![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.jpg){kind=logo}
strona: kt
1:
IEZDA DO
2:
MOSKWY,
3:
Y POsługi z młodych lat, áż y przez
4:
wſzyſtek czas przeſzłéy woyny z Mos
5:
kiewskim, oyczyznie ſwéy y Pánom
6:
ſwym czynioné Iego Kśiążęcéy M. y
7:
Páná, P. Kriſztophá Rádźiwiłá, Kśią
8:
żęćiá ná Bierżách, y Dubingách, Páná
9:
Tróckiégo, Podkánclérzego, y Het
10:
máná Polnégo W. K. Litew-
11:
skiégo: Soleckiégo, y Bory-
12:
ſzowskiégo Stároſty, &c.
13:
prawdźiwié
14:
opisáné,
15:
Przez
16:
IANA
17:
KOCHANOWSKIEGO
18:
Z CZARNOLASV.
19:
Roku od Národzenia Páńſkiégo/ 1583.
strona: A2
| grafika |
1:
IEZDA DO MOSKWY,
2:
Y POSLUGI Z MLODYCH LAT, AZ Y
3:
przez wſzyſtek czás przeſzłéy woyny z Moſkiewſkim, oyczyznie ſwéy y Pá-
4:
nom ſwym czynioné, Iego Kśiążęcéy Mił. y Páná P. KRISTOPHA
5:
RADZIWILA ná Bierżách, y Dubingách, Páná, TRockiégo,
6:
Podkánlérzego, y Hetmáná Polnégo W. K. Litewſkiégo:
7:
SOleckiégo, y Boryſzowſkiégo Stároſty. &c.
8:
prawdźiwie opiſáné,
9:
Przez
10:
IANA KOCHANOWSKIEGO Z CZARNOLASV.
11:
I
Ako więc orzeł młody/ ná gniaźdźie wyſokiem
12:
Siedząc/ zá oycem pátrza nieſpuſzczónym okiem.
13:
Kiedy álbo wyſoko buia pod obłoki/
14:
Albo prędki źwiérz goni/ y drapieżné ſmoki/
15:
Aż ſye y ſam zá czáſem wylećiéć oſtráſzy:
16:
A oto ná ćień iego wſzytek rodzay ptáſzy
17:
Y polné vćiekáią ſtádá: ten ſwéy bróni
18:
Ieſzcze niepráwie świádom/ bez obrázy góni/
19:
Skrzyłámi pogładzáiąc po grzbiećie pirzchliwym:
20:
A potym záiuſzony y ſam żywie żywym.
21:
Ták ty przypátruiąc ſye oycowſkiéy dźielnośći
22:
O Zacny RADZIWILE/ z napirwſzéy młodośći/
23:
Myſliłeś záwżdy ſławy domowéy popráwić/
24:
Y o miłą oyczyznę śmiele ſye záſtáwić.
25:
Aniś ty wieku czekał ſłuſznégo do zbroie/
26:
Piérwéy dźiélność dordzáłá/ niżli látá twoie. | A ij | Vłá |
strona: A2v
| Iezdá do Moſkwy. |
1:
Vłá tego świádomá: gdźie Moſkiewſkié roty
2:
Zá ſpráwą oycá twego/ mężá wielkiéy cnoty
3:
Y dźiélnośći/ poległy/ támeś ty ſwéy śiły
4:
Probę napiérwéy podał: á iuż znáczné były
5:
Twego męſtwá początki: Kto ſye przypátrowáł/
6:
Káżdyć w té ſłowá/ álbo tym równé winſzował/
7:
Bóg ći (powiáda) pomoż młody RADZIWILE:
8:
Nieſchodźi tu ná ſercu iuż áni ná śile/
9:
Niewydaſz/ widzę/ oycá zacnégo Hetmáná:
10:
Tákże ſzczodrze y tobie Páńſka łáſká dáná.
11:
Pátrzay gdźie ſye obróći/ á bróń ſwoię ſkłóni/
12:
Iáko ná obie ſtronie Moſkwá leći z kóni.
13:
Ták tám ieden drugiemu w woyſzcze vkázował/
14:
A oćiec w ſercu ſwoim wielce ſye rádował.
15:
Y iuż było Moſkiewſkié woyſko rozgromioné/
16:
Y polá pobitémi trupy nápełnioné.
