odcieniem okolicznikowym (45): RejWiz 181; także też iuż práwie zániechano było/ nie tylko tych tegodniow pilnowáć/ ále też y potomſtwá Dawidowe^go pilnie opiſowáć [...] z iáką pilnośćią opiſawáne było/ áż do ſámey niewoley Bábilońſkiey. CzechRozm 170v.

W połączeniach z zapowiednikαmi zespolenia: »jaki ... tak [cum vb]« (26): SeklWyzn g2; A nayakijm kto vrżęndzie Tak też odpowiedać będże RejKup t6v, i8v; KrowObr 11v; RejWiz 78, 164; BibRadz Os 4/9; BielKron 255v; RejPos 5v, 190v, 201, 257v; KuczbKat 385 [2 r.]; WujJudConf 242v; RejPosWstaw [143²]v; Strum Q4v; SkarJedn 70; KochPs 43; NiemObr 88; Iákim kſztałtem drzwi ſtoią kluczem przepędzone/ Ták te gwiazdy zdádzą ſye tám być rozſádzoné. KochPhaen 8; GrochKal 12; KochFrag 28; OrzJan 93; SarnStat 1151; ZbylPrzyg A3v.

»tak(o) [cum vb] ... jaki« (17): tak ſzye bendzye raczil zachowaċz przeczywko nam yakam chvcz y powolnoſcz Braczkam ponaſch vznal. LibLeg 11/173v; MurzHist B; BielKron 145; Fingere ex sua natura caeteros, Táko ynſzych dzierżeć yáki ſam yeſt. Mącz 127c; RejAp 33v; GórnDworz Ee6v; RejPos 159 [2 r.]; BiałKaz E2v; ModrzBaz llv, 23; KochPs 90; ActReg 4v [2 r.], 148; GostGosp 38; LatHar 590.

3. Wprowadza zdanie z odcieniem przyzwalającym (7): Diar 105; A ten Seym/ o ktorym śpiewaćie/ y iákim ſercem nań iedźiećie/ nie z niego dobrego nie będźie/ gdyż ieſt iáwne Anatema, to ieſt klątew Boża nád nim OrzRozm Bv; przyſzli przed Amurátá dwá Perſowie wielcy mężowie/ żądáiąc od niego żołdu/ á ktore ma nalepſze męże/ áby ſnimi cżynił po iednemu/ iáką ſobie wybiorą broń BielKron 242v; BielSjem 31.

Fraza: »jaki jest, jaki by był« (1 : 2) : Człowiek iaki ieſt ſprzyrodzęniá ſwe^go/ nie może tych rzeczy poiąc/ ktoré ſą ducha Bożego. MurzHist R2; GrzegŚm A4; káżdego robotę/ iáka by byłá/ ogień ſprobuie. WujNT 13.

4. Wprowadza zdanie rozwijające: a taki, taki właśnie (216): V kogo nos będzie wztocżony wzgorę zdołu, tak iż dziurki będą iawne, iakie ludzie zową pernonoſſe, znamio. cżłowieka nie ſtatecżnego GlabGad N8, O7; MurzHist B2, Q4v; MurzNT 127v marg; Diar 43; BielKom B5; KrowObr 65; RejWiz 102v, 189v; Naprzod Krol POLſki przyśięga BOgu wſzechmogącemu/ iákiego Bogá pogáni niemáią OrzRozm M2v; BielKron 45v, 157v, 203v; Iakiégo Páńſtwá zá ſwą dźielnośćią był doſtał/ Królewic Mácedóńſki/ y iemu był ſproſtał. KochZg A2v; GórnDworz K4v, Tv, Gg3, Mm7v; RejPos 141; RejZwierc 15v, 131v; BielSpr 60; WujJud 85, 213; WujJudConf I75v; PaprPan B3; Niechby młodſzym z przodku dawáli Vcżyćiele/ ktorziby ie vcżyli y mowić y cżynić/ iáki był dan Phoenix Achilleſowi od Oycá Peleuſá [qualis Phoenix Achilli a patre Peleo datus erat] ModrzBaz 14v, 138; puł náſzey kwarty: to ieſt/ dwá kieliſzki/ co ie Cijatos/ iákich cztérzy w kwartę/ zwáli Oczko 22, 13, 15v, 19v, 25v, 33v, 34v; KochPs 98, 116; drudzy dla roſkoſzy/ vrzędow/ pánowánia (iakich bjło więcey) niezbożne^mu onemu Pánu pochlebowáli. SkarŻyw 299, A5v, 317; ZapKościer 1584/39v; KochTr 20; CzechEp 10, 114, 140, 234, 268, 280, 335; Iákiey pokory y przykłádu w dźiśieyſzych Papieżách nie znaydźieſz. NiemObr 61, 47, 88, 99; KochFr 55, 110; ReszList 159 [2 r.]; KochPam 81; KochWr 35; ZawJeft 32; GórnTroas 58; KochFrag 47; OrzJan 31; LatHar 580; A ſzáty iego sſtáły ſię iáſne y bárzo białe iáko śnieg: iákich nie może blecharz ná źiemi wybielić[qualia fullo non potest super terram candida facere]. WujNT Mar 9/3, przedm 5, 89, 152, 478, 533 (10); SarnStat 279; WitosłLut A3, A3v, A5; KmitaSpit C3v; PowodPr 21, 39, 75, 80; CzahTr I2; PaxLiz B3; SkarKazSej 670a, 707a; KlonWor **2.

Fraza: »jaki jest« (64): wyrażenie każdey formy albo figury gdy będzie na iákiey twardey á ſuchey rzecżi wyrażono [...] lepiey ſie dzierży niżli na rzecży miękkiey albo wilgotney, iaka ieſt glina, maſło, albo nie czo takowe^go GlabGad M6, Dv, H6v, R4, O5; WróbŻołt 10v; MurzHist O2v; KromRozm III A5v, D7; BibRadz I 276b marg; BielKron 455; SienLek 5v; niemoże być więtſza Philozophia/ iáko ludzie źwirzęczych obycżáiow/ iácy byli oni ẃ Indiey/ w Báktrze/ w Tátárzech/ ná Caukazie/ y indziey GórnDworz Kk5v, P6, Y3v; KuczbKat 195 [2 r.], 290; Ale to opuſzcżaćie/ co thámże przydawa: że niecżyſtym y niewiernym (iácy oſobliwie wy ieſteście/ ták odpowiáda na to Heretykom Auguſtyn ś.) nic nie ieſt cżyſtego WujJud 197v; RejPosRozpr c2 [2 r.]; BudNT przedm b3v, b4v, b8; CzechRozm 118v; ModrzBaz 97v, 117, 130; Oczko 10v; SkarŻyw 306, 492, 501; CzechEp 153; ReszList 178; LatHar 621; WujNT 4, 8, 64, 194, 309 (16); WysKaz 9; SkarKaz 118b, 119b, 120b, 241b, 311a, 638a, Oooo2v; VotSzl C3v; SkarKazSej 659a, 677b, 689b, 691b.

a. W objaśnieniach słownikowych (63): Kániáſta czapká/ álbo yáka yna która promieniow słonecznych do twarzy broni/ yákie teſz słomiane bywáyą. Mącz 43a; Hippiades ſtatuae mulierum equastres, Slupy niewiaſt ná koniech yeżdżących yákie były Amazones Mącz 156c; Morio [...] Latine stultus, Błazen/ ſzalony/ yákie pánowie rádżi miewáyą. Mącz 232b, 84b, 93d, 102b, 107a, 109c (27); Faber ‒ Rzemieśnik wſſeliaky koło twardei roboty, iaki ieſt kowąl, sloſsarz, czieslia, muliarz. Calep 402a, 78a, 127a, 327a, 492b, 607b (36).

