« Poprzednie hasło: NIEZROWNANY | Następne hasło: [NIEZROZUMIĘTNY] » |
NIEZROZUMIANY (8) part praet pass pf
W pisowni łącznej (7), w rozłącznej (1).
e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w nie- oraz rozum); a jasne.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | G | f | G | niezrozumian(e)j | |
I | niezrozumianym | I |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | niezrozumian(e) |
G | niezrozumianych | |
D | niezrozumianym | |
L | niezrozumianych |
sg m I niezrozumianym (1). ◊ f G niezrozumian(e)j (1). ◊ pl N subst niezrozumian(e) (4). ◊ [G niezrozumianych.] ◊ D niezrozumianym (1). ◊ L niezrozumianych (1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
I. W funkcji właściwej: Którego ktoś nie zrozumiał (1): Ty to artykuły iż były od posłow niezrozumiane [...] wyprawili byli posłowie do p. Kanclerza posłow kilku ktorzy je z ust jego terminowali. Diar 50.
II. W funkcji przymiotnika: Nie dający się zrozumieć, niepojęty (7): iáko ſą nie zrozumiáne ſądy iego [Boga] y nie wybádáne drogi iego [Vulg: quam incomprehensibilia sunt iudicia eius et investigabiles viae eius Rom 11/33] SkarŻyw 79, 243; GrabowSet 12v; iż niewſzytko Ewángeliſtowie wyráźnie nápiſáli/ y z táiemnicámi około tey przedźiwney/ y iáko święći mowią/ ſtráſzliwey y niezrozumiáney ofiáry/ piſmá ſię ſtrzegli SkarKaz 155a; iáko ſą niepoięte ſądy iego y niezrozumiáne drogi iego [investigabiles viae eius Vulg Rom 11/33; y niewybádáne drogi iego WujNT]. SkarKaz 277b, 516a; [on lud [Babilończycy budujący wieżę]/ ktory iedney mowy/ y iednego ięzyká był/ rozdźielił ſię ná ſto álbo więcey rożnych nie zrozumiánych/ y práwie głuchych ięzykow. WerReguła 85].
Szereg: »tajemny a niezrozumiany« (1): To ták niechay zoſtánie przy woley ſwiętey iego/ á przy przeźrzeniu á poſtánowieniu iego/ w tháiemnych á w niezrozumiánych ſwiętych rádach iego. RejPos 300v.
Synonimy: I. nierozumiany; II. niedosięgły, niedoszły, niedościgniony, nieogarniony, niepojęty, nieporozumny, nierozumiany, nierozumny, niewybadany, niewypytany.
Cf [NIEZROZUMIĘTNY], ZROZUMIANY
AK