« Poprzednie hasło: ROSZCZEPEK | Następne hasło: ROSZCZEPIENIE » |
ROSZCZEPIĆ (10) vb pf
o jasne; -e- (2) Mącz, -é- (1) Strum.
Fleksja
inf | roszczépić |
---|
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
2 | m | roszczépiłeś |
3 | m | roszczépił |
inf roszczépić (3). ◊ praet 2 sg m roszczépiłeś (1). ◊ 3 sg m roszczépił (3). ◊ part praet act roszczépiwszy (3).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów): rozszczepić.
Znaczenia
Rozłupać, rozciąć, rozbić, rozerwać na dwie lub więcej części; findere BartBydg, Mącz, Cn; scindere BartBydg, PolAnt, Cn; praescindere Mącz; rumpere PolAnt; dissecare Calag [w tym: co (8)] (10): Findo, sczepacz, scindere, rosczepicz BartBydg 221; LubPs Yv; Zátrząſnąłeś źiemią/ y roſzczepiłeś ią/ náprawże roſpádliny iey/ boć ſię chwieie. BibRadz Ps 60/4; Mącz 127b, 171d; Thedy on goſpodarz ſzcżepał on kloc/ á gdyż cżtery kroć weń vderzył/ vſlyſzał dźwięk/ á roſzcżepiwſzy nálasł wiele pieniędzy HistRzym 121; BudBib Iudic 15/19; Roſkażże thedy komu iść w ónę ſtrónę kędy potrzebuieſz wagi/ niechay wetknie laſkę ná kóńcu roſzczépiwſzy y pápiér wetknąć w nię/ álbo co znácznégo Strum C4; [Dict 1566 L3].
Zwrot: »na poły roszczepić« (1): Tegoż cżáſu grom wielki był/ s ktorego ogień vpadł ná kośćioł S. Fránćiſzká w Krakowie/ wſzytek wierzch zrzućił/ kámienie roſtrącał/ y páſyą środ kośćiołá nápoły roſzcżepił. BielKron 396v.
a. Rozpłatać (1): Das Haupt zerſpalten. Roſcżepić głowę. Dissecare caput. Calag 114a.
Synonimy: rozbić, rozciąć, rozedrzeć, rozerwać, rozłupić, roztrącić; a. rozpłatać.
Formacje współrdzenne cf SZCZEPIĆ.
AĆ