III. Zaimek nieokreślony: jakiś, jakikolwiek; aliquis Mącz, Cn, Vulg, Modrz, JanStat; quis Mącz (4466): Vźrzawſzy go Egyptcżycy/ Zbieżeli ſie kniemu wſzyſcy: A widząc táko ſzpetnego/ Mnimáłi wiłę iákiego. BierEz Gv, Nv; OpecŻyw 164v; Theż ſlaz s ſzcżyrem vwarzony w mięſie albo w iakiej kapuſcie żywoth otwiera y ſtolcze cżyni FalZioł I 81b, I 37a, 155a, II 3c, IV 35b, V 44v (43); BielŻyw 8; ten obycżay ieſt miedźi vcżonymi, gdy iakie kxięgi napiſzą, zwykli ie nie ktoremu panu przemożnemu przipiſować GlabGad A3v, G, G5, G8, 16; MiechGlab *5, 37, 91; LibLeg 7/67v, 10/63v, 66, 11/57, 133v (24); RejPs 30, 49, 51, 75, 101 (18); ComCrac 21; LibMal 1544/87v, 91, 1551/163v, 1552/166v; RejRozpr F4, G3; RejJóz E2, E2v, G3, M3, Ov (9); SeklKat G4; Bo tu nawiętſſi rozum znacz Kto niemoze moczą ſproſtacz Yſz wimiſly fortel iaki RejRozm 399; RejKup f5v, g3, h8v, i5, n3v, r4, dd7; HistAl D8v, G, K6v, M3, Nv; KromRozm I H2v, N3v marg; MurzHist A4, Ev, H2v, P3; MurzNT 61, 126, Mar 9/38; KromRozm II p; Było też y ſnadź yeſſcze yeſt wyele ludźi/ ktorzy bogá nyeznáyą/ á ſtworzenye yákye zá bogá máyą KromRozm III B8v, G8v, H6, H7v, I2, M3v (11); Diar 29, 41, 48, 65, 66 (8); DiarDop 99, 104 [2 r.], 115, 119; BielKom D3; GliczKsiąż D6, F8v, I7v, L3v, O3v (40); LubPs Dv, D3, I2, 03, R6v (20); Oſławiony o iákie złoczyńſtwo/ gdy by ſye przed kim zeznał [,.,] tákowy podáie do ſyebie znák niemáły ku męce. GroicPorz hh4, a3, b, tv, cc3, mm2v (44); ku temu to ieſt podobno/ iáko kiedyby ktho vwárzył/ w iákim domu trućinę KrowObr 219, 62v, 84, 94, 167v, 225v (11); RejWiz 4v, 68v, 69, 69v, 91 (20); Roſkáſz náſz Pánie/ że dworzánie twoi kthorzyć ſluźą/ poſſukáią iákiego Hárffiſty [quaerent hominem scientem psallere] Leop 1.Reg 16/16, Lev 24/19, Deut 26/2, 1.Reg 12/3, Ps 65/18, Act 27/27 (10); UstPraw A, B, C3, C4v, G2v (36); LeszczRzecz A3v; RejFig Dd2; Aż ſie inſzy narodowie cżáſem pytáli/ ieſli Polſká ieſt miáſto/ álbo też iaka kráiná. RejZwierz A2v, 78; BibRadz I *6, Gen 43/12, Ex 18/16, 111a marg, 138d marg (26); Goski A3; OrzRozm A4, B4v, G4v, H2, M, R4; Wynieſion tedy z zaſtola nápoły vmárły od boleśći/ áż wołał żelázá iákiego dobić ſie. BielKron 126v, 149v, 169, 384v, 420v, 454 (82); GrzegRóżn I4v, L4; KwiatKsiąż I3v, O4v, P2; Confingere Commuinisci aliquem rumorem, Wymyálić yáką nowinę. Mącz 127c; Pondus, Brełá. ſztuká co yáką wágę ma/ álbo co ważono yeſt. Mącz 309b, 29b, 72d, 154d, 180c, 413c (212); OrzQuin C3, C3v, Y3v [2 r.]; Prot Av; ProtStoj E2; SienLek 8, 72, 86, 118v, 121 v (9); LeovPrzep B; Abowiem ábyć tám miáły być iákie drzewá álbo płynąć iákie rzeki ná tych wyſokoſciach niebieſkieh ſłábiebjchmy o tym rozumieli. RejAp 188, 18, 45, 61v, 80, 131v (40); GórnDworz I8v, N8v, Q3, X7, Aa4v (23); Ale trzebá przywiéść iáki przykład/ áby káźdy mógł porozumiéć/ iáko liczyć ma GrzepGeom I4v, A, H2v, N3; HistRzym 10, 54v; RejPos 124, 171v, 177, 218, 220v, 227 (198); RejPosWiecz³ 96; BiałKat 28v, 136, 338v; BielSat [II4], M4v; GrzegŚm 5, 12, 57, 61, 63 (11); HistLan A4, C3v, F2v; KuczbKat 5, 100, 110, 260, 299, 340, 395; Każą nędznemu kmiotkowi ná iáką robothę/ á on wołku ábo koniká náleść nie może RejZwierc 80v, 78v, 90, 95, 146, 211 (135); Fábius boiąc ſie iákiey zdrády/ niedał ſie ruſzáć żadnemu z mieyſcá áż do dniá BielSpr 38v, 5v, 17v, 26v, 37v, 50v (20); KochMon 25; WujJud A4v, A6v, A7, 12, 41, 65, 204v; WujJudConf 10v, 37, 151v, 180v, 185 [8 r.]; RejPosWstaw [41³] [2 r.], [143²]v; BudBib I B3v, B4v, Lev 6/27, Prov 13/13, Ez 4/9 (8); HistHel C2v; MycPrz I C2, II A3, Bv, B4 [2 r.], C2v [2 r.]; Strum G, I, I2v, M2v, N (15); WierKróc A2, A2v; BiałKaz H4, K2; BudNT Act 18/14; CzechRozm 16, 25v, 53, 83, 95v (26); PaprPan Y3v; KarnNap G; W kupowániu y przedawániu ktorychkolwiek rzecży/ ieſliby kto vmyślnie iáki fáłſz vcżynił [si quid vitii de industria ab altero con- trahentium commissum sit]/ niech tego Vrząd nieprzepuſzcża. ModrzBaz 34, 25v, 33v, 49, 93v, 112 (84); SkarJedn A7, 46, 74, 80, 158 (15); KochOdpr C3v; Oczko 9v, 13, 15v, 17v, 20 (10); KochPs 9, 82; ieſli iákie cudo vyrzyſz/ ábo ſtrách ná ćię pádnie/ nie boy ſię/ á nieżegnay ſię krzyżem SkarŻyw 171, 16, 208, 279, 328, 412 (48); Gdy by tego ogroda kto yaką blyſzkoſzczą doſtawal: tedi mayą wroczycz tę pyenądzyę wyſzy opiſzanyę ZapKościer 1588/79, 1580/10v, 11, 1582/40v, 1583/38, 1584/48 (18); MWilkHist B2v, B4, C2v, C3, D3, D4v; StryjKron A4, 562; CzechEp 14, 61, 88, 90, 122 (15); NiemObr 50, 51, 53, 76, 79 (11); KochFr 17, 42, 101, 107; KlonŻal Cv; KochSz B2v; KochMRot B3v; ReszPrz 4, 68, 69; ReszHoz 124, 131, 132, 141; ReszList 167, 169, 176; WerGośc 215, 218, 235, 264; WerKaz 289, 290 [2 r.]; Nieme (ia wierzę) śćiány/ by iaki zmyſł miáły/ Bacżąc tę w domu trwogę dawnoby płákáły. WisznTr 7, 8, 12, 14; BielSjem 2, 13, 14, 17, 35; KochPam 88; PudłFr 6; BielRozm A4v; GórnRozm A4v, C, C3, G2, K, Lv; PaprUp B, F3, H3v, I2v, I4; ActReg 64, 75, 80, 147, 173 (34); Collineo ‒ Pilno na iaka rzec zpatrzę zmierzam. Calep 215a, 89a, 149b, 196a, 443a; GostGosp 40, 58, 64, 116, 120, 162; Phil G3, G4, R3, Sv, S3; Nie po tych ſłowách/ wyday co nairychley ſyná/ Potym do iákiéy łáſki może bydź przyczyná. GórnTroas 49, 64; KochCz B2v; GrabowSet G4, Iv, T4v; KochFrag 49, 53; OrzJan 10, 13, 22, 30, 31 (12); WyprPl Bv; Gdy ſię co zátái/ ábo chytrze zaſłoną iáką pokryie/ duſzę zábije. LatHar 137, 110, 198, 250, 282, 673 (22); RybGęśli A2v; WujNT 108, 201, 222, 412, Gal 6/1 (16); WysKaz 28, 40, 42; JanNKarKoch F4v; Ieſli ktorzy dla iákiéy przygody [propter aliquem casum JanStat 369] wolnośćią y ſwobodą ſą obdárzeni: od płácenia tychże poborów [...] máią bydź wolni SarnStat 343, 90, 124, 272, 752, 929 (164); SiebRozmyśl A4, D, K4; GrabPospR K4v, L4v, Nv; KmitaSpit B, C3v, C4; PowodPr 23, 28, 33, 60, 72 (10); SkarKaz 157a, 204a, 315a, 347b, 386a (11); VotSzl D4v, Ev; CiekPotr 9, 41, 62; Tegośmy żadną miárą obacżyć nie mogli/ Aby ſię w iákiey rzecży kiedy zgodźić mogli. CzahTr E, D3v, E, K2, Lv, L2v (9); GosłCast 22, 25, 28, 29; PaxLiz Bv [2 r.]; SkarKazSej 665a, 694a, 697b; KlonFlis D4v; Więc kiedy iáki nędznik ſzcżęśćie ma błazeńſkie: Mowią że ma nieborak złoto Toloſáńſkie. KlonWor 11, 2, 16, 18, 46, 64 (13); PudłDydo B2v [2 r.].

