[zaloguj się]
[pdf]

PODBURZYĆ (15) vb pf

podburzyć (14), podborzyć (1) KochFr.

o jasne; w -bo- o pochylone.

Fleksja
praet
sg pl
3 m podburzył m pers podburzyli

fut 3 sg podburzy (3). ◊ praet 3 sg m podburzył (10). ◊ 3 pl m pers podburzyli (2).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

Skłonić do wystąpienia przeciw komuś, podjudzić [w tym: kogo (13)] (15):

podburzyć na kogo (3): [młodzieńcowi] wſzytek świat ſłużył [...] Ale on Przygodę z Nieſzcżęſcim [nazwiska osób] ſám na ſię podburzył ForCnR D3v; BielKron 203v; Kto ćię ná mię podbórzył/ Maro niechutliwy/ Ześ ſwym kłamſtwem śmiał zelżyć żywot móy cnotliwy? KochFr 92.

Szereg: »poduszczyć a podburzyć« (1): iż on [czart] [...]/ poduſzcżył á podburzył onego złego á nieſláchethnego krolá Herodá RejPos 25v.
a. W dziedzinie społeczno-politycznej: skłonić do walki; zbuntować, wywołać zamieszki; suscitare PolAnt (11): To wyem iż chłopow on [Luter] nye podburzył/ y owſſem piſał przećiw im. KromRozm I Dv, Dv; BielKron 70v, 203v.

podburzyć przeciw komu, przeciw czemu (2): y gdy ſię [Kserkses] ták zmocni w bogáctwách ſwoich/ podburzy wſzytki przećiw kroleſtwu Greckiemu. BibRadz Dan 11/2; BielKron 136v.

podburzyć na kogo (4): Wikleff ieſzcże máło przed Huſem błędliwą wiárę rozſiewał/ gdzie wiele chłopſtwá na pány podburzył BielKron 326v, 10v, 327v; BielSpr 46v; [WerReguła 41].

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Skárbimirz Woiewodá Krákowſki Hetman krolewſki [...] ſhárdział krolowi/ ták iż chćiał więcey roſkázowoć [!] niż pan/ podburzył wiele pánow y ſláchtę poſpolitą áby krolá nie ſłucháli BielKron 352v.

Synonimy: pobudzić, podszczuć, poduszczyć, podżec, przyłudzić, przywabić, wzruszyć, zapalić, zbuntować.

Formacje współrdzenne cf BURZYĆ.

Cf PODBURZENIE

KW