[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Marcin Bielski
tytuł:   Sen majowy
rok wydania:   1586


strona: 1

1:
Sen Maiowy/
2:
Pod gáiem źielonym iednego
3:
Puſtelniká.
4:
Przez Marćiná Bielſkiego nápiſány/ y teraz
5:
nowo przez Ioáchimá Bielſkiego/ ſy=
6:
ná iego/ wydány.

strona: 2

2.
1:
Ná Herb y kleynot ſtárodawny
2:
Iáſnie Wielmożnego Pána/ P. Stániſła=
3:
wá Száfráńcá z Pieſkowey Skáły/
4:
Woiewody Sędomierſkiego. etć. etć.grafika
N
Ie on to Koń Pægaſus z dziwnymi ſkrzydłámi/
5:
Ná ktorym Bellerophon z trzemi Chimerámi
6:
Miáł potrzebę: Koń to ieſt onych Száfráńcow wła=
:
(ſny/
7:
Co pod Tryonem záwſze był poháńcom ſtráſzny.
8:
Przeto godzien godzien też/ áby gwiazd około śiebie
9:
Pełno máiąc/ nam świećił/ y śiadł w iáſnym niebie.
Iaſnie


strona: 3

3.
1:
Iásnie Wielmożne=
2:
mu Pánu/ Pánu Stánisłáwowi
3:
Száfráńcowi z Pieskowey Skáły/
4:
Woiewodzie Sędomierzkiemu. etć.
5:
etć. Pánu memu Miło=
6:
śćiwemu.
7:
T
En wierſz niegdy od Oycá mego nápiſány/
8:
Ná on rozruch Węgierſki nam dziś opłákány/
9:
Ktory przytym wzor náſzych ſpráw zámyka w ſobie/
10:
A nám też ieſt przeſtrogą/ Woiewodo tobie
11:
Ofiáruię: wiedząc to/ żeś ſwoiey oycżyzny
12:
Ieſt tákim pilnym ſtrożem/ że nád ćię nikt inny
13:
Zdrowia y ſwobod więcey iey życzyć nie będzie.
14:
Dokąd iedno tá náſzá Polſká kwitnąć będzie.
15:
Coś nam w tych cżáśiech nieraz dość iáſnie pokazał/
16:
Y wiecżnie tymeś ſie nam vdał/ żeby rzazał
17:
Znas każdy ślepą zazdrość/ gdyby inák śmiáłá
18:
Mowić/ á ćiebie cżarnym ſwym iádem śięgáłá.
19:
Skąd ſławá wielka/ ſkąd cżeść nieśmiertelna ćiebie
20:
W niebo (wierz mi) wprowádzi. Y ieśliże w niebie
21:
Srzod gwiazd siedzi Scipio/ obrońcá oycżyzny/
22:
Y cny Iuliuſz świecąc/ ſwym dáie rok żyzny.
A ijAlbo


strona: 4

4.
1:
Albo ieſli Herkules y Pollux z Káſtorem
2:
To ſobie záſłużyli: y ty tymże torem
3:
Idącż (rzecż pewna) mieć to od nas będzieſz/
4:
Y dni pełen w domu gwiazd po tym pracách śiędzieſz.
5:
Co ia rácżey ná inſzy cżás Muzom odkłádam/
6:
A teraz ćię niebáwiąc wierſz ći máły dawam.
7:
Proſzę zá wdzięcżne prziymi dar ten moy málucżki/
8:
Może (da Bog) godnieyſzy być ocżu twych inſzy.

strona: 5

1:
Sen Máiowy/
2:
Pod gáiem źielonym puſtelniká
3:
iednego.
4:
V
Da mi ſie rozmyśláć o ninieyſzym wieku/
5:
Iáko ſą wſzelkie rzecży przećiwne cżłowieku
6:
Iáką w ludziech odmienność te cżáſy ſzcżyniłj/
7:
Zwierćiádło Boſkiey prawdy ná źiemi zá=
:
(ćmiły.
8:
Iáko máią Pogáni ſwe dáry od Bogá:
9:
Iáko ná chrześćiany cżęſto bywa trwogá.
10:
Złosliwi Plánetowie nád námi przewodzą/
11:
Walki/ głody/ y mory/ y wſzyſtko złe rodzą.
12:
Coś nowego k temu świát vkázáć ſie bierze/
13:
Bo żadna rzecż ná świećie nie ſtoi w ſwey mierze.
14:
Płocho ſtoią porządki/ płocho y kośćioły/
15:
Powſtáły przećiwko nam y ſáme żywioły.
16:
Ieſli ná nas nie weyźrzy ſwym okiem Pan miły/
17:
Pewnieby nas Plánety ku źiemi ſchyliły.
18:
Te rzecży rozmyśláiąc/ po dąbwowiem chodził/
19:
W ten cżás gdy pod Bliźnięty ſwoy wos Tytan wo=
20:
(źił.
21:
Wonią mi wdzięcżną z kwiećia źiemiá podawáłá/
22:
Oſobne potwierdzenie głowá moiá miáłá.
23:
Ptacy też rozmáite głoſy wymyśláli/
24:
Chwalebne ſpráwy Páńſkie głośno wyſławiáli.
A iijKoſſo=


