[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Marcin Bielski
tytuł:   Komedyja Justyna i Konstancyjej
rok wydania:   1557


strona: kt

1:
Komedia Iu
2:
ſtiná y Konſtánciey/ brátá s
3:
ſioſtrą/ iáką im Ociec náukę po ſobie
4:
zoſtáwiał/ dáiąc mieyſce napirwey
5:
vcżćiwey Stárośći/ y iey mi=
6:
ſtrzowi Mądrośći.
7:
Też o nieprzeſpyecżnośći ſwiátá/ y af=
8:
fekciech przyrodzonych cżłowieku/
9:
s ſtrony ciáłá y duſze. Potym o
10:
ſłabey rádzye żeńſkiey płći.
11:
Ná przykład wſzem ktorzy ſwe dzya=
12:
tki roſtropnie chowáć żądáią.
13:
grafika PRZECIW PRAWDZIE ROZVMV NIE.
14:
Teraz nowo vcżyniona.

strona: nlb3

1:
¶ Wſzem Polakom dobrym
2:
krześćiánom Marćin Bielſki
3:
S. P. V.
4:
W
Szelkie náſze krotofile y ro=
5:
ſkoſzy świátá/ ná cienkiey ni=
Omnia
ſunt ho=
te
nui pēdē
tia filo.

6:
ći záwieſzone ſą nád námi/ á rychło v=
7:
padáią z żywoty y ze wſzemi rzecżámi
8:
náſzemi. Gdyż tedy nietrwáłe ſą ty rze
9:
cży/ kthore ſie w nas więcey okázuią/
10:
pilnie tego ſtrzedz mamy/ ábyſmy zby
11:
tecżnoſcią ich ſumnienia ſwego nie obrażáli.
12:
A iż cżłowiek káżdy grzechem
13:
ſwoim záráżony będąc/ iáko w ciemni
14:
cy nie obacża thego/ cżego potrzebuye
15:
wiedzyeć iego ſmyſł przyrodzony ál=
16:
bo wychowány/ ná obye ſtronie/ ciá=
17:
łá y duſze/ w thákich nieprzeſpiecżno=
18:
ſciach ieſzcże dáley vpada: máiąc zá to
19:
áby mu to było ni zacż pocżytano: ále
20:
nas náſze mnimánie omyla/ gdyż ba=
21:
cżymy iż zá przycżynámi właſnemi ná
22:
ſzemi wſzelka rzecż pochodzi/ Iáka
23:
miárá/ táka zapłátá bywa. Y niepo=
24:
dobna to rzecż v Bogá y v ludzi/ áby
25:
złość z dobrocią iednákiey odpłáty by=
26:
ły kiedy. Mamy tedy w tákie krotofi=
A 2le vga=


strona: nlb4

1:
le vgadzáć/ kthore ſumnienia náſzego
2:
obráźić nie mogą/ byorąc przed ſię ty
3:
przykłády/ bądź to krotofilne álbo ża=
4:
rtobliwe/ ktore ſerce náſze zmiękcżyć mo
5:
gą/ gdy ie ſobye rozważymy/ wiele rze
6:
cży złych od myſli náſzey odpádnie/ ſły
7:
ſząc oſob rozmaitych ná wſzytki ſtro=
8:
ny rozmowę/ tym więczey s tribowá=
9:
nia ich rzecżom potrzebnieyſzym wyro
10:
zumieć możym. Nie tylko też o tym cie
11:
le náſzym wſzytko myſlić ſie nam go=
12:
dzi/ iákoby w doſtátku á w powadze
13:
było chowano: zażeſmy ſie ieſzcże nye
14:
náyedli álbo nye nápili/ álbo theż lu=
15:
dzyom nie okazáli do tego cżáſu? bo
16:
to ſą rzecżi nietrwáłe/ ále wiecey o tych
17:
ktore nam wiecżność przynoſzą.
18:
¶ Piſzę tu przykład o nieuſtáwicżno=
19:
śći ſwiátá/ iáko vſtháwicżnie walcży
20:
ciało z duchem/ iáko náukę ociec dzye
21:
ciom dawa/ co ieſt cżłowiek/ co ſwiát
22:
co duſzá/ co cnotá/ co zbytek/ co trwa/
23:
co nie thrwá. Nie ku zgorſzeniu/ iáko
24:
pirwey bywáły komedie Terencij Eu
25:
nuchi/ Plauti/ y ine/ ſkąd pogorſzenie
26:
młodzi ludzie mieli/ ále ku wyrozumie
27:
niu co komu cżyie afekty przynoſzą.
28:
Przeto proſzę rácżcie to przyiąć odem=
29:
nie zá wdzyęcżny vpominek. Aurum
30:
argentum non eſt michi/ hoc quod
31:
habeo do.
:
grafika

strona: nlb5

1:
¶ Przełożenie rzecży pirwſze
2:
tey to Komediey.
3:
W
Szyſcy ludzye poſpolići/
4:
Chcieycie temu pozwolići/
5:
Zwłaſzcżá co dzyatecżki macie/
6:
o ich dobre ſie ſtáracie/
7:
Co tu powie káżdy ſwemu/
8:
Przyda ſie to nie iednemu/
9:
Co z nich lepſzego vznacie/
10:
To przy ſobye záchowacie/
11:
Poydą tu ſwary ná poły/
12:
Choć nie z yedney będą ſzkoły/
13:
Stárość z młodoſćią woiuie/
14:
Ociec dzyatkom roſkázuie/
15:
Iáko ſie máią ſpráwowáć/
16:
Gdy s ſobą będą ſcháfowáć/
Ociec.

-1:
Potym oycá niemoc zbodłá/
17:
Pokuſa go wżdy nie zwiodłá/
18:
Nie cudnie cżártá odpráwi/
19:
Bo ſie Anyoł zań záſtáwi/
20:
W drygyey ſpráwie ná cżłowieká/
21:
Przydzye ze dwu ſtron opyeká/
Syn.


strona: nlb6

1:
S práwey duſzá z lewey ciáło/
2:
Káżdeby go z nich mieć chćiáło/
3:
Rozmáicie go trapyęcy/
4:
Ná ſwe ſtrony náwodzęcy/
5:
Ale będzye ſtała młodość/
6:
Niezwiedzye iey cieleſna złość/
7:
Prożne ſą ſwieckie roſkoſzy/
8:
Bo ie prętko ſmierć roſpoſzy/
9:
Wſzákże dobre wychowanie/
10:
Zá wielką rzecż cżłeku ſtánie.
11:
W trzeciey ſpráwie żeńſka rádá/
Corká.

12:
Poſpolitey rzecży wádá/
13:
Ná ſwą wolą wſzędzye gonią/
14:
Aby zábrnąć gdzye chcą s tonią/
15:
Ale záſię corki cnoty/
16:
Námawáią do ſwey roty/
Fides. Spes.

17:
Aby nie ſzły ná ſwą wolą/
18:
Ani w klaſztor bo tám golą/
19:
Przyiedzyeli pánic luby/
20:
Złoḿ klaſztorne pánno ſluby/
Cháritás.

21:
Bądź pod ſwego mężá ręką/
22:
Choway wierność s Páńſką dzięką.
23:
Wiele tu rzecży vznacie/
24:
Ieſli pilno poſłuchacie.

strona: nlb7

1:
❡ Ku cżytedlnikowi.
2:
Pomni ná to cżytedlniku miły/
3:
By ſie według miáry wierſze cżćiły/
4:
Rozne w ſobie máią záchowánie/
5:
Kto nie bacży nie tráfne cżytánie/
6:
Ale kto z ich miáry nie wykrocży/
7:
Dobrze ſie wierſz w cżytániu potocży/
8:
Przeto licżbá przy nich vkázuie/
9:
Wiele ktory ſylab záwięzuie/
10:
Poſpolicie ſie to záchowuie/
11:
Złym cżytánim dobry wierſz zepſuye/
12:
Y ſam możeſz bacżyć.

strona: nlb8

1:
☞ Oſoby rozmawiáiące
2:
w tey Komediey.
3:
Spráwá pirwſza.
4:
Ociec/ Stárość/ Mądrość/ Niemoc/
5:
Pokuſa/ Anyoł.
6:
Spráwá Wtora.

Syn Iuſtinus
Swiát/
Młodość/
Wenus/
Bachus/
Sors/
Poſtáwá/
Pomſtá/
Krotofilá/		afectus carnis.
Praca/ labor.
Kárność/ diſciplina.
Wſtyd/ pudicitia.
Mierność/ modeſtia.
Spráwiedliwość/ iuſticia
Pokorá/ humilitas.
Cirpliwość/ pacientia.
Czás/ tempus.		afectus anime.

7:
Spráwá Trzecia.

Corká Konſtáncia.
Wdowá/ libertás/
Stára pani/
Pánná ſłużebna.
Pociechá/
Poſłuſzność/ obediencia.
Wierność/ fides.
Nádzyeiá/ ſpes.
Miłość/ charitas.
Rádość/ leticia.		filie virtutis.


strona: A

1:
Miſtrz ku ſwo=
2:
im kſiąſzkom mowi.
3:
I
Dźcie ná ſwiát moie kſiąſzki/
4:
Przedáycie ſie zá pyeniąſzki/
5:
Prożno tu kogo winowáć/
6:
Muśicie w ſwiát pielgrzymowáć/
7:
Idźcie idźcie w cudze kráye/
8:
Bo nam wiela niedoſtáye/
9:
Márnieſmy cżáſy ſtrawili/
10:
Nicżeſmy nie wyſłużyli/
11:
Pánowie nam zeſzli s ſwiátá/
12:
Záwiodſzy nas w dálſze látá/
13:
W obce ręce ſkárby dáli/
14:
A nas ná odpuſt poſłáli/
15:
Nád nádzyeię ſię nam sſtáło/
16:
Wſpomináć to po tym máło/
17:
Idźcieſz w imię Boże ſmiele/
18:
Wſzák ſwe macie przywileie/
19:
Dobre rzecży powiádaycie/
20:
A mnie y was zálecaycie/
21:
Nic domá niewyleżycie/
22:
Nie dáycie ſie cżytáć ſkrycie/
23:
Iáwnie káżdemu powiedzcie/
24:
Wſyſcy ludzye ſwiátá wiedzcie/
25:
Ktory piſmo waży lekce/
26:
Cżytáiących ſłucháć nie chce/
27:
Ieſt podobien ku głuchowi/
A


strona: Av

1:
Y niememu dobytkowi/
2:
A kto ſie kocha w cżytaniu/
3:
Bywa z duchem w rozmawiániu.
4:
(did) Kſiąſzki ku Miſtrzowi. (–)
5:
Ach moy miſtrzu wielkie do ieſt brzemię/
6:
Iść przeſpyecżnie miedzy ludzkie plemię/
7:
Ano w ludzyech rozne obycżáie/
8:
Ieden chwali á drugi náłáye/
9:
Niektorzy ſie w cżytániu kocháią/
10:
A drudzy to zá przymowki máią/
11:
Ták ſą ludzkie rozne rozeznánia/
12:
Iż nie máią ſpolnego zgadzánia/
13:
Zá doſtátkiem ſnadź rozum pochodzi/
14:
Bo chudziná w niwecż nie vgodzi/
15:
Bo to miły miſtrzu wielkye rzecży/
16:
Kto ſie ná ſwoy rozum vprzeſpyecży/
17:
A ma wſzytkim vſzom doſyć cżynić/
18:
Trudno mamy bez obmowki wynidź/
19:
Acż to iedno ná ſwiecie fráſuie/
20:
Iż ſzalony więcey przeſláduie/
21:
A ten co ma dobre rozeznánie/
22:
Przećiw temu powie ſwoie zdánie/
23:
Trudno náleść ze wſzytkim cżłowieká/
24:
Co we wſzytko vgodzi z dáleká/
25:
Coby káżdey rzecży wyrozumiał/
26:
A rozſądek rzecży dáwáć vmiał.
27:
(did) Miſtrz. (–)
28:
Nie możeć to inácżey być/
29:
Muśićie miedzy ludzi iść/
30:
Sroká gdy głodna ſzcżebyece/

strona: A2

1:
Wſzytki ſtráchy precż odmiece/
2:
Ku domowi przyſkákuie/
3:
Gdzye ſwoię żywność pocżuie/
4:
Mnich też ieździ po terminie/
5:
A wżdy niegdzyey nie záginie/
6:
Wilk ná mieyſcu nie vtyie/
7:
Choć wie iż nań cżynią kije/
8:
Káżdy więc o ſobye cżuie/
9:
Gdy potrzebá vkázuie/
10:
Wſzák to ſnádnie obacżycie/
11:
Ieſli ná ſwego tráficie/
12:
Snádnie wam dutká ominąć/
13:
Gdy chce proſtakiem záginąć/
14:
Nie wſzytkiemu ſie przećiwcie/
15:
Przedſię w imię Boże idźcie.
16:
(did) Kſiążki. (–)
17:
Miły miſtrzu co dolega ciebye/
18:
Iż nas nagle wypychaſz od ſiebie/
19:
Zaſz ty nie maſz pocżćiwey żywnośći/
20:
Kiedy będzieſz chciał mieſzkáć w miernośći/
21:
Wſzákze ieſli ſwoy pożytek bacżyſz/
22:
Poydziem wſzędzie gdzie roſkazáć racżyſz.
23:
(did) Miſtrz. (–)
24:
Zaſz nie wiecie w káżdym domu/
25:
Trzebá ſtátkow trzebá plonu/
26:
Trzebá ná żonę ná dzyeći/
27:
Przeto z mieſzká groſz wyleći/
28:
Zápłáć dzyewkom zápłáć chłopom/
29:
Nieſporo w ſtodole ſnopom/
30:
Bo ſie do tych vbiegamy/
A 2


strona: A2v

1:
Kiedy mieſzki prożne mamy/
2:
A gdy záſię nie doſtánie/
3:
Będzye żonki nárzekanie/
4:
Aniś ty miſtrz ni bákálarz/
5:
Ani kápłan ni goſpodarz/
6:
Wſzytko nád kſięgámi leżyſz/
7:
Do roboty nie dobyeżyſz/
8:
Ani ze pſy áni s ptaki/
9:
Nie chcę cie mieć miedzy żaki/
10:
Ani też miedzy doktory/
11:
Podź z widłámi do obory/
12:
Boć lepak kſięgi popalę/
13:
Swoie imienie oddalę/
14:
Muſiſz cżęſto rucháć nogą/
15:
Boś mię wzyął w kucżę vbogą/
16:
Nie záſiali ieſzcże chłopi/
17:
O dzyeſięćinę klną popi/
18:
Tobyećby to o tym chodzić/
19:
Iákoby to poſtánowić/
20:
Cżáſem ſie s tego wyſmiewam/
21:
Cżáſem ſie też y rozgniewam/
22:
Cżáſem ſie też z nią vdam w rzecż/
23:
Cżáſem też od niey idę precż.
24:
(did) Kſiąſzki. (–)
25:
Dobrze miſtrzu w ty rzecży vgadzaſz/
26:
Iż ſwą żonę rozumem vchadzaſz/
27:
Iáko iákie kuropátwy kroćiſz/
28:
Nas też wſzędzye kędy chceſz obroćiſz/
29:
Lecż nie wiemy gdzye iść pirwey mamy/
30:
Wſtyd nas będzye zá ſwe tanie kramy.

strona: A3

1:
(did) Miſtrz. (–)
2:
Idźcie naprzod ku krolowi/
3:
Ku iego Máieſtatowi/
4:
Toć ieſt przełożony wielki/
5:
Dawa mu cżeść cżłowiek wſzelki/
6:
A ieſt cżłowiek ieſzcże młody/
7:
Ktemu nadobney vrody/
8:
Wdzyęcżny miły bogoboyny/
9:
Swoim ſłużebnikom hoyny/
10:
Láſkáwie was ſłuchać będzye/
11:
Gdzye przydzyecie k niemu wſzędzie/
12:
Idźcie ſmiele á przeſpiecżnie/
13:
Vkłońcie ſie mu ſtátecżnie/
14:
Cżłowiekći też iáko drugi/
15:
Trzebá mu rad trzebá ſługi/
16:
Trzebá piſarzow kántorow/
17:
Powiedzcie mu krolu miły/
18:
My cie kſiąſki náwiedzyły/
19:
Poſłał nas miſtrz ſobie k woli/
20:
Bo mu nie doſtáło ſoli/
21:
Nie doſtáło wiele rzecży/
22:
Ktorych nie miewał ná pyecży/
23:
Iuż ſie ſtárzał pyorem płużąc/
24:
Rzecżypoſpolitey ſłużąc/
25:
Ieſzcże od ſwoich młodych lat/
26:
Piſał wſzem Polſkie rzecży rad/
27:
On ſie ná to pirwey obrał/
28:
Drogę Impreſorom podał/
29:
Piſmá Polſkie imprimowáć/
A 3


strona: A3v

1:
Rácżcie go z łáſki dárowáć.
2:
¶ Obſzedſzy Krolá Biſkupy/
3:
Idźcieſz do Wielickiey żupy
4:
Do páná ſwego żupniká/
5:
Ten was ochotnie przywita/
6:
Bo z rozſądkiem dobrze cżyta/
7:
Bácżny ſtały w ſpráwách wierny/
8:
W ſwych poſtępkoch bárzo mierny
9:
Pan podżupek teyże ſpráwy/
10:
Będzye też ná was łáſkáwy/
11:
Przijmie wdzyęcżnie to cżytánie/
12:
Bo ma dobre rozeznánie/
13:
Kárbarz Sztygár y ważnicy/
14:
Wſzytko ſpráwni urzędnicy/
15:
Biycie cżołem wſzytkim ſpołu/
16:
Mieli mię tám wcżeść v ſtołu/
17:
Powiedzcie im co nowego.
18:
Kocháią ſie oni s tego/
19:
Bo tá vmie cżytáć káżdy/
20:
Wielkie ſpráwy máią zawżdy.
21:
Poydzyecie potym do Ruśi/
22:
Boć wżdy ſwe náwiedzić muśi/
23:
Zwłaſzcżá do zyemie przemyſkiey/
24:
Sláchty z dawná towárzyſkiey/
25:
Támem ſie chował z młodych lat/
26:
Káżdy mi ſie záchował rad/
27:
Lud tám z dobrym rozeznánim/
28:
Pochadzaycie iedno zá nim/
29:
Ták ná wſiach iáko y w mieſcie/

strona: A4

1:
Powolnie ſie im roznieſcie/
2:
Ku wſzytkiemu wam pomogą/
3:
Nie wypuſzcżą was z vłoga/
4:
¶ Idźcieſz potym ná podole/
5:
Tákież o puſtey oborze/
6:
Iż wáſz miſtrz iuż ſobie orze/
7:
Nie ma wołow nie ma koni/
8:
Jeden kłopot drugi goni/
9:
Trzebá záprządz do grábárki/
10:
Sucho ná młyn rzadkie miárki/
11:
Stąpicie też do Bełżanow/
12:
Náſzey bráciey Mázoſzánow/
13:
Do moich ſtryow prawdzicow/
14:
Takież po żenie okſzycow/
15:
Są wielkiego záwołánia/
16:
Dzyerżą ſie piſmá cżytánia/
17:
¶ Idźcieſz też ſmiele do Litwy/
18:
Nie zwiedzyeć nikt z wámi bitwy/
19:
Wieldzy tám rządzą pánowie/
20:
Dobrze báczni ná rozmowie/
21:
Rádzi też piſmo cżytáią/
22:
Bo wielkie vrzędy máią/
23:
Powiedzcie im powolnośći/
24:
By was przyięli w ſwe włośći/
25:
Potym też do Prus poydzyecie/
26:
Nowy zakon ſwoy weźmiecie/
27:
Vkażcie Seklucianowi/
28:
Polſkiemu káznodzyeiowi/
29:
Powiedzcie mu nie piſz byſtrze/

strona: A4v

1:
Boś przyſzedł ná pirwſze miſtrze/
2:
Nowy zakon ten twoy mdleie/
3:
Sciſnęły ij przywilcie/
4:
Ktoreś pod winą wypráwił/
5:
Swoieś łákomſtwo obiáwił/
6:
Ma być piſmo ſwięte ſpolne/
7:
Ku piſaniu wſzytkim wolne.
8:
A gdy będzyecie w Mázoſzu/
9:
Przedáycie ſie po dwu groszu/
10:
Bo tám zyemiá bárzo ludna/
11:
Páni głádka pánná cudna/
12:
Przeto nie darowne wdowy/
13:
Nie da wołu áni krowy/
14:
Cżęſto ná bieſiádach ſiedzą/
15:
Wſzytko ſamy ſpiją zyedzą/
16:
Lecż dobry obycżay máią/
17:
Rádzi po polſku cżytáią.
18:
¶ Potym do polſki poydzyecie/
19:
Swoim ſie ofiáruiecie/
20:
Bo tám rodziny doſyć mam/
21:
Co przemogę to im rozdam/
22:
Was ſwoiey prace kſiążeczki/
23:
Zá iedny vpominecżki/
24:
Nie mamći ſkárbow myſliſtwá/
25:
Ani s kupcy towárzyſtwá/
26:
Toć ſą moie krotofile/
27:
Jedny s przodku drugye w tyle/
28:
Kſiąſzki á pápiru kártá/
29:
Miáſto wyżełká á chártá.
30:
Przijmijcie zá dobre.

