[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Jan Leopolita
tytuł:   Biblija
rok wydania:   1561


strona: kt

1:
grafika
2:
grafikaBiblia grafika
3:
To ieſt.
4:
Kxięgi Stharego y
5:
Nowego Zakonu/ ná Polſki ięzyk/
6:
z pilnośćią według Láćińſkiey Bi
7:
bliey od Kośćiołá Krześćiáńſkiego po=
8:
wſſechnego przyięthey/ no=
9:
grafika wo wyłożona. grafika
10:
Cum Gratia et Priuilegio. S. R. M.
11:
W Krákowie. ¶
12:
W Drukárni Szárffenbergerow.
13:
1561.

strona: *A3v

Przemoẃá do Cżytleniká.
Tegoſz też byli záwoniáli
1:
iuż Apoſtołowie ná on cżás/ gdy ich Pan pytał/ ieſliby też chćieli precż iść od niego/ od=
2:
powiedzieli mu: Pánie á gdzieſz poydziemy/ ſlowá żywotne maſz. Inſſych mieyſc wiele miam.
3:
Toć też ſlowo Boże y poświęca. To ſie okázuie z Apoſtołá Páwłá ſwiętego gdzie mo=
4:
wi: kożde ſtworzenie Boże dobre ieſt/ wſzákże iednák bywa poświęcone przez ſlowo Bo
5:
że/ y przez modlitwę. Tym Moizeſz przybytek Boży: Tym Sálomon kośćioł/ y ſień przed
6:
kośćiołem Bożym/ poświęćił. Ták też y ſam Pan Chryſtus chleb y ryby kthoremi rzeſſe
7:
karmił/ y on chleb ná oſtátniey wiecżerzy/ poświęcáć racżył/ gdy ij w ręce ſwe ſwięte w=
8:
źiąwſſy błogoſláwił/ Bogu podziękowawſſy/ łamał y rozdawał.
9:
A nie doſyć że oświećiwſſy/ to ſwięte piſmo/ cżłowieká ożywia/ ożywiwſzy y poświąca/
10:
ále ieſzcże y poświęćiwſzy/ od wſſech nieprzyiáćioł gwałtownieyſzych/ Cżárthá/ ſwiáthá/ y
11:
ćiáłá/ broni: y żebyſmy ſie też bronili/ broń á horęża nam dodawa. Ták iáko nas Páweł S:
12:
vpomina/ żebyſmy/ ná ten cżás gdy ná nas będźie cżárt/ y ſwiát/ y ćiáło wálcżyć/ á prze=
13:
ćiwko nam ſzturmowáć/ wźięli miecż w rękę duchowny/ tarcż też/ y przyłbicę. Miecż ten
14:
ći żaden inſſy nie ieſt/ iedno to piſmo ſwięte á ſlowo Boże: Tárcż ná ktorąbyſmy wſzyſtki
15:
ſtrzały cżártowſkie ogniſte bráli/ á biorąc gáśili/ ieſtći wiárá/ kthorey też z ſluchánia pi=
16:
ſmá Bożego doſtawamy: Ieſſcże y páncerz ſpráwiedliwośći/ y przyłbicę nádzieie gdy
17:
weźmiemy/ á gdy ták przypáſawſzj biodrá ſwe gotowo ſtać będziemy: koniecżnie żadny ſie
18:
nieprzyiáćiel o nas nie pokuśi/ á nie tylko/ ále y po iáſzcżurkach/ bázyliſſkach chodzić be=
19:
ſpiecżnie będziemy: Lwa y Smoká nic ſie ſtrácháć nie będziemy. Ták nas to náſze piſmo
20:
ſwięte zbroi á potym y beſpiecżnemi cżyni.
21:
Puſſcżam to mimo ſie/ że nas cżyni ſláchćicámi/ á nie to tylko ále y krolewicámi/ á co
22:
więcżſſa y ſyny Bożemi/ bráty/ ſioſtrámi/ mátkámi/ Páná Chryſtuſowemi: to ieſzcże przy=
23:
dam/ że nas y zbáwia. Tego nam podpierá Lukaſz ſwięty mowiąc: Błogoſláwieni ći kto
24:
rzy ſlucháią ſlowá Bożego/ a ſtrzegą go pilnie.
Lucae. 11.
A ſam zbáwićiel náſz powiádáć racży.
25:
Záprawdę/ záprawdę wam powiádam/ że ten kto ſlucha ſlowá moiego/ á wierzy one=
26:
mu ktory mię poſlał/ má żywot wiecżny. Y ná Sąd nie prziydzie/ ále proſtho przeydzie od
27:
ſmierći do żywotá: A Mátheuſz powiáda. Chceſſli przyść ku żywotowi á być zbáwion/
28:
choway á pełń przykazánie Boże.
29:
O iákoſz thedy tho żywothne a prawdziwe piſmo ſwięthe ieſt/ kthore nam thák z
30:
ſobą wiele dobrego/ ná koniec y żywot wiecżny przynośi? O moy Krześćijáńſki bráćie ie=
31:
dyny/ coſz rozumieſz z iáką chućią/ z iáką wolą ſie maſz ku niemu mieć? ktore ćie nie tylko
32:
tu ná tym/ ále y ná onym ſwiećie/ w łáſce Bożey y w prawdziwym źywoćie wyćwicżyć/ w drogach Páńſkich ſpráwować/ w ſwiáthłośći Bożey záchowáć/ ná koniec y do chwały
33:
Kroleſtwá niebieſkiego przywieść y doprowádzić/ może? Co rozumieſz/ by oni byli Philo
34:
zophowie to piſmo mieli/ álbo o nim wiedzieli/ z iáką pilnośćią/ pracą/ y ſtáránim/ byli=
35:
by ſie o nie prácowáli?
36:
Ale poniewaſz że oni/ dumą rozuv ſwego vwiedzieni/ iev ſie (ieſli o nim wiedzieli) vchy
37:
lić podobno niechćieli/ do tego nieprzyſſli/ á tobie Pan z láſki ſwey dáremne dáć racżył/
38:
bácż że ná powinność ſwą/ z iáką to wdzięcżnośćią prziymowáć przyſluſſa. Strzeſz byś
39:
twą niewdzięcżnośćią/ y Páná y dárow ſwiętych ieo / ktorych nam przez ſlowo ſwe ſwię=
40:
te vżycżáć racży/ nieutráćił. A przeto ieſliżeś przed tym ták był niedbáłym/ iżeś ſie o ten
41:
dar Boży/ piſmo ſwięte iego nieſtárał: proſſę ćie przez miłoſierdzie Boſkie/ myſl ſwą z
42:
miękcż á odmień: Bo tho ſam dobrze widziſz/ co zá pożytkow z tąd doſtáć możeſz/ á ſna
43:
bym ći wſſyſtkie miał wylicżáć/ ktorem omijał/ nigdyby y ięzyká/ y piorá nieſtáło.
44:
Ieſliżeś też przed tym zchućią tego prágnął/ ábys był mogł ſwym ięzykiem tho ſlowo Boże cży=
45:
táć: otoć ie teraz podawam/ vmieyże ie iuż vpiáſtowáć/ vmiey vważyć/ ták żeby z cży
46:
tánia twego/ budowáłá ſie y cżeść á chwałá Páná Kryſtuſowá/ y miłość bliźniego/ mie=
47:
dzy ludźmi: áby widząc ludzie popráwę thwą/ w wierze y w vcżynkach cnotliwych/
48:
chwalili zá to Paná Bogá wſſechmogącego.
49:
Co ſie tycże przetłumácżenia ná náſz ten Polſki Ięzyk/ piſmá tego ſwiętego/ o thym
50:
tho pewnie wiedzieć y rozumieć możeſz/ że zwielką pracą/ y nie máłą pilnośćią/ y przez
51:
niemáły cżás/ przekłádáne ieſt. Zebym miał powiedzieć iż według Zydowſkiey Bibliey/
52:
tłumácżone ieſt/ wiedz iż nie. A to dla tego/ że ile widziemy ktorzyrzekomo wedle Zy=
53:
dowſkiego textu tłumácżyli/ tedy ſie ieſſcże nigdy dwá niezgodzili: ále ieden ták/ drugi
54:
inák.

strona: *B2

Liſt S: Hieronimá do Páuliná.
Liſt ſwiętego Hieronima ktory pi=
1:
ſał do Pauliná Káplaná/ o wſzyſtkich Kxięgách Stáre=
2:
go y Nowego zakonu/ ná kápituły rozdzielony.Cap: 1
G
Dy mi Ambroży brat podárza y vpominki twe przy=
3:
nioſl/ oddał mi záraz y liſt bárzo wdzięċżny/ ktory tuż z przod=
4:
ku/ przekłáda pewność prziyaćielſtwá/ nád wiárę doſwiádcżo=
5:
ną/ y nową przyiaźń nád ſtárą. Boć záprawdę toć ieſt prawdzi
6:
we powinowáctwo/ á prawie Chryſtuſowym zwiąſkiem ſpoio
7:
ne/ ktore nieiáki w domowych rzecżach pożytek: nie tylko obe
8:
cnoſć ćiał: nie pochodziſte á łágodne y głádkie pochlebſtwo: ále
9:
boiaźń boża/ y boſkieo piſmá ſpołecżna nauká iednocży á ſpáia.
10:
Cżytamy w ſtárych Hiſtoryach/ że niekthorzy ſchodzili roz=
11:
máite Prowincie/ dochodzili nowych ludźi/ zieździli Morzá:
12:
áby tylko te/ ktorych byli iácy z kxiąg poználi/ obecnie też oglądáli. Tak był doſſedł Pytá=
13:
gorás Memfitſkich Mędrcow/ ták Plato do Egiptu/ y do Archity Tárentyńſkiego/ y do
14:
oney kráiny/ Włoſkiey źiemie/ ktorą niegdy Wiełkią Grecią názywano/ z wielką pracą
15:
zchodził: ták że on ktory w Atenach był Miſtrzem/ á záwołánym y dużym/ y ktorego náu
16:
ką one Kollegia á ſkoły Acádemie rzecżone brzmiáły/ ſtał ſie pielgrzymem/ y vcżniem:
17:
woląc ſie cudzych náuk wſtydliwie vcżyć/ niżli ſwe wſſetecżnie á niewſtydliwie wtrącáć.
18:
Na koniec gdy ták náuk iákoby po wſſyſtkim ſwiećie vćiekáiących śćigał á náſládował/
19:
poiman był od zboiec morſkich y záprzedan/ tedy y okrutnemu Tyránowi był poddanym
20:
będąc poimáńcem/ więźniem/ y niewolnikiem: á przedſie iż był Philozoffem więcżſſym y
21:
zacnieyſſym był/ niż ten co go kupił.
Titus Liuiꝰ

22:
Do Liuiuſſá Hiſtoryká/ z ktorego vſt wdzięcżna a bárzo łágodna rzecż płynęłá/ cżyta
23:
my że niektorzy zacni ludzie aż z oſtátecżnych Hiſſpániey/ y Fráncyey kráiow przycho=
24:
dzili: że też the ktorych Rzym ku widzeniu ſiebie przyćiągnąć niemogł/ cżłowieká/ oto
25:
iednego ſlawá przywiodłá. Miał thám ten wiek/ nieſlychány wſſyſtkim wiekom/ á ode
26:
wſſech rozgłáſſániu dziw: że oto do tákiego ták wielkiego miáſtá ludzie wſſedſſy/ cżegoś
27:
inſſego procż miáſtá ſſukáli.
Appoloniꝰ

28:
Apollonius on/ choćże Mędrzec iáko poſpolity cżłowiek mowi/ choċże też Filozoph/
29:
iáko Pytágorykowie podáią/ wſſedł do Perſkiey źiemie/ ſchodził gorę co ią Kaukazem zo
30:
wą/ ſchodził Albány/ Tátáry/ Máſſágety/ przebogáte one Indiyſkie Kroleſtwá przeſzedł
31:
á na koniec/ przebywſſy bárzo ſſeroką rzekę Ffizon/ záſſedł áż do Bráchmánow/ áby ie=
32:
dno Hiárchi Mędrcá ná ſtolicy złotey ſiedzącego/ y nápijáiącego ſie z ſtudnice Tántálu=
33:
ſowey/ miedzy nie wielą dyſcypułow/ o Náturze/ o biegániu gwiazd/ o odmienie dniow/
34:
roſpráwiáiącego/ ſluchał.
Hiarchas.
Stámtądże záś przez Elamity/ Bábilońcżyki/ Cháldeycżyki/
35:
Medy/ Aſsyriycżyki/ Pártcżyki/ Syriycżyki/ Ffeniki/ Arábcżyki/ Páleſtyńcżyki/ wroćiw=
36:
ſſy do Alexandryey/ záſſedł áż do Murzyńſkiey źiemie/ áby one bárzo zacne Mędrce Gim=
37:
mnozoffiſty y názáwołáńſſy on ſloneczny ſtoł/ ogłądał ná piaſcżyſtym brzegu. Nalazł on
38:
mąż wſſędy cżegoby ſie miał náucżyć/ á záwſſe pożytek biorąc więcżſſy/ ſtáwał ſie vſtáwi
39:
cżnie lepſſy ſiebie ſámego. Piſáł o tym doſtátecżnie w ośmi kxięgach Ffiloſtrátus. Cáp: 2.
Paulus.
A
Le co ſie báwię tymi ſwieckiemi ludzmi? Gdyż ſam Páweł Apoſtoł/ nacży=
40:
nie wybrane/ y Doktor Pogáńſki/ ktory ſwiádom będąc ták zacnego w ſobie
41:
gośćiá/ mowił. Cżyli doſwiádcżenia ſſukaćie onego/ ktory we mnie mowi
42:
Chryſtus?
2.Corin: 12.
zkrążywſſy á ſchodziwſſy Dámáſſek y Arábią/ wſtąpił był do Ieru=
43:
zálem/ żeby oglądał Piotrá/ y mieſſkał v nieo piętnaśćie dni.
Gala: 1.
Bo według tey
44:
táiemnice/ ſiedmi dni/ y ośmi dni/ on kthory miał być káznodzieią v Pogánow/ miał
45:
być náucżon.
46:
Potym też záś we cżternaśćie lat/ wziąwſſy z ſobą Bárnábaſſá y Tythuſá/ przełożył
47:
przed Apoſtoły Ewángelią/ by lepak po prożnicy nie biegł álbo nie biegał. Bo ſam nie=
48:
wiem co zá moc á ſkutecżność iákąż táiemną ma/ żywy głos/ ták że do vſſu tego co ſie v=
*Bijcży


strona: *B2v

Liſt S: Hieronimá.
cży z vſt onego co vcży przelany/ mocniey brzmi.

strona: *B4v

Liſt S: Hieronimá.
Salomon.
Sálomon ſpokoyny/ y miły Páńſki/ obycżáiow popráwia/ o przyrodzeniu náucża/
1:
kośćioł zlącża/ á Chryſtuſá/ y ſwiętych god małżeńſkich wdzięcżną pioſnkę opiewa.
Heſter.

2:
Heſther w figurze Kośćiołá/ lud wybawia z niebeſpiecżeńſtwá/ y zábiwſſy Amáná/
3:
ktory ſie wykłáda Niepráwość/ cżąſtki god/ y dzień ſwięty przeſyła do potomkow.
Paralipomenon.
Kxięgi Párálipomenon/ to ieſt/ zakonu ſtárego ſkrocenie/ ták zacne á ták známieni=
4:
te ſą/ że ieſliby kto ſobie vmienie piſm bez nich chćiał bárdzie przypiſowáć/ tedyby ſie ſam
5:
z ſiebie pośmiewał. Abowiem przeze wſſyſtki imieniá/ y wſzyſtkie ſpoienia ſlow/ dotyka
6:
ſie y onych hiſtoriy ktore ſą opuſzcżone w kxięgach Krolewſkich/ y bez pocżtu wypráwuie
7:
ſie queſtiy á zágádek z Ewángeliey.
Eſdras. Neemias.

8:
Ezdras y Neemias/ to ieſt pomocnik poćieſſyćieł od Páná/ w iedne ſie kxięgi złoży=
9:
li: buduią z nowu kośćioł/ wywodzą mury mieſckie/ y wſſyſtká ona rzeſſá ludu kthory ſie
10:
wrácał do oycżyzny/ y wypiſowánie Kápłanow/ Lewitow/ ludu Iſráelſkiego/ nowo=
11:
wiernych/ y murow przeze wſzyſtki fámilie/ y rozdzielone budowánia wież/ ćoż inſſego
12:
ná ſkorze z wierzchu/ á inego w drzeniu á wewnątrz máią.
Pſal. 118.
Bacżyſz żem oto wdzięcżnośćią piſem porwány/ wykrocżył z zámiáry liſtow/ á przed=
13:
ſiem nie wypełnił com chćiał. Słyſſeliſmy tylko cobyſmy mieli znáć/ á cżego prágnąć że=
14:
byſmy też y my mogli rzec/ żądałá duſſá moiá/ żądáć ſpráwiedliwośći twoich ná każdy
15:
cżas. Ale przytym pełni ſie w nas ono co Socrátes powiedział/ Tho iedno wiem/ że nic nie vmiem.
Nouum teſtamentum. Matthaeus. Marcus. Lucas. Ioannes.
Dotknę ieſzcże krothko y nowego zakonu/ Mátheuſz/ Márek/ Lukaſz/ y Ian/ woz o
16:
cżterzech koniach Páńſki/ y práwy kor Cherubinow/ co ſie wykáda/ pełność vmieiętnoś
17:
ći/ po wſſyſtkim ćiele pełno ocży máią/ ſkry wyſkákuią/ łyſkáwice tam y ſám biegáią/ má=
18:
ią nogi proſte/ á ku gorze idące/ grzbiety ſkrzydláſte/ y wſſędy látáiące/ trzymáią ſie ie=
19:
den drugiego/ y ſpletli ſie zobopolnie/ y thocżą ſie iákoby koło w kole/ á idą gdzie ie kol=
20:
wiek wiátr Ducha ſwiętego wiedzie.
Epiſtolae B: Pauli.
Páweł Apoſtoł piſze do ſiedmi kośćiołow/ bo oſmy liſt co do Zydow/ wiele ich kthorzy
21:
go nie kłádą w pocżet. Tymotheuſſá y Tytuſá náucża/ Ffilemoná zá ſlugą zbiegłym pro=
22:
śi. O ktorym ma zá to że lepiey milcżeć/ niżli máło piſać.
Actus Apoſtolorum.
Dzieie Apoſtolſkie/ zdádząc ſie gołą hiſtorią powiádáć/ y ſthoſowáć ono dziećińſtwo
23:
rodzącego ſie kośćiołá: ále będziemyli wiedzieć że go piſał Lukaſz co był lekarzem/ ktore=
24:
go chwałá ieſt w Ewángeliey/ obacżemy záraz/ że tám wſſyſtkie ſlowá/ ſą lekárſtwem
25:
duſſe chorey.
Epiſtolae canonicae.
Iákub/ Piotr/ Ian/ y Iudás Apoſtołowie/ ſiedm liſtow nápiſáli/ iáko krotkich thák
26:
y duchownych/ ácż záraz y krotkie y długie: krotkie w ſlowiech/ ále długie w rozumiech:
27:
ták że też rzadki ieſt/ ktoryby cżytáiąc ie/ niepobacżył ſie być w rozumie niedoſkonáłego.
Apocalipſis
Ziáwienie Ianá ſwiętego/ ták ma táiemnic wiele/ iáko ſlow. Małom powiedźiał/
28:
bo dla zacnośći tych kxiąg/ wſſeláka chwałá ich niżſſa ieſt. W kożdym ſlowie/ rozmáithe
29:
ſie táią rozumienia. Proſzę ćie moy namilſſy bráćie/
30:
miedzy temi rzecżámi żyć/ to ſobie rozmyſláć/ nic ineo
31:
nie vmieć/ nicżym ſie inym nie báwić/ ieſliżeć ſie nie zda iuż oto tu ná źiemi/ być mieſſká=
32:
nie w kroleſtwie niebieſkim? Nie radbym by ćie miáłá obchodzić á obrażáć proſtotá piſ=
33:
má ſwiętego y ſlowá bez ozdoby á nie dworſkie/ ktore álbo z niedoſtátku wykłádácżow/
34:
álbo ták ná vrząd ſą położone/ áby lud proſty łatwiey náucżyli/ á w iedney á theyże ſen=
35:
tencyey/ inácżey vcżony/ inácżeyby nie náucżony ſlyſſał. Nie ieſtem táko wſzetecżny y ták
36:
tępeorozuv/ żebym miał obiecowáć iż te
37:
rzecży vmiem/ áżebym z tych rżecży owoc vmiał
38:
bráć/ ktorych korzenie ſą w niebie vmocnione: to tylko wyznawam że chcę. Temu kto
39:
chce ſlucháć á powolen być/ kłádę ſie przed ocży/ Miſtrzem być niechcę/ towárzyſſem być
40:
obiecuię: Temu kto prośi/ bywa dano/ temu kto kołáce otwieráią/ kto ſſuka náyduye.
41:
Vcżmy ſie tych rzecży ná źiemi/ ktorych wiádomość trwáłáby ſnámi w niebie. Wyni=
42:
dę przećiwko tobie/ rękomá ćie obłápię/ y (żebym co nieprzyſtoynie/ á coby poſſlo z dumy
43:
Hermagoreſſowey) oco iedno pytáć będzieſz/ przyłożę ſie do tego ábym tho ſtobą vmiał. Cap: 8.grafika
Maſz


strona: A

Pierwſſe kxięgi Moyzeſſo: Geneſis.
księga: Gen
Poczinaią ſie pierwſſe kxięgi Moi=
1:
zeſſowe/ ktore po żydowſku zową Bereſith/
2:
po Grecku Geneſis/ po polſku kxięgi Rodzáiu.
kolumna: a
grafika
rozdział: 1
Cap. 1.Spráwá ſzesći dni/ ktorych Bog/ ſwiát ſtworzył/ y rzecżámi ſthworzonemi ochędożył/ Ná koniec y cżłowieka/ pánem nad wſſytkim ſtworzeniem vcżynił.
werset: 1
N
A pocżąthku BOG ſtworzył Niebo y ziemię.

werset: 2Ale ziemiá byłá nieużythecżna y puſta/ y ćiemnośći były nád głębokoſćiámi wod:á duch páńſki vnoſił ſie nád wodámi.
Eccle: 18. Ebræ: 11.

werset: 3Y rzekł Bog: Niechay ſie ſtánye ſwiátłość/ Y ſtáłá ſie ſwiátłość.

werset: 4Vzrzawſzy Bog ſwiátłość że była dobra/ oddzielił ſwiátłość od ćiemnośći.

werset: 5Y názwał ſwiátłość dzień/ á ćiemnośći noc. Stał ſie tedy wiecżor y záránie/ dzień ieden.

werset: 6Y rzekł záś Bog: Niechay ſie ſtánie vtwierdzenie miedzy wodámi/ á niechay dzieli wody od wod.

Pſal: 135.
werset: 7Vcżynił tedy Bog vtwierdzenie/ y oddzielił wody kthore były pod vtwierdzenim/ od onych kthore były nád vtwierdzeniem. Y ſtáło ſie tak.

werset: 8Nazwał tedy Bog vtwierdzenie Niebo. Y ſtałſie wiecżor y záránie dzień wtory.
Pſal: 135. Iob: 26. Proue: 8.

werset: 9Rzekł záś Bog. Niechay ſie zbiorą wody ktore pod niebem ſą ná iedno mieyſce/ że ſie vkaże ſucha. Stáło ſie ták.

werset: 10Y názwał Bog ſuſzą/ ziemiá/ á zgromádzenie wod/ Morzá. Y vzrzał Bog że było dobrze.

werset: 11Rzekł: Niechay wypuśći z ſiebie ziemiá trawę zieloną/ kthoraby z ſiebie naſienie dawáłá/ y drzewo iábłcżyſte/ dáiące owoc
kolumna: 2
kożde według narodu ſweo / á iego naſienie niechay będzie wnim ſámym ná ziemi. Stáło ſie ták.

werset: 12Y wypuśćiłá ziemiá trawę zieloną y dáiącą naſienie podług narodu ſwoiego/ y drzewo tákież cżiniące owoc y máiące náſienie według oſoby ſwoiey.A vzrzał Bog iż było dobre/

werset: 13y ſtał ſie wiecżor y záránie dzień trzeći.
Pſal: 135.

werset: 14I rzekł záś Bog: Niechay ſie ſtáną ſwiátłá ná vtwierdzeniu Niebá/ á niechaj cżinią rozność miedzy dniem y nocą/ á że też będą ná znáki/ ná cżáſy/ ná dni/ y ná roki:

werset: 15áby ſwiećiły ná vtwierdzeniu niebá/ á oświecáły ziemię. Y ſtáło ſie ták.

werset: 16I vcżynił Bog dwoie ſwiátłá wielkie: Swiáthło więtſze/ aby było náde dniem: Swiáthło mnieyſze/ by było nád nocą/ y gwiazdy.

werset: 17Y poſtáwił ie ná vtwierdzeniu niebá/ aby ſwiećiły nád ziemią/

werset: 18á żeby były náde dniē / y nád nocą/ dzieląc ſwiátłość od ćiemnośći. Y vzrzał Bog iż było dobrze.

werset: 19A ſtał ſie wiecżor y záránie/ dzień cżwarty.
4.Eſd: 6.

werset: 20Rzekł záś Bog: Niechay wody z ſiebye wypuſzcżą rzecż ſmykáiącąſie żywą:y latáiącą nád ziemią pod vtwierdzenim niebá.

werset: 21Y ſtworzył Bog wieloryby wiełkie/ y wſzelką duſzę żywiącą y rucháiącą ſie/ ktorą wydały z ſiebie wody w oſoby ſwe/ y tudzież wſzytko co lata według narodu ſwego. Y vzrzał Bog iż było dobrze/

werset: 22błogoſláwił im mowiąc: Rośććie/ mnożćie ſie/ á nápełniayćie wody morſkie/ á ptaczy nyechay ſie mnożą ná ziemi:

werset: 23Y ſtał ſie wiecżor y záránie/ dzień piąty.

werset: 24Y rzekł záś Bog. Niechay wywiedzye ziemiá duſze żywiące w národzie ſwoim/ bydło/ cżołgáiące ſie robácthwo/ y Beſtyie/ to ieſt gádzinę ziemną według oſob ſwoich: Y ſtáło ſie ták.

werset: 25A vcżynił Bog beſtyie według oſob ſwoich/ bydło y wſzelkye robáctwo ziemne w oſobách ich. Y vzrzał Bog iż było dobre.

werset: 26Rzekł.Vcżyńmy cżłowieká ná obraz y podobieńſtwo náſze/ á niechay będzie przełożony rybam morſkim/ ptakam powietrznym/ bydlętom ziemnym/ y tudzież wſzytkiey ziemi/ y temu cokolwiek żywie á ruſza ſie ná niey.
Sapien: 2: et 10. Eccle: 17. Math: 19. Marci 10. 1.Cor: 11.

werset: 27Y ſtworzył Bog cżłowieká ná obraz y ná podobieńſtwo ſwoie/ ná wyobráżenye Boże ſtworzył go/ Mężcżyznę y niewiáſtę ſtworzył ie.

ćie


strona: A3v

Pierwſſe kxięgi Moyzeſſowe

kolumna: 1
rozdział: 7
werset: 5Y vcżynił Noe wſzytko co mu był kolwiek przykazał Pan:

werset: 6A było mu ſześć ſeth lat kiedi wody potopu rozlały ſie po ziemi.

werset: 7Y wſzedł Noe z ſyny ſwemi/ żoná iego y żony ſynow iego ſnim do Korabiá przed wodámi potopu.
Math 14. Lucae. 17. 1.Petr. 3.

werset: 8A z zwierząt cżyſtych y niecżyſtych/ y z ptakow tákież/ y ze wſzełkiey rzecży ktora ſie rucha ná żiemi/

werset: 9dwoie á dwoie weſzli do Noego w Korab/ ſamiec y ſámicá/ ták iáko był przykazał Pan Noemu.

werset: 10A gdy minęło ſiedḿ dni/ wody potopu rozlały ſie po ziemi.

werset: 11Roku ſześćſetnego żywotá Noego/ kxiężycá wtorego/ ſiedmnaſtego dniá onego kxiężycá/ porwáły ſie wſzitkie żrzodłá przepáśći wielkiey/ y ſpuſthy niebieſkie otworzyły ſie/

werset: 12y ſtał ſie deſzcż ná ziemi cżterdzieśći dni y cżterdzieśći nocy.

werset: 13Onego dnia wſzedł Noe y Sem/ Chám/ Iáphet ſynowie iego/ y żoná iego/ z żonámi ſynow ieo do Korabiá:

werset: 14ſami y wſzelkie zwierzę/ y wſzytko bydło/ y wſzelka rzecż kthora ſie rucha ná ziemi/ y wſzelkie ptáſthwo: káżdy według narodu ſwoiego/ wſzytko co vmie látáć á ma ſkrzydłá/

werset: 15weſzło do Noego w Korab/ dwoie á dwoie/ ze wſzelkiego ćiáłá w ktorym był duch ożywiáiący.

werset: 16A ktore weſzły/ ſámiec y ſamicá ze wſzelkiego ćiáłá weſzły: iáko był roſkazał Bog: y zámknął go Pan z wierzchu.

werset: 17Y ſtał ſie potop przez cżterdzieśći dni ná ziemi. A rozmnożywſzy ſie wody/ podnioſly Korab wyſoko od ziemie/

werset: 18abowiem bárzo ſie były rozláły/ y wſzytko zálały ná wierzchu ziemie. Ale Korab pływał ná wodzie/

werset: 19y wyláły wody bárzo nád ziemią/ ták iż zátopiły wſzytkie gory wyſokie/ pod wſziſtkim niebem.

werset: 20Piętnaſćie łokćiow wyſſza byłá wodá nád gorámi kthore zálałá.

werset: 21A ták wytrácone ieſt káżde ćiáło ktore ſie rucháło ná ziemi/ ptakow/ zwierząt/ beſtiy/ y wſzytkich robakow ktorzy ſie cżołgáią po ziemi. Wśćiornaſcy ludzie/

werset: 22y wſzyćkie rzecży w ktorych był duch żywotá ná ziemi: pomárły.
Sapi. 10. Eccl. 39

werset: 23Y wygłádził Bog wſzythko ſtworzenie ktore było ná ziemi/ od cżłowieká aż do bydlęćiá/ták robáctwo iáko ptáſtwo niebieſkie/ y wygłádzone ſą wſzythkie rzecży zyemie/ tylko zoſtał ſam Noe/ y ći ktorzy ſnim byli w Korabiu.

werset: 24Y trzymáły wody ziemię/ ſto y pięćdzieſiąt dni.

rozdział: 8
Cap. 8.Gdy potroſze wody opádły/ po wypuſzcżeniu kruká y gołębice/ Noe że wſzytkim gminęm ktory był w Korabiu wyſzedł/ y ofiarę vcżinił pánu Bogu.
kolumna: b
werset: 1
W
Spomniawſzy thedy Bog ná Noeo y ná wſzytkie zwierzętá/ y bydło ktore ſnim w Korabiu było/ y przywiodł wiátr ná ziemię/ á vbyło wod.

werset: 2Y zámknione ſą ſtudnice przepáśći/ y vpuſty nyebyeſkie/ y záſtáwione ſą dżdże z niebá.

werset: 3Y wſtecżyły ſie záś wody z ziemie wychodzące y tám záś idące/ y pocżęły ſpádáć/ po ſtu y pięćdzieſiąt dni.

werset: 4Y ośiąkł Korab kxiężycá ſiodmego/ dniá dwudziéſtego ſiodmego onego kxiężycá/ ná gorách Armeńſkich.

werset: 5Ale wody ſchodziły y opadáły/ aż do dzieſiąteo kxiężycá: Abowiem dzieſyątego kxiężycá pierwſzego dniá/ vkazáły ſie wierzchy gor.

werset: 6A gdy przeminęło cżterdzieśći dni/ otworziwſzy Noe okno w Korabiu ktore był vdziáłał/ wypuśćił Kruká/

werset: 7ktori wylećiawſzi nie wroćił ſie: aż ſie były oſuſzyły wodi ná ziemi.

werset: 8Wypuśćił tedy gołebicę zá nim/ aby obacżył ieſli iuż oſiąkły wody ná wierzchu ziemie.

werset: 9Ktora gdy nie nálázłá gdzieby odpocżynęłá nogá iey/ wroćiłá ſie kniemu do Korabiá/ ábowiem wody były ná wſzitkiey ziemi/ á wyćiągnąwſzy rękę ſwoię uchwyćił ią y wziął do Korabiá.

werset: 10A pocżekawſzy nád to ſiedḿ inych dni/ záſię wypuśćił gołębicę z Korabiá/

werset: 11Ale oná przyłećiáłá do nieo kwiecżorowi/ nioſąc rozgę oliwną z zielonym łiśćiem w vſtách ſwoich. Porozumiał tedy Noe iż ośiąkły wody ná ziemi/

werset: 12przedſię iednák pocżekał drugie ſiedḿ dni/ y wypuſćił gołębicę/ ktora ſie nie wroćiłá więcey do niego.

werset: 13A ták ſześćſetnego pierwſzego roku żywotá Noego/ pierwſzego kxiężycá/ pierwſzego dniá/ opádły wody ná ziemi.Y otworzywſzy Noe dách Korabiá wyglądnął y vzrzał iż oſechł był wierzch ziemie.

werset: 14Potym kxiężycá wtorego/ ſiodmego y dwudzieſteo dniá kxiężycá/ wyſchłá ieſt ziemiá.

werset: 15Mowił tedy Pan do Noego/ rzeknąc:

werset: 16Wynidzże z Korabiá thy y żoná twoiá/ ſynowie twoi/ y żony ſynow twoich s tobą/

werset: 17wſzytkie zwierzętá kthore ſą przy tobie/ ze wſzelkiego ćiáłá/ ták w latáiących/ iáko w beſtyiách/y wſzytkim robáctwie kthore ſie cżołga po ziemi/ wywiedz z ſobą/ á wynidzćie ná ziemię.
Gene: 1.
Rośććież y mnożćie ſye ná niey.

werset: 18Wyſzedł tedy Noe/ y ſynowie iego/ żoná iego y żony ſinowſkie ſnim.

werset: 19Tákież wſzitkie zwierzętá/ bydło/ y robáctwo ktore ſie cżołga po ziemi/ według narodu ſwego/ wyſzli z Korabiá.

Leuiti: 11.
werset: 20Y zbudował Noe ołtarz Pánu/ á wziąwſzy ze wſzytkich dobytkow y ptakow cżyſtych/ ofiárował ná ołtarzu ofiárę zupełną.

werset: 21I záwoniał Pan wōnośći wdzięcżney/ y rzekł w ſercu ſwym. Nikakiey iuż
więcey


strona: A4

Geneſis rzeczone.
więcey nie będę złorzecżył ziemi dla ludzi. Abowiem ſmyſly y pomyſlenie ſercá cżłowiecżego/ pochopne bárzo ku złemu z młodośći ſwey.
Prou. 22.



strona: A6

Geneſis rzeczone.

kolumna: 1
rozdział: 14
werset: 20I dał mu Abram dzieśięćinę ze wſſyſtkiego.

werset: 21Tedy rzekł Krol Sodomſki do Abrámá: Day mi duſze: á ine rzecży weśmi ſobie.

werset: 22Kthory mu odpowiedział: Podnoſzę rękę moię ku Pánu Bogu nawyſſemu/ ktory włada niebem y ziemią/

werset: 23iſz od namnieyſſey nići ſnowáney/ do rzemyká napodleyſzego/ nie wezmę ze wſzyſtkich rzecży ktore thwoie ſą:byś nie rzekl: Iam vbogáćił Abrámá:

werset: 24chybá thego co ziedli młodzieńcy/ y działow thych mężow kthorzy przyſzli ſemną/ Anerá/ Eſcholá/ y Mámbre: ći niechay wezmą działy ſwoie.

rozdział: 15
Cap. 15.Pan Bog Abrámowi ſyna obiecał/ tzemu iſz v wierził/ był vſpráwiedliwiony/ á ná znák obiecáney źiemie opiſſaney od Páná/ ofiárował Pánu/ y dowiedziáł ſie o pielgrzymſtwie potomkow ſwoich.
werset: 1
G
Dy tedy thy rzecży przeminęły iął mowić Pan do Abrámá w widzeniu/ rzekąc: Nieboy ſie Abrámie/ Ia ieſtem obrońcą twoym/ y odpłátá twoiá bárzo wielka.

werset: 2I rzekł Abram: Pánie boże/ coż mi daſz? ia zeydę krom dzieći: A ſyn ſprawce domu moiego/ ten ieſt z Damáſzku Eliezer.

werset: 3I ieſzcże to przydał Abram. A mnieś nie dał płodu: otho od ſlugi mego wychowániec/ dziedzicem moim będzie.

werset: 4I nátychmiaſt rzecż Páńſka ſtałá ſie do niego/ rzeknąc: Niebędzie then dziedzicem thwoim: Ale kthory wynidzie z żywothá twego/ tego będzieſz miał dziedzicem.

werset: 5I wywiodł go zdomu/ y rzekł do nieo : Wezrzy w niebioſá/ á żlic gwiazdy iezli możeſz: I rzekł mu: Ták będzie Plemię twoie.
Pſal: 105. Roma: 4. Galat: 3. Iacobi: 2. Gene: 11.

werset: 6Vwierzył Abram Bogu/ á pocżytano mu tho ku práwośći.

werset: 7I rzekł do niego: Ia Pan ktorym ćie wywiodł z Vr Cháldeyſkiego ábymći dał thę żiemię/ zebyś ią władnął.

werset: 8Thedy on rzekł: Pánie Boże ſkąd tho wiedzieć mogę/ żebym ią miał władnąć?

werset: 9Odpowiedział mu Pan: Wesmi mi krowę trzyletnią/ tákieſz y kozę/ y báráná/ y ſkopu trzylethniego/ Synogárlicę teſz/ y gołębicę:

werset: 10On wżiąwſſy tho wſſyſtko/ roſzćiął ye ná poły/ á obie cęśći przećiw ſobie zobu ſthron położył: ále ptakow nie dzielił.

werset: 11I przylećieli ptacy ná one śćierwie/ ktore odganiał Abram.

werset: 12A gdy ſlońce záchodziło/ ſen ziął Abrámá/ y ſtrách wielki á ćiemny przyſzedł nań/

werset: 13Thedy mu thám rzecono
Acto: 7. Exod: 12. Iudith: 5. Gala: 3.
Wiedz wiedząc/ iſz plemię twoie/ ma być przichodniem wżiemi cudzey/ á prziniewolą ie ku ſluſzbie/ y będą ie trapić przez cżte
kolumna: b
rzyſtá lath.

werset: 14Wſſák że iednák narod ktoremu będą ſlużyć/ ia będę ſądził: y potym wynidą z wielką máiętnośćią.

werset: 15A ty poydzieſz do oycow twoich w pokoiu/ pogrzebiony w ſthárośći dobrey. A cáſu cżwartego pokolenia/ wrocą ſie tu: Abowiem ieſzcże ſye nie wypełniły niepráwośći Amorreow aſz do ninieyſſego cżáſu.
Deut: 34.

werset: 17Gdy tedy záſzło ſlońce/ ſtałá ſye mgłá ćiēna / y vkazał ſie Piec kurzący ſye/ y pochodnia ogniſtha/ przechodząc miedzy onym rozdzieleniem.
Gene: 24. 3.Re: 4.

werset: 18Wthen dzień vtzynił Pan przymierze z Abramem/ mowiąc: Plemieniu thwoiemu dam żiemię thę od rzeki Egiptſkiey/ aſz do rzeki wielkiey Eufráten/

werset: 19Cyneycżyki/ Cenezeycżyki/ Etmoncżyki/

werset: 20Hetheycżyki Phereżeycżyki/ Rápháycżyki/

werset: 21teſz y Amoreycżyki/ Eweycżyki/ Chánáneycżyki/ Gergereycżyki/ y Iebuzeycżyki.

rozdział: 16
Cap. 16.Sará Abrámowi dáła za żonę Agár/ thá potząwſſy/ pánią z gardziła/ od niey pothym ſkarána/ vćiekłá. Ale zá roſkazániem Anyelſkim/ wroćiłá ſie y vkorzyła ſie/ y porodziłá Iſmaelá.
Iſaie: 66. Gene: 30.
werset: 1
S
Arái thedy żoná Abrámowá nierodziłá mu dzieći: Ale máiąc dziewkę z Egiptu imieniem Agár/

werset: 2małżonkowi rzekłá ſwemu: Otho vcżynił mi Pan ábym nierodziłá:wnidz do dziewki moiey/ owabych ſnadz przynamniey ſniey mogłá mieć ſyny. A gdy przyſthał ná prośbę iey/

werset: 3wżięłá Agár Egyptſką ſlużebnicę ſwoię/ wdzieſiąći lath po onym gdy mieſſkáć potzęli wżiemi Chánáneyſkiey/ y dáłá ią mężowi ſwemu zá żonę.

werset: 4Ktory wſſedł do niey. Tedy oná widząc iſz pocżęłá/ ięłá gárdzić Pánią ſwoią.

werset: 5I rzekłá Sarai do Abráma: Niepráwie czyniſz przećiwko mnie: Iam dáłá ſlużebnicę moię do łoná tweo / ktora widząc iſz pocżęłá/ nic mię ſobie nieważy: Niechay Pan ſądzi miedzy mną y tobą.

werset: 6Odpowiedział iey Abram: Oto (mowiąc) ſlużebnicá twoiá wmocy twoiey ieſth/ cżyń śnią co chcesz. Gdy ią tedy trapiła Sarái: vćiekłá.

werset: 7A gdy ią nálaſl Angioł Páńſki/ przy ſthudni v wody ná puſzcży/ ktora ieſth ná drodze Sur/

werset: 8rzekł do niey:Agár ſlużebnico Sárai/ Skąd idzieſz? á dokąd ſie bierzeſz? Oná odpowiedziáłá/ od oblica Pániey moiey Sárái vćiekam.
Gene: 27. Iudi: 13. 4.Re: 13. Lucae: 1.

werset: 9I rzekl iey Angioł Páńſki: Wroć ſie do Pániey thwoiey/ á vkorz ſie pod ręką iey.

werset: 10I záś iey rzekł: Rozmnożę/ mowi rozmnożyſtho plemię twoie/ á nie będzie mogło być zlicżone dla wielkośći.



strona: B2v

Pierwſſe kxięgi Moyzeſſowe

kolumna: 1
rozdział: 21
werset: 11Przyćięſſym tho było Abráhámowi (ſlyſſec) o ſynu ſwoim.

werset: 12Thedy mu rzekł Bog: Niechay niebędzie przećiwko thobie/ co rzekłá Sará/ o dziećięćiu/ y o ſlużebnicy twoiey: wſzyćko coć iedno rzecże Sará/ ſluchay głoſu iey:
Roma: 9. Gene: 17. Hebr: 11.
Boć w Izááku będzie tobie wezwano naſienie.

werset: 13Aleć y ſyná ſlużebnice/ rozkrzewię w narod wielki/ ábowiem náſienie twoie ieſth.

werset: 14Wſtał tedy Abráhám ráno/ y wziąwſzy chleba y fláſſę wody/ włożył iey ná plecy/ y dał iey dziećię/ y thák yą odpráwił. Ktora gdy odeſzłá/ błądziłá po puſtyniey Berſábee.

werset: 15I gdy byłá wypiłá wodę z fláſzki/ porzu ćiłá dziećię pod iednym drzewem/ ktore tam było/

werset: 16y odeſzłá: śiadſzy náprzećiwko opodal ná ieden przeſtrzał łuku. Bo thák zſobą mowiłá Nie będę pátrzyłá ná dziećię vmieráiące:á ſiedząc ná przećiwko/ ięłá płákáć wielkim krzykiem.

werset: 17Wyſluchał thedy Bog głos dziećięćiá y záwołał Angioł Páńſki Agár z niebá/ mowiąc: co cżyniſz Agár? Nieboy ſie. Abowiē wyſluchał Bog głos dziećięćiá thwego/ z mieſcá ná ktorym ieſt.

werset: 18Wſtań y wezmi dziećię/ á trzymay rękę iego/ boć go w narod wielki rozkrzewię.
Gene: 17. Iſaie: 41.

werset: 19I othworzył ocży iey Bog/ ktora vzrzawſſy ſtudnię wody/ ſzłá/ y nápełniłá fláſzkę/ y dáłá dziećięćiu pić.

werset: 20I był Bog ſnim: Thenże roſl/ y mieſzkał ná puſtyni/ y był młodzieniec on ſtrzelcem.

werset: 21A gdy mieſzkał ná puſſcży Pháran/ Máthká iego dáłá mu żonę/ z ziemie Egyptſkiey.
Gene: 26.

werset: 22Thegoż cżáſu mowił Abimelech y Phikol Hethman woyſká ieo do Abráhámá/ Bog ſtobą ieſth we wſſyſtkich ſpráwách twoich

werset: 23Przyſięż mi ná Bogá/ że mi niebędzieſz ſzkodził/ áni pothomkom moim/ áni rodu moiemu:
Gene: 20.
ále według miłośierdzia kthorem vcżynił tobie/ vcżyniſz theſz mnie y ziemi w kthoryś mieſzkał iáko przychodzień.
Gene: 26.

werset: 24I rzekł Abráhám: Ia przyſięgę.

werset: 25A thedyſz przymowił Abimelechowi o ſthudnię wody ktorą gwałtem wzięli byli ſludzy ieo.

werset: 26Thedy odpowiedział Abimelech/ Niewiedziałem ktoby tho vcżynił: ále y ty ſam nie powiedziałeś mi/ á iam procż dziſieyſſego dniá otym nieſlyſſał.

werset: 27Wżiął tedy Abráhám owce y woły/ y dał Abimelechowi: y vcżynili obá miedzy ſobą przymierze.

werset: 28I poſtháwił Abráhám ſiedḿ owiec ſthádá ſwego oſobno.

werset: 29Kthoremu rzekł Abimelech: co známienuią thy ſiedḿ owiec/ kthoreś oſobno poſtáwił?

werset: 30on odpowiedział/ Siedḿ owiec prziymieſz z ręki moiey/ áby mi były na świádectwo/ iżem ia wykopał tę ſtudnią.

werset: 31A dla tego nazwa
kolumna: b
no ieſth mieſce ono Berſábee/ iż thám obá dwá przyſięgli/

werset: 32y vcżynili przymierze o ſtudnią pod przyſięgą.

werset: 33Wſtał tedy Abimelech y Phikol Hethman woyſká ieo / y wroćili ſie do ziemie Páleſtińſkiey. A Abráhám ſzcżepił ſad w Berſábee/ y wzywał imieniá Bogá wiecżnego/

werset: 34I mieſzkał wziemi Páleſtińſkiey przez wiele dni.

rozdział: 22
Cap. 22.Doſwiadcżał Bog w ofiarowaniu Izaáká/ wiary y poſłuſſenſtwá Abrahamowego: ále offiárowánia zábronił/ y obietnice potwirdził: Nachorá Brátá Abráhámowego narod/ wylitza ná końcu.grafika
Iudith: 8. Eccle: 44. Hebr: 11.
werset: 1
P
Otym Gdy ſie ty ſpráwy ſtały/ doſwiadcżał Bog Abráhámá y rzekł do niego: Abrahámie Abráhámie. On odpowiedział/ owo ia ieſthem.

werset: 2Rzekł do niego/ wezmi ſyná twego iedinaká ktorego miłuieſz Izááká/ idz ſnim do ziemie widzenia/ á thám go offiáruieſz ofiárę zupełną/ ná iedney gorze/ ktorą vkażę thobie.
Ioann: 8.

werset: 3Thedy Abráhám wnocy wſtawſſy/ oſiodłał oſlá ſwoiego/ poiąwſſy z ſobą dwu młodzieńcu/ y Izááká ſyná ſwoiego. A gdi nárąbał drew ku paleniu zupełney offiáry/ ſſedł ná mieyſce ná kthore mu był przykazał Bog.

werset: 4Pothym dniá trzećiego podniowſſy ocży/ vzrzał ono mieyſtce zdáleká.

werset: 5I rzekł do ſlużebnikow ſwoich.Pocżekayćie tu z oſlem/ á ia y dziećię aż do támtąd ſpieſſnie poydziemy/ pothym gdy damy chwałę/ (Bogu)/ wroćiemy ſie do was.

werset: 6Wziął teſz drwá ku paleniu zupełney offiáry y włożył ná Izaáká ſiná ſweo: á ſam nioſl w rękách ſwych ogień y miecż. A gdy ſzli obá dwá poſpołu/

werset: 7rzekł Izáák oycu ſwemu: Oycże moy. On odpowiedział/ co chceſz ſynu? Oto (powiáda) ogień y drwá/ gdzieſz ieſt offiárá zupełna?



strona: B5

Genezis rzeczone.

kolumna: a
rozdział: 26
werset: 4Rozmnożę plemię twoie/ iáko gwiazdy ná niebie: y dam pothomkom twoim wſſytkie powiáty otho the/ á będą błogoſláwione w płemieniu twoim wſſytkie Narody ziemi:
Gene: 12. 18: 22. Roma: 4.

werset: 5przeto iż Abráhám powolnymbył głoſu memu/ á pilnował przykazánia y porucżeńſtwá mego/ Obrzędy chwálebne: y práwá moie chował.

werset: 6Zoſthał tedy Izáák w Gerarách.

werset: 7ktorego gdy Mieſſcżánie tego miáſtá pytáli o żonę iego/ odpowiedział:Syoſtrá moiá ieſth.
Gene: 12. et 20.
Bo ſye obawał wyznáć żeby mu byłá oddaná wmałżeńſkie ſthadło: rozważaiąc ſobie/ by go lepak niezábili dla iey vrody á pięknośći.

werset: 8A gdy iuż minęło dni niemáło iego thám mieſzkániu/ wyglądáiąc Abimelech krol Páleſtyńſki oknem/ vźrzał że kuńſthuie (Izáak) z Rebekką żoną ſwoią.

werset: 9I wezwawſſy go rzekł:Yáſna rzecż ieſt że to żoná twoiá: Cżemuś nieprawdziwie powiádał/ że by ſioſtrá twoiá byłá? odpowiedział: Bałem ſye bym nie zginął dla niey.

werset: 10I rzekł Abimelech/ cżemuś námi wodził? Mogł ſye ktho z ludu poznáć z żoną twoią/ thedy byś był przywiodł ná nas wielki grzech

werset: 11Przykazał potym wſſytkiemu ludu mowiąc: Kto by ſye dotknął cżłowieká tego żony/ śmierćią zginie.

werset: 12Siał thedy Izáák w oney źyemi/ y wziął tegoż roku/ ſto kroć ták wiele iáko wyśiał/ y błogoſláwił mu Bog/

werset: 13y był vbogácon ten cżłowiek/ y roſl wſcżeśćiu y mnożył ſye thák że ſye ſthał vprzeymie á vśilnie wielkim.

werset: 14A miał ſthátku/ owiec/ bydłá/ y cżeládzi bárzo wiele. Stąd że zazrząc mu Páleſtynowie/

werset: 15wſſytkie ſthudnie ktore były wykopáli ſludzy oycá iego Abráhámá/the ná ten cżás zámiotáli y záſypáli ziemią:

werset: 16thák bárzo mu zazrzeli: że theż ſam Abimelech mowił do Izáaká/ Odidz od nas/ boś ſye ſthał możnieyſſym niż my nie rowno.
Gene: 21.

werset: 17A on odſſedwſſy miał ſye ku ſthrumieniu Gerare iżby thám mieſzkał:

werset: 18Kopał záśie inſze ſthudnie/ kthore byli wykopáli ſludzy oycá iego Abráhámá/ y kthore byli po iego ſmierći zámiotáli Philiſtynowie:I názwał ie tymiſz imiony/ kthorymi przedthym oćiec był názwał.
Gene: 13.

werset: 19A kopáiąc przy ſtrumieniu/ nálezli wodę żywą.

werset: 20Ale y tám ſwar záſſedł páſterzow Gerary przećiwko páſterzom Izáákowym/ mowiących/ Náſſá tho wodá. I dlá thego: imię ſtudniey z onego co ſie było przytráfiło názwał/ Pothwarz.

werset: 21Kopáli záſye y inſſą: y o onę ſye teſz ſwárzyli (á że ſie onię wadzili) názwał ią (Sethna) to ieſt. Nieprzyiaćielſtwo

werset: 22Wezbra
kolumna: b
wſſy ſye ſtámtąd/ kopał iną ſthudnią/ o ktorą ſye iuſz nieſwárzyli: przetho názwał imię iey/ Rechoboth: to ieſth Rozſſerzenie mowiąc: Theraz rozſzyrzył nas Pan á dał nam rość ná ziemi.

werset: 23Wſtąpił thedy Izáák z onego mieſcá do Berſábee.

werset: 24Thám vkazał ſye mu Pan oney nocy/ mowiąc: Ia ieſthem Bog Abráhámá oycá twoiego/ nie boy ſye/ bo ia sthobą ieſtem. Będęć blogoſláwił/ á rozmnożę plemię thwoie/ dla Abráhámá ſlużebniká mego.

werset: 25Przethoſz zbudował thám ołtarz Pánu: á wzywáiąc imienia Páńſkiego/ rozbił namioth: y przykazał ſlugam ſwoim by kopáli ſthudnią.
Gene: 21.

werset: 26Ná tho mieſce gdy przyiácháli z Gerar Abimelech/ y Ochozath przyaćiel iego/y Phikol hethman nád rycerſtwem:

werset: 27mowił donich Izáák:
Iudi: 11.
Pocośćie przyſzli do mnie cżłowieká kthoregośćie nienawidzieli y wypędzili od ſyebie?

werset: 28Oni mu odpowiedzieli/ Widzieliſmy ſthobą być Páná/ y dla tegoſmy rzekli: Niechay będzie przyſyęgá miedzy námi/ á wſtąpmy w przymierze:

werset: 29ábyś nam nic złego niecżynił/ thák iákoſmy theſz nic twego ſye nie tykáli/ániſmy vcżynili cżym by ſye mogł obráżáć áleſmy ćie wpokoiu puśćili rozmnożonego błogoſláwieniem Páńſkim.

werset: 30Thedy ſpráwił ná nie gody. A gdy ſye náiedli y nápili/

werset: 31wſthawſſy ráno/ przyſyęgli ſobie zobopolnie: y puśćił ie Izáák ſpokoynie ná mieſce ich.

werset: 32Alić oto przyſzli tegoſz dniá ſludzy Izáákowi/ powiádáiąc mu/ o ſtudniey kthorą wykopáli/ y thák mowiąc:Nálezlichmy iuſz wodę/

werset: 33przetho nazwał ią (Sebbá) tho ieſth Obffitość/ á imię miáſthu dano Berſábee/ ktore trwa aż do ninieyſſego dniá.
Gene: 36. Gene: 27.

werset: 34Ezau we cżterdzieśći lath poiął dwie żenie/ Iudith corkę Beery Etheyſkiego/ y Báſemáth corkę Elonową z thegoż mieſcá:

werset: 35iedno że obiedwie niebyły ku myſli Iſáákowi y Rebekce.

rozdział: 27
Cap. 27.Iakob zá porádą máthcżyną/ przechwyćił Błogoſłáwieńſthwo brathu Ezau/ y dla gniewu iegoſz/ do Lában aby ſzedł/ ięłá mu mathka radzić.
werset: 1
S
Thárzał ſye thedy Izáák/ y záſzły bilmem ocży ieo ták że widzieć niemogł: y wezwał Ezau ſyná ſwoiego ſtárſſego/ á rzekł do niego: Synu mily. On odpowiedział: owo ia ieſt.



strona: Cv

Pierwſſe kſięgi Moyzeſſowe
grafika
kolumna: a
rozdział: 30
werset: 41Przeto gdy napierwſſe przypuſſcżenie do owiec bywáło/ kładł Iakob rozgi do koryth w wodę przed ocży Baránow y owiec áby zápátrzáiąc ſie ná nie pocżynáły.

werset: 42Ale kiedy pozne przypuſzcżánie bywáło y pocżęćie poſlednie/ nie kładł ich. I ſtały ſie wſzytkie ktore były pozne Lábánowe: á kthore ránego cżáſu Iákobowe.

werset: 43I zbogáćił ſie ten cżłowiek niezmiernie y miał thrzod bárzo wiele/ ſlużebnic tákież y ſlug/ wielbłądow y oſlow.

rozdział: 31
Cap. 31.Iakob nawięcey áby vſluchał Páná/ zebrał ſie do oyczyzny kryiomko z żonámi y z dziećmi/ Rachel bogi oycowe zánioſlá y wywiodłá oycá foremnie ſzukáiącego. Potym z Lábánem Iakob prżymirze vciniwſy/ wroćił ſye do ſwego.
werset: 1
G
Dy pothym vſłyſſał rzecż ſynow Lábánowych mowiących: odiął/ pry Iakob wſſytko co było oycá náſſego/ á zbiwſſy ſie z iego ſtátku/ ſtałſie ſlawnym:

werset: 2ktemu obacżył twarz Lábánowę/ że ſie nie ták kniemu miał iáko wcżorá álbo ongi:

werset: 3á nawięcey że mu Pan mowił: wroć ſie do ziemie oycow twoich/ y do rodziny twoiey/ á będę ſtobą:

werset: 4Poſlał y wyzwał Rachel y Lią ná pole/ gdzie páſl trzody/

werset: 5y rzekł gim:Widzę twarz oycá waſſego/ iż ſie nieták ku mnie ma iáko wcżorá y przed tym.
Gene: 32.
Ale Bog oycá moiego był ſemną.

werset: 6A ſámi wiećie/ żem ći ze wſſyćkiey śiły ſwey ſlużył oycu wáſſemu.

werset: 7I owſſem oćiec wáſz oſſukał mie/ á odmieniał zapłátę moię dzieſięć kroć: wſſákże iednák niedopuśćił mu Bog áby mi ſzkodził.

werset: 8Bo ieſli kiedy rzekł: Pſtre będą myto twoie: wſſyſtkie owce rodziły pſtry płod. A gdy záś powiedział/ Białe wſſyſtkie wezmieſz zá myto: wſſyſtkie trzody białe rodziły.

werset: 9I wziął Bog máiętność oycá wáſſego/
kolumna: b
á dał mi.

werset: 10Abowiem gdy cżás pocżynania owiec przyſſedł/ podnioſłem ocży ſwe/ y vzrzałem we śnie/ iż ſámcowie zeymowáli ſye z ſámicámi/ pſthrzy/ ſrokáći/ y rozmáitey bárwy.

Gene: 28. et 32.
werset: 11I rzekł Angioł Páńſki do mnie weśnie: Iakob? odpowiedziałem owo ia/

werset: 12On záś rzekł: Wznieś ocży twoie/ y ogląday wſzyćki ſámce ktorzy ſye z zeymuią z ſámicámi/ pſtre/ ſrokáte y nákrapiáne. Bom widział wſſytko coćkolwiek vcżynił Lában.

werset: 13Ia ieſtem Bog Bethel/ gdzieś pomázał kámień/ y obietnicęś mi ſlubił.A ták teraz wſtań á wynidz z tey ziemie/ y wroć ſye do oycżyzny twoiey.

werset: 14I odpowiedziáły iemu Rachel y Lia/ Zaliż ieſzcże co ieſt co by nam zoſtáło wmáiętnośćiach y wdziedzictwie domu oycá náſſeo?

werset: 15wſſak iáko zá obce nas pocżytał ſobie y przedał/ á zyadł to co byłá zapłátá náſſá.

werset: 16Ale Bog odiął bogáctwá oycá náſſego: á dał ie nam y ſynom náſſym: A ták wſſytko coć przykazał Pan Bog cżyń.

werset: 17Tedy wſtał Iakob: y wſádziwſſy dzieći y żony ſwoie ná wielbłądy/ ſzedł precż:

werset: 18á zábrał wſſytkę máiętność ſwoię/ ták trzody/ iáko co iedno był w Meſopotámiey nabył/ máiąc ſye ku oycu ſwemu Iſáákowi do ziemie Chánáneyſkiey.
Gene: 38. 2.Re: 13: Gene: 35.

Theráphim: Iedni bałwany rozumieią, a drudzi obrazi ſktorich Laban Prakthikował, y dla tegoz gie Rachel wzięła, byſieniedowiedział, gdzie ſie obroćili.
werset: 19Ná then cżás ſzedł był Lában ku ſthrzyżeniu owiec/ á Rachel vkrádłá báłwány y bogi oyća ſwego.

werset: 20A Iakob niechćiał tego oznaymić Theſzći ſwemu/ że miał odeść.

werset: 21Gdy tedy odſzedł thák on iáko to co iedno ku iego práwu należáło/ przepráwiwſzy ſye przes rzekę/ ſzedł przećiw gorze Gáláád.

werset: 22Dano thedy znáć Lábánowi trzećiego dniá/ że vćiekáł Iakob.

werset: 23On wziąwſſy bráćią ſwoię/ gonił gi przez ſiedm dni: y pośćignął ná gorze Gáláád.

werset: 24Ale widział weśnie Páná mowiącego ſobie/ Wáruy byś co przykro nie mowił przećiwko Iakobowi.

werset: 25Iuż był Iakob rozbił namiot ná gorze:
2.Re: 13. 1.Para: 6.
A gdy go pogonił z bráćią ſwoią/ ná teyże ſye gorze położył:

werset: 26Y rzekł do Iakobá: Przecżeś ták vcżynił/ żeś krom wiedzenia mego zábrał corki moie iákoby poymáne miecżem?

werset: 27Cżemuś zá mą niewiádomośćią chćiał vćiec/ ániśmi tego oznaymił że bym ćie był odprowádził z weſelem/ z piewániem/ z Bębny y lutniámi?

werset: 28niechćiałeś tego mieć ábym wżdy pocáłował był ſyny moie y corki: nie mądrześ ſobie pocżął/

werset: 29Oto y teraz przemogłáby moc moiá/ żebym ći to oddał: Ale Bog oycá thwego wcżorá mi rzekł/ Wáruy byś nie mowił co przykrego przećiw Iakobowi:

werset: 30Bądz ták/ chćiáłoć ſye iácháć do przyiaćioł/ á miałeś wolą do domu oycá twego: cżemużeś wżdy pokradł Bogi moie?
Odpowie


strona: C2


Genezis rzeczone.
werset: 31Odpowiedział Iakob: żem ſye wybrał zá niewiádomośćią twą/ bałem ſye byśmi mocą nie odiął corek ſwych.



strona: C4

Geneſis rzeczone.
rozdział: 36
Cap 36.Ezau dla wielkiey obfitośći z żoną y z dziećmi odſzedł od Iakobá brátá ſwego. Rod też wſzyćiek Ezaow w kxiążętách y w kroloch/ opiſuie.
werset: 1
T
Ho ieſt rod Ezau/ ktory słowie ieſt Edom.

werset: 2Ezau wziął żony z corek Chánááńſkich:
Gene: 27.
Adę corkę Elom Heteyſkiego/ y Oolibamę corkę Ani corki Sebeoná Heweycżyká:
Gene: 28.

werset: 3y Báſemáth corkę Iſmáhelową/ śioſtrę Nabáiothowę.

werset: 4I porodziłá Adá/ Elifázá: á Báſemath porodziłá Ráhuelá:

werset: 5Oolibamá porodziłá Iehuſá/ y Iheloná y Chore: Ci to ſynowie Ezau ktorzy mu ſye zrodzili w ziemi Chánáneyſkiey.
Gene: 12.

werset: 6Wziął thedy Ezau żony ſwoie y ſyny y corki/ y wſzelkiego cżłowieka domu ſwego/ tudziez y máiętność/ y dobythki/ y wſzytko co iedno mogł mieć w ziemi Chánáneyſkiey/
Gene: 15.
y ſzedł do inſzey kráiny/ á odſzedł od brátá ſwego Iakobá:

werset: 7Bo bárzo byli máiętni/ ták iż poſpołu mieſzkáć niemogli/ áni ich mogłá znośić ziemiá w ktorey pielgrzymowáli/ dla mnoſtwá trzod.

werset: 8I mieſzkał Ezau ná gorze Seyr á tegoz (Ezau) zowią Edom.

werset: 9A ten ieſt Rod Ezau/ oycá kráiny Edomſkiey ná gorze Seyr/

werset: 10y thy imioná ſynow iego. Elifáz ſyn Ady żony Ezau/ Ráhuel też ſyn Báſámáth żony iego.

werset: 11I miał Elifáz ſyny Themáná/ Omará/ Sefoa/ Gátháná/ Cenezá/ y Chore.
Gene: 36.

werset: 12I byłá Thamná miłośnicá Elifázá ſyná Ezau: kthora mu porodziłá Amalechá.Ci ſą ſynowie Ady żony Ezáu.

werset: 13A ſynowie Ráchuel: Naath y Zará/ Semmá y Meza. Ci ſynowie Báſemáth żony Ezau.

werset: 14Byli też y ſynowie Oolibamy corki Any corki Sebenonowey/ żony Ezau/ ktore mu zrodziłá/ Iehus y Ihelon y Chore.

werset: 5Ci też kxiążętá ſynow Ezau. Synowie Elifazá pierworodnego ſyná Ezau: kxiążę Themán/ kxiążę Omar/ kxiążę Sefua/ kxiążę Cenez/

werset: 16kxiążę Chore/ kxiążę Gáthan/ kxiążę Amalech.Ci ſą ſynowie Eliffázowe wziemi Edomſkiey/ y ćiſz ſynowie Ady.

werset: 17Thakież ći ſą ſynowie Ráhuelowy ſyná Ezau: Kxiąże Náhath/ kxiążę Zará/ kxiążę Semmá/ kxiążę Mezá/ the ſą kxiążętá Ráhuelowy w ziemi Edomſkiey y ći ſynowie Báſemáth żony Ezau.

werset: 18Ci záś ſynowie Oolibamy żony Ezau:
kolumna: b
kxiążę Iehus/ kxiążę Ihelon/ kxiążę Chore. Te kxiążętá Oolibamy corki Any żony Ezau:

werset: 19Ci ſą ſynowie Ezau y the kxiążętá ich: á ten słowie ieſt Edom.

werset: 20Ci ſą záś ſynowie Seyr Horreowego ktorzy mieſzkáli wtey ziemi/ Lothán/ y Sobal/ Sebeon/ Anan/

werset: 21Diſon/ Aſer/ y Diſán.
1.Par: 2.
The ſą kxiążętá Horreowy ſyná Seyr w ziemi Edomſkiey/

werset: 22Byli też ſynowie Lothán Hory y Heman/ á byłá śioſtrá Lotánowá Thámná.
Gene: 36.

werset: 23A ći záſye Sobál: Aluhan/ Máneeth/ Ebál/ Seffo y Onam.

werset: 24A zebeowi záś ſynowie ći: Achiá y Anán. Tho ieſt ten Anan/ ktory nálaſl (Iemym) wody ćiepłe ná puſzcży/ gdy pásł oſlice Sebeoná oycá ſwoiego.
Leui: 19.

werset: 25I miał ſyná Dizáná/ á corkę Oolibamę.

werset: 26Dyſánowi lepak ſynowie ći. Abdám Ieſbán/ Iethran y Charán.

werset: 27Ci też záś Synowie Eſer: Bálááná/ Sewan/ y Achan

werset: 28Miał theż ſyny Diſan/ Huſá y Araná.

werset: 29Te kxiążętá Horreyſcy: kxiążę Lotan/ kxiążę Sobal/ kxiążę Sebeon/ kxiążę Aná

werset: 30kxiążę Dyſon/ kxiążę Eſer/ kxiążę Diſan: thy kxiążętá Horreyſcy: ktorzy roſkázowáli w ziemi Seyr.
1.Para: 1.

werset: 31Krolowie lepak ktorzy krolowáli w ziemi Edom/przed tym nizli mieli krolá ſynowie Iſráhelſcy/ ći byli:

werset: 32Belá ſyn Beorow/ á imię miáſtá iego Denábá.

werset: 33Vmárł pothym Belá/ y krolował po nim Iobáb ſyn Zary z Bozrá.

werset: 34I gdy vmárł Iobab/ krolowal záś Huzán z ziemie Themáńſkiey.

werset: 35Ten też gdy vmárł/ krolował po nim Adad ſyn Bodády/ ktory poráził Mádyáńcżyki w kráinie Moábſkiey: á imię miáſtá iego Awith.

werset: 36A gdy vmárł Adád/ krolował po nim Semlá z Mázreky.

werset: 37Gdy záś y ten vmárł/ krolował ponim Saul od rzeki Rohoboth.

werset: 38Gdy też záś ten vmárł/ poſtąpił po nim ná kroleſthwo Bálánan ſyn Achoborow.

werset: 39Gdy takież y ten vmárł/ krolował záś Adár: á imię miáſthá iego Phau: á zawno żonę iego Meetabel/ corká Mátredy/ corki Mezáábowey.

werset: 40The ſą tedy imioná kxiąząth Ezau po rodzinach/ y po mieſcách y przezwiſkách ich: Kxiążę Thámná/ kxiążę Aluha/ kxiążę Ietheth/

werset: 41kxiążę Oolibamá/ kxiążę Elá/ kxiążę Phinon/

werset: 42kxiążę Cenez/ kxiążę Themán/ kxiążę Mábzár/

werset: 43kxiążę Mágdyel/ kxiążę Hyrám: The ſą kxiążęthá Edomſcy obywáiący wziemi pánowánia ſwego/ á then ieſt Ezau oćiec Idumeycżykow.

rozdział: 37
werset: 1I mieſzkał Iakob w ziemi Chánáneyſkiey/ w ktorey ociec iego pielgrzymował/

werset: 2á the ſą rodzáie iego.

C iiijCaput


strona: C6v

Pierwſſe kxięgi Moyzeſſowe

kolumna: a
rozdział: 41
werset: 21Ocućiwſzy gdym záś záſnął/

werset: 22widziałem drugi ſen. Siedḿ kłoſow wyraſtáło z iednego zdzbłá/ pełnych y bárzo pięknych:

werset: 23á druga ſiedḿ takież z dzbłá iednego ćienkich záráżonych rdzą/ y zwiędłych:

werset: 24Ktore pierwſzych cudność pożárły. Powiádałem the ſny wieſzcżkom: á żaden mi nieumiał nic powiedzieć.

werset: 25Odpowiedział Iozeph: Sen Krolewſki iednoſtáyny ieſt/ á co náprzyſzły cżás Bog ma vcżynić tho vkazał Pháráonowi.

werset: 26Siedḿ wołow kraſnych/ y ſiedḿ kłoſow pełnych: znácżą ſiedḿ lath żyznych/ á obie the rzecży iedno známionuią:

werset: 27A ſiedḿ też wołow chudych kthore wyſzły po nich/ y ſiedḿ kłoſow ćienkich y od gorącá v więdłych/ ſą ſiedḿ lath przyſzłego głodu/

werset: 28ktore thymże rzędem wypełnią ſie.

werset: 29Otho ſiedḿ lath prziydą obfitośći wielkie y we wſzyćkiey ziemi Egypthſkiey:

werset: 30po ktorych będą záś drugie ſiedḿ lath tákiego nieurodzáiu/ iż zápámiętháią ludzie wſzyſthkiey ktora przed thym byłá hoynośći.Abowiem głod wſzyſthkę ziemię/

werset: 31á wielgi niedoſtátek/ hoyną żyzność pierwſzych lath zepſuią.

werset: 32A tho żeś po wtore widział ſen ku iednemu cylu bijący: znák ieſt pewnośći/ że ſie ſtánie słowo Boże á tym ſie ſpieſzniey wypełni.

werset: 33A Przetho teraz Krol niechay opátrzy mężá ſpráwnego y cżuynego/ á przełoży go Włodárzem ziemie Egypthſkiey/

werset: 34żeby on vſtáwił vrzędniki ná wſzyćkie ſthrony/áby piąthą cżęść zboża przez thę ſiedḿ lath żyznych/

werset: 35ktore iuż theraz máią być/ zbieráli do gumien:
Acto: 7.
á wſzyſtko zboże pod Pháráonową mocą/ niechay chowáią wſzpichlerzach po mieśćiech/

werset: 36á gothuią ie ná ſiedḿ lath głodnych kthore máią znędzić Egypth áby niezáginęłá ziemia głodem.

werset: 37Podobáłáſie Pharáonowi y wſzyſthkim służebnikom ieo tá rádá/

werset: 38y mowił do nich: Zaż możemy náleść iemu podobnego mężá/ ktoriby thák duchá Bożego pełen był?

werset: 39thedy rzekł do Iozephá: Poniewaſz żeć Bog wſzyſthko vkazał coś mowił/ á zaſz mogę mędrſzego y tobie podobnego náleść

werset: 40Ty będzieſz nád domem moim/ ná twe roſkázánie lud wſzyſthek posłuſſen będzie/ ſámą thylko krolewſką ſtholicą będę nád ćie wyſſy.
Pſal: 104. 1.Mac: 2. Actu: 2.

werset: 41I rzekł po wtore Pháráo do Iozephá: Othom ćie vſtáwił nád wſzyſtkim Egypthem.

werset: 42I ziął pierſćień z ręki ſwoiey/ á włożył gi ná rękę iego/ y oblokł go wſzáthę Biſiorową/ á ná ſzyię łáncuch złoty obwinął.

werset: 43Kazał mu też wſieść do ſiebie ná woz á woźnemu kazal wołáć/ żeby ſie wſzythcy
kolumna: 2
kłániáli/ á wiedzieli go być ſprawcą wſzyſtkiey ziemie Egyptſkiey.

werset: 44Mowił też krol Egyptſki do Iozephá: Iá ieſthem Pháráo: krom roſkazánia twego nie ruſzy żaden ręki álbo nogi we wſzyſtkiey ziemi Egyptſkiey

werset: 45I przemienił imię iego/ á názwał go ięzykiem Egiptſkim/ Zbáwićielem ſwiátá. I dał mu żonę Aſoneth/ corkę Putyphárową Kxiędzá Heliopolſkiego. Thedy iáchał Iozeph po ziemi Egipthſkiey.

werset: 46Trzydzieśći lath miał kiedy ſtánął przed oblicżnośćią krolá Pháráoná/ y obiáchał wſzyćkie Egypthſkie powiáthy.

werset: 47Przyſzłá pothym vrodá przez ſiedḿ lath gdy zboże wſnopie z wiązano/ zwieziono ie do ſthodoł Egiptſkich. Ták też wſzyſtká hoyność zboża powſzyſthkich miáſtách/ byłá zwiezioná.

werset: 49I táka byłá obfitość pſzenice/ że ſie theż piaſkowi morſkiemu rownáłá/ y wſzelką miárę przeſiągáłá.
Gene: 46.

werset: 50Pierwey niżli głod przypadł/ miał Iozeph dwu ſynu ktore mu porodziłá Aſeneth corká Puthyphárá kxiędzá Heliopolſkiego.

werset: 51I názwał imie pierworodnemu Mánáſſes/ mowiąc: Kazał mi Bog zápomnieć wſzyſtkich prac moich/ y domu oycá mego:

werset: 52á drugiemu dał imię Effraim/ mowiąć: Rozmnożył mię Bog w ziemi chudoby moiey.
Acto: 7.

werset: 53Potym gdy przemineło ſiedḿ lath żyznych/ ktore były w Egipćie:

werset: 54ięli nádchodzić ſiedḿ lat głodnych/ ktore był Iozeph opowiedział/ thák iż po wſſyſtkiey ziemi głod ſie zmogł/ y w ziemi teſz Egyptſkiey niebyło bez niego.

werset: 55A gdy iuż ludziom głod dokucżał/ wołáli do Fáráoná żywnośći żądáiąc. A on gim odpowiedział: Idzćie do Iozephá/ á cokolwiek on wam káże/ tho cżyńćie.

werset: 56Szyrzył ſie tedy vſtáwicżnie głod po wſſyſtkiey ziemi. I othworzył Iozeph wſſyſtkie gumná/ á przedawał Egiptcżykom: bo iuż y im głod przyćiſkał/

werset: 57A zewſzytkich ziemic przyieżdzáli do Egiptu iżby kupowáli zboże ku żywnośći/ á głodu niećierpieli.

rozdział: 42
Cap. 42.Iozephowi bráćia pierwſzy raz po zboże do Egyptu przyiácháli/ niełáſkáwie przyięći więzniámi byli/ ná koniec Symeoná w więzieniu zoſtáwiwſzy/ ſpieniądzmi y że zbożem do domu ſwego przyſzli.
werset: 1
V
Słyſſawſſy Iakob iż zboże przedawano w Egiptćie/ do ſynow ſwoich rzekł:
Acto: 7.
Cżemuśćie ták niedbáli?

werset: 2Otom słyſſał że pſzenicę przedáią w Egiptćie/ Iedzćie á nákupćie nam potrzeb/ byſmyſie mogli żywić: á nie pomárli od głodu.

Ted


strona: D3

Geneſis rzecżone.
rozdział: 46
werset: 8Imioná tedy ſynow Iſráelſkich kthorzy weſzli do Egyptu/ te ſą. On naprzod z ſynmi ſwemi. Pierworodny iego ſyn Ruben/

werset: 9A Synowie Rubenowi: Enoch/ Fállu/ Hezrom/ y Chármi.

werset: 10Synowie Symeonowi: Iámuel/ Iámin/ Iámi/ Ahod/ Iachin/ Sohar/ y Saul ſyn Chánáneyſkiey.
Exodi. 16. Nume: 26. 1.Para: 4. 5 et 6.

werset: 11Synowie Leui: Gerzon/ Kááth/ y Merary.

werset: 12Synowie Iudy: Her/ Onán/ Selá/ Fares/ y Zará. Ale vmárli Her y Onán w ziemi Chánáneiſkiey. Miał też ſyny Fáres: Eſron y Hámul.

werset: 13Synowie Izáchár: Tholá/ Fua/ Iobáb/ y Symeron.

werset: 14Synowie Zábulon: Sareth/ Chelon/ y Iáhelel.

werset: 15Tho ſynowie byli Liey/ kthore porodziłá w Mezepothámiey Syriyſkiey/ z Dyną corką ſwoią. Wſſyſthkich ludzi ſynow iey y corek trzydzieśći y trzy.

werset: 16Synowie Gád: Seffon/ Aggi/ Ezebon/ Suni/ Hery/ Hárody/ y Areli.

werset: 17Synowie Aſer: Iemná/ Iezua/ Iezui/ y Berya.
1.Para: 7.
I Sará ſioſtrá gich. Synowie Berya: Heber/ y Melchiel.

werset: 18Ci byli Synowie Zelffy/ kthorą był dał Lában Liey corce ſwoiey/ y thy miał Iakob ſzeznáśćie cżłowieká.
Gene: 29.

werset: 19Synoẃie Rachel żoney Iakobowey: Iozeph y Beniámin.

werset: 20Iozephowi vrodzili ſie ſynowie w ziemi Egyptſkiey/ kthore mu porodziłá Aſenes corká Putyfárowá/ kxiędzá Eliopolſkiego.
Gene: 41.
Mánáſſes y Effraym.
1.Para: 7. et 8.

werset: 21Synowie Beniámin: Belá/ Bechor Asbel/ Gerá/ Náámán/ Iechry/ Ros/ Mofim/ Ofim/ y Ared.

werset: 22Cy ſynowie byli Rachel/ ktore porodziłá Iakobowi/ wſzyſtkich ludzi cżternaśćie.

werset: 23Synowie Dan/ Hyſim.

werset: 24Synowie Neptálim: Iaſiel/ Guni/ Ieſer y Sallem.

werset: 25Ci ſynowie Bale/ kthorą dał Lábán Rachel corce ſwoiey. I ty ſpłodził Iakob wſzyſtkich ludzi ſiedmioro.
Deute: 10.

werset: 26A wſzyſtkich ludzi ktorzy weſzli z Iákobem do Egyptu/ á wyſzli z biodr iego/krom żon ſynow iego/ ſſeść dzieſiąt y ſześć.

werset: 27A Synowie Iozephowi/ kthore miał w Egypthćie/ dwoie ludzi. Wſſech tedy ludzi domu Iákobowego ktorzy ſnim weſzli do Egyptu/ było ſiedḿdzieſiąt.

werset: 28Poſlał tedy Iakob przed ſobą Iudę do Iozephá do Egyptu/ áby opowiedział (przyiazd iego) á iż by mu záiáchał/ do Ieſsen/

werset: 29kthory gdy tám przyſſedł/ wnet Iozeph kazał záłożyć konie w ſwoy woz/ y wyiácháł przećiw oycu ſwemu/ ná ono mieſce: á gdy vzrzał vwieśił ſie mu v ſzyie/ á obłápiáiąc go/ płákáł.

werset: 30I rzekł oćiec do
kolumna: b
Iozepha: Iuż mi niezal vmrzec gdym oglądał oblicże twoie á zoſtáwiam ćie námiáſtkiem ſwoim.
Lucae. 8.

werset: 31A Iozeph mowił do bráćiey ſwey y do wſſyſtkiey rodziny ſwoiey.Poiádę ia y powiem Fáráonowi/ mowiąc: Bráćia moi y dom oycá mego ktorzy byli w ziemi Chánáneyſkiey/ przyiácháli do mnie/

werset: 32á ſąć mężowie páſterze owiec/ y chowáią ſtádá: dobytek ſwoy y ſkąd co iedno mieć mogli/ przipędzili z ſobą.

werset: 33I gdy być was wezwawſzy pytał. Cym ſie obchodzićie?

werset: 34Powiećie/ ieſtezmy páſterze słudzy twoi z młodośći náſſey aż do tychmiaſt/ ták my iáko y oycowie náſſy.A tho dla thego rzecżećie/ ábyśćie mogli mieſzkáć w ziemi Ieſsen: Boć Egyptcżykowie brzydzą ſie y pomiátuią wſſyſtkiemi páſterzmi owieć.

rozdział: 47
Cap. 47.Iakob do Egyptu przyiáchal/ y oſádził ſie w Ieſſen/ Glod ták párł Egyptczyki że y bydło y imienie ná Krolá poprzedáli/ potym piatą część pożytkow krolowi poſtąpili náwiecność/ Iakob potym Iozephá o pogrzeb ſwoy przyſięgą záwiązał.
werset: 1
P
Rzyiáchał thedy Iozeph/ y powiedział Fáráonowi/ mowiąc: oćiec moy tudzieſz y bráćia/ owce ich/ y stádá y wſſyſtko co máią/ przyſzli z ziemie Chánáneyſkiey á położyli ſie teraz w ziemi Ieſsen.

werset: 2Y poſtáwił theż (przy ſobie) przed Krolem pięć mężow bráćiey ſtárſſey.

werset: 3Tedy ich Krol ſpytał. Cżym ſie obchodzićie? Odpowiedzieli: Ieſteſmy páſtirze owiec słudzy twoi ták my iáko y oycowie náſſy.

werset: 4Przyiácháliſmy w gośćinę do ziemie twoiey/ ábiſmy wniey pomieſzkáli: bo iuż w ziemi Chánáneyſkiey ták ſie głod záiął/ że y bydłu służebnikow twoich páſtwy niemáſz: y prośimy ábyś nam służebnikom ſwym kazał być w ziemi Ieſsen.

werset: 5Rzekł potym Krol do Iozephá/ oćiec twoy y bráćia twoi przyſzli do ćiebie.

werset: 6Ziemiá Egyptſka ieſt przed twemi ocżymá/ każ im mieſzkáć co wnalepſzym mieſcu á day im tę ziemię Ieſſen.Ieſli miedzy nimi bacżyſz co dowćipnego/ vſtaw ie vrzędniki nád ſtády memi.

werset: 7Potym w wiodł Iozeph oycá ſwego do Krolá/ y poſtáwił go przed nim: ktory prziwitawſzy go

werset: 8pytał/ wieleby lath żywothá ſweo miał?
Pſal: 118.

werset: 9on odpowiedział: dni piegrzymowánia żywotá mego ſą ſtho y trzydzieśći lath/ krotkich á złych/ á niedosły do lat oycow moich ktorych też pielgrzymowáli.

meſcaD iij


strona: Ev

Wtore kxięgi Moyzeſſowe
księga: Ex
rozdział: 2
werset: 5Przynieſſyony/

werset: 6otworzyłá/ y vzrzawſſy w nim dziećiątko á ono płácże/ vlitowáłá ſie go/ mowiąc: Tho chłopiątko z dziatek żydowſkich muśi być?

werset: 7Tedy ſioſtrá tego dziećięćiá rzekłá do niey: Chceſzli/ poydę á przyzowęć niewiáſtę żydowſką/ ktorabyć mogłá kármić tho dziećiątko?

werset: 8Odpowiedziáłá: Idz: Szłá dziewecżká y wezwáłá mátki iego.

werset: 9Do ktorey mowiłá corká Fáráonowá. Wezmi/ powiáda/ to dziećiątko á odchoway mi gie: á ia ſtánęć zá pracę twoię. Przyięłá niewiáſtá y karmiłá dziećie. Wychowáne y podroſle oddáłá corce Fáráonowey.

werset: 10Ktorego oná ſpoſobiłá ſobie zá ſyná. A názwáłá imię iego Moizeſz/ mowiąc: Bom go z wody wyiełá.
Hebre: 11.

werset: 11Ná on cżáſz gdy iuż doroſl Moizeſz/ wyſſedł do bráćiey ſwoiey: y vzrzał nędzę gich y mężá Egyptcżyká ktory był niektorego z żydowinow bráćiey ſwey:

werset: 12A oględnąwſſy ſie tám y ſám/ gdy obacżył że niemáſz przy tym nikoo / zábiwſſy Egyptcżyká zágrzebł go w piaſku.

werset: 13Wyſſedſzy drugiego dniá/ vzrzał dwu żydowinow á oni ſie wádzą: tedy rzekł onemu ktory cżynił krzywdę: Cżemu bijeſz blizniego twego?

werset: 14On odpowiedział: Ktoż ćie poſtáwił kxiążęćiem y ſędzią nád námi?
Actu: 7.
Abo mie chceſz zábić ták iákoś wcżorá vcżynił Egyptcżykowi? Vlękł ſie Moizeſz y rzekł: Iákoć ſie thá rzecż obiáwiłá?

werset: 15I vſlyſſawſſy Fáráo tę powieść/ dał ſzukáć ná ſtrácenie Moizeſſá: kthory zbieżał od oblicżnośći iego/ y mieſzkał w ziemi Mádyáńſkiey/ y vſádowił ſie przy ſtudni.

werset: 16A miał kxiądz Mádyáńſki ſiedḿ corek/ kthore były przyſzły (do oney ſtudnie) po wodę: y náliawſzy pełne korytá/ chćiáły nápoić trzody oycá ſwego.

werset: 17Nádſzedſſy do nich páſterze odegnáli ie. Thedy Moizeſz ziąwſſy ſie zá nimi/ obronił dziewecżki/ y nápoił owce ich (pierwey).

werset: 18Ktore gdy ſie wroćiły do Ráguelá oycá ſwego/ rzekł do nich:Cżemuśćie teraz rychley przyſzły niżli inedy?

werset: 19Odpowiedziáły: Mąż z Egypthu wyzwolił nas z ręki páſterzow: Nádto y náćiągnął wody ſnámi/ á nápogył nam owce.

werset: 20Thedy on rzekł: Gdzie ieſt? Cżemuśćie niewzięły sobą tego cżłowieká? Záwołayćie go żeć wżdy będzie iadł chleb.

werset: 21Szlubił mu tedy Moizeſz/ ze ſnim miał mięſzkáć. I wziął ſobie Seforę corkę iego zá żonę.
Exo: 18. 1.Para: 23.

werset: 22Oná mu porodziłá ſyná kthorego názwał Gerſán/ mowiąc: Byłem przychodniem w ziemi cudzey. Drugiego theż porodziłá/ ktorego názwał Eliezer/ mowiąc: Bog oycá moiego/ ſpomożyćiel moy/ wyrwał mię z ręki Fáráonowey.

werset: 23Po niemáłym cżáſie/ vmárł Krol Egyptſki. A ſynowie Iſráelſcy/ dlia wielgich ro=
kolumna: 2
bot/ płácżąc wołáli.

werset: 24I przyſzło wołánie ich do Bogá dla robot: y vſłyſſał wzdychánie ćięſzkie gich/ y wſpomniał ná przymierze ktore vcżynił z Abráhámem/ Izáákiem/ y Iákobem.
Gene: 25.

werset: 25Wezrzał tedy Pan ná ſyny Iſráelſkie y wyſwobodził ie.

grafika
rozdział: 3
Cap. 3.Moyzeſſowi páſſącemu owcże Iethrowe ſwiekrá ſwego/ Bog ſye we krzu goráiącym vkazał/ ſląc go do ſynow Iſráelſkich/ ktore miał z niewoli Pháráonowey wywieść.
werset: 1
M
Oizeſz páſl owce Ietro świekrá ſwego kxiędzá Mádyáńſkiego. A gdy gnał ſtádá dáley ná śrzodek puſzcży/ przyſzedł do Boży gory Oreb.

Exo: 18.
werset: 2I vkazał ſie mu Pan w płomieniu ogniſthym ze śrzodku krzá:
Actu: 7.

werset: 2y widział że kierz gorzał/ á przedſię niezgorzał.

werset: 3Przeto rzekł Moizeſz: Poydę á ogłądam tho widzenie wielkie/ cżemu nieżgore ten kierz.

werset: 4Widząc Pan że idzie ná dziw/ záwołał nań z pośrzodku krzá/ y rzekł: Moizeſzu/ Moizeſzu. On odpowiedział: Owo ia.

werset: 5A on rzekł: Nieprzyſtępuy tu bliſko.Zdeimi boty z nog twoich/ ábowiem ziemiá ná ktorey ſtoiſz/ ſwięta ieſt.
Math: 22.

werset: 6I rzekł: Ia ieſtem Bog oycá thwego/ Bog Abráhámow/ Bog Izáákow/ y Bog Iakobow.
Mar: 12. Luce. 20.
I zákrył Moizeſz twarz ſwoię: Bo nieśmiał pozrzeć przećiw Bogu.

werset: 7Rzekł do niego Pan: Widziałem vtrápienie ludu mego w Egyptćie/ y słyſſałem krzyk iego/ dla morderſtwá thych kthorzy ſą przełożeni nád robotámi.

werset: 8A poznawſſy boleść iego/ z ſtąpiłem ábym go wyzwolił z rąk Egyptcżykow/ ábym go wywiodł z ziemie tey do ziemie dobrey y przeſtroney/ y do tákiey ktora oſpływa mlekiem y miodem/ ná mieſcá Chánáneycżyká/ y Hetheycżyká/ y Amoreycżyká/ y Ferezeycżyká/ y Eweycżyká/ y Iebuzeycżyká.



strona: E4

Exodus rzecżone.

kolumna: 1
rozdział: 8
werset: 15Widząc Fáráo że mu dano othpocżynienie/ obćiążył ſerce ſwoie/ y nie vſluchał ich/ iáko był przykazał Pan.

werset: 16I rzekł Pan do Moizeſzá: Mow Aaronowi: Wyćiągni liaſkę twoię/ á vderz proch źiemie/ y niechay będą wſſy we wſſyſthkiey źiemi Egyptſkiey.

werset: 17Y vcżynił ták. Wyćiągnąwſſy Aaron rękę/ trzymáiąc wniey liaſkę/ vderzył proch źiemie/ y ſtáły ſie wſſy/ ták w ludziech iáko w bydle. Wſſyſtek proch źiemie/ obroćił ſie we wſſy po wſſyſtkiey źiemi Egyptſkiey.

werset: 18Kuſſyliſie też cżárnokxiężnicy ſwemi cżárámi żeby thakież wſſy wywiedli/ ále niemogli. Były tedy wſſy ták w ludziech iáko y w bydle.

werset: 19I rzekli oni cżárownicy do Fáráoná: Páleć Boży tho ieſt. Zákámiáło thedy ſerce Fáráonowe y nieuſluchał ich/ iáko był Pan przykazał.

werset: 20Mowił takież Pan do Moizeſſá: Wſtań ná świtániu/ á ſtań przed Faráonem/ boć wynidzie ku wodam. I rzecżeſz do niego: Toć powiáda Pan: Wypuść lud moy że mi offiáruie.

werset: 21Co ieſli go niewypuśćiſz/ oto ia przepuſzcżę ná ćię y ná dwor twoy/ ná lud twoy/ y ná domy thwoie/ wſſeláki rodzay much:á będą pełne domy Egypthſkie: much rozmáitych y wſſyſtká źiemia w ktorey będą (Egyptcżykowie).

werset: 22A vcżynię w ten dzień dziwną źiemię Geſsen/ wktorey ieſt lud moy/ że tám muchy niebędą: żebyś poznał żem ia Pan w pośrzodku ziemie.

werset: 23I vcżynię rozdział miedzy ludem moim á ludem twoim: Iutro to známię będzie.

werset: 24Vcżynił Pan ták: I Przyſzły muchy bárzo ćięſzkie do domow Fáráonowych y sług iego/ y ná wſzyſtkę ziemię Egyptſką: thák iż nákáźiłá ſie źiemiá od tákowych much.

werset: 25Przyzwał tedy Fáráo Moyzeſſá z Aaronem y rzekł im: Idzćież á offiáruyćie Pánu Bogu ſwemu wtey ziemi.

werset: 26Thedy rzekł Moyzeſz: Niemoże tho być: Więc mamy offiárowáć Pánu Bogu náſzemu przekleńſtwo y brzydliwość Egyptſką?co ieſli będziem bić tho przed ich ocżymá co Egyptcżykowie zá Bogá chwalą/ vkámienuią nas.

werset: 27Poydziem drogą trzech dni w puſcżą á tám będziemy offiárowáć Pánu Bogu náſzemu/ iáko nam przykazał.
Exodi. 3.

werset: 28I rzekł Fáráo: iuż ia was wypuſzcżę ábyśćie offiárowáli Pánu Bogu wáſzemu ná puſzcżey: ále wżdam ábyśćie dáley nieodchodzili/ á modlćie ſie zá mną.

werset: 29I rzekł Moyzeſz: wyſzedſſy od ćiebie/ będę prośił Páná: á odeydzieć Muchá od Fáráoná/ y od sług iego/ y od ludu iego/ iutro: Ale iuż nas więcey nieomylay/ żebyś niemiał wypuśćić ludu ofiárowáć Pánu.


kolumna: 2
werset: 30Wyſzedſzy Moyzeſz od Faraona modlił ſie Pánu:

werset: 31On vcżynił według słowá iego: á oddalił muchy od Fáráoná/ od sług/ y od ludu iego: niezoſtáłá áni iedná.

werset: 32I zákámiáło ſerce Fáráonowe/ ták/ iż áni zá ten raz wypusćił Ludu.

rozdział: 9
Cap 9.Piatą plagę/ zdychánie bydlá/ Szoſtą wrzodow/ Siodmą gromu y grádu/ ktoremi Bog karał Egypt/ zámyka.
werset: 1Rzekł tedy Pan do Moyzeſſá: wnidź do Fáráoná á mow do niego: Thoć powiáda Pan Bog żydowſki: Wypuść lud moy/ że mi będzie offiárował.

werset: 2Co ieſzli ſie ieſzcże tego zbraniaz/ á zá dzierżażgo: Oto pomſtá moiá będzie/ ná role twe/ ná konie/ oſly/ wielbłądy/ owce/ y ná woły/ mor bárzo ćięſzki.

werset: 4A vcżyni Pan dziwną rzecż miedzy máiętnośćią Iſráelſką/ y máiętnośćią Egyptſką/ ták iż práwie nic nie zginie z tych rzecży kthore náleżą do ſynow Iſráelſkich.

werset: 5I dał Pan cżás/ mowiąc: Iutro vcżyni Pan to co rzekł na źiemi.

werset: 6Przeto vcżynil Pan co był rzekł drugiego dniá: y wyzdycháło wſſyſtko bydło Egyptſkie/ ále zbydłá ſynow Iſráelſkich nic owſſeki niezginęło.

werset: 7I poſlał Fáráo áby oglądano: á nic niezdechło ſtych rzecży ktore dzierżał Iſráhel. Zákámiáło tedy ſerce Fáráonowe y niewypuśćił Ludu.

werset: 8I rzekł Pan do Moizeſſá y Aaroná: Nábierzćie pełne ręce popiołu z piecá/ á niechay Moizeſz przed Fáráonem rzući go ku niebu.

werset: 9I niechay ſie ſtánie proch po wſſyſtkiey źłemi Egyptſkiey: Bo będą ták ná ludziech/ iáko ná bydle wrzody y pryſzcże nábráne/ po wſſyſtkiey źiemi Egyptſkiey.

werset: 10Nábráli tedy popiołu z piecá/ y ſtánęli przed Fáráonem/ y wyſypał go Moizeſz ku niebu. Tedy pocżyniły ſie wrzody/ pryſzcżow nádętych ná ludziech y w bydle/

werset: 11áni mogli cżárownicy ſtać przed Moizeſzem/ dla wrzodow ktore ná nich były/ y po wſſyſtkiey źiemi Egyptſkiey.

werset: 12Ale Pan ſkámiáłe vcżynil ſerce Fáráonowe/ á nie vſluchał ich/ iáko mowił Pan do Moizeſſá.

werset: 13Rzekł záś Pan do Moizeſſá: Wſtań ráno á ſtopy przed Fáráonem/ y rzecżeſz do niego. Toć powiáda Pan Bog żydowſki: Wypuść lud moy/ áby mi offiárował:

werset: 14bo zá thym rázem przepuſzcżę wſſyſtkie plagi moie ná ſerce twe/ y ná służebniki twe/ y ná lud twoy/ że poznaſz iżći mi niemáſz podobnego ná wſſyſtkiey źiemi.



strona: E6v

Wtore Kxięgi Moyzeſſowe
grafika
rozdział: 13
1.Cori: 10. Nehem: 9.
werset: 20I wyſſedſſy z Sochod/ rozbili namioty w Ethám/ ná końcu puſthyniey.

werset: 21A Pan ſzedł przed nimi vkázuiąc im drogę/ we dnie w słupie obłokowym/ wnocy w słupie ogniſtym: áby był wodzem ich ná drodze/ oboiego cżáſu.

werset: 22Vſtáwicżnie był słup obłocżyſty przez dzień/ á słup ogniſty przez noc/ przed ludem.

rozdział: 14
Cap. 14.Gdy Fárao ſćiga Izráhelity/ á po ſuſſy w morze wſedſſy ze wſzyſtkiemi ieznimi y z woży vtonął.
werset: 1
M
Owił tedy Pan do Moizeſſá/ rzekąc:

werset: 2Mow ſynom Iſráelſkim/ niechay náwroćiwſſy ſie [r]ozbiją námioti ná przećiwko Phiáryoth/ ktore ieſt miedzy Mágdálon y morzem/ náprzećiwko Beelſefon. Przed ocżymá iego oboz położyćie nád Morzem.

werset: 3Boć rzecże Fáráo o ſyniech Iſráelſkich: Vwikłáli ſie błądząc ná ziemi/ záwárłá ie puſſcża.

werset: 4A vcżynię zákámiáłe ſerce iego/ yż będzie was gonił: á będę chwałą sławion y záwołánim dla Fáráoná y dla wſſyſtkiego zaſtępu iego. I poznáią Egyptcżykowie żem ia Pan. I vcżynili thák.

werset: 5Opowiedziano potym Krolowi Egyptſkiemu/ żeby vćiekał lud:tedy odmieniło ſie ſerce Fáráonowe y dworzánow iego/ o ludu Iſráelſkim/ y rzekli: Cożechmy vcżynili żezmy wypuśćili Iſráelá/ áby nam nie służył?

werset: 6Kazał thedy záprzęgáć wozy/ á wſſyſtek lud ſwoy wziął z ſobą.

werset: 7A wziął ſześćſet wozow wybránych/ y o iedno kolwiek w Egyptćie wozow było: y thudzieſz Hetmány wſſyſtkiego woyſká.

werset: 8I zátwárdził Pan ſerce Fáráonowe Krolá Egyptſkiego/ y gonił ſyny Iſráhelſkie: A oni wyſzli byli w mocney á wyſokiey ręce.

werset: 9A gdy ie gonili Egyptcżykowie ſládem/ nádeſzli ie w obozie nád morzem: á wſſyſtcy ieźni y wozy Fáraonowe/ y wſſyſthek zaſthęp/ byli w Phiáryoth przećiwko Beelſefon.

werset: 10A gdy ſie Fáráo przyblizał/
kolumna: b
podnioſſy ſynowie Iſráelcy ocży/ obacżyli zá ſobą Egypthcżyki: y ięli ſie bárzo bać/ y záwołáli do Páná/

werset: 11á do Moizeſſá rzekli: Podobno nie było grobow w Egyptćie/ dla tegoś nas wywiodł ábyſmy pomárli ná puſzcży: Cożeś to vcżynił żeś nas wywiodł z Egyptu?

werset: 12Zażechmyć niemowili tego ieſzcże w Egyptćie/ ták mowiąc: Odeydz od nas/ że będziem służyli Egyptcżykom? Abowiem dáleko lepiey było służyć im/ niżli pomrzeć ná puſſcżey.

werset: 13Tedy rzekł Moizeſz do ludu: Nieboyćieſie: ſtoyćie/ á pátrzayćie ná wielkie ſpráwy Páńſkie/ ktore dziś będzie cżynił: Bo Egyptcżyki ktore teraz widzićie/ iuż dáley nie vzrzyćie ná wieki.

werset: 14Pan ſie będzie potykał miáſto was/ á wy będziećie milcżeć.

werset: 15I rzekł Pan do Moizeſſá: Coſz do mnie tylo wołaſz? Mow ſynom Iſráelſkim niech idą przedſie.

werset: 16A thy podnieś liaſkę twoię/ y wyćiągni rękę ſwą ná morze/ á rozdziel ye: áby ſzli ſynowie Iſráelſcy śrzodkiem morzá po ſuſſey.

werset: 17A iać záſlepię ſerce Egyptcżykow że waś będą gonić: á będę vwielbion w Fáráonie/ y we wſſyſtkim woyſku iego/ ták w woziech iáko w ieznych iego.

werset: 18I z wiedzą Egyptcżykowie/ żem ia ieſt Pan: gdy będę oſlawion w Fáráonie/ y w woziech/ y w ieznych ieo.

werset: 19A wziąwſſyſie Angioł Páńſki ktory ſzedł przed obozem Iſráelſkim/ záſſedł zá nie/ á poſpołu ſnim słup obłokowy/ opuśćiwſſy przodek ſthánął zá nimi:

werset: 20miedzy woyſkiem Egyptſkim/ y woyſkiem Iſráelſkim. A był obłok ćiemny/ á oświecáiący noc/ thák yż kſobie weſpołek/ przez cáłą noc przyſtępić nie mogli.grafika
Pſal: 143. Pſal: 77. et 104. Hebre: 11.

werset: 21I gdy wyciągnął Moizeſz rękę ná morze/ wyſzuſſyl ie Pan/ wianiem wiátru gwałtownego y palącego cáłą noc/ y obroćił ie w ſuchość: y rozdzieliłá ſie wodá.

werset: 22Szli tedy ſynowie Iſráelſcy przez śrzodek ſuchego morza/ bo byłá wodá iákoby mur/ ná práwicy y ná lewicey ich.

werset: 23Goniąc ie Egyptcżykowie/ weſzli zá nimi/ y wſſyſtcy ieżni Fáráonowi/ wozy iego y iezni ſzli przez pośrzodek morzá.

á iuż


strona: F3

Exodus rzeczone.

kolumna: a
rozdział: 19
werset: 7Przyſſedł Moizeſz: y zezwawſſy wſſyſtkie ſtárſſe z ludu Iſraelſkiego/ powiedział im wſſyſtkę rzecż/ kthorą mu był porucżył Pan.

werset: 8I odpowiedział wſſyſtek lud ſpołecżnie.
Exo: 24. Deute 5. et 26.
To wſſyſtko co Pan rozkazał/ vcżyniemy. Gdy the słowá Moizeſz záś Pánu powiedział/

werset: 9rzekł do niego Pan: Iuż teras prziydę do ćiebie we mgle obłoku/ zeby mie ſlyſſał lud/gdy do ćiebie będę mowił/ á żebyć potym wierzył ná wieki. Opowiedział tedy Moizeſz słowá ludzkie Pánu:

werset: 10Ktory rzekł iemu. Idz do ludzi/ á poświęć ie dziś y iutro/ á niechay ochędożą odzienie ſwoie/

werset: 11áby byli gotowi ná trzeći dzień: Abowiem dniá trzećiego z ſtąpi Pan/ przed wſſyſtkim ludem/ ná gorę Synái.

werset: 12Około kthorey naznácżyż ludziom miedze/ y powieſz im/ Sthrzeſzćie tego ábyśćie nie wſtępowáli ná gorę/ ániſie dothykaycie końcá iey:
Hebre: 12.
Wſſelki kthory ſie dotknie gory/ śmierćią wiecżną vmrze.

werset: 13Ręká ſie tákiego niedotknie/ ále będzie vkámionowan/ ábo vſtrzelan/ choć cżłowiek choć bydlę będzie/ niezoſtánie żywo.Gdy pocżnie brzmieć trąbá/ tedy niechay wſtąpią ná gorę.

werset: 14Stąpił tedy Moizeſz z gory do ludzi/ y poświęćił ie. A gdy ochędożyli odzienie ſwoie/

werset: 15rzekł do nich: Bądźćie gotowi ná trzeći dzień/ á nieprzyſtępuyćie do żon wáſſych.

grafika
werset: 16Iuż był przyſſedł dzień trzeći/ y náſtáło záránie: á oto dáli ſie słyſzeć grzmienia/ y roświecáły ſie łyſkáwice/ á obłok bárzo gęſty iął zákrywáć gorę/á trąbienie trąby im dáley thym więcey ſie ięło rozlegáć: y polękał ſie wſſyſtek lud kthory był woboźie.

werset: 17A gdy ie wywiodł Moizeſz w drogę przećiwko Pánu Bogu z mieſcá obozu/ ſthánęli przy ſámey gorze:
Deute: 4.

werset: 18A wſſyſtká gorá Synái kurzyłá ſie/ przeto yż był Pan zſtąpił na nie w ogniu/ y kurzył ſie ſniey dym/ nieinácżey iáko z piecá/ wſſyſtká gorá byłá ſtráſzliwa.

werset: 19A dzwięk trąby znienacká roſl więcey/ y im dáley tym ſię więcey rozlegał. Moizeſz mowił: á Pan
kolumna: b
odpowiadał iemu.

werset: 20I ſtąpił Pan na gorę Synái ná ſámy wierzch gory/ y przyzwał Moizeſſá ná wierzch iey. Tám gdy wſtąpił/

werset: 21rzekł do niego. Z ſtąp/ á świádecthwem zápewni lud: by lepak nieprzeſthąpił gránic chcąc widzieć Páná/ á zginęło by ich bárzo wiele.

werset: 22Kápłani też kthorzy przyſtępuią do Páná/ niech ſie poświącáią/ áby ich niepotráćił.

werset: 23I rzekł Moizeſz do Páná: Nie może lud poſpolity wſtąpić ná gorę Sinai. Abowiemeś ty oświadcżył/ y rozkazałeś/ mowiąc: Położ miedzę przy gorze/ y poświęć ią.

werset: 24Ktoremu rzekł Pan: Idz/ z ſtąp: I záś wſtąpiż ty/ y Aaron ſtobą: A kápłani y lud poſpolity niechay nieprzeſtępuią miedzey áni wſtępuią do Páná/ by ſnać ich nie potráćił.

Exo: 24.
werset: 25Zſtąpił thedy Moizeſz do ludu/ y wſſyſtko im opowiedzial.

rozdział: 20
Cap. 20Moizeſz dzieśięćioro Przykazánie Boże bierze od Páná. Spoſob budowánia ołtarzá Pánu opiſſuie.
werset: 1
I
Mowił Pan Bog thy wſſyſtkie słowá:

werset: 2Ia ieſthem Pan Bog twoy/ ten kthorymćie wywiodł z ziemie Egyptſkiey/ z domu niewoley.
Deute: 5. Pſal: 80. 96. et 113. Leui: 26. Deute: 4. Iudi: 6. Ioſue. 24. Deute: 24.

werset: 3Nie będzieſz miał Bogow inych/ procż mnie.

werset: 4Niecżyń ſobie obrázu rzezánego áni żadneo podobieńſtwá tych rzecży ktore ſą wzgorę ná niebie/ y ktore ná ziemi niſko/ áni tych kthore ſą w wodzie pod ziemią.

werset: 5Niebędzieſz ſie im kłániał/ áni podćiwośći wyrządzał: Bom ia ieſt Pan Bog twoy mocny/ Zawiſny w miłośći/ mſzcżąc ſze niepráwośći oycowſkich w ſyniech/ do trzećiego y do cżwarteo pokolenia/ tych ktorzy mie nienawidzą.

werset: 6A cżyniąc miłośierdzie nád tyſiącmi tych/ kthorzy mie miłuią/ y ſtrzegą przykazánia mego.
Leui: 19. Math: 5. Ezec: 20. Eccle: 23. Leui: 24. Exo: 13. 34 et 35.

werset: 7Niebędzieſz brał imieniá/ Páná Bogá twoiego nádáremno: Abowiem niebędzie v Páná bez wini ten ktoryby wziął nádáremno imię Páná Bogá ſwego.

werset: 8Pámiętay ábyś dzień Sobotni ſwięćił/

werset: 9Sześć dni będzieſz robił/ y ſpráwiał wſſyſtkie potrzeby twoie.

werset: 10Ale ſiodmego dniá/ Sobbotá Páná Bogá twoiego ieſt. Nie będzieſz cżynił żadnego vcżynku weń/ ty y ſyn twoy/ y corka twoiá/ sługá twoy y służebnicá twoiá/ bydło twoie/ y gość ktory ieſt w domu twoim.

werset: 11Abowiem w wſſeśći dniách ſtworzył Bog niebo y ziemię/ morze y wſſyſtko co wnich ieſth/ á ſiodmego dniá odpocżynął.

