« Poprzednie hasło: (KASŁANIE) | Następne hasło: KASSOWAN » |
KASSOWAĆ (46) vb impf i prawdopodobnie pf
Prawdopodobnie pf (16): inf ZapWar [1532] nr 2516, SeklWyzn (2), SeklKat I4, SarnStat 1168; ponadto wszystkie formy praet.
k- (42), c- (4); -ſſ-, -ſs-, -ss- (37), -ſ-, -s- (8), -z- (1).
Oba a oraz o jasne.
inf | kassować | |||
---|---|---|---|---|
indicativus | ||||
praes | ||||
sg | pl | |||
1 | kassujemy, kassujem | |||
3 | kassuje | kassują |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | kassowåł | m pers | kassowali |
fut | ||
---|---|---|
pl | ||
1 | m pers | kassować będziemy |
impersonalis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
praet | kassowåno | |||||
con | by kassowåno | |||||
participia | ||||||
part praes act | kassując | |||||
inne formy | ||||||
pass praes 3 pl - kassują się |
inf kassować (8). ◊ praes 3 sg kassuje (5). ◊ 1 pl kassujemy (13), kassujem (1) UstPraw; -emy (12), -ęmy (1) ZapKościer. ◊ 3 pl kassują (4). ◊ praet 3 sg m kassowåł (3). ◊ 3 pl m pers kassowali (1). ◊ fut 1 pl m pers kassować będziemy (1). ◊ pass praes 3 pl kassują się (1). ◊ impers praet kassowåno (7). ◊ con by kassowåno (1). ◊ part praes act kassując (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.
kasować co (39): then tho zapisch ktory myely sobą spolnye dopusczily kasovacz. ZapWar [1532] nr 2516, 1545 nr 2646, 1548 nr 2667; SeklWyzn d4v [2 r.]; SeklKat I4, L2v; UstPraw E; ZLé zwyczáie káſſuie Zygmunt Król SarnStat 60; Wſzákże iednák niechcemy nic tą Conſtitucią derogowáć práwóm y przywileióm Duchownym/ w Státućie opiſánym/ to ieſt/ áby w nich nic nie odmięniano áni káſsowano/ co ſie w nich więcéy/ niż tá Conſtitucia brzmi/ náyduie. SarnStat 216; Cłá przerzeczoné káſsuią. SarnStat 399, 61, 97, 217, 242 (22). Cf kasować co od czego; co czym; »kasować dekret«.
kasować co od czego (1): iednák kauzy Duchowné zakonu Rzymſkiégo którébykolwiek ná tym ſądźie Kápturowym były ſądzoné/ wolnémi czyniémi y káſsuiemi od wſzelákich Dekrétów y proceſsów Kápturowyeh SarnStat 876.
kasować co czym (7):ZapWar 1548 nr 2667, 1550 nr 2665; Téſz fundáciie y frymárki po Alexándrze mocą Séymu Piotrkowſkiégo y tego Wárſzáwſkiégo powtóré káſſuią. SarnStat 93, 88, 1062, 1118, 1191.
W połączeniach szeregowych (7): ZapWar 1548 nr 2667; SeklKat L2v; áni ich którym ſpoſobem álbo wymyślnym fortélem káſsowáć álbo pſowáć y gwałćić nie będźiemy SarnStat 1040; y owſzem oné przez ninieyſzé ziednoczenié y przymierzenié nikczemné czynimy/ káſsuiemy/ zátrácamy/ znośimy/ zágáſzamy/ vmorzamy/ y tákowym moc ná wieki odéymuiemy. SarnStat 1088, 61, 1102 [2 r.].
W charakterystycznych połączeniach: cło kasować (3), dań, darowanie, frymark, fundacyją, kauzę, lenno, myto, oprawę (2), postępek, pozew, proces, przedanie, statut (4), testament (2), wybieranie zapis (3), zastaw (2), zwyczaj (2).
»kasować i wniwecz obracać (a. obrocić)« [szyk 3 : 1] (4): ZapWar 1550 nr 2665; Cłá wſzytki ktore ſą nádáne po śmierći Krolá Włádiſłáwá Oycá náſzego Káſſuiem y w niwecz obrácamy. UstPraw E; SarnStat 1062, 1191. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.].
»kasować i rewokować« (1): Są też immodicae donationes, álbo Monſtroſae iáko zową, któré ma moc drugdy zwiérzchność naywysſza káſowáć y rewokowáć. SarnStat 1275.
»kasować albo (a) złamać« [szyk 1 : 1] (2): Gdyż teſtamentv cżlowiecżego/ po ſmierci tego/ ktory y cżyni/ niemoże iny cżłowiek/ kaſſować albo złamać SeklWyzn d4v; SeklKat I4.
»znosić i kasować« (1): tedy z nich té pȩny znośimy y oné káſsuiemy SarnStat 1183.
Synonimy: abrogować, derogować, gładzić, kazić, mazać, niszczyć, odrzucić, odwoływać, odzywać, psować, rewokować, tracić, umarzać, »wniwecz obracać«, wywracać, zagaszać, zagubiać, zatracać, znosić.
Formacja współrdzenna: skasować.
Cf KASSOWANIE, KASSOWANY
MM