strona: 6

Sen Máiowy.6.
1:
Koſſowie y Grzywacy/ kukáły/ Gżegżołki/
2:
A brzęcżęcy ná kwiećiu zbieráły miod pſzcżołki.
3:
W tymże mieyſcu ze zdroiow ćiekłá żywa wodá.
4:
Tegoż mi ſie tráfiłá dniá cżyſta pogodá:
5:
Słucháiąc roſkoſznego śpiewánia ſłowiká/
6:
Słodki mię ſen vmorzył nagle puſtelniká.
7:
Dziwym widział w záſnieniu: iáwnie mi ſie zdáło/
8:
Zem widział woyſká wielkie/ źwierz/ ptáſtwá niemá=
:
(ło.
9:
Wilk ze wſzemi źwierzęty/ ná Orłá powſtawał/
Krole=
wic.
Ceſarz.

10:
Orzeł z ptaki wſzyſtkimi naprzod mu nie dawał.
11:
Wilk mowił ſrogą mową ku iego poſłowi/
12:
Cżemu mi tu przekaża/ powiedz ták Orłowi:
13:
Przeſtań Orle ná gęśiach/ moieć konie/ woły/
14:
Winá zboża nie ruſzay/ z mey właſney ſtodoły:
15:
Y z źiemie precż wyćiągay/ nie tu twego bytu/
16:
Muśiſz dáć poſſeſią bez wſzelkiego kwitu.
17:
Twoiá rzecż po powietrzu iáko ptaſzek latáć/
18:
Niechćiey tu Orle z ptaki náſzey źiemie chwátáć.
19:
Wſzák wieſz/ iáko o náiu v Ezopá ſtoi/
20:
Iż ſie Orłá zębiáty Wilk namniey nie boi.
21:
Orzeł zásię powiedział: Wilku/ być ći w śieći/
22:
Mam ná ćię ſpráwiedliwość/ ktora iáſnie świeći.
23:
Przywiodłeś cudzy narod ná niewinne ptaki/
Turek.

24:
Przez ćię okrutni Smocy gniotą nieboraki.
25:
Lácniey ſie było tobie zgadzáć ſpołu známi/
26:
Niżliby Roſſomacy mieli włádáć námi.
27:
Wielbłąd idzie ná pomoc Wilkom z wſchodu ſłońcá/
28:
Aby niewinne ptaki podawił do końcá.
29:
Orzeł poſłał do Struſá/ co klucż Piotrow nośi/
Papież

30:
By mu byli ná pomoc/ wſzyſtkich ptakow prośi.
Przyle=


strona: 7

Sen Máiowy.7.
1:
Przylećiał Strus ná pomoc do Rákus Orłowi/
2:
Lećiał potym do Węgier/ iął mowić Wilkowi:
3:
Iáko ty śmieſz w ſwey gębie świętą ſzáblę nośić/
4:
A tyś ſkąſal zębomá/ ſwych chrześćian doſyć.
5:
Day ſzáble/ day y pierzćień/ bo nie tobie ſłużą/
6:
Więcey tu Roſſomacy/ niżli Wilcy płużą.
7:
Wilk mu záśię powiedział: Leć precż Pánie Struśie/
8:
Y záwrzy ſie (ia rádzę) w ſwym złotym lámuśie.
Rzym.

9:
Ieſli ſie nie náiadaſz żelázá w ſwey włośći/
10:
Náieſz ſie go tu doſyć áże do ſytośći.
11:
Strus mu zátym iáł łáiáć: Ieſt temu lat kilká/
12:
Węgrzy Krolá pſá mieli/ teraz záśię Wilká/
13:
Y wężá łákomego/ co dzieći połyka:
Krolo=
wa Iſá=
bellá.

14:
Ale poślem Boćianá/ co rad węże ſmyka.
15:
Wilki w śieći połowim/ á Wielbłądy w dole/
16:
Roſſomaki połupim/ Lámpárty/ Sobole:
17:
Mięſo wáſze pſom damy/ nogi/ głowy/ brzuchy/
18:
Z ſkor wáſzych pocżynimy cżeládzi kożuchy.
19:
Hárpiæ poślem do was/ Wilk záśię powiedział/
Tátáro=
wie.

20:
Ci ptacy známi będą/ ábyś o tym wiedział:
21:
Te poślemy oględáć wáſze wſzelkie ſpráwy/
22:
Co wam trunki y ſmacżne ſplugáwią potráwy.
23:
Orzeł záśię ták mu rzekł: poślem ná nie Kruki/
24:
Co im ocży wykluią y zmylą ich ſztuki:
25:
Poślem Gryfy/ co im pſtre namioty wywrocą/
Hiſzpa=
ni.
Kśiążę=
ta.

