[zaloguj się]
[pdf]

POKI (1312) cn i pron

cn (1275), pron (37).

poki (1311), puki (1); poki : puki Diar (5:1).

pó- (156), po- (86); pó- Strum (4), KochFr (3), KochBr, KochEpitCat, KochPhaen, KochWz, PudłFr (7), KochPropKKoch, GórnTroas (6), KochPij, KochFrag (5), WyprPl (2), JanNKar, GosłCast (6); po- OpecŻyw (2), MurzNT (10), KochZg, MączKoch, OrzQuin (9), KochMRot, JanNKarGórn; pó- : po- Mącz (1:39), BiałKat (1:1), Oczko (7:2), KochPs (25:8), KochFr (1.0:2), KochPieś (14:1), KochProp (1:1), KochWr (2:1), KochCn (1:1), OrzJan (17:2), SarnStat (37:3).

Sł stp: póki a. poki, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Znaczenia
I. W zakresie stosunków przestrzennych: do którego miejsca (14):
A. Zaimek przysłówkowy pytajny; w zdaniu dopełnieniowym (7): tego chcze abiſczie mv przes mię powiedziely a wſkazaly poky krol yego M. pan vasz chcze miecz thi polia yeſly ze po Sawran abo po Kodemie LibLeg 11/75v, 11/76v; RejJóz I4v; GostGosp 102.

Połączenie: »poki i (a) przez ktore miejsce (a. po ktorym miescam)« (3): LibLeg 10/71v; á która ſtroná [...] wywiodłáby ſwoię ſpokoyną poſseſsią ná onym imieniu/ póki y przez któré mieyſce trzymáłá dźiedźictwo ſwoie SarnStat 472 [idem] 1176.

B. Spójnik; wprowadza zdanie okolicznikowe miejsca; usque quo JanStat [w tym: w postpozycji (6), w antepozycji (1)] (7):
α. Zdanie podrzędne niezaprzeczone (6): vmyſlił [Bolesław Śmiały] Ruſkich kráin doſtháć poki iego dziad Chabry granice żelázne záłożył. BielKron 348, 464v; Rozſzerzał Polſkę w granice ſzeroko, Poki miecz záśiągł, y záyzrzáło oko. KlonKr Cv.

Połączenie: »poki ... poty, poty ... poki« (1:1): ZapWar 1516 nr 2138; Lecż ná pocżątku ták bywáło: Przychodźiło mnoſtwo ludźi ná puſte polá/ á te polá ktore pirwey były wſzytkim ſpolne/ cżynili ſwoiemi: to ieſt/ poki kto ſobie záſtąpił poty było iego ModrzBaz 47v.

Fraza: »poki stawa« (1): niechay [...] około wſzędy Groblą ſypą wedle potrzeby/ álbo póki źiemiá ſtawa. Strum N4.
β. Zdanie podrzędne zaprzeczone (1): A ná dół Drwęczą idąc Wſły połowicá będźie gránicą miedzy Króleſtwem Polſkim/ y źiemiámi Miſtrzá Pruſkiégo [...]: póki przerzeczona połowicá Wiſły niedotknie ſie mieyſcá gránic SarnStat 1070.
II. W zakresie stosunków czasowych (1263):
A. Zaimek przysłówkowy; quamdiu (quandiu), quatenus Modrz, Cn; qua fine, quem ad finem, quo adusque, quousque Cn (23):
1. Pytajny: jak długo, do kiedy (17):
a. W pytaniu retorycznym (2): Niewiem co ſye to dźieie? poki ták dumamy? LeovPrzep b4v; KochList nlb 2.
b. W tekście marginesowym i w spisie rzeczy (5): Gorące Práwo poki trwa. GroicPorz nn3v; Zli poki máią być znoſzeni. WujNT 57 marg, 85 marg, Xxxxx2, Ddddddv.
c. W zdaniu dopełnieniowym (10): Czo bichmi ſzye dowyedzyely od kogo ſzye nam tha ſkoda ſthala [...] y poky ſzye nam nyezaplacza thi ſkodi wyelkye LibLeg 11/155; KromRozm III G8v; Zámyerzenye kreſu poki pan Bog miał chowáć w łáſce kroleſtwo docżeſne Dawidowe. LubPs T5 marg, dd2v marg; ModrzBaz 76; KochPs 110; KochPieś 39; ſą y ći ktorży ſię frymárczą z żonámi/ y pacta miedzy ſobą czynią/ poki ieden drugiego żonę ma trżymáć v śiebie GórnRozm D; WujNT 463; Nie ieden w trawie leżąc gnił co wiedźieć poki KmitaSpit C5v.
2. Względny; wprowadza zdanie przydawkowe (6): kiedyby nam P. Bog [...] vżyczyć raczył do lat kilkunaśćie/ ábo poki iego święta wola/ pokoiu VotSzl D4.
a. Zdanie przydawkowe zależne jest od rzeczownika „czas” (5): Interregnum, Czas ten poki króleſtwo wákuye/ Poki królá niemáſz Mącz 350a; ModrzBaz 75; GórnRozm K3v; OstrEpit A3v.
B. Spójnik; wprowadza zdanie okolicznikowe czasu; dum, quamdiu (quandiu) PolAnt, Vulg, Mącz, Modrz, JanStat, Cn; donec Vulg, PolAnt, Mącz, JanStat, Cn; quoad Mącz, Modrz, JanStat, Cn; adhuc PolAnt, Mącz, Vulg; cum Vulg, Modrz, JanStat; dum adhuc PolAnt, Mącz, Vulg; quoadusque JanStat, Cn; ad quantum PolAnt; quantisper Mącz; quanto tempore Vulg; eatenus a. tandiu quoad, quatenus, quousque (usque quo), usque (adeo) dum Cn [niekiedy zdania z „poki” tłumaczą łacińskie konstrukcje Abl temporis lub Abl absolutus z part praes act] (1240):
1. Równoczesne [w tym: w postpozycji (484), w antepozycji (273), w interpozycji (55)] (859): Dum liber, dum mei potens sum. Pokim ſwiebodny/ pokim yeſt ſwey woley. Mącz 430c, 62a, 280a, 353b, 418c.

Z nadrzędnym określeniem czasu (1): Dum apparatur virgo, W ten czas poki ſie gotuye. Mącz 279d.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘do końca świata’ (2): Dum hominum genus erit, Poki rodzay ludzki trwáć będzie. Mącz 97c; Dum hominum genus erit, Poki ſwiát będzie ſtał. Mącz 143c.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘do końca życia’ ‘za życia’ (5): Dum anima spirabo mea, Poki duſzá w ćiele/ poki ziewam/ ná nogách ſtoyę. Mącz 408c. Cf »poki żyw«.

Połączenia: »tak długo poki« (1): Tandiu dum lego, Ták długo poki czytam. Mącz 439c.

»poki jeszcze« (5): Dum vires suppetunt, Poki yeſzcze moc maſz/ gdić śił doſtáye. Mącz 296b; Recenti negotio, Poki yeſzcze nowa y ſwieża rzecz yeſt. Mącz 348b, 315d, 353b, 475d.

»poty poki« (1): Dum hae consilescunt turbae. Poty poki ſie nieuſmiérzi to zámieſzánie. Mącz 97c.

Frazy: »poki był czas« (1): Dum tempus ad eam rem tulit. Póki tego był czás. Mącz 121d.

»poki(m) żyw (był, będę)« (3): Me vivo. Pokim ya żyw. Mącz 100d; Quoad vixit, Poki żyw był. Mącz 343d, 343d.

