« Poprzednie hasło: PRZEPOWIADNIK | Następne hasło: PRZEPOWIEDAĆ » |
PRZEPOWIEDACZ (13) sb m
przepowiedacz (7), przepowiadacz (6); przepowiedacz Diar, Leop, CzechRozm, CzechEp, Calep, SarnStat; przepowiadacz BiałKat, RejPosWstaw, BiałKaz, LatHar; przepowiedacz : przepowiadacz RejPosRozpr (1:2).
Pierwsze e oraz o jasne; -wie-, -wia- (w tym 1 r. błędne znakowanie); -åcz; -acz- (9), -åcz- (1) CzechRozm.
sg | pl | |
---|---|---|
N | przepowiedåcz | przepowiadacze |
G | przepowiadacza | przepowiedacz(o)w |
D | przepowiadaczowi | przepowiedacz(o)m |
A | przepowiedacza | przepowiedacze |
I | przepowiadacz(e)m | przepowiadaczmi |
sg N przepowiedåcz (2). ◊ [G przepowiadacza. ◊ D przepowiadaczowi.] ◊ A przepowiedacza (1). ◊ [I przepowiadacz(e)m.] ◊ pl N przepowiadacze (5). ◊ G przepowiedacz(o)w (1). ◊ D przepowiedacz(o)m (2). ◊ A przepowiedacze (1). ◊ I przepowiadaczmi (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde także XVII w.: przepowiadacz.
przepowiedacz czego (10): ále iż [apostołowie] ſą káznodzyeymi Ewányeliey ſwiętey/ [...] á nie przepowiádácże litery zakonu RejPosRozpr c. Cf Wyrażenia.
»przepowiadacz prawdy« (1): BiałKaz H2; [Wyznał [św. Jan] to czym nie był: nie záprzał czym był: wyznał prawdę iáko ſye godźiło wyznáć przepowiádáczowi prawdy: á nie záprzał tego kogo opowiádáć miał. BiałPos 50 (Linde)].
»przepowiedacz słowa bożego« (5): Gdyż przedtym żadna takowa konstytucyja nie była, ktora by [...] dozwalała jednym tylko samem wolnego słowa bożego i chowania przepowiedaczom jego Diar 53; V tego tedy Bogá iednégo w króleſtwie iáśniéć będą vczeni przepowiádácze ſłowá Bożego/ y ludźie ſpráwiedliwi BiałKat 183v; RejPosRozpr c4v; RejPosWstaw 42; CzechRozm 186; [[św. Piotr] do Rzymu przyſzedſzy/ pięć y dwádźieśćiá lat tám był Biſkupem/ y przepowiádáczem ſłowá Bożego. BiałPos 112 (Linde)].
Synonimy: 1. doktor, nauczyciel; 2. praktyk, praktykarz, wieszczec, wieszczek, wrożbit, wrożbita, wrożek; 3. adwokat, obrońca, patron, prokurator, rzecznik.
LWil