Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: NIEWZIĘT

Następne hasło: NIEWZNIĄCY (?) »

NIEWZIĘTY (11) part preat pass pf

W pisowni łącznej (8), w rozłącznej (3).

e jasne.

Fleksja

sg
m	N	niewzięty, niewzięt
	I	niewziętym

pl
N	m pers	niewzięci

sg m N niewzięty (7), niewzięt (2); ~ (attrib) -y (3); ~ (praed) niewzięt (2). ◊ I niewziętym (1). ◊ pl N m pers niewzięci (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

I. W funkcji właściwej (2)
- 1. Którego nie da się ująć, objąć ręką (1)
- 2. Którego nie przyjęto na urząd (1)
II. W funkcji przymiotnika: Nie cieszący się uznaniem, niemile widziany, niesławny (9)

I. W funkcji właściwej (2):

1. Którego nie da się ująć, objąć ręką (1): Intractabilis, Niepowolny/ niećiągły też niedotkniony/ w rękę nie wzięty. Mącz 461a.

2. Którego nie przyjęto na urząd [w co] (1):

Szereg: »instytuowan i niewzięt« (1): Ale cosię tey Kanoniey tycze by iuz tak rzeczy nie zaszły aniebył X Wysocki Instituowan na nię y nie wzięt w Koscioł ActReg 173.

II. W funkcji przymiotnika: Nie cieszący się uznaniem, niemile widziany, niesławny; abiectus, illaudatus, inglorius, inhonorus, levis Mącz (9): Illaudatus author Niesławny/ niewzięty Autor. Mącz 186b, 56a, 146d, 149d, 158a, 161d, 190a; Saul ná krolowániu ſwym/To ieſt od pomazánia rok był krolem nie wziętym/ aż do tego cżáſu kiedy go znowu Sámuel ná ſejmie opowiedział BudBib 1.Reg 13/1; Szwedſki też Krol w Inflaⁿćiech będzie ſie roſzyrzał/ Ze ſyn ábo on nie wzięt będzie s tąd záłość miał. MycPrz I C2.

Synonimy: I. 1. niedotkniony; II. niepoważny, niesławny, niezacny, pospolity, prosty.

Cf WZIĘTY