F iijCżći


strona: F5v

Wtore kxięgi Moizeſſowe
rozdział: 25
werset: 13Vcżyniż takież drąſzki z drzewá Sethym/ y pozłoćiż ie.

werset: 14A przewlecżeż ie przez kolce/ kthore ſą ná węgłach Archy/ áby ią ná nich noſſono:

werset: 15kthore záwżdy będą w kolcách/ á nigdy nie będą wymowáne ſnich.

werset: 16A włożyż do Archy Oſwiarzſſenie kthore dam tobie.

werset: 17Vcżyniż y Vbłágálnią ze złothá nacżyſtſſego: ná puł trzećiá łokćiá będzie długość iey/ ſzyrza ná pułtorá.
3.Reg: 6.

werset: 18Dwá też Cherubiny ze złotá kowáneo vcżyniż/ z obu ſtron Vbłagálnie/

werset: 19Cherubin ieden będzie ná iednym boku/ á drugi ná drugim.

werset: 20Obádwá boki Vbłágálnie/ niechay żákrywáią máiąc roſćiągnione ſkrzydłá/ á zákrywáiąc Vbłágálnią/ niechay ná ſie pátrzą ſpołecżnie/ obroćiwſzy twarzy ku Vbłagálni/ przykryieſz po tym Archę Vbłágálniey/

werset: 21á do niey włożyż ſwiádectwo/ ktore dam tobie.

werset: 22Stámtąd (to ieſt) z oney Vbłagálnie/ ze śrzodku dwu Chierubinow/ ktorzy będą nád Archą ſwiádecthwá/ będęć odpowiedzi dawał/ y mowił do ćiebie/ tho wſſyćko co będę przykazował przez ćię/ Synom Iſráelſkim.
Nume: 7. Roma: 3. Hebre: 5.

werset: 23Vcżyniż y ſtoł z drzewá Sethym máiący dwá łokćiá wzdłuż/ á łokieć wſſyrz/ á ná wyſſą pułtorá łokćiá.
Exodi. 37.

werset: 24I pozłoćiż go złotem nacżyſtſſym: á obłoźyz go liſtwą złotą w około/

werset: 25á przy liſtwie koronę złotą rzezáną na cżtyrzy pálce wyſoką/ y ná niey drugą koronkę też złotą.

werset: 26Vcżyniż też cżterzy obrącki złote/ á záwieśiż ie ná cżterzech rogách tegoż ſtołu/ przy każdey nodze ieden.

werset: 27Pod koroną będą obrącżki złote/ á przewlecżez przez nie drąſzki/ áby możono ten ſtoł nośić.

werset: 28I thy też drąſzki vcżyniż z drzewá Sethym y pozłociż ie/ dla noſſenia ſtołu.

werset: 29Spráwiſſ theſz ze złotá naycżyſtſſego/ Miſy/ Lyſzki/ Kádzielnice/ y kubki/ w ktorych máią być ofiárowáne napoyne ofiáry.
Leui: 24.

werset: 30A będzieſz záwżdy kładł ná ſtole chleby oblicżnośći przed oblicżnośćią moią.
Exo: 37. Nume: 8.

werset: 31Spráwiſſ y lichtarz vkowány ze złotá nacżyſtſſego: ſtolec ieo / słupek y pręthy/ y cżáſzki/ y iábłuſzká y kwiáty ná kxtałt liliey śniego pochodzące.

werset: 32Sześć prętow będą wychodzić z bokow/ trzy z iednego boku/ á trzy z drugiego.

werset: 33Trzy cżáſzki ná podobieńſtwo orzechá wydrożone ná káżdym pręćie/ á poſpołu iábłuſzká y Lilie: Trzy takieſz cżáſzki ná kſtałth orzechá ná drugim pręćie y iábłuſká poſpołu/ y kwiáti ná kſtałt Liliey. Thá będzie ſpráwá ſſeśći prętow ktorzy będą wychodzić ze śrzedniego słupká.

werset: 34A ná ſámym Lichtarzu będą cżterzy cżáſzki wydrożone ná kſtałt orzechá/y iábłuſká też poſpołu przy káżdey/ y Lilie

werset: 35pod dvie
kolumna: b
má pręty ná trzech mieſcách/ ktorych będzie ſześć wychodzących z iedneo słupká: będą po iednym iábłku:

werset: 36ták iż y iábłuſzká/ y pręty będą ſniego/ wſſyſtkie vkowáne ze złothá naycżyſtſzego.

werset: 37Vcżyniż y Lámp ſiedḿ/ á pokłádzież ie ná Lichtarzu áby oświecáły przećiwko ſobie:

werset: 38Nożycżki też ku vćierániu ogárkow/ y nacżynie ku gáſſeniu ich/ niechay będą ze złothá naicżyſtſſego.
Hebre: 8. Actu: 7.

werset: 39Wſſyſtká wagá Lichtarzá że wſſyſktim nacżyniem iego będzie miáłá cżętnar złothá naicżyſtſſego:

werset: 40Wezrzy á cżyń na kxtałt tego/ ktoryć ná gorze vkazano.

rozdział: 26
Cap. 26.Kſtałth y ffiżerunk budowánia Przybytku/ Zasłony/ Archy/ Vbłagálnicże/ Stołu/ Lichtarzá/ y innych rzecży.
werset: 1
A
Przybytek ták vcżyniż: Dzieſięć Opon ze Lnu biáłeokręconeo z iedwabiu modreoPáwłocáneoKármázynoweo bárzo iáſnego przemiennych máśći/ robothą dziáną vdziáłaż/
Exo: 36.

werset: 2Długość Opony iedney będzie ośm y dwádzieśćiá łokći:Szerza ná cżterzy łokćie: Wſſyſtkie opony iednákie będą.

werset: 3Pięć opon iednę z drugą zepnież/ á druga pięć tymże obycżáiem trzymáćſie ſyebie będą.

werset: 4Przęcki z ſnurek iedwabiu modrego ná ſtronách y zwierzchu opon podziáłaż/ áby ſie mogły iedná z drugą ſpináć.

werset: 5Pięćdzieſiąt przęcek oponá będzie miáłá z oboiey ſthrony/ thák przypráwionych/áby przęcżká ſznurkowa ſprzęcżką ſie zeſzłá/ á iedná ku drugiey mogłá ſie przygodzić.

werset: 6Vcżyniż też y pięćdzieſiąt hacżkow złotych/ ktorymi máią być ſpięte oppony áby był ieden Przybytek.

werset: 7Vcżyniż y kołdry z ſierśći koźiey iedennaśćie/ ku przykryćiu nád przybythkiem.

werset: 8Długość kołdry iedney będzie ná trzydzieśći łokći/ á ſſerokość ná cżtyrzy. Rowney miáry będą wſſyſtkie kołdry.

werset: 9Z ktorych pięć zepnież oſobno/ á ſześć poſpołu z iednocyż/ ták iż ſzoſtą kołdrę ná przodku Przybytku we dwoie zágnież.

werset: 10Vcżyniż y pięćdzieſiąt hacżkow ze ſznurkow iedwábnych/ ná kráiu kołdry iedney/ áby ſie mogłá zdrugą ſpiąć: á pięćdzieſiąt hacżkow ná kráiu kołdry drugiey/ by ſie z drugą ſpięłá.

werset: 11Vcżyniż y pięćdzieſiąt ſpieniow miedziánych/ ktoremiby hacżki były ſpięte/ áby ze wſſyſtkich iedno przykryćie było.

werset: 12A co zbędzie z kołdr ktore ſprawiaź ná przykryćie (to ieſt kołdrá iedná ktora zbywa) połowicżą iey zákryież tył przybytku.

werset: 13A łokieć z ie
dney


strona: F6

Exodus rzeczone
dney ſtrony będzie wiśiał/ y drugi z drugiey/ ktory zbywa wzdłuż oney kołdry/ okrywáiąc obádwá boki Przybytku.



strona: G2

Exodus rzeczone

kolumna: a
rozdział: 30
werset: 1
O
Ltarz theż ná kthorym by palił wonne rzecży/ z drzewá Setym vcżyniż/

werset: 2wzdłuż ná łokieć/ á wſzerz ná drugi/ to ieſt/ ná cżterzy granie/ á dwá łokćiá ná wyſſą. Rogi śniego będą wychodzić.

werset: 3A okuieſz go złotem naicżyſtſſym/ ták przykryćie iáko śćiány y rogi iego w około. Vdziáłaż ná nim y koronkę rzezáną złothą około/

werset: 4y dwie obrącżce złote pod koronką ná káżdey ſtronie/áby mogł przewlec przez nie drążki/ dla noſſenia ołtarzá.

werset: 5The drążki vcżyniż też z drzewá Sethym/ y okuieſz złotem.

werset: 6I poſtáwiż then ołtarz przed zaſloną ktora wiſi przed Archą świádectwá/ przed vbłágálnią kthorą zákrywáią Archę świádectwá/ ſkąd będę mowił do ćiebie.

werset: 7Będzie tedy pálił ná nim Aáron/ rzecży wdzięcżney woniey. Ráno gdy iuż przyſtroi kágáńce/ będzie tho pálił:
1.Para: 26.

werset: 8á gdy ie takież ku wiecżoru poſtáwi/ będzie palił wonne rzecży wiecżnie przed Pánem w narodziech wáſſych.

werset: 9Nie będziećie ná nim offiárowáli zápalu inácżey ſpráwionego/ áni offiar zupełnych/ áni gidnych/ áni napoiowych.

werset: 10A będzie ſie modlił Aaron nád rogámi iego iednąc w rok/ máiąc ſobą krew ktora offiárowaná ieſt zá grzech/ y będzie vbłagał gniew nád nim/ po narodziech wáſſych. Tho będzie Pánu swiątość nád świątośćiámi.

werset: 11Mowił záś Pan ku Moizeſſowi/ rzekąc:
Nume: 1.

werset: 12Gdy słożyż podatek ná ſyny Iſráelſkie podług łidżby ich/ da káżdy ná wykupienie ſwoiey duſſe cżyńſz Pánu/á gdy thák będą oſſácżowáni/ niebędzie karánie boże miedzy niemi.
Leui: 17. Nume: 3. Ezec: 45.

werset: 13A to káżdy da kthory iedno poydzie w lidżbę/ puł Sykłá według miáry kośćielney. Syklus/ ma dwádzieśćiá Hálerzow. Puł Syklá tedy będą offiárowáli Pánu.

werset: 14Da ten cżyńſz/ kthory iedno idzie w pocżet/ tho ieſt ktory by miał dwádzieśćiá lat y wyſſey.

werset: 15Bogáthy nic nieprzyda nád wyſz puł Syklá/ á vbogi nic nieumnieyſſy.

werset: 16Pieniądze kthore weźmieſz z nádánia ſynow Iſráelſkich/ obroćiż ná potrzeby Przybytku świádectwá/ áby byłá pámiątką ich przed Pánem/ á żeby był miłośćiw duſſam ich.
Exodi. 40.

werset: 17I mowił Pan ku Moizeſſowi/ rzękąc:

werset: 18Vcżyniż y Wánnę Miedziáną z podſtáwkiem ku vmywániu/ y poſtáwiż ią miedzy Przybythkiem świádectwá y ołtarzem. A nápuśćiwſſy wody/

werset: 19vmyią w niey Aáron y ſynowie iego ręce y nogi ſwoie/

werset: 20gdy będą mieli wnidz do Przybytku świádectwá/ y gdy będą mieli przyſtępić do ołtarzá/ żeby ná nim offiárowáli wonne kádzidłá Pánu/

werset: 21by lepak niepomárli.Będzie to miał/ thák ſam iáko plemię iego przez potomne
kolumna: b
narody/ zá práwo wiecżne.
Ezo: 40.

werset: 22Mowił theſz Pan do Moizeſſá/

werset: 23rzekąc: Nábierz ſobie wonnych rzecży: przednieyſzey Mirry y co wybornieyſſey/ pięć ſet łotow/ á Cynámonu połowicę tego/ tho ieſt dwieśćie y pięćdzieſiąt łothow/ y trzćiny Murzyńſki wonney kthorą Káliámem zową dwieśćie pięćdzieſiąt łothow/

werset: 24Káſyey theż pięć ſet łothow ná wagę kośćielną/ á Oleiu z drzew oliwnych miárkę Hyn:

werset: 25y ſpráwiż ſnich máść świętą/ máść vcżynioną ſpráwą Aptekárſką.

werset: 26Pomáżeſz tedy nią Przybytek świádectwá/ y Archę teſtámentu/

werset: 27y ſtoł z nacżyniem iego/ Lichtarz takieſz y nacżynie iego/ Ołtarz ná ktorym kádzić maż rzecży wonne/

werset: 28y ná ktorym będzieſz palił offiáry y wſſyſtek ſtátek ktory ku służbie im należy.

werset: 29I poświęćiż wſſyſtkie rzecży á będą bárzo święte: ták yż kto ſie ich dotknie/ będzie poświeconym.

werset: 30Pomáżeſz też nim Aároná y ſyny iego/ y poświęćiż ie/ że mi będą vrząd kápłáńſki ſpráwiáć.
Leuiti: 8.

werset: 31Powieſz też ſynom Iſráelſkim/ Ten oley pomázowánia/ będzie mi święty w narodziech ich.

werset: 32Ciáło cżłowiecże niebędzie nim pomázáne/ á według tákowego ſkłádánia (wonnych thych rzecży) nie vcżynićie inſzego/bo poświęcone ieſt/ y będziećie go mieć ſwiętym.

werset: 33Cżłowieká ktory by ſie tego ważył żeby táki vcżynił/ a dałby go obcemu/ wykorzenićie z ludu ſwego.

werset: 34I rzekł Pan do Moizeſſá: Nábierz ſobie rzecży wonnych/ Mirry y Onichi/ Gáłbánu dobrey woni/ y Kadzidłá naſwietleyſſeo / pod iedną wagą káżdeo ſtych:

werset: 35y vdziáłaſz rzecż wonną vcżynioną ſpráwą áptekárſką/ zmieſſáną ſpilnosćią/ cżyſthą/ y ku poświęceniu godną.

werset: 36A gdy tho wſſyſtko w drobniuchny proch ſtłucżeſz/ będzież kładł po troſſe ſniego/ przed Przybytkiem ſwiádectwá/ tam kędić ſie tobie vkaże. Swięthe nád ſwiętymi będzie wam to kádzidło vcżynione.

werset: 37Nie będziećie ſkłádáć ták rzecży wonnych: ku potrzebam wáſſym/ Bo ſwięthe ieſth Pánu.

werset: 38Cżłowiek ktoryby tákie vcżynił áby woniey iego vżywał/ zginie z ludzi ſwych.

rozdział: 31
Cap. 31.Náznácżył Pan Beſeleelá y Oolijábá ná budowánie Przybytku y innych rzecży ktore roſkazał/ o ſtrzeżeniu Sobothy/ y o tablicżach ktore Pan Moizeſſowi dał.
werset: 1
M
Owił theż Pan ku Moizeſſowi/ rzekąc:
Exo: 35. 1.Para: 2. 3.Reg: 7.

werset: 2Otom wezwał imieniem właſnym Beſeleelá/ ſyná Vry/ ſyná Hurowego/z
G ijpokole


strona: G2v

Wtore kxięgi Moyzeſſowe
pokolenia Iudá/

werset: 3y nápełniłem go duchem Bożym/ mądrośćią y rozumem/ y vmieniem we wſſelkiey ſpráwie/

werset: 4ku wymyſleniu wſſyſtkieo co iedno kolwiek mogło by być z dowcipem vdziáłáno/ ze Złotá/ Srebrá/ Miedzi/

werset: 5Mármuru/ z kámieniá drogiego/ y zrozlicżnego drzewá.



strona: G4v

Wtore kxięgi Moizeſſowe

kolumna: a
rozdział: 35
werset: 28Wonne theż źiołá/ y Oliwę ku przypráwieniu kágáńcow/ y máśći/ y vcżynieniu Kádzidł naiwdzięcżnieyſſey woni.

werset: 29Wſſyſtcy mężowie y niewiáſty/ z nabożną myſlą offiárowáły podárza/ áby ſie to ſpráwiło/ co był przykazał Pan/ przez ręce Moizeſſowe. Wſſyſtcy ſynowie Iſráelſcy dobrowolne rzecży Pánu oddáli.
Exodi. 31.

werset: 30¶ I rzekł Moizeſz do ſynow Iſráelſkich: Oto wezwáł Pan imieniem Beſeleelá ſyná Vry ktory był ſyn Hur/ z pokolenia Iudá:

werset: 31y nápełnił go duchem Boſkim/ mądrośćią y rozumem/ y vmieiętnośćią/ y wſſelkim dowćipem

werset: 32ku wymyſleniu y ſpráwieniu robot/ ná Złoćie/ Srebrze/ Miedzi/

werset: 33y w rzezániu kámieniá/ y w roboćie ćieſielſkiey. Cokolwie dowćipnie może być wynáleźiono/

werset: 34dał wſerce iego.Ooliábá też ſyná Achiſámechowego z pokolenia Dan:

werset: 35obudwu wycźwicżył mądrośćią/ áby robili robothę ćieſielſką/ dziáną rozmáithemi bárwámi/ Háwtárſką z iedwábiu Modrego/ Rożycżkowego: iáſno Cżerwonego/ z białego Biſiorowego: áby wſſyſtko zetkáli/ á co nowego wynáydowáli.

rozdział: 36
Cap. 36.Gdy więcey niż było potrzebá zdano podárza/ cżyniono Przybytek ze wſſyćkimi potrzebámi iego/ iáko ſą Opony/ Kołdry/ Przykryćie/ Forſty/ Drąſzki/ y zasłonę.
werset: 1
C
Zynił thedy Beſeleel y Ooliáb/ y wſſelki mąż mądry/ kthorym dał Pan mądrość y rozum/ by vmieli ſmyſlnie robić/ te rzecży ktore nálezáły ku potrzebam Swięteo mieſcá á ktore przykazał Pan.

werset: 2A gdy ich wezwał Moizeſz/ y wſſelkiego mężá vmieiętnego/ ktoremu był Pan dał mądrosć/ y kthorzy ſie dobrowolnie offiárowáli ná thę robothę/

werset: 3oddał im on wſſyſtek datek ſynow Iſráelſkich. Kthorzy gdy ſpilnośćią robili/ ná káżdy dzień ráno/ lud ieſzcże co więcey offiárował.

werset: 4¶ Ták iż rzemieśnicy muſieli odyść/

werset: 5y mowić Moizeſſowi: Więcey then lud offiáruie niſzli potrzebá.

werset: 6Thedy Moizeſz kazał woźnemu wołáć: Iż áni mąż áni niewiáſthá nic iuż więcey nieoffiáruy ná robienie Swiątnicże. A ták przeſtáło offiárowánie dárow/

werset: 7przeto że iuż tego co nánieſli było doſyć/ y zbywáło.
Exodi 26.

werset: 8¶ Nádziáłáli tedy oni wſſyſcy ſercá mądrego/ ku wypráwieniu Przybytku/ Oppon dzieſięć z Biſioru álbo Lnu białego kręconego/Sztuk iedwábnych modrych/ z Páwłoki/ z Kármázynu dwá kroć bárwionego/ ná przemiány/ robotą ſubtelną (pocżynili ie)

werset: 9Z ktorych iedná miáłá ná dłu
kolumna: b
żą oſḿ y dwádzieśćiá łokći/ á ná ſzyrz cżterzy. Wſſyſtkie opony iednylkie były.

werset: 10I ſpiął pięć Oppon iednę ku drugiey/ takież y drugą pięć poſpołu z iednocżył.

werset: 11Pocżynieł y vſzká ſnurkow iedwábnych modrych/po kráiach Oppony iedney z obu ſtron/ á ná kráiu drugiey Oppony thakież/

werset: 12áby vſzká przećiwko ſobie ſie zeſzły/ á thák mogły być ſpięte.

werset: 13Przeto y obrącżek złotych pięćdzieſiąt vlał/ kthoreby ſie chytáły vſſek v oppon/ áby ták ſtał ſie iáko ieden Przybytek.
Exodi. 26.

werset: 14¶ Vdziáłał theſz iedenaśćie Kołdr/ z ſierzći koźiey/ dla przykrywánia wierzchu Przybytkowego.

werset: 15Iedná Kołdrá ná dłużą miáłá trzydzieśći łokći/ á ná ſſyrzą cżterzy. wſſyſtkie Kołdry były iednylkie:

werset: 16z kthorych pięć złącżył oſobno/ á ſſeść inych oſobno.

werset: 17I vcżynił vſſek pięćdzieſiąt ná kráiu iedney Kołdry á pięćdzieſiąth ná kráiu drugiey Kołdry/ áby ſie poſpołu zchodziły.

werset: 18Nácżynił theż iglic miedziánych pięćdzieſiąth/ ktorymibyſie ſpináło przykryćie/ thák iżby ze wſſyſtkich Kołdr/ było iednoſtáyne przykryćie.

werset: 19Vdziáłał y drugie przykryćie Przybytku z ſkor báránich cżerwonych: y trzećie z wierzchnie z ſkor ćiemno modro fárbowánych.
Exodi. 26.

werset: 20¶ Nárobił y Forſtow ná Przybythek/ z drzewá Sethym/ ſtoiących:

werset: 21ná dzieſięć łokći byłá dłuża iednego Forſthu: á ſſerz ná pułtorá łokćiá.

werset: 22Dwoie fugowánie było w káżdym Forśćie/ żeby ſie ieden z drugim zchodził. Ták vdziáłał ſkáżdim Forſtem ktory miał być ná Przybytek.

werset: 23Z kthorych dwádzieśćia było ná południę przećiw wiátru południowemu/

werset: 24ze cżterdzieśćią podſtáwkow ſrebrnych. Dwá podſtáwki pod iedną tablicą kłádziono/ ná obudwu rogu (iednego Forſtu) ták gdzie końce fugowánia ſie z chodzili y kończyły.

werset: 25Ná ſtronę lepak Przybytku ktora ſie chyli ná pułnocy/ poſtáwił takież dwádzieśćiá Forſtow/

werset: 26ze cżterdzieśćią podſtáwkow ſrebrnych/ dwá podſtáwki pod káżdym Forſtem.

werset: 27A ku zachodowi/ tho ieſt ku oney ſtronie Przybytku ktora ku morzu pátrzy/ poſtáwił ſſeść Forſtow/

werset: 28y ine dwá ná káżdym węgle Przybytku w tyle:

werset: 29ktore były ſpoione od wierzchu aż do ſpodku/ á w iedno ſie ſpoienie poſpołu z chodziy. Ták vcżynił z obu ſtron ná węgłách:

werset: 30thák że było ośḿ Forſtow poſpołu/ á miály podſtáwkow ſrebrnych ſſeſnaśćie/ tho ieſt/ dwá podſtáwki pod káżdym Forſtem.

werset: 31Nádziáłał y drążkow z drzewá Sethym/ pięć ku z ięćiu Forſtow/ ná iedney ſtronie Przybythku/

werset: 32á drugą pięć thákież ku z ięćiu Forſtow ná drugiey ſtronie. Nád the iną pięć drąſzkow ná ſtronę Przybytku od zachodu przećiwko morzu.



strona: H

Trzećie kxięgi Moizeſſowe: Lewiticus.
księga: Lev
Poczinaią ſie trzecie kxięgi Moize=
1:
ſſowe ktore żydowie zową Wáikrá: Láćinnicy Le=
2:
uitycus/ á my możemy zwáć Kxięgi Lewitow/ ábo Kápłáńſkie.
rozdział: 1
Cap. 1.Troiákiey zupełney offiáry/ ktorą Holokauſtum zową/ offiárowánia ſpoſob opiſuie/ z wołow/ Owiec/ y ptakow.grafika
werset: 1
W
Ezwał potym Pan Moizeſſá/ y mowił do niego z Przybytku ſwiádectwá/ rzeknąc:
Exodi. 29.

werset: 2Mow do ſynow Iſráelſkich/ á powiedz im: Ieſli kthory cżłowiek zwas będzie offiárował offiárę Pánu: thedy z bydłá tego/ to ieſt/ z wołow z owiec offiárowáć te offiáry będzie.

werset: 3Ieſli że offiárá ieo będzie Zupełna á z ſtádá/ tedy ſámcá cżyſteo bez wſſelkiey zmázy będzie offiárował v drzwi Przybytku ſwiádectwá/ áby ſobie vbłagał Páná:

werset: 4y włoży ná głowę oney offiáry ręce/ á będzie wdzięcżna y pomagáiąca ku ocżyśćieniu iego.
Exodi 29. Leuiti: 3.

werset: 5I będzie offiárował ćielcá przed Pánem/ á ſynowie Aaronowi będą offiárowáć krew iego/leiąc około ołtarzá/ ktory ieſt przed drzwiámi Przybytkowemi:

werset: 6y obłupiwſſy ſkorę oney offiáry/ zrąbią cżłonki w kęſy/

werset: 7y ná niecą w ołtarzu ogień/ ſtos drew pierwey vłożywſſy:

werset: 8á cżłonki ktore z rąbáli/ ná wierzchu porządnie położą/ tho ieſt/ głowę/ y wſſyſtko co ſie dzierży wątroby/

werset: 9ielitá y nogi vpłokawſſy w wodzie:Y zápali ie kápłan ná ołtarzu wzupełną offiárę/ y wdzięcżną wonią Pánu.

werset: 10A ieſli offiárá będzie z ſkotku/ z owiec ál
kolumna: b
bo koz ku zupełney offiárze: tedy będzie offiárował Báránká krom wſſelkiey zmázy:

werset: 11á będzie go offiárowal ná oney ſtronie ołtarzá ktora pátrzy ku pułnocy/ przed Pánem: A krew iego wyleią ná ołtarzu ſynowie Aaronowi w koło:

werset: 12y rozdzielą cżłonki/ głowę y wſſyſthko co ieſth przy wątrobie:y włożą ná drwá/ ktore máią podniećić:

werset: 13á ielitá y nogi wypłocą w wodzie. A vłożywſſy wſſyſtko/ zápali kápłan ná ołtarzu ofiárę zupełną/ y wonią nawdzięcżnieyſſą Pánu.

werset: 14A ieſliby miáłá być zupełna offiárá Pánu z Ptáſtwá: thedy z Synogárlic y go łąbiąt

werset: 15będzie ią offiárował kápłan do ołtarzá: I zákręciwſſy mu ſſyię y przedárſſy miáſto rány/ wypuśći krew ná kray ołtarzá:

werset: 16á woł wydárty z gárłá y pierzem/ wrzući bliſko ołtarzá/ ná ſtronę ku wſchodu słońcá/ ná onym mieſcu gdzie popioł wyſſypuią:

werset: 17I połamie ſkrzydełká iey/ á nie będzie rąbał/ áni żelázem przećinał/ y zápali ná ołtarzu podniećiwſſy drwá. Offiárá tho zupelna ieſt/ woniey nawdzięcżneyſſey Pánu.

rozdział: 2
Cap. 2.Spoſob offiárowánia/ Chlebowey offiáry tho ieſt mąki białey oleiem pokropioney/ Kádzidła/ Chlebá Pláckow/ y Pierwoćin/ bez kwáſu y miodu.
werset: 1
D
Vſſá gdy będzie offiárowáć ofiárę zbożną ábo chlebową Pánu/ tedy iey offiárá będzie żemłá/ to ieſt mąká białła pſſenna/ y poleie ią z wierzchu oleiem/ y włoży kádzidło/
Leuiti: 6. et 9. Nume: 15.

werset: 2á przynieſie do ſynow Aaroná kápłaná:z ktorych ieden weźmie garść pełną białey mąki y oleiu/ y wſſyſtko kádzidło/ á położy pámiąthkę ná ołtarzu/ ku nawdzięcżneyſſey woni Pánu:

werset: 3A tho co zoſtánie z tey offiáry/ będzie Aaronowe y ſynow iego/ nayſwiętſſe z offiar Páńſkich.
Leuiti: 10.

werset: 4A gdy byś offiárował offiárę piecżoną wpiecu: z białey mąki/ tho ieſt/ chleby bez kwáſu pokropione oleiem/ y ćienkie płácki przáſne oleiem pomázáne.

werset: 5Ieſliże będźie offiárá twa ná panwi ſmáżoná: Thedy z mąki białey nákrapiáney oleiem bez kwáſu/

werset: 6zdrobis ią drobno/ y poleieſz oleiem.

werset: 7A ieſli będzie z roſztu tá offiárá/ takież białą mąkę oleiem pokropiż:

werset: 8ktorą offiáruiąc Pánu/ oddaż wręce kápłáńſkie.



strona: H3v

Trzecie kxięgi Moyzeſſowe
rozdział: 8
Cap 8.Poſwięcánie Aaroná y ſynow iego/ Przybytku y wſſyſtkiego ſprzętu iego.
werset: 1
I
Mowił Pan do Moizeſſá/ rzeknąc:

werset: 2Weźmi Aaroná z ſyny iego/ ſzáty ich/ y oley pomázánia/ Cielcá zá grzech/ dwá bárány/ koſz z chleby przáſnymi/
Exo: 27. Exo: 28.

werset: 3y zgromádziż wſſyſthek zbor ſynow Iſráelſkich ku drzwiam Przybytkowym.

werset: 4Vdziałał Moizeſz iákomu rozkazał Pan. I zgromádziwſſy wſſyſtkę tłuſzcżą przededrzwi Przybytkowe/

werset: 5rzekł: Tá ieſt rzecż ktorą Pan kazał wypełnić.

werset: 6I nátychmiaſt offiárował Aaroná y ſyny iego. A gdy ie omył/

werset: 7odział Biſkupá w koſſulę lniáną/ á opáſałgo páſem/ á ná to oblokł go w ſuknią z iedwabiu modrego/ á ná wierzch Humerał włożył/

werset: 8kthory sćiągnąwſſy páſem przyſthoſował ku Pekthoráłowi/ w kthorym byłá Náuká y Prawdá.

werset: 9Potym włożył mu Infułę ná głowę/ á ná niey záwieſił bláchę złothą ná cżele/ poświęconą w poświącániu/ ták iako mu był Pan przykazał.

werset: 10Wźiął takież y oley pomázánia/ kthorym námázał Przybytek ze wſſyſtkim nacżyniem iego.
Exo: 30. Eccle. 45.

werset: 11A gdy ták poświącáiąc pokropił ołtharz ſiedḿ kroć/ pomázał go y wſſyſtek ſprzęt iego. Wánnę też z podſtáwkiē iey poświęćił/ y pomázał Oleiem.
Pſal: 132.

werset: 12Ktory leiąc ná głowę Aaronowę/ pomázał go y poświęćił.

werset: 13Syny takieſz ieo offiárowawſſy poświęćił/ y oblokł w ſuknie lniáne/ y opáſał páſy/ á włożył im cżapki/ iáko był roſkazał Pan.

werset: 14Offiárował y ćielcá zá grzech. A gdy mu ná głowę włożyli ręce Aaron y ſynowie iego/

werset: 15offiárował go: á nábrawſſy krwie ieo / omocżył w niey pálec ſwoy/ y dotknął ſie rogow ołtarzowych w koło: ktory ocżyśćiwſſy y poświęćiwſſy/ wylał oſtáthek krwie ná fundáment iego.

werset: 16A łoy kthory był około wnęthrza/ y odzieckę wątrobną/ y dwie nerce z łoiem ich/ zápalił w ołtarzu:

werset: 17Cielcá z ſkurą/ z mięſem/ y zgnoiem ſpaliwſſy zá obozem/ iáko był Pan przykazał.
Exo: 29

werset: 18Offiárował też y Báráná offiárę zupełną: ná ktorego głowę/ gdy włożyli Aaron y ſynowie iego ręce ſwoie/

werset: 19zábił go/ y wylał krew iego około ołtarzá:

werset: 20A ſámego báráná w kęſy z rąbawſſy/ głowę/ cżłonki/
kolumna: b
y łoy iego ſpalił ogniem/

werset: 21opłokawſſy pierwey ielitá z nogámi. I wſſyſtkiego záraz báráná ſpalił ná ołtarzu/ przeto yż był zupełną offiárą nawdzięcżnieyſſey woni Pánu/ ták iáko mu był przykazał.
Exodi. 29.

werset: 22Offiárował y drugiego báráná/ ku poświęcániu kápłanow/ y włożyli mu ná głowę Aaron y ſynowie iego/ ręce ſwoie.

werset: 23Kthorego gdy zábił Moizeſz/ nábrawſſy krwie iego/ dotknął ſie końcá práwego vchá Aaronowego/ y pálcá wielkiego v ręki práwey/ takież y v nogi.

werset: 24Offiárował takież y ſyny Aaronowe: A gdy krwią báráná zábitego/ dotknął ſie końcá vchá práwego káżdego ſnich/ y takież pálcá wielkiego v ręki y v nogi práwey/ oſtátek wylał ná ołtarz wſſędy wkoło:

werset: 25A łoy y ogon y wſſyſtkę tłuſtość ktora obraſta koło wnętrza/ odzieckę też wątroby/ y dwie nerce z łoiem ich/ y plec práwą/ oddzielił.

werset: 26A wźąwſſy z koſſá w ktorym były chleby przáſne/ ktory był przed Pánem/ chlebá przáſnego y plácek pokropiony oleiem/ y drugi ćienki plácek/ położył ná tłuſtośćiách y plecu práwym/

werset: 27y dał te wſſyſtkie rzecży Aaronowi y ſynom iego.Ktorzy gdy te rzecży podnieſli przed Pánem/

werset: 28záſie wźiąwſſy z rąk ich/ ſpalił ná ołtarzu offiar zupełnych: dla teo że byłá offiárá poświęcenia/ ku woniey przyiemney offiáry świętey Pánu.
Exodi. 29.

werset: 29¶ I wźiął moſthek z báráná poświęcenia podnioſl go przed Pánem/ ná ſwoy dział/ iáko mu był Pan roſkazał.

werset: 30A wźiąwſſy máść/ y krew ktora byłá ná ołtarzu/ pokropił Aaroná y ſſáty iego/ y ſyny iego/ z odzieniem ich.

werset: 31Gdy ie ták y ſſáty ich poświęćił/ przykazał im/ mowiąc: Wárzćie mięſo przede drzwiámi Przybytkowemi/ á támże ie iedzćie. Chleby też poświęceniá iedzćie/ kthore ſą w koſſu/ iáko mi Pan przykazał/ mowiąc:
Exodi. 29.
Aaron y ſynowie iego będą ie ieść:

werset: 32á cokolwiek zoſtánie mięſá y chlebá/ w ognu ſpalićie.

werset: 33Niewynidziećie ze drzwi Przybythku świádectwá/ przez ſiedḿ dni/ aż do dniá ktorego ſie wypełni cżás poświącenia wáſſego. Abowiem w ſiedmi dni dokonawaſie poſwącánie/

werset: 34iáko ſie teraz dzieie/ áby ſie porządek poświęcenia wypełnił.

werset: 35Wednie y wnocy będziećie mieſzkáć w Przybythku pilnuiąc ſtrażey Páńſkiey/ ábyśćie nie pomárli: bo mi ták roſkazano.

werset: 36I vcżynili Aaron y ſynowie iego/ wſſyſtkie rzecży kthore Pan roſkazał przez Moizeſſá.

rozdział: 9
Cap. 9.Przy offiárowániu zá grzech kápłáńſki y wſſech ludzi/ z ſtąpił ogień od Bogá/ y ſpalił offiáry.
A gdy


strona: H6

Lewiticus rzeczone.
rozdział: 13
werset: 53Ieſliby vzrzał iż nieprzyroſlo trędu/

werset: 54każe vpráć ono mieſce ná ktorim ieſt płáná/ y zchowa ią záś/ przez drugą ſiedḿ dni.

werset: 55I ieſliby obacżył że ſie pierwſſa bárwá nie przywroćiłá/ áni przyroſlo onego trędu/ oſądzi być ſſátę niecżyſtą/ y ſpali w ogniu/ przeto że ſie wyráźiłá płáná ná niey.

werset: 56A ieſliby po zeprániu było ono mieſce trędu przyćiemnieyſſym/ oderznie y oddzieli ie od cáłeo.

werset: 57Ieſliby ſie potym vkazałá táſz pláná ná inych mieſcách/ kthore pierwey niebeły plániſte/ znák ieſt że to trąd tułáiący y nieſtátecżny: przetoż też ma być ſpalona.

werset: 58A ieſliby przeſtał/ vpierze ią po wtore w wodzie/ y będzie cżyſta.

werset: 59To ieſt vſtáwá o trędzie ná ſſáćie ſukienney ábo lniáney/ ná wierzchu ábo ſpodku/ y wſſelkiey rzecży ſkorzáney/ ktoraby miáłá być zá cżyſtą ábo ſplugáwioną/ oſądzoná.

rozdział: 14
Cap. 14.Offiáry kthoremi ocżyśćiano trąd ták z cżłowieká iáko z domu ábo z ſſáthy.
werset: 1
I
Mowił Pan do Moizeſſá/ rzeknąc:

werset: 2Ten ieſt poſtępek/ gdy trędowáty ma być ocżyżcżony: Przywiodą go do kápłaná:
Mathe: 8. Marci. 1. Luce. 5. et 17.

werset: 3A wynidzie do nieo z obozu/ y ogląda go/ ieſliże obacży że ſcżedł iuż ſniego thrąd/

werset: 4roſkaże onemu ktory ma być ocżyſzcżony/ by offiárował zá ſie dwá wroblá żywe/ktore by ſie godziły ieść/ y drzewo Cedrowe/ y iedwabiu iáſno cżyrwonego/ y Hizopu.

werset: 5A iedneo z onych wroblow każe zábić w nacżyniu gliniánym/ nád wodámi żywemi:

werset: 6A drugiego żywego z drewnem Cedrowym/ y znićią cżerwonego iedwabiu/ y z Hizopem/ omocży we krwi wroblá zábitego/

werset: 7oną krwią pokropi ſiedḿkroć onego cżłowieká ktory ſie cżyśći/ áby był práwie ocżyſzcżony/ y wypuśći wroblá żyweo / áby precż ná pole odliećiał.

werset: 8A gdy ten cżłowiek ſpierze ſſáthy ſwoie/ ogoli wſſyſtkie włoſy ná ſwym ćielie/ y omyie ſie wodą: á ták ocżyſzcżony/ wnidzie do obozu/ ále ták/ żeby ieſzcże przez ſiedḿ dni/ nie wſſedł do Przybytku ſwego:

werset: 9á ſiodmego dniá ogoli głowę ſwoię/ y brodę/ y brwi y po wſſyſtkim ćiele włoſy/ y omyie po wthore ſſáty y ćiáło ſwoie.

werset: 10Oſmego dniá weźmie dwá báránki niepokálone/ y owcę rocżną krom plány/ á ná offiárę chlebową/ trzy dzieſiąte cżęśći od miáry Effi/ białey mąki/ ktora by byłá pokropioná oleiem/ á oſobno oleiu miárkę.

werset: 11A gdy kápłan ktory ocżyśćia tákiego cżłowieká/ poſtáwi go/ z onemi rzecżámi wſſy
kolumna: b
ſtkiemi przed Pánem/ we drzwiách Przybytku świádectwá/

werset: 12weźmie báránká/ y będziego offiárował zá wyſtęp/ y oleiu onę miárkę.I gdy wſſyſtkie rzecży będzie offiárował przed Pánem/

werset: 13zábije báránka kędy więc biją offiárę zupełną/ to ieſt ná mieſcu świętym. Abowiem iáko zá grzech/ takież y zá opuſſcżenie co dobreo / offiárá przyſluſſa kápłanowi: bo rzecż bárzo święta ieſt.

werset: 14A wziąwſſy kápłan krwie oney offiáry/ ktora offiárowaná ieſt zá grzech/ pomáże koniec práwego vchá/ y wielki pálec v práwey ręki y nogi/ onemu ktory ſie cżyśći:

werset: 15Weźmie też y oleiu znacżynia/ náleie mu ná lewą rękę/

werset: 16y omocży wtymże oleiu pálec práwey ręki/ á pokropi przed Pánem ſiedm kroć:

werset: 17á co zoſtánie oleiu wlewey ręce/ pomáże koniec vchá práweo / y pálec wielki v ręki y nogi práwey/ onemu ktory ſie cżyśći y ná krew ktora wylaná ieſt zá grzech/

werset: 18y ná głowę iego.

werset: 19I będzie ſie zá nim modlił Pánu/ á vcżyni ofiárę chlebową zá grzech:Tedy vcżyni y zupełną offiárę/

werset: 20y vłoży ią ná ołtharz z offiárámi Napoynymi iey/ thedy cżłowiek tákowy/ będzie práwie ocżyſzcżony.
Leuiti: 5. et 12.

werset: 21Ieſliż by ták vbogi był/ żeby niemogł offiárowáć zá grzech tych rzecży kthore ſą opiſáne/ tedy weźmie báránká ná offiárę/ żeby ſie zánim modlił kápłan/ y dzieſiąta cżęść mąki białey pokropioney oleiem/ ku offiárze chłebowey/y kuátherkę oleiu/

werset: 22y dwie ſynogárlice álbo dwoie gołąbiąt/ iedno zá grzech/ á drugie ná offiárę zupełną:

werset: 23y offiáruie to kápłanowi oſmego dniá ocżyſzcżenia ſweo v drzwi Przybytku ſwiádectwá przed Pánem.

werset: 24Ktory wziąwſy báránká zá grzech y kuáterkę oleiu/ y podnieſie wſićko poſpołu:

werset: 25á zábiwſſy báránká/ krwią iego pomáże koniec vchá práwego/ temu kthory ſie cżyśći/takież y ná pálce wielkie v ręki/ y nogi iego práwey:

werset: 26A cżęść oleiu náłeie mu ná rękę lewą/

werset: 27w ktorym omocżywſſy ſwoy pálec práwey ręki/ pokropi ſiedm kroć przed Pánem

werset: 28y dotknie ſie końcá práwego vchá/ cżłowieká oneo kthory ſie cżyśći/ y wielkich pálcow v ręki y nogi práwey/ ná mieſcu krwie/ ktora wyłaná ieſth zá grzechy:

werset: 29oſtátek oleiu ktory ieſt w lewey ręce/ wleie ná głowę temu kthory ſie cżyśći/áby vbłagał Páná zań:

werset: 30á Synogárlicę álbo gołąbiąthko/ będzie offiárował/

werset: 31iedno zá grzech/ á drugie zá offiárę zupełną ſwemi offiárámi Napoinymi.

werset: 32To ieſt offiárá trędowatego ktory niemoże mieć wſſyćkiego doſtáthku ku ocżyſzcżeniu.



strona: I2v

Trzecie kxięgi Moyzeſſowe

kolumna: a
rozdział: 19
werset: 13Nie będzieſz potwarzy kładł ná bliżnego twego/ áni go gwaltownie vćiſkáć będzieſz:Nie będzieſz przy ſobie trzymał zapłáty robotniká twego/ do iutrá.
Deute: 24. Tob: 4. Deute: 27.

werset: 14Nie będzieſz łáiał głuchemu/ áni przed ſlepym położyż cżymby ſie mogł obráźić. Ale ſie będzieſz bał Páná Bogá twoiego: Bo ia ieſtem Pan.
Deute: 17.

werset: 15Nie będzieſz cżynił co niepráwego ieſt/ áni będzieſz ſądził nieſpráwiedliwie:Nie miey bácżnośći ná vbogieo / áni cżći oſoby bogátego: ále ſądz bliżniego twego ſpráwiedliwie.

werset: 16Nie będzieſz oſkárżácżem áni poduſzcżácżem miedzy ludzmi. Nie będzieſz ſtał o gárło bliźniemu twemu/ áby krew iego byłá wylaná: Ia Pan.

werset: 17Nie będźieſz miał wnienawiśći brátá twoiego w ſercu twoim/ álego iáwnie z karz/ ábyś niemiał grzechu ná ſobie dla niego.
Eccle: 10. Math: 18. Mathe: 5.

werset: 18Nie ſſukay iákoby ſie pomśćil/ áni pámiętay ná krzywdę kthorąś wżiął od mieſzcżánow twoich:
Mathe: 22. Roma: 13. Gene: 36.
Przyiaćielá twego będzieſz iáko ſam ſiebie miłował: Ia Pan:

werset: 19Przykazánia mego pilnie ſtrzeſzćie. Nie dopuśćiż bydlęćiu twemu/ áby ſie ſchodziło z bydlęćiem inego á roznego rodzáiu:
Deute: 22.
Roley twoiey nie oſieieſz rozmáitym naſienim: Száty kthora vtkána ze dwu rzecży/ nie oblecżeſz ná ſię.
*Zaſlubioną. Exodi. 21.

werset: 20Ieſliżeby cżłowiek miał ſpráwę zbiałą głową/ kthoraby byłá służebnicą bądz by też *ſláchćianká/ ále ani zapłátą odkupioná/ áni wolnośćią dárowaná:obudwu ſkarzą ále nie ſtrácą/ bo nie byłá wolną:

werset: 21A zá grzech ſwoy będzie offiárował Pánu ku drzwiam Przybytku świádectwá/ báráná:

werset: 22á będzie ſie kápłan modlił zań y zá grzech iego przed Pánem/ y będzie mu miłośćiw á grzechu odpuſzcżenie weźmie.
Hebre: 10.

werset: 23Gdy wnidziećie do źiemie/ á będziećie wniey ſzcżepić drzewá owocne/ obrzeżećie pierwſſe owoce znich:Iábłká kthore vrodzą/ niecżyſte będą/ áni ich będziećie ieśc:

werset: 24Ale cżwartego roku/ wſſyſthek owoc ich będzie poświęcon chwálebny Pánu:

werset: 25A piątego roku będziećie ieść owoce/ pozbierawſſy iábłká kthore ſie z rodzą: Ia Pan Bog wáſz.
Leuiti: 3. et 17. Deute: 18.

werset: 26Nie będziećie ieść mięſá ze krwią: Nie będziećie/ Wieżdzb/ Wrożek/ ſthroić/ áni będziećie we ſny wierzyć:
Leuiti: 21. Nume: 6. Deute: 14. Ezec: 44.

werset: 27Włoſow wáſſych wokuł ſthrzyc/ á brody golić nie będziećie:

werset: 28Nád vmárłym nie będziećie rzezáć ćiáłá wáſſego/ áni iákiego znáku ábo piąthná ſobie cżynić: Ia Pan.

werset: 29Corki twoiey niewydáy ná nierządność/ áby ſie źiemiá nieſplugáwiłá á niebyłá pełná grzechu niecżyſthego:

werset: 30Swiąth moich ſtrzeſzćie/ á Swięthnice ſie moiey boyćie: Ia Pan.


kolumna: b
werset: 31Nie chodzćie do Cżárnokxiężnikow/ áni ſie o cżym pytayćie od Wieſzcżkow/ ábyśćie ſie przez nie nieſplugáwili: Ia Pan Bog wáſz.
1.Reg: 28. Eccle: 8. 1.Timo: 5.

werset: 32Przed cżłowiekiem ſſedziwym powſtań/ á czći oſobę ſtárego/ á boyſie Páná Bogá twoiego: Ia ieſtem Pan.
Exodi. 22.

werset: 33Będzieli mieſzkał miedzy wámi cudzoźiemiec w źiemi wáſſey/niezámiátayćie mu tym ocżu:

werset: 34ále mieyćie go ſobie iáko iednego ſyná they źiemie: y będziećie go miłowáć/ iáko ſámi ſiebie/ bośćie y wy takieſz byli przychodnie w źiemi Egyptſkiey: Ia Pan Bog wáſz.
Deute: 25. Ezec: 45.

werset: 35Niecżyńćie nic niepráwego w Sądzie/ w łokćiu/ w ważeniu/ w pomierzániu.

werset: 36Szale niech będą ſpráwiedliwe/ y iednákie á rowne gwichti/ſpráwiedliwy korzec/ y ſpráwiedliwe muſchy álbo kwarty. Ia Pan Bog was/ kthorym was wywiodł z źiemie Egiptſkiey.

werset: 37Strześćie wſſego przykazánia moiego/ y wſſyſtkich ſſądow moich/ á cżyńćie ie. Ia Pan.

rozdział: 20
Cap. 20.Ci kthorzy offiáruią Báłwánom ſplemieniá ſwego/ ktorzy cżárownikow ábo wrożek ſie dokládáią/ ktorzy rodzicom łáią/ y zbydlęty nieucżćiwe ſpráwy miewáią/ máią być śmierćtą ſtráceni.
werset: 1
M
Owił Pan do Moizeſſá/ rzeknąc:

werset: 2Powiedz ták ſynom Iſráelſkim/ Cżłowiek bądz z ſynow Iſráelſkich/ bądz z cudzoźiemcow ktorzy mieſzkáią miedzy wámi/ieſliby ktory offiárował z plemienia ſwego ſyná ábo dziewecżkę báłwánowi Moloch/ ſmierćią niechay zginie: Ludzie oney źiemie vkámionuią go.
Leuiti: 18. Pſal: 105.

werset: 3A ia poſtáwię oblicże moie przećiwko iemu/ á wytnę gi ze ſrzodku ludu mego/ przeto że dał z plemienia ſwego báłwánowi Moloch/ á że ſplugáwił Przybytek moy ſwięty/ á imieniu memu ſwiętemu lekkość vcżynił.

werset: 4Ieſliżeby lud oney źiemie teo zá niedbał/ á lekce ſobie tho przykazánie moie ważył/ ták żeby wypuśćił cżłowieká teo ktory ofiarował z plemieniá ſwego báłwánowi Moloch/ á niechćiałby go ſtráćić:

werset: 5Záſtáwię thwarz ſwą przećiwko cżłowiekowi onemu/ y przećiw krewnym iego/ á wygłádzę y iego y wſſyſtkie ktorzy przyzwaláli iemu/ áby cudzołoſtwo popełnił do báłwáná Moloch/ że ſrzodku ludu ſwego.

werset: 6Cżłowiek kthoryby ſie vdał do Cżárnokxiężnikow y wrożek á wieſzcżkow/ á ſplugáwił by ſie nimi: Poſtháwię twarz moię przećiwko niemu/ á wygłádzę go z poſrzodku ludu moiego.

werset: 7Poświącayćieſie á ſtańćie ſie ſwiętymi/ Bo ia Pan Bog wáſz ieſtem Swięty.
Leuiti: 19. Nume: 11. Ioſue. 3.

werset: 8Strzeſzćie przykazánia moiego/
y cżyńćie


strona: I3

Lewiticus rzeczone.
y cżyńćie ie: Iaćiem Pan kthory was poświącam.



strona: I5

Lewiticus rzeczone.

kolumna: a
rozdział: 24
Exodi. 20. Leuiti: 5.
werset: 11A gdy iął bluźnić imię Páńſkie/ y złorzecżyć mu/ przywiedziono go do Moizeſſá: (A zwano mátkę iego Sálumith/ corká Bábry z pokolenia Dan:)

werset: 12tedy wſádzono go do ćiemnice/ dokądby ſie niedowiedzieli/ coby znim Pan kazał cżynić.
Nume: 15.

werset: 13Pan thedy mowił do Moizeſſá rzekąc:

werset: 14Wywiedz bluźnierzá precż z obozu/ á niechay wſſyſtcy kthorzy słyſſeli/ włożą ręce ſwoie ná głowę iemu/niechaż go pothym kámionuie wſſyſtek lud:

werset: 15A do ſynow Iſráelſkich będzieſz ták mowił: Cżłowiek ktoryby łáiał Bogu ſwoiemu/ ponieſie grzech ſwoy:
Math: 26. Ioan: 19.

werset: 16A ktoryby bluźnił imię Páńſkie/ ſmierćią niechay vmrze: Kámieńmigo vkámienuie wſſyſtko mnoſthwo ludzi/ bądz domaká/ bądz cudzoźiemcá ábo gośćiá:Kto by kolwie bluźnił imie Páńſkie/ śmierćią niechay vmrze.
Exodi. 21. Deute: 19. Iudi. 1. Mathe: 5.

werset: 17Ktoby bił cżłowieká á zábił go/ śmierćią niechay vmrze.

werset: 18Ktoby zábił bydlę/ da ine zá nie/ to ieſt/ bydlę zá bydlę:

werset: 19Ktoryby vcżynił ſzkodę iáką ktoremu kolwie z mieſſcżánow ſwoich/ iáko on komu vcżynił/ thák ſie też iemu ſtánie:

werset: 20Chromotę zá Chromotę/ Oko zá Oko/ Ząb zá Ząb da: Iáką ſzkodę vcżyni drugiemu/ táką ſam ćierpieć muſi:

werset: 21Kto zábije bydlę da ine zá nie: Vderzyli kto cżłowieká/ będzie karan:

werset: 22Niechay miedzy wámi będzie ſąd ſpráwiedliwy/ ták domorodakom iáko obcym/ ktoryby iedno záwinił: Bo ia ieſtem Pan Bog wáſz.

werset: 23Moizeſz pothym powiedział tho ſynom Iſráelſkim/ y wywiedli z obozu precż onego bluźnierzá/ y vkámionowáli go:I vcżynili ták ſynowie Iſráelſcy iáko był przykazał Pan Moizeſſowi.

rozdział: 25
Cap. 25.Poſtánowienie o ſiodmym y Miłośćiwym Lećie/ o Lichwie/ o Zniewoleniu/ y o poimánych odkupieniu
werset: 1
P
An pothym mowił do Moizeſſá ná gorze Synái/ rzekąc:
Exodi: 23.

werset: 2Mow á powiedz ſynom Iſráelſkim: gdy iuż wnidziećie do źiemie ktorą ia wam dam/ będziećie święćić świętá Páńſkie.

werset: 3Przez ſſeść lath będzieſz oſiewał rolą twoię/ takieſz przez ſſeść lath będzieſz ſpráwował winnicę twoię/ á owoce zniey będzieſz zbierał:

werset: 4Ale ſiodmy rok/ świętho będzie źiemi/ odpocżynienia Páńſkiego: Roli ſwe oſiewáć/ winice ná ten cżás ſpráwowáć nie będzieſz.

werset: 5A co ſámá źiemia z ſiebie zrodzi/ thego żąć niebędzieſz: áni gron pierwoćin twoich niebędzieſz zbierał/ iáko kiedy winá zbieráią:
Deute: 15.
Abowiem then rok/ ieſth odpocżynienie źiemi:

werset: 6Ale będziećie mieć ná pokarm/ ty ſam y służebnik twoy/
kolumna: b
niewolnicá y naiemnik twoy/ y cudzoziemiec ktory vćiebie pielgrzymuie/

werset: 7Bydlę y iny dobytek twoy/ te wſſyſthkie rzecży ktore ſie będą rodzić ná polu będą wam ku żywieniu.

werset: 8Nálicżyż theż ſobie lat/ thák wiele iáko ſiedḿ tegodniow/ tho ieſt/ po ſiedḿ kroć ſiedḿ/ktore ſumą wźiąwſſy/ cżynią cżterdzieśći y dziewięć lat:

werset: 9tedy ſiodmego kxiężycá dieſiątego dniá/ będzieſz trąbić w trąbę cżáſu Miłośćiwego liátá po wſſyſtkiey źiemi wáſſey:

werset: 10A będzieſz święćił pięćdzieſiątego roku/ y názowieſz gi/ odpuſzcżenie wſſyſtkim mieſzcżánom źiemie twoiey/ ábo wiem ten rok ieſt Miłośćiwe Láto:
Ezec: 46.
Náwroćiſie cżłowiek ná then cżás ku máiętnośći ſwoiey/ á ieden káżdy prziydzie záś do rodziny ſwey:

werset: 11Abowiem Miłośćiwe á pięć dzieſiątne látho ieſt. Nie będziećie ſiać áni żąć/ tych rzecży ktore ſie ná polu ſáme od ſiebie rodzą/ y pierwſſych vżytkow niebędziećie zgromádzáć z winnic/

werset: 12dła sławnośći Miłośćiwego látá/ ále nátychmiaſt zebráne będziećie ieść:

werset: 13Gdy będzie to Miłośćiwe látho/ prziydzie káżdy ku dzierżáwam ſwoim.

werset: 14Gdy co przedaż mieſzcżáninowi twemu/ ábo też kupiż od niego/ nie záſmącżay áni ćiąſz bráthá twego/ ále według nálicżenia lat/ od Miłośćiwego látá/ kupiż od niego/

werset: 15y wedłuk obráchowánia vżytkow przeda tobie:

werset: 16Im więcey będzie lat po Miłośćiwym lećie/ tym więtſſa będzie zapłátá/ á im mniey lat nálicżyż/ tym tániey kupiż:Boć przeda nie rolą/ ále cżás vżythkow iey.

werset: 17Nie cżyńćie bez práwia pokoleniu ſwemu/ ále ieden káżdy boy ſie Bogá ſweo / Abowiem ia ieſtem Pan Bog wáſſ:

werset: 18Cżyńćie przykazánia moie/ á ſądow przyſtrzegayćie y wypełniayćie ie/ ábyśćie mogli mieſzkáć ná źiemi/ krom wſſelkiego ſtrachu/

werset: 19á chcećiełi by wam źiemiá dawáłá vżytki ſwoie/ ktorych byśćie vżywáli do woley/ przeſpiecżni od wſſelkiey burzy.

werset: 20Rzecżećielimi/ co będziemy roku ſiodmego ieść? niebędziemli ſiać/ áni ſpráwiáć vżytkow náſych ſpolá?

werset: 21Dam wam Błogoſláwieńſtwo moie ſzoſtego roku/ thedy wam źiemiá da vrodzay/ iáko zá trzy látá:

werset: 22będziećie oſiewáć tymże zbożem oſmego roku/ y nim ſie żywić aż do roku dziewiątego: dokąd ſie nowego nienárodzi/ dothąd będziećie ieść ſtáre.
Pſalm: 23.

werset: 23Ziemie niebędziećie przedáwáć ná wiecżność/ ábowiem moiá ieſt/ á wy ieſteśćie wſtępniowie y pielgrzymowie moi:

werset: 24A thák káżda kráiná wáſſey dzierżáwy/ pod oblikiem á wymową wypłácánia/ przedaná będzie:

werset: 25Ieſliże by z ſzcżedł ná máiętnośći brát twoy/ á przeto dzierżawkę ſwą odbył/ po thwym kupnie
ieſli


strona: I5v

Trzećie kxięgi Moyzeſſowe

kolumna: a
ieſliby chćiał krewny ieo odkupić to co on záprzedał/ może:

werset: 26ieſliżeby niemiał krewnego/ á on ſam mogłby mieć pieniądze ku wypłácániu záſię:

werset: 27położą ná ráchunek pożytki ktorych vżył on co był kupił/ od onego cżáſu gdy był przedał/ á oſtátek mu dopłáći/ á ták prziydzie záś ku imienicżku ſwemu:

werset: 28A ieſliby nie mogł mieć pieniędzy áby odkupił co záprzedał/ ten ktory kupił będzie trzymał aż do Miłośćiwego látá: Bo tego láthá Miłośćiwego/ wſſyſtko przedánie ma ſie wroćić do páná/ y do dzierżawce dawnego.
Nume: 36. Iere: 32. Ruth. 4.



strona: Kv

Cżwarte kxięgi Moizeſſowe
księga: Num
rozdział: 1
Izáchár. 54400.
werset: 28Z ſynow IZACHAR/ po narodziech fámiliách/ y domach przyrodnych ſwoich/ wſſyſtkich po imieniu od dwudzieſtu lat y wyſſey/ tych ktorzy mogli wynidz ná woynę/

werset: 29nálicżono pięćdzieſiąth y cżterzy tyſiące/ y cżterzyſtá
Zábulon. 57400.

werset: 30Z ſynow ZABVLON po narodziech fámiliách/ y domach rodzin ſwych/nálicżono po imieniu káżdego/ od dwudzieſtu lat y wyſſey/ wſſyſtkich kthorzy mogli ná woynách bywáć/

werset: 31pięćdzieſiąt y ſiedḿ tyſięcy y cżterzy ſtá.
Effraim. 40500.

werset: 32Z ſynow IOZEFOWych: z ſynow Effráim/ po narodziech/ fámiliách/ y domách przyrodnych ſwoich/ nálicżono po imieniu káżdego od dwudzieſtu laty wyżſſey/wſſyſtkich ktorzy mogli ná woyny wychodzić/

werset: 33cżterdzieśći tyſięcy y pięć ſet.
Mánáſſe. 32200.

werset: 34A z ſynow MANAſse po narodziech/ fámiliach/ y domach przyrodnych ſwoich/ nálicżono po imieniu káżdego od dwudzieſtu lat y wyſſey/ wſſyſtkich kthorzy mogli boiowáć/

werset: 35trzydzieśći y dwá thyſiącá/ y dwieście.
Beniámin. 35400.

werset: 36Z ſynow BENIAMIN po narodziech/ fámiliach/ y domach rodziny ſwoiey/ nálicżono każdego ſwym imieniem od dwudzieſtu lat y wyſſey/ wſſyſtkich kthorzy mogli boiowáć/

werset: 37trzydzieśći y pięć tyſięcy/ y cżterzy ſtá.
Dan. 62700.

werset: 38Z ſynow DAN po rodzáiach/ fámiliách/ y domách przyrodnych ſwoich/ nálicżono ich imieniem ſwym káżdego/od dwudzieſtu lath y wyſſey/ wſſyſtkich ktorzy mogli ná woiny wychodzić/

werset: 39ſſeśćdzieſiąth y dwá tyſiące/ y ſiedḿ ſet.
Azer. 41500.

werset: 40Z ſynow AZER po narodziech/ fámiliach/ y domiech przyrodnych ſwoich/ nálicżono káżdego ſwym imieniem/ od dwudzieſtu lath y wyſſey/ y wſſyſtki ktorzy ſie godzili ná woynę/

werset: 41cżterdzieśći y ieden tyſięcy y pięć ſſet.
Neptalim. 53400.

werset: 42Z ſynow NEPTALIM po narodziech/ fámiliách/ y domach rodow ſwoich/ nálicżono po imionach káżdego od dwudzieſtu lath y wyſſey/ wſſyſtkich ktorzy mogli ná woyny iść/

werset: 43pięćdzieſiąt y trzi tyſiące y cżterzyſtá.

werset: 44Ci ſą kthore policżyli Moizeſz/ y Aaron/ y dwánaśćie kxiążąt Iſráelſkich/ wſſyſtkie po domách rodow ſwoich.

werset: 45I byłá wſſytká ſummá ſynow Iſráelſkich/ po domách y fámiliách ſwych od dwudzieſtu lath y wyſſey/ ktorzy ſie godzili ná woynách bywáć/

werset: 46po ſześć kroć ſto tyſiąc/ y trzy tyſiące/ pięć ſeth y pięćdzieſiąt mężow.

werset: 47Procż Leuitow po wſſyſtkich narodziech y fámiliách ſwoich/ ktorych nielicżono miedzy ine.
kolumna: b

werset: 48I mowił Pan do Moizeſſá rzekąc:

werset: 49Pokolenia Lewi nielicż/ áni ich kłádz ku ſummie ſynow Iſráelſkich/

werset: 50ále ie poſtánowiż nád Przybytkiem ſwiádectwá/ y nád wſſyſtkim ſprzętem iego/ tudzież y nád tym co przysłuſſa ku Cżerimoniam Swiętym. Ony ſámy będą nośić Przybytek y wſſyſthkie ſprzęty iego: y będą ná posłudze mey/ á około Przybytku będą miewáć mieſzkánia ſwoie.

werset: 51Gdy ſie będziećie ruſſáć z mieſcá/ Lewitowie złożą Przybytek:á gdy ſie będziećie kłáść/ w zdzwigną. Ktoby kolwiek z obcych przyſtąpił ku Przybythku/ będzie zábit.

werset: 52Synowie lepak Iſraelſcy będą ſie kłáść znamioty ſwemi/ káżdy w ſwym Huffie y pod Chorągwią ſwoią/ w woyſkách ſwoich.

werset: 53Ale Lewitowie rozbiją Namioty ſwoie/ około Przybytku/ áby nieprzyſſedł gniew ná wſſyſtko mnoſtwo ſynow Iſráelſkich/ á będą cżuć/ ſtrzegąc Przybythku ſwiádectwá.

werset: 54Vcżynili tedy ſynowie Iſráelſcy ták/ wſſyſtkie rzecży ktore im był przykazał Pan przez Moizeſſá.

rozdział: 2
Cap 2.Ktore pokolenie ná ktorey ſtronie Swiátá miáło połołyć oboz ſwoy przy Przybytku Swiádecthwá/ wylicżywſſy wſſyſtki Kxiążętá/ opiſſuie.
werset: 1
M
Owił Pan do Moizeſſá y do Aaroná/ rzekąc:

werset: 2Wſſyſtcy ſynowie Iſráelſcy/ będą ſie kłáść á rozbiją namioty ſwoie według Huffow/ Chorągwi á znákow/ y fámiliey ſwoich/ około Przybytku przymierza.

werset: 3Ná wſchod słońcá pokolenie Iudá rozbije namioty ſwe/ według Huffow woyſká ſwoiego: A będzie Kxiążęćiem ich Naazon ſyn Aminádábow:

werset: 41á ſummá ludu woiennego pokolenia Iudá/ ſiedḿdzieſiąt y cżterzy tyſiące/ y ſześć ſeth.

werset: 5Podle nich położy ſie pokolenie Iſáchár/ ktorych Kxiążę było Náthánáel/ ſyn Suar:

werset: 6á wſſyſtek pocżet boiownikow iego/ pięćdzieſiąt y cżterzytyſiące/ y cżterzyſtá.

werset: 7W pokoleniu Zábulon kxiążęćiem był Heliab/ ſyn Helonow:

werset: 8á wſſyſtkich walecżnych z rodu iego woyſká było/ pięćdzieſiąt y ſiedḿ tyſięcy/ y cżterzy ſtá.

werset: 9Wſſyſtkich kthorych licżono w Huffie Iudá/ było ſtho y ośmdzieſiąth y ſſeść tyſięcy/ y cżterzy ſthá: A ći pierwey będą wychodzić ſwymi Huffy.

werset: 10Ná poludnie/ w Huffiech ſynow Ruben/ będzie kxiązećiem Elizur/ ſyn Sedeurow/

werset: 11á pocżeth iego/ ludzi tylko ku woynie godnych ktore zlicżono/ ieſt cżterdzieśći y ſześć tyſięcy/ y pięćſeth.



strona: K3v

Cżwarte kxięgi Moizeſſowe
rozdział: 6
werset: 3Ani winnego
octu


strona: K4

Numeri rżeczone

kolumna: a
octu/ áni z żadneoineo ktoregokołwiek napoiu/ áni cokolwiek z gron wyćiſkáią/ będą pijáli: winá w groniech thák świeżego iáko ſuſſonego niebędą iadáli/

werset: 4przez wſſyſtek cżás iáko ſą Pánu poświęceni: Cokolwie z winice może być/ od gron ſuſſonych aż do iąderká winnego/ nic niebędą ieść.
Iudi: 13. Amos. 2. Leuiti: 21.

werset: 5Przez wſſyſtek cżás odłącżenia ſwego/ brzytwá nie będzie ná głowie iego/ aż ſie on dzień wypełni/ do ktorego był ſlubił ſie Pánu poświęćić. Swięthym będzie/ poki będa rość włoſy ná głowie ieo.

werset: 6Przez wſſyſtek cżás poświęcenia ſwego/ do vmárłeo niepoydzie/

werset: 7áni będzie ná pogrzebie Oycá/ Mátki/ Brátá/ y Sioſtry/ áby ſie nieſpługáwił/ ábowiem poświącánie Bogá ſwego/ ieſt ná głowie iego.

werset: 8Przez wſſyſtkie dni oddánia ſwego/ święthym będzie Pánu.
Actu: 18.

werset: 9A ieſliby vmárł kto nagle przed niem/ ſplugáwiſie głowá poświęcenia iego: ktorą nátychmiat ogoli/ onegoſz dniá oczyſſcżenia ſweo / y záś dniá ſiodmego:

werset: 10A w oſmy dzień/ będzie offiárował kxiędzu dwie Synogárlice ábo dwoie gołąbiąt/ v drzwi Przybythku świádectwá:

werset: 11y offiáruie kápłan iedno zá grzech/ á drugie ná offiárę zupełną/ y będzie ſie modlił zań ábowiem zgrżeſſył przy vmárłym: I poſwięći głowę iego wten dzień/

werset: 12y dni takież odłącżenia iego poświęći Pánu/ offiáruiąc báránká rocżnego zá grzech: wſſákoż wthen ſpoſob áby dni pierwſſe wniwecż ſzły/ ábowiem ſplugáwiłoſie było pośwęcenie iego.

werset: 13To ieſt práwo poświęcánia: Gdy ſie wypełnią dni ktore był ſobie z ſlubu poſtánowił/ przywiedzie go ku drzwiam Przybytku przymierza/

werset: 14áby offiárował offiárę iego Pánu/ Báranká rocżnego niepokálánego offiárę zupełną/ á owcę rocżną niepokáláną zá grzech/ y báráná nieſplugáwionego offiárę ſpokoyną/

werset: 15y koſz z chlebem przáſnym pokropionym oleiem/ y plácki przáſne pomázáne oleiem/ y offiárę napoyną przy káżdym:

werset: 16kthore offiárowáć będzie kápłan przed Pánem/ á vcżyni y zá grzech/ y ná zupełną offiárę.

werset: 17A Báráná zábije ná offiárę ſpokoyną Pánu/ offiáruiąć poſpołu koſz przáſnych chlebow/ y Napoyne offiáry ktore przy tym zwykły bywáć.
Actu: 21.

werset: 18Tedy ſie ogoli Názáreus/ (to ieſt poświęcony) przededrzwiámi Przybytku przymierza/ włoſy poświęcenia ſweo : y weźmie kápłan włoſy iego á wrzući ná ogień/ ktory podłożon ieſt offierze ſpokoyney.

werset: 19A plec báráná wárzony/ y ieden kołacż z koſſá przáſny/ ieden takież plácek ćienki/ wźiąwſſy/ poda w ręce Názáreuſſá/ gdy będzie ogoloná głowá iego.

werset: 20A wźiąwſſy záſie od niego te rzecży/ pod=
kolumna: b
nieſie ie przed oblicżnośćią Páńſką: y gdy będą poświęcone doſtáną ſie kápłanowi/ iáko y pierſi ktore máią być oddzielone y lędzwi: á potym iuż może pić on poſwięcony wino.

werset: 21To ieſt práwo Názáreuſſowe/ gdy by ſlubił Pánu offiárowáć dar ſwoy/ cżáſu poświęcenia ſwego/ krom tych rzecży ktore może mieć ręká iego: Iáko był ná vmyſle ſwym námienił á ſlubił/ thák vcżyni/ ku doſkonáłemu wypełnieniu poſwięcenia ſwego.

werset: 22Mowił Pan do Moizeſſá/ rzeknąc:

werset: 23Mow Aaronowi y ſynom iego/ Thák błogoſláwić będziećie ſynom Iſráelſkim/ y ták będziećie mowić:
Eccle: 36. Pſal: 113.

werset: 24Dayći Pánie bogoſláwieńſtwo/ á niechay ćie ſtrzeże.

werset: 25Niechać Pan vkaże oblicże ſwoie/ á ſmiłuie ſie nád tobą.

werset: 26Niechać obroći Pán twarz ſwą kthobie/ á vżycży pokuy.

werset: 27I będą wzywáć imienia mego nád ſyny Iſráelſkimi/ á ia im dam błogoſlávieńſtwo y pożegnánie.

rozdział: 7
Cap. 7. Podárza á Offiáry Kxiążąt Iſráelſkich według pokolenia ich/ ná poświącánie Przybythku Bożego y Ołtarzá. Pan z Vbłágálnie mowi do Moizeſſá.
werset: 1
W
On dzień gdy iuż Moizeſz dokonał Przybythku/ y poſtháwił: pomázał/ y poſwięćił gi ze wſſyſtkim ſprzętem iego: Ołtarz takież/ y wſſyſtko nacżynie iego:
Exo: 40.

werset: 2ſtáło ſie że offiárowáli Kxiążęthá Iſráelſcy/ y Hetmani Fámiliey/ktorzy byli nád káżdym pokoleniem/ y Vrzędnicy nád tymi ktorych było policżono/

werset: 3dáry przed Pánem/ ſſeść wozow przykrytych za dwunaśćią wolow. Ieden woz dárowáli dwoie Kśiążąt/ á káżdy po iednym wołu á offiárowáli ie przed Przybytkiem.

werset: 4I rzekł Pan do Moizeſſá:

werset: 5Prziymi od nich/ że będą ná poſlugę ku potrzebam Przybytkowym/ á daż ie Lewithom/ według porzadku poſlugi ich.

werset: 6Gdy tedy przyiął Moizeſz wozy y woły/ oddał ie Lewitom:

werset: 7Dwá wozy á cżterzy woły/ dał ſynom Gerſon/ według potrzeby ich.

werset: 8Inne záś cżterzy wozy/á ośḿ wołow/ dał ſynom Merary/ według potrzeb vrzędu y służby ich/ pod ręką Ithámárá ſyná Aaroná kápłaná.

werset: 9A ſynom Kááth niedał wozow áni wołow/ bo ći poſluguią w Swiątnicy/ á noſſa brzemioná ná ſwych rámionách.

werset: 10Offiárowáli tedy Kxiążętá ná poświącánie ołtarzá/ w ten dzień gdy pomázán ieſt/ offiárę ſwoię przed Oltarz.

werset: 11I rzekł Pan do Moizeſſá: Káżde Kxiążę niechay offiáruie dáry ſwoie ku poświęcániu ołtarzá/ z oſobná káżdy w ſwoy dzień.

K iiijPierwſſe


strona: K6v

Czwarte kxięgi Moyzeſſowe
rozdział: 11
Cap. 11.Zydowie zá ſſemránim przećiwko Pánu/ Ptaki otrzymáli/ Moizeſſowego duchá Pan vdzielił śiedḿdzieſiąth ſtárſſym z ludu/ Pan pokarał płagą wielką lud dla ich żądze/ Mieſcu imię dano Groby żądz.
werset: 1
W
Thym cżáſie wſſcżęło ſie ſſemránie ludzi przećiwko Pánu/ nieiáko ſthyſkuiącżych ſſobie dla wielkiey prace. Co gdy vſlyſſał Pan: rozgniewałſie/ y dopuśćił ná nie ogień ſwoy niebieſki że ſpalił oſthátnią cżęść Namiotow.
Exodi. 16. Deute: 9.

werset: 2A gdy wołał lud do Moizeſſá/ Modlił ſie Moizeſz do Páná/ y vgáſił ſie ogień.

werset: 3I názwał ono mieſce/ Zápálenie: przeto że ſie był zápálił ogień Páńſki przećiwko nim.

werset: 4Ale lud poſpolity ktory był wyſſedł ſnimi z Egyptu/ wielkim zápaleniem żądze/ żądał mięſá ſiedząc á płácżąc/ y ſynowie takież Iſráelſcy ktorzy ſie ſnimi ſtowárzyſſyli/ ták mowiąc: Kto nam tho da/ ábyſmy ſie mięſá náiedli?

werset: 5Spominamy ná one ryby/ kthorychezmy ſie w Egyptćie náiadáli dármo: Ná pámięć nam przychodzą one Ogorki/ Málony/ Luk/ y Cebulá/ y Cżoſnek:

werset: 6Práwie ſchnie duſſá náſſá/ Nic inego nie widzą ocży náſſe iedno Mánnę.

werset: 7A byłá Mánná iákoby źiarnká Koryándrowe/ bárwy iákoby Bdellium.
Ezodi. 16. Pſal: 77. Ioan: 6.

werset: 8Wychadzał tedy lud około namiotow/ á názbirawſſy Mánny zmeł w żárnach ábo ſtłukł w możdżerzu/ á náwárzywſſy w gárncu/ nádziáłał ſniey kołacżkow/ ſmaku iákoby chleb z Oliwą.

werset: 9A gdy w nocy ſpádowáłá roſá około obozu/ thedy thakież ſpadáłá poſpołu y Mánná.

werset: 10Vſlyſſał tedy Moizeſz lud á on płácże ieden káżdy we drzwiách Namiotu ſweo / po fámiliách ſwych. I roſpalił ſie gniew Páńſki vſilnie bárzo: Ale y Moizeſſowi zdáłá ſie rzecż być nieznośna/

werset: 11y rzekł do Páná: Cżemużeś vdręcżył służebniká ſweo? przecż nieznam łáſki po tobie? I przecżeś włożył ná mię brzemię wſſyſtkiego ludu twego?

werset: 12A zalim ia pocżął y porodził tho wſſyſtko mnoſtwo/ ábyś mi rzekł: Noś ie ná łonie twoim/ iáko nośi piáſtunká dziećiąthko/ á nieś ie do źiemie ktorąż obiecał y ſlubił dáć oycom ich?

werset: 13Skąd mam thego mięſá wźiąć/ abych mogł dáć ták wielkiemu mnoſtwu? Płácżą ná mię mowiąc: Day nam mięſá żebyſmy iedli.

werset: 14Niemogęć ia ſam podeymowáć thák wielkiego ludu/ boć mi ćiężek ieſth.

werset: 15Ieſliże ſie thobie inácżey zda/ proſſę ćie vmorz mię rádniey/ á niechay tę łáſkę v ćiebie naydę/ ábym nie ćierpiał ták wiele złego.
kolumna: b
Ezech: 8. Exodi. 18. Ioſue. 10. 1.Reg: 16.

werset: 16I rzekł Pan do Moizeſſá: Zbierz mi ſiedḿdzieſiąth mężow z ſtárſſych ludu Iſráelſkiego/ ktore ty znaſz że ſą ſtárſſymi ludu tego y Miſtrzowie: á przywiedzieź ie do drzwi Przybytku przymierza/ y każeż im tám ſtać z ſobą/

werset: 17á ia ſtápię y będę mowił do ćiebie: y wezmę nieco z duchá ktory w tobie ieſt á dam im/ áby mogli nieść ſthobą brzemię wſſyſtkiego ludu/ á żebyś nie ſam był obćiążon.
Leuiti: 20. Ioſue. 3. 1.Reg: 16. Exodi. 26.

werset: 18Ludu też rzecżerz: Poświęććieſie: bo iutro będziećie ieść mięſo. Słyſſałem ia was mowiąc: Ktho ſie nam da mięſá náieść? Dobrze nam było w Egypthćie. Przetho wam da Pan mięſá byśćie iedli

werset: 19nie ieden dzień/ áni dwá/ áni pięć/ áni dzieſięć/ ábo dwádzieśćiá/

werset: 20ále cáły mieſiąc: aż wam poleźie przez nozdrzá wáſſe/ y aż by wam iuż omierzło/przetho żeśćie wygnáli od ſiebie Páná/ ktory w pośrzodku was ieſth/ á płakáliśćie przed nim/ mowiąć:
Nume: 21.
Cżemuzmy wyſzli z Egyptu/ ábyſmy záginęli ná puſzcżey?
Exodi. 12. Nume: 1 et 33. Ioan: 6.

werset: 21I rzekł Moizeſz do Páná: Pánie ſſeśćſet tyſiąc pieſſych tego ludu ieſt/ á thy powiádaż/ Dam im mięſá ku iedzeniu cáły kxiężyc?

werset: 22zali thák wiele Owiec y Wołow nábijeſz/ coby im mogło doſtárcżyć ku pokármu? Abo cżyli wſſyſtſkie ryby zmorzá w iedno ſie zbieżą áby ie náſyćili?
Iſaie: 50. et 59.

werset: 23Odpowiedział mu Pan: A zaż ręká Páńſka nie ieſt mocna? Thu theras iuż ogladaż ieſliże ſie moie słowá ſkutkiem wypełnią.

werset: 24Przyſſedł thedy Moizeſz/ y powiedział ludu wſſyſtkie słowá Páńſkie:A wezwawſſy ſiedḿdzieſiąth mężow ſtárſſych z ludu Iſráelſkieo / kazał im ſtać v Przybytku.

werset: 25Zſtąpił tedi Pan w obłoku/ y mowił do nieo : y wźiąwſſy nieco z duchá ktory był w Moizeſſu/ vdzielił onym ſiedmidzieſiąth mężom. A gdy w nich odpocżynął duch/ prorokowáli/ áni dáley przeſtáli.

werset: 26A zoſtáli były dwá mężowie w oboźie/ z kthorych iednego zwano Heldád/á drugiego Medád/ ná ktorych też odpocżynął duch/ ábowiem y onych było wpiſano wregeſtr/ ále nie wyſzli byli ku Przybythkowi Bożemu.

werset: 27I gdy też ći prorokowáli w oboźie/ przybieżáło pácholę/ y powiedziáło Moizeſſowi/ mowiąc: Heldád y Medád prorokuią w oboźie.

werset: 28Nátychmiaſt Iozue/ ktory był ſyn Nun/ służebnik Moizeſſow/ wyſádzony od wielu/ rzekł:Pánie moy Moizeſſu/ niedopuſzcżay im tego.

werset: 29Thedy on rzekł: Cżemu im zazrzyż dla mnie? Boże day tho áby wſſyſtek lud prorokował/ á żeby im dał Pan duchá ſwego?

werset: 30I wroćił ſie Moizeſz z onemi ſtárcámi ludu Iſráelſkiego do obozu.
Iohel. 2. 2.Cor: 14.



strona: L3

Numeri rzecżone
rozdział: 16
Eccle: 45. Iude. 1. 1.Cor: 10. Exodi. 19.
werset: 3A gdy ſie ták záſtáwili przećiwko Moizeſſowi y Aaronowi/ ięli mowić do nich/ Mieyćie ná tym doſſyć/ że wſſyſtek zbor ieſt z ludzi ſwiętych á miedzi nimi ieſt Pan: przecż że ſie wynośićie á przekłádaćie nád lud Páńſki?

werset: 4Co gdy vsłyſſał Moizeſz/ vpadł ná oblicże ſwe:

werset: 5y mowił do Chore y do wſſyſtkiego mnoſtwá/ rzekąc: Ráno tho okaże Pan/ ktorzy kniemu przysłuſſáią/ á ſwięte przytuli kſobie/ á ktorych wybierze ſobie przybliżąſie kniemu.

werset: 6Vcżyńćieſz tedy ták/ Weſz káżdy Turybularz ſwoy Ty Chore y wſſytcy ći ktorzy przy tobie ſtoią:

werset: 7á nákładwſſy iutro wnie węgla/ włożćieſz ná nie kádzidło przed Pánem. A ktoregoć kolwiek wybierze/ ten będzie ſwiętym: Bárzo ſie wynoſićie ſynowie Lewi.
Nume: 3.

werset: 8I rzekł záś do Chore: Słuchayćie ſynowie Lewi:

werset: 9Máłoſz wam ná tym że was oddzielił Bog Iſráelſki od inego ludu ſwego y przyłącżył kſobie/ábyśćie mu posługowáli w przybythku/ á żebyśćie ſtali przed mnoſtwem ludu y służyli mu?

werset: 10Przetho by was kſobie przyiął/ y wſſyſtkie bráty twe ſyny Lewi/ ábyśćie theż ſobie y kápłáńſthwo przywłáſzcżáli?

werset: 11á wſſyſthko zgromádzenie twoie áby ſie przećiwko Pánu záſtáwiło? A co ieſt Aaron że ſemrzećie przećiwko niemu?

werset: 12Posłał tedy moizeſz áby mu przyzwano Datháná y Abironá ſyny Eliabowe. Ktorzy odpowiedzieli: Nie poydziemy:

werset: 13ieſzcże ſie máło tobie zda yżeś nas wywiodł z źiemie Egyptſkiey/ ktora oplywáłá mlekiem y miodem/ żebyś nas pomorzył ná puſzcży/ aż ieſzcże chceſz pánowáć nád námi?

werset: 14Wprawdzie iednák w wiodłeś nas do żiemie opływáiącey práwie rzekámi mleká y miodu/ y nadałeś nam wdzierżáwę rol y winnic.
Nume: 13.
Cżyli ieſzcże y ocży nam chceſz wyłupić? niepoydziemy.

werset: 15Rozgniewawſſy ſie okrutnie Moizeſz/ rzekł do Páná: Nie páthrz áni prziymuy offiar ich. Ty wieſz Pánie żemći y Oſiełká od nich nigdy nie wźiął/ ánim żadnego ſnich nigdy nieobráźił.

werset: 16I rzekł do CHore: Thy y wſſyſthcy kthorzy ſą ſthobą/ ſtoyćie iuthro oſobno przed Pánem/ á Aaron takieſz oſobno.

werset: 17Weźmiż káżdy z was Kádzielnicę ſwoię z węgliem/ y nákłádzie kádzidłá offiáruiąc Pánu dwie śćie á pięćdzieſiąt Kádzielnic/ Aaron theż niechay trzymą Kádzielnicę ſwoię.

werset: 18Wźięli tedy káżdy ſnich Turybularze ſwoie/ y węgla
kolumna: b
nakładli/ y kadzidła naſypali/ ſthoiąc v drzwi Przybytkowych/ poſpołu z Moizeſſem ſtał Aaron.

werset: 19Zebrał też był Chore przećiwko im wſſyſtek zbor ku drzwiam Przybytkowym: I vkazáłá ſie wſſyſtkim chwałá Páńſka.

werset: 20I mowił Pan do Moizeſſá y Aároná/ tymi słowy:

werset: 21Oddzielćieſie od thego zgromádzenia/ że ie wnetże wygłádzę.

werset: 22Ktorzy vpádli ná oblicże ſwoie/ y rzekli: Namocnieyſſy Boże (ktory ieſteś Bog) duchow wſſyſtkiego ćiáłá/ więc gdy ieden zgrzeſſy/ náprzećiwko wſytkim gniew twoy powſtánie?

werset: 23I rzekł Pan do Moizeſſá:

werset: 24Przykaż wſſyſtkiemu ludu/ że ſie odłącży/ á odſtąpi od namiotow Chore/ Datáná/ y Abironá.

werset: 25Wſtał tedy Moizeſz/ y ſſedł ku Datánowi/ y Abironowi/ á zánim szli ſtárſſy ludu Iſráelſkiego/

werset: 26y rzekł do tłuſzcże: Odſtąpćie od namiotow ludzi niepobożnych/ y nietykayćie ſie żadney rzecży kthora ich ieſt/ ábyśćie nie byli zachwaceni w grzechách ich.

werset: 27A gdy odſtąpili od namiotow ich wkoło/ Dathán y Abiron wyſſedſſy/ ſtháli we drzwiách Namiotow ſwoich/ z żonámi y z dziećmi/ y ze wſſyſtkim thowárzyſtwem ſwym.

werset: 28I rzekł Moizeſz: Po thym poznaćie że mie Pan poſlał/ ábych cżynił the wſſyſthkie rzecży kthore widzićie/ á żem ſam z ſercá ſweo gich nie mowił:

werset: 29Ieſliże śmierćią ludzką poſpolithą zemrą/ á náwiedziełi ie/ plagą kthorą gi inſſe poſpołićie náwiedza: nie poſlał mie ieſt Pan:

werset: 30Ale ieſli nową rzecż Pan vdziáłá/ iżby źiemiá otworzywſſy ſie pod nimi/ pochłonęłá ie/ ze wſſyſtkim ich ſtátkiem/ á żywo by z ſthąpili do piekłá/ poznaćie żeć bluźnieli á zruſſáli ſie przećiwko Panu.grafika
Deute: 11. Nume: 26. Pſal: 105.

werset: 31Chnet iáko iedno ſkoro przeſtał mowić/ roſtąpiłá ſie źiemiá pod nogámi ich/

werset: 32á otworziwſy vſtá ſwe/ pożárłá ie z namioti y ze wſſitkim ſtátkiem ich:



strona: L5v

Cżwarte kxięgi Moizeſſowe
rozdział: 21
Nume: 33.
werset: 10Puśćiwſſy ſie ſtąd ſynowie Iſráelſci położyli ſie w Oboth.

werset: 11A ſtąd záś wyſſedſſy/ rozbili Namiothy ſwe w Ieábarym/ ná puſſcży ktora pátrzy ku źiemi Moábſkiey/ ku wſchodu słońcá.

werset: 12Stąd ſie záś ruſſywſi przyſzli do ſtrumieniá Zareth:

werset: 13ktorego niechawſy położyli ſie obozem przećiwko Arnon/ ktora ieſth ná puſzcży/ á wynika ná gránicách Amorrheuſſowych:Bo Arnon/ ieſth gránicá Moáb/ ktora dzieli Moábity od Amorreycżykow:

werset: 14Stądże ſtoi á nápiſſano ieſt w kxięgach walk Páńſkich/ Iáko vcżynił w morzu cżerwonym/ ták vcżyni w ſtrumieniach Arnon.

werset: 15Kámienye ktore ſie wynioſſą nád wodę nachilone ſą/ áby odpocżynęły w Arnon/ á żeby vſiádły ná gránicach Moábſkich.

werset: 16A ſtego mieſcá vkazáłáſie ſtudnia/ nád ktorą mowił Pan do Moizeſſá/zbierz á zwołay lud/ á dam mu wodę.

werset: 17Tedy ſpiewał lud Iſráelſki tę pioſnkę: Wyſtąp ſtudnicża Społecżnie wſytcy przyſpiewáli á chwalili:

werset: 18To ieſt ſtudnia ktorą wykopáli kxiążętá/ y wypráwiłi ią wodze mnoſtwá/ z wydawcą Praw y w kijach ſwoich. Szli pothym ſpuſzcżey do Mátháná:

werset: 19z Mátháná do Náhálihel: z Náhálihel do Bamoth.

werset: 20Bamoth lepak/ ieſth padoł w Moábſkiey kráinie/ ná gorze Fázgá/ ktora ſie chyli ku puſzcżey.
Nume: 20. Deute: 2. et 20.

werset: 21I posłał łud Iſráelſki Posły do Seoná Krolá Amoreyſkiego/ thák mowiąc:

werset: 22Vśilnie ćie prośimy/ dopuść nam iść przez twą źiemię: Nie vſtąpimy ná role áni ná winnice/ niebędziem theż pić wody z wáſſych ſthudzien:poydziem ſobie krolewſką drogą/ ták długo dokąd nie wynidziemy z gránic twoich:
Deute: 29.

werset: 23Niechćiał im on tego dozwolić/ by miał lud Iſráelſki iść/ przez gránice iego: y owſſem zebrawſſy woyſko/ wyſſedł przećiwko nim ná puſzcżą/ y przyćiągnął do Iaſá/ y walcżył ná przećiwko Iſráelowi.

werset: 23
Amos. 2. Pſal: 134. Deute: 1. et 32. Ioſue. 24.

werset: 24Poráźiłgo tedy lud Iſráelſki y pomordował miecem/ y opánował źiemię ieo od Arnon aż do Iebok: Tudzieſz y ſyny Ammon/ ktorzy wielką á śilną ſtras mieli ná gránicách Ammońſkich.

werset: 25Zdobywał thedy lud Iſráelſki wſſyſtkie miáſtá Ammorreyſkie/ y mieſzkáli wnych: iáko w Heſebon y w miáſtecżkach y w wieſkach iego.

werset: 26Miáſtho Hezebon było Seoná Krolá Ammorreyſkiego ktory walcżył przećiwko krolowi Moábſkiemu: y opánował wſſyſtkę źiemię iego/ y to co iedno kniemu náleżáło/ aż do Arnon.

werset: 27Stądże wyſzło przysłowie: podzćie do Eſebon/ Niech záś będzie zbudowáne y záłożone miáſtho Seonowe.

werset: 28Ogień wyſſedł z
kolumna: b
Eſebon/ płomień z miáſtecżká Seon/ y ſpalił Arnon Moábithſkie/ y te kthorzy mieſzkáli ná wyſſokich gorách Arnon.

werset: 29Biádá tobie Moáb/ záginąłeś ludu Chamos. Syny iego obroćił w vćiekánie/ á corki w ięcżtwo krolowi Ammorrheyſkiemu Seonowi.

werset: 30Iárzmo ich záginęło od Eſebon aż do Dibon: z prácowawſſy ſie przyſzli do Noffe/ y aż do Mádábá.
Gene: 15.

werset: 31I mieſzkał lud Iſráelſki w źiemi/ Amorrheyſkiey.
Deute: 3. et 29.

werset: 32Tedy posłał Moizeſz ſpiegi/ áby wyſpiegowáli Iazer: á oni miáſthecżek dobyli/ y te kkorzy tám mieſzkáli opánowáli.

werset: 33A obroćiwſſy ſie ſzłi drogą Bázán: I potkał ſie ſnimi Og Krol Bazán/ ze wſſyſtkim ludem ſwoim/ máiąc wolą ſie podkáć ſnimi w Edrái.

werset: 34I rzekł Pan do Moizeſſá: Nieboyſie go/ bom go dał w ręce twoie/ y wſſyſtek lud/ tudzieſz y źiemię iego: A vdziáłaż mu ták iákoś vdziáłał Seonowi Krolowi Amoreyſkiemu/ ktory mieſzka w Eſebon.

werset: 35Poráźili tedy y thego Krolá/ y pobili ſyny y wſſyſtek lud iego do ſzcżędu/ á ſámi opánowáli źiemię iego.

rozdział: 22
Cap. 22.Krol Moábſki Bálák/ po dwá kroć Báláámá przyzywa/ áby złorżecżył ludu Iſráelſkiemu/ ále mu tego Pan Bog bronił/ á ná koniec Angioł go zgromił á Oſlicá przemowiłá. grafika
werset: 1Rvſſywſſy ſie y ćiągnąwſſy ſtąd ſynowie Iſráelſcy/ położyli ſie ná polach Moábſkich wrowni gdzie zá Iordanem leżáło miáſto Ierycho.
Ioſue. 24.

werset: 2Widząc tedy Bálak ſyn Seforow tho wſſyſtko co Iſráel był vcżynił Krolowi Amoreyſkiemu/

werset: 3á że ſie go iuż liękáli Moábitowie/ á że im zdołáć nie mogli/

werset: 4rzekł do ſtárſſych z ludu Mádyáńſkiego: Lud ten Iſráelſki nieinácżey wygłádzi te wſſyſtkie ktorzy mieſzkáią w náſſych kráinách: iedno iáko Wol zwykł trawę przy korzonkách vrywáć á ziádáć. A ten był ná on czás Krolem Moábſkim.

Poſlał


strona: Mv

Czwarte kxięgi Moizeſſowe

kolumna: b
rozdział: 26
werset: 35A ſynowie Effráimowi według rodzin
ſwoich


strona: M2

Numeri rzeczone.
ſwoich/ ći byli: Suthala/ od ktorego familia Sutháláitow: Becher/ od ktorego fámiliá Becherytow: Techen/ od ktorego fámilia Techenitow.

werset: 36Ale Suthálá miał ſyná Herán/ od kthorego fámilia Heránitow.

werset: 37Then ieſt rod ſynow Effráimowych: kthorych wobec bylo trzydzieśći y dwá tyſiące/ y pięćſeth. Ci ſą ſynowie Iozeffowi po ich fámiliách.

werset: 38Synowie Beniámin/ w pokoleniách ſwoich: Belá/ od ktorego fámilia Beláitow: Azbel od ktorego fámilia Azbelitow: Achirám/ od kthorego fámilia Achirámitow:

werset: 39Sufám/ od ktorego fámilia Sufámitow: Hufám/ od kthorego dom Hufámitow.

werset: 40Synowie Belowi/ Hered y Noemán. Od Heredá fámilia Heredytow: od Noemáná/ fámilia Noemitow.

werset: 41A ći ſą ſynowie Beniáminowi według fámiliy ſwoich/ ktorych wſſyſtkich licżąc w obec/ ieſth cżterdzieśći y pięć tyſięcy/ y ſeść ſet.

werset: 42Synowie Danowi według pokolenia ſwoich: Suhám od ktorego fámilia Suhámitow. Then ieſt rod Danow według fámiliey ich.

werset: 43Wſſyſtcy byli Suchámitowie: á było ich w obec ſſeśćdzieſiąt y cżterzy tyſiące/ y cżterzy ſtá.

werset: 44Synowie Aſerowi licżąc po rodzinách ich: Iemná/ od ktorego fámilia Iemnáitow: Ieſsui/ od kthorego fámilia Ieſsuitow: Brye/ od ktorego fámilia Bryeitow.

werset: 45Synowie Brye: Haber/ od kthorego dom Háberytow: y Melchiel/ od ktorego fámilia Melchielitow.

werset: 46A imię corki Aſerowey było Sará.

werset: 47Tá rodzina ſynow Aſerowych/ ktorych w obec licżąc było pięćdzieſiąth y trzy tyſiące y cżterzy ſtá.

werset: 48Synowie Neptálimowi według pokolenia ich: Ieſsyhel/ od kthorego fámilia Ieſsyhelitow: Guni/ od kthorego dom Gunitow:

werset: 49Ieſer/ od ktorego fámilia Ieſeritow: Sellem/ od ktorego fámilia Sellemitow.

werset: 50Te ſą pokolenia ſynow Neptálimowych po ich fámiliách/ ktorych w obec licżąc było cżterdzieśći y pięć tyſięcy y cżterzy ſtá.
Eccle: 16.

werset: 51Tá ieſt ſummá á ten pocżet ſynow Iſráełſkich ktorych licżono/ ſześćſet y ieden tyſięcy ſiedḿſet y trzydzieśći.
Nume: 32. Ioſue. 11.

werset: 52I mowił Pan do Moizeſzá/ rzekąc:

werset: 53Tym rozdzieloná będzie źiemiá/ według licżby imion/ áby ią władnęly.

werset: 54Kthorych będzie więcey/ tym więtſſy: kthorych mniey/ tym mnieyſſy dział źiemie daż: Káżdemu ſnich iáko teraz policżeni ſą/ daż w dzierżáwę dział źiemie:

werset: 55thelko áby los źiemie dzielił między pokolenia y fámilie.

werset: 56Cokolwiek loſem przypádnie/ tho niechay wezmą bądz ich wiele bądz teſz máło.

werset: 57Pocżet teſz Lewitow then ieſt/ według ich fámiliey. Gerſon/ od kthorego fámilia
kolumna: b
Gerſonitow: Kaath/ od ktorego dom Kááthithow: Merary/ od kthorego fámilia Meráritow.

werset: 58Te ſą fámilie Lewitow/ Fámilia Lobni/ Fámilia Hebron/ Fámilia Mooli/ Fámilia Muſy/ Fámilia Core.
Exodi. 6.
A Kááth miał Amrámá:

werset: 59ten miał żonę Iohabeth corkę Lewi/ ktora ſie mu vrodziłá w Egyptćie.Tá vrodziłá Amrámowi mężowi ſwemu ſyny Aaroná/ Moizeſſá/ y ſioſtrę ich Máryą.

werset: 60Z Aaroná wyſzli: Nadáb/ Abiu/ Eleázár/ y Itámár:

werset: 61z tych Nádáb y Abiu/ pomárli gdy offiárowáli ogień cudzy przed Pánem.
Leuiti. 10. Nume: 3. 1.Par: 24.

werset: 62A wſſyſtkich ktorych náłicżono/ od iedneo kxiężycá y wyſſey mężcyzny było dwádzieśćiá y trzy tyſiące: kthorzy nie ſą policżeni miedzy ſyny Iſraelſkimi/ áni im rozdano dzierżaw z inymi.

werset: 63Ten ieſt pocżet ſynow Iſráelſkich/ ktorych popiſał y Moizeſz y Eleázár kápłan/ ná rownych polách Moábſkich/ nád Iordanem przećiwko Ierycho:

werset: 64między ktoremi żaden niebył z onych/ kthorzy przed tym zlicżeni ſą/ od Moizeſſá y Aaroná ná puſzcży Sinai.
Nume: 1.

werset: 65Abowiem tho był Pan przed tym przepowiedzial: iż wſſyſtcy mieli pomrżeć ná puſzcży.
Nume: 14.
A żaden ſnich niezoſtał/ thylko Káleb ſyn Ieffonow/ á Iozue ſyn Nun.

rozdział: 27
Cap. 27.Práwo o dziedzicżeniu á przypadkách/ Pan Moizeſſowi y ſmierć opowiedzał/ y námiáſtſká náznácżył.
werset: 1
P
Rzyſtąpiły potym corki Sálfáádowe/ ſyná Efferowego/ ſyná Gáláádowego/ kthory był ſyn Máchirá ſyná Mánáſsewego/ ktory był ſynem Iozeffowym: ktore themi imiony zwano/ Máálá/ Noá/ Eglá/ Melchá/ y Terſá:
Nume: 26. et 36. Ioſue. 17.

werset: 2y ſtánęły przed Moizeſſem y Eleázárem kápłanem/ y thudzieſz przed wſſyſthkimi przełożonemi ludu/ v drzwi Przybytku przymierza/ y rzekli:

werset: 3Oćiec náſz vmárł ná puſzcżey/ á niebył w oney trwodze/ ktorą był záburzył Chore przećiwko Pánu/ ále wſwym grzechu vmárł ieſth:
Nume: 10.
Ten niemiał ſynow/ á przeto cżemu ſie głádzi imię iego z fámiliey iego/ że ſyná niema? Dayćie nam theż dzierżáwę miedzy rodziną oycá náſſego:

werset: 4Podał thę rzecż Moizeſz ná rozſądek Páńſki.

werset: 5Thedy rzekł Pan do niego:

werset: 6Słuſſney rzecży te Sálffadowe dziewki żądaią day im teſz dzierżáwę miedzy przyrodnymi oycá ich/ á niechać dziedzicżą po oycu ſwoim.



strona: M4v

Cżwarte kxięgi Moizeſſowe
rozdział: 32
werset: 1
A
Synowie Ruben y Gad/ bárzo wiele bydłá mieli/ y wſzelákiego dobythku práwie bez licżby. A przeto obacżywſſy źiemię Iázer y Gáláád mieć páſtwy dobre/ przyſzli do Moizeſzá y Eleázárá kápłáná/ y do inych Kxiążąt ludu Iſráelſkiego/ y ięli mowić:

werset: 3Athároth/ Dybon/ Iázer/ Nemrá/ Eſebon/ Eleále/ Sábán/ Nebo/ y Beon/

werset: 4Powiát ktory zboiował Pan przed oblicżnośćią ſynow Iſráelſkich/ma źiemię bárzo buyną/ co ſie dotycże paſtw dobythkowych: A my służebnicy twoi mamy bydłá bárzo wiele:

werset: 5Przetho proſimy ieſliżeś łáſkaw ná nas/ ábyś nam służebnikom twoim dał ią w dzierżáwę/ a niechay iuż niechodzimy przez Iordan.

werset: 6Odpowiedział im Moizeſz: A więc bráćia wáſſy poydą ná bitwę/ á wy tu będziećie ſiedzieć?

werset: 7Cżemuż pſuiećie myſl ſynom Iſráelſkim/ żeby nieſmieli iść ná mieſce/ kthore im ma dáć Pan?
Nume: 13.

werset: 8Zaſz nie ták cżynili y oycowie wáſſy/ gdym ie poſlał z Kádezbárne áby wyſpiegowáli źiemię:

werset: 9A gdy przyſzli aże do Padołu Groná/ z ſchodziwſſy y oglądawſſy wſſyſtką źięmię/ zepſowáli ſerce ſynom Iſráelſkim/ áby nieſzli do żiemie ktorą im Pan dał.
Nume: 14.

werset: 10A przetho rozgniewawſſy ſie Pan ná nie/ przyſiągł ták mowiąc:

werset: 11Ci ludzie ktorzy wyſzli z Egyptu od dwudzieſtu lath y wyſzey/ nieoglądáią tey źiemie/ kthorąm pod przyſięgą obiecał był Abráhámowi/ Izáákowi/ y Iakobowi: przeto że nie chćieli zá mną iść/

werset: 12chybá Káleb ſyn Ieffaná Genozeycżyká/ á Iozue ſyná Nun: Ci (thylko) wypełnili wolą moię.

werset: 13A rozgniewawſſy ſie Pan ná lud Iſráelſki/ wodził go po puſzcży cżterdzieśći lath/ aż wyginął wſſyſtek on narod/ kthory cżynił złe rzecży przed oblicżnośćią iego.

werset: 14Othoż (powiáda) wyśćie náſtáli miáſto oycow wáſſych/ pomnożenie á wychowáńcy ludzi grzeſſnych/ ábyśćie rozmnożyli gniew Páńſki ná lud Iſráelſki:

werset: 15Ieſliże Páná niebędziećie chćieli náſládowáć/ on ći zoſtáwi ten lud ná puſzcży/ ále wy przycżyną będziećie ſmierći wſſyſtkich.

werset: 16Thedy oni bliżey przyſtepiwſſy/ rzekli: (Tylko) owcżárnie náſſym owcám/ á obory bydłu/ á dziatkam też náſſym miáſtá obronne pobuduiemy:

werset: 17Ale my ſámi zbroyni y gotowi poydziemy przed ſyny Iſráelſkimi ná woynę/ (ták długo) aż ich przyprowádziemy ná ich mieſcá. Dziatki náſſe y cokolwiek mamy/ pozoſtháną w mieśćiech murowánych/ á to dla wtarcżek tych ktorzy w źiemi mieſzkáią.

werset: 18Nie pierwey ſie do domow náſſych wroćimy/ aż odzierżą ſynowie Iſráelſcy dziedzictwo ſwoie:

werset: 19Ani
kolumna: b
chcemy theż więcey cżego doſtáwáć ſobie z onę ſtronę Iordanu/ bo iuż przeſtáiemy ná dzierżáwie náſſey/ ktorą mamy ná wſchod słońcá.
Ioſue. 1. et 4.

werset: 20Tedy im Moizeſz odpowiedział: Ieſliż chcećie vcżynić ćo obiecuiećie/ idzćieſz wypráwni á gotowi przed Pánem ná walkę:

werset: 21á káżdy zwas mąż woienny/ niecha ſie przepráwi przez Iordan zbroyno/ aż Pan poráźi á wywroći nieprzyiaćiele ſwoie/

werset: 22á będzie mu poddaná wſſyſtká źiemiá: toż dopiro będziećie práwi v Bogá y v ludu Iſráelſkiego/ y odzierżyćie kráiny ktore chcećie mieć przed Pánem.

werset: 23Ale ieſli tego co powiádaćie ſkutkiem nieucżynićie/ bez pochyby przećiwko Bogu zgrzeſſyćie: A wiedzćie o tym żeć wáſz grzech záchwyći wrychle was.

werset: 24Zbuduyćieſz thedy miáſtá dziatkom wáſſym/ á chlewy y obory owcam y dobytkom wáſſym: á cośćie obiecáli wypełńćie.

werset: 25I rzekli ſynowie Ruben y Gad do Moizeſſá/ Służebnicy twoi ieſtezmy/ vdziáłamy to co roſkázuie Pan náſz.

werset: 26Dziatki náſze y niewiáſty/ bydło y dobytki zoſtáwiemy w miáſtách Gáláád:

werset: 27á my służebnicy twoi/ wſſyſtcy gotowi poydziemy ná woynę/ iáko ty pánie mowiż.

werset: 28Przykazał tedy Moizeſz Eleázárowi kápłanowi/ y Iozue ſynowi Nun/ y Kxiążęthom fámiliey pokolenia Iſráelſkiego/ á rzekł im:
Ioſue. 4.

werset: 29Ieſliże ſynowie Gad/ y ſynowie Ruben/ przepráwią ſie ſwámi przez Iordan/ wſſyſtcy zbroyni á gotowi ku bitwie przed Pánem/ á źiemiá będzie wam poddáná: thedy im dayćie źiemię Gáláád w dzierżáwę.

werset: 30Ale ieſliby niechćieli ſwámi iść zbroynie do źiemie Chánáneyſkiey/ niechay miedzy wámi máią mieſcá ku mieſzkániu.

werset: 31Odpowiedzieli ſynowie Gad y ſynowie Ruben: Iáko mowił Pan służebnikom ſwoim/ thák vcżynimy:

werset: 32Poydziem ſámi zbroyno przed Pánem do źiemie Chánánieyſkey/ á wyznawamy yżezmy dział wźięli ſwoy zá Iordanem.
Deute: 3. Ioſue. 22.

werset: 33Dał tedy Moizeſz ſynom Gad y Ruben/ y połowicy pokolenia Mánáſses/ ſyná Iozeffowego/ Kroleſtwo Sehoná krolá Amorreyſkiego/ y Kroleſtwo Og krolá Bazán/ y źiemię ich z miáſty ich wſſędy w okoł.

werset: 34Tedy ſynowie Gad zbudowáli miáſtá Dybon y Atároth/ Aroer/

werset: 36Roth/ Soffán/ Iázer/ Iechboá/

werset: 36y Betnemrá/ y Betharán/ miáſtá obronne/ y ſtania bydłu ſwemu.

werset: 37A ſynowie lepak Ruben zbudowáli Eſebon/ Eleále/ Káryátháim/

werset: 38Nábo/ y Baálmeon odmieniwſſy im imioná: Sábámá theż: dawſſy imioná á przezwiſká miáſtom/ ktore byli zbudowáli.



strona: N

Deuteronomium rzeczone.
księga: Deut
rozdział: 1
werset: 19A gdyſmy przyſzli do Kádesbárne/

werset: 20rzekłem wam: Przyſzliśćie do gory Amorreyſkiey/ kthorą nam Pan Bog náſz ma dáć.

werset: 21Poyzrzyże ná źiemię kthorąć dáie Pan Bog twoy: wnidz á opánuy ią/ ták iáko mowił Pan Bog náſz/ oycom twoim: żadney rzecży ſie nieboy áni lękay.
Deute: 20. Nume: 13.

werset: 22I przyſtąpiliśćie do mnie wſſyſtcy/ y rzekliśćie: Poſlimy męże/ kthorzyby oglądáli źiemię:y oznaymili nam/ ktorąbyſmy drogą mieli iść/ á do kthorych miaſth.

werset: 23A gdymiſie te słowá wáſſe podobáły/ wyſlałem z was dwánaśćie mężow/ z káżdego pokolenia iednego.

werset: 24Kthorzy idąc/ gdy weſzli ná mieſcá gorzyſte/ y przyſzli do Padołu Gron: y oglądáli onę źiemię/

werset: 25nábrawſſy tám tych vżytkow y owocow/ áby okazáli hoyność iey/ przynieſli do nas/ y ięli mowić:
Nume: 13.
Dobra to ieſt źiemiá/ kthorą nam ma dáć Pan Bog náſz.

werset: 26Niechćieliśćie po tym iść doniey/ ále niedowierzáiąc słowam Páná Bogá náſzego/

werset: 27ſzemráliśćie w namiećiech wáſſych/ mowiąc: Nienawidzi nas Pan/ przethoć nas wywiodł z źiemie Egiptſkiey/ áby nas wydał w ręce Amoreuſzá y wytraćił.
Nume: 13.

werset: 28Gdzie mamy idz?Poſlowie záprawdę z trwożyli ſerce náſſe/ powiádáiąc: Okrutnie wielka wielkość ludzi tám ieſt/ á dáleko więtſzego zroſtu niżli my: Miáſtá wielkie á wyſokie do niebá/ widzielizmy tám ſyny Enáchim (z rodu obrzymow).

werset: 29Powiedziałem wam: Nieboyćie ſie ich áni ſie lękayćie:

werset: 30Pan Bog wáſz kthory ieſt wodzem wáſſym/ ſam ſie będzie zá was pothykał/ iáko vdziáłal w Egyptćie gdy wſſyſtcy ná tho pátrzáli/

werset: 31á ná puſzcżey ſámiśćie tho widzieli.

werset: 32Piáſtował á noſił ćie Pan Bog twoy nieinácżey/ iedno iáko zwykł cżłowiek piáſtowáć málucżkiego ſyná ſwoiego/ po wſſyſtkiey drodze przez ktorąśćie ſzli/ dokądeśćie nieprzyſzli ná to mieſce.
Neemie. 9. Exodi. 13.
A wżdam ániśćie ieſzcże thák vwierzyli Pánu Bogu wáſſemu/

werset: 33ktory przed wámi ſzedł ná drodze/ y wymierzał á okázował mieſcá ná kthorych mieliśćie rozbijáć namioty ſwoie/ vkázuiąc wam drogę w nocy przez ogień/ á wednie przez słup obłocżyſty.
Nume: 14. et 26. Pſal: 94. Ioſue. 14.

werset: 34A gdy vſlyſſał Pan głos ſzemránia wáſzego/ rozgniewawſſy ſie przyſiągł/ thák mowiąc:

werset: 35Zaden znarodu thego nágorſſego/ nieogląda (tám tey) źiemie dobrey/ ktorąm pod przyſięgą obiecał oycom wáſzym/

werset: 36chybá Kálebá ſyná Ieffonowego. Bo then tylko ią ogląda/ y temu dam źiemię po ktorey chodził/ y ſynom ieo / ábowiem náſládował Páná.

werset: 37A niedziw temuże
kolumna: b
ſie ná lud rozgniewał/ gdyż y na mie ſie rozgniewawſſy dla was Pan Bog/ rzekł:
Nume: 20. 27 et 34. Deute: 3. et 4.
I thy niewnidzieſz do niey:

werset: 38ále Iozue ſyn Nun służebnik twoy/ on wnidzie miáſto ćiebie: Tego vpominay á pośilay/ on ſam podzieli źiemię loſem/ ſynom Iſráelſkim.
Nume: 14.

werset: 39Dziatki wáſſe/ o ktorycheśćie powiádáli/ że ie zábiorą wniewolą/ y ſynowie kthorzy dziś niemáią rozeznánia miedzy złym y dobrym/ ći wnidą: á tym dam thám thę źiemię/ á będą wniey pánowáć.

werset: 40A wy wroććie ſie/ á idzćie záś ná puſzcżą/ drogą Morzá cżerwonego.
Nume: 14.

werset: 41I odpowiedzieliśćie mi ná tho: Zgrzeſſyliſmy (przećiwko) Pánu/ Poydziemy iuż á będziemy wálcżyć/ iáko (nam) przykazał Pan Bog náſz. A gdyśćie zbroyno ſzli ná gorę/

werset: 42rzekł do mnie Pan: Mow im/ Niechodzćie áni ſie potikayćie/ Abowiē nie ieſt ſwámi/ byśćie lepak niepádli przed nieprzyiaćielmi wáſſymi.

werset: 43Mowiłem wam á nie vsłucháliśćie mię/ ále przećiuiáiąc ſie roſkazániu Páńſkiemu/ á bucąc ſie pychą/ weſliśćie ná gorę.

werset: 44A thák wyſſedſſy Amorrheus/ ktory mieſzkał ná támtych gorách/ podkawſſy ſie ſwámi/ (poráżył was) y gonił iáko zwykli pſcżoły gonić: y popádáliśćie od (gory) Seir/ aż do Hormá.

werset: 45A gdy wroćiwſſy ſie płákáliśćie przed Pánem/ nie wysłuchał was/ áni chćiał proźby wáſſey prziymowáć.
Nume: 20.

werset: 46A tákeśćie mieſzkáli w Kádesbárnie przez długi cżáſz.

rozdział: 2
Cap. 2.Powtarza dobrodzieyſtwá Páńſkie/ kthore vcżynił ludu Iſráelſkiemu/ walki przećiw Ammon y Moáb zákazuie/ y zwálcżenie krolá Seoná y ziemie iego.
werset: 1
A
Ruſſywſſy ſie ſtąd/ przyſzlichmy ná puſtynię/ ktora idzie aż do Morzá czerwonego/ iáko mi był Pan roſkazał: y krążyliſmy koło gory Seir przez długi cżás.
Nume: 21. Nume: 20.

werset: 2Pothym rzekł Pan do mnie.

werset: 3Doſyczieśćie ſie iuż náchodzili około they gory: idzćieſz ku pułnocy/

werset: 4á przykaż ludu themu mowiąc: Przeydziećie przez gránice bráći wáſſey ſynow Ezau/ kthorzy mieſzkáią ná gorze Seir/ á będą ſie was bać.

werset: 5Pátrzćieſz teo pilnie/ ábyśćie niepowſtawáli przećiwko im. Boć wam niedam z źiemie ich/ coby ſtopá iedney nogi zákryć mogłá: ábowiem dałem thę gorę Seir/ Ezau w dzierżáwę:
Gene: 36. Malach. 1.

werset: 6Pokármy ſobie od nich będziećie kupowáć zá pieniądze/ toż będziećie ieść: wodę takieſz kupiwſſy będziećie cżerpáć y pić.

werset: 7Pan Bog twoy dał ći błogoſláwieńſtwo/ przy wſſelkiey ſpráwie rąk thwoich:



strona: N3v

Piąte kxięgi Moizeſſowe
rozdział: 5
werset: 22The ſą słowá ktore mowił Pan do wſſytkiego zboru wáſſego/ ná gorze/ z pośrzodku ogniá/ obłoku/ y mgły/ głoſsem wielkim nic więcey nieprzydáiąc/ y nápiſał ie ná dwu tablicách kámiennych/ kthore mi dał.
Exodi. 31.

werset: 23Pothym wy gdyśćie vsłyſſeli głos z pośrzodku ćiemnośći/ á gorę vzrzeliśćie że gorzáłá/ przyſtąpiliśćie do mnie/ y wſſyſtcży kxiążętá y ſtárſſy z pokolenia/ y rzekliśćiemi:
Ioan: 1.

werset: 24Otho nam okazał Pan Bog náſz Máieſtath y wielkość ſwoię: Abowiem słyſſeliſmy głos iego z pośrzodku ogniá/ y doználiſmy tego iuż dziś/ że gdy mowi Bog z cżłowiekiem/ przedſię cżłowiek żyw zoſtánie.

werset: 25Przecż że tedy zemrzemy/ y ma nas ták wielki ogień ſpalić: Bo ieſli kiedy więcey vsłyſſymy głos Páná Bogá náſſego/ bez pochyby pomrzemy.

werset: 26I coż ieſt wſſełki cżłowiek/ żeby miał słucháć głoſſu Páná Bogá żywego/ kthory z pośrzodku ogniá mowi/ (iákozmy my słyſſeli) áby mogł być żyw?
Exodi. 19. Deute: 26. Ioſue. 1.

werset: 27Rácżey tedy thy ſam wſtąp (do Páná)/ á słuchay wſſytkich tych rzecży/ ktore będzie mowił Pan Bog náſz: potym záś nam będzieſz powiedał/ á my słyſſąc tho/ vcżynim y wypełnimy wſſyſtko.

werset: 28Gdy tho Pan vsłyſſał/ rzekł do mnie: Słyſſałem tho co mowił ten lud/ cżyniąc rzecż do ćiebie: wſſyſthko dobrze mowili.

werset: 29Ktho im da tákową myſl záwżdy/ áby ſie mnie bali/ y ſtrzegli wſſego przykazánia moiego ná káżdy cżáſz/ żeby y im ſámym było dobrze y ſynom ich náwieki?

werset: 30Idz że tedy á rzecż im: Wroććie ſie záś do Namiotow wáſſych.

werset: 31Ale ty zoſtań tu ſemną/ á powim ći wſſyſtkie przykazánia moie/ y Cerimonie/ y práwá ſądowe:
Deute: 4. et 6.
á ty ie vcżyć będzież/ áby ie pełnili w źiemi/ kthorą im dam áby nią władnęli.
Deute: 17.

werset: 32A przetho ſtrzeſzćie y cżyńćie tho wſſyſtko co wam przykazał Pan Bog: Nie vſtąpićie áni ná práwą áni ná lewą/

werset: 33ále tą drogą będziećie chodzić/ ktorą wam przykazał Pan Bog wáſz/ ábyśćie byli żywi á mieli ſie dobrze/á żebyſie przedłużyły dni żywotá wáſſego/ w źiemi dzierżáwy wáſſey.

rozdział: 6
Cap. 6.Aby miłowáli Páná Bogá á bali ſie go/ vpomina. Takeſz áby go niekuſili/ ále zakonu áby vcżyli ſyny ſwoie.grafika
kolumna: b
werset: 1
T
E ſą przykazánia y te Obrzędy ſwięte/ y práwá Sądowe/ kthore przykazał Pan Bog wáſz/ ábych was ich vcżył á żebyśćie ſkutkiem pełnili w źiemi they/ do kthorey prziydziećie y kthorą opánuiećie:
Deute: 4. et 5. Deute: 10.

werset: 2Abyś ſie bał Páná Bogá twoiego/ á ſtrzegł wſſelákiego porucżeńſtwá y przykazánia iego/ ktore ia opowiedam thobie y ſynom twoim y wnukum twym/ przez wſſyſthek cżáſz żyćia twego/ áby ſie przedłużyły dni twoie.

werset: 3Słuchay ludu Iſráelſki á ſtrzeż tego/ żebyś tho wſſyſtko cżynił coć przykazał Pan Bog: áby było dobrze thobie/ á żebyś rozmnoźon był tym więcey/ iáko obiecał Pan Bog oycow twoich dáćći źiemię opływáiącą mlekiem y miodem.
Deute: 4. et 10. Mathe: 22. Marci. 12. Luce. 10. Deute: 11. Nume: 15.

werset: 4Słuchayże ludu Iſráelſki/ Pan Bog náſz/ Bog ieden ieſth.

werset: 5Będzieſz miłował Páná Bogá twego/ z zupełnego ſercá thwoiego/ y że wſſyſtkiey duſſe twoiey/ y że wſſyſtkich śił thwoich.

werset: 6A te słowá ktore ia teras przykázuię tobie/ będą trwáć w ſercu twoim:

werset: 7á będzieſz ie oznaymiał y powiádał ſynom twoim/ y będzieſz rozmyſlał (ſam w ſobie) ſiedząc w domu twoim/ gidąc w drogę/ ſpiąc/ y wſtáiąc.

werset: 8I przywiążeſz ie ſobie ná rece twoiey/ iákoby znák á pámiętne/ y będąc vſtáwicżnie przed ocżymá twemi chodzić/

werset: 9y nápiſſeſz ie ná drzwiach y ná podwoiách domu twego.
Ioſue. 24.

werset: 10A gdy ćie iuż w wiedzie Pan Bog twoy do źiemie/ kthorą pod przyſięgą obiecał oycom twoim/ Abráhámowi/ Izáákowi/ y Iakobowi:á żeć iuż da miáſtá wielkie y co wybornieyſſe kthorycheś thy niebudował/

werset: 11domy pełne wſſelákich máięthności y bogactw/ ktorycheś thy niezbierał/ ſthudnie ktorycheś thy nie kopał/ Winne y Oliwne ogrody/ kthorycheś thy nie ſzcżepił/

werset: 12á iadłbyś (iuż te rzecży) y náſyćił ſie imi:

werset: 13wáruy tego pilnie/ byś nie zápámiętał Páná Bogá twoiego/ ktory ćie wywiodł/ á wyſwobodził z źiemie Egyptſkiey/ zdomu niewolſtwá.
Deute: 4. Deute: 10. Mathe: 4. Luce. 4. Exodi. 32. Nume. 15.
Páná Bogá twego będzieſz ſie bal/ á iemu ſámemu będzieſz służył/ przez imię iego będzieſz przyſięgał.

werset: 14Nie vdaż ſie zá Bogi obcymi/ wſſyſtkich inych narodow/ ktore około nas mieſzkáią:

werset: 15Abowiem Bog zawiſny w miłośći ieſth/ Pan Bog twoy między tobą:by lepak kiedy nie poruſſyłá ſie ku gniewu pierzchliwość Páná Bogá twoiego przećiwko thobie/ y wygłádziłby ćie z źiemie.

werset: 16Nie będzieſz kuſił Páná Bogá twego/ ták iákoś go kuſił/ ná mieſcu Pokuſy.
Mathe: 4. Luce. 4. Exodi. 17. Nume: 20.



strona: N6

Deuteronomium rzeczone.
rozdział: 11
werset: 19Vcżćie ſyny wáſſe/ áby ie rozważáłi. Gdy ſiędzież w domu twoim/ ábo poydzieſz w drogę/ gdy ſie vkłádzieſz ábo wſtánieſz:

werset: 20Nápiſſeſz ie ná podwoiách y ná drzwiách domu twego/

werset: 21áby rozmnożyły ſie dni żywothá twego y ſynow twoich/ w źiemi ktorą obiecał y przyſiągł dáć Pan oycom twoim/ dokąd niebo będzie trwáć nád źiemią.

werset: 22Bo záprawdę ieſli będziećie przyſtrzegáć przykazánia/ ktore ia wam dziś przypominam/ á będziećieli ie cżynić/yżbyśćie Páná Bogá wáſſego miłowali/ y chodzili we wſſyſtkich drogách iego/ trzymáiąc á dzierżąc ſie go/

werset: 23(wierzćie themu) żeć roſproſſy Pan te wſſyſtkie narody/ przed oblicżnośćią wáſſą y oppánuiećie ie/ choć y więtſſe y mocnieyſſe ſą niżli wy.

werset: 24Wſſelkie mieſce po ktorym iedno ſtąpi nogá wáſſá/ będzie wáſſe.
Ioſue. 1.
Od puſzcżey y od Libanu/ y rzeki wielki Euffráten/ áż do morzá ná zachod słońcá/ będą gránice wáſſe.

werset: 25Zaden ſie wam niezáſtáwi: Strách wáſz y boiaźń/ przepupuśći Pan Bog wáſz/ ná káżdą źiemię po kthorey chodzić będziećie/ thák iáko wam mowił.
Deute: 30. Deute: 28.

werset: 26Oto dziś kłádę wam przed ocżymá wáſzymi/ Błogoſláwieńſtwo y Przeklętſtwo:

werset: 27Błogoſláwienſtwo/ ieſlyże będziećie poſluſzni mandatow á przykazánia Páná Bogá wáſſego/ ktore ia wam dziś przykázuię:

werset: 28Przeklętſtwo/ ieſliż niebędziećie powolni roſkazániu Páná Bogá wáſſego/ ieſlibyśćie odſtąpili drogi iego/ ktorą ia wam dziś vkázuię/ á ieſli ſie puśćićie y chodzić będziećie zá Bogi cudzemi/ kthorych nieznaćie.
Deute: 27.

werset: 29A gdy ćie iuż w prowádzi Pan Bog twoy do źiemie/ do ktorey idzieſz ná mieſzkánie/ vcżyniż błogoſláwienſtwo ná gorze Gáryzym/ á Przeklętſtwo ná gorze Hebal/

werset: 30ktore ſą zá Iordanem/ zá drogą ktora ſie chyli ná zachod słońcá/ w źiemi Chánáneuſſá/ kthory mieſzka w rownym polu przećiwko Gálgálá/ ktore ieſt wedle padołu ktory ſie rośćiągnął y wiedzie dáleko.