strona: B

1:
Pocżyna ſie Komedia Oy=
2:
czá s ſynem y s corką/ dáiąc mieyſcze
3:
napirwey vcżćiwey Stárośći/ á iey
4:
miſtrzowi Mądrośći.
5:
☞ Spráwá Pirwſza.
6:
Perſony rozmawiáiące.
7:
Ociec/ Stárość/ Mądrość/ Nie=
8:
moc/ Pokuſa/ Anyoł.
9:
(did) Ociec mowi ku Stárośći. (–)
10:
O
Witayże witay/ ma miła ſtárośći/
11:
Ciebiem ia ocżekawał/
12:
od ſwoiey młodośći/
13:
Iużemći wcżás zbudował/
14:
przybytek v ſiebie/
15:
Aby káżdy weźrzawſzy/
16:
ważył mnie v ciebye/
17:
Fortunniem ſie vrodził/
18:
gdyś mię (ſtárośći) nie minęła
19:
Przeto moiá oſobá/
20:
iáſno zákwitnęłá/
21:
Iużemći ſie przypátrzył/
22:
ſwiátu omylnemu/
23:
Ktory ſie rozno ſtáwi/
24:
cżłowieku káżdemu/
B


strona: Bv

1:
Stałem ná nim goſpodą/
2:
był mi cżáſem kwoli/
3:
Dziś w mię włożił dobrą myſl/
4:
iutro głowá boli/
5:
Cżaſem też wſzytko z myſli/
6:
dla niego wypádło/
7:
Snuiąc ſie ták y owák/
8:
iákoby wijádło/
9:
Nie iednákie w nim ſzcżęſcie/
10:
wſzem ludziem pánuie/
11:
Iedny z zyſkiem weſeli/
12:
drugim myſli pſuie/
13:
Nie iedney głowy ludzie/
14:
przeto rozne ſpráwy/
15:
Ieden wſiędzie ná ſtolec/
16:
drugi ſpádnie z łáwy/
17:
Ten płácże á ow ſpiewa/
18:
drugi ſie w łeb drapie/
19:
Ten pod namiotkiem lega/
20:
ná drugiego kápie/
21:
Ten ma zdrowie pieniądze/
22:
y dobre domoſtwo/
23:
Ten záſię ćirpi boleść/
24:
fráſunk y vboſtwo/
25:
Ten pieſzki ten ná koniu/
26:
w drogę ſie puśćili/
27:
Nie rowno ſie tym ſwiátem/
28:
wſzyſcy podzielili/

strona: B2

1:
Máiąc ták wielkie ten ſwiát/
2:
w ſobie odmiennośći/
3:
Nie może tu żaden mieć/
4:
ſwobodi wiecżnośći/
5:
Gdi ſie nalepiey zbierzeſz/
6:
ná ſwe goſpodárſtwo/
7:
Przekáźi niemoc y ſmierć/
8:
trudne tu lekárſtwo/
9:
Nie rychło ſie przypátrzy/
10:
ſwiátu cżłowiek młody/
11:
Aż vżywie trudnośći/
12:
bolu troſki ſzkody/
13:
Co cżłowieká nie minie/
14:
gdy ſie ná świát rodzi/
15:
Będzie ſie chwiał tám y ſam/
16:
by w ſzaloney łodzi/
17:
Przeto ia iuż opuſzcżam/
18:
tę ſwtátá goſpodę/
19:
Pátrząc ná tę vcżćiwą/
20:
ſtarośći vrodę/
21:
Rácż mię w cnocie ſpráwowáć/
22:
iáko ochmiſtrz práwy/
23:
Aby moy pan do końcá/
24:
był ná mię łáſkáwy.
25:
(did) Stárość. (–)
26:
Vdzięcżnie cie przijmuiemy/
27:
w towárziſtwo náſze/
28:
Bo nas Pan bog przełożył/
29:
ná wſze ſpráwy ſtárſze/

strona: B2v

1:
Vcżćiwoſcią obdárzył/
2:
byſmy prawdę ználi/
3:
W ludzkie ſpráwy potocżne/
4:
dobrze vgadzáli/
5:
młodym drogę podáiąc/
6:
áby ſie ćwicżyli/
7:
Cnotliwym obycżáiom/
8:
áby ſie vcżyli/
9:
Bo też przydą ná nás ſtan/
10:
ktory godzien tego/
11:
Potrzeba mu z młodich lat/
12:
náwyknąć wſzytkiego/
13:
Szkodá mu być ná ſwiecie/
14:
kto nie ma bacżenia/
15:
Vcżćiwośći rozumu/
16:
dobrego ćwicżenia.
17:
¶ Bądźże wielkim cżłowiekiem/
18:
gdiś chuć k nam okazał/
19:
Maſz mię vznáć powolną/
20:
byś iedno roſkazał/
21:
Zálecę cie s twoich cnot/
22:
Pánu nawyzſzemu/
23:
Ktorego w nas vcżćiwość/
24:
chwałá cżeść ſamemu/
25:
Stárym też Pátriárchom/
26:
ktorzy ſwiát poználi/
27:
Rozmáitych trudnośći/
28:
ná nim vżywáli/

strona: B3

1:
Krocąc ſzalone ludzi/
2:
by ſie obacżáli/
3:
Stworzycielá modłámi/
4:
więcey nie gniewáli/
5:
Iáko Noach Abráám/ Iákob y Izaák/
6:
Káżdy tu z nich po ſobie/
7:
zoſtáwił dobry znák/
8:
Dáiąc miłym potomkom/
9:
ſwe błogoſłáwienſtwá/
10:
náuk oycow ſłucháli/
11:
Przeſtáli ſzaleńſtwá/
12:
Náznácżeni ná cżłonkach/
13:
by modł byli prożni/
14:
A od pogan báłwańſkich/
15:
byli wſzędzye rozni/
16:
Tychby mieli ná przykład/
17:
dziś brać ludzye młodzi/
18:
Bo duch páńſki w zły vmyſł
19:
nie rad nigdzyey wchodzi/
20:
A gdzye duchá rozumu/
21:
nie máſz przy cżłowieku/
22:
Ten bogá y ſam ſiebie/
23:
nie pozna do wieku.
24:
(did) Ociec. (–)
25:
Bądźże pochwalon pan bog/
26:
że mię ták ſpoſobił/
27:
Tą poważną oſobą/
B3


strona: B3v

1:
ták iáſną ozdobił/
2:
Iż mię s chucią do ſiebye/
3:
dziś racżyłá przyiąć/
4:
A mnie z wielkich ná ſwiecie/
5:
błędliwych drog wyiąć/
6:
By to przeſzło frymárkiem/
7:
nie z zwoliłbych ná to/
8:
Aby mi ſie wroćiło/
9:
ná zad ktore láto/
10:
Pamiętáiąc ná ony/
11:
márnotráwne cżáſy/
12:
Ktore fucżą do głowie/
13:
iáko ſzumne laſy/
14:
By to dziś młodzi mieli/
15:
ſtárich doſwiádſzenie/
16:
Lepſzeby w ſobie mieli/
17:
niż máią ćwicżenie/
18:
Przeto cie ieſzcże proſzę/
19:
vcżćiwa ſtárośći/
20:
Winſzuy dobrze mym dzyatkom/
21:
vżyć ſwey ſtałośći/
22:
By záwżdy byli prożni/
23:
wſzetecżney buynośći/
24:
Stáre ludzi ſtátecżne/
25:
mieli w vcżćiwośći/
26:
Bo grzech ciáło záraża/
27:
buyność krwią opłynie/
28:
Przeto mdłe przyrodzenie/
29:
z obycżáymi zginie/

strona: B4

1:
Bo ſie żaden z rozumem/
2:
cżłowiek nie vrodzi/
3:
Ku vſtáwicżney pracy/
4:
potrzebá przywodzi/
5:
A bez weśći ſchodziemy/
6:
z omylnego ſwiátá/
7:
Nie wiedząc pewnie cżáſu/
8:
godziny y látá.
9:
(did) Stárość. (–)
10:
Izali mądrość nie woła/
11:
roſtropność powiáda/
12:
Z wyſokośći ná drogach/
pro. viij

13:
v mieyſkich bron ſiada/
14:
Do wſzech ludzi ná ſwiecie/
15:
áby ſie vználi/
16:
A iey prawdziwym ſłowom/
17:
wſzędzye mieyſce dáli/
18:
powiádáiąc proſtakom/
19:
ſwą roſtropną mową/
20:
Iż mądrość wſzytki rzecży/
21:
przewyzſza ſwą głową/
22:
Aby vbogáćiłá ktorzy ią miłuią/
23:
Ktorzy o nię nie dbáią/
24:
niech wiecżnie wiłuią/ Mądrość włada fortuną/
25:
cnotą iey corkámi/
26:
Wſzelkim ſtanem ná ſwiecie/
27:
y wſzytkiemi námi/
B4


strona: B4v

1:
Kto chce o niey co ſłyſzeć/
2:
weyrzy w piſmo ſwięte/
3:
Ktore ieſt od krześćian/
4:
y od żydow wzyęte/
5:
Náucży ſie kto cżyta/
6:
od niey wielkich rzecży/
7:
Ktore trzebá z rozumem/
8:
mieć ná dobrey pyecży/
9:
Bo oná pod zákryciem/
10:
z cżłowiekiem rozmawa/
11:
Temu co ſie w niey kocha/
12:
wyrozumieć dawa/
13:
A ták niechay twe dzyatki/
14:
roſtropnie ſie rządzą/
15:
Tedy w cnotliwych ſpráwách/
16:
nigdy nie pobłądzą/
-1:
Pánie Boże pomnoż ie/
17:
z mego winſzowánia/
18:
Gdy wynidą od oycá/
19:
z dobrego chowánia/
20:
Aby pokuſam ſwieckim/
21:
nie dáli ſie zwodzić/
22:
Oycowſkiemi drogámi/
23:
zawżdy mogli chodzić/
24:
Acżći tego ná ſwiecie/
25:
wiele ſie przygadza/
26:
Iż od oycá dobrego/
27:
zły ſyn ſie vradza/

strona: [B5]

1:
Iákie mieli ſyny w żydoſtwie/
2:
cnotliwi oycowie/
3:
Gedeon y krol Dawid/
4:
ſynowie łotrowie/
5:
Cżáſem złe przyrodzenie/
6:
dobrym wychowánim/
7:
Nápráwi ie młodemu/
8:
ſtátecżnym karánim/
9:
Nu tedy poſłuchaymy/
10:
wſzyſcy tey Mądrośći/
11:
Biorąc ſłowá w ſwe głowy/
12:
od iey doſtoynośći/
13:
Boć żadnego nie zgorſzą/
14:
iey poważne ſłowá/
15:
Bądź ſzalona rozumna/
16:
wſzelkich ſtanow głowá.
17:
(did) Mądrość mowi. (–)
18:
Od pocżątku drog ſwoich/
19:
Pan Bog iuż mną władał/
pro.viij

20:
Ieſzcże zyemi y morzu/
21:
celu nie vkładał/
22:
Ieſzcże zyemie nie było/
23:
y gruntu żadnego/
24:
Byłám záwżdy przed wieki/
25:
przed ſtworzenim wſzego/
26:
Byłám niebo ſtworzył/
27:
okrąg vtwirdzenie/
28:
Gdy vcżynił od zyemie/
29:
wodzye rozdzyelenie/
A5


strona: [B5]v

1:
Aby wodá ná zyemi/
2:
miáłá ſwoie brzegi/
3:
A ná niebie płánety/ okolicżne bie
:
gi/
4:
Byłám przy wſzytkiey ſpráwie/
5:
w tymem ſie kocháłá/
6:
Ná káżdy dzyeń z weſelim/
7:
ná zyemim igráłá/
8:
Bowiem to me roſkoſzy/
9:
być z ludzkiemi ſyny/
10:
Ktore Pan Bog wyſtáwił/
11:
rękomá ſwoimi/
12:
Przeto mię poſłuchaycie/
13:
ſynacżkowie moi/
14:
Káżdy ktory iedno z was/
15:
ná mey drodze ſtoi/
16:
Abowiem treſc miodowa/
17:
z mych vſt wam popłynie/
18:
Drozſza niż ſrebro złoto/
19:
á nigdy nie zginie/
20:
Bogoſłáwiony będzye/
21:
co mi vſługuie/
22:
V moich wrot káżdy dzyeń/
23:
s pilnoſcią nocuie/
24:
Naydzye żywot y łáſkę/
25:
Páná ſwego táki/
26:
Kto inácżey vcżyni/
27:
śmiertne w nim ſą znáki/
28:
¶ Mądrość dom zbudowáłá/
29:
ſiedḿ słupow ſcioſałá/

strona: B6

1:
Ofiáry ſpokłádáłá/
2:
wino pomieſzáłá/
pro. x.

3:
Aby przyſzli proſtacy/
4:
ſwoy ſtoł przypráwiłá/
5:
By głupye nákarmiłá/
6:
winá nápoiłá/
7:
Dzyewki ſwe rozeſłáłá/
8:
by z gory wołáły/
9:
Podźcie ku mnie proſtacy/
10:
káżdy nieumiáły/
11:
Opuśćcie iuż dzyećińſtwá/
12:
wſzytki ſzalonośći/
13:
Choćcie po drogach moich/
14:
w dobrey opátrznośći.
15:
¶ Pocżątek ieſt mądrośći/
16:
bać ſie Páná Bogá/
17:
Náuká ſwiętych rzecży/
18:
ieſt rozumu drogá/
19:
Bo przez mię rozmnaża ſie/
20:
twego zdrowia látá/
21:
Záżywieſz ſwych dni we mnie/
22:
bez trudnośći ſwiátá.
23:
¶ Ale temu ná odpor/
¶ Przy=
kład głu
pich.

24:
niewiáſtá ſzalona/
25:
Nic godnego nie máiąc/
26:
zda ſie być vcżona/
27:
Siedząc we drzwiach ná gorze/
28:
v domu ſwoiego/

strona: B6v

1:
Woła ná proſte ludzi/
2:
podź do ſtolca mego/
3:
Woła też tymi ſłowy/
4:
na ludzi ſzalone/
5:
Roſkoſzny chleb táiemny/
6:
y wody krádzyone/
7:
Temu nie rozumieiąc/
8:
wſzyſcy ludzye głupi/
9:
Iż támo potępyeni/
10:
leżą zmárłych trupi.
11:
¶ Mądry ſyn ieſt oycowi/
pro. x.

12:
weſołe kochánie/
13:
Ale zaſię ſzalony/
14:
mátce záſmucánie/
15:
Skárby zle nábywáne/
16:
niepłatne żadnemu/
17:
Spráwiedliwość pomaga/
18:
cżłeku ſmiertelnemu/
19:
Spráwiedliwego pan Bog/
20:
głodem nie vmorzy/
21:
Chytrość złośliwych ludzi/
22:
ná iáwność wynorzy/
23:
Kto zdrádliwie co cżyni/
24:
vbogim ſie sſtawa/
25:
Ale wiernemu dzyelcy/
26:
wiele Pan Bog dawa.
27:
Rozumny przykazánie/
28:
ſerdecżnie przyijmuye/

strona: B7

1:
Ale ſzalony cżłowyek/
2:
ni w cżym ſie nie cżuie/
3:
Mierny cżłowiek w mowieniu/
4:
trudnośći vchodzi/
5:
Ale wielomowiący/
6:
trudność ſobie płodzi.
7:
Zazdrość ſwary poruſza/
8:
miłość ie zákrywa/
9:
Ná grzbiecie ſzalonego/
10:
záwżdy miotłá bywa/
11:
Praca ſpráwiedliwego/
12:
żywot mu przynośi/
13:
Przewrotny ſwe dochody/
14:
ku ſwey ſtrácie nośi/
15:
Wárgi ſpráwiedliwego/
16:
wſzytkim pożytecżne/
17:
Ale záś ſzalonego/ nigdy nieprzeſpie=
:
cżne.
18:
Dobrorzecżenie Pańſkye/
19:
cżyni wſzego hoyność/
20:
A od wſzytkich vćiſkow/
21:
da káżdemu wolność/
22:
Złym ſie rádo przydawa/
23:
cżego ſie lękáyą/
24:
Spráwiedliwym wſzytko da/
25:
cżego pożądáią.
26:
Nieſprawiedliwy zginie/
27:
iáko obłok dzdzowy/
28:
Ale ſpráwiedliwego/
29:
grunt mocny gotowy.

strona: B7v

1:
Iáko gdy ocet zębom/
2:
dym ocżom ſzkodliwy/
3:
Ták tez wiele záſzkodzi/
4:
gdy poſeł leniwy.
5:
Gdzye pychá tám ſzaleńſtwo/
6:
bliźniego wzgárdzenie/
7:
Ale v wiernych ludzi/
8:
dobre wyćwicżenie.
9:
Zákritoſcią zły cżłowiek/
10:
oſzuka bliźniego/
11:
Ale będzye wybáwion/
12:
náuką dobrego/
13:
Zá spráwą ſpráwiedliwych/
14:
miáſto ſie buduie/
15:
Ale gdy złe ſprawce ma/
16:
prętko ſie zepſuie.
17:
Kto táiemną rzecż wyda/
18:
iáko krámarz bywa/
19:
Ale wierny przyaciel/
20:
táiemſtwo zákriwa.
21:
Gdzye dobrey rády nie máſz/
22:
lud wſzytek vpada/
23:
Ale z rádzyec záchowan/
24:
gdzye ich wiele ſiada.
25:
Kto ręcży ten niewolą/
26:
ſam ſobye zádawa/
27:
A kto w długi záchodzi/
28:
w więzyeniu rad ſtawa.

strona: B8

1:
Bogáctwá odkupuią/
pro. xij

2:
żywot cżłowiekowi/
3:
Nędznik ſie nie przećiwi/
4:
gdy kto zle ſłowi/
5:
Niewierna á pſotliwa/
6:
przypráwiona żoná/
pro. xj.

