[zaloguj się]
[pdf]

NIESKROMNY (12) ai

W pisowni łącznej (10), w rozłącznej (2); -om- (11), -am- (1).

e jasne; -o- (2) Mącz, KochPs, -ó- (1) GórnTroas.

Fleksja
sg
mNnieskromny fNnieskromnå nN
G G Gnieskromn(e)go
Anieskromn(e)go A A
I Inieskromną I
pl
N m pers nieskromni
subst nieskromn(e)
G nieskromnych

sg m N nieskromny (4). ◊ A nieskromn(e)go (1). ◊ f N nieskromnå (1). ◊ I nieskromną (1). ◊ n G nieskromn(e)go (1). ◊ pl N m pers nieskromni (2). subst nieskromn(e) (1). ◊ G nieskromnych (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. s.v. skromny.

1. Niepohamowany, niepomiarkowany; immitis Mącz, Vulg; immodestus, importunus, incommodus, insedatus Cn (8): RejZwierz 71v; Immitis, Nieſpokoyny/ Nieskromny/ niełáskáwy / nieogłaskány. Mącz 225a; pomni / Iáko ćię lżą kożdy dźiéń bluźniérce nieſkromni. KochPs 111.

nieskromny w czym (1): Achilles w tym wyſkoczył/ iáki był ogrómny/ Gdy pod Troią woiował w gniewie ſwym nie ſkrómny GórnTroas 17.

W połączeniach szeregowych (2): ReszPrz 65; Y będą ludźie ſámi śiebie miłuiący/ łakomi/ hárdźi/ pyſzni/ bluznierze [...] przyrodzonych nie miłuiący/ przymierza nie trzymáiący/ potwarcy/ niepowściągliwi/ nieſkromni/ bez dobrotliwośći WujNT 2.Tim 3/3.

W porównaniu (1): Máią práwi/ duchá iákiegoś bárzo nieſtwornego/ nieſkromnego/ nieſpokoynego/ iáko latáwcá ReszPrz 65.

Wyrażenie: »myśli nieskromne« (1): IEnſtwo ſkłádam. Czás wyſzedł/ pókimći hołdował/ Myśli prze ćię nieſkromnych/ bowiem pohámował/ Kleynot mnie oddány/ Który zgoił rány/ Y ból nieuśmiérzony/ od ćiebie zádány. OstrEpit A3v.
a. O pogodzie, wiatrach (1): Wzywaymy PANA, ten w ſrogim vporze Głádźi/ vćiſza igráiące morze/ Dźiką okrutność y nieſkromne duchy: Ocean głuchy. KlonFlis B3v.
2. Nieprzyzwoity, nieobyczajny, bezwstydny, internperatus Mącz; immoderatus, intemperans Calep; dissolutus, effrenatus, effrenus, immodestus, lascivus Cn (2): Mącz 443b; Intemperans, immoderatus, incontinens, voluptatibus et ventri praeter modum indulgens – Nieskramni, nie mierni. Calep 548a.
3. Zarozumiały, bez pokory, pyszny (2): Pocz marter/ Rzecże Láćiną ogromną Wyſmukły Niemiec y mową nie ſkromną. Kfyd folunt? aut me tomini Poloni Indice quaerunt? KlonFlis H2v.
Szereg: »nieskromny a sprosny« (1): á chceſz ábyć dla twego nieſkromnego/ á ſproſnego bogactw okázowánia [ob intemperatissimam ac plane barbaricam opum ostentationem] oſobną cżeść przypiſowano? ModrzBaz 50v.

Synonimy: 1. niecierpliwy, niepohamowany, niepokorny, niepomierny, niepowściągliwy, niestroczony, nieuhamowany; 2. niemierny, nieobyczajny, nieprzyzwoity, niespokojny; 3. niepokorny.

Cf SKROMNY

TG