[zaloguj się]

OFIAROWAĆ (1327) vb impf i pf

impf (630), pf (482), impf a. pf (215); impf: inf (76), np. PatKaz II 39v, WróbŻołt Q4v, SeklWyzn g2, g2v, MurzNT 73v, praes (291), np. BierRaj 22v, OpecŻyw 26v [2 r.], 139v, 143v, praet (54), np. RejJóz B3, Leop Ex 36/3, 3.Reg 9/25, 10/5, 4.Reg 12/3, wszystkie fut, imp (9), np. KrowObr 179, RejPos 34, WujJud 147v, 148, 179v, con (28), np. PatKaz II 39v, SeklWyzn g2, MurzNT 16 marg, KrowObr 119, 124v, impers praet (15), np. GliczKsiąż C7v, N7, N8, Leop 2.Par 31/14, BielKron 24v, impers con (1) Leop Ez 43/18, wszystkie part praes act; pf: inf (85), np. PowUrb + v, +2, OpecŻyw 25, 98v, PatKaz II 39, fut (30), np. RejPs 67v, 77v, Leop Gen 22/2, Ex 8/20, Lev 14/23, praet (246), np. BierEz L, L3, OpecŻyw 6, 21, 24v, wszystkie plusq, imp (51), np. PatKaz I 18, WróbŻołt 49/14, HistAl L4, MurzNT 16 marg, Luc 5/14, con (41), np. OpecŻyw 24v, 25v, PatKaz III 104v, RejPs 83v, RejKup g7, wszystkie con praet, impers praet (2): PatKaz III 100v, BibRadz I 71b marg, impers con (1): Leop Ez 43/21, wszystkie part praet act.

ofiarować (1313), ofierować (14); ofierować BierRaj, PowUrb (2); ofiarować : ofierować PatKaz II (7:4), HistJóz (1:2), RejKup (4:2), Mącz (32:3).

-f- (1012), -ff- (314), -ph- (1).

Wszystkie samogłoski jasne (w tym w pierwszym a 23 r., w drugim a 7 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf ofiarować
praet
sg pl
1 m ofiarowåłem, -m ofiarowåł m pers ofiarowalismy, -smy ofiarowali
f -m ofiarowała m an
2 m -ś, -eś ofiarowåł m pers ofiarowaliście, -ście, -eście ofiarowali
f ofiarowałaś, -ś ofiarowała m an
3 m ofiarowåł m pers ofiarowali
f ofiarowała m an
n ofiarowało subst ofiarowały
plusq
sg pl
3 m był ofiarowåł m pers byli ofiarowali
fut
sg pl
1 m będę ofiarowåł, ofiarować będę m pers będziem(y) ofiarować, ofiarować będziem
f będę ofiarować m an
2 m będziesz ofiarowåł, ofiarować będziesz m pers ofiarować będziecie, będziecie ofiarować, będziecie ofiarowali
3 m będzie ofiarowåł, ofiarować będzie, będzie ofiarować m pers będą ofiarować, ofiarować będą, będą ofiarowali
f będzie ofiarować m an
n będzie ofiarować subst
imperativus
sg pl
1 niechåj ofiaruję ofiarujmy
2 ofiaruj ofiarujcie
3 niech, niechåj ofiaruje, ofiaruj niech ofiarują
conditionalis
sg pl
1 m bych ofiarował, bym ofiarowåł m pers bysmy ofiarowali, bychmy ofiarowali
f bym ofiarowała m an
2 m byś ofiarowåł, by ofiarowåł m pers byście ofiarowali
f byś ofiarowała m an
3 m ofiarowåłby, by ofiarowåł m pers ofiarowaliby, by ofiarowali
f by ofiarowała m an
n by ofiarowało subst
con praet
sg
1 m bych był ofiarowåł
3 m by był ofiarowåł
impersonalis
praet ofiarowåno
con by ofiarowåno
participia
part praes act ofiarując, ofiarująć
part praet act ofiarowåwszy
inne formy
praes i fut sg 1 - ofiaruję; praes i fut sg 2 - ofiarujesz; praes i fut sg 3 - ofiaruje; praes i fut pl 1 - ofiarujemy, ofiarujem, ofiarujim; praes i fut pl 2 - ofiarujecie; praes i fut pl 3 - ofiarują

inf ofiarować (277).praes i fut 1 sg ofiaruję (86).2 sg ofiarujesz (18).3 sg ofiaruje (101).1 pl ofiarujemy (33), ofiarujem (5), ofiarujim (1) RejJóz; -em SkarŻyw (3); -emy : -em SkarKaz (1:2); ~ -emy (2), -ęmy (1), -(e)my, -(e)m (35); -(e)my : -ęmy WujJud (1:1).2 pl ofiarujecie (18).3 pl ofiarują (72).praet 1 sg m ofiarowåłem, -m ofiarowåł (7). f -m ofiarowała (1).2 sg m -ś, -eś ofiarowåł (4). f ofiarowałaś, -ś ofiarowała (4).3 sg m ofiarowåł (190). f ofiarowała (10). n ofiarowało (4).1 pl m pers ofiarowalismy, -smy ofiarowali (2).2 pl m pers ofiarowaliście, -ście, -eście ofiarowali (8).3 pl m pers ofiarowali (91). subst ofiarowały (3).plusq 3 sg m był ofiarowåł (4).3 pl m pers byli ofiarowali (1).fut 1 sg m będę ofiarowåł (15), ofiarować będę (5); będę ofiarowåł TarDuch (2), WróbŻołt, RejPs (3), LubPs, Leop (3), RejPos, KochPs, ZawJeft; ofiarować będę KuczbKat, BudBib (2), SkarŻyw; będę ofiarowåł : ofiarować będę BibRadz (2:1). f będę ofiarować (1).2 sg m będziesz ofiarowåł (6) Leop (2), BibRadz, RejPos (3), ofiarować będziesz (5) KrowObr, BudBib (4).3 sg m będzie ofiarowåł (17), ofiarować będzie (6), będzie ofiarować BudBib (3); będzie ofiarowåł : ofiarować będzie KrowObr (1:1), Leop (12:2), BibRadz (1:3). f będzie ofiarować (1). n będzie ofiarować (1).1 pl m pers będziem(y) ofiarować (8), ofiarować będziem (1) SkarKaz; ~ będziem (7), będziemy (2); -emy Leop; -em : -emy RejPos (1:1).2 pl m pers ofiarować będziecie (12), będziecie ofiarować (4), będziecie ofiarowali (1); ofiarować będziecie BudBib (3), SkarŻyw; będziecie ofiarować OpecŻyw, BielKron (2); ofiarować będziecie : będziecie ofiarować : będziecie ofiarowali Leop (1:–:1), BibRadz (7:1).3 pl m pers będą ofiarować (8), ofiarować będą (4), będą ofiarowali (1); będą ofiarować WróbŻołt; ofiarować będą BielKron, SkarŻyw; będą ofiarować : ofiarować będą : będą ofiarowali Leop (6:–:1), BudBib (1:2).imp 1 sg niechåj ofiaruję (1).2 sg ofiaruj (46).3 sg niech, niechåj ofiaruje (5), ofiaruj (1) Leop.1 pl ofiarujmy (8).2 pl ofiarujcie (24).3 pl niech ofiarują (5).con 1 sg m bych ofiarował (4), bym ofiarowåł (1) GroicPorz. f bym ofiarowała (1).2 sg m byś ofiarowåł (7), by ofiarowåł (1) MurzNT. f byś ofiarowała (1).3 sg m ofiarowåłby, by ofiarowåł (39). f by ofiarowała (1). n by ofiarowało (1).1 pl m pers bysmy ofiarowali (4) KrowObr (2), Leop (2), bychmy ofiarowali (3) RejAp, RejPos (2).2 pl m pers byście ofiarowali (4).3 pl m pers ofiarowaliby, by ofiarowali (27).con praet 1 sg m bych był ofiarowåł (1).3 sg m by był ofiarowåł (2).impers praet ofiarowåno (22).con by ofiarowåno (3).part praes act ofiarując (56), ofiarująć (1); -ąc : -ąć Leop (5:1).part praet act ofiarowåwszy (18).dubium (defekt) (1).

stp, Cn notuje, Linde XVIXVIII w.

Znaczenia
1. Składać (złożyć) ofiarę rytualną Bogu lub bóstwu; sacrificare HistAl, Vulg, PolAnt, Mącz, Calag, Calep, Cn; immolare Vulg, PolAnt, Mącz, Calep, Cn; offerre HistAl Vulg, PolAnt, Cn; pollucere Mącz, Calep, Cn; adolere, exsacrificare, libare Mącz, Calep; porricere, supplicare Mącz, Cn; consecrare, litare Calep, Cn; operari sacris Mącz; mactare, perlitare, prolibare, victimare Cn (1132):
A. W kulcie Boga judeo-chrześcijańskiego [w tym: intransit. (129), bez dopełnień ze słowników (19)] (981): Abowiem wietſzy ten ktory offiáruie á niſſli ten ktorego offiáruią? KrowObr 189; Rem divinam facere, et divinae rei operam dare, est sacrificare diis, Ofierowáć/ Boską służbę obchodźyć. Mącz 91c; Immolo, Ofiáruyę/ Ofiarę zábitą czynię. Mącz 166b; Adoleo, Zápalam/ palę/ ofiáruyę/ záżegam/ wonnością kurzę. Mącz 261d, 112a, 113d, 162d, 201b, 229b, [264]c, 363c [2 r.]; Calag 373a; Consecro – Offiaruię, oddaię bogu y ſzwietim rzecząm. Calep 245a, 26a, 316a, 396b, 508b, 609a, 936a.

ofiarować co (10): KrowObr 189 [2 r.]; Prawdźiwa ofiárá muśi mieć tę pięć ſztuk: Aby co widomego y zwierzchnego ofiárowano SkarKaz 157a, 155b, 156b. Cf Zwroty.

Zwroty: »ofiarować [co] (Panu) Bogu, Panu Bogu ku czci« [szyk zmienny] (2:1): Iż kiedy kto chce co offiárowáć Bogu/ ma to mieć pierwey w ſwoiey mocy? KrowObr 189; offerre significat, Dáć ofiárę/ Ofiárowáć co pánu Bogu ku czći. Mącz 123d, 170c.

»ofiarować ofiarę« = hostiom immolare Mącz [szyk zmienny] (2): Meritos, [!] aris imponit honores, Godne álbo powinne ofiáry ofiárowáł. Mącz 217d, 229b.

a. W judaizmie Starego Testamentu (414):
α. Dokon(yw) ceremonii ofiarowania, zwykle przez zabicie i spalenie na ołtarzu [w tym: kogo, co (238); intransit. (52)] (290): PatKaz III 100v, 104v; Abram iednegoż ſyná miał Y tego był ofiárował RejRozpr B2v; KromRozm I D; KromRozm II 1; iż teſz było w ſtárym zakonie/ że ſie ludzie obrzezowáli/ Sobothy ſwięćili/ Kozły Cielce/ y Bárány ofiárowáli/ y krwią ſie ich kropili z roſkazánia Bożego KrowObr 85, 85; RejWiz 155v; A ieſliby miáłá być zupełna offiárá Pánu z Ptáſtwá: thedy z Synogárlic y go łąbiąt [!] będzieoffiárował Kápłan do ołtarzá Leop Lev 1/15; Przyſſedłem offiáry cżynić Pánu/ poſwiącayćie ſie/ á podźćie ſemną/ że będę offiárował. Leop 1.Reg 16/5, Lev 1/5, 11, 8/15, 2.Reg 24/22, Sap 18/9 (11); RejZwierz 132; Nie będźieſz ofiárował krwie ofiáry moiey z kwáſzonem chlebem BibRadz Ex 23/18; W ten dźień gdy ofiárować będźiećie/ iedzćie/ á tákże y názáiutrz/ ále coby ná trzeći dźień pozoſtáło/ ſpalćie w ogniu. BibRadz Lev 19/5, Gen 22 arg, Lev 3/6, 7/33, 1.Reg 15/22, Is 66/3 [2 r.]; BielKron 16, 29v [2 r.], 30, 37, 38v, 77, 260; RejPos 89; BiałKat 26, 176, 346; KuczbKat 425; WujJud 97; á mowił do ſynow Aharonowych do ofiárnikow áby to ofiárowáli ná ołtarzu Iehowy. BudBib 2.Par 29/21; (Przy) offiárách przynoſzenia mego offiáruią mięſo y iedzą BudBib Os 8/13, I 47a marg, Lev 7/9, Deut 12/15, 1.Reg 15/22, 16/5, 1.Par 21/28; HistHel Cv; CzechRozm 85v; SkarŻyw 91, 173, 480, 492; ZawJeft 32 [2 r.]; iż [św. Łukasz] poczyna od kápłaná zakonu ſtárego (to ieſt od Zácháryaſzá oycá S. Ianá) ktorego vrząd był ćielce ofiárować. WujNT przedm 32, s. 380 marg, 760, Hebr 8/3, 9/17 [2 r.], s. 778, Iac 2/21; SkarKaz 156a [2 r.], 455b.

ofiarować z czego (2): ſćiągnął rękę ſwoię ku ofiárowániu napoynemu/ y ofiárował ze krwie iágody winney. Leop Eccli 50/16. Cf »ofiarować (Panu) Bogu«.

ofiarować komu (103), czemu [= imieniowi bożemu] (5): Dobrowolnie będę ofiarował tobie TarDuch D8v; WróbŻołt Q4, Q4v [2 r.]; Toć powiáda Pan: Wypuść lud moy że mi offiáruie. Leop Ex 8/20, Ex 9/1, 13, Ps 65/15; BibRadz Ion 2/10; BielKron 12v; SarnUzn D7v; Iż prożno moy miły Pánie ábych ia tobie ofiárował woły y bárány/ y rozlicżne dáry/ iuż tego nie prziymieſz. RejAp 8v; iżći to ſlubuię/ co mię kolwiek pirwey potka z domu mego/ gdy ſie napirwey wrocę do niego/ to będę ofiárował imieniowi twemu. RejPos 343, 39v, 102v, 343; RejZwierc 202; BudBib 1.Esdr 4/2; SkarŻyw 479; CzechEp 222; SkarKaz 155b, 315b. Cf »ofiarować Bogu«, »ofiarować [co] Bogu«, »ku czci ofiarować«, »ofiarować ofiarę« (może zależne od rzeczownika).

ofiarować ku czemu (8): á który pilen roſkazánia/ ofiáruie ku zbáwieniu. BudBib Eccli 35/1. Cf »ofiarować ku czci«, »ofiarować ofiarę«.

ofiarować na co (4): Pan/ záwżdy roſkázował ſobie báránki ofiárowáć ná vbłagánie grzechow RejAp 52; Figurá dwu wroblow ktore ofiárowano/ ná ocżyſcienie trędowátego. RejPos 103v marg; BudBid Lev 7/12. Cf »ofiarować ofiarę« (może zależne od rzeczow).

ofiarować przez kogo (1): vmyślił ofiáry zá grzech ſwoy przez kápłany ofiárowáć SkarKaz 349b.

ofiarować za kogo, za co (15): do koſcyołá wſſedł/ y ofyárował zá ſyę y zá czterzech inych KromRozm II v2; Leop Ez 43/19; Ale do wthorego [przybytku wchodzi] raz ná każdy rok ſam kápłan nawyżſzy/ nie bez krwie/ ktorą ofiáruie zá ſię y zá obłędliwośći ludu. BibRadz Hebr 9/7; Bog [...] roſkazał Moiżeſzowi/ áby ná końcu káżdego mieſiącá ofiárowáli Zydowie kozłá zá wyſtępek Boży BielKron 463, 38, 38v; RejAp 60v; WujJud 233; Záś ćielcá zá grzech ofiárowáć będzieſz co dźień zá ocżyśćienie BudBib Ex 29/36, Lev 14/12, Num 29/31, 34; ArtKanc D18; WujNT Hebr 9/7. Cf » ofiarować ofiarę« (może zależne od rzeczownika).