7:
By też ná ſwiniem pyſku/
8:
leżáłá zaponá.
9:
Zoná pilna cnotliwa/
10:
mężowi koroná/
11:
Ale zła á ſwarliwa/
12:
iáko wrzod wzgárdzona.
13:
Wſzelka żoná roſtropna/
14:
dom ſobye buduie/
pro. xiIij.

15:
Ale głupya rękomá/
16:
gotowy zepſuie.
17:
Kto miłuie karánie/
18:
miłuie vmienie/
19:
Kto karánia nie ćirpi/
20:
wełbye ma ſzumienie.
21:
Z vſt ſwoich káżdy żywie/
22:
iáko ſobie pocżnie/
23:
Bácżność miernie pocżyna/
24:
ále płochość ſkocżnie.
25:
Gdzye dobytká nie będzye/
26:
tám obory puſte/
27:
Gdzye dobytká doſtátek/
28:
tám dochody huſte.

strona: B8v

1:
Vręgácż chce rozum mieć/
2:
ále go nie naydzye/
3:
Kto dobrego rozſądku/
4:
ſam do niego zaydzye.
5:
Dom złośćiwych záginie/
6:
á dobrych zákwitnie/
7:
Pyſznym nagła ſmierć przydzye/
8:
ktorzy żywą zbytnie.
9:
Nieukowie ſzaleńſtwo/
10:
dzyedzicżnie trzymáią/
11:
A roſtropni koronę/
12:
náuki miewáią.
13:
Nędzá dobrze żadnemu/
14:
vcżynić nie może/
15:
Kto ſam ſobye zle cżyni/
16:
drugim nie pomoże.
17:
Bogáctwá roſtropnemu/
18:
ſą ku pocżćiwośći/
19:
A záſię ſzalonemu/
20:
ku iego lekkośći.
21:
Cżłowiek káżdy roſtropny/
22:
nie rad błaznow widzi/
23:
Gdzye ye ſłyſzy mowięcy/
24:
ſam ſie za nie wſtydzi.
25:
Swe drogi cżłowiekowi/
26:
zdádzą ſie być cżyſte/
27:
Pan Bog duchá ſpráwuie/
28:
dawa drogi iſte.
Cżłowiek


strona: C

1:
Cżłowiek ſwe ſerce ſpráwia/
2:
pan odpowiedź dawa/
3:
Kto wdzyęcżen Boſkich dárow/
pr. xvij.

4:
na mále preſtawa/
5:
Lepyeyći ieść ſuchy chleb/
6:
w dobrey przeſpyecżnośći/
7:
Niżli w domu ſwarliwym/
8:
mięſo w obfitośći.
9:
Lepyey potkáć Niedźwiedzyá/
10:
niżli ſzalonego/
11:
Wſciągay gniewu rozumem/
12:
choć ſpráwiedliwego.
13:
Mąż leniwy ná ſwiecie/
14:
nie będzye bogáty/
15:
Według ſwego doſtátku/
16:
noś ná ſobye ſzáty.
17:
Smierć y żywot zależą/
pr. xv

18:
ná twoim ięzyku/
19:
Vmieyże go powſcięgáć/
20:
zdrowie twe ná łyku.
21:
Krotofilna rzecż wino/
22:
pijańſtwo ſwarliwe/
pro. xx

23:
Kto w tym miáry nie chowa/
24:
ieſt dzyecię błaźniwe.
25:
Strách krolewſki iáko Lew/
26:
gdy rykiem zágłuſzy/
27:
Kto krolá w gniew záwodzi/
28:
grzeſzy przećiw duſzy.
C


strona: Cv

1:
Krol wzrokiem złość roſpądza
2:
ſiedząc ná ſtolicy/
3:
Spráwiedliwego będą
4:
pánowáć dzyedzicy.
5:
Ktoby rzekł nie mam grzechu
6:
ieſtem w ſercu cżyſty/
7:
Fáłſzną miárą y wagą
8:
káżdy ieſt nie iſty.
9:
Ieſzcże dzyeći z náuki
10:
z młodu poznáć wſzędzye/
11:
Co zá ſpráwá obycżay
12:
ná ſtárość w nich będzye.
13:
Cżyrſtwość młodym moc dawa
14:
y dobra ćwicżyzná/
15:
A ſtáremu przynośi
16:
pocżćiwość śiwizná.
17:
Serca krolow ná ſwiecie
18:
w ſzafunku v Bogá/
pro. xxj

19:
Káżdemu ſie ták widzi/
20:
proſta ſwoiá drogá.
21:
Lepſzá ieſt ſpráwiedliwość
22:
niż twoiá ofiará/
23:
Zła myſl ſerce wyſokie/
24:
lepſza we wſzem miárá.
25:
Kto ſieye złość nędzę żnie
26:
gniew go ſwoy zátráći/
27:
Kto miłuie bliźniego
28:
dobrym ſie odpłáći.

strona: C2

1:
Nie złupuy vbogyego
2:
nie ſmuć trapyonego/
pr. xxij.

3:
Obroná ich w ręku ieſt
4:
v Bogá ſamego.
5:
Cżłowieká gniewliwego
6:
tákież rękoiemſtwá/
7:
Strzeż ſie záwżdy niepewnych
8:
dzierz ſie przeſpyecżeńſtwá.
9:
Nie ruſzay gránic z mieyſcá
10:
od ſtárſzych znácżonych/
11:
Nie cżyń s ſiebie potomkow
12:
práwem vtrapionych.
13:
Gdy s kſiążęty wiecżerzaſz
14:
roſtropnie maſz mowić/
15:
Nie day ſie potráwámi
16:
ni trunkiem vłowić.
17:
Nie ſadź ſie ná wielką rzecż
18:
radniey przyymuy máłe/
19:
Ná ktorych możeſz przeſtáć
20:
gdy pocżćiwe trwáłe.
21:
Nie burſuy z zazdośćiwym
22:
choć ſie ſam przymawa/
23:
Bo táki ſercá ſwego
24:
z vſty nie zrownawa.
25:
Wſzákże go nákarm chlebá
26:
ieſli cie oń prośi/
27:
Aby gniew s ſercá wygnał
28:
ktory ná cię nośi.

strona: C2v

1:
Nie broń dzyeciom náuki
2:
miernego karánia/
3:
Wybáwiſz iego duſzę/
4:
s pyekielnego zdánia.
5:
¶ Synu moy ieſli ſerce
6:
twe ſtánie w mądrośći/
7:
Moie tákież doſtánie/
8:
s ciebye ſwey rádośći.
9:
Synu miły ſłuchay mie/
10:
á bądź przy rozumie/
11:
Błogoſłáwione ſerce/
12:
będzye twoie v mnie.
13:
Nie wdaway ſie w pijańſtwá
14:
w nierządne miłośći/
15:
Ani w złe towárzyſtwá
16:
chceſzli vść trudnośći.
17:
Láſká ludzka ná ſwiecie/
18:
w gniew ſie więc obráca/
19:
Tákież cudność cżłowiek swą/
20:
prędko rad vtraca.
21:
Słuchay oycá ſwoiego/
22:
boć ten więcey ſprzeye/
23:
A matką ſwoią nie gardź
24:
gdy ſie iuż ſtárzeie.
25:
Nie dáy mocy twey żonom
26:
ſynacżku moy miły/
pr. xxxj

27:
Ku zátráceniu krolow/
28:
nie daway przycżyny.

strona: C3

1:
Nie dáy krolom pić winá/
2:
tákież y kſiążętom/
3:
By nie wzruſzyli práwá/
4:
nędznym niebożętom/
5:
Ale dáy tym ktorzy ſą
6:
w wielkim vdręcżeniu/
7:
By zápomnieli nędze/
8:
będąc w ſwym więzyeniu.
9:
Otworz vſtá niememu
10:
á ſpráwiedliwość znay/
11:
A prawdziwey powieśći
12:
mieyſce káżdemu day/
13:
Mądrość ieſt miſtrz ná ſwiecie/
14:
bo káżdego vcży/
15:
Kto według iey drog chodzi/
16:
ten we wſzytko łucży.
17:
(did) Stárość. (–)
18:
Gdzye ſą ludzcy ſynowie/
19:
by ich to ruſzyło/
20:
Co tu mądrość powiáda
21:
by im ſłuchać miło.
22:
Zwłaſzcżá ktory ſie cżuie/
23:
iż go to nie minie/
24:
Zápáſy s ſwiátem chodzić/
25:
zyſzcże álbo zginie.
26:
Przeto co maſz pocżynáć/
27:
rozmyſlay powoli/
28:
Tedy cie twe bacżenie/
29:
ze złego wyzwoli.
C3


strona: C3v

1:
Dáłći Pan Bog pięć ſmyſłow
2:
rozumu przyrodnych/
3:
Vmieyże ie ſpráwowáć w
4:
obycżáioch godnych.
5:
Dáłći záſię przyſtáwy
6:
chćiwość z iey corkámi/
7:
Ktore lubuią ciáłu
8:
á władáią námi.
9:
Więcey ſie ty rodzone
10:
zmocżniły w cżłowieku/
11:
Przeto żywoty ludzkie
12:
ſą krotkiego wieku.
13:
Przydał ktemu pokuſy
14:
y ſtroże w żywocie/
15:
Strzeż ſie iádu pod miodem
16:
á mieſzkay we cnocie.
17:
(did) Ociec. (–)
18:
Synu miły przychyl ſie
19:
á ſkłoń vſzy ſwoie/
20:
Tákież y ty corko ma
21:
bierz to w myśli twoie.
22:
Co ſtárſzy náucżáią
23:
zá ſkárby chowáycie/
24:
Tákież moiey powieśći
25:
teraz mieyſce daycie.
26:
Bowiem ſie ná mey mowie
27:
nigdy omylicie/
28:
Iedno bywaycie trzeźwi
29:
cżuyni á nie ſpicie.

strona: C4

1:
Maſz odemnie od oycá
2:
dobre wychowánie/
3:
Bez kłopotu trudnośći
4:
dobrá znábywánie.
5:
Wſzytko to wam dawam w moc
6:
iedno ſzcżęſcia prożno/
7:
Toć ſie potym okaże
8:
ieſli ſemną rozno.
9:
Kto wam ták wiele ſprzeye
10:
iáko ociec miły/
11:
Okazał to Pelikan
12:
gdy krew dzyeći piły.
13:
Dobrowolnie ſie zábił
14:
á dzyeći ożywił/
15:
Nád przyrodzone
16:
záwżdy oycu ſyn mił.
17:
Przeto pilno ſłuchaycie
18:
co ia wam dziś rádzę/
19:
Pirwey niżli ſie od was
20:
s świátá poprowádzę.
21:
Synu miły rozum twoy
22:
ieſt oſobny dar Boży/
23:
kto gi ma w nim ſie kocha
24:
dni ſwoich przymnoży.
25:
Náuk dobrych náſláduy
26:
cżáſu nie vtracay/
27:
Zbytniemi bieſiádámi
28:
zdrowia nie vkracay.
C4


strona: C4v

1:
Maſzli ná cżás bieſiádę/
2:
niechay trzeźwia będzye/
3:
Bo mierność wſtyd bacżenie/
4:
máią mieyſce wſzędzye.
5:
Co o ſobye rozumieſz/
6:
to o drugim mnimay/
7:
Nie vrągay nikomu/
8:
ſłowo mocnie trzymay.
9:
Chroń ſie złych towárzyſzow/
10:
bo ſie przy nich potknieſz.
11:
Wnet ſie ſmołą vmáżeſz
12:
ſkoro ſie iey dotknieſz.
13:
Gdy poydzyeſz s tym to ſwiátem
14:
z przyciecżki zápáſy/
15:
Znaſzay ſkromnie przećiwne
16:
w ſwey młodości cżáſy.
17:
Ieſli ná cżás nie według
18:
twey ſie myſli wodzi/
19:
Wdzyęcżnie od boga przyymuy
20:
wſzytko on nágrodzi.
-1:
Ieſlić też kiedy ſzcżęſcie
21:
ná ſwoy cżás przypádnie/
22:
Nie mieyże go zá wiecżność
23:
przemieniać ſie ſnádnie.
24:
Ieſli cie też rzewniwość
25:
ku gniewu przywiedzye/
26:
Sćiſkay zęby tay w ſobie/
27:
tedy cie nie zwiedzye.

strona: C5

1:
Lepyey ták ná cżás zoſtań
2:
w ſpokoynym milcżeniu/
3:
Niżby drogę okazał
4:
vmyſłu ſwoiemu.
5:
Nie miey nád ſię mężnieyſzych
6:
żony áni ſługi/
7:
Być nie reſkázowáli
8:
ieden iáko drugi.
9:
Przedłużay cżás myſli ſwey
10:
prętko rzecż wypráwuy/
11:
Złoḿ nieſłuſzną przyſięgę
12:
obyetnice hámuy/
13:
Nie obciążay duſze ſwey
14:
brzemieniem nieznośnym
15:
Ani ciáłá ſwoiego
16:
chowánim roſkoſznym/
17:
Bądź wdzyęcżen dobrodzyeyſtwá
18:
cżłowieká wſzelkyego/
19:
Nieprzyacielá vchodź
20:
rozumem káżdego.
21:
Nie cżyń koſztu więtſzego
22:
niż dochody znoſzą/
23:
Boć potym twoie dobre
24:
dłużnicy roznoſzą.
25:
Nie vtracay dobr ſwoich
26:
miey chędogye łoże/
27:
Nędzá dobrze żadnemu
28:
vcżynić nie może.
C5


strona: C5v

1:
Nie cżyń poſtáwy twarzą
2:
więcey niż rozumem/
3:
By ſie twe wſzytki ſpráwy
4:
nie wywiały ſzumem/
5:
Nie ſmiey ſie z nievrodnych
6:
áni z nieſzcżęſliwych/
7:
Szukay rády v mądrych
8:
gdi w rzecżach wątpliwych
9:
Nie zámykay ná pyerſiach
10:
co vſtá powiedzą/
11:
Bo niezgodliwe vſtá
12:
ſwe ſłowá poiedzą.
13:
Miey wſtrzymánie ćierpliwość
14:
bądź chędogi mierny/
15:
Stały mężny w ſwoich ſpráwach
16:
opátrzny y wierny.
17:
Ná ktory ſtan wezwaneś
18:
miey to ná bácżnośći/
19:
Byś nie wykrocżył z miáry
20:
dla nieopátrznośći.
21:
Nie cżyń kuńſztow s przyacioł
22:
nie przywodź ku grzechu/
23:
Oko ſławá y wiará
24:
nie chcą ćirpyeć ſmiechu.
25:
Wiedz pewnie á nie mnimay
26:
kiedy co ſpráwuieſz/
27:
Bo ná wątpliwey rzecży/
28:
vmyſł záhámuieſz.

strona: C6

1:
Nie bądź chćiwy imienia
2:
y roſkázowánia/
3:
Bo páńſtwá potrzebuią
4:
licżby z włodowánia.
5:
Ták żyẃ ſtale ná zyemi
6:
iáko cżłowiek cáły/
7:
Chceſzli by cie niebioſa
8:
z łáſką pożądáły.
9:
(did) Ku corce. (–)
10:
Ciebye też nápominam
11:
corko Konstáncia/
12:
Pomni coſmy mowili
13:
ſtárość mądrość y ia.
14:
Byś vmiáłá odeprzeć
15:
pokuſam ná świecie/
16:
Ktorych młodość nie vydzye
17:
gdi kwitnie w ſwym kwiecie
18:
Pomni też by ſie imię
19:
z vcżynki zgádzáło/
20:
Swieckie przeſládowánie
21:
ſtátecżnie wytrwáło.
22:
By inych wiele tákich
23:
s ciebye przykład bráli/
24:
Przyrodzoney buynośći
25:
drogę hámowáli.
26:
Toć ieſt natrudnieyſza rzecż
27:
w ludzkim przyrodzeniu/
28:
Złámáć lubośći nałog
29:
nie być k woli chceniu.

strona: C6v

1:
Mierność we wſzem záchowáć
2:
toć ſie pánnie godzi/
3:
Ieſli z miáry wykrocży
4:
iey to bárzo ſzkodzi.
5:
Miey vſzy pogotowu
6:
klucżem otworzone/
7:
Ale vſtá w mowieniu
8:
kłotecżką zámknione.
9:
Miey źwierciádło przed ſobą
10:
s páſſyą w ſwey ręce/
11:
Rozmyſlay dáry Boſkye
12:
y o Páńſkiey męce.
13:
Przypáſz pod ſię odzyenie
14:
ſtráſzliwego wężá/
15:
By tám iny nie ruſzał
16:
nád właſnego mężá.
17:
Prácuy ná końſkich nogach
18:
chroń ſie prożnowánia/
19:
Zbytnim koſztem vbyorow
20:
twarzy málowánia.
21:
Bo ty rzecży ſpráwuią
22:
w cżłowieku chćiwośći/
23:
Y przywodzą ku háńbie
24:
y ku wſzetecżnośći/
25:
Zwłaſzcżá gdyſmy iuż przyſzli
26:
ná tákowe cżáſy/
27:
Iż zły z dobrym zárowno
28:
śmie chodzić zápáſy.

strona: C7

1:
A iednáko oboie ſwiátá vżywáią/
2:
Wſzákże potym vcżynki/
3:
káżdego nie táią.
4:
Przeto proſzę corko ma
5:
roſtropnie ſie ſpráwuy/
6:
Przećiw káżdey pokuſie
7:
mocno ſie záſtáwuy.
8:
Bácżę iż z wámi rychło
9:
muſzę ſie iuż roſtáć/
10:
Bo przyrodzenim zdrowiu
11:
nie mogę iuż ſproſtáć.
12:
Iuż was Bogu porucżam
13:
moie miłe dzyatki/
14:
Rośćcie ku ozdobieniu
15:
iáko polne kwiatki.
16:
(did) Stárość da rękę oycowi. (–)
17:
Iuż cie Bogu polecam
18:
towárzyſzu miły/
19:
Aby ſie z Páńſkiey łáſce
20:
twe dzyatki mnożyły.
21:
Ty też koniec dobry wzyął
22:
ſwoiego żywotá/
23:
Bo w rychłym cżáſu zbędzyeſz
24:
fráſunku kłopotá.
25:
(did) Niemoc przijdzye. (–)
26:
Dziwny ſpoſob w ludzkim przyro=
:
dzeniu/
27:
Iż nie máią ná ſwym bácże=
:
niu.

strona: C7v

1:
Wiedząc że ia po kolędzye chodzę/
x.

