![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.jpg){kind=logo}
strona: kt a
1:
Przepowie=
2:
dzenie przygod z Biegow
3:
Niebiéſkich od Roku látoſiego/
4:
kthorego piſzą od Národzenia
5:
Páńſkiego 1564. áż do dwu=
6:
dźieſtu lat: wźięte z Złączeniá
7:
wielkiego Płánetow zwierſch=
8:
nich/ y z záćmienia Słońcá/
9:
ktore przez ty látá będą.
10:
Przez Cypryaná Leowicyuſá Máthe=
11:
matyká/ Láćinſkim ięzykiem oz=
12:
náymione:
13:
A teraz przez Stánisłáwá z Ráwy Náuk
14:
wyzwolonych Miſtrzá/ ná żądánie niekto=
15:
rych ludźi/ z Láćinſkiego ięzyká ná Polſki pil
16:
nie przełożone/ y ná wielu mieyſcách
17:
przymnożone.
18:
¶ Záćmienia Słoneczne. | Anno | Anno | Anno | Anno |
| 1563. | 1567. | 1574. | 1582. |
| grafika | grafika | grafika | grafika |
19:
CVM GRATIA ET PRIVILEGIO.
strona: av
1:
Przedmowá
2:
Przekłádáczá do Czy=
3:
telniká.
4:
G
DY o káżdey ná=
5:
uce/ częſtokroć wſzczy
6:
náią ſye wielkie omo=
7:
wy y potwarzy/ ktorym ludźie
8:
niektorzy niedoſtáteczney mą=
9:
droſci będąc/ ſzczerą prawdę/
10:
álbo oſzpećic/ álbo zágubić vśi=
11:
łuią/ á nawięcey tą náuką/ ktora
12:
vczy o Biegách Niebieſkich y o
13:
ich ſkutkách/
tę potwarz nád in=
14:
ſze záwſze ćierpi. kthorzy ludźie
15:
tym omawiánim/ práwie wy=
16:
rażáią przyczinę nienawiſci ſwo
17:
iey: áby wedle myśli ſwoiey ná | świećie |
strona: a2
1:
świećie żijąc/ wybijáli ták sſwe
2:
go iáko y z ludźi inſzych vmyſłu/
3:
prawdźiwe opátrzánie y rzą=
4:
dzenie Boże/ wſzytkich rzeczy
5:
ná świećie:
kthorego rządzenia
6:
Bożego naiáſnieyſze świádec=
7:
twá/ w tey náuce o Biegách nie
8:
bieſkich/ zámykáią ſie. Abowiem
9:
ſámá iednoſtáynoſc Biegow nie
10:
bieſkich/ ieſt nieomylnym dowo
11:
dem/ że ono ozdobne y ſubtylne
12:
budowánie/ ieſt ſpráwione we=
13:
dle myſli Bożey/ przez ktore iá=
14:
ko naſubtelnieyſzy rządźcá/
w=
15:
ſzytki rzeczy ná świećie záwſze
16:
ſpráwuie/ y do końcá świáthá
17:
ſpráwowáć będźie/ iáko przez
18:
naſubtylnieyſze naczynie ſwoie.
19:
A przeto tey ich zawiſney á nie=
20:
zmierney potwarzy/ vmyſliłem | a ij | ná ten |
strona: a2v
1:
ná ten czás krotko zábieżeć.
Tę
2:
náukę/ ktora vczy o ſkutkách bie
3:
gow Niebieſkich/ dwoiákim ią
4:
ſpoſobem przećiwnicy iey gánią.
5:
Naprzod zmyſláiąc ią być nicze
6:
mną y fáłſzywą náuką: pothym
7:
obłędliwą/ y Krzeſcijáńſkiemu
8:
człowiekowi nieprzizwoitą: po=
9:
rządkiem tedy ná tho potwar=
10:
ſtwo krotko odpowiem.
11:
Pierwſza gáńbá tey náuki ieſt
12:
Mędrcow/
ktorzy ſye obieráią
13:
koło przyrodzoney właſnoſci rze
14:
czy kożdey/ ktorzy przą/ żeby tá
15:
náuká/ niemiáłá po ſobie przy=
16:
czyn pewnych przyrodzonych.
17:
Ale lepiey by im ARyſtoteleſá
18:
Mędrcá naczelnieyſzego/ o w=
19:
ſzyſtkich rzeczách przyrodzeniu
20:
mądrze vczącego/ ſłucháć:
niżeli
21:
nie vmieiętnych y vpornych lu=| dźi głu= |
strona: a3
1:
dźi głupiego mnimánia. Bo Ary
2:
ſtoteles w pierwſzych Kſięgách
3:
ſwoich/ ktore nápiſał o Rzeczách
4:
rodzących ſie ná powietrzu/ bár
5:
zo mądrze dowodźi: że zá pew=
6:
ne Biegi niebieſkie ſpráwuią tu
7:
ná świećie rzeczy wſzytkie/
ty=
8:
mi ſłowy mowiąc: Być przez te=
9:
go niemoże/ áby wſzytkie rzeczy
10:
ná świećie nie były ſpráwowá=
11:
ne Biegi niebieſkimi. Czego ie=
12:
ſzcze możem thym ſpoſobem do=
13:
wieſc: Ieſli wierzimi/ iż ná świe
14:
ćie nie máſz namnieyſzey rzeczy
15:
ktoraby niemiáłá ſwey właſney
16:
mocy:
czemuſz też tego rozumieć
17:
niemamy o gwiazdách niebie=
18:
ſkich/ ktore inſze wſzytkie rzeczy
19:
ſwieckie/ ſzlicznoſcią/ ſubtelno=
20:
ſcią/ iáſnoſcią/ y trwáłoſcią bár=
21:
zo przechodzą? wierzymy rzecz | a iij | być pra= |
strona: a3v
1:
być prawdźiwą/ że okręthy ná
2:
morzu bárzo wielkie/ ktorych że=
3:
glarze dla wielkiey nawáłnoſci/
4:
obyczáiem żadnym záſtánowić
5:
niemogą/ á rybká iedná morſka
6:
gdy ſye do okrętu przypije/ ſtać
7:
muſzą: á o Niebieſkich rzeczách
8:
nic thákowego wierzyć nie ma=
9:
my/ ále ieſzcze s tych rzeczy kto=
10:
re nam kiedy ludźie mądrzy ná
11:
świát przyſc powiádáli y po=
12:
wiádáią/ mamy gánić/ gárdźić/
13:
ná ſtronę odrzucáć/
y náśmie=
14:
wáć ſye iákoby z rzeczy niepra=
15:
wdźiwych? Ażaż kiedy wielkie
16:
Złączenie Płánetow zwierſch=
17:
nich/ álbo záćmienie ták Słoń=
18:
cá/ iako y Mieſiącá/ álbo Ko=
19:
met ná powietrzu widzenie by=
20:
ło/ przez iákiey wielkiey nędze
21:
ludzkiey ná świećie?
Weyźrzy=
| my iedno |
strona: a4
1:
my iedno w Kronikę ták Polſką
2:
iáko y Czeſką/ naydźiemy domo
3:
we przykłády/ kthore potwier=
4:
dzáią tę náukę o Biegach Nie=
5:
bieſkich być nieomylną. Obácz
6:
iedno proſzę cię/ (á Páná Bogá
7:
o odmiánę proś) co ſye było sſtá
8:
ło ták ſto y dwádźieſciá lat/
gdy
9:
piſano od Národzenia Bożego
10:
1444. ktorego roku było wiel=
11:
kie złączenie/ tichże zwierſchnich
12:
Płánetow/ y w tymże známie=
13:
niu Niebieſkim/ w ktorym y te=
14:
raz niedawno było/ gdy Włá=
15:
dyſław Krol Polſki y Węgier=
16:
ſki/ był poráżon od Turká: thu=
17:
dźież theż ták ośḿdźieſiąt lat y
18:
ſześć/
gdy piſano od Národze=
19:
nia BOżego 1478. záćmienie
20:
ſłoneczne było ſtráſzliwe/ po kto
21:
rym richło Moſkiewſkie Kſiążę | Nowo= |
strona: a4v
1:
Nowogrod Miáſto zacne wźię
2:
ło. Ażaż też nie tákowe záćmie=
3:
nie Słońcá było/ ták ſiedḿdźie=
4:
ſiąt lat y trzy/ iáko y ták rok/
po
5:
ktorym wnet práwie wſzyſtká
6:
Koroná Polſka poczułá/ wiel=
7:
kie odeſcie bydłá. A Komety
8:
yzali kiedy nieprzynośiły wiele
9:
złego Polſzce/ czytay Kronikę
10:
o rzeczách ktore ſye dźiały thák
11:
ſześćdźieſiąt lat y czterzy/ gdy
12:
Polſká byłá przeſtráſzoná/ y ná
13:
poły ſpuſtoſzoná od Tátárow/
á
14:
to ſye dźiało wnet po vkazániu
15:
Komethy ſtráſzliwey. Przy=
16:
pátrzayże ſye też tu pilno/ proſzę
17:
ćię/ onym cudom ná powietrzu
18:
widźiánym poſcie roku látoſie=
19:
go: á ieſli im wiári dáć niechceſz/
20:
ſłuchayże świádectwá y pew=
21:
ney powieſci (o cudách tym po=| dobnych) |
strona: b
1:
dobnych)
onego známienithego
2:
Krolá Polſkiego/ dobrey pámię
3:
ći Zygmuntá: ktory ták trzydźie
4:
ſci y dźiewięć lat widźiał ná po=
5:
wietrzu ſzeſcioro Słońcá/ mie=
6:
dzy ktorymi to ktore było ku Za
7:
chodowi práwie czarne było/
8:
ktore cudo/ znáczyło wielkie ob=
9:
ćiążenie Krolá Fráncuſkiego.
10:
Wtora potym háńbá tey ná=
11:
uki o Biegách Niebieſkich ieſth
12:
Theologow/
kthorzy zwykli ią
13:
gánić więcey s thąd co od dru=
14:
gich niemądrich ſłyſzą/ niżeli we
15:
dle dobrego mnimánia y rozu=
16:
mienia: y przywodzą ná świá=
17:
dectwo piſmo święte/ s Proro=
18:
ctwá Ieremiaſzowego wźięte/
19:
kthory powiáda w dźieſiątym
20:
rozdźieleniu Proroctwá ſwe=
21:
go: Nielękayćie ſye známion nie | b | bieſkich. |
strona: bv
1:
bieſkich.
y mnimáią żeby ták kro
2:
tkiemi ſłowy mogli dowieść/ á=
3:
by gwiazdy żadney mocy nie=
4:
miáły/ áni w ſpráwowániu thu
5:
ná ſwiećie rzeczy/ áni w znácze=
6:
niu. Ieſliby to Prorok święty
7:
przez te ſłowá rozumiał: tedyby
8:
godno było/ ábyſmy iemu w tey
9:
mierze wiárę dáli: ále rzecz ieſt
10:
iáwna/ że Prorok inſzą rzecz ro=
11:
zumiał ſwemi ſłowy:
ábowiem
12:
niepowiáda żeby gwiazdy nie=
13:
bieſkie niebyły znákámi/ ále iá=
14:
ſnie ie zowie być známiony: cze=
15:
goby záiſte nieczynił/ by był zá
16:
pewne niewiedźiał/ że gwiazdy
17:
niebieſkie ſą oznáymienim wie=
18:
la rzeczy ná świecie. A iż Iere=
19:
miaſz powiáda żebyſmy niebali
20:
známion niebieſkich:
nieináczey
21:
to rozumieć mamy/ iedno iáko | ſłowá |
strona: b2
1:
ſłowá náſzego Zbáwićielá rozu=
2:
miemy/ ktory nam raczył powie
3:
dźiec thymi ſłowy: Nieboyćie
4:
tych ktorzy ćiáło zábijáią/ á du=
5:
ſze zábić niemogą. Tymi ſłowy
6:
Pan Kryſtus niepowiáda/ áby
7:
niebyło ludźi żadnych/ ktorzyby
8:
mogli álbo chćieli zábijáć:
ále to
9:
raczył ſwymi ſłowy zámknąć:
10:
Aczkolwiękći ieſt doſyć ludźi/
11:
kthorzyby was nietylko chćieli
12:
ále y mogli zábić/ ktorych ſie wy
13:
niemaćie lękáć/ ále owſzem prze=
14:
ſládowánie ich ſtale prymowáć/
15:
y śmierć ćierpliwoſcią ſwą zwy
16:
ćiężáć: gdyż ich okrućieńſtwo/
17:
nie może wam przeſzkodźić ku
18:
przyſciu do chwały niebieſkiey.
