[zaloguj się]
[pdf]

ROZSZARPANY (4) part praet pass pf

Oba a jasne; o prawdopodobnie jasne (tak w roz-).

Fleksja
sg
nNrozszarpan(e)
Grozszarpan(e)go
Irozszarpanym
pl
N subst rozszarpan(e)
A subst rozszarpan(e)

sg n N rozszarpan(e) (1). ◊ [G rozszarpan(e)go.] ◊ I rozszarpanym [błędnie: rozszarpanymi] (1). ◊ pl N subst rozszarpan(e) (1). ◊ A subst rozszarpan(e) (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: rozszarpany przez kogo (1).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu s.v. rozszarpać.

1. Rozerwany, rozdarty, zniszczony (2): ále ná prawdźiwey chrześćiiáńſkiey [...] wierze/ iáko ná dobrey roli/ ktorą ták wiele tyſięcy Męcżennikow krwią ſwoią/ iáko dżdżem iákim polali/ á ćiáłem ſwoim/ dla wiáry świętey chrześćijáńſkiey rozſzárpánymi [lege: rozszarpanym] dobrze vgnoili/ dobre vcżynki rość muſzą. ReszList 154.
W przen (1): Duſzá náſzá iáko wrobl wyrwána ieſt z śidłá łowiących: śidło rozſzárpáne ieſt/ á my ieſteſmy wyſwobodzeni. LatHar 591.
2. Podzielony na części, rozgrabiony (2): [posłowie mówili: bracia naszy] Okazują też to nam, iż acz nam to dawno poruczają, abyśmy WKM prosili, aby ty dobra stołu krolewskiego zasię przywrocone były, ktore od stołu tego są rozszarpane przez łakome ludzi DiarDop 107; [Zácżym rozumieli/ że páńſtwo Polſkie w iedność záśię zá niego przyść mogło: cżego bárzo ſobie życżyli wſzyſcy: bo widźieli, że z rozſzárpánego páńſtwá korzyśći áni poćiechy żadney nie mieli BielKron 1597 204].
Szereg: »rozerwany i rozszarpany« (1): Włodimirz Monomach [...] wſzyſtki Xięſtwá Ruſkie rozerwáne y rozno rozſzárpáne z nowu dzielnoſcią ſwoią w iedno práwie ćiáło ſpoił/ złączył StryjKron 210.

Synonimy: 1. podarty, porwany, poszarpany, roztargany, roztargniony; 2. rozerwany.

Cf [NIEROZSZARPANY], ROZSZARPAĆ

JR, MN