2:
Mięſo ſtrawię y kośći ogłodzę
3:
Iáko widzę iednego s ſwey roty/
4:
Pomieſzkam w nim ieſzcże do ſoboty.
5:
Pomoż Pan bog ſmiertelny cżłowiecże/
6:
Chcę s tobą być iuż ſie nie odwlecże.
7:
Przetom cie ták ćicho náwiedził.
8:
Bych ſie milcżkiem w twe cżłonki
:
wpoiłá.
9:
(did) ¶ Ociec. (–)
10:
Ktoś ieſt powiedz mi prawdę
xiij.

11:
iż cie wyrozumiem/
12:
Nie tráfnie coś powiedaſz
13:
odmowić nie vmiem.
14:
(did) Niemoc. (–)
15:
Iam ieſt ludzki przyſtaw á bicż boży/
x.

16:
Ten ſrogoſcią ludzkie myſli trwoży.
17:
Ieſtem poſłem od ſwey pániey ſmierći/
18:
S ktorey mocy nikt ſie nie wywierći.
19:
Alternatą zdrowie ſemną chodzi/
20:
Zadny przez nas nigdy ſie nie rodzi.
21:
Ná mię przyſzło twych cżłonkow podá
:
(nie
22:
Przeto ſtękay toć ieſt me kochánie.
23:
Kiedy ſie iuż przyrodzenie zmieni/
24:
Ocży wpádną á ięzyk ſie pyeni.
25:
Kośći żyły wyſtępuią s ſwey miáry/
26:
Krew scżyrnieie á mocż będzie krwá=
:
(wy.
27:
Oddech trudny iedza nie ſmákuie/
28:
W ten cżás każdy mnie bárzo folguie

strona: C8

1:
Máżą głaſzcżą á ia ſie vśmiecham/
2:
Lowiąc dutki zá plecioną wiechą.
3:
Iedni rádzą poſłać do Doktorá/
4:
Bo nie ſtráwił kęſa co iadł wczorá.
5:
Albo poſlá znáki iego mocżu/
6:
Ano iuż znáć śmierć pewną ná ocżu.
7:
Doktor powie prętki puls v ręki/
8:
Mdłość nań idźcie s kártką do ápteki
9:
To áptekarz da bolum świeżego/
10:
Zmowiwſzy ſie łgarze ná chorego.
11:
To ſie k niemu wſzyſcy wyśćigáią/
12:
Co ma trochę ná nim wymatáią/
13:
Bábá z wanną áptekarz s kliſterą/
14:
To go poią śmiertelną ſycerą.
15:
Doktor po nich z vrynałem byeży/
16:
Chory omdlał zá martwe iuż leży.
17:
Chce być zdrowia vcżeſnikiem/
18:
Trze pietruſzką nápawa ięcżmykiem
19:
Swoiey rzecży wſzytko dobrze tuſzy/
20:
Aż go moiá páni śmierć zágłuſzy.
21:
Rzecże doktor nie moią przycżyną/
22:
Nie chciał ſłucháć vmárł ſwoią wi=
:
(ną.
23:
A ia ſwoie tákie przećiwnicżki/
24:
Wetkam śmiele ná pośćienie wſzytki.
25:
A ták rádzę iuż nieboże ſtáry/
26:
Opátrz ſwoy dom zbuduy ſobie mári
27:
Nie lekárstwá od bicżá Bożego/
28:
Vciekáy ſie tylko do ſamego.

strona: C8v

1:
Toć ieſt lekarz napewnieyſzy wiecżnie/
2:
Mną y tobą włada ieſt przeſpiecżnie.
3:
(did) Ociec. (–)
4:
Nic ſie ciebie nie lękam
5:
ſrogi bicżu Boży/
6:
Pan bog ton bicż w mocy ma
7:
zeymie álbo włoży.
8:
Pan Bog śmierći nie ſtworzył
9:
áni ciebie poſłá/
10:
Obádwáſtá z wyſtępkow
11:
tu ludzkich vroſłá.
12:
Iam gotow ku wſzytkiemu
13:
ná co mię obroći/
14:
Ieſli ieſzcże przedłuży/
15:
álbo zdrowia ſkroći.
16:
Iemuć ſie kwoli sſtáć ma
17:
prożne tu płákánie/
18:
Kiedy racży muſim iść
19:
ná pyelgrzymowánie.
20:
Wiem ia dobrze o tobye
21:
nie ſtráſzy mie prożno/
22:
Iż ludzkie ciáło z duſzą
23:
rozdzyeli ſie rozno.
24:
Proſzę Paná ſwoiego
25:
áby mi on racżył/
26:
Zdrowia mego przedłużyć
27:
ábych ſie rozbacżył.
Domek


strona: D

1:
Domek ſwoy poſtánowił
2:
cżeladkę roſpráwił/
3:
Ná cżym ktory przeſtáć ma
4:
zá zdrowia vſtáwił.
5:
Iáko niegdy vcżynił
6:
Ezechiaſzowi/
7:
Lat pyętnaſcie przedłużył
8:
onemu krolowi.
9:
Y mnie tákże vcżyni
10:
mam nádzyeię w Bodze/
11:
Iż ſwą łaſkę okaże
12:
pokarawſzy ſrodze.
13:
(did) Pokuſá prziſzedſzy ćicho mowi viij. (–)
14:
O głupi ſtárcże nieboże
15:
Tobie ſkruchá nie pomoże/
16:
Zaſz nie wieſz ſrogośći Bożey/
17:
Nabożnemu záwżdy gorzey/
18:
Zwłaſzcżá tobie coś z młodośći/
19:
kochałeś ſie w ſwoich złośći/
20:
Niceś nie cżynił dobrego/
21:
Zdradzałeś cżęſto bliźniego/
22:
Teraz ſtroiſz nabożnośći/
23:
Gdy nie możeſz płodzić złośći/
24:
Ieſteś cżłowiek potępyony/
25:
Od bogá ſwiętych wzgárdzony/
26:
Iuż cie niebo opuśćiło/
27:
A w náſzę moc porucżyło/
28:
Sameś ſie z grzechem oſądził/
29:
Boś w ſwey wierze bárzo błądził/
D


strona: Dv


-1:
Weyrzy/ oto grzechy twoie/
Ukaże cártę.

31:
Spiſały ie ręce moie/
32:
Dał mi bog w moc ty vrzędy/
33:
Piſać ludzkie złośći błędy/
34:
Y rowną miárą oddawáć/
35:
Ktorzy do nas chcą przyſtáwáć/
36:
Ieſzcże ſie nie wſzech ſpiſało/
37:
Bo párgáminu nie sſtáło/
38:
A też ten ſtroż twoy Anyołek/
39:
Ieſt názbyt ſmyſlny páchołek/
40:
Vkradł mi káłámarz ſmiechy/
41:
Chcąc zátáić ná cię grzechy/
42:
y ná reyeſtr bárzo godził/
43:
Niemáłoby mię vſzkodził/
44:
Aleć to nic nie pomoże/
45:
Porucż ſie mnie w moc nieboże/
46:
Odrzecż ſie bogá przeſpyecżnie/
47:
Będzieſz z námi mieſzkał wiecżnie
48:
Bo cie iednák mam w ſwey mocy/
49:
Złorzecż dniowi złorzecż nocy/
50:
Takież bogu y rodzicom/
51:
Przyacielom y dzyedzicom/
52:
Ze cie ná ſwiát wypuſzcżáli/
53:
Niewdzyęcżnie Bogu chowáli.
54:
(did) Anyoł przydzie z wielkim pędem. (–)
55:
Co ty tu dzyáłaſz duſzniku/
56:
Obłudo ludzki zwodniku/
57:
V tego dobrego cżłeká/
58:
W pyekle twoiá wiecżna męká/

strona: D2

1:
Nie zwiedzyeſz go w moiey ſtroży/
2:
Bo przebywa w nim duch boży/
3:
Y o mnię tu ſmieſz ſzcżebiotáć/
4:
Ná ludzkie duſze ſie miotáć/
5:
S ktoregoś ieſt koru powiedz/
6:
Boć wzyąć kijem pewnie to wiedz
7:
A ktore ieſt imię twoie/
8:
Ktore maſz godziny ſwoie/
9:
Ktore káráktery kładzyeſz/
10:
Kiedy ſwego gdzye wynaydzieſz.
11:
(did) Pokuſá. (–)
12:
Ieſtem s koru obłocżnikow/
13:
Ieden s páńſkich miłoſnikow/
14:
Farel moie imię właſne/
Farel.
Demont
um mexi
dianum.

15:
Wſzytkim brátom dobrze zacne/
16:
Godziny moie w południe/
17:
Iáwnie chodzę nie obłudnie/
18:
Kárákter moy ieſtći táki/
19:
Siedmi grzechow ſą w nim znáki/
grafika

20:
Sáligia miánowány/
21:
W náſzych ſercach piątnowány/
22:
Ná ktorrcżmie ey będzye vrodzye/
23:
Iuż tám wiemy o goſpodzye/
24:
Z hipokritow biorę ciáłá/
25:
By duſzá łágodność miáłá/
26:
To moy vrząd doźrzeć pychy/
Pychá.
Lákom=
ſtwo.
Gniew

27:
O porcią zwádzić mnichy/
28:
To ieſt wielka ma vćiechá/
29:
Gdy plebaná vrwie klechá/
D2


strona: D2v

1:
Mniſzy záſię Gárdianá/
2:
Kmiecie w kárcżmie ſwego páná
3:
Chłop gdy ſię obyeśi w leſie/
4:
Bábá gdy dzyewkę vnieſie/
Roſpácż
Niecży=
ſtotá.
¶ Leni=
ſtwo do
koſciołá

5:
Y owić też w náſzey ſzkole/
6:
Co ieżdzą w ſwiętá ná pole/
7:
Ze pſy ná záiąc ná ptaki/
8:
Popiątnuiem nieboraki/
9:
Tákież oſzcżyrce bezżeńcy/
10:
Wſzytko to náſzy młodzyeńcy/
Oſzcżir=
ce.
Pijánice
Mężo=
boycy.

11:
Pijánice koſterowie/
12:
Mężoboycy łotrowie/
13:
Ci ſą wſzyſcy w náſzey rocie/
14:
Bo nie chcieli być w robocie/
15:
Zadnego nie przyniewalam/
16:
Sámi ludźmi námi ſzala/
17:
Práwie do nas lną przezdzyęki/
18:
V nas nie máſz żadney męki/
19:
Tylko zli z martwych nie wſtáną
20:
Gdy ktorego zákopáią/
21:
A dobry ktory w grob wnidzye/
22:
Odnowi ſie gdy cżás przydzye.
23:
Aleć powiedáć nie trzebá/
24:
Wſzákoś świádom zyemie niebá/
25:
Swiádomeś też przywileiá/
26:
Co nam bog dał ná złodzyeiá/
27:
Przeto mi w tym nie przekażay/
28:
Ludzi od nas nie odrażay/

strona: D3

1:
Boć to nie ieſt rzecż bráterſka/
2:
Ale zawiſtna łoterſka.
3:
(did) Anyoł.viij. (–)
4:
Swiádomem ia twych przeſkokow
5:
Ty wichrziſz ſtráſzyſz z obłokow/
6:
Drzewá łamieſz ogniem ſzkodziſz/
7:
Ludzi ku ſwaru przywodziſz/
8:
Zárażáſz ludzyom żywioły/
9:
Nie dbáiąc ná nas Anyoły/
Tu vka=
że krzyż
w kiju.grafika

10:
Przeſtań zwodzić bárzo proſzę/
11:
Widziſz co ia ná cię noſzę/
12:
Twoy kárákter przed tym chramie/
13:
Nákoniec ſie o cię złamie/
14:
Ieſlić dan iáki przywiley/
15:
Ochyl dobre ná złe ij miey/
16:
Iakiś ſam ieſt tákich ſzukay/
17:
A bogoboynych nie ruchay/
18:
Ieſli inácżey vcżyniſz/
19:
Tego ſie kijá dowiniſz.
20:
(did) Pokuſá. (–)
21:
Nie mowię ia teraz s tobą/
22:
Iedno s tą chorą oſobą/
23:
Ktorego iuż w mocy mamy/
24:
Bo go z obycżáiow znamy/
25:
Vpárłeś ſie bárzo ná mię/
26:
Nieprzijáźni dawaſz známię/
27:
Owa przydą náſze cżáſy/
28:
Iż doſtániem ſwoiey kráſy/

strona: D3v

1:
Ktorąſmy pirwey ſtráćili/
2:
A z wámi ſie rozbráćili/
3:
Wſpomnięć to przeſládowánie/
4:
Y kijem odpowiedánie/
5:
Gdy tobie będę pánował/
6:
A ty mnie będzyeſz ołdował/
7:
Nie ćirpi Bog żadney pychy/
8:
Będzyeſz iáko ia dziś ćichy/
9:
Owa mieyſcy frymárcżymy/
10:
Ia do niebá á ty w dymy/
11:
Wyrozumieſz potym ſnádnie/
12:
Trapić kogo gdy vpádnie.
13:
(did) Anyoł. (–)
14:
Podź pokuſo nie kuś Páná/
15:
Nie dokońcáć ieſt moc daná/
16:
Nie kłádź kámienia ná drogi/
17:
By kto nie obráźił nogi/
18:
Lepyey iż cie ia obráżę/
19:
A s tego mieyſcá wyráżę/
Tu kijem
poruſy.

20:
Niżby ty kogo miał ſkáźić/
21:
A z dobrey go drogi zwáżyć/
22:
Twoie mieyſce w pyekle gorzeć/
23:
Aby dáley nie ſmiał co rzec.
24:
¶ Obacżcieſz to wſzyſcy ludzye/
25:
Ná iákiey tu cżłowiek grudzye/
26:
Ze wſzech go ſtron cżárći bodą/
27:
Co pocżnie wſzytko s ſwą ſzkodą/
28:
Gdyć ſie o tego pokuśił/
29:
Ledwo przed kijem precż muśił/
30:
A coż złego nie ma kuśić/
31:
Ma nań práwo y záduśić/
32:
Bo gdzye grzech z złoſcią ſie ſpoi/
33:
Tam ſie Cżárt nas nic nie moi/
34:
Trudno nam złość ludzką złomić/
35:
Kto ſię Bogu nie chce ſkłonić/
36:
A miłoſierdzim ſie ſzcżyćić/
37:
Dobrych ſie przykłádow chwyćić
38:
W práwey wierze ſtałość máiąc/
39:
Grzechy ſwoie wyznawáiąc/
40:
A nádzyeię w Páńſkiey męce/
41:
Táki przydzye k náſey ręce/
42:
Iáko ten co cżynił chory/
43:
Dobrze chował ſyny cory/
44:
Zywot dobry wiodł przykłádnie/
45:
Przeto grzech ſwoy bacżył ſnádnie/
46:
Pánu ſwemu ij wyznawał/
47:
A winien ſie z niego dawał/
48:
Proſząc przez Kriſtowę mękę/
49:
Z miłoſierdzya cżyniąc dzyękę/
50:
Ze mu racżył dáć vznánie/
51:
Y łáſkáwe wyſłuchánie.
D4Spráwá


strona: D4v

1:
☞ Spráwá Wtora o Afe=
2:
kciech cżłowiecżych.
3:
Perſony rozmawiáiące.
Tentat caro ſuſtentat animus.
Syn Iuſtinus.
Swiát/
Młodość/
Wenus/
Bachus/
Sors/
Poſtáwá/
Pomſtá/
Krotofilá/		Afectus carnis.
Praca/ labor.
Kárność/ diſciplina
Wſtyd/ pudicicia.
Mierność/ modeſt.
Sſpráwiedliwość.
Pokorá/ humilitas.
Cirpliwość/ pacien.
Cżás/ tempus.		Afectus anime.

