[zaloguj się]
[pdf]

MAGUS (14) sb m

magus (7), mag a. magus (7).

-å-, [-a-].

Fleksja
sg pl
N mågus mågowie, magi
G måga, mågusa
A mågi
I mågami
inne pl A a. I. a (lat.) N - mågi

sg N mågus (4). ◊ G måga (2) SkarJedn, SkarŻyw, mågusa (1) ReszPrz. ◊ pl N mågowie (1), [magi]. ◊ A mågi (2). ◊ I mågami (2); -ami (1), -åmi (1) SkarŻyw (1:1). ◊ A a. I a. (lat.) N mågi (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.: magowie s.v. magia.

1. Kapłan u starożytnych Persów, zajmujący się także astrologią i magią; też czarnoksiężnik, wrożbita [magus dictio est Persica, qua apud eos sapiens significatur – mądry, Eos enim Persae magos appellant, quos Graeci philosophos, Latini sapientes, Aegypti prophetas seu sacerdotes, Galli druydas, nos – mędrce uczone Mącz 203d; magus – wieszczek vel czarownik Calep; cudotwórca przyrodzony; czarnoksiężnik; czarownik; mędrzec – magus Cn] (10): S tey przycżyny w Egipcie y w Perſyey krole zwano Magi/ iż muśił być krol ich gwiazdarz/ mądry/ y vcżony. Przeto piſmo ſwięte zowie ie [trzech kroli] Magi/ to ieſt wieſzcżkowie/ iż ſie wieżdzbą ſpráwowáli widząc gwiazdę nád ine iáſną (marg) Magus. (‒) BielKron 138, 138; bárzo tá rzecż Magi/ ktorzy z ſtárodawná zawżdy idąc po krwi/ ſtrożmi y wodzámi nabożeńſtwá Perſkiego byli/ obráziłá SkarŻyw 304, 304, 305, 306; [Otóż Mági o których tu Ewányeliſtá mówi/ nie czárnokśiężnicy ále ludźie mądrzy byli BiałPos 156].
Szeregi: »magus albo burtnik« (1): bieżał miedzy Perſyany/ y widząc niektore Magi álbo burtniki proznośćiam onjm/ y Djabelſkim zabobonom ſłużące: káráć ich pocżął SkarŻyw 74.

»magus abo czarnoksiężnik« (1): ten chwálebny męcżennik Anáſtázyus. ktory będąc ſynem iednego Magá/ ábo Cżárnokśiężniká/ dobrze w rzemieſle oycowſkim ćwicżonym gdy vſłyſzał o krzyżu/ wzbudziło ſię ſerce iego SkarŻyw 73. [Cf n-pers].

2. n-pers (4):
Zestawienie: »S(z)ymon Magus« (4): KrowObr 11; SkarJedn 91; napiſał Nereus y Achileus liſt do Márcellá/ proſząc/ áby dał świádectwo / iákim był Piotr Apoſtoł/ á iákim Symon Magus SkarŻyw 436; Od Szymoná Maguſá Cżárnokſiężniká/ náucżył ſię [Luter]: iż dobre vcżynki ſzkodliwe ſą do zbáwienia wiecżnego. ReszPrz 39.

Synonimy: 1. astrolog, astronom, burtnik, czarodziejca, czarodziejnik, czarnoksiężnik, czarownik, gadacz, guślnik, gwiazdarz, nigromantyk, praktykarz, pyton, wieszczek, wrożek, zaklinaciel.

ZZa