26:
Y ten źwierz nieſkrocony/ śiećiámi okrocą.
27:
Zátym przyſzły źwierzętá z wielką mocą ſtárſze/
28:
Y wźięły gwałtem gniazdo w onym kráiu ptáſze.
29:
Stárego Roſſomaká z pośrzodká ſtráćili/
30:
A nowego wybráli co znim dobrze pili.
Segiet.
Solimā
Selim.
Ten to


strona: 8

Sen Máiowy.8.
1:
Ten to ptakom iął mowić: Ieſtem ia bicż Boży/
2:
Ktory/ Máchometowę wiárę wſzędzie mnoży.
3:
Nie przepuſzcżę żadnemu kto nie Beſſermanem/
4:
Bog w niebie roſkázuie/ ia ná źiemi Pánem.
5:
Strus mu záraz zátym rzekł: Ieśliś ieſt bicż Boży/
6:
Cżemuſz tedy ten twoy bicż dobrych nie rozmnoży?
7:
A złych cżemu nie karze/ co lud Boży trapią/
8:
Morduią/ zábijáią/ żywnośći ich drapią?
9:
Potym przyſzedł Lew mocny/ przylećiał Pelikan/
10:
Ktore poſłał w poſelſtwie ná ten świát wielki Pan
11:
Ziął źimny ſtrách źwierzętá chćieli precż vćiekáć.
12:
Cżynił Lew do wſzyſtkich rzecż: Niechćieyćie ſie lękáć.
13:
Cżemu ſie o cudzy świát ták ſrodze wádzićie/
14:
Wiele náſzych poddánych źwierzątek tráćićie.
15:
Wſzákeśćie opátrzeni żywnośćią ná świećie/
16:
Cżemuſz ieden drugiego o kęs źiemie gniećie?
17:
Wiedząc/ iżeśćie tu ſą iáko iedni gośćie/
18:
Bárzo krotki tu wiek wáſz/ prożno ſie nie wznośćie.
19:
Snádź ſie drudzy chcą cżynić tu źiemſkimi Bogi/
20:
Nie wierzą by nád nimi miał Bog ſwoy bicż ſrogi.
21:
Idź Woźny/ ſwoie wići przyłoſz im do boku/
22:
Aby nie docżekali do drugiego roku:
23:
Kiedy tákową ſrogość świátu okázuią/
24:
A mnie ná niebie Bogá nád ſobą nie cżuią.
25:
Przyſtąpiło powietrze/ wielki lud pożárło/
Mor w
woyſku
obu.

26:
Przez ſto tyśiąc z obu ſtron tám ludzi pomárło.
27:
Widziałem potym ſtolec cudnie przypráwiony/
28:
Ná nim śiedział Monárchá/ á Pánowie z ſtrony.
Krol z
Rádámi

29:
Siedli też w ſwych Infułách Kśięża po práwicy/
30:
Ziemſká rádá śiedziáłá Krolá po lewicy.
Zbiory


strona: 9

Sen Máiowy.9.
1:
Zbiory wielkie ze wſzech ſtron pieſzych/ iezdnych/ ſtáli/
2:
Iedni drugich iákoby ſnadź nigdy nie ználi.
3:
Przed Monárchą goły miecż ieden Pan piáſtował/
4:
Iákoby był pijány/ przed wſzemi ſzermował.
5:
Wyſzedł k niemu z cepámi ieden błazen práwy/
6:
Podź ty zemną ſzermowáć/ á ſchoway miecż krwáwy.
7:
Przed Duchownymy záśię księgi piáſtowano/
8:
Spory piſmá świętego przed wſzemi cżytano.
9:
Wyrwał ſie iákiś rzecżnik/ Státutem ſzermował/
10:
Gadánie w świętym piſmie záraz záhámował:
11:
Mowięcy/ co wam potym/ że o tym mowićie/
12:
Zadnego na ſwą wiárę tu nie náwroćićie.
13:
Cżekayćie że cżás prziydzie/ ktorego potrzebá/
14:
Obácżym ſie gdy nam cżás ſam pan zeslie z niebá.
15:
Cżytáyćie rádniey Státut/ pożytecżniey będzie/
16:
Głośniey wam niż Biblia w imieniu zágędzie.
17:
Potym po máłey chwili wielkie woyſká przyſzły/
18:
Wiodły ie białłegłowy y ſáme w przod wyſzły.
19:
Nád pierwſzym zacna Páni byłá przełożona/
Polſka
źiemia.