4:
(did) Syn Iuſtinus mowi. x. (–)
5:
Co ia dáley nędzny cżłowiek rzekę/
6:
Do bogá ſie w tych rzecżach vciekę/
7:
Ten opátrzyć me śiroctwo racży/
8:
Gdy moię chuć k ſobye wſzytkę bacży/
9:
Bo iuż widzę ſmierć oycá miłego/
10:
By mogło być záległbych grob iego/
11:
Prożno płákáć prożno też nárzekáć/
12:
Gdy bog racży muśi káżdy ſtękáć/
13:
Co ſie kolwiek ná ſwiát żywo rodzi/
14:
Wſzytko przez ſmierć gdy cżás przyy=
15:
dzye ſchodzi.
16:
Tylko ſie w tym wſzyſcy omylamy/
17:
Iż przygodzye przycżynę dawamy/

strona: D5

1:
Nie będęcy drog ſmierći ſwiádomi/
2:
Przeto oná zdradliwie nas łomi/
3:
Nic pewnego ná ſwiecie nie mamy/
4:
Tylko w zyſku co ſie w nim błąkamy.
5:
(did) Swiát mowi. xiij. (–)
6:
Synu moy cżemu teraz
7:
ták ná mię nárzekaſz/
8:
Mogąc ſie kocháć we mnie
9:
tu ſie bárzo lękaſz/
10:
Ieſzcżeś ſie nie omylił
11:
ná moiey odpráwie/
12:
Maſz zdrowie y vrodę
13:
chuć w tronkoch y ſtráwie
14:
Iać gotow ku wſzytkiemu
15:
cżym kto chce ſzynkowáć/
16:
Maſzli rozum fortunę
17:
tedyć chcę ołdowáć.
18:
Chcęć folgowáć do cżáſu
19:
bacżąc twoy wiek młody/
20:
Vżyway mego dobrá
21:
zá ſwoiey pogody.
22:
Komu ia chcę bez prace
23:
dam ſwoie roſkoſzy/
24:
Kto ná moy cżás nie tráfi
25:
prożno ſie kokoſzy/
26:
Ná ogonie mnie ſiedzą
27:
co w nędzy mieſzkáią/
28:
Tákież wſzyſcy niemocni
29:
fráſunk zá ſkarb máią.
D5


strona: D5v

1:
Ale ia chceſzli ná cię
2:
ſwoię pyecżęć włożę/
3:
Odrzecż ſie corek prawdy
4:
bo tákimi trwożę/
5:
Vcżynię cie háwerzem
6:
damći ſwoie gory/
7:
Będzieſz miał ſrebrá złotá
8:
pełne ſwoye wory.
9:
(did) Syn. x. (–)
10:
Nie dokońcáć ſwiecie będę wierzył/
11:
Boś ſie drugim nieſpráwnie odmierził/
12:
Dziwną twoię znam w ludziech ćwicżyznę
13:
Widząc w młodych ſtátecżną śiwiznę/
14:
Stárym záſię dopuſzcżaſz płochośći/
15:
Dobry ktobie nie má przyległośći.
16:
Wſzytki ſpráwy ſwoye opákuieſz.
17:
Co ſie dzyeie w ludzyech nic nie cżuieſz.
18:
S kimby miał być ty nie będzyeſz s tymi/
19:
Ciche ludzi przeſláduieſz złemi.
20:
Szcżęſciem ſwoim nierowno ſzáfuieſz/
21:
W pomieſzánych ſpráwách ſie nie cżuieſz.
22:
Lepyey ſpráwiaſz rzecży przyrodzone/
23:
Niżli ludzi ku Bogu ſkłonione.
24:
Nie chcę wsiádáć do twoiey łodzice/
25:
By mię nie obroćiłá ná nice/
26:
Teżem ſłychał od oycá miłego/
27:
Bych nie trawił márnie cżáſu ſwego.
28:
Ale w pracy wiodł żywot przeſpyecżny/
29:
Sobye ludzyem záwżdy pożytecżny/

strona: D6

1:
Grzech nam ſpráwił iż muśim w pracy być/
2:
Według Bogá nie według ſwyátá żyć.
3:
(did) Swiát. xiij. (–)
4:
O bydło nierozumne
5:
cżemuś ták niedbáły/
6:
Ieſteś pyękney vrody
7:
ále rozum máły/
8:
Wzgárdziłeś moią łaſką
9:
y moimi dáry/
10:
Radby drugi doſtąpił
11:
by mogł żyć s tey miáry.
12:
Pátrz w iákiey ſą roſkoſzy
13:
prácowni oracże/
14:
Oni ſieią pſzenicę
15:
á moy ie kołacże.
16:
Bo komu ia ſwą głową
17:
chcę dobrze poſłużyć/
18:
Może bez prace swoiey
19:
we mnie bytu vżyć.
20:
Kto w vſtawicżney pracy
21:
wiecżny z niego oſeł/
22:
Nigdy nie odpocżynie
23:
iáko mieyſki poſeł.
24:
Iuż ty prácuy iáko chceſz
25:
wżdyć nieſporo będzie
26:
Ieſlić ia nie poſłużę
27:
ſtráćiſz ná tym wſzędzye.
28:
(did) Praca mowi. viij. (–)

strona: D6v

1:
Młodzyeńce ia rádzę tobye/
2:
Pomni ſie miey mnie przy ſobie/
3:
Náſladuy moich vrzędow/
4:
Chceſzli vść wſzech ſwieckich błę=
:
(dow
5:
Zaden tego nie wyſłowi/
6:
Iáko ten ſwiát ludzi łowi.
7:
Tylko mu ſamá odpiram/
8:
Bowiem ſnim cżęſtwo zádzieram.
9:
A ſnadźby dawno záginął.
10:
By ſie odemnie wywinął.
11:
Kto ma rozum o tym powie/
12:
Pracá ieſt zyſk/ pracá zdrowie.
13:
Pracá też krole ſpráwuie.
14:
Y wſzemi ſkárby ſzáfuie.
15:
Bo przy ſkárbiech zyemſkich stawa/
16:
Swiátu ich z zyemie dodawa.
17:
Ale krol ktory leniwy/
18:
Poddánym ſobie ſzkodliwy/
19:
Zywię też chlebem ſiodłaki/
20:
Swiat ie wzgárdził nieboraki/
21:
Mowiąc ná zad v mnie ſiedzą/
22:
Co o roſkoſzach nie wiedzą.
23:
Mnie ći wſzyſcy ſą poddáni
24:
Ktore ſwiát lży háńbi gáni.
25:
Poćcie ku mnie mili moi/
26:
Ktory o ten ſwiát nie ſtoi/
27:
Zálecę was pánu ſwemu/
28:
Stworzycielowi naſzemu/

strona: D7

1:
Ktory mię ſześć dni záżywał/
2:
Siodmego dniá odpocżywał/
3:
Daiąc to ludzyem ná przykład/
4:
Aby we mnie káżdy trwał rad/
5:
Praca złą myſl odeymuie/
6:
Złoſciam ludzkim drogi pſuie/
7:
Poki żydzi w pracy byli/
8:
W grzechoch hániebnych nie żyli/
9:
A gdy ſwiát mieli k ſwey myſli/
10:
Dla złośći w niewolą wyſzli/
11:
Iozeph w ſłużbie był ſławnieyſzy
12:
A domáby był podleyſzy/
13:
Praca go k ſławie przywiodłá
14:
Iego rod z głodu wywiodłá/
15:
Trudno tu wylicżyć wſzytki/
16:
Ktore ma praca pożytki/
17:
Tákież ſwiátá nie wylicży.
18:
Iáko ná złe ludzi ćwiczy.
19:
(did) Swiát. xiij. (–)
20:
Podź niewdzyęcżna odemnie
21:
nędznych robotnice/
22:
Wywrácaſz mię fáłſzywą
23:
powieſcią ná nice/
24:
Ieſzcże ſmieſz bráć w gębę ſwą
25:
ſwięte piſmo ná mię/
26:
Máiąc odemnie mego
27:
dobrodzyeyſtwá známię/
28:
Słyſzáłáś wſzák odemnie
29:
iż to wolne rzecży/

strona: D7v

1:
Kto chce ſwiátá vżywáć/
2:
miey ſzcżęſcie ná piecży/
3:
Rozum y ine dáry
4:
tymi nie ſzáfuie/
5:
Bog z nátury to dáie
6:
gotowe przijmuie.
7:
Inácżey ia przychodzę
8:
cżłeku ſtátecżnemu/
9:
Inácżey vbogyemu
10:
tákież ſzalonemu.
11:
Inácżey mnie vżywa
12:
młody niżli ſtary/
13:
Wſzákże káżdy odemnie
14:
ma oſobne dáry.
15:
Ale ty wſzytki dáry
16:
coś tu ſzcżebiotáłá/
17:
Nic tu ſemną nie cżynią
18:
ná ſięś ie dáć znáłá.
19:
Bo poſpolicie bywa
20:
łákomych robotá/
21:
Nic dobrego nie zżywie
22:
nigdy bez kłopotá/
23:
Nie iednego oſzukaſz
24:
krámárzá y kupcá/
25:
Ku ſmierći go przypráwiſz
26:
vbogyego głupcá.
27:
Doſyć tobye cżynięcy
28:
ná zyemi ná wodzye/
29:
Przijdzye o ſmierć o niemoc
30:
álbo k wielkiey ſzkodzye.
31:
Siodłá s ſiebye nie ſkłádá
32:
kto cie náſláduie/
33:
Dobrą myſl y vrodę
34:
tobą ſobye pſuią.
35:
(did) Práca. viij. (–)
36:
Iáwnie cie wydawa mowá/
37:
Gniewaſz ſie dobre ſłowá/
38:
Rozmyſl ſie ná wſzytki ſtrony/
39:
Obacżyſz w ſwych rozum płony.
40:
Bo komu ſie cudnie ſtáwiſz.
41:
O ſzaleńſtwo go przypráwiſz.
42:
Bo wnet táki krolem chce być/
43:
Stroynie chodzić á hoynie żyć/
44:
To cżeládzi náprzijmuye/
45:
Konie Tureckie kupnye/
46:
Okaże ſie w ſwe klenoty/
47:
Z inſzego prace roboty/
48:
Chce by mu wſzyſcy ſłużyli/
49:
Drudzy rádzi áby pili/
50:
Mnima by mu ták doſtáło/
51:
Iáko pirwey było cáło/
52:
Ná oſtátek ſie zádłuży/
53:
Ali mu iuż nikt nie ſłuży/
54:
To ná fortunę nárzeka/
55:
Vtrat ſie więcey odrzeka/

strona: D8v

1:
Dufa ieſzcże rozumowi/
2:
Ieſzcże ſwiát chce mieć powoli/
3:
Aż kiedy iuż będzye w ſaku/
4:
Pocżuie ſwiát iaki w ſmáku/
5:
Im kto bárzyey tucży cyáło/
6:
Tym będzie bárzyey ſmierdzyáło/
7:
Tákież vdzyáłáſz kupcowi/
8:
Dobremu towárzyſzowi/
9:
S pirwu mu dobrze porádziſz/
10:
A ná oſtátek go zdrádziſz/
11:
Tu ie prętko ſwiát pogluſzy/
12:
Będzye biáda zdrowiu duſzy/
13:
Nie maſz wiáry ni kárnośći/
14:
Pełneś fáłſzu chytrośći/
15:
Zową cie z łáćiny mundus/
16:
Anoby lepicy immundus/
17:
Boś pełen wſzech niecżyſtośći/
18:
Pſoty biedy płácżu złośći/
19:
Zátopiłby cie Bog z nowu/
20:
Dla złych ludzi s twego łowu/
21:
Ale dla moich folguye/
22:
Ktore s prace ſwey żyć cżuie.
23:
(did) Syn Iuſtinus x. (–)
24:
Práwieć ten ſwiát właſnie wyłożyłá/
25:
Mnie iednego ſobye wyćwicżyłá/
26:
Według ſwiáthá nie chce bych prozno=
:
(wał
27:
Ale w pracy ábych ſie záchował.
28:
Vmorzywſzy cieleſne buynośći/
29:
Opuſzcżę iuż dziećinne płochośći.

strona: E

1:
Przijmę ná ſię poſtawę ſtátecżną/
2:
Gdy ią bacżę we wſzem pożytecżną.
3:
(did) Młodość. xiij. (–)
4:
Czemuſz mię iuż opuſzcżaſz
5:
moy miły Iuſtinie/
6:
Zaſz nie wieſz iáko młodość
7:
po wſzem ſwiecie ſłynie/
8:
Zwłaſzcżá gdy maſz od Bogá
9:
oſobliwe dary/
10:
Wdzyęcżnieyſzy będzieſz przy mnie
11:
niżli kyedy ſtáry/
12:
Wáruyże ſie by cie Bog
13:
zá to nie chciał káráć/
14:
Zeć dał pyękność vrodę
15:
á chceſz ią roſparáć.
16:
(did) Syn Iuſtinus. xiij (–)
17:
Nie opuſzcżam cie miła młodośći/
18:
Owſzem kocham ſie w twoiey piękno
:
(śći.
19:
Wſzytkim ludziem pátrzić ná cię miło/
20:
Nigdi by ſie s tobą nie zeckniło.
21:
Zwłaſzcżá gdi ſie młodość s cnotą ſpoi.
22:
Zá wielką rzecż cżłowiekowi miáry/
23:
Dałbych zdrowie zá ty Boſkie dáry/
24:
Kiedy nię wyſtępuią s ſwey miáry/
25:
Sámá ſie ty od ſiebye miłuieſz/
26:
Gdy od práwych drog nie odſtępu=
:
(ieſz.
27:
(did) Młodość. xiij. (–)
E


strona: Ev

1:
Nie przyſtoi mnie ſtátek
2:
áni twe ſtáłośći/
3:
Byłábych ták poddána
4:
niewdzyęcżney ſtárośći/
5:
Iać muſzę doſyć cżynić
6:
przyrodzeniu ſwemu/
7:
Folguiąc ſwey buynośći
8:
y mnie poddánemu/
9:
A ták miły Iuſtinie
10:
ſłuchay rády moiey/
11:
Vżáłuy ſie ſam ſiebye
12:
y młodośći ſwoiey/
13:
Nie przypuſzcżay k myſli ſwey/
14:
plugáwey ſtárośći/
15:
Ktorą ſie káżdy brzydzi
16:
bo nie ma wdzięcżnośći/
17:
Cżyń iey ták álbo owák
18:
nikt iey nie vgodzi/
19:
Káſzle ſtęka nárzeka
20:
zgárbiwſzy sie chodzi/
21:
Wiedz pewnie káżda ſtárość
22:
by to w mocy miáłá/
23:
Ná wſzytki złośći ſwiatá
24:
wnetby ſie vdáłá/
25:
Lákomſtwá nie opuśći
26:
y z nim ſie w grob włoży/
27:
Bądź kupyec álbo oracż
28:
káżdą rzecż przedroży/

strona: E2

1:
Idzyeſzli też bo páná
2:
álbo woiewody/
3:
By go nie zyał Sáturnus
4:
pátrz czáſu pogody/
5:
Fuka łáie gniewa sie
6:
muſzcżąc ſie po brodzye/
7:
Będzye groził kijem być
8:
przypráwi ku ſzkodzye/
9:
Folgowáć im muśimy
10:
iákoby wrzodowi/
11:
Ták vbogim bogátym
12:
wſzelkiemu ſtanowi/
13:
Ieſli kſiądz álbo doktor
14:
przydzye ku ſtárośći/
15:
Nie ma w ſobie mych dárow
16:
áni mey godnośći.
17:
Radby pod czás był weſoł
18:
nic mu nie przyſtoi/
19:
Wſzędzye z nieo ſmiech ſtroią
20:
towárzyſze moi.
21:
Trudno ſkocżyć ſtáremu
22:
w grubych ſuleiaciech/
23:
Albo pánnę oględáć
24:
w ſklánych okulaciech/
25:
Mnima pánná by ia chciał
26:
wyſtraſzyć od ſiebye/
27:
A ták káżda nieboże
28:
vciecże od ciebye.
E2


strona: E2v

1:
Tákież przeklęte báby
2:
s ſwey wielkiey zazdrośći/
3:
Nie życżą nic dobrego
4:
ludzyem w ich młodośći/
5:
Fuka łáie márkoce
6:
trzebá ią dárowáć/
7:
Ieſli ią kto rozdraźni
8:
będzye go cżárowáć.
9:
Tuś iuż dobrze obacżył
10:
ktora z nas godnieyſza/
11:
Jeſli ſtárość álbo ia
12:
tobye potrzebnieyſza.
13:
(did) Syn Iuſtinus. (–)
14:
Nie chcę s tobą wiele o tym gádáć/
15:
Nie náſzá rzecż ty ludzi wykłádáć/
16:
Słuſzno ie nam miewáć w vcżciwośći
17:
Dla ich wieku y doſkonáłośći/
18:
Porucżam to miſtrzowi kárnośći/
19:
Ktory ſądzi młodych ludzi złośći/
20:
Ten obyemá dobrze w to vgodzi/
21:
Skarze tewgo co kto złego zbrodzi.
22:
(did) Kárność z miotełką. viij (–)
23:
Słyſzę tu mowiąc przeſpiecżnie/
24:
Ludzyom przymawáć wſzetecżnie/
25:
Młodość płocha á niekárna/
26:
Niewſtydliwa w mowie márna/
27:
Wiele tu rzegoceſz ſrocżká/
28:
Rzućiłáś mi ſie do ocżká/

strona: E3

1:
Wádziłyć y ſuleiaty/
2:
Dziwne maſz w ſobye páraty/
3:
Przyſzywaſz ſtátecżnym bramy/
4:
Ruſzáiąc ich zacne ſtany/
5:
Weźmieſz miotłą wſzetecżnicę/
6:
Wywroćiwſzy cie ná nice/
7:
Trzebáć młodym diſcipliny/
8:
Nieprzepuſzcżáć żadney winy/
9:
Nie iednęś tu iuż przepádłá/
10:
Bo ledá co plecieſz z gárdłá/
11:
A ieſli ſie nie vkorzyſz/
12:
Bárzyey ſwoię płochość zborzyſz/
13:
Dawna przypowieść dzyedzicom/
14:
Bogu miſtrzom á rodzicom/
15:
Młodzi nie mogą zaſłużyć/
16:
Bo ie pilno muſz ą vcżyć/
17:
A ták trzebáć polepſzenia/
18:
Lepſzego niż maſz ćwicżenia/
19:
By pozbełá ſwych páratow/
20:
A ſtrzegłá ſtárſzych mándatow.
21:
(did) Młodość. xiij. (–)
22:
Miły miſtrzu obácż ſie
23:
przeſtań ſwey ſrogośći/
24:
Nie odrażay od ludzi
25:
mnie wdzyęcżney młodośći
26:
Nie bądź kátem nádemną
27:
nie traṕ myſli moiey/
28:
Ná chcę ná twey przeſtawáć
29:
oſobnośći ſwoiey/
E3


strona: E3v

1:
Co pocżniecie ná ſwiecie
2:
nic wam nie przyſtoi/
3:
Jedno melánkolia
4:
wełbie ſie wam roi/
5:
Ine karzeſz iáko chceſz
6:
ſameś pełen złośći/
7:
Młodzi przijmą zá dobre
8:
iáko ludzye prośći/
9:
Lepyey ſobye napirwey
10:
wyymi birzmo z oká/
11:
A polepſz ſie oto ſam
12:
nie będzyeſz żyw roká/
13:
Ty mnie ſwoią ſrogoſcią
14:
nigdy nie vkroćiſz/
15:
Wiecżnie v mnie młodośći
16:
w poſmiech ſie obroćiſz.
17:
(did) Kárność. viij. (–)
18:
Iuż to názbyt głowko płocha/
19:
Nie káżdyć ſie w tobye kocha/
20:
Boś roſpuſtna y wſzetecżna/
21:
Hárda żwáwa á nie wiecżna/
22:
Bo nie długo twoich ſkokow/
23:
Ledwo do dwudzyeſtu rokow/
24:
Wſzákże wżdy do tego czáſu/
25:
Mogłáby przyść ku vrázu/
26:
Bychći przepuśćił ty zbytki/
27:
Rwáłáby ſie niż złe nitki/
28:
Nachylże iey ſerwitorze/
29:
Niech ſie vcży álbo orze/

strona: E4

1:
Albo pátrzyłá rzemioſłá/
2:
By iáko bydlę nie roſłá/
3:
Złych przykłádow nie dawáłá
4:
A ludzyem nie przymawiáłá/
5:
Mierność choway w káżdey rzecży
6:
A wſtyd miey ná dobrey pyecży/
7:
Bo wſzytki młode narody/
8:
Máią bráć s ſtárſzych powody/
9:
Będzyeſz potym dzyękowałá/ Ześ diſciplinę poznáłá.
10:
(did) Młodość nárzeka. (–)
11:
O mizerny ſpoſobye
12:
ludzkiego narodu/
13:
To rozmáicie trapiſz
14:
nas niewinne z młodu/
15:
Lepyeyby ſie ſnadź nigdy
16:
cżłowieku nie rodzić/
17:
Gdy ſie ták nam nie może
18:
byt s wcżeſnoſcią zgodzić/
19:
Naprzod w wielkiey ſrogośći
20:
chowáią nas mátki/
21:
Potym vcżąc miſtrzowie
22:
wyłożą ná iátki/
23:
Yeſli ktemu zła żoná
24:
będzye potym trapić
25:
Lepyeyby ſie s ſwiátá precż
26:
co rychley pokwápić.
27:
(did) Iuſtinus. x. (–)
E4