W połączeniu z dodatkową przydawką [w tym: jaki + przydawka + rzeczownik (375), jaki + rzeczownik + przy- dawka (329), rzeczownik + jaki + przydawka (115), przydawka + jaki + rzeczownik (91), przydawka + rzeczow + jaki (23), rzeczownik + przydawka + jaki (7), przydawka + jaki + przydawka + rzeczownik (4)] (1114): ListRzeź 34; ForCnR Bv; Tho korzenie połacinie zową arteticaria [...] popolſku niemogliſmy go wypiſać, bo niewiemi ieſtli też polſkie imię iakie ma FalZioł I 62d, II 17b, 19b, IV 29a, 64v, 83v (20); GlabGad C5v, G2, G6v, H3v, 7 (8); MiechGlab 45; LibLeg 6/117v, 11/26, 85, 85v; RejPs 51v, 87v, 90v, 103v, 206v, 209, 220; ComCrac I3v; ConPiotr 30v; SeklWyzn 4v; RejJóz L5v, N, N4; RejKup v5v; KromRozm I A2, E2v; nie dobrego piſac niebędą/ ale iaki nowy i wielki a potworny dźiw omnie vsłyſzycie. MurzHist T4, B3v, C4, E3, L2v, Pv (9); KromRozm III A6, A6v, Fv, G4; Diar 54, 67, 77, 83; DiarDop 99, 106 [2 r.], 111; GliczKsiąż E3v, E7, G7, K, N3v (21); LubPs B6, C3, cc, ee2, gg2 (8); GroicPorz n3v, q3v, q4v, bb2v, ii3 (19); KrowObr A3v, A4v, 59, 121, 121v (14); RejWiz 4, 21, 34, 46, 145v (16); Opátrzćieſz mię thedy iákim dobrym Hárffiſtą [providete ergo mihi aliquem bene psallentem]/ á przywiedźćie go do mnie. Leop 1.Reg 16/17, Tob 5/4, Sap 11/18, Luc 23/1, Tim 1/4; OrzList e2v; Gdy Woźny kłádzye pozew ná imienie iákie puſte/ tedy on pozew ma wſzczepić w przyklaſku UstPraw H4v, E3, Fv, H2, H2v; LeszczRzecz A3; RejFig Cc8v; RejZwierz 80, 92v, 140v; BibRadz I 21a, Gen 47/6, Lev 15/12, 19/23, I 288d marg, Ez 14/15 (16); OrzRozm D4, F4v, Hv, H2, Sv; Wiele ich mnimáło [...] áby Ceſarz Máxymilian miał mu [Wasilowi] dać Tytuł iáki Krolewſki BielKron 429v, 199v, 286, 295, 450, 457v (18); GrzegRóżn B4, Cv; KwiatKsiąż B4v, D, E, F3, H4, Q3v; Mącz 16a, 26a, 95c, 354d, 398d (29); OrzQuin F4, G4v, H4, I, T4v, Y3v; SienLek 89v, 151v, 181v; SienLekAndr a2; LeovPrzep a3v, B4v, C2v, D2v, D3v, F2, H2v; RejAp I4v, 136v, 172, 192, 196 (26); Owa kiedy ſie iey [pani] trefi być przy iákiey rozmowie nie bárzo ſtátecżney/ nie hneth ſie porwáć/ á wſtáć od niey ma GórnDworz V8v, D4v, F2, Q6, V5v, X4 (24); GrzepGeom 14; RejPos 42v, 146v, 227v, 252, 334 (267); BiałKat 48v, 58v, 378v; BielSat C2, C4, Dv; GrzegŚm 9, 12, 47, 49, 51 (7); HistLan E2; KuczbKat 75, 85, 115, 255, 415; A piękniey thá vććiwa ſwobodá káżdego cżłowieká ozdobić może niżliby ſie vpſtrzył álbo ozdobił iákiemi nakoſztownieyſzemi klenoty. RejZwierc 104, 23v, 98, 133v, 164v, 205v (109); BielSpr 26, 27, 27v, 39; WujJud 20, 44v, 171v, 212; WujJudConf 10v, 126v; RejPosRozpr e2, c3, c4v; RejPosWstaw [110²]; BudBib Iob 15/11, Sap 13/14, Esth 14/9 [10], 2.Mach 9/24; BudBibKaw A2; MycPrz I Bv, C4, II Av, By; Strum Kv; WierKróc B2; BudNT przedm dv, Act 18/14; to coś powiedźiał/ nic nie wáży: trzebáby tu iákiego iáſnego przykłádu CzechRozm 186, 3, 127v, 214v, 248v, 249v (17); PaprPan B3v; Cżwarty ſpoſob mężoboyſtwá ieſt przygodny/ ktory ſię z iákiey nagłey przygody á ſkwápliwie [repentino aliquo casu] przytrefia ModrzBaz 78v, 13, I4v, 47, 51, 104 (66); SkarJedn 100 [2 r.], 160, 290, 394; Oczko 14, 25, 27, 31; Ieſli ią damy zá iákiego bogátego y zacnego/ á złych obycżáiow cźłeká: vdręcży nam corkę náſzę SkarŻyw 103, 98, 305, 371, 372, 487 (23); MWilkHist I, K2v, K3v; StryjKron 155; CzechEp 23, 28, 53, 134, 272 (17); CzechEpPOrz **2; NiemObr 25, 31, 41, 49, 65 (11); KochFr 66; KlonŻal C3; ReszPrz 17, 23, 49, 51, 63, 86; ReszHoz 140; ReszList 148, 159, 166, 167, 177 (8); WerKaz 290; Báby nam będą báiáć iákié báyki śmieſzné/ My wiérſze będźiém ſpiówáć/ y pieśni vćieſzné. PudłFr 31, 14 [2 r.], 79; BielRozm 18, 22; GórnRozm D, D3, H4, 14, M3v (11); PaprUp Av; Czy ćię gryźie żałoſna iáka krzywdá ćicha? ZawJeft 20, 11; ActReg 10, 45, 141, 143, 148 (9); GostGosp 42, 62, 100, 155; GostGospSieb + 3; Phil Ev, R3; KochCn B3v; GrabowSet A2v, Nv; OrzJan 13, 26, 44, 68, 118 (10); WyprPl A4, B, B2; LatHar 3, 73, 135, 248, 569 (15); KołakSzczęśl C2; RybGęśli C; WujNT 52, 307, 310, 536, 825 (11); WysKaz 19, 27, 31, 37, 40; SarnStat 94, 199, 401, 689, 760 (57); WitosłLut A4, A5v; GrabowPospR N2v, N3v, N4; PowodPr 37, 46, 51, 64, 73; Mieymy miłośierdźie/ nád ſławą bliźnich náſzych/ gdy iákie złe mnimánia o nich powſtáią. SkarKaz 278b, 41a, 45a, 83b, 157a, 347b (13); VotSzl C, C2; CiekPotr 37, 51, 67, 90; GosłCast 50; SkarKazSej 689b, 692b, 695a, 698b, 703b; Chceſzli ſię zgadzáć z Fliſowſkim orſzakiem/ Nieboże Frycżu/ zowże piaſek hakiem. Bo iáko wſpomniſz iákie obce ſłowo/ Nie będźieć zdrowo. KlonFlis F3, A3v; KlonWor 68.

W zdaniach warunkowych z elipsą rzeczownika [w tym: jesli (12), jesliby (6), -li (3), by (1), gdyby (1), jesliże (1)] (24): ieſliby then czeladnik ſſkodę swoię obacził, a spanem swym sié syednał, a ſſkodę ieſliby iaka beła iemu nagrodził, y pothem odprośił, takowego może za śię Cech prziiącz ListRzeź 36; GroicPorz o4; OrzRozm M2v; A dla tego káżdy ſie o to ſtára/ áby pokrył niedoſtátek ieſli iáki ma ná ćiele/ ábo ná vmyſle GórnDworz Ee8v; RejPos 20; RejZwierc 162; Przetośćie z prawdźiwego kośćiołá Powſzechnego dla złego żyćia Páſterzow/ ieſli iákie ieſt álbo było [...] wyſtępowáć nie mieli. WujJud 157; BiałKaz H3v; ModrzBaz 93v; CzechEp 218; NiemObr 29; GrabowSet F2v; LatHar 69, 134, 238; SarnStat 396, 465, 627, 1203; PowodPr 36; SkarKaz 312b; CzahTr A2v, G2v.

Z przymiotnikiem lub imiesłowem przy elipsie rzeczownika (16): Ya acz czi ſie zdam bicz ſmieſſni Abo iaki niepoczeſni Nigdi na to hardzie niekaſz RejRozm 393; LibLeg 11/136v; RejWiz 91; Portendo, Známienuyę/ prziſzłe rzeczy okázuyę á zwłaſzczá yákie nieſzczęśliwe. Mącz 445d; OrzQuin Vv; SarnUzn H4; RejZwierc 78v, 108v, 162, 164, 165; BudNT Eph 4/29; CzechRozm 191; ModrzBaz 50v; SkarŻyw 87; Ale ten który niema grzechu śmiertelnego/ tylko iáki powſzedni/ dokąd poydźie? WysKaz 20.

Z imiesłowem lub przymiotnikiem w funkcji rzeczownika (29): Oto Kriſtus mily wielbion ij chwalon ieſt [...] a wſſakoż oſmego dnia obrzezán był iakby iaki grzeſſny s placżem gorzkim. OpecŻyw [27]v; RejPs 16; Nyechayże tedy ocyec minye nyeuká/ á ſyná ſwego odda vcżonemu yákyemu GliczKsiąż L7v; RejAp 135; GórnDworz Y2; RejPos 167v, 188, 199, 242, 244 (14); RejZwierc 36v, 44, 164; daymy ią zá iákiego podłego/ á Bogá ſię boiącego/ ktoryby ią wedle Bogá miłował y chował SkarŻyw 103; wſzyſcy głoſem płákáli/ iáko by im powinowáty iáki vmarł. SkarŻyw 310, 81; LatHar 3; CiekPotr 6; CzahTr F4v; GosłCast 43.

