« Poprzednie hasło: PRZYMIERZE | Następne hasło: [PRZYMIERZONY] » |
PRZYMIERZENIE (3) sb n
przymierzenie (2), przymirzenie (1); przymierzenie Mącz, SarnStat, przymirzenie BielŻyw.
Pierwsze i drugie e jasne, końcowe pochylone.
Fleksja
sg | |
---|---|
A | przymierzenié |
I | przymierzeni(e)m |
sg A przymierzenié (3); -é (1), -(e) (2). ◊ [I przymierzeni(e)m.]
Sł stp: przymirzenie, Cn, Linde brak.
Znaczenia
1. Porozumienie między stronami (3):
Zwrot: »przymierzenie dzierżeć« (1): Perstare in societate, Dzierżeć ſie towárziſtwá/ álbo w buncie ſtać álbo przimierzenie dzierżeć. Mącz 419a.
Szereg: »zjednoczenie i przymierzenie« (1): tedy tákowé [darowania, przywłaszczenia] [...] przez ninieyſzé ziednoczenié y przymierzenié [per praesentem unionem et foedus JanStat 866] nikczemné czynimy/ káſsuiemy/ zátrácamy/ znośimy/ zágáſzamy/ vmorzamy/ y tákowym moc ná wieki odéymuiemy. SarnStat 1088.
a. Zawieszenie broni, rozejm (1): ktore [tłuste jałowice wypuszczone z oblężonego miasta] gdy Aliathus kxiążę vyrzał nadział ſie żeby ieſzcże doſić potrawy mieli, y poſłał ku Bijaſſowi aby wyſzedł z miaſta, á o przymirzenie rokował BielŻyw 14.
2. [Umowa zawarta przez Boga z narodem izraelskim: celebrent illud in generacionibus suis nyechay ſzviecv iako nadluzey then narod ſthącz bedze pactum przÿmÿerzenyem TomZbrudzBrul Ex 31/16.
Zwrot: »wniść w przymierzenie«: Ego inibo pactum thak ſze chcze oſzviaczycz/ y ſludem thym wnÿde wprzÿmÿerzenÿe y wpoyednanÿe TomZbrudzBrul Ex 34/10.
Szereg: »przymierzenie i pojednanie«: TomZbrudzBrul Ex 34/10 cf Zwrot.]
Synonimy: 1. bunt, fakcyja, pokoj, porozumienie, sprzysiężenie, ugoda, umowa, umowienie, zgoda; a. jednanie, przysięga, rozejm, stanie; 2. błogosławieństwo, jednanie, obietnica, pokoj, prawo, przysięga, testament, umowa, ustawa, wola, zakon.
Cf 1. [PRZEMIERZENIE], PRZYMIERZE
MN