17:
Y Szuyſki iuż był zábit/ iuż był Hetmánowę
18:
Wſzyſtkę władzą położył/ ále y ſwą głowę.
19:
Więc przed Hetmáńſki namiót więźnie przywodzono/
20:
Y korzyść z nieprzyiaćiół pobitych kłádźiono.
21:
Tám kiedyś y ty ſtánął w pośrzód wielkiéy kupy
22:
Rycérſkiéy/ przyodźiány Moſkiewſkiemi łupy/
23:
Oćiec twóy ták ćię witał: rad ćię ták/ móy drogi
24:
Synu/ widzę: y ták ſye w té woienné trwogi
25:
Oycu ſwemu popiſuy: ták twoi przodkowie
26:
Sławy wielkiéy doſtáli cni RADZIWILOWIE.
27:
Nie ná bieśiádach/ áni miedzy taneczniki/
28:
Ani vſzóm przyięmnéy ſłucháiąc Muzyki:
29:
Ale w polu pod niebem goniąc Moſkwićiná/
30:
Albo nieſpokoynégo ſtrzelcá Tátárzyná.
31:
Tych torem/ iákoś począł/ chodź/ móy ſynu miły/
32:
Ani chćiéy być poſlednim miedzy RADZIWILY. | Mnie |
strona: A3
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Mnie iákokolwiek widźiſz w tym ſzedźiwym lećie/
2:
Przedśię/ dokąd mię będźie chował Bóg ná świećie/
3:
Oyczyznie ſwéy chcę ſłużyć: á ty więc w mé ſpráwy
4:
Maſz náſtąpić ná potym/ iáko dźiedźic práwy.
5:
To rzekſzy obłápił ćię: á zátym káżdému/
6:
Iáko ſye kto popiſał/ dáry dawał: temu
7:
Szátę złotogłowową: temu łáńcuch złoty:
8:
Cżáſzę drugiemu/ miſtrzów dawnieyſzych roboty
9:
Koſztowną/ odléwáną: tobie białonogi
10:
Kóń Turecki/ á ná nim śiodło/ y rząd drogi/
11:
Kutas v ſzyie biały/ ná czéle zaponá/
12:
Drogim ſmalcem/ y drogim kámieniem ſádzoná.
13:
Do tego przyłożono Szuyſkiégo bułáwę/
14:
A to iuż wróżká byłá ná Hetmáńſką ſpráwę.
15:
Tákiéś ná ten czás dáry/ zacny RADZIWILE/
16:
Y pochwałę w dziélnośći/ y w ſwéy odnióſł śile/
17:
To/ co dáléy prowádźić myſlą moie ſtrony/
18:
Wieku ſtalſzégo będźie: kiedyś przełożony
19:
Woyſku Królá wielkiégo w przék y wzdłuż bogáty
20:
Kray Moſkiewſki woiował/ y wielkié powiáty.
21:
Czyli temu dawny czás/ kiedy ſzcześćiu ſwemu
22:
Car Moſkiewſki vfáiąc/ chćiał świátu wſzyſtkiemu
23:
Gróźnym być? wſzyſtki lekce Króle Krześćijáńſkié
24:
Vważáiąc przy ſobie/ tákże y Poháńſkié.
25:
Tá dobra myſl go náſzłá/ gdy Połocká doſtał/
26:
A w Iflantćiéch záś Pánem wilczym práwem zoſtał
27:
Czwartynaſty potómek Rzymſkiégo Céſarzá Auguſtá:
28:
Któż wié/ gdźie wźiął tego Krónikárzá.
29:
Bogu łácno hárdégo ſkróćić/ który nośi
30:
Szczęśćié w ſwych y nieſzcześćie ręku: ten wynośi/
31:
Ale tenże y ſkłáda: prędko delfin płynie/
32:
Prędko y orzeł lata/ Bóg obudwu minie. | A iij | Ten |
strona: A3v
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Ten Moſkiewſkiégo pychę chcąc kiedy vſkrómić/
2:
Y róg/ którym ták hárdźie potrząſał/ przyłómić/
3:
Podał nam Królá z Węgier dźiélnégo STEPHANA:
4:
Pátrzayże iáko wielka w krótki czás odmiáná.
5:
Moſkiewſki komu grożąc/ ſam ſye teraz boi/
6:
A prágnąwſzy cudzégo/ w ſwym ſye nie zoſtoi.
