[zaloguj się]
[pdf]

GNĄBIĆ (13) vb impf

Fleksja
inf gnąbić
indicativus
praes
sg pl
3 gnąbi gnąbią
praet
sg pl
2 m -ś gnąbił m pers
3 m m pers gnąbili
fut
pl
3 m pers będą gnąbić
conditionalis
sg
1 f bych gnąbiła

inf gnąbić (1). ◊ praes 3 sg gnąbi (4). ◊ 3 pl gnąbią (4). ◊ praet 2 sg m -ś gnąbił (1). ◊ 3 pl m pers gnąbili (1). ◊ fut 3 pl m pers będą gnąbić (1). ◊ con 1 sg f bych gnąbiła (1).

Sł stp: gnębić, Cn notuje, Linde XVI w. oraz XVIII w.:gnębić.

Dokuczać, prześladować, uciskać, dręczyć, nękać; occupare, premere Cn [kogo, co] (13): Społem tám weſoły były/ Kury iádły wino piły. Tedy liſzká z ſobą mowiłá/ Bych ia ták kury gnąbiłá/ Iákoby mię ćięſzko ſzcżwano BierEz O2v; Zać go iedná nędzá gnąbi Mroz ćiſnie/ w brzuchu przemiera RejRozpr Hv; Więc tám y owych doſyć/ co nędzniki gnabią [!] RejWiz 162, 62, 168v; RejZwierz 90v, 103.

gnąbić czym (1): leć chudźinki czáſem exequutią gnąbili. MycPrz II A3.

W charakterystycznych połączeniach: gnąbi nędza, niemoc.

Szereg: »gnąbić a trapić« (1): Boś gnąbił á trapił ćiche [Tribulasti enim mansuetos]/ y obráżałeś ſpokoyne Leop 4.Esdr 11/42.
W przen (1): Wſpomniſz ono myſliwſtwo/ gdy ſwiát będą gnąbić/ Kiedy maſz wſtáć/ zá vchem/ iákoć będą trąbić. RejZwierz 142v.
Przen: Niszczyć (3): RejWiz 11v, 162; Nic też dáley iedno trąbić/ Cudze żyto z owſzem gnąbić RejZwierc [233].

Synonimy: ciężyć, cisnąć, dodziewać, dogarać, dogrzewać, dojeżdżać, dojmować, dokuczać, dolegać, donaglać, dopiekać, dotykać, dożegać, dręczyć, gabać, gnieść, męczyć, nucić, popuszczać, przenaśladować, przyciskać, przypiekać, przypierać, ruszać, szkodzić, ściskać, trapić, trestać, uciskać, upychać.

Formacja współrdzenna: wygnąbić.

Cf GNĄBIENIE

MM