werset: 31A wy poydziećie przez Iordan/ ábyśćie odzierżeli źiemię kthorą wam da Pan Bog wáſz/ ábyśćie ią mieli y władnęli nią.

werset: 32Pátrćieſz tego ábyśćie wypełnili Cerymonie/ y ſądy/ ktore ia położę dziś przed oblicżnośćią wáſſą.

rozdział: 12
Cap: 12.Każe wykorzenić Báłwochwálſtwo/ dzieſięćiny y Pirwociny dáwáć/ offiáry ná pewnym mieſcu offiárowáć/ á pożywánia krwie zákázuie. grafika
kolumna: b
werset: 1
T
He ſą przykazánia y práwá Sądowe/ wedle ktorych ſie maćie ſpráwowáć w źiemi/ ktorą Pan Bog oycow twoich da thobie/ byś nią władał przez ten wſſyſtek cżás/ poki będzież po źiemi chodził.

werset: 2(Naprzod) Zburzćie wſſyſtkie mieſcá/ ná ktorych pogáni ći ktore maſz opánowáć/ chwalili bogi ſwoie/ ná wyſokich gorách/ ná págorkách/ y pod kożdym drzewem gáłęźiſthym.
Deute: 7.

werset: 3Ołtarze ich rozmiecćie/ słupy połamćie/ láſy á gáie ich wypalćie/ Báłwany zdruzgocćie: á imioná ich wygładzćie z onych mieſc.
3.Reg: 9. 2.Para: 7.

werset: 4Nie vdziáłaćie ták Pánu Bogu wáſſemu/

werset: 5y owſſem ná mieſce ktore wyzwoli ſobie á obierze Pan Bog wáſz ze wſſyſtkich pokolenia wáſſych/ żeby ná nim położył imię ſwoie/ y mieſzkał ná nim/ prziydziećie:

werset: 6y tám że offiárowáć będziećie/ zupełne offiáry y też witecżne/ dzieſięćiny y pierwoćiny rąk wáſzych/ ſluby y dáry/ pierworodne z Wołow y z Owiec.
Deute: 14. 15 et 16. 1.Reg: 1. et 16.

werset: 7I będziećie tám ieść przed oblicżnośćią Páná Bogá wáſſego: y będziećie ſie weſelić we wſſyſtkich rzecżáchdo ktorych śćiągniećie ręce/ wy ſámi y dom waſz/ w kthorych (rzecżach) błogoſláwiłby wam Pan Bog wáſz.
Deute: 29.

werset: 8Nie będziećie tám cżynić tego co my tu dziś cżynimy/ káżdy co ſie mu zda dobrego.

werset: 9Bo ieſzcże do tychmiaſt nie przyſzliśćie ku odpocżynieniu/ y do dzierżáwy ktorą wam ma dáć Pan Bog wáſz.

werset: 10Przeydziećie Iordan/ y będziećie mieſzkáć w źiemi kthorą wam da Pan Bog wáſz/ ábyśćie odpocżynęli od wſſyſtkich nieprzyiaćioł ze wſſech ſtron: á żebyśćie mieſzkáli bez wſſelákiey boiáźni/

werset: 11ná mieſcu/ ktore obrał Pan Bog wáſz/ áby było imię iego w nim. Thám będziećie znoſić wſſyſtkie rzecży kthore wam przykázuię/ zupełne offiáry wáſſe/ y inne offiáry/ dzieſięćiny y pierwſſe vrody rąk wáſſych:y cokolwiek będziećie mieć oſobliwego w dárzech/ ktoreśćie ſlubili dáć Pánu Bogu.

werset: 12Thám będziećie godowáć przed Pánem Bogiem wáſſym/ wy y ſynowie y corki wáſſe/ slużebnicy y dziewki wáſſe/ y Lewitowie kthorzy w wáſſych mieśćiech mieſzkáią:
Deute: 10.
Abowiem niemáią inego imieniá y dzierżáwey miedzy wámi.

werset: 13Thego ſie ſtrzeſz ábyś nie ná káżdym mieſcu kthoreć ſie zda/ offiárował zupełnych offiar twoich:

werset: 14ále tylko ná tym ktore ſobie obrał Pan Bog/ tylko w iednym pokoleniu twoim/ będzieſz offiarował offiáry/ á vcżyniż coć kolwiek przykázuię tobie.
Gene: 9.



strona: O2v

Piąte kxięgi Moizeſſowe
rozdział: 17
werset: 15Nie będzieſz mogł z inego Narodu cżłowieká vcżynić ſobie krolem/ ktoryby niebył brát twoy.
3.Reg: 4. 1.Para: 9.

werset: 16A gdy iuż będzie poſtáwiony/ nie będzie miał wiele koni/ áni záſie v wiedzie ludu do Egyptu/ zmocżniwſzy ſie mnoſtwem ieznich/ zwłaſzcżá poniewaſz przykazał wam Pan Bog/ ábyśćie żadnym ſpoſobem więcey niewracáli ſie ná żad tą drogą.
Gene: 6. 3.Reg: 11. 3.Reg 10. Ezaie. 2.

werset: 17Nie będzie theż miał Krol wiele żon/ áby nieodłudziły ſercá ieo / áni też nádzwyż wiele złotá y ſrebrá.

werset: 18A gdy iuż vſiędzie ná ſtolicy kroleſthwá ſwoieo wypiſſe ſobie w kxięgi/ to wtore opiſánie Práwá Bożeo / wźiąwſſy Exemplarz od kápłanow z pokolenia Lewi/

werset: 19y będzie to miał przy ſobie y cżytał/ ná káżdy dzień żywotá ſwoieo / ábyſie náucżył bać Páná Bogá ſwoieo /
Ioſue. 1.
y ſtrzec przykazánia y Obrzędow iego/ ktore opiſáne á przykazáne ſą w práwie.
Leuiti: 25.

werset: 20Niechſie nievnośi ſerce iego pychą nád bráty ſwoie/ áni ſie vchyla ná práwo áni ná lewo áby zá długi cżás krolował ſam y potim ſynowie ieo nád ludem Iſráelſkim.

rozdział: 18
Cap. 18.Kápłanom y Lewithom miáſto dziedzictwá dane ſą Offiáry/ y Proroká prawdziwym y Fáłecżnym.
Nume: 18. Deute: 10. 12 et 14. Ezec: 44.
werset: 1
K
Apłani y Lewithowie y wſſyſtcy ktorzy ſtego Pokolenia ſą/ niebędą mieli cżąſtki y dziedzictwá z inym ludem Iſráelſkim/ ábowiem offiáry Chlebowe y Napoyne będą ieść/

werset: 2á nic inego nie wezmą z działu bráćiey ſwoich: Bo Pan Bog ſam ieſth dziedzictwem ich/ iáko do nich mowił:

werset: 3Tho ieſt práwo kápłáńſkie (kthore ma być chowáne) od ludu y od tych kthorzy offiáruią offiáry: Będąli offiárowáć Wołu ábo owcę/ dádzą kápłanowi plecy y żołądek:

werset: 4pierwoćiny Zboża/ Winá/ y Oleiu/ y cżęść wełny gdy owce ſtrzygą.
Nume: 3. et 28.

werset: 5Abowiem iego obrał ſobie Pan Bog twoy/ ze wſſyſtkich pokolenia twoich/ áby ſtał/ y ſłużył imieniu Páná Bogá twego/ ſam y ſynowie iego ná wieki.

werset: 6Ieſliby chćiał Lewitá wyniść z ktorego miáſtá twego/ ze wſſyſtkiego ludu Iſráelſkiego w ktorym mieſzka/ á prágnąłby tego áby przyſzedł ná mieſce ktore ſobie Pan vlubił/

werset: 7będzie poſlugował w imię Páná Bogá ſwego/ iáko wſſyſtcy bráćia iego Lewitowie/ kthorzy ná ten cżás ſthoią przed Pánem.

werset: 8Cżęść pokármow też weźmie iáko y drudzy/ kromia tego co mu ſie w mieśćie iego/ po oycu ſwym doſtánie.

werset: 9Gdy iuż wnidzieſz do źiemie ktorą Pan
kolumna: b
Bog twoy da tobie/ ſtrzeż ſie áby ćie myſl á wola nieuwiodłá náſládowáć brzythkośći onych narodow:
Leuiti: 18. et 20. Deute: 12. et 17. 4.Reg: 21. Ierem: 7. et 19.

werset: 10I niechay ſie miedzy wámi nienáyduie/ ktoryby ocżyśćiał ſyná ſwego ábo corkę ſwoię/ wiodąc ie przez ogień: ábo ktoryby ſie wieſzcżkow dokłádał:ábo ſny pilnie záchowywał y trzepiotánia ptáſſego:

werset: 11niech też niebędzie cżárownik y cżárnoxiężnik/ áni ktory by ſie dokładał wieſcżkow/ ábo inych przepowiedácow/ y ktory by ſie od vmárłych dowiadował prawdy.

werset: 12Abowiem záprawdę tym wſſyſtkim ſie Pan brzydzi/ y dla tákowych okrutnych złośći/ wygłádzi ie ná przyśćie twoie:

werset: 13doſkonáłym będzieſz/ y krom zmázy z Pánem Bogiem twoim.

werset: 14Lud ten ktorych źiemię otrzymaż/ słucha cżárnokxiężnikow y wieſzcżkow: Ale ćiebie inácżey Pan Bog twoy náucżył.
Auctu: 7. Mathe: 17.

werset: 15Proroká z twego Narodu y z bráći twoiey iáko mnie/ zbudzi thobie Pan Bog twoy:tego będzieſz słuchał

werset: 16iákoś żądał od Páná Boga twego ná gorze Horeb/ gdyśćieſie byli od gromády zeſzli/ y rzekli:
Exodi: 20. Deute: 5.
Nie mogę więcey słucháć głoſu Páná Bogá moiego/ áni mogę więcey pátrzyć ná ten ták wielki ogień/ ábych nie vmárł.

werset: 17I rzekł Pan do mnie: Dobrzeć wſſyſthko mowili/

werset: 18Proroká im zbudzę z pośrzodku bráći ich tobie podobneo / y włozę słowá moie w vſtá ieo / y będzie do nich mawiał to wſſytko co mu roſkażę:
Math: 17. Ioann: 12. Hebre: 2.

werset: 19A kto niebędzie chćiał słucháć słow iego ktore będzie mowił/ w imię moie/ ia będę mśćićielem.
Nume: 16. Deute: 13. Ierem: 28. Ezech 14.

werset: 20Ale Prorok kthoryby chełpliwośćią nákáżony będąc/ chćiałby mowić w imię moie/cżegom mu ia mowić nieporucżył/ ábo też w imię inych Bogow/ będzie zábit.

werset: 21Ieſliżbyś milcżkiem myſzląc odpowiedział ſam w ſobie iákoż ia mam poznáć/ ktorego słowá nie mowił Pan?

werset: 22átoż maż tho známię/ Cobi w imię Páńſkie Prorok ten prorokował/ á nieſtáło ſie ták/ teo Pan niemowił: Ale przez dumę vmyſlu ſwego/ on Prorok tho wymyſlił/ á przetoż niebędzieſz ſie go bać.

rozdział: 19
Cap. 19.Odiąć każe miáſtá dla vćiecżki thym kthorzy by co niechcąc zbroili/ o ſwiádkách prawdziwych y fáłeżnych.
werset: 1
G
Dyż zgłádzi iuż Pan Bog twoy Narody/ kthorych źiemię da tobie/ á gdy ią opánuieſz/ y będzieſz mieſzkał w mieśćiech y domách ich:

werset: 2odłącżyż trzy miáſtá we śrzodku źiemie/ kthorąć Pan Bog twoy da w dzierżáwę/

werset: 3rowniąc á rozmierzáiąc pilnie drogę:
Deute: 4. Nume: 35. Ioſue. 20.

werset: 3wſſyſtkę kráinę ná rowne trzy cżęśći rozdzieliż: áby miał gdzie
vćiec


strona: O3

Deuteronomium rzeczone.
vćiec bliſko/ ktoryby vćiekał dla mężoboyſtw á niezumyſlowego.



strona: O5

rozdział: 24
Deute: 17. et 27.
werset: 17Nie wykręćiż Sądu gośćiá ábo przychodniá áni ſirothy/ áni weźmież od Wdowy ná záſtáwę odzienia iey.

werset: 18Pámiętay iżeſz y ty służył w Egyptćie/ á wyſwobodził ćie ſtámtąd Pan Bog twoy. A przeto przykázuięć ábyś tę rzecż vcżynił.
Leuiti: 19.

werset: 19Kiedy będzieſz żąć zboże ná polu twym/ á zápomniałby wźiąć Snopká/ niewroćiſz ſie poń ábyśgo wźiął: ále niechaygo weźmie ábo podrożny ábo ſirothá/ ábo wdowá/ ábyć Pan Bog twoy zá tho błogosłáwił/ wewſſelkiey pracy á roboćie rąk twoich.

werset: 20Gdy też będzież zbierał owoce oliwne/ ieſli co ná drzewie zoſtánie/ nie wroćiż ſie záś to otrząść/ ále niechaſz przychodniowi/ ſiroćie y wdowie.

werset: 21Będzieſzli też zbierał wino z winnice twoiey/ gron kthore zoſtáną niechaż/ że ie zbiorą ſobie przychodzień ſirotá/ ábo wdowá ná ſwe pożywienie.

werset: 22Pomni żeſz też y ty służył w Egyptćie/ á przetoć roſkázuię/ ábyś tę rzecż vcżynił.

rozdział: 25
Cap. 25.Przy karániu winnego co zá ſpráwá/ iáko brát vmárłego brátá żonę miał poymowáć/ á milcżałliby cżym miał byc karan/ w ważeniu fáłſſu zákázuie/ Amálechity wytráćić każe.
2.Corin: 6.
werset: 1
B
Edzieli iáka ſpráwá miedzy kthorymi ludzmi/ á zdáliby ſie ná Sędziego: kogo obacży być ſpráwiedliwego/ themu ſpráwiedliwośći gorę przykaze: á kogo obacżą winnego á niepráwego/ tego zdádzą winnym.

werset: 2A ieſli obacżą że on winny godzien karánia: położywſſyo náźiemi tuż przed ſobą każą go vbić. Według przewinienia iego/ (wielkieo ábo máłeo) będzie rázow vdzierżenia wiele:
2.Cori: 11.

werset: 3iedno ták żeby nie było plag á rázow więcey niż cżterdzieśći: áby nieodſſedł brát thwoy/ náder przed ocżymá twymi vſiecżony á zrániony.
1.Cori: 9. 1.Timo: 5.

werset: 4Nie záwiążeſz vſt wołowi/ kthory mnie ábo wyćiera zboże twoie wgumnie.
Gene: 38. Ruth. 4. Marci. 12. et 13. Luce. 20.

werset: 5Gdyby mieſzkáli bráćia poſpołu/ á ieden ſnich vmárł niemáiąc dziatek/ żoná vmárłego nie poymie inſſego/ ále ią poymie brát iego/ y zbudzi náſienie brátá ſwego:

werset: 6y pierworodnego ſyná ktorego z nią będzie miał názowie imieniem brátá pierwſſego/ áby nie zginęło imię iego z ludu Iſráelſkiego.

werset: 7Niebędzieli chćiał poiąć żony brátá ſweo / ktora práwem iemu przyſluſſa/ wynidzie oná niewiáſtá do brany mieyſkiey/ y przełoży ſkárgę przed Stárſſymi/ ták mowiąc: Brát mężá moiego/ niechce wzbudzić náſienia brátá ſwego w ludu Iſráelſkim/ áni mie chce poiąć.

werset: 8Tedy nátychmiaſt każą go przyzwáć/ y ſpytáią. Ieſliże powie. Niech
kolumna: b
cę iey mieć zá żonę:

werset: 9przyſtąpi doniego niewiáſtá przed Sthárſſymi/ y zuie trzewik z nogi iego/ y plunie mu ná twarz/ mowiąc: Ták ſie ſtánie cżłowiekowi kthory nie buduie domu brátá ſwego.

werset: 10I dádzą mu przezwiſko w ludu Iſráelſkim/ Dom z Zutego á boſsego.

werset: 11Ieſliby ſie miedzy ſobą dwá mężowie wádzili/ á ieden z drugim ięli ſie wádzić/ chcąc żoná iednego ſnich wybáwić mężá ſwego/ z ręki mocnieyſſego/ y wyćiągnąwſzy rękę vchwyćiłá by go zá łono/

werset: 12vtnieſz iey rękę/ á żadnym ſpoſobem nie zlithuieſz ſie nád nią.
Luce. 19. Micha: 6.

werset: 13Nie będzieſz mieć w worku rozney wagi/ więthſſą ábo mnieyſſą:

werset: 14áni poſtoi w domu twoim korzec więtſſy ábo mnieyſſy.

werset: 15Będzieſz miał wagę ſpráwiedliwą y prawdziwą/ y miárá rowna y prawdziwa będzie tobie: ábyś długo żył ná źiemi/ ktorą Pan Bog twoy da tobie.

werset: 16Abowiem brzydzi ſie Pan Bog twoy tym kthory tákowe rzecży cżyni/ á odwraca ſie od każdy nieſpráwiedliwośći.
Exodi. 17.

werset: 17Pomniey coć cżynił Amálech ná drodze/ kiedyś ſzedł z Egyptu:

werset: 18iákoć zábieżal/ y porąźił oſtátek woyſká twego/ ktorzy byli vſtawſſy pozoſtáli/ gdyż thy (ná ten cżás) był głodem y pracą zrobiony á ſtrapiony/ á iáko ſie niebał Páná Bogá.

werset: 19A przetho gdyż iuż Pan Bog twoy dał odpocżynienie/ á poddać wſſyſtkie w okoł Narody/ w źiemi ktorą tobie obiecał/ wygłádziż imie iego pod Niebem.
1.Reg: 14. et 15.
Pámięthay á ſtrzeż byś tego nieprzepomniał.

rozdział: 26
Cap. 26.Pierwſſe rzecży y dzieſięćiny komu/ gdzie/ á iáko miáły być dáwáne.
werset: 1
A
Gdy wnidzieſz do źiemie ktorą Pán Bog twoy da thobie ku władzy/ y gdy ią iuż odzierżyż/ y mieſzkáć w niey będzieſz:
Deute: 23. et 34. Prouer: 3.

werset: 2Weźmieſz ze wſſyſtkiego zboża twego pierwſſe vrody/ y włożyż w koſz iáki/ y poydzieſz ná mieſce ktore ſobie Pan Bog twoy wyzwolił á obrał/ áby ná nim wzywano imienia iego:

werset: 3y przyſtąpiż do kápłaná ktory ná ten cżás będzie/ y rzecżeſz do niego: Wyznawam tho dziś przed Pánem Bogiem twoim/ iżem wſſedł do źiemie kthorą on przyſiągł oycom náſſym/ że ią nam miał dáć.

werset: 4Tedy wźiąwſſy kápłan koſz z ręku twoich/ położy przed ołtarzem Páná Bogá twoiego/

werset: 5y będzieſz mowił przed oblicżnośćią Páná Bogá twego:
Gene: 42. et 46.
Narod Syreyſki przeſládował á zćiſkał oycá moieo / ktory wſſedł był do Egyptu/ y thám pielgrzymował w
málutkim


strona: O5v

Piąte kxięgi Moizeſſowe
málutkim pocżćie/ y zroſl á rozmnożył ſie w lud wielki y mocny práwie bez licżby.



strona: Pv

rozdział: 29
werset: 22Ták iż rzeką potomne Narody/ y dziatki kthorzy ſie potym będą rodzić/ y cudzoźiemcy ktorzy zdáleká przyiádą/ widząc ſkaránie źiemie tey/ y niedoſthátki iey kthoremi ią ſkarze Pan Bog/

werset: 23paląc ſiárką y gorącym słońcem/ ták żeby iey potym áni oſiewano/ áni ſámá z ſiebie żadney trawy dawáłá/ rownie iáko Sodomá/ Gomorá/ Adámá/ y Seboim miáſtá/kthore ſie zápádły á kthore Pan wywroćił w gniewie á w zápálcżywośći ſwoiey.
Gene: 19. Ierem: 22. 3.Reg: 9.

werset: 24Ták yż rzeką wſſyſtkie Narody: Cżemuż tho ták Pan vcżynił tey źiemi? coſz tho zá gniew zápáłcżywośći ieo ták przezliż gwałtowny?

werset: 25I odpowiedzą/ Przetoć tho yż odſtąpili przymierza á vmowy Páńſkiey/ ktore vcżynił Pan z oycámi ich gdy ie wywiodł z Egypthu:

werset: 26á że ſie vdáli służyć bogom inym/ y chwalili zá Bogá te kthorych nieználi/ áni im byli dani/

werset: 27dla tego tedy rozgniewáłáſie zápálcżywość Páńſka ná thę źiemię/ że ná nię przywiodł the wſſyſtkie przeklętſtwá/ ktore ſą opiſáne w tych kxięgách/

werset: 28y wymiotał ie z źiemie ſwoiey w gniewie y w zápálcżywośći/ y w wielkim rozgniewániu ſwoim/ y wyrzućił do cudzey źiemie/ co ſie y dziś iśći.
1.Cori: 4.

werset: 29Tháiemne rzecży/ Pánu Bogu náſſemu (należą) á iáwne nam y ſynom náſſym ná wieki: ábyzmy the wſſyſthkie słowá zakonu thego ſkutkiem pełnili.

rozdział: 30
Cap. 30.Prawdziwa pokutá Páná Bogá vbłaga/ o bliſkośći przykazánia Bożego przekłáda Zydom złe y dobre/ áby ſobie wybieráli co chćieli.
werset: 1
A
Przeto gdiby ná ćie przipádłi te wſſyſtkie rzecży przepowiedziáne/ Błogoſláwienſtuo ábo przeklętſtwo/ ktorem ći teraz położył przed ocży twoie: á będąc między wſſemi narody do ktorych ćie Pan Bog twoy wyrzući/
3.Reg: 8. 1.Para: 33. 1.Mach: 1. et 2.

werset: 2ieſlibyś ſerdecżną żáłośćią ſie złożył/ á náwroćił ſie záś ku Pánu/ y był poſluſſen roſkazániu iego/ thák iáko ia dziś przykázuię thobie y ſynom twoim/ z zupełnego ſercá twego y z wſſyſtkiey duſſe twoiey:
Ierem: 32.

werset: 3wywiedzie ćie záś Pan Bog twoy z iętſtwá twego/ y zlutuie ſie nád tobą/ y zbierze ćie á zgromádzi záś ze wſſyſtkich narodow/ do ktorych ćie pierwey był rozmiotał

werset: 4By ćie był y zá Niebo zárzućił/ y ztámtąd ćie wynieſie y wyćiągnie Pan Bog twoy/

werset: 5á wźiąwſſy w prowádzi ćie do źiemie ktorą byli poſiedli oycowie twoi/ y będzieſz ią záś miał:á dawſſyć błogoſláwienſtwo/ vcżyni tho/ że w więtſſym pocżćie y licżbie bę
kolumna: b
dzieſz/ niżli byli oycowie twoi.
Deute: 10.

werset: 6Obrzeże Pan Bog twoy ſerce twoie/ y ſerce plemieniá twego/ żebyś miłował Páná Boga twego/ z zupełnego ſercá tweo / y ze wſſyſtkiey duſſe twoiey/ áby był żyw:

werset: 7A the wſſyſtkie przeklętſtwá/ obroći ná nieprzyiaćiele twoie/ y ná the kthorzy ćiebie nienawidzą á przeſláduią.

werset: 8A thy náwroćiż ſie/ y słucháć będzieſz głoſu Páná Bogá twego/ y cżynić á pełnić the wſſyſtkie roſkazánia kthore ia przykázuię tobie dziſia/

werset: 9y rozmnoży ćie Pan Bog twoy á poſzcżęśći we wſſyſtkich ſpráwach rąk twoich/ y w potomkách żywothá twego/ y w płodzie bydłá twego/ y buynośći á w hoynośći źiemie twoiey/ y w doſtátku wſſyſtkich rzecży.
Ierem: 32.
Abowiem náwroćić ſie záś ktobie Pan/ áby z ćiebie rádość á kochánie miał we wſſyſtkim dobru twoim/ thák iákoſie kochał w oycách twoich:

werset: 10ále ták/ ieſli będzieſz słuchał głoſu Páná Bogá twego/ á ſtrzegł roſkazánia y obrzędow ſwiętych iego/ ktore ſą opiſáne w tym zakonie: á ieſlibyś ſie też náwroćił ku Pánu Bogu twemu/ zupełnym ſercem twoim/ y ze wſſyſtkiey duſſe twoiey.
Roma: 10.

werset: 11Przykazánie to ktore ia tobie dziś przykázuię/ nie ieſth nád thobą/ áni dáleko od ćiebie/

werset: 12áni w niebie położone żebyś miał mowić/ ktoſz z nas może do niebá wſtąpić/ áby ie do nas znioſl/ ábyſmy słucháli y ſkutkiem go pełnili?

werset: 13Nie położonoć go theż zá Morzem/ ábyś wymowki niemiał/ á mowił/ ktożſie może znas zá Morze wieść/ á przynieść do nás:żebyzmy y słucháli y cżynili co przykazano ieſt?

werset: 14Ale bárzoć bliſko ćiebie ieſt tho roſkazánie/ w vſtách twych y w ſercu twoim/ ábyś ie pełnił.
Deute: 11. Ierem: 21.

werset: 15Obácż tho dziś/ żem przed oblicżnośćią twą przełożył Zywot y dobre: y záś ná przećiw temu Smierć y złe:

werset: 16żebyś miłował Páná Bogá tweo / á chodził drogámi iego/ y ſtrzegł roſkazánia obrzędow ſwięthych/ y Sądowych praw iego: á był żyw y roſkrzewił ſie/ á żećby błogoſláwił w źiemi do ktorey w chodziż áby ią poſiadł á opánował.

werset: 17Co ieſliby vſthąpiło á ſpácżyło ſie ſerce twoie/ ták żebyś niechćiał słucháć/ á obłędliwośćią zwiedziony dał byś chwałę bogom inym/ á służył im:

werset: 18Oppowiádam ći tho dziś że zginieſz/ á niedługi cżás że vmrzeſz wźiemi do ktorey teraz przepráwiaż ſie przez Iordan ábyś nią władał.
Deute: 4. et 31.

werset: 19Biorę ſobie dziś ná ſwiádectwo Niebo y Ziemię/ żem przełożył wam dziś żywot y dobre/ błogoſláwienſtwo y przeklętſtwo. A przetho wyzwol á obierz ſobie rácżey żywot/ áby y thy żył y potomkowie twoi:



strona: P4

Iozue
księga: Ios
Kxięgi Ioſue: po Zydowſku Ie=
1:
hozua.Argumentum ná Kxięgi Iozue.
I
Eſus ſyn Nawe/ figurę Páná náſſego nietylko w ſpráwách ále theż y w imieniu ná ſobie noſſąc/ idzie przez Iordan/ Nieprzyiaćielſkie kroleſtwá wywráca/ dzieli źiemię ludu Zydowſkiemu: á przez wſſyſtkie miáſtá/ miáſtecżká/ Gory/ rzeki/ ſtrumienie/ y gránice/ Kośćiołá y niebieſkiego Ieruzálem Duchowne kroleſtwá opoſuie.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap. 1.Pan Bog dodáie myſli Iozue/ á on ludu roſkazał ſie ná drogę gotowáć á lud mu poſluſſeńſtwo ſlubuie. grafika
werset: 1
S
Táło ſie tedy ieſth po ſmierći Moizeſzowey sługi Páńſkieo / że mowił Pan do Iozue ſyná Nun/ służebniká niegdy Moizeſſoweo / y rzekł thák do niego:
Exodi. 33.

werset: 2Moizeſz sługá moy vmárł: á przeto wſtań á przepraw ſie przez ten Iordan/ ty á wſſyſtek lud ſtobą/do źiemie kthorą ia dam ſynom Iſráelſkim.
Deute: 11.

werset: 3Káżde mieſce po ktorym będą ſtąpać ſtopy wáſſe dam wam/ iákom powiedział Moizeſſowi.

werset: 4Od puſſcżey y Libanu/ aż do rzeki wielkiey Eufráten: Wſſyſtká źiemiá Etheyſka aż do wielkieo morzá ná zachod słońcá/ będzie gránicá wáſſá.
Ioſue. 3. Deute: 31. Hebre: 13.

werset: 5Zaden ſie niebędzie mogł wam przećiwić przez wſſyſtkie dni żywotá twego: Iákom był z Moizeſſem/ ták y ſthobą będę: nieopuſſcżę áni ćie odſtąpię.

werset: 6Poſilay ſie á bądz dużym: Abowiem ty będzieſz dzielił loſem thę
kolumna: b
źiemię ludu temu/ ktorąm oycom ich przyſiągł dáć im.

werset: 7A przetho poſilayſie y bądz bárzo mocny: ábyś ſtrzegł y ſkutkiem pełnił wſſytek zakon/ ktoryć roſkazał Moizeſz sługá moy:
Deute: 31. Deute: 12.
Nie vſtępuy od niego/ áni ná práwą áni ná lewą ſtronę/ ábyś wyrozumiał wſſyſtkie rzecży ktore czyniż.
Deute: 17.

werset: 8Kxięgi zakonu tego niechay nieodchodzą od vſt twoich/ ále będzieſz w nich rozmyſlał wednie y wnocy/ ábyś ſtrżegł y cżynił te wſſyſtkie rzecży kthore ſą w nich opiſáne:Thedy thák ſzcżęſliwą vcżyniż drogę twoię/ y wyrozumieſz ią.

werset: 9Otoć ptrzykázuię: Poſilayſie á bądź dużym. Nieboy ſie áni ſie lękay: ábowiem ieſt ſtobą Pan Bog twoy/ we wſſem ku cżemu ſie kolwiek obroćiż.

werset: 10Roſkazał thedy Iozue kxiążętom ludu Iſráelſkieo / mowiąc: Idzćie pośrzodkiem obozu/ á przykázuyćie ludu mowiąc:

werset: 11Nágothuyćie ſobie śpiże á pokármow/ ábowiem trzećiego dniá poydziećie przez Iordan/á wnidziećie do źiemie kthorą wam Pan Bog wáż da ábyśćie nią wladáli á poſiedli ią.

werset: 12Pokoleniu theż Ruben y Gád/ y połowcy pokoleniu Mánáſseſsowego/ rzekł:
Nume: 32. Ioſue. 4.

werset: 13Pámiętyćie ná one słowá kthore wam roſkazał Moizeſz sługá Páńſki/ mowiąc: Pan Bog wáż da wam iuż odpocżynienie/ y tę wſſyſtkę źiemię.

werset: 14A thák żony wáſſe/ y ſynowie wáſſy/ y dobytek wáż/ zoſtáną w tey źiemi ktorą wam dał Moizeſz ſthę ſtronę Iordanu: ále wy idzćie zbroyni przed bráćią wáſſą/ wſſyſtcy mocney ręki/ y záſtáwiayćie ſie zá nie.

werset: 15dokąd nie da Pan odpocżynienie bráćiey wáſſey iáko iuż wam dał/ y dokąd nie odzierżą oney źiemie/ ktorą Pan Bog wáż ma im dáć: potym tedy ſie náwroćićie do źiemie dzierżáwy wáſſey/ y będziećie w niey mieſzkáć/ ktorą wam dał Moizeſz służebnik Páńſki/ thę ſtronę Iordanu/ ná wſchod słońcá.



strona: P6v

Kxięgi
rozdział: 7
Deute: 7. Ioſue. 6. 2.Mac: 12.
werset: 1
A
Le ſynowie Iſráelſcy przeſtąpili przykazánie/ y záchwyćili á ſpoſobili ſobie nieco z onych rzecży przeklęthych.

werset: 2Bo Achán ſyn Chármi/ ſyná Zábdy/ ktory był ſynem Zarowym z pokolenia Iudá/ wźiął był nieco z thych przeklętych rzecży: I rozgniewał ſie Pan ná ſyny Iſráelſkie.

werset: 3A gdy poſyłał Iozue z Ierycho męże przećiwko Hay/ kthore ieſt wedle Bethawen/ ná wſchod słońcá od miáſtecżká Bethel/ rzekł im: Idzćie wyſzpieguyćież źiemię. Oni pełniąc roſkazánie wyſzpiegowáli Hay.I wroćiwſſy ſie rzekli do niego: Niechay ſie nietrudzi á niewchodzi wſſyſtek lud/ ále tylko dwá ábo trzy tyſiące mężow niechay ćiągną/ tedy zburzą á wygłádzą tho miáſto. Bo co ſie ma wſſyſtek lud pracowáć á thrudzić przećiw troſſe nieprzyiaćielow?
Ioſue. 8.

werset: 4Szło tedy trzy tyſiące walecżnych mężow. Ciż wnet podawſſy tył vćiekáli/

werset: 5y poráżeni á pobići ſą od mężow miáſtá Hay:y pádło ich tám trzydzieśći y ſześć męzow: po tym ſie ieſſcże ponich puśćili nieprzyiaćiele od Broni aż do Sábarym/ y pobili ie vćiekáiące doliſtymi mieſcámi.
Pſalm: 21.
I vlękło ſie ſerce ludu wſſyſtkiego/ y roſpłynęło á roſpuśćiło ſie iáko wodá:

werset: 6A Iozue roſtárgawſſy ná ſobie odzienie ſwe/ padł ná twarz ſwą ná źiemi przed Archą Páńſką/ aż do ſámeo wiecżorá/ ták ſam iáko y wſſyſtcy ſtárſſy ludu Iſráelſkieo.
Deute: 9.
y ſypali proch ná głowy ſwoie.

werset: 7Thedy rzekł Iozue: Ach Pánie Boże/ cżemużeś racżył przewieść then lud przez Iordan/ ábyś nas wydał w ręce Amoreyſkie y wygłádził nas?O bychmy byli mieſzkáli z onę ſtronę Iordanu iákozmy byli pocżęli.

werset: 8Moy Pánie Boże/ co rzekę: widząc áno lud Iſráelſki nieprzyiaćielom ſwym tył podáie á vćieka?

werset: 9Vſlyſſą to Chánáneycżykowie/ vſlyſſą wſſyſtcy obywátele tey źiemie/ tedy ſie ſpołecżnie wſſyſtcy zebrawſſy/ obtocżą á ogárną nas/ y wygłádzą imię náſſe z źiemie:Coż ſie thym ſtánie imieniu twemu wielkiemu?

werset: 10Thedy rzekł Pan do Iozue: Wſtań/ co leżyż ná twarzy ſwey ná źiemi?

werset: 11Zgrzeſſyłći ieſth lud Iſráelſki/ y vſtąpił od przymierza mego/ y wźięlić tych przeklętych rzecży/ y vkradſſy ſkłámáli/ y ſkryli międzi ſprzęthy ſwemi.

werset: 12Anić będzie mogł ſtáć lud Iſráelſki przed nieprzyiaćielmi ſwoiemi/ ále będźie (záwżdy) przed nimi vćiekałbo ſie ſplugáwił przeklętymi rzecżámi: niebędę dáley ſwámi/ aż ſkruſſyćie tego ktory tego grzechu winien ieſth.
Leuiti: 20. Nume: 11. 1.Reg: 16. Deute: 13.

werset: 13Wſtań/ poſwięć lud/ á rzecż mu: Poſwącayćie ſie ná iutro: Abowiem tho Pan Bog Iſráelſki mowi: Ludu Iſráelſki ieſt między tobą przeklęctwo:
kolumna: b
Niemożeſz ſie pierwey ſtáwić nieprzyiáćielowi twemu/ dokąd niezginie ten ktory ſie tą złośćią ſpługáwił.

werset: 14A przyſtąpićie poránu wſſyſtcy według pokolenia wáſſych/ á ná kthore kolwiek pokolenie los pádnie/ przyſtąpi po rodzinách (á fámiliách) ſwoich/ á rodziny (przyſthąpią) według domow/ á dom po iednym mężu.

werset: 15A bądz ktorykolwiek że by w tym gyzechu był náleźion ſpalon będzie ze wſſyſthką ſwą máiętnośćią: bo vſtąpił á náłomił vmowy Páńſkiey/ y vcżynił niecnotliwą rzecż w ludu Iſráelſkim.
1.Reg: 20.

werset: 16Wſtawſſy tedy Iozue ráno/ przyzywał kſobie lud Iſráelſki po pokoleniu: I náleźieno w tym pokolenie Iudá.

werset: 17Kthore gdy ſtawáło po fámiliách ſwych/ náleźiono w thym fámilią Zaro.The theſz po domiech offiáruiąc nálazł (Iozue dom) Zábdy:

werset: 18Kthorego dom ná káżdego mężcżyznę ieſzcże dzieląc/ nalazł winnego Achán ſyná Chármiowego/ ſyná Zábdy/ ktory Zábdy był ſynem Zare z pokolenia Iudá.
1.Reg: 14. Ioann: 9.

werset: 19Tedy rzekl Iozue do Achán: Synu moy miły/ day chwałę Pánu Bogu Iſráelſkiemu/ á wyznay/ powiedz że mi coś tho vcżynił/ nie tay przedemną.

werset: 20Odpowiedział Achán Iozue/ y rzekł do niego: Záprawdę iaćiem zgrzeſſył Pánu Bogu Iſráelſkiemu/ thák á tákem vcżynił.

werset: 21Vzrzałem między inemi łupy płaſſcż Kármázynowy przewyborny/ y dwieśće ſyklow ſrebrá/ y práwidło złote iáko pięćdzieſiąt ſyklow: á przyłożywſſy żądzę/ wźiąłem/ y ſkryłem w źiemi/ w pośrzoku Namiotu moiego/ ſrebrom takież źiemią przyſuł.grafika

werset: 22Posłał thedy Iozue służebniki do Namiotu iego/ ktorzy ſſedſſy kwápliwie tám/ náleźli wſſyſthkie rzecży ſchowáne ná iednym mieſcu/ takież y ſrebro.

werset: 23A zábrawſſy te rzecży z Namiotu pzzynieſzli ie do Iozue/ y do wſſyſtkich ſynow Iſráelſkich/ y porzućili przed Pánem.

werset: 24Wźiąwſſy tedy Iozue Achán ſyná Zare/ y ſrebro y płaſzćż/ y złote práwidło/ ſyny też y corki iego/ woły
osły


strona: Q

Iozue
osły/ y owce/ y Namioth/ y wſſyſtek ſprzęth domowy (á wſſytek lud Iſráelſki ſnim) wiedli ie do padolu Achor.



strona: Q3

Iozue
rozdział: 11
werset: 6I rzekł Pan do Iozue: Nieboyſie ich: Bo iutro oteyże godzinie/ ia the wſſyſtkie dam ku zránieniu przed oblicżnośćią ludu Iſráelſkiego: koniom ich poderznieſz żyły/ á wozy ogniem popaliż.

werset: 7Przyćiągnął tedy Iozue y wſſyſthko woyſko iego ſnim przećiwko nim do wod Meron nagle/ y vderzyli ná nie/

werset: 8y dał ie Pan w ręce ludu Iſráelſkiego.
Ioſue. 10.
Ci poráźili one/ y gonili aż do Sydonu wielkiego/ y do wod Máſsereffot/ y ná polá Másfe/ ktore ieſt ku wſchodu słońcá iego. I ták ie poráźił á pobił że żadnego ſnich żywo nieoſtáwił:

werset: 9I vcżynił thák iáko mu był Pan przykazał/ koniom ich żyły poderznął/ á wozy popalił.

werset: 10Wroćiwſſy ſie záś pręthko wźiął miáſtho Azer: á krolá iego miecżem zábił.Bo ſtárádawná między themi wſſyſtkiemi kroleſtwy/ Azor przednieyſſe á cżelnieyſſe było.

werset: 11I wybił wſſyſtkie duſſe kthore thám mieſzkáły: Nie zoſtáwił w nim nic/ y owſzem co do ſzcżędu wſſyſtko ſpuſtoſſył/ y miáſto ſámo ſpalił.

werset: 12Miáſtecżká theż wſſyſtkie w okoł/ y krole ich poimał/ pobił/ zgłádził/ ták iáko był przykazał Moizeſz sługá Páńſki.
Deute: 20.

werset: 13Krom miaſt ktore ſtáły ná pagorkách y gorách ſypánych/ ine (wſſyſtkie) ſpalił lud Iſráelſki:
Nume: 31.
iedno thylko Azor co obronnieyſſe/ ſpalił ogniem.

werset: 14A wſſyſtek łup tych miaſt y bydło rozdzielili między ſie ſynowie Iſráelſcy/ wybiwſſy ludzie wſſyſtkie.

werset: 15Iáko był roſkazał Pan Moizeſſowi słudze ſwemu/ ták też Moizeſz porucżył Iozuemu/ á on wſſyſtko ſkuthkiem wypełnił:I słowá iednego nieopuśćił/ ze wſſyſtkiego roſkazánia/ ktore był Pan roſkazał Moizeſſowi.

werset: 16Dobył thedy Iozue wſſyſtkiey źiemie ná gorách y ku południu: źiemię thakież Geſſen/ y rowne polá/ y kráinę ná zachod słońcá/ y gorę Iſráelſką y polá iey:

werset: 17y cżęść gory kthora idzie ku Seir aż do Báálgad/ po rowniách Libáńſkich pod gorą Hermon:
Exodi. 23.
wſſyſtkie krole ich poimał/ poráźił/ y pozábiał.

werset: 18Przez długi cżás walcżył Iozue przećiwko thym krolom.

werset: 19Nie było tho miáſto ktorebyſie ſynom Iſráelſkim dobrowolnie podáło/ chybá Eweuſſá kthory mieſzkał w Gábáon:
Ioſue. 9.
bo wſſyſtkich mocą doſtał.

werset: 20Abowiem tho byłá ſentencya á ſkazánie Páńſkie/ że miáły ſkámieć á z twárdzieć ſercá ich/yżby walcżyli przećiwko ludu Iſráelſkiemu: á (od niego) byli poráżeni y ſtłumieni: á żeby niezáſlużyli żadney litośći á łáſki/ áby ták zginęli: iáko był roſkazał Pan Moizeſſowi.
Deute: 20.

werset: 21Onegoſz cżáſu przyćiągnął też Iozue/ y zábił Enáchim z gor Hebron/ y Dabir/ y Anáb/ y z káżdey gory Iudá/ y Iſráelá/ y miáſtá ich zburzył.

werset: 22Nie zoſtáwił żadnego z rodzáiu Enáchimowego/ w źiemi ſynow
kolumna: b
Iſraelſkich: chybá miaſt Gazá/ y Geth/ y Azoto/ w tych tylko ich zoſtáwił.
1.Reg. 17.

werset: 23Dobył tedy á doſtał Iozue wſſyſthkiey źiemie/ iáko mowił Pan do Moizeſſá/ y dał ią w poſſeſſią á dzierżáwę ſynom Iſráelſkim/ według cżęśći y pokolenia ich/ I odpocżynęłá źiemiá od walk.
Nume: 26.

rozdział: 12
Cap. 12.Wylicżá ieden á trzydzieśći Krolow ſtę y z onę ſtronę Iordanu ktorych poráźili Moizeſz y Iozue.
werset: 1
C
I ſą Krolowie ktore poráźili ſynowie Iſráelſcy/ y poſiedli źiemię ich/ z onę ſtronę Iordaná ná wſchod słońcá/ od ſtrumieniá Arnon/ aż do gory Hermon/ y wſſyſtkę ſthronę od wſchodu słońcá/ kthora ſie chyli ku puſthyniey.
1
Nume: 21.
Deute: 2.

werset: 2Seon Krol Amorreyſki/ kthory mieſzkał w Eſebon/ pánował od Aroer/ kthore leży nád brzegiem ſtrumieniá Arnon á połowicę w Padole/ y połowicę Gáláád/ aż do rzeki Iebok/ ktora ieſt gránicą ſynow Ammon:

werset: 3á od puſtyniey aż do morzá Ceneroth ku w ſchodu słońcá/ aż do Morzá puſtego/ kthore morze ieſth nasłońſſe/ ku wſchodu słońcá/ po drodze kthora wiedzie do Bethſimoth:A od południá/ ktora przyległá do Aſedoth/ aż do Fazgá.
2
Nume: 21.
Deute: 3.

werset: 4Gránicá Og krolá Bázáńſkiego/ z oſtátkow Ráffaim/ ktory mieſzkał w Aſtároth/ y w Edrai. A pánował ná gorze Hermon/ y w Sálechá/ y tudzież we wſſelkiey źiemi Bázán/ aż do gránic

werset: 5Geſſury/ Mácháty/ y do połowice Gáláád/ do gránic krolá Seoná Eſebońſkiego.
Nume: 32. et 34. Deute: 3. Ioſue. 13.

werset: 6Moizeſz sługá Páńſki y ſynowie Iſráelſcy poráźili ie/ I dał źiemię ich Moizeſz służebnik Páńſki/ Rubenitom/ y Gadytom/ y połowicy pokolenia Mánáſseſſowego.
Deute: 7.

werset: 7Ci záś Krolowie źiemſcy/ ktore poráźił Iozue y ſynowie Iſráelſcy/ z onę ſtronę Iordanu od słoncá zachodu/ od Báálgad ná polu Libáńſkim/ aż do gory Libanu/ ktorey cżęść chyliſie do Seir:I dał ią Iozue/ w dzierżáwę pokoleniam Iſráelſkim/ káżdemu ſwoy dział/

werset: 8thák ná gorách/ iáko ná rownych polách/ w Aſeroth/ y ná puſtyniey/ y ku południu/ byli Hetheus/ Ammorreus/ Chánáneus/ Ferezeus/ Eweus y Iebuzeus.
3
Ioſue: 6.
Ioſue. 8.
Ioſue. 10.
4
5
6

werset: 9Krol z Ierychá ieden: Krol Hay/ ktore leży w ſtronę Bethel/ ieden:

werset: 10Krol Hierozolimſki ieden:Krol Hebrońſki ieden/

werset: 11Krol Herymoth ieden/ Krol Láchis ieden/

werset: 12Krol Eglon ieden/ Krol Gazer ieden/

werset: 13Krol Dábir ieden/ Krol Gader ieden/

werset: 14Krol Hermá ieden/ Krol Hered ieden/

werset: 15Krol Le=
Q iijbná ieden


strona: Q3v

Kxięgi
bná ieden/ Krol Adullámſki ieden/

werset: 16Krol Mácedá ieden/ Krol Bethel ieden/

werset: 17Krol Táffua ieden/ Krol Offer ieden/

werset: 18Krol Affek ieden/ Krol Saron ieden/

werset: 19Krol Mádon ieden/ Krol Aſor ieden/

werset: 20Krol Semeron ieden/Krol Akſáff ieden/

werset: 21Krol Thenach ieden/ Krol Mágeddo ieden/

werset: 22Krol Cedes ieden/ Krol Iáchánám z Kármelu ieden/

werset: 23Krol Dor y powiátu dor/ ieden: Krol narodow Gálgál ieden/

werset: 24Krol Therſá ieden: wſſyſtkich krolow ieden á trzydzieśći.



strona: Q5v

Kxięgi
rozdział: 18
werset: 8I gdy iuż ruſſyli ſie mężowie áby ſzli ku popiſániu źiemie/ przykazał im Iozue/ mowiąc:Z krąśćie źiemię/popiśćież ią/ á wroć ćie ſie záś do mnie: żebym thu przed Pánem Bogiem wáſſym w Sylo/ puśćił między was Los.

werset: 9Sli tedy: á oglądawſſy ią/ na ſiedḿ cżęśći rozdzielili/ ſpiſawſſy ná kxięgach. I przyſzli záś do Iozue do obozu w Silo:

werset: 10on puśćił los przed Pánem w Silo/ y rozdzielił źiemię między ſyny Iſráelſkie ná ſiedḿ cżęśći.

werset: 11I padł pierwſſy los ná ſyny Beniáminowe/ po fámiliách ich/ żeby poſiedli źiemię między ſyny Iudá y ſyny Iozeffowymi.

werset: 12I mieli gránicę ku pułnocy od Iordanu: idąc wedle boku Hierycho ſthrony pułnocney/ á ſtámtąd bieżąc ku żachodu na gorzyſte mieſcá/ y przybiegáiąc ku puſtyniey Bethawen/

werset: 13y przechodząc wedle Luży ná południe to ieſt Bethel/ y wſtępuie záś do Atárotháddár/ ná gorę ktora ieſt ná południe Bethoron niſſeo :

werset: 14y chyli ſie idąc koło Morzá ná południe gory ktora pátrzy do Bethoron/ przećiw wiátru południowemu: A wyśćie iey do Káryáth báál/ ktore też zową Káryáthyarym miáſto ſynow Iudá. Thá ieſt ſtroná przećiw morzu ná żachod.

werset: 15A záś od południá z ſtrony Káryáthyarym/ wychodzy gránicá ku morzu/ á przypada aż do ſtudnie wod Nepthoa.

werset: 16I zbiega ná cżęść gory/ ktora pátrzy ku padołu ſynow Ennon:

werset: 16á leży ku pułnocy/ ná kráiu padołu Ráffaim. I ſtępuie do Geennon/ to ieſt padołu Ennon/ wedle boku Iebuzea ná południe: y przybiega ku ſthudniey Rogel/

werset: 17máiąc ſie záś ku pułnocy/ y wychodząc do Emſemes/ to ieſt ſtudnie słonecney:

werset: 18á przechodzi aż do pagorkow kthore ſą ná przećiwko wſtępowániu do Adommim: I z biega do Habenboem/ to ieſth/ kámienia Boem ſyná Ruben: y przechodzi z ſtrony pułnocy/ ná rowne polá:y ſtępuie ná rownie/

werset: 19y przemija ku pułnocy Betháglá: A wychodzenie iey ku Iężykowi morzá nasłońſſego/ od pułnocy ná końcu Iordaná ná południe:

werset: 20ktory ieſt gránicą iego od wſchodu. Tá ieſt dzierżáwá ſynow Beniámin według gránic gich wkoło/ y wdług fámiliey gich.

werset: 21A były miáſthá iego/ Hierycho/ Betháglá/ Padoł káſis/

werset: 22Bethárábá/ Sámáráim/Bethel/

werset: 23Awim/ Affará/ Offerá/

werset: 24Hemoná/ Offni y Gábee: miaſth dwánaśćie y wśi ich.

werset: 25Gábáon/ Ramá/ Beroth/

werset: 26Meſffe/ Káffará/ Amoſa/

werset: 27Recem/ Iáreffel/ Thárelá/

werset: 28Selá/ Heleff/ Iebuſz/ á tho ieſt Hieruſálem/ Gábááth/ y Káryát: miaſth
kolumna: b
cżternaśćie/ y wśi ich. I było miaſt wſſyſtkich dwádźieśćiá y ſześć. Tá ieſt dzierżáwá ſynow Beniámin/ według fámiliey gich:

rozdział: 19
Cap. 19.Náznácżono działy ſześći Pokoleniu/ Symeonowemu/ Zábulonowemu/ Izachárowemu/ Aſtrowemu/ Nefftálimowemu/ Danowemu/ y Iozue.
werset: 1
W
Yſſedł też los wtory ſynow Symeonowych według rodzyn ich I było dziedzicthwo
Gene: 49. 1.Para: 5.

werset: 2ich w pośrzodku dzierżáwy ſynow Iudá:Berſábee/ Sábee/ Moládá/

werset: 3Házerſuál/ Bálá/ Aſem/

werset: 4Heltholád/ Bethul/ Hármá/

werset: 5Sycelech/ Bethmárcháboth/ Aſerſuſá/

werset: 6Beth Lebáoth y Sárohen/ miaſth trzynaśćie y wśi ich.

werset: 7Ain/ Remmon/ Athár/ Aſán: miaſt cżterzy y wśi ich:

werset: 8Wſſyſtkie wioſki około tych miaſth aż do Bálááth/ Beer/ Rámáth ku południowey ſtronie.I było miaſth wſſyſtkich ſiedḿnáśćie.
Ioſue. 15.
To ieſt dziedzictwo ſynow Symeonowych według rodzin ich/

werset: 9w dzierżáwie y powroſku ſynow Iudá: bo więtſſe było/ á dla tego ſynowie Symeonowi odzierżeli w pośrzodku dziedzictwá ich.
Gene: 49.

werset: 10Trzeći los padł ná ſyny Zábulonowe przez rodziny ich:I byłá ich gránicá/ aż do Saryd:

werset: 11I wſtępuie od morzá y Mádáláá/ y przybiega ku Debbáſeth/ aż do ſtrumieniá ktory ieſt przećiw Iekonie.

werset: 12I wracaſie od Saryd ku słońcá wſchodu/ do gránic Ceſeleth Tabor/ y wychodzi do Dábereth/ á bieży ku Iáffie.

werset: 13A ſtąd záś przechodzi ku wſchodu słońcá Gethefer/ y Thácháſin: á wychodzi do Remmon/ Amtár y Noa.

werset: 14A obchodzi ku pułnocy Hánáthán: I ſą wyśćia iey/ padoł Ieptháhel/

werset: 15y Káteth Náálon/ Semeron/ Iedálá/ y Bethleem: miaſt dwánaśćie y wśi ich.

werset: 16To ieſt dziedzićtwo pokolenia ſynow Zábulon/ według rodziny ich/ miáſthá y wioſki ich.

werset: 17Cżwarthy los wyſſedł ná ſyny Izáchár/ według rodziny ich.

werset: 18I byłá oſiádłość ich Iezráhel/ Kázáloth/ Sunem/

werset: 19Háffáraim/ Seon/ Anáároth/

werset: 20Rábbot/ Ceſyon/Abez/

werset: 21Rámeth/ Engánim/ Ennádá/ y Bethfeſes. I przychodzi gránicá iego aż do Thabor/ y Seheſymá y Bethſemes:

werset: 22I będzie koniec iey Iordan: miaſt ſſeſnaśćie y wśi ich.

werset: 23Thá ieſth dzierżáwá ſynow Izáchár po rodzinách ſwych/ miáſthá y wioſki ich.

werset: 24Padł los piąthy pokoleniu ſynow Aſer/ według rodzin ich:

werset: 25I byłá gránicá ich/ Alchat/ Káli/ Beten/ Aráff/

werset: 26Elmelech/ Amáád/ y Meſsál:



strona: R2

Iozue
rozdział: 24
werset: 7Pátrzáliśćie ocżymá ſwemi ná te wſſyſtkie rzecży ktorem cżynił w Egyptćie/ y przebywáliśćie ná puſſcżey przez długi cżás:
Nume: 21.

werset: 8y w wiodłem was do źiemie Amorreuſſá/ kthory mieſzkał ſthę ſtronę Iordanu. A gdy walcżyli przećiwko wam/ dałem ie w ręce wáſſe/ y ośiedliśćie źiemię ich/ á ſámeśćie wybili.
Nume: 22. Deute: 23.

werset: 9Powſtał pothym Bálák ſyn Sefforow Krol Moábſki/ y walcżył przećiwko ludu Iſráleſkiemu. Poſlał tedy y przyzwał Báláámá ſyná Beorowego/ żeby wam złorzecżył:

werset: 10á iam go niechćiał wyſlucháć/ y owſſem przeko błogoſláwiłem wam przeżeń/ y wybáwiłem was z ręki iego.
Ioſue. 3.

werset: 11Przeſzliśćie potym Iordan/ y przyſzliśćie do Hierycho.Walcżyli theż przećiwko wam mężowie miáſtá teo / Amorreycżyk/ y Ferezeycżyk/ y Chánáneycżyk/ y Etheycżyk y Gergezeycżyk/ y Eweycżyk/ y Iebuzeycżyk: dałem y te w ręce wáſſe.

werset: 12I poſlałem przed wámi Sierſſenie/ y wyrzućiłem ie z mieſc ich/ dwá krole Amoreyſkie/ nie w miecżu áni w łuku twoim.
Exodi. 33. Deute: 7.
Deute: 6.

werset: 13I dałem wam źiemię w kthoryieśćie nierobili/ y miáſthá kthorycheśćie nie budowáli/ żebyśćie mieſzkáli w nich á mieli: Winnice też y ſády Oliwne ktorycheśćie nie ſádzyli.
1.Reg: 7. Tobie: 14.

werset: 14A przeto teraz boyćie ſie Páná Bogá/ á ſlużćie mu doſkonáłym ſercem/ tudzieſz y náuprzyiemnieyſſym:á wyrzuczćie bogi ktorym służyli oycowie wáſſy w Mezopotámiey y w Egyptćie/ á służćie Pánu.

werset: 15Ieſliże ſie wam zda być zle/ ábyśćie Pánu służyli/ dáię wam ná wolą: o bierzćie ſobie dziſia co ſie wam podoba/ komubyśćie rácżey mieli służyć: Bogomli ktorym służyli oycowie wáſſy w Mezopothámiey/ cżyli bogom Amorreyſkim w ktorych źiemi przebywaćie: á ia z domem ſwym będziemy Pánu służyć.

werset: 16Odpowiedział lud y rzekł: Niechay tho od nas oddalono będzie byzmy mieli Páná odſthąpić á opuśćić/ á mieli służyć bogom innym:

werset: 17Pan Bog náſz ſam wywiodł nas y oyce náſſe z źiemie Egyptſkiey/ z domu niewoli: y vcżynił cozmy widzieli bárzo wielkie známioná/ y ſtrzegł nas ná wſſyſtkich drogách/ po ktorychezmy chodzili/ y miedzy wſſyſtkiemi narody przez ktorezmy ſzli.

werset: 18I wyrzućił wſſyſtkie pogány/ y Amorreycżyká obywátelá tey źiemie do ktoreyiezmy weſzli. Będziem tedy Pánu Bogu służyć/ bo ſam ieſt Bogiem náſſym.

werset: 19I rzekł Iozue do ludu: Nie będziećie mogli służyć Pánu: Abowiem Pan Bog ſwięty/ y mocny zawiſnik ieſth: á nie przepuśći niecnotam y grzechom wáſſym.

werset: 20Ie
kolumna: b
ſlibyśćie odſtąpili Páná/ á służyli bogom cudzym/ obroći ſie y vtrapi was/ y wywroći/ ponieważ że wam vcżynił dobrze.
Ioſue. 23.

werset: 21Odpowiedział lud do Iozue: Nikaki ták nie będzie iáko mowiż/ ále Pánu służyć będziemy.

werset: 22I rzekł Iozue do ludu: Wy ſámi ieſteśćie ſwiádkámi/ żeśćie ſámi ſobie obráli Páná ábyśćie mu służyli. Odpowiedzieli mu: ieſthezmy ſwiádkámi.

werset: 23Thedy rzekl: Teraz tedy odeymćie Bogi cudze z pośrzodku was/ á zkłońćie ſercá wáſſe ku Pánu Bogu Iſráelſkiemu.

werset: 24Rzekł lud do Iozue: Pánu Bogu náſſemu będziemy służyć/ á przykazániu iego będziemy posłuſzni.
4.Reg. 23.

werset: 25Vcżynił tedy Iozue tego dniá przymierze/ y przełożył im przykazánia y Sądy támże w Sychem.

werset: 26Nápiſał też wſſyſtkie te słowá w kxięgách zakonu Páńſkiego:
1.Reg: 7.
A wźiął bárzo wielki kámień/ y położył gi pod dębem kthory był w Swiątnicy Páńſkiey/

werset: 27y rzekł do wſſyſtkiego ludu:
Gene: 13. Ioſue. 22.
Otho then kámień/ będzie wam ná ſwiádectwo/ żeśćie słucháli wſſyſtkich słow Páńſkich kthore wam mowił: byśćie lepak potym tego nieprzeli/ á nie kłámáli Pánu Bogu wáſſemu.

werset: 28I roſpućił lud/ káżdego do dzierżáwy ſwoiey.
Iudicu: 2. Ioſue. 19.

werset: 29A potym vmárł Iozue ſyn Nun/ sługá Páńſki/ we ſtu y dzieśiąći lath:

werset: 30I pogrzebli go/ ná gránicách dzierżáwy ieo / w Támnáthſare/ kthore leży ná gorze Effráim/ ná pułnocy od gory Gáás.
2.Par: 34.

werset: 31I służył Iſráel Pánu przez wſſyſtkie dni Iozue/ y Sthárſſych/ ktorzy bárzo długo żyli po Iozue/ y ktorzy ználi wſſyſtkie ſpráwy Páńſkie/ ktore cżynił ludu Iſráelſkiemu.
Gene: 50. Exodi. 13. Actum. 7. Gene: 33.

werset: 32Kośći też Iozeffowe/ ktore byli wźięli ſynowie Iſráelſcy z Egyptu/ pogrzebli w Sychem/ ná cżęśći polá onego kthore był kupił Iakob od ſynow Hemor oycá Sychem/ zá ſtho (iágniąth á) nowiutkich owiecżek/ tho było dzierżáwą ſynow Iozeffowych.

werset: 33Eleázár też ſyn Aaronow/ vmárł: y pochowálio w Gábááth Finees ſynowie iego/ ktore iemu dáno było ná gorze Effráim.grafika
1:
Dokońcżenie kxiąg Iozue.R ij
Poczynáią



strona: R4v

Kxięgi Sędziowe
księga: Iudic
rozdział: 5
Iudicu: 3. Iudicu: 4.
werset: 6Zá cżáſu Sámgará ſyná Anáthowego/ zá cżáſu Iáhelá/ odpocżynęły śćieſzki: á ktorzy ſie nimi puśćili/ záchodzili ná śćieſzki niedrożne.

werset: 7Przeſtali mocni w ludu Iſráelſkim/ y odpocżynęli: aż by powſtáłá Deborá/ powſtáłá mátká ludu Iſráelſkiego.

werset: 8Nowe woyny obrał Pan/ á brany nieprzyiaćielſkie ſam wywroćił:Tharcża y Horęże nieukazáły ſie we cżterdzieśći thyſięcy ludu Iſráelſkiego.

werset: 9Serce moie miłuie Kxiążętá Iſráelſkie: ktorzy z dobrey woley wyſádziliśćie ſámi ſiebie ná niebezpiecność/ chwalćie Páná Bogá.

werset: 10Ktorzy wſiádaćie ná ozdobne á łśniące ſie osły/ á ſiedzićie ná Sądzie/ y chodzićie drogą/ mowćie.

werset: 11Gdzieſie pothłukły woży/ y woyſko nieprzyiaćielſkie zátłumione/ thám ná thym mieſcu niechay będą wysławiáne ſpráwiedliwośći páńſkie/ y łáſká przećiwko mocnym ludu Iſráelſkiego: Thedy z ſtąpił lud Páńſki do Bran/ y otrzymał pánowánie.
Iudicu: 4.

werset: 12Wſtańże/ wſtań Deborá/ wſtań wſtań/ y mow pioſnkę: Wſtań Bárách/ á poimay ięńce twoie ſynu Abinoemow.

werset: 13Záchowáne ſą oſtátki ludu/ Pan w mocnych ſie potykał.
Iudicu: 3.

werset: 14Z Effraim z głádził ie w Amálech/ y po niem z Beniámin/ przećiwko ludu twemu o Amálechu: z Machir kxiążętá wyſzli/ y z zábulon ći kthorzy woyſko wiedli ku potykániu.

werset: 15Kxiążęthá z Iſáchár byli z Deborą/ y ſzli zá Báráchem/ kthory iákoby ná ſzyie gwałtownie do głębokośći wydał ſie niebeſpiecnośći:rozdzieliwſſy przećiw ſobie Ruben/ á między ludzmi wielkich myſzli ſtał ſie ſwar.

werset: 16Cżemu mieſzkaż między dwiemá gránicámi/ ábyś słuchał kſſykánia trzod? Rozdzieliwſſy przećiw ſobie Ruben/ między ludzmi wielkich miſli/ nálazł ſie ſwar.

werset: 17Gáláád zá Iordanem odpocżywał y Dan robił koło okrętow: Aſer mieſzkał ná brzegu morſkim/ á przemieſzkawał ná porćiech.

werset: 18Ale Zábulon y Neptálim wyſádzili duſſe ſwoie ná ſmierć/ w kráinie Morome.

werset: 19Przyiácháli krolowie y ięli walcżyć/ walcżyli krolowie Chánáneyſcy w Thánách/ przy wodach Mágeddon/ wżdam przedſie nic plonow nieodnieſzli.

werset: 20Z niebá walcżono przećiwko im: gwiazdy trwáiąc w rzędzie y biegu ſwoim/ przećiwko Syſarze walcżyli.

werset: 21Sthrumień Cyſon porwał y niosł trupy ich/ Strumień Kádumin/ Strumień Cyſon: Podepcż duſſo ma mocne.

werset: 22Kopytá z koni opádáły/ gdy vćiekáli z w
kolumna: b
ielkim pędem/ y ſpádáli ná ſſyie w głębią co mocnieyſſy nieprzyiaćiele.

werset: 23Przeklinayćie źiemię Meros/ rzekł Angioł Páńſki: złorzecżćie obywátelom iey/ że nie przyćiągnęli ná pomoc Páńſką/ ná pomoc co mocnieyſſym iego.

werset: 24Błogosłáwiona między niewiáſthámi Iahel żoná Aberowá Cżyneycżyká/ y niechay będzie błogosłáwiona w namioćie ſwoim.
Iudicu: 4.

werset: 25Ządaiącemu wody dáłá mleká/ á w cżáſſy kxiążęcey przyniosłá másło.

werset: 26Lewą ręką ięłá gwość/ á práwą kowálſki młoth/ y zábiłá Siſarę/ ſukáiąc mieſcá ránie w głowie iego/ á ſkroń mocno przebiwſſy.

werset: 27Padł iey v nog/ ſzcżed/ y vmárł: Walał ſie przed iey nogámi/ y leżał bez duſſe y mizerny á bydny.

werset: 28Oknem pátrząc rycáłá á wyłá mátká iego/ y z wiecżerniká mowiłá/ cżemus ſie nie rychło wráca woz iego? cżemu omieſzkáły nogi woźnikow iego?

werset: 29Iedná co mędrſſa nád ine żony iego/ tey ſwoiey ſwiekrze odpowiedziáłá:

werset: 30Podobno teraz dziełi łupy/ á obieráią mu co nacudnieyſſą niewiáſtę: Száty odmienney máśći dáią (teraz) Zyżarze ná iego cżęść/ y zbieráią noſſenia roſmáite ku okraſſeniu ſzyie.

werset: 31Ták niechay zginą wſſyſtcy nieprzyiaćiele twoi Panie: á ći lepak ktorzy ćiebie miłuią/ ták ſie niechay łſną á mięgocżą/ iáko słońcże gdy wſchodzy.

werset: 32Miáłá tedy pokoy źiemiá/ przez cżterdzieśći lath.

rozdział: 6
Cap. 6.Mádyáńcżykowie zniewolili lud Iſráelſki/ Angioł ſie Boży Gedeonowi vkazał/ Othoniel mu vcżynił offiáry/ zburzył Báłwáná Bááł/ Potym go Bog poſiltł ná nieprzyiaćielá.
werset: 1
C
Zynili záś ſynowie Iſráelſcy złe rzecży przed oblicnośćią Páńſką: kthory wneth dał ie w ręce Mádyáńſkie przez ſiedḿ lath/

werset: 2y byli bárzo od nich ſćiſznieni. I pocżynili ſobie iámy y iáſkinie w gorach/ y mieſzcá bárzo obronne ku odpierániu.

werset: 3Abowiem gdy więc záśiał lud Iſráelſki/ cżynili wtárcżkę Mádyan y Amálech/ y inſſe narody od wſchodu słońcá:

werset: 4y położywſſy ſie v nich obozem co było źielonego wſſyſtko popſowáli aż idąc do Gazy y wſſędy ińdzie:y práwie niezoſtáwiáli w Iſráelu nic/ cżym by ſie żywić mieli/ ni owiec/ ni wołow/ áni osłow.



strona: S3

Iudicum rzecżone.
rozdział: 9
werset: 20I niechay też wynidzie ogień z mężow Sychemſkich/ y z miáſtecżká Mello/ á ſpal Abimelechá.

werset: 21To gdy rzekł vćiekł/ y ſzedł do Berá: I mieſſkał tám boiąc ſie brátá ſwego Abimelechá.

werset: 22Także krolował Abimelech nád ludem Iſráelſkim przez trzy látá.
Eſaie. 45.

werset: 23I poſlał Pan duchá nagorſſego miedzy Abimelechá/ y miedzy obywátele miáſthá Sychem: thedy oni ięli ſie nim brzydzić/

werset: 24y onym złym vcżynkiem że zábił ſiedmidzieſiąt ſynow Ierobáál/ y wylanie krwie ich (ięli) ſkłádáć ná Abimelechá bráthá ſwego/ y ná ine ſtárſſe Sychimitow/ kthorzy mu w tym dopomogli.

werset: 25I záſádzili nań załogi po wierzchu gor: á ocżekawáiąc przyiázdu iego/ cżynili iáko zboyce/ odzieráiąc the ktorzy támtędy chadzáli: y donioſlo ſie tho Abimelechá.

werset: 26Przyſſedł pothym Gáál ſyn Obed z bráćią ſwoią/ (ná pomoc) y wſſedł do miáſtá Sychimam. Ná ktorego przyśćie/ zburzyli ſie y myſl więtſſą wźięli obywátele miáſthá Sychem/

werset: 27y wybiegſſy ná role/ burzyli winnice y groná winne potłocżyli/á vcżyniwſſy tańcze ſpiewáiących weſſli do bożnice Bogá ſwego/ á goduiąc y pijąc złorzecżyli Abimelechowi:

werset: 28Gáál theż ſyn Obed wołał: Coſz ieſth Abimelech/ y coż tho zá Sychem/ że mu mamy ſlużyć?
Gene: 34.
Zaż tho nie ieſt ſyn Ierobáál/ y poſtánowił Zebul ſlugę ſwego/ przełożonym nád mężmi Emor oycá Sychem? Cżemuſz tedy będziem mu ſlużyć?

werset: 29O by tho kto dał lud ten w ręce moie/ żebym go wyrwał á wyzwolił z mocy Abimelechowey. Thedy rzecżono Abimelechowi: Zbierz wielkie woyſko á przydz.

werset: 30Abowiem Zebul Kxiążę miáſthá/ vſlyſſawſſy słowá ktore mowił Gáál ſyn Obed/ rozgniewał ſie bárzo/

werset: 31y poſlał kryiomko poſly do Abimelechá/ mowiąc: Othoć Gáál ſyn Obed przyſſedł do Sychymy/ z bráćią ſwoią/ z mocnia ſie w mieśćie nád twą wolą:

werset: 32A ták ruſz ſie nocą z ludem ktory przy tobie ieſt/ tayże ſie ná polu:

werset: 33y bárzo ráno o wſchodu ſlońcá/ vderz ná miáſtho. A gdy ſie ná ćię wyſypie z miáſthá z ludem ſwoim/ co możeſz tho mu vcżyń.

werset: 34Wſtał tedy Abimelech ze wſſyſtkim woyſkiem ſwoim w nocy/ y záſádził załogi przy mieśćie Sychimám ná cżtherzech mieſcách.

werset: 35I wyiáchał Gáál/ ſyn Obedow/ y ſtánął w branie mieyſkiey.

werset: 36Tedy ruſſył ſie Abimelech ze wſſyſtkiem woyſkiem ſwoim z onych tháiemnych mieſc. A gdy vyźrzał lud Gáál/ rzekł do Zebulá: Oto z gor mnoſtwo ludzi z ſtępuie. Ktoremu on odpowie
kolumna: b
dział: Cienie od gor widziſz iákoby głowy ludzkie/ á tym ſie omylaſz.

werset: 37Rzekł záś Gáál: Otho werz lud ze śrzodku gor wychodzi/ á ieden huf idzie drogą ktora wiedzie ku Dębowi.

werset: 38Rzekł do niego Zebul:Gdzieſz teraz ſą vſta twoie/ ktoremiś wołał/ Coż ieſth Abimelech? żebyzmy mu ſlużyli? Zaſz tho nie ten lud ktorymeś gárdził? Wynidź y walcż przećiw niemu.

werset: 39Wyſſedł tedy Gáál/ gdy lud Sychimſki ná tho pátrzał/ walcżył ná Abimelechá/ ktory gonił Gáálá:

werset: 40áż mu do miáſtá vćiekł: y porażono á pobito ludu z iego ſtrony bárzo wiele/ áż do brony mieyſckiey:

werset: 41Ale Abimelech ſiedział w Rumá/ á Zebul theż wygnał z miáſtá Gáala/ y towárzyſtwo iego/ áni im dopuśćił w niem trwáć.

werset: 42Pothym drugiego dnia wyćiągnął lud w pole. Co gdy powiedziano Abimelechowi/

werset: 43ruſzył woyſko ſwoie/ y rozdzielił ná trzy Huffy/ zoſtáwiwſzy załogi po polu. Tedy widząc że lud ćiągnie z miáſtá/ wſtał y vderzył ná nie

werset: 44z Hufem ſwoim/ oblegſſy y dobywáiąc (ze wſzech ſtron) miáſthá:A ine dwá Huffy tylko biegáiąc po polu/ nieprziiaćiele gonili.

werset: 45Ale Abimelelech przez cáły on dzień/ dobywał miáſtá: ktore dobywſzy wybił wſzyſtkie ktorzy w niem mieſſkáli/ y ſámo zborzył/ ták że ſol w niem rozśiewał á rozſypował.
3.Reg: 12.

werset: 46Co gdy vſlyſzeli ći kthorzy mieſſkáli ná wieży Sychimitow/ weſſli do Bożnice Bogá ſwego Beryt/ gdzie byli z niem przymierze vcżynili/y ſtąd że ono mieyſce imię wzięło/ ktore było bárzo obronne á prześpiecżne.

werset: 47Dowiedziawſſy ſie też Abimelech/ że mężowie oney wieże Sychimow/ poſpołu ſie zebráli/

werset: 48wſtąpil ná gorę Selmon ze wſzyſtkim ludem ſoim: á pochwyćiwſzy ſiekierę vćiął gáłąź z drzewá/ y włożywſzy ná rámię ſwe y nioſąc ią/ rzekł do thowárzyſtwá ſwego/ co widzićie że ia cżynię/ vcżynćie wy takież á rychło.
Iudic: 7.

werset: 49Tedy wſzyſcy náporząd ná obćinawſzy gáłęźi z drew/ ſſli zá Pánem á Kxiążęćiem ſwym. Wnet obtocżywſzy onę wieżę/ podpaliłi ią/ y vcżynili że dymem z ogniem tyſiąc ludzi zginęło/ mężow poſpołu y niewiaſt/ ktorzi mieſſkáli ná wieży Sychem.

werset: 50Ruſzywſſy ſie ztámtąd Abimelech/ przićiągnął do miáſtecżká Thebes/kthore ze wſzech ſtron obległ ſwem woyſkiem/

werset: 51á byłá we śrzodku miáſtá wieżá wyſocka/ do ktorey ſie byli zbiegli mężowie poſpołu y niewiáſty/ y wſſyſcy ſtárſſy oneo miáſtá/ zámknąwſzy á obwárowawſſy drzwi co namocniey/ á ſthoiąć po dáchach oney wieże ná mieyſcach ſktorych ſie bronić mogli.



strona: S5v

Kxięgi Sędziow
rozdział: 14
werset: 14A niemogli przez trzy dni gadki tey doiść á rozwiązáć

werset: 15A gdy iuż nádchodził ſiodmy dzień/ rzekli do żony Sámſonowey: Lágodnie zleguy mężá twego/ á námow go żeć powie co ſie przez tę gadkę rozumie. Co ieſli tego nieucżyniſz/ ſpalim ćie y z domem oycá thwoiego. Więceśćie nas dla thego proſili ná weſele/ żebyśćie nas złupili?

werset: 16Thedy żoná ięłá wneth przed Sámſonem płákáć/ y nárzekáłá nań/ mowiąc/ Nienawidziſz thy y nie miłuieſz mię: że mi nie chceſz powiedzieć gadki tey/ ktorąś zádał ſynom ludu moiego.
Iud. 14.
On iey odpowiedział/ Niechciałem thego oycu y mátce ſwey powiedzieć/ á tobiebych miał powiedzieć?

werset: 17Płákáłá thedy przed nim przez onę ſiedm dni god:áż wżdy pothym ſiodmego dnia/ gdy ſie mu iuż przyſthyſkowániem ſprzykrzyłá/ powiedział iey. A oná wneth powiedziáłá mieſzcżánom ſwoim.

werset: 18Oni mu theż rzekli ſiodmego dniá przed zachodem ſlońcá. Coż ſlodſſego nád miod/ co mocnieyſſego náde Lwá? Rzekł do nich Sámſon/ Byśćie wy byli nie oráli Iáłowicżką moią nigdybyśćie byli nie zgádli tego com wam zádał.

werset: 19Wſtąpił tedy Duch Páńſki w Sámſoná/ y ſſedł do Aſchálon/ y zábił tám trzydzieśći męzow: ktore złupiwſſy z odzienia ich/ dał thym kthorzy mu gadkę zgádnęli.
1.Reg. 18. et 25. 2.Reg. 3.
A rozgniewawſzy ſie bárzo/ ſſedł do domu oycá ſwego.

werset: 20A żoná iego poięłá ſobie mężá: iednego s przyiaćioł y z ſwáthow Sámſonowych.

rozdział: 15
Cap. 15.Sámſon zboże Filiſtynom popalił Liſſkámi/ potargawſſy powrozy kthoremi był związan/ Cżeluśćią Oſlą tyſiąc Filiſtynow zábił/ y wody ſie z niey nápił dziwnie.grafika
werset: 1
P
O niektorim cżáſie/ gdi przjchodzili żniwá pſſenicżne: pryzſzedł Samſon chcąc náwiedzić żonę ſwoię/ y przyniosł iey koźląt
kolumna: b
ko z ſtádá. A gdy chćiał wniść do iey komory iáko miał obycżay/ niedopuſćił mu oćiec iey/ mowiąc/

werset: 2Miałem zá to żebyś iey nienazrzał/ przeto wydałem ią zá przyiaćielá ſwego: Ale maſz ſioſthrę młodſſą y gládſſą niż oná/ weź ią ſobie zá żonę miáſto they/

werset: 3Odpowiedział mu Sámſon. Od tego dniá nie będą mie mogli winowáć Fiłiſtynowie Bo wam vcżynię wiele złego.
Iudith. 2.

werset: 4Wyſzedł tedy/ y iął trzy ſtá Liſzek/ y powiązał ie (iednę zdrugą) zá ogony/ á w pośrzodku v ogonow przywiązał pochodnie/

werset: 5ktore zapaliwſzy rozegnał żeby y tám y ſám roznie bieżáły. Tedy one wnet wbiegły w zboże Filiſtyńſkie/ á zapaliwſſy ie/ ták ono co ſtáło w kopach/ iáko to kthore ieſzcże było nie pożęto/ wſſyſtko pogorzáło/ thák bárzo że też y Winniće y ſády Oliwne ogniem popalił.

werset: 6Y pytáli ſie Filiſtynowie/ kto by tho vcżynił? Y powiedziano im że Sámſon zięć Thámnáthow/ że wziąwſzy mu żonę/ wydał ią zá innego/ on też przeto vcżynił ták. Tedy ſſedſſy Filiſtynowie/ ſpalili y niewiáſthę/ y oycá iey.

werset: 7Rzekł do nich Sámſon/ Choćiaśćie tho vcżynili/ przedſie iednák ieſzcżeſie pomſzcżę nád wámi/ toż dopiero przeſtánę.

werset: 8Y poráźił ie poraźką wielką/ ták że też zdumiawſſy ſie liſt na lędzwi zakłádáli. A ſſedſſy ſtąd/ mieſzkał w iáſkiniey/ ſkáły Etham.

werset: 9Wtárgnąwſſy tedy Filiſtynowie w źiemię Iudá/ położyli ſie z woyſkiem ná mieyſcu ktore potym zwano Lechi/ tho ieſth cżeluść (Oſlowa) ná ktorym poráżono było ich woyſko.

werset: 10Y rzekli do nich (mężowie) z pokolenia Iudá/ Cżemuśćie przyćiągnęli ná nas?Oni odpowiedzieli/ Dla tegoſmy wtárgnęli á przyſſli żebyſmy ięli á związáli Sámſoná/ ábychmy mu odcżynili to co on przećiwko nam vcżynił.

werset: 11Ziecháło tedy trzy tyſiące mężow z pokolenia Iudá do iáſkiniej ſkáły Etham: y rzekli do Sámſoná: Coż zá niewieſz że Filiſtinowie pánuią nád námi: Cżemużeś to vcżynił? Odpowiedział im Iáko mnie oni tákem ia im vcżynił.
Leuit. 24. Iudic. 1.

werset: 12Rzekli do niego/ myſmy tu przyſſli ábychmy ćie związawſzy/ wydáli w ręce Filiſtynow. Powiedział im Sámſon. Przyſiężćie á przyrzecżćie mi to/ że mię nie zábiyećie.

werset: 13Rzekli nie zábiyemy ćie/ iedno zwiázánego wydamy. Y związáli go dwiemá nowemi poſtronki/ y wynieśli go z ſkáły Etham.

werset: 14Ktorzy gdy przyſſli z nim ná mieſce Cżeluśći/ á gdy Filiſtynowie z krzykiem wybiegli przećiw niemu/ wſthąpił Duch Páńſki weń.A iáko zwykł * len od ogniá (prędko) zgorywáć/ ták (prędko) one powrozy ná ſobie roſtárgnął y rozerwał.
Reg 10.
*Drwá



strona: T2

Iudicium rzecżone.
rozdział: 19
werset: 24Mam corkę dziewicę/ á ten cżłowiek ma miłośnicę/ wywiodę obie do was/ że iuż thám z nimi ſwą wolą wypełnićie/ thylko proſſę nie cżyńćie z mężem thák hániebney złośći przećiw przyrodzeniu.

werset: 25Niechćieli ſie dáć viąć á przyzwolić proźbam iego: Co widząc cżłowiek/ wywiodł im miłośnicę ſwoię/ y dał áby z nią cżynili co chćieli: ktorey cáłą noc zle vżywáiąc/ ſſli od niey precż ráno.

werset: 26Oná niewiáſtá gdy iuż odniewáło/ przyſſlá do drzwi domu w kthorym był zoſtł mąż á Pan iey/ támże vpádłá.

werset: 27A gdy iuż było rano/ wſthał on cżłowiek y otworzył drzwi/ áby przedſie ſſedł w drogę:álić oto oná miłośnicá á nałożnicá ieo / leży przede drzwiámi/ rośćiągnąwſſy ręce ná progu.

werset: 28Tedy on mniemáiąc by ſpáłá iął mowić do niey: Wſtań á podźmy przedſie. Gdy mu oná nic nie odpowiedáłá/ pobacżywſſy że vmárłá/ wziąwſſy włożył ią ná Oſlá/ y wroćił ſie do domu ſwego.

werset: 29Do ktorego gdy wſſedł/ wziąwſſy miecż/ vmárłe ćiáło żony ſwey poſpołu y z kośćiámi/zrąbał/ ná dwanaśćie ſſthuk á cżęśći/ y rozeſlał ie po wſſyſthkich pokoleniach Iſráelſkich.

werset: 30Co gdy wſſyſcy vyźrzeli/ poſpołu záwołáli/ Nigdy ſie tákowa rzecż nie ſtháłá miedzy ludem Iſráelſkim/ od onego dnia ktorego wyſſli oycowie náſſy z Egyptu/ aż do tego cżáſu: wydayćie Ortyl á wyrok/ á ſpołecżnie poſtánowćie/ co by w they mierze cżynić.
2.Reg: 11.

rozdział: 20
Cap: 20.Wſſyſtek lud Iſráelſki walcży ná pokolenie Beniámin/ dla zámordowáney niewiáſty/ zá trzeći kroć ie poráżili/ y wytráćili co do ſzcżędu procż ſześćidzieſiąth ktorzy byli vćiekli ná puſſcżą.
werset: 1
W
Yćiągnęli tedy wſſytcy ſynowie Iſráelſci/ y z iáchawſſy ſie poſpołu iákoby zá iednego cżłowieká wſſyſtcy/ od miáſtá Dan/ aż do Berſábee y źiemie Gáláád/ ku Pánu do Máſffá:

werset: 2y zeſſli ſie wſſyſthki węgłowie (tho ieſt Kxiążętá) ludzi/ y wſſyſthkie pokolenia Iſráelſkie do zboru ludu Bożego/ á było ich po cżterzy kroć ſto tyſięcy pieſſych boiownikow.

werset: 3A niebyłá tá rzecż táiemna ſynom Beniámin/ że ſie ziecháli ſynowie Iſráelſcy do Máſffá. Y ſpytano Lewity mężá oney zábitey niewiáſty/ iáko ſie ſtał thák hániebny grzech/

werset: 4Odpowiedział:Przyſſedłem do miáſtá Gábáá w pokoleniu Beniáminowym z żoną ſwoią/ y támem ſtánął ná noc:

werset: 5Alić oto mieſſcżánie tego miáſtá/ obſkocżyli dom w ktorymem miał goſpodę/ chcąc mię zábić/ á wźiąwſzy żonę moię/ hániebnie iey vżywáli/ thák że theż vmárłá.

werset: 6Thę ia wźiąwſſy zrąbałem ná ſzthuki/ y poſláłem ie po wſſyſtkich gránicách dzierżáwy wáſſey: bo nigdy thák hániebny vcżynek/ a thák okrutny grzech nieſtał ſie w ludu Iſráelſkim.

werset: 7Teras ieſteśćie tu wſſyſtcy ſynowie Iſráelſcy/ poſthánowćie co maćie cżynić.

werset: 8Stoiąc tedy wſſyſtek lud/ iákoby iednego cżłowieká głoſem/ odpowiedział: Nie wroćimy ſie do namiotow náſſych/ áni żaden do ſwego domu nie wnidzie/

werset: 9áleſz to wſſyſtcy w obec vcżyniemy przećiwko Gábáá.

werset: 10Niech będą obráni dzieſięć mężow ze ſtá/ we wſſyſtkich pokoleniách Iſráelſkich/ á ſto z tyſiącá/ á z dzieſiąći tyſięcy/ thyſiąc/coby znoſili woyſku ſpiżę/ ábychmy mogli walcżyć przećiw Gábáá Beniámin/ a pomśćić ſie nád nimi thák ſproſnego grzechu/ bo tho záſlużyli.

werset: 11I z ſſedł ſie wſſyſthek lud Iſráhelſki do miáſthá/ iákoby ieden cżłowiek/ iednoſtháyną myſlą y rádą/

werset: 12y poſláli poſly do wſſyſtkiego pokolenia Beniámin/ áby im mowili.
Ioſue. 22. 2.Reg: 20.
Cżemu ſie tak hániebna złość miedzy wámi nálázłá?

werset: 13Wydayćie ludzie z miáſtá Gábáá/ ktorzy ták hániebną rzecż zbroili/ że będą pobići/ á wykorzeni ſie z ludu Iſráelſkiego. Oni niechćieli vſlucháć roſkazánia bráćiey ſwoiey ſynow Iſráelſkich/

werset: 14y owſſem ze wſſyſtkich miaſt ktore w ich loſie były/ zeſſli ſie do miáſthá Gábáá/ áby im dáli pomoc/ á żeby ſie záſtháwili przećiw wſſemu ludu Iſráelſkiemu.

werset: 15Y popiſano ich z pokolenia Beniámin ktorzy mogli miecżem boiowáć/ dwádzieśćiá y pięć tyſięcy: procż obywátelow miáſthá Gábáá/

werset: 16ktorych było ſiedḿ ſet mężow bárzo mocnych/ zárownie lewą iáko práwą bijących: á thák miernie bijących z proce/ że też y włoſu niechybili/ á nigdy ſie kámień ná inſſą ſtronę nieobroćił áni vchylił.

werset: 17Mężow też Iſráelſkich/ krom ſynow Beniámin/ było po cżterzy kroć ſtho tyſięcy boiownikow gotowych ku bitwie.
Iudic: 1. et 18.

werset: 18Kthorzy ruſſywſſy ſie przyſſli do domu Bożego/ to ieſt/ do Sylo: y rádzili ſie Páná/ mowiąc: Kto ma być Hetmánem woyſká náſſego/ gdy ſie będziem potykáć z ſyny Beniáminowemi? Odpowiedział im Pan Iudás bądź Hethmánem wáſſym.

werset: 19Thedy nátychmiaſt ſynowie Iſráelſcy wſthawſſy ráno/ ćiągnęli y położyli ſie obozem przy mieśćie Gábáá:

werset: 20á ſthąd idąc ku potykániu ná ſyny Beniámin/ ięli dobywáć miáſthá.



strona: T4v

Kxięgi Ruth.

kolumna: a
księga: Ruth
rozdział: 3
werset: 3Przetho vmyj ſie/ námáż ſie/ y oblecż ſie w ochędożnieyſſe ſſáty/ idźże do gumná: ále niechay ćie niewidzi ten cżłowiek/ aż ſie ná ie y ná pije.

werset: 4A gdy poydzie ſpáć/ náznácż że ſobie mieſce gdzie będzie leżał: á przyſſedſſy podnieſieſz plaſſcżá ktorym ſobie nogi odzieie/ y położyſz ſie tám y będzieſz leżáłá: on potym powie thobie cobyś miáłá cżynić.

werset: 5Oná iey odpowiedziáłá: Co iedno roſkażeſz iam gotowá vcżynić.

werset: 6Szłá tedy do gumná/ y vcżyniłá tho wſſyſthko/ co iey byłá roſkazáłá ſwiekrá.

werset: 7A gdy ſie Boos náiadł y nápił/ á był weſoł/ ſzedł ſpáć (y położył ſie) przy ſtogu zboża/ przyſſlá po ćichu/ y odkrywſſy płaſſcż od nog iego/ położyłá ſie.

werset: 8A gdy iuż było o pułnocy/ (ocućił) Boos zlękł ſie/ y záffráſował/ iż vyźrzał niewiáſthę á oná leży v nog iego/

werset: 9y rzekł iey:Kthoraś ieſt? Oná odpowiedziáłá/ Ia ieſtem Ruth ſlużebnicá twoiá: wśćągni też płaſſcż twoy ná ſlużebnicę ſwoię/ boś mi ieſt krewny.

werset: 10A on iey rzekł: Błogoſláwionáś ty corko od Páná/ y przeſſláś ono pierwſſe miłoſierdzie tym poſlednieyſſym: żeś ſie nie ięłá pátrzyć młodzieńcow bądż vbogich bądż bogáthych.

werset: 11Nieboyże ſie/ ále ocobyś kolwiek mi rzekłá/ toć vcżynię.Abowiem wie wſzyſtek lud ktory mieſſka w mieśćie moim/ że ty ieſteś niewiáſtá cnotliwa.

werset: 12Nieprzę ſie tego żem ći ieſt krewnym/ ále ieſt inſſy bliſzſſy niżli ia.

werset: 13Odpocżyńże tu teraz/ á gdy będzie ráno/ ieſli ćię będzie chćiał mieć ſobie práwem krewnośći/ dobrze ſie ſthánie: gdzie ieſli on niezáchce/ bez chyby ia ćiebie wezmę ſobie zá żonę/ Zywy ieſt Pan. Spi że aż do záránia.

werset: 14Spáłá thedy v nog iego/ aż do ſámego dniá. I wſtháłá bárzo ráno gdy ieſſcże cżłowiek cżłowieká niemoże poznáć/ tedy iey rzekł Boos: Pátrz tego áby żaden niewiedział o tym żebyś thu byłá/

werset: 15y ieſſcże iey rzekł: Rośćiągni płaſſcż twoy w ktorym chodziſz/ trzymayże obiemá rękomá. Ktora gdy rośćiągnęłá płaſſcż y trzymáłá mocno/ námierzył ſześć korcy ięcżmieniá/ y zádał á włożył ná nię.Oná nioſąc weſſlá do miáſtá/

werset: 16y przyſſlá do ſwiekry ſwoiey. Ktora iey rzekła: Coś cżyniłá miłá corko? I powiedziáłá iey wſſyſthko/ co iey vcżynił on cżłowiek.

werset: 17I rzekłá: Otho mi dał ſześć korcy ięcżmieniá/ y rzekł mi: Niechcę byś miáłá prozno iść do ſwiekry twoiey.

werset: 18I rzekłá Noemi: Pocżekay corko/ obacżymy co zá koniec tá rzecż weźmie/ boć nieprzeſtánie cżłowiek/ aż thego dowiedzie á dokona co mowił.

rozdział: 4
Cap. 4.
kolumna: b
Boos poiął ſobie Ruth/ gdy iey niechćiał ten poiąć kto był tego bliſzſſy/ y miał ſnią Obed dziádá Dawidowego.
werset: 1
S
zedł tedy Boos do brony/ y ſiadł tám. I gdy vyźrzał ſwego przyrodnego/ o kthorym pierwey rzecż byłá/ á on mija/ rzekł do niego: Stąp ſám málucżko á ſiądź thu záwoławſſy go z imieniá właſnego. On ſtąpił y ſiadł.

werset: 2Thedy Boos wźiąwſſy dzieſięć mężow Stárſſych onego miáſthá/rzekł do nich: Siądźćie tu.
Leuiti: 25. Ierem: 32.

werset: 3A gdy ſiedli/ iął mowić do przyrodnego ſwego/ Cźęść roley bráthá náſſego Elimelechá/ przedawa Noemi/ ktora ſie wroćiłá z źiemie Moábſkiey:

werset: 4Tho dla tego powiádam/ żem chćiał ábyś tego przyſluchiwał/ przed wſſyſtkimi ktorzy tu ſiedzą/ y przed Stárſſymi ludu mego. Ieſliſz tedy chceſz odzierżeć tę rolą bliſkośćią/ kup/ y mieyże:Ale ieſlić ſie to niepodoba/ powiedz mi/ że będę wiedział co mam cżynić. Bo niemáſz ktemu żadnego bliſzſſego/ chybá ćiebie/ kthory ieſteś pierwſſym: pothym mnie/ kthory ieſtem wtory po tobie.
Deute: 25.
Tedy on odpowiedział: kupię ia tę rolą.

werset: 5I rzekł do niego Boos: Poniewaſz że kupiſz tę rolą z rąk niewiáſty/ muſiſz poiąć Ruth zá żonę/ ktora byłá żoną ſyná Elimelechowego:ábyś wzbudził imię przyrodnego twego w iego dziedzictwie.

werset: 6On ná to odpowiedział: Odſtępuię bliſkośći ſwey: Bo mi ſie niegodzi głádzić pothomſtwá ſwey fámiliey. Thy vżyway práwá á przywileiá mego/ bez ktorego że z chućią rad będę iáwnie oppowiádam.

werset: 7A był ten obycżay z ſtárádawny w ludu Iſráelſkim miedzy krewnemi/ yż ieſli kiedy ieden drugiemu práwá ſwego vſthępował/áby było gweśne á doſkonáłe zdánie/ z zuwał cżłowiek trzewik ſwoy z nogi/ y dawał go krewnemu ſwoiemu. Tho bylo ſwiádectwo zdánia miedzy ludem Iſráelſkim.

werset: 8Rzekł thedy Boos onemu krewnemu ſwemu: Zdymże ſwoy trzewik. On nátychmiaſt z zuł z nogi ſwoiey.

werset: 9A Boos Stárſzym y wſſyſtkiemu ludu oſwiadcżył/ mowiąc:Wy dziś ieſteśćie mi ſwiádki/ że ia iuſz mam władzą we wſſyćkich rzecżách/ ktore były Elimelechowe/ y Chelionowe/ y Máhálonowe/ zá zdániem Noemi:
Deute: 25.

werset: 10I Ruth Moábitkę żonę Máhálonowę/ żem ſobie wźiął zá żonę/ ábym wzbudził imię vmárłego w dziedzictwie iego/ by niezginęło imię iego z fámiliey ſwoiey y bráćiey y z ludu. Wy ieſtheśćie they rzecży ſwiádkowie.



strona: V

1. Regum.
księga: 1.Reg
rozdział: 4
werset: 17Vćiekł Iſráelſki lud przed Filiſtyny/ y ſthał ſie wielki vpad á poraſſká w ludu/ Nád tho ieſſcże y dwá ſynowie twoi/ Offni y Finees/ zábići: y Archá Boża wźiętá ieſt.grafika

werset: 18On domawia Archá Boża/ á Heli wſtecż ſpadł z ſtołká ku drzwiam/ y złomiwſſy ſzyię/ vmárł. Bo iuſz był mąſz ſtháry/ y wielkiego więku: á ten ſądził lud Iſráelſki cżterdzieśći lat.

werset: 19A niewiaſtká iego/ żona Fineeſowá/ chodziłá brzeminna/ y bliſka porodzenia: Thá vſlyſſawſſy że wźiętá ieſt Archá Boża/ á że też vmárł dziewierz iey/ tudzieſz y mąſz/ náchyláłá ſie y porodziłá. Bo przyſſly ná nię bole gwałtowne.

werset: 20A tudzieſz theyże chwile gdy vmárłá/ rzekli do niey ktore ſtały przy niey:
Gene: 35.
Nieboy ſie/ boś porodziłá ſyná. Kthora áni im odpowiedziáłá/ áni ſie ku temu obroćiłá:

werset: 21Y nazwáłá dziećię/ Icháboth/ mowiąc: Przenieſioná ieſt chwałá á máieſtat Páńſki od ludu Iſráelſkiego/ dla tego że poimaná ieſt Archá Boża/ y dla dziewierzá iey/ y dla mężá iey.

werset: 22Y záś rzekłá: Przenieſioná ieſt chwałá od ludu Iſráelſkiego/ dla tego że wźiętá ieſt Archa Boża.

rozdział: 5
Cáp: 5.Filiſtynowie Archę Bożą poſtháwili wedle Bałwáná Dagon/ tedy Bálwan pádał przed Archą/ y połamał ſie/ Pan Bog karze Filiſtyny niemocámi/ y myſſámi/ y odeſláli Archę Filiſtynowie.grafika
kolumna: b
werset: 1A Filiſtynowie wzięli Archę Bożą/ y odnieſli ią od kámieniá pomocy/ do Azothu.
1.Reg. 17.

werset: 2A wziąwſſy (záś) Filiſtinowie Archę Bożą/ wnieſli ią do kośćiołá Bálwaná Dagon/y poſtáwili ią wedle Dagoná.

werset: 3A gdy názáiutrz wſtáli Azotcżycy bárzo ráno/ á otho Dagon leży ná twarzy ná źiemi/ przed Archą Páńſką: Tedy podnieſli Dagoná/ y poſtáwili ná ſwym mieſcu.

werset: 4Potym záś drugiego dniá wſtawſſy ráno/ thákież nálezli Dagoná leżącego ná źiemi ná twarzy ſwoiey/ przed Archą Páńſką: A głowá Dagonowá y obie ręce vtrąciły ſie o prog:

werset: 5Ale Dagoná tylko pień zoſtáł ná ſwym mieyſtcu. Y dla tego kápłani Dagonowi/ takież y wſſyſcy ktorzy wchodzą do bożnice iego/ nie wſtępuią ná prog iego/ w Azoćie/ áż do dziſieyſſego dniá.

werset: 6Tedy oćięźáłá ręká Páńſká nád Azońcżyki/ y ſtárł ie: y záráził niemocą ná ſkrytym mieyſtcu zádku/ Azot miáſto/ y gránice iego. Y wzdęli ſie/ á ſpieniły ſie wśy y polá w pośrzodku oney kráiny/ y zrodziły ſie Myſſy/ y ſtáło ſie wielkie rozmnożenie śmierći w mieśćie.

werset: 7Widząc mężowie Azotcy tákową ná ſie porażkę/ rzekli:
Deute: 32.
Niechaj nietrwa dáley Archá Bogá Iſráelſkiego v nas/ bo ćięſſka ieſt ręká iego nád námi/ y nád Bogiem náſſym Dagon.

werset: 8A poſlawſſy zebráli do ſiebie wſſyſthkie Kxiążętá Filiſtyńſkie/ y rzekli: Co mamy cżynić ſtą ſkrzynią Bogá Iſráelſkiego? Y odpowiefdzieli Getheycżykowie/ Obwieźdźby wkoło Archę Bogá Iſráelſkiego. Y obwieźli Archę Bogá Iſráelſkiego/

werset: 9á gdi ią obwoziłi ſtawáłá ſie ręká Páńſka w káżdym mieśćie/ bárzo wielkiey porażki/ y zárażał męże w kázdym mieśćie/ od máłego do wielkiego/ y gniły trzewá ich wychadzáiąc ſnich/ Zeſſli ſie potim Geteycżykowie do rády/ y pocżynili ſobie ſtołki ſkorzáne.

werset: 10Poſláli tedy Archę Páńſką do Akaron. A gdy prziſſlá Archá Páńſka do Akaron/ záwołáli Acháronithowie/ momowiąc. Przywieźli do nas Archę Bogá Iſráelſkiego/ áby nas pobiłá/ tudzieſz y lud náſz.

werset: 11Przethoż thedy poſláli/ y zebráli do ſiebie wſſyſtkie Kxiążętá Filiſthyńſkie/ Ci (ziechawſſy ſie) mowili:Odeſlićie tę Archę Bogá Iſráelſkiego/ á niech ſie wroći ná mieyſce ſwoie/ á niech nas nie záraża y z ludem náſſym:

werset: 12bo był wielki ſtrách śmierći w káżdym mieśćie/ á bárzo ćięſſka ręká Páńſka. Mężowie też ktorzy byłi nie pomárli/ karał ie Pan ná ſkrytych mieſcach zádku ich: Y wſtępował krzyk káżdego miáſtá/ áż do nieba.



strona: V3v

Pierwſſe Kxięgi Krolewſkie
rozdział: 10
Iudic: 8.
werset: 27Ale ſynowie Beliál rzekli Więc nas ten będzie mogł obronić á wybáwić? Y wzgárdzili im/ áni mu przynieſli żadnych dárow: ále on vkázował ſie ták iákoby nieſlyſſał.

rozdział: 11
Cap: 11.Iáko Saul rátował á obronił męże z Iabez Gáláád/ od Naazona Krolá Ammońſkiego/ á potey porażce odnowiło ſie iego Kroleſtwo.
werset: 1
I
Stałoſie iákoby w mieſiąc potym/ że powſtał Náás Ammońcżyk/ y iął wálcżyć przećiw Iabes Gáláád. I rzekli wſſyſthcy mężowie Iabes do Náás: Vcżyń ſnámi przymierze á będzemyć ſlużyć.
Iudic: 10.

werset: 2Odpowiedział im Naás Ammońcżyk/ Thák ſwámi przymierze vcżynię/ że káżdemu zwas wyłupię po práwym oku/ á dam was ná pośmiewiſko wſſyſtkiemu ludu Iſráelſkiemu.

werset: 3I rzekli do nieo ſtárſſy z Iábes/ Day nam do ſiedmi dni/ że rozeſlemy poſly po wſſyſtkich gránicach Iſráelſkich: Ieſli że wierz niebędziem mieli ktobyſie za nas zaſtawił á bronił/ wynidziemy do ćiebie:

werset: 4Przyſſli tedy poſlowie do Gábáá Saulowego/ y mowili te ſlowá gdzie lud wſſyſtek ſlyſſał: tedy podnioſl wſzyſtek lud głos ſwoy/ y płákał.

werset: 5A otho Saul przychodził z polá idąc zá woły/ y rzekł. Co ſie ſtáło ludu że płácże? Thedy mu powiedzieli one ſlowá mężow Iábes.
1.Reg: 10.

werset: 6Y wſtąpił duch Páńſki w Saulá/ gdy vſlyſſał te rzecży/ Y rozgniewáłá ſie pierzchliwość ieo okrutnie.

werset: 7Y pochwyćiwſſy obudwu wołu/ zrąbał ie w kęſy y rozeſlał po wſzyſtkich powiátach Iſráelſkich przez ręce poſlow/ mowiąc:
Iudic: 19.

werset: 7Kto by kolwiek nie wyſzedł/ á nie náſládował by Saulá y Sámuelá/ thák ſie ſtánie wołom iego.
1.Reg: 13. et 15.
Thedy zięłá boiaźń Páńſki lud/ y wyſſli wſzyſtcy iáko ieden mąż.

werset: 8Y popis vcżynił á policżył ie w Bezek: y było ná then czás ſynow Iſráelſkich/ po trzy kroć ſto tyſiąc: á mężow z pokolenia Iudá trzydzieśći tyſięcy.

werset: 9I rzekli poſlom ktorzy byli przyſſli/ Ták powiećie mężom kthorzy ſą w Iábez Gáláád/ Iutro będziećie wyſwobodzeni/ gdy ſie ſlońce zágrzeie. Przyſſli tedy poſlowie/ y powiedzieli tę rzecż mężom Iábes: Ktorzy bárzo ſie temu vrádowali/

werset: 10y rzekli Ráno wynidziemy do was: y vczynićie nam wſſytko tho co ſie wam będzie podobálo.
Iudic: 7. 2.Reg: 18.

werset: 11Y ſtáło ſie názáiutrz/ rozdzielił Saul lud ná trzy cżęśći: y wdárł ſie w pośrzodek obozu o świthániu/ y poráźił Ammon gdy
kolumna: b
iuż ſlońce dobrze weſſlo: a oſtatek ſie rozpierzchnął/ ták że nie zoſtáło ſnich dwu mężu poſpołu.

werset: 12Y rzekł lud do Sámuelá: Khto tho mowił/ że nie będzie nam Krolował Saul?
1.Reg: 10.
powiedzćie nam te męże/ wneth ie pobijemy.

werset: 13Y rzekł Saul: Nie będzie żaden zábit w ten dzień/ Bo dziſia vcżynił Pan zbáwienie w ludu Iſráelſkim.

werset: 14Potim rzekł Sámuel do ludu: Chodźćie podzmyż do Gálgálá/ á tham odnowimy Kroleſthwo.

werset: 15Szedł tedy wſzyſtek lud do Gálgáłá/ I vcżynili tám Krolem Sáulá przed Pánem: w Gálgálá/ Y offiárowáli tám ſpokoyne offiáry przed Pánem. Y był tám weſoł nie pomáłu Sául y wſſyſtek lud Iſráelſki.

rozdział: 12
Cap: 12.Sámuel dla dziatek ſwych/ okázuie ſie być niewinnym we wſſem ludu Iſráelſkiemu/ Iſráelá karze zniewdzięcżnośći/ znáki z niebá vkazáne/ vpomina lud áby ſie trzymał Páná Bogá ſwego.
werset: 1
M
Owił záś Sámuel do wſſyſtkiego ludu Iſráelſkiego/ Atoż maćie/ żem wáſſe proźby we wſzyſtkim/ ocośćie iedno mowili do mnie/ wyſluchał/ á poſtánowiłem nád wámi Krolá.
Ioſue. 8.

werset: 2A teraz Krol idzie przed wámi: y iam ſie ſtárzał y ośiwiał: á ſynowie moi miedzy wámi ſą. A ták tegośćie ſwiádomi/ żem od młodośći moiey áż do thego dniá/ obcowałem á chowałem ſie miedzy wámi/ othoż teraz ſthoię przed wámi/

werset: 3mowćie o mnie przed Pánem y przed pomázáńcem iego/ ieſlim kiedy kthoremu z was wziął wołu álbo Oſlá:
Ecclei: 46. Acto: 20.
ieſlim kogo pothwarzył/ Ieſlim kogo vćiſnął/ á ieſlim kiedy od kogo wziął iáki dar/ y wzgardzę gi dziſia/ á wrocę wam.

werset: 4Y rzekli: Nie potwarzałeś nas áni vćiſkał/ ániś wziął żadney rzeczy z ręki cżyiey.

werset: 5Y rzekł do nich: Swiádek mi ieſth Pan dziś przećiwko wam: Y świádkiem mi też ieſt pomázániec iego w then dzień/ żeśćie nie náleźli nicżego w ręce moiey.Y rzekli: Swiádek.

werset: 6Y rzekł Sámuel do ludu: Pan ktory ſtworzył Moizeſſá y Aaroná/ kthory wywiodł oyce waſſe z źiemie Egipthſkiey/ tu przytym ieſt.

werset: 7Przeto teraz ſtoyćie/ że ſie ſwámi będę párł v prawá przed Pánem/ o wſſyſtkie miłoſierdzia Páńſkie/ ktore z wámi vcżynił/ y z oycy wáſſemi:
Gene: 46. Exodi. 2. Exodi. 5.

werset: 8Iáko wſſedł Iakob do Egiptu/ á iáko wołáli oycowie wáſſy do Páná: Y poſlał Pan Moizeſſá z Aaronem/ y wywiodł Oyce wáſſe z Egiptu/ y poſtáwił ie na tym mieyſcu.
Iudic: 4.