19:
Tákże też ſłowá Prorockie má=
20:
ią być rozumiáne/ Nieboyćie ſie
21:
známion niebieſkich. Nierozu=| b ij | miałći |
strona: b2v
1:
miałći tu Ieremiaſz/ żeby gwia=
2:
zdy niebieſkie známiony nieby=
3:
ły/ álbo czego pewnego nie zná=
4:
czyły/ ále tho rozumiał: Aczkol=
5:
wiek gwiazdy niebieſkie/
wiela
6:
rzeczy ná świát przichodzących
7:
pewnymi y nieomylnymi zná=
8:
kámi ſą/ ktorych rzeczy my ſwo=
9:
im dowćipem vſtrzedz ſye nie=
10:
możemy: á wſzákoż niemamy ſie
11:
ich bać/ áni zá Bogá chwalić: ále
12:
ich znáczenia/ choćia złe choćia
13:
dobre/ z wielką ſtałoſcią przyy=
14:
mowáć mamy.
Tá tedy náuká
15:
nieieſtći nikczemna/ ále człowie=
16:
kowi Krześćijáńſkiemu bárzo
17:
przyzwoita: ponieważ káżdego
18:
cżłowieká Krześćijáńſkiego/ ták
19:
w rzeczách ſzczeſliwych iáko y
20:
niefortunnych/ ſtąłoſci náucza.
21:
Tą ktorzy gárdzą tego mnimá=| nia ſą/ |
strona: b3
1:
nia ſą/ ktorego inſze bydlętá/
kto
2:
rzy tylko o rzeczy ćieleſne ſye ſtá
3:
ráią/ porzućiwſzy práwie o tych
4:
rzeczách náuki/ ktore wſzechmo=
5:
cność y nieſkończoną mądrość
6:
Bożą okázuią/ y nas żebyſmy ná
7:
vłomność ſwoię pámiętáli/ vpo
8:
mináią. A przeto namilſzy Czy=
9:
telniku/ niechćiey gárdźić thym
10:
vpominánim gwiazd nyebye=
11:
ſkich/
ále ſpilnoſcią czitáiąc bierz
12:
ſobie w rozum/ á pámiętay iże=
13:
byś ſye ich nielękał/ ále tym ſtal=
14:
ſzym w Wierze był/ á ku Pánu
15:
Bogu ſie náwroćił: potym iego
16:
naświętſzey miłośći proſił/ żeby
17:
raczył tho/ co złego vkázuie
18:
ná ſwiát przyść/ odmienić:
19:
ieſli ieſt iego wola na=
20:
świętſza. | b iij | Práktyká |
strona: b3v
1:
Práktyká o dźiśieyſzym
2:
Wieku.
3:
Z
Aś náſtáią Prorocy:
4:
náſzy nic niedbáią:
5:
Spiemy iák o pół nocy.
6:
niechayże tám báią.
7:
Będźie ná polu ſucho:
8:
zboża nam pomorzy.
9:
Nieſłyſzę ná to vcho:
10:
co ten tám goworzy?
11:
Powodź domy zábierze:
12:
z bydłem potoniemy.
13:
A ia temu nie wierzę:
14:
cáło zoſtániemy.
15:
Przydą drogośći/ głody/
16:
morowe powietrze.
17:
Prośmy gośći ná gody:
18:
nálewayże Pietrze.
19:
Pośiecże nam miecz Pány.
20:
á wſzák nic nie bładzą. | Zmienią |
strona: b4
1:
Zmienią ſye náſze ſtany.
2:
dobrze ſye ták rządzą.
3:
Lepiey iść podle płotá.
4:
widzę gdźie mam chodźić.
5:
Ach/ to wielka ślepotá.
6:
nie trzebá mię wodźić.
7:
Co Kryſtus wziáwiał daw=
:
(no/
8:
dźiś iego poſłowie.
9:
Dayże pokoy/ wſzák iáwno.
10:
ó mili oſłowie.
11:
W Ieruzálem wołano:
12:
ſtráſzne były cudá:
13:
Iáko y tu/ niedbano.
14:
co márzy obłudá?
15:
Cypryan ſye ozywa:
16:
Ráwan mu poświadſza:
17:
Tłuſty Nábal vżywa:
18:
cudza żoná głádſza.
19:
Lwowie ná nas rykáią:
20:
Ielenie nas bodą:
21:
Wilcy ſye przymykáią.
22:
my dawną ſwiebodą.
strona: b4v
1:
Iuż y orzech głos dáie:
2:
iuż y trzćiná brząka:
3:
Przedſię w Piątek dwie iáie:
4:
á w Niedźielę grzanká.
5:
Bes pochyby giniemy.
6:
wyznawamy ſámi.
7:
Złey toniey nie miniemy.
8:
duſzá zá duſzámi.
9:
Niewiem co ſye to dźieie?
10:
poki ták dumamy?
11:
Sumnienie/ káznodźieie/
12:
piſmo/ zá nic mamy.
13:
Klątwá/ dźiećinſka grozá.
14:
ćiągńmy do obozá
15:
Ażći niebogá kozá
16:
beká pátrząc z wozá.
17:
M. G. Sámbor.
strona: A
1:
Słowne opi=
2:
ſánie złączenia wielkiego
3:
zwierſchnich Plánetow/
4:
y Słońcá záćmienia:
5:
ktore przez dwádźie=
6:
śćiá lat być
7:
máią.
8:
grafika
9:
L
Atá od Náro=
10:
dzenia Páńſkiego
11:
1563. w Nie=
12:
dźielę bliſką przed
13:
S. Ianem Krzćićielem/ o go=
14:
dźinie po południu piątey/
było
15:
záćmienie Słoneczne bárzo ſtrá=| A | ſzliwe/ |
strona: Av
1:
ſzliwe/ w Ráku w známieniu nie
2:
bieſkim/ w ſtopniu tegoż známie
3:
niá oſmym: ku ktoremu też zá=
4:
ćmieniu/ trzey Plánetowie przy
5:
łączyli ſie byli/ iáko Merkurius/
6:
Iowiſz/ y Sáturnus/ ná ktore
7:
złączenie y nieſzczęſliwy Mars
8:
promienie ſwoie wypuſzczał.
9:
Rzecz ieſt záiſte dźiwna/ gdyby
10:
ſie tylko kto przypátrzyć chćiał/
11:
niezwykłemu ſpiknieniu gwiazd
12:
ku przerzeczonemu záćmieniu/
13:
á zwłaſzczá gdyby kto weyrzał
14:
ná mieyſce Sáturnuſá Plánety:
15:
ná ktorym w ten czás był prá=
16:
wie wynieſiony nád inſze wſzyt
17:
ki:
s ktorego thák tráfnego ſpi=
18:
knienia Plánetow/ okrom wąt=
19:
pienia/ okázuie ſye przyść ná
20:
świát iákaś pewna á wielka
21:
nędzá. | Naprzod |
strona: A2
1:
Naprzod tedy/ gdyż to záć=
2:
mienie Słoneczne w wodnym
3:
znamieniu niebieſkim było/ gro=
4:
źi nam dżdżámi gwałtownemi/
5:
ták wielkimi: iżby niektore mie=
6:
ścá/ wielkie á gwałtowne wodi
7:
zábieráć miáły: á drugdźie zbo=
8:
że/ od tegoż dżdżá niewczáſne=
9:
go/ niedoſtáwáć y káźićby ſye
10:
miáły. A iż też przerzeczone zá=
11:
ćmienie ku gwiaźdźie iedney kro
12:
lewſkiey/ práwie w iednym zná
13:
mieniu y ſtopniu/ przylączone
14:
było:
ktora gwiazdá że ieſt ná=
15:
tury Iowiſzá y Marſá/ dla te=
16:
goż przyczyną będźie wielkiey
17:
zápálczywośći/ ktora wielu Kro
18:
lom y Kśiążętom śmierć nagłą/
19:
á drugim wygnánie álbo wię=
20:
źienie przynieſie.
21:
Toż theż dźiwne położenie/ | A ij | przy zá= |
strona: A2v
1:
przy záćmieniu Słońcá/ gwiazd
2:
máiąc przy ſobie zwierſchnie Plá
3:
nety/
poſpołu z záćmienim wſtę=
4:
puiące: okázuie przyść nieiákie=
5:
mu dźiwnemu zámieſzániu/ á to
6:
dla śmierći iednego známienite=
7:
go Páná/ y tudźież dla dopoma=
8:
gánia ſye puśćizny y dźiedźic=
9:
twá bliſkiego/ zoſtáłego po v=
10:
márłey ręce.
11:
Morowe powietrze/ s thák
12:
dźiwnego złączenia gwiazd/
13:
wielce pánowáć będzie: á zwła=
14:
ſzczá że to záćmienie w známie=
15:
niu niebieſkim záráźliwym było
16:
tudźież też dla Sáturnuſá Plá=
17:
nety záráźliwego/ ktory nád in=
18:
ſze/ czáſu záćmienia/ podnieſion
19:
był ku południewi. Rownie tá=
20:
kie záćmienie było ták ſto y czter
21:
dzieśći lat/
gdy od Národzenia
| Páńſkiego |
strona: A3
1:
Páńſkiego piſano 1424. po kto
2:
rym záćmieniu bárzo rychło mo
3:
rowe powietrze w wielu Krá=
4:
inách pánowáło: á nawięcey w
5:
Polſzcze á w Litwie/ ták iż dla
6:
niego Krol Polſki w leśie mie=
7:
ſzkáć muſiał/ w ktorym źwierzá
8:
goniąc/ nogę ſobie był złamał.
9:
Pothym Mars Plánetá ná
10:
pułnocy ná mocnym mieyſcu bę=
11:
dący/ promieniem ſwoim nie=
12:
ſzczeſliwym zárażáiąc mieśce zá
13:
ćmienia/ y inſze Plánety przy
14:
nim będące: nákłoni ludźie ku ro=
15:
zmáitym roſterkom y wielkie=
16:
mu roſtárgnieniu myſli/ porad/
17:
y Wiáry/ tudzież ku potáiem=
18:
nym á zdrádliwym ſchackom/
y
19:
ktemu ku okrutnym Walkam/
20:
przywiedzie niektore zacne Pá=
21:
ny krewne y pográniczne/ ná | A iij | pułnocy |
strona: A3v
1:
pułnocy y ná zachodzie mieſzká=
2:
iące: kthorych okrućieńſtwá/
3:
prac/ y częſtego łupieſtwá/ zno=
4:
śić iuż niemogąc poddáni/ á zw=
5:
łaſzczá Szłáchtá/ ku niepoſłu=
6:
ſzeńſtwu/
roſtyrkom/ y ku ſłoſli=
7:
wemu od Pánow ſwych odſta=
8:
wániu/ będą nákłonieni.
9:
S teyże też gwiazdy Mar=
10:
ſá/ okázuie ſye przyść ná ludzie
11:
niektorych Miaſt ſławnych nie=
12:
doſtátek/ háńbá/ y rzędźićielá
13:
odmiáná.
14:
A iż też przerzeczone záćmie=
15:
nie było ná nazacnieyſzym mie=
16:
ścu Iowiſzá Plánety/ y gwia=
17:
zdá ſámego Iowiſzá byłá ná ten
18:
czás pod iedną gwiazdą nátury
19:
Sáturnuſowey y Márſowey/
20:
y pod ſámym Sáturnuſem: te=
21:
dy Przełożonym Duchownym| okáźuie |
strona: A4
1:
okázuie mieć nietráfne w rze=
2:
czách ich ſzáńcowánie/
ták iż nie=
3:
ktorzy ſnich czego dotychmiaſt
4:
pozwolić niechćieli/ dopuśćić
5:
muſzą. Podobne temu było zá=
6:
ćmienie ſłoneczne/ ták ſto trzy=
7:
dzieśći lat y rok/ po ktorym ry=
8:
chło Wenetowie y Kśiążę Me=
9:
dioláńſkie/ y Florenczycy s Pa=
10:
pieżem walczyli/ od ktorych ták
11:
iuż był śćiśnion/ iż ſye obawał
12:
o zdrowie/ y páńſtwo ſwoie w=
13:
ſzytko.
Tudzież też ná Syno=
14:
dźie BAzileyſkim práwie był
15:
przymuſzon pozwolić Czechom
16:
pożywáć Swiątośći chwáleb=
17:
ney pod obiemá oſobámi.
18:
Oſobliwe opiſánie skut=
19:
kow przerzeczonego záć=
20:
mienia Słonecznego.
strona: A4v
1:
N
Aprzod boię ſye o Krole=
2:
ſtwo Fráncuſkie/
áby nie=
3:
było częſto vtrapione od Bur=
4:
gundijczykow y Angielczykow.
5:
Tákoweć Słońcá záćmienie by
6:
ło/ ták ſto y czterdzieśći lat/ gdy
7:
Károlus Krol Fráncuſki/ przez
8:
Angielczyki y Burgundijczyki
9:
z właſnego Kroleſtwá był wy=
10:
gnan. Thákowe też záćmienie
11:
ſłonecne było ták dziewięćdzie=
12:
ſiąt y pięć lat/
ktore wielką wal=
13:
kę wſzczęło/ miedzy Lodwikiem
14:
Krolem Fráncuſkim/ á Káro=
15:
lem Kſiążęćiem Burgundijſkim.