20:
A iákoby ná twarzy trochę záſmucona.
21:
W práwey ręce śierp oſtry/ w lewey kłośie miáłá/
22:
Nie wiem co z Anteuſem ſynem ſwym gadáłá.
Anteus

23:
Wźięłá miecż Rycerzowi/ wźięłá kśięgi Kśiężey/
24:
Kiedy ſie nie zgadzaćie/ będzie wſzyſtkim ćiężey.
25:
Prokuratorowi Státut on z ręku wydárłá/
26:
Vderzyła o źiemię/ á potym podárłá:
27:
Mowiąc ſrogimi ſłowy/ żeśćie pobłądzili/
28:
Ták w Wierze/ iák w Státućie: álbośćie ſie ſpili.
29:
Do błazná ſie rzućiłá/ y ſłukłá oń cepy/
30:
Więcey ſie ten lud kocha w błaźniech/ álboć ślepy.
BW dru=


strona: 10

1:
W drugim Páni o dwu głow byłá przełożona/
Węgier
ſka źie=
miá.

2:
Ná iedney cżapkę miáłá/ ná drugiey Koroná.
3:
Więc o práwey ręce kubek pozłoćisty miáłá/
4:
A w lewey grono winá/ w vśćiech chleb trzymáłá.
5:
Trzećie woyſko białłychgłow bárzo płocho ſtało/
Wáłá=
ſka źie=
miá.

6:
Stroną wſzyſtko chodziło/ iákoby ſie bało.
7:
Stárſza ſie roſkudłáłá/ poſſąg miáłá ſrogi/
8:
Wołu dwiemá rękomá trzymáiąc zá rogi.
9:
Anteuſzá widziałem płácżąc w ſwey ſtárośći/
Anteus

10:
Iż docżekał ná świećie tákiey odmiennośći:
11:
Wołáiąc biádá/ biádá/ iuż przyſzły te cżáſy/
12:
Muśim przed Antychryſtem/ vćiec w gory láſy.
13:
Iuśći przyſzedł do morzá z wielkośćią Wielbłądow/
14:
Dość miedzy chrześćiány błędow y nierządow.
15:
Iużći ieſt/ oto iego idą właſni ſłudzy/
16:
Prozno go ieſzcże dłużey cżekáć máią drudzy.
17:
Iuż z woyſki oto idą/ iuż ſą drudzy z ſkorby/
18:
Poydą w ſwar o Chryſtuſá/ áż ſie imą záłby.
19:
Dopiroſz będzie wielkie wſzędzie krwie roźlanie/
20:
Płácż/ vćiſk/ głody/ mory/ y prześládowánie.
21:
Potym ku mnie przyſtąpił/ mowiąc on mąż ſrogi:
22:
Wſtáń Puſtelniku/ á piſz ktore widzisz trwogi.
Puſtel=
nik.

23:
Imę pytáć co tego zbioru zá przycżyny/
24:
Powiedział/ Polſka mátká to ieſt z ſwymi ſyny.
25:
To drugie woyſko wyſzło z Węgierſkiey kráiny/
26:
Do ktorych ſie przybliża zmocniony lud inny.
27:
Dwie głowie známionuią/ dwu Pánow w tey źiemi/
28:
Będzie im żal/ że kiedy byli niezgodnemi.
29:
Srebro/ złoto/ wino/ chleb znácży ich kray hoyny/
30:
Przetoż dawno vżywa ze wſzyſtkich ſtron woyny.
Wilká


strona: 11

Sen Máiowy.11.
1:
Wilká nośi Krolewic/ á Orzeł Ceſárſki:
2:
Wilk z źwierzęty z Pogány/ Orzeł známi ptaki.
3:
Struſá z klucżem máluią/ ná mieyſcu Papieſkim/
4:
Ktory winienby pomoc wſzem Kśiążętom Rzeſkim.
5:
Trzećie woyſko co ſtroną tu owdzie chodziło/
6:
Woyſko tożto Wáláſkie z mátką ſwoią było.
7:
Náſzy byli/ ále ich Pogáni ná poły
8:
Teraz máią: w ſwey źiemi máią dobre woły.
9:
Pytałem go/ ktoby był/ ták mię z tym odpráwił:
10:
Ieſtem Anteus źiemſki: przetożem ſie ſtáwił/
11:
Abyś wiedział co znácżą ty woyſká zebráne/
12:
A twoy ſen precż nie lećiał przez wrotá kośćiáne.
13:
A zátym mi brzmieć imą w moich vſzu ſłowá/
14:
Ktore mowiłá oná pierwſza białłagłowá/
Polſka
źiemiá.