1. Regum.
rozdział: 15
werset: 28Tedy rzekł do nie go Sámuel:
1.Reg: 28.
Oderwał Pan dziś od ćiebie Kroleſtwo Iſráelſkie/ y dał ie bliżniemu twemu lepſſemu niſliś ty.
1.Reg: 15.

werset: 29Ale zwyćięſſcżá w ludu Iſráelſkim nieodpuśći/ y lutowáć ſie niebędzie/ ábowiem nie ieſth cżłowiekiem by miał litowáć.

werset: 30A Saul záś rzekł: Zgrzeſſyłem/ ále wżdam theraz ćći mię przed ſthárſſemi ludu moiego/ y przed ludem Iſráelſkim/ á wroć ſie ſemną/ ábym dał cżeść á chwałę Pánu Bogu twoiemu.

werset: 31Wroćiwſſy ſie tedy Sámuel/ ſſedł zá Sáulem: y vcżynił modłę Saul Pánu.

werset: 32I rzekł Sámuel: Przywiedzćie do mnie Agág krolá Amálech. I przywiedziono prze deń Agág okrutnie tłuſthy á trzęſący ſie. Y rzekł Agág: Tákli tho rozłącża gorzka śmierć?
Exodi. 17. Nume: 14

werset: 33Y rzekł Sámuel: Iáko miecż twoy/ pocżynił niewiáſthy áby były bez dzieći: thak bez dziatek będzie miedzy niewiáſtámi mátká twoiá. Y zrąbał go w kęſy Sámuel przed Pánem w Gálgálá.
1.Reg: 7. 1.Reg: 28.

werset: 34Y odſſedł Sámuel do Rámáthá/ á Saul wroćił ſie do domu ſwego do Gábáá.

werset: 35Y nie widział więcey Saul Sámuelá/ do ſwey śmierći: wſzákże iednák płákał Sámuel Saulá/ że Pánu tego było żal yż wyſádził był Krolem Saulá nád Iſráelem.

rozdział: 16
Cap. 16.Wzgárdziwſzy Pan Saulá/ Dáwidá ná kroleſtwo ſámuel pomázał/ Dawid igráiąc ná hárfie przed Saulem/ nieco mu pomocy przynoſi/ ná trapienie ktore ćierpiał od złęgo duchá.
werset: 1
I
Rzekł Pan do Sámuelá: Iákoż długo będzieſz płákał Saulá/ ponieważem go ia porzućił áby więcey nie krolował nád Iſráelem? nápełnj rog twoy Oleiem/ á chodź/ że ćię poſlę do Iſái Bethleemcżyká/ bom ſobie opátrzył Krolá/ z ſynow ieo.

werset: 2Y rzekł Sámuel: Iákoſz to mam idź? Bo dowieli ſie Saul/ zábije mie. Y rzekł Pan: Wźiąwſſy ćielcá z ſtádá ręką twą/ tedy rzecżeſz: Przyſſedłem offiárowáć Pánu.

werset: 3Y przyzwieſz Iſái ku offiárze/ á ia thám thobie oznaymię cobyś miał dziáłáć/ y pomáżeſz ná Kroleſthwo ktoregoć kolwiek vkażę.

werset: 4Vcżynił tedy Sámuel iáko mu Pan roſkażał. Y przyſſedł do Bethleem/ á dziwili ſie temu Sthárſſy onego miáſtá/ y zábieżawſſy mu/ rzekli do niego:
3.Reg: 2.
Spokoyneli ieſt przyśćie twoie?

werset: 5Odpowiedział: Spokoyne:
Nume: 11. Iosue. 3. et 7.
Przyſſedlem offiáry cżynić Pánu/ poſwiącayćie ſie/ á podźcie ſemną/ że będę offiárował. Poſwięćił thedy Iſái y ſyny iego/ y przyzwał ich ku offiárze.grafika
kolumna: b

werset: 6Y gdy weſſli/ vyźrzał Eliábá (pierworodnego Izái ſyná) y rzekł: Ieſliże ieſt przed Pánem pomázániec iego?

werset: 7Tedy rzekł Pan do Sámuelá: Nie pátrz ná thwarz iego/ áni ná vdátność wzroſthu iego:Bom go odrzućił. Abowiem nie ſądzęć ia według poyźrzenia cżłowiecżego. Ze cżłowiek tho thylko widzi co ze wnątrz otworzyſthego ieſth/ ále Bog pátrzy ná ſerce.

werset: 8Przyzwał potym Iſái drugiego ſyná Aminádábá/ y przywiodł go do Sámuelá. Kthory rzekł: Y tego Pan nie wybrał.

werset: 9Przywiodł záſie y trzećiego Sámmáá: O ktorym rzekł Sámuel: Ani tego Pan obrał.

werset: 10Przywiodł tedy Iſái ſiedḿ ſynow ſwoich przed Sámuelá. Y rzekł Sámuel do Iſái: Nie obrał Pan z thych żadnego.

werset: 11Y kthemu przydał/ więc tu iuſz wſſyſtcy ſynowie twoi? Odpowiedział Iſái: Ieſſcżeć ieſt ieden niewielki/ á páſie owce. Y rzekł Sámuel do Iſái:
2.Reg: 7. Gene. 24.
Poſli poń/ á przywiedź go tu: bo ſie pierwey niepoſádziemy/ aż on prziydzie.

werset: 12Poſlał poń/ y przywiodł go. A był liſowáty/ y cudnego weyźrzenia/ á weſoły twarzy.
1.Reg: 17. Pſalm: 77. Acto: 13. 1.Reg: 10.
Tedy rzekł Pan: Wſtáń/ á pomáż go: Boć ten ieſt.

werset: 13A ták wźiął Sámuel rożek oleiu/ y pomázał go miedzy bráćią iego: A od onego dniá ſpráwował porządnie Duch Boży Dawidá/ y ná potym: A Sámuel wſtawſſy ſzedł do Rámáthá.
1.Reg: 19.



strona: V6

1.Regum.
księga: 1.Reg
rozdział: 16
werset: 14Duch też Páńſki wyſſedł od Saulá/ á wzruſſał go zły Duch/ z dopuſſcżenia Páńſkiego.

werset: 15Tedy rzekli ſlużebnicy Sáulowi do niegoſz: Oto ćie trzęſie zły Duch Boży.

werset: 16Roſkáſz náſz Pánie/ że dworzánie twoi kthorzyć ſlużą/ poſſukáią iákiego Hárffiſty: yż gdibyćię iął łąmać duch Páńſki zły/ grał ná Hárffie/ áwoćby nieták ćięſſko było.

werset: 17Y rzekł Saul do ſlug ſwoich:Opátrzćieſz mię thedy iákim dobrym Hárffiſtą/ á przywiedźćie go do mnie.

werset: 18Thedy odpowiedziawſſy ieden ſlużebnik/ rzekł: Widziałem ia ſyná Iſái Bethleemcżyká/ kthory dobrze gra ná Hárfie/ á ieſt ktemu mąż duży y walecżny/ á w mowie obácżny/ y piękny: y Pan ieſth ſnim.
Gene: 39.

werset: 19Poſlał wnet Saul
poſly


strona: V6v

Pierwſſe Kxięgi Kroliewſkie
poſly do Iſái/ mowiąc: Pośli mi ſyná twego Dawidá/ kthory ná polu páſie.



strona: X2v

Pierwſſe Kxięgi Kroliewſkie
rozdział: 19
1.Reg: 10.
werset: 2Stądźe vroſlo przyſlowie/ Więc y Saul miedzy Proroki.

rozdział: 20
Cap: 20.Ionátás powtorzywſſy przymierze z Dawidem/ vśiłuie v Oycá przeiednáć gniew Dawidowi/ lecż prożno/ przedſie go iednák z ręku iego znákiem trzech/ ſtrzał wyświebodził.
werset: 1
V
Ciekł thedy Dawid z Náioth/ ktore ieſt w Rámáthá/ y przyſzedſſy mowił przed Ionáthą: Cożem vcżynił? kthora ieſt niepráwość moiá? Y ktory grzech przećiw oycu twemu: że ſſuka duſſe moiey?

werset: 2On rzekł do niego: Boże vchoway/ Nie vmrzeſz: boć nie vcżyni oćiec moy/ nic tak wielkieo ábo máłego/ áż ći mi pierwey powie: Więc by tey tylko rzecży táił oćiec moy przedemną/ nikakić ták nie będzie.

werset: 3Y przyſiągł záś Dawidowi: Alie Dawid rzekł do niego: Wie záiſte oćiec thwoy żem nálazł łáſkę przed twoimi ocżymá/ tedy rzecże:Niech o tym Ionátás nie wie/ by ſie lepak nie záfráſował. A owſſem/ żywie Pan y żywie duſſá twoiá/ że iednym tylko (iż ták mam rzec) ſtopniem/ ia á śmierć dzielim ſie odſiebie.

werset: 4Tedy rzekł Ionátás do Dawidá: Ocokolwiek by mi rzekłá duſzá twa/ to wſzitko vcżjnię.

werset: 5Rzekł Dawid do Ionáty: Otoć iutro będzie święto nowego kxiężycá/á ia iákom zwykł mam ſiedzieć wedle Krolá zá ſtołem: wypuść że mię (ſtego) że ſie ſchronię kędy ná polu/ áż do wiecżorá dniá trzećiego.

werset: 6Ieſliby poyźrzawſzy oćiec twoy pythał ſie o mnie/ odpowieſz mu:
Luce. 2.
Prośił mię Dawid/ áby ſſedł co rychley do Bethleem miáſtá ſwego/ bo tám będą offiáry vrocżyſte wſſem przyrodnym iego.

werset: 7Rzecżelić/ Dobrze: pokoy będzie ſludze twoiemu. Ale rozgniewalić ſie/ wiedz o tym żeć ſie wypełniłá złość iego.
1.Reg: 18. et 23.

werset: 8Przeto vcżyń miłoſierdzie z ſlugą twoim/ boś ſam to ſpráwił ábym ſtobą ia ſlużebnik twoy w przymierze Páńſkie wſtąpił. Ieſlić więc ieſth we mnie ktora niepráwość/ ty mię ſam zábij/ á do oycá twego nie przywodż mię.

werset: 9Odpowiedział Ionátás: Nie bądz to we mnie: boć ſie to ſtáć nie może/ żebymći tego znáć nie miał dáć/ dowiedziałlibym ſie pewnie że ſie wypełnia złość oycá mego przećiw thobie.

werset: 10Rżekl záś Dawid do Ionáty/ ktoż mi da znáć/ odpowiedziałliby oćiec twoy o mnie co twárdego á przykrego?

werset: 11Rzekł Ionáthás do Dawidá: Chodz wynidzmy ná pole. A gdy wyſſli obá ná pole/

werset: 12rzekł Ionáthás do Dawidá.
kolumna: b
Pánie Boże Iſráelſki/ Ieſli ſie wywiem wolą oycá moiego iuthro álbo po iutrze/ á było by co o Dawidzie dobrego/ y nie tudzież bym poſlał do ćiebie/ a iżbym ći nie oznáymił/

werset: 13to niechay vcżyni Bog Ionáćie y tego niech przyſporzy. Ale gdzie by więc złość oycá mego przedſie trwáłá przećiw tobie/ odſlonię vcho twoie ( á oznáymięć) y puſzcżę ćie wolno ábyś ſſedł w pokoiu/ á był ſthobą Pan/ iáko był y z oycem moim.

werset: 14A będęli żyw/ vcżyniſz ze mną miłoſierdzie Páńſkie: á vmręli/

werset: 15nie oddaliſz miłoſierdzia twego od domu mego áż na wieki. Ieſlić więc tego nie vcżynię/ kiedy wykorzeni Pan nieprzyiaćioły Dawidowe wſzyſtkie z źiemie/ niech zgłádzi Ionátę z domu iego/ y nichay go ſſuka Pan z rąk nieprzyiaćioł Dawidowych.

werset: 16Vczynił tedy Ionátás przymierze z domem Dawidowym:áby ſſukał Pan Dawidá z ręki nieprziyaćioł iego.

werset: 17Nád to ieſzcże Ionátás iął przyſięgáć Dawidowi/ przeto że go miłował: bo iáko duſzę ſwą táko go miłował.

werset: 18I rzekł do nieo Ionathás: Iutroć święto nowego Kxiężycá będzieć ſie o thobie pytał oćiec moy:

werset: 19bo ná twe mieſce gdzie ſiádaſz/ będżie ſie pytał áż do trzećiego dniá. A ták poydzieſz z pośpiechem/ y przydzieſz ná mieſce gdzie ſie maſz táić w robothny dzień/ á będzieſz ſiedział przy kámieniu ktory zową Ezel.

werset: 20Tedyć ia ku niemu trzy ſtrzały wyſtrzelę/ á ták ſtrzelę iákoby ćwicżąc ſie do celu.

werset: 21Poſlęć theż (zá nimi) y chłopię rzekſſy mu: Idż przynieś mi ſtrzały.

werset: 22Rzekęlić pácholęćiu/ otho ſtrzały przed tobą ſą/ weźmi ie:Ty przydz do mnie/ bo iuż maſz pokoy/ á nic złego nie maſz/ żywie Pan. Co ieſli rzekę chłopcu/ Oto ſtrzały zá tobą ſą: iuż idź w pokoiu/ bo ćie Pan Bog wypuśćił.
1.Reg: 20.

werset: 23A o thym ſlowie kthoreſmy ſpołu mowili/ niechay będzie Pan miedzy mną y tobą ná wieki.

werset: 24Skrył ſie tedy Dawid ná polu. Y prźyſſlo święto nowego Mieſiącá/ thedy ſiadł Krol áby iadł chleb.

werset: 25A gdy vſiadł Krol ná ſtolicy ſwey iáko był obycżay/ kthora byłá przy śćienie/ wſtał Ionáthás/ á ſiadł Abner podle Krolá/ y zoſtháło prożne mieſce Dáwidowo.

werset: 26A nic nie rzekł Saul w on dzień: myſląc ſobie/ żeby ſie mu podobno przydáło ná on cżás nie być cżyſtym/ áni ocżyśćionym.

werset: 27A gdy náſthał wthory dzień po nowie/ záś zoſtáło prożne mieſce Dawidowo.Tedy rzekł Sauł do Ionáthy ſyná ſweo / Cżemu nie przyſſedl ku ſtołu ſyn Iſái áni wcżorá áni dziſia?

werset: 28Odpowiedział Ionáthás Saulowi: Prośił mię z pilnośćią/ áby odſſedł do Bethleem/

werset: 29mowiąc: Puść mię bo offiárá vrocżyſtha ma być w mieśćie moim: Ieden z bráćiey moiey
prośił


strona: X3

1.Regum.
prośił mię: á ták theraz ieſlim nalazł łaſkę przed ocżymá twemi/ niech idę rychło á oglądam bráćią moię: Dla they przycżyny nie przyſſedl ku ſtołu Krolewſkiemu.



strona: X5

1.Regum.
rozdział: 25
Samuela gdy vmárł płacżą/ Dawid rozgniewał ſie ná Nabálá prze niemiłoſierdzie iego/ ále Abigáil żoná iego vkroćiłá gniew iego/ ktorą po śmierći Nabalá poiął Dawid/ A Michol corkę Saulowę wydał zá Faltá.
1.Reg: 28.
werset: 1
V
Márł potym Sámuel/ á zebráwſſy ſie wſſyſtek lud Iſráelſki/ płákáligo bárzo/ y pochowáli go w mieśćie iego Rámátá. A powſthawſſy Dawid/ ćiągnął ná puſzcżą Faran.

werset: 2A Był nieiáki mąż ná puſtyniey Maon: á imienie ieo ná gorze Kármelu/ á cżłowiek ten był bogáty przezliſz: bo miał owiec trzy tyſiące/ á tyſiąc koz:
Gene: 31. et 38. 2.Reg: 13.
y tráfiło ſie że ſtrzyżono trzodę iego w Kármelu.

werset: 3A imię mężá onego było Nábáł/ á żony iego Abigáil. A byłá to niewiáſtá bácżna á roſtropna y piękna:á mąż iey lepak okrutny/ zły/ y bárzo złośćiwy/ á był z narodu Káleffowego.

werset: 4Co gdy Dawid vſlyſſał ná puſſczey/ żeby Nabál ſtrzygł owce ſwoie/

werset: 5poſlał kniemu dzieſięć młodzieńcow/ roſkazawſſy im/ Idzćie ná gorę Kármeli/ y przydziećie do Nábálá y pozdrowićieo imieniem moim ſpokojnie/

werset: 16á rzecżećie ták.Niechay będzie bráćiey moiey/ y tobie pokoj/ y domowi twemu pokoj/ y wſzyſtkiem rzeczam kthore kolwiek maſz pokoy niechy będzie/ od wielu lat záchowywáiąc lud twoy/ y wſzyſtkie twe rzecży.

werset: 7Słyſſałem że páſtyrze twoi ſtrzygli owce twoie/ ktore ſnámi były na puſzcżey: Nigdy ſmy ſie im nieſprzykrzyli/ y nigdy też nie doſtawáło cżego w trzodach twoich/ przez wſſyſtek ten cżás iáko były z námi ná Kármelu.

werset: 8Zopytay ſlug twoich/ tedyć to powiedzą. A ták teras niechay naydą ſlużebnicy twoi łáſkę przed thwemi ocżymá: boſmy przyſſli ku tobie w dzień dobry: co kolwiek naydzie ręká twoiá/ day nam ſlugam twoim/ y ſynowi twemu Dawidowi.
Iudic: 8. 1.Reg: 21.

werset: 9A gdy przyſſli ſlużebnicy Dawidowi/ mowili do Nabálá wſſyſtkie the ſlowá/ imieniem Dawidowym: potym vmilkli.

werset: 10Odpowiedziawſſy potim Nabál ſlużebnikom Dawidowym/ rzekł: Coż tho zá Dawid?
kolumna: b
Y coż ieſt ſyn Iſai: Dźiśći to náſtáli ſludzy ktorzy vciekaią od Pánow ſwoich.

werset: 11Thoć oto wezmę chleby moie/ y wody moie/ thudzież y mięſo bydlęce/ ktorem pobił poſtrzygácżom moim/ y dam ie mężom o kthorych áni wiem ſkąd ſą?

werset: 12Wroćili ſie thedy ſlużebnicy Dawidowi drogą ſwoią/ y przyſſli/ á powiedzieli Dawidowi te wſzyſtkie ſlowá ktore mowił Nabál.

werset: 13Thedy rzekł Dawid mężom ſwoim/ Przypáſz káżdy miecż ſwoy.
1.Reg: 21.
Y przypáſáli ieden káżdy miecże ſwoie/ ták że też y ſam Dawid przepáſał ſie miecżem ſwoim/ y ſſli zá Dawidem około cżteryſthá mężow/ á dwie śćie zoſtáło przy rzecżach.

werset: 14Y powiedział ieden z cżeládzi Nabálowey Abigáil źenie iego/ temi ſlowy/ Otho (pry) poſlał Dawid poſly ſwoie z puſſcżey: áby pozdrowili Páná náſſego/ á on ie nie cudnie przyiął/

werset: 15áno ći ludźie/ doſyć ſie nam dobrze záchowáli/ á nie vprzykrzyli ſie nigdy: y nigdi nam nic nie zginęło/ przez ten wſſyſtek czás/ iákoſmy z nimi byli ná puſzcżey:

werset: 16mieliſmy ie miáſto muru ták wednie iáko wnocy/ przez wſzytkie dni ktorycheſmy páśli przy nich trzody.

werset: 17A przetho obácż á rozmyſl ſie co maſz vcżynić:boć ſie wypełniłá żłość náprzećiwko mężowi twoiemu y náprzećiwko domowi twemu/ A on ieſtći ſynem Beliál/ thák że żaden niemoże z nim nic mowić.
Gene: 32. 2.Reg. 16.

werset: 18Pośpieſſyłá ſie tedy Abigáil/ y wźięłá dwieśćie chlebá/ dwoie naczynie winá/ pięć báránow warzonych/ y pięć miar białey mąki/ y ſto wiązánek Rozynkow/ y dwie śćie wiążek ſuſſonych Fig/ y nákłádłá ná Osły/

werset: 19y rzekłá ſlużebnikom ſwoim:Idźćie náprzod/ á ia poydę zá wámi. A o tym Nábálowi mężowi ſwemu nie powiedziáłá.

werset: 20A gdi vſiádłá ná Oſlá/ y iuſz zieżdżałá pod gorę/ Dawid y mężowie iego iácháli przećiwko niey/ á oná też im záiácháłá.

werset: 21Y rzekł Dawid: Poprawdzie dármom przyſtrzegał tego wſſyſtkiego co iego było ná puſſcżey/ táko że nic niezginęło z thych rzecży ktore kniemu náleżáły: á oddał mi tho złym zá dobre.
Iudic: 21. 3.Reg: 14. 4.Reg: 9.

werset: 22To niechay vcżyni Pan Bog nieprzyiaćielom Dawidowym/ á tho przyda/ ieſli co zoſtháwię ze wſſyſtkich rzecży iemu przynależących do záránia/ aż do mokrzącego ná śćiánę.

werset: 23A gdy vyźrzáłá Dawidá Abigáil/ poſpieſzyłá ſie/ y z ſiádłá wneth z Oſlá/ y vpádłá przed Dáwidem ná oblicże ſwoie/ y vcżyniłá mu cżeść ná źiemi/

werset: 24y vpádłá do nog iego/ mowiąc:Niech będzie ná mie tá niepráwość moy Pánie/ proſſę niech ſlużebnicá twoiá mowi w vſſy twoie/ á poſluchay ſlow ſlużebnice twoiey.

werset: 25Proſſę niechay pan moy Krol niekłádzie ſercá ſwego przećiwko mężowi themu złemu Nábálowi/ boć wedle imienia ſwego głupi ieſth/ á głup=
ſtwo


strona: X5v

Pierwſſe Kxięgi Kroliewſkie
ſtwo ſieo trzyma: A iáćiem ſlużebnicá twoiá/ nie widziáłá ſlużebnikow twoich pánie moy/ ktoreś był poſlał.



strona: Y

rozdział: 30
Proue: 25
werset: 11Y náleźli mężá Egyptcżyká ná polu/ te=
Ydy gdy


strona: Yv

Pierwſſe Kxięgi Kroliewſkie
dy go przywiedli do Dawidá: y dáli mu chlebá áby iadł/ y pił wodę/

werset: 12bá y cżęść węzełká Fig/ tákże y dwá węzły rozynkow/ kthory gdy ſie náiadł/ wſtąpił záś weń duch iego/ y ochłodził ſie: bo iuſz był nieiadł chlebá/ áni wody pił/ trzy dni y trzy nocy.

werset: 13Tákże potym rzekł do niego Dawid:Cżyieś ty/ ſkąd/ á dokąd idzieſz? on odpowiedział: Ieſtem ia z Egyptu ſlugá iednego mężá Amálechity/ á zoſtáwił mie moy pan/ żem ſie rozniemogł dziś trzeći dzień.

werset: 14Boſmy byli wtarcżkę vcżynili od południá Cerethy/ przećiwko Iudzie/ y ku południu Káleff/ y wypaliliſmy Syceleg.

werset: 15Thedy rzekł do niego Dawid: Możeſz mię przywieść ku tey Hordzie? on záś rzekł: przyſięſz mi ná Bogá/ że mię niezábijeſz:áni teſz wydaſz w ręce páná mego/ tedy ia ćiebie przywiodę do they Hordy. Y przyſiągł mu Dawid.

werset: 16A gdy go przywiodł/ á oni roſkłádli ſie po wſſyſtkiey źiemi/ iedząc y pijąc/ y iákoby dzień święty obchodząc/ zá wſſyſtek on plon y łupy/ kthorych byli nábráli w źiemi Filiſthyńſkiey/ y w źiemi Iudſkiey.

werset: 17Y bił ie Dáwid od wiecżorá do wiecżorá drugiego dniá/ y nieuſſedł ſnich żaden/ iedno tylko cżterzy ſtá młodzieńcow/ ktorzy wſkocżywſſy ná Wiełbłądy/ y vćiekli.

werset: 18Wydárł tedy Dawid ono wſſyſtko co byli zábráli Amálechitowie/ y dwie żenie ſwoie wźiął záſie.

werset: 19Ták że niedoſtawáło żadnego/ od namnieyſzego do nawiętſſego/ thák z ſynow iáko z corek/ y ze wſſey korzyśći:á co iedno byli zárwáli/ to wſſyſtko záſie przywiodł Dawid:

werset: 20y zábrał wſſyſtkie trzody y ſthádá/ y pędził przed oblicżem ſwoim. Y mowili: Tho ieſt plon Dawidow.

werset: 21Przyćiągnął potym Dawid do dwu ſeth mężow onych/ ktorzy zchodziwſſy ſie pozoſtáli/ áni mogli iść zá Dawidem/ y kazał im był zoſtáć przy ſtrumieniu Beſor: ći wyſſli przećiwko Dawidowi/ y ludu kthory przy nim był.A przyſtąpiwſſy do nich Dawid/ pozdrowił ie ſpokoynie.

werset: 22Y odpowiádáiąc káżdy mąż co nagorſſy y niepráwſſy z onych mężow ktorzy z Dawidem byli/ rzekł:
Nume: 31. Deute: 20. Ioſue. 8. et 22.
Poniewaſz że ći niebyli ſnámi/ niedamy im też nic z tey korzyśći ktorązmy odbili: Ale miey káżdy ſnich doſyć/ ná żenie ſwoiey y ſyniech/ kthore gdy wezmą nięchay idą precż.

werset: 23Ale Dawid powiedział: Nie ták vcżynićie bráćia moi/ z temi rzecżámi ktore nam Pan Bog dał/ y ſtrzegł nas/ y te łotrzyki ktorzy ſie byli werwáli do miáſtá náſzego dał w ręce náſſe/

werset: 24áni was żaden vſlucha ſtháką mową: bo rowny będzie dział y temu ktory był wſſedł ku bitwie/ y onemu ktory pozoſtał przy brzemionách/ y iednoſtáynie dzielić ſie będą.

werset: 25Y ſtáło ſie to od tegoſz dniá/ zá wielkierz y vchwalę y iákoby
kolumna: b
zá práwo ná pothym weſſlo w Iſráelu aż po dziś dzień.
Gene: 14.

werset: 26Wroćił ſie thedy Dawid do Syceleg/ y poſlał dáry z oney korzyśći ſtárſſym Iudſkim/ przyiaćielom ſwoim/ mowiąc: Weźmićie błogoſláwieńſtwo z plonu nieprzyiaćielow/ Páńſkich.

werset: 27(Y rozeſlał te vpominki) onym ktorzy byli w Betel/ y ktorzy w Rámoth ná południe/y ktorzy w Iether/ y ktorzy w Aroer/

werset: 28y ktorzy w Seffámoth/y ktorzy w Eſthámo/

werset: 29y ktorzy w Ráchál/ y ktorzy w mieśćiech Ierámehel/ y ktorzy w mieśćiech Ceny/

werset: 30y ktorzy w Hárámá/ y ktorzy przy ieźierze Aſán/ y kthorzy w Athách/

werset: 31y ktorzy w Hebron: tákże inym ktorzy byli ná onych mieſcách/ gdzie mieſſkał Dawid/ y mężowie iego.

rozdział: 31
Cap: 31. Sąul z ſiny y woyſkiem ná woynie zginął/ ćiáło obćiąwſſy ná murze obieſſono/ y zbroie iego w ſkośćiele Aſtárot záwieſſono/ A ſynowie Iábes pochowáli ćiáło Saulowe y ſynow iego.
1.Para: 11.
werset: 1
A
Filiſthynowie lepak walcżyli przećiwko ludu Iſráelſkiemu: y vćiekli mężowie Iſráelſcy przed Filiſtyny/ y vpádli pobići ná gorze Gelboe.

werset: 2Obroćili ſie pothym Filiſthynowie ná Saulá y ná ſyny iego/y zábili Ionáthę/ y Abinádábá/ y Melchiſua ſyny Saulowe/

werset: 3y wſſyſtká práwie walká obroćiłá ſie ná Saulá: y pogoniligo ſtrzelcowie/ y był okrutnie zránion od nich.
1.Reg: 24. Iudic: 9.

werset: 4Thedy rzekł Saul do kopienniká ſwego: Wyjmi miecż ſwoy/ zábiyże mie/ by lepak nie przybiegli ći nieobrzazáńcy/ y niezábili mię/ náigráwáiąc ſie ze mnie.Y niechćiał go zábić kopiennik iego/ bo był práwie ſthráchem wielkim poráżon. Porwał tedy Saul miecż ſwoy/ y vpadł nań y przebodł ſie.

werset: 5Co gdy vyźrzał Kopiennik iego/ to ieſt/ że iuż vmárł Saul/ náległ thakieſz ná ſwoy miecż/ y vmárł ſnim.

werset: 6Vmárł tedy Saul/ y trzey ſynowie/ y Kopiennik iego/ y wſſyſtcy mężowie iego ſpołu/ w on dzień.

werset: 7Obacżywſſy ſynowie Iſráelſcy/ kthorzy byli zá padołem/ y zá Iordanem/ że iuſz vćiekli mężowie Iſráelſcy/á że Saul vmárł y trzy ſynowie ieo / opuśćili miáſtá ſwoie/ vćiekli ſnich/ á przyſſedſſy Filiſthyni/ mieſſkáli w nich.
1.Para: 11.

werset: 8Gdy náſtał drugi dzień/ przyſſli Filiſtynowie/ by zwłocżyli odzienie z pobitych/ y náleźłi Saulá y trzy ſyny iego/ á oni leżą ná gorze Gelboe.

werset: 9Thedy vćięli głowę Saulowi/ y zewlekli go z zbroie: y poſláli do źiemie Filiſtyńſkiey w okoł/ áby tho opowiá=
dano


strona: Y2

Wthore Kxięgi Kroliew: 2.Regum
dano w kośćielech Bálwáńſkich/ y miedzy ludźmi.



strona: Y4

2.Regum
księga: 2.Reg
rozdział: 4
werset: 8Oto głowá Iſbozethá ſyná Saulowego nieprzyiaćielá twego/ ktory ſzukáł duſze thwoiey: á dał Pan pánu náſſemu Krolowi pomſthę dziſia nád Saulem y nád pothomſtwem iego.

werset: 9Tedy odpowiádáiąc Dawid Rechábowi y Báánowi brátu iego: ſynom Remmoná Berothcżyká/ rzekł do nich: Zywie Pan kthory wyzwolił duſſę moię ze wſſelákiego vćiſku/

werset: 10yż onego kthory mi był nowinę przynioſl/ że był zábit Saul:
2.Reg: 1.
ktory miał zá tho żeby mi ſie thym záchował/ żem go poimał y zábił w mieśćie Syceleg/ ktoremu było trzebá dáć zapłátę zá poſelſthwo:

werset: 11dáleko więcey teraz/ gdy ludzie niecnotliwi zábili mężá niewinnego w domu iego/ ná łożu ſwoim/ będę ſzukał krwie iego z rąk wáſſych/ á zgłádzę was z żiemie.

werset: 12Przykazał tedy Dáwid ſlugom ſwoim/ y zábili ie: A obćiąwſſy ręce y nogi ich/ záwieſili ie nád ſtháwem v Hebron:
2.Reg: 3.
á głowę Iſbozetowę wźiąwſſy pochowáli w grobie Abnerowym w Hebron.

rozdział: 5
Cap: 5.Pomázano Dawida ná Kroleſtwo nád wſſyſtkim ludem Iſráelſkim/ on wygnawſſy Iebuzeycżyki Syon zamcżek wźiął/ y tám mieſzkał zbudowawſſy dom/ inych żon nápoymował/ Synow nápłodził/ Filiſtyny dwá kroć poráził.
werset: 1
S
Zeſſli ſie wſſyſtkie pokolenia Iſráelſkie ku Dawidowi do Hebron/ mowiąc: Otho my ieſteſmy kość thwoiá/ y ćiáło twoie/

werset: 2ále y wcżorá y ongi gdy Saul Krolował nád námi/ tyś wywodził y záſie prziwodził lud Iſráelſki.
1.Para: 12. et 13.
A Pan Bog też rzekł do ćiebie: Ty będżieſz pásł lud moy Iſráelſki/ y ty będzieſz wodzem iego.

werset: 3Przyſſli tákież y ſtárſzy ludu Iſráelſkiego do Krolá do Hebron/ y vcżynił z nimi Krol Dawid przymierze w Hebron przed Pánem: Y pomázáli Dáwidá ná Kroleſtwo nád ludem Iſráelſkim.

werset: 4We trzydzieśći lat był Dawid/ gdy iął Krolowáć: á Krolował cżterdzieśći lat.
2.Reg: 2.

werset: 5W Hebron krolował nád pokoleniem Iudá ſiedḿ lat/ y ſſeść kxiężycow: á w Ieruſálem krolował trzydzieśći y trzy látá/ nád wſzyſthkiem ludem Iſráelſkim y Iudſkim.

werset: 6Y wyiáchał Krol Dawid/ y wſſyſcy mężowie ktorzy przy nim byli/ w Ieruſálem: przećiw Iebuzeuſſowi ktory w źiemi przebywał: Y powiedziano Dawidowi od Iebuzeycżykow:Nie wnidzieſz ſám ieſli nie wygłádziſz ſlepych y chromych/ mowiących: Nie wnidzie tu Dawid.

werset: 7Y dobył Dawid zamku Syon/ á to ieſt miáſto Dawidowe.

werset: 8A obiecał był onegoż dniá Dawid y poſtá=
kolumna: b
nowił zápłátę onemu/ kthoby iedno zábił Iebuzeuſſá/ y kthoryby ſie dotknął rynien ná dáchach/ y pobił ſlepe y chrome/ ktorzy nienawidzieli Dawidá.
1.Para: 12.
Leuiti: 21.
Sthądże vroſlo przyſlowie/ Slepi y chromi nie wnidą do kośćiołá.

werset: 9Y mieſſkał Dawid ná zamku Syon/ á názwał gy miáſtem Dawidowym: y obtocżył ij w koło przykopą we wnątrz.

werset: 10Y chodził mnożąc ſie y roſnąc/ A Pan Bog zaſtępow był zniem.
1.Par: 15.

werset: 11Poſlał też Hyrám Krol Tyrſki ſwe poſly do Dawidá/ y drzewá Cedrowe/ y rzemieſniki ćieſle y murárze: y zbudowáli dom Dawidowi.

werset: 12Y poznał Dawid że go Pan Bog potwierdził áby był Krolem Iſráelſkim/ áże wynioſl Kroleſtwo iego nád ludem ſwym Iſráelſkim.
2.Reg: 3.

werset: 13Przetho poiął ſobie więcey żon y nałożnic z Ieruſalem/ gdy iuż był wyſſedł z Hebron: Y národzili ſie Dawidowi ini ſynowie y corki:
1.Para: 3.

werset: 14A te ſą imioná iego ſynow ktorzy ſie mu zrodzili w Ieruſálem. Sámua/ Sobab/ Náthan/ Sálomon/

werset: 15Iebáhár/ Heliſua/ Neffeg/

werset: 16Iáfia/ Heliſámá/ Heliodá/ y Heliffáleth.

werset: 17Vſlyſſeli też to Filiſtynowie/ iż pomázano Dawidá ná Kroleſtwo/ nád Iſráelem: tedy wybráli ſie wſſyſcy áby ſſukáli Dawidá. Co gdy vſlyſſał Dawid z ſthąpił ná zamek:

werset: 18A Filiſtynowie przyćiągnąwſſy/ położyli ſie w padole Ráffáim.
1.Reg: 23. 2.Reg: 2. et 5.

werset: 19Y rádził ſie Dawid Páná mowiąc: Ieſli mam wyiácháć przećiw Filiſtinom? A daſſli mi ie w ręce? Odpowiedział Pan Dawidowi/ Wyiedź: boć ie wydam w ręce twoie.

werset: 20Przyćiągnął tedj Dawid do Báálfáráſim/ y poráźił tám Filiſtyny y rzekł: Rozdzielił Pan przedemną nieprzyiaćioły moie/ iáko ſie dzielą wody.Stąd że ná zwano ono mieſce/ Báálffárazym.

werset: 21I odbiegli tám Filiſtynowie ſtrugałek ſwoich/ ktore zábrał Dawid y mężowie iego.
1.Par: 15.

werset: 22Ieſſcże po wtore przyłożyli Filiſtynowie myſli/ y przyćiągnęli á pokłádli ſie w padole Ráffaim.
1.Reg: 23. 2.Reg: 2. et 5.

werset: 23Rádził ſie teſz y ná then cżás Dawid Páná/ Mamli wyćiągnąć przećiwko Filiſthynom? á daſſli ie w ręce moie?Pan mu odpowiedział. Nie wyieżdżay przećiwko im/ ále obeydz ie w koło z tyłu/ y przydzieſz ná nie z thyłu przećiwko onym gruſſkam.

werset: 24A gdy vſlyſzyſz głos odráżáiący ſie ná wierzchu gruſzek/ ná then cżás vderzyſz ná nie: ábowiem w ten cżás poydzie przed thobą Pan/ áby poráźił woyſká Filiſtyńſkie.

werset: 25Tákże vcżynił Dawid/ iáko mu był Pan roſkazał/ y bił Filiſtyny od Gábáá áż byś przyſzedł do Gezer.



strona: Y6v

Wthore Kxięgi Kroliewſkie
rozdział: 11
werset: 8Y rzekł źáś Dawid do Vriaſſá: Idziſz do domu ſwego/ á vmyy nogi twoie. Wyſſedł tedy Vriaſz z domu Krolewſkieo / y nieſiono zá nim potráwy krolewſkie.

werset: 9Ale Vriaſz ſpał przed broną dworu krolewſkieo / z inſſemi ſlużebniki Páná ſwego: á nie ſzedł do domu ſweo.

werset: 10Y powiedziano to Dawidowi/ że nie ſſedł Vryaſz do domu ſwego. Tedy rzekł Dawid do Vryaſſá: Coſz zaś nie zdrogi teras przyſſedł?Cżemużeś nie ſſedł do domu ſwego:

werset: 11Rzekl Vryiaſz do Dawidá: Archá Boża/ y lud Iſráelſki y Iudſki mieſſkáią theraz pod namioty/ á Pan moy Ioáb/ tudzieſz ſludzy Páná moiego ná źiemi leżą:
2.Reg: 14. Iudic: 19.
á iabym miał wniść do domu mego/ ábych iadł/ y pił/ y ſpał z żoną ſwą? przez zdrowie twe/ y przez zdrowie duſſe twey nie vcżynię tego.

werset: 12Rzekł tedy Dawid do Vryaſſá: Bądz że ieſzcże dziś przy mnie/ á iuthro ćie puſſcżę. Zoſthał thedy Vryaſz w Ieruſálem w on dzień y w drugi/

werset: 13y wezwał go Dawid áby iadł y pił przy nim/ y vpoił go. Kthory wyſſedſſy w wiecżor ſpał na pośćieli ſwoiey z ſlugámi Páná ſwego/ á do domu ſwego nie ſſedł.

werset: 14A gdy iuż było ráno/ nápiſał Dawid liſt do Ioábá/ y poſlał go przez ręce Vryaſſowe:

werset: 15napiſawſſy w liśćie.
1.Reg: 21.
Poſtawćie Vryaſſá ná przodku/ tám gdzie namocniey ſie ſpieráią: odſtąpćieſz go że ták będzie zábit.

werset: 16A ták gdy Ioáb obległ miaſto/ poſtáwił Vryaſſá tám gdzie rozumiał być męże namocnieyſſe.

werset: 17A wyſſedſzy mężowie z miáſtá/ walcżyli przećiwko Ioábowi/ Y pádło tám nieco ſlużebnikow Dawidowych/ á Vryaſz Etheycżyk tám też z nimi zábit.

werset: 18Y poſlał Ioáb oznáymuiąc Dawidowi wſſyſtkę ſpráwę walki/

werset: 19y porucżył theż poſlowi mowiąc: Gdy iuż wypráwiſz wſſyſtkę rzecż o porażce do Krolá/

werset: 20ieſli obacżyſz żeby ſie gniewał/ á iżby mowił cżemuśćie ſie przyſtępowáłi pod mur ku bitwie? zaśćie nie mogli wiedzieć/ że z muru/ z gory wiele ſtrzał bywáią wypuſzcżáne?
Iudic: 9.

werset: 21A kto zábił Abimelechá ſyná Hierobáál? za nie białá głowá ſpuśćiłá nań vłomek kámieniá z muru/ y poráźiłá á zábiłá ij w Thebes? Cżemuśćie bliſko muru przyſtąpili? Powieſz: Też y ſluga twoy Vryiaſz Etheycżyk zábith.

werset: 22Odſzedł on poſeł: przyſzedł/ y powiádał Dawidowi ono wſſyſtko co mu był Ioáb porucżył.

werset: 23A rzekł ták on poſeł ku Dawidowi:przemogli nas tám ći mężowie/ wyſſli ná nas w pole/ á my potkawſſy ſie z nimi/ goniliſmy ie áż do Brony mieyſckiey.

werset: 24Thedy ſthrzelcy obroćili ſtrzelbę ſwą ná ſlugi twoie z wierzchu z muru/ y poráźili nie co z ſlug Krolewſkich/ á owſſem y Vryaſz He=
kolumna: b
theycżyk ſlugá twoy vmárł.

werset: 25Y rzekł Dawid do poſlá. Thák powieſz Ioábowi:Niech ćie tá rzecż nie obchodzi/ bo rozlicżne ſą przypádki ná woynie: á iuż teraz tego/ iuż záś oneo zábia miecż: Doday myſli á pośiłay rycerſtwo thwe przećiwko miáſtu/ á zburz ie/ á nápominay ie.

werset: 26Vſlyſſáłá potym żoná Vryaſſowá/ że zábith był mąż iey vryaſz/ y oplákáwáłá go.

werset: 27A gdy iuż było po płácżu y żáłobie/ poſlał Dawid/ y wwiodł ią do domu ſwego/ y byłá mu żoną y porodziłá mu ſyná.A nie podobáłá ſie thá rzecż Pánu/ kthorą był vcżynił Dawid przed Pánem.

rozdział: 12
Cap. 12.Dawid pod przypowieśćią ktorą mu Nathán zádał/ ſam ná ſie wyrok dał/ potym go Náthan karze/ zá co gdy żáłował/ odpuſſcżono mu grzech/ karánie zoſtáwiwſſy/ Sálomon ſie vrodził/ miáſto Rábbá zburzone/ y koronę krolewſką tám wzięto.
werset: 1
P
Rzetho poſlal Pan Nátháná do Dawidá/ kthory gdy wſſedł do niego/ rzekl ku niemu: Rozſądź mi tho Krolu/ Dwá mężowie byli w iednym mieśćie/ ieden bogáty/ drugi vbogi.
3.Reg: 20.

werset: 2Bogáty miał owiec y wołow bárzo wiele:

werset: 3á vbogi lepak nic inego niemiał/ chybá iedurną owiecżkę málucżką/ ktorą był kupił y wychował/ y kthora zroſlá v niego poſpołu/ z ſyny iego/ chleb iego iedząc/ y z kubká iego pijąc/ y ná łonie iego ſypiáiąc:y miał ią ſobie iáko właſną dziewkę.

werset: 4A gdy iákiś pielgrzym przyſſedł do bogáteo / poniechawſſy on wźiąć owiec ábo wołow ſwoich/ áby onemu pielgrzymowi ktory był do niego przyſſedł/ vcżynił co ieść/ wźiął owieckę onego mężá vbogiego/ y nágotował pokarm onemu cżłowiekowi ktory był do niego przyſſedł:

werset: 5A Dawid popędziwſzy ſie gniewem wielkim/ ná onego cżłowieká/ ktory ták vcżynił/ rzekł do Nátán:Zywie Pan/ yż godzien ieſt śmierći/ ktory tákową rzecż vcżynił:

werset: 6á owcę wroći cżworáko/ przeto że thę rzecż vcżynił/ á nieprzepuśćił.
Exodi. 22. 1.Reg: 16.

werset: 7Tedy rzekł Náthán do Dawidá: Tyś ſam ieſt mężem onym ktory tho vcżynił. Thoć mowi Pan Bog Iſráelſki. Iam ćiebie pomázał ná Kroleſthwo nád ludem Iſráelſkim/ y iam ćie wydárł z ręki Saulowey/ y dałem ći dom Páná twegoy żony Páná tweo w łonie twoie/

werset: 8y dałem ći dom Iſráelſki y Iudſki: á zdálić ſie to máło/ przidamći ieſzcże dáleko więcey.

werset: 9Cżemużeś tedy wzgardził przykazánie Páńſkie/ ábyś vcżinił złe rżecży przed oblicżem moim? Vryaſzá Ethejcżyká zábiłeś miecżem/ á żonę iego wźiąłeś ſobie zá żonę/ á zábiłeś go miecżem ſinow Ammon.

A przeto


strona: Z3

2.Regum.
rozdział: 15
werset: 17Wyſzedł tedi Krol y wſzyſtek lud Iſráelſki pieſſo z miáſtá/ y ſtánął dáleko od domu ſwego:

werset: 18á wſſyſcy ſlużebnicy iego/ chodzili około niego/ y Huffiki ſtrzelcow/ y páweźnikow/ á wſzyſcy Getheycżykowie walecżni duży/ ſſeść ſet męźow ktorzy byli przyſſli zá nim z Geth/ pieſſo ſſli przed Krolem.
1.Reg: 23. 2.Reg: 28.

werset: 19A Krol rżekł do Ethái Getheycżyká/ cżemu ty idzieſz známi?Wroć ſie mieſſkayże z Krolem/ boś thy gośćiem/ á wyſſedłeś z mieſcá ſwego.

werset: 20Wczoráś przyſſedł/ á dziſia muśiſz z námi wychodzić? Yuż ia poydę gdzie mam iść/ á ty ſie wroć/ á weźḿ y odwiedź z ſobą bráty ſwe: A Pan Bog vcżyni ſtobą miłoſierdzie y prawdę/ żeś ty przećiwko mnie okázał łáſkę y wiárę.
Ruth. 1.

werset: 21Odpowiedział Ethái Krolowi/ mowiąc:Żywie Pan/ y żywie Pan moy Krol/ że ná ktorym kolwiek mieſcu będzieſz Panie moy Krolu bądz w śmierći bądź też w żywoćie/ tám będzie ſlugá twoy.

werset: 22Y rzekł Dawid do Ethai: Chodź á podź ſnámi. Szedł tedy Ethái Getheycżyk/ y wſſyſcy mężowie kthorzy byli przy nim/ y ine mnoſtwo.

werset: 23A wſſyſcy płákáli głoſem wielkim/ á wſſyſtek lud ſſedł ſpołu.Y ſſedł Krol przez ſtrumień Cedron/ á wſſyſtek lud ſſedł przećiw drodze Oliwney ktora pátrzy ku puſzćżey.

werset: 24Wyſſedł też Sádoch kápłan/ y wſſyſcy Lewitowie ſnim/ nioſąc Archę przymierza Bożego. Y złożyli z ſiebie Archę Bożą: Y wſtąpił Abyátár/ aż ſie zebrał ſpełná wſſyſtek lud ktory był wyſſedł z miáſtá.
1.Reg: 9.

werset: 25I rzekł Kroł do Sádochá: odnieś záś Archę Bożą do miáſtá: ieſliże naydę łáſkę przed Páńſkimi ocżymá/ przywiedzie mię záś/ y vkaze mi ią/ y przybytek ſwoy.

werset: 26A ieſli żeć mi rzecże/ Niepodobaſz mi ſie: Gotowem/ niech Pan cżyni co ſie iemu zda być dobrze:

werset: 27Y rzekł Krol do Sádoch kápłaná: O widząci/ wroć ſie do miáſthá w pokoiu: A Achimáás ſyn twoy/ y Ionáthán ſyn Abiáthárow/ dwá ſynowie wáſſy niechay będą z wámi.

werset: 28Oto ſie ia ſkryię kędy ná polu w they puſſcży/ áż przydą ſlowá ku mnie od was/ ktore by mi oznaymiły.

werset: 29Odnieśli tedy Sádoch y Abyáthár Archę Bożą do Ieruſálem y mieſſkáli tám.

werset: 30Dawid lepák ſſedł ſthroną ná gorę Oliwną/ idąc á płácżąc/ przikrywſſy głowę/ á boſymá nogámi: ále y lud wſzyſtek ktory był przy nim/ zákrywſſy głowę wſthępował ná gorę płácżąc.

werset: 31Dano potym znáć Dawidowi/ że też y Achitofel był w onym zprzyſiężeniu z Abſalonem. Y rzekł Dawid: Proſſę ćie Pánie Boże/ obroćże w ſzaleńſtwo rádę Achith ofelowę.

werset: 32A gdy iuż wſtępował Dawid ná wierzch gory/ ná ktorey miał cżynić modłę Pánu:
kolumna: b
alić ſie ſnim podkał Chuſái Arachitcżyk/ w rozdrápánym odzieniu/ á prochu pełno máiąc ná głowie.

werset: 33Y rzekł kniemu Dawid: Poydzieſſli ſemną/ będzieſz mi ćiężek:

werset: 34á ieſli ſie wroćiſz do miáſtá/ áżebyś rzekł Abſalonowi: Ieſtem ſlużebnikiem twym Krolu/ zoſtaw mię przy gárdle:
1.Reg: 17.
Iákom był ſlugą oycá twego/ ták będę ſlugą twoim: tedy rozerwieſz rádę Achithofelowę.

werset: 35A maſz tám ſobą Sádochá/ y Abiáthárá kápłany: á káżde ſlowo kthorebyś vſlyſſał w domu Krolewſkim/ oznaymiſz Sádochowi y Abiáthárowi kápłanom.

werset: 36Abowiem ſą ſnimi dwá ſynowie ich/ Achimáás ſyn Sádochow/ y Ionáthán ſyn Abiáthárow: tedy przeſlećie niemi do mnie káżde ſlowo ktorebyśćie vſlyſſeli.

werset: 37A gdy iuſz tedy ſzedł Chuſy przyiaćiel Dawidow do miáſtá/ Abſalon też tedyſz wſzedł do Ieruzálem (y Achitofel ſnim).

rozdział: 16
Cap: 16.Oſocżył Sybá Mifibozethá v Dawidá/ Semei łáiał Krolowi/ á iáko tho znioſl Dawid. Chuſá przyſſedł ku Abſalonowi/ pozdrowił go y rozmawiał ſnim/ Abſalon wſtąpił do nałożnic oycowſkich.
werset: 1
A
Gdy Dawid troſzkę przeminął wierzchu gory/ vkazał mu ſie Sybá ſlużebnik Mifibozetow idąc przećiw niev / ze dwiemá oſlomá/ ná ktore było włożono dwie śćie chlebá/ y ſtho koſſow Rozynkow/ y ſiedḿ ſztuk Fig/ y dwoie nacżynie winá.
1.Reg: 25.

werset: 2Y rzekł Krol do Syby: Co ſie prze te rzecży rozumie? Odpowiedział Sybá: Pánie moy Krolu/ Oſlowie ći ſą prze domowe Krolewſkie áby ná nich ieśdzili/ á chleby y figi ku żywnośći ſlużebnikom twoim/ á wino żeby pili ieſliby ktho vſthał ná puſzcżey.

werset: 3Y rzekł Krol: A ſyn lepak páná twego gdzie ieſt? Odpowiedział Sybá Krolowi/ zoſtał w Ieruzálem/ mowiąc: Dziś mi Pan Bog przywroći dom Iſráelſki kroleſtwo oycá mego.

werset: 4Thedy rzekł Krol do Syby:
2.Reg: 9.
Tobie dawam wſſyſtko co było Mifibozetowego. Y rzekł Sybá: Proſſę pánie moy Krolu/ ábych nálazł łáſkę przed tobą.

werset: 5Y ſſedł Krol Dawid drogą aż do Báhurym.
2.Reg: 19. Exodi: 22.
A oto wychodził ſtámtąd mąż ieden z rodu Krolá Saulá imieniem Semei/ ſyn Gerá: á idąc łáiał:

werset: 6y miotał kámieniem ná Dawidá/ y ná wſſyſtkie ſlużebniki Dawidowe: á wſſyſtek lud/ y wſſyſtko rycerſtwo ſſli wedłe Krolá po práwey y po lewey ſtronie.

werset: 7A thák oto mowił Semei łáiąc Krolowi: Wynidź/ wynidź mężu krwey/ á mężu Beliál.
Ecclei: 23.



strona: Z5v

Wthore Kxięgi Kroliewſkie
rozdział: 19
werset: 19Pánie moy niepocżytay mi zá złe/ áni pámiętay ná przewinienie ſlugi twego/ ná on cżás gdyś wyſzedł pánie moy Krolu z Ieruzálem/ áni tego miey krolu w ſercu twoim.

werset: 20Abowiem ia ſlużebnik thwoy/ vznawam iuſz grzech moy: á przethożem dziś pierwſſy przyſſedł z pokolenia á z domu Iozefowego/ y wybieżałem w drogę przećiwko pánu memu Krolowi.

werset: 21Odpowiádáiąc Abiſái ſyn Sárwiey rzekł: więc dla onych ſlow niebędzie zábith Semei/ że łáiał pomázáńcowi Páńſkiemu?
2.Reg: 16. Math: 16.

werset: 22Tedy rzekł Dawid: Co mnie ſwámi ſynowie Sárwiey? Cżemuśćie mi dziś miáſtho Szátáná (á przećiwniká? Więc dziś ma być zábit mąż w ludu Iſráelſkim?coſz za niewiem iżem ſie dziś ſtał Krolem nád ludem Iſráelſkim?

werset: 23Y rzekł Krol do Semei: Nie vmrzeſz. Y przyſiągł mu.
2.Reg: 16.

werset: 24Mifibozeth też ſyn Saulow/ wyſſedł w drogę przećiwko krolowi nieumywſzy nog: áni oſtrzigſſy brody: y chuſt ſwoich nieprawſſy od onego dniá w kthory był Krol wyſzedł/ aż do dniá kthorego ſie záś wroćił w pokoiu.

werset: 25A gdyś ſie podkał z Krolem/ rzekł ku niemu Krol: Cżemuś nie ſzedł ſemną Mifibozeth?

werset: 26Odpowiedział. Pánie moy Krolu/ ſlugá moy wzgárdził mną: Rzekłem do niego ia ſlużebnik twoy/ by mi dał oſiodłáć oſlá/ ábych nań wſiadſſy iáchał z krolem: bom chromy ſlużebnik twoy:

werset: 27Nád tho ieſſcźe obżáłował á oſkárżył mię ſlużebniká twego v ćiebie páná mego Krolá:
Gene: 33. 2.Reg: 14. 2.Heſt: 6.
Ale thy pánie moy Krolu/ ieſteś iáko Angioł Boży/ Cżyń co ſie tobie podoba.

werset: 28Boć dom oycá mego nic iedno śmierć był winien pánu memu Krolowi: A tyś mie vcżynił iednym ſtych ktorzy ſiadáią przy twym ſtole:
2.Reg: 9.
á o coſz ſie mogę ſluſſnie á ſpráwiedliwie żáłowáć? Abo oco mam więcey wołáć do Krolá?

werset: 29Thedy rzekł Krol do niego: Coſz dáley mowiſz?Iuſz tho pewna com rzekł: Thy z Sybą dzielćie z ſobą imienie.

werset: 30Odpowiedział Krolowi miffibozeth/ Bá y wſſyſtko chceli niech weźmie/ ponieważ ſie wżdam wroćił w pokoiu Krol pan moy do domu ſwego.
3.Reg: 2.

werset: 31Berzellái też Gáláádcżyk bárzo ſtháry/ wyſſedſſy z Rogelim/ przeprowádził Krolá przez Iordan/ gotow będąc y dáley zá rzekę ſnim iácháć.

werset: 32A był Berzellai Gáláádcźyk ſtáry bárzo/ to ieſt/ w ośmidzieſiąt lećiech/ y ten też dodawał ſpiże Krolowi gdy mieſſkał w Mánáim (tho ieſt) ná onym obronnym mieſcu.
2.Reg: 17.
Bo był mąż bárzo bogáty.

werset: 33Y rzekł Krol do niego Berzellai: Iedź ſemną/ że iuſz odpocżynieſz bezpiecżnie w Ieruzálem.

werset: 34Y rzekł Berzellai do Krolá: Wiełeſz ieſt łat żywothá mego/ á=
kolumna: b
bym miał iácháć z Krolem do Ieruzálem?

werset: 35Iużem dziś w ośḿdzieſiąt lath: á zać iuſz ták cżuyne ſą ſmyſly moie/ áby mogły rozeznáć co ſlotko co gorzko? ábo iuſz może ſie kocháć ſlużebnik twoy w iedzeniu ábo w pićiu? Abo záś iuſz mogę ſlucháć głoſu ſpiewakow ábo ſpiewacżek? Cżemuſz by miał być ſlużebnik twoy ku prozney ćiąży pánu memu Krolowi?

werset: 36Odiádę málucżko od Iordanu ſlużebnik twoy przy tobie: niepotrzebuięć tey zobopolnośći á oddzialánia/

werset: 37ále owſſem proſſę ábym ſie wroćił ſlużebnik twoy/ ábym vmárł w mieśćie moim/ á był pochowan przy grobie oycá mego y mátki moiey. A to maſz ſlużebniká tweo Chámáámá/ ten niechay iedzie przy tobie Krolu pánie moy/ á vcżyń mu coć ſie kolwiek podoba być dobrego.

werset: 38Rżekł mu Krol: Niechże ſemną iedzie Chámáám/ á ia mu vcżynię tho co ſie tobie będzie podobáło:á owſzem o co mię kołwie żędáć będzieſz/ to wſzyſtko otrzymaſz.

werset: 39A gdy ſie iuſz wſſyſthek lud przepłáwił przez Iordan y Krol: záſtánowił ſie Krol/ y pocáłował Berzelai/ y pożegnał ſie ſnim: ták że on wroćił ſie ná mieſce ſwoie.

werset: 40Puśćił ſie tedy Krol do Gáłgáłá/ á Chámáám ſnim: A wſſyſtek lud Iudſki przeprowadzał Krolá/ á ludu Iſráelſkiego tylko iedná połowicá przynim byłá.

werset: 41Potym wſſyſtcy mężowie Iſráelſcy zebrawſſy ſie do Krolá/ mowili kniemu: Przecż ćię nam vkrádli bráćia náſſy mężowie Iudſcy/ á przewiedli Krolá y dom iego przez Iordan/ y wſſyſtki męże kthorzy byli przy nim?

werset: 42Odpowiedzieli wſſyſtcy mężowie Iudſcy/ do mężow Iſráelſkich: Abowiem bliſzſſy nam ieſt Krol: cżemu ſie o to gniewaćie? coſz ábo mnimaćie byzmy co ziedli Krolewſkiego/ cżyli że nam dáry dano?

werset: 43Odpowiedzieli mężowie Iſráelſcy mężom Iudſkim/ rzekąc: Dzieſiąćią cżęśći więtſſyzmy my v krolá niżli wy/ á przetho więcey knam Krol należy niżli kwam: Cżemuśćie nam vcźynili krzywdę/ że nam nie pierwey dano znáć/ ábyzmy odprowádzili záś Krolá ſwego? Ale oſtrzey y twárdziey odpowiádáli mężowie Iudſcy mężom Iſráelſkim.

rozdział: 20
Cap. 20. Sebá oderwáł lud Iſráelſki od Dawidá/ ktorego Ioáb goniąc Amázám ná drodze zábił/ Sybę w mieśćie obiegł/ kthorego głowę przez namowę iedney niewiáſty Ioábowi z miáſtá wydano/ á on teſz oblęzenie roſpuśćił.
werset: 1
T
Ráfiło ſie że theſz thám był mąſz Beliál imieniem Sebá ſyn Bochry/ mąż z rodu Gemini: then zátrąbił w trąbę/ y rzekł: Nie=

mamy


strona: Aa2

2.Regum
rozdział: 24
Cap: 24.Dawid prze tho ze lud wſſyſtek policżyć kazał/ od Gad zgromiony/ od Bogá ſkarány/ ze trzech plag wybiera mor/ gdzie zá trzy dni ſiedḿdzieſiąth thyſięcy vmárło/ Dawid proſi łáſki: ołtarz buduie.
1.Para: 21.
werset: 1
Z
Ruſſyłá ſie ieſſcże gniewem pierzchliwość Páńſka ná lud Iſráelſki/ y poruſſyłá Dawidá miedzy niemi/ áby thák mowił do Ioábá: Idź/ a zlicż mi wſſyſtek lud Iſráelſki y Iudſki.

werset: 2Tedy rzekł Krol do Ioábá Hetmaná rycerſtwá ſwego:
Exodi: 30.
Obiedź wſſyſtkie pokolenia Iſráelſkie od Dan aż do Beſábee/ á policż wſſyſthek lud/ ábym wiedziáł licżbę iego.

werset: 3Y rzekł Ioáb do Krolá: Przymnoſz á przyſporz Pánie Boże ludu pánu/ memu Krolowi thák wiele iáko go theraz ieſth/y záſie ſthokroć więcy pomnoſz przed oblicżem páná mego krolá: Ale przecż mieni tákową rzecż pan moy Krol?

werset: 4Otrzymały przedſię ſlowá Krolewſkie mowę Ioábowę/ y inych Hetmánow woyſká. Szedł tedy Ioáb/ y Kxiążętá rycerſtwá od oblicża Krolewſkiego/ áby zlicżyli lud Iſráelſki.

werset: 5A gdy ſie przepráwili przez Iordan/ przyſſli do Aroer ná práwą rękę miáſtá/ ktore ieſt w padole Gád:

werset: 6á przez Iaſer ſſli do Gáláád/ y do źiemie niſzſſey Hodſy/ áż przyſſli do láſow Dan.A ſchodziwſſy około Sydonu/

werset: 7ſzly wedle murow/ miáſthá Tyru/ y około wſzey źiemie Eweyſkiey y Chánáneyſkiey/ y przyſſli do Berſábee ná południe źiemie Iudſkiey:

werset: 8á ták ſchodziwſſy wſſyſtkę źiemię/ byli záś w Ieruſálem w dziewiąći Kxiężycach/ y we dwudzieſthu dni.

werset: 9Y dał Ioáb ſpiſek: policżonego ludu Krolowi: Y náleźiono mężow Iſráelſkich ośm kroć ſtho tyſięcy/ mężow mocnych/ thákowych co iuż mogli dobyć miecżá ná woynie:á ſ pokolenia Iudá náłeźiono pięć kroć ſto tyſięcy tylko mężow woiennych.

werset: 10A gdy iuż zlicżon był lud/ ruſzyło Dawidá ſerce iego: tedy rzekł Dawid do Páná. Pánie źgrzeſzyłem wielmi w tym vćżynku: ále proſſę moy Pánie/ ábyś przenioſl niepráwość ſlugi twego/ bomći bárzo głupie vcżynił.

werset: 11Tákże wſtał Dawid ráno/ á ſlowá Páńſkie ſtáły ſie do Gad Proroká y widzącego/ mowiąc:

werset: 12Idź mowże do Dawidá/ Toć mowi Pan: Trzy rzecży dáieć Pan ná wolą/ obierz ſobie iednę z nich kthorą zechceſz żeć ią vcżynię.

werset: 13A gdy przyſzedł Gad do Dawidá/ oznáymił mu to/ mowiąc: álbo przez śiedm lat/ będzie głod w źiemi twoiey: álbo przez
kolumna: b
trzy Kxiężyce/ będzieſz vćiekał przed nieprzyiaćielmi twoimi/ á oni ćie będą gonić álbo pewnie trzy dni będzie powietrze morowe pánować w źiemi twoiey. A ták teraz rozmyſl ſie á powiedz/ że dam odpowiedź temu ktory mie poſlał.
1.Para: 21. Elcci: 2. Danie: 13. Philip: 1.

werset: 14Thedy rzekł Dawid do Gad: Bárzo mi teráz cżlywo: wſſákoſz iednák lepiey że wpádnę w rękę Páńſką (bo okwite ſą miłoſierdzia iego) niżli w ręce ludzkie.

werset: 15Dopuśćił tedy Pan ná lud Iſráelſki powietrze morowe/ od záránia aż do cżáſu náznácżonego/ á vmárło zá ten cżás ludu od Dán aż do Berſábee/ ſiedḿdzieſiąt tyſięcy mężow.

werset: 16A gdy Angioł Boży wyćiągnął rękę ſwoię ná Ieruzálem áby w nim wytráćił lud/ zlutował ſie Pan nád vtrapieniem ludu/ y rzekł do Angiołá biyącemu lud: Doſyć theraz doſyć: zátrzymay rękę twoię.
1.Reg: 15.
A był Angioł Páńſki wedle plácu Areunowego Iebuzeycżyká.

werset: 17Y rzekł Dawid do Páná/ gdy vyźrzał Angiołá zábijáiącego lud: Iáćiem ieſt moy Pánie kthorym zgrzeſſył/ y iaćiem złośćiwie vcżynił:Ci co ſą iáko owce coż vcżynili: Proſſę vśilnie niech ſie ná mię obroći ręká twoiá/ y ná dom oycá mego.

werset: 18Pryſſedł záſię Gad Prorok w on dzień do Dawidá/ y rzekł mu: Wſtąp/ a poſtáw ołtarz Pánu ná plácu Areunowym Iebuzeycźyká.

werset: 19Y wſtąpił Dawid według mowy Gad proroká/ ktorą mu był porucżył Pan.

werset: 20Areuná lepak vyźrzawſſy że Krol z ſlużebniki ſwemi idzye kniemu:

werset: 21wyſſedſſy vcżynił pokłoń Krolowi/ ná twarz ſwą na źiemię.Y rzekł: Co temu zá przycżyná ieſt/ że pan á Krol moy idzie do ſlużebniká ſwego? Rzekł Dawid do niego: ábym kupił v ćiebie plac/ á zbudował ołtharz Pánu/ áby przeſtáła tá poraſſká ktorá ſie zmaga miedzy ludem.

werset: 22Odpowiedział Areuná Dawidowi: Pan moy Krol niech gi weźmie/ y ofiáruie iáko ſie iemu podoba: maſz y woły ná offiáry zupełne/ y woz/ y iárzmá ná woły/ ku potrzebie drew.

werset: 23Wſſyſtkie te rzecży dał Areuná Krolowi: Y rzekł Areuná do Krolá: Pan Bog thwoy niech prziymie ſlub twoy.

werset: 24Odpowiedział mu Krol/ mowiąc:Nikakiey ták niebędzie iáko chceſz/ ále kupię to zá pieniądze od ćiebie/ á niebędę offiárował Pánu Bogu moiemu offiar zupełnych dárownych. Kupił thedy Dawid plác/ y woły/ zá pięćdzieſiąt ſyklow ſrebrá:
Proue: 3.

werset: 25y zbudował tám ołtarz Pánu/ y offiárował zupełne y ſpokoyne offiáry: Y zlitował ſie Pan nád źiemią/ y záſtánowioná oná plágá á poraſſká od ludu Iſráelſkiego.
1:
Koniec wtorych kxiąg Krolewſkich.

AA ijPocżyná=


strona: Aa4v

Trzećie Kxięgi Kroliewſkie
księga: 3.Reg
rozdział: 3
werset: 13Ale więc y te rzecży o ktoreś mię nieżądał/ dałemci iuſz/ to ieſt/ bogáctwá y chwálebną ſlawę/ thák yż żaden niebył rowien thobie z Krolow przeſſlych przez wſſyſtkie dni minęłe.

werset: 14A będzieſſli chodził drogami moimi/ á ſtrzegł przykazá-
kolumna: b
nia y roſkazánia á porucżeńſtwá moiego/ iáko chodził Dawid oćiec twoy/ przedłużę dni żywotá tweo.

werset: 15Ocknął potim Sálomon y porozumiał że to był ſen:
3.Reg: 15. 2.Para: 1.
á gdi przyiáchał do Ieruzáłem/ ſtánął przed Archą przimierza Páńſkieo / y offiárował zupełne offiári/ tákże y ofiáry ſpokoyne/ y vcżynił wielkie á zacne gody wſſem ſlużebnikom ſwoim.
kolumna: a

werset: 16Przyſſly potym dwie niewieśćie nierządnice do Krolá/ y ſtánęły przed nim/

werset: 17z ktorych iedná thák rzekłá: Dla Bogá proſſę moy pánie/ Ia y tá oto niewiáſtá/ mieſſkáłáſwá w iednym domu: y porodziłám w iey pokoiu.

werset: 18Trzećiego dniá po moim porodzeniu/ porodziłá też y oná/ y bylichmy poſpołu/ ták iż żaden iny niebył z námi w domu/ chybá nas dwie.

werset: 19Y vmárł ſyn tey niewiáſty w nocy/ bo go ſpiąc vdławiłá.

werset: 20Tedi wſtawſzy kiedy iuż bárzo dobrze vćichło w nocy/ wzięlá ſynácżká mego od boku ſlużebnice twey gdym záſnęłá/ y położyłá go ná ſwoich rękách: á ſwego vmárłeo / położyłá podle mnie.

werset: 21A gdim wſtawſzy rano: chćiáłá dáć pierśi ſsáć ſynowi memu/ nálázłám go vmárłego: kthoremu gdym ſie tym pilniey przypátrzáłá w iáſny dzień/ doſſlám thego że nie ieſt on moy ktoregom porodziłá.

werset: 22Odpowiedziáłá oná druga niewiáſthá. Nie ták ieſt iáko powiedaſz/ ále ten vmárły to twoy ſyn/ á moy żywyNá to záś oná mowiłá: Nie prawdę mowiſz/ boć ſyn moy żyw/ á twoyći ieſt vmárły. A ták tymi ſlowy párły á ſwárzyły ſie przed Krolem
kolumna: b

werset: 23Tedy Krol rzekł: Tá powieda/ Moy żywy ſyn/ á twoy vmárły: Tá záś przeko. Nie ták/ ale twoy vmárły á moy żywy.

werset: 24Y rzecże Krol: Przynieśćie mi miecżá: A gdy przynieſiono miecż przed Krolá/ rzekl:

werset: 25Przetnićie to dziećię żywe ná dwoie/ dayćież iedney iednę połowicę/ á drugiey drugą:

werset: 26Tedy rzekłá oná niewiáſtá ktorey ſyn był żyw/ do Krolá:
Danie: 13, Gene: 43.

werset: 26bo ſie były zruſzyły wnętrznośći iey lutośćią nád ſynem ſwoim: Proſſę pánie/ dayćieſz iey to żywe dziećię/ á niezábiiayćie go. A ona záś rzekłá: Bá iuż niechay nie bedzie áni mnie áni thobie/ ále niech ie rozetną.
Luce: 7.

werset: 27Toż dopiero Krol odpowiedział y rzekł: Dayćie oto tey dziećię to żywe/ niezábiyayćie go: boć oto tá ieſt mátká iego.

werset: 28Vſlyſzał tedy wſſyſtek lud Iſráelſki ſąd on ktory Krol vcżynił/ y vlękli ſie Krolá/ widząc w nim być mądrość Bożą/ ku ſpráwowániu ſądu.



strona: Bb

3.Regum.
rozdział: 7
werset: 10A grunty zákłádáne z kámienia koſztowneo y wielkiego/ ná dzieſięć álbo ná ośm łokći:

werset: 11á ná wierzchu takież kámienie drogie w rowney mierze ćioſáne było/ y takież też drzewo Cedrowe.

werset: 12A ſień wiecżſſa byłá okrągłá/ máiąc trzy rzędy z kámieniá ćioſánego/ á ieden rząd drzewá Cedrowego v heblowanego Theż y w ſieni domu Páńſkiego we wnątrz y w ſionce domowey.

werset: 13Poſlał też potym Krol Sálomon/ y przizwał Hirámá z Tyru/
2.Para: 2.

werset: 14ſyná iedney wdowy z pokolenia Neptálim/ z oyćá Tyriycżyká rzemieśniká ćwicżonego około miedzi/ y pełnego mądrośći/ rozumu/ y vmienia ku ſpráwowániu wſſelkey rżecży z miedżi.
Exodi. 31.
Ten gdy przyſſedł do Krolá Sálomoná/ pocżynił mu wſſyſtko co iedno roſkazał.
1.Par: 19. 4.Reg: 25.

werset: 15Vlał na przed dwá ſlupy miedziáne/ ieden ſlup ná ośmnaśćie łokći wyſoki: á nić ná dwánaśćie łokiet obeymowáłá obadwá ſlupi.

werset: 16Vcżynił też y dwie mákowki á kápitelle ktore miáły ſtać ná wierzchu ſlupow/ vlane z miedzi: ieden kápitel ná pięć łokći w
kolumna: b
zgorę/ á drugi takieſz pięć łokći wzwyſz:

werset: 17a ná kxtałth y podobieńſtwo ſieći y łáncuſſkow ſpołem między ſobą dziwnym ſpoſobem poplećione. Obiedwie te mákowice ná ſlupy láne były. Siedm rzędow ſiathek było na kápitellu iednym/ á ſiedm ſiathek ná drugiem.

werset: 18Y dokonał ſlupow y dwu rzędow około wſſech ſiathek/ áby zákrywáły mákowice kthore były ná wierzchu z źiárniſtych iábłek.Thymże ſpoſobem vcżynił przy drugiey mákowicy.

werset: 19A kápitelle ktore były ná wierzchu ſlupow/ zrobione były ná kxtałt leliey w ſionce ná cżterzy łokćie.

werset: 20Y záſie ine mákowice ná wierzchu ſlupow z wierzchu podług miáry ſlupá przećiw ſiatkám. A rzędow iábłek ziárniſthych było dwie śćie około mákowice wtorey.

werset: 21Y poſtáwił te dwá ſlupy w ſionce kozćielney: A gdy poſtháwił ſlup po práwey ſtronie ſieniey: názwał ij imieniem Iáchin: Takież też wzwiodł ſlup drugi/ y wezwał imię iego Boás.

werset: 22A ná wierzchu ſlupow/ robotę ná kxtałt leliey poſtáwił: á thym ſpoſobem dokonána ieſt ſpráwá ſlupow.grafika
kolumna: a
2.Para: 4. Iere. 52.

werset: 23Vcżynił też Morze (álbo koćieł ná vmywánie) lane/ wſſerz ná dzieſięć łokci/ od kráiu iednego do drugiego/ okrągłe w koło: Pięć łokći wyſokość iego/ á obręcż ná trzydzieśći łokći opáſowáłá ie w koło.

werset: 24A rzezánie pod kráiem obchodziło ie/ dzieſiąćią łokći obtacżáiąc on koćieł: Dwá rzędy rzezánia rozmáitych Hiſtoryi ná nim były wylane.

werset: 25Y ſthało ono morze ná dwánaśćie wo=
kolumna: b
lech: z ktorych było obrocono trzech ku pułnocy/ trzech ná záchod ſlońcá/ trzech ku południu/ á trzech ná wſchod ſlońcá: á morze ná nich z wierzchu ſtáło: kthorych wołow wſſyſtkich zádki wewnątrz pod vmywádłem álbo Morzem ſkryli ſie.

werset: 26Amiáſzſſość tego Morzá byłá ná dłoń. A kray iego/ iákoby kray v cżáſſe/ y iáko rozwinioney leliyey bráło w ſie tho Morze dwá tyſiącá miar/ ktore zową Batow/ á trzy tyſiące metret.

BbVlał


strona: Bb3v

Trzećie Kxięgi Krolewſkie.
rozdział: 9

kolumna: a
2.Para: 8.
werset: 10A gdy iuſz wyſſlá dwádzieśćiá lath iáko był zbudował Sálomon dwá domy/ to ieſt dom Páńſki/ y dom Krolewſki:

werset: 11zá dodawanim Hiry Krolá Tyrſkiego drzewá Cedrowego/ y Iodłowego/ y złotá ná wſſyſthko kcżemu było potrzebá:
2.Para: 5.
Tedy Krol Sálomon/ dał Hirámowi dwádzieśćiá miáſtecżek w źiemi Gálileyſki.

werset: 12Wyiáchał thedy Hirám z Thyru/ ná oglądánie miáſtecżek ktore mu był dał Sálomon/ y niebyły mu kmyſli/

werset: 13tedy rzekł: Teſz tho ſą miaſtá ktoreś mi dał bráćie?Y przezwał ie Chábul/ áż do dziſieyſſego dniá.

werset: 14Tedy poſlał Hirám Krolowi Sálomonowi ſto y dwádzieśćiá cętnarow złotá.

werset: 15Tá ieſt ſumá nákłádow/ ktorą náłożył Krol Sálomon ná budowánie domu Páńſkieo / y domu ſwego y Mello/ y muru Ierozolimſkiego/ y ná Heſer/ Mágeddo/ y Gázer.

werset: 16Fáráo záś Krol Egyptſkiey/ wyiáchał y dobył á wźiął miáſto Gázer/ y wypalił ie: á lud Chánáneyſki kthory w mieśćie mieſzkał wybił: y dał ie zá wiáno corce ſwey ktora byłá zá Sálomonem.

werset: 17Tákże Sálomon zbudował Gázer/ y Bethoron niſzſſe/

werset: 18y Bááláth/ y Pálmirę w źiemi puſthey.

werset: 19A wſſyſtkie miáſtecżká kthore kniemu przyſluſzáły/ á beły bez muru/ obmurował: ták że y miáſtecżká wozom/ y miáſtá iezdzcom y co mu ſie kolwie lubiło budowáć w Ieruzálem/ y ná Libanie/ y we wſſyſtkiey źiemi Kroleſtwá ſwego.

werset: 20Záś teſz wſſyſtek lud ktory był ieſſcże zoſtał z Amoreycżykow/ z Etheycżykow/ z Ferezeycżykow/ z Heweycżykow y Iebuzeycżykow ktorzy nie ſą z ſynow Iſráelſkich/

werset: 21tych wſſech ſyny/ktorzy byli zoſtáli w źiemi/ to ieſt/ kthorych niemogli ſynowie Iſráelſcy wykorzenić: wſſyſtkie Sálomon pocżynił hołdowniki pod dánią/ áż po dziś dzień.
Leuit: 25. 1.Reg: 8.

werset: 22Z ſynow lepak Iſraełſkich/ żadnego nie vcżynił Krol Sálomon ſlużebnikiem/ ále byli ludem rycerſkim/ y ſlużebniki iego/ y Kxiążęty/ y Woiewodámi/ y Vrzędniki nád wozy y nád końmi.

werset: 23A było vrzędnikow ktorzy byli nád inymi v dworu Sálomonowego/ pięć ſet y pięćdzieſiąth/ ktorzy mieli lud pod ſobą/ á káżdy według ſwego powołánia á vrzędu roſkázował.
3.Reg: 7. 2.Reg: 5.

werset: 24Corká teſz Fáráonowá/ wyiácháłá z miáſtá Dawidowego do domu ſwego/ kthory iey był zbudował Sálomon: ná then cżás budował Mello.

werset: 25Offiárował theſz Krol Sálomon trzy kroć ná káżdy rok offiáry zupełne y ſpokoyne/ ná ołtarzu ktory był zbudował Pánu/ y kádził wonnymi rzecżámi przed Pánem: y dokonał kośćiołá.
2.Para: 4. 3.Reg: 22. 2.Para: 8.

werset: 26Nácżynił teſz Krol Sálomon okrętow w Aſyon Gáber/ ktore ieſt wedle Ahiláth ná brze=
kolumna: b
gu morzá cżerwoneo / w źiemi Idumeyſkiey.

werset: 27Y poſlał Krol Hirám w onych okręćiech ſlugi ſwoie/ męże w żeglárſtwie y koło morzá dobrze vmieiętne/ z ſlużebniki Sálomonowemi.

werset: 28Ci gdy przypłynęli do ziemie Offir/ nábrawſſy ſtąd złotá cżterzy ſthá y dwádzieśćiá cętnarow/ przywieźli do krolá Sálomoná.
Iere: 10.

rozdział: 10
Cap. 10.Sabá Krolowa przyiácháłá áby ſlyſzáłá mądrość Sálomoná Krolá/ ktorey ſie dziwiłá. Dáry mu dáłá/ y od niego wzięłá/ Tarcże złote pocżynił y Krolewſką ſtolicę bárzo nákłádną/ y o hoynośći iego. grafika
werset: 1
A
Le y Krolowa Sabá/ vſlyſzawſſy záwołánie á ſlawę Sálomonowę w imię Páńſkie/ przyiácháłá áby go ſkuſiłá w zágadkach.
2.Para: 9. Math: 12.

werset: 2Aprzyiáchawſſy do Ieruzálem z komańſtwem á ſtowárzyſtwem wielkim: y z bogáctwy/ y z wiełbłądy kthorzy nieſli ná ſobie źiołá/ złoto bárzo mnogie/ drogie kámienie/ przyſſlá do Krolá Sálomoná/ y mowiłá ſnim wſſyſtkie rzecży kthore miáłá w ſercu ſwym:

werset: 3y odpowiádał iey Sálomon ná wſſyſtkie rzecży ktore mu zádawáłá/ y niebyłá tá gadká/ ktorey by Krol nie wiedział/ á ná kthorą by iey nieodpowiedział.

werset: 4Obacżywſſy Krolowa Sabá mądrość Sálomonowę/ y dom ktory był zbudował/

werset: 5y potráwy ſtołu iego/ y mieſſkánia ſlużebnicże/ y porządek miedzy dworzány iego/ y ſzáty ich/ y podcżáſze/ y ofiáry zupełne ktore offiárował w domu Páńſkim/ práwie zmartwiáłá dziwuiąc ſie/

werset: 6y rzekłá ku Krolowi: Prawdáć iuſz bacźę ieſth/ com ſlyſzáłá w źiemi ſwey

werset: 7o mowách thwoich/ y o mądrośći twoiey: á niewierzyłám tym ktorzy mi powiádáli/dokądem ſámá nie przyſſlá/ á nieoglądáłá ſwemi ocżymá/ á doznáłám że mi tego połowicę niepowiedziano: Więtſſa ieſth mądrość twoiá/ y ſpráwy twoie/ niżli powieść kthorąm ſlyſzáłá.



strona: Bb5v

Trzećie Kxięgi Kroliewſkie.
rozdział: 13
werset: 4A gdy vſlyſſał
Krol


strona: Bb6

3.Regum.
Krol Ieroboam rzecż kthorą vcżynił mąż Boży przećiw ołtarzowi w Bethel/ wyćiągnał rękę ſwą od ołtarzá mowiąc: Imćie go. Y vſchłá wnet ręká iego ktorą był wyćiágnął przećiw niemu/ ani iey mogł záſie ku ſobie ſkurcżyć.

werset: 5Ołtarz ſie teſz rozpadł y popioł ſie z niego wyſuł/ podług známieniá ktore był powiedział mąż Boży w mowie Páńſkiey.

werset: 6Y rzekł Krol do męźá Bożego: Modl ſie Pánu Bogu twemu/ á proś go zamną/ żeby mi byłá vzdrowioná ręká moiá.
Exodi: 8. 9. et 10. Nume: 21. Acto: 8.
Y modlił ſie mąż Boży oblicżu Bożemu/ á vzdrowioná ieſt záſię ręká Krolewſka/ ták że byłá iáko pierwey.

werset: 7Y rzekł Krol do Mężá Bożego: Podź do mnie w dom/ á będzieſz obiedwal ſemną/ potym ćie dáruię.

werset: 8Odpowiedział mąż Boży Krolowi: Byś mi dał połowicę kroleſtwá twego/ nie poydę ſthobą/ áni będę iadł chleba áni będę pił wody ná tym mieſcu:

werset: 9bo mi ták przykazał Pan Bog gdy domnie mowił: Niebędzieſz iadł chlebá/ áni będzieſz pił wody áni ſie wroćiſz tąſz drogą ktorąś przyſſedł.
4.Reg: 5.

werset: 10Y odſſedł iną drogą/ á nie wroćił ſie oną ktorą był przyſſedł do Bethel.

werset: 11A w Bethel mieſſkał ieden ſtáry Prorok/ do kthorego przyſſedſſy ſynowie iego/ powiedzieli mu wſſyſtkie ſpráwy ktore był vcżynił mąż Boży w on dzień w Bethel/y ſlowá ktore mowił do Krolá/ powiedzieli wſſyſtko oycu ſwemu.

werset: 12Y rzekł im oćiec ich: ktorą drogą ſzedł záſie? Y vkazáli mu ſynowie iego ktorą drogą ſie wrácał mąż Boży ktory był przyſſedł z Iudá.

werset: 13Thedy rzekł ſynom ſwoim: Oſiodłayćie mi oſlá. Gdy oſiodłáli/ wſiadł

werset: 14y puśćił ſie zá mężem Bożym/ y nádiáchał go ſiedzącego pod Terebintem: Y rzekł kniemu: A thyś ieſt mąż Boży/ ktoryś przyſſedł z źiemie Iudá? Odpowiedział: Iam ieſt.

werset: 15Thedy rzekł do niego: Podź ſemną do domu/ ze zieſz trochę chlebá.

werset: 16Odpowiedział: Wroćić ſie á iść ſtobą niemogę/ chlebá teſz ieść/ áni wody pić ná thym mieſcu niebędę:

werset: 17bo mowił do mnie Pan w mowie Páńſkiey rzekąc: Nie będzieſz thám iadł chlebá/ áni wody pił/ áni ſie wroćiſz tą drogą/ ktorąś przyſſedł.

werset: 18Rzekł on Stáry do niego: Y iaćiem theſz prorokiem podobny tobie: Y Angioł theſz mi mowił w rzecży Páńſkiey/ mowiąc: W wiedź go záſię z ſobą do domu twego/ áby poiadł chlebá/ á nápił ſie wody. Zwiodł go

werset: 19y w wiodł go do domu ſwego: támże iadł chleb w domu iego/ y pił wodę.

werset: 20A gdy ſiedzieli zá ſtołem/ ſtáłá ſie mowá Páńſká ku temu prorokowi/ ktory go był wſtecż przywiodł do domu ſwego.

werset: 21Y záwołał ná mężá Bożego kthory był przyſſedł z Iudá/ mowiąc: Toć powiáda Pan Bog/ żeś niebył poſluſſny vſtham Páńſkim/ á nieſtrzegłeś
kolumna: b
porucżeńſtwá kthore tobie przykazał Pan Bog twoy/

werset: 22á wroćiłeś ſie/ y iadłeś chleb/ y piłeś wodę ná tym mieſcu/ ná kthorym przykazał ći Bog ábyś nieiadł chlebá áni pił wody: niebędzie pochowan śćierw twoy/ w grobie oycow twoich.

werset: 23A gdy ſie náiadł y nápił/ oſiodłał oſlá ſwego Prorok ktorego był on ſtáry wſtecż wroćił.
3.Reg: 20.

werset: 24A gdy odiechł/ podkáł go Lew ná drodze/ y vduſił go/ y leżáło ná drodze ciáło iego martwe/ á oſieł ſtał wedle niego/ Lew też ſtał przy ćiele vmárłego.

werset: 25Alić otho mężowie ći kthorzy ſſli mimo drogą/ vźryawſzy ćiáło martwe áno leży ná drodze/ y Lwá á on ſtoi przy ćiele: przyſzedſſy/ rozgłośili tę rzecż w onym mieśćie/ w kthorym on ſtáry Prorok mieſſkał.

werset: 26Co gdy vſlyſſał on Prorok ktorygo był wſtecż z drogi zwiodł/ rzekł: Mąż Boży tho ieſt/ kthory niebył poſluſzny ſlow Páńſkich/ przetoż dał go Pan Bog Lwu/ y zlamał go/ według ſlowá Páńſkieo ktore mowił iev :

werset: 27Y rzekł do ſynow ſwoich: Oſiodłayćie mi oſlá. A gdy mu oſiodłáli/

werset: 28iáchał y nálazł ćiało iego vmárłe áno leźy ná drodze/ á osłá y Lwá ſtoiące przy ćiele: Lew áni ćiáłá vmárłego żárł/ áni oſlá obráźił.

werset: 29Wziął tedy Prorok ćiáło mężá Bożego/ włożył ná oſlá/ á wroćiwſſy ſie przynioſl ie do miáſtá áby płákali nád nim.

werset: 30Y pogrzebł go w grobie ſwoim: y płákáli nád nim: Ach ách moy bráćie.

werset: 31A gdy go opłákáli/ rzekł do ſynow ſwoich: Gdyć vmrę pochowayćie mię w grobie w ktorym mąż Boży leży: wedle kośći iego położćie kośći moie.

werset: 32Boć záprawdę wypełniąſie ſlowá Boże/ kthore mowił w rzecży Páńſkiey przećiwko ołtarzowi ktory ieſt w Bethel/ y przećiwko wſſyſtkim Bożnicam bałwánow kthore ſą w mieśćiech Sámáryiey.
4.Reg: 23.

werset: 33Po thym vpominániu nie náwroćił ſie Ieroboám od drogi ſwoiey nágorſſey/ ále owſſem przeko nácżynił kapłanow báłwáńſkich z nápodleyſſego ludu: ktho iedno chćiał nápełniał rekę iego/ y ſtáwáł ſie kápłanem wyſokich.

werset: 34A z tey przycżyny zgrzeſzył dom Ieroboámow/ y wywrocon ieſth/ y wygłádzon z źiemie.

rozdział: 14
Cap. 14.Ahiás Prorok żenie Ieroboámowey prorokuie przyſzłe á złe rzecży/ o śmierći Ieroboámowego ſyná/ y ſámego/ O Nádábie Krolu/ O grzechach Iudſkich/ prze kthore Pan nieprzyiaćielá ná nie przepuścił/ kthory wyłupił kośćioł Boży w Ieruzálem/ O śmierći Roboámá y námiaſtku iego.
4.Reg: 8.
werset: 1
T
Egoż cżáſu rozniemogł ſie Ieroboámowi ſyn iego Abia.

werset: 2Tedi rzekł Ieroboám żenie ſwoiey wſtań odmieńże ſſáty/ by ćie nie
poznano


strona: Bb6v

Trzećie Kxięgi Kroliewſkie.
poznano byś byłá żoną Ieroboámową: idźże do Sylo/ gdzie ieſt Ahiás prorok kthory mi mowił/ że mam krolować nád tym ludem.
3.Reg: 11.



strona: Cc2v

Trzećie Kxięgi Kroliewſkie.
rozdział: 17
werset: 23Wziął tedy Eliaſz ono dziećię/ y znioſl ie z ſwego pokoyká ná doł/ dał ie mátcę iego/ rzekąc: Otoż żyw ieſt ſyn twoy.

werset: 24Y rzekłá niewiáſta do Eliaſſá. Terazem po thym poznáłá żeś ty ieſth mąż Boży/ á ſlowo Páńſkie w vſtach twoich prawdziwe ieſt.

rozdział: 18
Cap. 18.Eliaſz vczinił że deſzcz ſpadł na żiemię/ Abdiás ſto Prorokow żywił cżáſu głodu/ Offiáry offiárowáli kxiężá Bałwáńſcy/ y Eliaſz teſz: Eliaſſowę offiárę ogień zniebá żapalił/ á Báłwáńſkich nie/ Eliaſz pobił kxiędze báłwáńſkie/ á deſzcż vcżynił.
werset: 1
P
O wielu dni/ ſtháło ſie ſlowo Páńſkie do Eliaſſá/ roku trzećzieo / mowiąc: idż/ Vkaſzże ſie Achabowi/ ábym dał deſzcż ná źiemię.
Iácobi: 5.

werset: 2Szedł Eliaſz áby ſie vkazał Achábowi á był okrutny głod w Sámáryiey.

werset: 3Y wezwał Krol Acháb Abdiáſſá rządzcę á ſprawcę domu ſwego. A ten Abdias bał ſie Páná Bogá barzo.

werset: 4Abowiem gdy zábijałá Iezabel Krolowa proroki Páńſkie/ on zebrawſzy ich ſto/ pokrył ie w iáſkiniach pięćdzieſiąth a pięćdyeſiąt y podeymował ie á żywił chlebem y wodą.
Math: 10.

werset: 5Rzekł thedy Acháb do Abdiaſſá/ Idz do wſzyſthkich ſtudnic/ y do wſſyſthkich padołow/ áwobyſmy wżdy mogli kędy náleść tráwę/ á záchowáć konie y muły/ áby tak iuż do końcá dobytek nie záginął.

werset: 6Y rozdzielili miedzy ſie krainy ktore mieli ſchodzić: Acháb ſſedł iedną drogą/ á Abdias iną drogą oſobno.

werset: 7A gdyż był Abdyas ná drodze/ potkał ſie ſnim Eliaſz:ktory gdy go poznał/ vpadł ná oblicże ſwe/ y rzekl: Y tyżeś ieſt pánie moy/ Eliaſz?

werset: 8Iemu Eliaſz odpowiedziáł/ Ia. Idź/ powiedzże Pánu ſwemu/ Ieſt tu Eliaſz.

werset: 9A on rzekł: Cożem záwinił przećiwko tobie/ że mię wydáieſz ſlugę ſwego w ręce Achábowe żeby mię zábił?

werset: 10Zyw ieſth Pan Bog twoy/ że nie máſz iuż narodu áni kroleſtwo/ gdzieby nie ſlał Pán moy ćiebie ſſukáiąć: Aże wſzyſcy powiádáli: Niemáſz go v nas:Záwiązał káżdy narod y kożde Kroleſtwo przyſięgą/ przeto żeś nie był náleźion

werset: 11A teraz mnie każeſz/ Idź/ á powiedz Panu Ieſt tu Eliaſz.

werset: 12A ſkoro ia odeydę od ćiebie Duch Páńſki zánieſie ćie ná ine mieſce ktoreo ia nie wiem: á ia wſſedſſy powiem Achabowi/ więc ieſli ćie nie náydę tedy on mnie zábije: á ſluga thwoy boi ſie Páná Bogá wnet z młodośći ſwoiey.

werset: 13A zać nie oznáymiono tobie Pánu memu/ com vcżynił gdy mordowáłá Iezábel Krolowa Proroki Páńſkie/żem záchował ſkrywſſy ſtho mężow prorokow Páńſkich/ pięcdzieſiąt á pięćdzieſiąt po iáſkiniách/ y żywiłem
kolumna: b
ie/ chlebem y wodą?

werset: 14A thy teraz mnie mowiſz/ Idz/ á powiedz Panu twev / Ieſt tu Eliaſz: áby mie tym rychley żábił

werset: 15y/ rzekł Eliaſz: Zyw ieſt Pan Zaſtępow/ przed kthorego oblicżym ſtoię/ żeć ſie dziś Achábowi vkażę:

werset: 16Szedł tedy Abdiás przećiwko Achábowi/ y oznaymił mu: I przyſzedł Acháb na przećiw Eliaſſowi.

werset: 17A gdy go vyzrzał/ rzekł: A tyżeś to ieſt co burzyſz lud Iſráelſki?

werset: 18On mu odpowiedział: Nie iam záburzył á záſmućił lud Iſraelſki/ ále ty/ y dom oyca thwego/ żeśćie opuśćili roſkazánia Páńſkie/ á vdáliśćie ſie zá Báálim.

werset: 19Wſzákoſz iednák poſli theras/ á zgromadz ku mnie wſzyſtek lud Iſráelſki ná gorę Kármelu/ y proroki báálowe kthorych ieſt pułpiętá ſtá: y Gáiowe proroki cżteryſthá/ ktorzy iádáią z ſtołu Iezábel.

werset: 20Poſlał Achab do wſzyſtkich ſynow Iſráelſkich/ y zgromádził Proroki one ná gorze Kármelu.

werset: 21Przyſtąpiwſzy tedy Eliaſz do wſzyſtkiego ludu Iſráelſkiego/ rzekł: Y dokądże będziećie chromi ná obie ſtronie? Ieſliże Pan ieſth Bogiem/ náſláduyćieſz go: á ieſli Báál/ idzćieſz zá nim.
Amos: 7. Iere: 4. Ioſue: 24.
Nie odpowiedział mu ná to lud Iſráelſki ni ſlowá.
Roma: 11.

werset: 22Potym rzekł záſie Eliaſz do ludu: Iam ieden ſam zoſtał Prorok Páńſki/ á prorokow Báálowych/ ieſt cżteryſtá y pięćdzieſiąth mężow: á prorokow też leśnych ieſt cżtery ſtá.

werset: 23Niechaſz nam będą dáne dwá woły: Niechaſz ſobie eni obiorą wołu iednego/ á zrąbawſzy go w kęſy/ niechay wlożą ná drwá/ ogniá niepodkłádáiąc: A iá też rozſiekam drugiego wołu ná ſſthuki/ y włożę ná drwá/ á ogniá nie podłożę.

werset: 24Wzywayćieſz wy imion Bogow wáſſych: á ia będę wzywał imieniá Páná Bogá ſwego. A Bog ktory wyſlucha przez ogień/ ten niechay będzie Bogiem. Odpowiedziáł wſſyſtek lud/ y rzekł: Bárzo dobry ieſt wyrok/ ktory powiedział Eliaſz.

werset: 25Rzekł tedy Eliaſz prorokom Báál. Obierzćie ſobie wołu iednego/ vcżyńćież wy pierwey/ bo was więcey ieſt: iuż wzywáycie imion Bogow wáſſych/ á ogniá nie podkłádayćie.

werset: 26Ktorzy gdy wżięli wolu/ ktorego im był dął/ offiarowáli go y wzywali imieniá Bááłowego pocżąwſſy od záránku áż do południá/ mowiąc: Báál wyſluchay nas. A nie było áni głoſu/ áni ktho by im odpowiedział: y ſkákáli przez ołtharz ktory byli vcżynili.

werset: 27A gdy iuż było południe: ſſydził á pośmiewał ſie ſnich Eliaſz/ mowiąc: Wołayćie iedno więtſſym głoſem: Boć wáſz Bog ieſt/ á podobno też teráz ſkiem mowi/ álbo ieſth gdzie w goſpodzie/ álbo ná drodze/ álbo też ſpi/ trzebá go obudzić.



strona: Cc5

3.Regum.
rozdział: 21
werset: 20Tedy rzekł Acháb do Eliaſzá: Zażeś mie kiedy náłazł nieprzyiaćielem tobie? Ktory rzekł: Nálazłem/ w ten ſpoſob yżeś ſie záprzedał ábyś cżynił zło przed obłicżnośćią Páńſką. Toć powiáda Pan Bog:
4.Reg: 9. Oſe: 1.

werset: 21Otho ia przywiodę ná ćię złe rzecży/ y wyżnę potomſtwo twoie/ y wybiję z rodu Achábowego więźniá/ y ná oſtátecżnieyſſego z Iſráelá/ áż do mokrzącego ná śćiánę:

werset: 22y vcżynię dom twoy/ iáko dom Ieroboámá ſyná Nábáthowego/ y iáko dom Báázy ſyná Ahiáſowego: żeś ták cżynił/ ábyś mię ku gniewu poruſſył/ y przywiodłeś o grzech lud Iſráelſki.

werset: 23Ale y o Iezabel mowił Pan/ rzekąc: Pśi będą żrzeć Iezabel ná polu Iezráhel.
4.Reg: 9. 3.Reg: 14. 15. et 16. 1.Mach: 1.

werset: 24Ieſli vmrze Acháb w mieśćie/ ziedzą go pśi: A ieſli vmrze ná polu/ rozthárgáią go ptacy powietrzni/

werset: 25á ták niebył żaden táki drugi iako Acháb/ ktory záprzedan ieſt áby cżynił złe przed oblicżnośćią Páná Bogá: Bogo podeſczwáłá Iezabel żoná ieo /

werset: 26y ſtał ſie obrzydliwym/ ták dálece/ że ſie vdał zá Báłwány ktorych byli nácżynili Amoreycżykowie/ á ktore był wyplenił Pan Bog przed oblicżym ſynow Iſráelſkich.
Nume: 21

werset: 27A gdy vſlyſſał Achab te mowy/ rozdárł ná ſobie odzienie/ á oblokł ſie we włoſienice/ y pośćił/ á ſpał ná worze/ y chodził zwieſiwſſy głowę.

werset: 28Y ſtháłá ſie záś rzecż Páńſka do Eliaſzá Thezbitcżyká/ mowiąc:

werset: 29Widziałżeś Achábá/ iáko ſie vpokorzył á poniżył przedemną? Przetoż ponieważ że ſie thák vpokorzył á poniżył dla mnie/ iuſz nieprzywiodę thych złych rzecży nań zá żywotá iego: Ale zá dni ſyná iego/ przywiodę te złe rzecży ná rod iego.

rozdział: 22
Cap: 22.Ziácháli ſie ſpołu Krol Acháb y Iozáphát áby ćiągnęli ná woynę/ Prorocy fáłeſſni fortunne rzecży obiecowáli/ á Micheaſz niefortunne/ y był przeto wſádzon do kazni/ á żábit Acháb ná tey woynie.
werset: 1
A
Gdy iuſz minęły trzy láthá w ktore niebyło woyny miedzy Syryą y Iſráelem:

werset: 2Trzećiego roku prżyiáchał Krol Ioſáffát Iudſki do Krolá Iſráelſkiego.
2.Par: 28.

werset: 3Y rzekł Krol Iſráelſki do ſlużebnikow ſwoich.Coſz za niewiećie iż náſſe ieſt Rámoth Gáláád cżemuſz ták zániedbawamy dobyć go záś z ręki Krolá Syriyſkiego?

werset: 4Y rzekł do Ioſáphátá Poiedzieſz teſz ſemną ná woynę do Rámoth Gáláád?
4.Reg: 3.

werset: 5Odpowiedział Ioſáphát Krolowi Iſráelſkiemu: Iáko ia ieſtem/ ták y ty/ á lud moy y lud twoy iedno ſą/ takieſz iezdni moi y iezdni twoi. Y rzekł Ioſáffáth do Krolá Iſráelſkiego: Proſzę cie/ popytay ſie pierwey dziś ná ſlowá Boże.
1.Reg: 23. 2.Reg: 2 et 21.

werset: 6Zgromádził tedy Krol Iſráelſki proro
kolumna: b
kow około cżtherzy ſthá mężow/ y rzekł do nich: Mam ſie puśćić á wyiácháć ná woynę do Rámoth Galáád/ cżyli mam themu dáć pokoy.
3.Reg: 18.
Ktorzy mu odpowiedzieli: Wyiedź/ dać ie záiſte Pan w ręce Krolewſkie.

werset: 7Y rzekł Ioſáffát: Niemáſz tu kthorego proroká Páńſkiego/ ábyzmy zopytáli przezeń?

werset: 8Y rzekł Krol Iſráelſki do Ioſáffáth: Zoſtał ieſſcże mąż ieden/ przez kthorego możemy ſpytháć Páná/ále iać go mam w nienawiśći/ że mi nic dobrego nie prorokuye/ á owſſem záwżdy źle/ zowią go Micheaſz ſyn Iemlá. Rzekł Ioſáffát do nieo: Niemow ták Krolu.

werset: 9Wezwał tedy Krol Iſráelſki komorniká iednego/ y rzekł mu: Poſpieſz ſie/ przywiedzże mi Micheaſzá ſyná Iemlowego.

werset: 10A Krol Iſráelſki/ y Iozáffáth Krol Iudſki/ ſiedzieli káżdy ná ſtolicy ſwey Krolewſkiey/
2.Par: 18.
oblokſſy ſie w ſzáty Krolewſkie/ ná placu wcdle brany Sámáriyſkiey/ á wſſyſcy prorokowie prorokowáli przed nimi.

werset: 11Vdziáłał theſz ſobie Sedekiaſz ſyn Chánáán rogi żelázne/ y mowił: To mowi Pan Temi rogámi żeláznemi będzieſz przemiátał źiemię Syriyſką/ áleſz ią ſkáźiſz.

werset: 12A wſſyſtcy prorokowie iednoſtáynie prorokowáli/ mowiąc: Wyiedź Krolu do Rámoth Gáláád/ á iedź fortunnie/ á dać ie Pan w ręce twoie.

werset: 13A poſeł ktory był ſzedł po Micheaſzá/ mowił do niego rzekąc: Otho wſſyſtcy prorokowie iednoſtháyną nową/ wſſyſtko dobre prorokuią Krolowi/ zgodź ſie teſz thy ſnimi/ á mow takieſz dobre rzecży.

werset: 14Rzekł do niego Micheaſz: Zyw ieſth Pan Bog/ iż cokolwiek mi Pan powie/ to będę mowił.
2.Par: 18.

werset: 15Y przyſſedł do Krolá/ y rzekł do niego Krol: Micheaſſu/ mamyli wyiácháć do Rámoth Gáláád ná woynę/ czyli dáć temu pokoy?Kthoremu on odpowiedział. Iedź/ á ćiągni forthunnie/ bo dać Pan Bog nieprzyiaćielá w ręce Krolewſkie.

werset: 16Y rzekł záś Krol do niego: Po wtore y po trzećie po przyſiegam ćię/ byś mi nic niepowiádał iedno co ieſt prawdá/ w imię Páná Bogá.

werset: 17Toż on rzekł: Widziałem wſſyſtek lud Iſráelſki/ á on ſie rozbieżaał po gorách/ iákoby owce gdy páſterzá niemáſz: Y rzekł Pan: Niemáią ći Páná/ niechże ſie każdy náwroći do domu ſweo w pokoiu.

werset: 18Rzekł tedy Krol Iſráelſki ku Ioſáffátowi: Zażem ći niepowiedział/ żeć on mnie nigdy nic dobrego nie prorokuie/ iedno záwżdy co złego?

werset: 19A on ieſſcże ktemu przydáiąc/ rzekł: A przethoſz ſluchay coć mowi Pan: Widziałem Páná ſiedzącego ná máieſtaćie ſwoim/ a wſſyſtek zaſtęp niebieſki przy nim ſthoiący ná práwicy y ná lewicy:
2.Par: 18.
Y rzekł Pan: Y ktoſz zwiedzie Achábá krolá Iſráelſkiego by miał wyiácháć do Rá=
moth Gá=


strona: Cc5v

Czwarte Kxięgi Kroliewſkie
moth Gáláád/ żeby tám zginął?



strona: Ddv

Czwarte Kxięgi Krolewſkie.
księga: 4.Reg
rozdział: 3
werset: 4A Meſá Krol Moábſki/ chował bydła bárzo wiele/ y płáćił Krolowi Iſráelſkiemu ſto tyſięcy báránkow/ y ſto tyſięcy báránow poſpołu z wełną ich.

werset: 5Ale ſkoro vmárl Acháb/ zrzuſſił á złamał przymierze ktore miał z Krolem Iſráelſkim.
4.Reg: 1.

werset: 6Wyiáchal tedy Krol Iorám w on dzień z Sámáryey/ y zlicżył wſſyſtek lud Iſráelſki.

werset: 7Y poſlał do Ioſáffátá Krolá Iudſkiego/ mowiąc: Krol Moábſki odſthąpił odemnie/ wyiedź ſemną przećiwko niemu ná woynę.On odpowiedział: Wyiádę/ ktory moy ieſt/ ten teſz twoy ieſt: lud moy/ lud twoy: Y konie moie/ ſą konie twoie.
3.Reg: 22.

werset: 8Y rzekł: Ktorą drogą poćiągniemy? On mu odpowiedział: Puſſcżą Idumeyſką.

werset: 9Ciągnęli tedy Krol Iſráelſki/ Krol Iudſki/ y Krol Edom/ y obiácháli drogę zá ſiedḿ dni/ á niemieli wody w woyſku/ áni bydłu ktore zá nimi gnano.

werset: 10Y rzekł Krol Iſráelſki: Och biádá/ biádá/ biádaż nam/zgromádził nas Pan Bog trzech Krolow/ by nas wydał w rece Moábſkie.
3.Reg: 22.

werset: 11Y rzekł Ioſáffát: Ieſtli thu gdzie Prorok Páńſki/ ábyſmy proſili Páná Bogá przezeń? Tedy odpowiedział ieden z ſlug Krola Iſráelſkiego/ Ieſt thu Elizeuſz ſyn Sáffátow/ co więc nálewał wody ná ręce Eliaſſowe.

werset: 12Y rzekł Krol Ioſáffát: Ieſt przy nim mowá Páńſká. Y zeſſli do niego Krol Iſráelſki/ y Ioſaffát Krol Iudſki/ y Krol Edom.

werset: 13Y rzekł Elizeuſz do Krolá Iſráelſkiego: Co ty maſz ſemną? Idź do prorokow oycá ſwego/ y máthki thwoiey. Krol przed ſie Iſráelſki rzekł kniemu: Cżemu Pan zgromádził thych trzech Krolow/ żeby ie wydał w ręce Moábſkie?

werset: 14Odpowiedział Elizeuſz: Zywie Pan Zaſthępow przed kthorego oblicżnośćią ſtoię/ że bych ſie nie wſtydził oblicża Ioſáffát Krolá Iudſkieo / nie ſluchałbym ćie/ ánibym ná ćie poyźrał.

werset: 15Ale iuż theraz przywiedzćie mi ſpiewaká.A gdy śpiewał on śpiewak (pſálmy Boże) ſtáłá ſie nád nim ręká Boża/ y rzekł:

werset: 16Tho mowi Pan/ zdziáłayćie przy tym ſtrumieniu doły yprzykopy.
3.Reg: 17. et 18.

werset: 17Bo thák powiáda Pan. Nieużrzyćie wiátru/ áni dżdżá/ á tho łożyſſko będzie pełne wody/ y będziećie pić/ y wy ſámi/ y cżeladz wáſſá/ y dobytki wáſſe.

werset: 18A ieſſcżeć ná thym nieprzeſtáie dobroć Páńſka: ále ieſſcże nád tho da Pan Bog niepryiaćielá wáſſego Moábcżyká w ręce wáſſe.

werset: 19Y dobędziećie káżdego miáſthá obronnego/ á ſkáźićie káżde miaſto wyborne/ y káżde drzewo dawáiące owoc wytniećie/ y wſſyſtkie ſthudnie záſypiećie/ y káżdą rolą co wybornieyſſą zámiecećie kámieńmi.
Deu: 20.

werset: 20A gdy było ráno/ gdy mieli zwyczay of=
kolumna: b
fiary offiarować/ álić wody przypłynęły po drodze Edomſkiey/ y nápełnioná ieſth źiemiá wodámi.

werset: 21A wſſyſcy Moábitowie vſlyſſawſſy/ że przyćiągnęli trzey Krolowie áby ná nie wálcżyli/zwołáli wſſyſtki boiowniki/ ktorzy wſſyſcy byli przepaſáni rycerſkiem páſem po wierzchu/ y ſthanęli ná ſwych gránicach.

werset: 22A wſthawſſy ráno/ gdy iuż ſlońce wzeſſlo nad wodámi/ vźrzeli Moábitowie przećiwko ſobie wody cżerwone iáko krew/

werset: 23y rzekli: Krew to ieſt od mieczá/ pewnie ći tám Krołowie boiowáli przećiw ſobie/ y poſiekli ſie ſámi miedzy ſobą ieden drugiego: á thák teraz że ſie miey ku korzyśći ludu Moábſki.

werset: 24Y rzućili ſie do obozu Iſraelſkiego:A ruſzywſſy ſie lud Iſráelſki poraźił Moábity: á oni wnet vćiekli przed nimi. Przyćięgnęli potym ći co byli zwyćiężyli/ y pobili Moábity/

werset: 25y miáſtá ich pokáźiłi:/ y káżdą rolą co lepſſą kámieńmi zámiotáli: y wſſyſtkie ſtudnie záſypáli/ y wſſyſtkie drzewá owocne wyćięli/ ták że tylko parkány lepione zoſtáły: Y obtocżyli miáſto proczárzmy/ á wielką cżęść go zburzyli.

werset: 26Co gdy vźrzał Krol Moábſki/ że iego nieprzyiaćiele przemogły/wźiął z ſobą ſiedm ſeth mężow z miecźmi/ áby ſie wdárli do Krolá Edom/ ále niemogli.

werset: 27Pochwyćiwſzy potym ſyná ſwego pierworodzonego/ ktory miał po nim krolowáć/ offiárowal go zupelną offiárę na murze: Y ſtháło ſie rozgniewánie wielkie w ludu Iſráelſkim/ y tudzieſz wnet odćiągnęli od niego/ y wroćili ſie do źiemie ſwoiey.

rozdział: 4
Cap: 4.Cudá kthore Elizeuſz vczynił/ Oleiu rozmnożenie/ Nie płodney porodzenie/ Vmárłego wſkrzeſſenie/ karmie gorzkiey w ſlodkie obrocenie/ y chlebá przyſporzenie.
werset: 1
N
Iewiaſtá iedná z żon Prorockich wołáłá ná Elizeuſſá/ mowiąc: Sługá twoy/ á mąż moy vmárł/ á ty ſam wieſz że ſlużebnik twoy bał ſie Páná Bogá: Otoż teras przyſſedł ná mię wierzyćiel y chce mi wźiąć w długu dwu ſynow moich/ áby mu ſlużyli.

werset: 2Rzekł do niey Elizeuſz: Coż chceſz po mnie żebymći vcżynił? Powiedzże mi co maſz w twym domu?Oná odpowiedziáłá: Niemamći nic vbogá ſlużebnicá twoiá w domu moim/ iedno trochę Oleiu cobych ſie im máżáłá.

werset: 3Rzekł iey: Idż/ nápożycżayże od wſſech ſąſiadow ſwoich nacźynia prożnego nie máło.

werset: 4Wnidźże á zámkni o ſobie drzwi/ gdy iuż wdomu będzieſz ty y ſynowie twoi: náleyże oleiu tego co maſz we wſſyſtkie ty ſędy/ á gdy pełne będą weźmieſz.