W porównaniu (1): Kto dobrodzieyſtwá oddawa wdzięcżnośćią/ iákoby ofiárował mąkę BudBib Eccli 35/2.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować baran(k)a (9), bydło (4), chleb, cielca (8), cor(k)ę (3), dobytek (2), dziesięcinę (2), jednorodnego, kadzenie (wonne kadzidło) (2), kadzielnicę, kosz przasnych chlebow, kozła (6), krew (9), mąkę (4), mięso, mleko, nieludzkości (brzydliwości) eipskie (2), ogień (2), omer zboża (zboże) (2), owcę (4), pierwastki, pierwociny rąk, pierworodne z wołow i owiec, ptastwo, skopu (2), syna (Izaaka) (23), tlustość ofiar, wino (3), wołu (8), wonności, wrobla (2), żemłę; ofiarować ze krwie jagody winnej, ze złego nabycia; ofiarować ku wonności (2), ku zbawieniu; ofiarować na dziękowanie, na oczyścienie trędowatego, na ubłaganie grzechow, na wonność słodkości; ofiarować przez kapłany; ofiarować za grzech(y) (10), za lud (2), za ludzkie niewiadomości,, za obłędliwości ludu, za oczyścienie, za umarłe, za występ(ek) (2); ofiarować z wielkiej chuci, dobrowolnie, hojnie, we wszej ochocie dusze, po prożnicy, skrycie, w sprawiedliwości, ustawicznie (2), według zakonu.

Zwroty: »baranka (wielkonocnego) ofiarować« = pascha immolare Vulg [szyk zmienny] (16): a cżwártégonáſcie dnia będziecie ofiarowatz baranka k wiecżoru. OpecŻyw 86v; Izaſz niewieſz/ iż Zydowie wſzyſcy offiárowáli Báránká wielkonocnego KrowObr 183, 182, 182v, 183 [4 r.], 183v, 184v, 185; Leop Mar 14/12; LatHar 705; WujNT 176 marg, Luc 22/7, s. 287.

»ofiarować (Panu) Bogu, Panu, Jehowie« [w tym: z czego (1)] = sacrificare Domino Vulg [szyk zmienny] (10:5:3): wyedno ſzwyąto [...] przyſzedl ku oltarzouy ofyarouacz panu bogu PatKaz III 104v; KłosAlg D2; KromRozm I N4; á [Abram] ná znák obiecáney źiemie opiſſaney ad Páná/ ofiárował Pánu Leop Gen 15 arg, Ex 8/25, 27, 28, 29, 1.Reg 16/2; A ták wy też ofiárowáć bedźiećie Pánu ze wſzytkich ſwych dźieſięćin co weźmiećie od ſynow Izráelſkich BibRadz Num 18/28; Poydzyem ná puſzcżą będzyem ofiárowáć Bogu náſzemu BielKron 29, 30; Ofiárowáć Iehowie przyſzedłem BudBib 1.Reg 16/5, 1.Reg 15/21, 16/2; CzechRozm 48v; SkarŻyw 480; CzechEp 222.

»ofiarować [kogo, co] Bogu (a. Panu Bogu), Panu, Jehowie, przed Panem (Bogiem)« = immolare a. libare a. offerre Domino, offerre coram Domino, sacrificare Domino (Deo) Vulg, PolAnt; immolare coram Domino, offerre ante Dominum Vulg; facere oblationem Domino PolAnt [szyk zmienny] (30:20:5:6): PatKaz II 44; RejPs 39, 83v; y nyeuczynił tego máyąc lutoſć nád krolem/ á bydło chcąc ofyárowáć Bogu. KromRozm I N4v; KromRozm II k4v; A nápuśćiwſſy wody/ vmyią w niey Aáron y ſynowie iego ręce y nogi ſwoie/ [...] gdy będą mieli przyſtępić do ołtarzá/ żeby ná nim offiárowáli wonne kádzidłá Pánu Leop Ex 30/20; Nádáb y Abiu/ pomárli gdy offiárowáli ogień cudzy przed Pánem. Leop Num 26/61, Ex 8/26, Lev 2/8, 14/12, Num 6/14, 16 (19); BibRadz Lev 7/29, 12/7, 19/5, I 71b marg, Lev 23/16 (12); Abel [...] około páſienia dobytká ſie obierał/ s ktorego mleko y pirworodne dobytki Pánu Bogu ofiárował BielKron 2v, 7, 32v, 37v, 51 [2 r.], 465; RejPos 343; BiałKat 351; RejZwierc 264v; Nie będą offiárowáć Iehowie winá BudBib Os 9/4, Lev 6/21, 7/11, 17/5, 21/21; SkarŻyw 262, 492; ZawJeft 6; LatHar 251; Ieſli ná on czás kośćioł był iáſkinią zboycow dlatego/ że w nim przedawano y kupowano rzeczy ktore miano Bogu ofiarowáć WujNT 167, Hebr 11/4; SkarKaz 120b, 157b, 488b; SkarKazSej 668b.

»ofiarować całopalenie« = immolare a. offerre holocaustum PolAnt (8): Ołtarz z ziemie vcżyniſz mi/ y ofiárować będzieſz ná nim cáłopalenia twoie BudBib Ex 20/24, Lev 7/8 [2 r.], 14/20, Num 29/36, Deut 27/7, 1.Par 16/40, 21/24.

»ofiarować ku czci (a chwale)« [w tym: bożej (3), Bogu (2)] [szyk zmienny] (5): gdzye też Abráám ołtarz zbudował y drew nakładł ſpalić á ofiárowáć Izááká ku cżći á chwale Bożey. BielKron 13; będzyecie ſpiewáć á trąbić nád ofiárámi wáſzymi/ áby wam były ku wſpámiętániu Bogá wáſzego iż mu ku cżći ofiáruiecie. BielKron 39v, 12v, 13; RejPos 179v.

»ofiarować dar« = offerre donum a. munus Vulg [szyk zmienny] (5): Leop Deut 12/6; RejAp 8v; ABowiem káżdy Arcykápłan z ludźi wźięty/ dla ludźi bywa poſtánowion w tym co ku Bogu należy: áby ofiárował dáry y krwáwe ofiáry zá grzechy. WujNT Hebr 5/1, Hebr 8/4, 9/9.

»ofiarować ofiarę, obiatę, ofiarą« [w tym: komu (35), ku czemu (2), na co (1), za kogo, za co (4); ofiarę albo obiatę (1)] = immolare hostiam, offerre oblationem a. sacrificium, sacrificare sacrificium Vulg, PolAnt; immolare sacrificium a. victimam, offerre hostiam a. victimam Vulg; facere oblationem PolAnt [szyk zmienny] (94:4:2): Ototz iá iuż tobie zákonnych offiár nieoffiaruię/ ale cialo moie niewinné/ na krzyżu okrutnie rozbiteé. OpecŻyw 139v; PatKaz II 44; WróbŻołt 4/6; RejPs 39, 80v, 83v; KromRozm II i3v, 1, 12v; Thego ſie ſtrzeſz ábyś nie ná káżdym mieſcu kthoreć ſie zda/ offiárował zupełnych offiár twoich Leop Deut 12/13; Ná wielkim ołtharzu offiáruy zupełne offiáry Báránkowe/ y zbożne wiecżorne Leop 4.Reg 16/15; Przyſtąpił tedy Sálomon do Ołtarzá miedziánego [...] y offiárował ná nim tyſiąc offiar Leop 2.Par 1/6, Gen 8/20, 22/2, Ex 30/9, Lev 8/18, Num 6/14 (41); Zbudował tedy Noe Ołtarz Pánu/ [...] á ofiárował ofiárę ná ołtarzu onym. BibRadz Gen 8/19, Gen 22/2, Lev 7/29, 19/5, 23/16, Num 15/3 (12); BielKron 32v, 36v, 38, 39, 76; SarnUzn D3; RejPos 210v; KuczbKat 190; w Kśięgách Máchábeiſkich cżytamy/ że ofiárowano zá vmárłe ofiárę. WujJud 240, 150, 237v; vſmáżoną obiátę kęſámi ofiárowáć będzieſz ná wonność słodkośći Iehowie. BudBib Lev 6/21, Lev 7/11, 14/20, 17/5 [2 r.], 21/21, Deut 33/19 (11); ReszPrz 19; Ze/ co mi drógę zaydźie/ będę ofiárował Bogu ofiárą krwáwą. ZawJeft 6; W ſtárym zakonie mowi Hieronym ś. ktorzy ofiáry zá lud ofiárowáli/ nie tylko w domiech ſwych nie bywáli/ ále ſię y od żon ſwych do czáſu odłączáli WujNT 194; iáko ofiáry Zydowſkie/ y potráwy báłwáńſkie/ pierwey ofiárowano/ niżli ich pożywano. WujNT 604, 39, Act 7/42, Hebr 5/1, 9/9, 10/1 (10); JanNKarGórn G4; SkarKaz 158a, 349b.

»ofiarować [co] za ofiarę« (1): Szedſzy tedy Abráhám wźiął ſkopu onego/ y ofiárował go zá ofiárę paloną [obtulit cum in holocaustum] miáſto ſyná ſwego. BibRadz Gen 22/13.

»ofiarować paschę« (2): BielKron 30; Y przyſzedł dźień Przaſnikow/ ktorego było potrzebá ofiárowáć Páſchę [in qua necesse erat occidi pascha] WujNT Luc 22/7.

Szeregi: »poświącać i ofiarować« (1): ále ná káżdym mieyſcu poświącáią y ofiáruią imieniu moiemu ofiárę cżyſtą. ReszPrz 19.

»ofiarować, (i, a) zabić« = necare et offerre Miech [szyk 4:3] (7): MiechGlab 21; iáko teſz oni żydowie z roſkazánia páńſkiego niezárázem onego Báránká wziąwſzy zábili/ ofiárowáli/ y krwią iego odrzwie ſwoie mázáli/ ále tzekáli wietzora KrowObr 185; RejPos 179v, 331v; SkarŻyw 286; gdy mu Pan Bog ſyná ták miłego [...] brał/ y ofiárowáć go á zábić ſobie ręką oycowſką kazał. SkarKaz 45a; SkarKazSej 668b.

β. Przynosić (przynieść) dar ofiarny [w tym: kogo, co (95); intransit. (5)] (98): OpecŻyw 25, 26v; a gdy ſyna ofyarouala dwoye ſynogarląth ofyarouala a dwye goląbyczky PatKaz III 131; SeklKat V4v; Ieden woz dárowáli dwoie Kśiążąt/ á káżdy po iednym wołu á offiárowáli ie przed Przybytkiem. Leop Num 7/3, Lev 1/3, 10, Deut 18/3; BibRadz Ier 41/5; Dniá oſmego wzyął dwu báránu niepomázánych/ tho ieſt zdrowych/ y owcę rocżną/ mąki y oleiu/ ofiárował to v drzwi kościelnych BielKron 37, 32v, 37, 62v; BudBib Num 7/18.

ofiarować czego [funkcja supinum = do ofiarowania] (1): gdy ieżdżáłá z mężem ſwym ofiárowáć ofiáry vrocżyſtey [ad immolandum hostiam]. BudBib 1.Reg 2/19.

ofiarować dla czego (2): Kthorzy napierwey żony ſwe porzucáć poczęli/ á dla oczyśćienia ſwoiego ofiárowáli ſkopy/ áby mieli przeiednánie. BibRadz 3.Esdr 9/20. Cf »ofiarować na ofiarę« (może zależne od rzeczownika).

ofiarować z czego (3): Tego ktory offiáruie ze źle nábytego/ ofiárá ieſth zmázána Leop Eccli 34/21. Cf »ofiarować ofiarę« (może zależnie od rzeczownika).

ofiarować komu (22): wſſakos mily oytcże odpuſſcżál żydom ijch zloſci/ gdy tobie owce/ woly/ ij kozly offiarowali OpecŻyw 139v; dáleko ſtego będzieſz miał poczćiwſſe ofiáry niżli gdyć wkoſćiele Sálomonowem ofiárowáli rozmáići krolowie. RejPs 99; Leop Lev 14/23, Num 6/10; KuczbKat 405. Cf »ofiarować dar«, »ofiarować Panu«.

ofiarować ku czemu (8): Offiárował y drugiego báráná/ ku poświęcániu kápłanow Leop Lev 8/22; Odliczćieſz od dniá pierwſzego po Szábáćie/ w ktoryſćie ofiárowáłi [!] Omer ku podnoſzeniu/ ſiedḿ niedźiel zupełnych. BibRadz Lev 23/15. Cf »ofiarować dar«, »ofiarować ku ofierze«.

ofiarować na co (9): Też ofiárowáli rozmáite naſienia ktore zyemiá płodzi/ ná cżynienie dzyęki Pánu Bogu. BielKron 39. Cf »ofiarować na ofiarę«.

ofiarować przez kogo (1): Racż boże niebieſki ten dár vbogi przyiątz laſkawie od ſyna twégo milego/ ktory tobie dzis przez mię ſlużebnicżkę ſwą ofiaruie. OpecŻyw 26v.

ofiarować za kogo, za co (26): MurzNT Luc 5/14; roſkaże onemu ktory ma być ocżyſzcżony/ by offiárował zá ſie dwá wroblá żywe Leop Lev 14/4; Y weźmieſz ćielcá kthoregoby ofiárowano zá grzech: y ſpaliſz go ná mieyſcu oſobliwym domu krom Swiątnice. Leop Ez 43/21, Lev 8/14, 14/12, 21, Num 6/12, Ez 43/22, 25; BibRadz 1.Reg 6/8; BielKron 37v; WujJud 233; vkaż ſię Arcykápłanowi: y ofiáruy zá oczyśćienie twe to co roſkazał Moyzeſz WujNT Mar 1/44. Cf »ofiarować na ofiarę« (może zależne od rzeczownika), »ofiarować Panu«.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować baran(k)a (11), cielca (15), czaszę, drzewo cedrowe, dziesięcinę (2), gołębięta (gołębiczki) (3), izopu snopek, kadzidło, klenoty, kozę, kozia (6), kreple, mąkę, misę, nasienia, nić jedwabiu, omer, owcę (3), placki (2), ptaki, samca, skopu (5), synogarlęta (synogarlice) (2), wołu (4), woz (2), wrobla (2); ofiarować dla oczyścienia, dla wypełnienia ślubu; ofiarować z bydła, z dziesięciny (2), z majętności ludzi ubogich, z owiec, z wołu, ze źle nabytego; ofiarować kapłanowi, księdzu; ofiarować ku paleniu, ku poczciwośći, ku podnoszeniu, ku poświęceniu (kapłanow, ołtarza) (2); ofiarować na czynienie dzięki, na poświącanie ołtarza; ofiarować za dzieci, za grzech (17), za łaskę, za oczyścienie (2), za pokoj, za wonność, za występ.