7:
Pátrzay iák prędko/ pátrzay RADZIWILE mężny/
8:
Mocnie go Bóg vkróćił/ żeś mu był potężny/
9:
Gdyś z śiebie doſyć czynił w káżdym ſwym vrzędźie/
10:
Nierzkąc czáſzą/ ále też y ſzáblą ſwą wſzędźie
11:
Kredencuiąc Królowi/ vpatrzáiąc drogę/
12:
Miáſtá y zamki wáląc/ czyniąc wielką trwogę.
13:
Boś zwietrzywſzy/ że Król miał Połocká dobywáć/
14:
Tyś ſye począł (iák mówią) przed inſzé wyrywáć/
15:
Chcąc nietylko ſtołową czáſzą Pánu ſwemu/
16:
Lecz téż y oſtrą ſzáblą kredencowáć iemu
17:
Swym dobré ſerce czyniąc: tákim ćię Inflanty
18:
W tym czáśie oglądáły/ y Moſkiewſkié kąty:
19:
Gdźieś Derptowi w nos kurzył/ Kierepeć wywróćił/
20:
Liczbę nieprzeliczoną wśi w popiół obróćił/
21:
Więźniów zacnych náwiązał/ nieſłycháną plonu
22:
Moc wypędźił/ ſam cáło wróćił ſye do domu.
23:
Táki więc przez dáchówkę wpadſzy piorun ſlepy/
24:
Wſzyſtkié gmáchy pobiega y pokryté ſklepy:
25:
Potym nowym wypada ſzlákiem niewidomy/
26:
A ogień iuż ogárnął/ y ſąśiedckie domy.
27:
Ale/ ty/ o Tyránnie ſrogi niezmiękczony/
28:
Po tym pirwſzym piorunie pátrzay z téyże ſtrony
29:
Burze wielkiéy/ y grádu/ grádu żeláznégo/
30:
Y ſtráſzliwych łyſkáwic/ y grómu ćięſzkiégo/
31:
Którému twé Cyklopſkié mury niewytrwáią/
32:
Wieże y wielkié báſzty v nóg vpadáią. | Widzę |
strona: A4
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Widzę orłá biáłégo/ koniá téyże śierći/
2:
Ten mieczem/ ów piorónem groźny/ prędkich śmierći
3:
Obá hoyni ſzáfárze: Lás gęſty zá nimi
4:
Drzéw wyſokich á wſzyſtko z wierzchy kolącimi.
5:
Wynidź y ty z ſwéy knieie leśny zubrze ſrogi/
6:
Owa tráfiſz ná łowce/ którym twoie rogi
7:
Namniéy ſtráſzné nie będą/ ále ćię w twym ſkoku
8:
Vprzédzą/ álbo ſtrzałą álbo kulą w boku.
9:
A zápłáćiſz wzdam kiedy onę kreẃ niewinną/
10:
Którąś ty przelał brónią ſwą złoczynną.
11:
Dźiw ná świećie kruk biáły/ niemnieyſzy dźiw y to/
12:
Zeby Tyránná przedśię náwet nie zábito.
13:
A/ by nieprzyiaćielſkiéy dobrze vſzedł bróni/
14:
Domowéy ſye ſpoſobem żadnym nie vchróni.
15:
Więc powtóré y z dobrym ſercem przećiw tému
16:
Tyránnowi iáko iuż ná śmierć ſkazánému
17:
Mężnieś z Królá Polſkiégo huffy poſtępował/
18:
A gwiazdyś ſprzyiáźliwé ſobie obiecowáł.
19:
Tobie w ręce ſam práwie Bóg tám był bróń podał/
20:
Ciebie śrzodkiem y z ſwoim náczyniém być przyznał
21:
Którym hárdé chćiał króćić/ butnym rogów przytrzéć/
22:
Mordérzá duſz niewinnych z liczby żywych wytrzéć.
23:
Gdźieś ty więc RADZIWILE w téy ſpólnéy potrzebie
24:
Y przodków ſwoich ſławnych náwet y ſam śiebie
25:
Niewydałeś/ ále iuż zá początki témi
26:
Prowádźiłeś do kóńcá rzeczy tryby ſwémi
27:
Y dźiélnośćią/ że iuż maſz ták ſławę vczćiwą
28:
Przez którą ludźie godni y po śmierći ſłyną.