Szlá


strona: Dd2

4.Regum.
grafika
werset: 5Szłá oná niewiáſtá/ y zámknęłá drzwi o ſobie y o ſyniech ſwoich: Oni dodawáli nácżyniá/ á oná nálewáłá.



strona: Dd4

rozdział: 7
werset: 5Powſtali tedy w wiecżor áby ſſli do woyſká Syriyſkiego. A gdy przyſſli do przodku obozu Syriyſkieo / nienálezli tám nikogo.
2.Mach: 5. Eſaie: 13.

werset: 6Bo był pan bog dopuśćił ná woyſko Syriyſkie/ że ſlyſſeli ſſum á trżaſk wozow y iezdnych/ y woyſká wielkiego: Y rzekli ieden do drugiego: Oto Krol Iſráelſki náiął ſokie przećiwko nam Krole/ Eteyſkiego y Egiptſkiego/ y przywiodł ie na nas.

werset: 7Ruſſywſſy ſie tedy w nocy/ vćiekli: zoſtáwiwſſy namioty/ konie/ y oſly w obozie: á ſámi vćiekly thylko chąc ſwe żywoty zá=
kolumna: b
chowáć.

werset: 8A ták gdy przyſſli oni trędowaći ná przodek obozá/ weſſli do iednego Namiotu/ támże iedli y pili: y zábráli z tamtąd Srebro/ złoto/ y ſſáty/ y ſſli precż á pochowáli the rzecży: y záś ſie wroćiwſſy/ ſſli do drugiego Namiotu/ tákże też z támtąd zábrawſſy/ pokryli.

werset: 9Y rzekli ieden do drugiego: Nie dobrze cżynimy/ ábowiem ten dzień ieſt dobrey nowiny.Ieſliż będziem milcżeć/ á nie powiemy áż ráno/ będziemy ze złośći karani: Podźmy oto/ á powiedzmy tę rzecz ná dworze Krolewſkim.

grafika
werset: 10A gdy iuſz przyſſli do brany mieyſkiey/ powiedzieli im mowiąc: Szliſmy byli do obozu Syriyſkiego/ y nienálezliſmy tám żadnego cżłowieká/ iedno thylko konie á oſly przywiązáne/ a namyoty rozbite.

werset: 11Szli tedy bronni/ y oznáymili to ná páłacu Krolewſkim wſſędy wnątrz.

werset: 12Krol powſtawſſy w nocy/ rzekł do ſlug ſwoich: Páwiádam wam coć to nam vcżynili Syriycżykowie/ Wiedzą dobrze żeſmy w wielkim głodzie/ przetoż wyſſli z obozu/ á pokryli ſie po polu/ thák ſobie mowiąc: Gdy ſie wytocżą z miáſtá/ poimamy ie żywo/ á pothym ſnádnie wnidziemy do miáſtá.

werset: 13Odpowiedzał ieden z ſlużebnikow ieo / Weżmi tę pięć koni ktora ieſzćże zoſtáłá w mieśćie/ boć ich iuż iácy thylo we wſſyſtkim ludu Iſráelſkim/ ine wſſyſtkie poiedziono/ á poſláwſſy/ możym ſie tego dowiedzieć.

werset: 14Przywiedziono tedi dwa konie/ y poſlał Krol do obozu Siriyſkiego/ mowiąc: Iedzćie/ wyſſpieguyćieſz.

werset: 15Kthorzy iacháli
kolumna: b
po nich áż do Iordánu: á otho wſſędy po drodze było pełno ſſat/ y nácżyniá/ kthore miotáli od ſiebie Syriycżykowie gdy ſobą trwożyli: Wroćiwſſy ſie poſlowie dáli ſpráwę Krolowi.

werset: 16Lud potym wytocżywſzy ſie rozerwał á rozebráł oboz Syriyſki: Y byl korzec mąki białey zá ieden Státer/ á dwá ięcżmieniá/ zá ieden ſtáter/ według ſlowá Páńſkiego.
4.Reg: 7

werset: 17A ono Kxiążę ná ktorym ſie Krol zwykł podpieráć/ poſtánowił był Krol w bronie: kthorego vtłocżyłá tłuſſcża w bronie/ y vmárł: według onego iáko mowił mąż Boży/ kiedy był Krol do niego ziechał.

werset: 18Y ſtáło ſie według mowy cżłowieká Bożego/ ktorą mowił do Krolá/ kiedy rzekł: Dwa korcá ięcżmieniá będą zá ieden Státer/ á korzec mąki Biáłey zá ieden Státer: o tymże cżáſie iutro/ w bronie Sámáriyſkiey:



strona: Dd6v

Czwarte Kxięgi Kroliewſkie.
rozdział: 10
werset: 32Zá thychże dni pocżął ſobie Pan cknąć á ſtyſkowáć nád Iſráelem: A przetoſz też poráżił ie Házáel we wſſech gránicach Iſráelſkich: pocżąwſſy

werset: 33od Iordanu ku wſchodu ſlońcá/ wſſyſthkę źiemię Gáláád/ y Gad/ y Ruben/ y Mánáſse/ od Aroer kthore ieſt nád ſtrumieniem Arnon/ y Gáláád y Bazan.

werset: 34A oſtátek ſlow Iehu/ y wſſyſtkie ſprawy/ y moc iego/ wypiſáne ſą w kxięgach Słow y dni Krolow Iſráelſkich.

werset: 35Y zaſnął Iehu z oycy ſwemi/ y pogrzebli go w Sámáriyey/ á po nim Krolował Ioáchaz ſyn iego/

werset: 36á dni wſſyſtkiego Krolowánia iego nád Iſráelem/ w Sámariyey/ ośm á dwádzieśćiá lat.

rozdział: 11
Cap. 11.Atália chcąc ſámá Krolowáć/ zbiłá ſyny Krolewſkie/ ále potym zá ſpráwą Ioiády kápłaná zábithá/ a Ioáz Krolem Iudſkim poſtánowion/ Kośćioł y obrázy Baal báłwáná popſowáne.
2.Par: 22.
werset: 1
A
Atália záś mátká Ochozyaſzowá/ vźrzawſſy że ſyn iey vmarł wſtáłá/ y pobiła wſſyſthko plemię Krolewſkie.

werset: 2Tedy Ioſábá ſioſtrá Ochoſiaſſowá wlaſná dziewká Krolá Iorám/ porwawſſy Ioaſa ſyná Ochoſyaſſowego/ vkrádłá go z poſrzodku ſynow Krolewſkich ktore zábijano y mamkę iego z komnáty gdzie legáli: y ſkryłá go prżed Atalią/ by go nie zábiłá.

werset: 3Y był przy niey ſſeść lat potháiemnie w domu Páńſkim. A Atália Krolowáłá ná źiemi ſiedm lat.
2.Par: 23.

werset: 4Siodmego roku poſlał/ ſobie Ioiáda kápłán/ po Rycerſthwo y Sethniki/ y w wiodł ie ſobie do kośćiołá Páńſkiego/ y vcżynił ſnimi ſmowę: á poprzyſiągſſy ie w domu Páńſkim/ vkazał im ſyná Krolewſkiego/

werset: 5Y przykazał im/ mowiąc: Tá ieſt rzecż ktorą maćie cżynić:

werset: 6Trzećia cżęść was niechay w nidzie w Sobbotę/ y niech trzyma ſtraż domu Krolewſkiego: A wtora trzećia cżęść/ niechay będzie v brány Seir:A oſthátnia trzećia cżęść niechay będzie v brány/ ktora ieſt zá mieſſkaniem Páweznikow: y będziećie ſthrzedz cżuynie domu Meſa.

werset: 7A dwie cżęśći z was wſſyſtkich ktorzy Sobbothę wychodzićie/ niechay będą ná ſtraży v domu Páńſkiego przy Krolu.

werset: 8Y obſtąpićie go/ máiąc oręża w rękach wáſſych. A ieſliby kto (obcy) wſſedł do zágrodzenia kośćielnego/ Nich będzie zábith: á będziećie przy Krolu ták wchodzącym/ iáko wychodzącym.
2.Par: 23.

werset: 9Y vcżynili Setnicy ná wſſem/ ták iáko im był roſkazał Ioiáda kápłan. A wziąwſſy s ſobą káżdy męże ſwoie
kolumna: b
ktorzy przychadzáli ná Sobbotę/ z themi ktorzy iuż ſſli po Sobboćie/ przyſſli do Ioiády kápłaná.

werset: 10A on im dał włocżnie y zbroie Krolá Dawidá/ ktore były w domu Páńſkiem.

werset: 11Y ſtánęli wſſyſcy máiąc oręża w rękach ſwoich po práwey ſtronie kośćiołá/ áż do lewey ſtrony ołtharzá y domu/ około Krolá.
Deute: 17.

werset: 12Y wywiodſſy onego Krolewicá/ włożył nań koronę/ y świadectwo: tákże ij vcżynili Krolem/ y pomázali: á kláſkáiąc rękomá/ mowili: Zyw bądz Krolu.

werset: 13Vſlyſſawſſy Atália zgiełk ludu bieżącego/ weſſlá miedzy tłuſſcżą do koſćiołá Páńſkiego/

werset: 14vżrzáłá Krolá ſtoiącego ná máieſtaćie według obycżáiu/ á przy nim ſpiewaki/ y trębácże/ y wſſyſtek lud źiemie weſelący ſie/ y trąbiący: Rozdárſſy ná ſobie ſwe ſſaty/ záwołáłá. Zbuntowánie/ ſprzyſiężenie.
2.Par: 23.

werset: 15Y przykázał Ioiádá Setnikom ktorzy byli nad woyſkiem/ rzekąc: wywiedzćie ią z kościołá/ á ktokolwie zá nią poydzie/ zábiyćie ij miecżem. Bo powiedział był kápłan: Niechay nie będzie w kośćieli Páńſkim zábitá.

werset: 16Y włożyli ná nię ręce/ y wypchnęli ią ná drogę kędy konie chodzą/ wedle páłacu/ y támże ieſt zábitá.
2.Par: 23.

werset: 17Vćżynił thedy Ioiádá kápłán przymierze miedzy Pánem/ y miedzy Krolem/ y ludem/ áby był ludem Páńſkim/ Y miedzy krolem y ludem.

werset: 19Wſſedł potym wſſytek lud do kośćiołá Báál/ y pokáźili ołtarze iego/ y obrázy bárzo podruzgotáli. Mátháná też kápłaná Báálowego zábili przed ołtarzem. Y poſtánowił Kápłan ſtraż przy domie Páńſkim.

werset: 19A wźiąwſſy Setniki/ y ſtrzelce/ y Páwezniki/ y wſſyſtek lud/ wyprowádzili Krolá z domu Páńſkiego/ y weſſli ná Páłac drogą ktora idzie do brony Páweznikow/ y poſádził ſie ná ſtolicy krolewſkiey

werset: 20Y był weſoł wſſyſtek lud źiemie/ y miáſtho ſie vſpokoiło.A Athália zábithá ieſt miecżem w domu Krolewſkim.

werset: 21W ſiedmi lat był Ioás/ gdy pocżął Krolowáć.
3.Reg: 1.

rozdział: 12
Cap: 12.Ioás ná opráwę kośćiołá Páńſkiego/ puśćił kápłanom pieniądze offiárne/ Házael Kroł Syriyſki chćiał obledz Ieruzálem/ Ioás Krol ſkárby kośćielne pobráwſſy/ dał mu áby odćiągnął od miáſtá: potym zábit od ſlużebnikow/ ponim zoſtał Krolem Amáſiás.
2.Par: 24:
werset: 1
S
Iodmego roku krolowánia Iehu/ począł Krolowáć Ioás: á Krolował cżterdzieśći lath w Ieruzálem.
3.Par: 26.

werset: 2Imię máthki iego Sebia/ z Berſábee. Y cżynił Ioás dobrze przed Pánem po wſſyſtkie dni w ktore go vcżył Ioiádá Kápłan.

werset: 3Wſſákoſz przedſię
Báłwá=


strona: Ee

4.Regum.
Báłwánow ná gorách wyſokich nie pokáźił: Abowiem ieſſcże lud offiarował/ y zápały cżynił ná tych gorách wyſokich.
Exo: 30.



strona: Ee3

4.Regum.
rozdział: 16
werset: 8A gdy zebrał Acház ſrebro y złoto/ ktore mogło być náleźieno w domu Páńſkim/ y w ſkárbiech Krolewſkich: poſlał dáry Krolowi Aſyriyſkiemu.

werset: 9Ktory iednák przyzwolił woli iego: Bo iáchawſſy Krol Aſyriyſki do Dámáſſku/ zburzył ij/ y zágnał one ktorzy w nim mieſſkáli do Cyrenen/ A Ráſymá zábił.
Eſai: 8.

werset: 10Tedy iáchał Kroł Acház w drogę przećiwko Teglátffalázár Krolowi Aſyriyſkiemu do Dámáſſkuá gdy vyżrzał ołtharz w Dámáſku/ poſlał Krol Acház do Vryaſzá kápłaná fizerunk iego y podobieńſthwo/ według wſſelkiey roboty ieo.

werset: 11Y zbudował Vryáſz Kapłan ołtarz: ná wſſem ták iáko był roſkazał Krol Acház z Dámáſſku/ pierwey niżli przyiáchał Krol Acház z Dámáſſku/ wſſyſthko Vryaſz Kápłan ſpráwił.

werset: 12A gdy przyiáchał Kroł z Dámáſſku vyźrzawſzy ołtarz/ vcżynił mu poććiwość/ á przyſtąpiwſſy/ offiárował/ zupełne y ine offiáry

werset: 13y napoyne/y wylał krew (około ołtharzá) offiar ſpokoynych/ ktore był offiárował ná ołtarzu.
Eſai: 17.

werset: 14A ołtarz łepak Miedziány ktory był przed Pánem/ wynioſl zkośćiołá Páńſkiego/ y z mieſcá ołtarzowego: y poſtáwił go ná ſtronie pułnocney od ołtarzá.

werset: 15Przykazał teſz Krol Acház Vryaſſowi kápłanowi/ mowiąc: Ná wielkim ołtharzu offiáruy zupełne offiáry Báránkowe/ y zbożne wiecżorne/ y zupełne Krolewſkie/ y zbożne teſz iego/ thákże y zupełne offiáry od wſſyſtkiego ludu/ y zbożne takieſz/ y offiáry Napoyne/ wſſyſthkę krew zupełnych offiar/ tudzieſz y rąbánych/ ná nim wylewáć będzieſz. A ołtarz ten miedziány niech będzie gotowy ná wolą moię.

werset: 16Vdziáłał tedy Vryaſz Kápłan wſſyſthko tho co mu był przykazał Krol Acház.
3.Reg: 7.

werset: 17Pobrał pothym Krol Acház podſtáwki rythe/ y vmywadło kthore ná wierzchu było/y Morze złożył z wołow miedziánych ná ktorych ſtáło/ y poſtáwił ie ná pawimenćie kámiennym.

werset: 18Pokłádnicę też á ſkrzynię kośćielną Sobotnią ktorą był poſtáwił w kośćiele: y wchodzenie Krolewſkie zewnętrzne/ obroćił do kośćiołá Páńſkiego/ dla Krolá Aſyriyſkiego.

werset: 19A oſtátek tych rzecży kthore cżynił Acház/ wypiſáne ſą w kxięgách Slow y dni Krolow Iudſkich.

werset: 20Vmárł pothym Acház/ y pogrzebion z oycy ſwemi w mieśćie Dawidowym. A Krolował po nim Ezechiaſz ſyn iego.

rozdział: 17
Cap. 17.Sálmánázar pochodziwſſy Krolá Ozee Iſráelſkiego zágnał lud Iſráelſki do ziemie Aſyriyſkiey w niewolą/ á ziemię ich ſwym łudem oſádził/ ktore Lwi mordowáli/ Y poſlan im Kxiądz Iſráelſki áby ie vćżył zakonu Bożego.
werset: 1
R
Oku dwanaſtego Acház Krolá Iudſkiego/ Krolował Ozee ſyn Elá w Sámáryey nád ludem Iſráelſkim dziewięć lat.

werset: 2Y cżynił źle przed Pánem: ále niebył tháki iácy oni Krołowie Iſráelſcy ktorzy przed nim byli.

werset: 3Ná tego powſtał Sálmánázár Krol Aſyriyſki/ y ſtał ſie v niego Krol Ozee ſlugą/ á dawał mu dań.
4.Eſd: 13.

werset: 4A gdy doſſedł thego Krol Aſyriyſki/ że Ozee chcąc mu ſie wybić/ ſlał poſly do Suá Krolá Egiptſkiego/ áby więcey niedawał dani Krolowi Aſyriyſkiemu/ iáko był zwykł ná káżdy rok dáwáć: obległ go/ á poimawſſy/ wſádził go do ćiemnice.

werset: 5Z ieździł pothym y zdobywał wſſyſtkę źiemię iego/ potym przyćiągnąwſzy do Sámáriey/ leżał v niey trzy láthá.
4.Reg: 18. Eſai: 8.

werset: 6A dziewiątego roku Krolowánia Ozee/ dobył Krol Aſyriyſki Sámáryiey/ y zágnał lud Iſráelſki do Aſyryiey/ y oſádził ie w mieśćie Hálá/ y w Hábor przy rzece Goſán/ w mieśćiech Medſkich.

werset: 7Bo ták ſie ſtáło/ gdy ſynowie Iſráełſcy zgrzeſſyli przećiwko Pánu Bogu ſwemu/ ktory ie był wywiodł z źiemie Egyptſkiey/ z ręki Fáráoná Krolá Egyptſkieo : á chwalili Bogi cudze.
Exod: 14.

werset: 8Y chodzili według zwycżáiow onych Narodow/ kthore był wytráćił Pan Bog przed oblicżnośćią ſynow Iſráelſkich/ y krolow ich: że teſz tákieſz cżynili.

werset: 9Y przywodzili ſynowie Iſraelſcy ſkutki niedobremi Páná Bogá ſwego ku gniewu: y pobudowáli báłwanow ná gorách wyſokich we wſſech miáſthách ſwych/ od wieże Strożow áż do miáſtá obronnego.

werset: 10Y pocżynili ſobie ſlupy/ y láſy Báłwáńſkie ná káżdym wyſokim pagorku/ y pod wſſelkim drzewem gáłęźiſtym:

werset: 11y palali thám zápal wonnych rzecży ná ołtarzech/ ná kxtałth pogánow ktore był Pan Bog wyplenił od oblicża ich: Y cżynili ſlowá á ſpráwy bárzo złe przywodząc ku gniewu Páná Bogá/

werset: 12y ććili plugáſthwá/ o kthorych im był Pan bog przykazał áby ich niecżynili.
Deut: 4.

werset: 13A oſwiadcżał ſie Pan Bog ludu Iſráelſkiemu/ y ludu Iudſkiev / przez wſſyſtkie Proroki y widzące/ mowiąc:
Hiere: 25.
Odwroććie ſie od wáſſych drog bárzo złych/ á ſtrzeſzćie Przykazánia y Cerymoniy á obrzędow świętych moich/ według wſſego zakonu ktorym przykazał oycom wáſym: Y iákom poſyłał do was ſlugi moie Proroki.
Deut: 31 Malach: 3

werset: 14Ale oni przedſię niechćieli ſlucháć/ á owſzem zátwárdzili krzcżyce ſwoie/ iáko y oycowie ich/ kthorzy niechćieli być poſluſſni Pánu Bogu ſwemu.



strona: Ee5v

Czwarte Kxięgi Kroliewſkie.
rozdział: 20
werset: 6A przydam ieſſcże dniom twoim piętnaśćie lat: ále y z ręki Krolá Aſſyriyſkiego wyzwolę ćie/ y to miáſto/ y záſſcżycę to miáſto dla mnie/ y dła Dawidá ſlugi mego.

werset: 7Y rzekł Eſáiaſz: Przynieśćie mi bryłę Fyg: Ktorą gdy przynieſli/ przyłożyli ná wrzod iego y vzdrowion ieſt.

werset: 8Y rzekł Ezechiaſz do Iſáiaſſá: Ktore będzie známię iż mie Pan Bog vzdrowi/ á iſz mam wniść dniá trzećiego do koſćiołá Páńſkieo?
Eſai: 38.

werset: 9Y rzecże mu Iſáiaſz. To będzie známię od Páná że to ma vcżynić co mowił: Chceſz áby wſtąpił ćień (ſlonecżny ná zegárze) dzieſiąćią liniy: Cżyli áby ſie wroćił dzieſiąćią kárbow á ſtopniow?

werset: 10Y rzekł Eſechiaſz: Latwieć przyrość ćieniowi ná dzieſięć liniy á prętow/ áni chcę by tho było: ále żeby ſie wſpák wroćił dzieſiąćią kárbow.

werset: 11Wzywał tedy Iſáiaſz Prorok Páná Bogá: y wſtecżył cień przez dzieſięć liniy á prętow ktore iuż był záſſedł ná zegárze Acházowym/ wſtecż dzieſiąćią Kárbow.
Eccleci: 48. Eſai: 39.

werset: 12Tegoż cżaſu/ poſlal Berodach Báládan ſyn Baládánow Krol Bábilońſki/ liſthy y dary do Ezechiaſſa: bo byl vſlyſſał że zániemogł Krol Ezechiaſz.

werset: 13Y był rad Ezechiaſz gdy do niego przyiácháli/ (á z rádośći) okazał im dom wonnych źioł/ y złotho/ y ſrebro/ máśći rozmáite á ołeyki/ y dom krolewſki/ y co iedno miał w ſkarbiech ſwoich/ Nie było tego w domu y w mocy iego/ cżegoby im Krol Ezechiaſz nie vkazał.

werset: 14Przyſſedł tedy Iſáiaſz prorok do Krolá Eſechiaſſá/ y rzekł do niego: Co powiádáli ći mężowie? á ſkąd przyiácháli do ćiebie? Odpowiedział mu Eſechiaſz: Z dálekiey ſtrony przyiácháli do mnie/ z Bábilonu.

werset: 15A on odpowiedział: Coż widzieli w domu twoim? Rzekł Ezechiaſz: Co iedno ieſt w domu moim/ to widzieli: ták że też y w ſkárbiech moich niemáſz nic/ cżegoby nie widzieli.

werset: 16Tákże Iſáiaſz rzekł Eżechiaſſowi:
4.Reg: 24. et 25. Hier: 20.
Słuchay ſlowá páńſkieo /

werset: 17Prziydą oto te dni że wſſyſtkie te rzecźy ktore ſą w domu twoim/ będą zábráne do Bábilonu: ktorych náchowáli oycowie twoi do dziſieyſſeo dniá. Niezoſthánie nic/ Mowi Pan:

werset: 18ále y ſyny twoie ktorzi wynidą z ćiebie/ ktore będzieſz miał/ zábiorą/ á będą komorniki ná dworze Krolá Bábilońſkiego.
Danie: 1.

werset: 19Y rzekł Ezechiaſz do Iſáiaſſá: Dobrá ieſt mowá Páńſká/ kthorąś mowił: Niechaż będzie pokoy y prawdá zá dni moich.

werset: 20A ine mowy Krolá Ezechiaſſá/ y wſſyſtká moc iego/ y iako vvcżynił ſtaw/ y przywiodł wodę do miáſtá y w wiodl wodi the wſſyſthkie ſą nápiſáne w kxięgach Slow y dni Krolow Iudſkich.

werset: 21Y záſnął Ezechiaſz z oycy ſwemi. A Krolował po nim Mánáſſes ſyn iego.
2 Para: 32.


kolumna: b
rozdział: 21
Cap: 21.Mánáſſes Báłwochwálſtwá ſtroi/ dla tegoż Pan mu opowiedział/ że mial zgłádzić pokolenie Iudſkie y Ieruſálem/ Po nim Kroluie Amon/ á gdy tego ſludzy zábili/ Krolował Iozias.
2.Para: 33.
werset: 1
D
Wánaśćie lat miał Mánáſſes/ kiedy Krolowáć pocżął: A Krolował w Ieruſálem pięćdzieſiąt y pięć lat: Imię mátki ieo Háffſibá.

werset: 2Y cżynił złe rzeczy przed oblicżnośćią Páńſką/ wedlug obycźáiu Báłanow Pogáńſkich/ kthore był wygłádził Pan przed oblicżym ſynow Iſráelſkich.
3.Reg: 11. 4.Reg: 18.

werset: 3Y obroćił ſie w zad/ á pobudował wyſokośći/ ktore był pokáził oćiec iego/ y wywiodł ołtharze báálowe/ y nácżynił gáiow iáko y Acháb Krol Iſráelſki: y dawál cżeść á chwałę wſſyſthkiemu Rycerſtwu niebieſkiemu/ y ſlużył mu.

werset: 4Y wybudował ołtarze w domu Páńſkim/ o kthorym kośćiele rzekł był Pan: W Ieruzálem położę imię moie.

werset: 5Y nábudował ołtarzow wſſemu rycerſtwu niebieſkiemu (Gwiazdam/ Słońcu/ y Mieſiącowi)/ w obu ſieniach kośćiołá Páńſkiego.
4.Reg: 23.

werset: 6Y przewiodł ſyná ſwego przez ogień: y wieſſcżby ſtroił/ y pilnował latánia ptaſſego/ y nácżynił wieſſcżkow/ y zámnożył ie/ áby iedno cżynił źle przed Pánem/ á żeby go ku gniewu przywiodł.
Leuit: 20. Deut: 18. 4.Reg: 16.

werset: 7Y poſtáwił Báłwaná leśnego ktory był vcżynił/ w kośćiele Páńſkim/ o ktorym kośćiele mowił Pan do Dawidá/ y do Sálomoná ſyná iego:W thym kośćiele y w Ieruzálem/ ktorem ſobie obrał ze wſſyſtkich pokolen Iſráelſkich/ położę imię moie ná wieki.
3 Reg: 9.

werset: 8A iuſz więcey nie dopuſſcżę ruſſyć ſie nogam ludu Iſráelſkiego z tey źiemie/ ktorąm dał oycom ich: Wſſákże tym ſpoſobem będąli ſtrzegli ſkutkiem tego wſſyſthkiego com im przykazał/ y wſſyſtkiego zakonu/ ktory im roſkazał ſlugá moy Moizeſz.

werset: 9Ale oni byli niepoſluſſni áni ſlucháłi: ále dáli ſie zwieść Mánáſseſsowi/ áby cżynili źle nád wſſyſtkie Pogány/ kthore ſtárł Pan Bog przed ocżymá ſynow Iſráelſkich.

werset: 10Y mowił Pan w ręce ſlug ſwoich prorokow/ mowiąc: Ze Mánáſses Krol Iudſki vcżynił the nagorſſe brzythkośći/ nád wſſyſtkie złe rzecży ktore cżynili przed nim Amoreycżykowie/ á że theſz y lud Iudſki przywiodł w grzech á niecżyſtoty ſwe/ dla tego tho mowi Pan Bog Iſráelſki:

werset: 12Ze oto ia przywiodę złe rzecży ná Ieruzálem y ná pokolenie Iudá: iż kto ie kolwiek vſlyſzy/ zápiſzcży mu w obu vſſu.
Hier: 19.

werset: 13Y wyćiągnę ná Ieruzálem powrozek Sámáriyſki/ y ćiążą domu Achábowego: á zgłádzę Ieruzálem/ iáko więc ſczyráią z thablice co ná=
piſano


strona: Ee6

4.Regum
piſano: á ſthárſſy y zmywſſy obrocę y będę ná niey cżęſto kryſlał prątkiem.



strona: Ffv

Czwarte Kxięgi Krolewſkie.
rozdział: 25
werset: 7Tedy ſy=
ny Se=


strona: Ff2

4.Regum.
ny Sedechiaſſowe przed nim pomordował/ á ſámemu ocży wyłupił: y związawſſy łáncuchámi/ záwiodł go do Bábilonu.

werset: 8Piątego kxiężycá/ dniá ſiodmeo / ten ieſt rok dziewiętnaſthy Krola Bábiłońſkiego: Przyſſedl Nábuzárdan Kxiążę woyſká/ ſlugá Krola Bábilońſkiego do Ieruſalem.
3.Reg: 9. 2.Para: 36. Ezech: 16.

werset: 9Y zápalił dom Páńſki/ y dom Krolewſki: y domy w Ieruzálem/ thák że wypalił wſſyſtkie domy w Ieruzálem.

werset: 10A Mury około Ieruzálem/ zburzył/ w około lud Cháldeyſki/ ktory był z Hetmanem.

werset: 11A oſtátek ludu ktory był w mieśćie zoſtał/ y zbiegi kthorzy byli vćiekli do Krolá Bábilońſkieo / y ine poſpolſtwo záwiodł á przenioſl Nabuzárdan Hetman.

werset: 12Tylko chudzinkę á robotnicżki zoſtawił/ winarze/ y oraćze.

werset: 13A ſlupy miedziáne/ kthore były w kośćiele Páńſkim/ y podſtáwki/ y Morze miedziáne ktore było w dov Páńſkim/ potłukłi Cháldeycżykowie/ y záwieżli wſſyſtkę miedż do Bábiłonu.

4.Reg: 20. Hiere: 27.
werset: 14Konwie też á gárnce miedźiáne/ y kielle y widły/ y cżáſſe/ y możdżerzyki/ y wſſyſtko nacżynie miedźiáne ktorych vżywáli ná poſludze/ zábráli.

werset: 15Takież y kádziełnice/ y bánie: ktore były żłote/ złote: á ktore ſrebrne/ ſrebrne: pobrał wſſyſtko Hetman:

werset: 16to ieſt/ ſlupy dwá/ Morze iedno/ y podſtáwki kthore był vcźynił Sálomon w kośćiele Páńſkiem: Wagi nie było miedźi wſſyſtkiego nacżynia.
3.Reg: 7.

werset: 17Ná ośmnaśćie łokći ieden ſlup był wyſoki: y Kápithell miedziány ná nim wyſoki ná trzy łokćie: y rzezánie ozdobne z źiárniſtemi iábłki ná kápitellu ſlupowym tho wſſyſthko miedziane: thákoweſz miał ochędoſtwo y przypráwy drugi ſlup.

werset: 18Poimał y wźiął też Hetman Sáráię kápłaná pierwſſego/ y Soffoniaſſá kápłaná wtorego/ y trzech wrotnych.

werset: 19Poimał theż y vrzędniká iednego z miáſtá/ kthory był przełożonym nád draby y pięć mężow z onych ktorzy ſtawáli przed Krolem/kthore zachwyćił w mieśćie: y Sofferá Hetmáná/ ktory więc cżwicżył nowouki woienne z ludu źiemie: y ſſeśćdzieſiąt mężow z poſpolitego ludu/ ktorzy byli náleźieni w mieſcie.
Hiere. 40.

werset: 20Te wſſyſtkie poimawſſy Nábuzardan
kolumna: b
Hetman/ wiodł ie do Krolá Babilońſkiego do Rebláthy.

werset: 21Y pobył ie Krol Bábilońſki á pozábiał ie w Rebláthá w źiemi Emmáth: y przenieſion á zágnan ieſt lud Iudſki z źiemie ſwoiey.

werset: 22A nád onym łudem ktory zoſtháwiono było w źiemi Iudſkiey/ ktory był wolno puśćił Nábuchodonozor Krol Bábilońſki/ poſtáwił Godoliáſſa ſyná Ahikám ſyná Sáffán.

werset: 23Co gdy vſlyſſeli wſſyſcy Hetmáni woyſk/ y ſámi y oni ludzie ktorzy byli przy nich/ to ieſt/ że Krol Bábilońſki przełożył ludu Godoliaſſá: przyſſli do Godoliaſſá do Máſffá: Iſmáhel Syn Náthánie/ Iohánnán ſyn Káree/ Sáráiá ſyn Tánehumet Netoffátytcżyk/ y Iezeniaſz ſyn Máácháty/ ći ſámi y towárzyſthwo ich.

werset: 24Y przyſiągł im Godoliaſz y towárzyſſom ich/ mowiąc: Nieobawayćie ſie/ ſlużyć Cháldeycżykom/ mieſſkayćie w źiemi/ á ſlużćie Krolowi Bábilońſkiemu/ tedy ſie będziećie mieć dobrze.
Hiere: 40. Hiere: 41.

werset: 25Y ſthálo ſie ſiodmego Kxiężycá/ przyſſedł Iſmáel Syn Náthániaſſá ſyná Eliſámowego z rodu Krolewſkiego/ á dzieſięć mężow ſnim: y zábili Godoliaſſá. ták że vmárł: thákże y żydy/ y Cháldeycżyki ktorzy z nim byli w Máſffá.

werset: 26Ruſſywſſy ſie tedy wſſyſtek gmin/ od máłego do wielkiego/ y Hetmani nád Rycerſthwem ſſli do Egitu/ boiąc ſie Cháldeycżykow.
Hiere: 52.

werset: 27Stáło ſie też roku trzydzieſtego y ſiodmego/ po przenieſieniu á záwiedzieniu Ioáchin Krolá Iudſkiego/ kxiężycá dwunaſtego/ dwádzieſtego y ſiodmego dniá/ tegoſz kxiężycá: Wynioſl Ewilmerodách krol Bábilońſki tego roku ktorego począł krolowáć ku gorze głowę Ioáchiná Krolá Iudſkiego z ciemnice:

werset: 28y mowił mu łáſkáwie: y wyſtáwił ſtolicę iego/ nád ſtolice inych Krolow ktorzy przy nim byli w Bábilonie:

werset: 29Y odmienił mu ſſáty kthore miał w ćiemnicy/ y iadał chleb záwżdy przed oblicżym iego/ przez wſſyſtkie dni żywotá ſwego.

werset: 30Obrok mu też poſtánowił y náznácżył bez przeſtánia á vſtáwicżny ktory mu dawano od Krolá ná káżdy dzień po wſzyſtkie dni żywotá iego.
1:
Koniec kxiąg Krolewſkich.grafika
Ff ijPo cży=



strona: Ff4

Paralipomenon.
księga: 1.Par
rozdział: 5
werset: 19Walcżyli ná przećiwko Agarenom: A Itureycżykowie/ y Naffis/ y Nodab

werset: 20dodáli im pomocy
Ff iiijY wy=


strona: Ff4v

1.Páralipomenon.
Y wydani ſą w ręce ich Agareny/ y wſſyſtcy ktorzy byli przy nich/ iż Bogá wzywáli gdy ſie potykáli: y wyſluchał ie/ przeto iż weń wierzili.

werset: 21Y doſtáli wſſyſtkieo á pobráli w cżym oni władzą mieli: Wielbłądow pięćdzieſiąth thyſięcy/ Owiec dwie śćie y pięćdzieſiąt tyſięcy/ á oſlow dwá tyſiące/ á duſz człowiecżych ſto tyſięcy.

werset: 22Wiele ich teſz ránnych tám pádło: Abowiem byłá woyná Páńſka. Y mieſſkali ná ich mieyſcu áż do przenieſienia ábo záprowádzenia.

werset: 23Synowie tez połowice pokolenia Mánáſſe/ oſiedli źiemię od granic Baſán áż do Báál/ Hermon/ y Sánir/ áź do gory Hermon/ bo ich wielká łicżbá byłá.
Ioſue: 13.

werset: 24Y ci byli Kxiążęty domu rodziny ich: Effer/ Ieſy: Eliel/ Ezryel/ Ieremia/ Odoiá/ y Iedyel męźowie co mocnieyſſy y możnieyſſy/ á záwołáni Kxiążętá w fámiliach ſwoich.
4.Reg: 15. et 17.

werset: 25Ale opuśćili bogá oycow ſwoich/ y w niecżyſtoćie chodzili zá Bogámi ludzi they źiemie/ ktore zgládził bog przed nimi:

werset: 26Y wzbudził Bog Iſráelſki duchá Fuł Krolá Aſyriyſkiego/ y duchá Thelgáthffálnáſár Krolá Aſſurſkiego: y przenioſl Ruben/ y Gád/ y połowicę pokolenia Mánáſſe/ y prziwiodł ie do Láhelá/ y do Hábor/ y Ará y rzeki Goſán/ áż po dziś dźień.

rozdział: 6
Cap: 6.O Syniech Lewi ktorzy byli ſpiewaki/ á kthorzy Offiárowniki/ y o mieściech ktore mieli w pokoleniach Iſraelſkich.
Gene: 46. 1.Para: 24.
werset: 1
S
Ynowie Lewi: Gerſon/ Káát: y Meráry.

werset: 2Synowie Kááth/ Amrám/ Iſáár/ Hebron/ y Oziel.

werset: 3Synowie Amramowi: Aaron. Moiżeſz/ y Mária. Synowie Aaronowi: Nádáb/ Abiu/ Eleázár/ y Ithámár.

werset: 4Eleazár záś miał ſyná Fineeſsá: á Finees Abiſue/

werset: 5á Abiſue Bocci/ Bocci mial Ozy/

werset: 6Ozy Zácháriaſſá/ Zácháryaſz Meráiotá/

werset: 7á Meráiot Amáryaſá/ Amariás Achitobá/

werset: 8Achitob Sádoká/ Sádok Achimááſá/

werset: 9Achimáás Azáriaſſá/ Azáryáſz Iohánán/

werset: 10Iohánan też miał ſyná Azáriaſſá: á ten ieſt ktory vcżynił kápłáńſkiey powinnośći doſyć w domu Bożym kthory zbudował Sálomon w Ieruſálem.

werset: 11A thenże Azaryaſz miał ſyná Amáriaſſá/ Amáriaſz Achitobá/

werset: 12Achitob Sádoká/ Sádok Sellum/

werset: 13Sellum miał Helcia/ Helciaſz Azariaſzá/

werset: 14Azáriaſz Sáráiaſá/ Sáráias Iozedechá/ A Iozedech wſſedł kiedy przenioſl Pan Iudę y Ieruſálem przez ręce Nábuchodonozorá.
2.Para: 26. 4.Reg: 22. et 23. 4.Reg: 25.

werset: 16A ták ſynowie Lewi: Gerſon/ Kááth/ y Meráry.

werset: 17A te imioná ſynow Gerſon: Lobni y Semei.

werset: 18Synowie Kááth: Amram:
kolumna: b
Iſáár/ Hebron/ y Ozyel.

werset: 19Synowie Meráry: Moholi y Muſy.

werset: 20A te ſą narodowie Lewi podług fámiliey ich. Gerſon Lobni ſyn iego/ Iáháth ſyn iego/ Zámmá ſyn iego/ Ioáh ſyn iego/

werset: 21Addo ſyn iego/ Zárá ſyn iego/ Iethrái ſyn iego.

werset: 22Synowie Káát: Aminádáb ſyn iego/ Kore ſyn iego/ Aſyr ſyn iego/

werset: 23Elkáná ſyn iego/ Abiaſáff ſyn iego/ Aſyr ſyn iego/

werset: 24Tháhát ſyn iego/ Vriel ſyn iego/ Ozyaſz ſyn iego/ Saul ſyn iego.

werset: 25Synowie Elkaná: Amázái/ Ahimoth/

werset: 26y Elkáná.
1.Reg: 1.
Synowie Elkáná: Soffái ſyn iego/ Nahath ſyn iego/

werset: 27Eliáb ſyn iego/ Ierohám ſyn iego/ Elkáná ſyn iego.

werset: 28Synowie Samuelowi: pierworodzony Váſſeni/ y Abiá.

werset: 29A ſynowie Merári/ Moholy: Lobni ſyn ieo / Semei ſyn iego Ozá ſyn iego/

werset: 30Sámmaa ſyn iego/ Hággia ſyn iego/ Aſáiá ſyn iego.
1.Para: 26.

werset: 31Ci ſą ktore poſtáwił Dawid nád ſpiewaki domu Páńſkiego/ od tego cżáſu gdy poſtáwiona ieſt Archá:

werset: 32y poſlugowáli przed Przybytkiem Swiádectwá/ ſpiewáiąc áż Sálomon zbudował dom Páńſki w Ieruzálem: á ſtawáli według rzędu ſwoiego ná poſlugach.

werset: 33A ći lepak ſą kthorzy ſtali z ſyny ſwoimi/ z ſynow Káath/ Heman Kántor ſyn Ioelá/ ſyná Sámuelowego/

werset: 34ſyná Elkány/ ſyná Ierochám/ ſyná Eliel/ ſyná Tohu/

werset: 35ſyná Suff: ſyná Elkáná/ ſyná Máhát/ ſyná Amázái/

werset: 36ſyná Elkaná/ ſyná Iohel/ ſyná Azaryaſzá/ ſyná Soffoniaſſá/

werset: 37ſyná Tháhát/ ſyná Aſyr/ ſyná Abiáſáff/ ſyná Kore/

werset: 38Syná Iſáár/ ſyná Kááth/ ſyná Lewi/ ſyná Iſráel.
1.Reg: 1.

werset: 39Y brát iego Aſáff/ kthory ſtawał po práwey ręce iego/ Aſáff ſyn Báráchiaſſá/ ſyná Sámaa/

werset: 40ſyná Micháel/ ſyná Báſaiáſá/ ſyná Melchie/

werset: 41ſyná Athánái/ ſyná Zárá/ ſyná Adáiá/

werset: 42ſyná Ethan/ ſyná Zámmá/ ſyná Semei/

werset: 43ſyná Ieth/ ſyná Gerſon/ ſyná Lewi.

werset: 44A ſynowie Meráry bráćia ich po lewey ſtronie: Ethan ſyn Kuzy/ ſyná Abdi/ ſyná Máloch/

werset: 45ſyná Háſábiaſzá/ ſyna Amáziaſſá/ ſyn Helkie/

werset: 46ſyná Amáſái/ ſyná Boni/ ſyná Somer/

werset: 47ſyná Moholi/ ſyná muſi/ ſyná Merarij/ ſyna Lewi/

werset: 48Bráćia theż ich Lewitowie/ kthorzy byli zrządzeni ná wſſelką poſlugę przybytku domu Páńſkieo.
1.Para: 24. et 25.

werset: 49Aaron záſie y ſynowie iego/ palili zápal wonny ná ołtárzu zupełnych offiar/ y ná ołtharzu wonnych rzecży/na wſſelką ſpráwę Swiątnice ſwiętych: y żeby ſie modlili zá lud Iſráelſki/ podług wſzyſtkiego co był przykazał Moiżeſz ſlugá Boży.

werset: 50A ći ſą ſynowie Aaronowi: Eleázár ſyn ieo / Finees ſyn iego/ Abiſue ſyn ieo /

werset: 51Boccy ſyn iego/ Ozy ſyn iego/ Záráhia ſyn iego/

werset: 52Meráioth ſyn iego/ Amáriaſz ſyn ieo / Achitob ſyn iego

werset: 53Sádok ſyn iego/ Achimáás ſyn iego.

werset: 54Y Te ſą mieſſkánia ich po wſiach/ y krái
nách


strona: Ff5

1.Paralipomenon.
nách/ ſynow/ mowię/ Aaronowych/ podług rodzin Káathithow: bo im byli loſem przypádli.



strona: Ff6v

1.Paralipomenon.
rozdział: 11
2.Reg: 3.
werset: 15Y przyſſli trzey ze trzydzieśći kxiążąt ku ſkále/ w kthorey
był Da=


strona: Gg

1.Paralipomenon.
był Dawid/ przy iáſkiniey Odollám/ gdy Filiſtynowie położyli ſie byli obozem w padole Ráffáim.

werset: 16A Dawid był ná twierdzey/ á ſtanowiſko Filiſtynow w Bethlehem.

werset: 17Y záchćiáło ſie Dawidowi wody/ y rzekł: O bj mi kto dał wody z cyſterny Betlehemſkiey/ ktora ieſt w bránie.

werset: 18Wnet ći trzey śrzodkiem woyſká Filiſtyńſkiego ſſli/ y nábráli wody z cyſtherny Bethlehemſkiey/kthora byłá w bronie/ y przynieſli ią do Dawidá żeby pił: ktory niechćiał iey pić/ ále racżey offiárował ią Pánu Bogu/

werset: 19mowiąc: Záchowáy Boże/ żebym przed oblicżnośćią Bogá moiego tho mial vcżynić/ áżebym miał krew tych mężow pić: bo z niebeśpiecżnośćią żywothow ſwoich/ przynieſli mi tey wody. Y dla they przycżyny niechćiał iey pić. To vcżynili ći trzey co mocnieyſſy.

werset: 20Abiſai tez brát Ioábow ten był kxiążęćiem trzech: y on wynioſl włocżnią ſwoię przećiwko trzem ſet kthore ránił/ á on był miedzy trzemi więcżſſego záwołánia/

werset: 21y miedzy thrzemi wtory známienithſſy/ y Kxiążę ich: wſſakże iednák trzech pierwſſych nie doſſedł.
2.Reg: 23.

werset: 22Bánáiás ſyn Ioiády mężá bárzo mocnego/ ktory wiele rzecży dokázował z Kábſeel. Then poráźił dwu Lwow Moábſkich: Tenże też zaſie idąc zábył Lwá w pośrzodku cyſterny zá śniegu.

werset: 23Y ten poráźil mężá Egiptſkiego/ kthorego wzroſt był ná pięć łokći/ á miáł włocżnią by Nawoy Tkacki: y z ſtąpił ku niemu z rozgą/ y vchwyćił mu wlocżnią ktorą trzymal w ręce/ y zábił go iegoż włocżnią.
1.Reg: 27.

werset: 24To pocżynił Bánáiá ſyn Ioiády/ ktory był miedzy trzemi mocnemi więcżſſego záwołánia/ pierwſſy miedzy trzydzieſtą/ wſſákoſz przedſie nie doſſedł onych thrzech:

werset: 25y vcżynił go Dáwid od vchá ſwego.

werset: 26A w woyſku co mocnieyſſy mężowie ći byli: Azáhel bráth Ioábow/ Elkánán ſyn ſtryia iego z Bethlehem/

werset: 27Sámmoth Aroritcżyk/ Helles Fálońcżyk/

werset: 28Irá ſyn Acceſſow z Tekui. Abiezer Anátotcżyk/

werset: 29Sobbochái Huſátcżyk/ Ilái Ahohites/

werset: 30Máhárái Nethoffátcżyk/ Heled ſyn Baaná Netoffáthcżyk/

werset: 31Ethai ſyn Rybái z Gábáát ſynow Beniámin/ Bánáiá Fáráthomcżyk/

werset: 32Hurái z ſtrumieniá Gaas/ Abiel Arbáthcżyk/ Azmoth Bauramcżyk/ Eliábá Sálábońcżyk/

werset: 33Synowie Aſsem Gezońcżyk/ Ionáthán ſyn Sage Ararcżyk/

werset: 34Ahiám ſyn Sáchar Arárcżyk/

werset: 35Eliffál ſyn Vrow/

werset: 36Heffer Mecherátcżyk/ Ahiá Fełońcżyk/

werset: 37Hezro z Kármelu/ Maarai ſyn Azbáiow/

werset: 38Ioel brát Náthanow/ Mibahár ſyn Agáráiow.

werset: 39Selek Ammońcżyk/ Náhárái Berot
kolumna: b
czyk kopiennik Ioábá ſyná Sárwiey/

werset: 40Irá Iethreycżyk/ Gáreb Iethreycżyk/

werset: 41Vriaſz Hetheycżyk/ Zábád ſyn Oholi/

werset: 42Adiná ſyn Sizá Rubeńcżyk Kxiążę Rubenitow/ á przy nim thrzydzieśći:

werset: 43Hanán ſyn Maachá/ y Ioſáffát Mátháńſki/

werset: 44Ozya Aſtárotcżyk/ Sammá y Iehiel ſynowie Hothám Hárothcy

werset: 45Iedihel ſyn Sámry/ y Iohá brát iego Thoſáycżyk/

werset: 46Eliel Máhumcżyk/ y Ieribái/ y Iozáiá ſynowie Elnáem/ y Iethmá Moábćźyk Eliel y Obed/ y Iazyel z Máſobia.

rozdział: 12
Cap: 12.Kxiązętá wſſech Pokolenia kthorzy byli przyſſli do Dawidá/ áby go ſobie obráli Krolem/ the tu opiſuie.
werset: 1
C
I teź przyſſli do Dáwidá do Syceleg/ gdy ieſzcże vćiekał przed Saulem ſynem Cis/ kthorzy byli namocnieyſſy/ y co wybornieyſſy boiownicy/

werset: 2kthorzy ćiągnęli łuk/ y obiemá rękomá z pr oce kámienie ćiſkáli/ y vgadzáli ſtrzałámi: z bráćiey Saulowych z pokolenia Beniamin.
1.Reg: 27.

werset: 3Kxiążę Ahiezer/ y Ioás ſynowie Sámaá Gábáátcżykowie: y Iazyel y Ffálet ſynowie Azmotowi/ y Báráchá y Iehu Anátotſcy.

werset: 4Sámáiás też Gábáońcżyk mocnieyſſy miedzy trzydzieſthą y nád trzydzieſtą.Ieremiaſz y Ieheziel/ y Iohánán/ y Iezábád Gáderothcżykowie:

werset: 5y Eluzái/ Ierymuth/ y Baália/ y Sámária/ y Sáffácia Háruffitcżykowie.

werset: 6Elkáná/ y Ieſya/ y Azareel/ y Ioezer/ y Ieſbaan z Kárchim:

werset: 7Ioelá też/ y Zabádia ſynowie Ierohámowi z Gedor.

werset: 8Ale y z Gáddy zbiegli do Dawidá/ gdy ſie chował po puſzcżey/ mężowie bárzo duży co lepſſy boiownicy/ kthorzy nośili tharcż y włocżnią: oblicża ich ſrogie iáko Lwi/ á pręthcy iáko dzikie kozy po gorach:

werset: 9Ezer cżelnieyſſy/ Obdiás wtory/ Eliáb trzeći/

werset: 10Máſmáná cżwarthy/ Ieremiaſz piąty/

werset: 11Ethy ſzoſty/ Eliel ſiodmy/

werset: 12Iohánan Oſmy/ Elzebád dziewiąty/

werset: 13Ieremiaſz dzieſiąty/ Máthbánái iedennaſty.

werset: 14Ci z ſynow Gád Hethmani: Napodłeyſſy nád ſtem rycerzow wladzą miał/ á nawięcżſſy nád tyſiącem.

werset: 15Ci ſą ktorzy przeſſli Iordan pierwſſego kxiężycá/ kiedy zwykł zbieráć á wylewáć z brzegow ſwoich: y wygnáli wſſyſtkie ktorzy mieſſkáli w padolech ná wſchod y ná zachod ſlońcá.



strona: Gg3

1.Paralipomenon.
rozdział: 17
werset: 11A gdy wypełniſz dni twoie/ żebyś ſzedł do oycow twoich/ wzbudzę plemię twoie po tobie/ ktore będzie z ſynow twoich/ y vſtánowię á vpewnię Kroleſtwo iego.
2.Reg: 7. Pſal: 131.

werset: 12On mi
Gg iijzbuduie


strona: Gg3v

1.Paralipomenon.
zbuduie dom/ y vmocnię ſtolec iego áż ná wieki.
1.Para: 29.

werset: 13Ia mu będę zá oycá/ á on mi będzie zá ſyná: á miłoſierdzia moiego nie odeymę od niego/ iákom odiął od tego kthory był przed tobą/
1.Reg: 15

werset: 14y poſtánowię go w domu moim/ y w Kroleſtwie moim áż ná wieki: Y ſtolec iego będzie namocnieyſſy áż ná wieki.

werset: 15Podlug wſſyſtkich ſlow tych/ y według wſſyſtkiey tey wizyiey mowił Náthán do Dawidá.

werset: 16A gdy przyſſedł Krol Dawid/ y ſiadł przed Pánem/ rzekł: Cożem ia ieſth Pánie Boże/ y coż zá dom moy/ ábyś mi dał tákowe rzecży?

werset: 17Ale ieſſcże y tho máło ſie być zdáło przed oblicżńośćią twoią/ przetoſz mowiłeś o domie ſlugi twego ná przyſſly cżás y vcżyniłeś mie známienitym nád wſzyſtkie ludzie Pánie Boże.

werset: 18Coż więcey przydáć może Dawid/ gdyżeś thák vwielbił ſlugę twego/ y poznałeś go?

werset: 19Pánie dla ſlugi twoiego/ według ſercá twego vcżyniłeś wſſyſtkę wielmożność tę/ y chćiałeś oznáymić te wſſyſtkie wielkie rzecży.
Deute: 32

werset: 20Pánie niemáſz thobie podobnego: y niemáſz inego Bogá krom ćiebie/ ze wſſyſtkich o kthorychezmy ſlycháli náſſymi vſſymá.

werset: 21Abowiem ktory ieſt iny (lud ná źiemi) iáko lud twoy Iſráelſki/ narod ieden ná źiemi/ do ktorego przyſſedł Bog/ áby ij wyzwolił/ y vczynił ſobie ludem/ y wielkośćią ſwoią/ y ſtráchy wyrzućił narody od oblicża iego/ kthorego był z Egiptu wyzwolił?
Deute: 4.

werset: 22Y vcżyniłeś ſobie lud twoy Iſráelſki zá lud áż ná wieki/ á thy Pánie ſtałeś ſie Bogiem iego.

werset: 23A ták teraz Pánie/ mowá ktorąś mowił ſludze twemu/ y o domie iego/ niechay będzie vtwierdzoná ná wieki/ á vcżyń iákoś mowil.

werset: 24Niechayże trwa/ á będzie wielebne imię twoie ná wieki: áby było mowiono/ Pan Zaſtępow Bog Iſráelſki/ y dom Dawidá ſlugi iego trwáiący przed nim.

werset: 25Abowiem ty Pánie Boże moy/ odkryłeś á obnáżył vcho ſlugi tweo / żebyś mu miał zbudowáć dom: ſthegoſz nálaſl ſlugá twoy duffánie/ áby ſie modlił przed tobą.

werset: 26Teraz tedy Pánie ty ieſteś Bog: á mowiłeś do ſlugi twego ták wielkie dobrodzieyſtwá.

werset: 27Y pocżąłeś błogoſláwić domowi ſlugi twoiego/ żeby był záwżdy przed tobą: Abowiem gdy thy Pánie Błogoſláwiſz/ będzie błogoſláwion ná wieki.

rozdział: 18
Cap. 18.Dawid o we zwyćięſtwá nád nieprzyiaćioły iego zá pomocżą Bożą/ opiſuie/ y vrzędniki iego.grafika
kolumna: b
werset: 1
S
Tháło ſie potym/ iź poráźił Dawid Filiſtyny/ y z tłumił á poniźił ie/ y odiąl Geth/ y corki iego z ręki Filiſtyńſkiey:
2.Reg: 8.

werset: 2poráźił teſz y Moáb/ że ſie ſtháli Moábitowie ſlugámi Dawidowemi/ dawáiąc mu dáry.

werset: 3Tegoſz teſz cżáſu poráźił Dawid Adárezerá Krolá Sobá kráiny Hemáth/ gdy był wyiáchał áby rozſſyrzył Kroleſtwo ſwoie áż do rzeki Euffráten.

werset: 4Wźiął tedy Dawid tyſiąc wozow iego/ y ſiedm tyſięcy ieznych/ y dwádzieśćiá tyſięcy mężow pieſſych: y podćiął żyły wſſyſthkim woźnikom/ wyiąwſſy ſtho wozow ktore ſobie záchował.

werset: 5Przyćiągnął był takieſz y Syrus z Dámáſſku/ áby rátował Adárezerá Krolá Sobá: Ale y iemu poráźił Dawid dwá y dwádzieśćiá tyſięcy mężow.

werset: 6Y oſádził żołnierze w Dámáſſku/ áby teſz y Syrya ſlużyłá mu/ y dawáłá trybuty. Y wſpomogł go Pan we wſſyſthkich rzecżách/ kcźemu ſie kolwie obroćił.

werset: 7Doſtał teſz y pobrał tám Dawid Tharcże złote/ ktore mieli ſludzy Adárezerowi: y przynioſl ie do Ieruzálem.

werset: 8Takież y z Thebát/ y Chun miaſt Adárezerowych/ miedzi bárzo wiele ſthorey potym Sálomon ſpráwił Morze miedziáne/ y ſlupy/ y ine nacżynie miedziáne.
3.Reg: 7.

werset: 9Tho gdy vſlyſſał Thou Krol Hemáth/ mowię/ iż Dawid poráźił wſſyſtko woyſko Adárezerá Krolá Sobá/
2.Reg: 8.

werset: 10poſlał Adorám ſyná ſwego do Krolá Dawidá/ o pokoy/ á przytym áby mu winſſował á rádował ſie ſthego/ że poráźił á zwyćiężył Adárezerá:Abowiem Thou był nieprzyiaćielem Adárezerowym.

werset: 11A Dawid káżde nacżynie á ſprzęth Złothy/ Srebrny/ Miedziány poświęćił Pánu Bogu/ z ſrebrem y złothem ktore był pobrał ze wſſech Narodow/ ták z Idumei/ z Moáb/ y z ſynow Ammon/ iáko z Filiſtynow y Amálechitow.

werset: 12A Abiſái záś ſyn Sárwiey/ poráźił Edom w padole Solnym/ ośmnaśćie thyſięcy:

werset: 13y záſádził w Edom żołnierze/ áby Idumea ſlużyłá Dawidowi: Y zachował Pan Dawidá we wſſech ſpráwách gdzie ſie kolwie obroćil.
2.Reg: 8.

werset: 14Krolował tedy Dawid nád wſſyſtkim ludem Iſráelſkim/ á cżynił Sądy/ y ſpráwiedliwość wſſyſtkiemu ludu ſwemu

werset: 15A Ioáb ſyn Sárwiey był v niego Hethmánem/ á Ioſaffát ſyn Ahilud Kánclerzem/

werset: 16á Sádoch ſyn Achitob/ y Ahimelech ſyn Abiátáhrow Káplany/ á Suſá piſárzem.

werset: 17Bánáiás teſz ſyn Ioiády był Rotmiſtrzem nád woyſki Strzelcow y Tarcżownikow: Ale ſynowie Dawidowi/ pierwſſy przy ręce Krolewſkiey.
2.Reg: 8.

rozdział: 24
werset: 19The ſą przemiány á porządki ich wedle poſlugi ich/ áby wchodzili do domu Páńſkiego/ według porządku ſwego/ pod mocą Aaroná oyca ich: iáko był roſkazał Pan Bog Iſráelſki.

werset: 20A z ſynow Lewi ktorzy ieſzcże zoſtáli/ z ſynow Amrám/ był Subáel: á z ynow Subáel/ Iehedeia.

werset: 21Z ſynow też Rohobiei/ Kxiążę Ieſias.

werset: 22A Iſááry ſyn Salemoth: y ſyn Sálemoth/ Iáháth:

werset: 23á ſyn iego Ieriau pierwſſy/ Amáriaſz wtory/ Iáhazyel trzeći/ Iekmáán cżwarty.

werset: 24Syn Ozyelow/ Michá. ſyn Michá/ Sámir.

werset: 25Brát Michá/ Ieſya/ y ſyn Ieſya/ Zácháriaſz.

werset: 26Synowie Meráry/ Moholi y Muſy. Syn Oziau: Benno.

werset: 27Syn theż Meráry: Ozyau/ y Soám/ y Záchur/ y Hebry.

werset: 28A záś Moholi ſyn/ Eleázár/ ktory niemiał dziatek.

werset: 29A ſyn Cys/ Ierámeel.

werset: 30Synowie Muſy: Moholi/ Eder/ y Ierymoth. Ci ſynowie Lewi/ podług domow fámiliey ich.

werset: 31Rzućiłi też y ony loſy przećiw bráćiey ſwoiey ſynom Aaronowym/ przed Krolem Dawidem/ y Sádokiem y Abimelechem/y Kxiążęty fámiliey Kápłáńſkich y Lewitſkich: ták więcżſſe/ iáko mnieyſze/ wſſyſtkie los rownie podzielał.

rozdział: 25
Cap: 25.Rozdzielił Dawid z ſynow Aſáffowych/ Hemánowych/ y Idythum Kántory y Orgániſti ná czterzy dwádzieśćiá fámiłiey y łoſow.
Eccleci: 47.
werset: 1
A
Thák Dawid y vrzędnicy iego woyſká/ odłącżyli na poſlugę ſyny Aſáff/ y Heman/ y Idithum kthorzyby proroctwá opiewáli przy Lutniach/ gęſlach/ y Cimbalech/ według licżby ſwoiey/ według powinnośći y vrzędu ſwego poſluguiąc.

werset: 2Z ſynow Aſáffowych: Záchur/ Iozeff/ Náthánia/ y Azárelá/ ſynowie Aſáff: pod ręką Aſáffową prorokuiac wedle Krolá.

werset: 3A Idythum: Synowie Idythum/ Godoliaſz/ Sory/ Ieſeiaſz/ Háſábiaſz/ y Máthátyaſz/ ſſeść/ pod ręką oycá ſwego Idythum ktorzy ná lutniey prorokowáli/ nád themi ktorzy wyznawáli y chwalili Páná Bogá.

werset: 4Heman też: ſynowie Hemánowi/ Bokcyau/ Máthániáu/ Ozyel/ Subuel/ Ierymoth/ Hánániaſz/ Hánáni/ Eliáthá/ Gedelthy/ Romomthyeſer/ Ieſbákázá/ Mellothy/ Othyr/ Máháżyoth:

werset: 5Ci wſſyſcy ſynowie Heman Widzącego Krolewſkiego w mowach Bożych/ áby podwyſzſſył moc iego: y dał Bog Hemánowi ſynow cżternaśćie/ y trzy corki.

werset: 6Wſſyſcy byli pod ręką oycá ſwego rozſſykowáni ku ſpiewániu w koś=
kolumna: b
ćiele Páńſkim/ ná cymbalech/ ná gęſlach/ ná lutniach/ ku ſlużbam domu Bożego wedle Krolá: to ieſt/ Aſáff/ y Idythum/ y Heman.

werset: 7A byłá tych licżbá z bráćią ſwoią/ ktorzy vcżyli pieśni Páńſkiey/ wſſech Doktorow dwieśćie ośmdzieſiąt/ y ośḿ:
Prouer: 16

werset: 8Y rzućili loſy porządki ſwemi zá rowno thák więcżſſy iáko mnieyſſy/ vcżony poſpolu y nieucżony.

werset: 9Y padł pierwſſy los Iozeffowi ktory był z ſynow Aſáff. Wtory Godoliaſſowi/ iemu y ſynom igo/ y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 10Trzeći Záchur/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 11Cżwarty Iſáry/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 12Piąty Náthaniaſſowi/ ſynom y bráćiey iego dwunáśćie.

werset: 13Szoſthy Bokcyau/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 14Siodmy Iſráelowi/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 15Oſmy Ieſáiey/ ſynom y braćiey iego dwunaśćie.

werset: 16Dziewiąty Mátániey/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 17Dzieſiąty Semeiey/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 18Iedennaſty Azáreelowi/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 19Dwánáſty Háſábiei/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 20Trzynaſty Subáelowi/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 21Cżternaſty Mátháthiey/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 22Piętnaſthy Ierymothowi/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 23Szeſnaſty Hánániey/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 24Siedmnaſty Ieſbákáſe/ ſynom y bráćiey iego dwunáśćie.

werset: 25Oſmnaſty Hánáni/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 26Dzewiętnaſthy Mellothy/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 27Dwudzieſty Eliáthowi/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 28Ieden y dwudzieſty Othirowi/ ſynom y bráćiey iego dwunáśćie.

werset: 29Wtory y dwudzieſty Geddelthi/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 30Trzeći y dwudzieſty/ Máházioth/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

werset: 31Cżwarty y dwudzieſty Romemthyezer/ ſynom y bráćiey iego dwunaśćie.

rozdział: 26
Cáp: 26.Rozdział Wrotnych loſem/ ktorzy máią kthorych drzwi pátrzyć/ ſktorey ſtrony/ ktorzy ſkárbu/ y nacżynia poświęconego przyſtrzegáć.
werset: 1
A
Rozdzialy Wrotnych the ſą/ z Korytow/ Meſelemia/ ſyn Kore/ z ſynow Aſaffowych.

werset: 2Synowie Meſelemie: Zácháriaſz pierworodzony/ Iádyhel wthory/ Zábádyaſz trżeći/ Iáthánel cżwarthy/

werset: 3Elám piąty/ Iohánán ſſoſty/ Elioenái ſiodmy.

księga: 2.Par


strona: Hh2v

2.Paralipomenon.
Poczynáią ſie wtore kxięgi Para=
1:
lipomemon. Opiſuią iáko lud był ſpráwowan przez Sálomoná: A potym przez inne
2:
Krole Iudſkie y Iſráelſkie. Máią kápitul. 36.
rozdział: 1
Cap. 1.Sálomon offiáruie tyſiąc offiar w Gábaon/ Pan ſie mu tám vkázał w nocy/ Dał mu o co żądał to ieſt Mądrość/ przydawſſy bogáctwá y ſlawę/ pothym wozy y iezdne zbiera.
werset: 1
Z
Mocnił ſie tedy Sálomon ſyn Dawidow w kroleſtwie ſwoim/ á Pan Bog iego był znim/ j vwielbił go wyſoce.
3.Reg: 3.

werset: 2Y przykázał Sálomon wſſtornkiemu ludu Iſráelſkiemu/ Hetmánom/ y Sethnikom/ y Wodzom/ y Sędziom wſſyſthkiego Iſráelá/ y Kxiążętom fámiliey/

werset: 3(áby z nim iácháli) y iáchał ze wſſem mnoſtwem Iſráelſkim/ ná wyſokość Gábaon/ gdzie ſtał Przybythek przymierza Bożego/ ktory vcżynil Moizeſz ſlugá Boży ná puſſcżey.
1.Para: 22. Exodi: 36. 2.Reg: 6.

werset: 4Ale Archę Bożą przywiozł był Dawid z Káriáthiárym ná mieyſce kthore iey byl nágothował/ á gdzie iey był rozbił Namiot/ to ieſt/ do Ieruzálem.

werset: 5Ołtarz też miedziány/ kthory był vrobił Beſeleel ſyn Vry ſyná Hur/ thámże był przed przybytkiem Páńſkim/ kthorego ſſukał Sálomon y wſſyſtek Zbor.
Exod: 38.

werset: 6Przyſtąpił tedy Sálomon do Ołtarzá miedziánego/ przed przybytkiem przymierza Páńſkiego/ offiárował ná nim tyſiąc offiar/

werset: 7Alić oto oneyże nocy/ vkazał ſie mu Pan Bog/ mowiąc: Ząday cżego chceſz odemnie/ żeć to dam.

werset: 8Y rzekł Sálomon do Bogá: Tyś vcżynił z Dawidem oycem moim miłoſierdzie wielkie/ y poſthánowiłeś mie miáſto niego Krolem.

werset: 9A ták teraz Pánie Boże ſpełń ſie mowá twoiá/ ktorąś obiecał Dawidowi oycu moiemu: Abowiem tyś mie vcżynil Krolem nád ludem twoim mnogim/ kthory ták niezlicżony ieſt/ iáko proch ziemie.
Sapien: 9.

werset: 10Dayże mi Mądrość y rozum bym wchadzał y wychadzał przed ludem twoim: Bo á kto może ten lud twoy przyſtoynie/ ktory ták wielki ieſt/ ſądzić?

werset: 11Rzekł potym Bog do Sálomoná:
3.Reg: 3.
Zeć ſie to więcey ſercu twemu podobáło/ á nie
kolumna: b
ądałeś bogactw áni máiętnośći/ áni ſlawy/ áni duſz tych ktorzy ćie nienawidzáli/ ále áni dni żywotá wielu: áleś żądał mądrośći y vmienia/ ábyś mogł godnie ſądzić lud moy/ nád kthorymem ćie poſthánowił Krolem:
3.Reg: 4.

werset: 12Wiedz że mądrość y vmieiętność dáne ſą tobie: A bogáctwá/ y máiętność/ y ſlawę/ dam ći/ tákie iż żaden z Krolow/ áni przed tobą/ áni po tobie/ nie będzie rowien tobie.

werset: 13Wroćił ſie thedy Sálomon z Wyſokośći Gábáon do Ieruzálem/ od Przybytku przymierza Páńſkiego/ y krolował nád ludem Iſráelſkim.
3.Reg: 4 et 10.

werset: 14Zbierał ſie tedy ná wozy y ná iezdne/ y miał thyſiąc y cżterzy ſtá wozow/ y dwánaśćie tyſięcy iezdnych:y rozłożył ie po mieśćiech/ gdzie byly oboźnie iego/ á drugie przy Krolu w Ieruzálem.

werset: 15Y vcżynił Krol Sálomon táką hoyność ſrebrá y złotá w Ieruzálem/ żeby było iáko kámienia/ á drzewá Cedrowego iáko płonek Fygowych/ ktore roſtą po polu w wielkiey obfitośći.

werset: 16A przywodzili mu konie z Egiptu/ y z Koá kupcy Krolewſcy/ ktorzy záieżdżáli y kupowáli/

werset: 17cźterzy woźniki zá ſześć ſet ſrebrnych/ á koniá zá ſto y pięćdzieſiąt ſrebrnych: thakieſz teſz ze wſzech kroleſtw Geteyſkich/ y od krolow Syriyſkich kupią wiedli.

rozdział: 2
Cáp. 2.Smowá miedzy Sálomonem y Hirą Krołmi/ o robotniki/ y o potrzeby ná budowánie kośćiołá/ y dworu Krolewſkiego.
werset: 1
V
Myſlił thedy Krol Sálomon budowáć imieniu Páńſkiemu Kośćioł/ á ſobie Pálac Krolewſki. Y nálicżył ſiedemdzieſiąt tyſięcy mężow/ tych kthorzy ná rámionách noſili/ á oſmdzieſiąt tyſięcy kámiennikow/ co w gorze łąmáli y ćioſáli kámień: á Przyſtáwow nád nimi trzy tyſiące y ſześć ſet.



strona: Hh4v

2.Paralipomenon.
rozdział: 6
werset: 41Aták teras powſtáń Pá=
nie Bo=


strona: Hh5

2.Paralipomenon.
nie Boże ná pokoy á y odpocżynek twoy/ ty ſam y Archá mocy twoiey:
Ioſue: 3. et 6:
Kápłani twoi Pánie boże niech ſie obloką w zbáwienie/ á święći twoi/ niech ſie ráduią w dobrych rzecżách.
1.Reg: 5. Pſal: 131.

werset: 42Pánie Boże moy nie odwracay oblicża ſwego od pomázáńcá twego: páḿięthay ná miłoſierdzia Dawidá ſlugi twoiego.

rozdział: 7
Cap. 7.Ogień z niebá offiary popalił: Wielmożność á chwalá Páńſka nápelniłá Kośćioł/ offiáruią offiáry hoynie/ Poſwiącánie kośćioła święto przez ſiedm dni święcą/ pan Bog ſie vkazał Salomonowi/ y oznáymuie że modlitwę iego wyſluchał.
werset: 1
A
Gdy ſkońcżył modlitwę ſwą Sálomon kthorą ſie modlił Pánu/ ogień z Niebá z ſtąpił/ y pożárł a ſpalił zupełne y ine offiáry: á wielmożność Páńſka nápełniłá wſſyſthek dom.
3.Reg: 8. 3.Reg: 18. 2.Mach:1. et 2.

werset: 2Ani mogli kápłani wnyśc do kośćiołá Páńſkiego/ przeto iż byłá chwałá á wielmożność/ Páńſka nápełniłá kośćioł Páńſki.

werset: 3Ale y wſſyſtcy ſynowie Iſráelſcy widziełi z ſtępuiący ogień/ y wielebność Páńſką ná dom Páńſki: tedy padſſy twarzą ſwą ná źiemię ná páwiment kámienny vcżynili modłę/ y chwalili Páná/ iż dobry/ iż ná wieki miłoſierdzie iego.

werset: 4A Krol/ y wſſyſthek lud offiárowáli ofiáry przed Pánem Bogiem.

werset: 5Zábił thedy Krol Sálomon wołow ná offiárę dwá y dwádzieśćiá tyſięcy/ Báránow ſto y dwádzieśćiá tyſięcy:
1.Edſ: 6.
y poſwięćil dom Boży Krol y wſſyſtek łud.

werset: 6A kápłani lepak ſtáli przy ſwych powinnośćiách y vrzędziech/ á Lewitowie przy orgániech á inſtrumenćiech Muzyki Páńſkiey/ ktorych był nácżynił Dawid Krol ku chwale Páná Bogá (Iż dobry/ iż ná wieki miłoſierdzie iego) te pioſnki Dawidowe ná inſtrumenćiech gráiąc/ á głoſem ſwym przyſpiewáiąc:A kápłani gráli ná trąbách przed nimi á wſſyſtek Iſráelſki lud ſtał.

werset: 7Poſwięćił teſz Sálomon połowicę ſieni przed kośćiołem Páńſkim: bo tám był offiárował zupełne offiáry/ y tłuſtośći Spokoynych: że ołtarz Miedziány kthory był vcżynił/ niemogł wſie wźiąć zupełnych y zbożnych offiar/ y tłuſtośći.

werset: 8Y vcżynił Sálomon vroczyſthe świętho ná on cżás przez ſiedm dni/
2.Mach: 4. et 8.
á wſſyſthek lud Iſráelſki ſnim/ zbor wielki bárzo/ od onego mieyſcá gdzie wchodzą do Emáth áż do ſtrumieniá Egiptſkiego.

werset: 9A oſmego dniá vcżynił świętho Zboru Iudſkiego/ prżetho że poświęcał ołtarz przez ſiedm dni/ á vrocżyſtość obchodził przez ſiedm dni.

werset: 10A ták dniá trzećiego y
kolumna: b
dwudzieſthu ſiodmego kxiężycá/ roſpuśćił lud do domow ſwoich/ weſelące ſie y ráduiące z tego dobrá kthore Pan vcżynił Dawidowi/ y Sálomonowi/ y ludu Iſráelſkiemu.

werset: 11Y dokonał Sálomon domu Páńſkiego/ y domu Krolewſkiego/ y wſſyſtkiego co był w ſercu ſwym vmyſlił/ żeby vdziáłał w domu Páńſkim/ y w domu ſwoim/ á ná wſſem mu sie ſzcżęśćiło.
3.Reg: 9.

werset: 12Y vkazał mu ſie Pan w nocy/ mowiąc: Wyſluchałem modlitwę twoię/ y obrałem ſobie to mieyſce ná dom offiáry.
1.Para. 6.

werset: 13Ieſli kiedy zámknę Niebo/ ták żeby deſſcż niebył/ y ieſlibym roſkazał y przykazał Száráncży wyżrzeć co ná źiemi:álbo bych przepuśćił mor ná lud moy:

werset: 14A lud moy náwroćiwſſy ſie ku mnie/ nád kthorym wzywano ieſth imię moie/ á modlilbi mi ſie/ y ſzukał oblicża moiego/ á cżyniłby pokutę zá ſwe drogi bárzo złe/ ia theſz wyſlucham z niebá/ y będę miłośćiw grzechom ich/ y vzdrowię źiemię ich.

werset: 15Ocży teſz moie będą otworzone y vſſy moie náchilone ku modlitwie onego ktory ſie będzie ná tym mieyſcu modlił.
2.Para: 33.

werset: 16Abowiem obrałem y poświęćił to mieyſce/ żeby tu ná nim było imię moie ná wieki/ á żeby trwáły ocży moie/ y ſerce moie thu po wſſyſtkie dni.

werset: 17Ty tákże/ będzieſſli chodził przedemną/ iáko chodził Dawid oćiec thwoy/ á ieſli wſſyſtko to com przykazał tobie cżynić będzieſz/ ſpráwiedliwośći moie/ y ſądy moie będzieſſli chował/

werset: 18wzbudzę ſtolec Kroleſtwá twoiego/ iákom obiecał Dawidowi oycu twemu/ mowiąc:
2.Reg: 7.
Nie vſtánie z rodu tweo mąż/ ktoryby niemiáł być Kxiążęćiem nád ludem Iſráelſkim.

werset: 19Ale ieſli ſie odwroćićie/ á ſpráwiedliwośći moie/ y przykazánia moie kthorem przed wámi położył/ opuśćićie/ á odſtąpiwſſy mnie ſlużylibyśćie Bogom cudzym/ y modłę im dawáli:

werset: 20wykorzenię was z źiemie moiey ktorąm wam dał/ y dom ten ktorym poświęćił imieniu memu/zárzucę od oblicża mego/ y dam ij w przypowieść/ y ná przykład wſſyſthkim ludziom.

werset: 21A dom ten będzie zá przypowieść wſſyſtkim kthorzy tędy poydą: á będą mowić zumiawſſy ſie/ Cżemuz ták Pan Bog vcżynił tey źiemi/ y domowi temu?
Deute: 29. Hiere: 22.

werset: 22Odpowiedzą: Iż opuśćili Páná Bogá oycow ſwoich/ ktory ie wywiodł z źiemie Egiptſkiey/ á ięli ſie Bogow cudzych/ y modłę im cżynili/ y ſlużyli: przetoć teſz przyſſly ná nie te wſſyſtkie złe rzecży.



strona: Ii3v

2.Paralipomenon
rozdział: 13
werset: 10Ale náſz Pan Bog ieſt/ kthoregozmy nieopuśćili: A kápłany z ſynow Aaronowych ſlużą Pánu: y Lewitowie ſą w porządku ſwoim.

werset: 11Zupełne też offiáry offiáruią Pánu ná káżdy dzień ráno y wiecżor: y wonną máść ſpráwioną podług roſkazánia Zakonu/ y wykłádáią chleby ná ſthole przecżyſtſſym/ y ieſt v nas lichtarz złothy/ y kágáńce iego/ áby były záwżdy kwiecżorowi zápalone: my záiſthe ſtrzeżemy przykazánia Páná Bogá náſſego/ kthoregośćie wy odſtąpili.

werset: 12A ták wiedzćie żeć w náſzym woyſku Bog ieſth wodzem/ y kápłani iego ktorzy trąbią w trąby/ á brzmią przećiwko wam:
Nume: 10.
Synowie Iſráelſcy nie walcżćie przećiwko Pánu Bogu oycow wáſzych/ boć ſie wam to niepoſſcżęśći.

werset: 13Zátym gdy to on mowił: Ieroboám z tyłu záſadzał załogi. A ſtoiąc przećiwko woyſku Iudſkiemu zá nie wiádomośćią Iudy/ obtacżał ij woyſkiem ſwoim.

werset: 14Y poyźrzawſſy lud Iudſki obacżył że mu ſie iuż ztyłu y z przodku pothykáć/ tedy żáwołał do Páná á kápłani ięli trąbić.

werset: 15A wſſyſcy mężowie Iudſcy vcżynili okrżyk: Alić gdy ták oni krzycżeli/ przeſtráſſył Bog Ieroboámá/ y wſſyſtek lud Iſráelſki ktory ſtał przećiwko Abiey y ludu Iudſkiemu.

werset: 16Y vćiekli ſynowie Iſráelſcy przed ludem Iudſkim/ y dał ie Pan Bog w ręce ich.

werset: 17Poráźił ie tedy Abia porażką bárzo wielką: y pádło tám ránnych z ludu Iſráelſkiego pięćdzieſiąt tyſięcy mężow mocnych.

werset: 18Y ſtłumieni ſą ſynowie Iſráelſcy w ten cżás: á ſynowie Iudá przezliſz ſie zmocnili: przetho iż nádzieię mieli w Pánie Bodze oycow ſwoich.

werset: 19Y gonił Abia Ieroboámá ſkłádáiącego k domu: y dobył miaſt iego/ Bethel y corki iego/ y Ieſáná z wioſkámi iego/ Effron też y corki iego.

werset: 20Ani mogł więcey wſkoráć á oprzeć ſie Ieroboám zá dni Abia: kthorego poráźił Pan/ y vmárł ieſt.

werset: 21Tákże Abia/ vmocniwſſy kroleſtwo ſwoie/ poiął żon cżternaśćie/ y miał ſ nimi dwá y dwádzieśćiá ſynow/ y ſſeſtnaśćie dziewek.

werset: 22A oſtáthek dzieiow Abia/ y drog/ y ſpraw iego/ bárzo pilnie opiſano ieſt w kxięgách Addo Proroká.

rozdział: 14
Cap: 14.Aſá naſtal po ſwym oycu Abiy/ Kthoremu Bog przetho że bálwány popſowal we wſſyſthkiey źiemi Iudſkiey/ á ludu roſkazal náſládowáć Páná Boga/ oycow ſwoich/ dal pokoy przez dzieśięc lath/ potym Murzyny porázil:
kolumna: b
werset: 1
Z
Aſnął potym Abia z oycy ſwemi/ y pochowáli go w mieśćie Dawidowym: A Krolowáł po nim Aſá ſyn iego/ zá ktorego cżáſu/ vſpokoiłá ſie byłá źiemiá przez dzieſięć lat.

werset: 2Y cżynił co było dobreo y przyiemneo przed oblicżnośćią Páná Bogá ſwego/
3.Reg: 15. 2.Para: 17. 31. et. 33.
po przewrácał ołtarze cudzoźiemſkiego nabożeńſtwá/ y báłwány po gorách wyſokich/

werset: 3y ſlupy podruzgotał/ powyćinał też bałwańſkie láſi.

werset: 4Y przykazał ludu Iudſkiemu áby pátrzáli Páná Bogá oycow ſwoich/ áżeby pełnił Zákon Boży/ y wſztornkie Przykazánia iego.

werset: 5Y popſował po wſſyſtkiey źiemi Iudſkiey ołtarze/ y bużnice: á Krolował w pokoiu.
2.Para: 8. et 11.

werset: 6Pobudował też miáſtá obronne w źiemi Iudſkiey/ bo był w pokoiu/ y żadne woyny zá cżáſow ieo nie wzniknęły/ że Pan Bog pokoy mu dawał.

werset: 7Y rzekł do ludu Iudſkiego: Pobuduymy te miáſtá/ á obtocżmy ie mury/á vmocnimy ie wieżámi/ y bronámi/ y zamki: poki wſzyſtkie rzecży máią pokoy od woien/ przeto żeſmy ſſukáli Páná Bogá oycow náſſych/ á że nam da pokoy w koło. Budowáli tedy/ niemáiąc żadney przekázi w budowániu.

werset: 8A miał Aſá w woyſku ſwoim/ thych co Tarcż nośili y włocżnią/ z ludu Iudſkiego po trzy kroć ſto tyſiąc. A z Beniámin záſie tychże co tarcż noſili y ſtrzelbę/ dwieśćie y ośmdzieſiąt tyſięcy: ci wſſyſcy mężowie bárzo mocni.

werset: 9Y wyiáchał przećiwko im Zárá Murzyn z woyſkiem ſwoim/ w kthorym miał dzieſięć kroć ſto tyſiąc/ y wozow trzy ſtá: y przyćiągnął áż do Máreſá.

werset: 10Aſá then też wyiáchał przeciwko niemu/ y ſſykował woyſko ku potykániu w padole Seffáthá/ ktory ieſt przy Máreſá.

werset: 11Y wzywał á prośił Páná Bogá/ temi ſlowy:
Iudic: 7. 1.Reg: 14. 2.Para: 16.
Pánie nie máſz v ćiebie żadney roznośći/ w mále pomoc á rátowáć álbo w wielu: Rátuy nas Pánie Boże náſz: ábowiem w thobie á w imieniu twoim máiąc duffánie/ wyſſliſmy przećiwko temu mnoſtwu. Pánie/ ty ieſteś Bog náſz/ niechże nie przemaga przećiwko tobie cżłowiek.

werset: 12Przeſtráſſył tedy Pan Bog ony Murzyny przed Aſą/ y ludem Iudſkim: y podawſſy tył vćiekli Murzynowie.

werset: 13Y puśćił ſie po nich Aſá/ y lud ktory przy nim był áż do Gerárá: y gwaltownie padáli Murzynowie práwie do ſkáżenia:bo ie Pan Bog zábijał y ſtárł/ za boiowániem woyſka iego. Nábráli tedy łupow á korzyśći wiele.

werset: 14Y zdobywáli wſſyſtkich miaſt około Geráry: bo był ná wſzytkie okrutny ſtrách przypadł: y wybráli wſſyſtkie miáſtá/ á bárzo wielką korzyść wynieśli.

werset: 15Burząc też y owcżárnie
nábráli


strona: Ii2

2.Paralipomenon.
nábráli bydłá mnoſtwo beż licżby/ y Wielbłądow: y wroćili ſie do Ieruſálem:



strona: Ii3v

2.Paralipomenon.
rozdział: 20
werset: 17Nie wy ſie
będzie=


strona: Ii4

2.Paralipomenon.
będziećie potykáć/ iedno tylko śmiele ſtoyćie/ á oglądaćie pomoc Páńſką nád ſobą/ o Iudá/ y ty Ieruzálem: nieboyćie ſie/ áni ſie lękayćie: Iutro wynidziećie przećiwko nim/ á Pan będzie ſwámi.

werset: 18Także Ioſáffat y lud Iudſki/ y wſſyſtcy ktorzy mieſſkáli w Ieruzálem/ padli ná oblicże ſwe ná źiemię przed Pánem/ y vcżynyli mu cżeść á chwałę:

werset: 19A Lewitowie z ſynow Kááth y z ſynow Kore/ chwalili Páná Bogá Iſráelſkiego/ głoſem wielkim/ ná wyſokość.

werset: 20A gdy ráno wſtáli/ wyſſli po puſſcżey Thekua: A gdy ſſli/ ſtánąwſſy Ioſáffát w pośrzodku ich/ rzekł: Słuchayćie mię mężowie Iudſcy/ y wſſyſtcy obywáthele miáſthá Ieruzálem: Mieyćie duffánie w Pánie bodze wáſſym/ będziećie beſpiecżni: wierzćie prorokom iego/ á wſſyſtko ſie wam ſzcżęſliwie powiedzie.

werset: 21Y dał tę rádę ludu/ á poſtháwił ſpiewáki Páńſkie/ áby go chwalili w Huffách ſwoich/ á ſſli przed woyſkiem/ y zgodnym głoſem ſpiewáli.
Pſal: 105. et 117.
Wyznawayćie Pánu/ iż dobry/ iż náwieki miłoſierdzie iego.

werset: 22A gdy zácżęli chwáły śpiewáć/ obroćił Pan Bog zdrády á załogi ich/ ná ſáme/ to ieſt/ ſyny Ammon/ y Moáb/ y obywálele gory Seir/ ktorzy byli przyćiągnęli ná woynę przećiwko ludu Iudſkiemu/ y poráżeni ſą.
Iudi: 7. 1.Reg: 14.

werset: 23Abowiem ſynowie Ammon y Moáb/ powſtáli ná obywátełe gory Seir/ chcąc ie wybić/ y wygłádzić: á gdy iuſz thego ſkutkiem dokazáli/ obroćili ſie záś ſámi ná ſie/ y popádáli ſámi od zobopolnych ran.

werset: 24A lud Iudſki gdy przyſſedł do iáſkini ktora ieſt ku puſzcżey/ vyźrzał zdáleká wſſyſtek ſzyroki plác pełen śćierwow/ á że żadnego niebyło ktoryby mogł vyść.

werset: 25Przyćiągnął pothym Ioſáffáth/ á wſſyſtek lud ſnim zbieráć łupy z vmárłych/ y náleźli miedzy trupy/ rozmáite graty/ y ſzáty/ y nacżynie bárzo drogie: y rozebráli między ſie/ thák że wſſyſthkiego zánieść niemogli/ áni przez trzy dni łupow odebráć/ dla wielkośći korzyśći.
1.Mach: 5.

werset: 26A dniá cżwartego/ zeſſli ſie do padołu Błogoſláwienia: ábowiem iż tám błogoſláwili Pánu/ názwáli mieyſce ono/ Padołem Błogoſláwienia/ áż do dziſieyſſego dniá.

werset: 27Wroćili ſie tedy wſſyſcy mężowie Iudſcy/ y ći ktorzy mieſſkáli w Ieruſálem/ y Ioſáffáth Krol przed nimi do Ieruſálem z wielkiem weſelem/ z thąd że im dał Pan Bog poćiechę z nieprzyiaćioł ich.

werset: 28Y weſſli do Ieruſálem z Arffámi/ z Luthniámi/ z trąbámi do domu Páńſkiego.

werset: 29A ſpadł wielki ſtrách Boży ná wſſyſtkie kroleſtwá źiemſkie/ gdy vſlyſſály że Pan walcżył prżećiwko nieprzyiaćielom Iſráelſkim.

werset: 30Y było w pokoiu Kroleſtwo Ioſáffátowe/ á dal mu Bog pokoy wkoło.
kolumna: b
3.Reg: 22.

werset: 31Krolował thedy Ioſáffáth nád ludem Iudſkim/ á miał trzydzieśći y pięć lat/ gdy Krolowáć pocżął: á dwádzieśćia y pięć lat krolował w Ieruſálem: Imię mátki iego Azubá corká Seláhi.

werset: 32Y poſtępował drogą oycá ſwoiego Aſá/ áni z ſtąpił z niey cżyniąc to co ſie podobáło Pánu Bogu.

werset: 33Wſſákże iednák Wyſokośći nie pokáźił/ áni ieſſcże był lud nie ná proſtował ſercá ſwego do Bogá oycow ſwoich.

werset: 34A ine dzieie Ioſáffátowe pierwſſe y oſtátnie/ nápiſáne ſą w ſlowach Iehu ſyná Hanáni ktore wypráwił w kxięgach krolow Iſráelſkich.
3.Reg: 22.

werset: 35Potym Ioſáffát Krol Iudſki wſtąpił w przyiáćielſtwo z Ochozyaſſem Krolem Iſráelſkim/ ktorego vcżynki były bezbożne

werset: 36Y był vcżęſtnikiem tego żeby nácżynił Okrętow ktoreby ſſli do Thárſis: y nácżynili Okrętow w Aſiongáber.

werset: 37Y prorokował Eliezer ſyn Dodau z Máreſá mowiąc do Ioſáffátá: Iżeś vcżynił przymierze z Ochozyaſſem/ ſkarał Pan pracą twoię/ iż po rozbijáły ſie Okręthy/ áni mogli plynąć do Thárſys.

rozdział: 21
Cap. 21.Iorám po oycu Ioſáffáth Krolem zoſthawſſy/ brácią ſwoię wybił/ Ktoremu Eliaſz przez liſth niemoc barzo złą/ y ſmięrć/ y ſpuſtoſſenie Kroleſtwá iego/ opowiáda/ co wſſyſtko ſie ziśćiło.
3.Reg: 22.
werset: 1
V
Snął potym Ioſaffáth z oycy ſwoiemi/ y pogrzebion ieſth w mieśćie Dawidowym/á Krolował po nim Iorám ſyn iego.

werset: 2Ktory miał bráćią ſyny Ioſáffátowe/ Azáryaſſá/ Iáhiel/ Zácháryaſſá/ Azáryaſſá/ Micháelá/ y Sáffáciaſſá: ći wſſyſcy ſynowie Ioſáffáta Krolá Iudſkiego.

werset: 3Y dał im ociec ich wielkie dáry złotá/ y ſrebrá/ y dochody z miaſt co obronnieyſſych w źiemi Iudá: á Kroleſtwo oddał Iorámowi/ prze to iż był pierworodnym.

werset: 4Y wſtał Iorám ná Kroleſthwo oycá ſwoiego: á gdy ſie w nie w wiązał/ pobił wſſyſthkie bráty ſwoie miecżem/ y niekthore Kxiążętá Iudſkie.
Iudi: 9. 4.Reg: 8.

werset: 5We dwu á trzydzieśći lath pocżął Iorám Krolowáć nad ludem Iudſkim/ á krolował ośm lat w Ieruſálem.

werset: 6Chodził drogámi á poſtępki Krolow Iſráelſkich/ iáko cżynił dom Achábow: Bo miał zá żonę dziewkę Achábowę: á cżynił zle przed oblicżnośćią Páńſką.

werset: 7Ale Pan Bog nie chćiał zgłádzić á wytráćić domu Dawidowego/ dla vmowy ktorą był ſnim vcżynil: á że był obiecał dáć mu pochodnią/ y ſynom iego ná káżdy czás.
2.Reg: 7.



strona: Ii6v

2.Paralipomenon.
rozdział: 26
Cap: 26.Ozyaſz po oycu Kroluie/ Nieprzyiaćiele zwyćięza/ Buduie Ieruſálem/ Winnice ſſcżepi/ Miáſtá buduie/ ſſcżęśćiem vnieſiony wſſetecżnie zápal Pánu palić chce/ zá co ſkáran Trędem.
werset: 1
T
Edy wſſyſthek lud Iudſki/ ſyná iego Ozyaſſá w ſſeſſnaſćie lat/ wziął y poſthánowił ſobie Krolem miáſto Amázyaſſá oycá iego.

werset: 2Ten zbudowál Ailath/ y przywroćił ie ku páńſtwu Iudſkiemu/ gdy iuż krol vmárł z oycy ſwemi.
4.Reg: 14.
4.Reg: 15.

werset: 3Szeſſnaśćie lat miał Ozyaſz kiedy Krolowáć pocżął/ á krolował pięćdzieſiąth y dwie lećie w Ieruzálem: Imie mátki iego Iehelia z Ieruzálem.

werset: 4Y cżynil co było dobrego przed oblicżnośćią Páńſką/ podług wſſyſtkich ſpraw oycá ſwego Amázyaſſá:
4.Reg: 12.

werset: 5Y patrzał Páná Bogá zá dni Zácháryaſzá Rozumieiącego/ y Widzącego Bogá: á poki ſſukał Paná/ ſpráwowáł go ná wſſyſtkim.

werset: 6Potym wybrał ſie y walcżył przećiwko Filiſtynom: y zburzył mury w mieśćiech Geth w Yabniey y w Azotu: wywiodł też miáſtecżká w Azoćie/ y w Filiſtym.

werset: 7Y rátował go Bog przećiwko Filiſtynom/ y przećiwko ludu Arábſkiemu/ kthorzy mieſſkáli w Gurbáál/ y przećiwko Ammonithom.

werset: 8Y dawáli Ammonitowie dáry Ozyaſſowi: y rozſlawiło á rozgłośiło ſie imię iego/ áż do gránic Egiptſkich/ prze zwyćięſtwá iego/ cżęſte á gęſte.

werset: 9Pobudował też Ozyaſz wieże w Ieruſálem ná bronie narożney/ y ná bronie Padolney/ y ine/ po teyże ſtronie muru/ y vmocnił ie.

werset: 10Wywiodł też wieże ná puſzcżey/ y powykopywał bárzo wiele cyſtern: Przeto iż miał wiele bydłá/ thák po polach/ iáko po puſzcżach: Miał też winnice y winarze po gorach/ y ná Karmelu: bo był cżłowiekiem bárzo przychylnym ku ſpráwowániu role.

werset: 11A woyſko żołnirzow iego/ kthorzy więc wychadzáli ku bithwie/ pod mocą Iehiel Piſárzá/ y Máaſyey vcżyćielá/ y pod ręką Hanániaſſá ktory był z Wodzow Krolewſkich.

werset: 12A wſſyſtek pocżet kxiążąt po fámiliach mężow mocnych/ dwá tyſiące y ſſeść ſet.

werset: 13Pod nimi záś wſſyſtek lud woienny po trzy kroć ſto thyſiąc y ſiedm tyſięcy/ y pięć ſet: ktorzy byli ſpoſobni ná woynę/ y potykáli ſie z nieprzyiaćielmi o Krolá.

werset: 14Poſpráwiał też Ozyaſz/ wſſyſtkiemu woyſku tharcże/ y włocżnie/ y przyłbice/ y páncerze/ y łuki/ y proce ná ćiſkánie kámienia.

werset: 15Nácży
kolumna: b
nił theż w Ieruſálem rozmáitych ſtrzelb á przypraw ná obronę/ kthore rozłożył po wieżach/ y po murzech/ áby z nich ſtrzelano ſtrzałámi/ y wielkiemi kámieńmi: y roznioſlo ſie imię Ozyaſſá dáleko/ ſtąd że mu Pan Bog pomagał/ y vmocnił go.

werset: 16Ale gdy był vmocniony/ podnioſlo ſie ſerce iego ná zátrátę ſwą/ y zániedbawał Páná Bogá ſwego: á wſſedſſy do kośćiołá Páńſkiego chćiał pálić zápal wonny Pánu ná ołtarzu kádzilnym.
1.Para: 7.

werset: 17Ale thudzieſz wſſedł zá nim Azáriaſz kápłan/ á ſnim kápłanow Páńſkich ośmdzieſiąt mężow bárzo mocnych/

werset: 18y záſtáwili ſie Krolowi/ mowiąc:
Nume: 18:
Nie twoy to vrząd Ozyaſſu/ byś miał pálić wonny zápal Pánu Bogu/ ále Kápłáńſki: to ieſt ſynow Aaronowych/ ktorzy ſą poświąceni ku tákowey poſludze: Wynidź precż z Swiątnice/ nie lekce ſobie teo waż: Boć to nie poydzie w pocżet ku ſlawie od páná bogá.
Nume: 12.

werset: 19Rozgniewawſſy ſie Ozyaſz trzymáiąc w ręce thurybularz w kthorym chćiał palić wonny zápal/ grożił kápłanom.

werset: 20Y nátychmiaſt wznikł trąd ná cżele ieo tuż przed kápłany/ w domu Páńſkim przy ołtarzu kádzidlnym. A gdy nań poyźrzał Azáriaſz Biſkup/ y wſſyſtcy ini kápłani/ obacżyli thrąd ná cżele iego/ á nátychmiáſt go wypędzili z kośćiołá. Ale y ſam vlękſſy ſie/ co rychley wyſſedł z kościołá/ przeto iż pocżuł nátychmiaſth plagę Páńſką.

werset: 21Tákże Krol Ozyaſz był trędowátym aż do dniá ſmierći ſwoiey/ y mieſſkał w domu oſobliwym pełen thrędu/dla ktorego był wypędzon z domu Páńſkiego. A Ioáthám záthym ſyn iego rządził dom Krolewſki/ y ſądżił lud źiemie.
4.Reg: 15.

werset: 22A oſtátek mow Ozyaſſá pierwſſych y oſtátnich/ nápiſał Iſáiaſz ſyn Amos Prorok.

werset: 23Záſnął potym Oſyaſz z oycy ſwemi/ y pogrzebli go ná polu/ grobow Krolewſkich/ przetho iż był trędowáty: A krolował po nim Ioáthám ſyn iego.

rozdział: 27
Cáp. 27.Ioátám po Ozyaſſu oycu ſwym Kroluie/ Zwyćiężył Ammońſkiego Krolá/ y wzzął od niego winę pieniążną/ námiaſtek y pothomek iego bezbożny Achaz.
4.Reg: 15.
werset: 1
P
Ięć y dwádzieśćiá lat miał Ioáthám kiedy krolowáć pocżął/ á krolował ſzeſnaśćie lath w Ieruzálem: imie mátki iego Ieruſá/ corká Sádokowá.

werset: 2Cżynił co było dobrego przed Pánem Bogiem/ podług wſſech ſpraw iáko ſie ſpráwował Ozyaſz oćiec iego:wyiąwſſy tho że nie wſſedł ták do koś=
ćiołá


strona: Kk

2.Paralipomenon.
ćiołá Páńſkiego: á ieſſcże teſz lud opuſſcżáiąc co dobrego grzeſſył.



strona: Kk3

rozdział: 31
werset: 11Roſkazal tedy Krol Eſechiaſz/ áby pocżyniono gmáchy w domu Páńſkim. Co gdy vcżyniono/

werset: 12wnieſiono do nich ták pirworodztwá iáko y dzieſięćiny/ y cokolwiek było Pánu obiecano wiernie.A nád tymi rzecżámi ći byli przełożeni/ Chonenias Lewitá/ y Semei brát iego po nim/

werset: 13á po tym záś Iáhiel/ y Azázyás/ y Náháth/ y Aſáel/ y Ierimoth/ Iozábád teſz y Eliel/ y Ieſmáchiás/ y Máháth/ y Bánáiás/ vrzędnicy pod rękomá Choneniey y Semei brátá iego/ z roſkazánia Eſechiaſſá Krolá/ y Azáriaſſá Biſkupá domu Bożego/ ná ktore to wſſyſthko náleżáło.

werset: 14Kore liepák ſyn Iemná Leuitá/ y odwierny drzwy od wſchodu ſlońcá: nád timy rzeczami był poſtánowion/ktore z dobrey woley ofiárowano Bogu/ y nád pyrworodztwy/ y nád temi kthore poſſwięcono w Swiąthnicy ſwiętych.

werset: 15A pod ręką iego bily Eden y Beniámin/ Ieſue y Semeiás/ Amariás teſz y Secheniás/ w mieśćiech kápłáńſkich: áby wiernie dzielili bráćiey ſwoiey działy/ mnieyſſym y więtſſym:

werset: 16wſſyſtkim kthorzy wchádzaly do kośćioła Páńſkiego/ chibá chłopiątek we trzech liećiech y wyſzſſey/ y czegokolwiek był vżytekná káżdy dzień ku poſludze y obrzędom ich według rozdziáłow ſwych:

werset: 17Kapłanom po ich fámiliach/ y Lewitom ode dwudzieſtego roku y wyſzſſey/ po ich porżądkach y Huffiech/

werset: 18y wſſyſtkiemu mnoſtwu/ ták żonam iáko y dziećiom ich oboigá pogłowiá/ wiernie z tych rzeczy ktore poświęczone byli obrok dawáno.

werset: 19Alie y z ſynow Aaronowych ktorzy mieſkáli po polach/ y po przedmieśćiách miáſt ſwoich iuż byly náznáczeni mężowie ktorzyby oddzieliáli dziáły wſſyſtkiey płći męſkiey/ z kápłánow y Lewitow.

werset: 20Vczynił tedy Ezechias to wſſytko cośmy powiedzieli po wſſytkiey źiemy Iudſkiey: y czynił to czo było dobreo y práwego/ y práwdzywie przed Pánem. Bogiem ſwoim/

werset: 21we wſſelkiey ſpráwie ktorą przed ſie wźiął o poſludze w domu Páńſkim/ podług zákonu y Cerimonyi/ chcąc ſſukáć Bogá ſwego/ zupełnym ſercem ſwoim: y czynił y powodziło mu ſie.

rozdział: 32
Cap: 32:Sennácheryb Krol gdy obległ miáſtho Ieruzálem/ Ezechiaſz Krol lud ſwoy vpomina áby mocnie vfał Pánu Bogu/ nic ſie nieſtrácháiąc pogrozek nieprzyiaćielſkich: A gdy Ezechiaſz z Izáiaſſem prorokiem Páná Bogá proſſą/ Angioł Boży rozpędźił woyſko Senácherybowe/ y ſámego ſynowie zábili/ Ezechiáſz
kolumna: b
ſzcżęśćiem vnieſiony/ Páná rozgniewał/ chorował/ vmárł/ námiáſtkiem ſyn zły Mánáſses.
4.Reg: 18. Iſaie: 36.
werset: 1
P
O tych ſpráwách y po thákowey prawdzie/ przyćiągnął Sennácheryb Krol Aſyriyſki/ á w thárgnąwſſy w źiemię Iudſką/ obleg miáſthá obronne/ chcąc ich dobyć.

werset: 2Co gdy obacżył Eſechiaſz/ mowię/ iż przyćiągnął Sennácheryb/ á że wſſyſthká oná borzá oney woyny miáłá ſie oborzyć ná Ieruzálem:

werset: 3wſſedſſy w rádę z Kxiążęty/ y mężmi co mocnieyſſymi/ (podawał im tego áby záthkáli wierzchy ſthudnie kthore były przed miáſtem:á gdy ná tym wſſyſtkich wola ſtánęłá/

werset: 4zebrał wielkie mnoſtwo/ y záthkáli wſſyſtkie ſtudnice/ y potok ktory płynął w pośrzodku źiemie/ mowiąc: By lepák nieprzyćiągnęli Krolowie Aſsyriyſcy/ y nienáleźli doſtátek wody.
4.Reg: 18. Eccleci: 48.

werset: 5Zbudował theż (cżyniąc roſtropnie) wſſyſtek mur kthory ſie był obálił/ á ná wierzchu wywiodł wieże:á przed tym murem ieſſcże y drugi mur: Nápráwił theż z nowu Mello w mieśćie Dáwidowym/ y náſprawiał wſſelákiego oręża y tarcż.

werset: 6Pocżynił theż w woyſku ſwego ludu Hetmány. A zezwawſſy wſſyſtkich ná vlicę brany mieyſckiey/ mowił do ſercá ich/ tymi ſlowy.

werset: 7Mężnie ſobie pocżynayćie/ á poſilayćie ſie/ nieboyćie ſie nic/ áni ſie lękayćie Krolá Aſsyriyſkiego/ y wſſego mnoſthwá kthore ſnim ieſth:
4.Reg: 6. Hiere: 17.

werset: 8Boć dáleko ich więcey ſnámi/ niżli ſnim. Abowiem ſnim ieſt ramię ćieleſne/ á ſnámi Pan Bog náſz/ ktory ieſt pomocnikiem náſſym/ y potyka ſie zá nas. Y pokrzepił á poſilił ſie lud temi ſlowy Ezechiaſſá Krolá Iudſkiego.
4.Reg: 18.

werset: 9Gdy ſie te rzecży iuż ták ſtáły/ poſlał Sennácheryb Krol Aſsyriyſki ſlużebniki ſwoie do Ieruzáłem (bo ſam ze wſſem woyſkiem leżał około Láchis) do Ezechiaſſá Krolá Iudſkiego/ y do wſſyſtkiego ludu kthory był w mieśćie/ mowiąc:

werset: 10Toć wſkázuie Sennácheryb Krol Aſsyriyſki: W kogoſz ták duffaćie/ że ſiedzićie iáko w oblężeniu w Ieruzálem?

werset: 11Cżyly was zwiodł Ezechiaſz/ áby was głodem wymorzył/ thuſſąc żeby waſz Pan Bog wáſz miał wybáwić z ręki Krolá Aſsyriyſkiego?

werset: 12A źaſz to nie ten ieſt Eſechiáſz/ ktory pokáźił wyſokośći Boże/ y ołtarze iego/ á przykazał ludu Iudſkiemu y Ieruzálem/ mowiąc: V iednegoſz ołtarzá będziećie modłę cżynić/ y ná nim palić zápal wonny?

werset: 13zaſz niewiećie com ia pocźynił y oycowie moi/ wſſem narodom żiemſkim? y przemogliſz oni Bogowie wſſech narodow/ y wſſyſtkich źieḿ/ wyſwobodzić ziemice ſwe z ręki moiey?

werset: 14Powiedzćie mi kto=
Kk iijry Bog


strona: Kk3v

2.Paralipomenon.
ry Bog ze wſſech Bogow wſſelákich narodow/ kthore poburzyli oycowie moi/ żeby ktory mogł wydrzeć lud ſwoy z ręki moiey? áby was miał wyrwáć wáſz Bog z theyże ręki?

werset: 15Niechże was thedy niezwodzi Ezechiaſz/ áni omyłną namową z rozumu nie wywodzi/ á teſz mu niewierzćie.



strona: Kk5v

Pierwſſe Kxięgi.
rozdział: 36
4.Reg: 23. 3.Eſd: 1.
werset: 1
P
Otym lud źiemie wziąwſſy Ioácház ſyná Ioſyaſſowego/ poſtánowił go Krolem ná mieyſcu oycá iego w Ieruſálem.

werset: 2We trzy dzieśći y trzech lat był Ioácház gdy pocżął Krolowáć/ á krolował trzy kxiężyce w Ieruſálem.

werset: 3Bo go był złożył krol Egiptſki/ gdy wiáchał do Ieruſálē / y vłożyl ná źiemię dań ſto cętnarow ſrebrá/ á cętnar złothá.

werset: 4A vcżynił zań Krolem Eliácym brátá iego/ nád Iudą y Ieruſálem:przemieniwſſy mu imię Eliacym w Ioácym: á ſámego Ioácházá wziął z ſobą/ y záwiodł do Egiptu.

werset: 5Pięć y dwá dzieśćiá lath miał Ioácym/ kiedy pocżął krolowáć/ á krolował iedennaśćie lát w Ieruſálem: á cżynił źle przed Pánem Bogiem ſwoim.

werset: 6Przećiwko temu wyćiągnął Nábuchodonozor Krol Cháldeyſki: y związawſſy go łáncuchy/ wiodł do Bábilonu.
4.Reg: 24. 1.Eſd. 1.

werset: 7Do kąd y nacżynie Páńſkie przenioſl/ y poſtáwił ie w kośćiele ſwoim.

werset: 8A oſtátek ſlow Ioácymá/ y brzydliwośći iego ktore broił/ y co w nim náleziono/ nápiſáne ſą w kxięgach Krolow Iudſkich y Izráelſkich. Krolował po nim Ioáchim ſyn iego.

werset: 9W oſmi lát był Ioáchim kiedy krolowáć pocżął/ á krolował w Ieruzálem trzy mieſiące y dzieſięć dni. Acżynił złe rzecży przed oblicżnośćią Páńſką.

werset: 10A gdy dochodzył rok poſlał Nábuchodonozor Krol poſly/ ći iąwſſy go przywiedli do Bábilonu/ zábrawſſy z ſobą záráz co droſſſze nacżinie z domu Páńſkiego. A Krolem vcżynił Sedechiáſzá ſtryia iego/ nád ludem Iudſkym y Ieruzáłem.
Hiere: 52. 1.Reg: 24.

werset: 11Miał Sedechiaſz ieden á dwa dzieśćiá lát gdy pocżął krolować/ á Krolowáł iedennaśćie lát w Ieruzálem.

werset: 12Cżynił y ten złe rzecży przed ocżyma Páná Bogá ſwoiego/áni ſie wſtydzył oblicża Ieremiaſzá Proroká/ ktory mu mawiáł z vſth Páńſkich:

werset: 13Od Krolá teſz Nábuchodonoſorá odſtąpil/ ktory go był záwiążał przyſięgą przez Bogá: y zátwardzył krzćżyce ſwoie y ſerce/ áby ſie nienáwrocżył do Páná Bogá Izráelſkiego.

werset: 14Ale y wſſyſtkie Kxiążętá Kápláńſkie y lud odſtąpili od práwdy złoſliwie/ według wſſech brzidliwośći pogáńſkich: y ſpługáwili dom Páńſki/ ktory był ſobie poświęcżył w Ieruzálem.
Hiere: 25.

werset: 15Poſyłał więc do nich Pan Bog oycow ich poſly ſwoie Proroki/ ráno wſtháiącze/ y ná káżdy dzień vpomináiącze ie: przeto iſz chćiał odpuśćić ludu ſwemu/ y Kośćiołowi ſwoiemu.

werset: 16Ale oni/ vrągáli poſłom Bożym/ y zá máło ſobie ważili ſlowa iego á nágráwáli ſie z Prorokow: áſz prżyſſedł gniew Páńſki ná lud iego/ ktoremu nieby
kolumna: b
ło żadnego lekarſtwá.

werset: 17Abowiem przywiodł ná nie Krolá Cháldeyſkiego/ y pozábijał młodzięńce ich miecżem w domie Swiątnice ſwey:
3.Reg: 9. 4.Reg: 25.
Niezlitowal ſie nád młodzieńcem/ áni nád pánną/ áni nád ſthárcem/ á więc áni nád zgrzybiáłym: ále wſſyſthkie wydáł w ręce iego.

werset: 18Y wſſyſthko nacżynie domu Páńſki ego/ ták więthſze iáko mnieyſze/ y ſkárby kośćielne y Krolewſkie/ y Kxiążęce/ przenioſl do Bábilonu.
4.Reg: 20.

werset: 19Zpálili nieprziyaćiele dom Boźy/ y zburzili mur Ierozolimſki: wſſtorńkie wieże popalili/ á co iedno było koſtownego/ wſſycko porozwálili.

werset: 20Ieſli kto miecżá vſſedł/ wiedziono ij do Bábilonu/ był niewolnikiem Krolewſkym y ſynow iego/ áſz potym pánował Krol Perſki.

werset: 21Aby ſie ſpełniły ſlowa Páńſkie przez vſtá Ieremiaſſá: á żeby święćiłá źiemiá Sobboty ſwoie: Bo przez wſſyſtek cżás ſpuſtoſſenia święciłá Sobbothę/ áż ſie wypełniło ſiedmdzieſiąt lat.
Hiere: 25. et 29. 1.Eſd: 1. 3.Eſd: 1.Danie: 9.

werset: 22Pothym pierwſſego roku Cyruſá Krolá Perſkiego/ áby ſie ſlowá Páńſkie ſpełniły/ kthore mowił przez vſthá Ieremiaſſowe/ w zbudżił Pan duchá Cyruſsowego Krolá Perſkiego: Tedy on kazał wołáć po wſzyſtkim Kroleſtwie ſwym/ theſz y ná piśmie przez łiſty/ roſkázuiąc:

werset: 23To powiáda Cyrus Krol Perſki: Wſſyſthkie Kroleſtwá źiemſkie dał im Pan Bog Niebieſki: á tenże mi przykazał/ ábym mu zbudował dom w Ieruzálem/ ktore ieſt w źiemi Iudſkiey:przeto/ kto zwaz ieſt we wſſyſtkim ludu iego? Niechay będzie Pan Bog iego ſnim/ á niech thám idzie.
1:
Koniec kxiąg Párálipomenon.



strona: Ll2

Ezdráſsowe.

kolumna: a
księga: 1.Esdr
rozdział: 5
werset: 7Dáriuſſowi Krolowi pokoy wſſeláki.

werset: 8Bądź to wiádomo Krolowi żeſmy byli ſſli do żydowſkiey Prowincyey/ do domu Bogá wielkiego/ ktory buduią z kámieniá nie ćioſánego/ y tramy zákłádáią po śćiánach á buduią ten dom ſpilnośćią/ y práwie rośćie robotá w ręku ich.

werset: 9Pytáliſmy tedy ſtárcow onych/ ták do nich mowiąc: Ktho wam dał moc ábyśćie dom ten budowáli/ á te mury ábyśćie popráwiáli?

werset: 10ále y ná imioná tych/ ktorzy tego przycżyną á powodem byli/ pytáliſmy ſie/ ábyſmyć ie wypiſáli y wypiſálichmy imioná tych mężow/ kthorzy ſą Kxiążętá miedzy nimi.

werset: 11Y odpowiedzieli nam temi ſlowy/ My ieſteſmy ſludzy Bogá niebá y źiemie/ á buduiemy kośćioł ktory był zbudowány przed tym wiele lat: á ktory był Krol wielki Iſráelſki zbudował y wywiodł.
3.Reg: 6.

werset: 12Ale gdy oycowie náſſy/ przywiedli ku gniewu Paná Bogá Niebieſkiego/ podał ie w ręce Nábuchodonozorá krolá Bábilońſkiego Káldeycżyká:
4.Reg: 24. et 25.
Dom theſz ten ſkáźił/ á lud iego przenioſl do Bábilonu.

werset: 13A pierwſſego roku Cyruſsá Krolá Bábilońſkieo / Cyrus Krol dał wyrok áby dom Boży budowano.
1.Eſd: 1.

werset: 14Bo y nacżynie kośćioła Bożego złote y ſrebrne/ kthore był Nábuchodonozor zábrał z kośćiołá thego w Ieruzálem/ y zánioſl ie do kośćiołá Bábilonſkiego: wydał Cyrus Krol Perſki z kośćiołá Bábilońſkiego/ y dał ie Sáſsábáſárowi imieniem/ ktorego teſz y Kxiążęćiem vcżynił/

werset: 15y rzekł do niego:
1.Eſd: 1.
To nacżynie pobierz/ á idź/ y położ ie w kośćiele ktory ieſt w Ieruzálem/ á dom Boży niech záſie będzie budowan ná mieyſcu ſwoim.

werset: 16Ná onże thedy cżás Sáſsábáſár przyſſedł: y záłożył fundámenty kośćiołá Bożego w Ieruzálem/ á od onego cżáſu áż do tąd buduie ſie ten kośćioł/ áni ieſſcże dokonány ieſt.

werset: 17A ták teraz ieſli ſie tho zda Krolowi rzecż dobra być/ áby poſſukano w Kronikách Krolow Bábilońſkich/ ieſliż Krol Cyrus roſkazał budowáć kośćioł Boźy w Ieruzálem/ á wolą Krolewſką w they rzecży niechay poſle do nas.

rozdział: 6
Cap. 6.Dárius Krol Perſki dekret Krolá Cyruſsá prżodká ſwego/ o budowániu kośćiołá Bożego w cále záchowywa/ y ku ſkutku przywieść każe/ y dokonano kośćiołá Bożego/ ſzoſtego roku krolowánia Dáryuſá/ z rádośćią y z wielkiemi offiárámi.grafika
kolumna: b
3.Eſd: 6.
werset: 1
T
Hedy Dáryus Krol roſkazał: y ſzukano po libráryách/ ktore były záłożone w Bábiloniey/

werset: 2y náleźiono kxięgi iedne w Egbátánis/ ktory zamek ieſt w Medeńſkym powiećie/ w kthorych tháki zapis było vcżyniono.

werset: 3Pierwſſego roku Krolá Cyruſsá. Cyrus Krol wyrok dał áby dom Boży budowano/ ktory ieſt w Ieruzálem/ ná mieyſcu gdzieby offiárowáli offiáry/ á żeby tákie grunty záłożyli/ kthoreby mogli znieść śćiány ná wyſz ná ſześćdzieſiąt/ á ſzerokość też ná ſześćdzieſiąth łokći/

werset: 4trzy rzędy z kámieni niećioſánych/ też takieſz trzy rzędy z drzewá nowego: A nákłady z domu Krolewſkiego będą dáne.

werset: 5Ale y nacżynie kośćiołá Bożego złote y ſrebrne/ kthore był Nábuchodonozor wynioſl z kośćiołá Ierozolimſkiego/ á przynioſl do Bábilonu/ niechay będą przywrocone/ y odnieſione do kośćiołá Ieruzolimſkiego ná mieyſce ſwoie/ ktoreż y położone ſą w kośćiele Bożym.

werset: 6A ták teraz że Tháthánái Kxiążę kráiny ktora ieſth zá rzeką/ Sthárbuzánái/ y rádni wáſſy Affárſácheycżykowie/ ktorzy ieſteśćie zá rzeką/ idzćie od nich oppodal/ á dayćie im pokoy/

werset: 7niech buduią on kośćioł Boży Kxiążętá Zydowſkie/ y Stárſſy ich/ á ten dom Boży niech wywiodą ná ſwim mieyſcu.

werset: 8Aley y iam roſkazał coby mieli cżynić Sthárſſy Zydowſcy/ áby byl budowan dom Boży/ á żeby z ſkrzynie Krolewſkiey/ tho ieſt z popłátkow ktore bywáią dawáne z tey źiemice co zá rzeką/ ſpilnośćią nákłády dodawano thym mężom/ áby przerywki ábo iákiey przekażki niebyło roboćie:
3.Eſd: 6.

werset: 9Będzieli tego potrzebá/ Cielce/ Báránki/ y Koźlęthá/ ná zupełną offiárę Bogu Niebieſkiemu/ Zboże/ Sol/ Wino/ y Oley/ według porządku kápłanow kthorzy ſą w Ieruzálem/ niechay im będą dáne ná káżdy dzień: áby ſie ná iáki niedoſtátek nieſkárżyli.

werset: 10Niechże offiáruią offiáry Bogu Niebieſkiemu/ á niech proſſą Bogá zá zdrowie Krolewſkie y ſynow iego.

werset: 11A ták iam ten wyrok wydał: Aby káżdy cżłowiek kthoryby odmienil tho roſkázánie moie/ wźiąwſſy drzewo z domu iego/ á wydzwignąwſſy ie/ ná nim go wbiwſſy/ áby vmárł: á dom iego niechay będzie ná poſpolſtwo.

werset: 12A Bog ktory vcżynił áby w tym kośćiele mieſſkáło imię iego/ niech roſproſſy wſſyſtkie Kroleſtwá/ y lud ktoryby śćiągnął rękę ſwoię/ áby bronił y káźił dom Boży ten kthory ieſt w Ieruzálem.



strona: Ll4v

Wtore Kxięgi.
rozdział: 10
werset: 34Z ſynow Báni/ Maaddy/ Amrám/ y Vel/

werset: 35Báneas Bádáiaſz/ Chełiau/

werset: 36Vánia/ Marymuth/ y Eliaſyb/

werset: 37Máthánias/ Máthaniai/ y Iáſy/

werset: 38y Bani/ y Bennui/ Semei/

werset: 39y Sálmias/ y Náthan y Adáias/

werset: 40y Mechnedebái/ Syſái/ Sárái/

werset: 41Ezrel/ y Selemia/ Semerya/

werset: 42Sellum/ Amárya/ Iozeff.

werset: 43Z ſynow Nebo/ Iechiel/ Máthátyas/ Zábád/ Zábiná/ Ieddu/ y Ioál/ y Bánáiá.

werset: 44Ci wſzyſcy poięli byli żony z cudzey źiemie/ á były znich drugie niewiáſty ktore były národziły Synow.
1:
Koniec pierwſſych kxiąg Ezdráſſowych.

księga: 2.Esdr
Poczynaią ſie Kxięgi Nehemiaſſa:
2:
ktore też zową Wtore Ezdráſſowe.
3:
Są o budowániu muru około Ieruzálem: y o karániu grzechu ktory ſie trá=
4:
fił. Máią Kápitul: 13.
rozdział: 1
Cap 1.Nehemiaſz vſlyſſawſſy o vtrápieniu żydowſkim/ ktorzy po poimániu á niewoley zoſtáli/ płacże y pośći ſie długo wyznawáiąc grzechy ludzkie/ á proſąc Páná o miloſierdzie.grafika
werset: 1
S
Lowa Nehemiáſſá/ ſyná Helchie. Y ſtháło ſie kxiężycá Liſtopádu/ Roku dwudzieſtego/ á iam był ná Zamku Suſys.

werset: 2Y przyſſedł Hánáni ieden z bráći moiey/ ſam y mężowie Iudſcy: y pytałem ich o żydziech ktorzy byli zoſtáli po poimániu y o Ieruzálem.

werset: 3Y powiedzieli mi/ że ći ktorzy zoſtáli y zbywáli po poimániu/ tám wprowincyey/ ſą w wielkim
kolumna: b
vćiſku/ y pośmiewiſku: á że mur w Ieruſálem zburzon ieſt/ y brony iego wypalone ogniem.
4.Reg: 25.

werset: 4A gdym vſlyſſał tákowe ſlowá/ ſiadłem y płákał/ y żáłowałem teo przez wiele dni/ y pośćiłem/ y modliłem ſie przed oblicżnośćią Páná Bogá niebieſkiego:

werset: 5Y rzekłem: Proſſę Pánie Boże niebieſki/ mocny/ wielki/ y groźny/ ktory ſtrzeżeſz vmowy/ y miłoſierdzia z temi ktorzi ćiebie miłuią/ á ſtrzegą przykazánia twego:
2.Eſd: 9. Dani: 9. Exod: 20. et 34. Deute: 7.

werset: 6niechaż będą vſſy twoie ſlucháiące/y ocży twoie otworzone ábyś ſluchał modlitwy ſlugi twego/ ktorą ſie ia dziś modlę przed tobą/ w nocy y we dnie zá ſyny Iſráelſkimi ſlugámi twemi: y powiádam ſie zá grzechy ſynow Iſráelſkich/ ktoremi z grzeſſyli przećiw tobie: y ia y dom oycá meo zgrzeſſyliſmy/

werset: 7marnośćiámi zwiedzieni/ á nie ſtrzegliſmy przykazánia/ y Ceremoniy/ y ſądow/ kthoreś przykazał Moizeſſowi ſludze twemu.

werset: 8Roſpomni ſie ná ſlowo kthoreś mowił Moizeſſowi ſludze twemu/ rzekąc: Gdy przeſtąpićie przykazánie moie/ rozproſzę was miedzy ludzi.
Deute: 30.

werset: 9A ieſli ſie náwroćićie do mnie/ y będziećie ſtrzegli przykazánia moie/ y pełnić ie: choćbyśćie więc byli záwiedzieni ná kray niebá/ y z támtąd was zgromádzę/ y záś przywiodę ná mieyſce ktorem obrał/ áby thám przebywáło imię moie.

werset: 10Y oni ſludzy twoi/ y lud twoy/ ktoreś wykupił w mocy twoiey wielkiey/ y w ręce twoiey przedużſzey.

werset: 11Proſſę miły Pánie/ Niechże pilno ſlucha vcho twoie modlitwy ſlugi twego/ y modlitwy ſlug twoich/ ktorzy ſie chcą bać imienia twego ſwiętego: á ſpráwuy ſlugę twego dziſia/ y day mu
łáſkę


strona: Ll5

Ezdraſſowe.
łáſkę v tego mężá. Ia bowiem Nechemiaſz byłem podcżáſſym v krolá Artáxerſá.



strona: Mm

Ezdráſsowe.
rozdział: 6
werset: 7Doydzie thá rzecż krolá: á ták przyiedź/ á po radzwá ſie ſpołecżnie.

werset: 8Y odeſlałem do nich/ mowiąc: Nie ſtáło ſie podług ſlow twoich ktore ty mowiſz/ bo ty ſam w ſwym ſercu zmyſlaſz.

werset: 9Abowiem ći wſzyſcy ſthráſzyli nas/ chcąc áby przeſtały ręce náſſe tey roboty/ á żebychmy poniecháli. Przetoż tym więcey vmacniałem ręce moie:

werset: 10y wſſedłem do domu Semeiaſſá/ ſyna Dáláiaſſá/ ſyná Methábeelowego/ kryiomko. Kthory rzekł:Rozmowmy ſie miedzy ſobą w domu Bożym/ w pośrzodku kośćiołá/ á zámknimy drzwi kośćielne: boć máią przyiácháć áby ćię zábili/ á nocąć máią ziáchać áby ćie zábili.

werset: 11Y rzekłem: I záſz ktho mnie podobny vćiekał? a kto (będąc) iáko ia/ wnidzie do kośćiołá y będzie żyw? Nie wnidę.

werset: 12Y zrozumiałem że go Pan Bog nie poſlał/ ále iákoby prorokuiąc mowił do mnie/ á że Tobiaſz y Sánábállát przenáięli go byli/

werset: 13bo był wziął zapłátę/ ábych będąc przeſtráſſony od nieo / vcźynił y zgrzeſſył/ y mieli by byli złą rzecż ktorąby mi zápluſkáwáli ocży.

werset: 14Pámiętay ná mię panie boże dla Tobiaſſá y Sánábálátá/ według ich ſkutkow tákowych: Ale y ná Nodiaſſá proroká/ y ná inſſe proroki ktorzy mie ſtráſſyli.

werset: 15A dokonan ieſt mur/ dwádzieſtego y piąteo dniá kxiężycá wrześniá/ w pięćdzieſiąt y dwá dni.

werset: 16Stáło ſie tedy gdy vſlyſſeli wſſyſcy nieprzyiaćiele náſſy / że ſie polękáli wſſyſthcy Narodowie ok olicżni/ y práwie ſtruchleli ſámi w ſobie/ y poználi że ſie od Páná Bogá ſtálá tá ſpráwá.

werset: 17Tychże dni wiele liſtow poſyłáli ſtárſſy żydowſcy do Thobiáſſá/ y záś od Tobiaſſá przychadzáli do nich.

werset: 18Bo ich wiele było w żydowſtwie/ ktorzy mieli ſnim przyſięgę: bo był źięćiem Secheniaſſá ſyná Areá/ y Iohánán ſyn iego poiął był corkę Moſollám ſyná Báráchiaſſowego:

werset: 19ále y chwalili go więc przedemną/ y ſlowá moie oznáymowáli iemu: á Tobiaſz też ſyłał liſty áby mię odſtráſſył.

rozdział: 7
Cap. 7.Gdy miáſtá dobudowano/ Brony z záwierano/ ſtraż po ſtáwiáno/ policżono te ktorzy ſie z niewoley náwroćili/ z kápłáńſtwá zrzucono te ktorzy nie mogli rodu ſwego vkázać/ dáry dano ná budowánie.
werset: 1
A
Gdy iuż wywiedziono y ſkonano mur/ záwieśiłem wrothá/ y policżyłem odwierne/ y śpiewáki/ y Lewity/

werset: 2przykazałem też Hánani brátu memu/ y Hánaniaſſowi Kxiążęćiu domu z Ieruſálem/ bo mi ſie zdał być mężem prawdziwym y boiącym ſie Bogá/ nád inſſe/

werset: 3y rzekłem im: Nie otwierayćie bron Ierozolimſkich/ áż cżyśćie
kolumna: b
ſlońce zágrzeie. A gdy ieſzcże ſtali ſpołu/ zámkniono brony/ y zátáráſowano: y poſtánowiłem ſtroże z obywatelow Ierozolimſkich/ áby ſtrzegáli ná przemiány káżdy w rzędzie ſwoim/ y ieden każdy przećiwko domowi ſwemu.

werset: 4A miáſto było ſzerokie bárzo y wielkie/ á w nim ludu nie bárzo wiele/ áni domy ieſzcźe były pobudowáne.

werset: 5Ale dał Pan Bog w ſerce moie/ y zgromádziłem co cżelnieyſze/ y vrzędniki/ y lud obecny/ ábych ie policżył: y nálazłem kxięgi licżby onych kthorzy byli pierwey przyſſli/ y náleźiono w nich ták nápiſano.
1.Eſd: 2.

werset: 6Ci ſynowie Włoſcy ábo Powiátu ktorzi wyſſli z niewoley záprowádzonych/ktore był záwiodł Nábuchodonozor Krol Bábilońſki/ á wroćili ſie záś do Ieruzálē / y do źiemie Iudſkiey ábo żydowſkiey/ ieden káżdy do miáſtha ſwego.

werset: 7Ktorzy przyſſli z Zorobábełem/ Iozue/ Nehemiaſſem/ Azáryaſzem/ Ráámiaſſem/ Náhámáni/ Márdocheuſzem/ Belſánem/ Mesffárát/ Begoái: Náhum y Báánaſſem. Licżba mężow ludu Iſráelſkiego.
1.Eſd: 2.

werset: 8Synow Ffaros: dwá tyſiące/ ſto ſiedmdzieſiąt y dwá.

werset: 9Synow Sáffácyaſſowych: trzyſtá/ ſiedm dzieſiąth y dwá.

werset: 10Synow Area: ſſeść ſet/ pięćdzieſiąt y dwá.

werset: 11Synow Ffaháth Moáb/ ſynow Iozue y Ioábowych: dwá tyſiącá/ ośmſet/ y ośmnaśćie.

werset: 12Synow Elám: tyſiąc/ ośm ſet/ pięćdzieſiąt y cżterzey.

werset: 13Synow Zethua: ośm ſet/ cżterdzieśći y pięć.

werset: 14Synow Záchái: ſiedm ſet/ ſſeśćdzieſiąt.

werset: 15Synow Bánnui: ſſeść ſet/ cżterdzieśći y ośm.

werset: 16Synow Bebái: ſześć ſet/ dwadzieśćia y ośm.

werset: 17Synow Azgadowych: dwá tyſiącá/ trzy ſtá/ dwádzieśćiá y dwá.

werset: 18Synow Adonikám: ſſeść ſet/ ſſeść dzieſiąt y ſiedm.

werset: 19Synow Beguái: dwa tyſiące/ ſześćdzieſiąt y ſiedm.

werset: 20Synow Adin: ſſeść ſet/ pięćdzieſiąt y pięć.

werset: 21Synow Ater ſyná Hezechiaſſowego: dziewięć ſet y ośḿ.

werset: 22Synow Háſem: trzy ſtá dwádzieśćiá y ośm.

werset: 23Synow Beſái: trzyſtá dwadzieśćia y cżterzey.

werset: 24Synow Háreff: ſto y dwánáśćie.

werset: 25Synow Gábaon: dziewięćdzieſiąt y pięć.

werset: 26Synow Betlehem y Netuffá: ſto/ ośmdzieſiąt y ośḿ.

werset: 27Mężow Anáthot: ſto/ dwádzieśćiá y ośḿ.

werset: 28Mężow Betházmoth: cżterdzieśći y dwá.

werset: 29Mężow Káryátiárym/ Ceffirá/ y Berot/ ſiedm ſet cżterdzieśći y trzey.

werset: 30Mężow Rámá y Gebá: ſſeść ſet/ dwádzieśćiá y ieden.

werset: 31Mężow Máchmás: ſtho/ dwádzieśćiá y dwá.

werset: 32Mężow Bethel y Hái: ſto dwádzieśćiá y trzey.