16:
Podobne też było záćmienie ták
17:
dwádzieśćiá y ośḿ lath: gdy
18:
Fráncuzowie y Burgundijczy=
19:
kowie/ w Ziemi Pikárckiey/
20:
z wielką obudwu ſtron poraſzką/
21:
bitwę ſtoczyli. | Powto= |
strona: B
1:
Po wtore obáwiáć ſye trze=
2:
bá/ áby Duńſcy ludzie s Szwab
3:
ſkiemi iákiego wielkiego zátár=
4:
gnienia nie mieli: bo tákowe zá=
5:
tárgnienie miedzy ſobą mieli/
6:
gdy theż rowne temu záćmie=
7:
nie było/ thák ſto y czterdzieśći
:
(lat.
8:
Po trzećie trzebá ſie bać/
9:
áby ſye ſtan Czeſkiego Krole=
10:
ſtwá nieodmienił y wielce zá=
11:
mieſzkał:
bo częſtokroć to Krole=
12:
ſtwo iákim nieſzcześćim bywa
13:
przegábano/ gdy záćmienie ſło=
14:
neczne bywa w Ráku známie=
15:
niu niebieſkim. Ktorego nieſzcze
16:
śćia tá podobno przyczyná ieſt/
17:
że záćmienie ſłoneczne w Ráku
18:
známieniu Niebieſkim będące/
19:
práwie przećiwko Iednoroſcze
20:
wi známieniu niebieſkiev bywa/
21:
pod ktorym Czeſką Ziemię Kro | B | leſtwem |
strona: Bv
1:
leſtwem zwáć poczęto. Kthora
2:
rzecz kilká przykłády może być
3:
potwierdzoná. Abowiem thák
4:
ſto y czterdzieśći lat było záć=
5:
mienie Słoneczne w Ráku/ po
6:
ktorym rychło niektore Kśiążę=
7:
tá Niemieckie/ Czeſką Ziemię ze
8:
trzech ſtron náiácháli.
9:
Potym ták ſto trzydzieśći lat
10:
y rok/ gdi też było záćmienie ſło
11:
neczne w Ráku niebieſkim zná=
12:
mieniu/ w ktorym y Iowiſz Plá
13:
netá czáſu záćmienia był/ ták iá=
14:
ko y teraz: po ktorym záćmieniu
15:
wnet byłá w Czechách wielka
16:
pokráká/ gdy dla Wiáry vpá=
17:
dłá byłá kárność poſpolita/ nie=
18:
máiąc Krolá nád ſobą/ ſámi ſye
19:
sſobą wádźili.
Potym ták dzie=
20:
więćdzieſiąt lat y pięć záćmienie
21:
ſłoneczne było w Ráku známie=| niu nie= |
strona: B2
1:
niu niebieſkim/ po ktorym nie=
2:
długo odięto im było Moraw=
3:
ſką/ Sląſką/ y Luzytáńſką zie=
4:
mię. Ná oſtátek záćmienie Sło
5:
neczne było w przerzeczonym
6:
známieniu niebieſkim/
ták dwá=
7:
dźieśćiá lat y ośḿ/po ktorym ry
8:
chło/ bárzo wiele Czechow w
9:
Węgierſkiey Ziemi/ przez Tur=
10:
ká poráżono y poimano/ á tho
11:
przez zdrádę iednego.
12:
Po czwarte obáwiáć ſie trze=
13:
bá/ áby Rákuſka Ziemiá y inſze
14:
ku niey náleżáiące/ Tureckich
15:
náiázdow y łupieſtwá nie poczu
16:
łá.
Bo ſie im toż było przydáło
17:
ták dziewięćdzieſiąt lat y czte=
18:
rzy/ gdy podobne temu záćmie=
19:
nie ſłoneczne było.
20:
Po piąte/ iákoś ſie trzebá o=
21:
báwiáć áby Polſká y kráiny ku| B ij | niey |
strona: B2v
1:
niey náleżáiące/
á nawięcey Pru
2:
ſka Ziemiá/ Páná nieodmieniły/
3:
álbo iákiey poraſzki y nieſzcze=
4:
śćia wielkiego/ ná ſie niemieli:
5:
częśćią od poſtronnych ludźi/
6:
częśćią też domowymi roſtyr=
7:
kámi poruſzoná/ ábowiem Pru=
8:
ſkiey Ziemi pánuie Rák známię
9:
niebieſkie.
10:
Nád tho/ Plánet położenie
11:
przy przerzeczonym záćmieniu
12:
w známieniu niebieſkim podo=
13:
bnym náturze niewieśćiey/ y w
14:
ſtronie niebá známieniu przerze
15:
czonemu podobney/ znáczy ná=
16:
pſowánie zacnych Kroleſtw/ y
17:
ześćie s thego świátá zacnym
18:
paniam/
á zwłaſzczá tym ktorzy
19:
ſą/ pod tym niebieſkim známie=
20:
niem/ iáko ieſt Pruſka Ziemiá y
21:
inſzych niemáło: álbo ktoreby ſie | národźiły |
strona: B3
1:
národźiły pod thym niebieſkim
2:
známionem. A krotko powiá=
3:
dáiąc przerzeczone záćmienie/
4:
okázuie ná ludzie przyść wiel=
5:
kim odmiánam/ nędzam/
rozmá
6:
itym śmierćiam/ bitwam/ łotro
7:
ſtwom/ y wzburzeniu wielum
8:
kráin/ á to wſzytko dla rozlicz=
9:
nych grzechow ludzkich. A te
10:
wſzytkie przerzeczone rzeczy/
11:
poczęły ſye dźiać od począthku
12:
Wioſny/ Látá od Národzenia
13:
Páńſkiego 1564. áż do począ=
14:
tku Ieśieni Roku od Národze=
15:
nia Páńſkiego 1566.
A niewa
16:
żyłbym ći ſie ſnadź ták wielkich
17:
y hániebnych nądz/ ſámego záć=
18:
mienia ſłonecznego powiádáć/
19:
by mię ktemu nieporuſzáło nie=
20:
dawne złączenie dwu Płáneth
21:
zwierſchnich/ ktore złączenie/ | B iij | moc |
strona: B3v
1:
moc ſwoię ku záćmieniu ſłońcá
2:
przyłączy:
s ktorego przyłącze=
3:
nia iedná złość drugiey przym=
4:
noży. Aczkolwiekći ono wielkie
5:
złączenie Plánetow zwierſch=
6:
nich poczęło ſie Roku od Náro=
7:
dzenia Páńſkiego 1563. dniá
8:
dwudzieſtego y piątego Mieśią
9:
cá Sierpniá: á wſzákoż doſkonál
10:
ſzy ſkutek ſwoy okázowáć pocz=
11:
nie Roku ninieyſzego/ tho ieſt
12:
1564.
Abowiem tegoż roku
13:
przerzeczoni Plánetowie przez
14:
czás niemáły/ bárzo bliſko ſiebie
15:
byli/ w tymże známieniu niebie=
16:
ſkim/ w ktorym ſie przed thym
17:
złączyli byli. A co więtſzego/ ku
18:
końcowi Mieſiącá Czerwcá/ y
19:
ná początku Lipcá látoſiego ro=
20:
ku
zeſzli ſie málem nie wſzythcy
21:
Plánetowie w iedno známię nie | bieſkie |
strona: B4
1:
bieſkie Lwá/ ktore známię z in=
2:
ſzych dwánaſcie ieſt nazacniey=
3:
ſze/ nád ktore żadne inſze známię
4:
niebieſkie ták łſnącymi gwiaz=
5:
dámi/ nie ieſt ozdobione:
dla te=
6:
goż też Aſtrologowie to známię
7:
w Słońcu przywłaſzczáią/ y
8:
rzeczom inſzym nie ieſt przeło=
9:
żone/ iedno známienitym ludziō
10:
y rzeczam/ iáko Krolom/ Kſią=
11:
żętom/ y wſzelkim rządźićielom
12:
Rzeczypoſpolitey. O Krolo=
13:
wie y Kſiążętá ſtanu obudwu/
14:
Páná Bogá prośćie/
á iego ſye
15:
naświętſzey miłośći vkorzćie/ y
16:
żywothá wáſzego poprawćie:
17:
nád wámić wielkie nędze/ nie=
18:
doſtátki/ vciſki/ wygniánia/
19:
więźienia/ práwie wiſáią: á to
20:
wſzytko dla roſtárgnioney Wiá
21:
ry/ y dla wzgárdy ſłowá Boże=| go/ y |
strona: B4v
1:
go/
y gnuśnego wáſzego rządze
2:
nia: dla tychći y inſzych niezliczo
3:
nych złośći/ Pan Bog was ćię=
4:
ſzko káráć będzie. A nie vſpoko=
5:
iąć ſie miedzy wámi wſzczętę ro
6:
ſtyrki/ powinowáctwem álbo
7:
iákim temu podobnym ſpoſobem
8:
pokoiu/ iáko do tychmiaſt było:
9:
ále gdy ſie będzie miáło ku poko=
10:
iowi/ wnet odnowią ſie y prá=
11:
wie ná kſtałt ran niedobrze zá=
12:
goionych/
otworzą ſie walki y
13:
nienawiśći/ á to z nowych przy=
14:
czyn/ iáko z niećierpliwośći/ z
15:
wielkiey żądze ku pomśćie/ z hár
16:
dośći/ z łákomſtwá/ y tudzież z
17:
chytrych á obłudnych porad: kto
18:
re rzeczy wiele Krolom ná ko=
19:
niec niedobry przydą/ y wiele
20:
ich s páńſtwá złupionych y wy=
21:
gnanych będzie.
Ia záiſte nie
| mogę |
strona: C
1:
mogę náleść/ práwie od ośmi
2:
ſet lat/ tákowego wielkiego złą=
3:
czenia zwierſchnich Plánet w
4:
známieniu niebieſkim Lwie/ áni
5:
mogą baczyć/ żeby tákową miá=
6:
łá być/ przez thák długi czás.
7:
Czáſu Wielkiego Károlá Ceſá=
8:
rzá zacnego/ beło temu podobne
9:
złączenie Plánetow zwierſch=
10:
nich/
w oſtátniey częśći Ráká
11:
známieniá niebieſkiego/ y ná po=
12:
czątku Lwá: y tráfiło ſye to złą=
13:
czenie práwie ná początku Ce=
14:
ſárſtwá iego/ gdy on po oycu
15:
ſwoim Pipiniuśie otrzymał Ce=
16:
ſárſtwo/ á themu iuż wyſzło
17:
śiedḿ ſet lat dźiewięćdźieśiąt y
18:
pięć.
Iáko tedy tám ná ten czás
19:
wielka odmiáná Ceſárſtwá by=
20:
łá: ták też y teraz znáczna w rze
21:
czách odmiáná przydźie/ nowe| C | Práwá |
strona: Cv
1:
Práwá y Sądy będą poſtáno=
2:
wione. Y iáko tám Kroleſtwo
3:
Rzymſkie dźielić y thárgáć ſye
4:
poczęło:
ták y teraz obáwiáć ſye
5:
trzebá rozerwánia Ceſárſtwá/
6:
dla rozmáitych Wiar y roſter=
7:
kow miedzy Krolmi: s ktorych
8:
iedni tego drudzy owego zá Ce
9:
ſárzá obráć chćieć będą. Y iáko
10:
po onym wielkim złączeniu Plá=
11:
netow zá Ceſárzá Károlá/ wiel
12:
kie y rozmáite Walki beły we
13:
Fráncuſkiey Ziemi/
Włoſkiey/
14:
Hiſpáńſkiey/ Sáſkiey/ y w nie=
15:
ktorych inſzych Kráinách Nie=
16:
mieckich: (á to dla żądzey wiel=
17:
kiey pánowánia/ y dla pożytku
18:
właſnego/ y wzgárdy nawięt=
19:
ſzego przełożeńſtwá/ y thudźież
20:
dla roſtárgnienia Wiáry.) ták=
21:
ći theż zá tym złączenim Pláne=| tow przy= |
strona: C2
1:
tow przydźie kilká hániebnych
2:
á okrutnych woien/
á ſnadź w
3:
thychże źiemiách/ y dla podob=
4:
nych/ przerzeczonym/ przyczyn:
5:
s ktorych walk przydźie nieſpo=
6:
dźiewáne przenieśienie KRo=
7:
leſtw y Pańſtw/ do rąk y do=
8:
mow obcych/ ták iż gdzie przed
9:
tym dwá álbo trzey panowáli/
10:
tám ono imienie ieden tylko ſo=
11:
bie przywłaſzczy.