strona: E4v

1:
Ach ach pánie co mam dáley cżynić/
2:
Trudno cżłeku z błędliwych drog wy=
:
(nidź/
3:
Słyſzałem tu oſoby rozmawáć/
4:
Niewiem do kootu mam prziſtáwáć.
5:
Z obu ſtron tu prawdę powiedáią/
6:
Wżdy ſie ludziom máło podobáią/
7:
Iednym ſie chce wcżeſnośći vżywáć/
8:
Drudzy każą w kárnośći przebywáć/
9:
Gorcżycę tu z miodem pomieſzano/
10:
Wcżeſność s kaźnią cżłowieku przy=
:
(dano.
11:
Pomnię dobrze oycá ſweorádę/
12:
Wolę kárność niżli ſnią mieć zwádę.
13:
(did) Wenus mowi. xiij. (–)
14:
Awo ia też Iuſtinie
15:
twoiá przyaciołká/
16:
Nieſę miod do vſt twoich
17:
iáko miła pcżołká/
18:
A ieſzcże co lepſzego
19:
do ciebye przynioſę/
20:
Ieſli s ſiebye wypuśćiſz
21:
do mnie ſwoię roſę.
22:
Przeto nápiſz w ſercu ſwym
23:
dobrodzyeyſtwo moie/
24:
Ktore cżęſto ma vznáć
25:
cżłowiecżeńſtwo twoye/
26:
(did) Iuſtinus. x. (–)
27:
Rádci widzę piękność twoię okiem/
28:
Lecż przed ſłowy vciekę precż ſkokiem

strona: E5

1:
By nie byłá żołć pod tákim miodem/
2:
Snadźby ſemnie płinął cięſzkim wrzodem/
3:
Porucżam to twemu przyſtáwowi/
4:
Cnotliwego narodu Wſtydowi.
5:
(did) Wenus. xiij. (–)
6:
Widzę ia iuż po tobie
7:
żeś ty práwa wiłá/
8:
Gdyżći więcey ponura
9:
niżli ia ieſt miłá/
10:
Zaſz nie bacżyſz oblicża
11:
iáko v mnię iáſne/
12:
A potráwy roſkoſzne
13:
korzenne y przaſne/
14:
Zá iednę mię boginią
15:
wielcy ludzye máią/
16:
Ná niebie y ná zyemi
17:
moię iáſność znáią/
18:
Cżyniſz to przećiw wſzemu
19:
narodowi ſwiáta/
20:
Iż oſobę opuſzcżaſz
21:
pyęknieyſzą nád kwiátá/
22:
Widząc iż mnie wſzytek ſwiat
23:
s pilnoſciámi ſłuży/
24:
Dla mnię drugi gárdło da
25:
drugi ſie zádłuży/
26:
A ty przy mnię gotowey
27:
máiąc cżęść vrody/
28:
Nie vżywaſz dárow mych
29:
ni ſwey ſwobody/
E5


strona: E5v

1:
Nie vżywieſz ná ſwiecie
2:
ták zadney roſkoſzy/
3:
Potym ſmierć márnie s ciáłá
4:
duſzę precż wypłoſzy.
5:
(did) Wſtyd mowi. viij. (–)
6:
Mam ia mieyſce v mych miłych/
7:
Bogoboynych á cnotliwych/
8:
ktorym z bacżenia przychodzi/
9:
Mowić co ſie dobrym godzi/
10:
Przed ocżyma bacżność máiąc/
11:
Co ſromotá co wſtyd znáiąc/
12:
Bo kto mię w mowie przeſkocży/
13:
Rádá mu wykolę ocży/
14:
A kto mię ma ná bácżnośći/
15:
Stoi iego rzecż w cáłośći/
16:
Słyſzę tu iż ſwietłna páni/
17:
Siebye chwali á mnię gáni/
18:
Iż ſie ſwiátu ſpodobáłá/
19:
A mnie ponurą przezwáłá/
20:
Práwdáć żeć ſwiát z ołdowáłá/
21:
Boginią ſie głupim sſtáłá/
22:
Aleć ná tym każdy ſtráći/
23:
Kto ſie z iey miłoſcią zbráći/
24:
Z wirzchuć cudnie okazána/
25:
Ale ná ſercu zmázána/
26:
Sobol ieſt włoſa pyęknego/
27:
Ale ſam ieſt mięſa pſiego/
28:
Tákież kuná álbo liſzká/
29:
Tá páni ich towárzyſzká/

strona: E6

1:
Sámá ſie ni nacż nie godzi/
2:
Poſtáwą ſwą ludzi zwodzi/
3:
Ták rádzę miły Iuſtinie/
4:
Nie przyſtaway ku tey pśinie/
5:
Aby cie miáłá z ołdowáć/
6:
Twoię vrodę zepſowáć/
7:
Pomniąc ná ſtáre przykłády/
8:
Iákie o tę pánią zwády/
9:
Pámięta te dziś Azia/
10:
Pontus Frigia Grecia/
11:
Miedzy ktore kość wrzućiłá/
12:
Z gruntu miaſtá wywroćiłá/
13:
Bez licżby lud potráćiłá/
14:
Rozum wſtyd cnotę záćmiłá/
15:
Pámiętay iedno ná mię/
16:
Iákiem miáłá pány pánie/
17:
Klitomachus Lukrecia/
18:
Ktorych ſwiádom Rzym Gre=
:
(cia/
19:
Ich cnotliwy wſtyd piſzęcy/
20:
Wielką ſławę im dáięcy/
21:
Dobrowolnie ſie zábili/
22:
Przykład wſtydu zoſtáwili/
23:
Wſtydząc ſie mieſzkáć ná ſwiecie/
24:
Gdyż tá páni w ſidłach plecie/
25:
Kto iey ſieći nie przeſkocży/
26:
Pewnie oſlepyon ná ocży/
27:
Potym muchy gonić muśi/
28:
Skoro iey dworu zákuśi/

strona: E6v

1:
(did) Iuſtinus. x. (–)
2:
Káżdy żywot kreẃ ciáło ſpráwuie/
3:
Ale duſzá z nich ſie wyłámuie/
4:
Przeto poydę do miłey miernośći/
5:
Tá rozezna náſze wątpliwośći/
6:
Y vkaże ná ſwiát drogę proſtą/
7:
Wedle ktorey żądze duſzne roſtą/
8:
By żywotu ná dobre rádzili/
9:
O tenći nam gra idzye ná ſwiecie/
10:
Iákiſzkolwiek káżdy ſmierć zágniecie.
11:
(did) Bachus z brzuchem przydzye. viij (–)
12:
Iuſtinie poſłuchay mey rády/
13:
Vżyway zemną byeſiády/
14:
Co iedno chceſz á gdzye zaydzyeſz/
15:
Co zámyſliſz v mnie naydzieſz/
16:
Porádzęć twemu żywotu/
17:
Zápomniſz troſki kłopotu/
18:
Możeſz dobrze mozgiem rucháć/
19:
Będzieſzli mię chciał poſłucháć.
20:
(did) Iuſtinus. x. (–)
21:
Rád cie ſłyſzę mężu vrodliwy/
22:
Iedno nie badź w przykłádzie ſzko=
:
(dliwy/
23:
Y chcę przeſtać ná twoiey porádzye/
24:
Ieſli námá nie poydzye ku wádzye.
25:
(did) Bachus. viij. (–)
26:
Yam ieſt cżłowiek ſpráwiedliwy/
27:
Towárzyſki nie zwádliwy/

strona: E7

1:
Z dawna boſkiego narodu/
2:
Piję dobrze nie mrę głodu/
3:
Iam naprzod ſpłodził winnice/
4:
Ludzyom záłożył piwnice/
5:
Y piwá náucżył wárzyć/
6:
Gdy ſie wodá nie chce zdárzyć/
7:
Gdyż tę dobroć ze mnie znacie/
8:
We mnie ſie też kocháć macie/
9:
Bo mam tákie obycżáie/
10:
Choć kto chce bić chocia łáye/
11:
Skromnie to ma głowá zdzyerzy/
12:
Bo mię zwádá bárzo mierźi/
13:
Nie myſlę wyrzędzić złośći/
14:
Iedno piję do ſytośći/
15:
Ráno też wſtawſzy s poſciałki/
16:
Nápiję ſie kęs gorzałki/
17:
A ſkoro żak dzwoná wzbyerze/
18:
Poydę trochę ná pacierze/
19:
Potym poydę do obyádá/
20:
Gdzye towárzyſka bieſiádá/
21:
S kárcżmarzem ſie pobráciemy/
22:
Ná wſzytkim go opátrzymy.
23:
Boſmy tácy ludzye dobrzy/
24:
Iuż ty nas kárcżmarzu odrzy.
25:
Przedſię mu to odpuśćimy/
26:
Bo w pacierzu ták mowimy/
27:
Odpuſzcżamy winowáycom/
28:
Bądź ſtátecżnym bądź zufálcom

strona: E7v

1:
Aby też nam odpuśćili/
2:
Gdybyſmy ſie zadłużyli/
3:
Przy trunku nam ſtráwę dáią/
4:
Bo nas wſzędzye dobrze znáią/
5:
Gdzye przydzyemy tu mieſzkamy/
6:
Wſzytek ſtátek s ſobą mamy/
7:
Lichwy żadney nie byerzemy/
8:
A wżdy pijem dobrze iemy/
9:
Nie robyemy cięſzko głową/
10:
Ani ręką áni mową/
11:
Dawa nam Bog doſyć z niebá/
12:
Trunkow mięſa ryb y chlebá/
13:
A ták przijmi zákon z námi/
14:
Vżywiemy bytu ſami.
15:
(did) Iuſtinus. x. (–)
16:
Ha ha tu ciem tráfił ná dobre ćwicżenie
17:
S tákich weźmiem vcżynkow zbáwie
:
(nie/
18:
Tákie mi ſie myſli podobáią/
19:
Co o ſkárby áni o ſwiát dbáią/
20:
Kiedy doſyć cżynił zakonowi/
21:
Pił iadł á zápłaćił kárcżmarzowi/
22:
A goſciem był záwżdy w ſwoim domu
23:
Nic nigdy złego nie myſlił komu/
24:
A według pacierzá ſie ſpráwował/
25:
Goſpodarzowi ſie też záchował.
26:
(did) Mierność przydzie mowi. viij. (–)
27:
Pomni ná mię ſynu miły/
28:
Aby cie nie vwodziły/

strona: E8

1:
Słowá ludzi grubych z brzuchy/
2:
Co im ná twarz lecą muchy/
3:
Y zdycháią od ich páry/
4:
Iakoby ie polał wáry/
5:
Y o cię ſie bárzo ſtáram/
6:
By cie nie záráźił párą/
7:
Iáko iednym cięſzkim iádem
8:
Ieſli poydzyeſz zá ich ſtádem/
9:
Bo tákie v nich ćwicżenie/
10:
Lać w ſię y nád przyrodzenie/
11:
Gębá woła ieſzcże náley/
12:
Brzuch ſie nie chce ciągnąć dáley/
13:
A żołądek mowi iużći/
14:
Ná oſtátek ſzyiá puśći/
15:
Odpráwiwſzy onę forę/
16:
Będzye ſmierdzyał y przez ſkorę/
17:
To gorzałką ſmrod zátyka/
18:
Ano ſie bárzyey wymyka/
19:
Leży cáły dzyeń w bárłogu/
20:
Ni do ludzi ni ku Bogu/
21:
Docżekawſzy záſię nocy/
22:
To dobywa gárdłem mocy/
23:
Stráćił wcżoráyſze pámięći/
24:
Bo ſie mu chmiel we łbie kręći/
25:
Práwye ſie ſam káżdy zdradza/
26:
Ktory ſie s tych brzuchem zgadza
27:
Roſpomień ſie ná me dáry/
28:
Ktore nie wychodzą z miáry/

strona: E8v

1:
Zemnię byorą chorzy zdrowie/
2:
Káżdy doktor o tym powie/
3:
Kto mię záchowuie miárę/
4:
Záchowuie cżeść y wiárę/
5:
Tákież kto żywie w miernośći/
6:
Nie vtraca maiętnośći/
7:
Wſzytko ſie mu dobre rodzi/
8:
Ma zdrowie pámięć doſtátek/
9:
Wyćwicżenie dobre dzyatek/
10:
W ſpráwách cżuyność ſmák w iedzeniu/
11:
Snádny oddech w przyrodzeniu/
12:
W ſwoich rzecżach oſtrożnieyſzy/
13:
Ludzyem Bogu przyiemnieyſzy/
14:
Ták iuż rozumiem o tobye/
15:
Nie daſz płochym rádzić ſobie/
16:
Co ná tym ſą ludzi zwodzić/
17:
Mogąć ná potym záſzkodzić.
18:
(did) Bachus. (–)
19:
A tyżeś to wyleciáłá/
20:
Prożnych tu ſłow nábáiáłá/
21:
Iednęſz ciebie ſłyſzę táką/
22:
Co mię wykłádaſz s przyſmáką/
23:
Ini ſie kocháią we mnie/
24:
Krotofile máią ze mnie/
25:
Cżłowiek myſląc pocżernieie/
26:
Gdy ſie trunkiem nie zágrzeye/
27:
A ſkoro ſie zárumieni/
28:
Ná każdą ſie rzecż nie leni/

strona: F

1:
Będzye ſkakał będzye ſpyewał/
2:
Y wſzelkie piſmá wywierał/
3:
A ſtąd ſie krew dobra mnoży/
4:
Kto ſie w ty byeſiády włoży/
5:
Ale ty nędzny mrzygłodzye/
6:
Chleb s ſolą iadaſz po wodzye/
7:
O iákie to twoie dáry/
8:
Wymorzyć ſie to ná máry/
9:
Snad to cżyniſz dla łákomſtwá/
10:
Nie docżekaſz ták potomſtwá.
11:
Woliſz ćirpyeć ty przemory/
12:
Schowáć ten groſz do komory/
13:
Niżby ſwiátá záżywáłá/
14:
Weſoła z ludźmi bywáłá/
15:
Otoś wyſchłá cżarna chuda/
16:
Chodziſz iákby obłudá/
17:
Otoś s przemorow zemdláłá/
18:
A z obycżáiow zbábiáłá/
19:
Muśiſz przed cżáſem ziść s ſwiátá/
20:
Nie przetrwaſz y tego látá.
21:
(did) Mierność. (–)
22:
Co ia to ſłyſzę nędzniku/
23:
Epikurow vrzędniku/
24:
Co iedno ſłużyſz brzuchowi/
25:
Mieyſcá nie daſz rozumowi/
26:
Gorſzyś ieſzcże niż dobytek/
27:
Boś vtonął w drożdzach wſzytek
28:
Kochaſz ſie w trunku w vrodzye/
29:
Práwie twe mieyſce w wychodzie
F


strona: Fv

1:
Bo zátrącaſz ſzpetnym kwáſem/
2:
Spádać ſie brzuch przed ſwym cżá=
:
(ſem/
3:
Ná tacżkách ij woźić muſiſz/
4:
Bo ij ná zyemię vpuśćiſz/
5:
Chwaliſz ſie s ſwoiey winnice/
6:
Albo s piwá y s piwnice/
7:
Pan bog to dał ty pożytki/
8:
Ale nie ná ludzkie zbytki/
9:
Pirwey wino ſzcżepił Noách/
10:
Ktore kozyeł nálazł w gorach/
11:
Muśić ten kozyel być w rodzye/
12:
Przeto podź odemię ſmrodzie/
13:
Nie przywodź k ſwego nałogu/
14:
Leſz ſam w tym by wieprz w bárłogu
15:
(did) Iuſtinus. x. (–)
16:
Wiele trzebá wiedzyeć cżłowiekowi/
17:
Bo pokuſa rozmáicie łowi/
18:
Dziękuięſzći cnotliwa miernośći/
19:
Ześ odpárłá pokuſie w ſtałośći/
20:
Snad by ſię iuż namową wzruſzyły/
21:
By mię corki cnoty odſtąpiły/
22:
A ták wolę mierność ſwą záchowáć/
23:
Niż brzuchowi bez miáry ołdowáć.
24:
(did) Sors przydzie s koſtkámi. (–)
25:
Iuſtinie chciey do przedſię bráć/
26:
Náucż ſie ty odemnię gráć/
27:
Pomogęć rad towárzyſtwá/
28:
Gdy nie rad widziſz opilſtwá/
29:
Wſzák wieſz dobrze co rzecżono
30:
Ná wſzytko ma być ważono/
31:
Loſem wſzelka rzecż przychodzi/
32:
Lub dobrze álbo zle zbrodzi/
33:
A kto ná co waży ſmiele/
34:
Miewa z loſu dobrá wiele/
35:
Ieſlić ſie ná cżás zle wodzi/
36:
Radći to potym nágrodzi/
37:
Możeſz ſzcżęſcia ſkuśić z nowu/
38:
Przypádnieć co s tego łowu/
39:
Jedno ſie gráiąc nie lękay/
40:
A gráć s káżdym nie odrzekay/
41:
Smiáłość fortunę podpyera/
42:
Kto mężnie komu dociera/
43:
Ani ſie też gnieway graiąc/
44:
Niebądź płochy iáko záiąc/
45:
Boć ſzcżęſcie podobne wodzye/
46:
Dziś ieden drugyego zbodzye/
47:
Ale záſię w drudye iutro/
48:
Przynieſieć ſuknię y futro/
49:
A ták ważwá ná ty gory/
50:
Owa będzye nam groſz ſpory/
51:
Spráwiedliwſzeć loſowánia/
52:
Niż złe ſędzyego ſkazánia.
53:
(did) Iuſtinus. x. (–)
54:
Rad to widzę towárzyſzu miły/
55:
Gdiś ieſt trzeźwi mierny nie opiły/
56:
Gráć nie vmiem áni ſie náucżę/
57:
Spráwiedliwośći to ſwey porucżę/