werset: 33Mężow Nebo drugiego/ pięć dzieſiąt y dwá.

werset: 34Mężow Elám drugieo : tyſiąc dwieśćie/ pięćdzieſiąt y czterzey.

werset: 35Synow Hárē : trzy ſtá y dwádzieśćiá.

werset: 36Synow Ierycho: trzy ſtá/ cżterdzieśći y pięć.

werset: 37Sy
Mmnow


strona: Mmv

Wtore Kxięgi.
now Lodhádyd y Ono: ſiedm ſet/ dwadzieściá y ieden.



strona: Mm3

Ezdráſsowe.
rozdział: 11
werset: 4Z ſynow Fares/

werset: 5Mááſya ſyn
Mm iijBáruch/


strona: Mm3v

Wtore Kxięgi
Báruch/ ſyn Holhozá/ ſyn Háſya/ ſyn Hádáiá/ ſyn Ioiáryb/ ſyn Zácháryaſſá/ ſyn Sylonithy:

werset: 6ći wſſyſthcy ſynowie Fares/ ktorzy mieſſkáli w Ieruzálem/ cżterzyſtá ſześćdzieſiąt y dziewięć mężow mocnych.
1.Para: 10.

werset: 7A ci ſą ſynowie Beniámin: Sellum ſyn Moſollám/ ſyn Ioed/ ſyn Fádáiá/ ſyn Kołáiá/ ſyn Máſya/ ſyn Etheel/ ſyn Iſáiá/

werset: 8á po nim Gebbái/ Sellai: dziewięć ſeth/ dwádzieśćiá y ośḿ.

werset: 9Y Ioel ſyn Zechry vrzędnik nád nimi/ y Iudás ſyn Senuá nád miáſtem wtory.
1.Para: 10.

werset: 10A z kápłanow/ Idáiá ſyn Ioiárib/ Iáchin/

werset: 11Sáráiá ſyn Helcie/ ſyn Moſollám/ ſyn Sádok/ ſyn Meráiot/ ſyn Achitob Kxiążę domu Bożego/

werset: 12y bráćia ich ktorzy robili robotę kośćielną: ośm ſet/ dwádzieśćiá y dwá. Y Adáiá ſyn Ierohám ſyn Felelia/ ſyn Amſy/ ſyn Zácháryaſſá/ ſyn Feſhur/ ſyn Melchie/

werset: 13y bráćia ich Kxiążetá oycow: Dwieśćie/ cżterdzieśći y dwa.Y Amáſái ſyn Azreel/ ſyn Aházái/ ſyn Moſollámot/ ſyn Emmer/

werset: 14y bráćiey ich możni bárzo/ ſto dwádzieśćiá y ośm: á Vrzędnikiem nád nimi Zábdiel ſyn możnich.
1.Para: 10.

werset: 15A z Lewitow: Semeiá ſyn Háſubow/ ſyn Azrykám/ ſyn Háſábia/ ſyn Boni/

werset: 16y Sábátái/ y Iozábed/ nád wſſyſthkiemi ſpráwámi kthore były zewnątrz w domu Bożym/ od kxiążąt Lewitſkich:

werset: 17Y Máthánia ſyn Michá/ ſyn Zebedei/ ſyn Aſáff/ Kxiążę ku chwaleniu/y wyznawániu ná modlitwie/ á Bekbecya wtory z bráćiey iego/ y Abdá ſyn Sámmua/ ſyn Gálál/ ſyn Idythun.

werset: 18Wſſyſthkich Lewithow w mieśćie Swiętym/ dwieśćie/ ośmdzieſiąth y cżterzey.
1:Para: 10.

werset: 19A Odwiernych: Akkub/ Thelmon/ y bráćiey ich/ kthorzy ſtrzegli drzwi: ſtho/ ſiedmdzieſią ty dwá.

werset: 20A oſtátek z ludu Iſráelſkiego/ Kápłanow y Lewitow/ we wſſech miáſtách Iudſkich káżdy w dzierżáwie ſwoiey.

werset: 21Y Náthyneycżykowie kthorzy mieſſkáli w Offel/ y Syáhá/ y Gáſffá/ z Náthyneycżykow.

werset: 22Y Biſkup Lewitow w Ieruzálem/ Azzy ſyn Báni/ ſyn Aſábie/ ſyn Mátánie/ ſyn Miche. Z ſynow Aſáff/ ſpiewacy ná poſludze domu Bożego.

werset: 23Bo był mándat Krolewſki ná nie/ y porządek miedzy śpiewáki ná káżdy dzień/

werset: 24y Fátáhia ſyn Meſezebel: z ſynow Zárá/ ſyná Iudá w ręce Krolewſkiey/ podług wſſelkiego ſlowá ludu/

werset: 25y w domiech po wſſyſthkich kráinách ich.Z ſynow Iudá mieſſkáli w Káryáthárbe/ y w corkách iego/ y w Dybon á w corkách iego/ y w Kábſeel á w wioſkách iego/

werset: 26y w Iezue/ y w Moládá/ y w Bethffálet/

werset: 27y w Háſerſuál/ y w Berſábee/ y w corkách iego:

werset: 28y w Sieceleg/ y w Mochoná y w corkách ieo /

werset: 29y w Remnon/ y w Sáráá/ y w Ierimut/
kolumna: b

werset: 30Zánoá/ Odollám/ y po wſiách ich/ Láchis y w kráinách iego/ Azeka y w corkách ieo. A mieſſkáli w Berſábee áż do padołu Ennom.

werset: 31A ſynowie Beniámin/ w Gebá/ Mechmás/ y Hái/ y Bethel/ y w corkách iego:

werset: 32Anáthoth/ Nob/ Anániá/

werset: 33Aſor/ Ramá/ Getháim/

werset: 34Hádid/ Seboim/ y Nebállát/ Lod/

werset: 35y w Ono padole rzemieſnicżym.

werset: 36A Lewitowie mieli dzierżáwę miedzy Iudą y Beniámin.

rozdział: 12
Cáp: 12.Wylicża Kápłany y Lewity/ y Kxiążętá ich/ ktorzy przyſzli z Ierużálem z Zorobabelem/ y ine/ z wielką pompą poświącáią mur mieſcki.
1.Para: 10.
werset: 1
C
I ſą Kápłani y Lewitowie/ ktorzy przyſſli z Zorobabelem ſynem Sáláthiel/ y Iozue: Sáráiá/ Ieremiás/ Eſdrás/

werset: 2Amária/ Melluch/ Hátthus/

werset: 3Sebeniás/ Rebum/ Merymuth/

werset: 4Addo/ Genthon/ Abia

werset: 5Miámin/ Mádia/ Belgá/

werset: 6Semeia Ioiáryb/ Idáiá/ Sellum/ Amok/ Helciás/

werset: 7Idáiá. Tho kxiążęta kápłanſcy/ y bráćia ich zá dni Iozue.

werset: 8A Lewitowie: Ieſua/ Bennui/ Cedmiel/ Sárebia/ Iudá/ Máthániás/ ći nád himnámi á ſpiewániem y bráćia ich:

werset: 9y Bekbecya/ y też Hánni y bráćia ich/ ieden káżdy ná ſwey powinnośći.

werset: 10A Iozue miał ſyná Ioácym/ á Ioácym Eliáſyb/ á Eliáſyb Ioiadá/

werset: 11á Ioiádá miał Ionáthán/ á Ionáthán miał ſyná Ieddoá.

werset: 12A zá dni Ioácimá ći byli Kápłani/ y Kxiążęthá fámiliey: Fámiliey Sáráiowey/ był cżołem á kxiążęćiem Máráiá: Ieremiaſſowey/ Hánánia:

werset: 13Ezdráſsowey/ Moſollám: Amáriaſzowey/ Iohánnán:

werset: 14Milichowey/ Ionáthán: Sebeniaſſowey/ Iozeff:

werset: 15Hárámowey/ Edná:Máráiothowey/ Helci:

werset: 16Adáiowey/ Záchária: Genthonowey/ Moſollám:

werset: 17Abiaſſowey/ Zechry: Miáminowey/ y Moádyaſsowey/ Felty:

werset: 18Belgowey/ Sámmuá: Semáiáſsowey/ Ionáthán:

werset: 19Ioiárybowey/ Máthánái: Iodáiowey/ Azzy:

werset: 20Selláiowey/ Celai: Amokowey/ Hober:

werset: 21Heleiáſsowey/ Háſebia: Idáiáſsowey Náthánáel.

werset: 22Lewitowie zá dni Eliáſybá/ y Ioiádá/ y Iohánnán/ y Ieddoa ſpiſáni Kxiążęthá fámiliey/ y Kápłani w Kroleſtwie Dáryuſá Perſkiego.

werset: 23Synowie Lewi kxiążętá fámiliey/ nápiſani ſą w kxięgách ſlow y dni y áż do dni Ionáthán ſyná Eliáſyb.

werset: 24A kxiążętá Lewitow/ Háſebia/ Serebia/ y Iezue/ ſyn Cedmielá: y bráćia ich po przemiánách á rządziech ſwoich/ áby chwalili y wyznawáli podług przykazánia Dawidá mężá Bożego/ á żeby záchowywali porządek
ieden


strona: Mm4

Ezdráſſowe.
ieden po drugim.

werset: 25Mathánia/ Bekbekia/ Obedya/ Moſollám/ Telmon/ Akkub/ to ći ſtrzegli w branách/ y przed wrotámi w Sieni.



strona: Mm6

Ezdráſſowe.
księga: 3.Esdr
rozdział: 2
werset: 5Przetoż ieſli ieſt kthory z rodu wáſſego/ Pan iego niechay z nim wſtąpi/ do Ieruzálem.

werset: 6A ták co ich kolwie około tych thám mieyſc mieſſka/ niech te wſpomogą kthorzy ſą ná onym mieſcu/ złotem/ ſrebrem/

werset: 7dáry/ końmi/ bydłem/ y inemi rzecżami ktore bywáią dobrowolnie dawane ná kośćioł Páńſki/ ktory ieſt w Ieruzálem.

werset: 8Powſthawſſy thedy Kxiążętá pokoleń/ wśi/ y Iudſcy z pokolenia Beniámin/ y kápłani y Lewitowie/ktore wzbudził Pan áby ſſli y budowáli dom páńſki/ ktory ieſt w Ieruzálē : A ći co byli około nich/

werset: 9zákłádáli ie wſſytkim/ iáko złotem/ ſrebrē / y dobytki/ y obiecowániem mnogim/ wiele ludzi ktorych vmyſl zbudzon był od Páná.

werset: 10A ſam Cyrus krol wynioſl nacżynie ſwięte Páńſkie/ kthore był zánioſl Nábuchodonozor Krol Bábilońſki/ z Ieruzálem/ á poświęćił ie Báłwánowi ſwemu/

werset: 11y wynioſzſſy ie Cyrus Krol Perſki/ oddał Mithrydatowi/ ktory był podſkárbim iego.

werset: 12A przez tego ręce wydáne ſą Sálmánáſarowi Stárośćie Iudſkiev.

werset: 13A tego nacżynia tá licżbá: kubkow ſrebrnych ku napoynym offiárā dwá tyśiącá/ y cżterzyſtá: Miednic ſrebrnych trzydzieśći: Cżaſz złotych trzydzieśći: á ſrebrnych dwá tyſiącá/ y cżterzyſtá: á inego nacżynia tyſiąc:

werset: 14wſſyſtkiego nacżynia w obec złotego y ſrebrnego/ było pięć tyſięcy/ ośm ſet/ y ſſeśćdzieſiąt.

werset: 15Y odlicżono ie Sálmánáſárowi poſpołu ſtemi ktorzy z niewoley Bábilońſkiey przyſſli byli do Ieruzálem.
1.Eſd: 4.

werset: 16Zá cżáſow Artáxerſá krolá Perſkieo / piſáli do niego o tych ktorzy mieſkáli w żydowſtwie y w Ieruzálē / Bálſámus y Mitrydatus/ y Sábellius/ y Rátymus/ Bálthemus Sámelius piſarz/ y ini co mieſſkáli w Sámáryey/ y po inſſych mieſcach/ niżey nápiſány liſt Krolowi Artáxerſowi.

werset: 17Pánie/ ſludzy twoi/ Ráthymus nád przypádłemi rzecżami piſarz/ y Sábellius piſarz/ y ini dworu twego ſędziowie/ w Celeſyryey y Ffeniciey.

werset: 18Wiádomo to bądź Pánu Krolowi/ że ći żydowie ktorzy od was przyſſli do nas/ gdy weſſli do Ieruzálem miáſtá nie wiernego y zloſliwego/ ięli budowáć ſklepy ábo wieże y mury iego/ y kośćioł wywodzą.

werset: 19Co ieſli tho miáſto/ y mury iego pobuduią ſie/ nie thylko że nie będą dani pláćić/ ále ſie y ná krole oborzą á záprą ſie im.

werset: 20A iż ſie to dzieie przy kośćiele/ zdáło ſie tho nam być dobrze/ ábyſmy thego nie lekce ważyli:

werset: 21ále żebyſmy oznáymili Krolowi Pánu naſſemu/ będzielić ſie zdáło Krolu/ niechay by ſſukano w kxięgach oycow twoich/

werset: 22thedy naydzieſz w kronikach nápiſano o thym/ á dowieſz ſie iż to miáſto było ſporne/ kthore
kolumna: b
y Krole y miáſtá burzyło.

werset: 23Y ſámi źydowie ſporni/ á ći kthorzy záwżdy ſniego walki ſtroili/ z teyże przycżyny to miáſto ſpuſtoſſone ieſt.

werset: 24Przeto teraz oznáymuiemy tobie pánie Krolu/ iż ieſli to miáſto ſie zbuduie/ y mury iego ieſli będą doſkonále wywiedzione/ przyſthępu nie będzieſz miał do Celeſyryey y Fenicyey.

werset: 25Tedy odpiſał Krol Ráthymowi kthory popiſował przypadłe á przygodne rzecży/ y Bálthemowi/ y Sábelliowi piſárzowi/ y inym vrzędnikom obywáiącym w Syryey Ffenicyey/ ten liſt co go przypiſuię.

werset: 26Cżedłem liſt ktoryśćie mi poſláli. Przethoż roſkazałem był ſſukáć/ y náleziono/ iż tho tám miáſto od wiekow ieſt przećiwne krolom/

werset: 27á ludzie w nim nie trwáłey wiáry/ á walki z niego wywodzący/ y Krolowie bárzo mocni bywáłi w Ieruzálem pánuiący/ y ći ktorzy bráli dań z Celeſyryey y Ffeniki.

werset: 28A ták terazem przykazał/ áby broniono łudziom tym budowáć miáſtá/ á nie dopuſzcżáć áby co więcey być miáło:

werset: 29ále żeby áni poſtępowáli dáley/ ponieważ że ſą złośćiwi/ ták áby ſie od nich iakie zámieſzánie Krolom nie ſtháło.

werset: 30Przecżedſſy to co było od Krolá Artáxorſá nápiſano/ Ráthymus/ y Sábellius piſarz/ y ći co ſnimi vrzędniki byli/ záprzągſſy wozy wſkok przypádli do Ieruzálem z ſwemi iezdnemi/ z mnoſtwem ludzi/ y z woyſkiem:

werset: 31y ięli bronić budownikom/ tákże przeſtáli budowáć kośćiołá w Ieruzáłem/ áż do wthorego roku Kroleſtwá Dáriuſſá Krolá Perſkiego.

rozdział: 3
Cap: 3.Gdy Krol Darius po częſtowaniu gośći ſpał/ trzei Komorniczy wźiely miedzy ſie Gadkę/ czo mocznieyſſego/ Wino/ Krol/ niewiáſta/ ći prawda y wiwodzi o wynie.
werset: 1
K
ROL Daryuſz ſpráwił wielką wiecżerzą ná wſſyſthkie domowe ſlużebniki ſwoie/ y ná wſſyſtkie vrżędniki Medſkie/ y Perſkie/

werset: 2y ná wſſyſtkie ſlachćice/ y ſędzie/ y ráyce/ y ná przełożone pod ſobą/ od Indyey áż do Morzyńſkiey źiemie/ ſtho y ſiedm á dwádzieśćiá Prowinciy albo źiemie:

werset: 3A gdi ſie náiedli y nápili/ y náſyceni gdy ſie rozeſſli/ też Dáriuſz Krol wſzedł do pokoiu ſwego/ záſnął/ y potym ocknął.

werset: 4Tedy oni trzey komornicy ſtroże ćiálá/ kthorzy ſtrzegli ćiáłá Krolewſkiego/ ięli mowić ieden do drugiego.

werset: 5Powiedz káżdy z nas tákową mowę ktoraby przechodziłá inne: á cżyiá rzecż okaże ſie być mędrſſa niżli drugiego/ da mu Krol Dáryuſz dáry wielkie/

werset: 6chodzić w páwłoce/ ze zło=
thá


strona: Mm6v

Trzećie Kxięgi.
tá pić/ ná złotym łożu legać/ woz z vzdámi złotemi/ y cżapkę z biſioru/ y zaponę złotą okolo ſſyie:

werset: 7á będzie ſiádał ná pierwſſym mieyſcu po Dáryuſſu/ dla mądroſći ſwey/ y będą go názywáć przyiaćielem Dáriuſſowym.

rozdział: 5
werset: 72A narodowie oney źiemie/ kthorzy leżeli nád themi ći co ſą w żydowſtwie/ y podnoſſąc
Nn ijim bu=


strona: Nn2v

Trzećie Kxięgi.
im budowánie/ á załogi cżyniąc/ y lud ná nie przywodząc/ bronili im budowáć/

werset: 73á cżyniąc wtárcżki ná nie/ przerywáli im/ by nie było dokonano budowánie zá cżáſu Krolá Cyruſá: y przewlekli ono budowánie ná dwie lećie/ áż do Krolowánia Dáryuſſowego.

rozdział: 6
Cáp: 6.Zá przyzwoleniem Dáriuſſowym żydowie kośćioł y miáſto Ieruzálem buduią.
werset: 1A Wtorego roku kroleſtwá Dáriuſſowego/ prorokował Aggeus/ y Zácháryáſz ſyn Addin/ prorocy w żydowſtwie y w Ieruzálem/ w imię Bogá Izráelſkiego nád nimi.
1.Eſd: 5.

werset: 2Tedy ſtánąwſſy Zorobabel ſyn Sáláthielow/ y Ieſuá ſyn Iozedek/ pocżęli budowáć dom Páńſki/ kthory ieſt w Ieruzálem:

werset: 3gdyż przy nich byli prorocy Páńſcy/ y pomagáli im. W tenże cżás/ przyſſedl do nich Syſennos Podkroli Syriyſki/ y Ffeniki/ y Sátrábuzánes/ y thowárzyſſe iego/

werset: 4á rzekli im: Zá cżyiem roſkazániem buduiećie ten dom y to przykryćie/ y ine wſſyſtkie rzecży konaćie? A ktorzy ſą budownicy co tho buduią?

werset: 5Y mieli łáſkę/ gdy ſie náwiedzenie ſtáło od Páná/ nád onymi ktorzy byli z ięctwá przyſſli ſtárſzy żydowſcy/

werset: 6á nie przekażano im budowánia/ áżby pierwey dano żnáć Dáryuſſowi Krolowi o tych rzecżach wſſyſtkich/ á dokądby nie wżięli odpowiedzi.

werset: 7Przepis liſtu tego ktory poſláli Dáryuſſowi/ ten był. Syſennes podkroli Syriyſki y Ffenicki/ y Sátrábuzánes/ y thowárzyſſe iego w Syryey y w Ffenicyey ſtároſtowie/ Krolowi Dáryuſſowi Pozdrowienie wſkázuią.

werset: 8Niechay to wſzyſtko będzie wiádomo Pánu Krolowi: iż gdyſmy przyſſli do kráiny Zydowſkiey/ á weſſlichmy do Ieruzálem/ nálezliſmy áno buduią dom boży wielki:

werset: 9á kośćiol z kámieniá głádzonego/ y wielkich y drogich máteriy w ſćiánach/

werset: 10á że tá robotá ſpilnośćią ſie dzieie/ y zá pomocą ſpołecżną że ſie im ſporzy w ręku ich/ y z wielką wielmożnośćią bárzo pilnie konáią.

werset: 11Tedyſmy pytháli ſtárſſych/ mowiąc: Zá cżyim dozwoleniē ten dom buduiećie? á te budowánia zákłádaćie?

werset: 12A pytáliſmy prze to: ábyſmy tobie oznáymili ludzie y przełożone/ y chćieliſmy od nich mieć imioná prżełożonych ná ſpiſku.

werset: 13Ale oni nam odpowiedzieli/ mowiąc: My ieſteſmy ſludzy thego Páná/ kthory ſtworzył y Niebo y źiemię:

3.Reg: 6.
werset: 14á też budowan był ten dom przed wielą lath od Krolá Izráelſkiego wielkiego y namoc
kolumna: b
nieyſſego/ y był ſkonány.

werset: 15Ale iż oycowie náſſy ſkrętni byli/ á grzeſzyli przećiwko Bogu Izráelſkiemu/ podał ie w ręce Nábuchodonozorá Krola Bábilońſkiego/ Krolá Cháłdeyſkiego/

werset: 16tákże y dom ten ſpálili y zborzyli/ y lud w niewolą záprowádzili do Bábilonu.

4.Reg: 24: et 25. 1.Eſd: 5.
werset: 17A pierwſzego roku Krolowánia Cyruſá Krolá Bábilońſkiego/ roſkazał piſánim ſwym Cyrus/ ábyſmy ten dom budowáli/

werset: 18á ktemu y ono nacżynie ſwięte złote y ſrebrne/ ktore był wynioſl Nábuchodonoſor zdomu ktory był w Ieruzálem/ y oddał ie był do ſwego koſćiołá/ záś wynioſl Cyrus Krol z kośćiołá ktory był w Bábiloniey/ á wydał ie Zorobábelowi/ y Sálmázánorowi Podkrolemu

werset: 19y przykazano im/ áby ofiárowáli tho nacżynie y położyli w kośćiele/ ktory miał być w Ieruzálem/ á żeby budowáli on kośćioł Boży ná mieyſcu ſwoim.

werset: 20Tákże Sálmánázár záłożył fundámenthy domu Páńſkiego/ ktory ieſt w Ieruſáłem: á od onegoż cżáſu áż do tych miaſt buduiemy go/ á ieſzcże nie ieſt dobudowány.

werset: 21Teraz tedy o Krolu/ ieſliże to twe zdánie/ niechayby poſſukano w Krolewſkich Kronikách Cyruſá Krolá ktore ſą w Bábiloniey:

werset: 22á ieſliby náleźiono/ iż zá rádą Krolá Ciruſá pocżętho budowánie domu Páńſkiego/ ktory ieſt w Ieruzálem/ á zdáłoby ſie tho Krolowi Pánu náſſemu/ niech nam o tym nápiſſe.

werset: 23Roſkazał thedy Krol Dárius ſzukáć w Kronikách/ y náłeźiono w Ekbáthánis miáſtecżku/ ktore ieſth w Medzſkiey kráinie/ mieſce iedno gdzie ták było nápiſano.

1.Eſd: 6. 3.Eſd: 4.
werset: 24Roku pierwſſego Krolowániá Cyruſowego. Krol Cyrus przykazał dom Páńſki/ ktory ieſt w Ieruzálem/ budowáć/ gdzie palono ná ogniu vſtáwicżnie:

werset: 25ktorego wyſokość niech będzie ná dzieſięć łokći/ á ſzyrokość ná ſześcdzieſiąt łokći/ kwádráthowym kámieniem vgłádzonym ná trzy rzędy/ á iednym rzędem drzewiánym drzewá z teyże krąiny/ y rzędem drzewiánym iednym nowym: á nakład ma być dan z domu Krolá Cyruſá:

werset: 26y nacżynie ſwięte domu Páńſkiego ták złote iáko ſrebrne/ ktore wynioſl Nábuchodonozor Krol z domu Páńſkiego kthory ieſt w Ieruzálem/ ſkąd było wźięte/ áby tám záſie było położone:

werset: 27Y przykazał piecżą mieć Syſennowi Podkrolemu Syryiey y Feniki/ y Sátrábuzánowi/ y towárzyſſom ieo / y inym vrzednikom ná to wyſádzonym w Syryey y Feniciey/ áby ſie niewrywałi do onego mieyſcá.



strona: Nn5

Ezdráſſowe.
rozdział: 9
werset: 28A z ſynow Záthoim: Eliádás/ y Liáſámus/ Zochias/ y Lárymoth/ y Zábdys/ y Tebediás.

werset: 29Z Synow Zebes: Ián y Amánias/ y Zábdyas/ y Emens.

werset: 30Z ſynow Bánni: Olamus/ y Máluchus/ y Ieddeus/ y Iáſub/ y Aſábus/ y Ierymoth.

werset: 31A z ſynow Addin: Nááthus/ Mooſyas/ Káleus y Ráánás/ Mááſeás/ Mátháthiás/ y Beſeel/ y Bonnus/ y Mánáſses.

werset: 32Y z ſynow Nuae: Noneás/ Afeás/ Melchiás/ Sámeás/ Symon/ Beniámin/ Málchus y Márrás.

werset: 33Z ſynow Aſom: Karyáneus/ Mátáthiás/ y Bánnus/ Eliffálách/ Mánáſses y Semei.

werset: 34A z ſynow Bánni: Ieremiás/ Moádyás/ Abrámus/ Iohel/ Báneás/ Peliás/ Ionás/ Márimoth/ Eliáſyb/ Mátháneus/ Eliázis/ Orizás/ Dielus/ Semedyus/ Zámbris/ y Iozeff.

werset: 35Z ſynow Nobei: Idelus/ Mátháthiás/ Sábádus/ Zechedá/ Sedmi/ y Ieſsei/ y Báneás/

werset: 36Ci wſſyſtcy poięli ſobie byli żony cudzoźiemſkie/ y opuśćili ie y z ſyny.

werset: 37Y mieſſkáli Kápłani y Lewithowie/ y ktorzy byli z Iſráelá w Ieruzálem/ y we wſſyſtkiey iedney kráine ná nowie kxiężycá ſiodmego. Y byli ſynowie Iſráelſcy w mieſſkániach ſwoich.

2.Eſd: 8.
werset: 38Potym zeſſlo ſie wſſyſtko mnoſtwo poſpołu ná plác/ kthory ieſth od wſchodu ſlońcá brany ſwiętey/

werset: 39y rzekli Ezdráſsowi Biſkupowi: y cżytelnikowi/ áby przynioſl zakon Moizeſſow/ kthory dan ieſt od Páná Boga Iſráelſkiego.

werset: 40Tedy przynioſl Ezdrás Biſkup zakon wſſyſthkiemu mnoſtwu ich od mężá áż do niewiáſthy/ y wſſyſthkim kápłanom/ áby ſlucháli zakonu ná nowie kxiężycá ſiodmego.

werset: 41Y cżedł ná plácu/ ktory ieſt przed ſwiętą braną kośćielną/ od záránku áż do wiecżorá przed mężmi y przed niewiáſtámi. A wſſyſthcy ſlucháli ſpilnośćią zakonu Bożego.

werset: 42A ſtał Eſdrás Kápłan y kaznodzieiá zakonu Bożego ná drzewiánym ſtolcu/ kto=
kolumna: b
ry było vcżyniono.

werset: 43Przynim theż ſthánęli Mátáthiás/ Sámus/ Anániás/ Azáryás/ Vriás/ Ezechiás/ y Bálſámus/ po práwey ręce:

werset: 44á po lewey ſthronie/ Fáldeus/ Miſáel/ Máláchiás/ Abuſthás/ Sábus/ Nábádyás/ y Zácháriás.

werset: 45Y wźiął Ezdrás kxięgi przed wſſyſthkim mnoſthwem: bo wy ſzſſey ſiedział w ſlawie przed oblicżnośćią wſſyſthkich.

werset: 46A gdy dokonał zakonu/ wſſyſthcy powſtháli: y błogoſláwił Eſdrás Páná Bogá náwiſzſſego/ Bogá Sábáoth ábo zaſthępow wſſechmocnego.

werset: 47Y odpowiedział wſſyſtek lud/ Amen. A podniowſſy wzgorę ręce/ padſſy ná ziemię dáli cżeść á chwałę Pánu.

werset: 48Ieſus/ y Bánáeus/ y Sárebiás/ y Iaddimus/ y Akkubus/ y Sábbátheus/ y Kálithes/ y Azárias/ y Iorádus/ y Anániás/ y Filiás Lewitowie/

werset: 49ktorzy vcżyli zakonu Pańſkiego/ y przed mnoſtwem cżytáwali zakon Pańſki/ y więcey nád inſſe wáżyli wſſyſtcy the/ kthorzy rozumieli co cżytáli.

werset: 50Y mowił Atharáthes Eſdráſsowi Biſkupowi/ y káznodziei/ y Lewitom ktorzy vcżyli mnoſtwo/

werset: 51tymi ſlowy/ Dzień ten ſwięty ieſt Pánu. A wſſyſtcy płákáli gdy ſlucháli zakonu.

werset: 52Thedy rzekł Eſdrás:
1.Eſd: 6.
Rozeyććie ſie/ iedzćieſz co natłuſſcżſſe rzecży/ y piyćie co naſlodſſe pićia/ á ſlićie też dáry thym co niemáią.

werset: 53Abowiem ten dzień ſwięty ieſt Pánu/ á thák niebądźćie weń ſmutni. Boć was Pan oświeći:

werset: 54Y Lewitowie też opowiádáli iáwnie wſſyſtkim/ mowiąc: Dzień ten ſwięthy ieſth/ niebądźćie weń ſmutni.

werset: 55Rozeſſli ſie tedy wſſyſtcy ieść y pić/ y vżywáć/ y dáwáć dáry/ onym ktorzy niemieli/ áby theż y oni vżywáli. Bo bárzo wielce poćieſſeni ſą ſlowy kthorych byli náucżeni.

werset: 56A ſchadzáli ſie wſſyſtcy do Ieruzálem/ obchodzić ono weſele/ podług teſtámentu to ieſt zakonu Páná Bogá Iſráelſkiego.

Koniec trzećich kxiąg Eſdráſsowych.
księga: 4.Esdr
Przemowá ná czwarte kxięgi Ezdráſsowe. CZwarte Kxięgi Ezdráſſowe/ ácż nie tey wagi ſą iáko ine ſtárego zakonu: iż áni w Zydowſkich Bibliách bywáią náleżione/ áni od kośćiołá powſſechneo ſą przyięte zá pewne/ przedſięſmy ie tu niechćieli opuśćić. Stey przycżyny/ iż wżdy iednák Doktorowie ſwięći w ſwych piſmiech/ poććiwą o nich zmiánkę cżynią. Więc áby komu tego niemiáło doſtáwáć w Bibliey/ cżego vcżeni ludzie ku podpárćiu ſwych rzecży/ y ku wykłádániu piſmá/ vżywáią: zdáłá ſie nam być rzecż/ nieprzyſtoyna/ zwłaſſcżá że iuſz wſſyſtkie Biblie ktore ſą y wychodzą/ te Kxięgi w ſobie miewáią.
Pocżyná=


strona: Oo

Ezdráſſowe.
rozdział: 4
werset: 26Odpowiedział mi/ y rzekł: Ieſli ſie będzieſz o wiele rzecży bádáł/ cżęſtho ſie będzieſz dziwował: boć then świát kwápi ſie
Ooá kwápi


strona: Oov

Czwarte Kxięgi.
á kwápi przeminąc/

werset: 27á nie może thego poiąć áby mogł znośić przyſſle rzecży/ kthore ſą obiecáne ſpráwiedliwym: ábowiem pełen ieſt nieſpráwiedliwości y chorob then ſwiát.

werset: 28Ale oco mię pytáſz/ powiem: Náſiano złego/ á do tychmiaſt ieſzcże nie przyſſlo ſkaźenie iego.

werset: 29A ták ieſliżeby nie było wywrocono tho co náſiano ieſth/ á odeſſloby mieſce gdzie náſiano złego/ nie prziydzie ono dobre/ ktore wſiane ieſt.

Gene: 6.
werset: 30Abowiem źiele złego náſienia wſiáne ieſt w ſercu Adámowym od pocżątku: to iáko wiele nie pobożnośći zrodziło do tych miaſth/ y będzie rodzić niż prziydzie żniwo?

werset: 31Vważże iedno v ſiebie to źiele złego náſienia/ iáko wielki owoc niepobożnośći vrodziło:

werset: 32kiedy będą poſiecżone kloſy/ kthorym licżby niemáſz/ iáko wielkie to gumno będzie?

werset: 33Odpowiádáiąc rzekłē : Iáko/ á kiedyż to będzie? Cżemuż thák nie wiele á złych lat náſſych?

werset: 34Odpowiedział mi/ y rzekł: Nie ſkwápiay ſie ty ná Nawyſzſſego. Abowiem ty dármo ſie kwápiſz nań/ bo wielkie ieſt wyſádzenie ſercá twego.

werset: 35A záś o tym nie pytáli duſſe ſpráwiedliwych w przybythkach ſwych/ mowiąc: Dokądże ták będę duffál? A kiedyż wzdy prziydzie vźythek gumná zápłáthy náſſey?

werset: 36Y odpowiedział ná tho Ieremiel Archángioł/ á rzekł: Kiedy ſie wypełni licżbá náſienia miedzy wámi/ ábowiem ná wadze ważył ſwiát/

werset: 37á miárą rozmierzył cżáſy/ y licżbą zlicżył cżáſy/ á nie poruſſył/ áni wzbudził/ áżeby ſie wypełnilá przerzecżona miára?

werset: 38Y odpowiádáiąc rzekłem: O Pánuiący Pánie/ ale y my wſſyſcy pełni ieſteſmy ſproſney złośći.

werset: 39A by iedno nie dla nas nie były nápełnione gumná ſpráwiedliwych/ dla grzechow przebywáiących ná źiemi.

werset: 40Y odpowiedział mi/ á rzekł: Idź á ſpythay brzemienney/ gdy ſie iuż wypełni dziewięć kxiężycow/ możeli żywot ieſſcże iey zátrzymáć w ſobie płod?

werset: 41Y rzekłem: Nie może Pánie. A on rzekł do mnie: W piekle przybytki duſz/ żywotowi niewieściemu przyrownáne ſą.

werset: 42Bo iáko tá ktora rodzi ſpieſſy ſie aby vſſlá potrzebie rodzenia: táko y ty przybytki kwápią ſie oddáć te rzecży co im porucżono.

werset: 43Od pocżąthku będzie tobie vkázano o tych rzecżach ktore chceſz widzieć.

werset: 44Y odpowiedziałem/ rzeknąc: Ieſlim nálazł łáſkę przed twemi ocżymá/ á ieſli tho można rzecż ieſt/ á ieſlim k temu ſpoſobny/

werset: 45okáż mi to/ ieſli więcey ieſzcże ma być cżáſu niżli go przeminęło: álbo ieſli więcey przeminęło niżli co ma być:

werset: 46Co iuż przeminęło/ wiem: ále coby miáło być przyſſlego: nie wiem.

werset: 47Y rzekł do mnie/ Stań ná práwey ſtronie/ vkażęć wykład podobieńſtwá.


kolumna: b
werset: 48Stánąłem/ y vyzrzałem: A oto piec goraiący ſſedł przedemną: y ſtáło ſie gdy páłał płomień/ vyzrzałem: á oto dym zoſtáwał.

werset: 49Potym ſſedł przedemną obłok pelen wody y wydał z ſiebie deſſcż náwálny. A gdy przeſthał on wielki deſſcż/ kropili po nim krople.

werset: 50Y rzekł do mnie: Myſlże ſobie/ że iákoć rośćie deſzcż więcey niżli krople/ á ogień więcey niżli dym: ták przechodzi wielkośćią cżęść ktora przeminęłá. A zoſtawáły krople y dym:

werset: 51á modliłem ſie y rzekłem: Co mniemaſz będęli żyw áż do onych dni? álbo co będzie w one dni?

werset: 52Odpowiedziáł mi temi ſlowy: O znamionach/ o kthore mię pytaſz/ po cżęśći mogęć nieco powiedzieć: ále o żywoćie twoim/ nie ieſtem poſlan ábych ći co powiedzieć miał/ á też nie wiem nic.

rozdział: 5
Cap. 5. Rozlicżne znáki okázuie Ezdráſſowi o przyſzłych rzecżach/ Angioł Boży/ ku pocieſſe y nádziei iętcom.
werset: 1
A
Le o známionach: Oto dni przidą/ w kthore ći co mieſſkaią ná źiemi/ będą poimáni w wielkich cżyńſſach: á záthłumi ſie drogá prawdy: y ſwiat będzie niepłodny od wiáry/

werset: 2y zámoże ſie nie ſpráwiedliwość nád tą ktorą ty ſam widziſz/ y o ktoreieś przed tim ſlycháł:
Matth: 24.

werset: 3y będzie włożywſſy ſtopę krolowáć kráina kthorą teraz widziſſ/ y vyzrzą ią ſpuſtoſſoną.

werset: 4A dalić thobie Nawyſzſſy żyć vyżrzyſz po trzećiey thrąbie/y roſwieći ſie nagłe ſlońce w nocy/ á kxiężyc thrzy kroć przez dzień/

werset: 5á z drzewá krew będzie kápáłá/ y kámień wyda głos ſwoy/ á ludzie będą poruſſeni:

werset: 6y będzie krolował ten/ kthorego ſie nie nádziewaią ći czo mieſſkaią ná żiemy/ y ptháſtwo przeprowadzi ſie indzie:

werset: 7A morze Sodomſkie riby zaſie wyrzući/ y wyda głos w nocy/ ktorego nieznáią mnodzy. A wſſyſtcy będą ſlyſſeć głos iego/

werset: 8y będą przepaśći gęſtę ná wielu mieſc/ á ogień cżeſtho kroć będzie ſie wyrywał/ y dzikie Zwirzęthá przeydą ná inſſe mieyſcá/ á niewiáſthy niemocne przyrodną niemocą będą rodzić dziwne pothwory/

werset: 9á ogień cżeſtho kroć będzie ſie wyrywał/ y dzikie Zwirzęthá przeydą ná inſſe mieyſcá/ á niewiáſthy niemocne przyrodną niemocą będą rodzić dziwne pothwory/ á w ſlothkich wodach/ ſlone będą náłeźiono/ y prżyiaćiele wſſyſthcy ſámi z ſobą wálcżyć będą: y będzie ná ten cżás zákryty ſmyſl/ y rozum oddzieli ſie ná pokoy ſwoy:

werset: 10Będą go mnodzy ſſukáć/ ále go nie naydą: á rozmnoży ſie nieſpráwiedliwość/ y niepowſciągliwość ná źiemi.



strona: Oo4

Ezdráſſowe
rozdział: 7
werset: 60Ale mu nieuwierzyli/ ále áni poniem Prorokom: ále áni mnie ktorym mowił do nich:

werset: 61bo nie byłoby ſmęthku ku zátráceniu ich/ iáko będzie rádość nád onymi/ ktorzy ſie dáli náwieść ku zbáwieniu.

werset: 62Odpowiedziałem rzekąc: Wiem Pánie/ iż názwan ieſt nawyſzſzy miloſiernym/ ſthąd że ſie nád tymi ſmiłuie ktorzy ieſſcże ná on ſwiát/ nie przyſſli/

werset: 63á że ſie też ſmiluie nád onemi kthorzy ſie obieráią w zakonie ieo :

werset: 64á nieukwapliwy ieſt iż długie ocżekawánie dawa tym kthorzy zgreſſyli/ iáko ſwemu ſtworzeniu:

Roma: 2.
werset: 65y ſzcżodry ieſt/ ábowiemći chce dárowáć ile komu potrzebá:

werset: 66y mnogiego miłoſierdzia/ bo rozmnaża miłoſierdzia tym ktorzy ninieyſſy ſą/ y ktorzy przeminęli/ y ktorzy máią ieſzcże być.

werset: 67Bo gdzieby on nierozmnożył miłoſierdzia ſwego/ wſſákby niebył ożywion ſwiát z thymi kthorzy będą dziedźicżyć ná nim.

werset: 68A dáruieć: bo gdzieby on nie dárował z dobroći ſwey/ áby ſie odłogá ſtháłá tym ktorzy niepráwość cżynili z ich niepráwośći/ niemogłáby ſtyſiącá dzieſiąta cżęſć ludzi być obżywioná.

werset: 69A ſędzia gdzieby nieprzeyźrzał tym kthorzy vzdrowieni ſą ſlowem iego/ á nie wygłádził mnoſtwá ſporow/ wſſákby ſnadź niezoſtáło z niezlicżney wielkośći/ iedno bárzo máło.

rozdział: 8
Cáp: 8.Acżkoli Pan Bog rzecżon miłoſiernym ná thym ſwiećie dla grzeſſnych/ wſſákoſz więcey będzie potępionych niżli żbáwionych.
werset: 1
I
Odpowiedział mi themi ſlowy/ Ten wiek vcżynił Nawyſzſſy dlá wielu/ á przyſſly dla niewielu.

werset: 2A powiem przed tobą podobieńſthwo Eſdráſſu. Iáko thy będzieſz pythał źiemię/ á powieć thobie/ żeć doda źiemię dáleko więcey z kthorey by był gárniec/ á throchę proſſku/ z kthorego bywa złoto: thákći ſą y vcżynki ninieyſſego wieku.

Mátth: 20. et 22.
werset: 3Mnodzy ſą ſtworzeni/ ále máło ich będzie zbáwionych.

werset: 4Odpowiedziałē rzekąc: Połkni tedy duſſo ſmyſl/ á poyźrzy co ſmákuie.

werset: 5Abowiem zſſedłeś ſie byś vſluchał/ á chceſz prorokowáć. Boć niedano tobie cżáſu/ iedno tylko żyć.

werset: 6O Pánie/ ieſli niedopuśćiſz ſludze twemu/ ábyſmy ſie modlili przed tobą/ á żebyś nam dał náſienie ſercu/ á ſmyſlowi dobrą ſpráwę/ ſkądby mogł być owoc ſkądby mogł żyć wſſelki náruſſony/ y kthoſz będzie mogł znoſić mieyſce cżłowiecże?

werset: 7Bo ty ſam ieſteś/ á my wſſyſtcy ieſteſmy iedno
kolumna: b
tworzenye rąk twoich/ iakoś mowił:

werset: 8y iakoż theraz w żywoćie máćierzyńſkim ſpráwione ieſt ćiáło/ y dawaſz cżłonki: záchowano bywa w ogniu y w wodzie ſtwo [r]zenie twoie:y przez dziewięć kxiężycow ćierpi twoie tworzenie/ twoie ſtworzenie ktore w nim ſtworzone ieſt:

werset: 9á że y ono záchowywa/ co bywa záchowywano/ oboie będzie záchowáne: A záchowány żywot/ nikiedy zaſie wydáie the rzecży kthore w nim zroſly.

werset: 10Boś roſkazał cżłonkom/ to ieſt pierſiam/ aby dawáły mleko vżytek pierſi/

werset: 11áby ſie to kármiło co ſthworzono ieſth/ áż do cżáſu niektorego/ á po tym ábyś go ſpráwnym vcżynił twev miłoſierdziu.

werset: 12Odchowałeś go twoią ſpráwiedliwośćią/ y wyćwicżyłeś w zakonie twoim/ y karałeś go twym rozumem:

werset: 13y vmorzyſz go iáko ſwe ſtworzenie: á ożywiż go/ iáko vcżynek twoy.

werset: 14Ieſliż więc tego zátráćiſz ktoryś ták wielką pracą ſtworzon ieſt/ zá twym roſkazánim łátwie to zrzędzić áby y tho co ſie thák ſtawáło/ było záchowano.

werset: 15A teraz Pánie będę mowił: O káżdym cżłowiecże ty lepiey wieſz. A o ludu twoim/ prze ktory boleię:

werset: 16y o dziedzictwie twym/ dla ktorego ia płácżę: y o ludu Iſráelſkim/ dla ktorego ſmutny ieſtem: y o Iakobie/ dla ktorego żáłuię:

werset: 17á prze to pocżnę ſie modlić przed thobą ſam záſię/ y zá nie: bo widzę vpadki náſſe ktorzy mieſſkamy ná źiemi.

werset: 18Alem ſlyſſał o prętkośći Sędziego ktory ma być.

werset: 19Przeto vſlyſz głos moy/ y zrozumiey mowę moię/ á będę mowił przed tobą.

werset: 20Pocżąthek ſlow Ezdráſſowych pierwey niżli był wzięt: I rzekłem/ Pánie ktory mieſſkaſz w wieku/ kthorego ocży podnieſione ſą ku wierzchnim rzecżam/y ná powietrze

werset: 21y ktorego Tron ieſt myſlą nie ogárniony/ y ſlawá nie poięta: przy ktorym ſtoi woyſko Angiołow drżąc/

werset: 22ktorych záchowánie w wietrze y w ogniu obracá ſie/ ktorego ſlowo prawdziwe/ y powieśći trwáłe:

werset: 23ktorego roſkázánie mocne/ á roſpráwienie ſtráſſne: ktorego poyzrzenie wyſuſſa przepáśći/ á zágniewánie cżyni zwiędniałe gory/ y prawdá ſwiádectwo wydawa:

werset: 24Wyſluchay modlithwę ſlugi twego/ á prziymi w vſſy proźbę ſtworzenia twoiego.

werset: 25Bo pokim żyw/ będę mowić: y poki co rozumiem/ będę odpowiádał.

werset: 26Nie pátrz ná wykrocżenia ludu twego/ ále ná ty ktorzy thobie w prawdzie ſlużą.

werset: 27Ani pogląday ná złoſliwe chući narodow/ ále ná the kthorzy twoie ſwiádectwá/ z boleśćiámi ſtrzegli/

werset: 28áni rozmyſlay kthorzy przed oblicżnośćiá twoią fałeſznie ſie obchodzili á ſpráwiáli/ ále pomni ná te ktorzy z woli twoiey boiaźń poználi.



strona: Oo6v

Czwarte Kxięgi.
rozdział: 11
werset: 24Bo cżtherzy pióra zoſtały na ſwym mieſcu:

werset: 25Vyzrzałē też/ że piorá co pod ſkrzydłem/ myſliły ſie wznieść/ á otrzymáć Kxięſtwá.

werset: 26I vyzrzałem że ſie iedno pierze podnioſlo/ ále wnet záś zniknęło.

werset: 27A wthore rychley niżli pierwſſe zniknęli.

werset: 28Potym widziałem że one dwie piorá ktore pozoſtáłj/ ſámy z ſobą ḿyſliły/ áby też Krolowáły:

werset: 29á zá tym gdy oni myſlili/ oto iedná z głow odpocżywáiących/ ktora byłá we ſrzodku/ ocucálá: Bo tá głowá byłá więcżſſa niż kthora z onych dwu.

werset: 30Y vyrzałem że ſie ſpoiły ony dwie głowie ſtą:

werset: 31álić oto náwroćiłá ſie głowá z temi ktore ſnią byli/ y ziádłá one dwie piorá pod ſkrzydły ktore ḿyſliły też krolowáć.

werset: 32A tá głowá przeſtráſſylá wſſyſtkę źiemię/ y pánowáłá nád nią/ y thymi kthorzy mieſſkáią ná niey z pracą mnogą/ y moc odzierzála okręgu źiemie/ náde wſſyſtkie ſkrzydłá ktore były.

werset: 33Potymem widział/ álić oná ſrednia głowá nagle zniknęłá/ y thá iáko ſkrzydłá.

werset: 34Ale zoſtáły dwie głowie/ kthore takież Krolowáły ná żiemi / y nád onemi kthorzy ná niey przebywáią.

werset: 35Y vyzrzałem że głowá po práwey ſthronie/ pożárłá onę kthorá byłá po lewey.

werset: 36Y vſlyſzałem głos ktory ku mnie mowił: Poyzrzy przećiwko ſobie/ á obacź to co widziſz.

werset: 37Yvyzrzałeḿ / á ono iákoby Lew záiuſſony z láſu rycżący: y widziałem iż wypuſzcżał głos cżłowiecży do Orłá. A rzekl temi ſlowy:

werset: 38Słuchay ty/ á będę mowił do ćiebie: A będzie mowił do ćiebie Nawyſzſſy.

werset: 39Zażeś nie thy ieſt ktoryś zoſtał ze cżterzech źwierząt/ ktorē był náznácżył áby krolowáli ná ſwiećie moim/ ábj przez nie przjſſedł koniec cżáſow ich?

werset: 40A cżwarty przyſſedſſy zwyćiężył wſſyſtkie zwierzętá ktore przeminęły/ y nocą trzymał ſwiát z ſtráchem wielkim: á wſſyſtek okrąg z pracą bárzo złą/ á przebywał przez ták długi cżás ná okręgu źiemie z zdrádą.

werset: 41Y ſądziłeś żiemię nie wedle prawdy.

werset: 42Boś gnąbił á trapił ćiche/ y obráżałeś ſpokoyne/ y miłowałeś kłamliwe/ á pokáźiłeś przybytki tych ktorzy owoc cżynili/ y ſtłumiłeś mury onych ktorzy tobie nic nie ſſkodzili:

werset: 43A wſtąpiło okrućieńſtwo twoie áż do Nawyſzſſego/ y pychá twoiá/ áż do mocnego.

werset: 44Y weyzrzał Nawyſzſſy ná hárde cżáſy/ a oto ſie ſkonáły/ y złośći iego wypełnione ſą.

werset: 45Przetoż ty Orle więcey ſie nie vkázuy/ áni ſkrzydłá twoie ſtráſſliwe/ y piorá twoie nágorſze/ y głowy twoie złoſliwe/ ypáznokce twoie niecnotliwe/ y wſſyſthko ćiáło twoie prożne/

werset: 46áby ſie ochłodziłá wſſyſtká ziemiá/ y przywroćiłá ſie wyzwolona z twoiey gwałtownośći/ á miáłá nádzieię o Sądzie y miłoſierdziu onego kthory ią ſtworzył.
kolumna: b

rozdział: 12
Cap: 12Widzenia przerzecżonego wykład.
werset: 1
Y
Stáło ſie/ gdy mowił Lew te ſlowá do Orła/ Vyzrzałem/

werset: 2że oná głowa ktora byłá zoſtáłá/ á ſnią cżterzy ſkrzydłá one ktore kniey naleźały/ á wznieſli ſie były áby krolowáły: á było Kroleſthwo ich liche/ y trwogi pełne.

werset: 3Y vyzrzałem/ że ſie nie vkázowáły/ a wſſyſtko ćiáło Orłowe zápałało ſie/ á lękálá ſie źiemiá bárzo/ y ia od oney trwogi/ y od záchwycenia myſli/ y od boiáźni wielkiey ocućiłem/ y rzekłem duchowi memu:

werset: 4Otożeś ty mnie to vcżnil/ że ſie badaſz drog Nawyſzſſego.

werset: 5Oto dotychmiaſt ſprácowánym ná vmyſle/ y zemdlałem w duchu moim bárzo/ thák że przed wyelkim ſtráchem/ ni kęſá we mnie mocy niemáſz/ tákem ſie przelękł tey nocy.

werset: 6A ták teraz będę ſie modlił nawyſſſzemu/ áby mię pośilił áż do końcá.

werset: 7Y rzekłem: Pánuiący Pánie/ ieſlim nalazł łaſkę przed twemi ocżymá/ á ieſlim vſpráwiedliwiony v ćiebie przed wielą/ y ieſli pewnie wſtępuie proźbá moiá przed oblicże twoie/

werset: 8pośil mię/ á oznáym mnie ſludze twemu wykład/ y rozdział widzenia thego/ ſtráſſliwego/ ábyś doſkonále poćieſſyl duſſę moię.

werset: 9Ponieważ żeś mię ſobie miał godnym/ ktoremubyś okazał oſtátecżne czáſy: Y rzekł do mnie:

werset: 10Ten ieſt wykład tego Widzenia.

werset: 11Orzel ktoregoś widział wychodząceo z morzá/ to ieſt ono kroleſtwo/ ktore widział w ſwym widzeniu Dániel bráth twoy.

werset: 12Ale nie ieſt iemu wyłożono/ iż ia tobie teraz wykłádam.

Danie: 7.
werset: 13Oto dni przychodzą/ á náſtánie Kroleſthwo ná źiemi/ y będzie ſtrách iego więcżſſy niżli wſſyſtkich Kroleſtw ktore były przed nim.

werset: 14A będą w nim Krolowáć dwanaśćie Krolow/ ieden po drugiem.

werset: 15Bo wtory gdy poćżnie krolowáć ten będzie trzymał ie przez dłuſſſzi cżás niżli ktory ze dwunaśćie/

werset: 17Then ieſt wykład dwunaśćie ſkrzydeł ktoreś widział. A głoſu ktoryś ſlyſſał że mowił/ nie z głow iego wychodząc ále zpośrzodku ćiáłá/

werset: 18ten ieſth wykład: Iż po cżáſu Kroleſtwá onego/ wznikną ſwary niemáłe/ y záchwieie ſie bárzo ku vpadku: iedno przedſię ná then czás nieupádnie/ ále vſtáwione będzie ná ſwoy pocżąthek.

werset: 19A iżeś widział ośḿ pior pod ſkrzydły iego/

werset: 20kthore ſie dzierżáli ſkrzydeł iego/ ten thego wykład: powſtháną wnim ośḿ Krolow/ ktorych cżáſy będą lekkie/ y láthá prętkie/ á dwá ſnich zginą.



strona: Pp2v

Czwarte Kxięgi.
rozdział: 15
werset: 34Otho obłoki od wſchodu ſlońcá/ y od pułnocy/ áż do południá/ y oblicźe ich groźne bárzo/ pełne gniewu y burze/

werset: 35y roſtrącą ſie ſpołu/ á ſtrącą

strona: Pp3

Ezdráſſowe.

kolumna: a
gwiazdę mnogą ná źiemię/ y gwiazdy ich/ y będzie krew od miecżá aż do brzuchá/

werset: 36y gnoy cżłowiecży áż do popręgu Wiełbłądowego/ á będzie ſtrách y drzenie wielkie ná źiemi/

werset: 37y wezdrgną ſie ći khtorzy vyźrzą gniew on/ á trzęſáwicá ie popádnie: á potym poruſſą ſie dżdże gwałtowne

werset: 38od południá y od pułnocy/ á cżęść iedná od zachodu:

werset: 39y zmocnią ſie też wiátry od wſchodu/ y otworzą obłok/ ktory zbudził w gniewie/ y gwiazdę/ ku vcżynieniu przeſtráchu/ ku wiátru od wſchodu/ y ku zachodowi będzie zgwałcony:

werset: 40y podnieſione będą obłoki wielkie y mocne pełne gniewu/ y gwiazdá/ áby przeſtráſſyli wſſyſtkę żiemię / y te ktorzy mieſſkáią ná niey. Y wyleią ná káżde mieyſce wyſokie y wynieſione gwiazdę ſtráſſną/

werset: 41ogień y grad/ y miecże latháiące/ y wody mnogie/ ták że ſie záleią zupełnie wſſyſthkie polá/ y wſſyſtkie źrzodłá pełnośćią wod mnogich/

werset: 42y rozwálą miáſtá/ y mury/ y gory/ y pagorki/ y drzewá w leſie/ y ſiáno ná łąkách/ y zboża polne.

werset: 43Y przeydą vſtháwicżnie á ſthale áż do Bábilonu/ y zetrą ią/ zeydą ſie do niego/ y obeydą ie/ á wyleią gwiazdę/ y wſſyſtek gniew ná nie/

werset: 44y wſtánie á przeidze proch y dym áż do niebá/ á wſzyſtcy okolicżni będą go płákáć:

werset: 45á ktorzy pod nim zoſtáną/ będą ſlużyć tym ktorzy ie ſtráſſyli.

werset: 46Y thy Azya towárzyſſko nádzieie Bábilońſkiey/ y ſlawo oſoby iey:

werset: 47Biádá tobie nędznice/ przeto żeś ſie iemu przyrownáłá/ y ſtroiłáś corki twoie w wſſetecżnośći áby ſie podobáłá y chlubiłá z gámratow twoich/ kthorzy ſthobą záwżdy chćieli ſwą wolą pełnić.

werset: 48Naſládowáłáś (wiedz wiedząc) nienawyſznego Bábilonu we wſſech vcżynkách iego/ y w wynaleſkách iego: Dla thego mowi Bog:

werset: 49Przepuſſcżę ná ćię złe rzecży/ wdowſtwo/ vboſtwo/ głod/ miecż/ morowe powietrze/ ná ſpuſthoſſenie domow twoich od gwałtu/ od śmierći/ y ſlawy mocy twoiey.

werset: 50Iáko kwiát vſchnie gdy náſtánie gorącość ktora wypuſſcżoná ieſth ná ćię/

werset: 51będzieſz niemogłá iáko vbożuchna/ vbita á ſkarána od niewiaſt/ ták że ćię niebędą mogli przyiąć mocarze/ y miłoſnicy twoi.

werset: 52Y zaſz bych ſie ia był ták ſrożył ná ćię mowi Pan/

werset: 53byś byłá nie pobiłá wybránych moich/ ná káżdy cżas/ wynoſſąc bićie rąk/ y mowiąc ná śmierć ich/ gdyś ſie byłá vpiłá.

werset: 54Okraś oſobę twarzy twoiey?

werset: 55Zapłáthá wſſetecżnośći twoiey w łonie twoim/ prze toż zaiem weźmieſz.

werset: 56Iáko ty cżyniſz wybránym moim/ mowi Pan: Ták vcżyni tobie Bog/ á wyda ćie ná złe.

werset: 57A ſynowie twoi głodem pomrą/ y thy od miecżá zginieſz/ á miáſtá twoie będę zburzon[e]/ y wſſyſthcy twoi ná polu od miecżá popadáią.

werset: 58A kto
kolumna: b
rzy ſą ná gorach/ głodem wyzdychaią/ á będą ná ſobie żrzeć ćiáło ſwoie/ y krew będą pić/ od głodu chlebá/ y prágnienia wody.

werset: 59Nieſſcżęſna po morzu prziydzieſz/ y záſie popádnieſz złe rzecży.

werset: 60Y w weśćiu potłuką miaſto prożne/ y wygłádzą niektorą cżąſtkę źiemie twoiey/ y cżęść ſlawy twoiey wykorzenią/ wrácáiąc ſie záś do Bábilonu wywroconemu.

werset: 61A rozwálona będzieſz im iáko źdźbło/ á oni tobie iáko ogień:

werset: 62y pożrą ćie y miáſtá twoie/ żiemię twoię/ y gory twoie/ wſſyſtkie láſy twoie/ y drzewo płodne ogniem popalą.

werset: 63Syny twoie więźniámi powiodą/ á płát twoy zá łup będą mieć y ſlawę oblicża twoiego wykorzenią.

rozdział: 16
Cap. 16.Stráſſne ſpuſtoſſenie kthore ma przyść ná wſſyſtek ſwiát w oſtátecżny cżás.
werset: 1
B
Iádá thobie Bábilonie/ y Azya/ Biádá tobie Egiptćie y Syrya.

werset: 2Przepáſſce ſie wormi y włoſieniámi/ á płacżćie ſynow wáſſych/ y żáłuyćie: bo iuż bliſkie ieſt ſtárćie wáſſe.

werset: 3Puſſcżon ieſth miedzy was miecż/ á ktho ieſt coby go miał odráźić od was?

werset: 4Wpuſſcżony ieſt miedzy was ogień/ y kto ieſt táki żeby go zágáſił?

werset: 5Przepuſſcżone ſą ná was złe rzecży/ ktho ieſt kthoby ie mogł odpędzić?

werset: 6Aza kto odpędzi Lwá łáknącego w leſie/ ábo zágáſi ogień we źdźble tuſz kiedy pocżnie gorzeć?

werset: 7Y zaſz kto odżenie ſtrzáłę od ſtrzelcá mocnego wyſtrzeloną?

werset: 8Pan mocny przepuſſcża złe rzecży/ ktoż ieſt táki ktory ie odpędzi od was?

werset: 9Wyſzedł ogień od gniewu iego/ kto ieſth żeby ij zágáſił:

werset: 10Będzie błyſkáć/ y ktoż ſie niebędzie bał? Będzie grzmiał/ á ktho ſie niebędzie lękał?

werset: 11Pan pogroźi/ á kto gruntownie nie będzie ſtárt od oblicża iego?

werset: 12Ziemiá drzáłá/ y grunty iey/ Morze ſie burzy ze dná y wáły iego rozmiotáne będą/ y ryby iego/ od oblicża Páńſkiego/ y od ſlawy mocy iego:

werset: 13bo mocna práwicá iego/ ktora łuk ćiągnie/ ſtrzáły iego oſtre kthore od niego bywáią wyſtrzelone/ nie vſtáną gdyby ie pocżął wypuſſcżáć ná gránice źiemie.

werset: 14Oto bywáią puſſcżone złe rzecży/ á nie wrocą ſie/ áż prziydą ná źiemię.

werset: 15Ogień ſie zápala/ á niebędzie zágáſſony/ áż wypali grunty źiemie.

werset: 16Iáko ſie niewráca ſtrzáłá puſſcżona od ſtrzelcá mocnego/ ták ſie nie wrocą złe rzecży kthore bywáią puſſcżone ná źiemię.

werset: 17Biádá mnie/ Biádá mnie: ktoż mie wybáwi ná on cżás? Pocżątek boleśći: y mnogiego łkánia/ pocżątek głodu y wielkiego zátrácenia/ pocżątek walk á będą
Pp iijſie le=


strona: Pp3v

Czwarte Kxięgi Ezdráſſowe.
ſie lękáć mocy/ pocżąthek złego a będą wſſyſtcy drzeć.



strona: Pp5

Tobiaſz.

kolumna: b
księga: Tob
rozdział: 3
werset: 22Abowiem nie kochaſz ſie thy w zátráceniu ná=
ſzym


strona: Pp5v

Tobiaſz.
ſſym bo po burzy cżyniſz vćiſſenie/ á po płácżu y żáłobie rozrádowánie wlewaſz.

werset: 23Bądź imię twoie Pánie Boże Iſráelſki błogoſláwione ná wieki.

werset: 24Tegoż cżáſu wyſlucháne ſą modlitwy oboygu przed oblicżnośćią chwały Nawyſzſſego Bogá:

werset: 25Y zeſlan ieſt Angioł Páńſki ſwięty Ráchffáł/ żeby oboie ono ludzi vzdrowił/ kthorych w ieden cżás modlithwy przed oblicżym Bożym ſą powiedziáne.

rozdział: 4
Cap: 4Tobiaſz bacżąc że w rychle miał vmrzeć/ teſtáment cżyni/ ná ktorym ſynowi ſwięte á poćieſſne náuki dáie/ iákoby ſie przećiwko Bogu/ yludżiom / záchowywáć miał.
werset: 1
A
Przetho gdy iuż Tobiaſz ſpodziewał ſie że modlitwá iego miáłá być wyſluchána/ áby vmrzeć mogł: wezwał k ſobie ſyná ſwego Tobiaſzá/

werset: 2y rzekł mu: Poſluchay ſynu moy ſlow vſt moich/ á założ ie w ſercu ſwym iáko fundámēt.

werset: 3Gdy pan bog wezmie duſſę moię/ ćiáło moie pochoway/ á będzieſz wyrządzał cżeść mátce ſwoiey po wſſyſtkie dni żywotá iey.
Exod: 20. Eccleci: 7.

werset: 4Bo maſz ná to pomnieć/ co zá niebeſpiecżeńſthwá/ á iáko wiele ćierpiáłá dla ćiebie w żywoćie ſwym.

werset: 5A gdy też y oná wypełni cżás żywotá ſwego/ pogrzeb że ią wedle mnie.

Roma: 6.
werset: 6A przez wſſytki dni żywotá twego/ miey ná pámięći Páná Bogá:á wáruy byś kiedy grzechowi nieprzyzwolił/ á żebyś nie przeſtępował przykazánia Páná Bogá náſſeo.

werset: 7Z máiętnośći twey daway iálmużnę/ á nieodwrácay oblicża thwego od żadnego vbogiego:
Eccleci: 35.
Bo tákći będzie że ſie też od ćiebie oblicże Páńſkie nie odwróći.

werset: 8Iáko będzieſz mogł/ ták bądź miłoſierny.

werset: 9Będzieſſli miał wiele/ hoynie daway: ieſli máło będzieſz miał/ też máło ſchućią vdziełáy.

werset: 10Bo ták zſkárbiſz ſobie dobrą odpłátę w dzień pothrzeby:

werset: 11ábowiem iáłmużná/ od wſſelkiego grzechu/ y od ſmierći wybawia: y niedopuſći duſſy iść do ćiemnośći.

werset: 12Duffánie wielkie będzie przed Nawyſzſſym Bogiem Iáłmużná/ wſſyſtkim kthorzy ią dawáią.
2.Teſa: 4.

werset: 13Strzeż że ſie theż pilnie ſynu moy miły wſſelkiey ſproſthney pſoty: á kromia żony ſwey nigdy ſie niedopuſzcżay grzechu poznáć:

werset: 14Pyſſe nigdy w zmyſle twoim/ álbo w ſlowie twoim pánowáć niedopuſzcżáy: boć od niey pocżątek wzięło wſzyſtko zátrácenie.
Gene: 3. Deute: 24.

werset: 15Kthożkolwiek v ćiebie będzie co robił tudzieſz mu zápłáć/ á płacá naiemniká twego/ żadnym ſpoſobem niechay v ćiebie nie zoſtáie.

werset: 16Cżegoby niechćiał/ áby tobie inſzy
kolumna: b
vcżynił/ wáruy byś thego kiedy drugiemu nie cżynil.
Matth: 7. Lucae: 14.

werset: 17Chlebá twego z łácżnemi á vbogiemi pożyway/ á ſſátámi twemi nágie przyodzieway.

werset: 18Cleb twoy y wino twoie/ daway przy pogrzebie ſpráwiedliwego/ á nie iedz go áni piy zgrzeſſniki.

werset: 19Rádj záwżdy od mądrego ſſukay.

werset: 20Ná káżdy cżas chwal Páná Bogá: á proś od niego żeby drogi twoie ſpráwował/ a wſſytki rády twoie w nim niech zoſtáwáią.

werset: 21Oznáymuięć też ſynu miły/ żem dał dżieſięć grzywien ſrebrá/ gdyś ieſſcże był máłucżkim/ Gábelowi w Ráges Mediyſkiem mieſćie/ á Cerográff iego man v ſiebie.

Tobiae. 1.
werset: 22A przeto popytay iákobj do nieo mogł przyść: wezmyż od niego námienioną wagę ſrebrá/ á wroć mu záś Cyrográff iego.

werset: 23Nieboy ſie moy miły ſynu vbożuchnycż w prawdzie żywot wiedziemy/ ale wiele dobrego będziem mieli/ ieſli ſie będziem Páná Bogá bać/ á ieſli odſthąpimy od wſſelakiego grzechu/ á będziem cżynić dobrze.
Roma: 8.

rozdział: 5
Cap: 5.Gdy Tobiaſz młody ſſuka towárziſſá chcąc iśc do Ráges myáſtá Medſkiego/ tráffił ſie z nim Angioł Rápháel/ temu ociec ſyná porucżył/ y ſſli w drogę.
werset: 1
T
Edy odpowiedziáł Tobiaſz oycu ſwemu/ y rzekł: Wſſyſthkie rzecży któreś mi przykazał oyce moy/ vcżynię.

werset: 2Ale iáko bych miał dochodzić tych pieniędzy/ nie wiem: On mnie nie zna/ á ia o nim niewiem: co mu tego zá znák dám? Ale y drogi kędybych tám miał iść niewiem.

Tedy mu odp owiedział oćiec iego/ temi ſlowy: Mam záiſte v ſiebie zapis ręki iego/ kthor y gdy m ukażesz nátychmiaſt ći wroći.
werset: 4Idzże iedno teraz/ poſſukayże ſobie iákiego mężá wiernego/ ktoryby ſtobą ſſedl/ zá ſluſſną zápłátą: ábyś wziął to ſrebro/ pokim ieſzcże żyw.

werset: 5Tedy wyſzedſſy Thobiaſz/ nádſſedł młodzieńcá pięknego/ á on ſthoi przepáſány/ á iákoby gotowego ná chodzenie.

werset: 6A niewiedząc by był Angioł Boſki/ pozdrowił go/ á potym rzekł: Skądeś do nas przyſzedł dobry młodzieńcże?

werset: 6Skądeś do nas przyſzedł dobry młodzieńcże?

werset: 7On mu odpowiedział/ od ſynow Iſráełſkich: Y rzecże do niego Thobiaſz: Wieſz ty drogę ktora bieży do kráiny Mediyſkiey?

werset: 8Odpowiedział mu: Wiem/ á po tych tám drogach cżęſtom chadzał/ y mieſſkałem tám v Gábeluſá bráthá náſſego/ ktory mieſſka w Káges mieſćie Mediyſkim/ khtore leży ná gorze Ekbathánis.

werset: 9Y rzecże do niego Thobiaſz: Dła Bogá ćie proſſę/ pocżekay mię thu máłucżko/ iedno że te rzecży zwiáſthuię oycu ſwemu.

Tedy


strona: Qq2

Tobiáſz.

kolumna: a
rozdział: 12
werset: 5A przyzwawſſy go/ mowię oćiec z ſynem/ odwiedli go ná ſtronę/ y ięli prośić/ żeby racżył wźiąć á mieć ſobie puł cżęśći wſſyſtkiego co przynieſiono.

werset: 6Tedy im odpowiedział potáiemnie/ Chwalćie Páná Bogá Iſráelſkiego/ á przed wſſyſtkim żywym ſtworzeniem wyznawáyćie go/ że vcżynił z wámi miłoſierdzie ſwoie.

werset: 7Abowiem táiemnicę Krolewſką táić/ dobrá rzecż ieſth: ále ſpráwy Boſkie obiáwić á wyznáwáć/ poććiwa rzecż ieſt:

werset: 8Dobra ieſt modlithwá z poſtem/ y iáłmużna lepſſa niżli ſkárby złotá chowáć.

werset: 9Abowiem iáłmużná od ſmierći wybáwia/ á tá ieſt ktora ocżyſćia grzechy/ á cżyni że cżłowiek naydzie miłoſierdzie y żywot wiecżny.

werset: 10A ći ktorzy cźynią grzechy y niepráwość/ ſą nieprziyaćioły ſwey duſſy.

werset: 11A przeto obiáwiam wam tę prawdę/ á nie zátáię przed wámi táyney mowy.
Tobiae. 2.

rozdział: 12
Gdyś ſie ty więc madlał z płácźem / á pogrzebałeś vmárłe/ y odchodziłeś obiádow twoich y przechowywałeś vmárłe przez dzień w domu twoim/ á wnocyś ie pogrzebał/ iam ofiárował twoię modlithwę Panu/
werset: 13á iżeś był przyiemnym Pánu Bogu/ muſiáło ták być áby ćie pokuſá ſprobowáłá.
Prouer: 3.

werset: 14A teraz poſlał mię Pan/ żebym ćie vzdrowił/ á Sarę żonę ſyná twego ábym od Diabelſtwá wybáwił.

werset: 15Bo ia ieſtem Ráchfał Angioł/ ieden z ſiedmi/ ktorzj ſtoimy przed Bogiem.

werset: 16A gdy to vſlyſſeli/ vlękli ſie y drżąc pádli ná źiemię ná oblicże ſwoie.

werset: 17Y rzekł do nich Angioł: Pokoy wam/ nie boyćie ſie.

werset: 18Abowiem gdym był przy was/ zá wolą Boſką byłem: iev dobrorzecżćie/ y ſpiewayćie mu.

werset: 19Zdałēći ſie popráwdzie ſwámi ieść y pić: áleć ia pożywam pokármu niewidomeo / y napoiu ktory od ludzi widzian być nie może.
Gene: 18. et 19. Iudi: 13.

werset: 20A ták iuż mi cżás żebym ſie wroćił do tego ktory mię poſlał: ále wy błogoſlawćie Bogá/ á opowiádayćie wſſytki cudá ieo.

werset: 21A gdy to wimowił/ z ocżu ich zniknął/ y nie mogli go więcey widzieć.

werset: 22Tedy padſſy przez trzy godziny ná ſwe oblicże/ błogoſláwili Páná Bogá: á powſtawſſy powiádáli wſſyſtkie cudá iego.

rozdział: 13
Cap. 13.Słowá Tobiaſſá ſtárego/ ktoremi chwalił Páná Bogá/ wſſyſtkie ktemu też nápomináiąc/ Prorokuie o ſlawnym mieśćie Ieruzálem.
werset: 1
O
Tworzywſſy pothym Tobiaſz ſtáry vſtá ſwoie/ chwalił Bogá/ mowiąc. Ieſteś wielkim. Panie ná wieki/ y ná wſſyſthkie wieki kroleſthwo thwoie:

werset: 2Abowiem
kolumna: b
thy karzeſz y zbawiaſz/ domieſcżaſz do piekłow y záſie wywodziſz: á nie ieſt kthoryby mogł vyść ręki twoiey.
Deute: 32: 1.Reg: 2. Sapien: 6.

werset: 3Wyznawayćie Pánu ſynowie Iſráelſcy/ á przed oblicżnośćią pogánow chwalćie iego:

werset: 4Abowiem dla thego was roſproſſył miedzy pogány/ ktorzy go nie znáią/ żebyśćie wyſlawiáli cudá iego/ y kazáli im vmieć/ że nie ieſt inſſy Bog wſſechmogący krom iego.

werset: 5On nas karał dla niepráwośći náſſych: á on nas theż zbáwi dla miłoſierdzia ſweo.

werset: 6Pátrzćieſz tedy coć ſnámi vcżynił/ á zboiáźnią y ze drzeniem wyznawayćie ſie iemu á krolá wſſech wiekow powyſſayćie w ſkutkách wáſſych.

werset: 7Ale y ia w źiemi niewolſtwá mego będę ſie mu wyznawał: że okazał máieſtat ſwoy nád ludem grzeſſnym.

werset: 8Náwroććie ſie tedy grzeſſnicy/ á cżyńćie ſpráwiedliwość przed Bogiem/ wierząc że vcżyni ſwámi miłoſierdzie ſwoie.

werset: 9Ale ia y duſſá moiá/ będziemy ſie w Pánie Bodze weſelić.

werset: 10Dobrorzecżćie Páná wſſyſthcy wybráni iego: obchodźćie dni weſela/ á wyznawayćie ſie iemu.

werset: 11Ieruzálem miáſto Boże/ karał ćie Pan dla vcżynku rąk twoich.
2.Para: 6.

werset: 12Wyznaway ſie Pánu w dobrách twoich/ y dobrorzecż Bogá wſſech wiekow/ żeby záś zbudował w tobie Przybytek ſwoy/ á przyzwał záś do ćiebie wſſyſtkie wſſyſtkie iętce/ żebyś ſie weſeliło ná wſſyſtkie wieki wiekow.

werset: 13Swiátłośćią iáſną będzie ſie łſnąć/ á wſſyſthki gránice źiemſkie/ będą ćie ććić.
Lucae. 2.
Eſaie. 60.
Marci: 8.
Actuum. 2.

werset: 14Narodowie z dáleká do ćiebie będą przychodzić/ á dáry przynoſſąc/ będą cżeść á chwałę dáwáć Pánu w thobie/ á źiemię twoię zá ſwiąthość będą mieć:

werset: 15iż imienia wielkiego będą wzywáć w tobie.

werset: 16Przeklęći będą ktorzy tobą wzgárdzą: á będą potępieni wſſyſtcy kthorzy by blużnili przećiwko tobie: á ći ktorzy by cie budowály pożegnáni będą.

werset: 17Ale ty będzieſz ſie weſelić w ſyniech twoich/ ábowiem wſſyſtcy będą błogoſláwieni y będą zgromádzeni do Páná.

werset: 18Błogoſláwieni wſſyſtcy ktorzy ćię miłuią/ y ktorzy rádzy pokoiowi twemu.

werset: 19Duſſo moiá chwál Páná/ ábowiem wyſwiebodził Ieruzalem miáſto ſwoie od wſſech vćiſkow iego: Pan Bog náſz.

werset: 20Będę błogoſláwiony/ ieſly będą oſtáthki pliemieniá mego/ ktoreby pátrziły ná ſlawę Ieruzálem.
Apoca: 21.

werset: 21Brony Ieruzálem z Sáphiru y Smárágdu będą zbudowane/ y zdrogieo kámienia wſſyſtek okrąg murow iego.

Qq ijKámie=


strona: Qq4

Iudith.
księga: Iudith
rozdział: 5
werset: 24A ták teraz moy Pánie/ dowiáduyſie piłnie/ ieſli
Qq iiijieſt


strona: Qq4v

Iudith.
ieſt iáka niepráwoſć ich przed oblicznoſćią Bogá ich/ ieſliż ieſt/ tedy możem ćiągnąć przećiwko im: Abowiem poddaiąc poddaie Bog ich thobie/ y podbyći będą pod moc twoię.

werset: 25Ale ieſlić ten lud nieprzegniewał Páná Bogá ſweo / niebędziem mogli ſprzećiwić ſie im: Bo Pan Bog ich bronić ich będzie/ á będziem ná pohánbienie wſſyſtkiey źiemi.
Iudit. 6.

werset: 26Y ſtáło ſie gdy przeſthał mowić Achior/ rozgniewali ſie náń wſſyſtcy przełożeni y Kxiążethá Holofferneſſowi/ y myſlili go zábić/ mowiąc ieden do drugiego:

werset: 27Ktoſz to powiádá/ zeby ſie lud Zydowſki mogł ſprzećiwić krolowi náſſev Nabuchodonozorowi/ y ieo Zaſtępom? Ludzie nieźbroyny/ niemocni/ y nieczwicżeni w rzeczách woiennich?

werset: 28Ale zeby poznał Achior ze nás zdrádza/ poiedzmy ná ty gory: A gdy poymáni będą moczárze ich/ tedy weſpołek ſſnimi mieczem przebit będzie:

werset: 29zeby káżdy Narod wiedział/ zeć Nábuchodonozor ieſt Bogiem ná źiemi/ á nádeń inſſego nie maſz.

rozdział: 6
Cap. 6.Holofernes gniewáiąc ſie/ roſkażał Achiorá związánego wieść do Bethuliey/ że do miáſtá niemogli przyſtąpić vwiązáli go v drzewá/ ſynowie Iſráelſcy odwiązáli go/ dowiedziawſſy ſie przycżyny od niego/ ćieſſyli go/ á Pánu Bogu ſie korzyli.
werset: 1
S
Táło ſie/ iż gdy przeſtáli mowić/ rozgniewał ſie Holofernes bárzo/ y rzekł do Achiorá.

werset: 2Ześ nam prorokował/ mowiąc: iż lud Iſráelſki obronion będzie od Bogá ſwego:
Iudit. 5.
ábymći okázał żeć niemáſz Bogá/ iedno Nábuchodonozor:

werset: 3gdy ie wſſyſthkie pomorduiemy iáko iednego cżłowieká/ tedy y ty ſnimi poſpołu od miecża Aſsyriyſkiego zginieſz/ a wſſyſtek lud Iſráelſki ſtobą zátráceniem zginie:

werset: 4á doznáſz źeć Nábuchodonozor ieſt Pánem wſſyſthkiey źiemie: tám ná tē cżás miećż rycerſtwá mego przeydzie przez boki twoie/ á przebithy pádnieſz miedzy ránnemi ludu Iſráelſkiego/ á więcey nie odetchnieſz/ á zgłádzon ſnimi będzieſz.
Iudit. 12.

werset: 5A ieſliż rozumieſz prorocthwo ſwe być prawdziwe/ niezwieſſay thwarzy ſwey: á tá bládość ktora ná twarzy thwey ieſt/ niech odeydzie od ćiebie/ ieſliż mniemaſz że ſie ty ſlowá moie nie z iſzcżą.

werset: 6A żebyś poznał że tych rzecży ſnimi poſpołu ſkoſttuieſz/ otho theyże godziny ſtowárzyſzyſz ſie ſtámtym ludem: iż gdy oni ſluſzne karánie miecżá mego wezmą/ thy ſnimi ſpołu bę=
kolumna: b
dzieſz káran.

werset: 7Thedy Holofernes przykazał ſlugam ſwym/ áby ięli Achiorá/ á záwiedli go do Betuliey/ y oddáli w ręce ſynow Iſráelſkich.

werset: 8Y wziąwſſy ij ſludzy Holoferneſowi/ iácháłi ſnim polem: ále gdy ſie iuż przybliżáli do gor/ wyſſli przećiwko im Procnicy

werset: 9A oni vchyliwſſy ſie od boku gory/ przywiązáli Achiora ku drzewu zá ręce y zá nogi: á thák ij powrozy związawſſy odbieżeli/ y wroćili ſie do Páná ſwego.

werset: 10Ale ſynowie Iſráelſcy wyſzedſſy z Betuliey przyſſli do niego. A rozwiązawſſy go przywiedli do Betuliey/ á poſtáwiwſſy go miedzy wſzyſtkim ludem/ pytáli go coby to zá rzecż byłá/ że go Aſsyriycżykowie przywiązánego odbieżeli.

werset: 11W one dni byli tám Kxiążęty/ Ozyaſz ſyn Michaſſow ſpokolenia Symeonowego/ y Chármi/ ktorego też y Gotoniel zwano:

werset: 12Tákże tedy miedzy ſtárſſemi weſrzodku/ á ná poyrzeniu wſzyſtkich powiedał wſzyſthkie rzecży Achior/ co iedno mowił/ gdy go pytal Holofernes:
Iudit. 5.

werset: 13y iako go lud Holoferneſow chćiał dla thego ſlowá zábić/ á iáko theż ſám Holofernes roziadſſy ſie/ roſkazał go ſtey przycżyny ludu Iſráelſkiemu wydáć: iż gdyby zwyćiężył ſyny Iſráelſkie/ tedy też y ſámego Achiorá rozlicżnemi mękámi kázał zámordowáć/ iedno dla tego że był rzekl: że Bog niebieſki obrońcą ich ieſt.
Iudit. 5.

werset: 14A gdy Achior the wſſyſtki rzecży wypowiedział/ lud wſſyſthek vpadł ná oblicże ſwe/ chwaląc Páná Bogá/ á ſpołecżnym lámentowániē y płácżem iednoſtáyne modlitwy ſwe przekłádáli przed Pánem Bogiem/

werset: 15mowiąc:Panie Boże niebá y źiemie obácż hárdość ich/ a wzglądni na poniżenie á pokorę naſſę/ á rácż weyzrzeć ná oblicże ſwiętych twoich/ rácżże okázáć że ty nie opuſzcżaſz tych ktorzy duffáią w tobie: á że the co o ſobie trzymáią wiele/ z ſwey mocy ſie chełpią/ poniżaſz.

werset: 16Skońcżywſſy pothym płácż/ y modlitwę ktorą ſie cáły dzień modlili ludzie/ y cieſzyli pothym Achiorá/

werset: 17mowiąc:Bog oycow náſſych/ ktoregoś thy moc opowiádał/ ten tobie da teoodpłátę: że ty rychley oglądaſz ich zátrácenie.

werset: 18A gdy Pan Bog náſz racży dáć tę ſwiebodę ſlużebnikom ſwoim/ niechay też będzie Pan ſtobą miedzy námi/ ábyś iákoć ſie będzie podobáło ze wſzyſtkiemi twoimi/ thák opcował ſnámi.

werset: 19Thedy Ozyaſz dokońcżywſſy they rády/ wziął go do domu ſweo / y vcżynił nań wiecżerzą wielką.



strona: Rr

Iudith.

kolumna: a
rozdział: 12
werset: 1
T
Edy iey kazał Holofernes wniść/ thám gdzie ſlożone były ſkárby iego/ y kazał iey thám mieſſkáć/ y roſkazał á náznácżył co iey miano dáwáć z iego ſtołu.

werset: 2Ktoremu odpowiedziálá Iudyth themi ſlowy: Teraz ia niebędę mogłá pożywáć tych rzecży ktoreś mi roſkazał dáwáć/ áby też y ná mie nieprzyſſedł gniew Boży:
Gene: 43. Tobiae. 1. Danie: 12.
ále będę teraz iádałá te rzecży ktorem z ſobą przynioſlá.

werset: 3Rzekł do niey Holofernes: Kiedyć niedoſtánie tych rzecży coś z ſobą przynioſlá/ coż ſtobą będziemy cżynić?

werset: 4Odpowiedziáłá Iudyth: Zywie duſſá twoiá pánie moy/ żeć niewytrawi tych wſſyſtkich rzecży ſlużebnicá twoiá/ dothąd pokiey nieucżyni Bog przez ręce moie tego com vmyſliłá. Y w wiedli ią ſlużebnicy iego do namiothu gdzie im roſkazał.

werset: 5A proſiłá gdy tám wchodziłá/ áby iey dozwolono wnocy przededniem wychodzić precż/ ná modlitwę/ áby ſie modliłá Pánu Bogu.

werset: 6Tedy roſkazał komornikom ſwoim/ żeby wychodziłá y wchodziłá/ ná chwalenie Bogá ſwego/ iákoby ſie iey podobáło/ przez trzy dni.

werset: 7Y wychadzáłá w nocy do padołu miáſtá Betulijey/ y vmywáłá ſie w ſtudnicy wody.

werset: 8A gdy wychodziłá/ modliłá ſie Pánu Bogu Iſráelſkiemu/ żeby ſpráwował drogę iey/ ku wyzwoleniu ludu ſwego.

werset: 9A wchodząc záś mieſſkáłá w namiećie cżyſtą/ áż pothym iádłá pokarm ſwoy wiecżor.


kolumna: b
werset: 10Stáło ſie cżwartego dniá/ że Holofernes ſpráwił wiecżerzą ná dworzány ſwoie/ y rzekl do Wagao komorniká ſwego: Idź á námáwiay tę żydowkę/ żeby dobrowlonie ſemną przyzwoliłá mieſſkáć.

werset: 11Bo nie vććiwa rzecż ieſt v Aſsyriycżykow/ gdyby niewiáſtá pośmiewáłá ſie z mężá/ tho cżyniąc áby od niego wyſſlá niewinną będąc.

werset: 12Tedy wſzedł Wágao do Iudyt/ y rzekł. Nie wſtyday ſie dobra dziewecżko/ wnidź do Páná meo / áby byłá vććiona przed oblicżnośćią ieo / á żeby ſnim iádłá/ y piłá wino w weſelu.

werset: 13Ktoremu Iudyt odpowiedziáłá: Y co żem ia ieſt/ ábych miáłá odmowić ſie Pánu memu?

werset: 14Wſſyſthko co będzie przed ocżymá iego dobrego álbo nalepſſego/ gothowam vcżynić. A coć ſie iemu będzie podobáć/ toć mnie będzie rzecż dobra po wſſyſtkie dni żywotá mego.

werset: 15Wſtáłá potym/ y vbráłá ſie w ſwe ſſáty/ á wſſedſy ſtánęłá przed oblicżnośćią iego.

werset: 16A ſerce iuż Holoferneſowe było zránione: bo iuż pałał w żądośći iey.

werset: 17Y rzecże do niej Holofernes: Piy teraz/ á ſiedz ſemną z weſelem: boś nálázłá łáſkę v mnie.

werset: 18Y rzekłá Iudyt/ Będę piłá pánie moy/ bo vwiełbioná ieſt dziś duſſá moiá/ nád wſſyſtkie dni żywothá mego.

werset: 19Bráłá thedy/ y iádłá y piłá przed nim to co byłá nágotowáłá dziewká iey.

werset: 20A ſtał ſie Holofernes kniey bárzo ochotnym/ y pił winá bárzo wiele/ tak że go nigdy thák wiele nie piyał w żywoćie ſwoim.

grafika
RrIudyth


strona: Rr3

Heſter.

kolumna: b
księga: Esth
rozdział: 1
werset: 19A ták ieſli ſie tobie ták zda/ niechay wynidzie wyrok z roſkazánia twego/ á niech tho bę=
Rr iijdzie


strona: Rr3v

Heſter.
dzie wpiſáno przy práwiech Perſkich y Medſkich/ ktoreo ſie niegodzi przeſtąpic: áby iuż więcey Krolowa Wáſty nie wchodziłá do Krolá/ á Kroleſtwo iey/ inſſa ktora ieſth lepſſá niżli oná/ áby wźięłá.

werset: 20A tho niech ſie rozgłoſi po wſſyſtkim páńſtwie powiátow twoich/ kthore ieſt bárzo ſzyrokie/ áby wſſyſtkie żony/ ták wielkich iáko máłych/ wyrządzáły cżeść małżonkom ſwoim.

werset: 21Y podobáłá ſie rádá iego krolowi y kxiążętom: y vcżynił Krol podług rády Mamuchán/

werset: 22á rozeſlał liſty po wſſyſtkich powieśćiech kroleſtwá ſwego/ iáko kthory narod ſluchać ábo cżytháć mogł/ roznymi ięzyki/ y piſmy/ że mężowie/ ſą przednieyſſymi y zacnieyſſymi w domiech ſwoich: á kazał to rozbijáć y głoſić v wſſech narodow.

rozdział: 2
Cap: 2.Gdy Aſweruſowi Krolowi pánien ſzukáią/ miedzy inem[i] przywiedziono bylo Heſter brátankę Márdocheuſſową/ á podobáłá ſie Krolowi przed inſſymi/ y ſtáłá ſie Krolową. Márdochcus wydał zdrádę ná komorniki Krolewſkie/ á thę wierność icgo w Kroniki wpiſano.
werset: 1
G
Dy ſie ták the rzecży ſtháły/ á iuż Krolá Aſweruſá gniew ominął/ wſpomniał ná Wáſtę/ co vcżyniłá/ y co vćierpiáłá.

werset: 2Tedy rzekli ſlużebnicy Krolewſcy ći comu poſlugowali: Niechby ſzukano dziewecżek pánien á pięknych:

werset: 3á niech będą rozeſláni ktorzyby pátrzyli po wſſech źiemicách dziewecżek ſlicżnych/ á pánien: niechże by ie przywieźiono do miáſtá Suſán/ á oddano do niewieśćiego domu/ pod rękę Egeuſſá komorniká/ ktory ieſt Ochmiſrzem y ſtrożem niewiaſt Krolewſkich: á niech wezmą vbior niewieśći/ y ine rzecży ktemu potrzebne.

werset: 4A ktora ſie ze wſſech vlubi Krolowi/ tá niech będzie Krolową miáſto Wáſthy. Podobáłá ſie tá rzecż Krolowi: y roſkazał ták vcżynić/ iáko mu podáli rádę.

werset: 5Był mąż Żydowin w mieśćie Suſán/ imeniem Márdocheus/ ſyn Iáir/ ſyná Semei/ ſyná Cis/ z pokolenia Iemini/

werset: 6ktory był zánieſiony z Ieruzálem/ ná on cżás gdy też był Iechoniaſſá Krolá Iudſkiego Nábuchodonozor Krol Bábilońſki zánioſl w niewolą/

werset: 7á tenże był wychował corkę brátá ſwego Edyſsę/ kthorą inácżey zwano Heſter:
Heſter. 11. 4.Reg: 24.
bo iuż oycá y mátki niemiáłá: bárzo piękna/ y ſlicżna ná twarzy. A gdy iey byli oćiec y mátká pomárli/ thedy ią Márdocheus ſpoſobił ſobie zá właſną corkę.

werset: 8Gdy ſie iuż tedy rozgłoſiło Krolewſkie roſkazánie/ á podług mándathu iego/ wiele pięknych pánień przywodzono do miáſtá Suſán/ y oddáwano ie Egeuſowi komorni=
kolumna: b
kowi: tedy też miedzy inemi pánnámi/ dano mu było Heſther/ áby byłá chowaná w pocżćie inych niewiaſt.

werset: 9Tá Heſter ſpodobáłá ſie Krolowi bárzo/ y nálázłá łáſkę przed oblicżnośćią iego. Y roſkazał komornikowi/ áby iey dano co rychley vbior niewieśći/ á żeby iey dał cżęśći iey/ y ſiedḿ pánien co pięknieyſſych z domu Krolewſkiego/ á żeby thák ſámę/ iáko fraucymer/ abo ſlużebne pánny iey/ przybrał y ozdobił.

werset: 10Ktora niechćiáłá komornikowi oznáymić ludu y oycżyzny ſwoiey.Bo iey był Márdocheus zákazał/ áby o they rzecży owſſeki milcżáłá:

werset: 11ktory przechadzał ſie ná káżdy dzień po przedſionku onego domu/ w kthorym wybornieyſſe pánny chowano/ ſtháráiąc ſie o zdrowiu Heſter/ y chcąc też wiedzieć/ coby ſie ſnią działo.

werset: 12A gdy potym przyſſedł ten cżás/ áby wſzyſtkie pánny porząd wchodziły do Krolá: gdy iuż wſſyſthko wypełniono co ku przybrániu niewieśćiemu przyſluſſáło/ náſtawał dwunaſty mieſiąc:

werset: 12bo ſześć kxiężycow mázáli ſie oleykiem Mirthowyn/ a drugą ſzeſć inych oleykow y źioł wonnych pożywáli.

werset: 13A gdy miáły wchodzić do Krolá/ iákiegoby iácy chćiáły vbioru bráły ſobie: á iáko ſie im podobáło vpiękrawſzy ſie/ z domu niewieśćiego do łożnice Krolewſkiey przechodziły.

werset: 14A ktora wchodzilá wiecżor/ wychodziłá ráno: á ták z thąd do inego domu bywáły odprowádzone/ ktore záś były pod ręką Suſágázy komorniká trzebionego/ktory był Ochmiſtrzem v niewiaſt Krolewſkich/ á żádna záś niemogłá wniść do Krolá/ áż gdyby Krol chćiał/ á iey po imieniu właſnym roſkazał przyść.

werset: 15Gdy iuż thedy przeminął on cżás porządku/ náſthawał dzień w ktory Heſter corká Abiháil/ brátá Márdocheuſowego/ ktorą był ſobie wźiął zá właſną dziewkę/ miáłá wniść do Krola. Tedy oná nie ſzukáłá ſobie tych ſtroiow niewieśćich/ ále cokolwiek chćiał Egeus Ochmiſtrz y ſtroż pánien/ to iey dał ku ochędożeniu.Bo byłá bárzo piękna/ á prze ſwą wielką ſlicżność/ wſſyſtkim byłá wdzięcżná y miłá.

werset: 16Wiedziono ią tedy do łożnice Krolá Aſweruſsá dzieſiąthego kxiężycá/ ktory zową Tebeth/ ſiodmego roku Krolowánia iego

werset: 17Y rozmiłował ſie iey Krol nád wſſyſtkie inſſe/ á miáłá v niego łáſkę y miłość przedewſſyſtkimi niewiáſthámi/ y włożył ná głowę iey koronę Krolewſką/ y kazał iey być Kroliową ná mieyſcu Wáſty.



strona: Rr6

Heſter.
rozdział: 8
werset: 15A márdocheus gdy wychadzał od Krolá y z dworu iego/ ſwiećił ſie w ſſatach krolewſkich/ modrych y białych/ noſząc ná głowie koronę złot ą w plaſzcżu iedwabnym y páwłocżánym. Y wſſyſtko miáſto rádowáło y weſeliło ſie:

werset: 16Ale żydom/ zdáło ſie iákoby im nowa ſwiátłość weſſlá/ rádość/ cżeść y tańce/

werset: 17v wſzyſtkich narodow/ miaſt y kráin gdziekolwiek krolewſkie Mándathy przychodzili/ dziwne rozrádowánia gody y weſela/ y ſwiętá obchadzáli:ták bárzo że mnodzy z inych narodow/ y ſekt/ poniechawſſy ſwey/ przyſtháli ná wiárę ich y ná obrzędy ſwięte ich. Bo był ná wſzyſtkie przypadł wielki ſtrách imieniá żydowſkiego.

rozdział: 9
Cap: 9.Zydowie wſſędy nieprziyaćioly ſwoie morduią/ á obieśiwſſy dzieſiąći ſynow Amanowych/ potym Márdocheus piſal do wſſech żydow/ áby ten dzień Phurym názwawſſy/ ſwięćili/ ná pámiątke wielkiego dobrodzieyſtwá.
werset: 1
A
Ták trzynaſteo dniá/ dwunaſtego kxiężycá/ ktory zową Adár iákoſmy iuż wyſzſſej powiedzieli/ gdy ſie ſtroili ná wytrácenie wſzyſtkich żydow/ á iuż nieprzyiaćiele ich źiewáli nád ich krwią: ſtáło ſie o pák/ iż żydowie ięli mieć gorę/ á mśćić ſie nád nieprzyiaćioły ſwemi.

werset: 2I zebráli ſie po wſſyſtkich miáſtach/ y miáſtecżkach/ y mieſcach áby wyćiągnęli ręce ſwe ná nieprzyiaćioły y przeſládowniki ſwoie.A żaden ſie nie ſmiał záſtáwić/ przeto iż był wſzyſtkie ludy ſtrách wielki ich przeiął.

werset: 3Abowiem y Sędziowie żiemic/ y Wodzowie/ y ſprawce/ y wſzyſcy vrzędnicy/ ná káżdym mieſcu/ nád cżym kolwiek wyſadzeni/ wywyſzſſáli żydy boiąc ſie Márdocheuſzá:

werset: 4o ktorym wiedzieli że był przednieyſzym ná dworze krolewſkim/ á że wiele mogł. Powieść też á ſlawá imieniá iego roſlá ná káżdy dzień/ á v wſzyſtkich bywáłá onim rozmowá.

werset: 5Pomordowáli tedy żydowie nieprzyiaćioły ſwoie porażką wiełką/ y pozábijáli ie/ oddawáiąc im to/ co oni byli ná nie zgotowáli:

werset: 6ták bárzo/ że iácy w mieśćie Suſan/ pięć ſet mężow zábili procż dzieſiąći ſynow Amaná Agagcżyká nieprzyiaćielá żydowſkieo : ktorych te ſą imioná/

werset: 7Ffárſándátá/ y Delffon/ y Eſffátá/

werset: 8y Fforátá/ y Adália/ y Arydátá/

werset: 9y Ffermeſtá/ y Ariſáy/ y Arydái/ y Ieſátá.

werset: 10Ktore gdy zábili/ łupow z máiętnośći ich bráć niechćieli.

werset: 11Y nátychmiaſt licżbá onych ktorzy byli w Suſan pobići/ do kro=
kolumna: b
lá przynieſiona ieſt.

werset: 12Thedy rzecże Krol do krolowey/ W mieśćie tylko Suſan/ zábili żydowie pięć ſet mężow/ y inych dzieſięć ſynow Amanowych: co mniemaſz/ iáko ich wiele pobili po wſzyſtkich Powiećiech? Cżegoż więcey żądaſz/ á co chćeſz że ieſzćże roſkażę vdziáłáć?

werset: 13Oná rzekłá do Krolá/ Zdali ſie tak krolowi/ niechby dozwolono żydom/ iż iáko dziś vcżynili w Suſan/ áby ták ieſzcże y iutro vcżynili:á dzieſięć ſynow Amánowych/ áby obieśili ná ſſubienicy.

werset: 14Y roſkazał Krol áby ták było. Y wnet rozbito w Suſan wyrok krolewſki: á dzieſięć ſynow Amanowych obieſſono.

werset: 15Tedy zabrawſzy ſie záś żydowie cżternaſtego dniá kxiężycá Adar/ zámordowáli w Suſán trzyſtá mężow/ ále áni tych máiętnośći rozebráli.

werset: 16Tákże y po wſzyćkich żiemicách/ ktore byli pod mocą krolewſką/ opárli á záſtáwili ſie żydowie o duſſe ſwe/ wybiwſzy nieprzyiaćiołj y przenáſládowniki ſwoie: do tylá/ że było w pełni zábitych ſiedmdzieſiąt y pięć tyſięcy/ á żaden ſie z nich nicżego nie tknął z máięthnośći ich.

werset: 17Dzień trzynaſty kxiężycá Adár/ ieden v wſzyſtkich był zábijániá/ á cżternaſtego dniá przeſtáli. Tenże dzień poſtánowili ſobie ſwięthem vrocżyſthym: áby w then dzień o hym záwżdy vżywáli/ godowáli/ y weſeli byli.

werset: 18Ale oni ktorzy w mieśćie Suſan zábijáli/ we trzynaſty y we cżternaſty dzień thegoż kxiężycá/ morderſtwo á zábijánie cżynili: á piętnaſteo dniá przeſtáli. Dla tegoż tenże dzień poſthánowili ſwiętym/ god y weſela.

werset: 19A ći żydowie ktorzy w miáſtecżkach niemurowánych y po wſiach mieſſkáli/ cżthernaſty dzień kxiężycá Adár god y weſela ſwięty poſtánowili: ták áby weń byli weſeli/ ſſląc ſobie ſpołecżnie cżęść potraw y god ſwoich

werset: 20Przetoż tedy Márdocheuſz/ ſpiſawſſy te wſzyſthkie rzecży ná liśćiech rozeſlał do wſzech żydow kthorzy po wſzyſtkich krolewſkich kráinach mieſſkáli/ták w bliſkich iáko y w dálekich/

werset: 21áby cżternaſty y piętnáſty dzień kxiężycá Adár zá ſwiętá przyięli/ á ná káżdy rok gdyby ty dni przyſſli/ vrocżyſthą ććią áby ſwięćili á obchodzili:

werset: 22iż w thy dni/ pomśćili ſie żydowie nád ſwemi nieprzyiaćioły/ á płácż y ſmętek/ obroćili ſie w radoſć y w vćiechę/ áżeby ty dni były god y weſela/ áżeby ieden drugiemu w nie poſyłáli cżęść ſwych potraw/ á vboſzſſym áby podarzá iákie dáwáli.

werset: 23Y przyięli żydowie w vrocżyſty zwycżay/ wſſyſtko co ná on cżás cżynić pocżęli/ á co im Márdocheus przez liſty cżynić roſkazał.

werset: 24Abowiem Aman ſyn Amadathy/ z rodu Agag/ nieprzyiaćiel y przećiwnik żydowſki/ myſlił przećiwko im złe rzecży/ áby ie był pozábijał/ y wygłádził: y rzu=
ćił


strona: Rr6v

Heſter.
ćił Ffur/ co známienuie los.



strona: Ss2

Heſter.
rozdział: 16
werset: 13Abowiem Márdocheuſzá/ zá ktorego wiernoſćią y dobrodzieyſthwem ieſzcże żywiemy/ y towárzyſſkę kroleſtwá náſſego Heſther/ ze wſzyſtkim narodem ich/ nowemi iákiemiś
Ss ijá nie=


strona: Ss2v

Heſter.
á nieſlychánemi chythrośćiámi/ żądał od nas áby byli pobići:

werset: 14o tym myſląc/ áby one pobiwſzy/ ſnádniey żałogi ćzynił náſzey opuſćiáłośći/ á potym kroleſtwo Perſkie/ przenioſl do Mácedonow.

werset: 15Ale my doználiſmy te żydy wżadney rzecży nie być winne ſmierći/ ná krorąſmy ie zdáli/ zá podſzcżuwánim nayniecnotliwſzego cżłowieká Amáná: á owſzem przeko nálezliſmy że ſpráwiedliwych praw wżywáią/

werset: 16y być ſyny nawyſzeſſego y naywięcżſſego/ y záwżdy żywiącego Bogá zá ktorego dobrodzieyſtwem/ y oycom náſzym/ y nam kroleſthwo ieſth dáne/ y áż po dziś dzień ieſt ſtrzeżone.

werset: 17Przetoż one liſthy ktore był Aman náſzym imienim rozeſlał/ wiedzćie być wzruſzone.

werset: 18Dla ktorey złośći/ przed broną miáſtá tego/ to ieſt Suſan/ y ſám ktory to wymyſlił/ y wſzytek rod ieo / wiſzą ná ſſubienicach: gdy nie my ále ſám Bog oddał mu to co záſlużył.

werset: 19A ten wyrok ktory teráz ſlemy/ we wſzyſtkich miáſtach niech będzie obwołány y rozbity/ że ſie ſwie
kolumna: b
bodnie godzi żydom vżywáć pra w ſwoich.

werset: 20Ktorym y wy maćie tego dopomagáć áby mogli wybić te/ ktorzy ſie gotowáli ná ich ſmierć/ trzynaſtego dniá kxiężycá dwánaſtego/ ktory zową Adár.

werset: 21Abowiem then dzień/ fráſunku y żáłośći/ Bog wſzechmogący/ odmienił im w rádość.

werset: 22Stądże y wy miedzy inemi ſwięty/ ten też dzień mieyćie ſwiętym/ á ſwięććie ij z wielkim weſelem/ áby y ná potomny cżás wiedziano/

werset: 23że ći wſzyſcy ktorzy Perſom wiernie ſlużą/ ſluſzną á przyſtoyną zápłátę zá ſwą wierność biorą: á ći co cżynią záłogi ná kroleſtwo ich/ źáginą dla ſwey złośći:

werset: 24A kożda kráiná/ y kożde miáſto/ ktoreby niechćiáło vcżęſnikiem być tego ſwięthá/ niech od ogniá y od miecżá zginie:y niech ták będzie wygłádzone/ żeby nie tylko ludziom/ ále też y beſtiam/ nie godziło ſie ná mieſſkánie ná wieki/ ná przykład wzgárdy y niepoſluſzeńſthwá.
1:
Koniec kxiąg Heſter.

grafika
Pocży=


strona: Ss5

Iob.
księga: Iob
rozdział: 8
werset: 1
O
Dpowiedziawſſy Báldad Suhitcżyk/ rzekł:

werset: 2Długoż tákowe rzecży będzieſz mowił/ y duch rozmáithey mowy vſt twoich?

werset: 3A więc Bog wywráca Sądy? álbo Wſzechmocnj prżewrotnie co cżjni przećiwko ſpráwiedłiwośći?

werset: 4Choć też więc ſynowię twoi zgrzeſzyli przećiw iemu/ y opuśćil ie w ręce niepráwośći ich:
Iob. 1. Deute: 30

werset: 5Ty przedſie ieſli ráno powſtánieſz do Bogá/ á będzieſſli Wſzechmocnego prośił:

werset: 6Ieſli będzieſz cżyſty y w proſtoćie chodził/ wnet ocući ſie ktobie/ y vcżyni ſpokoyny przybythek ſpráwiedliwośći twoiey/

werset: 7Ták dálece/ że pierwſze rzecży twoie były mále/ á poſlednieyſze bárzo ſie rozmnożą.

werset: 8Pytayſie iedno pierwſzych Narodow/ á pilnie ſobie rozcżytay pámiątkę oyćow twoich:
Deute: 32. Pſal: 136.

werset: 9(Bo ieſteſmy my wcżoráyſzy/ á nie wiemy że dni náſze ná źiemi ſą iáko ćień)

werset: 10A oni ćię náucżą: będą ktobie mowić/ á z ſercá ſwego wypráwowáć będą ſwe wymowy.

werset: 11A záż ſie może źielenić śitowie bes wilgotnośći? álbo rość rogoźiná bes wody?

werset: 12Gdy ieſzcźe kwitnie/ áni iey ieſzcże rwą ręką/ pierwey niż wſzyſthkie żiołá więdnie á ſchnie:

werset: 13Ták ſie ſtáwa drogám wſſyckich ktorzy zápámiętáwáią Bogá/ á nádzieiá pokryteoćżłeká záginie:

werset: 14Nieupodoba ſie iemu błazeńſthwo iego/ á duffność iego iáko páięcża ſiatká:

werset: 15Będzie ſie podpierał domu ſwego/ á nie oſtoi ſie: podpieráć go będzie/ á nie powſtánie:

werset: 16zda ſie wilgothnym niż wznidzie ſlońce/ á ná wześćie ſlońcá/ źdzbło iego zeydzie.

werset: 17Ná mnoſtwie ſkał korzenie iego zágęśći ſie/ á miedzy kámieńmi rość będzie.

werset: 18Ieſli go kto wyrwie z mieſcá iego/ záprzyſie go/ (ono mieſce) á rzecże: Nie znam ćie.

werset: 19Abowiem to ieſt weſele drogi ieo / áby záś z źiemie ine ſie puśćiło.

werset: 20Bog nie porzući vprzemego/ á też ręki nie poda złoſćiwym.

werset: 21Ażby ſie wypełniły ſmiechu vſtá twoie/ á wárgi twoie wykrzykánia.

werset: 22Ktorzy ćie nienawidzą/ będą oblecżeni háńbą: á przybytek niecnotliwych nie oſtoiſie.

rozdział: 9
Cáp. 9.Iob wypiſuie wſzechmocność Boſką/ á że ludzie w ſpráwiedliwośći przyrownáni ku Bogu zá nic nieſtoią.
werset: 1
O
Dpowiedaiąc Iob/ rzekł:

werset: 2Prawdziwie tho wiem że ták ieſt/ á że ſie nie ſtawa ſpráwiedliwym cżłowiek/ przyrownáni będąc Bogu.
Iob. 4. et 25. Pſal: 142.

werset: 3Będzieli ſie chćiał ſnim ſpie
kolumna: b
rác / zá tyſiąc mu nie będzie mogł odpowiedzieć/ iedneo ſlowá

werset: 4Mądrego ſercá ieſt/ á mocny w vdátnośći:kto ſie mu kiedy záſtáwił/ á miał pokoy?

werset: 5Ktory przenioſl gory/ á nie pocżuli ći co ie wywroćił w pierzchliwośći ſwoiey.

werset: 6Ktory zruſſa źiemię z mieſcá iey/ á ſlupy iey ſtrząſáią ſie.

werset: 7Kthory gdy przykaże ſlońcu/ nie wſchodzi: á gwiazdy zámyka iáko pod piecżęćią.

werset: 8Ktory rozćiągá niebioſá ſam/ á chody ná wełnach morſkich.
Amos. 5.

werset: 9Ktory ſpoſabia gwiazdy iáko woz/ iáko koſſy/ y iáko baby/ y wnętrznośći od południá.

werset: 10Ktory cżyni wielkie rzecży/ y nie ogárnione/ y dziwne/ ktorym niemáſz licżbj.

werset: 11Przydzieli do mnie/ nie vyzrzę go: odeydzieli/ nie zrozumiem mu.

werset: 12Spytali nágle/ ktoż mu odpowie? álbo kto może rzec: Cżemu ták cżyniſz?
Eccles: 8. Hiere: 10.

werset: 13Bog ktorego zágniewániu żaden ſie oprzeć nie może/ á pod ktorym ſie zgináią ći co noſzą okrąg.

werset: 14A ták ktożem ia ieſt/ ábym mu miał odpowiedáć/ á że bym miał mowić ſwemi ſlowy kniemu?

werset: 15Kthory bym też miał nieco ſpráwiedliwego/ nie odpowiem nic/ ale Sędzie moiego będę prośił.

werset: 16A gdy mię wyſlucha wołáiąceo kſobie/ ieſzcźe nie wierzę by wyſluchał głos moy.

werset: 17Abowiem w wichrze mię zetrze/ á rozmnoży rány moie też bes przycżyny.

werset: 18Nie dopuſzcża odpocżynąć duchowi memu/ á nápełnią mię gorzkośćiámi.

werset: 19Ieſli ktho ſſuka w nim mocy/ namocnieyſzy ieſt: Ieſli práwośći Sądu/ żadny nie ſmie zá mną ſwiádectwá dáć.

werset: 20Będęli ſie chćiał vſpráwiedliwić/ vſtá moie potępią mię: okazowałlibym ſie niewinnym/ dowiedźie tego żem ieſt niecnotliwym.
1.Corin: 4.

werset: 21A ták bym też był proſtym á vprzemym/ thego nie będzie wiedzieć duſzá moiá/ á będę ſobie cknął żywotem moim.

werset: 22Iedno ieſt com ia mowił/ iż niewinnego y niepobożnego on zniſzcża.
Eccles: 9.

werset: 23Ieſliż bicżuie niechay záraz zábije/ á z vthrapienia niewinnych niech ſie nie ſmieie.

werset: 24Ziemiá dána ieſt w ręce niepobożnego/ twarz Sędziow iego zákrywa: á ieſli nie on ieſt/ ktoż thedy ieſt?
Iob. 2.

werset: 25Dni moie prętſze były niżli ten co zliſty biega: vćiekli/ á nie oglądáli nic dobrego.

werset: 26Przebiegli iákoby łodki z iábłki/ iáko Orzeł gdy ná paſzą leći.

werset: 27Gdy bym rzekł/ Nikaki thák nie będę mowił: mienię oblicże ſwoie/ á boleśćią bywam dręcżon.

werset: 28Wſtydałem ſie wſzech vcżynkow moich/ wiedząc że nie przepuſzcżaſz grzeſzącemu.

werset: 29Ale ieſlim y ták ieſt niecnotliwym/ cżemużem dármo vśiłował?

werset: 30bym też był omyty y ſnieżną wodą/ y łſnęłyby ſie iáko nacżyſthſze ręce moie:
Hiere: 2.

werset: 31Przedſie ty ḿnie w ſmrodziech ponorzyſz/ będzie ſie mną brzydzić odzienie moie.



strona: Ttv

Iob.
rozdział: 18
werset: 1
P
Otym odpowiádáiąc Báldád Suhitcżyk/ rzekł:

werset: 2kiedyſz thym ſlowam chełpliwym koniec vcżynićie? Wyrozumieyćie pierwey toż mowmy:

werset: 3Cżemuż nas pocżytaćie zá bydlętá/ y ſtáliſmy ſie ſmrodliwemi przed wámi?

werset: 4Cżemuż tráćiſz duſzę twoię w pierzchliwoſći twoiej? i záſz dla ćiebie będzie opuſzcżona źiemiá/ y będą przenieſione ſkáły z mieſcá ſwego?

werset: 5zali ſwiátlo niepobożnego niech będzie zgáſſone/ áni ſie będzie ſwiećił płomień ogniá iego.

werset: 6Swiátłość záćmi ſie w przybytku iego: y ſwiecá ktora nád nim ieſt będzie zgáſſona.

werset: 7Sćiſną ſie kroki mocy iego/ á zepchnie go ná ſſyię rádá iego.

werset: 8Bo vwikłał w ſieći nogi ſwoie/ á w plánach iey chodzi.

werset: 9Zádzierżána będzie nogá iego w śidle/ y roſpali ſie przećiwko iemu prágnienie.

werset: 10Skryta ieſth w źiemi ſtępicá iego/ á ſámołowká iego ná śćieſzće.
Leuiti: 26.

werset: 11Zewſſąd go ſtráſzyć będą ſtráchy/ y vwikłáią go nogi iego.

werset: 12Zemdleie od głodu moc ieo / á łaknienie doydzie do kośći iego.

werset: 13Niechay pożrze piękność ſkory ieo / niechay ſkáźi rámiona iego vprzedzáiąca ſmierć.

werset: 14Wythárgniona bądź z przybytku iego duffność ieo / á niech go dłaży nogámi zginienie/ iáko Krol:

werset: 15niech mieſſkáią w przybytku ieo towárzyſſe oneoktory nie ieſt/ niech pokropiona będzie w namiećie ieo ſiárká.

werset: 16Z dołu korzenie iego niechay wyſchnie/ á z wierzchu niech będzie potárte żniwo ieo.

werset: 17Pámiątká iego niechay zginie z źiemie/ á imię iego niech nie będzie ſláwione po vłicach.

werset: 18Wypędzigo z ſwiátłośći do ćiemnoſći/ á z ſwiátá przenieſie go.

werset: 19Nie będzie náſienie/ áni rod w ludu iego/ ani ktore oſtátki w kráinach iego.

werset: 20Wdzień iego zumieią ſie naypodleyſſj z ludu/ á co cżelnieyſze ogárnie ſtrách.

werset: 21A ták ty ſą przybytki niepráweo / á to mieſce onego ktory niezna Bogá.

rozdział: 19
Cap: 19.Iob karząc przyiaćiele z okrućieńſtwá/ okázuie że nieſprawiedliwie był káran od Bogá/ nieco o zmarthwych wſtaniu powieda/ oznáymuiąc że będzie Sąd powſſechni.
werset: 1
A
Odpowiedáiąc Iob/ rzekł:

werset: 2Długoż będziećie trápić duſſę moię/ y przyćieráć mi mowámi?

werset: 3Oto iuż mię dzieſięć kroć potwarzaćie/ á nie wſtyd was tego gdy mi ták przytyſkuiećie.

werset: 4Bo ieſliżem nievmiał/ przy mnie zoſtánie nie vmieiętnośc moiá.

werset: 5Ale wj ſie przećiwko mnie wſpinaćie/ y zbijaćie mie pośmiewiſki moiemi.

werset: 6Więc choćia iuż theraz zrozumiećie/ żeć mie Bog nieſpráwiedliwym ſądem ſkáral: á plagámi ſwemi mię vtrapił.

werset: 7Otho/ będę wołał/ gwałt ćierpiąc/ á żaden mię nie wy
kolumna: b
ſlucha: będę krzycżał/ á nie maſſ ktoby oſądził.
Abac: 1.

werset: 8Sćieſzkę moię w koło ogrodził/ że przeyść nie mogę/ á ná drodze moiey ćiemnośći położył.

werset: 9Złupił mię z ſlawy moiey/ y zdiął koronę z głowy moiey.
Iob. 1.

werset: 10Popſował mię zewſſąd/ y ginę/ á iákoby wytárgnionemu drzewu/ odiął nádzieię moię.

werset: 11Rozgniewáłá ſie przećiwko mnie pierzchliwość iego/ y thák mię ſobie miał/ iáko nieprzyiaćiełá swoiego.

werset: 12Poſpołu przyſſli łotrowie iego/ y vcżynili ſobie drogę przez mię/ y oblegli wkoło przybytek moy.

werset: 13Bráćią moię dáleko odegnał odemnie/ á znáiomi moj/ iáko obcy odeſſli odemnie.
Pſal: 37.

werset: 14Opuśćili mię krewni moi: á ći co mię ználi zápáḿięthali o mnie.

werset: 15Komornicy moi/ y ſlużebnice moie/ iáko obcego mię ſobie mieli/ y byłem w ocżu ich iákoby pielgrzym.

werset: 16Zábákałem ſlugi mego/ nic mi nie odpowiedział/ vſty właſnemi praſſałem go.

werset: 17Tchu mego chroniłá ſie żoná moiá/ y modliwałem ſie ſynom żywotá mego.

werset: 18A więc y głupi przeglądáli mię: á gdym od nich odſſedł/ nátrząſáli ſie zemnie.

werset: 19W obrzydnośći mię niegdy mieli rádni moi: á kogom nawięcey miłowáł/ then ſie odemnie odwrácał.

werset: 20Thákże gdy iuż opádło ćiáło moie/ ſkorá moiá przyſchnęłá do kośći moich/ zoſtáły tylko wárgi przy zębiech moich.

werset: 21Zlutuyćie ſie nádemną zlutuyćieſie nádemną/ wżdam tylko wy przyiaćiele moi/ boć mię ręká Páńſka dotknęlá.

werset: 22Cżemu mie przeſláduiećie iáko y Bog: á náſycaćie ſie ćiáłá mego?

werset: 23Kto by mi to dał/ áby ſpiſáne były mowy moie? Kto mi to da/ áby były wyrznione ná kxięgach prąćikiem álbo gráffką żelázną/

werset: 24á ná bláſſe ołowianey/ álbo wżdy złotem wyryte ná krzemieniu?
Hiere: 17. Iob. 14.

werset: 25Bo iſćie wiem że Odkupićiel moy żyw ieſt/ á w oſtátecżny dzień że mam powſtháć z źiemie/

werset: 26y záś oblecżon będę w ſkorę moię/ y w ćiele moim oglądam Bogá.

werset: 27Ktorego mam widzieć ia tenże/ y ocży moie máią ogłędać/ á nie iny: Odłożoná ieſt thá nádzieiá moiá w w łonie moim:

werset: 28A przeto ćżemuż teraz wy powiedacie/ Przeſláduymy go/ á grunth ſlowá naydźmy przećiwko iev?

werset: 29A ták vćiekayćie od miecżá/ boć miecż ieſt mśćićiel niepráwośći/ á wiedzćie być ſąd.

rozdział: 20
Cap. 20.Sczęſliwość/ ludzi złich krotká.
werset: 1
O
Dpowiádáiąc Soffár Náámátytes/ rzekłá:

werset: 2Dla teo myſli moie rozlićżne iedne po drugich przychodzą/ á rozum nárożmáite ſtrony záchwytuią.



strona: Tt3v

Iob.
rozdział: 29
werset: 4Iákom był zá dni młodośći moiey/
gdy


strona: Tt4

Iob.

kolumna: a
gdy potháiemnie Bog był w przybytku moim?

werset: 5Gdy Wſſechmogący był ſemną: á około mnie dzieći moie?

werset: 6Gdym vmywał nogi moie máſlē / á opoká wypuſzcżáłá mi rzeki oleiu?

werset: 7Gdym wychadzał do brany mieſckiey á ná vlicy gotowano mi ſtolicę.

werset: 8Vyźrzawſſy mie młudzieńcy / y krili ſie przedemną: y ſtárzy powſtawſſy ſtáwáli.

werset: 9Kxiążętá przeſthawáli mowić/ á pálec kłádli ná vſtha ſwoie.

werset: 10Głoſy ſwoie záſtánáwiáli Wodzowie/ á ięzyk ich/ przytulił ſie do gárłá ich.

werset: 11Vcho ſlyſſąc błogoſláwiáło mię/ á oko widząc ſwiádectwo mi wydawáło.

werset: 12Przetho żem wybawiał vbogiego krzycżącego/ y ſirotę ktora niemiáłá ktoby iey pomogł.
Prouer: 21. 2.Corin: 11.

werset: 13Błogoſláwieńſtwo tego co miał zginąc/ przychodziło ná mię/ á ſerce wdowie poćieſſałem.

werset: 14Oblecżonem w ſpráwiedliwość/ y odziałem ſie nią iáko inym odzienim/ á koroną/ ſądem moim.

werset: 15Okiemem był ſlepemu/ á nogą chromemu.

werset: 16Oycemem był vbogich: á ſpráwy ktoryiem niewiedział/ pilniem ſie wywiádował.

werset: 17Stárłem więc cżeluśći nieprawemu/ á z zębow iego wydzierałem łupy.
Gene: 14.

werset: 18Y mawiałem/ w gniazdecżku ſwym vmrę/ á iáko drzewo Pálmowe rozmnożę dni.

werset: 19Korzeń moy otworzony ieſt wedle wod/ á roſá przemięſſkawáć będzie ná żniwie moim.

werset: 20Sławá moiá záwżdy będzie odnowioná/ á łuk moy w ręce moiey będzie opráwiony.

werset: 21Ktorzy mie ſlycháli/ ocżekáwáli więc wyroku mego/ á ſpilnośćią pátrząc milcżawáli ná rádę moię.

werset: 22Nieſmieli nic przydáwáć do ſlow moich/ á roſpływáłá ſie po nich wymowá moiá.

werset: 23Ocżekawáli mie iáko dżdżá/ y vſthá ſwe rozźiewáli by ná gwałtowny deſſcż z wiecżorá.

werset: 24Ieſlim ſie kiedy vſmiechał knim/ niedowierzáli/ á ſwiátłoſć licá meo nie pádáłá ná źiemię.

werset: 25Chćiałlim kiedy iść do nich: ſiadałem pierwſſy: á gdym ſiadł by Krol/ ſtawał około mnie zaſthęp/ przedſiem bywał poćieſſyćielem ſmutnych.

rozdział: 30
Cap: 30.Oznáymuie Iob co zá ćięſzkośći ćierpiał w ſwym nieſſcżęśćiu/ y iákie przyſkorki miewał od złych ludźi.
werset: 1
A
Theraz poſmiewáią ſie zemnie młodſſy niżli ia/ ktorych ia oycow/ niepocżytałem być godne by mieli ſiedzieć ze pſy trzody moiey.

werset: 2Ktorych dużośći rąk zá nicem ſobie miewał/ y zdáły mi ſie tego żywotá być niegodni.

werset: 3Od niedoſtátku y od głodu niepłodni/ ktorzy gryzli ná puſſcżey: ſmrodliwi będąc od nędze y mizeryey.

werset: 4Y żuli trawę/ y ſkory drzew/ á korzeń Iáłow=
kolumna: b
cowy był pokármem ich.

werset: 5Kthorzy te rzecży tárgáiąc po padolech/ gdy káżde z oſobná náleźli/ ktemu ſie ſkrzykiem zbiegáli.

werset: 6Mieſſkawáli ná puſtyniách ſtrumieniow/ y w źiemnych lochách/ ábo ná głażikach wodnych.

werset: 7Ktorzy miedzy tákowemi rzecżámi bywáli weſeli/ á być pod ćierniem/ zá roſkoſz to ſobie pocżytáli.

werset: 8Synowie głupich y nieſláchetnych/ á ná źiemi owſſeki nieznákomići.

werset: 9Treaz ſie im w pioſnkę obroćił á ſtałem ſie im przyſlowiem.
Thre: 3. Pſal: 68.

werset: 10Brzydzą ſie mną/ á dáleko vćiekáią przedemną/ y niewſthydzą ſie plwáć mi ná twarz.

werset: 11Abowiem ſáydak ſwoy otworzył/ y vtrapił mię/ y włożył mi w vſtá wędzidło.

werset: 12Po práwey ſtronie gdzie ſie wſſcżynáłá nędzá moiá/ nátychmiaſth powſtáli: nogi moie podwroćili/ y ſćiſnęli iákoby wáłmi/ ſćieſſkámi ſwoiemi.

werset: 13Rozmiotháli drogi moie/ ſthrzegáli ná mię/ y przemogli/ á nie było ktoby mię był rátował.

werset: 14Iákoby przebiwſſy mur/ y otworzywſſy drzwi/ oborzyli ſie ná mię/ y ſthocżyły ſie do moiey nędze.

werset: 15Wniwecżem był obrocon: odnioſl iákoby wiátr żądość moię: y iákoby obłok przeminęło zdrowie moie.

werset: 16A theraz we mnie ſámym iuż więdnie duſſá moiá/ y opánowáły mię dni vdręcżenia.

werset: 17W nocy kośći moie bywáią ſkłote boleśćiámi: á ći co mię żrą nie ſpią.

werset: 18Od mnoſtwá ich káźi ſie odzienie moie/ á nieinácżey iáko kraniec około ſzyie obthocżyli mie.

werset: 19Przyrownanem błothu/ á zdałem ſie podobien perzynie y popiołowi.

werset: 20Wołam ktobie/ á niewyſluchawaſz mię: ſtoię á niepoyźrzyſz ná mię.
Matth: 15.

werset: 21Odmieniłeś mi ſie w okrutniká/ y w twárdośći ręki twoiey przećiwiſz mi ſie.

werset: 22Podnioſleś mię wzgorę/ á iákoby ná wietrze zoſtáwiwſſy/ okrutnieś mię roſtrąćił.

werset: 23Wiem że mie vmorzyſz/ gdzie poſtánowiony ieſt dom káżdemu żywiącemu.

werset: 24Przedſię iednák nie ku wyniſzcżeniu memu ſćiągaſz ręki twoiey/ á ieſliby vpádli/ ſam ty zbáwiſz.

werset: 25Plákałem niegdy nád onyn kthory był vtrapiony/ y luthość okázowáłá duſſá moiá vbogiemu.
Eſaie: 59.

werset: 26Cżekałem cżego dobrego/ álić przypádło wſſyſthko żłe: ocżekawałem ſwiátłośći/ á nagle wyſkocżyły ćiemnośći.

werset: 27Wnętrza moie iuż wywrzáły niemáiąc żadnego odpocżynku/ vprzedziły mie dni vdręcźenia.

werset: 28Struchláłym chadzał/ bez wſſelákiey pierzchliwośći/ powſtawáiąc/ miedzy tłuſſcżąm wołał.

werset: 29Byłem brátem Smokom/ á towárzyſſem Struſom.

werset: 30Scżyrniáłá ſkorá moiá ná mnie/ á kośći moie wyſchły od gorącá.

werset: 31Hárfá moiá w żáłobę/ á orgány moie w głos płácżących/ obroćiły ſie.

grafika
Cap:


strona: Vv2v

Iob.
rozdział: 38
Cap. 38.Bog mowi do Iopá/ y powiáda mu dziwne ſpráwy ktore vczynił od początku/ á tym dowodzi że ſobie rownego niema.
werset: 1
O
Dpowiedziáwſſy tedj Pan Iopowi z wichru rzekł/

werset: 2Ktoſz to ieſth co thák wichle domyſly á mnimánia mowámi niewyucżonemi?
Iob. 40.

werset: 3Przepaſz iáko mąż biodra ſwoie/ będęćie pytał/ á tj mnie odpowieday.

werset: 4Gdzieś ná ten cżás był gdym zákłádał fundámenty źiemie? powiedz mi/ maſſly zto rozumu.

werset: 5Kto záłożył miárę iey/ ieſly wieſz? álbo ktho nád nią rośćiągnął ſznur?

werset: 6Náczym podſtawki iey vgruntowane ſą?
Pſal: 23.
álbo ktho záłożył kámień węgłowy iey?

werset: 7Gdy mię chwaliłi gwiazdy iutrzenne poſpołu/ á weſelili ſie wſſyſcy ſynowie Boży?
Hiere: 5.

werset: 8Kto záwárł drzwiámi Morze/ gdy ſie wyriwáło iákoby z żywota wychadzáiąc?

werset: 9Gdym kładł obłok odzienie iego/ y gdym ie vwijáł w mrok iákoby w pieluchy dziećińſkie?

werset: 10Obtoczyłem ie gránicámi moiemi/ y założyłem záworę y drzwi.
Pſal: 32. et 103.

werset: 11I rzekłem/ áż do tąd wylewáć będzieſz/ á dáley niepoſtąpiſz/ y tu będzieſz roſtrącżáć nádęthe wáły twoie.
Lucae. 8.

werset: 12Cżili thy ſkoro po wyśćiu twoim przykazał ſwithániu/ y názácżyłeś zorzy mieſce ſwoie?

werset: 13I trzymałeś ſtrząſáiąc końce źiemie/ á wytrząſnąłeś z niey niepobożne?

werset: 14Będzie przywrocona iáko błoto piecżęć/ á będzie ſtałá iáko odzienie.

werset: 15Odiętá będzie od niepobożnych ſwiáthłość iego/ á rámię wyſokie będzie złamáno.

werset: 16Azażeś wſzedł do głębokośći Morzá/ á po naniſzſſym dnie przepáśći przechodziłeś ſie?

werset: 17Záżći ſą otworzone wrotá ſmierći? á drzwi ćiemne widziałliś?

werset: 18Załiś oglądał ſſerokość źiemie? Powiedz mi ieſli wieſz/ wſzyſtko:

werset: 19Ná kthorey drodze ſwiátłość mieſſka/ y ktore ieſth ćiemnośćiam mieyſce.

werset: 20Abyś przywiodł káżdą rzecż ku końcowi ſwemu/ á wyrozumiał ſćieſſki domu iego?

werset: 21Wiedziałliś ná then cżas źeś ſie miał národzić? á licżbę dni twoich znałliś?

werset: 22Y wſzełliś kiedy do ſkárbow ſniegu/ álbo oglądałliś ſkárby grádu?

werset: 23Ktorem ia nágotował ná cżás nieprzyiaćielow/ ná dzień bitwy y woyny?
Exodi: 9. Ioſue. 10.

werset: 24Kthorą drogą rozſypuie á rozchodzi ſie ſwiátłość/ dzieli ſie gorącość ná źiemi?

werset: 25Kto dał náwálnemu dżdżowi bieg/ y drogę grzmiącemu piorunowi.

werset: 26Aby ſſedł deſzcż ná źiemię krom cżlowieká ná puſzcżey/ gdzie żadny
kolumna: b
cżłowiek nie mieſſka/

werset: 27áby napełnił bezdrożną y opuſćiáłą/ á wywiodł trawy źielone?

werset: 28Kto ieſt oycem dżdżá? y kto zrodził krople roſy?

werset: 29z cżyiegoż żywothá wyſzedł lod? á mroz z niebá kto zrodził?

werset: 30Iáko kamienie wody twárdnieią/ á wierzch przepáśći ſćina ſie y zmarza.

werset: 31Izaſz będzieſz mogł żłączyć miegocącze gwiażdy ktore zową báby/ ábo okrąg wozu niebieſkiego będzieſz mogł rozerwać?

werset: 32I záſſ ty wywodzyſſ Iutrzenkę czáſu ſwego/ y Zwierzęcey gwiázdzie nád ſyny ludzkiemi naſtáwáć kazeſz?

werset: 33Wieſzże thy porządek Nieba/ y położyſz ráchunek iego ná źiemi?

werset: 34Cżyli podnieſieś we mgle głoſu tweo / á náwáłnoſć wod przykryie ćie?

werset: 35Zali ſpuśćiſz łyſkáwice/ á poydą: á wrácáiąc ſie záś rzekną tobie: Owoſmy thu?

werset: 36Ktho włożył we wnętrznośći cżłowiecże mądrość? Albo kto dał Kurowi rozumność?

werset: 37Ktoż wyſlowi dziwny ſpoſob niebios/ y ſpiewániu niebieſkiemu kto każe vmilknąć.

werset: 38Gdy zákłádan proch ná źiemi/ á bryły ſie zlepiáły?

werset: 39Y zaſz wydrzeſz Lwicy łup/ á duſſę Lwiąt iey náſyćiſz?

werset: 40Kiedy leżą w łożyſkách/ á w iáſkiniách cżynią załogi?

werset: 41Ktho gotuie Krukowi pokarm iego/ gdy wołáią ptaſſęthá iego do Bogá/ tułaiąc ſie/ że niemáią pokármow?
Pſal: 146.

rozdział: 39
Cap: 39. Powiáda Bog Iopowi wielkie rzecży o ſwym ſtworzeniu/ y opiſuie wielu zwierząth przyrodzenie.
werset: 1
Y
Zaſz ty wieſz cżás porodzenia dzikich koz ná ſkáłách/ álbo doyźrzaleś kiedy gdy Lánie rodzą?

werset: 2Rozlicżyłeś mieſiące pocżęćia ich/ á zwiedziałeś cżás rodzenia ich?

werset: 3Zchyláią ſie do płodu/ y rodzą/ y ryk niemáły wypuſſcżáią.

werset: 4Oddziela ſie od nich płod ich/ á odchodzi ná páſtwę: odchodzą á niewrácáią ſie do nich.

werset: 5Kto wypuśćił Oſlá dzikieo wolno/ á pętá iego ktho rozwiązáł?

werset: 6kthoremu dałem dom ná puſſcży/ á przybythki iego w źiemi ſloney.

werset: 7Gárdzi mnoſtwem miaſt/ á ná wołánie Poborce nic niedba.

werset: 8Ogłęduie gory páſtwy ſwoiey/ á trawy źieloney wſſędzie pátrza.

werset: 9Yzaſz będzie chćiał Iednorożec ſlużyć tobie/ álbo będzie mieſſkał v żłobu twego?

werset: 10A zaſz przywiedzieſz Iednorożcá ku orániu ná lecu twoim? álbo będzie włocżył brony trąc bryły po thobie?

werset: 10zali będzieſz miał dufánie w wielkiey mocy iego/ y pozoſtáwiſz mu roboty twoie?

werset: 12Zali mu wierzyć będzieſz żećby miał przywroćić náſienie twoie/ á żeby miał do gumná twego zwieść?