a. Czynność lub stan zdania nadrzędnego trwa do końca czynności lub stanu zdania podrzędnego; odpowiada na pytanie: do kiedy? ‘tak długo jak’ [w tym: wprowadza równoważnik zdania lub zdanie z orzeczeniem w postaci końcówki typu -m, -ś (139)] (598): A poki przez pole bieżał/ Bárzo zá nim lew vſtawał: Aż kiedy ieleń w leśie był/ Dopiero go lew pogonił. BierEz Kv, A2v, Fv, N2v; PatKaz III 141; FalZioł II 19b, V 67v; BielŻyw 7; LibLeg 11/42, 57v; POki Krol ſtary iego miłoſć dobrze zdrów nietrzeba ſie walnego á wielkiego niepokoiu obawać. LudWieś A4v; Ale niedługo tey tu ſkruchy Ieno poky prozne brzuchy. RejKup c8v; KromRozm I E4, L2; MurzNT Matth 5/25, k. 43v; KromRozm III B4 marg, F7, F7v; Diar 97; BielKom D7; GroicPorz dd3, ii; RejWiz 184; Leop Num 6/5, 2.Par 26/5, 4.Esdr 8/25; OrzList c2v; Poki iábłká zyelone/ co ma przysć nie dbamy. RejZwierz 19, 105; BibRadz Mar 14/32, 2.Petr 1/13; OrzRozm Lv; Mieli thowárzyſtwo z ſobą y záchowanie dobre/ Mauryc z Olbrychtem/ poki na Ceſarſkiey poſłudze byli obá BielKron 237v, 31v, 35v, 39, 115, 199 (14); GrzegRóżn H; pokiś wdomu moim Nieuſłiſziſz nic uchem/ ani okiem ſwoim Vyrziſz/ cżimby ſię zgorſzić mogł KochSat B3v; in vino dicitur mucor, Piáná która bywa ná winie poki yeſt młode. Mącz 235b, 94c, 379d, 385d; MączKoch nlb 12; OrzQuin L2; Cyelęce mięſo/ Iágnięce/ Koźlęce dobre poki śśie. SienLek 6v, 11, 15v, 158v, 170v; LeovPrzep Dv; RejAp 109v; y o ine potrzeby/ nietrzebać ſie będzie ſtháráć/ poki v nas co ieſt w mieſzku. GórnDworz T3; pozwolić ſie to Dworzáninowi może/ áby poki młod/ miłował ták iáko drudzy GórnDworz Ll8v, V5v; Nie mnimayże áby to iedno modlitwá byłá poki pochodzą ſłowá z vſt twoich. RejPos 202v, 31v, 33, 276v; Zadney ſpráwiedliwośći/ vpráwá [niewiasty] nie mamy/ Poki mężowie rządzą/ iey nie docżekamy. BielSat [I4], G; kthory duch poki w ćiele ieſth/ ma cżłowiek żywoth GrzegŚm 27, 48; W ocży więc bogacż ma przyiaćioł doſyć/ Poki go będą by im co dał prośić. RejZwierc 226v, 219, [233]; BielSpr 31v, 45; WujJud 102v, 218v; WujJudConf 120v, 152, 209v; BudBib Iudith 5/15; HistHel [A2]; BudNT Luc 5/34; Boć rad z tobą dla dobrego twego/ poki tego potrzebá będzie/ mowić chcę CzechRozm 122, 2, 26v, 189v, 264; ták ſię im zda/ że y Pan poki ſię gniewa ná sługę wyſtępnego [hero ... stomachanti in servum deliquentem] niema go káráć. ModrzBaz 80, 40v [2 r.], 84, 103, 113v, 114; SkarJedn 95, 138, 205 [2 r.], 238; KochDryas A2; tąż drógą y koral/ póki ná dnie morſkim rośćie/ źielém/ á kiedy go vłowią y wyćiągną/ kámięniem iuż bywa. Oczko 8v, 5, 29v, [42]; Błądźiłem/ pókim tróſk nieznał KochPs 182, 36, 68; mąká ſię iey przez pułtrzećiá látá/ poki głod trwał/ ſypáłá. SkarŻyw 103, 36, 262, 311 [2 r.], 334, 388, 597; CzechEp *3, 169; A w kroleſtwie Papieſkim/ poki mu ſię to zyść mogło/ nie mogła ſię żądna [!] rzecż nowa wſzcżąc/ o ktoreyby on niewiedźiał NiemObr 42, 30, 144, 167, 170; KochFr 65, 117, 125; Nie ożeleięmy ćię IANIE KOCHANOWSKI, Poki ćię tu cżytamy o Pòéta Boſki. KlonŻal B2, E3v; KochPhaen 5; ReszList 148; WerGośc 227, 260; POki nieſzcżęśćie nie ſmući/ W poćiechy żalu nie wrzući: Zda ſie nam iż wizytko ſnádnie/ Po náſzey myśli przypádnie. WisznTr 25, 25; BielSen 13; BielSjem 13v; KochPieś 25; KochPam 83; KochTarn 75; PudłFr 19, 47; ArtKanc R20; iáko Rzeczpoſpol: Lácedemońſká/ [...] poki walczyłá/ kwitnęłá GórnRozm L4, Ev; KmitaPsal A4; KochProp 14, 15; PaprUp E3; płaciłem swym pokim miał ActReg 52, 68, 72, 107, 135, 147, 161; GostGosp 138; GrochKal 9; Phil I3, O3; bo pochlébce/ pókiś w ſczęśćiu/ iáko ćień w iáſny dźień/ ták ćię náſzláduią KochCn B4v; GrabowSet P, Yv [2 r.]; nieprzyſtoi ábyſmy ſie czego dobrégo z téy woyny ſpodźiéwáć mieli/ poki Niemcy ztobą záiątrzeni ná woynę wyiéżdżáią: y póki o wiárę między ſobą tákie trágaediae czynić będą OrzJan 129, 5, 58, 69, 114 [3 r.]; OstrEpit A2v; LatHar 720 marg; KołakSzczęśl C2v; lepiey wto mieyſce poki służą śiły/ Rycerſkie miecżem bronić Oycżyzny ſwey miłey. RybGęśli B3, B, B3, Dv; Siedźćie tu poki ſię modlić będę. WujNT Mar 14/32, Matth 9/15, Mar 2/19, Luc 5/34, Ioann 9/5, 12/35 (12); SarnStat 155, 968, 1147; GrabPospR M3; PowodPr 29, 82; ſumnienia iáko ſtárey ſuknie nie oćieramy poki nowa/ trochę iey ſzánuiemy. SkarKaz 638b, 40a, 41a, 421a, 552b, Oooo2c; CiekPotr 3; CzahTr H4v; boć káżdemu ſłużę/ Poki w łáſce ochotney/ v ktorego płużę. PaxLiz D, C2; SkarKazSej 671a, 683b; Potrzebá żagle wydęte rozwinąć/ Záżywáć cżáſu poki wiátr po tobie Dmie w pole obie. KlonFlis E4v.

cum G (7): Imię twoie niezgaſnie/ ani uzna końca/ Poki źwierząt na ziemi/ a na niebie Słońca. KochSat [C2]; RejZwierc 100, [233]; KochPs 27; KochBr 152; A tá [sława] trwáć będźie póty póki w morzu wody. GórnTroas 25. Cf »poki go, poty go«.

cum G + inf (3): Y ták do kóńcá/ póki świátá zſtáwáć/ Będą to ſobie przez ręce podáwáć. KochPs 32, 132 [2 r.].

Z nadrzędnym określeniem czasu (11): LubPs aa5v; GroicPorz e4v; Ale oná płákáłá przed nim przez onę wſzytkę ſiedḿ dni poki gody były [septem diebus quibus fuit eis convivium] BibRadz Iudic 14/17, Iudic 2/7, 1.Reg 22/4; Ná ten czás poki ſye tá gęś náſzá dopieka/ ſłuchaymy Páná Papieżniká OrzRozm L2; będźie powinien [...] bronić [go] [,..] tylekroć/ ilekroć iemu álbo iego potomkom w tym czáśie póki zaſtáwá trwáć będźie/ byłáby tego potrzebá SarnStat 1254; Teraz pokiſmy ná źiemi/ oboię rzecz [Chrystus] czyni: y karze nas ná vpominánie iáko ſędźia/ y wybawia nas od gniewu Oycá ſwego/ iáko pośrzednik SkarKaz 4b. Cf »zawsze ... poki«.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘do końca świata, wiecznie’ (44): ktorą mocą y po dzis dzyeń tworzy [Bóg]/ y poki ſwyát poſtoi nye przeſtánye tego tworzyć GliczKsiąż C4; Ták długo poki Słońce ábo Myeſiąc będzye/ Tedy ſie cyebye wſſyſcy tu będą bać wſſędzye LubPs Q4; Ty [tj. anioły] iedno k ſwey roſkoſzy/ á na ſwe poſługi/ Racżył ſobie zoſtáwić Pan/ poki ſwiát długi. RejWiz 148v; KochSat [C2]; Y poki przewrotny świát trwáć potym będźie: Pothy płaczu/ głodu/ będźie pełno wſzędźie. LeovPrzep Fv; RejAp 6; A potrzebá go [urzędu Chrystusowego] będźie/ poki ſie iedno ludźie biegiem ſwym przyrodzonym ná świát rodźić będą CzechRozm 181v; PaprPan Nv, Eev, Ff3; poki świátá/ Nieuſzczérbią iéy [bojaźni pańskiej] zazdrośćiwé látá. KochPs 27; Niechay Bóg Izráelſki ná wſzyſtek świát ſłynie/ Poki kołóm niemylnym dźiéń zá nocą płynie. KochPs 61; Y będźie iego imię ná źiemi Miedzy narody ſtráſzné wſzytkiemi: Ták długo/ poki/ ſtraż czuyna świátá/ Mieśiąc/ y ſłońce ponioſą látá. KochPs 105; pokóy ſye zrodźi/ Któremu żaden bóy nie przeſzkodźi: Aby nie miał trwáć/ póki krąg wdźięczny Y róść/ y niknąć będźie mieśięczny. KochPs 105; Nie zámilczem twoiéy chwały/ Póki niebá będą ſtały. KochPs 120; Poki morzá / y źiemie/ poki niebá ſtawáć/ Plemię niéma/ y iego [Dawida] ſtolicá vſtáwáć. KochPs 132; Potomek w domu iego nigdy nie záginie/ Ani ſtolicá/ póki dźiéń torem ſwym płynie. KochPs 134; Niéma vſtać potomſtwo w domu iego ſławnym/ [...] póki ſzlákiem dawnym Prędkié ſłońce poleći/ y nie vchodzony Krąg mieśięczny KochPs 134; To niechay záwżdy w vśćiéch ludzkich ſłynie/ Póki pámiętny wiek ſwym torem płynie. KochPs 173; A wſzelka żywa duſzá imię święté twoie Wielbić będźie: ták długo/ poki nieodmiennym Kołem póydźie gwiaźdźiſta noc zá świátłem dźiennym. KochPs 211; Króleſtwo/ Siońſka ſkáło/ Twégo krolá będźie trwáło/ Poki ſłońce górolotné Poprowádźi látá wrotné. KochPs 212, 32, 132 [2 r.]; Niech máiá [!] dank dzielnośći poki Phebus koło Słoneczne będzie woził po Niebie weſoło. StryjKron 532; imię twé [Gąsko] nie zginie/ Póki dźika/ y ſwoyſka gęś ná świećie ſłynie. KochFr 131; Niechże tu ſmętny kámień z tym napiſem leży/ Ná pámiątkę poki to iáſne ſłońce bieży. WisznTr 19; Zyi poki niebo tocży prędkie látá/ W wadze v świátá. KmitaPsal A2v; Ták ćiężkié ieſt gruchnienié ſyná mégo domu/ Iż póki świát niemożen ſtráchem bydź nikomu. GórnTroas 51; poki ſłońce wſchodźi y záchodźi Niech twoy głos cżeść oddawa/ Bogu wiecżnemu GrabowSet X2, Dv; A póki Wiſła/ póki Nieper popłynie/ [...] Chwałá trwáć będźie iego [Firleja] ſpraw/ y mocy. KochFrag 30; OstrEpit A2; LatHar 496; Poki Słońce w świát świeći/ á Mieśiąc gáść będźie/ Znáć Afrowe gry będą/ y Plautowe wſzędźie. RybGęśli B3, D4; Ktorego nieśmiertelne imię nie vſtánie/ Poki pod iáſnym niebem ſławna Litwá będzie WitosłLut A3v, A6; Zyie cny Meonides/ póki rozłożyſty Symois w morze pędźi ſwóy nawał pieniſty. Zyie Aſcreus w ſławie nigdy niezmorzony/ Póki winnice wdźięcznie będą świéćić grony GosłCast 9; PaxLiz A3; SzarzRyt C4v. Cſ »poki świat światem«.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘do końca życia, do śmierci’ (126): będę chwalił pana boga mego pokim ieſt. WróbŻołt 103/33, 145/2; Y dzys y tak ſnadż do ſmierći poki ieſt w żywocie Nigdy po nim [Jakub po Józefie] beż fraſunku RejJóz M3v; SeklKat Q4, T; RejKup p3v, y3v; KromRozm II n4v; á z tymi [przeciwnikami] vſtáwicznye/ pokiſmy ná tym śwyećye/ boyowáć muśimy KromRozm III B3; Bych w boyaźni twoyey chodził pokim ná tey drodze. LubPs aa6v; Pytayże ſie gdzye możeſz/ co tám maſz zá Páná [...] y iáko mu godzić/ Poki będzyeſz w tey nędzy po tym ſwiecie chodzić. RejWiz 107, 159v; Leop Deut 12/1; poki w tobie duchá zſtáwa/ nie wdaway ſię w niewolą żadnemu cżłowiekowi. BibRadz Eccli 33/21; BielKron 242v; KochSat Bv; Ad extremum spiritum tuus sum, Poki duſzá w ciele tobiem yeſt obowiązan. Mącz 112c; Poki Duch w tobie będźie/ miey w ſercu ty ſłowá Prot D4; iż pokiś ná tey nádziei á ná tey omylney drodze żywotá ſwego/ ſzukay pilnie káżdey zgody RejPos 18 lv, 178; BiałKat 103v; Trzecia cnotá/ w ktorey chce Pan ábyſmy żyli/ poki iedno mieſzkamy thu ná tym ſwiecie/ ieſt Pobożność. RejPosWstaw [212]v; Abych mieſzkáł w domu iego: Dáiąc mu cześć/ poki wieku Doſtáwáć będźie człowieku. KochPs 37; Ten nas z łáſki ſwéy ſzczyréy opátrowáć będźie/ Póki żywotá człowiekowi zbędźie. KochPs 72; Przetóż/ poki mi lat moich doſtánie/ Będę ćię chwalił KochPs 90; tego będę wzywał/ Póki duch wemnie będźie przebywał. KochPs 175; ku temu célowi Zmiérzáć będę/ póki wieku zſtawa człowiekowi. KochPs 183, 10, 23, 32, 40, 204, 211; Poki tu mięſzkamy wgośćinieſmy od Páná SkarŻyw 196; dla ktorych nie zał [!] mi prácowáć/ poki mię tu Pan moy żywić będźie racżył CzechEp 319; Y cżynić to poki mi pan Bog zdrowia vżycży będę CzechEp 339, 41; KochFr 125; KochBr 152; IEſli maſz/ pókiś Piotrem/ ták długo wiłowáć/ Muśi ćię Pánie Pietrzę ináczéy biérzmowáć. PudłFr 30; A tu póki iéy nogi depcą ſproſné błoto/ [...] Niechay záwżdy ſwé ſpráwy odpráwia ſczęśliwie PudłFr 67; ArtKanc P19; V Cieśnie Rym Pánie [tj. królu] Spiewáć nie przeſtánie/ Poki cżás płynny y twe przyſzłe látá/ Będą zażywáć przeſtronego świátá. KmitaPsal A3v; Záprawdę Collátine poki ia ná nogach ſtáć będę/ nie będzieſz mogł zdraycow Oycżyzny karániu odiąć Phil E2; GórnTroas 25, 30; Vkaż mieśce/ ná ktorym [...] Chwalićbym ćię Pánie mogł/ poki chybia ſzyie Oná/ co iedną koſą/ chude z pány bije. GrabowSet B4v; CHwal Páná poki żywieſz/ ſław dobroći iego Duſzo ma: poki cżuieſz władzą ducha ſwego GrabowSet Dv; niech w nim łáſkę znamy/ Poki dychamy. GrabowSet E3; Y Sákráment twoy ſwięty/ [...] Niech mnie pośila/ Pánie/ w ſpráwách wdźięcżnych tobie/ Poki mi tu trwáć każeſz GrabowSet P3v; poki mym Duchem/ władnąć/ Boże mocny/ Daſz: chwały twey/ dźień będźie pełen/ y cżás nocny. GrabowSet V2v, G4v; KochFrag 27; Y będęć záwſze krzycżał ſtruny głośnymi Chwałę/ poki mię ſzcżątek miedzy żywemi. RybGęśli D3; WujNT 2.Cor 5/6; WysKaz 5; ábyś W.K.M. [...] mnie Miłośćiwą Pánią bydź raczyłá/ póki mię iedno Pan Bóg w tym vtrapionym wieku moim chowáć będźie raczył. SiebRozmyśl [A3], [A3]; WitosłLut A3v; SkarKaz 206a; Zazdrość wyſchła/ człowieká/ póki z przędze czarnéy Párki przędą/ tu gryźie GosłCast 12, 57. Cſ »poki (jest) żyw(y)«.

