ODŁĄCZENIE (19) sb n
o oraz pierwsze e jasne, końcowe e pochylone.
Fleksja
|
sg |
N |
odłączenié |
G |
odłączeniå |
A |
odłączeni(e) |
I |
odłączeni(e)m |
L |
odłączeniu |
sg N odłączenié (12); -é (4), -(e) (8). ◊ G odłączeniå (4). ◊ A odłączeni(e) (1). ◊ I odłączeni(e)m (1). ◊ L odłączeniu (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XIX w. s.v. odłączyć.
I.
Rzeczownik od „odłączyć” (7):
1.
Sprawienie, aby ktoś lub coś nie bylo razem;
separatio Mącz, Calep, Cn; discriminatio, secretio Calep, Cn; alienatio, divisio Calep; diiugatio, diremptus, discidium, disclusio, disiunctio, dissidium, dissociatio, dissolutio, distinctio, seiunctio, separatus, sepositio Cn (6):
Separatio, Odłączenie/ odſádzenie. Mącz 280d;
Discriminatio, Separatio – Odłaczenię. Calep 329a,
53a,
960a.
a.
Sprawienie, aby ktoś nie przebywał razem z kimś; tworzenie osobnych grup (2):
Tám [na sądzie ostatecznym] dopiero będzie rozłączenie. (marg) Odłączenie. (–) Bo tu ná tym świećie dobrzy y zli poſpołu żyli. WujNT 108.
odłączenie kogo od kogo (1): To boiowiſko ieſtći kośćioł Boży/ tu ná ziemi ieſzcze boiuiący: w ktorym ſą ták zli/ iáko y dobrzy: [...] áż ſię w dzień ſądny ſtánie iednych od drugich odłączenie. WujNT 13.
2. Sprawienie, aby ktoś przestał należeć do jakiejś jedności (1): Excommunicatio – wirzuczenię, odłączenię, baniowanię, wiwołanię Calep 384b.
II.
Rzeczownik od,,odłączyć się” (8):
1. Oddalenie się, odejście; digressio, digressus, secessus, secretum Calep (2): Digressus, Digressio: cui contrarium Accessus – Odchod, odłaczenię. Calep 324a, 960a.
2.
Wystąpienie z jakiejś jedności (4):
a.
O jedności religijnej (3):
Schisma – Odſzczepięnię, odlączenie. Calep 953a.
odłączenie czego od czego (1): gdyż tákie zbory ſą świadkámi wyznánia y odłącżenia Kośćioła Bożego od inſzych ſekt y wymyſłow ludzkich WujJudConf 220.
Wyrażenie: »odłączenie od Kościoła« (1): yedno iż ono wſſyſtko co ſpráwuye [kapłaniec] z vrzędu ſwego kápłáńſkyego w onym oderwányu á odłączenyu od koſcyołá [...] ſkutku á pożytku żadnego duchownego [...] nye dáye. KromRozm III K8v.
Szereg: »oderwanie a odłączenie« (1): KromRozm III K8v cf Wyrażenie.
b. O jedności politycznej [czego od czego] (1): Abowim nye yeſt tám yeden/ Swyęty/ poſpolity/ y Apoſtolſki kośćyoł/ [...] gdźye nyezgodá/ ſwowolna odmyennoſć/ á nyepewnoſć náuki odłączenye yedney kráiny/ álbo narodu á yednego wyeku/ od inyeh KromRozm I [P2]v.
3. Nazireat, tj. rodzaj starotestamentowego ślubowania Bogu (od hebr. nazir ‘wyodrębniony przez poświęcenie się Bogu’); separatio Vulg [czyje: pron poss (1), G pron (1)] (2): Przez wſſyſtek cżás odłącżenia ſwego/ brzytwá nie będzie ná głowie iego/ aż ſie on dzień wypełni/ do ktorego był ſlubił ſie Pánu poświęcić. Leop Num 6/5, Num 6/12.
III.
To, co zostało oddzielone; rzecz lub człowiek oddzielony (4):
1. To, co bylo wymieszane [czego od czego] (1): powiáda/ iż áż dniá wtorego niebo od wod á wody od źiemie były odłącżone/ gdźie też dopiero ono iedno od drugiego odłącżenie názwano niebem/ źiemią/ wodámi. CzechRozm 148.
2. Ten, kto został wyłączony z jakiejś społeczności (1): Optabam ego ipſe anathema eſſe a Chriſto [...]. To ieſt/ Ządałem ia ſam odłącżeniem być od Chriſtuſá [Rom 9/3] BudNT Ii8v.
3.
To, co zostało wybrane dla jakiegoś celu (2):
To (záś ieſt) datek (marg) Albo odłącżenie/ álbo podnieſienie [...] (–) ktory dáwáć będziećie BudBib Ez 45/13.
odłączenie czego (1): BudBib Lev 25/11 cf Szereg.
Szereg: »oddzielenie albo odłączenie« (1): nie będziećie ſiać áni żąć ſámorodnego zboża iego áni zbieráć winá iego. (marg) Właſnie/ oddzielenia ábo odłącżenia iego. (–) BudBib Lev 25/11.
Synonimy: I.1. oddalenie, oddzielenie, odsadzenie; II.1. odchod, odeście; 2. oderwanie; a. apostazyja, heretyctwo, herezis, herezyja, kacerstwo, oddzielenie, oddzielenie się, oderwanie, odstąpienie, odszczepienie, odszczepieństwo, odtargnienie, wyłączenie; III.2. anatema.
Cf ODŁĄCZENIE SIĘ, ODŁĄCZYĆ, ODŁĄCZYĆ SIĘ
ZZa