Struſie


strona: AAa

Pſáłterz.
księga: Ps
Poczynaią ſie kxięgi pſalmow kto=
1:
re z Greckiego Láćinnicy Pſalterium zową/ po ſwemu
2:
Organum/ Zydowie Náblath/ Polacy z Cżechy Zołtarz.
3:
Ten Zołtarz nápiſał Dawid Swięty Krol y Prorok cżelnieyſſy/ cżyniąc
4:
w nim zmiánkę o Boſtwie y o cżłowiecżeńſtwie Chryſtá Páná náſſego/ o v=
5:
męcżeniu/ Wſkrzeſſeniu/ Wniebowſtąpieniu/ y o Sądzie przyſzłym/ o mę=
6:
kách grzeſſnych ludzi/ o dobrodzieyſtwách Bożych/ y o Chwałách
7:
iego. Nieſie w ſobie Pſálmow pułtoráſtá.
rozdział: 1
Pſalm Dawidow. 1.Opiſuie w pierwſſym Pſálmie drogę ku wiecżnemu Błogoſláwieńſtwu.
werset: 1
B
Logoſláwiony tho mąż/ ktory nie odſſedł zá rádą przewrotnych/ áni theż ná drodze grzeſſnikow ſtánął/ y ná ſtolicy pośmiewcow nie ſiedział.
Iſaie. 8. et 19. Pſalm: 32.

werset: 2I owſſem w zakonie Páńſkim myſl y wola iego/ y będzie rozmyſlał wednie iteż w nocy zakon iego.
Prouer: 2. et 3. Ierem: 17.

werset: 3A będzie iáko drzewo kthore w ſzcżepione ieſt przy ćiekących wodách/ kthore owoc ſwoy poda cżáſu ſwego. Ani liſt iego ſpádnie: y wſſyſtkie rzecży ktorekolwiek vcżyni pofortunią mu ſie.

werset: 4Nietákći złoſliwy nie ták: ále iáko proch/ ktory noſi wicher po wierzchu źiemie.
Proue: 10. Iſaie. 29. Iſaie. 26.

werset: 5Przethoż niepowſtawáią źli á bezbożni w ſądzie: áni grzeſſnicy w rádzie ſpráwiedliwych.

werset: 6Bo zna pan drogę ſpráwiedliwych: á drogá złoſnikow márnie zginie.

rozdział: 2
Pſalm Dawidow. 2.Prorok o tych mowi ktorzy zalogi cżynili przećiwko kroleſtwu Chryſtuſowemu y o iego wywyżſzeniu.
werset: 1
P
Rzecż ſie zburzyli Pogáni/ á ludzie myſlili proznośći?
Actum. 4. Pſalm: 70. et 82.



strona: AAa

Pſáłterz.
księga: Ps
rozdział: 2
werset: 2Stánęli krolowie źiemſcy/ y kxiążętá żeſli ſie poſpołu przećiwko Pánu/ y przećiwko pomázáńcu iego.

werset: 3Roſtárgniemy zwiąſki ich/ á zrzućmy z ſiebie iárzmo ich.

werset: 4Ktory przebywa w niebioſſách/ náśmieie ſie ſnich/ á Pan vrągáć im będzie.
Prouer: 1.

werset: 5A thedy w gniewie ſwoim do nich mowić będzie: y w zápálcżywośći ſwey zámąći ie.

werset: 6A ia lepak poſtánowionym ieſt krolem od niego nád iego ſwiętą gorą Syon: oppo=
kolumna: b
wiedáiąc roſkazánie iego.

werset: 7Pan rzekł do mnie/ ſyn moy ieſteś ty: iam dziśia ćiebie porodził.
Hebre: 1. et 5.

werset: 8Ząday v mnie/ damći pogány wdziedzictwo tobie/ wſſyſtkie końcżyny źiemie w ośiádłosć twoię.
Actum. 13.

werset: 9Będzież ie rządził w pręćie żeláznym: á iáko gárncżárſkie nacżynie żetrzeſz ie.
Apoca: 2. et 19. Eſaie. 30.

werset: 10A thák teraz krolowie rozumieyćie: vcżćie ſie wy ktorzy ſądzićie źiemię.

werset: 11Słuśćie Pánu w boiáźni: á rozráduyćie ſie mu z wielkim ſtráchem.

werset: 12Prziymyćie karánie/ by ſie kiedy nierozgniewał Pan: ábyśćie niezginęli zdrogi z ſpráwiedliwey.

werset: 13Gdyby ſie nagle rozżarzył gniew iego/ Błogosłáwieni ći wſſyſtcy ktorzy duffáią wnim.
Ierem: 17.

rozdział: 3
Pſalm Dawidow. 3.Pſalm Dawidow gdy vćiekał przed Abſolonem ſynem ſwoim.
werset: 2
P
Anie przecż rozmnożeni ſą ći ktorzy mie fráſuią? wieleć ich powſtáie ná mię.
1.Reg: 15.

werset: 3Wiele ich mowi duſſy moiey: niemać ten zbáwienia w Bogu ſwoim.

werset: 4Acż ty iednák Pánie obrońcá á prziymićieł moy/ cżeść á sławá/ y wynośićiel głowy moiey.

werset: 5Wołałem do Páná wielkim głoſſem moim: y wysłuchał z gory ſwey ſwiętey me wołánie.

werset: 6Záſnąłem ia á zdrzymałem ſie/ y powſtałem: Bo Pan przyiął ieſt mię.

werset: 7Nie będzie mię ſtrách tyſiącow ludu obtacáiących mię: powſtań thylko Pánie Boże moy á zbaw mię.

werset: 8Boś ty poráźił wſſyſtkie kthorzy bez wſſey przycżyny ná mie powſtáią: z kruſſyłeś zęby grzeſnikow. Páńſkie ieſt zbáwienie/ y nád ludem twoim błogosłáwieńſtwo twoie.



strona: AAa3v

Pſáłterz.
rozdział: 16
werset: 1Nákłoń vſſy ſwe ku proźbie moiey/ á nie w vſtách kłamliwych.

werset: 2Od thwey oblicżnośći niech pochodzi ſąd moy: ocży thwe niech obezrzą ſpráwiedliwość

werset: 3Doſwiadcżyłeś ſercá mego/ y náwiedziłeś w nocy/ probowałeś mie ogniem/ á nienáleźioná ieſt wemnie niepráwość.
Proue: 17.

werset: 4Aby niemowiły vſthá me ſpraw ludzkich: dla słow vſth twoich iam przyſtrzegał pilnie drog twárdych.

werset: 5Rácż vcżynić doſkonáłe kroki moie ná drogách twoich: By poruſſone nie były ſthopy moie.

werset: 6Iam wołał/ byś mie wysłuchał Boże: nákłoń vchá twego ku mnie/ á wysłuchay słowá moie.

werset: 7Vcżyń przedziwne miłoſierdzie twoie: ktory zbawiaż vffáiące tobie.

werset: 8Od przećiwnikow práwice twoiey: Rácż mie ſtrzedz iáko zrzenice w oku.
Zacha. 2. Mathe: 23.
Pod ćieniem ſkrzydeł twoich obroniſz mie:

werset: 9od oblicżnośći złoſliwych ludzi ktorzy mie vtrapili.
1:
Nieprzyiaćiele moi duſſę moię obthocżyli:

werset: 10ſádło ſwe zámknęli/ vſthá ich rzecży pyſſne powiádáli.

werset: 11Porzućiwſſy mie/ teraz że mie obthocżyli: ocży ſwe vdáli á ſpuśćili ná źiemię.

werset: 12Przyięli mie iáko Lew gotowi będąc ku łupu/ y iáko Lwie ſzcżęnie ktore mieſzka w ćiemnośćiách.

werset: 13Powſtań moy Pánie/ vprzedz go/ á podſzcżep go: wyrwi duſſę moię od złoſniká/ ſzáblę twoię.

werset: 14z rąk nieprzyiaćioł twoich.
Ephe: 6.
Pánie/ odłącż ie (złe ludzie) od tych ktorych máło ná ſwiećie zá żywotá ich: á ćiemnośćiámi twemi náſycon ieſt brzuch iego. Náſyćili ſie ſynow ſwoich: á oſtátek zoſtáwił dziatkam ſwoim máłym.

werset: 15Ale ia Pánie przed twą oblicżnośćią/ okażę ſie z ſpráwiedliwośćią: hoynie będę náſycon/ gdy ſie okaże (nádemną) chwałá twoiá.

rozdział: 17
Pſalm Dawidow. 17.Opiſuie przeſládowánie Chryſtowe od Zydow á iáko miał być wyſluchan/ iáko słońce cżmić/ źiemiá drzeć mieli cżáſu męki iego/ y iáko ná niebioſá wſtępić mial.
werset: 2
B
Edę ćie miłował Pánie mocy moiá:

werset: 3Pan ieſth vtwierdzenie moie/ y vćiecżká ma/ y wybáwićiel moy: Bog moj ſpomożyćiel moy: á będę mu vfał. Obrońcá moy/ rog á rátunk zbáwienia mego/ y przymićiel moy.
Hebre: 2.

werset: 4Chwaląc będę Páná wzywał: á będę wybáwion od przećiwnikow moich.
2.Reg: 22.


kolumna: b
werset: 5Ogárnęły mie boleśći ſmierći: y ſtrumienie złośći záfráſowały mie.
Pſal: 114.

werset: 6Boleśći piekielne obthocżyły mie: y záſkocżyły mie ſidłá ſmierći.

werset: 7W vćiſku ſwym wzywałem Páná: y wołałem do Bogá mego. I wyſlucháł głos moy z kośćiołá ſweo ſwiętego: y wołánie moie przed oblicżnośćią iego/ weſzło á przenikło do vſſu iego.

werset: 8Zruſſyłá ſie y zádrzáłá źiemiá: fundámenty gor rozſypáły ſie y zátrzęſly/ bo ſie ná nie rozgniewał.
Math: 27.

werset: 9Wyſſedł dym w zágniewániu iego: y ogień ſie od oblicża iego zápalił: węgle ſie rozpaliło od niego.

werset: 10Skłonił niebioſá y z ſtąpił: á mgłá okrutna pod nogámi iego.

werset: 11I wſtąpił ná Chierubim/ y latał ná ſkrzydłách wietrznych.

werset: 12I położył ćiemność i táiemność ſwoię/ około niego przybythek iego:ćiemna wodá ná obłocech po powietrzu.

werset: 13Dla błyſkánia przed oblicżnośćią iego obłoki przeminęły/ grad/ y węgle ogniſte.

werset: 14I zágrzmiał Pan z niebá/ á Naiwyſſy dał głos ſwoy: grad y węgle ogniſte.

werset: 15Wypuśćił ſtrzały ſwoie/ y rozmiothał ie: gromy rozmnożył/ y zámąćił imi.

werset: 16I ziáwiły ſie wneth ſtudnice wod: y odkryły á vkazáły ſie fundámenty źiemie.
1:
Dla trzaſku á fukánia twego Pánie: z nád tchnienia duchá gniewu twego.

werset: 17Zesłał zwyſokośći y przyiął mie: y wyiął mię z wod bárzo wielkich.

werset: 18Wyrwał mie z nieprzyiaćioł moich bárzo zmocnionych/ y od tych ktorzy mie nienawidzą: Bo ſie zmocnili ná mie.

werset: 19Zeſli mie w dzień trapienia mego: ále Pan ſtał ſie obrońcą moim.

werset: 20I wywiodł mie ná przeſtrzeńſtwo: zbáwił mie że mie chćiał.

werset: 21I odpłáći mi Pan według ſpráwiedliwośći moiey: y według cżyſtośći rąk moich nágrodzi mi.

werset: 22Bom pilnie ſtrzegł Páńſkich drog/ á niecżyniłem nic złego od Bogá mego.

werset: 23Bo wſſyſtkie Sądy iego przed oblicżnośćią moią: á ſpráwiedliwośći iego nieodrzuczałem od ſiebie.

werset: 24A będę niepomázánym ſpołu ſnim: á będę vchodził od niepráwośći moiey.

werset: 25Nágrodzi mi Pan według ſpráwiedliwośći mey: y według cżyſtośći rąk moich przed ocżymá iego.



strona: AAa6

Pſálterz.
rozdział: 27
Pſalm Dawidow. 27.Wtym pſálmie ieſt głos Páná Chryſtá o iego vmęcżeniu y o zmartwy wſtániu.
werset: 1
K
Thobie Pánie wołać będę/ Boże moy niezátulay vſſu odemnie: byś kiedy niezámilkł o demnie/ á byłbym przyrownan z ſtępuiącym do ieźiorá.

werset: 2Wyſluchay Pánie głoſu proźby moiey gdy ſie modlę tobie: gdy w znoſſę ręce moie do kośćiołá twego ſwiętego.

werset: 3Byś mię poſpołu z grzeſſniki niewydal: á ſtymi ktorzy cżynią niepráwosć niezátracay mię.
Ierem: 9.
Kktorzy powiádáią pokoy z błiźnim ſwoim: á wſſyſtko zło w ſercu ich.

werset: 4Odday im według ich ſpraw: y według nie ſláchetnośći wynáleſkow ich.
1:
Według ſpraw rąk ich day im: przywroć im odpłátę ich.

werset: 5Bo nierozumieli ſpraw á ſkuthkow Páńſkich y w ſpráwie rąk ich ſkáźyż ie: á nie zbuduieſz ich.

werset: 6Błogoſláwiony Pan: Bo wyſluchał głos prośby moiey.

werset: 7Pan w ſpomożenie moie y obrońcá moy: á w nim duffáło ſerce moie y byłem podpomożon.
Deute: 8.

2:
I zákwitło ćiáło moie: á zmey dobrey woli będę wyznawał chwałę iego.

werset: 8Pan mocą ieſt ludu ſwego: y obrońcą zbáwienia pomázáńcá ſwego.

werset: 9Zbáwionym vcżiń lud twoy Pánie/ á błogoſlaw dziedzictwu ſwemu: ſpráwuy ie á wywyſz ná wieki.
Deute: 32.

rozdział: 28
Pſalm Dawidow. 28.Vpominánie ludzi wiernych/ áby oni offiárowáli Pánu Bogu offiáry duchowne.
werset: 1
P
Rzynośćie Pánu ſynowie Boſcy: przynośćie Pánu ſyny Báránkowe.
Pſal: 95.

werset: 2Przynośćie Panu cżeść á chwałę/ przynośćie Pánu chwałę imieniu iego: Chwalćie Páná w iego Sieni ſwiętey.

werset: 3Głos Páńſki nád wodámi/ Bog Máieſtathu zágrzmiał: Pan nád wielkośćią wod.
Exodi. 9 et 8.

werset: 4Głos Páńſki w mocy: głos Páńſki w wielmożnośći:
Exodi. 9. Exodi. 14.

werset: 5Głos Páńſki wykręcáiący Cedry: y połamie Pán Cedry Libáńſkie.
Ezech: 17.

werset: 6I potrze ie iáko ćielce Libáńſkie: á wdzięcżny iáko ſámicżek Iednoroſzcow.
Deute: 3. Nume: 16.

werset: 7Głos Páná rozdzieláiącego płomień ogniſty:

werset: 8głos Páná ktory tłucże á káźi puſtynią/ zruſſy Pan puſtynią Kádes.


kolumna: b
werset: 9Głos Páńſki przypráwiáiący Ielenie/ y obiáſni gęſtwy: á w kośćiele iego wſſyſtcy będą mowić chwałę.

werset: 10Pan cżyni że kto w potop mieſzkáć może: y będzie ſiedział Pan Krolem ná wieki.

werset: 11Pan da moc ludu ſwemu: Pan błogoſláwieńſtwo da ludu ſwemu w pokoiu.

rozdział: 29
Pſalm Dawidow. 29.Pſalm ma w ſobie słowá Chryſtowe ile cżłowiek do Bogá oycá/ ktoremi dziękuie zá ſwe ſkrzeſſenie.
werset: 2
W
Ywyſſáć ćię będę Pánie/ żeś mię przyiął: á niedałeś poćiechy nieprzyiaćielom moim ze mnie.

werset: 3Pánie Boże moy/ wołałem do ćiebie: y vzdrowiłeś mię.

werset: 4Pánie wywiodłeś z piekłá duſſę moię: wybáwiłeś mię od tych ktorzy z ſtępowáli do ieźiorá.
Eſaie. 54. 2.Cor. 4.

werset: 5Spiewayćie Pánu ſwięći iego: y chwalćie pámiątkę ſwiątośći iego.

werset: 6Boć gniew w popędliwośći iego: á żywot ná woley iego.
1:
Ku wiecżorowi będzie trwał płácż: á ku iutrzennemu cżáſu weſele.

werset: 7A ia lepák mowił w obfitośći moiey/ nie w zruſſę ſie ná wieki.

werset: 8Pánie/ w woli twoiey dodałeś ochędożnośći mey mocy.
2:
Odwroćiłeś (ná cżás) oblicże twe odemnie: y ſtalem ſie zátrwożonym.

werset: 9Ku thobie Pánie wołáć będę: y ku Bogu memu prośby będę cżynił:

werset: 10Coſz zá korzyść wę krwi moiey/ ponieważ że z ſchodzę ku ſkáźie?
Pſalm: 6.

3:
Zalić chwałę będzie cżynił proch/ ábo prawdę twą będzie wyznawał?

werset: 11Vſlyſſał Pan á zlithował ſie nádemną: Pan ſtał ſie ſpomocnikiem moim.

werset: 12Obroćiłeś mi płácż á trapienie me w weſele: z ſiekałeś wor moy/ á przyoblekłeś mie weſelim.

werset: 13Abyć ſpiewáłá chwalá moiá/ á niebędziemi tego żal: Pánie Boże moy ná wieki ćie chwalić będę.

rozdział: 30
Pſalm Dawidow. 30.Vpomina ſie cżłowiek ſpráwiedłiwy áby nie w ſobie ſámym/ ále w Panie Boze duffał/ á ieſt glos ſyná Bożego według cżłowiecżeńſtwá.
werset: 2
W
Tobiem Pánie duffał/ niebędę z háńbion ná wieki: w twey ſpráwiedliwośći wybaw mię.
Pſalm: 24. et 70.

werset: 3Zkłoń vcho ſwe ku mnie: poſpieſz ſie ku wybáwieniu memu.
Bądz


strona: AA6v

Pſálterz.
Bądz mi Bogiem obrońcą/ y zá dom vćiecżki: áby mie zbáwionym vcżynił.



strona: BBb2

Pſálterz.
rozdział: 37
werset: 4Niemáż iuż zdrowia w ćiele moim od gnie
BBb ijwu twego


strona: BBb2v

Pſálterz.
wu tweo : niemáią pokoiu kości moie prze oblicżność grzechow moich.

werset: 5Boć niepráwośći moie wynioſly ſie nád głowę moię: á iáko ćięſzke brzemię ták mię obćiążyły.

werset: 6Rozgnoili ſie (záś) y pokáźili blizny moie: prze głupość moię.

werset: 7Stałem ſie nędznikiem/ zgarbiłem ſie do końcá: cáły dzień chodziłem chodziłem w teſknicy.

werset: 8Bo y biodrá moie nápełnione ſą poſmiewiſká: á niemáż zdrowia w ćiele moim.

werset: 9Ieſtem z trapiony y bárzo vniżony: rycżałem práwie od żalu ſercá mego.

werset: 10Pánie/ przed tobą wſſelka żądość moiá: y płácż moy niebył tobie ſkryty.

werset: 11Zátrwożyło ſobą ſerce moie we mnie/ opuśćiłá mię moc moiá: ſwiátłość ocżu moich y thá nie ieſt przy mnie.

werset: 12Przyiaćiele y bliźni moi/ ná mie przyſtąpili y powſtáli.
Iob. 19. Pſalm: 54.
1:
A ći co przýmnie byli/ zdáleká ſthánęli:

werset: 13y gwałth mi cżynili ći co ſzukáli duſſe moiey.Ale ći ktorzy ſzukáli mi złego/ proznośći mawiáli: á zdrády cáły dzień myſlili.

werset: 14Ia lepak iákoby głuchy nieſluchałem: á iákoby niemy nieothwieráiąc vſth ſwoich.

werset: 15I ſtałem ſie iáko cżłówiek głuchy/ á niemáiący w vſtach ſwoich odpowiedzi.

werset: 16Bom ia Pánie w tobie miał nádzieię: thy wyſluchaż mie Pánie Boże moy.

werset: 17Bom ták mowił/ Aby ſie nigdy nie kocháli ze mnie nieprzyiaćiele moi: á gdy ſie ruſſyły nogi moie/ mowili ná mie wielkie rzecży.

werset: 18Boćiem ia gotow ku bicżowániu: á boleść moiá záwżdy przed memi ocżymá.

werset: 19Abowiem niepráwość moię ia ogláſſáć będę: y będę myſlił zá grzech moy.

werset: 20Acż przedſie nieprziaćiele moi żywią/ y vtwierdzeni ſą ná mie: y rozkrzewili ſie ći co mie nienawidzą nieſpráwiedliwie.

werset: 21Ktorzy oddáią złe zá dobre/ v włacżáli mi/ żem náſládował dobroći.

werset: 22Nieopuſzcżay że mie Pánie Boże moy: nie odſtępuy odemnie.

werset: 23Przybądz mi ná pomoc/ Pánie Boże zbáwieniá mego.

rozdział: 38
Pſalm Dawidow. 38.W thym Pſálmie zámyka ſie potuchá y prośbá. Otuchá w ſwym vćiſku/ y w nieprzyiaćioł ſzcżęśćiu. Prośbá o vchowánie od złych ludzi beſpiecżeńſtwá/ y od kaźni á pomſty zá grzechy.
werset: 2
M
Owiłem będę przyſtrzegał drog moich: bych cżym nieuſthąpił w ięzyku moim.
2:
Záłożyłem ſtraż vſtam ſwym: gdy ſie przećiwko mnie grzeſſnik záſádził.


kolumna: b
werset: 3Zámilknąłem y vniżyłem ſie/ y milcżałem o dobrem: á boleść moiá odnowiłá ſie.

werset: 4Zágrzáło ſie we mnie ſerce moie: á w rozmyſlániu moim zápali ſie ogień.

werset: 5Mowiłem ięzykiem moim: Oznaymi mi Pánie koniec moy.
1:
I pocżet dni moich ktory ieſt: żebym wiedział cżego mi niedoſtáie.
Pſalm: 89. et 118.

werset: 6Othoż zlicżne vcżynił dni (żywothá) mego: á iſtotá moiá iáko nić przed tobą.
Iob. 7. et 8.

2:
Wſſákże iednák zupełna márność: káżdy cżłowiek żywiący.

werset: 7Przedſie iednák iáko obraz przemija cżłowiek/ ále y dármo ſie fráſuie. Skárby: á nie wie komu tho co zbiera prziydzie.
Luce. 12.

werset: 8A teraz ktore ieſt ocżekawánie moie? Zaś nie Pan? y máiętność á oſiádłość moiá v ćiebie ieſt.

werset: 9Od wſſyſtkich niepráwośći moich wytárgni mię: dałeś mie ná poſmiewiſko głupiemu.

werset: 10Oniemiałem ánim otworzył vſth moich/ boś ty vcżynił:

werset: 11odeyḿ odemnie plagi á karánia ſwoie.

werset: 12Przed mocną ręką twoią iam vſtał w karániu: dla niepráwośći karałeś cżłowieká. Vcżyniłeś że wyſſechł (zły cżłowiek) iáko páiąká duſſę iego: przedſię iednák prozno ſie fráſuie káżdy cżłowiek.

werset: 13Wyſluchay Pánie modlitwę moię/ y pilną prośbę moię/ vſſymá vſlyż płácż moy.
3:
Nie milcż: boć przychodzień ia ieſthem v ćiebie/ y pielgrzym/ iáko wſſyſthcy oycowie moi.
2.Par: 30.

werset: 14Odpuść mi/ że ſie ochłodzę pierwey niżli odeydę/ á więcey niebędę.

rozdział: 39
Pſalm Dawidow. 39.Należy Pſalm ten Pánu Chryſtuſowi/ zá ktorego w ćielenie kośćioł dzięki czyni. Tudzieſz w oſobie oycow ſwiętych ktorzy ocżekawáli przyśćia Chryſtuſowego/ ták mowi.
werset: 2
O
Cżekawáiąc ocżekawałem Páná/ y przychylił ſie ku mnie.

werset: 3I wyſluchał prośby moiey/ á wywiodł mie z ieźiorá nędze/ y z błotá ſmrodliwego.
4:
I poſtáwił ná opoce nogi moie/ á ſpráwował poſtępki moie.

werset: 4I w puśćił w vſtá moie pioſnkę nową/ pienie Bogu náſſemu.
5:
Obacżą to wiele ich/ y polękáią ſie: á będą duffáć w Pánie.

werset: 5Błogoſláwiony tho mąż ktorego duffánie ieſt imię Páńſkie: á nie pozrzał ná márnośći y ná ſzaleńſtwá fałecżne.
Ierem: 17.

werset: 6Wieleś vcżynił thy Pánie Boże moy dzi=
wne ſkut=


strona: BBb3

Pſálterz.
wne (ſkuthki) twe: á w myſlach twoich nie ieſt kthoby był podobien tobie.



strona: BBb5

Pſáłterz.
rozdział: 49
werset: 7Słuchay ludu moy y będę mowić Iſráelu/ á oſwiądcżęć: Bog Bog twoy ia ieſtem.

werset: 8Nie prze twe offiáry będęćie karał: bo zupełne offiáry twoie ſą przedemną záwżdy.
Eſaie. 1. Ierem: 7.

werset: 9Nie będę brał zdomu twego ćielcow: áni z trzod twoich kozłow.

werset: 10Boć wſſyſtek żwierz leśny moy ieſth: bydło ná gorách y woły.

werset: 11Znam wſſyſtkie ptaki powietrzne: á ozdobá pol przy mnie ieſt.

werset: 12Záchcęli ieść/ nierzekę thobie: bo wſſyſtek okrąg źiemie moy ieſt/ y oſádá iego.
Pſalm: 25.

werset: 13Zaż ia będę iadał mięſo wołowe? ábo krew koźlą będę pił?

werset: 14Offiáruy Bogu offiárę chwały: á odday nawyſſemu ſluby twoie.

werset: 15Wzywáyże mię w dzień trapienia twego: wyrwę ćie/ ták że mię ććić będzieſz
2.Par: 15.

werset: 16A grzeſſnikowi rzekł Bog: Cżemu thy wypowiádaż ſpráwiedliwośći moie/ y bierzeſz teſtáment moy w vſtá twoie?

werset: 17Ano ty maż w nienawiśći kárność/ á porzućiłeś w tył słowá moie.

werset: 18Ieſliś widział złodzieiá/ bieżałeś z nim: á z cudzołożniki ſkłádałeś cżąſtkę ſwoię.

werset: 19Vſthá twoie obfithowáły złośćią: á ięzyk twoy plotł zdrády.

werset: 20Siedząc/ mawiałeś przećiwko brátu twemu/ á przećiw ſynowi mátki twoiey zákłádałeś zgorſſenie:

werset: 21toś cżynił á milcżałem. Miałeś zá tho thy złoſniku/ żem miał być tobie podobien: káráć ćie będę/ á poſtáwię ćie przećiwko oblicżu ſwemu.

werset: 22Bierzćie tho ſobie w rozum wy co zápámiętawaćie Bogá: by was kiedy niepołápił/ á niebędzie ktho by wydárł.

werset: 23Offiárá chwały vćći mię: á tám drogá/ kędy mu okażę zbáwienie Boże.

rozdział: 50
Pſalm Dawidow. 50.Wzruſſa Prorok cżłowieká grzeſſnego ku pokućie ſwym przykłádem/ wtym Pſalmie ktory ná ten cżás mowił Dáwidgdy iuż był Berſábee poznał/ á po thym do niego Natán Prorok przyſſedł.
2.Reg: 10.
werset: 3
Z
Miłuy ſie nádemną Boże/ według wielkiego miłoſierdzia twego: á według wielkośći zlutowánia thwego/ zgładz niepráwość moię.

werset: 4Nád tho omey mie od niepráwośći moiey: á ocżyść mię od grzechu mego.
Iob. 13. Pſalm. 31.

werset: 5Boć ia vznawam ſproſność niepráwośći moiey: á grzech moy záwżdy ieſt náprzećiwko mnie.
Luce. 18.

werset: 6Thobiem ſámemu zgrzeſſył/ a źlem przed tobą vcżynił/ ábyś ſie vſpráwiedłiwił w mowách twych/ á zwyćiężył ponieważ ćie inácżey ſądzą.

werset: 7Boć oto zácżętem we złośćiách/ á w grzechách pocżęłá mię mátká moiá.


kolumna: b
werset: 8Bo też oto vmiłowałeś prawdę/ niewiádome á ſkryte rzecży mądrośći twoiey/ obiáſniłeś mi.

werset: 9Pokropże mię Pánie Izopem á będę ocżyśćion: omyieſz mię/ á będę bielſſy niżli ſnieg.
Ephe: 5. 1.Petri. 3.

werset: 10Słuchu memu daż rádość y weſele: á vweſelą ſie kośći vniżone.

werset: 11Odwroć oblicże twe od grzechow moich: á wſſyſtkie niepráwośći moie zgładz.

werset: 12Stworz we mnie ſerce cżyſte Boże: á duchá twego práwego odnow w wnętrznośćiách moich.
Ezech: 36. Actum. 2.

werset: 13Nieodmiátay mię od oblicża twego: á duchá twego ſwiętego nieodeymuy odemnie.

werset: 14Prżywroć mi rádość zbáwienia twego: á cżelnieyſſym duchem potwierdz mię.

werset: 15Náucżę złoſniki drog twoich: á niewierni náwrocą ſie ktobie.

werset: 16Wybaw mie ze krwie Boże/ Boże zbáwienia mego: á rozráduieſie ięzyk moy ſpráwiedliwośćą twoią.

werset: 17Pánie otworzyſz ty wárgi moie: á vſtá moie będą wysłáwiáć chwałę twoię.

werset: 18Bo byś chćiał odemnie offiar/ wżdam ći bym był dał: (ále wiem że) w zupełnych ofiárách ſie nie będzież kochał.
Michee. 6.

werset: 19Offiárá Bogu duch z fráſſowány/ ſerce ſkruſſone y vpokorzone Boże ty nie wzgárdziſz.
Eſaie. 66.

werset: 20Dobrothliwie rácż vcżynić w dobrey woli twey Syonowi: á niech będą zbudowáne mury Ieruſálem.

werset: 21Ná then cżás wdzięcżnie prziymowáć będzież offiárę ſprawiedliwośći/ dáry y zupełne offiáry: ná then cżás będą kłáść ná Ołtarz twoy ćielce.
Roma: 12.

rozdział: 51
Pſalm Dawidow. 51.Wtym Pſálmie opiſánie ſpraw Anthykryſtowych tudzież záoſtrzenie y groźbá przećiw niemu/ y poćiechá w trudnośćiách pobożnym ludziom/ zámyka ſie.
werset: 3
P
Rzecż ſie chlubiſz we złośći/ ty coś ſie z mocnił w niepráwośći?

werset: 4Cáły dzień nieſpráwiedliwość ięzyk twoy rozmyſlał: iáko oſtra brzytwá cżyniłeś zdrádę.

werset: 5Miłowałeś złość więcey niſli dobrothliwość: więcey niepráwość niſli mowić ſpráwiedliwość.

werset: 6Miłowałeś wſſyſtkie słowá wywrocenia: zdrádliwym ięzykiem.

werset: 7Przetho ſkáźi ćię Bog do końcá: wywroći ćię/ y wynieſie ćie z Przybythku twego/ y wykorzeni ćie z źiemie żywiących.

werset: 8Vzrzą ſpráwiedliwi á będą ſie bać/ y będą ſie ſniego ſmiać: y rzeką/

werset: 9Anoć on cżłowiek ktory niekładł Bogá Spomocnikiem ſwoim.
Ale du=


strona: BBb5v

Pſáłterz.
Ale duffał w wielkośći bogacthw ſwoich: y przemogł w proznośći ſwoiey.
Pſalm: 48. Luce. 12.



strona: CCc

Pſáłterz.
rozdział: 64
werset: 2
T
Hobie przysłuſſá chwáłá Boże w Syonie: á thobie ſie wypełni ſlub w Ieruzálem.

Wyſlucháy


strona: CCc

Pſáłterz.
werset: 3Wysłuchay modlitwę moię: do ćiebie wſſelkie ćiáło prziydzie.

werset: 4Słowá złośnikow w źięli gorę nád námi: á niepoboznośćiam náſſym/ ty będzież m[i]łośćiw.

werset: 5Błogosłáwiony ktoregoś ſobie obrał á kſobie przytulił: będzie przemieſzkawał w przybythkach twoich.
Epheſi: 1.
1:
Będziem náſyceni dobr domu tweo : ſwięty kośćioł twoy/

werset: 6dziwny w ſpráwiedliwośći.Wysłuchay nas Boże zbáwićielu náſz: nádzieio wſſyſtkich końcżyn źiemie/ y tudzież ná morzu dáleko.

werset: 7Kthory przygotywaſz gory w mocy ſwe/ przepáſány moznośćią:

werset: 8ktory záburzaż głębokość morſką ſzum nawáłnośći iego.
2:
Záſmucą ſie Narody/

werset: 9á polękáią ſie cud twoich ktorzy ná gránicách mieſzkáią: wychadzániem iutrzennem y wiecżornem poćieſſone vcżyniż.

werset: 10Náwiedziłeś źiemię y nápoiłeś ią/ rozlicnym obycżáiem vbogáćiłeś ią. Rzeká Boża nápełnioná wod: zgothowiłeś pokarm ich: bo thákie ieſth ſpráwienie iey.

werset: 11Zrzodłá iey nápełni/ rozmnoz wſſyſthkie zniey roſnące: w kropiach dzdzá iey rozraduieieſie płodna.

werset: 12Błogosłáwiż zupełnemu roku z dobrotliwośći twoiey: á polá twoie będą pełne obffithośći.

werset: 13Rozſtucżnieią ozdobne mieſcá pnſtyniey á págorki przepáſą ſie weſſelem.

werset: 14Przyodziały ſie báráni owiec/ y padoły obfitowáć będą zbożem: będą wołáć/ bo będą chwałę dáwáć.

rozdział: 65
Pſalm Dawidow. 65.Mowi thu Prorok o weſſelu onym/ ktorego miełi vżyć oycowie w othchłániach będący/ tudzież y wſſytcy Pánu Chryſthuſowi popiſáni/ z iego z martwych w ſtánia.
werset: 1
R
Ozweſel ſie á wykrzykay Pánu wſſyſtká źiemiá/

werset: 2day chwałę imieniu iego: cżyńćie cżeść chwale ieo.

werset: 3Mowćie Pánu/ Iákoż ſtráſne ſą ſpráwy twe moy Pánie? w mnoſtwie mocy thwoiey ſkłámáią tobie nieprzyiaćiele twoi.

werset: 4Wſſyſtká źiemiá niech cżeść cżyni á niech weſſele ſpiewa tobie: pioſnki niech ſpiewa imieniu twemu.

werset: 5Chodzćie á oglądayćie ſpráwy Boże: ſtráſzny w rádách ſwych nád ſyny Iudzkiemi.
Exodi. 14. Ioſue. 3.

werset: 6Ktory morze wyſuſza/ przez rzekę przeydą ſuchą nogą: thám ſie wnim rozweſſeláć będziem.

werset: 7Ktory pánuie w ſwey mocy wiecnie/ ocży iego pátrzą ná Narody: ktorzy ku gniewu
kolumna: b
w zruſſáią/ niech ſie nie podnaſſáią ſámi w ſobie.

werset: 8Błogosławćie Narodowie Bogá náſſego/ á vcżyńćie ze będzie słyſſan głos chwały iego.

werset: 9Ktory położył duſſę moię ku żywothowi: á niedał by miáły być poruſſone nogi moie.

werset: 10Boś nas z probował Boże: doſwiádſſyłeś nas ogniem/ thák iáko probierze ſrebrá.

werset: 11Przywiodłeś nas ná ſidłá/ położyłeś vćiſki y trapienia ná grzbiećie náſſym:

werset: 12nákładłeś ludzi ná głowy náſſe.
1:
Przeſliſmy przez ogień y przez wodę: y wywiodłeś nas ku ochłodzie.
Iſaie. 43.

werset: 13Wnidę do domu twego z offiárámi zupełnymi: wypełnię ſluby moie/

werset: 14ktore obiecżáły vſtá moie.
Eccleſi: 5.

2:
I mowiły vſtá moie w vćiſku á trapieniu moim.

werset: 15Zupełne offiáry tucżne będęć offiárował z zápaleniem Báránow: offiáruięć woły y kozły.

werset: 16Chodzćie/ słuchayćie: á będę powiádał/ wſſyſtcy ktorzy ſie Bogá boyćie/ iáko wielkie rzecży vcżynił duſſy moiey.

werset: 17Do niegom moiemi vſtámi wołał: y rádowałem ſie pod ięzykiem moim.

werset: 18Ieſlim obacżył niepráwość iáką w ſercu ſwym/ niewysłucha Pan.

werset: 19Dla tegoć wysłuchał Pan Bog: y przypilił głoſu proźby moiey.

werset: 20Błogosłáwiony Pan Bog/ ktory nieodepchnął modlitwy moiey/ á miłoſierdzia ſwego odemnie.

rozdział: 66
Pſalm Dawidow. 66.Ku chwale Bozey y dobrym vcżynkom Prorok w tym pieniu vpomina.
werset: 2
B
Oże ſmiłuy ſie nád námi á pożegnay nam/ roświeć oblicże ſwe nád námi/ á zlituy ſie nád námi.

werset: 3Abyſmy vználi ná źiemi drogę thwoię: we wſſyſtkich narodziech zbáwienie twoie.

werset: 4Niech ćię chwalą Boże ludzie/ niech ćie chwalą ludzie wſſyſtcy.

werset: 5Nich ſie weſelą á ráduią narodowie: że ſądziż ludzie ſprawiedliwie/ á narody ná źiemi ſpráwuieſz.

werset: 6Niechay ćie chwalą Boże ludzie: niechay ćię chwalą ludzie wſſyſtcy/

werset: 7źiemiá wydáłá owoc ſwoy.



strona: CCc4

Pſáłterz.
rozdział: 73
werset: 20Wezrzy ná teſtámenth thwoy: bo pełne ſą ćiemnośći źiemſkich mieſzkánia niepráwośći.

werset: 21Niech niebędzie odwrocon pokorny będąc záwſtydzony: vbogi á niedoſtátecżni będą chwalić imię twoie.

werset: 22Powſtań Boże rozſąć ſpráwę ſwoię: wſpomni ná bluźnierſtwo/ tho kthore ſie dzieie od niemądrego cáły dzień.

werset: 23Niezápominay głoſu nieprzyiaćioł twoich: pychá tych ktorzy ćie nienawidzą wynośi ſie záwżdy.

rozdział: 74
Pſalm Aſaphow. 74.O ſpráwách Páná Chryſthuſſowych/ o Apoſtolſkich/ iáko mieli kośćioł ſtánowić/ á iáko pychy ſie ſtrżedz mamy.
werset: 2
B
Oże będziemyć ſie wyznáwáć: będziem ſie ſpowiádáć/ y wziwáć imienia twego.
1:
Będziemy sławić dziwne ſpráwy thwoie:

werset: 3gdy wezmę cżás/ ia będę ſpráwiedliwośći ſądził.

werset: 4Roſpłynęłá ſie źiemiá/ y wſſyſtcy co nániey mieſzkáią: iam vtwierdził słupy iey.

werset: 5Rzekłem złośćiwym niecżyńćie złoſliwie: á wykracáiącym/ Niepodnośćie rogu.

werset: 6Nie wynośćie w zgorę rogu wáſſego: niemowćie przećiwko Bogu niepráwośći.

werset: 7Bo áni od wſchodu/ áni od zachodu/ áni od ſpuſtoſſáłych gor:

werset: 8Bo Bog ſędzią ieſt.
Eccle: 35.
Thego tłocży á tłumi/ á tego wynośi:

werset: 9Bo kielich w ręce Páńſkiey winá ſzcżyrego pełen zmieſſánia.
Eſaie. 51. Ierem: 25.

2:
I nákłonił z thego w tho: wżdam iednák drożdze iego nie wyniſzcżone: będą pić wſſyſtcy grzeſnicy źiemſcy.

werset: 10Ia lepak będę ſlawił ná wieki: będę ſpiewał Bogu Iakobowemu.

werset: 11A wſſyſtkie rogi grzeſſnikow pokáżę: á będą wywyſſone rogi ſpráwiedliwego.

rozdział: 75
Pſalm Aſáfow. 75.Dobrodzieyſtwá ſwe Bog oznáymia ktoremi nas tu podeymowáć á obdárzáć racży.
werset: 2
Z
Náiomy Bog w żydoſtwie: w Iſráelu wielkie imię iego.

werset: 3I ſtháło ſie wpokoiu mieſce iego: á mieſſkánie iego w Syonie.

werset: 4Thám pokáźił mocnośći/ Luk/ Tharcż/ Miecż y boy.
Pſalm: 45.

werset: 5Oſwiecżáiąc ty dziwnie z gor wiecżnych:

werset: 6zátrwożeni ſą wſſyſtcy niemądrzy ſercem. Spáli ſwoy ſen: á nic nienáleźli wſſyſthcy
kolumna: b
mężowie bogactw w rękach ſwoich.

werset: 7Od fukánia twego Boże Iákobow z drzymáliſie ktorzy wśiádáią ná konie.

werset: 8Ty ieſteś bárzo ſtráſliwy/ y to ſie thobie z przećiwi? od tego cżáſu gniew twoy.
Iudic: 4.

werset: 9Zniebá dałeś słyſſeć ſąd twoy: źiemiá ſie zátrzęsłá y vpokoiłá.
2.Par: 20. 4.Reg. 19.

werset: 10Gdy powſtawał Bog ná ſąd: áby wybáwił wſſyſtkie ćiche źiemie:

werset: 11Bo myſl cżłowiecża będzie ſie tobie wyznáwáć: á oſtátek myſli będą obchodzić dzień ſwięty.

werset: 12Sluby cżyńćie y pełńćie ie Pánu Bogu wáſſemu: wſſyſtcy ktorzy około niego przynaſſaćie dáry. Stráſliwemu

werset: 13y temu ktory odeymie duchá Kxiążęthom: ſtráſliwemu v krolow źiemſkich.

rozdział: 76
Pſalm Aſáphow. 76.Vpomina Prorok ábyſmy żądość y kochánie ſwiátá tego tłumili/ przekłádáiąc na wſſem Páná Bogá wſſechmogącego.
werset: 2
G
Loſem moim wołałem ku Pánu: głoſem moim do Bogá/ y wezrzał ku mnie.
Pſal: 141.

werset: 3W dzień vćiſku mego ſzukałem pilnie Bogá/ rękámi memi w nocy do niego: á nie ieſtem omylon. Niechćiáłá ſie vćieſſyć duſzá moiá/

werset: 4pámiętałem ná Bogá/ y kochałem ſie/ y ćwicżyłem ſie: y vſtał duch moy.

werset: 5Vprzedzáły cżućia ocży moie: fráſowałem ſie/ á nicem niemowił.
Pſal: 142.

werset: 6Rozmyſlałem ſobie ſtarádawne dni: y roki wiecżne miałem ná pámięći.

werset: 7I rozważałem ſobie w nocy w ſercu moim/ y ćwicżyłem ſie: y vmiáthałem duchá mego.

werset: 8Zali ná wiecżność Bog odrzući: cżyli nieprzyłoży (myſli) áby ſie ſtał vbłágáńſſym?

werset: 9Cżyli do końcá miłoſierdzie ſwe odetnie: od narodu do narodu?

werset: 10Cżyli zápámiętha Bog ſmiłowáć ſie? ábo zátrzyma w gniewie miłoſierdzia ſwoie?

werset: 11I rzekłem/ Terazem zácżął. táć odmiáná práwice Nawyſſego.
Pſalm: 73.

werset: 12Pámiętałem ná ſpráwy Páńſkie: bo będę pámiętał od przodku ná cudá twoie.

werset: 13I będę rozmyſlał we wſſyſtkich ſpráwách twoich: y w wynáleſkách twoich będę ſie ćwicżył.

werset: 14Boże w ſwiętym drogá twoiá: ktory Bog ták wielki iáko Bog náſz?

werset: 15thy ieſteś Bog ktory dziwy cżyniż.
1:
Obiáwiłeś między ludzmi moc twoię:

werset: 16odkupiłeś w rámieniu lud twoy/ ſyny Iakobowe y Iozephowe.
Exodi. 14.

CCc iiijzrzáły


strona: CCc6v

Pſáłterz.
rozdział: 84
werset: 10Wſſákoſz iednak bliſkie ieſt zbáwienie iego thym co ſie go boią: áby przemięſſkawáłá chwałá w źiemi náſſey.

werset: 11Miłoſierdzie y prawdá potkáli ſie: ſpráwiedliwość á pokoy cáłowáły ſie.

werset: 12Prawdá ſie wſſcżęłá z źiemie: á ſpráwiedliwość z niebá pozrzáłá.

werset: 13Abowiem Pan da dobrotliwość: á źiemiá náſzá da vżytek ſwoy.

werset: 14Spráwiedliwość będzie przed nim chodziłá: y kroki ſwe ná drodze ſtánowić będzie.

rozdział: 85
Pſalm. 85. Modlitwá Dawidowá.Duchownie Pánu Chryſtuſſowi służy/ według textu kożdemu poboſznemu/ o záchowánie
werset: 1
N
Akłoń Pánie vchá twego á wyſluchaymie/ bom niedoſtátecżny á vbożuchny ieſt.

werset: 2Strzeż duſſe mey bom ieſt ſwiętym: zbaw sługę twego Boże moy duffáiącego tobie.

werset: 3Zlituyſie nádemną Pánie/ bom do ćiebie wołał cáły dzień:

werset: 4rozweſel duſſę sługi tweo bom do ciebie Pánie duſſę moię wznoſił.
Ioel. 2.

werset: 5Boś thy Pánie słodki y ćichy: y wielkiego miłoſierdzia tym wſſyſtkim kthorzy ćiebie wzywáią.

werset: 6Prziymi w vſſy twe Pánie modlitwę moię: y przyſthań ná głos vprzeymy proźby moiey.

werset: 7W dzień vćiſnienia mego wołałem ku tobie: żeś mię wyſluchał.

werset: 8Niemáż tobie rowneo między Bogi Pánie á niemáſz w ſzkutkách á ſpráwách twoich.
Pſalm: 85.

werset: 9Wſſyſtcy narodowie ktoreśkolwiek ſtworzył/ prziydą y będą ćie chwałić Pánie: á będą wielmozyć imię twoie.

werset: 10Boś ty ſam ieſth wielki cżyniący cudá: thy ſam ieſteś Bog.

werset: 11Wodz mię Pánie po drodze twoiey/ á będę chodził w prawdzie thwoiey: niech ſie vweſeli ſerce moie/ á niech ſie boi imienia twego.

werset: 12Będęć ſie przyznawał Pánie Boże moy z zupełnego ſercá mego: á będę wielbił imię twe ná wieki.

werset: 13Bo miłoſierdzie twe wielkie ieſth nádemną: á wyrwałeś duſſę moię z piekłá głębſſego.
Pſalm: 92.

werset: 14Boże złoſnicy powſtáli ná mię: w zborze mocarzow ſzukáli duſſe mey: á niepoſtháwiłi ćiebie przed ſwemi ocżymá.

werset: 15A thy Pánie Boże lutośćiwy y miłośćiwy: ćierpliwy y wielkiego miłoſierdzia/ y prawdziwy.
Exodi. 34. Pſal. 144.

werset: 16Wezrzey ná mię y ſmiłuy ſie nádemną: day moc twoię słudze twemu/ á zbaw ſyná służebnice twoiey.

werset: 17Vcżyń ſemną znák ku dobremu/ áby widzie
kolumna: b
li ći co mię nienawidzą/ á byli z háńbieni: żeś thy Pánie ráthował mię/ y poćieſſyłeś mię.

rozdział: 86
Pſalm ſynow Chore. 86.Proroctwo o kośćiele nowego zakonu nácżym á iáko miał być zbudowány.
werset: 1
F
Vndámenty iego ná gorách ſwiętych:

werset: 2miłuie Pán brany Syonu/ nád wſſyſtkie ine przybytki Iákobowe.
Pſalm: 77.

werset: 3Zacżne rzecży powiádáne ſą o thobie/ miáſto Boże.

werset: 4Będę pámiętał ná Rááb y ná Bábilon ktore mie znáią.
1:
Otho Cudzoźiemcy/ y z ſtron Thyrſkich/ y lud Murzyńſki/ ći tám byli.

werset: 5Zaż Syonu gorze rzecże Cżłowiek/ y cżłowiek narodził ſie w niey: á ſam Nawyſſy vgruntował ią?

werset: 6Pan będzie powiádał w piśmiech ludzkich/ y kxiążęćiech/ tych ktorzy byli wnim.

werset: 7Iáko wſſech weſelących ſie nieſzkánie ieſt w thobie.

rozdział: 87
Pſalm Hemaná Eſtráithy. 87.Chryſtus Pan w oſobie służebnicżey modli ſie á ták mowi.
werset: 2
P
Anie Boże zbáwienia mego/ wednie y wnocy wołałem przed tobą.

werset: 3Niechże wnidzie modlithwá ma przed oblicżność twoię: przykłoń vchá twego ku proźbie mey.

werset: 4Boć nápełnioná ieſt wſſyſtkim złym duſſá moiá: á żywoth moy przybliżył ſie piekłu.

werset: 5Pocżytano mię z tymi co z ſtępuią do ieźiorá/ ſtałem ſie iáko cżłowiek bez ráthunku/

werset: 6między zmárłymi wolen.
2:
Iáko zránieni ktorzy ſpią w grobiech/ ná ktore nie pámięthaſz więcżey: y ći od ręki twey odegnáni ſą.

werset: 7Wtłocżyli mie w głębſſe ieźioro: w ćiemnośćiách y w ćieniu ſmierći.

werset: 8Nádemną vtwierdzoná ieſt popędliwość twoiá: y wſſyſtkie nawáłnośći thwe przywiodłeś ná mię.

werset: 9Dálekoś odłącżył znáiome moie odemnie: położyli mie obrzydzeniem ſobie.
3:
Wydanem á niewychadzałem:

werset: 10ocży moie z chorzáły prze niedoſtátek.
4:
Wołałem ktobie cáły dzień Pánie: wznoſiłem ku tobie ręce moie.

werset: 11I żali vmárłym cudá cżynić będzieſz/ cżyli Lekárze będą w ſkrzeſſáć/ á chwałę thobie dawáć?

Cżyli


strona: DDd

Pſáłterz.

kolumna: a
werset: 12Cżyli będzie ktho opowiádał w grobie miłoſierdzie twoie: á prawdę twoię w ſtráceniu?
Pſalm: 6. Iſaie. 38.



strona: DDd3

Pſáłterz.
rozdział: 97
Pſalm. 97.Przetho że nas Pan Chryſthus raczył oſobą ſwą náwiedzić y okráśić/ á ze nas ná wiárę wezwał/ wezwawſſy oświećił/ vpomina Prorok byſmy go chwalili.
werset: 1
S
Piewayćie Pánu pioſnkę nową: że dziwy pocżynił. Wyſwobodziłá ſobie práwicá iego: y rámię ſwięte iego.

werset: 2Iáwne vcżynił Pan zbáwienie ſwoie: przed oblicżnośćią Pogánow obiáwił ſpráwiedliwość ſwoię.

werset: 3Wſpomniał ieſt ná miłoſierdzie ſwoie: y ná prawdę ſwoię domowi Iſráelſkiemu.
Gene: 12. et 15.
Widziáły wſſyſtkie gránice źiemie zbáwienie Bogá náſſego.
Eſaie. 52.

werset: 4Záſpyewayćie zweſelem Pánu wſſelka źiemiá: ſpiewayćie/ ráduyćieſie/ y pſálmy opiewayćie.
Ephe: 5.

werset: 5Spiewayćie Pánu przy hárffie/ ná hárffie y głoſem chwali:

werset: 6Ná trąbách z blách kowánych y w głoſie kornetu rogowego.

werset: 7Wykrzykayćie przed oblicżnoſćią krolá Páná/ niech ſie wzruſſy morze y pełność iego: okrąg źiemie y wſſyſthcy co mieſzkáią ná nim.
Pſalm: 95.

werset: 8Rzeki pliąſą rękámi/ ſpołem gory będą ſie weſelić

werset: 9od oblicźnośći Páńſkiey: źe przyſſedł ſądzić źiemię.
1:
Będzie ſądził okrąg źiemie w ſpráwiedliwośći: á ludzie w łáſkáwey práwośći.

rozdział: 98
Pſalm 98.Nápomina ku ćći á chwały cżynieniu Pánu Chryſtuſſowi.
werset: 1
P
An krolował/ niech ſie ludzie gniewáią: ktory nád Cherubin ſiedziſz niech ſie wzruſſy źiemiá.

werset: 2Pan wielki w Syonie y nawyſſy nád wſſyſtkie ludy.

werset: Niech ſie wyznawáią imiemiu twemu wielkiemu/ bo ſtráſliwe y ſwięte ieſt:

werset: 4á vććiwość krolewſka Sąd miłuie.
2:
Thyś ſpráwił porządki/ ſąd y ſpráwiedliwość w Iakobie tyś vcżynił.

werset: 5Wywyſſayćie Páná Bogá náſſego/ á chwalćie podnożek nog iego: Boć ſwięty ieſt.
1.Par: 29.

werset: 6Moizeſz y Aaron między kápłany iego: y Sámuel między tymi ktorzy wzywáią imienia iego.
3:
Wzywáli Páná/ á on ich wysłuchał:

werset: 7wsłupie obłocnym mawiał do nich.
Nume: 12. 1.Reg: 3.

4:
Strzegli Swiadectw iego: y przykazánia ktore im dał.
kolumna: b

werset: 8Pánie Boże náſz tyś ie wysłuchał:Boże tyś im bywał miłośćiw/ á byłeś mśćićielem ná ich wſſyſtkich wynaleſkach.

werset: 9Wywyſſayćież Páná Bogá naſſeo / y cżeść á chwałę cżyńćie ná gorze iego ſwięthey: boć ſwięty ieſt Pan Bog náſz.

rozdział: 99
Pſalm 99.Ku ſpołecnemu w dni ſwięte Páná Bogá chwaleniu vpominánie.
werset: 2
W
Ykrzykayćie z weſelem Bogu wſſelka źiemiá: słuśćie Pánu z weſelem.
Pſalm: 65.

werset: 2Wchodzćie przed oblicżność iego: w rozrádowániu.

werset: 3Wiedzćie otym żeć Pan ſam ieſt Bog: on nas ſam ſtworzył/ á nie my ſámi ſiebie.
Pſal: 94. Ezech: 34.
1:
Lud iego/ á owce páſtwy iego:

werset: 4wnidzćie w forty iego w wyznawániu/ do ſieni iego w pieśniach/ ſpowiádayćie ſie mu. Chwalćie imię iego/

werset: 5boć ieſth wdzięcżny á słodki Pan/ ná wieki miłoſierdzie iego: y áże w rodzay y w rozdáiu prawdá iego.

rozdział: 100
Pſalm Dawidow. 100.Opiſuie porządek á ſpráwę dobrego goſpodarzá w domu/ y krolá w Páńſtwie ſwym. áby złe karał/ dobre miłował á nimi ſie báwił.
werset: 1
M
Iłoſierdzie á Sąd: będę ſpiewał thobie Pánie.
2:
Chwalić będę/

werset: 2á z rozumiem ná drodze niepomázáney gdy przyidzież do mnie. Przechadzałem w niewinnośći ſercá mego/ w pośrzodku domu mego.

werset: 3Nie kładłem przed ocży ſwe rzecż nieſpráwiedliwą: co przewrotność cżynili nienawidziałem ie.
3:
Nie przyſtáło ku mnie

werset: 4ſerce złośćiwe: złośćiwego ktory ſie ſkłaniał odemnie/ znáćiem niechćiał.

werset: 5Thego co ćći potáiemnie vwłacżał bliźniemu ſwemu: przeſládowałem. Ktory był ocżu pyſſnych/ á ſercá nienáſyconego: z tákimem nieiadał.

werset: 6Ocży moie (záwżdy ſie ćiągnęli) ku wiernym żiemie/ áby ſemną ſiedzieli: co drogą niepomázáną chodził/ ten mi poſlugował.

werset: 7Niebędzie mieſſkał w domu moim kthory ſtroi pychę: ktory niepráwe rzecży mawia/ niebył wzdzięcżen przed oblicżnośćią ocżu moich.

werset: 8O iutrzennym cżáſie zábijałem wſſyſthkie grzeſſniki źiemie: ábych wytráćił zmiáſthá Páńſkiego wſſyſtkie co niepráwość cżynią.

DDd iijPſalm


strona: DDd5v

Pſáłterz.
rozdział: 106
werset: 15Niech wyznawáią Pánu miłoſierdzia iego: á dziwne ſpráwy iego ſynom ludzkim.

werset: 16Ze ſtárł brany miedźiáne: á zawory zelázne połamał.

werset: 17Przyiął ie z drogi niepráwośći ich: bo dla nieſpráwiedliwośći ſwoich poniżeni ſą.

werset: 18Wſſelkim pokármem brzydźiłá ſie duſſá ich y przybliżyli ſie aż do bran piekielnych.

werset: 19I wołáli do Páná gdy byli trapieni: á z vćiſkow wybáwił ie.

werset: 20Zeſlał słowo ſwoie y vzdrowił ie: y wydárł ie z zátrácenia ich.
Nume: 21. Eſaie. 38.

werset: 21Niech wyznawáią Pánu miłoſierdzia iego: á dziwne ſprawy iego ſynom ludzkim.
Mathe: 8.

werset: 22A niech offiáruią offiárę chwały: y niech sławią ſkutki iego z rádośćią.
Hebre: 15. 1.Petri. 2.

werset: 23Ktorzy ſie puſſcżáią ná morze w okręćiech máiąc ſpráwy ná wielkich wodách.

werset: 24Czi widzieli ſkutki Páńſkie: á dziwy iego w głębokośći.

werset: 25Rzekł/ y ſtánął wiátr burzliwy: y wyniosły ſie wzgore nawáłnośći iego.
Ione. 1. Actu: 27.

werset: 26Podnoſſą ſie aż do niebá/ y ſpádną aż do przepáśći: duſſá ich we złych przygodách ſchnęłá.

werset: 27Ztrwożyli ſie/y zátacżáli ſie iáko pijáni: á wſſyſtká ich bácżność á roſtropność zniſzcżáłá.

werset: 28I záwołáli do Páná gdy byli trapieni á z vćiſkow ich wywiodł ie.

werset: 29I obroćił burzę iego w ćiche powietrze : y vmilkły ſzumy nawáłnośći iego.
Math: 8.

werset: 30I rozrádowáły ſie że vmilkły: y przyprowádził do portu wedle woley ich.

werset: 31Niech wyznawáią Pánu miłoſierdzia iego: á dziwne ſpráwy iego ſynom ludzkim.

werset: 32A niech go wywyſſáią w zborze ludzkim: á ná ſtolicy ſtárſſych niech go chwalą.

werset: 33Obroćił rzeki w puſſcżą: á wyśćia wod w prágnienie.
3.Reg: 17. Iſaie. 41.

werset: 34Rodzáyną źiemię w ſolną (á niepłodną): dla złośći tych co w niey mieſſkáią.

werset: 35Położył puſſcżą w ieźiorá wodne: á źiemię bez wody/ w wyſzćia wod.

werset: 36I poſádził tám łáknące: y zbudowáli miáſto ku mieſſkániu.

werset: 37I oſiali role/ y ſzcźepili winnice: y vcżynili vżytek vrody.

werset: 38I dał im błogoſláwieńſtwo/ y roſpłodzili ſie niepomáłu: y nieumnieyſſył im bydłá.

werset: 39I w máłym pocżćie ſtáli ſie: y gábáli ie vćiſk złych rzecży y boleść.

werset: 40Gdy wylaná ieſt ſporká ná kxiążętá: y dopuśćił im błądzić ná niedrożnych mieſcách á nie ná drodze.

werset: 41I rátował vbogiego w niedoſtátku: y pokładł fámilie iáko owce.

werset: 42Będą to widzieli proſtacy á rożweſelą ſie: á wſſelka niepráwość zátká ſobie gębę.

Iob. 22.
werset: 43Kthoż mądry á będzie thego przyſtrzegał?
kolumna: b
y zrozumie miłoſierdzia Páńſkie?

rozdział: 107
Pſalm. 107. Vpominánie ku dobrym vcżynkom y ku cżynieniu dzięk Pánu Bogu.
werset: 2
G
Otowe ieſt ſerce me Boże/ gotowe ſerce moie: ſpiewáć y chwálić będę w chwale moiey.
Pſalm: 56.

werset: 3Ruſz ſie zołtarzu y hárffo/ powſtánę z záránia.

werset: 4Będę ſie wyznawał między ludzmi Pánie: y będęć ſpiewał między narody.

werset: 5Bo wielkie ieſt nád niebioſy miłoſierdzie twoie: á prawdá twoiá aż do obłokow.
Pſalm: 102.

werset: 6Rácż ſie wywyſſyć nád Niebá Boże: á nád wſſyſthką źiemię chwałá twoiá/

werset: 7áby byli wyſwobodzeni wſſyſtcy miłoſnicy twoi. Zbaw (mię) práwicą twoią/ á wyſluchay mię:

werset: 8Bog mowił w ſwiętym (przybytku) ſwoim.
Pſalm: 59.
1:
Rozweſelę ſie y rozdzielę Sychimę: y pagorki przybytkow rozmierzę.

werset: 9Moy ieſt Gáláád y moy ieſt Mánáſses: á Effráim przyięćie głowy moiey. Iudá Krol moy/

werset: 10Moáb Koćieł miedziány nádzieie moiey.
2:
Do źiemie Idumeyſkiey rośćiągnę both moy: ſtálimi ſie przyiaćioły cudzoźiemcy.

werset: 11Ktoż mię dowiedzie do miáſtá obronneo? ktoż mię doprowádzi aż do Idumeyſkiey źiemie?

werset: 12A zaż nie thy Boże ktoryś nas odpędził/ á zaż niewynidzieſz Boże w mocách (á zaſtępiech) náſſych?

werset: 13Day nam wſpomożenie w vćiſku náſſym: boć márne zbáwienie od cżłowieká.

werset: 14W Bodze cżynić będziem moc: á ſam w niwecż obroći nieprzyiaćioły náſſe.

rozdział: 108
Pſalm. 108.Zmiánká thu ieſt o zdrádzie Iudaſſowey nád Pánem Chryſtuſem/ y o nienawiści Zydowſkiey prećiwkoż niemu.
werset: 2
B
Oże niezámilcżay chwały moiey: bo ſie ná mię vſtá grzeſſnikowe y vſtá zdrádliwego otworzyły.

werset: 3Mowili przećiwko mnie zdradnym ięzykiem/ y powieśćiámi nienawiśći obtocżyły mię: y zburzyli mię ni przecż.

werset: 4Miáſto thego co by mię miłowáli/ vwłacżáli mi: iá lepak proſiłem (zá nimi).

werset: 5Ipołożyli przećiw mnie złe zá dobre: á nienawiść zá vmiłowánie moie.
Pſalm: 34.

werset: 6Vſthánow nád nim grzeſſniká: á Cżárth niech ſtoi ná práwicy iego.
Leuiti: 26. Deute: 28.



strona: EEe2

Pſáłterz.
rozdział: 118
werset: 33
P
Ołoż mi zakon Pánie drogą ſpráwiedliwośći twoich/ á będę ſie o nim pytał wſſędy.

werset: 34Day mi zrozumienie á będę z pilnośćią ſzukał zakonu twego: y będę go ſtrzegł w zupełnym ſercu moim.

werset: 35Prowadzże mię śćieſſką porucżeńſtw twoich: bom iey prágnął.

werset: 36Náchyl ſercá mego ku ſwiádectwam twoim: á nie ku łákomſtwu:

werset: 37Odwroć ocży moie by niewidziáły márnośći: ná drodze twey obżyw mię.

werset: 38Vſtánow słudze twemu vmowę twoię: w boiáźni twoiey.

werset: 39Odetni poháńbienie moie kthore mi było podeyzrzáne: bo ſądy twoie vcżeſne.

werset: 40Otom záwżdy pożądał roſkazánia twoich: w ſprawiedliwośći twey obżyw mię.
1:
Wau.

werset: 41
A
Niech ná mię przydzie miłoſierdzie twoie: y zbáwienie twoie według vmowy twoiey.
1.Petri. 3.

werset: 42I odpowiem słowem tym co mi vrągáią: żem duffał powieśćiam twoim.

werset: 43A nieodeymuy z vſth moich słowá práwdziwego nigdy: bom w ſądziech twych záwżdy nádzieię miał.

werset: 44I będę ſtrzegł zakonu twego żáwżdy do wieku: y ná wiek wiekom.

werset: 45I chadzałem po ſzyrokośći: bom przykazánia twoich pilnie ſzukał.

werset: 46I mawiałem w ſwiádectwách thwoich przed krolmi: á niebyłem zeſromocony.

werset: 47I rozmyſláłem ſobie w roſkazániu twoim: ktorymem miłował.

werset: 48I wznoſiłem ręce moie ku przykazániam thwoim ktorem miłował: y będę zwycżay brał w ſpráwiedliwośćiách twoich.


2:
Zain.
werset: 49
P
Omniej Pánie ná słowo twe słudze twemu: w kthorymeś mi nádzieię dał.

werset: 50Táć mię ćieſſyłá w vniżeniu moim: bo vmowá twa ożywiłá mię.
Ioan: 14.

werset: 51Pyſſni złośćiwie dziáłáli ná káżdy cżás: á ia od zakonu tweo nigdym ſie nie vwiodł.

werset: 52Pámiętałem na ſądy twoie Pánie od wieku: y vćieſſyłem ſie.

werset: 53Iął ſie mnie niedoſtátek: dla grzeſſnikow opuſſcżáiących zakon twoy.

werset: 54Pioſnkámim ſobie miał ſpráwiedliwośći twoie: ná mieſcu pielgrzymowánia mego.

werset: 55Pámiętałem y w nocy Pánie imię twoie: y ſtrzegłem zakonu twego.
kolumna: b

werset: 56Then mi ſie ſtał (cżąſtką) żem pilnie ſzukał ſpráwiedliwośći twoich.
1:
Heth.

werset: 57
C
Ząſtká moiá Pánie: rzekłem ſtrzedz zakonu twego.
Nume: 18

werset: 58Vprzeymiem proſił oblicża twego w zupełnym ſercu moim/ zlituy ſie nádemną według powieśći twoiey.

werset: 59Rozważałem ſobie drogi moie: y obroćiłem nogi moie ku ſwiádectwam twoim.

werset: 60Gotow ieſtem á nie ieſtem záſmucony: ábych ſtrzegł przykazánia twoich.

werset: 61Powrozy grzeſſnikow opletły mię: á zakonu przedſię twego niezápámiętałem.

werset: 62O środ nocy wſtawałem ábych wyzáanie cżynił thobie: z ſądow ſpráwiedliwośći twoich.
Pſalm: 62.

werset: 63Vcżeſnikiem ia ieſtem wſſech ktorzy ſie ćiebie boią: y kthorzy ſthrzegą przykazánia twoich.

werset: 64Miłoſierdzia twego Pánie pełná ieſt źiemiá: ſpráwiedliwośći twoich náucż mię.
Pſalm: 32.

2:
Teth.

werset: 65
D
Obrothliwość vcżyniłeś z sługą twoim: według słowá twego.

werset: 66Dobrotłiwośći y kárnośći y vmieiętnośći náucż mię: bom wierzył przykazániam twoim.

werset: 67Pierwey niźlim był vniżon wykroćiłem był: przetożem powieśći twey przyſtrzegał.

werset: 68Dobryżeś thy/ á w dobrotłiwośći twey náucż mię ſpráwiedliwośći twoich.

Mathe: 19.
werset: 69Rozmnożyłá ſie ná mię niepráwość hárdych/ ia lepak w zupełnym ſercu będę ſie bádał przykazánia twoich.

werset: 61Z ſiádło ſie iákoby mleko ſerce ich: ia zaś rozmyſlałem ſobie zakon twoy.
Eſaie. 6.

werset: 71Dobrze mnie tho żeś mię vniżył: ábym ſie vcżył ſpráwiedliwośći twoich.

werset: 72Lepſſy mi ieſth zakon twoy: niżli thyſiące złotá y ſrebrá.
3:
Iod.

werset: 73
R
Ecze thwe Pánie vcżynili mię: y ſtworzyli mię: day mi zrozumienie/ ábym ſie vcżył porucżeńſtw twoich.
Gene: 1. Iob. 10.

werset: 74Ci co ſie ćiebie boią vźrzą mię y rozráduią ſie: żem w słowá twe náder duffał.

werset: 75Poznałem Pánie że Sądy twe ſą ſzcżyra ſpráwiedliwość: á w prawdzie twey vkorzyłeś mię.

werset: 76Bądz miłoſierdzie twe áby mię ćieſſyło: według obietnice twoiey ſludze twemu.

EEe ijNiech


strona: EEe2v

Pſáłterz.
werset: 77Niech ſie ſtocżą ná mię miłoſierdzia twoie á będę żył: bo zakon twoy ieſt rozmyſlánie moie.

werset: 78Niech będą pohánbieni hárdzi/ że nieſluſznie cżynili przećiwko mnie niepráwość: ia lepak będę ſie ćwicżył w roſkazániách twoich.



strona: EEe4v

Pſáłterz.
rozdział: 128
Pſalm. 128.Potuchá ludziom vćiśnionym/ iż ácż thu bywáią trapieni od okruthnikow/ iednák tho znác máią/ że iáko trawá bez władzy ći okrutnicy zginą.
werset: 1
C
Zęſtokroć ná mnie ſzturmowáli od młodośći mey: niech teraz powie Iſráel.

werset: 2Cżęſto mie práwie dobywáli od młodośći moiey: wżdam iednák nic mi niemogli.

werset: 3Ná grzbiećie moim budowáli grzeſznicy: przedłużáli niepráwość á złość ſwoię.

werset: 4Pan ſpráwiedliwy odetnie ſzyię grzeſznikom: niech będą poháńbieni że ſie wſthecź wſſyſtcy obrocą/ ktorzy máią w nienawiśći Syon.

werset: 5Niech ſie ſtáną iáko trawá ná dáchu/ ktora pierwey vſchnie niſzli ią wyrwą.
Pſalm: 36.

werset: 6Sktoreytho nie nápełni ręki ſwey then co żnie: áni łoná ſwego/ co ſnopki znośi.

werset: 7A nierzekli ći co mijáli/ Błogosłáwienie Páńſkie nád wámi: błogosłáwiliſmy wam w imię Páńſkie.

rozdział: 129
Pſalm. 129.Modlitwá oſobliwa káiącego ſie á pokutuiącego cżłowieká/ ktory prośi áby go Pan wolnym od grzechow vcżynił.
werset: 1
Z
Głębokośći wołałem kthobie Pánie:

werset: 2Pánie wysłuchay głoſu mego. Niech ſie ſkłonią vſſy twoie ku głoſu vprzeymey prośby moiey.

werset: 3Ieſli Pánie będzież złośći pilnie bacżył/ Pánie ktoż temu wytrwa?
Iob. 9. Pſalm: 142.

werset: 4Bo v ćiebie ſmiłowánie ieſth: dla zakonu twego znośiłem ćie Pánie. Ocżekawáłá á znośiłá duſſá moiá w słowie iego:

werset: 5duffáłá duſſá moiá w Pánie.

werset: 6Od ſtraży poránieyſſey aż do nocy: niech duffa Iſráel w Pánie.

werset: 7Bo v Páná miłoſierdzie y obffithe v niegoż odkupienie.

werset: 8A ſam odkupi Iſráel że wſſech złości iego.
Eſaie. 43.

rozdział: 130
Pſalm. 130.Náuká poboznemu/ pokorę záchowáć/ á tu ſie Pánu przypodobáć. przykłádem Dawidá.
werset: 1
P
Anie nie wyniosło ſie w nicym ſerce moie: áni podniosły ſie ocży moie.
kolumna: b
Anim chadzał w wielkich (rzecżách): áni wdziwnieyſſych nád nie.
Eccleſi: 3.

werset: 2Gdziem nie pokornie rozumiał: álem powyſſał duſſę moię.
1:
Iáko ktore oſtáwione ieſt od pierśi mátki ſwoiey: ták odpłátá w duſſy moiey.

werset: 3Niech duffa Iſráel w Pánie/ od tich miaſt aż ná wieki.

rozdział: 131
Pſalm. 131.Modlitwá áby Pan kośćioł y kroleſtwo Boże/ włáſzcże ſwey záchowáć racżył/ á ná káżdy cżás moznośćią ſwą go bronił.
werset: 1
P
Amiętay Pánie ná Dawidá: y ná wſſyſtkę ćichość iego.

werset: 2Iáko przyſiągł Pánu: ſlub ſlubował Bogu Iakobowemu.
2.Reg: 24. 1.Para: 22.

werset: 3Ieſli wnidę w przybytek domu twego: ieſli wſtąpię ná łoſſko pośćieli moiey.

werset: 4Ieſli przypuſſcżę ſen ná ocży moie: á powiekam moim ieſli dam drzemáć.

werset: 5I damli odpocżynek cżáſom moim: áleſz znayde mieſce Pánu/ przybytek Bogu Iakobowemu.

werset: 6Oto słyſſelizmy onim w kráinie Efráćie: nálezlizmygo ná polách między láſy.

werset: 7Wnidziemy do Przybythku iego: będziem cżeść cżynić ná mieſcu/ gdzie ſtánęły nogi iego.

werset: 8Powſtáń Pánie ná odpocżynienie twe: thy y Archá poſwięcenia twego.
2.Para: 6.

werset: 9Kápłani twoi niech ſie obloką w ſpráwiedliwość: á ſwięći twoi niech ſie rozráduią.
Exodi. 28. Ephe: 6.

werset: 10Dla Dáwidá sługi twego: nieodwrácay oblicża Pomázáńcá twego.

werset: 11Przyſiągł Pan Dawidowi prawdę: á nie omyli go: z owocu żywotá twego/ położę ná ſtolicy twoiey.
2:Reg: 7. Para: 18. Pſalm: 88. Actum. 2.

werset: 12Ieſli ſynowie twoi będą przyſtrzegáć theſtámentu mego/ y ſwiádectw moich thych co ich náucżę.
2:
I ſynowie ich áż ná wieki/ będą oſiádáć ſtolicę twoię.

werset: 13Bo obrał ſobie Pan Syon/ obrał ią ſobie zá mieſſkánie.

werset: 14Tho odpocżynek moy ná wiek wiekow: thu mieſſkáć będę żem ie ſobie obrał.

werset: 15Wdowę iego błogoſláwiąc błogoſláwić będę: vboſtwo iego náſycę chlebá.Pſalm: 22. Eſaie. 61.

werset: 16Kápłany iego oblokę w zbáwienie: á ſwięći iego rádośćią ſie rozweſelą.

werset: 17Tám wzbudzę rog Dawidow: nágotowałem pochodnią Pomázáńcowi moiemu.
Luce. 1. 3.Reg: 11. et 15.

werset: 18Nieprzyiaćioły iego odzieię zelżywośćią: á nád nim lepak zákwithnie poſwięcenie moie.

grafika
Pſalm


strona: FFf

Pſáłterz.
rozdział: 144
werset: 2Przez wſſyſthkie dni będęć dobrorzecżył: y będę chwalił imię twe wiecżnie/ y ná wieki wiekow.

werset: 3Wielki Pan á chwálebny bárzo: á wielkośći iego końcá niemáż.

werset: 4Narod á narod będzie chwalił ſpráwy twe á możność twoię będą przepowiádáć.

werset: 5Wielmożność chwały ſwiątośći twey opowiádáć będą: á dziwne rzecży twe wyſláwiáć będą.

werset: 6I moc ſtráſnych dziwow twoich będą słáwić: á wielkość twoię będą powiádáć.

werset: 7Pámięć hoyney wdzięcżnośći thwey będą wypráwowáć: á ſpráwiedliwość twoią będę ogłáſáć.

werset: 8Miłośćiwy á lutośćiwy Pan/ ćierpliwy á hoynie miłoſierny.
Exo: 54. Pſal: 85. et: 102.

werset: 9Słodki á wdzięcny Pan wſſyſtkim: á miłoſierdzia iego nád wſſyſtkie ſkutki iego.

werset: 10Niech ćie wyznáią Pánie wſſyſtkie ſpráwy twoie/ á ſwięći twoi niechći dobrorzecą.

werset: 11Chwałę kroleſtwá twego będą powiádáć/ á o moznośći twey będą mowić.

werset: 12Aby oznaymili ſynom ludzkim mozność twoię: y chwałę wielmoznośći kroleſtwá twego.

werset: 13Kroleſtwo twoie kroleſthwo wſſech wiekow: á pánowánie twoie we wſſelkim narodzie á narodzie.
Pſal: 44.
1:
Prawdziwy á wierny Pan we wſſyſtkich słowiech ſwoich: á ſwięty we wſſyſthkich ſpráwách ſwoich.

werset: 14Podnośi Pan wſſyſtkie ktorzy vpadáią: á a wydzwiga wſſyſtkie rozbite.
Pſal. 33. et: 36.

werset: 15Ocży wſſech ludzi w tobie Pánie duffáią: á ty dáież pokarm ich cżaſu słuſſnego.
Proue: 24.

werset: 16Otwieraż ty rękę twoię: y nápełniaż káżde źwierzę błogosłáwieńſtwem.

werset: 17Spráwiedliwy Pan we wſſyſthkich drogách ſwoich: á ſwięty we wſſyſtkich ſkuthkách ſwoich.

werset: 18Bliſko ieſt Pan wſſem co go wzywáią: wſſem co go wzywáią w prawdzie.
Deute: 4.

werset: 19Wolą thych co ſie go boią vcżyni: y proźbę ich wysłucha/ y vcżyni ie zbáwione.

werset: 20Strzeże Pan wſſyſtkich ktorzy go miłuią: á wſſyſtkie grzeſſniki wytráći.

werset: 21Chwałę Páńſką vſthá moie wymawiáć będą: á niech błogoſláwi wſſelkie ćiáło imię ſwięte iego ná wieki y ná wiek wiekow.

rozdział: 145
Pſalm. 145.Duffánia w ludziech niepokłádáć Prorok vcży/ iedno w ſámym Pánie ktory ſtwarza/ żywi/ záchowywa/ broni/ wybáwia/ grzechy odpuſzcża/ wſpomaga/ á nákoniec zbawia kogo racy.grafika
kolumna: b
werset: 2
C
Hwal duſſo moiá Páná/ chwálić będę Páná cżáſu żywothá mego będę ſpiewał Pánu iáko długo będę żyw.
1:
Nie duffayćie w kxiążętách
Pſal: 103.

werset: 3áni w ſyniech ludzkich/ w ktorych zbáwienia niemáſz.
Pſal: 117.

werset: 4Wynidzie duch iego y náwroći ſie do źiemie ſwoiey: ná on dzień wyginą wſſyſtkie ich myſlenia.

werset: 5Błogosłáwiony ktorego rátunkiem ieſth Bog Iakobow/ nádzieiá iego w Pánie Bodze iego:

werset: 6ktory ſtworzył niebo y źiemię/ y wſſyſtkie rzecży ktore wnich ſą.
Actu: 14. Apoc: 14.

werset: 7Ktory ſtrzeże prawdy ná wieki/ cżyni ſąd o tych co ćierpią krzywdę: dáie pokarm łáknącym.
2:
Pan rozwięzuie ſpętháne:

werset: 8Pan oſwieca ſlepe.
3:
Pan podnośi vpádłe á ſtłucone:
4:
Pan ſpráwuie ſpráwiedliwe.

werset: 9Pan ſtrzeże przychodniow/ ſirothę y wdowę prziymie: á drogi grzeſſnikow wytráći.

werset: 10Pan będzie krolował ná wieki/ Bog twoy Syonie/ od národu do narodu.

rozdział: 146
Pſalm. 146.Prorok długiemi ſlowy przypomina dobrodzieyſtwá Boże ták duchowne iáko ćieleſne/ zá ktore chce ábyſmy Páná Bogá chwaląc dziękowáli mu.
werset: 1
C
Hwalćie Páná ábowiem dobrze ieſt ſpiewáć Bogu náſſemu: niechaż będzie weſołe á ozdobne chwalenie.

werset: 2Buduiąc Pan Ieruzálem: rozproſſenia Iſráelſkie będzie zgromadzał.

werset: 3Kthory vzdrawia ſkruſſone ná ſercu: y záwięzuie ſkruſſenia ich.

werset: 4Ktory licży wielkość gwiazd: á tym wſſyſtkim imioná dáie.
Iſaie: 40.

werset: 5Wielki Pan náſz y wielka moc iego : á mądrośći iego licżby niemáż.

werset: 6Prziymuiąc ćiche Pan: á tłumiąc grzeſſniki aż do źiemie.

werset: 7Záſpiewayćieſz Pánu w wyznániu: á przygrawayćie Bogu náſſemu ná Hárfie.
Eſdre: 3.

werset: 8Ktory okrywa niebo obłoki/ á cżyni deſzcż ná źiemi.
5:
Kthory wywodzi ná gorách trawę y źiele: ku służebnośći ludzkiey.
Pſal: 103.

werset: 9Ktory dawa bydlętom żywność ich: y krucżętom młodym wzywáiącym go.
Iob: 38.

werset: 10Niebędzie ſie kochał w dużośći ſzkápiey: áni ſie mu vpodoba w golęniách męſkich.

werset: 11Vpodobánie á kochánie Páńſkie ieſth nád tymi co ſie go obawáią: y nád tymi ktorzy duffáią w miłoſierdziu iego.



strona: FFf3

Prouerbia rzecżone.
księga: Prov
rozdział: 6
Cap. 6.
FFf iijRękoymi


strona: FFf3v

Przypowieśći Sálomonowe
Rękoymi/ leniwcowi náukę dawa/ opiſuie ápoſtátę/ ſiedḿ rzecży ktore Pan nienawidzi/ nápomina ku záchowániu zákonu/ á żeby niepożądał niewiáſthy/ y owſſem ſtrzegł ſie towárzyſtwá z cudzołożnicą.
werset: 1
S
Ynu moy/ ręcżyſzli zá przyiaćielá twego/ vwiąźiłeś inemu rękę twoię/

werset: 2vſidliłeś ſie ſam słowy vſth twoich/ á ięteś ſwemi właſnymi słowy.
Proue: 11 17 et. 20 22 et 27.

werset: 3Przeto ſynu moy miły vcżyń coć powiem/ á wyſwoboć ſie ſam/ boś wpadł w rękę bliźnego tweo. Biegáy tám ſám/ poſpieſſay ſie/ budz przyiaćielá twoiego:

werset: 4nieprzypuſſcżay ſnu ná ocży twoie/ y powieki twe niechay ſie niewzdrzemawáią.

werset: 5Dobądz á wyrwiey ſie iáko Sárnká z rąk/ y iáko ptak z ręki ptaſſnikowey.

werset: 6O leniwcże/ idz do mrowki/ obacżayże śćieſſki iey/ á vcż ſie (od niey) mądrośći:
Proue: 20. et 30. Proue: 13.

werset: 7Ktora niemáiąc wodzá/ áni náucżyćielá/ áni ſprawce/

werset: 8gotuie ſobie lećie pokarm/ á zbiera we żniwá coby iádłá.

werset: 9Dokądże leniwcze ſpáć będzieſz? Kiedyż wżdy wſtánieſz ze ſnu twego?

werset: 10Máło co poſpiſz/ máło co podrzemieſz/ máło co złożyż ręce twoie ábyś vſnął/

werset: 11álić prziydzie ná ćie iákoby podrożny niedoſtátek/ á vboſtwo iákoby mąż zbroyny.Co ieſli będzieſz cżuyny á nie leniwy: prziydzie żniwo twoie iáko ſtudnia/ á niedoſtátek dáleko vćiecże od ćiebie.

werset: 12Cżłowiek Apoſtothá (ábo zbiegliec) /mąż nieuzytecżny/ ydzie vſtámi przewrotnymi/

werset: 13pomruga ocżymá/ záćira nogą/ pálcem mowi/

werset: 14złym ſercem myſli złe/ á ná káżdy cżás niezgody ſieie/

werset: 15ná thego nagle prziydzie zátrátá iego/ y nagle będzie ſtárt áni będzie więcey miał lekárſtwá.

werset: 16Sześći rzecży nienawidzi Pan/ y ſiodmą ſie brzydzi duſſá iego.

werset: 17Ocży wyſokie/ Ięzyk kłamliwy/ Ręce ktore wylewáią krew niewinną/

werset: 18Serce ktore wymyſla co nagorſſe myſli/ Nogi pręthkie ná bieżenie ku złemu/

werset: 19Swiádká fáłecżnego ktory nieprawdy mowi: I onego kthory ſieie między bráćią roſterki.
Pſal: 17. Proue: 12. Proue: 1.

werset: 20Záchoway ſynu moy przykazánia oycá twego/ á nieopuſſcżay roſkazánia máthki twoiey.

werset: 21Przywiąż ie w ſercu twoim ná káżdy cżás/ á obwiń około gárdłá twego.

werset: 22Gdy będzieſz chodził/ niech ſthobą idą: gdy będzieſz ſpał/ niechayćie ſtrzegą: gdy ocknieſz rozmawiáy ſnimi:

werset: 23Bo wiedz że przykazánie ſwiecá ieſt/ á zakon ſwiátłość: y drogá do żywotá/ fukánie kárnośći.

werset: 24Aby ćie ſtrzegły od niewiáſthy złey/ y od łágodnego ięzyká cudzey.
Pſal: 118. Proue: 5. et. 7. Math: 5.

werset: 25Niechay nie pożąda ſerce twe pięknośći iey/ byś niebył ięt ſkinieniem iey:

werset: 26Boć zápłátá nieuććiwey niewiáſthy/ ledwie ſtoi zá ieden chleb: áleć niewiáſthá/ prze drogą duſſę mężowę imuie.

werset: 27I záſz mo=
kolumna: b
że cżłowiek ſkryć ogień w łonie ſwoim/ by ſzáty iego niemiáły gorzeć?

werset: 28Abo chodzić po ogniſtym węglu/ by niemiáły ſie ſpálić ſtopy iego?

werset: 29Nieinácżey ći gdy kto wnidzie do niewiáſty bliźnego ſwego/ cżyſtym niebędzie gdy ſie iey dotknie.

werset: 30Nie wielká ieſſcże winá gdy kto co vkrádnie/ bo dla tego krádnie/ áby duſſę łáknącą náſyćił:

werset: 31á theż gdy by był záchwycony/ ſiedmioráko przywroći/ y wſſyſtkę iſtotę domu ſwego ná tho da:
Exo: 21.

werset: 32Ale ktory cudzołożnikiem ieſt/ prze niedoſtháthek ſercá ſwoiego/ ſtráći duſſę ſwoię:

werset: 33nieuczćiwość y lekkość ſobie zbiera/ á zelżywość iego zgłádzoná nigdy niebędzie:

werset: 34Bo zawiſna miłość/ á zápálcżywość mężowa/ nieprzepuśći w dzień pomſthy/

werset: 35áni ſie da vchwyćić cżyieykolwiek proźbie/ áni prziymie ná odkupienie obfitych dárow.

rozdział: 7
Cap. 7.Vpomina młodzieńcżyká ku mądrośći/ y chowániu przykazánia/ á żeby ſie pilnie ſtrzegł łágodnośći słow niewiaſt nieuczćiwych/ y mężátych/ co ſzyroko opiſuie.
werset: 1
S
Ynu moy ſtrzeż słow moich/ á przykazánia moie zchoway ſobie.

Synu ćći Páná/ á będzieſz zdrow: á procż niego nieboy ſie inego.
werset: 2Choway przykażániá moie/ á będzieſz żyw: á zakon moy/ iáko źrzenicę oká twego.
Deute: 11. Nume: 15.

werset: 3Przywiąż ie ſobie ná pálcách twoich/ nápiż ie ná tablicách ſercá twoiego.

werset: 4Rzecż do mądrośći/ Sioſtra ma ieſteś/ á roſtropność zow przyiaćiołką ſwoią.
Prouer: 2: et: 5.

werset: 5Aby ćię ſtrzegłá od niewiáſty obcej/ y od cudzey/ ktora słowá ſwoie przyiemne cżyny.

werset: 6Bo z okna domu mego/ wyźrzałem przez kratę/

werset: 7y widam málucżkie/ obacżam niemądrego młodzieńcá/

werset: 8ktory idzie po vlicách przy kąćie/ y bliſko drogi domu onego ſthąpa

werset: 9w ćiemnośći/ gdy ſie dzień k wiecżorowi chyli/ w nocnych ćiemnośćiách y w mroku.

werset: 10Alić oto zábieżáłá mu niewiáſthá/ w vbierze ſwowolney niewiáſty/ gothowá ná zwodzenie duſz/ ſwiegotliwa y błędna/

werset: 11nie ſpokoyna/ y tá kthora ſie w domu ſwym oſtać nie może ná nogách ſwoich/

werset: 12theraz ná przed domiu/ theraz ná vlicách/ theraz przy kąćiech zdrády ſtroiąc.

werset: 13I viąwſſy onego młodzieńcá/ cáłowáłá go/ á nie wſtydliwą twarzą łágodnie ſie kniemu ma/ mowiąc:

werset: 14Slubiłám zá zdrowie offiáry cżynić dziſiam wypełniłá ſluby moie:

werset: 15przethożem wyſzłá przećiwko tobie/ z chućią pragnąc ćie widzieć/ y nálázłám ćię:

werset: 16śćiągnęłám powroſkámi łoſzko moie/ y vſláłám kobiercámi fárbowánemi Egyptſkiemi/

werset: 17pokropiłám łoſzko moie Mirrą y Aloe/ y Cynámonową wodką/

werset: 18podz vżywaymy miłośći
y tudzieſz


strona: FFf4

Prouerbia rzecżone.
y tudzieſz kochamy ſię w lubieznym obłápiániu/ aż do dniá.



strona: FFf6

Prouerbia Rzeczone.
rozdział: 13
Math: 25.
werset: 21Grzeſſne ludzie przeſláduie złe: á ſpráwiedliwym odpłácone będą dobrá.

werset: 22Dobry zoſtáwia dziedzice ſyny y wnuki: á maięthność grzeſſnego cżłowieká bywa záchowaná ſpráwiedliwemu.

werset: 23Wiele pokármow ná nowinach oycow: á inym bywáią zbieráne bez rozſądku.

werset: 24Ktory folguie rozdze/ nienawidzi ſyná ſwego: á ktorygo miłuie/ przynagláiąc go vczy.
Ecclei: 30. Proue: 23. Hebre: 12. Pſal: 33.

werset: 25Spráwiedliwy ie/ á náſyca duſſę ſwoię: ále brzuch bezbożnych/ nienáſycony.

rozdział: 14
Cap. 14.Mądrość ábo głupość białey głowy po cżym poznáć/ o chytrym ſynie zdradliwym/ o miłoſierdziu y o boiázni Bożey.
werset: 1
M
Adra biała głowá/ buduie dom ſwoy: ále ſzalona/ y zbudowány rękámi połamie.

werset: 2Then co chodzi proſtą drogą obawáiąc ſie Páná/ bywa wzgárdzon od onego/ ktory bezecną drogą chodzi.

werset: 3W vſtách głupiego/ miotłá pychy: á wárgi ludzi mądrych/ ſtrzegą ich.

werset: 4Gdzie wołow niemáſz/ żłob prozny bywa: á gdzie wiele zboża/ tám iáwna moc wołowa.

werset: 5Swiádek wierny nie ſkłáma: ále fáłecżny ſwiádek/ powie nieprawdę.

werset: 6Szukać pośmiewácż mądrośći/ á nienáyduie: náuká mądrych ſnádna á łatwia.

werset: 7Idz przećiwko mężowi głupiemu: á nie umie mowić obácżnie.

werset: 8Mądrość chytrcowa ieſth/ zrozumieć drogę ſwoię: á nieopátrzność głupich obłędna.

werset: 9Głupi będzieſie poſmiewał z grzechu: á miedzy ſprawiedliwemi/ mieſzkáć będzie łáſká.

werset: 10Serce ktore zna gorzkość duſſe ſwoiey/ w rádośći iego nieprzymieſſa ſie obcy.

werset: 11Dom niepobożnych zgłádzon będzie: przybytki ſpráwiedliwych będą kwitnąć.

werset: 12Ieſt drogá ktoraſie zda cżłowiekowi być ſpráwiedłiwa: á koniec iey wiedzie do ſmierći.
Deute: 12. Proue: 16.

werset: 13Smiech z żáłośćią zmieſſan będzie: á ná oſtátek po rádośći/ bywa płácż.

werset: 14Będzie ſyth drog ſwoich głupi: á nád nim będzie mąż dobry.

werset: 15Vprzeymy á cżłowiek niewinny káżdemu słowu wierzy: ále dowćipny ábo chytry/opátrza kroki ſwoie.
Ephe: 4. Math: 24.

werset: 15Synowi zdrádliwemu nic ſie dobrego nieſtánie: ále słudze mądremu/ poſzcżęśćią ſie ſkutki iego/ y będzie dobrze ſpráwowána drogá iego.


kolumna: b
werset: 16Mądry boi ſie/ y ſchrania ſie złego: ále głupi poſkákuie duffáiąc ſobie.

werset: 17Niećierpliwy cżłowiek ſpráwi głupſtwo: á mąż przewrotny/ wſſem nienawiſny ieſth.

werset: 18Otrzymáią málutcy głupſtwo/ á chytrzy będą ocżekáwáć wiádomośći.

werset: 19Będą leżeć źli przed dobrymi: y bezbożni przede drzwiámi ſpráwiedliwych.

werset: 20Vbogi cżłowiek y bliźnemu ſwemu będzie nienawiſnym: ále v bogátych przyiaćioł bárzo wiele.
Proue: 19.

werset: 21Ktory gárdzi bliźnim ſwym/ grzeſſy: á ktoryſie lutuie nád vbogim/ błogosłáwiony będzie.
Pſal: 40.
1:
Ktho wierzy w Páná/ miłoſierdzie miłuie.

werset: 22Ktorzy cżynią złe rzecży błądzą/ Miłoſierdzie á prawdá/ te przygotywáią dobre rzecży.

werset: 23W káżdym vcżynku dobrym będzie hoyność: ále gdzie ſlow wiele/ tám poſpolićie bywa niedoſtátek.

werset: 24Koroná mądrych/ bogáctwá ich: ſzaleńſtwo głupich/ ieſth nieopátrzność.

werset: 25Wyzwala duſſe ſwiádek wierny: ále cżłowiek odmienny ábo oboiętny/ nieprawdę mawia.

werset: 26W boiáźni Páńſkiey duffánie możnośći: y ſynom iego będzie nádzieiá.

werset: 27Boiaźń Páńſka źrodło żywotá/ ábyſie vchylił od vpádu ſmierći.
Proue: 13.

werset: 28Vććiwość á doſtoieńſtwo krolewſkie w wielkośći ludzi: ále w máłem ludu ieſt lekkość kxiążęca.
3.Reg: 4.

werset: 29Ktory ieſt ćierpliwy/ ſpráwuie ſie wielką mądrośćią: ále ktory niećierpliwy/ wywyſſa głupſtwo ſwoie.

werset: 30Zywoth ćiáłá ieſt/ zdrowość ſercá: á zágniłość kości/ ieſt żazdrość.
Ecclei: 30.

werset: 31Ktory potwarza niedoſtátecżnego/ vrąga ſtworzyćielowi iego: ále ktho ſie lutuie nád vbogim/ czći onego.
Proue: 17. Math: 25.

werset: 32We złośći ſwoiey wyżoną bezbożnego: ále ſpráwiedliwy/ ma duffánie w ſmierći ſwoiey.
Leui: 26. Proue: 28.

werset: 33W ſercu opátrznego odpocżywa mądrość: á nieuki wſſelkie wyćwicży.

werset: 34Spráwiedliwość wynośi Narody/ ále grzech cżyni mizerne ludzie.
Proue: 11.



strona: GGg2v

Przypowieśći Sálomonowe
rozdział: 20
werset: 22Nie mow ták/ Oddam mu tho złe: cżekay Páná/ á wyſwobodzi ćie.
Math: 5. Roma: 12.

werset: 23Brzytkośćią ieſt v Páná wagá y wagá: Gwicht zdrádliwy nie ieſt dobry.
Proue: 20.

werset: 24Pan więc rządzi á ſpráwuie poſthępki mężowe: y ktoż z ludzi zrozumieć może drogę ſwoię/
Ierem: 10.

werset: 25Vpad pewny ieſt cżłowiekowi pożyráć ſwięte: á potym ſluby odwoławáć.

werset: 26Krol mądry nyſſcży bezbożne/ y záłámuie nád nimi koło.

werset: 27Poświátá Páńſka dychánie cżłowiecże: kthora wyſláduie wſſyſtkich ſkrythośći żywothá.

werset: 28Miłoſierdzie á prawdá the ſtrzegą krolá: á tron iego (ábo ſtolec) zmocnion bywa łáſkáwośćią.

werset: 29Weſele młodych moc ich: á cżeść Sthárych ludzi ſzedziwość ich.

werset: 30Siność rány odeymie złe rzecży: á zránienia w ſkrytośćiách brzuchá.

rozdział: 21
Cap. 21.Ze ſerce krolewſkie ieſt w ręce Bożey/ Miłoſiernego chwali/ gáni drapieżniká/ o żenie ſwarliwey/ o pyſſnym mężu.
werset: 1
I
Ako rozdziały wod/ ták ſerce krolewſkie w ręce Páńſkiey: gdzie záchce/ tám go náchyli.
4.Reg: 1. 2.Heſtr: 6.

werset: 2Wſſelka drogá mężowá/ zda mu ſie być proſta: ále Pan waży ſercá.

werset: 3Cżynić miłoſierdzie y ſąd/ więcey ſie tho Pánu podoba/ niżli offiáry.

werset: 4Podnieſienie ocży/ ieſt rozſſerzenie ſercá: ſwiecá bezbożnych/ ieſth grzech.

werset: 5Myſli cżłowieká dużego záwżdy w obfitośći: ále káżdy leniwiec w nędzy ieſt.

werset: 6Kthory zbiera ſkárby ięzykiem kłamliwym/ nicżemny á ſzalony ieſth/ vplećie ſie w ſidłá ſmierći.

werset: 7Drapieſtwá bezbożnych potárgną ie/ że niechcą cżynić ſądu.
Eſaie: 33.

werset: 8Przewrotna drogá mężowá/ obca ieſt: ále ktory cżyſty ieſt/ proſty á dobry vcżynek iego.
Titum: 1.

werset: 9Liepiey ſiedzieć w kąćie kthorego nieprzykryto: niżli z niewiáſthą zwádliwą/ y w domu ſpołecżnym.
Proue: 25.

werset: 10Duſſá bezbożnego pożąda złego/ nie ſmiłuie ſie nád bliźnim ſwoim.

werset: 11Skarawſſy złego/ mętrſſy będzie málutki: y ieſliby náſládował mądrego/ weźmie vmieiętność.
Proue: 19.

werset: 12Myſli ſpráwiedliwy o domu bezbożnego: áby odtárgnął grzeſſne od złego.

werset: 13Ktory zátula ſobie vcho ná wołánie v=
kolumna: b
bogiego: on też takież wołáć będzie/ ále go niewyſlucháią.
Eſaie: 47. Math: 18. Luce: 16.

werset: 14Dar ſkrity vkraca gniew: á podárze w łono dane/ ſkromi nawiętſze rozgniewánie.

werset: 15Rádość ieſth ſpráwiedliwemu vcżynić ſąd: ále tym co źle cżynią/ ſtrách.

werset: 16Mąż ktoryby pobłądził od drogi náuki: między wielą obrzymow będzie mieſzkał.

werset: 17Ktho ſie kocha w godách: w niedoſtátku będzie: á ktho miłuie wino y tucżne rzecży/ nie zbogáćieie.

werset: 18Miáſtho ſpráwiedliwego/ będzie dan grzeſſny/ á miáſto práwych/ niepráwy.
Proue: 11.

werset: 19Lepiey mieſzkáć ná puſtyniey: niżli z niewiáſtą ſwarliwą y gniewliwą:
Ecclei: 25.

werset: 20W mieſzkániu ſpráwiedliwego ſkarb pożądliwy oley: á cżłowiek niemądry/ rozproſſy go.

werset: 21Ktory idzie zá ſpráwiedliwośćią/ y miłoſierdziem/ naydzie żywot/ ſpráwiedliwość y sławę.

werset: 22Mądry cżłowiek opánuie miáſtho ludzi mocnych/ y ſkáźił ſiłę dufánia iego.

werset: 23Ktory ſtrzeże vſt ſwoich/ y ięzyká ſwoiego: ſtrzeże od vćiſkow duſſe ſwoiey.
Proue: 12. 13 et: 21.

werset: 24Pyſſnego/ chełpliwego zowią nieucżonym/ ktory w rozgniewániu okázuie á płodzi pychę.

werset: 25Ządośći theż porażáią leniwego: bo nic niechćiáły ręce iego robić:

werset: 26Cáły dzień źąda á chce: ále ktho ſpráwiedliwy ieſt/ będzie dawał/ á nieprzeſtánie.

werset: 27Offiáry bezbożnych/ brzydliwe ſą/ ktore ſie offiáruią z grzechu.
Proue: 15. Iere: 7.

werset: 28Swiádek fáłecżny zginie: mąż poſluſzny/ będzie mowił zwyćięſtwo.

werset: 29Mąż bezbożny niewſthydliwie záſadza twarz ſwoię: ále ktory práwy ieſt/ popráwia drogi ſwoiey.

werset: 30Niemáż áni mądrośći/ áni opátrznośći/ áni rády/ náprzećiwko Pánu.
Eſaie: 8. et: 46. Pſal: 32.

werset: 31Gotuią więc koniá ná ten dzień gdy ma być bitwá: ále Pan ći dawa zbáwienie.

rozdział: 22
Cap. 22.O dobrey powieśći/ o vbogim y bogátym/ o miłoſierdziu y cżyſtoćie/ o ſtrzeżeniu ſie gniewliwego/ á że nieprzyſtoi ſtárych gránic przeſtępowáć.
werset: 1
L
Epſſe imię dobre/ niżli bogáctwá hoyne: nád złotho y ſrebro łáſká dobra.
Ecclei: 4. Eccles: 7.

werset: 2Podkáli ſie vbogi z bogátym: obu tych cżyni Pan.

werset: 3Chytry obacżywſſy co złego/ ſkryie ſie: á proſty idzie y w páda w ſzkodę.

werset: 4Koniec ſkromnośći boiaźń Páńſka/ bogáctwá/ ſła wá y żywoth.

werset: 5Oręża y miecże ná drodze przewrotne=

go: ále
go/ ále ſtroż duſſe ſwoiey/ dáleko ie omija.
werset: 6Przyſlowie ieſt: Młodzieniec ktory idzie wedle ſwey drogi/ chodz ſie więc ſtára/ nie odſtąpi iey.
Proue: 20.



strona: GGg5

Prouerbia rzecżone.
rozdział: 28
Cap. 28.Spráwiedliwość we wſſyſtkim ma być chowaná.
werset: 1
V
Cieka bezbożny/ gdy go nikt nie goni: á ſpráwiedliwy/ iákoby Lew duffáiący/ bez ſtráchu będzie.
Leui: 26.

werset: 2Dla grzechow źiemie/ wiele przełożonych ná niey/ á dlá człowiecżey mądrośći/ y dla wiádomośći tych rzecży ktore bywáią powiadane/ żywoth przełożonego dłuſſy będzie.

werset: 3Mąż vbogi kthory potwarza vbogie/ podobien ieſt dżdżowi gwałtowemu/ zá ktorym przychodzi głod.

werset: 4Ktorzy odſtępuią zakonu/ chwałą bezbożnego: á ktorzy ſtrzegą/ ći ſie rozpaláią przećiwko niemu.

werset: 5Mężowie źli/ nie myſlą o ſądzie: ále ktorzy ſie pytaią ná Páná/ ná wſſyſtkie ſtrony obacżáią.
1 Corin: 2.

werset: 6Lepſſy ubogi kthory chodzi w proſtośći ſwoiey/ niżli bogáty na drogach złych.
Proue: 19. Ecclei: 19.

werset: 7Kthory ſtrzeże zakonu/ ſyn ieſt mądry/ ále ktory oźyrce karmi/ cżyni zelżywość oycu ſwemu.

werset: 8Kthory zbierá bogáctwá lichwámi/ á lichwą ſwiebodną/ zbiera ie vbogim.

werset: 9Kthory vchyla vſſu ſwoich áby nie słuchał zakonu/ modlitwá iego będzie przeklęta.
Proue: 1.

werset: 10Ktory podchodzi ſpráwiedliwe ná złey drodze/ w zátráceniu ſwym vpádnie/ á proſtacy oſiędą dobrá iego.
3 Reg: 18. Iere: 23.

werset: 11Bogáty zda ſie ſobie być bárzo mądry: á vbogi z rozumem dowie ſie co w nim ieſt.

werset: 12W rozrádowániu ſpráwiedliwych/ hoyna chwałá: á gdy kroluią źli/ vpádek ludzki.
Eccles: 10. Prou: 28. et: 29.

werset: 13Kthory tái złośći ſwoich/ temu ſie nic niepowiedzie: ále kthory ich ſpowiáda/ á opuśći ie/ miłoſierdzie otrzyma.
Iob: 13. Pſal: 31.

werset: 14Błogo temu cżłowiekowi/ ktory ſie záwżdy lęka: ále kthory twárdey myſli/ vpádnie we złe.

werset: 15Lew rycżący/ Niedzwiedź łáknący/ ieſt przełożony zły nád ludem vbogim.
Proue: 19. Dani: 7.

werset: 16Kxiążę porzebuiące mądrośći/ mnogie vćiſnie bez práwiem/ á kthory nienawidzi łákomſtwá/ długie będą dni iego.

werset: 17Cżłowieká kthory bezpráwnie pátrzy krwie cżłowiecżey/ by też do ieźiorá vćiekł/ żaden go nieśćierpi.
Gene: 4. et: 9.

werset: 18Kthory chodzi proſto/ zbáwion będzie: ktory przewrotnemi idzie drogámi/ zá raz vpádnie.
Proue: 10. Proue: 12.

werset: 19Ktory ſpráwuię źiemię ſwoię/ ná gie ſie
kolumna: b
chlebá/ ale ktory náſláduie proznowánia/ będzie pełen niedoſtátku.
Ecclei: 20

werset: 20Mąż wierny/ wielmi chwalon będzie/ ále kto prętko chce być bogáty/ nie będzie bez winy.
Proue: 23. 1Thim: 6.

