Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: DOPRAWIAĆ

Następne hasło: DOPRAWIENIE »

DOPRAWIĆ (11) vb pf

o oraz a jasne.

Fleksja

inf	doprawić

praet
	sg		pl
1	m		m pers	-chmy doprawili
3	m	doprawił	m pers	doprawili

conditionalis
	sg
2	m	byś doprawił

impersonalis
praet		doprawi(o)no

inf doprawić (3). ◊ fut 1 pl doprawi(e)my (1) SarnUzn, doprawi(e)m (1) GliczKsiąż. ◊ praet 3 sg m doprawił (2). ◊ 1 pl -chmy doprawili (1) RejWiz. ◊ 3 pl doprawili (1). ◊ con 2 sg m byś doprawił (1). ◊ impers praet doprawi(o)no (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w.

Znaczenia

1. Dokończyć, wykończyć rozpoczętą rzecz, przedsięwzięcie (9)
2. Dopowiedzieć do końca (2)
3. [Uprawić]

1. Dokończyć, wykończyć rozpoczętą rzecz, przedsięwzięcie; colophonem addere a. imponere, fastigium rei imponere Mącz; praeparare PolAnt (9): In medio relinquere, Ná poły niedopráwić. Mącz 213b, 60b, 311a.

doprawić czego (4): BielKron 266; Potym wſzytkim gdy dopráwił [praeparavit] Iozyaſz koſćiołá/ ruſzył woyſko Necho Krol Egipthſki BibRadz 2.Par 35/20; RejWiz 84v. Cf »ostatka doprawić«.

doprawić co (1): Bo ktorzi ſię zwyċzaylij A młodoſċz ſwą voprawilij [!] [...] Trudno je będzie przełomicz RejKup o8v.

doprawić co a. czego (1): Herodes pocżętą robotę przez ośḿ lat kośćiołá dopráwił. BielKron 266.

Zwrot: »ostatka doprawić« (1): oſtáwiłem ćię ná Krećie/ ábyś oſtátká dopráwił [reliqua corrigas]/ y poſtánowił po mieśćiech ſtárſze BudBib Tit 1/5.

2. Dopowiedzieć do końca [czego] (2):

Zwrot: »ostatka doprawić« (1): a ná trzećim [kazaniu] oſtátká dopráwiemy. SarnUzn D7.

Szereg: »dołożyć i doprawić« (1): Lepyey żeby ocyec dał rácżey ná rzemyęſlo ſyná niż ná náuki. Cżego wſſythkiego [...] dołożem y dopráwyem. GliczKsiąż G7v.

3. [Uprawić: Ieſli kto ieſt ktoryby ſzcżepieł winnice/ á ieſzcże iey ták niedopráwił áby mogli ſniey wſſyſtcy słuſnie pożywáć owocow iey/ idz á wroć ſie do ſwego domu Leop Deut 20/6; To też coś w texćie ſłyſzał/ iż Mąż roley dopráwić/ y pożytek bráć może/ ták rozumiey ieſli był pocżął onę rolą ſpráwowáć zá żywota Zony ſwey/ tedy iuż onę robotę końcżyc może SzczerbSpecSax 455 (Linde).]

Synonimy: 1. dokończyć, dowieść, narządzić, przyczynić; 2. dołożyć, dopełnić, przydać.

Formacje pochodne cf PRAWIĆ.

Cf DOPRAWIENIE, DOPRAWION