Połączenia: »poki ażby« (1): tedibiſmi radzily to abi yey m. tam została Turka niegniewayacz. poki azbi sye tego latha sprawi waleczne przetoczili. LibLeg 11/42v.

»tak(o) długo (...) poki« (13): Iezus [...] pomalu podniozwſſy rącżki w niebo wſtępowál/ tako dlugo poki go mogli nádaléy widzietz. OpecŻyw 174v; RejKupSekl a2v; LubPs Q4; BielKron 311v; Quousque inquies? quoad erit integrum, Ale rzeczeſz yáko długo? ták długo poki ſie będzie godźiło. Mącz 344d; ktorey [rybie] ták długo ieſt dobrze poki w morzu ieſt HistRzym 50v, [39]v, 46v; KuczbKat 45; SkarJedn 400; KochPs 105, 211; OrzJan 14; SzarzRyt C4v.

»dotąd (...) poki« = tantisper quoad JanStat (4): Przeto cżłowiek dotąd trwa á nie zadchnie ſie poki w płuczach wiatr ſie zachowawa GlabGad C7v; GroicPorz b4; Phil P2; SarnStat 605.

»poki (...) jedno« (30): BierEz N2; FalZioł V 74v; MurzNT 3v; LubPs Hv, T2, V2v, X2, aa5, bb4v; RejWiz 95; RejZwierz 51v; BibRadz 3.Reg 15/6 [2 r.]; RejAp 170; GrzegŚm 22; RejPosWstaw [212], [212]v; MycPrz I C; iż on ſam/ iuż ták ten vrząd záwżdy na ſobie mieć będźie poki iedno ludźiom vrzędu tego potrzebá będźie. CzechRozm 181v, 181v; KochPs 23; KochFr 110; ArtKanc P19; GrabowSet P3v; WyprPl C3; A potym póki iedno Séym będźie/ mamy odpráwowáć té criminalia, ná káżdą Srzodę/ Piątek/ y Sobotę SarnStat 149, 512, 857, 1240; SiebRozmyśl [A3].

»poki (...) jeszcze« (8): bo znieiakiego korzenia wypriſka ſie iakoby ſmoła poki ieſcze korzeń roſcie FalZioł I 89c; BibRadz Hebr 9/8; WujJud 183v; BudBib 3.Esdr 8/76; ActReg 164; LatHar 141; WujNT Hebr 9/8; Póki ieſzcze oczy tą pracą Státutową náderwáne widzą, y zdrowia nieco ſtáie, chcę ſłużyć Rzeczypoſpolitéy SarnStat *8.

»poki ... i pokąd« (1): Chwalić będę Páná pokim iedno żyw y pokąd mię ieno s ſtawa. GrzegŚm 22.

»poki... poty, poty(ć) (...) poki« = tantisper... quantisper Mącz; tam diu ... quandiu Modrz (47:21): potyś mię miłował/ Pokimći pożytek dziáłał. BierEz N2, C3v, N2; FalZioł I 109c, 130b, IV 4b; GlabGad D5; RejPs 115v; RejJóz K4v; SeklKat T; RejKup bb6; DiarDop 109; Leop Matth 9/15; RejZwierz A5v, 6v; poki będą thu w kroleſtwie Frixus y Hellen/ poty ſie nie będzye nigdy rodziło zboże dla ich wyſtępku. BielKron 54, 75, 108, 250v; Mącz 258a; bo poki tám ktory włos zły zoſtánie/ poty ſye záś párchy rozmnáżáć będą SienLek 181; LeovPrzep Fv; RejAp 20, 106, 152v; GórnDworz G5, K5v, Cc7, Gg6; RejPos 33, 64v, 261; BielSat B3; RejZwierc 17v, 42v, 53v, 99, 100, 125; ModrzBaz 12v; SkarJedn 56, 83, 190; którą [wiosnę] tu liczym póty/ póki ſłońce wzgórę idźie. Oczko 29,6v; SkarŻyw 103,299 [2 r.], 484, 501; Póki iéy zámierzony krés był/ poty żyłá KochTr 24; CzechEp 48; KochFr 89; KochEpitCat 111; PudłFr 14; BielRozm 12; GórnRozm I3v, Kv, M3v; KochWr 29, 30; GórnTroas 25; KołakCath C4v; WujNT 391; PowodPr 13; Bo poki te nieſzczęśliwe ſekty miedzy wámi nie były: potyśćie byli/ iáko ieden mąż/ iednego ſercá y woley iedney SkarKazSej 674a, 683a; KlonWor 25. Cf »poki go, poty go«.

»poki ... tedy« (6): LubPs Q4; RejZwierc 6v; ktory [Paweł] poki Chriſtuſá nie znał/ tedy wierne chwalce iego [...] przeſládował CzechRozm 229; CzechEp 335; SarnStat 1269; PowodPr 31.

»poki ... to« (3): RejZwierz A5v; Poki im fráſzki piſzeſz/ to rádźi czytáią/ Piſzże co ſtátecznego/ ſrodze ſię gniewáią. Prot A2v; PudłFr 48.

»zawsze ... poki, poki ... nigdy« (2:1): Miltzącego tzłowieká/ y też ćichey wody/ záwſſe ſie ſtrzeż pokiś żyw/ táko wynidzieſz ſzkody. March3 V7; poki był świeckim/ nigdy poſtu onego nieopuśćił. SkarŻyw 459; WujNT 368.

