PRZYODZIANIE (10) sb n
przyodzianie (9), przyodzienie (1) WujNT.
o jasne, a oraz końcowe e pochylone; w przyodzienie pierwsze e jasne.
Fleksja
|
sg |
pl |
N |
przyodziånié |
przyodzieniå |
D |
przyodziåniu |
|
A |
przyodziåni(e) |
|
I |
przyodziåni(e)m |
|
L |
przyodziåniu |
|
sg N przyodziånié (6); -é (1), -(e) (5). ◊ D przyodziåniu (2). ◊ [A przyodziåni(e).] ◊ I przyodziåni(e)m (2). ◊ [L przyodziåniu. ◊ pl N przyodzieniå.]
Sł stp notuje, Cn, Linde brak.
I.
Rzeczownik od „przyodziać”: ubranie kogoś (2):
przyodzianie w co (1): Godźieneś P. Iezu Chryſte wſzelkiey cżći y chwały/ v Herodá wzgárdą/ nátrząſániem/ y w białą ſzátę pełnym pośmiewiſká przyodźianiem zeſromocony. LatHar 541.
Szereg: »żywność i przyodzianie« (1): áni żaden nie ma ſie ważyć tákowégo [wyrzuconego przez rektora studenta] w dóm puſczáć/ álbo przechowywáć/ álbo mu iákich potrzeb ku żywnośći y przyodźianiu [in victu, et amictu JanStat 220] dodawáć. SarnStat 204.
II.
Rzeczownik od „przyodziać się”: ubranie się (1):
Szereg: »żywność i przyodzienie« (1): Dowodzi Páweł S. ták z piſmá iáko y z przyrodzenia/ że páſterze y káznodzieie máią práwo bráć y wyćięgáć potrzeby ku żywnośći y przyodzieniu/ od ſwych owiec. WujNT 600.
[Przen: Uczynienie jakimś a. kimś [kogo]: Vſpráwiedliwienie cżyni ze złego dobrym/ z potępionego ſwiętym: á tho/ przez odpuſzcżenie grzechow dáne/ y przez nowego Cżłowieká przyodźianie. HerbOdpow Q4.]
III.
W znaczeniu podstawowym (7):
1.
Odzież, ubiór;
amictus JanStat (2):
y tymże vbogim ná kożdy rok ma bydź dawano przyodźianié ſłuſzné. SarnStat 374.
przyodzianie czego (1): A przeto ia vpominam was/ ábyſcie wielkiey troſki nie mieli w duſzach wáſzych/ cobyſcie iedli ábo pili/ ábo o thym cżymbyſcie ciáłá ſwe przyobłocżyć mieli. Izaliſz duſzá wáſzá nie ieſth płatnieyſza niż pokarm? á ciáło niżli przyodzyanie iego? RejPos 217.
[W połączeniu szeregowym: [Bóg] dawa tho bez cżego nie może cżłowiek żyć/ iáko mieſzkánie/ żywność/ y przyodzianie. GilPos 281v.]
[Szereg: »pożywienie i przyodzianie«: JanKoszŻyw F4v; A ci synowie obiecali jemu wczesność do śmierci, tak w pożywieniu, jako i w przyodzianiu. KsięgaSądIwk 1582 nr 4.]
2. Przykrycie, kołdra; przen w nawiązaniu do Is 14/11 [czyje] (5): ták iáko piſmo powieda o złośćiwym cżłowieku/ iż przyodzyanie iego będzie cżerẃ/ á łoże iego robacy RejPos 264, 164v, 201, 228, 317.
3. [Okrycie; przen [czego]: Zdumieie ſie Eneaſz z widzenia nagłégo/ A nie świádom/ pocznie ſie przyczyn pytáć tego: Iákaby rzéká byłá? co zá duſzé były? Któré tám brzegi onéy rzéki obtoczyły? Ná to oyćiec Anchyzes. Duſze przyodźienia Ciáłá [animae, quibus altera fato corpora debentur VI 714]/ któré záś winné z Bozkiégo zrządzenia/ Z téy rzéki Lethy piią VergKoch 176.]
Synonimy: odzienie; I. okrycie, ubranie; III.1. odziew, odzieża, okrycie, stroj, suknia, szata, ubior, ubranie; 2. deka, gunia, kapa, koc, nakrycie, przykrycie, przykrywadło; 3. okrycie.
Cf PRZYODZIAĆ, PRZYODZIAĆ SIĘ
AĆ