29:
Niech przypomnię gdy twego oycá ták ſławnégo/
30:
Y Bekieſzá w rycérſkich ſpráwách ćwiczonégo
31:
Król przed ſobą był poſłał/ tyś trzeći przydány/
32:
Przed nimiś mężnie przyſzedł pod Połockié śćiány/ | Broniąc |
strona: A4v
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Broniąc/ by ludźi w zamek nic nie przybywáło/
2:
A z zamku áby ich téż nic nie vbywáło.
3:
Nieśmiał ſye tám wychylić z byſtrégo Sokołá
4:
Meżny Hetman Szeremet/ krył ſye práwie zgołá.
5:
Szczęśćié ſye to gryffowi iák báczę chowało.
6:
Nie záyrźał orzeł/ gdyż mu zgárdło ſye doſtáło.
7:
Tám Kniáź Połocko ſtráćił/ Sokół z pérzynámi
8:
Aż pod niebo wylećiał weſpół z obróńcámi.
9:
Suſzá wyſchłá/ Sytná zbył/ Kraſné pádły śćiány/
10:
Turówla iuż nie iego/ Nieſzczérdá/ Kośiány.
11:
Szczeſliwy RADZIWILE miałeś chętné bogi/
12:
Od których vpominek odnióſłeś z téy drogi.
13:
Ale nie pochlebuiąc/ byłeś godźien dobrze/
14:
Którégoby fortuná nádáłá ták ſzczodrze.
15:
Bobych ćię miał z przodków twych y z zacnośći domu
16:
Záléćić/ nie vſtąpiſz ſtopą w tym nikomu.
17:
Nikomu nie vſtąpiſz/ ták to imię dawné
18:
RADZIWILOW pod śiedmią Tryonów ieſt ſławné/
19:
Nie tylko z męſkiéy ále y z białéy płći ſtrony/
20:
Które ná głowiéch ſwoich Kśiążęcé korony
21:
Y królewſkie nośiły. Ale RADZIWILA
22:
Nie tylko iego przodków zacność ozdobiłá/
23:
Ozdobiłá go cnotá y ſpráwy vczćiwé/
24:
Y przy męſkiéy vrodźie ſerce nielękliwé.
25:
Iáko tedy dźielnośćią/ ták y przednieyſzémi
26:
Vrzędy przodki ſwoie śćigaſz: bo zá ſwémi
27:
Służbámi poczćiwémi/ zoſtałeś Wielkiégo
28:
K Hetmáńſtwu Podkánclérzym Kśięſtwá Litewſkiégo.
29:
Páńſtwo Tróckiéć téż dano: Bo zá ſwą godnośćią
30:
Godźieneś ieſzcze więcéy: ſwoią záś ludzkośćią
31:
Kogoś ſobie nie viął? kogoś nie zhołdował?
32:
Kto hárdy/ próznoby ſye tego dokupował. | Roku |
strona: B
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Roku záśię drugiégo Iánuſz twárz obróćił/
2:
A Mars wſzyſtkié furie ná Moſkwę wywróćił
3:
Iuż/ bo z Luków nieſtrzela/ ſáydak mu y ſtrzały
4:
Ogniem Królá Polſkiégo wſzyſtkié wygorzáły.
5:
Z Wieliżá y z Vświátá/ z Newlá wyrzucony/
6:
Ieźierzyſzczu/ Zawłoćiu niemogł dáć obrony.
7:
Z Uświátá pod któryś ty z żółniérzmi przodkował/
8:
Swóy iako należáło vrząd odpráwował.
9:
Skądeś záś przed wſzyſtkiémi iák w tańcu rey wiodąc/
10:
Pod Wielkiéś Luki przyſzedł namniéy ſye nie boiąc.
11:
Ná każdy dziéń źwierzyną Królá obſyłáiąc/
12:
Swiéżégo Moſkalá mu w łykách poſyłáiąc.
13:
Teraz ſye o Pſków boiał: Pſków mu w głowie cwałał:
14:
Widząc że wſzyſtko ſtráćił/ gdyby Pſkówá ſtradał.
15:
Ty też/ ó RADZIWILE/ ſtráchu mu z ſwéy ſtrony
16:
Dodałeś/ roſpuſzczáiąc potężné zagony.
17:
Zagony/ któré zbożá oraczom nie noſzą/
18:
Rychléy ſzáblę/ y ogień/ co miáſtá puſtoſzą.