Przysłowia: poki żytá poty bytá. RejZwierc 100, [233]; [PaprHerby 108 (Linde)].

Ciągnie łyczko poki Stawa RejRozpr I4v.

Frazy: »poki go, poty go« = wszystko jedno, jak długo będzie trwać (1): Ale tu wiele ná thym wieku zależy/ poki go poty go/ ábychmy w nim záwżdy záchowáli poććiwe powinnośći ſwoie RejZwierc 136v.

»poki chce(sz) (chciał) (a. zechce) itp., raczy(sz); pokić się chce« = donec voluerit PolAnt; quandiu voluit Modrz (8:3;2): Spi pokić ſie chce. March1 A4v [idem] March3 V6; KromRozm I M4; MurzNT 13v, 21, 33; BudBib Cant 3/5; On Sláchćic/ ták mężnie ſobie pocżąwſzy/ w mieśćie poki chćiał bez karánia przemieſzkawał ModrzBaz 31; Choway nas póki raczyſz ná téy niſkiéy źiemi KochPieś 72 [idem ArtKanc], 21; ArtKanc P14v; PowodPr 64; Niech téż wzgárdzony ćieka/ póki będę chćiáłá GosłCast 62.

»poki możesz (mogł) itp.« (10): ktore [zwierzęta] dla ſtrachu dzierżą ocży odtworzone poki mogą GlabGad L2v; SienLek 123; CzechRozm 242; SkarJedn 217; prácowałem pokim mogł/ teraz iuſz niemogę SkarŻyw 511, 142; KochSz A2v; Poki mozecie naiwiecey chroncie ſie vbogiego Pana PaprUp L3, C4v; OrzJan 14.

»poki może być« (1): Azaſz go [domu] nie lepiey [...] oblepiáć/ pobijáć/ áby przedſię ſtał w oney mocnośći ſwey poki może być? RejZwierc 172.

»poki się podoba« (1): myy ſie w łazni poki ſie podoba. FalZioł V 49.

»poki (z)stawa (a. staje, a. (z)stanie, a. dostawa(ło), a. dostaje) ([czego]); poki (z)stawać« (36;3): FalZioł I 6c; RejRozpr G4v, I4v; RejJóz G2v; Niech ſię Kurzi poky ſtawą Zaż nam wieky przebyć. RejKup ee7v; Diar 94; Rozweſelę ſie ku chwale Bogá wſzechmogącego/ Poki doſtawa mieſzkánia tu moiego nędznego LubPs ff2; Gráć/ prożnowáć/ łotrowáć/ poki sſtawa worá RejZwierz 124v, 102; BibRadz Eccli 33/21; RejAp 6; BielSat N3; PaprPan Nv, Eev; Oczko 6v; KochPs 10, 23, 37, 40, 90 (8); SkarŻyw 103; KochTr 16; IAko wſzytki narody Rzymowi ſłużyły/ Póki mu doſtawáło y ſczęsćia/ y śiły KochFr 82; BielSjem 39; KochPieś 51; ArtKanc PI9; ActReg 54; GrabowSet X2; OstrEpit A2; WyprPl C3; LatHar 496; SarnStat *8; WitosłLut A6. Cf cum G + inf.

»poki świat światem« (1): áni [Bóg] dopuśći/ áby vpadkiem króleſtwá twégo/ króleſtwo iego/ poki świat światem/ zginąć miáło OrzJan 106.

»poki (jest) żyw(y), żywiemy itp. (a. żyć będzie(m))« = zawsze (a. nigdy), do śmierci; in vita mea a. tua Vulg, PolAnt; dum vivo Vulg; dum adhuc vivis, in diebus meis, omnibus diebus tuis a. quibus vivunt PolAnt; quadusque vixerimus JanStat (58:6): FalZioł +2v; March3 V7; WróbŻołt 103/33; LibLeg 7/41; Iz m e [!] ocży na ſwiecie poki będą żywe Gdy na cię patryć [!] maią muſzą być wſtydliwe RejJóz P7, O4, P5v; SeklKat V; MurzHist H4v, R3; Będę ſpiewał pokim żyw ieſt Pánu dobrotliwemu LubPs X6, Hv, T2, V2v, X2 marg, aa5, aa5v, bb4v; RejWiz 95; Leop 4.Esdr 8/25; RejZwierz 51v; Nie będźieſz iem nigdy życzył pokoiu y nic dobrego pokiś żyw ná wieki. BibRadz Deut 23/6, *4, 3.Reg 8/40, Ps 115/2, Eccli 33/20, 21; ná tych koniech gotowych będzyem y my gothowi iecháć ku potrzebie Ceſárſkiey poki będzyem żywi. BielKron 414v, 212v, [3322]v, 420v; KwiatKsiąż K; HistRzym 91; GrzegŚm 22; HistLan D4v; RejPosWstaw [212], [1102]v; CzechRozm Av; SkarJedn 291; będę ſye ſtrzégł/ pókim żyw/ wſzelákiéy złośći. KochPs 24, 179, 208; SkarŻyw 166, 501; (nagł) Do miłosci. (–) [...] Ale ráczéy nas oboie Wzóẃ pod złoté iárzmo ſwoie/ W którym niechayći ſłużywá/ Póki ia/ y oná żywá. KochFr 97, 110; WerGośc 219; KochSob 62; Vżycżże nam dźiatecżkam ſwym/ poki będźiem żyli (–) Abyſmy twym słowem świętym duſze ſwe karmili ArtKanc T11v; ActReg 163; KochPij C3v; GrabowSet Dv, P2v, P3v, X2v; RybGęśli B3v; WujNT 391, 546, 702; KTo ſie nauczy lewą ręką robić/ powiáda Philozoph/ woli ią dokońcá robić póki żyw SarnStat 550, 989; CiekPotr 18, 21; ZbylPrzyg ktv.

»poki żyw(y) (jest, był itp.) (my) (żył) itp., żywym jest«= za czyjegoś życia; vivente [aliquo] Vulg, JanStat; in vita [alicuius], omnibus diebus [alicuius] a. vitae [alicuius] PolAnt; quamdiu vixent Modrz; quanto tempore vivit Vulg; dum vivit JanStat (40:11:1): BierEz C3v; BielŻyw 139; SeklKat R; RejKup e7v, k5v, n4; GroicPorz k4; RejWiz 105; Oćiec poki żyw niewinien dáć cząſtky ſwey ſynowi UstPraw B3v, H3v; wiedząc że ieſteſmy przychodniami w ćiele (marg) To ieſt/ poki żywiemy ná świećie (–) BibRadz 2.Cor 5/6, Iudic 2/7, I 136b marg, 3.Reg 15/6, 4.Reg 25/29, Ps 48/19; bo nie możeſz [Jonato] być beſpiecżnym potomkiem kroleſtwá tego/ poki on [Dawid] żyw BielKron 66, 75, [852]v, 103v, 105, 124v, 178v, 210; KwiatKsiąż N3v; OrzQuin E2; LeovPrzep G2v; RejZwierc 154 [2 r.]; RejPosWstaw [1102]v; MycPrz I C; ModrzBaz 44v; SkarŻyw 290, 497, 570, 572; ArtKanc Q14v; ActReg 157, 164, 167; Poki bowiem żywie cżłowiek/ rozmáitym przypadkom ſzcżęſcia y nieſzcżęſcia bywa poddány Phil N, N; OrzJan 36; Abowiem niewiáſtá ktora ma mężá/ poki mąż żyw obwiązána ieſt zakonowi WujNT Rom 7/2, s. 368, Rom 7/1, 1.Cor 7/39; WysKaz 45; JanNKar A3; SarnStat 208, 596 [2 r.].

αα. Z trybem przypuszczającym (16): Zaśię mu tedy poczną mówić/ aby nadźieię miáł pokiby przy dobrym rozumie był MurzHist O4; CzechRozm 21; ModrzBaz 120v; tylko prośił áby go ſłudzy nie trzymáli: obiecuiąc im leżeć/ y obrácáć ſię/ iáko/ y poki by kazáli. SkarŻyw 75; KochWz 138.

Z nadrzędnym określeniem czasu (1): CzechRozm 100v cf »poty ... pokiby«.

Połączenia: »dotąd pokiby« (2): Leop 3.Mach 6/33; Tenże Polny Hetman niechayby miał [...] Stároſtwo ná pográniczu Podolſkim/ iedno nie dożywotnym práwem/ ále do tąd pokiby on vrząd ná ſobie ponośił VotSzl E3v.

»pokiby je(d)no« (3): CzechRozm 132, 184; Toćby mię wyćiągáli/ ledwie nie ze ſkóry/ Pókiby ieno czuli w wácku pieniądz który. WyprPl A2v.

»pokiby ... jeszcze« (1): Ieſzcże by ten páſterz Dawid nie páſł owiec iego: [...] pokiby tu ieſzcże inſzy páſterze byli CzechEp 332.

»nigdy ... pokiby« (1): Nigdyby ſie nam Troia zburzoną nie zdáłá/ Pókibyś ty przy boku ſyná twégo miáłá. GórnTroas 41.

»poty ... pokiby« (1): tylko ná ten cżás przy pánu ſtáć/ y po ty go chćieć ſłucháć/ poki by co [...] miłego roſkázował CzechRozm 100v.

»tak długo ... pokiby« (1): ktorziby tám ták długo byli/ pokiby [tandiu ... quamdiu] ſię obáwáć trzebá ModrzBaz 126.

Frazy: »pokiby mogł« (1): áby pokiby mogł [quoad posset]/ od boku onego ſtárcá nigdy nieodſtępował ModrzBaz 14.

»pokiby żyw był« = do śmierci (1): kościołowi Rzymſkięmu wſzelakie posłuſzeńſtwo poki by żyw był pod przysięgą obiecuiąc/ [...] MurzHist C3v.

α. W zdaniu przydawkowym (20): liſtki paprocziane poki ſą zielone á młode barzo/ gdy będą vwarzone á iedzione otwiera żywoth FalZioł I 55d, I 107e, II 20c, III 30a; Wyćiśni ſok z korzenia przeſtępowego/ poki mu iágody nieroſną SienLek 80, 7; Ale Státut zwano té práwá, póki ie ſtárzy królowie ſámi ſtánowili SarnStat 48.