15:
Przed onym máieſtatem/ y przed wſzyſtką rádą/
16:
Tákże y przed poſłámi/ co ná Syem ziádą:
17:
Synowie/ ktorzyśćie ſą właſni moi mili/
18:
Y zemnie wſzyſtkorodney mátki ſie zrodzili/
19:
Co wam powiem/ bierzćie w ſwe vſzy y w ſwe głowy/
20:
Mieyćie o ſpolnym dobrym pilnieyſze rozmowy.
21:
Niedayćie ſie ná ſtronę priwaćie vwodzić/
22:
Bo to y wam y dziatkom wáſzym będzie ſzkodzić.
23:
Otośćie mię mátkę ſwą wlaſną opuśćili/
24:
A cudzych źiem zwycżáiow y ſpraw ſie nápili.
25:
Pátrzćie/ iákiem ia páńſtwo wam nágotowáłá/
26:
A iák walecżnych ludzi dość pohołdowáłá.
27:
Y chowáłám was práwie/ iáko ſyny/ corki/
28:
W doſtátku wielkim/ właſnie iáko mátká pſzcżołki.
29:
Płodem świętym/ powietrzem zdrowym opatrzáłá/
30:
A wżdym v was niewdzięcżną mácochą zoſtáłá.
B ijGdy


strona: 12

Sen Máiowy.12.
1:
Gdy z obcych źiem zwycżáie wy do mnie wnaſzaćie/
2:
Wiedzćie/ że mię ná ſztuki mátkę ſwą tárgaćie.
3:
Tákież gdy nieprzyiaćiel pomnie zbroyno chodzi/
4:
Cięſzko mi to/ á ćiężey/ gdy w náſzey krwi brodzi.
5:
Tákże w ſwoich kośćielech gdy ſłyſzę roznice/
6:
Nie moę być bez ſmutku y wielkiey teſknice.
7:
Nie lubię też łákomſtwá/ opilſtwá/ y pychy/
8:
Chcę áby ſyn káżdy moy był ſtátecżny/ ćichy:
9:
Ieździł po moich pierśiách ná koniu we zbroi/
10:
Tákiey ſie gotowośći zły Tátárzyn boi.
11:
Nie ná ſwoie ſamśiády/ ále ná Turcżyny
12:
Koniá ośiadł/ y zbroię włożył z ſzefeliny.
13:
Ale ſie wy podobno wolićie gnieść ſámi/
14:
Wſzędzie pełno ieſt niezgod/ waśni/ miedzy wámi.
15:
Práwá zá mocą idą/ Pan chudzinę gniećie:
16:
A wżdy ſie k temu wſzyſcy przychylić nie chcećie/
17:
Iákobyśćie w odmętu teo wypłynęli/
18:
A żebyśćie do końcá w nim nie potonęli.
19:
Nuż o rządzie domowym/ ktoby co chćiał mowić/
20:
Albo co z dobrym wáſzym tu v was ſtánowić/
21:
Zá Ocean álbo Niepr vćiekáćby muśiał/
22:
Y gdzieś z Polſki dáleko zá Tátry ſie kłuſał.
23:
Azaſz máło ná wſzyſtkim zbytku tego cżáſu/
24:
Nic nas to nieobruſzy chuć idą k nam z láſu.
25:
Niewiem by to ná Polſkę przedtym przychadzáło/
26:
Aby kiedy ze wſzech ſtron ták bárzo gorzáło:
27:
Iák ſie teraz zánioſło/ widzimy/ niedbamy/
28:
Niechay będzie iáko chce/ gdy ſie dobrze mamy.
29:
To odmowiwſzy oná Páni/ vmilknęłá.
30:
A záś druga o dwu głow z płácżem mowić ięłá:
Ach ma


strona: 13

Sen Máiowy.13.
Węgier
ſka źie=
miá.
1:
Ach ma miła Korono życżliwa/ y śioſtro/
2:
Turek ná mię náoſtrzył ſwoię ſzáblę oſtro:
3:
Tákież Niemiec hártuie ſwoie ſzefeliny/
4:
Iuż mię práwie ogárnął wſzyſtkę narod inny.
5:
Iuż mi co lepſze zamki wźięłá okrutna dzicż/
6:
Práwie Pan Bog przepuśćił ná mię ten ſrogi bicż.
7:
Ze wſzech ſtron nieprzyiaćiel puſzcża ná mię ſtrzały/
8:
Cżemuchmy ſie w potrzebie ták śiebie záprzáły?
9:
Rácżże ſie dziś w tey moiey przygodzie zmiłowáć/
10:
Chćiey moie miłe ſyny w potrzebie rátowáć.
11:
Y te nieprzyiaćiele co biorą me cory/
12:
Wyżeńmy z Europy w Kákuzyſkie gory.
13:
Albo precż zá Grecyą y cżerwone morze/
14:
Niech náſzych dzieći więcey niebiorą w poborze.
15:
Zbędziemyli pocżćiwie tych niewdzięcżnych gośći/
16:
Przyidziem záśię ku oney pierwſzey ſwey wolnośći:
17:
Iákążmy w on cżás mieli/ gdy twoy ſyn krolował/
Krol
Włády=
ſław.

18:
Ktory mnie y me ſyny/ iak właſne miłował.
19:
Mieli náſzy ſynowie w on cżás złote cżáſy/
20:
Gdy moie wino pili po pieniądzu máſy.
21:
Był chleb/ były konie/ woły/ ſrebrne rudy/
22:
Poki tu nie bywáły Tureckie obłudy.
23:
Był lud/ nálazł wſzyſtkiego co było potrzebá/
24:
Dziś iedno co płácż idzie vſtáwnie do niebá.
25:
Rátuyże mię proſzę ćię/ o ćię też grá idzie/
26:
Od ſąmśiádá do ſąmśiádá rad więc ogień przyidzie.
27:
To żałoſnie wyrzekſzy/ płácżem ſie zálałá/
28:
A mátká iey záś Polſká ták odpowiedziáłá:
Polſká
źie=
miá.