19:
Tyś odnowił zároſłé Wićułtowé ſzláki:
20:
A ia/ ná świeżé pátrząc twego woyſká znáki/
21:
Pióro puſzczę zá tobą/ á w którąś ſzedł ſtronę/
22:
Rzéki/ ieźiorá/ dwory/ miáſtá przypomionę.
23:
Iuż ſye był Król ku Pſkówu ruſzył z ludźmi ſwémi/
24:
A po nieprzyiaćielſkiéy ſtrách ſye ſzérzył źiemi/
25:
Niechćiałeś y ty długo w Witepſku ſye báwić:
26:
Aleś wolał co prędzéy z woyſkiem ſye wypráwić.
27:
Y ſzedłeś ku Wieliżu pewnémi noclégi:
28:
A ſtámtądeś przeważné wypráwował ſzpiégi
29:
W źiemię nieprzyaćielſką: drudzy drógi ſłáli/
30:
A w mieyſcach nieprzebytych przeſzćia gotowáli/
31:
Ty zá niémi z ludem ſwym. Iuż twoie namioty
32:
Zá Dźiwną widáć/ y twé niezwalczoné roty. | B | Tám |
strona: Bv
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Tám mijáiąc głębokié Ieźioro Lukoie/
2:
Przez któré ma pośrzodkiem Dźwiná śćiéſzki ſwoie/
3:
Puśćiłeś lud w zagony: á wnet dymy wſtały/
4:
Gęſté ku niebu/ á wśi budowné gorzáły.
5:
Idąc dáléy Turóſno twoie konie piły/
6:
Ale záś ná Stárynie drógi złéy vżyły/
7:
Topiąc ſye ná niedźwiedzym niebeſpiecznym błoćie:
8:
Rzadko tám w któréy było bez chromégo w roćie.
9:
W Drogaczowieś odpoczął y koniom/ y ſobie.
10:
Názáiutrz Filon Kmitá ná pośiłek tobie/
11:
Y Háráburdá przyſzedł: tám Miozá w ſwym biegu
12:
Niehámowána płynie/ á Cérkiew ná brzegu
13:
Swiętéy Pokrówy ſtoi. Gdyś w tym mieyſcu leżał
14:
Poſel prędki z nowiną do ćiebie przybieżał/
15:
Pewny nieprzyiaćielſki lud opowiádáiąc/
16:
Y pewné vroczyſko: á ty niemieſzkáiąc/
17:
Kazałeś pod nié ćiągnąć: á iuż ná odpráwie
18:
Vczyniłeś rzecz do ſwych témi ſłowy práwie.
19:
W Boży czás/ towárzyſze moi wyieżdżayćie/
20:
A ſzczęśćiu Páná ſwego prawdźiwie dufayćie/
21:
Zá muremći Moſkwićin iákokolwiek mężny/
22:
Ale kiedy prziydźie wręcz/ iuż tám niedołężny.
23:
Aczći y murów ſłábo w Połocku bronili:
24:
A potym iáko wielé zamków potráćili?
25:
Stráćilić iuż y ſerce: y ták go niemieli/
26:
Pomnićie iáko byli pod Sokołem śmieli/
27:
Szeſnaśćie miał tyśięcy ludu ku boiowi
28:
Przebránego Szeremet: ſtrzélców Miśukowi
29:
Ośmnaśćie ſet ſłużyli: iam ſye ważył z témi
30:
We dwunaśćie ſet koni potykáć wſzyſtkiémi.
31:
Y ták mi Bóg tám zdárzył/ że/ Moſkwy nábiwſzy
32:
Wielką wielkość/ w przekopy drugich nápędźiwſzy | Więźniów |
strona: B2
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Więźniów znácznych nábrawſzy: lud mnie powierzony
2:
Stáwiłem Pánu ſwemu nic nievſzkodzony.
3:
Z témi ſye potkáć maćie/ álbo áni z temi:
4:
Bo ci mieczem pobići dawno leżą w źiemi/
5:
Kiedy y Sokół opadł: ná brák iuż tráfićie/
6:
Którzy was łupu tylko nábáwią obficie.
7:
Z dobrą tedy otuchą pśććie koniom wodze/
8:
Zwyćięſtwo w ręku wáſzych/ mam nádźieię w Bodze.