A iáko czáſu
12:
onego wielkiego złączenia Plá=
13:
netow zwierſchnich/ Pan Bog
14:
práwie wzbudźił onego známie=
15:
nitego Páná Wielkiego Káro=
16:
lá Ceſárzá Krześćijáńſkiego/
17:
ktory tákich nieprzeſpiecznych y
18:
przewrotnych czáſow/ ná Ce=
19:
ſárſtwie będąc/ vczćiwą náuką
20:
Praw/
y tudźież ſtolec Kośćio=
21:
łá Rzymſkiego/ w cále zácho=| C ij | wał: |
strona: C2v
1:
wał: tákżeć y teraz zá tego złą=
2:
czenia ninie przeſzłego/ okrom
3:
wątpienia/ Pan Bog Wſzech=
4:
mogący iákiego mocnego Kro=
5:
lá y vmyſłu ſtałego y zmyślne=
6:
go/ iuż vſtawáiącey Europie/
7:
dáć raczy:
kthoryby zámieſzáne
8:
Kroleſtwá ku porządkowi do=
9:
bremu przywiodł/ y náukę vpá=
10:
dłą znowu nápráwił: Kośćioł
11:
Krześćijáńſki Powſzechny/ od
12:
kácerſtwá wybáwił/ potćiwych
13:
ſpraw y náuk dobrych pilność
14:
wzbudźił. A iż w rok po thym
15:
złączeniu wielkim Plánetow by
16:
ło ześćie máło niewſzytkich Plá
17:
netow w iedno známię niebie=
18:
ſkie
ná końcu Mieśiącá Czerw=
19:
cá/ á ná początku Lipcá: thedy
20:
ieſt rzecz podobna/ że ſye vkaże
21:
ná powietrzu bárzo ſtráſzliwa | Kometá. |
strona: C3
1:
Kometá. Abowiem częſtokroć
2:
ześćie Plánetow w známieniu
3:
niebieſkim ogniſtym Kometom
4:
być znáczyło. Tákieć ześćie by=
5:
ło Płánetow we Lwie známie=
6:
niu niebieſkim ták ſto y trzydźie
7:
śći lat/
po ktorym ześćiu vkazá=
8:
łá ſye byłá bárzo wielka Kome=
9:
tá. Tákći theż/ gdy było ześćie
10:
Plánetow piąći w Skopie zná=
11:
mieniu niebieſkim thák ośḿ lat
12:
Mieśiącá Márcá/ po ktorym ze
13:
śćiu wnet wielka Kometá byłá.
14:
A ieſli tego czáſu/ iákom powie=
15:
dźiał/ vkaże ſye Kometá/
thedy
16:
vpalenie ſłoneczne tym więtſze
17:
będźie/ y roku ſuchość/ y ktemu
18:
rzeczy ku żywnośći niepobożną
19:
drogość. Y co ieſzcze więtſzego
20:
ieſt/ zeydą ſye poſpołu ſkutki zá=
21:
ćmienia Słońcá/ s ſkuthkámi | C iij | wielkiego |
strona: C3v
1:
wielkiego złączenia Plánetow y
2:
Komety:
ktorych troygá ſkut=
3:
ki/ coś dźiwnego y żáłoſnego ná
4:
nas przyść okażą. A ieſli Kome=
5:
ty widźieć niebędźie/ tedy oká=
6:
zowáć ſye będą ſtráſzliwe á dźi=
7:
wne widzenia ná powietrzu/
8:
iákieſmy też iuż mieli roku láto=
9:
śiego pośćie. Będą częſte łyſká=
10:
nia/ grzmienia/ poſpołu z grá=
11:
dem bárzo ſzkodliwym/
á to dla
12:
przerzeczoney nátury známion
13:
niebieſkich/ w ktorych było záć=
14:
mienie Słońcá/ y Plánetow z=
15:
wierſchnich wielkie złączenie. A
16:
wſzákże więtſza moc będźie wiel
17:
kiego złączenia Plánetow/ niże=
18:
li záćmienia ſłonecnego/ á nay=
19:
więcey Czerwcá y Lipcá Mie=
20:
śiącow látá ninieyſzego/
dla ze=
21:
śćia wſzytkich Plánetow w zná | mię nie= |
strona: C4
1:
mię niebieſkie nátury ćiepło ſu=
2:
chey: Potym Mieśiącá Maiá y
3:
Czerwcá dwu lat/ ktorych piſać
4:
będą/ od Národzenia Bożego
5:
1565. y 1566. gdy Mars
6:
Plánętá nátury gorącey ośię=
7:
dźie známię niebieſkie nátury ćie
8:
pło ſuchey/
ku ktoremu będźie też
9:
przyłączon Sáturnus/ ná then
10:
czás w ogniſtym známieniu
11:
niebieſkim będący.
12:
Głowne opiſánie wiel=
13:
kiego Złączenia.
14:
A
Iż przerzeczone Złączenie
15:
wielkie zwierſchnich Plá=
16:
netow/ bárzo ſye śćiągnęło było
17:
ku początku Lwá známieniá nie
18:
bieſkiego/
thák iáko ſye też było
19:
tráfiło roku od Národzenia
20:
Bo | żego trzy |
strona: C4v
1:
żego trzydźieſtego y czwarte=
2:
go/ tho ieſt/ we dwu lat po iego
3:
chwálebnym Wniebo wſtąpie=
4:
niu/ gdy Apoſtołowie ſłowo Bo
5:
że po wſzytkim świátu rozśie=
6:
wáli: s tąd tedy powiádam/ że
7:
temi czáſy ſzczera/ á ſtárożytna/
8:
iáka byłá zá Apoſtołow Swię=
9:
tych/ rozſzerzy ſye náuká/ y ná
10:
tych mieyſcách gdźie przed tym
11:
niebyłá. Ale iáko Kroleſtwo
12:
Páná Kryſtuſowe ieſt nábyte
13:
krwią: ták też toż rozmnożenie
14:
Słowá Bożego/ ma być zá wiel
15:
kim vdręczenim. Będźie bowim
16:
Szátan vśiłował/
iákoby ią ro
17:
zerwał rozmáitemi odſzczepień=
18:
ſtwy y wiárámi obłędliwymi/
19:
ktorych iuż dźiś doſyć: ále ná ten
20:
czás ieſzcze więcey będźie. Ie=
21:
ſzcze s przerzeczonego złączenia | Plánetow |
strona: D
1:
Plánetow/ powiádam przyść
2:
náukam ſubtilnym/ y dźiwnym/
3:
y dotychmiaſt ná świećie nieſły
4:
chánym.
Bo thymi czáſy/ będą
5:
ludzkie dowćipy náder ku ná=
6:
ukam pochopne: á day Pánie
7:
Boże áby tho było ku chwale i=
8:
mioná twego/ y Kośćiołá Krze
9:
śćijáńſkiego/ y dobrá poſpolite=
10:
go zbudowániu y rozmnożeniu.
11:
Toć tedy było com miał po=
12:
wiedźieć/ o tym wielkim złącze=
13:
niu Plánetow zwierſchnich:
tyl
14:
ko ono pomnieć trzebá/ że thego
15:
przerzeczonego złączenia ſkut=
16:
ki/ ktorem powiedźiał/ przez pięć
17:
álbo ſześć lat przyſzłych nawię=
18:
czey ſie pełnić będą: ku czemu to
19:
ieſzcze przydawam/ iż ludźie/
20:
ktorym czáſu ich národzenia/ ná
21:
wſchodźie Słońcá Lew známię| D | niebieſkie |
strona: Dv
1:
niebieſkie było/ s kilką Pláne=
2:
tow/
álbo ktorzy Plánety zwier=
3:
ſchnie we Lwie známieniu go-
4:
dźiny národzenia ſwego mieli/
5:
álbo ktorzy thegoż czáſu Mie=
6:
śiąc/ ieſli ſye w nocy národźili/
7:
álbo Słońce/ ieſli we dnie/ we
8:
Lwie mieli. Albo ieſli w tymże
9:
známieniu niebieſkim/ czáſu ná
10:
rodzenia ſwego/ mieli Plánetę
11:
namocnieyſzego národzenia ſwe
12:
go/
s ktorych ludźi wiele thym
13:
czáſem zeydźie s tego świátá/ y
14:
thákowi coś dźiwnego będą ch=
15:
ćieli wymyſláć. Wieleć ieſt
16:
Krolow y Kśiążąt/ ktorzy tá=
17:
kie národzenia ſwoie máią/ dla
18:
kthorych wielce nieprzeſpieczni
19:
ná zdrowiu będą/ poki to złącze=
20:
nie pánowáć będźie. S ktorych
21:
nieprzeſpiecznoſci/
Krol Polſki/
| náſz |
strona: D2
1:
náſz Naiáſnieyſzy Pan/ zá łáſką
2:
Bożą bárzo wyſwiebodzon bę=
3:
dźie/ dla thego że s tych Pláne=
4:
tow (ktorem pierwey powie=
5:
dźiał) nie miał żadnego we Lwie
6:
známieniu niebieſkim czáſu ná=
7:
rodzenia ſwego. Y kráiny zmiá
8:
ſty ſwoimi/ ktore ku Lwowi zná
9:
mieniu niebieſkim należą/
iáko
10:
źiemiá Włoſka/ Fráncuſka/ y
11:
Pruſkiey część wielka: á miáſtá/
12:
Rzym/ Prágá/ Krolewiec/ peł=
13:
ne będą zámieſzánia dla walki/ á
14:
nawięcey Czeſka ziemiá/ ktora
15:
będźie prziczyná wielkiej odmiá
16:
ny. Mā dawną práktykę iedneo
17:
człowieká/ ktora námienia tych
18:
czáſow oſtátecznych Lwá ry=
19:
czącego wynidź z láſá/
ktoryby
20:
miał bárzo wiele inſzych źwie=
21:
rząt rozdrápáć/ á ſwoie imienie | D ij | mocą |
strona: D2v
1:
mocą y wielkim gwałtem vmo=
2:
cnić: ktorą práktykę ku źiemi Cze
3:
ſkiey przyrowniwam: ktora ma
4:
zá herb Lwá o dwu ogonu/ y że
5:
wſzech ſtron ieſt okrążo ná láſy/
6:
iákoby iákim przyrodzonym mu
7:
rem/ iákowa nie ieſt żadna inſza
8:
kráiná/
y owſzem Czeſka źiemiá
9:
ieſt śrzodkiem źiemie Niemiec=
10:
kiey/ że w pośrzodku Europy
11:
śiádłá. Poki ieſzcze będą ſkut=
12:
ki przerzeczonego złączenia wiel
13:
kiego/ będźie wielkie záćmienie
14:
Słońcá/ roku gdy będą piſáć od
15:
Národzenia Páńſkiego 1567.
16:
dniá dźiewiąthego Kſyężycá
17:
Kwietniá trochę s południá/
we
18:
dwudźieſtym y w dźiewiątym
19:
ſtopniu Skopu známieniá nie=
20:
bieſkiego: ktorego záćmienia po=
21:
czną ſye ſkutki Ieśieni tegoż ro=| ku/ y |
strona: D3
1:
ku/ y ſkończą ſye ná końcu roku
2:
ktorego piſáć będą 1569.
3:
Záiſteſmy niemieli ták ćiemne
4:
go y ſtráſzliwego záćmienia od
5:
dwudźieſtu lat/
áni thákowego
6:
zá długi czás mieć będźiem. Ie=
7:
ſzcze kthemu nietylko ſámo záć=
8:
mienie rzeczam ná świećie ſzko=
9:
dźić będźie: ále ſye przyłączy ſku=
10:
tkom złączenia wielkiego czwár
11:
tolátnego. A przeto dla thych
12:
dwu rzeczy opowiádam przyść
13:
wiele znácnych y lámentliwych
14:
przygod/ á zwłaſzczá v Niem=
15:
cow y w Ceſárſtwie/
ktore ieſt
16:
przenieśione s Fráncuſkiego do
17:
Sáſkiego páńſtwá pod złącze=
18:
nim wielkim zwierſchnich Plá=
19:
netow w ſkopie w známieniu nie
20:
bieſkim/ y s tąd może káżdy po=
21:
znáć/ że Skop známię niebieſkie | D iij | pánuie |
strona: D3v
1:
pánuie Ziemi Niemieckiey/ y
2:
gdy iákie záćmienie ſłonecne w
3:
tym známieniu bywa:
tedy czę=
4:
ſtokroć bárzo wielkie zámieſzá=
5:
nie w Niemcách y wCeſárſtwie
6:
bywáć zwykło. Mnie ſye zda
7:
okázowáć to záćmienie Ceſárzo=
8:
wi wygnánie álbo poimánie/
9:
dla zdrádliwych naiázdow nie=
10:
prźijaćielſkich/ y tudźież dla nie=
11:
poſłuſzeńſtwá poddánych.
12:
Tákoweć záćmienie Słońcá
13:
było ták ſto trzydźieśći y ſześć
14:
lat
w Skopie niebieſkim zná=
15:
nieniu/ gdy Zygmunt Ceſarz
16:
błąkał ſye po Ziemiách poſtron=
17:
nych/ iákoby iáki wygniániec/
18:
będąc wypędzon s Czeſkiey źie=
19:
mie: y ták ſto y dźiewięć lat/ gdi
20:
Krol Rzymſki był w więźieniu
21:
v Fráncuzow. | Po wtore |
strona: D4
1:
Po wtore s thego záćmienia
2:
powiádam przyść wielkiemu v=
3:
paleniu ſłonecnemu y tákiey ſu=
4:
chośći/ iż głębokie názbyt rzeki
5:
będą miáłkiemi/ á w miernie głę
6:
bokich wody niebędźie: á to dla
7:
tego/ że przerzeczone zaćmienie
8:
było w ogniſtym známieniu.