W funkcji zapowiednika zespolenia przy odpowiedniku: który (49), co (5), jaki (1), gdzie (1), iżby (1)] (60): Byłyliby iácy oſli/ Ktorzyby mi cżeladź nieśli: Bárzobych ie rad ſtárgowáł BierEz A4; LibLeg 1540/116; RejKup k7v; Diar 40; GroicPorz 14v, q2v; RejWiz 112; RejZwierz 139; Ale on złośnik pytał/ ieſly był na niebie iáki mocarz/ coby roſkazał obchodźić dźień ſobotny. BibRadz 2.Mach 15/3, Ez 15/3; OrzRozm D4, E; BielKron 17, 36v, 67v, 79, 453, 459; GrzegRóżn Cv; Mącz 510d; OrzQuin S2, Tv; RejAp 180; GórnDworz F5v, M6v, O4v, R6v, X2; GrzepGeom E, I; HistRzym 48v; A gdy ſie też rozniemoże iáki krolik/ iákiego tu Ewányeliſtá wſpomina/ álbo iáki przełożony ſwiátá tego/ izali iáko Gáwroni wſzyſcy ſie nie zlecą do ſćirwu onego RejPos 243, 190, 193, 259; RejZwierc 31v; BudBib 2.Mach 15/3; HistHel D2; ModrzBaz 10v, l02v, 110v; SkarŻyw 165, 236; GórnRozm D4, K; ActReg 131; Przeto muśi być mieyſce iákie w przyſzłym żywoćie/ gdźie Pan Bog odpuſzcża/ álbo ocżyſzcża grzechy niektore. WysKaz 37; SarnStat 7, 133, 426, 757, 913, 1205, 1266; GrabPospR K3v, N3v; PowodPr 27, 77; CiekPotr 59; CzahTr I3v.

W połączeniu z imieniem słynnej postaci [oznacza, że chodzi o reprezentanta cechy związanej z imieniem] (12): KrowObr 193v marg; by iáka Circe wſzytki poddáné Ceſárzá Tureckiego (ácż niewiem iáko the thám poddánemi zwáć mamy/ ktorzy ſą w ſrogiey niewoli) przemieniłá w źwirzęthá nieme GórnDworz Iiv; poſliſz mi tákież iákiego Anániaſza/ áby mi mógł odiąć thę ſlepotę od ocżu moich RejPos 284; RejZwierc 266; bych był życżył tego/ temu wielkiemu krolowi. Aby [..,] iego ſzcżęśliwe pánowánie/ y ſpokoyne. Iáki Demoſtenes. Albo iáki Cicero, Láſkom wáſzym opowiedźiał. BiałKaz H2; ani mi tego żaden z Zydow pokaże/ áby ſie tám onych cżáſow iáki inſzy Emánuel národźić miał CzechRozm 142; SkarŻyw 164, 544; CzechEp 4; ReszPrz 95; ReszList 178.

W połączeniu z imieniem własnym [oznacza, że chodzi tu o jakiegokolwiek przedstawiciela stanu, do którego należy nosiciel imienia] (3): Ale wy mnie zgotuycie s kołderką poduſzki/ Przy niey iákiey Dorotki/ á chociay Máruſzki. RejFig Cc4v; OrzQuin L2; Ale drugi [...] ćiſnie ſie do tego [...] áby go miłoſćiwym pánem zwano/ á żonę miłoſćiwą pánią/ iáką pánią Sierpſką álbo Piczymierſką/ á iżby iedno ziemiánki poſiadáłá. RejZwierc 41.

W konstrukcjach z powtórzonym przyimkiem (4): Wnet to właſnie obacżyſz/ s tego Słupeckiego/ Byś miał ná cudzoziemcá/ pátrzyć ná iákiego. Porowna ſie w dzielnośći/ s każdym y w poſtáwie RejZwierz 80; RejAp 181; RejPos 337; A ieſli ſie też zeydą ná ſpráwy ná iákie/ to iuż káżdy napilniey ſtrzeże właſnego ſwego ábo powinowátego ſwego RejZwierc 194.

W pytaniach retorycznych sugerujących odpowiedź zaprzeczoną (67): OpecŻyw 137v; LubPs eev; Izali Swiętopietrze ze wſzyſtkich kroleſtw krzeſćijáńſkich/ kiedy iákie wybierał? KrowObr 26, 25v, 26, 105v, 129v, 159v (16); BibRadz Iob 6/6, 2.Reg 19/42, Iob 33/32, Ez 15/3 [2 r.]; BielKron 66v; Mącz 422a; RejAp 33v, 150v; RejPos 144v, 167v; GrzegŚm 50; Bo ázaſz tám byłá w onych niewinnych ludziach pychá iáka álbo łákomſtwo iákie? RejZwierc 267v, 61v, 143, 185v, 260, 267v (14); HistHel B2v; ModrzBaz 40; SkarŻyw 82 [3 r.], 172, 185, 355, 567; NiemObr 73; WerGośc 235; Izali Pan cnotliwy/ święty/ może iáki nierząd miłowáć/ álbo ſtánowić? WerKaz 283; PaprUp F3; OrzJan 17, 21 [2 r.], 22; WujNT 97, Act 25/5, 24/20, 2.Cor 1/17; CiekPotr 51; Nowinaſz to? Miłuieſz? zali to dźiw iaki? GosłCast 34.

Przy określającym członie porównania podnosi jego ekspresję (323): bo ſkoro oſm dni od ſwego narodzeniá miál/ iakoby iaki grzeſſnik obrzezatz ſie dál OpecŻyw 22v, 26v, 29v, 102, 122, 122v (9); Herod wzgardziwſſy pana iezuſa dál go obletz w biále odzienije iakoby iákiégo blázna OpecŻywSandR nlb 4v; FalZioł IV 18a, V 9v; A gdy ie iuż omierznęło tak wiele zabiać, tedy oſtatek ludu w kupę zegnawſzy iakoby trzodę iaką w wiſtłę w pędzili y potopili. MiechGlab 33; WróbŻołt 70/7; Bo gdy będzieſz raczył nieynáczey iedno iáko ćień mogę zniknąć zręku ich/ albo iako iáka mucha wylećieć niewidomy zewſſytkich możnoſći ich RejPs 164, 27v, 30v, 35v, 104, 180v (10); HistAl Mv; MurzHist E2v, F4; BielKom A2v; GliczKsiąż F3, H3v, 17, K4, N8 (18); LubPs N2, Q3 marg, R2, aa5v; GroicPorz mmv; ábowiem gdzie obrázow niemáſz w koáćiele/ tedy iakoby wſzedł do iákiey ſthodoły/ álbo do chlewá? KrowObr 115v, 34, 46, 120, 196v, 199 (16); Chodząc po brzegu morſkim/ cżłowieká ſtárego Podkał [...] Ochotnie pokracżáiąc/ by iáki młodzyeniec. RejWiz 20, 27, 53v, 110, 127v, 164v; Leop 3.Mach 7/4 [2 r.]; RejZwierz 137; BibRadz I 171b marg, Par 17/17, Sap 2/16, 1.Mach 4/38, II 29d marg; OrzRozm B3, E3, H2, K4, L4 (8); BielKron 288, 316, 446; GrzegRóżn N4; KwiatKsiąż B3v, E, F3, I2v, N3v, Qv, P3v; Mącz 148b, 257c, 272c; OrzQuin B3v, Iv, Ov, V4v, Aa4 (10); Po tym viedźieſz z Polſki/ by iáki gołotá Prot C; LeovPrzep D2v, D3v, F2; RejAp 62, 141, 153, 173, 180v (13); GórnDworz H7v, I7v, K3v, M5, O4v, Iiv; iákoby na iákie poſmiewiſko / odrzućiwſzy ná ſtronę ſwięthą prawdę y przyſięgę iego/ ſzukamy tobie pewnieyſzych niżli on RejPos 133, 135v, 176, 219, 255v, 331v (24); BiałKat 378v; GrzegŚm A3, 20; KuczbKat 120, 195; RejZwierc 37, 41, 104v, 157, 187 (17); KochMon 27; WujJud A8v, 44v, 206v, 232, 245v; WujJudConf 47v, 206, 223v, 249v; RejPosRozpr c4v; RejPosWstaw [110²]; BudBib Lev 11/13, 1.Reg 7/12, Sap 2/16; Strum A2v; CzechRozm 217v, 228v, 235v; KarnNap E3v; Rzymſka też Rzecżpoſpolita [...] brzydźiłá ſie władzą Krolewſką iákoby iáką zarázą [tamquam aliquam pestem exhorrebat] ModrzBaz 25; potym y rozum ſam/ ktory ieſt iakoby iáka światłość [quae est quasi lux quaedam] ModrzBaz 27v, 9v, 13, 50v, 88, 106v (10); SkarJedn 23, 304, 370, 377, 394; á [Symeon] łzy bez miáry wylawſzy/ iákoby/ iáki biały łabędz gdy vmiera/ ſłodko bárzo y nád zwyćżay [!] ſpiewáć pocżął/ pieśń onę SkarŻyw 113; Láſká tá byłá/ iſz praw przed Bogiem/ y iemu miły iáko ſyn iáki był SkarŻyw 260, 75, 134, 238, 308, 581 (37); MWilkHist Gv; CzechEp 149, 226, 267, 334, 388; NiemObr 41, 96, 143; ReszPrz 23, 55, 79; ReszList 154, 159, 166, 178, 180; ArtKanc V3; GórnRozm D4; GrabowSet Fv; OrzJan 8, 9, 21, 25, 32, 64, 115; WyprPl B3; Maſz dźiſieyſzych Nowowiernikow Kátechizm Polſki/ z pioſnek rozlicżnych/ iáko ćierniowv iáki wianek vwity LatHar +4v, 4, 110, 477, 642, 676 (12); WujNT 607; SarnStat 21, 101, 196, 369, 382, 908; GrabPospR K4v, N3v; KlonKr Bv; PowodPr 17, 31, 80; SkarKaz 514b; CiekPotr 51, 90; SkarKazSej 670a, 703b; KlonFlis A3v, A4 [2 r.]; H3v; KlonWor 18, 49, 55, 61, 62, 72; Idźie przed tobą corká iákoby dźiw iáki/ A ty zá nią drugi dźiw/ czy więtſzy/ lub táki. ZbylPrzyg B.

