[zaloguj się]
[pdf]

PLUGAWIE (21) av

plugawie (20), pługawie (1) FalZioł.

a oraz e jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie).

Sł stp notuje, Cn s.v. plugawo, Linde XVIII w.: plugawie.

Wstrętnie, odrażająco, brzydko; sordide, spurce Mącz, Calep, Cn; iniquitate Mącz, Calep; lutulente Cn (21): Iniquitate, Plugáwe/ niechędogo. Mącz 171a, 403a, 411a; Spurce – Szpetnię, plugawie. Calep 1001b, 993b.
a. Pod względem fizycznym; squalide Mącz, Calep; rancide Calep; lotiolente Cn (5): Wrzody ktore zową Cancer ſą barzo gniiącze/ wymywać ie tą wodą, wyſuſza ie y goij/ y inſze mieſtcza pługawie pachnącze. FalZioł II 3c; Mącz 411b; Sordidatus – Plugawie oblieczoni. Calep 993b, 894a, 1002a.
b. Pod względem moralnym; impure Mącz, Calep; obscoene Calep (11): Mącz 332c; Calep 515a, 716a; Dźiś nie pytáią iáko kto ná vrząd wchodźi/ Kiedy mu iuż Elector łákomy dogodźi. Rozumiey go iáko chceſz: á on przećie Pánem/ Choć zá dáry/ zá złoto plugáwie obránym. KlonWor 16.

W połączeniu szeregowym (1): O wſzechmogący [...] Pánie toćby nas dzis wiele tą ſmiercią pomrzeć muſiáło/ ktorzy márnie á plugáwie á ſproſnie obchodzimy thy ſwięte dni twoie RejPos [226]v.

Zwroty: »plugawie mówić, powiedać, przezywać« [szyk zmienny] (3:1:1): plugáwemi ſłowy thwemi plugáwie powiedaſz/ iż ten znák ná czelech ná náſzych nápiſan ieſt máſłem OrzList cv; OrzRozm K2; RejZwierc 33v; FRáſzki/ zá wſzeteczné was ludźie poczytáią/ Y dla tego was pewnie vwáłáſzyć máią. A ták ia vpominam/ niemówćie plugawie/ Byſćie potym niebyły z wáłáchy ná trawie. KochFr 59; CiekPotr 32.

»plugawie żyć« (1): Corká mądra łácno mężá doſtánie/ ále kthora plugáwie żywię [quae confundit] przynoſi ſmętek oycu. BibRadz Eccli 22/4.

Synonimy: brzydko, brzydliwie, haniebnie, licho, marnie, mdło, mizernie, nędznie, niedobrze, nierowno, źle; b. sprosnie.

Cf PLUGAWO

MN