[zaloguj się]
[pdf]

GOMON (14) sb m

Teksty nie oznaczają ó (Cn pierwsze o pochylone, drugie jasne).

Fleksja
sg pl
N gomon
G gomonu, gomona
D gomon(o)m
A gomon gomony
I gomon(e)m

sg N gomon (2). ◊ G gomonu (4), gomona (1); -u : -a BierEz (1 : 1). ◊ A gomon (3). ◊ I gomon(e)m (2). ◊ pl D gomon(o)m (1). ◊ A gomony (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Hałas, gwar, zgiełk, zamieszanie, niepokój; zrzędzenie, kłótnia; kłopot; rutuba Calep; concertatio, dissensio, iactatio, iurgium, tragoedia, tumultus, tumultuatio, turba, turbella Cn (14): Xánt widząc gośćiá proſtego/ Iż niedba nic o ſwar iego: Od gomonu máło przeſtał/ A z kuchni ieść nośić kazał. BierEz D2v; Zoná rźadko bez gomoná. BierEz S; GlabGad L7; Są ciem prawi niewolnicy Wielmożni krolowie wszytcy, Poddani silnym gomonom, Niebezpieczeństwu i strachom BierRozm 15; RejFig Bb6v; Rzekł Wąż/ iać ſie poiednam/ lecż gdy vźrzę ogon/ A ty dzyecię wſpomienieſz/ będzye z nowu gomon. RejZwierz 119v; Bo kiedy ten przybędzye ku pomocy komu/ Miewa drugi to mi wierz doſyć z nim gomonu PaprPan L3v; Drogomanes krol zacny on z Lácedemonu/ Ták rádził bez przycżyny nie ſzukáć gomonu PaprPan Q4; Calep 934b; CiekPotr 30; Wſzytká młynicá záwiſłá ná kołku/ Ieſli ią vrwieſz ſzalony páchołku/ Powieźieſz z ſobą z niemáłym gomonem/ Młynárzá z domem. KlonFlis F3.

W przeciwstawieniu: »pokoj ... gomon« (1): Lepieyći mieć trochę z pokoiem: Niż wiele z ſtráchem z gomonem. BierEz M4.

Szeregi: »skwierk a gomon« (1): ponyewaſz iż ſámi okyem ſwym á doznániem cżęſto á gęſtho doſwyadſſamy y obacżamy ſkwyerk a gomon myedzy temi/ ktorzy płodu nyemogą doſtáć GliczKsiąż C5.

»gomon, zgiełk« (1): Perstrepo – Gomon zgiełk czinię. Calep 791b.

Synonimy: burda, chrap, fasoł, gałuch, giełk, gniew, gwar, hałas, kłopot, kłotnia, krzyk, mierziączka, niepokoj, poswarek, rozruch, rozterk, skwierk, swar, tumult, wark, waśń, wrzask, wrzawa, zamieszanie, zgiełk, zwada.

ZZa