Przy drugim członie konstrukcji szeregowych, stanowiącym uogólnienie pojęcia zawartego w członie pierwszym („jaki” można zastąpić przez „inny”) [w tym: ze spójnikami a(l)bo (246), a (3), i (6), lub (1); bezspójnikowo (2)] (263): ListRzeź 34; Proch barzo dobri ku pozywaniu/ gdy od kthorey rany krew ſie w kim z ſiędzie/ od zaſtrzelenia/ albo od iákiego vrazu FalZioł V 97, V 34; GlabGad N5v; MiechGlab 45; LibLeg 10/152; SeklWyzn c4; HistAl K8v; MurzNT 21; KromRozm II a2; KromRozm III B; Diar 76; gdy dzyecyę w ſzkole álbo w kolegium yákyem v preceptorá dobrego vcżyć ſie będzye/ nye yeſt rzecż nyepodobna áby y byegleyſſem y przeſpyecżnýeyſſem sſtáć ſie nye myáło. GliczKsiąż K6, I4, K6, K7, N2v, Q2v (16); A choć do cżáſu krzyż ábo iákie trudnośći ná nie przypadáć będą/ wſzákże ſie im to ſowitą pociechą y wybáwieniem nágrodzić muśi. LubPs V5v, A5v, Z4; POzywánie ma być między wſchodem á záchodem Słońcá/ w domu tego kthory ma być pozwan/ albo ná iákim mieyſtcu ſłuſznym GroicPorz p4v, a3, h4v, k2v, n, eev, mm2v; Nápraẃ ciotkę pocżćiwą álbo iáką ſtriyną RejWiz 60; UstPraw Iv; LeszczRzecz A3; Krol álbo iáki przełożony RejZwierz aa4, 100; BibRadz Num 15/14, 30/7; OrzRozm B4v, Hv; BielKron 77v, 99v, 200v, 288v, 309, 447; Coetus hominum celebrare, Siyem álbo zyazd yáki trzimáć álbo zebráć. Mącz 45d; Praesidium, Oſádzenie miáſtá/ zamku/ álbo mieyſcá yákiego żołnierzmi ku obronie. Mącz 380b, 5a, llb, 37b, 135b, 164b (19); OrzQuin N3, Y3v; SienLek 118; A kiedy kogo miano álbo ná ſmierć álbo ná iáką pomſtę ſkázáć/ tedy dekret piſanoná ná kámieniu cżarnym. RejAp 28, 22v, 47v, 131v,153v, 177v (16); potrzebá [...] áby [dworzanin] [...] ábo ſpiewác/ ábo ná lutni/ ábo ná iákim Inſtrumencie gráć vmiał GórnDworz Hv, D7v, I6v, T6, X5v, Y2, Gg6v; A nie ták rozumieć po proſthu iáko wykłádáią/ idź a day dar kápłanowi wedle vſtáwy Moiżeſzowey/ áby tho miáły być pieniądze ábo iákie vpominki. RejPos 214v, 96v, 146, 298, 306v, 355 (55); KuczbKat 215, 305; niechay ruſzą mnichá/ kſiędzá/ pána/ ſtároſty/ Woiewody/ álbo vrzędniká iákiego/ álbo theż ſzwagrá/ zięcia/ álbo powinowátego iákiego/ wnet vſlyſzyſz prętką obmowę RejZwierc 36v, 86, 94v, 147v, 173v, 174 (32); BielSpr 17v, 26; BudBib I 179d marg; Strum D4, Ev; BudNT Act 18/14; CzechRozm 23, 180; KarnNap A2v; ModrzBaz 19, 27, 40v, 73v, 74v (15); SkarJedn 100; Oczko 14, 16, 19, 23, 26, 35; SkarŻyw 260, 301; StryjKron 155; CzechEp 158, 344; ArtKanc L10; Scaphium ‒ Vrinał albo naczinię iakię, douczinienią potrżebi. Calep 951a, 66b; Kędy żyto álbo iákie zboże młocą z ſzopy/ tedy kiedy pocżętego brogá nie domłocą/ oſtátek ma do ſtodoły zamcżyſtey znośić GostGosp 52, 30, 98; KochPij Cv; OrzJan 31; LatHar 29, 633; WujNT 386; SarnStat 252, 253, 483, 677, 1160 (24); PowodPr 51; SkarKaz 44a, 548a; dźiwna będźie ieſli Nie ieſt to ſukniozdźiercá nocny, álbo iáki Subtylny rzeżymiéſzek CiekPotr 67; GosłCast 42.

Połączenia: »jaki in(n)y (a. in(ak)szy)« [w tym: z elipsą rzeczownika (13), z dodatkowym przymiotnikiem (38), zaimkiem (3), imiesłowem (1)] = alius Modrz, JanStat [szyk 144 : 10] (154): MetrKor 62v; FalZioł I 83c, 124c, IV 55d, V 43, 99 (9); ſłodką rzecż żiły więczey w ſię ciągną niżli iaką inſzą GlabGad C7; LibLeg 6/156, 11/32bv, 188; MurzOrt B2; GliczKsiąż F6v, 17, M3; GroicPorz e4, k3, n3v, p2v, q3 (11); KrowObr 10v, 193v marg; RejWiz 23; UstPraw Iv; BibRadz I *5, 8c marg, 158d marg, Act 19/39; Hippopera, Sumki álbo yáki ynſzy tłumoczek który ná koniech noſzą. Mącz 156c, 16c, 43a; RejAp 73v, 122v, 141,180; GórnDworz G4v; GrzepGeom N3v; RejPos 121v, 215v, 262, 271v, 345v (20); RejZwierc A5v, 38v, 40, 40v, 77, 82v; BielSpr 13; RejPosWstaw [110²] v; BudBib 2.Par 6/28; BiałKaz K2; Abo też ſą iácy inſzy Pánowie y Bogowie/ nie ták mocni/ wielcy y ſtráſzliwi? CzechRozm 5v, 23, 33v, 142, 188, 243, 259; Bo trudno temu/ ktory przywykł źle cżynić/ wźiąć przed ſię nowy nałog dobrzecżynienia/ iáko y Murzynowi trudno cżarną ſkorę w iáką inákſzą odmienić [quemadmodum Aethiopi pellem nigram in quarnuis aliarn mutare non est facile] ModrzBaz 12, 3v, 44v, 61, 84, 122 (31); SkarŻyw 294; StryjKron 155; Co ſię też dotycże rogow [...] przez nie prorok/ Krole ábo moc Krolewſką/ ábo iáką inſzą wielką/ podobną krolewſkiey/ opiſował. CzechEp 371, 190, 216, 352, 366; NiemObr 33; KochSz O3v; ReszList 171; GórnRozm G3v, 14; KochWr 40; ActReg 23; GostGosp 34; KochCz B2v; LatHar 190; WujNT 103, 443; WysKaz 1, 23; JanNKarGórn D4; SarnStat 7, 270, 871, 973, 1173 (12); PowodPr 67, 76, 82; SkarKaz 204a; CiekPotr 6, 8.

»jeszcze jaki« (5): Sędźia niż ſkáźń vczyni ma ſtron pytáć máiąli ieſzcze iákie obrony albo dowody pewne UstPraw C2; BibRadz I *2v; OrzQuin B2v; RejPos 25; powiédzże mi/ iużli mamy do kóńcá o ſobie zwątpić/ czy ieſt ieſcze iáka nádźieiá? KochWr 40.

»jaki każdy« (1): yáka káżda náuká y rzemyeſlo ma nyektore ſlowá właſne/ nyektorych też poſpolitych roznym á oſobliwym ſwym obyczáyem vżywa KromRozm II n4.

»takowy jaki« (1): ieſliżeby tego dniá álbo tey nocy (to ieſt/ kiedy on vmárł) tákowego iákiego cżłowieká y w tákim vbierze/ w iákim oni vmárłego ſpalili/ Dom iego przemijáiącego widział StryjKron 155.

»jaki tam« [z odcieniem lekceważenia'] (1): áby dwu Bogow (iáko on mowi) nie było/ twárdą to mową zowie/ prząc z Turkiem żeby Bog vrodźił/ ábo żeby Kryſtus miał być właſnym y prawdźiwym Synem Bożym/ ále iákiey thám Perſony GrzegRóżn K2v.

»jaki to« (1): Naprzod Ze amovendo milite afinibus sive intotum sive in parte, to iest zostawiwszy iakie to dla przygody iakiey nagłei. ActReg 148.

»jaki więcej« (1) : nie áby mieć miał [cesarz Turecki] podeyźrzenié iákié więcéy/ ále zgołá ſtrách hániebny go obiął OrzJan 84.