9:
Tu ſkoroś mówić przeſtał/ róty ſye ruſzáły/
10:
A konie żártkonogie ochotnie pryſkáły.
11:
Názáiutrz bitwá byłá: Moſkwá tył podáłá/
12:
A przedśię trzy tyśiące ſwoich oſtradáłá/
13:
Synów Boiárſkich wielką liczbę náwiązano/
14:
Y ſtrzelców Duńſkich poczet niemáły przygnano.
15:
Potym kiedy ſye wſzyſtki iuż śćiągnęły roty/
16:
Rozbiłeś nád Vznorą ſwé białé namioty/
17:
Któreś názáiutrz w polu Soroczyńſkim ſtáwił/
18:
Zá czym ſye też y Filon z ludem ſwym przepráwił.
19:
Iużechmy z gęſtych láſów/ y z błót ſrogich wyſzli/
20:
Iużechmy ná Tud ſtáry/ nád Luceſną przyſzli:
21:
Rzowſki to tu iuż powiát wśiámi vſádzony
22:
Gęſtémi: tuś ty znowu roſpuśćił zagony/
23:
Któré ſye w ośmi zewſząd milách opiéráli/
24:
Y wielkié ſzkody mieczem y ogniem dźiáłáli.
25:
Tyś nád Luceſną ćiągnął/ któréy bród głęboki
26:
Tuż tám od ſláku twego wpada w Tud ſzéroki.
27:
Boryſów ćię ná noc miał: tám Kozacy trwáli/
28:
Pewną liczbę Moſkiewſkich ſtrzelców ći podáli.
29:
Ale áni Noháyſcy dármo Tátárowie
30:
Ktobie przyſzli: bo z woyſká co było we Rzowie/
31:
Synów poczet boiárſkich przed tobą ſtáwili
32:
Kiedy ſzedł przez Vrdomę: Rzów przedśię ſpalili | B ij | Mężn |
strona: B2v
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Mężni żołniérze twoi: Tegoż dniá z ſwym ludem
2:
Byłeś/ ó RADZIWILE/ zá głębokim Tudem.
3:
Tám Monáſtir (Preczyſtoi Ruśin zowie) leży/
4:
A Wołhá rzék północnych można Kśiężná bieży.
5:
Tę przepłynąwſzy ludźie twoi ſzli w zagony
6:
Pod Starycę/ gdźie ſam Kniáź ná ten czás ſtworzony
7:
Z woyſkiem ſwoim vlégał/ y z miłémi ſyny:
8:
A widząc gęſté ognie/ y bliſkié pérzyny/
9:
Téyże nocy żonę ſwą/ y Kniáźiá Fiedorá
10:
Z żoną iego/ y z brácką z Stáryckiégo dworá
11:
Do Moſkwy wyſłał: y ſam bárzo ſobą trworzył/
12:
Y iuż był tylko w nogách nádźieię położył:
13:
Zwłaſzcza gdy Dánil Murzá od niego z Stárice
14:
Do ćiebie był viechał/ iego ſtróż łóżnice.
15:
W ten czás Ielców budowny do czyſtá ſpalono/
16:
Dworów/ y wśi kilká ſet w popiół obrócono
17:
Od Stárice w kilku mil: po Włodimirowę
18:
Drugié zagony záśię zábiegáły Rzowę.
19:
Z támtąd ſzedłeś ku Chełmu/ á około ćiebie
20:
Ledwé ſłóńce znáć było przed dymy ná niebie.
21:
Tám Preczyſtéy Okowcy zgorzáły párkány:
22:
Tenże Sielizárowu gość był obiecány.
23:
Niepomogłá nic Wołhá płynąc miáſtá śrzodkiem/
24:
Y miáſto/ y ozdobnych Cérkwi w czáśie krotkiem
25:
Trzydźieśći wygorzáło: pod tenże czás práwie
26:
Trzy ſtá koni Moſkiewſkich ſzło z Toropcá w ſpráwie
27:
Do Cárá prześwietnéo: ći kilku w zagoniéch
28:
Tátárów poimáli: á widząc ná koniéch
29:
Tuż zá ſobą pogonią/ ná błotá vćiekli:
30:
Ták żywot záchowáli/ y śmierći odwlekli.