Zwroty: »ofiarować dar« [w tym: komu (7), ku czemu (2)] = offerre munus Vulg, Modrz; vovere oblationem Vulg; offere oblationem PolAnt [szyk zmienny] (21): OpecŻyw 26v; Wyborni kxiążęta twoi [...] będą tobie dary ofiarować. WróbŻołt 67/30; ábyſćie temu doſyć czynili ofiáruiąc mu dáry ku poczćiwoſći iego RejPs 112; Leop Num 6/21, 7/2, 11, Eccli 35/14, Matth 5/24; ále idź á vkaż ſie kápłanowi/ á ofiáruy dar ktory roſkazał Moiżeſz ná ſwiádectwo im. RejPos 45; KuczbKat 315; BudBib Lev 6/20, Num 7/19; CzechRozm 246v [2 r.]; ModrzBaz 64v; WujNT Matth 5/24, 25, s. 18 marg, Matth 8/4, s. 34; Nie kłániay mi ſię/ mowi Chryſtus/ [...] áni mi ofiáruy dáru żadnego: ieſli ſię z brátem nie zgodźiſz. SkarKazSej 672a.

»ofiarować ofiarę, ofiary (G)« [w tym: z czego (2)] = offerre hostiam a. oblationem a. sacrificium a. victimam Vulg [szyk zmienny] (12:1): MurzNT 16 marg [2 r.]; Ieſli kthory cżłowiek zwas będzie offiárował offiárę Pánu: thedy z bydłá tego/ to ieſt/ z wołow z owiec offiárowáć te offiáry będzie. Leop Lev 1/2; Kto offiáruie offiárę z máiętnośći ludzi vbogich/ ieſt iako ten co zábija ſyná przed oblicżnoſćią iego oycá. Leop Eccli 34/24, Lev 2/1, 4, Num 7/10, Deut 18/3; BibRadz Ez 45/13; BielKron 39; BudBib 1.Reg 2/19; Każe mu Pan ofiárowáć ofiárę zakonną [...] iż ieſzcze nie byłá vſtáwiona ofiárá oná święta nád świętymi WujNT 34.

»ofiarować [co] na ofiarę, na obiatę, ku ofierze, za ofiarę« [w tym: za kogo, za co (7), dla czego (1)] = offerre pro sacrificio Vulg, PolAnt; facere in oblationem a. sacrificium PolAnt (5:3:4:2): Leop Lev 14/30, Num 6/11; Przytemże chlebie ofiárowáć maćie ſiedm Báránow łońſkich zdrowych [...] ku paloney ofierze Pánu BibRadz Lev 23/18, Lev 15/15, 23/19, Num 15/8, 24; A gdy iey [niewiasty, która porodzi] cżás przyſzedł ocżyścienia/ ofiárowáłá zá dzyeći báránká rocznego ná obiátę BielKron 37v, 37v, 38, 38v [2 r.], 39; tedy będzie ofiárowáć ná ofiárę dziękowną plácki przáſne oliwą rozmieſzone BudBib Lev 7/12.

»ofiarować [co] Panu (Bogu), Bogu, Jehowie, przed Panem« [w tym: za co (3)] = immolare a. offerre coram Domino, offerre a. vovere Domino Vulg; facere in oblationem Domino PolAnt; offerre Deo Modrz [szyk zmienny] (12:2:1:2): RejWiz 155; tedy weźmie báránká ná offiárę/ [...] y dzieſiąta cżęść mąki białey [...]/ y kuátherkę oleiu/ y dwie ſynogárlice [...]: y offiáruie to kápłanowi oſmego dniá ocżyſzcżenia ſwego v drzwi Przybytku ſwiádectwá przed Pánem. Leop Lev 14/23; nád timy rzeczami był poſtánowion/ ktore z dobrey woley ofiárowano Bogu Leop 2.Par 31/14, Ex 30/13, Lev 1/2, 5, 2/1, 19/21, Num 6/21; BibRadz Lev 4/3, 23/18, Num 15/24, I 111a marg, 1.Esdr 3/5; Abráám iáko práwy kápłan pocżął dzyeſięćiny Pánu Bogu ofiárowáć. BielKron 7; Káżde podnoſzenia święte/ ktore ofiáruią ſynowie Izráelowi/ Iehowie/ dałem tobie y ſynom twym BudBib Num 18/19; ModrzBaz 64v.

Szereg: »przynieść a ofiarować« (1): kazał mu kápłan przynieść á ofiárowáć dwu wroblu żywych y drzewo Cedrowe/ Izopu ſnopek y nić iedwabiu cżyrwonego. BielKron 36v.
Przen (2):

ofiarować czym (1): Ofiárá zbáwienna ieſt/ ſtrzedz przykazánia Bożego/ [...] á zmiłowánie ofiárowáć offiárámi zá nie ſpráwiedliwośći Leop Eccli 35/3.

Zwrot: »ofiarować ofiarę« (1): á kto cżyni miłoſierdzie offiáruię [!] ofiárę [offert sacrificium]. Leop Eccli 35/4.
γ. Dokon(yw) symbolicznego ofiarowania dziecka przez przyniesienie do świątyni i złożenie daru ofiarnego [kogo] (10): PatKaz III 131; Gdy go [Jezusa] ofiárowáli do KOśćiołá Bożego/ Spráwiedliwy Symeon wźiął ná łokćie iego ArtKanc C9v; DZiśieyſzego dniá Błogoſłáwiona Pánná Márya/ dźiećiątko Páná IEzuſá ofiárowáłá w Kośćiele LatHar 402; SiebRozmyśl Gv, G4v.

ofiarować czemu [= komu] (1): twé boſkié wielmożnoſcij/ ſyna twégo ij mego wedle zakonu twégo ofiaruię OpecŻyw 26v.

ofiarować ku czemu (1): Potym dzyeciątko to Páná Iezuſá XL dniá mátká do kościołá ofiárowáłá ku ocżyścieniu BielKron 138.

Zwroty: »ofiarować Bogu« (2): panna Maria/ pokornie poklęknęla ofiaruiątz bogu oyttzu iego iedynego ſyna OpecŻyw 26v, 25v.

»ofiarować przed Panem« (1): Thedy nieſli go do Ieruzalem/ áby go poſtáwili á ofiarowáli przed Pánem. RejPos 55v.

δ. O ofierze Melchizedeka [co] (16): Iż iáko Melchizedek offiárował chleb y wino/ ták teſz P: Kryſtus ofiárował ćiálo y krew ſwoię ná krzyżu. KrowObr 180, 180, 183v; Bo oná krwáwa ofiárá ktorą ná krzyżu vcżynił/ nie wedle obycżáiu Melchiſedechowego/ ktory chleby y wino ofiárował/ ále wedle Aaronowego byłá. WujJud 150, 150; CzechEp 193 [2 r.]; SkarKaz 156a [3 r.], 158b.

W charakterystycznym połączeniu: ofiarować chleb i wino (13).

Zwrot: »ofiarować Panu Bogu, Bogu Ojcu« (2:1): WróbŻołt 118; Abowiem nieukázuie nam tego hiſtorya ſwięta/ áby Melchiſedek miał offiárowáć/ chleb y Wino Bogu oycu KrowObr 180; Zá ktore [zwycięstwo] kápłan Melchiſedech dziękuiąc/ ofiárował P. B. chleb y wino SkarŻyw 284.
Szereg: »wynieść abo (i) ofiarować« (2): Wynioſł ábo ofiárował chleb y wino: bo był kápłan Bogá nawyżſzego. SkarKaz 156a, 156a.
b. O śmierci Chrystusa na krzyżu [w tym: kogo, co (61); intransit. (2)] (64): Abowiem Kryſtuſá Syná Bożego żadne ſtworzenie offiárować niemogło/ áni przed oblitzność Bogá Oycá poſtáwić/ iedno on ſam. KrowObr 190.

ofiarować komu (31): Y Pan náſz ná krzyżu [...]/ niech vkażą gdźie ty ſłowá mowił: Oycze ia tobie ofiáruię. SkarKaz 155b, 155b marg. Cf »ofiarować Bogu«, »ofiarę ofiarować«.

ofiarować za kogo, za co (26): bo wſſytcy wy odemnie vciecżecie/ a iá poydę dám ſie ofiarowatz za wás. OpecŻyw 98v; KrowObr 51v; ktory [Krystus] zá złośći ludzkie żywot ofiárował z okwitym krwie wylaniem BielKron 200v; nie zá inſze [kapłan Bogu ofiaruje]/ iedno zá te zá ktore Pan Chriſtus ofiárował. WujJud 228v. Cf Zwroty.

W porównaniu (1): y rozlał kreẃ ſwoię/ á ofiárował ią/ iáko niewinny báránek/ Bogu Oyczu ſwemu. RejPos 122v.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować człowieczeństwo (4), Krystusa Syna Bożego, mękę, prośby, żywot; ofiarować dobrowolnie (2); ofiarować dla grzechow naszych (2), dla wybawienia rodzaju ludzkiego; ofiarować za człowieka, za grzechy (4), za wszystek świat, za złości ludzkie, za żywe; ofiarować na krzyżu (8), na ołtarzu krzyża (ofiary świętej) (7).

Zwroty: »ofiarować [kogo, co] Bogu (Ojcu) (a. Panu Bogu)« [w tym: za kogo (12)] = offerre Deo PolAnt, Vulg [szyk zmienny] (27): RejPs 165v; SeklWyzn D, f4; KrowObr 141v, 178v, 200v, 201; ktory przez duchá wiecznego/ ſámego ſiebie ofiárował nie nágánionym Bogu BibRadz Hebr 9/14; ofiárowawſzy onę wdzięcżną raz ná krzyżu dziwnie ſpráwioną ofiárę Bogu Oycu ſwemu/ iuż teraz ofiáruie nędzne á ſkruſzone ſercá náſze RejAp [14], 60v; gdj iuż dokońcżył wſzytkich ſpraw zbáwienia ludzkiego/ á chciał ie iuż zápiecżętowáć męką á drogą ſmiercią ſwoią/ á ofiárowáć ciáło ſwe Bogu Oycu ſwemu zá cżłowieká nędznego RejPos 5, [36]v, 47, 48, 103v, [105]v (15); CzechRozm 211; WujNT Hebr 9/14.

»ciało, krew ofiarować« [w tym: za kogo (4); ciało i krew (3)] [szyk zmienny] (9:5): Zbawicżiel naſz ſſwey miłoſczij Prziyął naſię yego złoſczij Ciało ſwe ophiarowaphſy Zanas ſwięthą krew roſzliawſy RejKup Q; ále offiárował ná krzyżu ſwe właſne y naſwiętſze ćiáło y krew. KrowObr 181, 180, 190; Ieſt też náſzym Biſkupem naywyżſzym/ ktory ſam ſwoię kreẃ zá nas ofiárował BibRadz *7; BielKron 134v; RejPos 5, 178v; gdy ſię zá nas dał okrutnie vmęcżyć/ ćiało ſwoie ofiárowáć racżył/ áby nas iuż wſzyſtkich wiecżnie poświęćił. ArtKanc N7; SkarKaz 155b, 158b.

»ofiarę, obiatę ofiarować« [w tym: komu (16), za kogo, za co (9)] = offerre hostiam Vulg [szyk zmienny] (18:1): a patrz natα przenaſwyαtſſᾳ obyatα ktorᾳ tobye ofyeruye [...] Ieſus kriſtus za grzechi bracyey ſwey. BierRaj 22v; RejPs 165v; KromRozm III K7v; KrowObr 178v, 200v, 201; ále ten iedenże raz ofiárowawſzy ofiárę zá grzech ſiedzi wiecżnie ná práwicy Bożey Leop Hebr 10/12; RejAp [14], 60v; RejPos [36]v, 47, 103v, [105]v, 139 (8); ktorą [ofiarę] tobie ofiáruie wielki Biſkup náſz/ święte dźiećiątko twoie/ Pan IEzus Chryſtus LatHar 271; WujNT Hebr 10/12.

»sam(ego) siebie ofiarować« [w tym: za kogo (4)] = semetipsum offerre PolAnt, Vulg [szyk zmienny] (21): SeklWyzn f4, g2; SeklKat P; Kryſtuſowi niepotrzebá ſię káżdego dniá offi[arow]áć/ ábowiem tho ras vtzynił/ gdy ſámego ſiebie offiárował. KrowObr 182v, 125, 141v, 200v; BibRadz Hebr 9/14; RejAp 90; Ponieważ Pan Chriſtus nie zá żywe tylko ſam śiebie ofiárował/ ktorzy ná on cżás przy męce iego byli: ále zá wſzyſtek świát. WujJud 228, 228v; iż tenże náſz iedyny Ofiárownik/ dla tego wźięty ieſt do niebá/ raz ſámego ſiebie ofiárowawſzy/ [...] áby ſie záwżdy przed oblicżnośćią BOżą vkázował zá nas. CzechRozm 181, 209v, 211; bo to vczynił raz/ ſámego śiebie ofiárowawſzy. WujNT Hebr 7/27, Hebr 9/14, 25, s. 770. Cf »sam siebie ofiarą ofiarować«.

»sam siebie ofiarą, ofiarę ofiarować« [w tym: komu (1)] [szyk zmienny] (2:1): SeklWyzn D; ktory ofiárowawſzy ſam ſiebie ofiárą wdzięcżną ná ołtarzu krzyżá ſwiętego/ y teraz nie prożnuie RejAp 71v; y ſam śiebie ofiárę y zábićie ofiárował zá nas SkarKaz 158b.

Szereg: »oddać i ofiarować« (1): poniewaſz Pan Kryſthus [...] iuſz przyſzedł y ſam ſiebie oddał y offiárował Bogu Oycu ras ná krzyżu. KrowObr 141v.
Przen: Umęczyć Chrystusa (2): ták teſz Kryſtuſá Syná Bożego/ wſzytká więlkość ludu offiárowałá/ to ieſt/ grzechy ſwoimi ná krzyżu ras zábiłá KrowObr 185.
Szereg: »ofiarować albo krzyżować« (1): A to nie dla tego piſali [doktorowie starzy o krzyżowej ofierze] áby Kryſtuſá znowu offiárowáć álbo krzyżowáć mieli KrowObr 191v.
c. W chrześcijaństwie [w tym: kogo, co (204); intransit. (68)] (272):
α. O ostatniej wieczerzy [w tym: kogo, co (32); intransit. (9)] (45): KromRozm III K5; ktory [kapłan] tego co Chriſtus vcżynił náśláduie; to ieſt ktory Páná Chriſtuſá/ iáko y on śiebie ofiárował/ takież ofiáruie. WujJud 245, 231v; CzechEp 193; WujNT Zzzzzv; A co Pan IEZVS czynił/ toż też Apoſtołom czynić kazał/ gdy rzekł: [...] Iam błogoſłáwił chleb/ y wy błogoſławćie. Iam ofiárował y wy ofiáruyćie. SkarKaz 155b, 155a, 156b marg, Oooo2a.

ofiarować komu (15): Y tákże ná tey wieczerzy oſtátniey/ ácz wźiąwſzy chleb nie mowi: Ia tobie Oycze ofiáruię: ále ſámą to rzeczą czyni/ chleb błogoſłáwiąc y ná ćiáło go ſwoie odmieniáiąc SkarKaz 155b, 155b. Cf »Bogu Ojcu ofiarować«, »Bogu [co] ofiarować«.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować za grzechy, ofiarować na pamiątkę (2); ofiarować obyczajem niewidomym i niekrwawym (niewymownym) (2), pod zwierzchnimi żywioły.

Zwroty: »Bogu Ojcu ofiarować« (1): Skąd znáć że P. Ieſus ná oſtátniey wieczerzy, wylewáiąc zá nas krew ſwoię, Bogu Oycu ofiárował. WujNT 110 marg.

»Bogu (Ojcu) [co] ofiarować« [szyk zmienny] (12): Ty powiedaſz iż ná oſtátetzney wietzerzy Bogu Oycu offiárował chleb y wino? KrowObr 182v, 181; Ofiáruię ia tu pod zwiérzchnimi żywioły Bogu Oycu ſwemu/ obyczáiem niewidomym/ y nie krwáwym/ ćiáło moié y kreẃ: tóż wy też czyńcie. BiałKat 343v; WujJud 149, 150, 245; LatHar 195 [2 r.]; że Pan Chriſtus ćiáło ſwoie święte ná ten czás Bogu ofiárował/ kiedy ie vczniom ku iedzeniu dawał. WujNT 286, 287, 589; SkarKaz 158b.