»wżdy, wżdam jaki« [szyk 45 : 5] (49 : 1): LibLeg 7/98v; RejPs 135v; RejKup f7, p2v; Diar 44; DiarDop 104; My żeſmy ſie vcżyli [...] nye dla cżego inſſego [...] yedno ábyſmy wżdam ku yákiemu kreſowi przybyeżeli GliczKsiąż Ov; Y rozumiem że iáką wżdy pociechę znaydę/ Ieſli s tobą ná dálſze gdy rozmowy zaydę. RejWiz 85v, 35v; KrowObr 179; RejFig Cc8v; RejZwierz 88, 138; BielKron 216; OrzQuin C2v; Prot Dv; RejAp B4v; GórnDworz D6v; RejPos 42, 204v, 248, 308, 335 (13); RejZwierc 15v, 31v, 56, 143, 187 (12); BudBib I C3; Aza wżdy iáką trawę/ gdzyekolwiek naidzyemy. Zeby konie y muły/ mogły ſie przeżywić HistHel B3; CzechEp 43; ActReg 48; GrabowSetR D3; CiekPotr 69, 70.

Przysłowia: Gdy ſzukaſz rády/ pátrzay iákiey zdrády. BierEz P3v.

Bo ktoć dzyurą doſtawa/ vrzędu iákiego/ Mniey możemy rozumieć/ o godnośći iego. RejZwierz 88v.

Movere camarinam, Proverb. Sam ſie w yákie nieſzczeście wdáć. Mącz 32c, 67c, 433b.

Wyrażenia: »czas jaki« = aliquod tempus Modrz [szyk 7 : 4] (11): GliczKsiąż N; RejPos 75; WujJudConf 188; Ian święty [...] prorokował/ iż ſzáráńcża/ nie więcey iedno pięć mieśięcy (przez co álbo iáki pewny cżás [aliqua iusta tempora]/ álbo znácżną odmiánę rozumie) narodowi ludzkiemu ſzkodźić miáłá. ModrzBaz 133v, 44v; NiemObr 111; ActReg 109; OrzJan 85; OBwieśćić ma X. Arcybiſkup ſenatoróm oboygá narodu/ y czás náznáczyć iáki/ ná któryby wſzyſcy ziácháć ſie mogli do Wárſzáwy. SarnStat 7, 133, 88, 133.

»jaka część, cząstka« = pars aliqua ModrzBaz [szyk 5 : 1] (4 : 2): BielKron 196v, 303, 355 [2 r.], 356; RejAp 66; ModrzBaz 82; SkarJedn 297; By w nas tákich cnot iákie cżąſtki były/ obálićby ſię y kácerſtwá muśiáły SkarŻyw 238; ábowiem iesli gdźie obieráią Páná ſobie poddáni/ tedy go obiera iáka część ludźi GórnRozm A; ActReg 95; day mi cżąſtkę przynamniey iáką/ niezlicżonych cnot y dárow tey świętey Pánny LatHar 233, 101, 355; WujNT 382; SarnStat 1178, 1241; SkarKaz 609b.

»jaki kęs, odrobina« = trochę [szyk 5 : 1] (4 : 2): BielKron 258v; RejPos 192; Też nas práwie wiążano iák ſie podobało/ Ledwo że nam wolnośći iáki kęs zoſtáło. WierKróc A4v; CzechEp [3], 127; Niechay ſpádnie z ſtołu twego niebieſkiego/ mnie grzeſznemu ſtworzeniu twemu/ á práwie iákoby ſzcżęnięćiu twemu/ iáka odrobiná poćiechy twoiey/ y miłośierney obrony twoiey. LatHar 237.

»jakim sposobem, obyczajem« (7 : 1): A ieſliby kto chćiał co przedáć/ albo iákim obyczáiem ſwoie imienie od ſyebie oddálić/ tego też niemogł vczynić/ áżby od Páná ſwego znák przyzwolenia przynioſł GroicPorz 14; LeovPrzep B4v; Ieſli ćię zá twoią przycżyną łgarzem álbo nieprawdźiwym názową/ śiebie w tem winuy: ieſli nie zá twą przycżyną/ wywodź ſię/ álbo świádkámi/ Albo iákim inſzym ſpoſobem [vel testibus vel alia ratione], ModrzBaz 61, 61, 86v, 93v; PowodPr 76; PaxLiz A2.

»jaka summa« [w tym: pieniędzy (5)] = aliqua (pecuniae) quantitas JanStat (szyk 8:4] (12): A yeſly ze na yaką svmme zmowyczie tedj nam oznaymyczie bo mi tey ſvmmi ſzvkacz bedziemi v tich od ktorich syę ſzkoda ſtala LibLeg 11/82v, 11/82; UstPraw F4v; RejPos 302v; ActReg 104; A ieſliby też kto ná dobrá wolne [...] dał ſummę iáką pieniędzy/ áby to ći Prowizorowie z Contribuciy poſpolitych [...] popłácić byli powinni SarnStat 441, 94, 261, 416, 706, 914, 979.

»jaka trocha« (6): MurzHist D4v; poſłáli do Swátopłuhá áby im źiemie poſtąpił/ ácż nie wſzytkiey/ áby iedno iáką trochę koni nápáść. BielKron 299, 450; Quamprimum aliquid pecuniae corrasero tibi solvam, Yáko ſie skoro ná yáką trochę pieniędzy zbierze/ tedić zápłácę. Mącz 345c; CzechRozm 81v; CiekPotr 50.

Zestawienia: »co jakiego« (3): RejPos 321v; A ieſłiżeby theż Czo iákiego z nieobacżká przypádło/ á przecżże ſie nazbyt fráſowáć mamy? RejZwierc 152; KochList 3.

»(nie) leda, lada jaki« = byle jaki, pierwszy lepszy, małej wartości [w tym: rozdzielone przyimkiem (7), przy- miotnikiem (1), partykułą (1)] (66 : 27): FalZioł V 73; Takowe [pragnienie] może być vgaſzono leda iaką wil- gotną rzeczą GlabGad G2, K5v, P2v; A wymiſlayćie mu nowe pienie á nieledá iákie RejPs 47v; RejRozpr D3v, D4v, Fv; LibLeg 11/171v; KromRozm III A5, F6v, G3v, 16, Q2; DiarDop 115; GliczKsiąż Bv [2 r.], L4; LubPs T3; GroicPorz cc3v; KrowObr 179; BibRadz I *4v; BielKron 98; KochSat Cv; Mącz 49d; RejAp 15v; GórnDworz F8, Pv, X3, Yv, Bb7; RejPos 15v, 282, 321v, 326; BielSat D4v; GrzegŚm 45; Przyim proſzę dziś odemnie ten dar ládá iáki. HistLan A4; RejZwierc 38v, 43, 77, 79, 85 (3); WujJud 32v, 53v; WujJudConf 32v; RejPosWstaw [143³]; BudBibKaw A2v; Strum H2v; BudNT przedm b7v, Ff8v; CzechRozm 108, 124, 182, 183, 194 (3); miáſto onych dawnych ludźi proſtey á ledá iákiey potráwy/ roſkoſznie ſtoły wáſze przypráwiaćie [pro veterum victu simplici mensas magnificas apparatis] ModrzBaz 143, 14v, 130; SkarJedn 267; Oczko 12v; A o Hymeneuſzu y Fileśie/ nie ládá o iákich Heretykách [...] mowiąc/[...] przedśię im nie każe złorzecżyć CzechEp 30, 184, 416; CzechEp *2v, **2; NiemObr 11; KochFr 76; PudłFr 62; BielRozm 31; GórnRozm B4; PaprUp Iv; ActReg 106; A ieſli mátkę cżći ſyn ládáiáki/ Rzecz ſłowo tylko/ á będźie zbáwiona/ Z iego lutośći/ duſzá vtrapiona. GrabowSet X3v; OrzJan 108; RybGęśli D3; SarnStat 4; KmitaSpit C4; VotSzl D4; Osmią [koni] ſię chce wieáć, y to nie ládá iákiemi CiekPotr 31; CzahTr Cv; GosłCast 46.

~ W przeciwstawieniach: »leda jaki ... porządny (3), co przedniejszy, wyborny, zacny« (6): Pátrzmyſz yákye zgromádzenye koſcyoł/ [...] yeſli ledá yákye/ czyli porządne. KromRozm III Gv, F6v [2 r.]; nieleda około iakich ále około nawybornieyſzych/ znamienitych á mądrych ludzi Xiąk mamy ſię bawić. KwiatKsiąż K3v; nie iedney/ ábo nie kilku oſob rády w ſpráwowániu rzecży [królowie] vżywáć máią/ ále wiela oſob/ y tych nie ledá iákich/ ále co przednieyſzych [sed multorum hominum eorundemque et optimorum] ModrzBaz 24v; á to one białe głowy były doſyć zacne á nie ledá iákie [Et quidem illae erant summo loco et spectatissimae foeminae] ModrzBaz 49.

Szereg: »lada zły jaki« (1): ládá zły iáki ięzyk/ y śmiáła ſwowolność/ námowi ich [ludzi prostych] do rzeczy bárzo ſzkodliwych SkarKazSej 695a. ~

»ledwie jaki« (4): Gdy niemocen leży nędzny iáki cżłowiecżek/ ledwie iáka bábká zmiłuie ſie nád nim/ iż żebrze nań RejPos 243; ModrzBaz 109, 125; Táki ſię peculatus, to ieſt kradźież dóbr poſpolitych w tym kroleſtwie zámnożyłá: iż ludźie oto ledwie iákie ſumnienie máią. SkarKazSej 705a.

