[zaloguj się]
[pdf]

PIERWOCINY (9) sb pl t

pierwociny (7), pirwociny (2); pierwociny BudBib (2); pierwociny : pirwociny Leop (4:1), PowodPr (1:1).

Teksty nie oznaczają é oraz ó.

Fleksja
pl
N pierwociny
G pierwocin
A pierwociny
I pierwocinami
L pierwocinach

[N pierwociny.] ◊ G pierwocin (3). ◊ A pierwociny (4). ◊ I pierwocinami (1). ◊ L pierwocinach (1).

Sł stp brak, Cn s.v. pierwiastki, Linde także XVII – XVIII w.

W Starym Testamencie: pierwszy zbiór plonów przeznaczony na ofiarę dla Boga; primitiae Vulg, PolAnt, Cn; primitiva Vulg, Cn; praemetium Cn (9): Leop Lev 2 arg, 25/5; Wſzelką tłuſtość oliwy y wſzelką tłuſtość moſzcżu/ y zboża/ pierwoćiny ich ktore dawáć będą Iehowie/ tobiem ie dał. BudBib Num 18/12; [pierwoćini/ pierwiaſtki/ et pierwiaſńki/ Primitiae. Volck Qqq3v].

pierwociny czego (3): Będąli offiárowáć Wołu ábo owcę/ dádzą kápłanowi plecy y żołądek: pierwoćiny Zboża/ Winá/ y Oleiu/ y część wełny gdy owce ſtrzygą. Leop Deut 18/4; Y vcżćiłeś ſyny twoie nád mię/ tucżący ſię pierwoćinámi wſzech obiát Izráelá ludu mego? BudBib 1.Reg 2/29; PowodPr 22; [WujBib Ex 23/19 (Linde)].

[pierwociny z czego: Iáko z Gumien pierwſſe vrody oddziáłáć będziećie/ ták y z pokármow daćie pierwoćiny Pánu. Leop Num 15/21 (Linde).]

Szeregi: »dziesięciny i pierwociny« (3): tám że offiárowáć będziecie/ zupełne offiáry y też witeczne/ dzieſięćiny y pierwoćiny rąk wáſzych/ ſluby y dáry/ pierworodne z Wołow y z Owiec. Leop Deut 12/6, Deut 12 arg; PowodPr 25.

»pierwociny i ofiary« (1): A miáſto dochodow lepak inſzych/ y ledwa niewiętſzych/ z pierwoćin rzecży wſzyſtkich/ y ofiar bárzo obfitych/ z nádchnienia tegoż Duchá Bożego/ pobożni Krolowie y inſzy krześćiánie/ vdźieláli ſtanowi duchownemu dźiedźicżney máiętnośći PowodPr 22.

Synonim: prymicyje.

Cf PIERWIASTEK, PIERWIZNY, [PIERWORODY], PIERWORODZTWO, PIERWOTKI, PIRWIAZNEK, PIRWINA, PIRWORODNOŚĆ, PIRWORODZIEŃSTWO, PIRWOSTKI, PIRZWIANKI

JR