Aby uczcić nastanie księżyca oktobra w słowniku internetowym zostały opublikowane odpowiednie hasła na P
Jako hasło miesiąca polecamy PAŹDZIORKO, zdrobnienie notowane już w XV wieku:
Dla objaśnienia wyrazów (być może) trudnych publikujemy hasło pomocnicze ze Słownika polszczyzny XVI wieku.
Choć szesnastowieczna polszczyzna nie znała wakacji, to już Grzegorz Knapiusz tak:
Skoro jednak wakacyjej koniec, nadszedł czas poszukiwania mądrości, a „trudno się może naleźć insza droga, którą by kto łacniej
mądrości dostąpić mógł, jako czytając wiele i słuchając, a w pamięć sobie biorąc”. /ModrzBaz 16/
Zachęcamy więc do czytania, zwłaszcza Słownika polszczyzny XVI wieku.
Nastały nam caniculares dies ‒ „psie dni, które się o świętej Małgorzacie poczynają, a ku świętemu Bartłomiejowi trwają” /Mącz 33c/.
Znalazłszy się więc w samym środku KANIKUŁY, gdy „nieba ognie dają, łąki, role spalone, że pola swych traw, rzeki wód zbywają” /GrabowSet F4v/, udostępniamy hasło PSI, żeby nie musiał „się kłusać czytelnik z myślą swą, tam i sam by szalony w kanikułę” /SarnStat *6/.
Dziś jest najlepszy dzień, by udostępnić hasło PRZESILENIE, co niniejszym czynimy.
Aby dzień ten uczcić sięgamy do mądrości Stefana Falimirza:
"Roku czterzy części są. Któregoż rozdziału początek jest Słońce swem biegiem pod dwanaście znamion niebieskich. Wiosna jest napierwsza część [...]. Druga jest lato - gorące, suche i ogniste. W nim się kolera mnoży. Troje znamion w sobie zawiera: Raka, Lwa y Pannę."
W dniu dziś zwanym Zielonymi Świątkami udostępniamy hasła stanowiące synonimiczne nazwy tego święta religijnego: PIĘĆDZIESIĄTNICA i PENTEKOSTES.
W materiałach Słownika polszczyzny XVI wieku notowana jest też 164 razy nazwa ŚWIĄTKI, nigdy nie towarzyszy jej jednak przymiotnik zielony.
Z początkiem maja przekazujemy zalecenia zdrowotne zaczerpnięte z Lekarstw doświadczonych, które zebrał uczony lekarz pana Jana Pileckiego, zawarte na stronie 43 tego dzieła w pierwszej jego części pt. Nauka rządzenia ciał człowieczych, tudzież sprawa w żywności ich. A jako się człowiek szkodliwym żądzam cielesnym sprzeciwić a bronić ma dla zdrowia:
Etymologia nazwy trwającego miesiąca nasuwa się sama: "kwietnia kwiatki nastawają" - możemy przeczytać w Lekarstwach doświadczonychMarcina Siennika.
Słownik polszczyzny XVI wieku notuje jednak aż trzy synonimiczne nazwy tego miesiąca pojawiające się w tekstach źródłowych: APRYLIS, KSANTYK i ŁŻYKWIAT.
Polecamy ich lekturę na równi z hasłem KWIECIE w oczekiwaniu na to prawdziwe.