»jaki taki« = jakikolwiek, jakiś, pewien; qualis qualis Modrz, Cn; qualia, qualis talis Mącz; cuiuscumque modi, cuisque modi, qualiscumque, qualislibet Cn (19): Mącz 439a; żeby zoſtáłá pámiątká iáka táka ná ſwiecie/ chęći moiey przećiwko narodowi ſwemu/ [...] wziąłem to przed ſię/ ábych Polſkiego Dworzániná vcżynił GórnDworz Bv, H3, Cc2; RejPos 253v; To ſpráwiedliwość ktho dobrá ſwoiego/ Vżywa wiernie/ iákiego thákiego. RejZwierc 212, A5v, 16, 35, 89, 133; CzechRozm 165; byłáby to rzecż bárzo pożytecżna/ áby ten ktoby ná onym vrzędźie był/ iákim tákim będąc [ut qualisqualis fuerit] oney wſzytkiey zapłáty niebrał ModrzBaz 134; Ruſſacy záſię Nowogrodſcy y Połoccy/ także Podláſcy/ ácz Litwie ná ten czás poddani byli/ iednák iákich tákich wolnośći vżywáli StryjKron 385; CzechEp [3]; ActReg 129; GrabowSet A2v; KochFragJan 3; LatHar 46.

»jaki taki« = ten i ów (4): Wieſz żem nie myſlił woyny tey wznieść z vpornośći/ A zwłaſzczá z Chrześćiány iákimi tákimi/ Ktorzy mię pobudzili krzywdámi wielkimi. StryjKron 522; WujNT 493; Iáki táki Pigmeos zbroię z śiebie złożył. Vćiekał co nádáley. KmitaSpit B3v, C2.

α. W funkcji rzeczownika: ktoś (4): IEſliby ſie miedzy wámi nálaſłiáki [!] prorok ábo iáki [aut qui] co by ſny ſwepowiedał [!]/ á ktore by wam y iákie znáki ábo cudá okázował. BibRadz Deut 13/1.

Zestawienie: »jaki taki« = ten i ów; quisquis Cn (3): RejKup N; máiąc raz dworzánie ieść v páná Mikołáiá Tárłá [...] pythał ieden drugiego/ [...] pánie á wſzák v Tárłá/ iáki táki odpowiedział v Tárłá GórnDworz P7; KlonWor 52.

a. Z wyrazami oznaczającymi miarę: prawie, około: kiedy żołądek przymowáć niechce/ á wodá w niém ſtoi/ przydawáią do piérwſzégo háuſtu albo mánny/ albo ſiropi roſati ſolutiui vncią iáką Oczko 20; y ſobie y koniom/ [...] doſtátecżną ſtrawę moſkwá z ſobą woźi/ á ku temuby każdy od ſwego goſpodarzá kopę iáką dla przygody w mieſzek wźiął GrabPospR M3v.

Wyrażenie: »(przez) jaką chwil(k)ę« (2): GórnRozm M; potrzebá żebym ſię trochę z gośćińcá zácżętey mowy vnioſł/ á ieſli ſię będźie zdáło przez iáką chwilkę że ſię nie ku rzecży mowi/ tylko proſzę o pilne y ćierpliwe wytrwánie WysKaz 14.

b. W zdaniach zaprzeczonych i wyrażających brak podkreśla przeczenie: żaden; nec aliquis Mącz, Modrz, Vulg, JanStat; ullus JanStat (600): PatKaz III 131; KlerPow 5; FalZioł V 34v, 104v; BielŻyw 92, 105; LibLeg 7/35v, 10/61, 153v, 11/41; RejPs 25; ComCrac 19; ConPiotr 30; LudWieś A4v; SeklWyzn g2v; ſtrżeż iedno nas Boże tam iakiey przygody By iedno na nas dzywow iakich nie ſtroiono RejJóz Ov; SeklKat Z3v; HistAl G4v, 17; MurzHist Hv, Q4v; MurzNT 4; KromRozm II h; KromRozm III P5v; Diar 30, 40, 51, 57, 59; DiarDop 108, 115, 116; ſzkárádáćby tho byłá rzecż/ gdyby ſie kto wdał w náuki á ſnich yákyey godnosći nye odnyoſl. GliczKsiąż N, B4, F6v, L8v, M4v, O3v (11); LubPs A5, cc3v; GroicPorz ſ2, y3, ec4, ee2v; KrowObr 108v; Nád vmárłym nie będziećie rzezáć ćiáłá wáſſego/ áni iákiego znáku ábo piąthná ſobie czynić [neque figuras aliquas αut stigmata facietis vobis] Leop Lev 19/28; Zboże/ Sol/ Wino/ y Oley/ [...] niechay im będą dáne ná káżdy dźień: áby ſie ná iáki niedoſtátek nieſkárżyli [ne sit in aliquo querimonia]. Leop 1.Esdr 6/9, 1.Esdr 6/8, 3.Esdr 2/18, 2.Cor 6/3; UstPraw I; RejZwierz 141; BibRadz I *5v, I 311b marg, Ps 143/14, Philipp 4/11, II 138b marg; [ludzie z portu] ná źiemi ſiedzą y iedzą ták iáko źwierzęta przez przykrycia iákiego BielKron 447, 155v, 196v, 295, 315, 366v (16); GrzegRóżn E2v, J2, L [2 r.]; Mącz 77d, 80b, 160d, 164b, 406b; OrzQuin G3v; SienLek 89v, 159; LeovPrzep B2v; RejAp 86, 154v, 199; GórnDworz I4; HistRzym 48v; RejPos 43, 181v, 242v, 292, 302v (11); GrzegŚm 6 marg, 34, 39; KuczbKat 65, 260; Bo niech ſie kto ozowie/ ieſli kiedy od młodośći ſwey iakiey przygody nie miał? RejZwierc 153, 25v, 35, 37, 85v, 134 (11); BielSpr 14v, 15, 17v, 20v, 52v, 75; WujJudConf 48, 49v, 202v; RejPosWstaw 41 v, [41³]; MycPrz I Cv, [D]v; Strum E3 [3 r.], F2, Rv; BiałKaz C3; BudNT przedm b3v; CzechRozm A7v, 19v, 128v, 163, 237 (8); KarnNap D; w Rzymie białe głowy Winá pić nieznáły/ áby ſię iákiey ſproſnośći niedopuśćiły [ne in aliquod dedecus prolaberentur] ModrzBaz 54, 35v, 50, 93v, 122, 132v (11); SkarJedn 80; Oczko 38v, 39v; KochPs 207; Abráhám áby z ſynowcem w iáką nieprzyiazń nie záchodził: prośił go żeby oſobno mieſzkał SkarŻyw 283, A5, 15, 160, 459, 484; CzechEp 309, 345, 383, 407; NiemObr 27; KochFr 54, 72; WerGośc 217, 256; ZawJeft 47; ActReg 83, 96, 101, 106, 107; GostGosp 26; Phil P3; GrabowSet L, T3v; OrzJan 44; LatHar 249; WujNT l.Cor 9/12, 639, Col 2/23; JanNKar A3v; SarnStat 74, 381, 407, 465, 563 (41); PowodPr 78; SkarKaz 44b; VotSzl D2; CzahTr F4v, I3.

W połączeniu z dodatkową przydawką [w tym: jaki + przydawka + rzeczownik (76), rzeczownik + jaki + przydawka (57), jaki + rzeczownik + przydawka (56), przydawka + jaki + rzeczownik (21), przydawka + rzeczownik + jaki (2), rzeczownik + przydawka + jaki (2), przydawka + jaki + przydawka + rzeczownik + przydawka (1)] (215): LibLeg 6/116v, 10/152; GlabGad F5; ComCrac 15; Ceſarzu dopuſć mi przeſć zá tobą tę rzekę ábyć ſie iáka zła przygodá nie przydáłá. HistAl F, Bv; KromRozm II a2v; KromRozm III B6, H2v, Pv; DiarDop 102; GliczKsiąż B6v, D5v, E, F8v, I2v, M6, N2v; LubPs A2, I2v, aa4v marg, aa5, bb4v marg; ktorzy ná męki máią być dani/ pierwey wſzytki włoſy brzytwą ogolą/ dla opátrzenia/ áby iákich kuńſztownych pomocy we włoſyech niemiał GroicPorz ii2, kv, zv; RejWiz 34v, 109; LeszczRzecz A3; RejZwierz A2v, 130; BibRadz I *4v [2 r.], 4.Reg 3/11; OrzRozm L4; GrzegRóżn A4v, C2 [2 r.], K, K4; KochSat B3v; KwiatKsiąż P4; Mącz 261a, 413a; OrzQuin G4; SarnUzn B4; LeovPrzep B; bo rzadko táką náleść/ ktoraby w ſercu nie miáłá iákiego ſkrytego zakału przećiwko ſwemu mężowi. GórnDworz Y5v, C3, Dd4; RejPos 31, 88v, 185v, 187v, 274v (21); GrzegŚm 5, 8 [2 r.], 39, 44, 50, 51; áby w obiecáney źiemi iákiey ſztuki roley niedawano [do służby Bożej obranym]/ zákazał Pan Bog KuczbKat 240, 155, 280, 430; RejZwierc 35, 51v, 53, 100, 151v, 175v; Páweł ś. piſze: Ze ieſteſmy cżłonkámi ćiáłá iego z ćiáłá iego y z kośći iego/ nie o duchownym iákim y niewidomym cżłowieku to powiedáiąc WujJud 252v, 195v; WujJudConf 30v, 104; RejPosWstaw [110²] [2 r.]; Strum F2, N3v; BiałKaz H2; Wſzákże/ áby w tobie wątpliwość iáka/ błędow iákich ſtárych/ lub też y nowych nie zoſtáłá/ rad y o tym z tobą mowić będę. CzechRozm 41, 27, 53, 129, 236v, 244v (37); ModrzBaz 37, 60, 81, 83, 131 (10); Oczko 10, 30v; SkarŻyw A4, 28, [236]; StryjKron 452; CzechEp 69, 129, 203, 217, 291 (15); CzechEp POrz **; NiemObr 15, 40, 44, 56, 75 (3); KochFr 19; ReszPrz 63; KochPieś 52; GórnRozm A; KmitaPsal ktv; KochWr 39; KochFrag 17; Hetmán odbieżyſz? broń wſzyſtkę/ by záś nie był znák iáki doma woienny/ ſkuieſz na lemieſze? OrzJan 53; LatHar [+11], 134, 238, 261; WujNT Luc 11/36, 362, 408, 444, 615, 754, 811; WysKaz 13, 21; SarnStat 115, 219, 487, 1069, 1087 (11); GrabPospR L4v; PowodPr 81; SkarKaz 204a; VotSzl A2, B3; Zginęliſmy ná głowę, ieſli ia ſpoſobu Do zábieżenia temu iákiego nie naydę. CiekPotr 40.