strona: F2v

1:
Gdi oná mnie w tych rzecżach porádzi/
2:
Będzyem ſobie w towárziſtwie rádzi
3:
(did) Los koſtki wyrzući. (–)
4:
Y coć do ſpráwiedliwośći/
5:
Gdy ieſt nacżynie w cáłośći/
6:
Ato maſz koſtki prawdziwe/
7:
Tákież kárky ſpráwiedliwe/
8:
Lácno też nam y o byerki/
9:
Doſtawſzy prątká ſiekierki/
10:
Tákći mnię iáko y tobye/
11:
Pokrotochwiliwá ſobye/
12:
Oſobliwa to vciecha/
13:
Gęſty groſz ſypáć do miechá/ Krotofilá dármo przydzye/
14:
Nie wiedzyeć kiedy dzyeń zeydzie.
15:
(did) Spráwiedliwość przidzie (–)
16:
Coż s ſobą rozmowatá/
17:
Słuchaſz tego deſperatá/
18:
Ták ſie rad záchowuie Sors/
19:
Wnet po deſperáciey mors/
20:
Nie przyſtaway k iego rádzye/
21:
Nie zá zbożeć w mieſzek kłádzye/
22:
Ale kogo może zbłaźni/
23:
Chocia ſmiechem chocia z waśni
24:
Bárzo rad k ſobye przygánie/
25:
Chocia dobrze álbo márnie/
26:
Potym to vpuśći ſnádnie/
27:
Ali z roſpácżu vpádnie/
28:
Kto tym loſom rad háńdluie/
29:
Rad ſie w prawdę záborguie/
30:
Do cudzego ſzlák podáye/
31:
Kiedy ſwego nie doſtáie/
32:
Lepyey ſie ná zad obroćić/
33:
Co cżyie ieſt záſię wroćić/
34:
A ſzcżęśćim nie kuśić Bogá/
35:
Inákſzać do niego drogá/
36:
Gdzye ſerce ieſt tám Bog będzye/
37:
Temu gotow kto mu gędzye.
38:
Kto go puſzcża imo vſzy/
39:
Iuż temu káżdy zle tuſzy/
40:
Nie miey loſow gry ná pyecży/
41:
Stąd pochodzą márne rzecży/
42:
Zwády klątwy cżárowánia/
43:
Roſpácży y zábijánia/
44:
Ná oſtátek y bluźnienie/
45:
Bożey pomſty przepuſzcżenie.
46:
(did) Sors. (–)
47:
Bá iuż ty moẃ coć ſie widzi/
48:
Zaden ſie zá mię nie wſtydzi/
49:
Kto chce mną być niechay będzye/
50:
Przedſię ia mam mieyſce wſzędzie/
51:
A przednieyſze niż ty ſamá/
52:
Rozeznay to miedzy námá/
53:
Podźwá do pánow cżeládzi/
54:
Vyrzyſz iák mi tám będą rádzi/
55:
Wnet mię o kárty ſpytáią/
56:
Bo dobrzy rádzi igráią/
F3


strona: F3v

1:
Ktorzy ſie w grze nie kocháią/
2:
Nizacż ich sobye nie maią/
3:
Podźwaſz też gdzye będą ſądy/
4:
Iako s tobą poydą w błądy/
5:
Wywiodą cie na odwłoki/
6:
Tám ſwoie zmyliſz przeſkoki/
7:
Ktora tám ſtroná hoynieyſza/
8:
Tá będzye ciebye godnieyſza/
9:
Ieſteś kupna niewolnicá/
10:
A vbogich omylnicá/
11:
Niechceſz ich ſobye zachowáć/
12:
Iż nie máią cżym dárowáć/
13:
Semną rowno káżdy ſiędzye/
14:
Gdzyekolwiek moy ſtolec będzie/
15:
Spráwiedliwiey wſzyſcy rádzą/
16:
Ktorzy ſie w moię moc wdadzą.
17:
(did) Iuſtinus. x. (–)
18:
Towárzyſzu nie náſzey to głowy/
19:
Przedſię nam bráć tákowe rozmowy/
20:
Iedno ſam Bog w ty dáry tráfuie/
21:
Swiętą ſpráwiedłiwoſcią ſzáfuie/
22:
A iż ludzye nie mogą w to tráfić/
23:
Trudno námá ty błędy nápráwić/
24:
Zdadzą ſie iey twe ſłowá być ſzkodne/
25:
Przeto nic ſą odpowiedzi godne/
26:
A ták pocżni inákſzą bieſiádę/
27:
A nie chceſzli ia od ciebie iádę.
28:
(did) Sors idzye przecż. viij. (–)

strona: F3v

1:
Tuciem tráfił ná drużynę/
2:
Wnet náleźli do mnię winę/
3:
Sámi ſie cżynią ſwiętemi/
4:
A nie chcą zrownáć z inemi/
5:
A nie dádzą ſobye nic rzec/
6:
Muſzęć tedy od nich vciec/
7:
ſzkodá żem tu podniozł nogę/
8:
Poydę záſię do ſwych w drogę.
9:
(did) Poſtáwá przydzie. x. (–)
10:
Iuſtku widzę żeś páchołek godny/
11:
Trzebáć tego áby był ſwobodny.
12:
Bądź poſtáwny ſwiátu okazáły/
13:
Boś w vrodzye dobrze doſkonáły.
14:
Cżyrſtwo pochodź á pátrzay wyſoko/
15:
Werźrzy ſmiele káżdemu na oko/
16:
Nie ledá ſkim w towárziſtwie chadzaj
17:
Nie podłego w dom zá ſtoł ſadzay
18:
Bądź przeſpiecżny miedzy ludźmi w mowie/
19:
Niechay cżapki w potkániu ná głowie/
20:
Dziękuy ſłowy á bij zyemi cżołem/
21:
Záwżdy gorą nigdy nie chodź dołem
22:
A zwłaſzcżá ty zá tákim doſtátkiem/
23:
Możeſz przewieść y oblicżym głádkim.
24:
Kiedy chodziſz ſobą pochutnaway/
25:
W pokorze ſie nigdy nie vznaway/
26:
Boć tákiego wſzyſcy przeſláduią/
27:
Przymowkámi dobrą myſl zepſuią/
28:
Koniem dobrze tákież w cudney ſzátce/
29:
Okázuy ſie w ſwey młodośći gładce/

strona: F4

1:
W bárwie cudney twoy chodził pácho
:
(łek/
2:
Coby nie był iáko głupi wołek/
3:
Láńcuſzek też áby był ná tobye/
4:
Day z doſtátkiem rozumieć o ſobie/
5:
Dzyerz ſie záwżdy mieyſcá wyſokiego/
6:
By nie zelżył cżym mieyſcá ſwoiego.
7:
(did) Iuſtinus. (–)
8:
Nic mię ſłowá twoie nie ruſzáią/
9:
Bowiem w ſobie trwáłośći nie máią
10:
Tylko ná cżás ſwiátu okazánie/
11:
Cżás to zetrze iáko málowánie/
12:
Wſzytki rzecży s cżáſem precż záchodzą/
13:
Nam ná ſwiecie trapioną myſl rodzą/
14:
Tylko mnimam nalepyey zyſzcżemy/
15:
Gdy ſie ſpołu wſzyſcy miłuiemy/
16:
Nie mnimáć ſie lepſzym nád drugyego
17:
Gdyſmy poſzli od oycá iednego/
18:
A ták rádzę ty poſtáwny pánie/
19:
Lepyeyći ſie tobye potym sſtánie/
20:
Miáſto Buty wezḿ s cnotą pokorę/
21:
Cżłowiecżeo zdrowia ſtrożá corę/
22:
Tá cie będzye ſpráwowáć w ſkromno=
:
(śći
23:
Vydzieſz wſzelkiey ná ſwiecie trudnośći.
24:
(did) Poſtáwá ku ludziem ſtoiącim. (–)
25:
Słyſzeliſcie ná coć mię námawał/
26:
Abych w kąciech niepocżeſnych ſtawał
27:
Káżdemu ſie ku myciu náchylał/
28:
Alboś miły Iuſtinie náwilał/

strona: F5

1:
Karz ſie błaźnie przypowieſcią oną/
2:
Kozy ſkacżą ná yedl pochyloną/
3:
Ták ſie ſtánie y tobye ſamemu/
4:
Gdy ſie będzieſz podtulał káżdemu/
5:
Bog ſie pożal twey tákiey młodośći/
6:
Gdy nie maſz żadney okazáłośći/
7:
S twą pokorą rychło ták zbábieieſz/
8:
Ná oſtátek wſzyciek znicżemnieieſz.
9:
(did) Pokorá do nich przydzye. xiij. (–)
10:
Moi mili młodzyeńcy
11:
daycie s ſobą mowić/
12:
Nie dáycie ſie márnoſciam
13:
tego ſwiátá łowić/
14:
Pomniąc ná rozmáite
15:
ná ſwiecie przygody/
16:
Ktorych hárdość nie vydzye
17:
zwłaſzcżá cżłowiek młody/
18:
Ale pokorney głowy
19:
nigdy miecż nie ſiecże/
20:
By nawiętſzy zuchwálec
21:
przed nią precż vciecże/
22:
Kto vmie s cnoty ſwoiey
23:
ich rzecży miárkowáć/
24:
Może ſwoim rozumem
25:
ich głupſtwo hámowáć/
26:
Wiedząc iż káżda hárdość
27:
nic mu nie przynieſie/
28:
Iedno gęby wznoſzenie
29:
á rozum gdzieś w leſie.
F5


strona: F5v

1:
(did) Poſtáwá. x. (–)
2:
Nie ſłucham cie bábye rzecży płodziſz/
3:
Nam młodzieńcom ſwą powieſcią ſzkodziſz
4:
Nicżemnać ieſt żebrácża pokorá/
5:
Nie godzi ſie do náſzego dwora/
6:
Y toć będzye káżdy błazen práwy
7:
Komu ſie twe podobáyą ſpráwy.
8:
(did) Pokorá. xiij. (–)
9:
Ach moy miły młodzyeńcże
10:
yeſzcże cie dziś proſzę/
11:
Chcieyże moy dar otrzymáć
12:
ktory ludzyem noſzę/
13:
Abych cie okroćiłá
14:
ták bárzo płochego/
15:
Cżłowieká vcżyniłá
16:
s ciebye ſtátecżnego/
17:
Pomni ná ſwięte piſmo
18:
ktore ieſt piſano/
19:
Podnioſł pokorne ludzi
20:
á pyſzne ſtrącono/
exaltat humiles

21:
Dawid prze ſwą pokorę
22:
wſzem żydom pánował/
23:
Wiele ſwiętych s pokory
24:
Pan Bog vmiłował/
25:
Y tobieć ſie ták sſtánie
26:
przeſtań ſwoiey pychy/
27:
Pan Bog cie nie opuśći
28:
ieſli będzieſz ćichy.

strona: F6

1:
(did) Poſtáwá płocho ſtoi. x. (–)
2:
Owam przyſzedł ná bábie ćwicżenie/
3:
Wykłádáſz mi s pokory zbáwienie/
4:
Ano lepyey by z dzyewką chodziłá/
5:
Rychleybyſwa ſie s ſobą zmowiłá/
6:
Każeſz ty mnię rowno s chłopem chodzić/
7:
A on mi będzye iako pies ſmrodzić/
8:
Albo tákież z grubym rzemięſnikiem/
9:
A on mata przeto pachnie łykiem/
10:
Albo s kſiężą markotáć nieſzpory/
11:
Y ták mam łeb z ich wołánia chory.
12:
(did) Pokorá. xiij. (–)
13:
Młodzyeńcże poſtoy máło
14:
będę prośić Bogá/
15:
Być byłá okazána
16:
do cnot lepſza drogá/
17:
Abych dármo prace ſwey
18:
dziś nie vtráćiłá/
19:
W twoie ſerce iną myſl
20:
ſtátecżnie włożyłá.
21:
(did) Poſtáwá. x. (–)
22:
Zegnay mię krzyż s tobą puſtelnikiem/
23:
Vciekę precż przed twoim ięzykiem/
24:
Niechay modlitw prożnać twa robotá/
25:
Niechcę s tobą dáley ciągnąć kotá.
26:
(did) Pokorá. (–)
27:
Dáłby ſie iuż y kámień
28:
ák długo námowić/

strona: F6v

1:
A ty nie chceſz ná dobrą
2:
náukę przyzwolić/
3:
Znáć żeś był w złym ćwicżeniu
4:
złe maſz obycżáye/
5:
Przeto s ſwoia poſtáwą
6:
nye ſtoiſz zá iáie/
7:
(did) Poſtáwá. x. (–)
8:
Podź precż bábo po twey mowie máło
9:
Być ſie lepak cżego nie doſtáło.
10:
(did) Pokorá. (–)
11:
Młodzyeńcże przyidzie ten cżás
12:
iż wſpomienieſz ná mię/
13:
Gdy ſwoich obycżáiow
14:
poznaſz potym známię/
15:
Ná to cie twe hárdośći
16:
z grzechem chcą prziwodzić
17:
By ſie s pánem y z ludźmi
18:
nigdy nie chciał zgodzić/
19:
Ieſzcże máło poſłuchay
20:
chce cie więcey treſtáć/
21:
Owa myſli wyſokiey
22:
iuż będzyeſz chciał przeſtáć.
23:
(did) Poſtáwá vcieka. (–)
24:
Schowayże ſie iuż s twymi cnotámi/
25:
A mnie przeſtań námawiáć plotkámi
26:
Słucháiąc cie áż mię boli głowá/
27:
Roſpráwuiąc niepotrzebne ſłowá.

strona: F7

1:
(did) Pokorá ſobie mowi. xiij (–)
2:
Ach nieſtoycie ná ten ſwiát
3:
toć ſie ludzye gorſzą/
4:
Obroćili ſie k niemu
5:
bo ma drogę ſporſzą/
6:
Według lubośći ciáłá
7:
wſzyſcy ſie ſpráwuią/
8:
Trácąć ſwą nieſmiertelność
9:
ſmierć k ſobie przijmuyą/
10:
Ten młodzyeniec wychowan
11:
we wſzey roſpuſtnośći/
12:
Przeto złych obycżáiow
13:
iż nie ma kárnośći/
14:
Iuż ia muſzę dla niego
15:
ſamá pokutowáć/
16:
Gdym go ſwoią namową
17:
nie mogłá zołdowáć.
18:
(did) Iuſtinus. x. (–)
19:
O mizerny náſz ludzki ſpoſobye/
20:
Nic dobrego nie zámykaſz w ſobye.
21:
Gdzie iedno ſwym krokiem záſtąpimy
22:
Wſzędzie ná ſwych ſpráwach vtráćimy/
23:
Co pocżniemy wſzytko k nászey ſzkodzie
24:
Bo pływamy wſzędzie przećiw wodzie/
25:
Spráwy náſze bárzo niegruntowne/
26:
S páńſką wolą vcżynki nierowne/
27:
Lepieyby ſie ſnad nigdy nie rodzić/
28:
Gdy ták nam ſwiát nie może vgodzić/

strona: F7v

1:
Będzyeli kto ieſzcże w młodym lecie/
2:
Przypiſzą mu ſzaleńſtwo ná ſwiecie/
3:
Kiedy záſię przydzye ku ſtárośći/
4:
Wſzytki k niemu zbieżą ſie żáłośći/
5:
Bole troſki wielkie fráſowánia/
6:
Aż do ſamego ſwiátá ſkonánia.
7:
(did) Pomſtá groźno przydzie. viij. (–)
8:
Cżemuś nie weſoł Iuſtinie/
9:
Alboć co zginęło s ſkrzynie/
10:
Cżylić kto krzywdę vdzyáłał/
11:
Albo zły cżłowiek náłáiał/
12:
Powiedz mi iedno poprawdzye/
13:
Wnetći zemną woynę naydzye/
14:
Nie ćirp ty krzywdy nikomu/
15:
Powinienem twemu domu/
16:
Iáko będzyeſz krzywdy táić/
17:
Mogą cye ták gárdłá zbáwić.
18:
(did) Iuſtinus. x. (–)
19:
Kto ſie chce mśćić cżęſto ſie tráfuie/
20:
Iż ſie ieſzcże ſam gorzey zepſuie/
21:
Gdy vcżyni ſam ſobye dwye ſzkodzye/
22:
Gdy go záſię powtore kto zbodzye/
23:
Chciey przed ſię wzyąć cnotliwą ćirpliwość/
24:
Tá rozezna wnet náſzę wątpliwość.
25:
(did) Cirpliwość. (–)
26:
Synu miły zbież rádzye ſzkodliwey/
27:
Nie przyzwalay pomſcie vkwápliwey/

strona: F8

1:
Wſzák wieſz iáko w piśmie nápiſano/
2:
Aby krzywdy ná Bogá wkłádano/
3:
On káżdemu rowną miárą płáći/
4:
Kto nań wkłáda ſwe krzywdy nie ſtráći/
5:
Kto ſie chce mśćić krzywdy vkwápliwie/
6:
Wpada w trudność ná potym ſzkodliwie/
7:
Ale kto trwa we mnie cirpliwośći/
8:
Ten záwżdy ma ſwoię rzecż w cáłośći.
9:
(did) Krotofila przydzie. viij. (–)
10:
Iuſtinie bądź dobrey myſli/
11:
Z głowy precż fráſunki wyſli/
12:
Cżyń doſyć młodośći śile/
13:
Vżyway mnie krotofile/
14:
Piſmo nie broni cżłowieku/
15:
Zwłaſzcża ludzyem w młodym wieku/
16:
Potwirdzáć zdrowia bieſiádą/
17:
Opuśćić troſkę ſzkarádą/
18:
Ktora ludzkie myſli pſuie/
19:
Y wiele zdrowia vymuie.
20:
(did) Iuſtinus. x. (–)
21:
Ach ma miła wdzyęcżna krotofilo/
22:
S tobą by ſie nigdy nie zeckniło/
23:
Lecż przygody ine myſli wodzą/
24:
Fráſunk kłopot cżłowieku przywodzą/
25:
Ociec miły zá martwe mi leży/
26:
Co godziná nowa rzecż przybieży/
27:
Niewiem kędy pirwey ſie obroćić/
28:
Trudno k tobie mam ſercem náwroćić.

strona: F8v

1:
(did) Krotofila. viij. (–)
2:
Nie bierz przed ſię ledá cżego/
3:
Bo zła myſl przychodzi s tego.
4:
Ani ſie pętay ſpráwámi/
5:
Táki nie rad bywa z námi/
6:
Táńcuy ſkakay miłuy piy iedz/
7:
A o inych rzecżach nie wiedz/
8:
Wſzák to dobrze wſzyſcy wiemy/
9:
Iż rychło s ſwiátá poydzyemy/
10:
A to iedno w zyſku mamy/
11:
Gdy tu dobry byt vznamy.
12:
(did) Cżás przydzie. x. (–)
13:
Awo ia też cżás miernik wſzech rzecży/
14:
Rádzę wſzitkim mieycie mię ná piecży
15:
Boć wam ſemną káżda rzecż przycho=
:
(dzi/
16:
Bezemnię ſie dobrze nie vrodzi/
17:
Ták ſpoſobił bog wſzelkie ſtworzenie/
18:
Aby miáło ſwoie rozmierzenie/
19:
Ieſli mię kto w ſwey ſpráwie vminie/
20:
Stráći ná tym y rychło ſam zginie/
21:
Pan bog mię ieſt ſłowem ſwym poſtáwił/
22:
Tylko ſobie ſam wiecżność zoſtáwił/
23:
Ale żywot ſmierć y krotofile/
24:
Są przedemną álbo v mnie w tyle/
25:
Wſzytki rzecży ktore ſwiát wyſłowi/
26:
Poddáne ſą moiemu dworowi/
27:
Cnotá s prawdą ty ſie wymierzyły/
28:
Nieſmiertelność ſobie zoſtáwiły.

strona: G

1:
☞ Spráwá Trzecia o rádzie
2:
żeńskiey.
3:
Perſony rozmáwáiące.

Corká
Wdowá/ libertas/
Stára páni/
Pánná ſłużebna
Pociechá/
Stałość/ conſtancia/
Poſłuſzność/ obediencia
Wierność/ fides.
Nádzyeiá/ ſpes.
Radość/ leticia.		Filie virtutis.

