« Poprzednie hasło: RZEŹWIĆ | Następne hasło: RZEŹWIEĆ » |
RZEŹWIE (4) av
Pierwsze e jasne, końcowe z tekstów nieoznaczających é lub -é.
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Ochoczo, sprawnie, odważnie (2)
- 2. Wnikliwie, roztropnie (2)
1. Ochoczo, sprawnie, odważnie; acriter Mącz (2): Acriter. Rzeźwie/ oſtrze byzſtrze. Mącz 2b; [Jeden o koniu prawił troje dziwy, Jako był gotów, k temu nie leniwy, Jako po Wiśle rzeźwie na niem toczył Otwin(?)Erot 45; Volck 4].
Szereg: »śmiele a rzeźwie« (1): Ale kiedy cżłowiek/ thák dáleko w tey mierze zábrnie/ iż bez ſwey wielkiey lekkośći/ cofnąć ſie ná zad nie może/ tám iuż nielza/ iedno [...] we wſzytkich rzecżach/ [...] nie hárdzie/ áni zuchwále/ ále ſmiele/ á rzezwie pocżynáć ſobie ſerczem niezwyciężonym GórnDworz E2.
2. Wnikliwie, roztropnie (2): Niewiem ktoby miał być/ ták bárzo ná rozſądku pokarány od Bogá/ ktoryby ſię iedno rzezwie przypátrzył Wędźidłu I.M. á choćiaż ſámym tylko Przedmowam: żeby tego wyznáć nie muśiał: iż to wſzytko poſzło z nie Chriſtyáńſkiey miłośći: ále z iákieieś ſurowey á dźiwney nienawiśći. CzechEp 52.
W połączeniu szeregowym (1): Záſię gdy o rzecżach wielkich mowić przydzie/ áby [dworzanin] poważnie/ rzeźwie/ y potężnie/ mowił/ obieráiąc ſłowá właſne/ iáſne/ łatwie/ dobrze złożone GórnDworz F8v.
Synonimy: 1. bystrze, ochotnie, ostro, śmiele; 2. bacznie, dozornie, gruntownie, pilnie.
MN