Połączenia: »poki (...) jeszcze« (12): Też łayno ſwieże krowie/ poki ieſzcże ciepłe/ na mieſtcze bolącze przyłożone/ natychmiaſt pomaga. FalZioł V 88; Takieſz y zęby wężowe poki ieſzcże wąż żyw: vcżynią FalZioł V 90, I 105c, 116b, 142a, III 25a, V 85 (10); Weźmi orzechow włoſkich poki ieſzcze młode ſą SienLek 81; RejZwierc 110v.

»poki... tedy« (2): Paſternak poki ieſzcże ieſth ſwieży tedy ieſt lepſzy FalZioł I 105c, I 107d.

b. Czynność lub stan zdania nadrzędnego odbywa się podczas trwania czynności lub stanu zdania podrzędnego; odpowiada na pytanie: kiedy (239): Pokiś zdrow ná śmierć wzgląd miey BierEz S3; TA niemocz cżęſto dzieciom poki z ſą [lege: ssą]: bywa FalZioł V 43, V 37; WróbŻołt kk5; LibLeg 6/190; ábych [...] niedal przyczyny z ſiebie ku potwarzeniu memv poki mam ſpráwę z ſprzećiwnikiem ſwoiem. RejPs 58v; RejRozpr G3v; day ſzyą thak trząſzla yak ſzyą tha oſſycza trząſla poky belo lyſzczie nanyey LibMal 1544/86v; GroicPorz qv, 12, v2v, bb3; BielKron 30; Mącz 443c; Prot B3v; iáko on/ ktory rozebrawſzy ſie do koſzule/ gorzey ſkocżył/ niż poki ſkakał w kábacie GórnDworz C8v; RejPos 56, 323 [2 r.]; HistLan E2v; WujJud 174v; CzechRozm 184, 193; O záchowániu żołnierzow w powinnośći ich/ poki ſą w oboźie ModrzBaz 117v; Oczko 10; StryjKron 16, 497; pokim był młod/ rozmáitychem roſkoſzy na świećie vżył SkarŻyw 308, 502, 560; NiemObr 170 [2 r.]; WisznTr 12; KochFrag 15; WujNT 615; SkarKaz 455b; Poki Węgrzy byli Kátholicy/ [...] Ceſárzá Tureckiego ná głowę poráźili SkarKazSej 685b; KlonFlis F2.

Z nadrzędnym określeniem czasu (19): iż może przyſzłe rzecży przepowiedać pewnych cżaſow/ to ieſt od ſlończa wſchodu ażdo ſzoſtej godziny przed pełnią poki mieſiącz roſcie. FalZioł IV 50d; Tedi zimie poki ieſzcże oliwy do ſić [!] było, [...] wiele iey á barzo tanie nakupił BielŻyw 2; LibLeg 10/61v; co nás przedtem pokiſmy wboiaźni pana Chriſtuſowyi trfali/ nic nieobychodźiło. MurzHist H; A od ktorey Sentencyey zárázem poki práwo ſyedźi nie áppelluią/ tá przychodźi w rzecz oſądzoną GroicPorz bb, i4v, ſ3; BibRadz I 9v marg, Iudic 18/31; rzućili ſie ná woyſko Domárátowe [...] ráno poki ieſzcże leżeli BielKron 380v, 329v, 407; WujJud 138; ácżkolwiek onych pierwſzych wiekow poki ná puſtyniách mieſzkiwáli/ [...] dobrych ludźi Chrześćijáńſtich [!] doſyć bywáło WujJudConf 144v; Bądź vmyſłu dobrego przećiw twemu ſprzećiwnikowi rychło/ poki ieſteś z nim w drodze CzechRozm 246v; áza więcey w ten cżás trzebá káráć złocżyńce/ poki ieſt ſerce świeżą krzywdą obráżone/ niżli kiedy ieſt vſpokoione? ModrzBaz 80; ActReg 113; Ná początku świátá/ poki w ludźiech oſtrzeyſzy był rozum/ y pobożność cnot więtſza/ Práwá było nie potrzebá. SkarKazSej 697a. Cf »zawżdy poki«.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘za życia’ (18): (did) Czart zle tuſzy kupczowy. (–) [...] Bo wtym zywoczie poky byl Mnie ſna pylniey zewſech ſluzyl. RejKup h2; KromRozm III B2; Gotuyże theż ſobie potrzeby powoli/ poki cie tu ieſzcże Pan twoy chowáć racży RejZwierc 136; WujJudConf 48; poki był ná ſwiecie/ Ták rozumiał nie ledá nędzá mu dogniecie. PaprPan Gg4v; KochMRot kt. Cf »poki (jest, był) żyw«.

Połączenia: »poki (...) jeszcze« = adhuc Vulg, PolAnt; dum Vulg; dum adhuc Modrz (35): Iużemći inemu ślubiłá/ Pokim ieſzcże w domu byłá. BierEz O2v; Wſtawać od ſtołu poki ieſzcże cżłowiek nieczo chęci ma ku iedzeniu FalZioł V 65v, I 9a, 61d, 83a, 92c, 153c (9); BielŻyw 2; KromRozm II g4, x3; BielKom Gv; Leop Matth 5/25, Luc 14/32; Ale poki ieſzcze byli w drodze/ przyſzłá wieść do Dawidá/ Iż Abſálom pomordował wſzytki ſyny Krolewſkie BibRadz 2.Reg 13/30, I 9v marg, Num 30/17, Deut 31/27, 2.Reg 3/35, 2.Esdr 7/3, Luc 24/44, BielKron 380v; bo ſtárzi [...] ná woskowych tablicách piſáli/ poki yeſzcze był pápir nie náleźión. Mącz 276c, 388c; LeovPrzep D2v; RejZwierc 78v, 136; Cżyli go wolićie w tym náśládowáć/ co potym oſzálawſzy piſał/ niżli w tym co piſał y rádźił poki ieſzcże miał rozum ſpełná? WujJud 247v, 48; BudBib 2.Esdr 7/3; ModrzBaz 9v; WujNT przedm 32, s. 424.

»poki ... nigdy« (1): oni wſzyſcy święći ludźie poki tu ná źiemi przebywái/ nigdy nieprziymowáli od ludźi chwały iákiey WujJudConf 48.

»poki ... tedy« = adhuc ... hodie PolAnt (2): [bób] Poki zielony, tedi ieſt wilgotni wpierwſzim ſtopniu FalZioł I 17a; BibRadz Deut 31/27.

»zawżdy poki« (1): Bałám ſye záwżdy póki woyná trwáłá KochPieś 19.

Fraza: »poki (jest, był) żyw, żył (żywię itp.)« = vivente [aliquo] PolAnt, Vulg (12:8): BudBib 2.Par 10/6, I 339b marg; iáko Dawid poki żył nie miał też ſobie rownego CzechRozm 104v; PaprPan Hh2; SkarŻyw 93; CzechEp 325; Nadobnać to dźiéwká byłá/ Póki między ludźmi żyłá KochSob 65; áni on/ poki żoná opuſzczona żywa/ inney żony poiąć; áni żoná opuſzczona/ poki on żyw/ zá innego mężá iść nie może. WujNT 22, 80 [2 r.], 262 [2 r.], 505, Rom 7/3, s. 595, 633, 782 [2 r.]; Bo żaden z nich po śmierći porządkow y vſtaw ſwoiey Rzeczypoſpolitey nie ſtánowił/ ále tyło poki żyli. SkarKaz 205b.
αα. Z trybem przypuszczającym (2): iż ſie to ſtáć miáło pokiby rzecż ich poſpolita ſtałá y miáſto ich nie było zburzone CzechRozm 120v.

Połączenie: »pokiby jeszcze« (1): Meſyaſz on z dawná obiecány/ miał był ná oſlęćiu y oſlicy do Ieruzalem ná kroleſtwo wiecháć [...] to ieſt pokiby ieſzcże byłá iáka táka zwierzchność y rzecżpoſpolitá Iudſka CzechRozm 165.

α. Czynność lub stan zdania nadrzędnego powinna nastąpić nie później, niż trwa czynność lub stan zdania podrzędnego; [zawczasu, nie później niż (5)] (79): Nalepiey ieſt aby thy zioła byłi ku wodcze brany poki na nich roſa ieſth FalZioł II 2b; March3 V8v; Pokis młoda ſwiata zażyw RejJóz D; RejWiz 22, 89; Pobuduymy te miáſtá/ á obtocżmy ie mury/ [...] poki wſzyſtkie rzecży máią pokoy od woien Leop 2.Par 14/7, Ioann 9/4; OrzList i; KwiatKsiąż E3v [2 r.]; Mącz 112d; HistRzym 91v; RejPos 177v, 178v; Poki tám pieniądze w worze/ Ná co trzebá roſkáżcie dáć RejZwierc 235v; teraz ći nam/ z cżártem walcżyć pokiſmy młodſze: ieſli teraz głowy iego nie zetrzem/ w ſtárośći trudniey będzie. SkarŻyw 225, 369; KochFr 65 [2 r.]; Każ wino nośić/ póki beczká leie/ Póki wiek ſłuży/ á śmierć nie przyſpieie. KochPieś 43; ArtKanc M14; GostGosp 72, 90; GrochKal 7, 8; Cżás miłośierdźia/ poki ſłużyć może/ Bądź miłośierny/ nie tráć wiecżnie/ Boże. GrabowSet O4V; KochFrag 21; póki śiłę/ powagę/ pieniądze mamy/ myślmy iákobyſmy wcále byli OrzJan 69, 69, 101, 106; Sżukayćie Páná Bogá/ poki możećie ználeść wzywáyćie go poki bliſko ięſt [!] KołakSzczęśl B4; WujNT Matth 5/26, Hebr 3/13, 2.Petr 1/13; niech ſie ſtáwią poki ten ziazd trwa. PowodPr 37; SkarKaz 4b, 7b, 420a; CzahTr E4v; SkarKazSej 666b.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘za życia’ (8): Za toż odpuſzcżenie będźie ſie modlił tobie miły panie wſzelki ſwięty cżaſu ſluſznego [Ps 31/6]. (koment) poki cżłowiek ieſt na tym ſwiecie, bo telko ten cżas ieſt ſluſzny ku pokucie. WróbŻołt K6v; Tákże też y ty poki tu po tey ſuſzy chodziſz/ poki ty kámycżki rozlicżne zbieraz [!] ſwiátá tego/ roſtropnie ie zbieray RejZwierc 176v; moy miły ſwiecie pokim ieſzcże s tobą/ Wolę iż ſie powoli roſpráwiwá s ſobą RejZwierc 270v; Sześć dni roboty/ y prácey náſzey/ w zakonie Chryſtuſowym: Siodmego odpocżywáć będziem s pánem bez ciał [...]: ſtáraymy ſię poki nam ieſzcże tych ſześći dni zſtáie SkarŻyw 4; GrabowSet S3v; Gdyż pokiſmy tu ná drodze/ powſtáć y popráwić ſię z łáſki Bożey nie trudno. SkarKaz 353a. Cf »pokim żyw«.

