[zaloguj się]

KASSOWAĆ (46) vb impf i prawdopodobnie pf

Prawdopodobnie pf (16): inf ZapWar [1532] nr 2516, SeklWyzn (2), SeklKat I4, SarnStat 1168; ponadto wszystkie formy praet.

k- (42), c- (4); -ſſ-, -ſs-, -ss- (37), -ſ-, -s- (8), -z- (1).

Oba a oraz o jasne.

Fleksja
inf kassować
indicativus
praes
sg pl
1 kassujemy, kassujem
3 kassuje kassują
praet
sg pl
3 m kassowåł m pers kassowali
fut
pl
1 m pers kassować będziemy
impersonalis
praet kassowåno
con by kassowåno
participia
part praes act kassując
inne formy
pass praes 3 pl - kassują się

inf kassować (8).praes 3 sg kassuje (5).1 pl kassujemy (13), kassujem (1) UstPraw; -emy (12), -ęmy (1) ZapKościer.3 pl kassują (4).praet 3 sg m kassowåł (3).3 pl m pers kassowali (1).fut 1 pl m pers kassować będziemy (1).pass praes 3 pl kassują się (1).impers praet kassowåno (7).con by kassowåno (1).part praes act kassując (1).

stp brak, Cn notuje, Linde XVI w.

Unieważni(a)ć, znosić (znieść), uważać za niebyłe; abolere, abrogare, antiquare, cireumducere, convellere, spongia delere a. mederi, demoliri, dissolvere, expungere e codice, infectum a. irritum facere a. reddere, improbare, inducere, irritare, obrogare, refigere, rescindere, resignare, retexere, retractare, revocare (in irritum), tollere Cn (46): BudNT I4v marg; ysz my mamy zupelna zaplatę oth vczcziwy katarziny y michala ſsina y za tęn dom [...] obięczuięm [...] Zaſzyę y Za dzięczy ſzwoyę ysz ych nygdy nie bedą mianowacz na wyęky any zaden prziyacziel y Za exnunc ych Kazuięmy w xziegach Koszczieskich ZapKościer 1587/73, 1582/27; Przywileie ſie káſſuią, choćby iemi wyſtępni wyymowáli ſie od ſądów. SarnStat 61; O Kápellanie y o świádectwie iego, o niemocy chorégo káſſowano. SarnStat 770, 97, 800.

kasować co (39): then tho zapisch ktory myely sobą spolnye dopusczily kasovacz. ZapWar [1532] nr 2516, 1545 nr 2646, 1548 nr 2667; SeklWyzn d4v [2 r.]; SeklKat I4, L2v; UstPraw E; ZLé zwyczáie káſſuie Zygmunt Król SarnStat 60; Wſzákże iednák niechcemy nic tą Conſtitucią derogowáć práwóm y przywileióm Duchownym/ w Státućie opiſánym/ to ieſt/ áby w nich nic nie odmięniano áni káſsowano/ co ſie w nich więcéy/ niż tá Conſtitucia brzmi/ náyduie. SarnStat 216; Cłá przerzeczoné káſsuią. SarnStat 399, 61, 97, 217, 242 (22). Cf kasować co od czego; co czym; »kasować dekret«.

kasować co od czego (1): iednák kauzy Duchowné zakonu Rzymſkiégo którébykolwiek ná tym ſądźie Kápturowym były ſądzoné/ wolnémi czyniémi y káſsuiemi od wſzelákich Dekrétów y proceſsów Kápturowyeh SarnStat 876.

kasować co czym (7):ZapWar 1548 nr 2667, 1550 nr 2665; Téſz fundáciie y frymárki po Alexándrze mocą Séymu Piotrkowſkiégo y tego Wárſzáwſkiégo powtóré káſſuią. SarnStat 93, 88, 1062, 1118, 1191.

W połączeniach szeregowych (7): ZapWar 1548 nr 2667; SeklKat L2v; áni ich którym ſpoſobem álbo wymyślnym fortélem káſsowáć álbo pſowáć y gwałćić nie będźiemy SarnStat 1040; y owſzem oné przez ninieyſzé ziednoczenié y przymierzenié nikczemné czynimy/ káſsuiemy/ zátrácamy/ znośimy/ zágáſzamy/ vmorzamy/ y tákowym moc ná wieki odéymuiemy. SarnStat 1088, 61, 1102 [2 r.].

W charakterystycznych połączeniach: cło kasować (3), dań, darowanie, frymark, fundacyją, kauzę, lenno, myto, oprawę (2), postępek, pozew, proces, przedanie, statut (4), testament (2), wybieranie zapis (3), zastaw (2), zwyczaj (2).

Zwrot: »kasować dekret« [szyk zmienny] (2): co wſpominaia hiſtorye od Boleſlawa ſmialego ieſce/ kiedi brat yego Wladiſlaw Herman kaſowal wſzitkie Decreta PaprUp L; SarnStat 1168.
Szeregi: »kasować i abrogować« (1): wsisthki thakowe pozwi ktore sie przeth nas przithoczili miedzi ktorimi kolwiek ossobami Cassuiemi i abroguiemi ie ZapWar 1545 nr 2646.

»kasować i wniwecz obracać (a. obrocić)« [szyk 3 : 1] (4): ZapWar 1550 nr 2665; Cłá wſzytki ktore ſą nádáne po śmierći Krolá Włádiſłáwá Oycá náſzego Káſſuiem y w niwecz obrácamy. UstPraw E; SarnStat 1062, 1191. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.].

»kasować i rewokować« (1): Są też immodicae donationes, álbo Monſtroſae iáko zową, któré ma moc drugdy zwiérzchność naywysſza káſowáć y rewokowáć. SarnStat 1275.

»kasować albo (a) złamać« [szyk 1 : 1] (2): Gdyż teſtamentv cżlowiecżego/ po ſmierci tego/ ktory y cżyni/ niemoże iny cżłowiek/ kaſſować albo złamać SeklWyzn d4v; SeklKat I4.

»znosić i kasować« (1): tedy z nich té pȩny znośimy y oné káſsuiemy SarnStat 1183.

Synonimy: abrogować, derogować, gładzić, kazić, mazać, niszczyć, odrzucić, odwoływać, odzywać, psować, rewokować, tracić, umarzać, »wniwecz obracać«, wywracać, zagaszać, zagubiać, zatracać, znosić.

Formacja współrdzenna: skasować.

Cf KASSOWANIE, KASSOWANY

MM