29:
Pánu Bogu ſie poleć ma miła śieſtrzycżko/
30:
Ten wie iáko ſpráwuie ſwe ſtworzenie wſzyſtko.
B iijJeślić


strona: 14

Sen Máiowy.14.
1:
Ieślić ten nie pomoże/ prożna w kim nádzieiá/
2:
Trudno ſie domowego maſz vſtrzedz złodzieiá.
3:
Ktory ſie iuż głęboko wkopał w twoie gory/
4:
Y ćiebie ſámey ledwie nie obłupił z ſkory.
5:
Skárby zboża y grunty wywroćił ná nice/
6:
Pobrał miáſtá y zámki/ zwyśiekał winnice.
7:
Pan Bog ná nas poſyła przez nie ſwoy bicż srogi/
8:
Przeto wſzyſcy ćierpimy od nich dziwne trwogi.
9:
Cierṕ do cżáſu (ma rádá) gdzie możeſz vlegay/
10:
Tylko wżdy Bożey chwały proſzę nieodbiegay.
11:
Wſzyſtko to co v ćiebie/ v mnie ſie też dzieie/
12:
Moiá Rzecżpoſpolitá tám y ſám ſie chwieie.
13:
Nieſtworność w moich wielka/ nie ſporo obronie/
14:
Gdzie co iedno pocżniemy/ wſzyſtko włeb Koronie.
15:
Wierz mi/ o moiá śioſtro/ mam z ſobą co cżynić/
16:
Myśląc iáko też z pośrzod nieprzyiaćioł wyniść.
17:
Ze wſzech ſtron nieprzyiaćiel dobrze mi nie myśli/
18:
Zły Tátárzyn Podolſkie cżęſto polá kryśli.
19:
Moſkwá zá vchem trąbi/ od Swedá przeſtrogę
20:
Mieć muſzę: Acżbym rádá/ pomoc ći nie mogę.
21:
Szłá precż źiemiá Węgierſká/ á głową kinęłá/
22:
Idąc k źiemi Wołoſkiey/ ták z ſobą mowiłá:
23:
Ieſzcże poydę do źiemie ſąmśiedney Wołoſkiey/
24:
Ktora ieſt w przyległośći zemną źiemi Polſkiey.
25:
W przygodzie przyiaćielá narychley poznamy/
26:
Nie ták nam więc oń trudno gdy ſie dobrze mamy.
27:
Zátym rzecże:
Węgier
ſka źie=
miá.
Sąmśiádo weyrzy ná mię iáſno/
28:
Widziſz od nieprzyiaćielá iák mi bárzo ćiáſno.
29:
Rátuyże mię w przyodzie iák miła ſąmśiádá/
30:
Ia też ćiebie rátuię záwżdy bárzo rádá.
Turcy


strona: 14

Sen Máiowy.15.
1:
Turcy codzień z mocą ſwą ná mię ſie obrocą/
2:
Y do końcá iuż ogniem me włośći popłocżą.
3:
A ieśliże z Tátáry poſpołu ſie ruſzą/
4:
Iuż mię doſzcżętu zniſzcżą y wiecżnie zágłuſzą.
5:
Możnali rzecż pomoż mi. Powie ná ty ſłowá
6:
Wołoſka źiemiá bárzo ſmutna białłagłowá:
7:
Moiá namilſza śioſtro/ nie śmieyże ſie zemnie/
8:
Zaż nie widziſz ná oko/ co ſie dzieie v mnie.
9:
Doſyć smętku y żalu ia też mam w ſwey głowie/
10:
Pobráli mi nie dawno dziadki Tátárowie:
11:
Corki/ ſyny/ y ſkárby/ y polny dobytek/
12:
Wypędzono do Tátár/ y do Turek wſzyſtek.
13:
Syny me drugie ktorych Turcy nie pobráli/
14:
Te Polacy v śiebie pośćináć kazáli.
15:
Ieſzcże to mowią/ żebym im ná zdrádzie byłá/
16:
Y okrutne Tátáry ná nie przywodziłá:
17:
Albo żebym im w pićiu ſłáć miáłá trućiny/
18:
Sam Bog to wie/ żem Polſzcżce nie dáłá przycżyny
19:
Do nieprzyiáźni: Turcy ták nas zniewolili/
20:
Ze tego ſłucháć muśim kogo nam wſtáwili.
21:
Ach nieſtetyſz prze moich ſynacżkow niezgody/
22:
Nie mogę oto oney mieć pierwſzey ſwobody!
23:
Ná złośliwe páśierby przyſzły dzieći moie/
24:
Możeſzli ty/ opátruy rádzę lepiey ſwoie.
25:
Boże ſie żal ná náſze głupie chrześćiány/
26:
Iż wolą oto przeſtáć z niecnymi Pogány/
27:
A niżli z ſobą mieſzkáć/ w chrześćiáńſkiey zgodzie/
28:
Prze ich wielką nieſtworność przychodzim k tey ſzko=
:
(dzie.
29:
Dla nich oto nam Turcy w ſrogośći pánuią/
30:
A co rok w Europie to nam pańſtw vymuią.
Práwe