9:
Drogość theż wielka wſzytkich
10:
rzeczy będźie.
A iż w známie=
11:
niu záćmienia Mars niemáłą
12:
moc mieć będźie: tedy też ná żoł=
13:
nierſtwo Niemieckie przyydźie
14:
wielka nędzá/ á to przez zdrádę
15:
nieprzijaćielſką/ álbo prze gnu=
16:
ſność Kśiążąt/ ták iáko ſye przy
17:
dáło dwádźieśćiá lat y rok.
18:
Po trzećie powiádam themu
19:
przyść s tego záćmienia/
że nie=
20:
ktorzy Kśiążętá/ zacne Miaſtá
21:
zburzą/ wyniſzczáiąc ich ſkárby
22:
y Przy=
strona: D4v
1:
wileie odbieráiąc. Tákowe zá=
2:
ćmienie Słońcá było ták śiedḿ
3:
dźieśiąt lat y dźiewięć/ gdy Re
4:
genſpurg Miáſto zacne wźięte
5:
było przez Kśiążę Báwárſkie.
6:
Tákoweć też záćmienie było ták
7:
trzydźieśći lat y czterzy/
po kto
8:
rym Florencya miáſto zacne by
9:
ło oblężone przez długi czás woy
10:
ſkiem Károluſá piąthego Ceſá=
11:
rzá/ y Papieżowym/ ktore ná o=
12:
ſtátek przyſzło ku niewolſtwu.
13:
Ieſzcze nád tho ruſzánie wielkie
14:
źiemie/ w Mieśćiech ná połud=
15:
nie będźie.
16:
Po czwarte powiádam przyść
17:
s tego záćmienia roſtyrkō wiel=
18:
kim/
dla zniewolenia wſzytkich
19:
ludźi. Ieſzcze nád to przydą łu=
20:
pieſtwá y wielkie morderſtwá/
21:
dla Walki miedzy Biſkupy á | Kśiążęty |
strona: E
1:
Kśiążęty Niemieckimi/ co bę=
2:
dźie gdy im páńſtwá będą odey
3:
mowáć. Ná oſtátek to będźie
4:
trzebá báczyć/ iż przerzeczone
5:
záćmienie v rozmáitych ludźi w
6:
Europie ná roznych mieyſcách
7:
widźieć będźie.
Ktorzy ie bę=
8:
dą widźieć ná tym mieyſcu nie=
9:
bá/ ná kthorym Słońce bywa
10:
dwie godźinie álbo mniey tro=
11:
chę po południu: v thych będźie
12:
odmiáná w Wierze/ y przełoże=
13:
ni Duchowni co czelnieyſzy po=
14:
mrą/ álbo niepráwie ſzonowáni
15:
będą. A v ktorych ludźi będźie
16:
to záćmienie widźieć/ thám ná
17:
thym mieyſcu gdźie bywa prá=
18:
wie południe:
oni ſye niechay o=
19:
bawiáią odmiány páńſtwá ſwo
20:
iego/ y támże też wiele co czel=
21:
nieyſzych Pánow Swieckich/ á | E | zwłaſzczá |
strona: Ev
1:
zwłaſzczá Rycerſkich/ pomrze.
2:
Nád to ćiſz Plánetowie zwier=
3:
ſchni iáko Iowiſz z Sáturnuſem
4:
roku dźieſiątego w známieniách
5:
niebieſkich ſobie przećiwnych bę
6:
dą/
iáko w Strzelcu á w Bliź=
7:
niętách/ s ktorych dwu známiō/
8:
w iednym/ iáko w Strzelcu/
9:
bárzo ſzkárádne záćmienie bę=
10:
dźie Słońcá/ kthore záćmienie
11:
ſkuthki ſwoie okázowáć będźie
12:
przez dwie lećie v ludźi ná Za=
13:
chodźie Słońcá mieſzkáiących.
14:
S tego przerzeczonego poſtá
15:
nowienia Plánetow zwierſch=
16:
nich y z záćmienia Słonecnego/
17:
powiádam być wielkiemu vpa=
18:
leniu ſłonecnemu y ſuchośći nie/
19:
zmierney: potim zbytecznym ro
20:
ſtyrkom miedzy bráty/ przija=
21:
ćielmi/ y pogránicniki.
22:
Przydą | częſte |
strona: E2
1:
częſte dáni/ y ćięſzkie łupieſtwá/
2:
ktorymi pánowie ſwoie poddá=
3:
ne częſto obćiążáć będą/ ták iż ie
4:
przypędzą ku potáiemnemu prze
5:
ćiwko im ſpiknieniu/
y ćięſzkie=
6:
mu roſtyrkowi. Niemáła część
7:
zaćney Szláchty odſtánie od pá
8:
now ſwych przyrodzonych.
9:
Weſzczą ſye wielkie ſporki w
10:
ſpráwách rzeczy małżeńſkich/
11:
iáko o poſági álbo wiáná/ y daw
12:
ne właſnośći Praw. Wzruſze=
13:
nie też Woienne będzie z łupie=
14:
nim j s puſtoſzenim wśi y miaſt:
15:
wiele Krolow y zacnych Pá=
16:
now niemáło z świátá zeydźie:
17:
w Wierze y w rządzeniu Rze=
18:
czypoſpolitey wielka odmiáná
19:
przydźie/ á nawięcey w Hiſpáń=
20:
ſkiey Ziemi. A nietylko Hiſpáń
21:
ſcy ludźie tych złych rzeczy obá=| E ij | wiáć ſye |
strona: E2v
1:
wiáć ſye máią:
ále y wielgo Po=
2:
lánie z Ruśią Białą Paná Bo=
3:
gá pilnie niech proſzą/ áby te prze
4:
rzecone nędze raczył od nich od
5:
dalić. Abowiem toż przerzeco=
6:
ne w przećiwnych známionách
7:
niebieſkich zwierſchnich Pláne=
8:
tow położenie/ będźie zá dźie=
9:
więć lat od látośiego Roku w
10:
Byku á w niedźwiádku/
s kto=
11:
rych dwu známion niebieſkich/
12:
Bykowi Wielka Polſká przyſłu
:
(ſza.
13:
Niechayże ſye tedy te
14:
Miáſtá tych złych przygod wiá
15:
ruią/ iáko Poznań/ Gniezno/ y
16:
Nowogrod: y máłey też Polſki
17:
nie vprzeſpieczam/ tám tego ro=
18:
ku choćia nie w ich Známieniu
19:
niebieſkim to przećiwne położe=
20:
nie Plánetow zwierſchnich bę=
21:
dźie/
á nawięcey Krákowá miá
| ſtá ſła= |
strona: E3
1:
ſtá ſławnego/ y owſzem wielce
2:
bym im rádźił/ áby ieſli ſye kie=
3:
dy ogniá ſtrzegli: tedy tám tym
4:
więcey niechay ſye máią ná pie=
5:
czy. Abowiem ták ſto y dźieśięć
6:
lat/ gdy tákoweż poſtánowienie
7:
Plánet było/ Krákow był pogo=
8:
rzał práwie do ſzczątku.
9:
O wielkim Złączeniu z=
10:
wierſchnich Plánetow/
11:
ktore ma być zá dźiewię=
12:
tnaśćie lat.
13:
D
Ziewiętnaſtego roku od
14:
láthośiego licząc/ będźie
15:
wielkie Złączenie zwierſchnich
16:
Plánetow/ w wtorey częśći Ry
17:
by známieniá niebieſkiego/ Mie
18:
śiącá Máiá/ po ktorym wtore=| E iij | go roku |
strona: E3v
1:
go roku złączą ſye
iákmiarz w=
2:
ſzyſcy Plánethowie w Skopie
3:
známieniu niebieſkim/ ná końcu
4:
Mieśiącá Márcá/ á ná począt=
5:
ku Kwietniá. A co więtſzego/
6:
máło coś potim záćmi ſye Słoń
7:
ce/ we dwudźieſtym ſtopniu By
8:
ká známieniá niebieſkiego/ przy
9:
iedney gwiaźdźie bárzo mocney
10:
y niepomáłu ſzkodliwey nátury
11:
Iowiſzowey y Sáturnuſowey.
12:
S tákowego poſtánowienia
13:
gwiazd/ że będźie w známieniu
14:
ogniſtym/ poznawam że ſie tám
15:
okaże bárzo wielka y ſtráſzliwa
16:
Kometá y wielkie dźiwy ná po=
17:
wietrzu. Tám więc potrzebá bę
18:
dźie ocknąć wſzytkim/ y myśli
19:
od doczeſnych rzeczy ná ſtronę
20:
odrzućić/ by nas niezdybano nie
21:
gotowe. Abowiem to złączenie | wielkie |
strona: E4
1:
wielkie zwierſchnich Plánetow/
2:
iuż tám tego roku oſtátni raz bę
3:
dźie w Známieniu niebyeſkim
4:
wodnym/ á inſze potym wielkie
5:
złączenia będą bywáć w známio
6:
nách ogniſtich áż práwie do dwu
7:
ſtu lat/ po ktorych przez źiemne
8:
známioná y powietrzne przydą
9:
záś do wodnych známion. A
10:
gdy ná ſkończeniu wodnych zná
11:
mion Niebieſkich/ thá czwarta
12:
Monárchia poczęłá ſye/
rzecz
13:
ieſt podobna że theż vſtánie ná
14:
końcu thychże známion nátury
15:
wodney: ponieważ Syn Boży
16:
Pan náſz Iezus Kryſtus zápe=
17:
wne ná końcu známiō wodnych
18:
ludzką náturę ná ſye przijąć ra=
19:
czył Abowiem ſześć lat przed ie
20:
go chwálebnym Národzenim
21:
toż też wielkie złączenie Pláne=| tow było |
strona: E4v
1:
tow było ná końcu Ryb/
á ná
2:
końcu Skopu známyon niebye=
3:
ſkich/ y od tegoż czáſu thákowe
4:
złączenie niebyło/ áż gdy Káro=
5:
lus Wielki ná Ceſárſtwie był/
6:
co ſye sſtáło było ták śiedḿ ſet
7:
śiedḿdźieśiąt y pięć lat. A teraz
8:
po wtore tákoweż będźie/ ktore
9:
okrom wątpienia opowiáda dru
10:
gie przyśćie Syná Bożego w
11:
mocy chwały ſwoiey/
ná ktory
12:
czás liczbę ludźie czynić muſzą z
13:
żywotá ſwego. A przeto vpo=
14:
minam wſzytkich w obec miło=
15:
ſnie/ áby káżdy ſobie od Páná
16:
BOgá dáną łáſkę wdźięcznie
17:
przyymuiąc/ ſwemu wezwániu
18:
czynił doſyć: Aby też s tych zná=
19:
kow ktorymi z woley Bożey ku
20:
pokućie bywamy wzywáni prze
21:
ſpiecznie niegárdźił/
z wiekui=
| ſtym du= |
strona: F
1:
ſtym duſze ſwey vſzczerbienim.
2:
Ale choćia zá Károlá Wielkie
3:
go toż złączenie Plánetow było/
4:
tedy przedſię tám niemogł być
5:
koniec świátá/ á tho w ten oby=
6:
czay: że ná then czás ieſzcze nie=
7:
wyſzło pięć tyśiąc lat od ſtwo=
8:
rzenia świátá.
Ale teraz gdy ſie
9:
będźie pełniło to złączenie/ liczbá
10:
lat od ſtworzenia świátá przy=
11:
dźie ku ſześći tyśięcy lat: kthora
12:
liczbá s Proroctwem ſye zga=
13:
dza/ ktore ták świadczy/ żeby
14:
ten świát ſześć tyſięcy lat trwáć
15:
miał. Ktorey ſummy lat ſam ſyn
16:
BOży nieco vmnieyſzy/ iáko o
17:
tym ieſt v Máttheuſzá Ewán=
18:
yeliſti we dwudźieſtim y czwar
19:
tym rozdźieleniu/
gdźie mowi
20:
thymi ſłowy: Gdyby niebyły
21:
ſkroczony dni one/ niebyłby zbá | F | wion |
strona: Fv
1:
wion káżdi człowiek: ále dla wy
2:
bránych będą ſkrocone dni one.
3:
A ieſlibyſmy mieli temu podob=
4:
nego złączenia czekáć/ miáłoby
5:
wynidź práwie do niego ośḿ ſet
6:
lat: ktore látá przydawáiąc ku
7:
látom tego złaczenia/
czyniłyby
8:
ſześć tyśięcy y czterzyſtá lat.