Połączenia: »poki (...) jeszcze« = dum adhuc Vulg, Modrz (12): Leop Tob 5/4; OrzQuin Z2; Prot A2v; áno było lepiey początkom zábiegáć poki ſie ieſzcze ſwárzili. RejZwierc 134, 270v; ſentencye zacne [...] o cnotách/ y o powinnośćiách/ wiele mogą w dźiećinnyin á młodym rozumie/ poki ieſzcże ieſt cżyſty/ á złemi myślámi nie ſplugáwiony ModrzBaz 10v; SkarŻyw 4; CzechEp 99; OrzJan 101 [2 r.], 136; LatHar 25.

»poki ....tedy« (1): póki Staw puſto będźieſz miał/ tedy Grobléy popráwuy Strum Lv.

Przysłowie: Bo drzy łyka poki ſie drą RejRozpr G3v.
Frazy: »poki ma(sz) (mam(y)) czas, (jest) czas, jest dan czas, czas dopuszczał« = dum tempus habemus PolAnt, Vulg (11:7:1:1): Twoy ći ſwiat vmiey vżywać Poki maſz cżas RejJóz C8; Dum aetas tempus tulit perfuncta satis sum, Poki czás młodośći dopuſzczał [...] dośiciem vżyłá. Mącz 443c; poki ieſt nam dan cżás ſzukánia miłoſierdzia Páńſkiego/ mielibychmy ſzukáć Páná ſwoiego RejPos 110v; RejZwierc 120v, 178; BudNT Gal 6/12[10]; SkarŻyw 238, 308; obacżayćie ſię wżdy poki ieſt cżás CzechEp 112, 99; NiemObr 174; WerKaz 301; ArtKanc M5v; GrabowSet O4v; OrzJan 71, 101; zmiłuy ſię nádemną/ poki ieſzcże cżás mam do miłośierdźia LatHar 25; WujNT Gal 6/10; SkarKaz 3a; SkarKazSej 667a.

»poki może« (1): ieſliże ſye náſz Arcybiikup Gniéźniéńſki wczás nieobudźi/ á z Królem náſzym poſpołu/ tym złym przyſzłym rzeczam/ poki ieſzcze może/ nie zábieży. OrzQuin Z2.

»pokim żyw« (1): ábyś wziął to ſrebro/ pókim ieſzcże żyw [dum adhuc vivo]. Leop Tob 5/4.

β. Czynność zdania nadrzędnego mieści się w czasie potrzebnym do wykonania czynności zdania podrzędnego (1):

Połączenia: »poki ... do tego czasu« (1): póki raz Ruśin Staw do Spuſtu dźierży/ tedy go v nas do tego czáſu dwá razy ſpuśći. Strum L.

»poki ... tedy« (1): Strum L cf »poki ... do tego czasu«.

γ. Z odcieniem warunku: jeżeli (20): BierEz L3; yákożkolwyek chory álbo obráżony członek/ może być vzdrowyon/ poki ſye ćyáłá dźyerży KromRozm I O3v; KromRozm III D3, D5, D6; GroicPorz t3; Poki ćicho być może/ nie ſzukáyćie zwády. Prot C4v; Ale poki myſl iego ciągnie ſie do złego/ iuż thám Duch Páńſki być nie może RejPos 239; RejZwierc 231v; Tákże y Przełożonych Swieckich Mándaty/ poki Bożey woley nie ſą przećiwne/ z vcżćiwośćią przyymuiemy WujJud 107; SkarŻyw 320; CzechEp 40, 91; Pokiśćie vczynili iednemu z tych bráćiey moiey namnieyſzych/ mnieśćie vczynili. WujNT Matth 25/40, Matth 25/45; Y nikt nie bywa rozumiány zá walecżnego/ poki nie będźie pijánicą. PowodPr 73.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘jeżeli będzie żył’ (1): wſzak poki żywot będzie panowach [!] w ciałach waſzych [si vita regnaverit in corporibus vestris]/ koni niezlicżnych doſtaniemy HistAl D2v.

Połączenie: »poki ... poty« (1): poki perſon ná doł y wzgorę idących sſtawa/ poty pobocznie Perſony bywáią wyłączone wedle Práwá. GroicPorz ff4v.

Fraza: »poki chcą« (2): RejWiz 123v; iakoto nąm więzniom nowiny przynoszą, poki chcą y iakie chcą ActReg 166.
2. Następcze; ante, priusquam PolAnt [w tym: w postpozycji (226), w antepozycji (64), w interpozycji (42)] (381):
a. Bezpośrednio następcze: czynność lub stan zdania nadrzędnego kończy się z chwilą rozpoczęcia czynności lub stanu zdania podrzędnego: aż do czasu gdy (245):
α. Zdanie podrzędne zaprzeczone; nisi JanStat, JanPrzyw (243): OpecŻyw 99; tzom rád cżinił/ [...] pokim był nie tak zubożáł ForCnR A3v; PatKaz II 27; HistJóz D; FalZioł I [1152]c, II 1d; BielŻyw 85; GlabGad N2; WróbŻołt B2; LibLeg 7/41 v, 42, 11/166; jako poki z muru się wapno nie wykruszy, mur mocno a pewnie stoi DiarDop 109; GroicPorz n4v; RejWiz 151v; tedy żoná ma wiáná vżywáć do śmierći/ álbo poki zá inſzy mąż niepoydzye UstPraw B2v, B3; BibRadz I 2c marg; OrzRozm H3v; Pytáli potym Rzymiánie Tyburtyny/ dlugoli kościoł pokoiá [...] będzye ſtał? Odpowiedzyáłá/ poki pánná nie porodzi. BielKron 135, 2v, 17, 96, 205, 206v (22); Ale nic gruntownégo ſtáwić nie możećie/ Poki tego korzeniá złégo nie wyrwiećie. KochZg A3; Prot D4v; SienLek 126v, 170, 176; RejAp 145v; GórnDworz Gg2v, Hh4; RejPos 119v, 120, 152v marg, 154, 328v; BiałKat 190v; A on pápir poki ná nim piſmo nie było był proſtym pápirem RejZwierc 197, 175v, 264v; BielSpr 49v; CzechRozm 92, 182v; SkarJedn 234, 364, 385; Oczko 24v, 39; biegay nocą á niezoſtáy ſię aſz w Egipćie/ y mieſzkay tám poki ćię nieobwieſzcżę. SkarŻyw 244, 2 [2 r.], 16, 150, 310, 436; StryjKron 472; ZapKościer 1582/33, 1589/87v; Dla cżego ia też poki mi tego prawdą iáſną ſłowá Bożego [...] nie zbije/ ná inſze I. M. wywody [...] odpowiedáć niechcę. CzechEp 269, *3 [2 r.], 50, 53, 62, 138 (11); NiemObr 95 [3 r.], 165 [2 r.]; A prżećię poki nie obiorą Paná/ ieſt tęn kto rżądźi á zbrodnie karże. GórnRozm Av, E, M3; KochWr 38; ActReg 20, 104, 135; Kmiotkowie ty okolicżne potrzeby Pánu robić máią w Ieśieni/ Zimie/ y ná Wioſnę/ poki polna robotá nie zaydźie GostGosp 34, 96, 132, 158; GostGospSieb +3v, +4; GórnTroas 19; GrabowSet D4v; prozno v świátá pomocy ſzukáią/ poki przyczyny choroby nie oddalą. WujNT 323, Matth 10/11, 23, s. 85, 90, Luc 19/13, s. 416, 1.Tim 4/13; SarnStat 97, 255, 387 [2 r.], 739, 1150, 1266; PowodPr 26, 71, 82; vrzędu ſwego Pan náſz zácząć niechćiał/ poki mu to lat 30. nie minęło SkarKaz 39a, 279a, 487a, 552b; CzahTr L4; KlonWor 79; PudłDydo [B6]; A poki rok ſześć niedźiel z kreſu nie wynidźie/ Niechay czarna płotnicá z ćiebie więc nie znidźie. ZbylPrzyg B3.

Z nadrzędnym określeniem czasu (10): oſádzą miáſto ludem zbroynym [...]/ bo w ten cżás poki Papieżá niewybiorą/ Willani to ieſt chłopi ze wśi/ [...] biorą gwałtem w Rzymie/ y zábijáią kędy cżego może doſtáć/ bo ich w then cżás nikt niemoże ſkarać BielKron 234v; áż temu końcá nie bylo/ przez wſzytki cżáſy poki ſie Litwá nie pokrzćiłá. BielKron 369, 216, 226, 379v; á po ty wſzyſtki dni poki rány niegoiſz/ proch rákowy [...] choremu go w pićiu daway SienLek 152; StryjKron 473; żeby z ludźi/ [...] w tym czáśie póki [interim donec JanStat 321] wolność nie wynidźie/ [...] nic nie śmieli áni mogli wyćiągáć. SarnStat 352; áby w tym czáśie ſoli onéy zwykłéy poſtronnéy vżywáli/ áż do tego czáſu/ póki [interim quoad JanStat 53] vżywánia iéy nie zábrónimy SarnStat 387, 929.