»ofiarować (nie) chleb i (ani) wino« [szyk zmienny] (6): PatKaz II 44v; iż Kryſtus dwoię offiárę vtzynil: Iednę bes rozlania krwie/ offiáruiąc chleb y wino/ á drugą krwáwą ná krzyżu KrowObr 182v, 181, 182v [2 r.]; SkarKaz 156b.

»ciało, krew ofiarować« [w tym: za co (1); ciało i krew (5)] [szyk zmienny] (14:6): czoſz to pan cryſtus vypelnyl w vyelky czwartek kyedy vyeme czyalo ſwoye ofyeroual PatKaz II 44v; BiałKat 343v, 346; WujJud 150; Pan ná oſtátniey wieczerzy ofiárował właſne ćiáło y krew ſwoię. WujNT Aaaaaa3, 286 [3 r.], 287 [2 r.], 373 marg, 589, Yyyyy; SkarKaz 155a, b.

»ofiarę ofiarować« [szyk zmienny] (11): WujJud 149, 179v, 228v, 245; LatHar 195 [3 r.]; Iż Pan Chriſtus ofiáruiąc duchowną ofiárę pierwey niżli ćierpiał/ nam ſámym (Apoſtołom y ich namieſtnikom) roſkazał toż czynić. WujNT 114, 287; SkarKaz 155a, 158b.

»sam siebie ofiarować« (2): Gdyż Iezus Chriſtus Pan Bog náſz [...] ofiárę Bogu Oycu ſam śiebie pirwey ofiárował/ y to ná pámiątkę ſwoię cżynić roſkazał WujJud 245; ReszPrz 17.

β. O mszy św. i jej najważniejszych częściach [w tym: kogo, co (170); intransit. (59)] (227): SeklWyzn g2 [2 r.]; KromRozm III K5; Abyſmy wtych offiárách przyięli y offiárowáli Páná náſzego Iezu Kryſtá Syná Bożego. KrowObr 177v; tzemużeś tego s piſmá Swiętego nieukazał/ [...] gdzie teſz wam offiárowáć roſkazał? KrowObr 182v; wy záſie gdy ofiáruiećie/ tedy ſwemu Báránkowi wykupienie duſz s Czyścá/ y grzechom odpuſztzenie przypiſuiećie? KrowObr 183, 123v, 125v, 177v [3 r.], 178 marg, 178v [2 r.] (32); OrzQuin Nv; BiałKat 126; którą [świątość ciała i krwie pańskiej] nie tylko rozdawáią/ ále też y ofiáruią wedle Páńſkiego roſkazánia. WujJud 150v, 148v, 149, 158, 179v, 231v (9); SkarŻyw 279, 329; ReszPrz 20 [2 r.]; Izali nie ofiáruiemy ná kożdy dzień? Ofiáruiemyć w prawdzie/ ále to czynimy ná pámiątkę śmierći iego. WujNT 773, 286 [2 r.], 287, 456, 760 [2 r.], 766, 773; SkarKaz 155a [2 r.], b [2 r.], 158b, Oooo2a.

ofiarować komu (54): Bo ktoryż kiedy z Biſkupow [...] ſtoiąc v ołtarzá mowił: Ofiáruiemy tobie Pietrzę/ ábo Páwle/ ábo Cyprianie? WujNT 456. Cf ofiarować komu ku czemu; Zwroty.

ofiarować komu ku czemu (1): Ták teſz áby ći Báránkowie (woſkowi) niepomázáni/ moc onę wzięli/ ktore my tobie ku poświęceniu offiáruiemy KrowObr 67v.

ofiarować za kogo, za co (49): powiadaią że go za grzechi naſze offiatuią [!] a on ſię ſam zanie offiarował y vmarł. SeklKat Y3v; Coſz dáliey do thych nowych Kxiędzow mowićie? Ten vrząd im dáiećie mowiąc. Aby ofiárowáli zá żywe y zá vmárłe? KrowObr 124v, 51, 75v, 119, 170v, 190v, 191, 197; Choć y w tym wyſtępu nie máſz: kiedy zá grzéſzné á nieupámiętháłé ofiáruiemy. BiałKat 354, 358v; WujJud 151; WujJudConf 148v; SkarŻyw 457; WujNT Hebr 5/3; Nie ofiáruią w niebie zá grzechy. SkarKaz 156b marg, 156b, 158a, 385b, Oooo2c. Cf Zwroty.

ofiarować w czym (1): názwał Láćinniki Heretyki Azymity/ iż wprzaſnym á nie wkwáśnym chlebie ofiáruią SkarJedn 244.

W połączeniach szeregowych (12): A ták vrząd kápłáńſki ná tym yeſt/ kázáć ſwyątoſcyámi ſſáfowáć/ błogoſláwić/ ofyárowáć/ y modlić ſye zá ludźye. KromRozm III K3, K7; ále go [Krystusa] znowu offiáruią/ mętzą y wemſzach ſwoich krzyżuią. KrowObr 185v, 179, 192v; To cżyńćie/ to ieſt/ nietylko rozdawayćie/ ále y poświącayćie/ y ofiáruyćie/ á ofiárowawſzy iedzćie ná pámiątkę moię. WujJud 148v, 147v, 179v, 235v, 238v; WujNT 287; SkarKaz 385b.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować Krystusa (Pana) (15), opłatek, służbę kapłańską, Syna Bożego (9), świątość ciała i krwie pańskiej; ofiarować za dalekie, za drugiego, za dusze ludzi (świętych) umarłych (2), za grzechy (14), za grzeszne, za kościoł, za krześcijany, za lud (3), za martwe, za nadzieję zbawienia, za niechrzczone, za niedbałości, za nieupamiętałe, za odległe, za rodzaj ludzki (2), za się (siebie) (2), za umarłe (ludzi) (17), za dusz wykupienie (i zbawienie) (2), za występki (4), za zdrowie, za zgorszenia, za żywe (13); ofiarować często, niekrwawym obyczajem (2), ustawicznie (2).

Zwroty: »baranka ofiarować« (5): wy báránká wáſzego ná káżdy dzień tyſiąc tyſięcy offiáruiećie. KrowObr 183, 187v, 188v, 189; ále báránká niepokalánego co dzień na ołtarzu krzyżá ofiáruię LatHar 194.

»ofiarować Bogu (Ojcu)« [w tym: za kogo (1)] [szyyk zmienny] (3): Tu nieſlyſzyſz nic/ áby kazał Bogu Oycu offiárowáć/ tylko iż krew ſwoię nowego teſtámentu krwią zowie KrowObr 190, 125, 179.

»ofiarować [co] Bogu (Ojcu), Panu (Bogu)« [w tym: za kogo, za co (5)] [szyk zmienny] (22:6): PatKaz II 39v; SeklWyzn a2v; Mſza papieſka ieſt wktorey powiadaią że kxieża offiáruią ſyna bożego bogu oyczu/ zażiwe/ vmarłe y zayne rzeczy SeklKat Y3, Y3; Wezmi moc Offiárowáć ofiárę Bogu y Mſze tzytáć KrowObr 124, 177v, 178v, 179, 179v, 183v, 188v, 189; BiałKat 351; KuczbKat 190, 245; WujJud 149, 228v, 237; Iſz w ofiárze táiemnic ktore przy Mſzy Pánu ofiáruią/ Chleb tyło á Wino z wodą mieſzáne/ ná ofiárę kłáść ſię ma. SkarJedn 317; SkarŻyw 510; ReszPrz 18, 19; LatHar 76; WujNT 114, 115, 453, 456 [2 r.].

»chleb i wino ofiarować« (3): A wy tylko ſámi Mſzarze chleb y wino offiáruiećie KrowObr 183; iż chleb y wino proſte/ y przed Conſekrácyą ich/ ofiáruią zá grzechy żywych/ y vmárłych. WujJudConf 180; CzechEp 193.

»ciało, krew ofiarować« [w tym: za kogo (2); ciało i krew (8)] [szyk zmienny] (21:10): PatKaz II 37v [2 r.] 39v [2 r.]; WróbŻołt H4; KrowObr 178, 179, 183v; oná moc ktorą máią Ciáło y Kreẃ Páná náſzego poświącáć y ofiárowác/ [...] wſzyſtek rozum ludzki przewyżſza KuczbKat 235, 190; Sam Auguſtyn S. o tey Ofierze [...] piſze/ [...] że miáſto onych wſzyſtkich ofiar ćiáło iego ofiáruią/ y ludźiem rozdawáią. WujJud 149v, 149v marg, 180, 236v, 244v [2 r.], L12v; CzechEp 193, 194; ReszPrz 18; WujNT 773; Słowo sſtáło ſię ćiáłem/ ábyſmy ćiáło Syná Bożego ofiárowáć/ y im gniew Boży vbłágáć mogli. SkarKaz 488b, 158b.

»ofiarować dar« [w tym: komu (1)] [szyk zmienny] (2): KromRozm III K5; Swięty thobie Boże dár offiáruiemy KrowObr 171.

»ofiarować [komu] kielich« (1): Potym kielich podnioſwſzy z Winem y z wodą/ ták mowiſz: Offiáruiemy thobie Boże kielich zbáwienny KrowObr 169v.

»w(e) mszy, na mszy ofiarować« [tym: kogo, co (9), komu (1), za kogo, za co (3)] [szyk zmienny] (10:1): WróbŻołt H4; SeklWyzn g2; SeklKat Y3; Powiedaſz ieſztze/ Iż nietym ſpoſobem/ y nietym vmyſlem tego Báránká ſwego martwego/ bes krwie/ ná Mſzy offiáruiećie KrowObr 187v; Zá vmárłe ludzi offiáruią wemſzach. KrowObr 190v, Vu3v; WujJud 244v [3 r.], Mm6; ktorzy [księża rzymscy] twierdzą żeby mieli ofiárowáć Kryſtuſá we Mſzy? WujJudConf 244v.

»ofiarę ofiarować« [w tym: komu, czemu (30), za kogo, za co (24)] [szyk zmienny] (57): SeklWyzn a2v; KromRozm III K5; Y offiáruyćie vbłagáiące Offiáry/ zá grzechy y wyſtępki ludzkie. KrowObr 124; ná offiáry weyrzy pánie łáſkáwie/ ktore tobie offiáruiemy. KrowObr 168v, 124, 125 [2 r.], 125v, 169v [2 r.], 170 (17); BiałKat 348v, 351, 353v, 358v, 366; KuczbKat 190, 245; [kapłaństwo Nowego Zakonu] nie krwáwą á vſtáwicżną onę ofiárę Ciálá [!] y Krwie Páńſkiey ofiáruie. WujJud 147v, 148v, 149, 156, 202, 226v [2 r.] (11); SkarŻyw 91 [2 r.], 337, 510; ReszPrz 18, 19; zá te [na śmierć wzdawane] naświętſzą ofiárę Páná Chryſtuſá pośrzedniká náſzego ofiárować każą ReszHoz 123; LatHar 107; WujNT 39, 114, 115, 287, 319 (8); Náśláduymy iáko możem kápłani/ ofiáruymy zá lud ofiárę: bo ácz ieſteſmy w zaſługę ſłábi/ áleſmy ofiárą czći godni. SkarKaz 158b, 158b [2 r.]; SkarKazSej 657b.

»sam siebie ofiarować« (3): Ze Pan Chriſtus [...] miáſto zábiiánia bydląt/ ſam śiebie ofiárowáć roſkazał. WujJud 149; WujNT 287; SkarKaz 158b.

Szeregi: »ani ofiarować ani mszej mieć« (1): nie godźi ſię bez Biſkupá áni ofiárowáć/ áni Mſzey mieć. ReszPrz 18.

»oddawać i ofiarować« (1): O Przenaświętſza Troyco/ rácż przyiąć tę [...] ofiárę/ ktorą tobie (z ſługámi twemi/ kápłany) oddáiemy y ofiáruiemy LatHar 107.

»poświącać i ofiarować« (3): KuczbKat 235; Moc święcenia bywa Kápłanom daná/ áby mogli Sákráment Ciáłá y Krwie Páńſkiey poświącáć y ofiárować WujJud 152, 180. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

αα. O mszy sprawowanej przez Chrystusa jako kapłana (13): P. Chriſtus y ofiáruie y ieſt ofiárą. WujJud Ll7v, 236, 236v marg; SkarKaz 158b.

ofiarować komu (1): obac że tę roznoſc ze chriſtus wſſwey mſzi offiaruie nam ſam ſiebie/ odpuſczenię grzechow naſzich gdi zwiarą prziſtępuiem. SeklKat Y3.

ofiarować przez kogo (5): iż mu [Chrystusowi] ſię iuż teraz przez ſię ofiárowáć nie godźi/ poſtánowił kápłany namiáſtki ſwe CzechEp 193; Muśi tedy być inſze ofiárowánie teyże iedney krzyżowey ofiáry/ wedle ktorego ſam P. Chryſtus przez ſługi ſwoie/ iáko kápłan wedle Melchiſedechá wieczny/ á nieodmienny/ ofiáruie. SkarKaz 156b. Cf »ofiarować ciało i krew«, »ofiarować ofiarę«.

Zwroty: »[przez kogo] ofiarować ciało i krew« (1): A táć ieſt Mſza ſwięta/ w ktorey ſam przez nas ſwoie ſługi/ y kápłáńſtwá iego ſprawce/ pod oſobą chlebá y winá ofiáruie/ ćiáło y kreẃ ſwoię SkarKaz 156b.

»ofiarować ofiarę [przez kogo]« [w tym: za kogo (1)] (2): y ofyáruye zá nas vſtáwicznye przez kápłany/ nye iną ofyárę/ yedno onę/ ktorą ná krzyżu ofyárował/ ácz inſzym obyczáyem KromRozm III K7v; Chryſtus záwżdy przez widome ſługi ſwoie kápłany ofiáruie tęż ofiárę co ná wieczerzy ofiárował. SkarKaz 156b marg.

»sam(ego) siebie ofiarować« (3): thak też ta była figura iż pan Ieſus miał ſam ſiebie ofiarowac pod oſobą wina y chleba. WróbŻołt 118; SeklKat Y3; KrowObr 178.

Przen (1): Y owſzem on [Chrystus] w nas ofiáruie/ bo iego ſłowo poświęca ofiárę/ ktorą ofiáruiem. SkarKaz 158b.
d. Przenośnie nawiązujące do różnych rodzajów ofiar: starotestamentowych, chrześcijańskich lub Chrystusowej) [w tym: kogo, co (189); intransit. (2)] (191):
α) Człowiek ofiaruje Bogu kierując się uczuciami religijnymi (138):

ofiarować komu (21): Koſczyelnich ſię ſlug radziemi. Iako by ſie ſpanem ziednaċ A czo by mu offyarowaċ. RejKup Nv; HistRzym 100v [2 r.]; Thu bárzo cudna náuká/ iáką ſpráwę mamy mieć ku Panu ſwoiemu w prośbach náſzych/ y co mamy ofiárowáć iemu RejPos 44v marg; ofiáruyże mu ten obiecány zakon iego/ ktory obiecał napiſáć ná ſercu twoim RejPos 180, A5, 47v, 103v, 216; WujNT 416. Cf ofiarować komu za co; »ofiarować ku czci«, »ofiarę ofiarować«, »Panu ofiarować«.

ofiarować komu za co (4): á s tym ſie mamy właſnie vkázáć temu ſwiętemu kápłanowi á temu Pánu náſzemu/ á to mu ofiárowáć zá tho ocżyſcienie ſwoye. RejPos 47v. Cf »Panu ofiarować«.