9:
Kthora ſummá lat iáwnie ieſt
10:
przećiwna Proroctwu. Ale że=
11:
by to ſkończenie świátá káżde=
12:
mu ná lepſzey pámięci było: krot
13:
kiemi ie rymámi Polſkiemi wy=
:
(piſuię.
14:
Gdy od zbáwienia wſzytkich nas/
15:
Wynidźie tyśiąc y pięć ſet lat.
16:
Lato oſme ośḿdźieśiąte/
17:
Będźie káżdemu bárzo dźiwne:
18:
Bo ieſli tā tego roku świát niezáginie:
19:
Tedy więc wſzytko ná ſwiećie opak po=
:
(płynie.
20:
Y poki przewrotny świát
21:
trwać potym będźie:
22:
Pothy płaczu/ głodu/ będźie pełno
23:
wſzędźie. | Wiemći |
strona: F2
1:
Wiemći ia záiſte że żaden cz=
2:
łowiek áni Anyoł dowodnie wie
3:
dźieć niemoże onego dniá/ ktore=
4:
go Syn Boży ſądźić przydźie/
5:
y wiem też że nam śmiertelnym
6:
nieprzyſtoi ſie o nim bádáć: á w=
7:
ſzákoż mniemam że niemáſz ná
8:
świećie thák niemądrego czło=
9:
wieká ktoryby znáć niechćiał/
10:
żeby Pan Bog Wſzechmogący
11:
ták ſubtylnym y ozdobnym bu=
12:
dowánim niebieſkim/ potáiem=
13:
nie wiele rzeczy nam nie obiá=
14:
wiał: ponieważ toż niebieſkie bu
15:
dowánie/ raczył ie nam ſprá=
16:
wić ku rozdźiałom czáſow y od=
17:
miány/ iákoby iáki zegar nape=
18:
wnieyſzy/ y ná kſztałt kśiąg do=
19:
brym piſmem nápiſánych/
ná
20:
kthorych niewiele ludźi czytáć
21:
mogą. A przeto tą náuką żaden | F ij | mądry |
strona: F2v
1:
mądry gárdźić niemoże/ ktora
2:
s pewnych początkow náuki/ po
3:
ſpolite mnimánie y rozſądek bie=
4:
rze: byle iedno káżdy w niey ták
5:
poſtępował/ iákoby ią obyczá=
6:
iem dobrym y Wierze Krześći=
7:
iáńſkiey niezáſzkadzał.
Aczkol=
8:
wiekći Pan Bog bárzo wolen
9:
ieſt w ſpráwach ſwoich/ á żadny
10:
mi przyczynámi wtorymi álbo
11:
poślednimi/ to ieſt/ biegámi nie=
12:
bieſkimi ku ſpráwie ſwoiey nie=
13:
bywa przymuſzon: (mogłćiby
14:
ták czáſu złączenia wielkiego w
15:
známionách ogniſtych/ iáko j źie
16:
mnych y wietrznych thym rze=
17:
czom koniec vczynić.)
ále porzą=
18:
dku/ kthory ſam poſtánowić ra=
19:
czył/ niechćiałby w niczym od=
20:
mienić: y iáko then porządek od
21:
ſtworzenia świátá áż dotych=| miaſt/ |
strona: F3
1:
miaſt/ dźiwną y táiemną Bogá
2:
wſzechmogącego porádą/ trwa:
3:
tákżeć też niema żaden wątpić/
4:
żeby go do ſkończenia tego ſcho=
5:
dzącego świátá/
niemiał w mo=
6:
cy ſwoiey Pan Bog záchowáć.
7:
Ktoremu cześć náuk/ rzeczy
8:
przyſzłych/ y mądrośći w=
9:
ſzelákiey ſławá y chwa=
10:
łá ná wieki wiekom.
11:
AMEN.
12:
grafika
13:
grafika
| F iij | Dowod |
strona: F3v
1:
Dowod rzeczi
2:
przerzeconych przez Stá=
3:
niſłáwá z Ráwy/ náuk wyzwo=
4:
lonych Miſtrzá/ s piſmá Swię=
5:
tego pilnie zebrány.
6:
DANIELIS SECVNDO.
7:
M
Adrość y moc Boża ieſt/ on od=
8:
mienia czáſy y wieki/ przenośi Krole=
9:
ſtwa y vmacnia/ dawa mądrość Mę=
10:
drcom y wiádomość rozumieiącym
11:
naukę/ on obiawia rzeczy trudne y tá=
12:
iemne/ y wie o rzeczách taiemnie poło=
13:
żonych/ y świátłość ſnim ieſt.
14:
L
Vdźi tákowych nie=
15:
máło podobno będźie/
kthorzy
16:
czytaiąc tho rzeczy przyſzłych
17:
przepowiedzenie/ á zwłaſzczá o
18:
dniu Sądnym/ więcey ſie ich po | dobno |
strona: F4
1:
dobno będźie náśmiewáć/ niżeli
2:
ſye temu oſobliwemu dowćipo=
3:
wi dźiwowáć/ y obáwiáiąc ſye
4:
rzeczy tych żywotá ſwego po=
5:
práwiáć.
Zda mi ſye iż będą ſo=
6:
bie bráć ná świádecthwo po=
7:
wieść nieomylną Iezu Kryſtá
8:
Zbáwićielá náſzego/ ktory (iáko
9:
Máttheuſz S. y prawie wſzyt=
10:
cy inſzy Ewányeliſtowie świa=
11:
dczą) ná pytánie vczniow ſwo=
12:
ich powiedźieć raczył mowiąc:
13:
O dniu onym oſtátecznym ża=
14:
den człowiek wiedźieć niemoże.
15:
Y ieſzcze ktemu przydawa: Ani
16:
Anyołowie niebieſcy/ áni ſyn
17:
człowieczy/ iákoby chćiał rzec:
18:
Ani ia ſam sſtrony człowieczeń
19:
ſtwá mego: iedno tylko Bog O=
20:
ćiec niebieſki/ to ieſt/ ia sſtrony
21:
Boſtwá mego. | Znáć |
strona: F4v
1:
Znáć tho muśi káżdy wierny
2:
Krześćijánin/
że nád tę powieſc
3:
Zbáwićielá náſzego niemáſz nic
4:
prawdźiwſzego. Abowiem czło=
5:
wieká thákiego nigdy niebyło/
6:
áni ieſt/ y do końcá świátá nie=
7:
będźie/ ktoryby (iáko Páweł S.
8:
piſząc do Rzymiánow ſzeroko
9:
wywodźi) mogł wiedźieć ſmyſł
10:
y wolą Bogá miłego.
11:
Ale by ſie kto chćiał pilno przi
12:
pátrzyć ſłowom KRyſthuſo=
13:
wym/ ktore do Apoſtołow ſwo=
14:
ich mowić raczył/ przed Sen=
15:
teneyą o dniu Sądnym przerze
16:
czoną/ y ſtoſuiąc iedno z dru=
17:
gim/ nálaſłby że Pan Kryſtus
18:
dobroć nieſtworzoną chćiał/ áby
19:
káżdy człowiek Krześćijáńſki/
20:
z nyeiákiey ſtrony wiedźyał o
21:
dniu onym oſtátecznym.
A tho
| S tąd |
strona: G
1:
s tąd poznáć może káżdy/ że on
2:
sſtrony Boſtwá ſwego Apoſto=
3:
łom ſwoim/ y nam też wſzytkim
4:
wobec/ przepowiedźieć raczył
5:
znáki/ ktoreby miáły obwieśćić
6:
on dźień wſzytkim złym ſtráſzli=
7:
wy/ á dobrym poćieſzny. S kto
8:
rych znákow iáko naczelnieyſzy
9:
naprzod o Wierze ſwey świę=
10:
tey powiedźieć raczył/ mowiąc
11:
tymi ſłowy: PAmiętayćieſz by
12:
was kto niezwiodł: bo gdy iuż
13:
będźie bliſko dźień ſądny/ wiele
14:
fáłecznych prorokow náſtánie/
15:
ktorzy zwodząc ludźie mowić
16:
będą: Owo ſám ieſt prawdźiwy
17:
Kryſtus: Ono ondźie ieſt praw
18:
dźiwny Kryſtus.
Stoſuyże ieno
19:
tę powieść Zbáwićielá náſzego/
20:
z ludźmi dźiśieyſzego iuż zgrzy=
21:
biáłego wieku/ tedy łatwie wy=| G | rozumieſz/ |
strona: Gv
1:
rozumieſz/ żeć ſye thá powieść
2:
Páná KRyſtuſowá ſkutecznie
3:
wypełniłá. Ażaż dźiś máło w
4:
Polſzce (że tylko domowe przy=
5:
kłády wſpomionę) Kośćiołow
6:
ſzátáńſkich/
y w nich prorokow
7:
fáłecznych/ iákowych nietylko
8:
nie miáłá/ ále áni podobno ſły=
9:
cháłá Polſká/ od czáſu tego kto=
10:
rego ſye náwroćiłá ná Wiárę
11:
Iezu Kryſtá náſzego Páná.
12:
Idź ieno do Máłey Polſki/ v=
13:
ſłyſzyſz á ono Sárnicki nieprzy=
14:
iaćiel Boży/ woła wabiąc ludźie
15:
do śiebie y mowi:
Owo ſám w
16:
Miłoſłáwiu prawdźiwy Kry=
17:
ſtus. Idźże ieno do Krákowá/
18:
vſłyſzyſz niewchodząc weń á o=
19:
no Płatek drugi nieprzijaćiel Bo
20:
żi ná pśiey gorze pod ſzopą woła
21:
mowiąc: tuć prawdźiwy Kry=
22:
ſtus. A wſzedſzy do Krákowá
strona: G2
1:
naydźieſz iákmiarz co kámienicá
2:
to Sektá Dyabłowá.
Ale co ſye
3:
maſz tłuc po peregrynácyey/ po=
4:
nieważ tego kąkolu inimicus ho=
5:
mo pan Dyabeł miedzi pſzenicą
6:
doſyć naśiał/ y w Wielkiey Pol
:
(ſzce.
7:
Ażaż nieſłychaſz Pikár
8:
tow/ Lyſkow/ Zwinglianow/
9:
Sákrámentarzow/ y inſzych nie
10:
zliczonych Sektarzow: s ktho=
11:
rych káżdy z oſobná powiáda/
12:
być v śiebie Kryſtuſá prawdźi=
13:
wego/ ná czym ſie niebożętá mi=
14:
li bárzo mylą/ niebaczą powie=
15:
śći Páńſkiey/ ktory ták powie=
16:
dźieć raczył: Gdźieć będźie ćiá=
17:
ło/ támći będą y orłowie. Kto=
18:
rymi ſłowy to raczył Pan Kry
19:
ſtus iáwnie oznáymić/ s czego=
20:
ſmy poznáć mogli/ prawdźiwe
21:
zebránie Kryſtuſowe.
Mowi
| G ij | bowiem |
strona: G2v
1:
bowiem: Gdźie będźie ćiáło tám
2:
będą y orłowie/ przez ćiáło ná
3:
thym mieyſcu nic inſzego rozu=
4:
mieć niemamy/ iedno zupełną á
5:
ſkuteczną/ prawdźiwą á nieo=
6:
mylną náukę Kryſtá Páná Zbá
7:
wićielá náſzego: ktory ſie ſam ná
8:
wielu mieyſcách v EWanyeli=
9:
ſtow zowie podczás chlebē pra=
10:
wdźiwym/
ktory z niebá sſtą=
11:
pił/ podczás ćiáłem. A przez or=
12:
ły nic inſzego rozumieć niemaſz
13:
iedno Apoſtoły/ Doktory świę=
14:
te/ y inſze wſzytki miłoſniki Bo=
15:
że/ ktorzy poki tu ná świećie ży=
16:
li/ thego ćiáłá ſtrzegąc ná piędźi
17:
od niego nie odláthywáli/ y od
18:
wilkow go bronili/ á broniąc
19:
krwie ſwoiey przelać dla niego
20:
nielitowáli/
y nam piſmem ſwo=
21:
im trzymáć go podáli. Powiedz | że mi |
strona: G3
1:
że mi też miły Sektarzu Orłá/
2:
tego ſwego ćiáłá/ do ktorego lu=
3:
dźie zwabiaſz. Vkażeſmi podo=
4:
bno Marćiná Luterá/ Apoſtátę
5:
Belzebubá/ y Bożego zdraycę/
6:
ktory raz przyśiągwſzy/ praw=
7:
dźiwey náuki Kriſtuſowey przy
8:
ſtrzegáć á od niey nieodláthy=
9:
wáć/
złamał/ zepſował/ przyśię=
10:
gę iáko zły niedobry. Zle ſye
11:
znaſz ná orle miły Sektarzu/ nie
12:
Orzełći to był ále Kruk/ kthory
13:
gdźie przylećiał tám ſzárpnął/ á
14:
nigdźie mieyſcá niezágrzał.
