« Poprzednie hasło: [JAŚNIUSIENIECZKI] | Następne hasło: [JATECZKA] » |
JATA (18) sb f
Oba a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | jata | jaty |
A | jatę | jaty |
I | jatą | |
L | jacie | jatach |
sg N jata (11). ◊ A jatę (1). ◊ I jatą (1). ◊ L jacie (1). ◊ pl N jaty (1). ◊ A jaty (1). ◊ L jatach (2).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (dwa z tych samych przykładów) i XVIII w.
Znaczenia
1. Prowizoryczny budynek, buda, szopa; też dach, przykrycie; scena, tugurium, umbraculum Cn (17): Hypetra, vel hypetrae Latine subdialia vel subdinalia, Przechadzki pod gołym niebem/ to yeſt/ nie pod drzewy liściem álbo yáką yátą. Mącz 160d; Scena, Iátá/ namiot/ nákrity plác álbo ſtanowisko. Mącz 371b; Specula, Wieżá Baſztá/ górá/ yátá álbo ſtraż mieysce zwłaſzcza ná ktorym ſtrzegamy. Mącz 407a; Taberna, Kramnicá/ taſz/ wſzeláka zwłaszczá yátá álbo namiot z ſtárćic z deſzczk á z dilów vczyniona w którey co przedáyą miáſto kárczmy á gośćinengo [!] domu bywa brána. Mącz 437c; Xystus, Szeroki/ nákrity plác álbo mieyſce ku przechadzce y krotochwili należąci/ też ſzeroka yátá álbo ſzopá w których ſie ſzermierſze [!] czáſu źimy ćwiczyli. [...] Xyſticus, Szermierze w przerzeczonych yátách ſie ćwicząci. Mącz 512c, 41d, 211b, 252b, 371b [2 r.], 414b (15).
Zestawienia: »gierna jata« (1): Theatrum, Plác do gier/ turnieyów/ gońtw/ ſzermowánia/ skoków zápáśńićtwá etć wyſádzony/ gierna yátá álbo ſzranki może być z wano [!] Mącz 454a.
»letnia jata« = altana (1): Umbraculum, Mieyſce w czieni [!] zasłona/ letnia yátá/ obroná słoneczna. Tegmen et umbraculum. Mącz 501d.
2. Nora zwierząt (1): cubilia dicuntur Ioca in quibus ferae cubare solent, Sámy Yáty/ Yáskinie źwierzęce. Mącz 70a.
Synonimy: 1. buda, chać, chałupa, chromina, chyz, kucza, namiot, szopa; 2. doł, dziura, gruba, jama, jaskinia, nora.
LW