Wprowadza peryfrazę w znacz, ‘do końca świata’ (6): A to záwżdy muśi być márne pogorſzenie/ Poki końcá nie weźmie ludzkie pokolenie. RejWiz 124; CzechRozm 91v; ModrzBazBud π6v; Imię twé ſłáwić będę/ póki świát nie minie. KochPs 210; Poki nie przeminie niebo y ziemia, iedno [!] iotá áni kreſká iedná nie przeminie z zakonu WujNT przedm 31; Tytiron/ Georgicon/ [...] niezáginą nigdy/ Póki dźiéń wſzyſtkoſtrátny świátá nie odmieni GosłCast 10.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘do śmierci’ (6): To ſą náſze [dryjad] zabáwy/ poki topor oſtry W modrzewiu nie námáca duſze ktorey ſioſtry. KochDryas [A3]v; Pámięć twoiá w iéy ſercu záwżdy będźie trwáłá/ Póki teſkliwa duſzá nieodbieży ćiáłá. KochFr 70; bo mąm Potomstwo, oktore poki ostatniego długu niezapłacę powinienem myslić ActReg 164; cżyń łáſkę zemną/ Poki nie obroćiſz w proch/ ćiáłá moiego/ A z świátá nie zrzućiſz GrabowSet B3; Niech mnie to ćieſzy/ poki nie wyżenie Pan/ ſmutney duſze/ z ſtrapionego ćiáłá GrabowSet Gv; Boſkiey łáſki żebrzę/ poki w grob nie wpádnę GrabowSet K3v.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘przed śmiercią’ (1): Wyżywſzy choć puł wieku/ tego co twóy ſtáry Oyćiec miał/ póki nie był włożony ná máry. GórnTroas 53.

Wprowadza pery frazę w znacz. ‘bardzo długo’ (1): Póki to niebo ſtá lat nie przetoczy/ Niech cnéy oyczyzny pátrzą ná ćię oczy PudłFr 59.

Połączenia: »tak długo (...) poki nie« = tamdiu ... donec a. quamdiu non JanStat (15): FalZioł V 67v; BielŻyw 24; iż ták długo miał być krolem poki złotego runá nie wezmą z iego kroleſtwá. BielKron 54v, 54; SienLek 110v; RejPos 303; RejPosWstaw [412]v; tedy vcziwy Ian skiba bęndze powynyen vſziwacz ty wloky tak długo poki Andraſz ty wloki nyewykupi ActReg 48 v, 38, 78, 78v; SarnStat 606 [2 r.], 632, 657.

»nie dłużej ... jedno poki nie« (1): á nie dłużey go trzymać w kąpieli/ iedno poki ſie ciało nie zagrzeie FalZioł V 35v.

»dotąd (...) poki nie« (4): GroicPorz n2; Do tąd ćię Ewányelikiem zwáć będźiemy/ poki ſye nie oduczymy. OrzQuin B3v; KochPropKKoch 3; Bo on ſznur złoty w Niebie trzyma ſpráwiedliwość Dotąd/ poki go źiemſka nie oſzpećiłá złość. KołakCath C4v.

»poki jedno nie« (2): tak że téſz przebáczá grzechy naſże poki iedno wiary ſzczéréi a niezmyſlonyi nieodpadámy MurzNT 3v; CzechRozm 91v.

»poki jeszcze nie« (1): Ale to z przodku piſał/ poki yeſſcze nye práwye był prawdy poznał. KromRozm I I4.

»nigdy (a. zawżdy) (...) poki nie, poki nie ... nigdy« (10:1): RejWiz 124; wſzákże od Ruśi y Połowcow nigdy pokoiá nie mieli poki ſie nie pokrzćili. BielKron 275v, 198, 270v; OrzQuin Lv; SkarJedn A3v; KochFr 70; To ták dźień zá dźień záwżdy/ poki nie vpádnie GrabowSet K3v; SkarKaz 274b; GosłCast 10; SkarKazSej 681a.

»pi(e)rwej ... poki nie« (4): iż pierwey był pokoy dobry wyerze krześćiáńſkiey poky byli nie náſtáli ći Apoſtołowie nowi BielKron 200v, 335v, 432v; GórnDworz V6.

»poki nie ... poty, poty(ć) ... poki nie« = quamdiu ... tamdiu Modrz (24:6): KromRozm III E7; APpellácya poki ſye nie ſkończy/ poty w ſpráwie oney nic nie ma być przes Sędźiego ⟨p⟩oczynano GroicPorz cc2v; UstPraw B3v; BibRadz II 52a marg; poki dwá albo trzey gárdłá nie dádzą/ poty w Litwie dobrze nie będzye. BielKron 401v, 120, 205v, 212, 353 [2 r.], 376v; OrzQuin C3; SienLek 46v; RejPos 49, 152v, 247v, 350v; RejZwierc 28; Iáko y Moyżeſz z Zakonem ſwym/ potyć też tylko trwał/ poki vrzędu ſwego nie wykonał. CzechRozm 191; ModrzBaz 61v; SkarŻyw A5 [2 r.], 502; StryjKron 215; CzechEp 233; NiemObr 103; GórnRozm F3v; SkarKaz 119b; V Sżyprá tákże poty głowá ſzumná Poki nie zmłoći ſtobrożnego gumná. Poki nie zwieźie żytá do ſzpychlerzá KlonFlis D4.

»poki nie ... tedy« (9): poky tesz miedzi ſobą granycz niebedziemi miecz tedj przetſye livdzye naschi pogranyczny pokoyv miedzi ſobą myecz niebedą mogły LibLeg 11/22; OrzQuin C4v; RejAp 4v; RejPos 118; BudNT przedm c5; CzechRozm 205v [2 r.]; CzechEp 346; poki ich [wołów] nie poſtáwi ná ſtániu/ tedy ie w ogrodźie ná noc záwieráć GostGosp 64.

αα. Z trybem przypuszczającym (15): ZapWar 1524 nr 2297; BielŻyw 27; tamże mieſzkáicie pokibyście zonąd niewyſzli (marg) trfáicie aſzbyście wyſzli (–). MurzNT Matth 10/11; Leop Ier 37/20; BibRadz Matth 10/11; dzyerżał ie ná ſłowie/ dawſzy im w moc zamek Málbork pokiby im nie zápłácono. BielKron 391v; RejPos 18v, 135; PaprPan Hh2v; SkarŻyw 335.

Połączenia: »dotąd ... pokiby nie« (1): iáko to rzecz ieſt ſzpátna/ [...] Królá koronowánégo do tąd nie miéć/ pokiby ſye ći ludźie Wiárámi roſtárgnieni/ ná iednégo Kápłaná nie zwolili. OrzQuin V3.

»pokiby nie ... nigdy, nigdy ... pokiby nie« (1:1): BielŻyw 33; A naprzod mowy y terminy niektore pokażę/ ktorych X. K. vżywa: [...] ktorych pokiby nie odſtąpił/ nigdy prawdy poznáć nie może CzechEp 140.

»poty ... pokiby nie« (1): áby oni poty w ſłuchániu ćiérpliwemi byli/ pokiby mowá czyiá Máieſtatu ich nie thykáłá. OrzQuin D3v.

»pokiby nie ... tedy« (1); A pókiby z Appelláciiéy [...] kognicia o dekrećie nie sſtáła ſie/ [...] tedy ón poddány ma bydź zátrzymań w więźieniu SarnStat 502.

β. Zdanie podrzędne niezaprzeczone (2): bo mi go [posła] bendzyemi dobrze dzyerzecz v wyelkyey poczczywoſczy [...] poky vyrzimi od waſchey Kro. mczi czo ſzye nam za ſprawyedlywoſcz ſtanye LibLeg 11/156.
αα. Z trybem przypuszczającym; z nadrzędnym określeniem czasu (1): wſzákże niepráwie niesłuſzna rzecż będźie niewinnego do cżáſu/ pokiby [ad tempus dum] ſię o tem dowiedźiano/ poimawſzy potrzymáć ModrzBaz 85.
b. Ogólnikowo następcze: czynność lub stan zdania nadrzędnego kończy się przed rozpoczęciem czynności lub stanu zdania podrzędnego: zanim, przedtem niż (136):
αα. Zdanie podrzędne zaprzeczone (128): Cżemu z tąd precż nie idziemy/ Poki gardł nie pozbędziemy BierEz I3v, Nv; FalZioł II23, III 24b, V 65v; LibLeg 11/184, 185; RejKup r3 [2 r.]; MurzHist F4v, H, V2v; Panie/ s ſtąṕ/ poki nie vmrze dźiécię moie MurzNT Ioann 4/49; KromRozm III D2v, K6v; LubPs S2v, ee5; Ktoby przedał dom w Mieſćie/ może go odkupić poki rok nie przeminie. GroicPorz 14v, o3, ee3, 114v; RejFig Cc6, Ee3v; BibRadz Matth 10/23, II 7b marg; Kto mu odeprze? dziſieyſzych cżáſow? poki wſzytcy krolowie Krześćiáńſcy nie będą w iednośći? BielKron 311, 31v, 107v, 108v, 109, 191v (12); SarnUzn F5v; dayże ij pić chorému z źimną wodą poki niedóydźie dźiewiąći dni/ iáko go pies wśćiekły vkąśił SienLek 152v, 45, 91, 182; RejPos [77]v, 223v, 256, 289; GrzegŚm 27; RejZwierc 265; prędko w nie vderzą drzewcy/ áby im ſzyk rozerwali/ poki ſie z łuki nie rozwiodą BielSpr 68; KochMon 34; WujJudConf 66; CzechRozm 46v, 247v; ModrzBaz 80; SkarŻyw 335, 341, 369; CzechEp 356; KochFr 52; Prziymi zá wdzięcżne/ poki nie zgotuię Co godnieyſzego KochSz A2; KochPam 82; KochPieś 35; ArtKanc G12v; GórnRozm L; GostGosp 126; GrabowSet E4; WujNT 536, 595; JanNKarGórn H2; SarnStat 894 marg, 942 [2 r.]; GrabPospR kt, L2; SkarKaz 4b, 514a; VotSzl B3v; Wen ſtąd nocny ſzukáyło, póki ćię nie każę Porwáć y ſkáráć dobrze. CiekPotr 74; PaxLiz D2; SkarKazSej 673b.

