[zaloguj się]
[pdf]

KUREWSTWO (31) sb n

kurewstwo (18), kurestwo (13); kurewstwo OrzList; kurestwo KromRozm I, GliczKsiąż, Calag; kurewstwo : kurestwo Mącz (14 : 4), Calep (3 : 6).

e oraz o jasne.

Fleksja
sg pl
N kurewstwo
G kurewstwa kurewstw
A kurewstwo
I kurewstw(e)m

sg N kurewstwo (11). ◊ G kurewstwa (12). ◊ A kurewstwo (6). ◊ I kurewstw(e)m (1). ◊ pl G kurewstw (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.

1. Rozpusta, nierząd, lubieżność, prostytucja; meretricium, stuprum Mącz, Calep; flagitium, probrum Mącz; pellicatus, scortatio Calep (31): Incesto, Swą wolą á kureſtwo płodźić s zakazánémi niewiáſtámi. Mącz 50c; Flagrant convivia stupris et flagitiis Romae, Pełno kureſtwá y wſzelákiey niecnoty w Rzimie. Mącz 129b; Probrum, Kurewſtwo/ álbo zgwałcenie białey głowy. Mącz 323b, 129a, 182b, 200b, 218a, 323b (13); Prosto ‒ Przedaię ſie do kureſtwa. Calep 865a, 655b, 769b, 850a, 956b, 1013a [2 r.].

W przeciwstawieniu: »kurestwo ... małżeństwo« (1): Owa v ćyebye w yedney cenye kureſtwo á ſwyęte małżeńſtwo. KromRozm I C.

W charakterystycznych połączeniach: przezobłaźne [= nie mające granic] kurewstwo, rozpustne; kurewstwo płodzić (2).

Zwroty: »kurewstwa patrzyć (a. patrzać)« = lustrari, vitam in lustris agere Mącz; fornicari, meretricari Calep (7): Mącz 200c [2 r.], 228d, 374a; Huren treiben. Kureſtwá pátrzyć. Scortari. Calag 290b; Calep 431a, 655b.

»na kurewstwo się udać« (2): Nihil est perditius adolescente ad rem meritriciam animum applicante. Nic nie yeſt ſzaleńſzego yáko młodzieniec który ſie ná kurewſtwo vda. Mącz 92c, 129b.

Szeregi: »kurestwo albo fryjerstwo« (1): Mowi ták/ dla kureſtwá álbo friyerſtwá [propter fornicationem Vulg 1.Cor 7/2] nyechayby káżdy ſwą myał. GliczKsiąż P2.

»kurewstwo a nierządy« (1): Lustror Kurewſtwá á nierządów pátrzę/ mieſzkam v nierządnych niewiaſt w domu. Mącz 200c.

»kurewstwo a (i) rozpusta« [szyk 1 : 1] (2): Libidinibus flagrare, Ná roſpuſtę á kuręſtwo ſie vdáć. Mącz 129b; Vitam in lustris agere, Nierządny żiwot wieść/ Kurewſtwá y ynſzich roſpuſt pátrzáć. Mącz 200c.

Przen: Odstępstwo od prawdziwej wiary (1): Ale gdy ſye on tárgnął ná Mátkę moię/ ná Cerkieẃ świętą krzeſćiáńſką/ gdy iey báłwochwálſtwo/ to ieſt/ kurewſtwo zádał [...] będę przećiw iemu máthki ſwey bronić. OrzList e3v.
2. [Stręczycielstwo: Lenocinium eſt cum maritus de adulterio vxoris ſuę aliquid ceperit, vel qui in adulterio deprehenſam detinuerit. Kurewſtwo. Cervus F40 295.]

Synonimy: 1. cudzołostwo, fryj, fryjerstwo, gamractwo, nieczystość, nierządność, porubstwo, wszeteczeństwo, wszeteczność.

Cf KUREWSTWIE

JB