![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.jpg){kind=logo}
| « Poprzednie hasło: PRZEZMIERNI | Następne hasło: [PRZEZMIŁOSNY] » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
PRZEZMIERNY (5) ai
przezmierny (5), [przezmiarny].
Oba e jasne; w przezmiarny a jasne.
Fleksja
| sg | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| m | N | przezmierny | f | N | przezmiernå | n | N | przezmiern(e) |
| G | przezmiarnégo | G | G | |||||
| pl | ||
|---|---|---|
| N | subst | przezmiern(e) |
| I | m | przezmiernymi |
sg m N przezmierny (1). ◊ [G przezmiarnégo.] ◊ f N przezmiernå (1). ◊ n N przezmiern(e) (1). ◊ pl N subst przezmiern(e) (1). ◊ I m przezmiernymi (1).
Sł stp: przezmierny, przezmierni, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Bezmierny, niemający miary, ogromny
(5)
- a. Z zabarwieniem dodatnim lub obojętnym (2)
- b. Z zabarwieniem ujemnym (3)
- 2. [Trudny do zniesienia]
1. Bezmierny, niemający miary, ogromny (5):
a. Z zabarwieniem dodatnim lub obojętnym (2): Y gdzie ieſt ona przeſmierná pokora ſyna bożégo/ gdzie iego dobrowolné vboſtwo OpecŻyw 84; Aczkolwiek iakowy cel albo miára w tey rzeczy poſtanowiona być może/ w ktorey wſzyſtki rzeczy ktore poiąć mamy przeſmierne ſą? KwiatKsiąż D3.
b. Z zabarwieniem ujemnym (3): A od wina w tych leciech wielce maią być powciągani [młodzieńczycy]: ktorego przesmierne picie/ y zdrowiu dobremu nieprziyacielem ieſt KwiatKsiąż D2; Luxuriosus, Zbytny/ przeſmierny/ roſpuſtny. Nierządów pátrzący/ Obżárły Mącz 201c.
przezmierny w czym (1): Mayą też być powćiągani [młodzieńczycy] iżeby w inſzich rzeczach należączych ktemu żywotowi przeſmiernimi niebywali. KwiatKsiąż Dv.
2. [Trudny do zniesienia: iáko kiedy go [nerwum] poderznie wzgórę skoczyć á bólu przezmiárnégo przyniéśćby niémiał? OczkoPrzymiot 199.]
Synonimy: 1. niemierny, niepowściągniony, nieśmierny, nieuhamowany, nieukrocony, nieumiarkowany, nieuskromiony, ogromny, wielki, zbytni.
MN