W połączeniu szeregowym (1): A on [Pan] głośnie woła przez Proroká gdzye ieſth/ y gdzye go ſzukáć/ y iáko go właſnie chwalić/ y co mu ofiárowáć/ y co y iáko káżde mu dáć ma RejPos A5.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować ciało, duszę, koronę (miłości) (2), majętność, odpoczynienie, dwa wrobliki to jest dwa zakony, zakon; ofiarować Duchu Św., kapłanowi (2), zbawicielowi; ofiarować za dobroci, za oczyścienie (2), za uleczene trądu; dobrowolnie ofiarować, wiernym sercem.

Zwroty: »ofiarować ku czci [Bogu; bożej]« (1): odpocżynienie to moie ofiáruię tobie/ ku cżći á chwale wiekuiſtey twoiey LatHar 44.

»ofiarować przed majestatem« (1): A tu ſie iuż pilno vcż [...] co też záſię ofiárowáć maſz przed ſwiętym Máieſtatem iego RejPos 215.

»ofiarę ofiarować« [w tym: komu (4), przez kogo (1)] [szyk zmienny] (6): Pyotr śwyęty też piſſe do krzeſciyánow/ Abyſcye ofyárowáli ofyáry duchowne/ przyyemne Bogu przez Yezuſá Kryſtuſá. KromRozm II 13; LubPs P3v marg; KrowObr 189v marg; á buduycie ſie też ná nim iáko kámienie żywe/ budowániem ſwym duchownym/ á duchowne ofiáry ofiáruiąc iemu RejPos 301, 47v; WujJud 226.

»Panu (Bogu) [co] ofiarować« [w tym: za co (3)] [szyk zmienny] (7): Co Pánu zá ſluby/ á iákie ofiáry zá dobroći iego ofiárowáć mamy. LubPs P3v marg; KrowObr 189v marg; RejPos 47, 215 [2 r.]; gdyż káżdemu wiernemu wolno iey [mszej] ſłucháć/ [...] á duchowną ofiárę Pánu Bogu ofiárowáć. WujJud 226; SkarŻyw 203.

αα) Człowiek, też Chrystus jako człowiek, ofiaruje siebie, swoje czyny, cierpienia itp. (72): a ktoz moze wiedzieć ktore ſą ſprawiedliwe vczynki ktore mamy offiarowac. WróbŻołt B7; KrowObr 190 [2 r.]; W ćichośći á w pokorze ofiárowáć mamy modlitwy RejAp Ff3; HistRzym 100v; WujJud 238; W tobie/ moy Pánie/ mam nádźieię ſwoię/ A przetoż ofiáruię/ Ządzą/ y z nią myśl moię GrabowSet Lv.

ofiarować komu (55), czemu [= imieniowi Bożemu] (1): tobiem ſamému kwiat mé cżyſtoſcij ofiarowała OpecŻyw 6; WróbŻołt B7; Ale ty chceſzli mile vbłágáć páná ſwego ofiáruy mu/ wierną myſl/ á wdzięcznoſć vmyſlu ſwoiego RejPs 75, 67v, 77v, 160, 172; Kiedy bys ſię vcziekl kniemu A pokorne ſercze iemu. Sprawą wiarą ofyarowal Prętko bys tam Lalkę poznał. RejKup g7, cc3; LubPs V2 marg, bb4; KrowObr 141v, 142, 165v; RejAp 8v [2 r.]; Pan [...] od dzyećinſtwá ſwego/ ták ſie iuż pocżął ſtháráć o zbáwienie náſze/ pokorząc ſie Bogu Oycu ſwemu/ á w nędzy á w niedoſtátku ofiáruiąc mu ono málucżkie á niewinne cżłowiecżeńſtwo ſwoie. RejPos 19v; vciecżże ſie z wiárá [!] mocną á z zupełną nádzieią k niemu/ iáko ku dobrotliwemu Oycu ſwoiemu/ ofiáruyże iemu mocną wiárę ſwoię RejPos 180, 29v, 37v, 47, 47v [2 r.], 48, 87v, 324; zbáwićielowi ſwemu/ wiárę ſwą/ y ſumnięnie ſwe/ záwzdy ofiáruiąc BiałKaz H; KochPs 176; SkarŻyw 70; ArtKanc M17; LatHar 27, 92; WujNT 200, Hebr 5/7; SiebRozmyśl H; SkarKaz 210b [2 r.], 457a. Cf ofiarować komu ku czemu; »ofiarować Bogu«.

ofiarować komu ku czemu (2): Podzmy co rychley dobywaymy ſkárbow/ á pokłon cżyniąc ofiáruymj iemu duſzę/ ćiáło y máiętność náſzę/ ku wſzelákiemu poddáńſtwu iáko pánu y Bogu náſzemu SkarŻyw 27. Cf »ku ćći ofiarować«.

ofiarować na co (3): A ná cżeść/ chwałę/ y vracżenie twoie/ ofiáruięć ćiáło y duſzę moię/ ábyś ie ty opánował LatHar 92, 27, 147.

ofiarować przez kogo, przez co (4): á vcż ſie też iż [...] maſz [...] ofiárowáć ie [prośby, chwały i modlitwy] przez ono wydáne ná ſmierć cżłowiecżeńſtwo Páná náſzego RejAp 156v. Cf »ofiarować Bogu«.

ofiarować za co [= jako co] (1): iż iedno ſercze cżyſte á ſkruſzone zá wdzyęcżną chwałę chce ofiárowáć Pánu ſwemu. LubPs N3v.

W połączeniu szeregowym (1): ile [Chrystus] cżłowiek Pośrzednik ieſt/ á ile Bog ieden z Oycem/ ile cżłowiek przycżynia ſię/ ofiaruie/ modli ſię/ ćierpi/ kreẃ przelewa. GrzegRóżn L4.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować ciało (10), człowieczeństwo, duszę (9), frasunki, izop (mirrę) serca (2), jałmużny, kadzidło modlitwy, karania, kwiat (ostatek) czystości (2), majętność (2), modlitwy (9), myśl (wierną, niewinną, pokorną) (4), serce (czyste, pokorne, stateczne, uniżone, wdzięczne, wierne, zapalone) (15), sumnienie (czyste) (2), uciski, uczynki (cnotliwe) (2), umysł, utrapienie, wdzięczność (czystość) umysłu (2), wiarę (mocną) (3), wolą, wyznanie, złoto wstrzymięźliwości, żądzą; ofiarować imieniowi twemu, krolowi, zbawicielowi; ofiarować ku poddaństwu; ofiarować na (wiekuistą) chwałę (3), na cześć (2), na uraczenie; ofiarować przez Chrystusa (Jezu Krysta) (2), przez człowieczeństwo Pana; ofiarować w cichości (2), łaską doskonałą, w pokorze (2), czystym sercem, wdzięcznie.

Zwroty: »oflarować [co] (Panu) Bogu (a. Bogu Ojcu), Panu« [w tym: przez kogo (2)] [szyk zmienny] (14:2): [łotr na krzyżu] a wſſakoż to wſſytko tzo wolnégo miál/ bogu milému offiarowál OpecŻyw 144v; LubPs N3v; Potym ábyś duſzę y ćiáło ſwe Pánu Bogu offiárował KrowObr 190, 91v, 191v, Ss2v; RejPos 134; Nád to vmyſl ſwoy ktory był powinien ofiárowáć Pánu Bogu/ ku pieniądzom y bogáctwu gi przykłáda. RejPosWstaw [1103], [1434]v; KarnNap C; SkarŻyw 106, [223], 298; CzechEp 101; Wſzákoż ofiáruy Pánu złoto wſtrzymięzliwośći y pobożnośći/ kádzidło modlitwy/ á mirrę ſercá ćichego y pokornego z iáłmużną. LatHar 197; WysKaz 39.

»[Bogu] ku ćći ofiarować« (1): Tobye ya ku ćći ku chwale nędzną duſſę moyę/ Záwżdy z vprzeymym ſercem ſwym wdzyęcżnye ofyáruię LubPs aa.

»ofiarę, ofiarą ofiarować« [szyk zmienny] (6:1): KrowObr Ss2v; áżebyſmy [...] ofiáruiąc iemu ná niewidomym Ołtarzu/ to ieſt/ ná ſercu ſwym/ [...] Ofiáry Duchowné OrzQuin N2v; RejPos 34; WujJud 238; pomázuie mu [tj. dziecku przy chrzcie] Kápłan wierzch głowy Krzyżmem świękym [!] [...] ná znák tego/ że ono iuż z innemi cżłonkámi Páná Chriſtuſowymi ieſt pomázáne [...]/ áby nád Szátánem [...] moc miáło/ á iżby ſie y modlitwy ſwoie ofiarowáło niepokáláną y wdźięcżną ofiárą Pánu Bogu KarnNap C; SkarŻyw 106; CzechEp 101.

»ofiarować przed majestatem« (1): A tu ſie też tego vcżyć mamy nędznicy/ ábychmy w ćichoſći á w pokorze ofiárowáli modlitwy ſwoie przed tym ſwiętym á ſtráſzliwym máyeſtatem Bogá żywiącego ná wieki. RejAp 72.

»ofiarować sam(ego) siebie« [szyk zmienny] (2): A chceſz tzynić offiárę Bogu/ offiaruyże ſámego ſiebie/ ktorego maſz w mocy KrowObr 189v; RejPos 15v.

ββ) Człowiek ofiaruje chwałę (29):

ofiarować komu (27): KrowObr 178v; Kthory mi ofiáruie chwałę/ vćći mię BibRadz Ps 49/23; Ofiáruy ty mnie chwałę/ mnie wyznaway/ Mnie dźięki wedle winnośći oddaway KochPs 75; ArtKanc D18v. Cf Zwroty.

Zwroty: »ofiarować ofiarę, obiatę (chwały)« [w tym: komu (20)] = offerre hostiam (laudis), sacrificare sacrificium (laudis) Vulg, PolAnt; immolare hostiam a. sacrificium Vulg [szyk zmienny] (21:1): O krolu naſz ſynu Dawidow/ [...] tobie będę ofiarował obiatę chwały TarDuch E3v; WróbŻołt 49/14, 106/22, 115/17; KromRozm II 12v, 13; Ofiáruy mnye Bogu ſwemu ty ofiáry chwały/ A w ſlubiech ſwych nawyzſſemu iuż bądź záwżdi ſtały LubPs N3, Y5, aa2; Leop Ps 28 arg, 49/14, 106/22; BibRadz Ps 115/17, Hebr 13/15; To iuż iákochmy ſie sſtáli krolmi y kápłany/ y iákie mu ofiáry ofiárowáć mamy/ iużechmy ſie náſłucháli. RejAp 55; WujJud 238; SkarŻyw 531; LatHar +8; WujNT Hebr 13/15, s. 801, 841, 853.

»ofiarować (Panu) Bogu, Panu« [w tym: przez kogo (4)] = immolare a. offerre Deo Vulg, PolAnt; offerre Domino Vulg [szyk zmienny] (14:1): Immola deo ſacrficium laudis: et redde altiſſimo vota tua. Ofiaruy ty panu bogu ofiarę chwały (koment) To ieſt, ciało, boże, to ieſt ofiara wſzelkiey chwały. WróbŻołt 49/14, 28/2; A przeto przezeń (rozumyey páná Kryſtuſá) ofyáruymy záwſſe Bogu ofyárę chwały/ to yeſt owoc/ warg wyznawáyących imyę yego. KromRozm II 13, 12v; Iż nye zwierzchowne chwały/ ále ſerdecżne vſthy ſwemi z wyelką ochotą Pánu wyznáwáć/ y ofiárowáć mamy. LubPs X2 marg; Vpominánie ludzi wiernych/ áby oni offiárowáli Pánu Bogu offiáry duchowne. Leop Ps 28 arg, Ps 49/14; BibRadz Ps 49/14, Hebr 13/15; WujJud 238; SkarŻyw 531; LatHar +8; WujNT Hebr 13/15, s. 841, 853.

γγ) Człowiek ofiaruje Chrystusa, jego ofiarę, zasługi, też: zasługi świętych (14):

ofiarować komu (12): gdzye mu też on nędzny cżłowiek ma ofiárowáć drzewo Cedrowe/ to ieſt/ ono drzewo okrutne/ ná ktorim ſie sſtáło zbáwienie iego RejPos 103v, 180 [2 r.], 215; á ofiáruymy mu s Sámuelem onego báránká wdzięcżnego iego Syná iego miłego Páná Iezuſá Kriſtuſá páná á zbáwicielá náſzego. RejZwierc 265v; ofiáruię tobie iedynego Syná twego doſyć vcżynienie wielce doſkonáłe LatHar 92, 42. Cf ofiarować komu na co; »ofiarować Bogu Ojcu«.

ofiarować komu na co (1): A ná nagrodę wſzelkiego niedbálſtwá y niedoſtátkow moich/ y záraz ná podźiękowánie zá wſzelkie dobrodźieyſtwá twoie/ ofiáruię tobie tegoż Syná twego niepokalánego żywotá ſpráwy LatHar 92.

ofiarować za kogo, za co (2): bogas k tobie przyciągnęla/ ktorégos s ciebie narodzonégo/ za odkupienijé cżlowiecżé na krzyżu ofiarowala OpecŻyw 184; Tych wſzytkich [patronów i przyczyńców] modlitwy y zaſługi ofiáruię tobie zá mię LatHar 42.

Zwroty: »ofiarować Bogu Ojcu« [szyk zmienny] (4): PatKaz II 39; Ale ty iedno weźmi przed ſię ſtałe á wierne ſerce ku temu Pánu ſwoiemu/ á ofiaruy Bogu oycu iego tę niewinną mękę iego RejPos 107, 58; ReszHoz 122.

»ofiarować przed majestat« (1): A ofiáruie ią [śmierć Chrystusa] z onym nędznym á vżalonym ſercem ſwoim przed ſwięty Máieſtat iego. RejPos 119.

β) Chrystus ofiaruje Bogu Ojcu (43):

ofiarować za kogo (2): á roſpomni iż on ią [mękę] też zá cię vſtáwicżnie ofiáruie ſtoiąc przed oblicżnoſcią iego/ á iednáiącći łáſkę v niego RejPos 107, 107 marg.

ofiarować za kim (1): Iezu ktorys prozby do oycza na krzyżu zwielkiem głoſem y płacżem za nami ofiarował. TarDuch C6.

Zwrot: »ofiarować [co] Panu« (1): y gdy vmárł Paweł S. zá Chryſtuſa/ on duſzę iego ofiárował Pánu/ mowiąc: Pánie tyś mnie tym wielkim dárem vcżćił/ otoſz teraz ia go zlichwą y z zyſkiem oddáię. SkarŻyw 583.
αα) Chrystus ofiaruje człowieka, jego uczyniki itp. (29): ofiárowawſzy onę wdzięcżną raz ná krzyżu dziwnie ſpráwioną ofiárę Bogu Oycu ſwemu/ iuż teraz ofiáruie nędzne á ſkruſzone ſercá náſze/ á pokorne á vniżone prośby náſze. RejAp [14], 71v [2 r.], 72 [2 r.], Ff3; iżeby ie [serce] ón ſam [Chrystus] ofiárował/ y nim rządźił/ iáko ſię iego naświętſzéy miłośći nalepiéy podoba. SiebRozmyśl H.

ofiarować od kogo (1): iáko Pan náſz modlitwy náſze wierne á pokorne od nas ná ſtolicy Boſthwá ſwego będąc/ ofiárowáć racży RejAp 73v.

ofiarować komu (18): cżyni cie Bogu oycu ſwemu s przeklętego á z odrzuconego ſtworzenia/ ſtworzeniem wdzięcżnym/ ſwiętym/ á bárzo miłym iemu/ ofiáruiąc mu cie poſpołu s ciáłem ſwoim ná onym ołtarzu krzyżá ſwego ſwiętego. RejPos 106, 106v, 130v. Cf »ofiarować Bogu«, »ofiarować za ofiarę«.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować cirpliwości, człowieka, modlitwy (7), nadzieję, owieczkę (2), prośby (4), serce (3), stałości, wiarę; ofiarować ustawicznie (2); ofiarować ojcu, społecznemu bostwu; ofiarować za syna(czka) (3).