strona: 16

Sen Máiowy.16.
1:
Práwie co chcą to ná nas przewodzą vporą/
2:
Dziatki náſze nieſzcżeſne w dzieśięćinie biorą.
3:
Zony/ y corki náſze ſobą nie władáią/
4:
Wſzyſtko co chcą poháńcy po ſwey woli máią.
5:
Ktorzyby nas od tego ſłuſznie mieli bronić/
6:
Niechcą ſie chrześćiánie ku temu przykłonić.
7:
Wolą Pánowie Niemcy walcżyć z ſobą ſámi/
8:
Niżliby ćiągnąć mieli ná Pogány známi.
9:
A ſnádnieyby im przyſzło ſnadź zá cudzą śćiáną/
10:
Y z nimi zá pomoą cżynić od nas dáną.
11:
Swięty Duchu nátchniże ty ſam zwierzchne Pány/
12:
A day zgodę y miłość miedzy Chrześćiány:
13:
Aby ſie wżdy nád námi kiedy zmiłowáli/
14:
A tym ſrogim poháńcom ſpolnie odpieráli.
15:
To powiedziawſzy/ poſzłá w lás gęſty iodłowy.
16:
A Hurſka źiemiá ięłá mowić tymi ſłowy:
Węgier
ſka źie=
miá.

17:
Prożno widzę mam ſzukáć v ſwoich pomocy/
18:
Bo ie też ze wſzyſtkich ſtron oblegli ći ſmocy.
19:
Iużći świátem władáią/ y źiemią y wodą/
20:
Gdzie co z nimi pocżniemy/ wſzędzie znáſzą ſzkodą.
21:
Wiedzą bo chrześćiáńſkie náſze obycżáie/
22:
Iż káżdy ná wcżeſnośći domowey przeſtáie.
23:
Niechcą nędze przyćierpieć/ brzuchá ſwego zchudzić/
24:
Leżąc prożno ná mieyſcu/ wolą ſwoy cżás zmudzić.
25:
By ſie też iáko oni tychże ſpráw chwyćili/
26:
Ieſzcżeby ſwoiey rzecży nieźle popráwili.
27:
By ſie chćieli zábáwić ſpráwy rycerſkimi/
28:
Poprzeſtawſzy tych biesiad z pułmiſki zbytnimi.
29:
W lud ſie dobrze opátrzyć/ y ćwicżyć śiodłaki/
30:
Lácno z táki pocżynić pieſze y Kozaki.
Ale pro


strona: 17

Sen Máiowy.17.
1:
Ale prożno głuchemu co dobrego rádzić/
2:
Gdy nie chce vchá ſwego do mych vſt przyſádzić.
3:
Iuż y tám y ſám mácam/ ná Poſły nákłádam/
4:
Nie ieſt ieden coby mię rátował ſwą rádam.
5:
Coſz tedy dáley cżynić Panie Boże miły/
6:
Ze mię wſzyſtki w ſamśiectwie śioſtry opuściły.
7:
Niebo/ Ziemiá/ Plánety/ przećiw mnie powſtáły/
8:
Zadney mi w mym nieſzcżeśćiu poćiechy nie dáły.
9:
A to wſzyſtko prze moich ſynow záchowánie/
10:
Sſtáło ſie to nádemną Boſkie rozgniewánie.
11:
Prze ich wnętrzne rozruchy/ rozlicżne vpory/
12:
Lácno ſie wdárli Turcy do moiey komory.
13:
Bog iáſnie ie pokarał/ bo źli bárzo byli/
14:
Y iáko kogo podyść/ to tylko myślili.
15:
Ieden po drugim zamki gwałtem ſobie bráli/
16:
Bogá/ cnoty/ y wiáry iuż práwie nie ználi.
17:
Z ſobą rzadko bywáli w przyiaćielſkiey zgodzie/
18:
Záchowánia nie mieli w poſtronnym narodzie.
19:
Z wierzchu głádka poſtáwá/ w ſercu niepráwośći/
20:
Nie rádzi z cudzych kráin prziymowáli gośći.
21:
Pány ſwoie właśćiwe cżęſtokroć zdradzáli/
22:
Słowá także nikomu ſwego nie trzymáli.
23:
A ták moiá cna Polſko oſtrzegam też ćiebie/
24:
Wiáruy śie teáż tey plagi ládá w dzień v śiebie:
25:
Boć bárzo poſzli ná to ſynacżkowie twoi/
26:
W poſtáwie/ w obycżáiach/ iáko byli moi.
27:
A co ieſzcże gorſzego/ iż ſiedziſz w poyśrzodku/
28:
Wſzędzie ſwych nieprzyiaćioł/ z boku/ z tyłu/ z przod=
:
(ku.
29:
Siedziwá wſzem ná celu/ wſzyſcy w nas ſtrzeláią/
30:
Zá námi iák za murem drudzy pokoy máią.
CA wżdy