Wprowadza peryfrazę w znacz. ‘zanim umrze’ (5): day ſye ochłodźić/ Póki nieprzyidźie wychodźić Ná drogę/ z któréy człowieká Iuż nie vyźrzéć áż do wieká. KochPs 58; opłákuy złośći ſwe poki z świátá niezeydżieſz SkarŻyw 120; Wzrok moy rácż oświećić/ poki on ſen wiecżny Nie zaydźie GrabowSet G2v; Rátuy/ poki moy dźień/ w zachod nie wpádnie. GrabowSet S2, Q3.

Połączenia: »poki (...) jeszcze nie« = adhuc non PolAnt (14): Naſienie thego drzewka poki ieſzcże niedozrzeie ma być zbierano á ſuſzono FalZioł 1121d; RejWiz 78v; BibRadz Prov 8/24; BielKron 107v; RejPos 109, 223v; BielSpr 25v; WujJudConf 154; A to więc bywa cżáſu pokoiu/ poki ſię ieſzcże żadne wzruſzenia broni nieukázuią [dum adhuc nulli motus annorum appurent] ModrzBaz 102, 78v; SkarJedn 95; KochTr 14; ActReg 94; WujNT 263, 487.

»pi(e)rwej, przedtem ... poki nie, poki nie ... naprzod« (4:1:1): Pirwey nicz niecżyn poki ſie dowodnie nienaucżyſz BielŻyw 131; Niektorzy téſz/ ktorzy go przedtem iako kaczerza mieli/ poki śię był niezaprzáł/ terás [...] MurzHist T3; RejPos 109v; BielSpr 62; Poki brzegu morſkiego oſtátká nie ſtráćim/ Porty naprzod y zamki pogránicżne ſpiżą Y ludzmi dobrze opátrz KochOdpr C4v; ActReg 57.

»puki pierwej nie« (1): że daremno byś innego co omyśliwać w krolestwie swoim miał, puki pierwej krolestwa miłego Pana Boga pilnować nie zaczniesz Diar 84.

»(co) (najrychlej ... poki nie« (4): aby ſie rychley potykáli ſthą trochą ludzi poki nieućieką BielKron 245, 247v; RejPos 244; lekarż powie że nielża ináczey iedno muśić práwi tęn pálec co narychley vtrżeć/ á poki dáłey ogień nie zaydźie. GórnRozm K2.

»poki nie ... tymczasem« (1): poki Do tego podobnego czáſu nieupátrzę: Tym czáſem v ktorego z przyiaciół pieniędzy Pożyczyć. CiekPotr 58.

»w czas ... poki nie« (8): áby w cżás temu złemu zábieżeli poki ſie bardziey nierozmoże BielKron 199v, 24, 146v, 169, 249; RejZwierc 188v; SkarŻyw 374; Obáczmyſz ſię kiedykolwiek dla Páná Bogá/ á wczás poki márnie á nikczemnie/ [...] iákiego znácznego ſzwánku nie doznamy. VotSzl B3.

ααα. Z trybem przypuszczającym (9): By to ſniego wſythko wyſzło Poky by k Sercu nie prżiſzło RejKup q2v; Diar 43; ábo też záſię będąc w wielkim ſzcżęſciu/ pokiby nieſzcżęſcie nie przyſzło/ aby wtym ſzcżęſciu vmrzeć mu było wolno. GórnDworz Y4v; RejPos 61v, 214v; ktoby chćiał ćicho thy rzecży ſpráwowáć pokiby nieprzyiaćiel nie obacżył BielSpr 58v; SkarJedn 215; SarnStat 5.

Połączenie: »pokiby ... jeszcze nie« (1): Proch ſniego vcżinić [...]/ A na gorącze bolącżki pokiby ſie ieſzcże nie zmoczniły vcżyniwſzy plaſtr przykładać FalZioł I 115b.

ββ. Zdanie podrzędne niezaprzeczone (3): Poki dzień wiać będzie á po vćiekáią ćienie/ wroć ſię BudBib Cant 2/17, Cant 4/6.
ααα. Z trybem przypuszczającym (1): ná ktorychby [zamkach] żołnierze náſzi cżáſu woyny przemieſzkáwáć mogli: [...] á ſtoſy pirwſze nieprzyiaćielſkie/ pokiby drudzy żołnierze ná pomoc przyſzli/ ábo ná ſobie trzymáli/ ábo ie odganiáli. ModrzBaz 103v.
α. Wprowadza zdanie przydawkowe; zdanie podrzędne zaprzeczone (5): Tákowa páni ma ſye częſto párzyć/ nád ſurowym prządźionem/ poki go z zoł niewypiorą SienLek 113, 64; pokrzywy młode bydłu nalepſze: [...] poki nie párzą. GostGosp 116.

Połączenie: »poki ... jeszcze nie« (1): Calyx, Rożána ſzypułka poki ſie yeſzcze kwiat nie roskwitnie. Mącz 32c.

αα. Z trybem przypuszczającym (1):

Połączenie: »pokiby jeszcze nie« (1): Potym do nich nalać Moſzcżu/ tho ieſt wina młodego pokiby ieſzcże nie kiſiało FalZioł V 94.

III. W zakresie stosunków stopnia, ograniczenia zakresu: jak dalece, do jakiego stopnia, jak wielki zakres obejmując (23):
A. Zaimek przysłówkowy pytajny; w zdaniu dopełnieniowym (7): BibRadz Gal 5 arg; Ná oſtátek ieſt gadká o tem/ iesli/ á poki [quatenus]/ domagánie ſławy/ w cżłowieku Krześćijáńſkiem ma być chwalone. ModrzBaz 55v; SarnStat 513 [2 r.]; Ieſt nas ieſzcże wiele w Polſzce żywych/ ktorzy pámiętamy poki ſie cżyiá powinność ná Seymach śćiągáłá PowodPr 77.

Z zapowiednikiem „to” (2): powiedáiąc iż kiedy práwi czo máluie/ nie vmie áni wie/ kiedy przeſtáć: chciał pokazáć Apelles/ [...] iż Protogenes/ niewiedział tego poki było doſyć GórnDworz F; nie tylko ná to pámiętáiąc co mu ieſt powierzono/ ále y na to poki ſie ma tákowy vrząd iego roſciągáć Phil L.

B. Spójnik; wprowadza zdanie okolicznikowe stopnia [w tym: w postpozycji (13), w antepozycji (2)] (16):
α. Zdanie podrzędne niezaprzeczone (15): ále ie [doktorów świętych] prziymuiećie poki ſie z wámi zgadzáią WujJud 34v; WujJudConf 34v; [...] poddáiąc ſie tey zwierzchnośći iego/ z wſzeláką ſkromnosćią/ poki im tego ſłowo BOże pozwala. CzechRozm 249v; KochCn B4; PowodPr 41.

Połączenia: »nie dalej jedno poki« (3): tedy mu [papieżowi] poddáni á poſluſſni w rzeczach duchownych [...] być mamy [...]. (–) Mamy: Ale nye dáley yedno poki ſye wedle ſlowá bożego ſpráwuye. KromRozm III M; KrowObr 220; WujJudConf 35v.

»poki ... jeno« (1): czemu się declarował tak zeto przy nim stac chcę [lege: chce] poki mu ieno przystoinosc slachecka Polska dopuscza ActReg 33.

»poty (...) poki« (2): ActReg 119; Poty ſłucháć Doktorow będę/ poki przy ſłowie Bożym ſtoią. SkarKaz 43a.

αα. Z trybem przypuszczającym (4): A gdy iem każe pozdrawiac/ tem chce aby i inſzych powinności nie zapominali pokiby ich poſelſtwu nieſzkodźiły MurzNT 43v; PowodPr 38.

Połączenia: »poty ... pokiby« (1): Poty tedy chćiwość sławy ma być chwaloná/ pokiby [Hactenus ... ut] ſię o cnotę opieráłá ModrzBaz 59.

»pokiby ... tedy« (1): Pokiby prawá ſtawáło tedy [broniłbym się] práwem CzechRozm 233v.

β. Zdanie podrzędne zaprzeczone (1): Y nie ciągną Torkmyſzu/ poki go nie sſtawa RejZwierz 85v.
IV. W zakresie stosunków ilościowych; wprowadza zdanie okolicznikowe miary [w postpozycji] (4): nie więcey z ſobą/ do grobu weźmiewá/ Tylko poki ná świećie/ cżego záżyiewá. PaxLiz C4.

W nawiązaniu do określenia wielkości (1): będźie brał źiemię ták głęboko/ póki ieno może z dołu wyléść Strum E4.

Połączenie: »poki jeno« (1): Strum E4 cf W nawiązaniu do określenia wielkości.

Fraza: »poki zstawa [kogo, czego]« (2): POżytek Inwentarzá ten ieſt/ iż dźiedźic ktory go vczyni nie może być vćiążon w płáceniu długow zmárłego/ iedno poki sſtawa dobr iego. GroicPorz ee4v; iedney gromadzye [dawano imię] Anná/ drugiey Katarzyná/ trzećiey Edwigá/ áż poki ich s ſtáwáło. BielKron 382.
V. Połączenie: »poki poty« = do czasu (5): RejKup F; Poki poty/ áby ſie ták iedno roiło/ Chociay iutro obieſzą/ áby przez dziś było. RejWiz 190; bo wdy o w kthory ſie poki pothy ſtrzymywa/ dáleko mnieyſzego karánia godzien/ niż ow ktory nie oglądáiącz ſie ná żadną rzecż/ żywie iáko iedno bydlę GórnDworz Ff4v; RejPos 278; RejZwierc 271.
*** Bez wystarczającego kontekstu (3): Quo ad patiatur dignitas, Poki mi dozwáláć będzie moyá doſtoyność. Mącz 284a, 98c, 343d.

Synonimy: I.A. dokąd, pokąd; II.B.1. dokąd, pokąd; b. kiedy; 2. nim.

Cf POKICIEM, POKIĆ, POKIEJ, [POKIEJŻE], [POKIKOLWIE], [POKIKOLWIEK], POKIMIASTY, POKIŻ, POKO

KW, JDok