Zwroty: »ofiarować Bogu (Ojcu), Ojcu« [w tym: za kogo = jako kogo (2), za kogo = na czyją intencję (1)] = offerre Deo Vulg [szyk zmienny] (13:1): PatKaz II 38: Sziednał je offiarą ſwoją Przeth ktorą ſnacż zanicz ſtoją Wſſytky tego ſwiata cznoty Ktore on dlia ſwey dobroty Za nas Ojczu offierował Gdy ċżiało ſwé na krzyż wydał RejKup Sv; A on ſam ieſt Biſkupem náſzym/ [...] ktory modlitwy náſze ofiáruie Bogu oycu LubPs Z2; on ie [serca nasze] záſię iáko iednacż á przycżyńcá náſz będzie ofiárował Bogu Oycu ſwemu RejAp 9; cżyni cie bráćiſzkiem ſwoim/ á ofiáruie cie Bogu Oycu ſwemu zá wdzyęcżnego ſyná iemu RejPos 166v, 106v, 122v, 131v, 139v, 166 (9); WujNT 1.Petr 3/18.

»ofiarować przed majestatem, przed majestat« (2:1): iż Pan ofiárował modlitwy náſze przed máyeſtatem Boſtwá ſwoiego ſpołecżnego RejAp 72, 72; Iż on ſzedſzy do Bogá Oycá ſwego tám iuż nas przynioſł á ofiárował poſpołu s ſobą przed Máyeſtat iego RejPos 130v.

»ofiarować za ofiarę [komu za kogo = jako kogo]« (2): A cżłowieká nędznego/ iuż thák odkupionego á wyzwolonego/ ofiárował znowu iemu/ zá wdzyęcżną ofiárę á zá miłego ſynacżká iego RejPos [344]v, 343v.

ββ) Chrystus ofiaruje swoje zasługi za człowieka [komu] (10): Potym ná koniec zwyćiężył Plebeuſzá/ tho ieſt dyabłá/ á zwyćięſtwo krolowi/ tho ieſt oycu niebieſkiemu ofiárował. HistRzym 84; ſzedł do niebá ſwego/ á do Bogá oycá ſwego/ ofyáruiąc mu ono cżłowiecżeńſtwo ſwoie/ y ze wſzytkimi ſpráwámi y zaſługámi iego. RejPos 107v, 107v.

ofiarować za kogo, za co (6): wezrzy [Boże] na tę náſwiętſſą modlitwę/ ktorą offiaruie tobie náwyſſy biſkup naſs/ dziécię twé pán naſs Iezus kryſtus/ za grzéchy bratow ſwych OpecŻyw 143v. Cf Zwrot.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować blizny, człowieczeństwo, krew, krwawy pot, modlitwę, pięć ran, sprawę odkupienia, śmierć, zasługi, zwycięstwo; ofiarować krolowi, ojcu niebieskiemu; ofiarować za grzechy, za umierającego człowieka (2), za upadek ludzki.

Zwrot: »ofiarować Bogu Ojcu« [w tym: za kogo, za co (5)] (6): Raczy dzyſzya roſzchyrzycz y offyerowacz twoyą gorzką ſzmyercz bogu oczczu nyebyeſſzkyemu ſathego thymraſz vmyerayączego czlowyeka PowUrb +2, +v; TarDuch C6; á on ſtoi ná práwicy iáko báránek niewinny á zekrwáwiony/ ofiáruiąc onę ſwiętą kreẃ ſwoię zá vpadek ludzki Bogu oycu ſwemu. RejPos 103, 82, 107.
γ) Święci, aniołowie ofiarują Bogu człowieka lub jego modlitwy (8): przeto o laſkaua pany yedyna nadzyeyo naſza twemu ſynouy nas poſtauywſzy wlaſcze ofyaruy PatKaz I 18.
Zwrot: »ofiarować Bogu, Panu, Panu Chrystusowi, Synowi« [szyk zmienny] (4:1:1:1): iam ofiarował twoię modlithwę Pánu [obtuli orationem ... Domino] Leop Tob 12/12; Swięći [...] máią być cżceni y wzywáni/ á że oni modlitwy Bogu zá nas ofiáruią WujJud 26v; O Páni náſzá/ pośrzednicżko náſzá/ orędownicżko náſzá/ [...] rácż nas Synowi twemu ofiárowáć. LatHar 485; Stąd iáśnie widzimy/ iż święći w niebie/ ofiáruią Pánu Chriſtuſowi modlitwy ludzi wiernych mieſzkáiących ná ziemi WujNT 851, Apoc 8 arg, Xxxxxv, Ccccccv.
δ) Człowiek ofiaruje człowieka (2): Leop 2.Tim 4/6; Boć mnie iuż ofiárowáć máią [ego enim iam delibor]/ y nádchodźi czás rozwiązánia mego. WujNT 2.Tim 4/6.
B. W kultach pogańskich i w odstępstwach od judaizmu zawierących elementy pogańskie; lustrare Mącz; devovere, inaugurare Calep [w tym: kogo, co (84); intransit. (61), bez dopełnień ze słowników (2)] (150): pirwy pałac był barzo cudny [...]/ wktorem byli bogowye Eipſztzy/ a tam ona panna Aſenech zawſze ofiarowała HistJóz B3; BielŻyw 42; MurzNT 73v; GliczKsiąż C7v; Ktorzy gdy wżięli wolu/ ktorego im był dął [!]/ offiarowáli go y wzywali imienia Bááłowego pocżąwſſy od záránku áż do południá Leop 3.Reg 18/26, 4.Reg 12/3, Is 57/5, 66/3; BibRadz Os 12/11, 1.Cor 10/20; Neury [...] zá Bogá Márſá chwalą/ á ſzáble y namioty zá obrázy poſwiącaią/ á ludzi ofiáruią. BielKron 8; A gdy było v Delfu/ vcżynili ofiárę Apolinowi/ ofiárował theż on kiy Brutus ze złotem BielKron 105v, 56v [2 r.], 103 [2 r.], 120, 147v; Mącz 24d, 153d; HistRzym 132v; RejPos 188; offiáruiećie dzieći w potokach/ pod zawieśiſtemi ſkáłámi. BudBib Is 57/5; iſz dyabłom ofiary cżynili y ſyny ſwe w ogniu ie paląc ofiárowali SkarŻyw 483, 41 [6 r.], 428, 429; Calep 316a, 517b; Y Buſiris bezbożny/ kiedy błagał bogi/ Nie dźiéćię ofiárował/ lecz to co ma rogi. GórnTroas 71, 21, 27; WujNT 1.Cor 10/20.

ofiarować dla czego (2): A widząc Ceſarz że Euſtháchius áni dla zwyćięſthwá áni dla náleźienia ſwych niechćiał offiárowáć/ [...] HistRzym 132v. Cf »ofiarować bogom«.

ofiarować komu, czemu (101): SeklKat E; Marſowi ofiáruieſz wieprzá/ Bachuſowi kozłá/ Iunonie pawá/ Iowiſzowi cielcá/ Apolinowi báranká/ Weneri gołębicżkę HistAl Kv, L4; GliczKsiąż N7, N8; Leop Ier 44/17, 19, 25; PIrrus w Tebáńſkim zamku/ gdy Pállás bogini/ Tám záwżdy ſławna byłá/ y z odpuſty ſwemi. Obiecał ſie po bitwie/ by iey ofiárował RejZwierz 25v; Roſkazawſzy áby budowáli ołtarze/ gáie y báłwány/ á áby im ofiárowáli świnie y bydłá nieczyſte. BibRadz 1.Mach 1/50, 2.Par 28/23; Mieli odpowiedź przez ſen/ iż ten narod będzye pánował ktory go [wolu] napirwey Dyanie w kościele ofiáruie. BielKron 103, 24v [2 r.], 54 [2 r.], 110, 153v, 338v; Pandicularis, dies, in quo omnibus diis communiter sacrificabatur, Wſziſtkich ſwiętych álbo wſziſtkich bogów dźień/ którego wſziſtkim ſpołek ofiárowáli pogáni. Mącz 275a; BudBib Ps 105/38, Is 40/20, 1.Mach 1/50; BudNT Act 14/18[17]; StryjKron 160; Cóż? ábo nie ſłuſzna rzecz ofiárowáć zmárłém/ A wielkié bogi błagáć cnéy dźiewice gárłém? GórnTroas 27, 21; WujNT Act 14 arg, 17, s. 455. Cf Zwroty.

ofiarować czym (2): Iliacis temporibus non supplicabatur thure, Nie ofiárowano kádzeniem czáſów Troyáńskich. Mącz 305d. Cf »ofiarować bogom«.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować baran(k)a (5), bydła nieczyste (2), cielca, corkę (9), dobytek (2), dzieci(ę) (dziatk(ecz)ki) (10), dzieweczkę, gołębiczkę, kij, klenoty, konia, kozę, kozła (3), krew, krolewnę, kurę, ludzi (człowieka) (2), męża, mięso, owcę (2), pawa, placek, psy, syna (9), świnią krew (3), świnię (2), wieprza, więźnie, włosy (2), wołu (5); ofiarować Apollinowi (2), Bachusowi (2), Beelfegor, Dyjanie, Hamonowi, Izydzie, Jowiszowi (2), Junonie, Jupiterowi, krolowej niebieskiej (3), Marsowi (4), Minerwie, Molochowi, obrzydłościam kenahańskim, piekielnicom, Słońcu, Werterze, zmarłemu; ofiarować dla nalezienia, dla oczyścienia, dla zwycięstwa (2); ofiarować za dziatki nowonarodzone, za grzech; ofiarować kadzeniem (2), winem; ofiarować obyczajem pogańskim.

Zwroty: »ofiarować bałwanom, diabłom, obrazom« = sacrificare idolis Vulg, PolAnt [szyk zmienny] (5:2:2): Bo będą pohańbieni od báłwánow ktorym offiárowáli Leop Is 1/29, Lev 20 arg, 4, Ier 44/23; BibRadz 1.Mach 1/45; Wiele teſz Izráelcżykow przyſtáli ná iego wiárę/ á ofiarowáli obrázom y pogwałćili świętá. BudBib 1.Mach 1/45; więtſzy to grzech roſpácżyć w wielkim á nieprzebránym miłosierdziu Bożym/ niſzli ten ktoryśćie popełniły ofiáruiąc Dyabłom/ á prząc ſię imienia Bożego SkarŻyw 125; 41; CzechEp 369.

»ofiarować [co] bałwanom, czartom, diabłom (a. diabelstwu), obrazom« = immolare daemoniis PolAnt, Vulg; dare idolis, offerre simulacris Vulg; sacrificare daemoniis PolAnt [szyk zmienny] (6:5:5:1): RejPs 158; KromRozm II e2; I ofyárowáli cżártom corki ſwe y ſyny/ Gdyż w wyętſſey zacnośći niż Pan/ był v nich bog iny. LubPs Y3v; I roźlali nyewinną kreẃ ſynow y corek ſwych/ Ofyáruyąc ye obrázom w ſtronách Kánáneyſkich LubPs Y3v; ieſiby ktory offiárował z plemienia ſwego ſyná ábo dziewecżkę báłwánowi Moloch/ ſmierćią niechay zginie Leop Lev 20/2, Act 7/41; BibRadz Ps 105/37, 38, 1.Cor 10/20; RejAp 166; BudBib Lev 17/7, Ps 105/37; Syny bowiém y corki ſwé ofiárowáli Dyabelſtwu KochPs 162; ktore [dziatki a niemowlęta] gdy bráć w vſtá tego/ co Dyabłom ofiárowano/ znátchnienia Duchá świętego niechćiáły/ zábijáć ie kazał. SkarŻyw 46, 503; WujNT 22, 1.Cor 10/20.

»ofiarować bogom (a. bogu), bogini« [w tym: dla czego (1), czym (1)] = sacrificare diis (deo) HistAl, Vulg, PolAnt; libare diis, lustrare divis, supplicare deo Mącz; immolare diis PolAnt [szyk zmienny] (20:1): dla tego wſtęp ná gory á bogu Hamonowi ofiáruy HistAl L4; Ale odpowiedzieli Ieremiaſſowi wſſyſcy mężowie kthorzy wiedźieli że ich żony ofiárowáły Bogom obcym Leop Ier 44/15; BibRadz 2.Par 28/23; Sistrum, Krziwy rożek ná xtałt trąby v Egyptów którey nádymáli gdy Bogini ſwey Iſidzie ofierowáli. Mącz 397b, 118d, 200c, 305d; Drugiego lepak dniá ſzedł Adryan Ceſarz do kośćiołá Báłwáńſkiego áby tám offiárował bogom dla zwyćięſtwá odzierżánego. HistRzym 132v; BudBib Ex 34/15, 3.Reg 11/8; Roſkazáli miłośćiwi Pánowie/ áby wſzyſcy Chrześćiánie/ ábo Bogom ofiárowáli/ ábo mękámi rozmáitymi zgubieni byli. SkarŻyw 40, 21, 40, 62, 402, 403 (10); WujNT 455.

»ofiarować [kogo, co] bogom (a. bogu), bogini(ej)« [w tym: od kogo (1), za kogo (1), ku czemu (2)] [szyk zmienny] (18:2): BierEz H3, L, L3; Weźmimy wzor á formę od pogánow/ ktorzy nye znáyąc prawdziwego Bogá/ záwſſe zá dzyatki nowonárodzone nyeco ofiárowáli bogom ſwym GliczKsiąż C7v, C7v; BibRadz I 203d marg; Kury ofiárowáli boginiey Dniowi/ iż y w nocy przepowiedáią ludzyom. BielKron 24v, 54, 61, [852], 121, 319, 321, 360; Catharmata, Lud który pogáńſtwo Bogóm ſwym ku vbłagániu ych zwykli ofiárowáć. Mącz 41b; Mola etiam far tostum et sale conspersum, Festus. Nieyáki plácek który pogańſtwo bogóm ſwym ofiárowáło. Mącz 229b, 229b; GórnTroas 71.

»(bogu) ku czci ofiarować« [szyk zmienny] (3): Kozłá Bachuſowi ofiárowali y palili ku cżći BielKron 24v; Homines immolare, Ku czći bogóm człowieká zábić y ofiárowáć. Mącz 229b, 166b.

»ofiarować ofiarę, obiatę« [w tym: komu, czemu (3)] = sacrificare sacrificium Vulg, PolAnt, immolare hostiam, offerre hostiam a. sacrificium Vulg [szyk zmienny] (8:1): Iam według ich báłwochwálſtwá niechciał ſie ſpráwowáć/ Ni onych ze krwie ofiar ich nigdy ofiárowáć LubPs D3; á imeś wyláłá Napoyną offiárę/ offiárowáłáś obiátę/ á wiec ſie dla thych rzeczy gniewáć niebędę? Leop Is 57/6, 3.Reg 18 arg, Is 57/7, Ier 44/21, Act 7/41; A iuſz niech nie ofiáruią ofiar ſwych cżártom z ktorymi ſię bląznili BudBib Lev 17/7, Is 57/7; Krol wedle obycżáiu Pogáńſkiego miał ofiárowáć ofiárę v Ołtarzá Słońcu. Phil C4.