15:
Potym Pan Kryſtus te rze=
16:
czy ieſzcze iáſniey wykłáda po=
17:
dobieńſtwem/ mowiąc tymi ſło
18:
wy: Vczćie ſye thego z drzewá
19:
káżdego á nawięcey s figowe=
20:
go/
ktore gdy látoroſłki y pąko=
21:
wie s śiebie wypuſzcza/ tedy lu=| G iij | dźie po= |
strona: G3v
1:
dźie poznawáią że ſie do nich lá=
2:
to przybliża. Tákći też o dniu ſą
3:
dnym (Pan Kryſtus powiáda)
4:
gdy obaczyćie że ſye thy rzeczy
5:
pełnić będą/ iáko Sekty rozmá=
6:
ite/ głody/ walki/ powietrza mo
7:
rowe ná wielu mieścách/ wiedz
8:
ćie żeć iuż bliſko ten to dźień bę=
9:
dźie.
Ale rzece kto/ coż mu ſye
10:
márzy o tym dniu ſądnym/ ál=
11:
boć náwilał/ áżaż przedtym nie=
12:
było Sektarzow doſyć/ á wżdy
13:
ſądny dźień nieprzyſzedł? pra=
14:
wdę mowiſz/ ále tey prawdy bá
15:
czyć niechceſz. Wiemći ia to żeć
16:
w ſtárożytnym Kośćiele Krze=
17:
śćijáńſkim było Sektarzow do=
18:
ſyć/ ále z dźiśieyſzymi niemáią
19:
co czynić:
ktore przechodzą w=
20:
ſzytkimi/ co ich w piekle złośćiá=
21:
mi. ták iż Lernȩ malorum dicen=
| dę ſint |
strona: G4
1:
dę ſint: ktorych niezmiernych zło
2:
śći Pan Bog dáley ćierpieć nie=
3:
będźie/ á to dla tego (iáko v Mát
4:
theuſzá Ewányeliſty mamy)
5:
Ne non eſſet ſalua omnis caro.
6:
Rozumieiąc tedy tym ſpoſobem
7:
powieść Zbáwićielá náſzego o
8:
dniu ſądnym powiedźiáną/
nie=
9:
będźie przećiw przepowiedze=
10:
niu Rzeczy przyſzłych tego Au=
11:
torá zacnego. A ieſli ná tym do=
12:
wodźie niemaſz doſyć/ odſyłam
13:
ćię do pierwſzych Kśiąg Moy=
14:
żeſzowych/ kthory powiáda że
15:
Pan Bog Wſzechmogący przez
16:
ſześć dni rzeczy wſzytkie ſtwo=
17:
rzyć raczył/ á śiodmego dniá od
18:
poczynął/ nie w ten obyczay że
19:
by ſie ſprácowáć miał/
ále że dniá
20:
śiodmego żadney rzeczy dáley
21:
nieſtwarzał. Przipátrzże ſie ieno | pilnie |
strona: G4v
1:
pilnie człowiecze Krześćijáńſki
2:
wſzechmocnośći Bożey/ kthory
3:
mocą ſwą to wſzytko/ co przez
4:
one ſześć dni ſpráwić raczył/
5:
mogł we mgnieniu oká ſtworzić:
6:
iedno że Pan Bog tą ſześćią dni
7:
przez ktore wſzytek świát ſtwo=
8:
rzył/
człowiekowi oznáymić ra
9:
czył/ ze ten świát przez ſześć ty=
10:
śięcy lat trwáć miał/ á śiodme=
11:
go tyśiącá wſzyſcy wybráni má
12:
ią odpoczywáć s Pánem Bogiē
13:
wiecznie/ ták iáko Páweł S. do
14:
Zydow piſząc wykłáda powiá=
15:
dáiąc w czwartym rozdźieleniu
16:
Liſtu tego/ byſmy przez on dźień
17:
ſiodmy rozumieli wieczny Sá=
18:
báth/ to ieſt/ wiekuiſte odpoczy=
19:
nienie/
w kthorym Zbor Krze=
20:
śćijáńſki ná wieki żyć będźie.
21:
Może to báczyć káżdy ſnas/ iż | iáko |
strona: H
1:
iáko pierwſze ſześć dni w tego=
2:
dniu ſą poſtánowione człowie=
3:
kowi ku prácowániu/ á śiodmy
4:
od onych prac odpoczynienie:
5:
tákżeć też ſześć tyśięcy lat/ pra=
6:
ce/ doległośći/ fráſunki wſzytkie
7:
ludzkie zámykáią w ſobie:
á śio=
8:
dmy tyśiąc iuż te wſzytkie rze=
9:
czy przerzecone ſkończy. Ale że=
10:
byś ſye temu wykłádowi niedźi
11:
wował/ iż ieden dźień z onych
12:
ſześći zá tyśiąc policzam: wie=
13:
dźieć to maſz/ że v Páná Bogá
14:
ieden tyſiąc miáſto iednego dniá
15:
ieſt policzō / ták iáko piſmo świa
16:
dczy mowiąc: Tyśiąc lat ſą v
17:
ćiebie miły Boże/ iákoby dźień
18:
wczoráyſzy ktory minął.
19:
S teyżeć też liczby dni Heli=
20:
aſz Prorok powiedźiał/ że then
21:
świát trwáć miał ſześć tyśiecy | H | lat. |
strona: Hv
1:
lat. Pierwſzych dwu thyśięcy
2:
wiek miał być czczy y prozny/
3:
w ktorymby ieſzcze niebyło roz=
4:
dźielnych Kroleſtw: drugich
5:
dwu tiśiącu/ Zakon Boży: á trze
6:
ćich dwu dni/ Meſyaſzá praw=
7:
dźiwego Iezu Kryſtá Páná y
8:
Zbáwićiełá náſzego.
Pierwſze
9:
dwá tyśiącá wypełniły ſye. Bo
10:
od ſtworzenia świátá/ áż do prá
11:
wá o obrzezywániu/ ktore Pan
12:
Bog dał Abráámowi/ dwá ty=
13:
śiącá lat wyſzło: ná ktory czás/
14:
iáko Moyżeſz świadczy/ terra
15:
erat thobu & bochu, inanis & va=
16:
cua: potym od obrzezánia áż do
17:
Národzenia Zbáwićielá náſzeo/
18:
wyſły drugie dwá tiſiącá lat bez
19:
czterzech. (bo Pan Kriſtus Bog
20:
prawdźiwy/ národźił ſye czło=
21:
wiekiem z wielebnej pánny Má=| ryey lá |
strona: H2
1:
ryey látá od ſtworzenia świátá
2:
3963. á vmárł dla grzechow
3:
náſzych/ y zmartwych wſtał dla
4:
vſpráwiedliwienia náſzego/ lá=
5:
tá od ſwiátá ſtworzeniá 3996.)
6:
Ná oſtátek od Páná Kryſtuſá
7:
prawdźiwego Meſyaſzá/ po=
8:
częły ſye trzećie y oſtátheczne
9:
dwá tyśiącá lat/ ktore trwáć bę
10:
dą áż do ſkończenia świátá/ s
11:
ktorych iuż wyſzło tyśiąc pięć
12:
ſet ſześćdźieśiąt y czterzy látá/ á
13:
ieſzcze niedoſtáie czterzech ſet y
14:
czterdźieśćia lat.
15:
Ale mi tu rzece pilny álbo ſkrzę
16:
tny czytelnik/ obácz iedno iáko
17:
ſye obiemá tá práktyká nieklij:
18:
Cypryan powiedźiał zá pięć y
19:
dwádźieśćiá lat być dniowi ſą=
20:
dnemu: á ten záſię powiáda zá
21:
czterzy ſtá y czterdźieśći lath/| H ij | dáleko |
strona: H2v
1:
daleko kęſy záiącá. Powiádaſz
2:
s podźiwienim miły czytelniku/
3:
iákobyſwá ſye tu obá s Cypry=
4:
anem niezgadzáłá: pilnie ſye ie=
5:
dno przypátrz ſłowom Cypry=
6:
anowym y moim też/ tedy więc
7:
łatwie naydźieſz medium.
Ia po
8:
wiádam że od roku látośiego do
9:
końcá ſzoſtego tyśiącá/ ieſt czte=
10:
rzy ſtá y czterdźieśći lat: iáko to
11:
iáſnie poznáć możeż s tablice lat
12:
od ſtworzenia świátá ná końcu
13:
nápiſáney: Cypryan záſyę po=
14:
wiáda/ zá pięć y zá dwádźieśćiá
15:
lat przyść dniowi ſądnemu/ ál=
16:
bo iákiey znákomitey á ludźiom
17:
ieſzcze nieſłycháney odmiánie.
18:
Niemowić on żeby tylko pięć y
19:
dwádźieśćiá lat było do końcá
20:
ſzoſtego tyśiącá/ wiedźiałći on
21:
dobrze tę kálkulácya temporum: | ále to |
strona: H3
1:
ále to on dla trzech przyczyn po=
2:
wiedźiał/ s ktorych napierwſza
3:
ieſt/ świádectwo Zbáwićielá ná
4:
ſzego/ ktory v Máttheuſzá E=
5:
wányeliſty powiedźieć raczył/
6:
żeby te dwá tyśiącá oſtáteczne
7:
niemiáły do końcá przyść/ á tho
8:
dla wybránych BOżych/ áby
9:
ſnać nie byli zbáwieni dla zby=
10:
tecznych złośći/ ktore ſye mnożą
11:
im dáley tym więtſze. Wthora
12:
przyczyná ieſt świádectwo He
13:
liaſzá Proroká/ kthory powie=
14:
dźiał o tych oſtátecznych dwu
15:
tyśiącach lat/ tymi ſłowy: Sex
16:
millia annorum mundus, deinde
17:
conflagratio.
Ku kthorey ſwey
18:
powieśći Heliaſz Prorok przy=
19:
dał: Ieſli co do tych lat niedoſtá
20:
wáć będźie/ tedy ſye to dla grze
21:
chow ludzkich sſtánie/ ktorych | H iij | ná ten |
strona: H3v
1:
ná ten czás áż názbyt będźie.
2:
Trzećia przyczyná ieſt/ iákaś
3:
ſnádność czáſu. Abowiem tám
4:
tego roku/ to ieſt/gdi będą piſáć
5:
od Národzenia Páńſkieo 1588.
6:
poczną ſye práwie ſkutki złącze=
7:
nia práwie wſzytkich Plánetow
8:
ktore będźie przedtym czterzy
9:
láthá w Skopie w Známieniu
10:
niebieſkim ná końcu Mieśiącá
11:
Márcá á ná początku Kwietniá
12:
Ktore złączenie Plánetow iáko
13:
ſye rzadko trafia/ ták też ſkutki
14:
dźiwne rádo przynaſza/ iákich
15:
ſye tám thego roku ſpodźiewáć
16:
trzebá.
17:
Niewádźi theż tu wie=
18:
dźieć zacność liczby Siedmi/
19:
ktorą nietylko piſmo święte (iá=
20:
kom powiedźiał y ieſzcze po=| wiem) |
strona: H4
1:
wiem) ále też y piſmo onych lu=
2:
dźi mądrych Pogáńſkich/ ktorzy
3:
káżdą liczbę śiodmą zá známie=
4:
nitą y świętą mieli v śiebie: y w
5:
tenże obyczay/ gdy kogo chćieli
6:
práwie y doſkonále ſzcześliwym
7:
názwáć/
powiádáli go być po
8:
śiedḿ kroć ſzcześliwym/ co ła=
9:
twie może poznáć káżdy z Aene
10:
aſá Wergiliuſzowego/ ktory wi
11:
dząc ſye być w wielkiey nieprze
12:
ſzpiecznośći morſkiey na ſye ná=
13:
rzekał/ że przy Troiey gárdłá
14:
nie dał/ á one kthorzy przy niey
15:
pomordowáni byli/ wyſławiał
16:
mowiąc:
17:
O ter quateŕ beati, queis ante ora patrum. &c.