4:
(did) Corka Konſtáncia mowi ku ſłużebnicam. x. (–)
5:
Teraz widzę dziwną ſpráwę ſwiátá/
6:
Gdzye co pocżnim ná wſzytkim vtrátá/
7:
Od myſlenia áż mi w vſzu piſzcży/
8:
Snad tym zdrowie cżłowiek ſobie zniſzcży/
9:
Rozumem ſie lepyey odeymowáć/
10:
Zdrowia ſwego fráſunkiem nie pſowáć/
11:
Ale trudno w ty rzecży vgodzić/
12:
Gdy pociechá nie chce myſli chłodzić/
13:
Ná káżdy dzyeń y káżdey godziny/
14:
Przybiegáią żáłoſne nowiny/
15:
Ociec miły ieſt w cięſzkiey chorobye/
16:
Niewiem dáley iáko rádzić ſobye/
17:
Mátká miła dawno zeſzłá s ſwiátá/
18:
Zoſtáwiwſzy w młodych leciech brátá/
19:
Mam nádzyeię iż we wſzytko łucżę/
20:
Gdy ſie Pánu ſwoiemu porucżę/
G


strona: Gv

1:
Ná ktory ſtan będzye mię chciał wezwąć/
2:
W iego ſpráwie záwżdy chcę ſtale trwáć/
3:
A dzyękować z dobrodzyeyſtwá wſzego/
4:
Bo mię racży záchowáć od złego/
5:
¶ Przeto proſzę miłe ſłużebnice/
6:
Y was corki cnotliwe dzyewice/
7:
Wotuycie mi káżda ná ſwą ſtronę/
8:
Iáką mam mieć od pokus obronę/
9:
Bo mię ociec miły vpominał/
10:
Poki ieſzcże przy dobrym zdrowiu trwał/
11:
Bych náukę iego pámiętáłá/
12:
A pokuſam ſtale odpieráłá/
13:
Káżda to z was lepyey wiedzyeć może/
14:
Mnię w tych leciech młodych dopomoże/
15:
By mię racżył pan moy vmiłowáć/
16:
W práwym ſtanie moy żywot záchowáć/
17:
Wotuyże ty pirwey páni wdowo/
18:
By ſie s cnotą zgadzáło twe ſłowo.
19:
(did) Wdowá álbo libertas. viij. (–)
20:
Słuchay mię pánno ſtałośći/
21:
Bądź tey poddána wolnośći/
22:
Ktorą teraz maſz ná ſwiecie/
23:
Ták cie nędzá nie vgniecie/
24:
Tákieć ſwiátá záżywáią/
25:
Co k ſwey myſli wolność máią/
26:
Wſzytko ſie im dobrze wodzi/
27:
Zła myſl nigdy nie záſzkodzi/
28:
Krew ſie dobra w tákiey roi/
29:
Gdy nád ſzyią nikt nie ſtoi/

strona: G2

1:
Ale ktora w cudzey mocy/
2:
Prácuy we dnie nie ſpi w nocy/
3:
To ſie muśi wyſługowáć/
4:
Iáko wrzodowi folgowáć/
5:
Ledá o co łáye fuka/
6:
Bá y cżáſem kijá ſzuka/
7:
Prożno vciekáć vgoni/
8:
Pogoniwſzy włoſy łomi/
9:
To choway glowę w przyłbicy/
10:
Szukay goſpod po vlicy/
11:
Albo vciekay zárázem/
12:
By nie obłożył żelázem/
13:
Zwłaſzcżá kiedy chłop opiły/
14:
Smierdzący iáko pyes zgniły/
15:
Przypadſzy ſzuka przycżyny/
16:
Vtłucże cie przez twey winy/
17:
Potym będzye chciał tráfnowáć/
18:
Smieſzki ſwymi przeſládowác/
19:
Ale zá náſze nie ſtoi/
20:
Pánu ſie wełbie chmiel roi/
21:
Moyá poſciel goła łáwá/
22:
Lzámi opłynęłá ſtráwá/
23:
Muſiemy ná licżbie zoſtáć/
24:
Bo niewoley trudno ſproſtáć/
25:
A kto ſie w niewolą obroći/
26:
Zywota ſobye vkroći.
27:
(did) Poſłuſzność álbo obedientia. x. (–)
28:
Cżemu wdowo ná złą rzecż náwodziſz/
29:
Swą powieſcią mdłym żeńſkim płciam ſzko
:
(dziſz/

strona: G2v

1:
Azaſz niewieſz iż przychodzi ná to/
2:
Bywſzy źimá bywa potym láto/
3:
Chłodź ſie co chceſz wżdyć ſie kreẃ zápali/
4:
Ieſli tego kárność nie oddali/
5:
Kto zwirzchnośći nád ſobą nie cżuie/
6:
We wſzech zbytkach żywot ſwoy ſpráwuie/
7:
Ya poſłuſzność pánno tobye rádzę/
8:
Niechay twego dworu rádę zgłádzę/
9:
Bądź poddaná małżeńſtwu ſwiętemu/
10:
Záchowuiąc poſłuſzeńſtwo iemu/
11:
Wſzák wyznawa krześćiáńſka wiárá/
12:
Lepſza ieſt poſłuſzność niż ofiárá/
13:
Acż ſie nam oboye dzyerżeć godzi/
14:
Wſzákże iedno nád drugye przechodzi/
15:
Widzim dobrzeto wſzyſcy ná oko/
16:
Gdzye poſłuſzność tám páńſtwo ſzyroko/
17:
A gdzye ſobye káżdy fray hern bywa/
18:
Pokęſu go rad káżdy vrywa/
19:
Pan Bog ſam małżeńſtwo poſtánowił/
20:
By ſie káżdy potomſtwem odnowił/
21:
Swoie dzyatki w dobrey ſpráwie rządził/
22:
Iáko bydlę ná ſwiecie nie błądził.
23:
(did) Stára páni. viij (–)
24:
Pánno ſłuchay mego ſłowá/
25:
Dobrzeć mowi páni wdowá/
26:
Nie poł rzecży ſwoiá wolność/
27:
Zwłáſzcżá taka gdzye ieſt możność/
28:
Y poſłuſzeńſtwo tám będzie/
29:
Gdzye twa oſobá vſiędzye/

strona: G3

1:
Lepiey wſtąpić do klaſztorá/
2:
iż zá mąż álbo do dwora/
3:
V dworá ſtać wiele trzebá/
4:
Przemrzeć muśi picia chlebá/
5:
Aż wyęc pánic z groſzem kłuſze/
6:
Nákarmi ſwe miłe duſze/
7:
Ine ſpráwy obycżáye/
8:
Wſzytki nie ſtoią zá iáie/
9:
To ieden o drugim ſzyie/
10:
Kto kogo náchyli myie/
11:
W ocży to rad pochlebuie/
12:
A ná ſtronie oſzácuie/
13:
Albo ſmieſzki będzye ſtroił/
14:
To iuż pewnie co pobroił/
15:
Vkłonić ſie y pozdrowi/
16:
Wilcżą pokorą vłowi/
17:
Cżapkę tylko z głowy wznieſie/
18:
A ſerce będzye gdzyeś w leſie/
19:
Strzeż ſie w mowie ſtrzeż ſie w tańcu
20:
Poſtáwią cie w pirwſzym ſzańcu/
21:
A poſtáwę prożno ſtroi/
22:
komu to więc nie przyſtoi/
23:
A ktemu wielka vtrátá/
24:
Prozno trawić ſwoie látá/
25:
Zakon też záſię małżeńſki/
26:
Z vkrocenim zdrowia cięſzki/
27:
Bo to vrząd náſz niewieśći/
28:
Dzyatecżki rodzić w boleśći/
G3


strona: G3v

1:
Káżdey godziny pilnowáć/
2:
Kto ie chce dobrze wychowáć/
3:
W klaſztorze ſie wſzytko sſtánie/
4:
Wcżeſność ſtráwá y wyſpanie/
5:
Trunek dobry ten muśi być/
6:
By też y wioſkę záſtáwić/
7:
Y krotofile bywáią/
8:
Gdy ſie pánny rozigráią/
9:
Dzyewcżętá primę ſpyewáią/
10:
A panny ſtoł przypráwiáią/
11:
Iedna drugyey ná cżeść prośi/
12:
Rodzina ſtráwy nánośi/
13:
Odſpyewáią mſze kálendy/
14:
To ich będzye doſyć wſzędy/
15:
Zyawſzy ſwoie welá z głowy/
16:
Poydą wſkoki y przez ſtoły/
17:
Przyſtoyny im warkocż kęſy/
18:
Kiedy idą pięknie w plęſy/
19:
Iedná zá drugą zgodliwie/
20:
A nikomu nie ſzkodliwie/
21:
Potym vcżynią waletę/
22:
Rozyeydą ſie ná kompletę.
23:
(did) Wierność álbo fides. x. (–)
24:
Pomni páni cźegoć ſie zwierzono/
25:
Zeć cżłowieká w twą moc porucżono/
26:
Pátrzże iákiey bywa cżłowiek mdłośći/
27:
Zwłaſzcżá ieſzcże w burzliwey młodośći/
28:
Nie poł rzecży walcżyć s przyrodzenim/
29:
Zywot cżyy wieść s ſwoim vtrapienim/

strona: G4

1:
Lepyey ſobie z mężem mieſzkáć w wierze/
2:
Niżli komu dzwonić ná pacierze/
3:
Lepſzyć pacierz ieſt po dobrey woli/
4:
Niż s kęſym wárkocżem poniewoli/
5:
Nie ſtrzyżenim Bogu chwały dáią/
6:
Ale ſercem vſty wyznawáią/
7:
Ták mu goła iáko kiedy włoſak/
8:
Tak vbrány iáko kiedy boſak/
9:
Lepyey przyiąć małżeńſki ſtan ſwięty/
10:
Niżli ſkakáć w záwárciu s cielęty/
11:
Lepyey wynidź s cżyſtą myſlą w pole/
12:
Niż ſie tocżyć w ciemne kąty w kole/
13:
Gdzyeſz to ktora nie iędrnoſzká/
14:
Gdy zágędą z okná do miłoſzká/
15:
A ták vmiey pánnie rádzić wiernie/
16:
Záchowáć ſie według bogá miernie/
17:
Pámiętáiąc co bog ieſt powiedzyał/
18:
Gdy z Adámem ieſzcże w Ráiu ſiedzyał/
19:
Zle być tobye Adámie ſamemu/
20:
Muśim ſtworzyć towárzyſzá iemu/
21:
Aby roſli we mnie ſie mnożyli/
22:
A dobrodzyeyſtwo moye bacżyli/
23:
Ciáło duchem nigdy nie może być/
24:
Muśi według ſwoiey krewkośći żyć/
25:
Przyrodzeniu ſwemu doſyć cżynić/
26:
Potomkowi pomogł ná ſwiát wynidź/
27:
Powienien ten zakon káżdy pełnić/
28:
Chceli według ſłowá Bożego żyć.
G4Panná ſłużebna.


strona: G4v

1:
(did) Pánná ſłużebna. viij. (–)
2:
Iaciem ieſt wiecżna nędznicá/
3:
Tego ſwiátá niewolnicá/
4:
Niewiem co mam s ſobą dzyáłáć/
5:
A coż komu rádę dáwáć/
6:
Nie byłám ná żadney probye/
7:
Przeto máło wiewá obye/
8:
Naleycie woſku ná wodę/
9:
Vyrzycie ſwoię przygodę/
10:
Słycháłám od ſwey mácierze/
11:
Gdy ktora mowi pacierze/
12:
W wigilią Andrzeiá ſwiętego/
13:
Vyrzy oblubieńcá ſwego/
14:
Aleć to ſpráwá niepewna/
15:
Wſpomniawſzy muſzę być rzewna/
16:
Przeto ſie dzyewcży ſtan chwieie/
17:
Iż nie wie gdziye ſie podzyeie/
18:
Nie wiedzyeć w co ſie obroći/
19:
Wſzák myſląc zdrowie ſie kroći/
20:
¶ Ale pánno poſłuchaycie/
21:
Mnię ná probę w klaſztor daycie/
22:
A gdy tám pobędę máło/
23:
Powiem co ſie będzye zdáło/
24:
Ieſli tám obacżę zły rząd/
25:
Weźmiecie mię zaſię ſtamtąd/
26:
A zá mąż mię potym dacie/
27:
Powiem wſzytko to vznacie/
28:
W iáki ſie ſtan vdáć macie/
29:
Dobrą porádę vznacie/

strona: G5

1:
Po tym znáć ſługę wiernego/
2:
Co przeſtrerga páná ſwego/
3:
Zwłaſzcżá w tákich rzecżach wielkich/
4:
Vydzie ſzkodnych przygod wſzelkich
5:
(did) Nádzyeiá álbo ſpes. x. (–)
6:
Nie zle mowiſz pánno ku ſwey rzecży/
7:
Ale nie wſzytkiego maſz ná pyecży/
8:
Ha ha głupye pánny powiedáią/
Spes eſt
oppoſita
probe.

9:
A ony iuż lepſzą radę máią/
10:
Niżli drugie co przy mężu kłuſzą/
11:
Złe y dobre przy nim ćirpyeć muſzą/
12:
Ony chcą mieć wſzytko z doſwiádſzenim/
13:
A nie boſkim z łáſki ſwey zrządzenim/
14:
Nie kuś bogyem ni iego ſwiętemi/
15:
Nie pętay ſie cżármi przeklętemi/
16:
Nie pomogą tobye lane woſki/
17:
Ieſt káżdey dar obyecány boſki/
18:
Miey iedno pánno nádzyeię w bodze/
19:
Możeſz nie być dáley w tákiey trwodze/
20:
Ten wam iedna męże y klaſztory/
21:
Opátruie śiroty y cory/
22:
Y káżdym ſie on opyekać racży/
23:
Kto iedno chce dobrodzyeyſtwo bacży/
24:
Kto nie dufa miłoſierdzyu iego/
25:
Ten ſie z błędu nie wyplecie tego.
26:
(did) Corká Konſtáncia. x. (–)
27:
O wielebna nádzyeio y ſwięta/
28:
Tyś od ſmutnych nas wdzyęcżnie przyięta/
G5


strona: G5v

1:
Bo ty ſamá cieſzyſz záſmucone/
2:
Od ſwyátá y ludzi opuſzcżone/
3:
Y mnieś teraz pocieſzyć racżyłá/
4:
Gdyś tu głupſtwo náſze rozważyłá/
5:
Dzyękuięć iuż zá náukę ſwiętą/
6:
Iuż ia dáley myſlą ſie nie pętam/
7:
Mam zupełną nádzyeię w ſwym Pánie/
8:
Wſzytko mi ſie według woley sſtánie.
9:
(did) Nádzyeiá to ieſt ſpes. (–)
10:
Gdyś ták ſtała miedzy ſwą drużyną/
11:
Pańſkie dáry pewnie cie nie miną/
12:
W rychłym cżáſie poſełći ſie ſtáwi/
13:
Páńſką łáſkę y dar ſwoy obiáwi/
14:
Ktory będzyeſz do ſmierći chowáłá/
15:
Panu bogu zá to dzyękowáłá.
16:
(did) Pociechá to ieſt conſolatio. (–)
17:
Byway pánno ſercá weſołego/
18:
Weyrzał Pan bog ná dom oycá twego/
19:
Láſkáwie w tym páná ſwego vżył/
20:
Iż mu ieſzcże żywotá przedłużył/
21:
Pan bog go ieſt s choroby vzdrowił/
22:
Aby dom ſwoy dobrze poſtánowił/
23:
Iáko niegdy vcżynił krolowi/
24:
Przez proroká Ezechiaſzowi/
25:
Ty też maſz mieć małżonká miłego/
26:
Charitatem s przeźrzenia Boſkiego/
27:
S ktorym będzyeſz mieſzkáłá w iednośći/
28:
W tákiey iákoś żądáłá ſtałośći.

strona: G6

1:
(did) Pánná ſłużebna. viij. (–)
2:
Ano widzę iákieś goſcie/
3:
A tu do nas iádą proſcie/
4:
A muſzą być známienići/
5:
Bo ná wſzytkim ſą obfići.
6:
(did) Panná Konſtáncia. x. (–)
7:
Pewnie to iuż moy mąż obiecány/
8:
Przez poſłá Charitas miánowány/
9:
Pięknie ſie to Cháritas wykłáda/
10:
Miłość ſwoię małżeńſtwu powiáda/
11:
Nu wynidźmy wſzytki przećiw iemu/
12:
Tenći iuż ieſt miłym ſercu memu.
13:
(did) Charitas mąż. (–)
14:
Awo ia twoy pánno oblubieniec/
15:
Chciey mi poſłáć ſwoy małżeńſki wieniec/
16:
Pan bog nam ieſt to małżęńſtwo ſpráwił/
17:
Sam ſie námá dzyewoſłębem ſtáwił/
18:
Nie pacierzmi ſobyeś mię wypiałá/
19:
Ani woſkyem ná wodzye wylałá/
20:
Ale táka Boża wola byłá/
21:
By ty ſemną w ſpołecżnośći żyłá.
22:
(did) Leticia álbo rádość przynieſie klenoty. (–)
23:
O toſz iuż maſz moy pánie łáſkáwy/
24:
Poſlubyone małżeńſtwá zaſtáwy/

strona: G6v

1:
Od ſwey miłey ktorąć bog dáć racżył/
2:
Byś ná iey ſtan záwżdy dobrze bacżył/
3:
Według woley bożey ſie záchował/
4:
By przez cżártá ná cżym nie ſzkodował/
5:
Pirwey niżli ku ſobye przijdzyetá/
6:
Panu bogu dzyękowáć będzyeta/
7:
Ze wam tákie towárzyſtwo ſpráwił/
8:
Z dzyatecżkámi wiecżnie błogoſłáwił/
9:
Drugyey nocy wáſze ſtadło ſwięte/
10:
Będzye miedzy pátriárchy wzyęte/
11:
Trzeciey nocy po modlitwach ſpicie/
12:
Błogoſłáwieńſtwá ták doſtąpicie/
13:
Cżwartey nocy iuż k ſobye przydzyetá/
14:
Ku cżći Páńſkiey ſwoy płod wywiedzyetá/
15:
Cżárt wam więcey nie będzye przekażał/
16:
Anyoł Tobiaſzowi ták cżynić roſkazał/
17:
A teraz iuż bywaycie weſeli/
18:
Byſcie ſmutku ſwego zápomnieli/
19:
Ktory cżłowiecżemu zdrowiu ſzkodzi/
20:
Y ni nacż dobrego nie przywodzi.
21:
(did) Corka Konſtáncia mowi. (–)
22:
Iákoż ia to mam Pánu záſłużyć/
23:
Ze mi dał ſwey wiele łáſki vżyć/
24:
Wywodząc mię z rozlicżnych trudnośći/
25:
Opátrzył ieſt ſtanem pocżćiwośći/
26:
On ſam dáry wſzelkimi ſzáfuie/
27:
Ktore ſwoim ludzyom okázuie/
28:
Dziękuięśći zá to miły Pánie/
29:
Niech ſie według twoiey woley sſtánie.

strona: G7

1:
w Krakowie
2:
Drukował Mátys Wirzbię
3:
tá/ Roku Pańſkyego
4:
1557.