Szeregi: »ofiarować, (i) kadzić« = immolare et suffire PolAni [szyk 3:2] (5): Lustrare divis, Bogóm kádźić/ ofierowáć. Mącz 200c; Ták też vcżynił wſzem żonam cudzoziemkam/ ktore kádziły y ofiárowáły bogom ſwoim. BudBib 3.Reg 11/8, 4.Reg 12/3, 15/35, 16/4.

»ofiarować a (i) palić« (2): Pſy iey [Dianie] ofiárowali á palili/ iż iey głádzili źwierzętá s ktoremi oná mieſzkałá. BielKron 24v, 24v.

Przen [komu, czemu] (3): boć nie mogę pocżćiwiey vmrzeć iáko ták k woli bogom wáſzym/ ktorym teraz ſwą niewinność ofiáruię BielKron 60. [Cf też OFIAROWAĆ SIĘ I.3. »ofiarować się bogom«.]
a) Oddawać cześć boską (2):
Szeregi: »służyć i ofiarować« (1): A widząc Ceſarz że Euſtháchius [...] niechćiał offiárowáć/ nápomionął go áby offiárował. Rzekł mu Euſtáchius. Ia Kryſtá páná mego chwalę/ á iemu ſámemu służę y offiáruię. HistRzym 132v.

»ani ofiarować ani czci wyrządzać« (1): Bo Kátholicy nie tylko obrázom świętych/ ále áni ſámym świętym nigdy nie ofiárowáli: áni im czći Bogu właſney nie wyrządzáli WujNT 456.

C. W islamie (w fałszywym pojęciu chrześcijanina o tej religii, nie zawierającej w swym rytuale składania ofiar) [co] (1): [Tatarzy] Pierwſze [święto] zową (Kniran to ieſt, offiary wielkonoczney, na pamiątkę gdy Abraham ociecz wiele narodow z roſkazania Boſkiego chciał offiarować y zabić ſina ſwego Iſaaka, na to ſwięto offiaruią ſkopy y ptaki. MiechGlab 21.
2. Da(wa)ć, (po)darować; złożyć (składać) okup; litare Vulg [w tym: kogo, co (120)] (125): Deferre munus alicui, Ofiárowáć nieyáki vrząd. Mącz 237c.

ofiarować komu (9): Abram ofiaruie mu dźieſięćinę z łupow. BibRadz Gen 14 arg; BielKron 157; SkarŻyw 593; A przed Licurgiem ieſcze/ kto żonę poymował/ Ten oycu ile kazał naprzód ofiárował. KochDz 108; Abowiem iáko kiedyby Krol Polſki/ będąc dźiedźicznym Pánem Kroleſtwá Szwedſkiego/ offiárował chudemu śláchćicowi tutecżnemu Arcybiſkupſtwo Veſalſkie we Szwecyey WysKaz 6. Cf ofiarować komu ku czemu; komu za kogo; Zwrot.

ofiarować komu ku czemu (1): Ten Melchiſedek ofiárował Abráámowi chleb y wino ku potwirdzeniu [tj. pokrzepieniu sił] BielKron 11v.

ofiarować komu za kogo, za co (2): Gdy by krol na kogo ſię rozgniewawſzy z ziemie go wygnał: á powinowáći wywołánego/ vcżyniwſzy iaki wieniec ofiárowáliby y zá onego wygnáńcá krolowi [...] SkarŻyw 278; Ráz Dráko nieiáki/ bogáty człek/ zá zlecżenie ſyná/ ofiárował mu pięć tyſięcy złotych. SkarŻyw 454.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować arcybiskupstwo, chleb (2), dziesięcinę, pięć tysięcy złotych, srebro, wieniec, złoto: ofiarować cesarzowi, krolowi, ojcu, ślachcicowi; ofiarować za wygnańca, za zleczenie syna.

Zwrot: »ofierować [komu] dary« (1): a potym Iozef wſſedł do domu ſwego y ofyerowali mu dary dzýrżąc wręku ſwoich HistJóz D.
Przen (57): Bowiem ten wizytki ſkárby/ y złotá dáruie/ Kto chęć/ ſzcżyrość/ vprzeymość/ s ſobą ofiáruie. StryjWjaz A2v.

ofiarować komu (3): tey pannye ofyaroual ſyna ſwego aby mu pod czaſem matką była PatKaz II 26v, 48; Tákowéż dobrodźieyſtwo ia wolny Polak/ dobrowolnie tobie niewolny Litwinie ofiáruię OrzQuin Q4.

a) (Za)dedykować utwór [w tym: komu (46)] (52): FalZioł +2v; Przec ci ktorzy nieiakie kżięgi [!] miedzi poſpolſtwo ludu wypuſzcżaią, niektorim ie panom znakomitim przypiſuiąc offiaruią. MiechGlab ktv, *2v; SeklWyzn 4v; Iż ty pioſnecżki Dawidá ſwiętego/ á zacnego Krolá y Proroká/ pod obronę W.P.W. poddawam y ofiáruię. LubPs A2; KrowObr A2; Libare etiam, Ofiárowáć/ też co pięknieyſzego á lepſzego z xiąg wybráć y zgromádźić. Id est, excerpere et libare, idem. Mącz 192a; SienLekAndr a3v; Thę tedy iákąkolwiek pracą ſwą/ Láſkáwy P. Miłoſzewſki/ vmyśliłem W.M. pánu j przyjaćielowi mnie oſobliwie łáſkáwemu ofyárowáć GrzepGeom B3, B3v; KwiatOpis A2v; WujJudConf 14 [2 r.]; Y owſzem zacny Ewán-ieliſtá Lukaſz S: [...] oboie kśięgi ſwoie/ to ieſt/ y Ewan-ielią y Dzieie Apoſtolſkie/ wyſokiego ſtanu cżowiekowi/ ná imię Theofilowi/ offiárował. BudBibKaw A2, A2 [2 r.], A2v; Strum A4v; BudNT przedm a2, a2v; ModrzBazBud II6; Zniwá ſwégo piérwſzy ſnop tobie ofiáruię/ Cny Myſzkowſki KochPs 2; SkarŻyw A2v; TEn wierſz niegdy od Oycá mego nápiſány/ [...] Woiewodo tobie Ofiáruię BielSenJoach 3; KmitaPsal ktv; Calep 818a; té kśięgi o Vrzędźie Márſzołkowſkim W. M. Pánu ſwému M. iáko Márſzałkowi Wielkiému ofiáruię. SarnStat 306, 454, 478, 848, 863; SkorWinsz kt; ZbylPrzyg ktv.

ofiarować miasto czego [= jako co] (1): to zebránié Práwá Rycérzkiégo z Státutów Koronnych W. M. mému M. Pánu miáſto honorarium ofiáruię SarnStat 421.

ofiarować za co [= jako co] (2): vmyſliłem to co v ſiebie mam zá naywiętſzą pocżtę ofiárowáć W. K. M. BibRadz *2; z druku one [nauki z Starego i Nowego Zakonu] ná świát puſzcżam: y zá vbogi dar y pokłon W. M. ſwemu Miłościwemu Pánu nioſzę y ofiáruię. KołakSzczęśl A2v.

W połączeniach szeregowych (3): WujJud A8; BudBibKaw A2v; ſłuſznie iy [Nowego Testamentu przekład] W. mći ſwemu miłośćiwemu Pánu offiáruię/ oddawam/ y ſławnym imieniem á tytułem W. mći iy obnáwiam. BudNT przedm a5.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować apoloiją, konfessyją (2), księgi (książ(ecz)ki) (12), piosneczki, pracą (9), prawa (żebranie) (3), przekład, rzecz nową, traktat, wiersz, winszowanie; ofiarować człowiekowi, dobrodziejowi (3), krolowi, marszałkowi wielkiemu, panu (18), podskarbiemu, przyjacielowi (2), senatorowi, Waszej (Krolewskiej) Miłości (15), wielmożnej paniej, wojewodzie; ofiarować pokornie, uniżenie.

Zwrot: »podarze ofiarować« (1): tedy to pápiérowé podárze W. M. Pánu ſwemu M. ofiáruię. SarnStat 228.
Szeregi: »ofiarować i dedykować« [szyk 3:1) (4): to Ius Fiſcale iáko Wielkiému Podſkárbiému Koronnému dedikuię y ofiáruię. SarnStat 330, 550, 834; ofiáruię y dédykuię to niewydworne/ ále życzliwe y vprzeyme Votum ſwoie/ W. M. wſzytkim VotSzl A3.

»ofiarować, (i) oddawać (a. poda(wa)ć)« (3): WujJud A8; Tę tedy Confeſsią álbo wyznánie wiáry y náuki Krześćijáńſkiey. W. K. M. Pánu náſzemu Miłośćiwemu ofiáruiemy y podawamy WujJudConf 15; Dedico – Offiaruię, oddawam. Calep 293b. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

»przypisać i (a) ofiarować« [szyk 3:1] (4): SeklKat A3; GliczKsiąż A4; iżby tho przećiw w. W. nie było/ gdy bym tę pracą ſwoię w. W. przypiſał y ofiárował. GroicPorz A4v; Thobie też Pánie/ á Pánie moy/ ty kxiąſſki moie offiáruię y przypiſuię KrowObr B4v.

b) Zalecać tekst czytelnikowi [komu] (1): Przy niey [mej życzliwości] wam te wierſzyki kroćiucżkie dáruię/ w ktorych to com tu piſał dźiś wam ofiáruię. CzahTr F4.
a. Z pobudek lub nakazów religijnych (50):
α. Na rzecz Kościoła lub świątyni i kapłanów; offerre Vulg, PolAnt (26): SeklWyzn g2v; Xiązę Iana Krzcziczela miał Srebrna Głowe był vłaċ dał I namiſię [lege: na misie] Offierował Aby tu zaniem rokował RejKup z7v; wydał ie Zorobábelowi/ y Sálmázánorowi Podkrolemu y przykazano im/ áby ofiárowáli tho nacżynie y położyli w kośćiele Leop 3.Esdr 6/19, Ex 36/3, 5; Weźmi przednie rzecży od ludu Izráelſkiego/ od tych tylko ktorzy to dobrowolnie ofiárowáć będą BielKron 32v, 35v; HistRzym 26v [2 r.], 99v; BudBib 3.Esdr 4/52.

ofiarować do czego (2): SkarJedn 220; kazał Mojżeſz z káżdego pokolenia pierwſzemv Pánu láſkę ſuchą z napiſem imienia ſwego do przybytku ofiarowáć SkarŻyw 493.

ofiarować komu, czemu (9): BielKron 349; y ze wſzytkiego co mi daſz Pánie/ ofiáruięć dzieśięćiny SkarŻyw 347, 324; TE śiéć Mikolay świętym ofiáruie/ Bo mniéy w ſtárosći co dźień mocy czuie. KochFr 50; WujNT 9. Cf Zwroty.

ofiarować na co (3): Thedy Moizeſz kazał woźnemu wołáć: Iż áni mąż áni niewiáſthá nic iuż więcey nieoffiáruy ná robienie Swiątnicże. Leop Ex 36/6; drudzy mu pieniądze ná zbudowánie klaſztoru y imioná ofiárowáli SkarŻyw 324. Cf »ofiarować na cześć«.

ofiarować dokąd (1): Herman [...] ofiárował S. Egidziemu do Niemiec w klaſztorze S. Benediktá [...]/ dziećię vlawſzy z ſzcżyrego. złotá/ y innych klenotow od pereł doſyć. BielKron 349.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować dziecię ulane z złota, dziesięciny (dziesiątą część majętności) (2), dziesięć talentow, imiona, klenoty, (złotą) koronę (3), miedź, naczynie, pieniądze, sieć, srebrną głowę, srebro, szaty, upominki, złoto; do grobu [czyjego] ofiarować, do Niemiec, do przybytku; ofiarować Chrystusowi, św. Egidziemu, kościołowi, świątyni; ofiarować na robienie świątnicze, na zabudowanie klasztoru; dobrowolnie ofiarować.

Zwroty: »ofiarować (Panu) Bogu« [szyk zmienny] (2): gdy [M. Ch. Radziwiłł] [...] Drukarnią ſwoię tu w Wilnie/ y wielki ná ty y ná ine kſięgi dla kośćiołá Bożego y dobrá poſpolitego nakład ofiárowáć Pánu Bogu racżył. SkarŻyw A2v; WujNT 281.

»ofiarować ku czci [komu], na cześć« (1:1): Y iáchał bárzo z wielkim doſtátkiem do Kolná Miáſthá/ gdzie ich [trzech króli] ćiáłá leżą. A tham przyiáchawſzy offiárował im ku ćći/ á chwale pánu bogu/ trzy korony złote koſztownie vcżynione. HistRzym 99v; dzieſiątą cżęść máiętnośći moiej/ ná cżeść iemu [Bogu]/ y ſług iego potrzebj/ ofiáruię. SkarŻyw 347.

»ofiarować dar [komu], podarza« [szyk zmienny] (1:1): Wſſyſtcy mężowie y niewiáſty/ z nabożną myſlą offiárowáły podárza [obtulerunt donaria]/ áby ſie to ſpráwiło/ co był przykazał Pan Leop Ex 35/29; WujNT 9.

Przen [komu na co] (1):
Szereg: »oddawać i ofiarować« (1): ia to cożkolwiek ieſt prace w tych kśięgách podiętey/ Pánu á Zbáwićielowi náſzemu [...]/ y ná pożytek zbáwienny kośćiołá iego y duſz ludzkich nadrożſzą krwią iego odkupionych/ pokornie oddawam y ofiáruię. WujNT przedm 27.
β. Złożyć (składać) uroczyście na ołtarzu (o władcy, papieżu) (4): Potym we Mſzy poſthępuią/ gdy do offerty prziydzie/ Krol ofiáruie/ Pax tecum pocáłuie/ commicuie [lege: komunikuje] StryjWjaz D5; [Cesarz Teodozjusz] ták piſze: (My [...] gdy do kośćiołá wchodźimy/ oręże przed kośćiołem żoſtáwuiemy/ [...] á do świętego ołtarzá tylo ná ofiárę z podárki przyſtępuiemy: ktore ofiárowawſzy/ záś ſię ná mieyſce poſpolite wrácamy [...]) SkarKazSej 680b.

ofiarować komu (1): [zakończenie przysięgi papieskiej:] A to wyznánie moią ręką podpiſałem y tobie wſzechmogącemu Bogu [...] tzyſtym vmyſlem ná ołtarzu offiaruię KrowObr 41v.

Przen: Dawać Bogu do rozporządzenia (1):
Zwrot: »Panu Bogu ofiarować« (1): A ieſli kto ma doſtátki/ imioná y pieniądze: niech ták ma/ iákoby nie miał: nie tylo ſię z tego nie weſeląc/ ále co dźień to P. Bogu ofiáruiąc. SkarKaz 638a.
γ. Na rzecz nowonarodzonego Jezusa (od trzech króli); offerre Vulg (20): Niemnimayże aby ieden zloto/ drugi mirę/ trzeci kadzidło ofiarowáł/ ale każdy s nijch z oſobna ty wſſytki dary dál OpecŻyw 24v.

ofiarować komu (11): RejPs 104v; Trzeciegonaſtego dniá náwiedzáli go Krolowie s Saby z dáry ſwemi/ to ieſt/ káżdy z nich przynioſł/ Mirę/ Kádzidło/ y Złoto/ y ofiárowáli mu BielKron 138; RejPos 34v; LatHar 348. Cf Zwrot.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować złota, kadzidło i mirrę (8); ofiarować dziecięciu, jego dostojności Krystusowi nowonarodzonemu, Panu (Krystowi, Chrystusowi) (4); ofiarować hojnie.