18:
Przypátrzże ſye iedno ſam ſo=
19:
bie każdy/ naydźieſz to w ſobie/
20:
iż Pan Bog wſzechmogący moc
21:
ſwoię dźiwnie okázuie liczbą tą | śiedmio= |
strona: H4v
1:
śiedmioráką: Abowiē człowiek
2:
káżdy we dwu niedźieł (ktore ſą
3:
ze dwoygá śiedmi ſłożone)
po
4:
národzeniu ſwoim pilnie ſie przi
5:
patrza świátłowi/ á po śiedmi
6:
niedźiel/ iuż zá káżdą rzeczą pil=
7:
no pátrzy. A po wyśćiu śiedmi
8:
mieśięcy/ zęby mu ſie z dźiąſł pu
9:
ſzczáią: po roku y po dwu mie=
10:
śiącách (ktory czás ieſt ſłożon z
11:
mieśięcy po dwá kroć śiedmi)
12:
człowiek iuż krzepko śiedźi:
á po
13:
mieśiącách po trzy kroć śiedmi/
14:
iuż ſłowá niektore wymáwiáć
15:
poczyna: á po Mieſyącách po
16:
czterzy kroć śiedmi (to ieſt/ we
17:
dwu lat y czterzech mieśięcy)
18:
iuż ná nogách chodźi: á po mie=
19:
śiącách po pięć kroć śiedmi/ (to
20:
ieſt/ po trzech lat przez iednego
21:
mieśiącá)
pierśi máthczynych
| pożywáć |
strona: I
1:
pożywáć przeſtáie/ brzydząc ſie
2:
iákoś onym pokármem: á po śie=
3:
dmi lat pierwſze mu zęby pádá=
4:
ią á trwalſze ná to mieyſce nád=
5:
raſtáią/ y s tegoż theż roku prá=
6:
wie człowiek młodi wymáwiáć
7:
poczyna: á po lat po dwu kroć
8:
śiedmi/ człowiek iuż ku lepſzemu
9:
baczeniu przychodźi/
to ieſt/ z
10:
dźiećinſtwá wyráſta: á po wy=
11:
śćiu lat po trzy kroć śiedmi/ to
12:
ieſt/ po dwudźieſtu lath y ied=
13:
nym/ męſzczyzna záraſta/ y od
14:
tego roku w ſzerość przyſtawa:
15:
á po dwudźieſtu lat y ośmi/ (kto
16:
re ſą ſłożone z lat po czterzy kroć
17:
śiedmi) iuż dáley człowięk prze=
18:
ſtáie rość w mięſz:
á láthá trzy=
19:
dźieſtego y piątego/ (kthore ſye
20:
ſkłáda z lat po pięć kroć śiedmi)
21:
człowiek mocnym bywa iáko | I | ma być: |
strona: Iv
1:
ma być: á po dwu y czterdźieśći
2:
lat/ (kthore ſą ſłożone z lat po
3:
ſześć kroć śiedmi) iuż zwykli lu=
4:
dźie/ s śił przedtym zebránych/
5:
ſchodźić:
á látho czterdźieſne y
6:
dźiewiąte/ (ktore ſye ſkłáda z lat
7:
po ſiedmi kroć ſiedmi) czyni czło
8:
wieká doſkonáłego wieku: po=
9:
nieważ ná ten czás y moc w ſo=
10:
bie ieſzcze dobrą czuie/ y rozum
11:
mu práwie kwitnieie/ y dla te=
12:
goż też ludźie tákowego wieku/
13:
ná porádę máią być y bywáią
14:
obieráni.
15:
K temuć theż Zydowie
16:
należeć powiádáią Bogá wſze=
17:
chmogącego przykazanie/ o śio=
18:
dmym roku odpoczynienia/ o
19:
ktorym Pan Bog przez Moy=
20:
żeſzá roſkazał/ áby Zydowie ná | káżdy |
strona: I2
1:
káżdy rok śiodmy źiemie nie ru=
2:
cháli/ y owocow żadnych ſniey
3:
niezbieráli: ále żeby nietylko ſo=
4:
bie/ ále theż y inſzym wſzyſtkim
5:
rzeczam odpocznęli.
Támże też
6:
y o Miłośćiwym lećie Pan Bog
7:
powiedźieć raczył/ roſkázuiąc ie
8:
obchodźić co czterdźieśći lat y
9:
dźiewięć: (ktore látá ſą ſłożone
10:
s po śiedmi kroć śiedmi lat) kto
11:
rego Iublieuſzá káżdy człowiek
12:
ieſli co kiedy záprzedał/ ku ſwe=
13:
mu imieniu przychodźił/ á tho z
14:
roſkázania Páńſkiego:
tákżeć też
15:
y my wſzyſcy wierni/ thyśiącá
16:
śiodmego/ przydźiem do oney
17:
cząſtki náſzey/ ktorą Pan Bog
18:
káżdemu wiernemu obiecáć ra=
19:
czył/ o ktorey też Prorok świę=
20:
ty mowi: Portio mea in terra vi=
21:
uentium. | I ij | Czytayże |
strona: I2v
1:
Czytayże też ieno ſobie pilno
2:
piąte rozdźielenie Kśiąg Moy=
3:
żeſzowych o ſtworzeniu świá=
4:
tá/
naydźieſz tám o Enochu mi=
5:
łoſniku Bożym/ ktory (iáko tám
6:
Moyżeſz świadczy) żywo do
7:
niebá wźięt był. Ten Enoch był
8:
śiodmy od pierwſzych oycow
9:
ktore śmierć zámordowáłá/ á
10:
tego śiodmego przepomoc nie=
11:
mogłá. Tożći też Apoſtoł świę=
12:
ty Iudás brát Iákobá Apoſtołá
13:
w ſwym Liśćie rozumie/ powiá
14:
dáiąc
że Enoch śiodmym będąc
15:
od Iádámá o oſtátecznym dniu
16:
prorokował. Abowiem iáko oni
17:
ſześć Oycowie/ to ieſt/ Iádam/
18:
Seth/ Enos/ Cenán/ Máchá=
19:
leel/ Iared/ pomárli: á Enoch
20:
śiodmy żywo w niebo wźięth
21:
był: tymżeć też ſpoſobem śmierć | przez |
strona: I3
1:
przez ſześć tyśięcy lat pánowáć
2:
miáłá/ á śiodmego tyśiącá bę=
3:
dźie práwie zniſzczoná.
Toż
4:
theż rozumieć mamy o Heliaſzu
5:
Proroku/ ktory przed Národze=
6:
nim Bożym dźiewięć ſet y dwá
7:
naśćie lat/ w niebo wźięt był.
8:
Bo iáko Enoch był śiodmym w
9:
rodzáiu Iádámowym: thák też
10:
Heliaſz był w śiodmym wieku
11:
od Iádámá.
12:
Możem też łatwie wy=
13:
rozumieć koniec świátá tego/ s
14:
proroctwá Dánielá Proroká:
15:
ktory w wtorym y w ſiodmym
16:
rozdźieleniu Proroctwá ſwego
17:
doſtátecznie opiſuie czterzy Mo
18:
nárchie świátá/ gdźieby á v kto=
19:
rych ludźi być miáły áż do zmar
20:
twych wſtánia. | I iij | Pierwſza |
strona: I3v
1:
Pierwſza Monárchia (ktorą
2:
rozumiał Dániel święty przez
3:
głowę złotą y oſobę Lwią) byłá
4:
Aſſyrijſka y Káldeyſką:
kthora
5:
ſye poczęłá Roku od ſtworzenia
6:
świátá 1789. á trwáłá przez
7:
lat 1618.
8:
Wtora Monárchia (kthorą
9:
Prorok BOży rozumiał przez
10:
widzenie ſwoie/ niedźwiedźiá y
11:
pierśi człowieczych ſrzebrnych)
12:
byłá Bábilońſka y Perſka: ktora
13:
ſie byłá poczęłá roku od ſtworze
14:
nia świátá 3406. á trwáłá 220.
:
(lat.
15:
Trzećia Monárchia byłá
16:
Grecka/ álbo Alexándrá onego
17:
zacnego Krolá/ ktorą rozumiał
18:
Prorok przez żywot człowieczy
19:
miedźiány/ y przez poſtáć źwie=
20:
rzęćiá Párdu: ktora ſye poczęłá
21:
Roku od ſtworzeuia świáthá | 3629. |
strona: I4
1:
3629. y trwáłá przez 301 lat.
2:
Czwartha á oſtáteczna Mo=
3:
nárchia byłá Rzymſka/
kthorą
4:
Prorok Boży rozumiáł przez o=
5:
ſobę z żeláznymi nogámi/ y przez
6:
poſtáć niemey á okrutney beſty=
7:
ey/ kthora ſye poczęłá Roku od
8:
ſtworzenia świátá 3918. to ieſt
9:
przed Národzenim Bożym cz=
10:
terdźieśći lat y dźiewięć: á pod
11:
Ceſárzem Herákliuſem znienac=
12:
ká vpádłá. ponieważ przed tym
13:
trwáłá 667.
ktorey Monárchi=
14:
ey czwartey teraz idą y poydą
15:
áż do końcá świáthá oſtátki/ o
16:
ktorych Dániel Prorok we dwu
17:
naſtim rozdźieleniu Proroctwá
18:
ſwego potáiemnie námienia.
19:
Opuſzczam inſzych doſyć świá
20:
dectw/ ktorych pełno w piſmie
21:
świętym/ á nawięcey we wſzyt | I iiij | kiey Hi= |
strona: I4v
1:
kiey Hiſtoryey Páná Iezu Kry
2:
ſtá/
y v Ianá Swiętego w kśię
3:
gách o Obiáwieniu rzeczy przy
4:
ſzłych: tylko to ná oſtátek przyda
5:
wam/ że wſzytkie rzeczy ktore
6:
Pan Kryſtus/ Apoſtołowie/ y
7:
inſzy Prorokowie święći oſta=
8:
nie przed dniem Sądnym/ świá
9:
tá tego przepowiedźieli/ iuż ſye
10:
práwie wypełniły/ ták iż iuż nic
11:
inſzego oczekiwáć niemamy/ ie=
12:
dno przyśćia Syná Bożego/
13:
kthore przed ſzoſtym tyśiącem
14:
przyść okázuią/ rozmáite świá=
15:
dectwá. Raczyłći to ſam Pan
16:
Bog wſzechmogący práwie wy
17:
ráźić w Siodmym dniu Sobo
18:
tnym/ v Zydow. Abowiem Zy=
19:
dowie (z roſkazánia Bożego) z
20:
wieczorá dniá ſzoſtego/ mieli po=
21:
czynáć Sábát: tákżeć theż y on | wiekuiſty |
strona: K
1:
wiekuiſty Sábát/
to ieſt/ wiecz=
2:
ne odpoczynienie/ nie w chwale
3:
niebieſkiey/ nie od końcá ſzoſte=
4:
go tyśiącá/ ále rychley począc
5:
ſye ma. Toć też y Pan Kryſtus
6:
náſz prawdźiwy BOG zmar=
7:
twych wſtáiąc okazał/ gdy v=
8:
przedźił dźień trzeći/ bo coś ko=
9:
ło połowice dniá trzećiego zmar
10:
twych wſtał.
11:
Słyſząc to tedi vpominánie/
12:
ockni proſzę ćię káżdy człowiecze
13:
Krześćijáńſki/ ku temu wſzech=
14:
mocnemu Páná IEzu Kryſtá
15:
przyśćiu/ popráwiáiąc żywotá
16:
ſwego wſzeláką pobożnośćią.
17:
Aczkolwiekći tego przyśćia ſam
18:
Pan Bog wie rok/ dźień/ y go=
19:
dźinę: á wſzákoż rzecz ieſt nieo=
20:
mylna/
że przyśćie Syná Boże
| ná ten |
strona: Kv
1:
ná then świát ſądźić żywych y
2:
mártwych/ ieſt bárzo bliſkie. Nie
3:
chayże (iáko chce) świát ſye
4:
śmieie/ y ſobie dobrze tuſzy: proś
5:
my my Páná Iezu Kryſtá Sy
6:
ná Bożego/ áby ná tym oſtátku
7:
wieku raczył być przy Zborze
8:
ſwoim/
żeby też nas od wſzelá=
9:
kiey nędze vchowáć racził/ przez
10:
chwálebne przyśćie ſwoie/ ktorego
11:
wſzyſcy wierni
12:
zwielką żądzą ocze=
13:
kiwáią.
14:
grafika
15:
AMEN.
16:
SIC NOS NON NOBIS.
17:
grafika
| Tablicá |
strona: K2
1:
Tablicá s ktorey káżdy łacwie
2:
wyrozumieć może/ iáko wiele lat od
3:
ſtworzenia świata wyſzło/
áż do roku niniey=
4:
ſzego/ y potym do tyśiącá ſzoſtego/ o ktorym
5:
(iakom wyſzſzey powiedźiał) Heliaſz Prorok
6:
ták nápiſał: Sex millia ſtabit mundus.
7:
& deinde conflagratio. | Od | Stw: ſwiátá | do | Potopu | by= ło lat. | 1656 |
| Potopu. | Abráámá. | 192 | |||
| Abráámá | Moyżeſzá | 445. | |||
| Moyżeſzá | Zb. Ko. Sal. | 550 | |||
| Koſcio Sál. | Nár. P. Kry. | 1016. | |||
| Národ Páń. | Zmárt. iego | 33. | |||
| Zmárt: Kry. | Dziſiey. roku. | 1565. |
8:
Summá tego wſzytkiego 5560.
9:
A ieſli przydaſz do they ſummy czterzy ſtá y
10:
czterdzieśći lat/ tedy bedźie całe ſześć tyśięcy
11:
lat od ſtworzenia świátá.
12:
Drukowano w Krákowie v Mát=
13:
theuſzá Siebeneycherá/ Roku od
14:
Národzenia Páńſkiego 1565.
strona: K2v
1:
DANIELIS II.
2:
Pan Bog ná niebie ieſt/ ktory
3:
obiáwia táiemnice: ktore máią
4:
przyść czáſow oſtátecznych.
5:
grafika
6:
Felix, quem faciunt aliena peri=
7:
cula cautum.