strona: 18

Sen Máiowy.18.
1:
A wżdy im to niewdzięcżno/ o naſzym złym radzą/
2:
Więcey im záwżdy Pruſy niżli Turcy wádzą.
3:
To rzekſzy/ poſzłá płácżąc záraz z woyſki ſwemi.
4:
A Polſká ięłá ſłowy nárzekáć rzewnemi:
Polſka
źiemiá.

5:
Niebo/ y płodna źiemio bądź zemną záłoſna/
6:
Iż ieſt táka ślepotá w moich ſynach ſproſna.
7:
Oto mi bliſką plagę ſąmśiádá winſzuie/
8:
A wżdy z nich żaden ſie w tym by namniey niecżuie.
9:
Coż ia mam z nimi cżynić vboga śierotá/
10:
Nie mam ſkárbow potemu/ nie mam ſrebrá/ złotá.
11:
W budownych miáſtach/ zamkach/ máłom ſie kocháłá/
12:
W przeſtronnym polu záwſze wſzyſtkę vfność miáłá;
13:
Skárby moie/ chleb/ piwo/ żelázo ná pługi/
14:
Potráciłám cne on y ſwey oycżyzny ſługi.
15:
Ktorychem dość pierśiámi ſwymi wychowáłá/
16:
Y práwie ná wſzyſtek świát wſzędzie rozſyłáłá.
17:
Nieposlednieyſza byłá Wándá moiá corká.
18:
Nád ktorą ieſzcże ſtoi vſypána gorká.
19:
Wiele z moich ſynow/ mężow cżyſtych wychadzáło/
20:
Wiele y Krolow ſłáwnych z Rycerſtwem bywáło.
21:
Był on święty Piaſt/ byli oni Boleſłáwowie/
22:
Y z Włádyſłáwy/ oni też Káźimierowie.
23:
Bywáli y Pánowie Rádni práwie święći/
24:
Ktorzy Rzecżpoſpolitą mieli ná pámięći.
25:
Piaſek morſki á niżbym ich zlicżyłá ſłowie/
26:
Roznieyſzych obycżáiow ſą dziś ſynacżkowie:
27:
Ktorzy tylko mácáią gdzie kupić zagony/
28:
A máłą piecżą máią o dobro Korony.
29:
Smolinſk wźięto/ á wżdy ich to namniey nie ruſzy/
30:
Sląſko dawno odpádło/ á wżdy ná to głuſzy.
Tátarzyn


strona: 19

Sen Máiowy.19.
1:
Tátarzyn Ruſkie źiemie cżęſtokroć plundruie/
2:
A przedśię przećiwko im nikt ſie nie gotuie.
3:
Pomśćilichmy ſie tego ná Seymie poborem/
4:
Wżdy Moſkwi wrotá ſtoią do Litwy otworem.
5:
Wolą drudzy ćći ſpráwiáć/ do Gdańſká ſzáfowáć/
6:
Zároſłe láſy kopáć/ ſtáre wśi kupowáć.
7:
Vpſtrzyć Pánią w złotogłow/ w áxámint/ w forboty/
8:
Niżli w pole wyiácháć leżeć pod namioty.
9:
Słyſzą że ſie Tátárzy po gránicy wiją/
10:
A wżdy moi weſeli/ ſkacżą/ hucżą/ piją.
11:
Zaden narod pod ſłońcem nie miał tey wolnośći/
12:
Iákośćie wy tu mieli w moiey Polſkiey włośći.
13:
Obacżćieſz ſie w tym dobrze ſynacżkowie mili/
14:
Byśćie márnie kleynotu tego nie ſtráćili.
15:
Cżegobym ia wam iśćie ſwey krwi nie życżyłá/
16:
Z wáſzegobym nieſzcżęśćia ſmętna bárzo byłá.
17:
Ale niechayże ſam Pan z niebá o was rádzi/
18:
A tá moiá przeſtrogá niech wżdy wam nie wádzi:
19:
Bo nie może być lepiey/ iákobym życżyłá.
20:
To rzekſzy oná Páni/ do źiemie zniknęłá.
21:
W tym ſie ocknął Puſtelnik ſnem ćiężkim zmorzony/
22:
Y iął z ſobą rozmyślać dziwnie ſpráwy ony.
:
grafika
23:
W Krákowie/
24:
W Drukárni Iákubá Siebeneycherá/
25:
Roku Páńſkiego 1586.