31:
Tobie v Cérkwie świętéy Preczyſtéy ſwą głową
32:
Przyſzło leżéć/ wiechawſzy ná górę Páwłową. | Tám |
strona: B3
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Tám ná cztéry ſtá ſtrzelców Moſkiewſkich tráfili
2:
Twoj Kozacy/ z któréy liczby nie żywili
3:
Y iednégo: poſpólſtwá moc pomordowáli/
4:
Tobie znácznégo tylko więźniá záchowáli.
5:
Ztámtądeś nád Zukopę przyſzedł/ á ſtronámi
6:
Y ogniém kray Moſkiewſki niſzczał/ y ſzáblámi.
7:
Dáléy idąc/ ná Rzowſkim rubieżu namioty/
8:
Y twoie ſprácowáné odpoczęły roty.
9:
Drugiégo dniá w Rożnowie: kędy Mikuliná
10:
Cérkieẃ ſtoi/ á pod nię byſtra płynie Dźwiná.
11:
Od tego mieyſcá we trzech milach tylko zdroie/
12:
Z których dwie wielkié rzéce biorą tryby ſwoie/
13:
Dźwiná/ y można Wołhá: owa ku Gdańſkiému
14:
A tá záśię ku morzu płynąc Chwáleńſkiému
15:
W tymeś mieyſcu kilká dni leżał rozſyłáiąc
16:
Szpiegi/ á ze wſzyſtkich ſtrón ięzyká doſtáiąc.
17:
Potymeś woyſko ruſzył/ y vſzedł dwie mili
18:
Do Dubná: támże przedśię dwu więźniu ſtáwili
19:
Litewſcy Tátárowie: y Kozacy śmieli
20:
Z Toropieckiémi ſtrzelcy ná tenże dźień mieli
21:
Potrzebę nie beze krwie: ćiſz plác otrzymáli/
22:
Y z téy liczby niemáło więźniów náwiązáli.
23:
Szmáiłá téż przypomnię/ który Tátárzyná
24:
Sześniaká/ y drugiégo boiárſkiégo ſyná
25:
Támże przywiódł do ćiebie: przy tym ſtánowiſku/
26:
Na brzegu prędkiéy Dźwiny Cérkieẃ byłá bliſku
27:
Witułtowych rąk pámięć: w gáiu záś ſoſnowym
28:
Zdróy możny bije/ który tákże Witułtowym
29:
Kluczem po dźiś dźień zową: z tego tám noclegu
30:
Wypráwiłeś/ Hetmánie/ dwu świádomych ſzpiegu/
31:
Iednego do Toropcá: drugiégo gdźie czáty
32:
Moſkiewſkié przełożony rządźił Nozdrowáty. | B iij | A ſameś |
strona: B3v
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
A ſameś ku Toropcu poſzedł z ludem ſwoim:
2:
Wieczór w Zaborzu konie w Sczybutym napoiu.
3:
Drugiégo dnia w Libráćiéch: ztąd iedno dwie mili
4:
Do Toropcá/ gdźie twoi ludźie popalili
5:
Zbożá wkoło wſzélákié: y ták cżyniąc ſzkody
6:
Wielkié/ niezmierné/ przyſzły do Sieieżéy wody.
7:
Potym do Kunáſzówki: więc gdźie miedzy dwomá
8:
Swiętéy Preczyſtéy Cérkieẃ świéći ſye rzékomá/
9:
Kumeią/ á Sieieżą: Ztądeś pod Chełm ćiągnął/
10:
Y támeś ſwé woienné namioty rozćiągnał
11:
Tákże miedzy rzékámi: Kumeiá z téy ſtrony/
12:
Z drugiéy Lowoći płynął ſtrumień niewśćiągniony.
13:
Nád tąż Lowoćią woyſko kilká dni ćiągnęło/
14:
Y dopiéro w Kolomnéy z tobą odpoczęło.
15:
W dródze z Ruſſy Diaká ná imię Putilá
16:
Czułych Kozaków prędka ręká záłápiłá.
17:
Potym cztéry ſtá koni pód ſtárą ćiągnęło
18:
Ruſſę/ áby wiádomość o ludźiéch tám wzięło/
19:
Ci piętnaśćie ſet koni Moſkwy poráźili/
20:
Y Woiewodę tégoż woyſká záczápili
21:
Kniáźiá Obolinſkiégo. Ruſzywſzy ſye z Koło=
-1:
mnéy położyłeś woyſko/ Sotów zową śioło/
23:
Cérkieẃ świętéy Piątnice támże. Ale drogę
-1:
Piſząc twoię/ áni ia Czérniſzowa mogę/
25:
Ani Cerkẃie świętégo przepomniec Mikuły
26:
W Ramiſzowie: wobu był mieyſcu twóy lud czuły.