Z przymiotnikiem przy elipsie rzeczownika (3): GrzegRóżn E3, H3v; przy Ewángeliey/ nie iákiey nowey/ ále przy tey/ która bywa we Mſzey ś. miecżow ſwoich do połowice dobywáli. PowodPr 43.

Z przymiotnikiem w funkcji rzeczownika (2): Aby wżdy był rozumiał iże źle bez tego/ Gdy kto nie ma nád ſobą iákiego zwirzchniego. RejWiz 133; WisznTr 23.

W funkcji zapowiednika zespolenia przy odpowiedniku: który (12), jaki (2), skądby (1) (15): nyechayby ſobye rozważyli/ ći ktorzy chcą ſyny ſwe młode do dworu odſyłáć/ yáko ieſt bárzo ſzkodliwa rzecż y nyeprzyſtoyna bez náuki yákyey/ ktorąby ſyn nye był wypolerowan to cżynić. GliczKsiąż I2; GrzegRóżn B2v, B3v, Cv; RejPos 205v; A żądáli nie duchá iákiego ániołá: iákiego cżęſto widáli CzechRozm 57v, 27, 40, 48v, 133v; ModrzBaz 109; CzechEp 291, 297; SarnStat 115, 920.

W połączeniu z imieniem postaci mitologicznej [oznacza że chodzi o reprezentanta cechy związanej z imieniem] (1): w to niewiérz/ áby w téy kráinie Medaea iáka/ y Circe niebyłá KochFr 88.

W konstrukcjach wyłączających [w tym: nie (ani) jaki... ale, jedno, tylko ... (105), ..., (a) nie jaki ... (30)] (135): KromRozm II a2v, b2v, d3, g2; KromRozm III A3, A8; Diar 38; Nye zuchwálcowi też yákyemu ani koſternikowi/ ále ſtátecżnemu cżłowyekowi á pilnemu potrzebá áby wręce dał. GliczKsiąż L8v, E5; GroicPorz bb2v; Abowiem oni/ nie záklinánim/ ani iákim guſlenim ále mocą Bożą Duchy nietzyſte wyrzucáli. KrowObr 120v, 44, 56v [5 r.]; Leop Rom 9/12; OrzRozm L4; BielKron 195, 447, 465v; GrzegRóżn B2v, B3v [2 r.], C3v, G3v; KwiatKsiąż M [2 r.]; OrzQuin 14v; SarnUzn B4; RejAp 4; RejPos 171v, 274v, 276, 313 [2 r.], 319; A mowię to tobie/ nie duſzy iákiey. GrzegŚm 34, A4, 13, 24, 39, 40 (13); KuczbKat 80, 280; WujJudConf 104; RejPosWstaw [110²] [3 r.]; CzechRozm 20, 27, 30v, 46, 226v (30); ModrzBaz 21, 51v, 102; vćiekł z miáſta/ nie zboiázni iákiey/ iedno znáuki páńſkiey SkarŻyw 273, 592; CzechEp 18, 26, 162, 297, 314 (14); NiemObr 61, 72, 75, 103, 110 (3); KochFr 19; GórnRozm A; KmitaPsal ktv; tám dopiéro beſpieczeńſtwo ieſt/ y rząd dobry/ gdźie ludźie nie dla boiáźni iákiéy/ álé z cnoty ſwéy dobrze czynią KochWr 24, 27; WujNT 324, 408, 444, 538, 615, 687, 754, 811; SarnStat 72, 1062, 1191; PowodPr 43; Przetoż mądrość y ſłowo iego ieſteſtwem ieſt nie przypadkiem iákim. SkarKaz 485a, 420a, 515a.

Przy członie drugim konstrukcji szeregowych, będącym uogólnieniern pojęcia zawartego w treści członu pierwszego („jaki”można zastąpić przez „żaden inny”) [w tym: ze spójnikami a(l)bo (11), ani (4), jako też (1)] (16): FalZioł V 34; áby nágo nye chodził/ á źimná álbo yákyego nyewcżáſu nye ćirpyał. GliczKsiąż G8, G3; GroicPorz kv; RejPos 274v; KuczbKat 10; Także też to/ gdy kto komu dawa poććiwą rádę [...] á iż mu nie da albo vpominku/ álbo dobrodzieyſtwá iákiego/ tedy ſie to v niego zá poſmiech [...] zda. RejZwierc 99v, 34v, 103v; WujJudConf 104; 251; ModrzBaz 9, 40v; Nádto pilnie ſye wywiádował/ ieſliby gdźie pieniędzy/ álbo ſkárbów iákich nie zákopáłá KochWz 140; ReszList 167; ſłuſznieby mogli odſzczepieńcy mowić/ iż náſze vczynki nie záſługuią niebá/ áni iákiey zapłáty v Páná Bogá. WujNT 266.

Połączenia: »jaki in(n)y (a. in(ak)szy)« [w tym: z dodatkowym przymiotnikiem (3)] [szyk 14 : 4] (18): KromRozm II g2; iżbyſmy ſię teſz [...] nieomylili y iákich inſzych obłędliwych/ y ántykryſtowych zwolennikow nieprzyimowáli/ y nieſzukáli. KrowObr 3v, 105; ktemu mowimy o Krolu Polſkim/ nie o Rzymſkim/ áni o Czeſkim/ áni o iákim inym. OrzRozm L2; GrzegRóżn B2v, B3v, C3v, G3v; GórnDworz B8v; Strzeżże pilno być ná iákie inákſze doktory nie vgodził RejPos 205v, 322v; RejZwierc 251; Przede wſzem záś bráćia moi/ nie klnićie ſię áni niebem/ áni ziemią/ áni iną iáką klątwą [neque aliud quodcumque iuramentum] BudNT Iac 5/12; CzechRozm 187; SkarŻyw 166; GostGosp 114; SarnStat 1062, 1191.

»wżdy jaki« (11): RejPs 218v; Abowiem powiedz mi ktory ieſt ſąd ſwiátá tego/ áby wżdy w nim iáka áppellácia ábo wżdy iáka obroná práwna nie byłá? RejPos 319, 75, 325 [2 r.]; RejZwierc 26v, 96 [2 r.], 210, 244v.

»żaden (...) jaki« (42): RejPs 209; przyſięgamy wam przez Hamoná oicá náſzego/[...] iż od nas żadnego vćisku albo iákiey krzywdi ćirpieć nie będziecie HistAl H3v, B7v; KromRozm II b2v; KrowObr 40v, 56v; RejZwierz A2v; BielKron 195; GrzegRóżn A4v [2 r.]; KwiatKsiąż P4; ſwiátłość káżda/ gdy bywa zápaloná/ niema być kłádzyoná ná żadne ciemne mieyſce/ ábo pod iákie nacżynie RejPos 337, 226; KuczbKat 430; RejZwierc 26v, 151v, 198; WujJud 195v; CzechRozm 27, 35, 160, 185, 197v; ModrzBaz 60, 112; CzechEp 316; nie ćiężkiego od was nie proſiemy: nie żadnego pożytku/ nie korzyśći iákiey ReszPrz 93, 63; WujNT 362; SarnStat 465, 586, 706, 894, 1227 (23).

*** Bez wystarczającego kontekstu (4): Cuiusmodi. Yáki. Mącz 71a; Qualis ‒ Iaky. Calep 885a, 275b, 890a.

Cf [JAKIKOLI], JAKIKOLWIE, JAKIKOLWIEK, JAKIKOLWIEK BĄDŹ, JAKILE, JAKIŚ, JAKIŚCI, JAKIŻ, JAKIŻKOLWIE, JAKIŻKOLWIEK, KAKI, NIEJAKI