Zwrot: »dar ofiarować« [w tym: komu (7)] = offerre munus Vulg [szyk zmienny] (10): Przyiechawſſy wdom weſſli dzieciątku chwálę dali/ dary ofiarowali/ Marią pozdrawiali OpecŻyw 21, 24v; KromRozm II h3v; á Kryſtowi nowo národzonemu dáry ſwe známienite offiárowáli. HistRzym 99v; RejPos 35v, 37; WujNT Matth 2/11, s. 9 marg, Bbbbbb; SkarKaz 516b.
Przen [komu] (5): vyrzawſzy tylko oſobliwy cud/ á nową gwiazdę ná niebie/ iecháli wnet ſzukáć tego nowonárodzonego krolá niebá y zyemie/ Kriſtuſá Páná/ chcąc iemu ofiárowáć/ wſzytko poddáńſtwo y wiárę ſwoię. RejPos 34v.
Zwroty: »ofiarować dary« [szyk zmienny] (3): wdzięcżnie ie od nas będzie prziymował/ gdy mu będziem ofiárowáć ty dáry/ to ieſt wdzięcżną wonnośc kádzidłá wierney pokorney prośby náſzey/ á gorzkość mirry ſkruchę á żáłość w fercach náſzych/ zá grzechy náſze. RejPos 37, 37 [2 r.].

»ofiarować Panu« (2). mamy ſie vcżyć [z Ewangelii o trzech królach]/ co mamy ofiárowáć Pánu temu/ á cżym vbłagáć ſwięte Boſtwo iego. RejPos 37v, 37.

b. Udzielać (udzielić) dobrodziejstw i łask, także nadprzyrodzonych (o Bogu w stosunku do człowieka) (9): Wyętſſać rzecz grzechy zátrymáć [!] y odpuſſczáć/ niżli ofyárowáć iżeby były odpuſſczone KromRozm III K5v.

ofiarować komu, czemu (4): Przes chrzeſt/ pan bog/ ofiarvie nam/ ten znamienity ſkarb/ łaſkę ſwoię SeklWyzn d3v; CzechRozm 92; Láſkę ſwą ofiáruieſz/ wyſtępkowi memu. GrabowSet Pv; Stąd znáć/ iż Bog łáſkę y miłośierdzie ſwe ludziom ofiáruie/ y z wielką ćierpliwośćią długo czeka ich pokuty WujNT 529.

Przen [komu] (4): Co ieſli będzyemy wdzyęcżni tego ták wdzyęcżnego dáru od Páná náſzego ktory tu nam z łáſki á z dobroći ſwey Boſkiey ofiárowáć racży: to ieſt/ ſwego miłego ſyná RejPos 147v.
Szereg: »dawać, (a) ofiarować« [szyk 2:1] (3): Dawać á ofiáruieć ſwego miłego á iedynego Syná/ iż ieſli go wdzięcżnie przijmieſz á vwierzyſz weń/ iuż żądny ſąd áni ſrogość nád tobą nie záwiſnie RejPos 146, 147, 147v.
3. Poświęcić, wyświecić (4):
a. Świątynię [co] (1):
Zwrot: »Panu ofiarować« (1): SAlomon w Ieruzalem/ gdy koſcioł budował/ Kyedy gi s płacżem potym Pánu ofiárował. Obyecał Pan [...]/ Iż w nim miał miłośćiwie/ wyſłucháć káżdego. RejZwierz 105.
b. Kapłana; offerre Vulg [kogo] (3): Syny takieſz iego [Aarona] offiárowawſſy poświęćił/ y oblokł w ſuknie lniáne/ y opáſał páſy/ á włożył im cżapki/ iáko był roſkazał Pan. Leop Lev 8/13, Lev 8/6, 24.
4. Przeznaczać (przeznaczyć) do służby Bogu (przede wszystkim do zakonu lub służby w świątyni) [kogo, co] (10): ty dwye dzyeueczky moye czyſte y mlode czyebye naſzladuyącze ofyaruyą ty [Maryjo] yuſch bądz ych matką y opathrzyczyelką PatKaz III 153v.

ofiarować komu (6): iſz ią [córkę] ná ſłużbę iego do zakonu S. Dominika iemu [Panu Bogu] ofiárować mieli. SkarŻyw 159. Cf Zwrot.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować córkę, dziatki (dzieciątko) (2), dzieweczkę, płod; ofiarować ku posłudze.

Zwrot: »(Panu) Bogu, Panu ofiarować« [w tym: ku czemu (1)] [szyk zmienny] (4:1): ſzlubyly panu bogu yſz ten plod ktory by myely bogu by y ofyaroualy PatKaz III 104v; dzyatki ſwe w dobrey ſpráwye żywota offyárowáć Bogu ku poſłudze myſlą GliczKsiąż D7; BibRadz 1.Reg 1/22; SkarŻyw 461, 507.
a. O chrzcie [komu] (3):

W połączeniu szeregowym (1): Gdzie iuż thám rodzicy ofiáruią/ ręcżą/y poſlubuią ono dzieciątko Pánu Bogu/ á kłádą ná nie znák z wody á z Duchá s. RejPos 152v.

Zwrot: »oſiarować Panu (Bogu), Panu Chrystusowi« [w tym: czym (1)] [szyk zmienny] (2:1): RejPos 152v; żeć [...] dźiatek máłych ode chrztu nie oddalał: któremu byłá wdźięczna wiárá/ nie tyło ónych/ kthórzy właſną wiárą wen wierzyli/ ále y ónych którzy zá drugié wierzyli: á w wierze ſwéy Pánu ié ofiárowáli. BiałKat 258v; A gdyż tedy dźiateczki wierzą przez ty którzy zá nié ślubią wiárę: á óni ié wiárą ſwą pánu Chryſtuſowi ofiáruią BiałKat 258v.
5. Wyrażać (wyrazić) gotowość czegoś, (za)deklarować się z czymś, (za)proponować; ponosić (ponieść) jakąś ofiarę; offerre, polliceri Mącz; deferre Modrz [w tym: co (32)] (33): gdy ſię do ziemie S: ná zdobywánie grobu Bożego [...] krew ſwoię y gárdłá ofiáruiąc/ zá vpominánim Pápieſkim wypráwowali SkarJedn 254; Rádá wáſzá dobrym ſzkodźić/ A w trudnośći ie przywodźić: Vſty przyiaźń ofiárowáć/ A w ſercu iad ſzczery chowáć. KochPs 88; do trudnych rzecży w poſłuſzeńſtwie pracą ſwoię ofiárowáć/ to iego byłá poćiechá. SkarŻyw 371; Phil N3; Zycżliwość przećiwko wam ſwoię ofiáruię. CzahTr F4.

ofiarować dla kogo (1): Ieśli żywi zoſtániem/ będziem to mieli iáko ſkarb przed Bogiem/ iżeſmy zdrowie naſze dla niego ofiárowáli SkarŻyw 461.

ofiarować komu (18): Prziyaſn kthoram pan Voyewoda yego Kro. mczi [...] offyarvye. LibLeg 11/185v; GliczKsiąż K5; BielKron 213v; Offerre auxilium, Ofiarowáć komu ſwą pomoc. Mącz 123c, 308c, 325b; MycPrz I C; chcećieli odemnie wziąć moię błogoſłáwieńſtwo/ oto ie wam ofiáruię SkarŻyw 335; NiemObr 62; Phil Cv. Cf ofiarować komu ku czemu; komu na co; »służby ofiarować«.

ofiarować komu ku czemu (1): a my chuć i wiarę swą ile jeno nawięcej na nas należeć będzie, uprzejmie WKM ofiarujemy ku dobremu Rzeczypospolitej a sławie WKM naszego Miłościwego Pana. Diar 22.

ofiarować komu na co (1): á wſzytkę mu [św. Rupertowi: przełożonemu klasztoru] ſwoię pracą y moc/ ná Chryſtuſowey ſławy rozmnożenie ofiáruiąc. SkarŻyw 231.

ofiarować za kogo, za co (2): iſz ſzedwſzy do gospodárzá/ á dawſzy pieniądze/ zdrowie ſwoie zá iey cżyſtość ofiárował. SkarŻyw 445; Ochotnie y tyle kroć zdrowie ſwoie Piotr S. zá Páná ſwego ofiárował SkarŻyw 598.

cum inf (2): Ták nam [Turek] przymierze dźierżeć wiecznie ofiáruie MycPrz I C; ActReg 48.

W charakterystycznych połączeniach: błogosławieństwo ofiarować, chuć (2), gardła, krew, młodość, poddaństwo, pomoc (3), posłuszeństwo, potrzebę, powolność (2), pracą (2), przyjaźń, uczynność, urząd, wiarę, wolą (2), zdrowie (2), życzliwość; ofiarować dobrodziejom, krolowi, panom (2), panu miłościwemu, Waszej (Krolewskiej) Miłości (2); ofiarować ku dobremu Rzeczypospolitej, ku sławie WKM; ofiarować za czystość, za pana; ofiarować na Chrystusowej sławy rozmnożenie.

Zwroty: »służby, posługi, upominek służby ofiarować« [w tym: komu (6)] = servicium deferre Modrz (5:3:1): Znowu panie ſwoie ſluzby tobie ofiaruim RejJóz N8v; Wielmozney paniey a paniey Annie Bohuſzownie Tęcżyńſkiey/ Staroſćiney Lubelſkiey y Bełſkiey etc. Helena Florianowa ſlużby ſwe pokorne ofiaruie. HistAlHUng A2; MurzNTSekl A2; LubPs A2; Pánie Miłośćiwy/ Vpominek ſłużby mey vprzeymie chętłiwy. Ktory moy ſkarb przemoże/ tobie ofiáruię StryjWjaz A2; Do łágodnych y pochlebnych mow przyſtąpił y ten obycżay/ [...] bez braku káżdemu posługi/ ábo vcżynnośći náſze/ offiárowáć. ModrzBaz 60; KochOdpr A2v; KlonŻal A2; PaxLiz E4v.

»żywot ofiarować« = umrzeć (1): A ia/ o pánny/ niechay wiecznie wam hołduię/ Y żywot ſwóy ná wáſzych ręku ofiáruię. Kiedy źiemi zléćiwſzy śmiertelná zéwłoki/ Ogniu rowien prędkiemu/ przeniknę obłoki. KochMuza 28.

Szeregi: »ofiarować a wyrządzić« (1): á ktorem ſpoſobem może co komu dobrego vcżynić/ álbo wcżem powolnsć y potrzebę ſwą ofiárowáć á wyrządzić GliczKsiąż K5.

»zalecać, (i, a) ofiarować« = accedere et deferre Modrz [szyk 3:1] (4): IAN SECLVCIAN [...] iego K: M: wierné a poddane poſługi ſwoiei [lege: swoje i] ſponiżoną ku panu bogu modlitwą pokornie zalecá i offiaruie. MurzNTSekl A2; LubPs A2; Chćiwość tu panowánia práwie wſzyscy maią/ A tak z rozlicznych kraiow do nas poſiłáią. Tak ofiáruiąc/ Nam zálecáiąc. MycPrz I B4v; ModrzBaz 60.

Przen: Oddać się komuś (o stosunkach erotycznych) [komu] (1): Práwá vſtáwił áby wolno káżdey białey głowie ofiárowáć ſwą młodość komu chce/ bądz mężátká álbo dzyewká. BielKron 151.
6. Przyprowadzać (przyprowadzić), przynosić (przynieść), przedstawi(a)ć; offerre Vulg, Mącz, PolAnt; praesentare Mącz, JanStat; sacrificare PolAnt [w tym: kogo, co (16)] (17): przywiodłęmgo (marg) offiarowałęm (–) do vczniów twoich Leć go niemogli vzdrowić MurzNT Matth 17/15; Ale zwolennicy groźili tym kthorzy ie [dziatki] offiárowáli. Leop Mar 10/13, Ios 7/17; Mącz 431a.

ofiarować komu (10): wywyodſſy Iozefa scyemnice oſtrzygli y oblokwſſy wdrugye odzýenye ofyerowali iemu [faraonowi] HistJóz Bv; A Piłat zezwawſſy kziążętá kápłáńſkie/ y vrzędniki/ y lud/ rzekł do nich: Offiárowáliśćie mi tego cżłowieká/ iákoby on odwrácał lud Leop Luc 23/14, Matth 9/2; y ſámi Cháldeycżycy ſromocą ie/ ktorzy widząc niemego ofiáruią go Belowi/ y proſzą go áby mu dał mowę BudBib Bar 5[6]/40; Przeto po śmierci Biſkupiey/ wſzyſcy go iednym głoſem [...] zá Biſkupá obráli: y Arcybiſkupowi ofiárowáli. SkarŻyw 171, 290; WujNT 412; SarnStat 1081. Cf ofiarować komu do czego; Zwrot.

ofiarować komu do czego (1): y ſyná ſwego Stephaná/ do chrztu ábo iáko drudzy piſzą do bierzmowánia ś. Woyćiechowi ofiárował. SkarŻyw 354.

W charakterystycznych połączeniach: ofiarować do bierzmowania, do chrztu; ofiarować arcybiskupowi, Belowi, Bogu, krolowi, poddanym, św. Wojciechowi; ofiarować apelacyją, człowieka, dziatki (dzieci) (3), listy, paraliżem zarażonego, syna.

Zwrot: »ofiarować [komu] w zakładzie« (1): w ktorym było dwádzyeściá dzyeći co zacnieyſzych mieſzcżan/ ktore poſłowie ofiárowáli krolowi Porſenie w zakłádzye. BielKron 106.
Szeregi: »dać i ofiarować« (1): y tákże poddáni Zakonni [listy] poddánym króleſtwá náſzégo dáć y ofiárowáć [dare et praesentare JanStat 858] będą powinni SarnStat 1081.

»ofiarować i położyć« (1): S Pruſkiey ſtrony Miſtrz Iákub Pleban z Arnoldy s Chełmieńſkiego Biſkupſtwá/ ofiárowawſzy y położywſzy Apellácią do oycá Papieżá pothym iechał precż BielKron 374.

Przen (1): Abym był ſługą Ieſuſa Chriſtá miedzy narody/ offiáruiąc Ewánielion Boże BudNT Rom 15/16.
a. Wysłać, odstawić [komu dokąd] (1): ALfonſus Káſtuliyſki gdy Algáir obiegł/ Maur z onego miáſtá s tákim fercem wybiegł/ Aby był Krolá zábił/ á gdy go poználi/ Związánego przywiodſzy/ Krolowi oddáli. Ten vbrawſzy go w ſzáty/ ktemu vdorował [!]/ A Krolowi do miáſtá iego ofiárował. RejZwierz 17.
*** Bez wystarczającego kontekstu (6): polluceo ... significat, Okazále/ yáſnie/ ofiáruyę/ á po páńsku. Mącz 201b, 123c; Bo Zydowie tich ſłow cżynić á ofiárowáć/ zá iedno vżywáią/ iáko mamy Exo. 20. Leuit. 23. Num. 6. Iudic. 6.3. Reg. 8. Luc. 2. Leuit. 9. WujJud 149; SkarKaz 155b [2 r.], Oooo2a.

Synonimy: 1. obiatować; 2. dać, darować, dawać; 4. oddać, oddawać.

Formacja współrdzenna: ofiarować się.

Cf OFIAROWANIE, OFIAROWANY, OFIARUJĄCY