27:
Pod Ruſſą ſłudzy twoi Moſkwę pogromili
28:
Y więźniów do namiotu twego náwodźili.
29:
Ztámtąd idąc ſtáwiłeś woyſko w Orzechowie/
30:
Więc w Vſkiéy nád Dźizą: á potym w Dukowie/
31:
Gdźie twoiá ſtraż poboczna tobie ſwoie dáry
32:
Oddawáłá/ przygnané w czymborze Tátáry. | Názáiutrz |
strona: B4
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
Názáiutrz Ilemiená rzeká ćię witałá/
2:
A tá y wśi támeſznéy imię ſwoie dáłá.
3:
Tu ſye żołniérze twoi do koſzá wróćili/
4:
Którzy pod woyſko Tatar Moſkiewſkich chodźili.
5:
Leżałeś w Micháyłowie potym kędy byłá
6:
Archaniołá świętégo Cérkieẃ Micháiłá.
7:
Nie minąłeś Záklinia/ áni Káráſzéwic:
8:
Proczyſta tám ieſt we czći/ kwiát chwálebnych dźiewić.
9:
Porchowá nie zámilczę/ gdźieś téż niepróznował/
10:
Aleś ná dźielnych koniech pod zamkiem hárcował.
11:
Wabiąc/ ktobykolwiek śmiał/ á vfał ſwéy śile/
12:
Aby z wámi rycérſkiéy vżył krotochwile.
13:
Ztámtąd ſzedłeś ná Krzeſzów / á potym z Krzeſzowá
14:
Ná świętégo Mikułę: oſtátniś od Pſkowá
15:
W mili tylko noclég miał/ gdźie Czerechá bliſko
16:
Podchadzáiąc lizáłá twoie ſtánowiſko.
17:
Názáiutrz kiedy ſłóńce z morzá wychadzáło/
18:
Twoie woyſko z okopu ſwego ſye ruſzáło/
19:
Przećiwko tobie wſzyſcy ó zacny Hetmánie/
20:
Wyiechali żołniérze/ y wſzyſcy dworzánie/
21:
Wſzyſcy Senatorowie: y on twoy łáſkáwy
22:
Oćiec z niémi/ z poſtępku káżdégo Pan práwy.
23:
Ci wſzyſcy z tobą w obóz poſpołu wiacháli/
24:
Y Królowi wielkiému czołem vderzáli.
25:
Szczęſliwy/ który ſłuchał twoiéy wdźięcznéy mowy/
26:
Gdyś tám ſwoie poſługi ozdobnémi ſłowy/
27:
Y wſzyſtkiégo rycerſtwaprzypominał cnoty/
28:
Y dźiélność oſobliwą/ y chęć káżdéy roty.
29:
Ieſlibyś więc/ ó Krolu/ mnie wiáry nie dawał/
30:
Tychże (powiáda) pytay: zátymeś oddawał
31:
Więźnie twarzy ſurowych/ vrodźiwé chłopy
32:
Pierśiſté: iákobyś też pátrzał ná Cyklopy. | Nuż |
strona: B4v
| Iézdá do Moſkwy. |
1:
☞ Nuż też y ty potomku cnégo RADZIWILA
2:
Gdyż ćię wiem niepodleyſza mátká vrodźiłá
3:
O Iánuſzu Zoſtroſkich Kśiążąt dawno zacnych/
4:
Skąd bywáli Hetmáni onych boiów znácznych.
5:
Bierz z oycá ſwégo przykład który też té wzory
6:
Z oycá ſwego wybiérał idąc iego tory.
7:
Abyś więc ták nietylko w bogáctwiéch we złoćie
8:
Albo w ſzérokich włośćiach/ ále też y w cnoćie/
9:
Y w ſpráwách ſławnych ſwoich przodkow też dźiedźiczył/
10:
A ród nieprzerwánémi ſtopniámi byś liczył.
11:
Koniec.
12:
W Krákowie w Drukárni Lázárzowéy.
13:
Roku Páńſkiégo/ 1583.
14:
Cum Gratia & Priuilegio S. R. M.