Ktory prziymuie á poznawa twarz ná ſądzie/ niedobrze cżyni/ bo tákowy y zá kęs chlebá/ opuſſcża prawdę.
werset: 22Mąż ktory rychło chce być bogáty/ á inſzym zaźrzy/ then niewie że nań prziydzie niedoſtátek.

werset: 23Kthory karze cżłowieká/ więcey ſobie v niego ná pothym łáſki zyſſcże/ niżli on co łágodnym ięzykiem iego zwodzi.

werset: 24Ktory vwłacża co v oycá ſwego/ álbo v mátki/ mowiąc że tho nie grzech: vcżeſnikiem ieſt mężoboyce.
Math: 15.

werset: 25Ktory ſie przechwala y rozprzeſtrzenia/ ſwary wzbudza: ále ktory ma nádzieię w Pánie/ zbáwion będzie.

werset: 26Ktory duffa w ſercu ſwoim/ głupi ieſt: ále kthory poſtępuie ſobie mądrze/ ten będzie chwalon.
Iere: 17. Pſal: 48.

werset: 27Ktho dawa vbogiemu/ niebędzie mu niedoſtawáło: ktory wzgárdza proſſąceo / będzie ćierpiał niedoſtátek.
2 Corin: 9. Deute: 15.

werset: 28Gdyby náſtáli niemiłośćiwi/ pokryią ſie ludzie: á gdy oni zginą/ rozmnożą ſie ſpráwiedliwi.
Proue: 28. et: 29.

rozdział: 29
Cap. 29.Co ná tego przychodzi co ſie káráć nieda/ co dziáła Krol ſpráwiedliwy/ co łákomcy/ Czo cżyni mądrość á iáki ma być służebnik co prziydzie ná cżłowieká gniewliwego y pyſſnego.
werset: 1
N
A mężá ktory tego co gy karze twárdą krzcżycą wzgárdza/ nagle prżypádnie zátrácenie: á nie poydzie zá nim zdrowie.

werset: 2W rozmnożeniu ſpráwiedliwych/ rozráduie ſie lud poſpolity: ále gdy ná złe prziydą rządy á przełożeńſtwá/ będzie łkáć lud.
Proue: 28.

werset: 3Mąż ktory miłuie mądrość/ rozweſela oycá ſwoiego: ále ktory żywi ſwowolne niewiáſty/ vtráći máiętność.
Proue: 5. Luce: 15.

werset: 4Krol ſpráwiedliwy wynoſi źiemię/ á mąż łákomy pſuie ią.

werset: 5Cżłowiek ktory łágodnemi á obłudnemi słowy mowi do przyiaćielá ſwego/ zárzuca ſieć poſtępkom ſwoim.

werset: 6Cźłowieká złoſliwego grzeſzącego vplećie ſidło/ á ſpráwiedliwy będzie tho chwalił/ y rozráduie ſie.
Proue: 5.

werset: 7Vznawa ſpráwiedliwy ſpráwy vbogich á złoſliwy niezna vmieiętnośći.

werset: 8Ludzie złoſlywi rozſypuią miáſtho: ále mądrzy vzkramiáią pierzchliwość.
Iudi: 8. Gene: 18. 2Reg: 20.

werset: 9Cżłowiek mądry będzieli ſie z głupim
ſpierał


strona: GGg5v

Przypowieśći Sálomonowe
ſpierał/ chodz by ſie gniewał/ chodź że ſie ſmiał/ nie naydzie odpocżynienia.



strona: HHhv

Kxięgi Sálomonowe
księga: Eccle
rozdział: 3
werset: 21Ktoż tho wie ieſli wſthępuie duch ſynow Adámowych w zgorę/ á ieſli duch bydlęcy ſthępuie ná doł.
Eccles: 12. Sapien: 2.

werset: 22A doznałem nic niebyć lepſſego iedno weſelić ſie cżłowiekowi w pracach ſwoich/ a tho być cżąſtkę iego. Bowiem ktho go ktemu przywiedzie/ áby potomne rzecży poznał po ſobie.

rozdział: 4
Cap. 4.Beſpráwie/ Vćiſk/ Zdrády/ Máiętnośći/ to wſſyſtko márność/ tez o ſzcżegulnym cżłowieku/ o dziećięćiu/ o ſtárcu/ a że poſluſſeńſtwo lepſſe niżli offiáry.
werset: 1
O
Broćiłem ſie ku rzecżam innym/ y vźrzałem pothwarzy á bezpráwia ktore ſie pod słońcem dzieią/ á łzy niewinnych/ á żadnego poćieſſyćielá: áni tego ktori by ſie mogł záſádzić gwałtownośći ich/ y ſą pozbáwieni pomocy odewſſech ludzi.
Abac: 1. Eccles: 5.

werset: 2Y chwaliłem więcey martwe/ niżli żywe:

werset: 3á ſzcżęſliwſſego nád obu ſądziłem/ tego co áni ſie ieſſcże národził/ áni złych rzecży kthore ſie dzieią pod słońcem widział.

werset: 4Potym poglądnąłem ná wſſyſtkie prace ludzkie/ y ná dowćipy: obacżyłem przy nich być iáwną zawiść bliźniego. A przeto y w tym márność ieſth/ á prácowánie zbytecżne.

werset: 5Szalony zćiſka ręce ſwoie/ á ie mięſo ſwe/ mowiąc:

werset: 6Lepſſa ieſt garztká z odpocżynieniem/ niżli pełne obyedwie ręce z pracą y z vdręcżenim duſſnym myſli.

werset: 7Pátrząc dáley nálazłem y iną márność pod słońcem:

werset: 8Iedurny ſam ieſt cżłowiek/ á drugiego niema/ áni ſyná/ áni brátá/á przedſię iednák prácowáć nieprzeſtawa/ áni ſie iego ocży náſycáią bogactw/ áni też rozmyſla ſobie/ mowiąc: Komuż ia to robię/ á podchodzę duſſę moię w dobrách. Y w tym theż márność ieſt/ y vdręcżenie nagorſſe.

werset: 9Lepſſa tedy ieſth być dwiemá ſpołem/ niż iednemu: ábowiem dwá máią ten pożytek ſtowárzyſtwá ſweo :

werset: 10Ieſli ieden vpádnie/ drugi go podeprze: Biádá ſámemu: bowiem gdy vpádnie/ niema ktoby go podnioſl.

werset: 11A ieſli dwá ſpołem ſpáć będą/ żágrzeie ſie ieden od drugiego. Ieden ſam iáko ſie zágrzeie?

werset: 12A ieſliby kto przemogł iednego/ tedy mu ſie dwá záſtáwią: Powrozek ze trzech promykow niełatwie ſie rozerwie.

werset: 13Lepſſe ieſt dziećię vbogie á mądre/ niżli Krol ſtáry á ſzalony/ kthory nieumie opátrzyć ſie ná przyſzłe rzecży.

werset: 14Bywa drugdi iż kto śćiemnice y z okow przychodzi ku kroleſtwu: á drugi rodząc ſie w kroleſtwie/ á wżdam w vboſthwie zginie.
Gene: 41. 1Reg: 16. 3Reg: 12. 2Para: 33. 4Reg: 25.

werset: 15Widziałem
kolumna: b
wſſyſtkie żywe ktorzy chodzą pod słońcem zmłodzieńcem drugim ktori ma powſtáć ná mieſce iego.

werset: 16Bez lidżby ieſt ludzi wſſyſtkich tych ktorzy byli przed nimi y kthorzy potym máią być/ niebędą ſie weſelić w nim. Alie y to też márnoſć á vdręcżenie duchu.

werset: 17Oſtrzegay nogi twoiey gdy wchodziż do domu Boźego/ á przybliż ſie ábyś słyſſał.
1Reg: 15.
Boć dáleko lepſſe ieſth poſluſſeńſtwo/ niżli offiáry głupich ludzi/ kthorzy niewiedzą co złego cżynią.

rozdział: 5
Cap. 5.Abychmy niemawiáli vpornie á wſſtecżnie przed Bogiem/ ſluby mu pełnili/ Bogá ſie bali/ bezpráwia niecżynili/ łákomi niebyli.
werset: 1
N
Iemow nic wſſetecżnie á nierozmyſlnie/ áni ſerce twoie niechay będzie prętkie ku mowieniu przed Pánem Bogiem. Bo Pan Bog ná niebie/ á ty ná źiemi/ przetho niech będą ſkromne słowá thwoie.

werset: 2Zá wielą prac/ przychodzą ſny/ á wielomownośći naydzie ſie wiele głupſtwá y ſzalonośći.

werset: 3Slubiłeśli co Pánu Bogu/ nieomięſzkaway ſpełnić: Bowiem nielubi ſie iemu niemądra á niewierna obietnicá.
Deute: 23. Baruc: 6.
Ale coż kolwie ſlubuieſz/ ſpełni co narychley możeſz

werset: 4á dáleko lepiey ieſt nieſlubowáć/ niżli ſlubowawſſy obiethnicy doſyć nieudziáłáć.

werset: 5Niewydaway vſt ſwoich/ áby grzeſſyło ćiáło twoie/ áni mow przed Angiołem. Niemáż opátrznośći: by ſie lepak nierozgniewał Pan Bog ná mowę twoię/á nierozproſzył vcżynki rąk thwoich.

werset: 6Gdzie wiele ſnow/ tám wiele ieſt marnośći/ y niezlicżone mowienia: Ale ty boy ſie Bogá.

werset: 7Gdybyś vźrzał potwarzy niedoſtátecżnych ludzi/ á bez práwne ſądy/ áno ſie przewraca ſpráwiedliwoſć w źiemi: niedziwuy ſie tákowym rzecżam.
Eccles: 4.
Bo nád wyſokiego/ ieſt drugi wyſſy/ á nád to też ſą wynieſieni inſſy/

werset: 8nád to ieſſcże we wſſyſtkiey źiemi roſkázuie Krol służebnikom ſwoim.

werset: 9Lákomy cżłowiek nienáſyći ſie pieniędzy: á ktho miłuie bogáctwá/ nie weźmie z nich vżytku: Przetoż y to ieſt márność.

werset: 10Gdzie ieſth wiele bogactw/ tám ieſt wiele tych co ich pożywáią. Co ieſt temu płatno ktory władnie bogáctwem/ iedno iż poględuie ocżymá ſwoimi ná nie?

werset: 11Wdzięcżny ieſt ſen cżłowiekowi prácuiącemu/ choćia máło álbo wiele ie: ále ſytość bogáthego nieda mu y ſpáć.
Ecclei: 31. Iob: 20.

werset: 12Ieſt y druga chorobá bárzo zła/ ktorąm wydział pod słońcem: Bogáctwá ná złe ſwego páná záchowáne.

werset: 13Bowiem giną w vdręcżeniu bárzo złym. Vrodził ſyná/ co wnawiętſſym vboſtwie będzie.
Iob: 1.

werset: 14Iáko wyſzedł nági z żywotá mátki ſwey/ ták ſie záſię
wroći/


strona: HHh2

Eccleſiaſtes rzecżone.
wroći/ á nic nieweźmie ſobą z prace ſwey.

werset: 15Nędzna owſſeki ieſt to chorobá: Iáko prziſzedł ták ſie wroći. Coż tedy ieſt pożytecżno themu że prácował iáko ná wiáthr?



strona: HHh4

Pieśn Sálomo: Canticum canticorum rzeczoná.
księga: Cant
Kxięgi trzecie Salomonowe ktore
1:
Zydowie zową Syr Haſirim. Grekowie Aſma aſma=
2:
ton/ Láćinnicy Cánticum cánticorum/ á po náſſemu wyłożyć y zwáć mo=
3:
że/ Pieśn z pieśni Sálomonowych. Ktore kxięgi wedle gołey litery y rozu=
4:
mu dálekiego/ ſą o krolu Sálomonie/ y corce krolá Egyptſkiego: ále we=
5:
dle wyrozumienia duchowego/ o złącżeniu duſſe ſwiętey y o ſpoieniu
6:
Chryſtá Páná z kośćiołem Krześćiáńſkim. Máią Cap. 8.
rozdział: 1
Cap. 1.Słowy niewiáſthy wypowiáda ſie wielka żądość wybránych Bożych/ áby niepochybnie znali/ że Bogá kſobie miłośćiwego y dobrotliwego máią.
werset: 1
N
Iechay mie cáłuie pocáłowánim vſt ſwoich: ábowiem lepſze ſą pierſi twoie/ niżli wino/

werset: 2woniáiące máśćiámi nalepſſemi. Oley wylany imię twoie/ przetoż młodzuchne panny miłowáły ćię.
Eccles: 7.

werset: 3Ciągni mię zá ſobą: pobieżemy ku woniey máśći twoich. W wiodł mię Krol do pokoiow ſwoich/ rozráduiemy y rozweſelem ſie w thobie/ pámiętáiąc ná pierſi twoie nád wino: Vprzeymi miłuią ćiębie.

werset: 4Cżarnaćiem ále ſzlicżna corki Ieruzálem/ iáko namioty Cedár/ iáko ſkory Sálomonowe.
Gene: 25. 2Para: 3.

werset: 5Niebácżćież ná to żem ſmiáda/ boćiem ogorzáłá od słońcá: Synowie mátki moiey walcżyli przećiwko mnie/ położyli mię ſthrożem w winnicách: Winnicem moiey nie ſtrzegłá.

werset: 6Oznayḿ mi/ kogo miłuie duſſá moiá/ gdzie byś pásł/ gdzie odpocżyważ w południe/ bym ſie nie ięłá tułáć zá trzodámi towárzyſſow twoich.

werset: 7Nieznaſzli ſie ſámá/ o napięknieyſſa między niewiáſthámi/ wynidź/ á idź zá ſlády trzod twoich/ á páś koźlątká twoie/ przy budkách páſterſkich/

werset: 8ieznym moim przy woźiech Fáráonowych/ przyrownałem ćie Przyiaćiołko moiá.

werset: 9Piękne ſą iágody licá twego/ iáko v Synogárlice: ſzyiá twa iáko zaponki.

werset: 10Láncuſzki złote zdziáłamy tobie/ nákrapiáne ſrebrem.

werset: 11Gdy był Krol ná ſtholicy ſwey/ moy Nard wydał wonią ſwoię.

werset: 12Wiązanká mirry moy miły mnie/ będzie między pierſiámi memi przebywał.

werset: 13Grono z Cypru myły moy ieſt mnie/ ná winnicách Engádſkich.

werset: 14Oto thy piękna ieſteś przyiáćiołko moiá/
kolumna: b
oto ty ieſteś bárzo cudna/ ocżki twoie iáko gołębice.

werset: 15Otho ty piękny ieſteś miły moy/ y ozdobny. Loſzko naſſe kwitnące:

werset: 16tramy domow náſſych Cedrowe/ ſthropy (ábo piętrá) náſſe Cypryſowe.

rozdział: 2
Cap. 2.Oblubieniec oznáymuie Bogá być ſkárbem wſſego dobrego/ á że go ſnádnie doſtáć.
werset: 1
N
A kwiát polny/ y Lilia padolna.

werset: 2Iáko lilia między ćierniem: ták przyiaćiołká moiá między corkámi.

werset: 3Iáko Iábłoń między płonnymi drzewy/ ták namilſzy moy międzi ſyny. Pod ćieniem onego/ ktoregom pożądáłá/ ſiedziáłám: á owoc iego słodki gárdłu memu.

werset: 4W wiodł mię Krol do piwnice winney/ zrządził we mnie miłość.
Canti: 8.

werset: 5Ozdobćie mię kwiećiem/ oſypćie mie iábłki/ boć od miłośći mdleię.

werset: 6Ręká iego lewa pod głową moią/ á práwicá iego obłápi mię.

werset: 7Poprzyſięgam was corki Ieruzálem przez Sárny y Ielenie połne/ ábyśćie nie budzili/ áni ocućić kazáli namilſſey moiey/ dokądby ſámá niezáchćiáłá.
Canti: 3.

werset: 8Głos miłego mego/ othoć on idzie ſkácżąc po gorách/ przeſkákuiąc pagorki:

werset: 9Podobny ieſt namilſſy moy Sárnie/ y młodemu Ielonkowi/ otoć on ſtoi zá śćiáną náſſą/ pátrzáiąc przez okná/ przeglądáiąc przez kraty.

werset: 10Otho moy namilſſy mowi ku mnie: Wſthań ſpieſz ſie przyiaćiołko moiá/ gołębicżko moiá/ piękna moiá/ á prziydzi:

werset: 11Boć iuż źimá przeminęłá/ gwałthowny deſſcż przepadł/ y odſſedł.

werset: 12Kwiatki ſie vkazáły w náſſey źiemi/ cżás obrzynánia winnic przyſzedł: głos Synogárlice słyſſan ieſt w źiemi náſſey:

werset: 13Drzewo Figowe wydáło figi ſwoie/ winnice kwitnące/ wydáły wynność ſwoię. Wſthańże przyiaćiołko moiá/ ſlicżna moiá/ á przidź.

werset: 14Gołębicżko moiá w roſpádlinách ſkálnych/ w dziurách párkanu/ vkaż mi oblicże thwe/ niechay brzmi głos twoy w vſſách moich/ ábowiem głos twoy wdzięcżny/ y oblicże thwoie piękne.

HHh iiijPoimayćie


strona: HHh4v

Pieśń Sálomonowá.
werset: 15Poimayćie nam liſzki málutkie/ ktore każą winnice: Boć winnicá náſſá zákwitłá.



strona: HHh6v

Kxięgi Madrośći
księga: Sap
rozdział: 3
werset: 1
A
Le duſſe ludzi ſpráwiedliwych: w ręce Bożey ſą/ á nie tknie ſie ich męká ſmierći.
Deute: 33. Sapie: 5. Hebre: 11.

werset: 2Zdáli ſie ocżom ludzi głupich vmieráć/ á ześćie ich/ mnimáli żeby było trapienie:

werset: 3A iákoby od drogi ſpráwiedliwey odeſzli ná zátrácenie/ á że ná tey drodze ieſt zátrácenie: ále oni ſą w pokoiu.

werset: 4A ieſli przed ludzmi męki ćierpieli/ nádzieiá ich pełná ieſt nieſmiertelnośći.
1Petri: 1. Roma: 8. 2Corin: 5. Exodi: 16. Deute: 8.

werset: 5Wmále byli trapieni/ ále w wielu dobrze będą ſpráwieni: Bo Pan Bog kuſił ie/ y nálazł ie być godne ſiebie.

werset: 6Iáko złotá w piecu probował ich/ á iákoby zupełną offiárę przyiął ie/ á cżáſu ſwego będzie opátrzenie ich.

werset: 7Będą ſie łſnąć ſpráwiedliwi/ á iáko iſkry między trzćiną będą ſie przebiegáć.
Math: 13. 1Cori: 15. Math: 19. 1Corin: 6.

werset: 8Będą ſądzić Narody/ y pánowáć nád ludzmi/ á Pan ich kroláwáć będzie ná wieki.

werset: 9Ktorzy w nim duffánie máią zrozumieią prawdę: á wierni w miłośći przyzwolą iemu: Bo dar y pokoy ieſt wybránym iego.

werset: 10A złoſnicy lepak/ według tego co myſlili/ káráni będą: kthorzy zániedbáli ſpráwiedliwego/ y od Páná odſtáli.
Math: 25.

werset: 11Bo ktho mądrość y vmienie odrzuca/ nieſſcżęſny tho ieſt: y dáremna ieſth ich nádzieiá/ y robothy bez vżytku/y niepożytecżne ſpráwy ich.

werset: 12Niewiáſty ich głupie ſą/ á ſynowie bárzo źli ich.

werset: 13Przeklęte ſtworzenie ich/ ábowiem ſzcżęſliwa ieſt niepłodna/ y niepokaloná/ ktora nieuznáłá łożá grzechu: będzie mieć vżytek w vznawániu duſz ſwiętych/

werset: 14y Trzebieniec ktory niecżynił rękámi ſwemi niepráwośći/ áni myſlił przećiwko Bogu niecnotliwych rzecży: bo będzie mu dany wiary dar wyborny/ y dział w kośćiele Bożym nawdzięcżnieyſſy.
Eſaie: 56.

werset: 15Bowiem dobrych ſpraw chwálebny vżytek/ y ktory nie ginie korzeń mądrośći.

werset: 16A ſynowie cudzołożnikow/ w wyniſſcżeniu będą/ á od niepráwego łożá/ plemie będzie wygłádzone.

werset: 17A chodź by też długiego żywotá byli/ zá nic policżeni będą/ á napoſlednieyſſa ſthárość ich będzie bezecżna.

werset: 18I ieſliby rychley pomárli/ nie będą nádzieie mieć/ áni w dzień vznawánia/ rozmowy.

werset: 19Bo złoſliwe Narody/ okrutnego ſą ſkońcżenia.

rozdział: 4
Cap. 4.O vććiwym rodzeniu y nieſláchetnym/ o ſmierći ludzi ſpráwiedliwych/ o potępieniu niewiernych.
werset: 1
O
Iáko piękne ieſt cżyſte rodzenie/ z iáſnośćią? Bo nieſmiertelna ieſt pámiątká iego/ że y v Bogá znáioma ieſth/ y v ludzi.
kolumna: b

werset: 2Gdy oblicżna ieſth náſláduią iey/ á żądáią iey gdy ſie oddali/ y ná wieki koronowána pánuie/ niepokálánych boiowánia zapłátę wygrawáiąc.

werset: 3A rozmáite złoſliwych mnoſtwo/ nie będzie pożytecżne/ y cudzołożne ſzcżepienia/ nie puſſcżą korzenia głęboko/ áni poſtánowią vgruntowánie ſtátecżne.

werset: 4A ieſliby ná gáłąſkách pod cżás zroſly/ nie mocno vgruntowáne/ od wiáthru będą zruſſone/ y od vſilnośći wiátrow/ będą wykorzenione.
Iere: 17. Malac: 1. Math: 7.

werset: 5Bo połamią ſie gáłęźi niedoſzłe/ y owoce ich nieużytecżne/ y niedozrzáłe á kwáśne ku iedzeniu/ y ná nic ſie niegodzą.

werset: 6Bo ktorzy ſię z niepráwych rodzą ſynowie/ ſą ſwiadkowie niepráwośći przećiwko rodzicom/ w zopytániu ſwoim.

werset: 7A ſpráwiedliwy cżłowiek/ będzieli od ſmierći záchwycon/ w ochłodzeniu (ábo odpocżynieniu) będzie.

werset: 8Bo ſthárość nie wielkiego wieku/ áni licżenim lat policżona/ vććiwa ieſt: á ſzedziwe ſą ſmyſly cżłowiecże:

werset: 9á wiek ſtárośći/ żywot niepokálány.
Hebre: 11.

werset: 10Ten co ſie Bogu podoba ſtał ſie miły/ y żywiąc między grzeſſniki/ przenieſion ieſt.

werset: 11Oderwan ieſt by złość nieodmieniłá rozumu iego/ ábo żeby obłudność nie zwiodłá duſſe iego.

werset: 12Bo vrok omylnośći/ záćmiwa dobre rzecży/ á nieuſtáwicżność żądliwośći/ przewraca ſmyſl bez złośći.

werset: 13Then kthory dokonał/ w krothce wypełnił cżáſy mnogie/

werset: 14że ſie Bogu podobáłá duſſá iego: przeto poſpieſſył ſie áby go wywiodł z pośrzodku niepráwośći. Ale ludzie widząc/ á nierozumieiąc/ áni pokłádáiąc w ſwe ſercá tákowych rzecży.

werset: 15Bo łáſká Boża y miłoſierdzie ieſth ku ſwiętym iego/ y wzgląd ná wybráne iego.

werset: 16A cżłowiek ſpráwiedliwy vmárły/ potępia żywe nieſpráwiedliwe: y młodość rychło ſkonána/ długi żywot nieſpráwiedliwego.

werset: 17Abowiem vźrzą koniec mądrego/ á nie zrozumieią coby myſlił o nim Bog/ y cżemuby go Pan ták obronno miał.

werset: 18Oglądáią y będą im gárdzić: á z nich lepak Pan ſie będzie poſmiewał:

werset: 19y będą potym pádáiący bezecni/ y w z háńbieniu między vmárłemi ná wieki:że ie rozerwie nádęte/ bez głoſu/ y zruſſy ie od fundámentow/ á że do wierzchu ſpuſthoſſeią: á będą łkáć/ á pámiątká ich záginie.

werset: 20Prziydą w rozmyſlániu grzechow ſwoich boiáźliwi/ y oſocżą ie z drugiey ſtrony niepráwośći ich.



strona: IIi2v

Kxięgi Mądrośći.
rozdział: 11
werset: 4Prágnęli y wzywáli ćiebie/ y
daná


strona: IIi3

Sápientie názwane.
dana ieſt im wodá z ſkáły bárzo wyſokiey/ y odpocżynienie prágnienia z twárdego kámieniá.
Exodi: 17. Nume: 20.

werset: 5Bo prze ktore rzecży kaźni ćierpieli nieprzyiaćiele ich/ dla niedoſtátku pićia ſwego: w onym gdy obfithowáli ſynowie Iſráelſcy/ weſelili ſie.

werset: 6Przez te rzecży/ gdy im niedoſtawáło/ dobrze ſie im ſtáło.

werset: 7Bo miáſto ſtudnice wiecżney rzeki/ dałeś nieſpráwiedliwym krew ludzką.

werset: 8Ktorych gdy vbywáły/ przez odchodzenie dziatek zábitych/ dałeś im obfitą wodę/ nád nádzieię:

werset: 9vkázuiąc przez ono prágnienie kthore ná ten cżás było/ iákobyś twoie wywyſſał/ á przećiwniki ich niżcżył:
Deute: 8.

werset: 10Bo gdy kuſſeni byli/ á záiſte z miłoſierdziem karánie prziymuiąc/ obacżáli á wiedzieli/ iákoby złoſnicy męki ćierpieli/ w gniewie oſądzeni.

werset: 11Thych bowiem iáko oćiec (łáſkáwy) vpomináiąc doſwiadcżałeś: ále one iako ſrogi Krol pytáiąc/ potępiłeś.

werset: 12Bo thák oblicżni iáko niebytni iednoſtáynie byli trapieni.

werset: 13Abowiem dwoiáka ie byłá zięłá teſknicá/ y łkánie z rozpominániem przeminęłych rzecży.

werset: 14Abowiem gdy słyſſeli áno ſie ſnimi przez ich trapienie dobrze dzieie/ przypomináli ſobie Páná/ dziwuiąc ſie mu przy końcu wyśćia.

werset: 15Abowiem z ktorego ſie w wyłożeniu złym wyrzuconego poſmiewáli/ temu ſie przy koniecnym rzecży ſkońcżeniu dziwowáli: nie iednáko cżyniąc ſpráwiedliwym:

werset: 16á zá ich myſlenia nierozumne/ niepráwośći ich (były).
1:
Iż niektorzy vbłądziwſſy chwalili węże nieme/ y beſtye prożne/ wypuśćiłeś ná nie wielkość niemych źwierząt ná pomſtę:
Sapie: 12.

werset: 17áby wiedzieli/ że przez kthore rzecży cżłowiek zgrzeſſy/ przez też y karan bywa.

werset: 18Boć niebyłá ták niemożna wſſechmocna ręká twoiá/ ktora ſtworzyłá okrąg źiemie z máteryey niewidomey/ wpuśćić ná nie mnoſtwo Niedzwiedziow/ ábo ſmiáłe Lwy/

werset: 19ábo nowe iákie á nieznáiome gniewu pełne beſtye/ ábo parę ogniſtą tchnące/ álbo dymny ſmrod wydawáiące/ ábo ſtráſzliwe iſkry z ocżu wypuſſcżáiące/

werset: 20kthorych źwierząt nietilko obráżenie mogło ie wygłádzić/ ále iedno poźrzenie dla ſtráchu vmorzić.
Leui: 26. Sapie: 16. Iere: 8.

werset: 21Ale y procż teo / iednym duchem mogli być pobići/ przeſládowánie ćierpiąc od ſámych vcżynkow ſwoich/ y mogli być rozmiotáni przez duchá mocy twoiey. Ale (ty Pánie) wſſyſtkieś rzecży pod miárą/ pod licżbą/ y pod wagą rozłożył.

werset: 22Abowiem wielka moc/ záwżdy tobie ſámemu zbywáłá: á mocy rámieniá twoiego kto ſie záſtawi?

werset: 23Bo iáko ięzycżek v wagi/ ták ieſt przed tobą okrąg źiemie/ y iáko kroplá roſsy przed ſwitániem/ ktora ſpada ná źiemię.
Roma: 2.

werset: 24Ale nád wſſyſtkimi ſie ſmiłuieſz/ yż wſſyſtko możeſz/ y przeglądaż grzechy
kolumna: b
ludzkie dla pokuty.

werset: 25Bo miłuieſz wſſyſthkie rzecży ktore ſą/ á żadney nienawidziż/ z tych kthoreś ſthworzył: ánibyś pewnie cobyś miał w nienawiśćł poſtánowił ábo vcżynił.

werset: 26A iákożby lepak mogło co trwác/ ieſlibyś ty niechćiał? Abo coby od ćiebie nie było wezwano/ iákoby było záchowano?

werset: 27Ale odpuſſcżaż wſſyſtkim bo twoie ſą wſſyſtkie rzecży/ ktory miłuieſz duſſe.

rozdział: 12
Cap. 12.Sądy Boże przećiw grzeſſnym ſpráwiedliwe.
werset: 1
O
Iáko dobry/ á iáko wdzięcżny ieſt Pánie duch twoy we wſſyſtkich?

werset: 2I dla tegoż one ktorzy błądzą po cżęśći karzeſz: á oto w cżym grzeſſą/ nápominaſz y námawiaż/ áby opuśćiwſſy złość/ wierzyli w ćię Pánie.
Deute: 9. 12 et: 18.

werset: 3A one lepak ſtárádawne obywátele źiemie twoiey ſwiętey/ przed ktoremiś práwie zádrzał

werset: 4(widząc) że cżynili vcżynki ſproſnekthorych thy nienawidziż/ przez lekárſthwá/ y offiáry nieſpráwiedliwe/

werset: 5y ſynow ſwoich morderze bez miłoſierdzia/ y iádácże trzew ludzkich/ á pożerce krwie/

werset: 6rodzice y namowce duſz bez ráthunku chćiałeś ſtráćić/ z pośrzodku ſwiąthośći twoiey/ przez ręce oycow náſzych/

werset: 7áby słuſſne wźięli pielgrzymowánie sług Bożych/ ktora źiemiá tobie że wſſech ieſt milſſa.

werset: 8Ale y tym iáko to ludziom odpuśćiłeś/ y poſlałeś przechodźce woyſká twoiego Sierſſenie/ áby ie potroſſe z źiemie wygnáli.

werset: 9Nie przetho żeby niemożna byłá ręká twoiá woyną podbić złoſniki ſpráwiedliwym/ ábo beſtyámi okrutnemi/ ábo słowem przykrym záraz wytráćić:
Exodi: 23. Deute: 7.

werset: 10ále po cżęśći ſądząc/ zoſtáwiałeś mieſce pokućie: wiedząc iż márny á zły ieſth narod ich/ y przyrodzoná złość ich/ á iż niemogłá być odmienioná myſl ich ná wieki.

werset: 11Abowiem náſienie ich było przeklęte z pocżątku/ y nikogo ſie nieboiące/ odpuſſcżenieś dawał grzechom ich.

werset: 12Bo ktoſz tobie rzecże: Coś vdziáłał? Abo kto ſtánie przećiw ſądu twoiemu? Abo kto przed oblicżność twoię prziydzie bronić nieſpráwiedliwych ludzi? Abo kto tobie będzie zá złe mieć/ ieſliby záginęły narody ktoreś thy vcżynił?

werset: 13Boć nie ieſth iny Bog iedno thy/ ktory piecżą maż o wſſyſtkich/ ábyś okazał iż nie ſądziż nieſpráwiedliwego ſądu.
1Petri: 5.

werset: 14Ani Krol/ áni żaden Thyran (ábo Okrutnik) niebędzie ſie przed oblicżnośćią twą pythał o thych kthoreś ſtráćił.



strona: IIi5v

Kxięgi Mądrośći.
rozdział: 17
werset: 19Bo wſſyſtek okrąg źiemie/ przezrocżyſtą był oſwiecan ſwiátłośćią/ y nieprzekázytelnemi ſpráwámi był trzyman á záchowan.

werset: 20Thylko onym ſámym położoná byłá ćięſzka noc/ obraz ćiemnośći/ kthory miał ná nie przyść. Oni tedy ſámi ſobie byli ćięſſy niż ćiemnośći.

rozdział: 18
Cap. 18.Iákie dobrodzieyſtwá cżynił Bog ludu ſwemu w Egyptćie/ á Egyptcżyki dziwnie treſktał y morzył.
werset: 1
A
Le ſwiętym twoim bárzo wielka byłá ſwiáthłość/ á ich iśćie głos nieprzyiaćiele słyſſeli/ ále oblicża niewidzieli. A yż theż oni tychże rzecży nie ćierpieli/ wielmożyli ćiebie:

werset: 2á kthorzy pierwey byli obráżeni/ yż iuż potym niebyli trapieni/ dziękowáli tobie: á że by byłá roznicá/ ćiebie Bogá proſili.

werset: 3Dla tego ogniſty słup goráiący/ przewodnikiem mieli nieznáiomey drogi: y Słońce krom vpalenia dobrey goſpody dałeś.
Exodi: 13.

werset: 4Godnić przedſie oni być bez ſwiátłośći/ á ćierpieć ćiemnicę ćiemnośći/ ktorzy ſtrzegli zámknionych ſynow twoich/ prżez ktore pocżynáło być dawáne nienáruſſone zakonu ſwiáthło onemu wieku.
Exodi: 1.

werset: 5Gdy myſlili ſpráwiedliwych pozábijáć dziatki: á gdy ieden ſyn był iuź wyrżucony/ y záś wybáwiony/ ku wywiedzieniu ich/ wieleś ſynow odiął/ á záraz y one zátráćił w gwałtowney wodzie.
Exodi: 14.

werset: 6Oná bowiem noc pierwey poznáná ieſt od oycow náſſych/ áby prawdziwie wiedząc co za przjſięgam vwierzyli/ ſpokoyniejſzego vmyſlu byli.

werset: 7A przyiąłći ieſt lud twoy y zdrowie ſpráwiedliwych/ y wytrácenie nieſpráwiedliwych.

werset: 8Bo iákoś nędził przećiwniki náſſe/ tákeś nas theż wyzywáiąc vwielbił.

werset: 9Bowiem ſkryćie offiárowáli ſpráwiedliwi ſynowie dobrych/ y ſpráwiedliwośći zakon w ſtwornośći ſtánowili: áby rownie dobre y żłe rzecży prziymowáli ſpráwiedliwi/ oycow wſſech ſpiewáiąc chwały.

werset: 10Rozlegałći ſie theż niezgodny głos nieprżyiaćieli/ y żáłoſne nárzekánie bywáło słyſſáne płácźących dziatek.

werset: 11A iednoſtáynym karánim pan z sługą był karan/ y poſpolity cżłowiek ćierpiał takież iáko y Krol.

werset: 12Záiednáko thedy wſſyſtcy iednym słowem ſmierći/ vmárłych mieli bez licżby. Bo iuż żywi pogrzebowániu vmárłych niemogli ſtárcżyć yż wiednym mgnieniu oká/ ktory był naznámienitſſy narod ich/ záginął.
Exodi: 12.

werset: 13Abowiem o wſſyſtkich rzecżách niewierząc dla dobrodzieyſtw/ thedy gdy napierwey było wytrácenie pierworodnych/ ſlubili ſie ludem Bożym być.
kolumna: b

werset: 14Bo gdy ſpokoyne milcżenie wſſyſtkie rzecży trzymáło/ á noc w ſwym biegu puł drogi miáłá/

werset: 15wſſechmocna mowá twoiá Pánie wyſkocżywſſy z niebá z krolewſkich ſtolic/ duży boiownik w pośrzodek źiemie wytrácenia/ w ſzkocżył/

werset: 16miecż oſtry nieomylne roſkazánie twoie nioſąc/ y ſtoiąc/ wſſyſtkie kąty nápełniłá ſmierćią/á ſtoiąc ná źiemi doſięgáła aż do niebá.

werset: 17Thedy náthychmiaſt widzenia ſnow złych zatrwożyły ie/ y ſtráchy przypadły nigdy nieſpodziáne.

werset: 18A ieden tám drugi ſám padł n ápoły vmárły/ vkázuiąc prze kthorą przycżynę vmierał.

werset: 19Bo ony widzenia ktore ie thák zátroſkáły/ theż wyſtrzegáły/ by niepoginęli niewiedząc przecż tho złe ćierpieli.

werset: 20Tknęłá też ná then cżás y ſpráwiedliwych pokuſá śmierći/ y ſtał ſie rozruch ná puſcży oneo mnoſtwá/ ále nie dłuo trwał gniew twoy.
Nume: 16.

werset: 21Bo ſie poſpieſſył cżłowiek (ktory był) bez żáłoby/ modlić/ zá ludzie/ wyniożſſy służby ſwoiey tarcżą Modlitwę/ y przez zápal proźbę ſwą prziwodząc/ záſtáwił ſie gniewu/ y koniec vcżynił potrzebie/ vkázuiąc yż był twoy służebnik.

werset: 22I zwyćiężył zaſtępy/ niemocą ćieleſną/ áni zbroią mocną/ ále słowem: oneo ktory ſie mu przećiwił potłocżył/ przyſięgi ojcowſkie y teſtáment przipomináiąc.

werset: 23Bo gdy iuż kupámi ieden ná drugiego pádáli vmárli/ ſtánął miedzy niemi/ y iákoby vćiął onę nawáłność/ y przećiął onę drogę/ ktora do żywych wiodłá.

werset: 24Abowiem ná odzieniu długim kthore miał ná ſobie/ był wſſyſthek okrąg źiemie:
Exodi: 28.
y rodzicow ich wielmożne rzecży ná cżtherzech rzędziech kámieni drogich były wyryte: y wielmoźność twoiá/ ná koronie głowy iego nápiſáná byłá.

werset: 25Tym tedy vſtąpił then co ie wyganiał/ y tych ſie rzecży bał. Bo byłá ſámá pokuſá gniewu doſtátecna.

rozdział: 19
Cap. 19.Iáko Pan Bog zámordował Egypthcżyki/ á lud ſwoy wyſwobodził/ y przewiodł przez morze/ iáko im ptakow dałdoſtátek y co potym cżynili.
werset: 1
A
Le ná bezbożne aż do końcá bez miłoſierdzia gniew przypadł. Bo przeźrzał á przewiedział y przyſzłe rzecży ich:

werset: 2yż gdy ſámi dopuśćili by ſie wywiedli/ y z wielką piecżą naprzod ie puśćili/ przychodził záś ná nie żał.

werset: 3Abowiem ieſſcże máiąc w rękomá żał/ y opłákiwánia ſtroiąc v grobow ludzi pomárłych/ wźięli przed ſię inſſą myſl nieumieiętnośći: á ktore z prośbą byli wyrzućili/ te iáko zbiegi gonili.
Exodi: 14.

werset: 4Abowiem ie kthemu końcu wiodłá słuſſna potrzebność/ á thych rzecży
kthore


strona: IIi6

Sápiencie názwane.
kthore były przypádły/ iuż pámięć tráćili/ á cżego niedoſtawáło mękam/ áby wypełniłá pomſtá:

werset: 5y ludby wżdy twoy áby dziwnie przeſſedł/ á oni lepak áby nową ſmierć náleźli.



strona: KKk2

Eccleſtiáſticus rzeczone.
księga: Eccli
rozdział: 5
Cap. 5.Iáko żadny w bogáctwách nie ma dufáć/ ále ſie Bożey pomſty bać/ Iáko ku pokućie ma ſie kwápić/ á słowá Bożego pilnie słucháć.
Luce. 12.
werset: 1
N
Iechćiey bácżyć ná páńſtwá nieſluſzne/ á niemow/ mam doſtátecżny żywot: ábowiem nic niebędzieć to pożytecżno cżáſu pomſty y obwodu.

werset: 2Nienáſláduy w mocy twey żądze ſercá twego:

werset: 3á nie mow/ iákom mogł? ábo ktho mię potępi zá vcżynki moie?Bog záiſte mſſcżący ſie pomśći.

werset: 4Niemowże zgrzeſſyłem/ á coſz mi przypádło ſmutnego? ábowiem Nawyſzſſy/ ieſth ćierpliwy oddawcá.

werset: 5Zá odpuſſcżony thobie grzech/ nie bądź bez boiáźni/ áni przykłáday grzechu ná grzech:

werset: 6á nie mow/ miłoſierdzie Páńſkie ieſth wielkie/ á ſmiłuie ſie nád wielkośćią grzechow moich.
Eccleci: 21. Eccleci: 16.

werset: 7Miłoſierdzie bowiem y gniew/ rychło przychodzą od niego: á ná grzeſſniki gniew iego pátrza.

werset: 8Nieomieſzkaway náwroćić ſie do Páná/ á nie odkłáday dzień zá dżień:

werset: 9boć nagle przypádnie gniew iego/ á cżáſu pomſty zgłádzi ćie.

werset: 10Nie bądź piecżliwym o bogáctwách nieſpráwiedliwych: boć nic niepomogą w dzień ſmierći y pomſty.
Proue: 10: et 11. Ezehe: 7.

werset: 11Nie day ſie przewiewáć káżdemu wiátrowi/ áni ſie puſſcżay ná káżdą drogę:bo ták káżdy grzeſſnik bywa probowan w dwoiſtym ięzyku.

werset: 12Bądź ſtały ná drodze Páńſkiey/ y w prawdzie ſmyſlu twego y w náuce/ á niech zá tobą idzie słowo pokoiu y ſpráwiedliwośći:

werset: 13Bądź ćichy w słuchániu słowá Bożego/ ábyś ie zrozumiał: á z mądrośćią day odpowiedź prawdziwą.
Iacobi. 1.

werset: 14Ieſli rozumieſz/ odpowiedz bliźniemu thwemu: nierozumieſzli/ włoż rękę ná vſtá twoie/ by ćie niepodchwycono w słowie nie bácżnym á nie mądrym/ á byłby pothym zelżon.

werset: 15Cżeść y chwałá w mowie ſmyſlnego: ále ięzyk nieroſtropneo ieſt wywrocenie iego.

werset: 16Strzeſz ſie byś niebył názwan záuſſnikiem w żywoćie twoim: á w ięzyku twym byś niebył podchwycon/ á byłby pohánbion.

werset: 17Abowiem nád złodzieiem záwżdy ieſt ſromotá y pokuthá/ á nád dwuięzycżnym przeklętſtwo co gorſſe: á záuſſnikowi nienawiść/ y nieprzyiaźń/ y ſromotá.

werset: 18Cżyń ſpráwiedliwość máłemu y wielkiemu zá rowno.


kolumna: b
rozdział: 6
Cap. 6.O wiernym y obłudnym przyiaćielu/ o podnieſieniu w myſlách/ o duſſy złoſliwey/ o mowie łágodney/ o mądrośći y náuce.
werset: 1
N
Ie bądź bliźniemu miáſto przyiaćielá nieprzyiaćielem: ábowiem vrągánie y pohánbienie będzie dziedzicżył zły cżłowiek/ á káżdy grzeſſnik zazdrośćiwy y dwoiákiego ięzyká.

werset: 2Nie wywyſzſſay ſie w myſli duſſe twoiey iáko Byk:
Roma: 12. Philip: 2.
by lepak niebyłá wytrącona moc twoiá prze głupość/

werset: 3á liśćie twe pożárło by/ y owoc twoy zágubiło/ y zoſtałby iáko drzewo ſuche ná puſſcży:

werset: 4Abowiem duſſá złoſliwa/ zátráći cżłowieká ktory ią ma/ y dawa go w rozrádowánie nieprzyiaćielom/ y przywiedzie go w los niewiernych.
Eccleci: 20.

werset: 5Słowo słodkie rozmnaża przyiaćiele/ á vbłaga nieprzyiaćiele: á ięzyk łáſkáwy w dobrym cżłowiecże obfithuie.

werset: 6Miey ſpokoynych wiele/ ále ktoć by rádził miey iednego w tyſiącu.

werset: 7Maſzli mieć przyiaćielá/ w pokuſách go miey/ á niełatwie mu ſie zwierzay ſam ſiebie:
Deute: 13. et 33. Mtch: 7. Math: 10.

werset: 8bo ieſt ieden przyiaćiel do cżáſu ſwego/ á ten niebędzie trwał w dzień vćiſku:

werset: 9Ieſt też przijaćiel ktory ſie odmienia w nieprzyiaćielá: ieſt też drugi przyiaćiel/ ktory nienawiść y ſwar/ y háńbę obiáwi.

werset: 10Ieſt też lepak przyiaćiel towárzyſz ſthołu/ á niezetrwa w dzień potrzeby.
Eccleci: 37.

werset: 11Przyiaćiel ieſli zetrwa ſtobą ſtale/ będzie tobie iákoby rowięnnik/ á w domowych rzecżách twych vcżyni wiernie:

werset: 12Ieſly ſie vniży przed thobą/ á przed oblicżem twym będzie ſie krył/ iednomyſlną będzieſz miał przyiaśń dobrą.

werset: 13Od nieprzyiaćieli thwych oddal ſie/ á od przyiaćieli thwych oſtrzegay ſie.

werset: 14Przyiaćiel wierny ieſth wielka obroná: á kto go naydzie/ naydzie ſkarb.

werset: 15Przyiaćielowi więrnemu żadna rzecż niemoże być przyrownaná/ y nie ieſt słuſſna wagá złothá y ſrebrá przećiw dobroći wiáry iego.

werset: 16Przyiaćiel wierny ieſt lekárſtwo żywotá y nieſmiertelnośći/ á kthorzy ſie boią Páná Bogá/ naydą go.

werset: 17Ten ktory ſie boi Bogá/ rownie będzie miał przyiaćielſtwo dobre: ábowiem według iego/ będzie przyiaćiel iego.

werset: 18Synu od młodośći twey bierz náukę/ á aż do ſſedźiwośći najdżieſz mądrość.

werset: 19Iáko ten ktory orze/ y ten co ſieie/ przyſtęp do niey/ á cżekay dobrych owocow iey:

werset: 20ábowiem w ſpráwie iey máło poprácuieſz/ á rychło będzieſz pożywał z vrodzáiow iey.
Eccleci: 51.

werset: 21O iáko przykra ieſt bárzo mądrość ludziom nieucżonym/ á niewytrwa w niey głupi.

werset: 22Iáko
KKk ijkámieniá


strona: KKk2v

Ieſus Syrach
kamienia moc doſwiadcenie będzie wnich: á nieomieſzkáią zárzućić iey.



strona: KKk4

Eccleſtáſticus rzeczone.
rozdział: 12
werset: 12Nie ſtáwiay go wedle ſiebie/ áni go ſádzay ná práwicy twoiey: áby ſnać
KKk iijobroćiwſzy


strona: KKk4v

Ieſus Syrách.

kolumna: a
obroćiwſzy ſie nie ſtánął ná twym mieyſcu/ á náwroćiwſzy ſie ná mieyſće twoie/ ſſukałby potym y ſtolice twey: á ná oſtatek poznałby ſlowa moie: á byłby pobudzon z ſlow moich.

werset: 13Y kto ſie zlutuie nád záklinácżem ktorego wąż viadł/ y nád wſzyſtkimi ktorzy ſie przybłiżáią ku gádzinam okrutnym? thák y nád tym ktory towárzyſzy z mężem złym: á vwichłał ſie w grzechach iego.
Ierem: 41.

werset: 14Iednę godzinę będzie z tobą trwał/ ále ieſli ſie pochynieſz nie podnieſie cię.

werset: 15W vśćiech ſwoich oſladza nieprziyaciel/ á w ſerću ſwoim godzi iákoby ćie przewroćił w doł:

werset: 16Ocżymá ſwemi płácże nieprziyaćiel: á ieſli tráfi ná cżás/ nie będzie náſycon krwie

werset: 17A ieſli przypádną ná ćię złe rzecży/ naydzieſz go tám pierwſzego/

werset: 18y iákoby pomagáiący będzie kopał doły pod nogámi twemi.

werset: 19Głową ſwą będzie chwiał/ á ręką będzie pląſał/ á wiele ſſemrząc przemieni twarz ſwą.

rozdział: 13
Cáp. xiij.Skłády á towárzyſwá niebeśpiecżne ſą z pyſſnemi/ z bogátemi y możnemi: Miłuy Bogá y blizniego/ nie przyſtoi bogatemu z vbogim/ tego miną onego ważą.
werset: 1
K
To ſie dotknie ſmoły/ zmáże ſie od niey: á kto opcuie s pyſznym oblecże ſie w pyche.
Deute: 7.

werset: 2Brzemie ná ſie kłádzie/ ktory z pocżliwſſym nád ſie towárzyſzy. A bogátſzemu nád ſie nie bądź thowárzyſzem.

werset: 3Iákie towarzyſtwo ma koćieł z gárnćem gliniánym? ábowiem kiedi ſie wſpołek vderzą/ tęn ſie ſtłucże.

werset: 4Bogáty nie ſluſznie vcżynił/ a będzie ſie gniewał: á vbogi obráżony będzie milcżał.

werset: 5Ieſli mu będzieſz dawał/ przytuli ćie ku ſobie: á ieſli nie będzieſz miał/ opuśći ćie.

werset: 6Ieſli co maſz ſtrawi ſtobą/ á wyniſzcży ćie/ á nie będzie lutował ćiebie.

werset: 7Ieſli mu będzieſz potrzebien podeydzie ćie/ á vſmiecháiąć ſie dodać nádzieie powiedáiącći wſzyſtko dobre/ y rzecżeć: Co potrzebá tobie?

werset: 8y poháńbi ćie w potráwach ſwych/ áleż ćię wyniſzcży dwá álbo trzy kroć/ á ná oſtátek náſmieie ſie z ćiebie/ pothym widząc opuśći ćie/ y głową ſwą będzie chwiał ná ćię.

werset: 9Vkorz ſie Pánu Bogu/ á ocżekaway rąk iego:

werset: 10Oſtrzegay ſie/ áby zwiedziony w ſſaleńſtwie nie byłby poniżon.

werset: 11Nie vniżay ſie w mądrośći thwey/ áby ſnáć poniżon w głupſtwo byłby zwiedzion.

werset: 12Przyzwány od morznieyſzeo odeydzi: á potym záiſte więcey ćie będzie wzywáć:

werset: 13Nie bądź wſzetecżnym ábyś nie był odpędzon: á nie bądz dáleko od niego/ ábyś nie przyſzedł w zápámiętánie iego:

werset: 14Nie mow
kolumna: b
z nim zárowno/ áni wierz wielomownośći iego: ábowiem w wielomownośći będzie ćię kuśił/ á vſmiecháiący ſie/ będzie ćię pytał o táiemnicach twoich:

werset: 15Okrutny vmyſl iego: będzie záchowywał ſlowá twoie/ á nie przepuśći tobie od złośći/ y więzienia.

werset: 16Strzeż ſie/ á miey pilną bácżność ſluchem twoim: bo chodziſz podwroceniem twoim.

werset: 17Słucháiąc ſlow onych iáko weſnie pátrz/ á będzieſz cżuł.

werset: 18Ze wſſyſtkiego żywotá twego miłuy Bogá/ á wzyway go w zdrowiu twoim.

werset: 19Káżde źwierzę miłuie ſobie podobne/ thák y káżdy cżłowiek blizniego ſweo.

werset: 20Káżde ćiáło ku podobnemu ſobie będzie przyłącżono á wſzelki cżłowiek z rownym ſobie ſtowárzyſſy ſie.

werset: 21Ieſli kiedy Wilk ſie z owcą zgodzi/ thedy grzeſſnik z ſpráwiedliwym.
2.Cor: 6.

werset: 22Co zá ſpołecżność cżłowiekowi ſwięthemu ze pſem? ábo kthora cżeść dobra bogátemu z vbogim:

werset: 23Obłow lwi ieſthći Oſieł leśny ná puſſcży/ ták y páſtwiſká bogacżow ſą vbodzy.

werset: 24A iáko pyſſnemu pokorá ieſt brzytkość ták y bogátemn vbogi ieſth przeklętſtwo.

werset: 25Bogáty zburzony pomoc miewa od przyiaćioł ſwoich: á vbogi gdy vpádnie/ będzie wygnan y od znáiomych.

werset: 26Bogáthego gdy podeydą/ wiele ma nágrodzićielow ſzkody: gdy pyſſnie co rzekł/ vſpráwiedliwiáli go.

werset: 27Vbogiego oſſukano á podeſzto/ ieſſcże go fukáią: rzekł co mądrze/ á niedano themu mieſcá.

werset: 28Bogacż mowił: á wſſytcy milcżeli/ á słowo iego wynioſą aż do oblokow:

werset: 29vbogi rzekł też co/ álić mowią/ Coż tho zacż/ á ieſli w cżym dotknie/ wywrocą go.

werset: 30Dobrać ieſt máiętność/ temu kto niema grzechu w ſumnieniu: á nagorſſe ieſt vboſtwo/ w vśćiech złoſliwego:

werset: 31Serce cżłowiecże/ odmienia oblicża iego/ ták w dobrym/ iáko we złym.

werset: 32Slad ſercá dobrego/ y oblicża dobrego trudno naydzieſz/ á z ſpracą.

rozdział: 14
Cap. 14.O tych ktorzy nie obrażáią słowem nikogo/ o łákomſtwie/ o pámiętániu ná ſmierć/ o błogosłáwieńſtwie tego cżłowieká ktory trwa w mądrośći.
werset: 1
B
Logoſláwiony ieſt mąż ktory ſie nie podknął w słowie vſt ſwoich/ á nie ieſt śćkan ábo fráſowan ſmutkiem grzechu.
Eccleci: 19. et 25. Iacobi. 3.

werset: 2Scżęſliwy ieſt kthory niemiał ná vmyſlie ſwym ſmutku/ á nie odpadł od nádzieie ſwoiey.

werset: 3Mężowi łákomemu á ſkąpemu bez vżytku ieſth máiętność/ á cżłowiekowi zawiſnemu kcżemu ieſt złoto?Ierem: 17. Luce. 12.

werset: 4Kthory zbiera z vmyſlu ſwego nieſpráwiedliwie/ inſſym zbiera: á w iego dobrym będzie inſſy zbytku vżywał.

werset: 5Kto ſam ſobie złym/ komuż
inſſemu


strona: KKk5

Eccleſiaſticus rzeczone.
inſſemu będzie dobry? a nie będzie miał vćiechy w bogáctwie ſwoim.



strona: LL1

Eccleſiaſticus rzeczone.
rozdział: 20
werset: 20Vpad fałſſywego ięzyká/ iákoby then/ ktory ná páwimenćie páda/ thák vpadki złych prętko prziydą.

werset: 21Cżłowiek nie wdzięcżny/ ieſt iákoby bayká miárna/ á w vściech nie wyćwicżonych vſtáwicżna będzie.

werset: 22Z uſth ſſalonego nie będzie prziyemna przypowieśc: ábowiem nie powiedá iey cżáſu ſwego.

werset: 23Ieſt ktory niemoźe dla niedoſtháthku grzeſſyć: á w ſwym vpokoieniu będzie ſie fráſował.

werset: 24Ieſt ten ktory ſtráći duſſę ſwą dla háńby/ á od nieopátrzney perſony ſtráći ią: á w prziymowániu oſoby zátráći ſie.

werset: 25Ieſt ten ktory dla ſromoty obiecuie prziyaćielowi/ á potym vcżyni go ſobie nieprziyáćiełem darmo.

werset: 26Zelżywość bárzo zła w cżłowiecże ieſt kłamſtwo/ á w vśćiech nie wyćwiconych vſtáwicżnie będzie.
Ecclci: 25.

werset: 27Lepſſy ieſt złodziey niżli vſtáwicżny kłamcá: á wſſákże obá odziedzicżą zátrácenie.

werset: 28Obycżáie ludżi kłamliwych ſą bezecne á poháńbienie ich/ znimi bez przeſthánku.

werset: 29Mądry w ſlowiech ſam ſiebie okaże/ á cżłowiek roſtropny ſpodoba ſie wielmożnym
Gene: 41. Dani: 2. Proue: 12.

werset: 30Kto ſpráwuie źiemię ſwoię/ wynieſie wyſoko brog zboża: á kthory cżyni ſprawiedliwość/ on będzie powyſzſſon: á ktory ſie podoba wielmożnym/ vydzie niepráwośći.

werset: 31Vpominki y dáry/ záſlepiáią ocży ſędziam: á iákoby niemy w vśćiech odkłáda karánia ich.
Exodi: 23. Deute: 17. Ecclci: 41.

werset: 32Mądrość zátáiana á ſkarb niewidomy/ y co żá pożytek w obu?

werset: 33Lepſſy to cźłowiek ktory thái ſſaleńſtwo ſwe/ niżli then ktory kryie mądrość ſwoię.

rozdział: 21
Cap. 21.O grzechach/ iáko ſie ich mamy ſtrzec/ o śmiáłośći ięzyká odſzcżepieńcá/ o dokonániu grzeſſnych/ o ſſalonym y mądrym.
werset: 1
S
Ynu zgrzeſzyłeſli nie powtarzay drugi raz: ále y zá pierwſze proś ábyć były odpuſſcźone.

werset: 2Iako od wężá ták vćiekay od grzechu/ á ieſli przyſtąpiſz knim/ prziymą ćie.
Ecclci: 5. 7 et: 12. Pſal: 40. Luce: 15.

werset: 3Zęby Lwie ſą zęby grzechow/ ktoremi zábijáią duſze ludzkie:

werset: 4Iáko miecż oboiętny wſſelki grzech/ á iego ránie nie máſz vzdrowienia.

werset: 5Laiánie y krzywdy zniſzcżáią maiętność/ á dom ktory bárzo obfity ieſt/ będzie zniſzcżon pychą: á iſtotá pyſznego/ będzie wykorzenioná.
Exodi. 3. et 22.

werset: 6Proźbá z vſth vbogiego/ áż do vſzu Bożych prziydzie/ á Sąd nagle prziydzie iemu.

werset: 7Ktho nienawidzi karánia/ znák ieſt grzeſſnego: á kto ſie boi Bogá obroći ſie ku ſercu ſwemu.

werset: 8Znáczny zdaleká kthory mocen śmialośćią ięzika/ á mądry
kolumna: b
vmi ſie wywinąć od niego.

werset: 9Kto buduie dom ſwoy nakłádem cudzym/ ieſt iáko ten ktory zbiera kámienie ſwoie źimie.

werset: 10Iáko zgrzebi zwinione ták ieſt zgromádzenie grzeſſących: á koniec ich ieſth płomień ogniſty.
Ecclci: 16.

werset: 11Drogá grzeſſących ieſt vburkowána kámieniem/ á ná końcu ich piekło/ ćiemnośći/ y męki.

werset: 12Ktho ſtrzeże ſprawiedliwośći/ zátrzyma ſmysł iey.

werset: 13Doſkonáłość boiáźni boſkiey/ ieſt mądrość y rozum.

werset: 14Niebędzie náucon ktory nie ieſt mądry wdobrym:

werset: 15Ale ieſt ſſaleńſtwo ktore obfituie we złośći: á niemáſz ſmysłu (dobrego) gdzie ieſt gorzkość.

werset: 16Vmieiętność mądrego/ iáko powodź zbierze á záleie/ á rádá iego iáko ſtudnicá żywotá trwa.

werset: 17Serce ſſalonego ieſt iáko gárniec ſtłucony/ á żadney mądrośći niezátrzyma wſobie.
Ecclci: 33.

werset: 18Słowo mądre kthory kolwiek vsłyſſy vmieiętny/ będzie go chwalił/ á prziymie go kſobie: vsłyſſał ie wſzetecżny á niepodobáłomu ſie/ y zárzući ie zá ſię.

werset: 19Powieść ſſalonego ieſt iákoby brzemię ná drodze: ále wvśćiech mądrego będzie naleźioná wdzięcżność.

werset: 20Vſtá mądrego cżłowieká bywáią ſſukáne w kośćiele (w zborze ludzi)á słowá iego będą rozmyſláć ná ſercach ſwoich.

werset: 21Iáko dom wygránicżony ták ieſth ſſalonemu mądrość/ á náuká nieſmyſlnego ſą niewymowne słowá.

werset: 22Pętá ná nogach ieſtći głupiemu náuká/ á iákoby okowy rąk ná ręce iego práwey.

werset: 23Szalony wſmiechu podnośi głos ſwoy/ ále mąż mądry záledwie ſie potáiemnie będzie ſmiał.
Ecclci: 19.

werset: 24Ozdobá złota opátrznemu ieſt náuká/ á iákoby zaponá ná rámieniu iego práwym.

werset: 25Nogá ſſalonego cżłowieká prętka ieſt iść wdom bliźniego: ále cżłowiek vmieiętny/ będzie poháńbion od oſoby mocnego.

werset: 26Szalony oknem będzie náglądał w dom/ ále mąż náucony przed domem ſthánie.

werset: 27Szaleńſtwo ieſt cżłowiecże násłucháwáć przeze drzwi: á roſtropny będzie obćiążon ſromotą.

werset: 28Vſtá nie opátrźnych głupie rzecy będą powiádáć: ále ſlowá opátrznych gwichtem będą ważone.

werset: 29Wuśćiech ludzi ſſalonych ſerce ieſt ich: ále w ſercu mądrych vſtá ſą ich.

werset: 30Gdy złoſliwy przeklina dyiabłá/ przeklina ſam duſſę ſwoię.

werset: 31Zauſſnik zmáże duſſę ſwą/ á we wſſyſtkich rzecżach będzie nienawidzian: á ktory ſnim będzie przebywał będzie wnienawiśći.
Leuiti: 19. Ecclci: 28.
Milcżący á rozumny będzie cżćion.



strona: LL3v

Ieſus Syrach
rozdział: 27
werset: 5Iáko w dziurkach v rzeſſotha zoſthawa proch: ták niedoſtátek cżłowiecży w myſli iego.
Proue: 27. 1Petri: 1.

werset: 6Garncow v gárncżarzá doświádcża piec/ thák y ludzie ſpráwiedliwe pokuſy vćiſku.
Math: 7.

werset: 7Iáko pracą wokopániu drzewá vkázuie owoc iego/ thák ſlowo okázuie myſl ſercá cżłowiecżego.

werset: 8Przed mową nie chwal mężá: abowiem toć ieſt doświádcżenie ludzi.

werset: 9Ieſli będzieſz náſládował ſpráwiedliwośći/ doſtánieſz iey: á obłeceſz ią iákoby ſzátę długa poććiwą/ á będzieſz mieſſkał z nią á będzie ćie broniłá ná wieki/ á w dzień vznánia naydzieſz vmocnienie.

werset: 10Pthacy ku ſobie podobnym zlatáią ſie/ a prawdá wroći ſie do tych ktorzy ią czynią.

werset: 11Lew zaſadzki cżyni záwżdy łowu: ták grzechy tym ktorzy cżynią złość.

werset: 12Cżłowiek ſwięty w mądrośći trwa iáko ſlońce: ále głupi iáko mieſiąc mieni ſie:

werset: 13Miedzy niemądremi záchoway ſlowo cżáſu ſwemu: á miedzy tymi ktorzy rozmyſláią (zakon Boży) bądź vſtáwicżnym.

werset: 14Powieść grzeſſących ieſt nienawiſna/ á śmiech ich w wyſtępiech grzechu.
Roma: 12. Coloſ: 4.

werset: 15Kto mowiąc wiele przyſięga/ cżyni że włoſy wſtáią ná głowie: á nieuczliwość iego/ cżyni zátkánie vſſu.
Ecclci: 23.

werset: 16Krwie rozlanie ieſth w ſwaru pyſſnych/ á zlorzecżeńſthwo ich ieſt ćięſſkie ku słuchániu.
Ecclci: 19. et: 22.

werset: 17Kto obiáwia táiemnice przyiaćielſkie/ wiárę tráći/ á nienaydzie przyiaćielá ku ſwey myſli.

werset: 18Miłuy bliźniego ſwego/ á złącż ſie z nim wiárą:

werset: 19á ieſli obiáwiſz táiemnice iego/ nie doſtánieſz go potym.

werset: 20Abowiem iáko człowiek ktory tráći przyiacielá ſwego: ták y ktory tráći przyiaźń bliźnego ſwego.

werset: 21A iáko ten ktory vpuſſcża pthaká z ręki ſwey/ ták y ty ktoryś opuśćił bliznego ſwego á nie vchwyćiſz go záś:

werset: 22nie śćigay go/ ábowiem ieſt dáleko od ćiebie: bowiem vćieka iáko ſarnká z śidłá/ ábowiem zránioná ieſt duſſá iego:

werset: 23iuż go więcey nie będzieſz mogł zwięzáć: ále y złorzecżeńſtwá bywa vſkromienie á poiednánie.

werset: 24A obiáwić táiemnice przyiaćielá/ ieſt roſpácż duſſe nieſſcżeſliwey.
Proue: 10.

werset: 25Ktory pomruga okiem/ ſtroi złośći/ á żadny go nie odrzući:

werset: 26Przed oblicżnośćią ocżu twoich osłodzi vſtá ſwoie/ á mowie twoiey będzie ſie dziwił: ále ná koniec przewroći vſtá ſwoie/ á w słowiech twoich da pogorſſenie.

werset: 27Wielem słyſſał/ á nieprzyrownałem kniemu/ á Pan nienawidzi ieo.

werset: 28Ten ktory wzgorę rzuca kámień/ ná głowę iego pádnie: á ráná chytra chytreo cżłowieká rozetnie ránę.

werset: 29A ktho iámę kopa wpádnie w nię/ á kto zákłáda kámień bliźniemu ſwemu/ obráźi ſie ſam ná nim: á kto ná inſſego śidło ſtáwia/ ſam w nim zginie.
Heſt: 7. Pſal: 7. Proue: 26. Eccles: 10.


kolumna: b
werset: 30Ten ktory cżyni nagorſſą rádę/ ná ſámego ſie obáli: á nie pozna ſkąd nań przyſſlo.

werset: 31Náigránie y pośmiewiſko pyſſnych/ y pomſtá iáko Lew záſadzi ſie nań ná zdrádzie

werset: 32Sidłem záginą ktorzy ſie ráduią z vpádu ſpráwiedliwych/ á boleść zniſſcży ie pierwey niżli vmrą.

werset: 33Gniew y pierzchliwość oboie ſą przeklęte/ á mąż grzeſſny będzie ie w ſobie miał.

rozdział: 28
Cap: 28.O nie żądániu pomſty: o odpuſſcżeniu krzywdy/ o niedoſtátkach/ y nieprześpiecżnośćiach ięzyká/ o trzećim ięzyku/ vſſy dla ięzyká złego zágrodzić/ á ná vſtá wędzidło włożyć.
werset: 1
T
En ktory ſie chce mśćić/ od Páná Bogá náydzie pomſthę: á grzechi ieo chowáiąc záchowa.
Deute: 32. Roma: 12. Math: 5. 6: et 18.

werset: 2Odpuść bliźniemu ſwemu ktory ćię ſſkodzi: á tedy gdy ſię będzieſz modlił zá grzechy/ będąć odpuſzcżone.

werset: 3Cżłowiek ná cżłowieká trzyma w ſobie gniew: á iákoſz od Bogá ſſuka ſmiłowánia?

werset: 4Nád cżłowiekiem podobnym ſobie nie ma miłoſierdzia á zá grzechy ſwoie prośi?

werset: 5Sam będąc ćiáło/ gniew trzyma/ á ſmiłowánia prośi od Bogá. Y ktoż ſie będzie modlił zá grzechy tákowego?

werset: 6Pámięthay ná oſtátecżne rzeczy á przeſtań nieprzyiáźni:

werset: 7ábowiem ześćie y śmierć wiſzą nád tobą w przykazániu iego.

werset: 8Pomni na boiaźń Bożą á nie gnieway ſie ná blizniego.

werset: 9Pomni ná teſtáment Nawyſzſſego/ á nieważ ſobie nie bacżnośći blizniego.

werset: 10Wśćiągni ſie od zwády/ á vmnieyſſyſz grzechow:

werset: 11ábowiem cżłowiek gniewliwy pobudza zwadę/ á mąż grzeſſny zámieſſa przyiaćiele/ y miedzy ſpokoyne wrzući nieprźiayźń.
Ecclci: 8. Proue: 26.

werset: 12Abowiem według drew ták ogień gora: á według mocy cżłowiecżey/ ták gniewliwość będzie ieo / á wedlug máiętnośći ſwey powyſzſſy gniew ſwoy.

werset: 13Sporká prętka/ rozżarza ogień/ á zwádá nágła wylewa krew: á ięzyk poświadcżáiący prziwodzi ſmierć.

werset: 14Ieſli podedmieſz iáko ogień rozżarzy ſię/ á ieſli plunieſz nań będzie zgáſſon: á oboie z vſt pochodzą.

werset: 15Zauſznik y dwuięzycżny ieſt przeklęty: ábowiem wiele ich zwádzi máiących pokoy.
Ecclci: 21.

werset: 16Ięzyk trzeći wiele ich zruſſył y rozegnał ie z narodu do narodu:

werset: 17miáſtá murowáne bogacżow pokáźił/ á domy wielmożnych roſkopał:

werset: 18śiły ludźi podćiąl/ á lud mocny rozerwał.

werset: 19Ięzyk trzeći/ niewiáſthy męſkie wyrzućił/ á zbáwił ie ich prác:

werset: 20Kto pátrza nań nie będzie miał odpoćżynienia áni będzie miał przyiaćielá w kthorymby odpocżywał.

werset: 21Plagá álbo raz od bicżá/
czyni


strona: LLI4

Eccleſiaſticus rzeczone.
cżyni śiność/ ale raz od ięzyká/ łamie kośći.

werset: 22Wiele ich vpádło od miecżá: á wſſákże nie thák wiele iáko ich poginęło dla ięzyká ſwego.



strona: LLI6

Eccleſiáſticus rzeczone.
rozdział: 34
werset: 12Wielem rzecży widział wypowiedáiąc/ y rozmáitych zwycżáiow ſlow.

werset: 13Kilko kroć áż do ſmieći w niebeśpiecżeńſtwiem był dla nich/ á ieſtem wybáwion z łáſki Bożey.

werset: 14Duch boiących ſie Bogá bywa ſſukan/ á przed oblicżnośćią iego będzie błogoſláwion:

werset: 15abowiem ich nádzieiá ieſt w zbáwićielu ich/ a ocży Boże pátrzáią ná miłoſniki ſwe.

werset: 16Ktho ſie boi Bogá/ przed nicżym ſie nie będzie ſtráchał áni lękał: ábowiem on ieſt nádzieią iego.

werset: 17Boiącego ſie Bogá błogoſláwioná ieſt duſſá iego.

werset: 18A ná kogoż pátrza? á kto ieſt moc iego?

werset: 19Ocży Páná Bogá pátrzáią ná thego ktory ſie go boi/ obrońcá mocy/ vtwierdzenie cnoty/ zaſloná od gorącośći y záćmienie południá/

werset: 20vproſſenie obráżenia/ y ſpomoc vpádku/ podwyſzſſáiąc duſſę/ y oświecáiąc ocży/ dáiący zdrowie/ y żywot/ y błogoſláwieńſtwo.
Prouer: 21.

werset: 21Tego ktory offiáruie ze źle nábytego/ ofiárá ieſth zmázána: á nie ſą dobrze miłe Bogu náigráwánia nieſpráwiedliwych.

werset: 22Pan ſam ieſt thym co ſie ſtrzymawáią ná drodze prawdy y ſpráwiedliwoſći.

werset: 23Dárow od ludzi nie práwych/nie pochwala nawyſzſſy/ áni pátrza ná ofiáry złoſliwych: áni dla wielkoſći ofiar ich zlutuie ſie nád grzechy ich.
Proue: 15.

werset: 24Kto offiáruie offiárę z máiętnośći ludzi vbogich/ ieſt iako ten co zábija ſyná przed oblicżnoſćią iego oycá.

werset: 25Chleb niedoſtátecżnych / ieſt żywot vbogiego/ kto go oſſukawa/ ieſt cżłowiek krwie.

werset: 26Kto bierze chleb cżłowiekowi kthory go przez pot nábywa: ieſt iáko ten ktory zábijá błiźniego ſwego.
Deute: 24. Eccleci: 7.

werset: 27Kto wylewa krew: á ktho cżyni zdrádę robotnikowi/ bráćia ſobie ſą.

werset: 28Ieden buduiąc á drugi káżąc: co im zá pożytek ſtego iedno praca?

werset: 29Ieden ſie modląc á drugi przeklináiąc: ktoregoż głos wyſlucha Bog?

werset: 30Kto ſie omyie po dotknieniu vmárłeo / á powtore ſie go záſie dotknie: co ma zá vżytek vmywánia?
Nume: 19. 1.Petri. 2.

werset: 31thák y cżłowiek ktory pośći w grzechach ſwoich/ á záſie w nie wpádáiąc/ co zá pożytek bierze vpokarzáiąc ſie? modlitwy iego kto wyſlucha?

rozdział: 35
Cáp: 35.Iż dobrze cżynić/ ieſt modlitwá y offiárá/ o weſołośći w offiárowániu/ o modlitwie śiroty/ wdowy/ y pokornego.
werset: 1
K
To záchowywa zakon/ rozmnaża modlitwę.
Ierem: 7.

werset: 2Ofiárá zbáwienna ieſt/ ſtrzedz przykazánia Bożego/ á odſtępowáć od wſſelkiey złośći:

werset: 3á zmiłowánie ofiárowáć offiárámi zá nie ſpráwiedliwośći/ á modlithwá zá grzechy/ ieſt odſtępić od nieſpráwiedliwo=
kolumna: b
śći.
Philip: 4.

werset: 4Oddawa łáſkę kto ofiáruie żemłę/ á kto cżyni miłoſierdzie offiáruię ofiárę.

werset: 5Podoba ſie Pánu Bogu odſtępić od złoſći á prożbá zá grzechy ieſt odſtępić od nieſpráwiedliwośći.
Exodi. 34.

werset: 6Nie vkażeſz ſie przed oblicżnośćią Bożą prożny:

werset: 7ábowiem the wſſyſtkie rzecży dla przykazánia Bożego bywáią.
Gene: 4.

werset: 8Offiárá ſpráwiedliwego tłuſty czyni Ołtarz/ á wonność ſlodkoſći przed oblicżnośćią ieſt Nawyſzſſego.

werset: 9Offiárá ſpráwiedliwego przyiemna ieſt/ á pámiąthki iego nie zápomni Pan.

werset: 10Dobrą myſlą vcżyni chwałę Bogu: á nie vmnieyſſay pierwaznek ręku twoich.

werset: 11W káżdym datku ochotną vkáż twarz twoię.
2.Cor: 9.
á z rádośćią poświęcay dzieſięćiny twoie.

werset: 12Daway Nawyſzſſemu według dátku ieo / á w oku dobrym vcźyń wynalaſkę rąk twoich:

werset: 13ábowiem Pan Bog ieſt ktory odpłaca/ á ſiedm kroć tyle od płáći tobie.
Thobie. 4.

werset: 14Nie ofiáruy dárow złych boć ich nie prziymie/

werset: 15á nie pátrz ná ofiárę nie ſpráwiedliwą: boć Pan ieſt Sędzią/ á nie máſz v niego chwały perſony.
Deute: 10.

werset: 16Nie prziymie Pan oſoby przećiwko vbogiemu/ á prozbę obráźonego wyſlucha.
Exodi. 3. Iudit. 4.

werset: 17Nie wzgárdzi proźby śieroty/ áni wdow: ieſliby wylewáłá mowę z płácżem.

werset: 18A zaż łzy wdowy ná iágody nie płyną/ á wołánie iey ná tego ktory ie wywodzi?

werset: 19Abowiem z iágody wſtępuią aż do niebá/ á Pan Bog wyſlucháiący (nie) będzie ſie w nich kochał.

werset: 20Kto chwali Bogá w ochotnośći/ będzie przyięt: á prośbá iego aż do obłokow przybliży ſie.
Trenor: 3. Actum. 10.

werset: 21Modlitwá korzącego ſie/ obłoki przeniknie: á dokąd ſie nieprzybliży/ nie poćieſſy ſie: á nieodſtąpi/ áleż nawyſzſſy weyźrzy.

werset: 22A Pan nieprzedłuży/ ále będzie ſądził ſpráwiedliwe/ á vcżyni ſąd: á Namocnieyſſy niebędzie nád nimi miał ćierpliwośći/ áleż zetrze grzbiet ich:

werset: 23á pogánom odda pomſtę/ áleſzby wyniſſcżył zupełność hárdych: á moc złoſliwych pomłoćił:

werset: 24ażby oddał ludziem według vcżynkow ich/y według ſpraw Iádámowych/ y według ſmiáłośći iego/

werset: 25ażby ſądził ſąd ludu ſwego/ y poćieſſy ſpráwiedliwe miłoſierdziem ſwoim.

werset: 26Slicżne ieſt miłoſierdzie Boże/ cżáſu záſmucenia: iáko obłok dżdżowy cżáſu ſuchośći.



strona: MMm2v

Ieſus Syrach
rozdział: 41
werset: 11Biádá wam mężowie bezbożni/ ktorzyśćie opuśćili zakon Bogá nawyſzſſego.

werset: 12A ieſli ſie národzićie/ w przeklętſtwie ſie národzićie: á ieſli zemrzećie/ w przeklętſtwie będzie dział wáſz.

werset: 13Wſſyſtkie rzecży ktore z źiemie ſą/ w źiemię ſie obrocą:
Ecclci: 40.
thak y niemiłośćiwy/ od przeklętſtwá ná ſtrácenie.

werset: 14Płácż ludzi w ćiele ich/ ále imię bezbożnych będzie wymázano.

werset: 15Miey piecżą o dobrym imieniu/ boć tho więcey zoſtánie tobie niżli tyſiąc ſkárbow drogich y wielkich.
Prouer: 22.

werset: 16Dobrego żywotá ieſt licżbá (niewielka) dni: ále dobre imię zoſtánie ná wieki.

werset: 17Synowie záchowáyćie náukę w pokoiu: ábowiem mądrość ſkryta á ſkarb niewidomy: y co zá vżytek obudwu?
Ecclci: 20.

werset: 18Lepſſy tho cżłowiek kthory kryie głupſtwo ſwoie/ niżli cżłowiek ktory kryie mądrość ſwoię.

werset: 19A wſſákże wroććie ſie ku thym rzecżam kthore pochodzą z vſt moich.

werset: 20Abowiem nie ieſt rzecż dobra záchowáć wſſelką niepoććiwość/ á nie wſſyſthkie rzecży wſſyſtkim dobrze ſie podobáią w wierze.

werset: 21Sromayćie ſie przed oycem y przed mátką o niecżyſthotę/ y przed przełożonym y przed mocnym o kłamſtwá/

werset: 22przed kxiążęćiem y ſędzim zá grzech/ przed zebránim wiernych y ludem zá niepráwość/

werset: 23przed towárzyſſem y przyiąćielem zá nieſpráwiedliwość:

werset: 24á przed mieſcem w ktorym mieſzkaſz (ſtydzyſz ſie) kráść dla prawdy Bożey y teſtámentu:
Roma: 1.
Wſtydź ſie zá wybránie pierwſſego mieſcá zá ſtołem/ y dla zgánienia datku y wźięćia:

werset: 25zmilcżenia wſtydź ſie przed pozdrawiáiącymi: ſromay ſie z weźrzenia ná niewiáſtę nierządną/ dla odwrocenia oblicża twego od bliſkiego/ (theż ſie wſtydź).

werset: 26Nie odwrácay oblicża ſwego od bliźniego twego/ y (ſromay ſie też) dla wźięćia cżęśći cżyiey á nieprzywrocenia.
Mathe: 5.

werset: 27Nie pátrzay ná niewiáſtę inego mężá: áni ſie wywiáduy o dziewce iego/ áni ſtáway przy łożu iey.
Exodi. 18 et 20.

werset: 28(Strzeſz ſie) z przyiaćielmi mieć rozmowy ſromotney: á gdy komu co daſz/ nie wymawiay.

rozdział: 42
Cap. 42.O nieobiáwieniu táiemnic/ o nieprziymowániu perſon/ o niektorych oſobliwych złośćiách/ o ſtrzeżeniu corki iurney/ y o wiárowániu ſie niewiaſt.
Ecclci: 19.
werset: 1
N
Ye powtarzay tháiemney powieśći w obiáwienie ſlyſſącym á będzieſz prawdziwie bez zelżywośći/ y naydzieſz láſkę przed oblicżnośćią wſzytkich ludzi. Zá te wſſytkie rzecży niewſtyday ſie/ á nie prziymuy perſony/ byś miał (co w nich dla kogo) wy=
kolumna: b
ſtąpić.

werset: 2(Nie wſtyday ſie) z zakonu Páńſkiego/ y teſtámentu/ y z ſądu vſpráwiedliwić bliźniego/

werset: 3z ſlowá towárzyſſow y podrożnych/ y z rozdawánia dziedzictw przyiaćioł/

werset: 4z rownych wag y gwichtow/ z nábyćia wiela álbo máłá/

werset: 5z popráwiánia kupowánia y kupiectwá/ y z wielkiego káránia ſynow/ y ſludze złemu bok zkrwáwić.

werset: 6Nád niewieſthą złą dobre ieſth známię.

werset: 7Gdzie wiele rąk ieſt/ zámkni: á co kolwie wydaſz zlicż á zwaſz: á datek káżdy y wźiątek nápiſz.

werset: 8Od ćwicżenia głupiego y ſzalonego (wiáruy ſie): y od ſtárſſych ktorzy bywáią ſądzeni od młodych: á będzieſz náucżony we wſſyſtkich rzecżách/ y chwálebny przed oblicżnośćią wſſyſtkich mężow.

werset: 9Corka v oycá (opátrznego) ſkryta ieſt/ cżuyność iego y piecżliwość odeymuie mu ſen/ by lepak w młodośći ſwey nieſtáłá ſie cudzołożnicą:á potym z mężem mieſſkáiąc/ byłáby nienawiſną:

werset: 10áby kiedy niebyłá ſpługáwioná w pánienſtwie ſwoym/ á w domu oycá ſweo by niebyłá náleźioná brzemienną: by záś z mężem ſwoim mieſſkáiąc nie wyſtąpiłá: álbo pewnie niepłodną ſie ſtáłá.

werset: 11Nád corką buyną poſtánow pilną ſtraż:
Ecclci: 26.
by ćie kiedy nieprzywiodłá w poſmiech nieprzyiaćielom/ dla vrągánia w mieśćie/ y wzgárdzenia od ludzi/ á zelżyłáby ćię miedzy wielkośćią ludzi.
Ecclci: 25.

werset: 12Nie zápátrzay ſie ná piękność káżdego cżłowieká/ á miedzy niewiáſtámi nie mieſzkay:

werset: 13ábowiem z odzienia wychodzi mol/ á od niewiáſthy nieſluſſność męſka.
Gene: 3.

werset: 14Abowiem lepſſa ieſt niepráwość męſka/ niżli niewiáſtá ktora dobrze cżyni/ á niewiáſtá ktora cżyni zelżywość ná poſmiech.

werset: 15A przeto będę pámiętał ná ſpráwy Boſkie/ á com widział obiáwię w ſlowie Páńſkim vcżynki iego.

werset: 16Słońce oſwiecáiące po wſſyſtkich rzecżách poyźrzáło/ á chwały Boſkiey pełna ieſt ſpráwá ieo.

werset: 17Wſſák Pan Bog kazał ſwiętym wyſláwiáć wſſyſthkie dziwne ſpráwy ſwoie/ kthore vtwierdził Pan Bog wſſechmogący/ áby były vſtánowione w chwale iego?

werset: 18Przepáść y ſerce cżłowiecże poznał: á w chytrośći ich wymyſlil.

werset: 19Abowiem poznał Pan Bog káżdą náukę/ á weyźrzał ná známię wieku/ zwiáſtuiąc rzecży przeminęłe/ y te kthore máią przyść/ obiáwiáiąc ſlády táiemnic.
Iob. 42. Eſaie. 29.

werset: 20Nie ieſt mu táyne wſſelkie myſlenie/ á nie ſkryie ſie przed nim żadna mowá.

werset: 21Wielkośći mądrośći ſwoiey ozdobił/ kthory ieſth przed wieki/ y aż ná wieki/ áni ieſt przydano

werset: 22áni ieſt vmnieyſſono/ á niepotrzebuie nicżyiey rády

werset: 23O iáko żądliwe ſą wſſyſthkie ſpráwy iego/ y iáko iſkrá ktora może być widzianá?

werset: 24Wſſyſthkie the rzecży żywią y trwáią ná
wieki


strona: MMm3

Eccleſiaſticus rzeczone.

kolumna: a
wieki/ á we wſſelkiey potrzebie wſſyſthkie też rzecży słvcháią go.

rozdział: 49
Cap: 49.grafika
O chwale


strona: MMm5

Eccleſiáſticus rzeczone.
O chwale Iozyaſſá/ o kroloch kthorzy byli prozni grzechu á ktorzy nie/ o przeſládowániu Ieremiaſſá/ o chwále Ezechielá y dwunaśćie prorokow: o chwále Zorobábelá/ Neemiaſſá/ Enochá/ Iozefá/ y Sem.
werset: 1
P
Amiątká Iozyaſſá/ w ſlożeniu wonnośći vcżynioná ſpráwą Aptekárzową.
4.Reg: 22. et 23. 2.Para: 34.

werset: 2W káżdych vśćiech iákoby miod będzie osłodzona iego pámiątká/ y iáko Muzyká ná godziech przy winie.

werset: 3On ieſth zrządzon od Bogá ku pokućie ludziom/ y nioſl obrzydzenia niemiłośćiwośći/

werset: 4y ſpráwiał ku pánu Bogu ſerce ſwoie/ á we dni grzechow/ potwierdził miłość Bożą.

werset: 5Okrom Dawidá y Ezechiaſſá/ á Iozyaſſá/ wſſyſcy ſie dopuśćili grzechu:

werset: 6ábowiem opuśćili Zakon nawyſzſſego Krolowie Iudſcy y wzgárdzili boiaźń Bożą:

werset: 7Bo dáli Kroleſtwo ſwoie inſſym/ á chwałę ſwoię obcemu ludu
4:Reg: 25.

werset: 8Zápalili wybráne świątośći miáſto/ á puſte vcżynili drogi iego w ręce Ieremiaſſowey.

werset: 9Abowiem złeo vccżyli/ ktory od żywotá mátki ſwoiey ieſt poświęcon áby był prorokiem/ áby wywrácáł/ y wyrywał/ y zátráćił/ y záſie áby budował y odnawiał.
Ierem: 1.

werset: 10Ezechiel ktori widział oblicżność chwały Bożey/ ktorą mu vkazał ná wozie Cherubin.
Ezech: 1.

werset: 11Abowiem wſpomniał ná nieprzyiaćioły w deſzcżu náwálnym/ dobrze cżynić tym ktorzy vkazáli proſte drogi.

werset: 12A dwánaśćie prorokow kośći: niech wynikną z mieyſcá ſwoiego: ábowiem pośilali Iakobá/ á wykupili ſie w wierze mocy ſwoiey.
Agge. 2. 1.Eſdre. 3. 3.Eſdre. 5. Agge: 1. et 2.

werset: 13Iákoż rozſſerzemy Zorobabelá? ábowiem y on iákoby známię ieſt w práwey ręce ludu Izráelſkiemu.

werset: 14Y Iezuſá ſyná Iozedekowego/ ktorzy zá dni ſwoich zbudowáli dom/ á powyſzſſyli kośćioł święty Pánu/ ſpráwiony ná chwałę wiecżną.

werset: 15Y Neemiaſz w pámiątce wielkiego cżáſu/ kthory wywiodł nam mury wywrocone/ y poſtháwił brony y zamki/ kthory zbudowáł domy náſſe.
2.Eſdre. 1. 2.Eſdre. 7. Gene: 5. Ecclci: 44. Hebre: 11. Gene: 41. 42. et 45.

werset: 16Zaden ſie nie národził ná źiemi iáko Enoch: Bo y ten wzięt ieſt z źiemie.

werset: 17A Iozef ktory ſie národził cżłowiekiem kxiążę bráćiey vtwierdzenie ludu/ rządźcá bráćiey/ poſtánowienie ludu/

werset: 18á kośći iego náwiedzone ſą/ á po śmierći prorokowáli.

werset: 19Seth á Sem v ludzi chwały doſthąpili/ á nád káżdą duſſą wpocżątku Adámowym.
Gene: 4. et 5.

rozdział: 50
Cap. 50.Chwałá Symoná Oniaſſowego Syná/ o dwoim ludu/ O Chwale wydawce tych to kxiąg.grafika
kolumna: b
2.Mach: 3.
werset: 1
S
Ymon Oniáſſow ſyn/ kápłan wielki/ ktory zá ſwego żywotá podpárł domu/ á zá dni ſwych potwierdził kośćiołá.

werset: 2Wyſokość też kośćiołá od niego ieſt záłożona/ dwoie budowánie/ y wyſokie śćiány koſćielne.

werset: 3Zá dni iego wypływáły ſtudniće wod: á iáko morze nápełnione ſą zbytnie.

werset: 4Ktori vlecżył lud ſwoy/ á wybáwił ij od zátrácenia.

werset: 5Kthory przemogł rozprzeſtrzenić miáſto/ ktory doſtąpił chwały w opcowániu z narody/ y rozwiodł weśćie do domu y do ſieni.

werset: 6Iáko gwiazdá iutrzenna w pośrzodku mgły/ á iáko mieſiąc pełny ſwiecąc we dni ſwoie:

werset: 7Y iákoby słońce iáſne/ ták y on świećił w kośćiele Bożym.

werset: 8Iáko tęcżá gdy ſwieći miedzy mgłámi chwały/ y iáko kwiáth rożey w wioſnę: á iáko Liliye ktore ſą przy ſthoku wody: y iáko kádzidło woniáiące lećie:

werset: 9iáko ogień błyſkáiący ſie á kádźidło goráiące w ogniu:

werset: 10Iáko rzecż ktora ze złotá litha/ ozdobiona wſſelákim kámieniem drogim.

werset: 11Iáko oliwá wypuſzcżáiąca pąkowie/ á Cyprys ktory ſie podnośi wzgorę/ gdy wziął ná ſie odzienie chwały/ á odział ſie doſkonałośćią cnoty.

werset: 12A gdy ſſedł do ołtarzá ſwięthego/ dał mu chwałę/ odzienie ſwiątośći.

werset: 13Ale gdy brał częśći z ręki kápłanow/ on ſam ſtal wedle ołtárzá.

werset: 14Przy nim koło bráćiey/ á iakoby ſádzenie Cedru ná gorze Libáńſkiey/ thák przy nim ſtały iáko gáłęźi pálmy/ á wſzyſcy ſynowie Aaronowi w chwale ſwoiey.

werset: 15Ale offiárá Páńſka w rękach ich/ przed wſſyſtkim zgromádzenim ſynow Izráelſkich/ á ſkoncżenia ſpráwuiąc ná ołtarzu/ áby rozmnożył offiárę nawyſzſſego Krolá/

werset: 16ſćiągnął rękę ſwoię ku ofiárowániu napoynemu/ y ofiárował ze krwie iágody winney.

werset: 17Wylał ná fundámenćie ołtarzowym wonność Boſką Nawyſzſſemu Kxiążęćiu.

werset: 18Ná then cżás záwołáli ſynowie Aaronowi/ w trąby dęte trąbili/ y dáli ſie ſlyſſeć głoſem wielkim ná pámiąthkę przed Pánem Bogiem.

werset: 19Tedy wſzyſcy ludzie ſpołu pokwápiliſie y vpádli ná obłicże ná źiemię/ áby modłę dáli Pánu Bogu ſwemu/ y żeby cżynili modlitwy ku wſſechmogącemu Bogu nawyſzſſemu.

werset: 20Y rozmnażáli chwałę ſpiewáiąc głoſy ſwemi Pſálmy/ á w wielkim domu rozlegałſie głos pełen wdzięcżnośći.

werset: 21Y prośił lud Páná Bogá nawyſzſſego w modlitwie/ áż ſie dokonáłá cżeść Boża/ á ofiáry ſwoie dokońćżyły.



strona: AAaa

Izáiaſz.

kolumna: a
księga: Is
rozdział: 1
werset: 7Ziemiá wáſſá ſpuſthoſſoná/
AAaamiáſtá


strona: AAaav

Izáiaſz.
miáſtá wáſſe wypalone ſą ogniem: kráinę wáſſę tuż przed wámi obcy ludzie pożyráią: y ſpuſtoſſeie iáko w ſpuſtoſſeniu nieprzyiaćielſkim.

werset: 8A będzie opuſſcżoná corká Syon iáko chłodnik w winnicy/ y iáko cháłupká w ogrodzie ogorkowym/ á iáko miáſto ktore bywa ſpuſtoſſono.
Roma. 9.

werset: 9By nam był Pan zaſtępow niezoſtháwił naſienia/ bylibychmy iáko Sodomá/ y podobni tym co w Gomorze mieſſkáli.

werset: 10Słuchayćieſz ſlowá Páńſkiego Kxiążętá Sodomſkie/ bierzćie w vſſy ſwe zakon Bogá náſſego ludu Gomorſki.
Hiere: 7. Matth: 9.

werset: 11Coż mi po mnoſtwie offiar wáſſych/ mowi Pan? Pełenćiem ieſt wſſego. Zupełnych offiar z Báránow/ y thukutłuſtych rzecży/ y krwie ćielcow waſſych/ y iágnąth/ y Kozłow niechćiałem.

werset: 12Gdyśćie przychadzáli przed oblicżność moię/ ktoż tych offiar pożądał z rąk wáſſych/ ábyśćie chadzáli w ſieniách moich?

werset: 13Nie offiáruyćieſz więcey offiary poproznicy: zápal wonny obrzydność mi ieſt.
Miche: 6.
Swiąt Nowego kxiężycá/ y Sobboty/ y ſwiąth inych nie znoſſę á nieſćierpię/ bo niepráwe ſą zbory wáſſe:

werset: 14Pierwſſe dni Mieſiącow wáſſych/ y vrocżyſthośći wáſzych miáłá w nienawiśći duſſá moiá: Stáłymi ſie przykre/ zmordowałem ſie znoſząc (was).
Iſaie. 59. Zach: 7. Matth: 6.

werset: 15A gdy wyćiągniećie ku niebu ręce wáſſe/ odwrocę ocży ſwe od was: y gdy zágęſſcżać álbo rozmnażáć będziećie modlitwy/ nie wyſlucham: Bo ręce wáſſe/ pełne ſą krwie.

werset: 16Omyjćieſie/ á bądźćie cżyſthymi/ odeymćie złośći myſli wáſſych z ocżu moich:
Hiere: 7. 21. et 22.
Poniechayćie cżynić przewrotnie/

werset: 17vcżćie ſie dobrze dziáłáć: ſzukáyćie ſądu/ pomagayćie vćiſnionemu/ ſądźćie oſiroćiáłemu/ brońćie wdowy.

werset: 18A przydźćie/ vſkarżayćieſz ſie ná mię/ mowi Pan:
Eccleci: 4. Proue: 24.
Będąli grzechy wáſſe iáko Szárłat/ wybielone będą iáko ſnieg: á ieſli będą ták cżerwone iáko Cżerwiec/ iáko báwełná ták zbieleią.

werset: 19Będziećieli chćieć/ á mnie ſlucháć/ dobr źiemie będziećie pożywáć:
Deute: 11. et 28. Leuit: 26.

werset: 20Co ieſli niezechcećie/ á mnie ku gniewliwośći poruſſyćie/ mie cż was pożrze/ Bo vſtá Páńſkie mowiły.

werset: 21Iáko ſie ſtháło Nierządnicą ono miáſto wierne/ pełne ſądu? Spráwiedliwość w nim obywáłá/ á teraz mężoboyce.

werset: 22Srebro thwoie obroćiło ſie w żużelicę: Wino twoie zmieſſano ieſth z wodą.
Prouer: 25. Ezech: 22.

werset: 23Kxiążęthá twoi niewierni/ thowárzyſſe złodzieyſcy. Wſſyſtcy miłuia dáry/ á náſláduią odpłáty. Zá ſirotą nie ſądzą: á ſpráwá Wdowia nie wchodzi przed nie.

werset: 24Dla thegoſz mowi Pan Bog zaſthępow mocny Iſráelſki: Ach poćieſſę ſie nád nieprzyiaćioły ſwemi/ á pomſſcżę ſie nád prze-
kolumna: b
ćiwniki memi.

werset: 25Y obrocę rękę ſwą ktobie/ y wypalę do cżyſtá żużelicę twoię/ y odeymę wſſyſthkę ceną twoię.

werset: 26Y przywrocę ſędzie twoie iáko przed tym byli/ y porádniki twoie iáko z ſtárádawná. Pothym będzieſz názwano miáſtem ſpráwiedliwego/ miáſtho wierne.
Zacha: 8.

werset: 27Syon ná ſądzie będzie odkupiono/ y przywiodą ie záś w ſpráwiedliwośći:

werset: 28Y zetrze hániebne złoſniki/ ſpołu y grzeſſniki: á ći co opuśćili Páná będą wyniſſcżeni.

werset: 29Bo będą pohánbieni od báłwánow ktorym offiárowáli: y będziećie ſie wſtydzić zá ogrody ktoreśćie byli obráli/

werset: 30gdy będziećie iáko dąb kiedy ſniego liśćie opáda/ y iáko ogrod bez wody.
Hiere: 30.

werset: 31A będzie mocność wáſſá/ by perz zgrzebi/ á ſkutek wáſz iáko iſkrá/ y będzie oboie podpalono ſpołu/ á ktoby zágáſił niebędzie.

rozdział: 2
Cap. 2.O przyśćiu Páná Kryſtuſowym/ y o iego wywyſſeniu/ y o pokáżeniu Báłwánow y báłwochwálcow.
werset: 1
S
lowo ktore widział Izáiaſz ſyn Amos nád Iudą y Ieruzálem.

werset: 2Y będzie w oſtátecżne dni nágotowáná gorá domu Páńſkiego/ ná wierzchu gor/ y wynieſioná będzie nád wſſyſtkie pagorki:
Michae. 4.
Y zgárną ſie do niey wſſyſtkie narody/

werset: 3á poydą ludzie mnodzy/ y rzekną:
Zacha: 8.
Chodźćie/ wſthąpmy ná gorę Páńſką/ y do domu Bogá Iakobowego/ á naucży nas drog ſwoich/ y będziemy chodzić po ſćieſſkách iego:
Pſal: 121. Hiere: 31.
Bo z Syonu wynidzie zakon/ á ſlowo Páńſkie z Ieruzálem.
Pſal: 49. Actuum. 1. Ioel. 1.

werset: 4Y będzie ſądził narody/ y karał ludzie mnogie. A ſkuią z miecżow ſwoich lemieſſe/ y z włocżeń ſwoich ſierpy. Nie podnieſie národ przećiw narodowi miecżá/ áni ſie będą więcey ćwicżyć ku bitwie.

werset: 5Domie Iakobow podźćie/ á chodźmy w ſwiátłośći Páńſkiey.

werset: 6Abowiem porzućiłeś lud twoy dom Iakobow: iż nápełnieni ſą iáko niegdy/ y wieſſcżki mieli iáko Filiſtynowie/ á dzieći ſie cudzych dzierżeli.
Deute: 8. et 17.

werset: 7Y nápełnioná ieſt źiemiá iego ſrebrá y złothá: y niemáſz końcá ſkárbom iego.

werset: 8Nápełnioná też ieſt źiemiá iego koni/ á bes licżby wozy iego. Pełná też ieſt źiemiá báłwánow: roboćie rąk ſwoich dawáli modłę/ themu co vcżynili pálce ich.
Eſaie. 44.

werset: 9Y nákłonił ſie cżłowiek y vniżył ſie mąż: A ták nie odpuſzcżayże im/

werset: 10Wnidź w opokę/ á ſkriy ſie w przekopach źiemnych/ od oblicża boiáżni Bożey/ y od Wielmożnośći máieſtatu iego.
2.Theſa: 1.



strona: AAaa3v

Izáiáſz.
rozdział: 9
Cap. 9.
Náro=


strona: AAaa4

Izáiáſz.
Národzęnie Kryſtuſowo y iego Pánowanie opowiáda/ ſkáżenie też Zydowſtwá y Ieruzáłem miáſtá.
werset: 1
P
Ierwſſego cżáſu vlżenie ſie ſtáło źiemi Zábulon/ y źiemi Neptálim/ á ná oſtátek obciążoná ieſt drogá Morſka zá Iordanem Gálilei Pogańſkiey.

werset: 2Lud kthory chadzał w ćiemnośćiach/ widzial ſwiátłość wielką: mieſſkáiącym w kráinie ćieniá ſmierći/ ſwiátłość ieſt im wzeſſlá.
4.Reg: 15.

werset: 3Rozmnożyłeś narod/ á nie vwielbileś rádośći. Będą ſie weſelić przed thobą/ iáko ći co ſie weſelą we żniwá/ iáko ſie więc ráduią zwyćięſzcy doſtawſſy korzyśći/ á gdy ſie dzielą lupy.
Pſal: 118. Proue: 16.

werset: 4Abowiem iárzmo brzemieniá iego/ y rozgę rámieniá iego/ y berło poborce iego/ tyś ieſt zwyćiężył/ ták iáko w dzień Mádyiáńſki.
Eſaie. 17. Iudi: 7.

werset: 5Bo wſſelkie gwałtowne złupienie z thrwogą/ y odzienie zmieſzáne ze krwią/ będzie ná ſpalenie y pokarm ogniowy.
Lucae. 1.

werset: 6Abowiem málucżki národził ſie nam á ſynacżek dan ieſt nam/ y ſtáło ſie kxięſtwo ná rámieniu iego: y názwano będzie iḿię iego/ Dziwny/ Rádny/ Bog/ Mocny/ Oćiec przyſſlego wieku/ Kxiążę pokoiu.
Philip: 4. Danie: 2. et 7. Ioan: 12.

werset: 7A będzie rozmnożone Pánowanie iego/ á końcá nie będzie pokoiu: Ná ſtholcu Dawidowym/ á ná kroleſthwie iego oſiędzie: áby ie vthwierdził y vmocnił w ſądzie y w ſpráwiedliwośći/ od tego cżáſu áż ná wieki/ á zawiſna miłość Páná wſſech zaſthępow vcżyni to.

werset: 8Słowo poſlał Pan do Iakobá/ y ſpádło ná Iſráelá.

werset: 9Y dowieſie wſzyſtek lud Effráim/ y ći co mieſſkáią w Sámáryey/ w pyſze y w wyſokiey myſli/ mowiąc:

werset: 10Cegły wypádáły/ ále będziem budowáć kwádratowym kámienim: Płonki figowe z wyćinali/ ále Cedry odmienimy.

werset: 11Y podnieſie Pan nieprzyiaćiele Raſynowe ná niegoż/ á nieprzyiaćiele iego w trwogę obroći:

werset: 12Syrią od wſchodu/ á Filiſtyny od záchodu/ á pochłoną Izráelá wſſyſtką páſſcżeką
Eſaie. 5. et 10.
We wſzyſtkich tych rzecżach/ nie odwroćiłá ſie pierzchliwość iego/ ále ieſzcże ręká iego wyćiągniona ieſt:

werset: 13lud ſie też nie náwroćił do tego ktory go karał/ áni Páná wſſech zaſtępow ſſukáli.

werset: 14Y wykorzeni Pan z Iſráelá/ głowę y ogon/ nákrzywiáiącego y nákáżuiącego w ieden dzień.

werset: 15Długowiecżny y poććiwy then ieſt głową/ á prorok náucżáiący kłamſtwá ten ieſt ogonem.

werset: 16Y będą y ći ktorzy vbłogoſláwiáią lud ten zwodząc/ y ći ktorzy bywaią vbłogoſláwieni/ ſtrączeni ná duł.
Hiere: 23.

werset: 17Dlia tego/ w młodzieniáſkach iego niebędzieſie Pan kochał: á nád ſierotámi y wdowa
kolumna: b
mi iego nie ſmiłuie ſie: bo kożdy pokrytym cżłowiekiem ieſt y złośćiwym/ á wſſelkie vſtá mowiły głupſtwo. We wſſyſtkich tych rzeczách nie odwroćiłá ſie pirżochliwość iego/ álie ieſſcze ręká iego wyćiągnioná ieſt.
Eſaie. 5. 9. et 10.

werset: 18Bo ſie rożnićiłá iáko ogień bezbożność/ tarnie y ćiernie będzie żárł: y zápáli ſie w gęſtwie wleſie/ y ſtocżyſie w kupę pychá dymna.

werset: 19W gniewie Páná wſſech zaſtępow zámącona ieſt źiemiá / á będzie lud iákoby pokarm ogniowi. Mąż brátu ſwemu nieprzepuśći/

werset: 20y vchyli ſie ná práwą ſtronę/ á będzie łáknął: y będzie iadł ná lewey/ á nie náie ſie: ieden káżdy ćiáło rámieniá ſwego będzie żárł: Mánáſses Effráimá/ á Effráim Mánáſeſsá/ ći poſpołu przećiw Iudowi.

werset: 21W thych wſzyſtkich rzecżach nie odwroćiłá ſie pierzchliwość iego/ ále ieſzcźe ręká iego wyćiągniona.

rozdział: 10
Cap: 10.Biádá ſtánowićielom praw nieſpráwiedliwych ku ſćiſnieniu wdow y śierot Prorokuie przećiw Sennácherybowi opiſuiąc pychę iego/ Cieſſy lud Iſráelſki áby ſie go nie bał/ á oſtátek ich że ſie miał náwroćić ku Pánu.
werset: 1
B
Iádá tym ktorzy poſtánawiáią práwá nie ſpráwiedliwe: á piſſąc/ nieſpráwiedliwość zápiſowáli:
Eſaie. 28. Matth: 23.

werset: 2áby tylko vćiſnęli vboſtwo ná ſądzie/ á gwałt cżynili ſpráwie poniżonych ludu moiego:áby były wdowy wydártkiem á korzyśćią ich/ á ſierothy áby zdzieráli á łupili.

werset: 3Coż wy vcżynićie w dzień náwiedzenia/ y znędzenia kthore z dáleká przychodzi? ku cźyiey ſie vdaćie pomocy? á gdzie zoſtháwićie ſlawę wáſſę/

werset: 4byśćie ſie nie nákrzywili pod okowámi/ á z pobitemi żebyśćie nie vpádli? Ztych wſſyſtkich rzecży nie odwroćiłá ſie pierzchliwość iego/ ále ieſzcże ręká iego wyćiągniona.
Eſaie. 5. et 9.

werset: 5Biádá Aſſurowi/ rozga pierzchliwośći moiey/ y kiy moy ieſth/ w ręku ich rozgniewánie moie.
Eſaie. 36. Hiere: 25. Ezechi: 21.

werset: 6Do ludu zdradliwego poſlę go/ á przećiwko ludu pierzchliwośći moiey/ dam mu porucżeńſtwo/ by pobrał łupy rozebrał korzyść/ y połoźyłby go ná potłocżenie iáko błotho ná vlicach.

werset: 7A on ſam nie thák będzie mniemial/ á ſerce iego nie ták ſie będzie domyſláło: ále ná ſtárćie będzie ſerce iego/ y ná wytrácenie do ſſcżędu wielu narodow.

werset: 8Abowiem rzecże:

werset: 9A zaſz nie kxiążętá moi poſpołu krolmi ſą? záſz nie iáko Chárkámis ták Kaláno: A iáko Arffád táko y Emath?
4.Reg: 18.
zali nie iáko Dámáſk má y Sámárya?

werset: 10Iákoć ieſt naláſlá ręká moiá
AAaa iiijkrole=


strona: AAaa4v

Izáiáſz.
kroleſtwá Báłwańſkie/ tákżeć y obrázy ich z Ieruzáłem y z Sámáryey.

werset: 11Y zaſz nie vcżynię ták miáſtu Ieruſálem y obrázom iego/ iákom vcżynił Sámáryiej y báłwánom iej?



strona: AAaa6v

Izáiáſz.
rozdział: 17
werset: 7W on dzień przychyli ſie cżłowiek ku ſtworzyćielowi ſwoiemu/ á ocży iego ku ſwiętemu Iſráelſkiemu poglądáć będą:

werset: 8á nie náchyli ſie ku ołtarzom kthore vdziáłáły ręce ieo : á ná to co vcżynili pálce iego nie poyźrzy/ ná gáie y ná bożnice báłwáńſkie.

werset: 9Ná on dzień/ będą miaſtá mocy iego opuſzcżone iáko pługi/ y zboża ná polu kthore zoſtháwione od ſynow Iſráelſkich/ y będzieſz z puſtą źiemią.
4.Reg: 16.

werset: 10Iżeś zápámiętał Bogá zbáwićielá ſwego/ á niepomniáłáś ná mocnego pomocniká twego: przetoż będzieſz ſzcżepić ſzcżepienie wierne/ y płod cudzy będzieſz oſiewáć.

werset: 11W dzień ſzcźepienia twego/ płonne wino/ á ráno náſienie thwoie kwitnąć będzie: Odięte ieſt źniwo w dzień dziedzictwá/ á będzie ćięſko żáłowáć.

werset: 12Biedá mnoſtwu mnogich ludzi/ iáko mnoſtwo morzá ſzumiąceo : y zgiełk tłuſzcż/ iáko huk mnogich wod.
Iſaie. 37.

werset: 13Będą brzmieć narodowie iáko huk wod zbieráiących/ y będzie mu łáiał/ á vćiecźe dáleko: y będzie porwány iáko proch ná gorze od wiátru/ y iáko wicher przed burzą.

werset: 14Cżáſu wiecżornego/ álić oto záburzká: á ráno/ thedy ſie nieoſtoią. Tháć ieſt cżąſthká onych/ co nas puſtoſſyli/ y los roſtárgáiących nas.

rozdział: 18
Cap. 18.Przećiw Egiptcżykom kthorzy Zydy ktemu przywiedli że w nich duffánie mieli/ przydáie poćiechę Zydom z náwrocenia záś do Ieruzálem.
werset: 1
B
Iedá źiemi ćieniowi ſkrzydelnemu kthora ieſth zá rzekámi Murzyńſkiemi/

werset: 2kthora ſle ná morze poſly: á w nacżyniu z ſitowia ná wody. Idźćie poſlowie prętcy do narodu oderwáneo y podártego/ do ludu ſtráſznego/ po ktorym niemáſz inego: do narodu cżekáiącego á potłocżonego/ ktorego źiemię porwáły rzeki iego/ do gory imienia Páná zaſtępow/ gory Sion.

werset: 3Wſſyſtcy obywátele okręgu ſwiátá ktorzy mieſſkaćie ná źiemi/ gdy podnieſiono będzie známię ná gorách/ vyźrzyćie/ á dzwięk trąby vſlyſſyćie:

werset: 4bo ták mowi Pan ku mnie: Odpocżynę/ y oglądam ná ſwym mieyſcu/ iáko ſwiátło w południe iáſna ieſt á iáko obłok roſy we żniwa.

werset: 5Bo przed żniwem wſſyſtek okwitnął/ y nieźrzáła doſkonáłość rodzic będzie/ á będą poderźnione gáłąſki iego ſierpámi:

werset: 6á co zoſtánie/ będzie oberżnione y obbyte. A zoſtáną ſpołu ptakom gornym/ y beſtyam źiemſkim: á przez
kolumna: b
wſſyſtko láto/ będą ná nim ptacy/ y wſſyſtkie beſtye źiemne będą ná nim źimowáć.

werset: 7Ná on cżás/ będzie przynoſſon dar Pánu zaſtępow/ od ludu oderwánego y roſtárgnionego: od ludu ſtráſſnego/ po ktorym niebył inny/ od narodu cżekáiącego/ cżekáiącego á potłocżonego/ ktorego rzeki porwáły żiemię iego/ ná mieyſce imienia Páná zaſtępow ná gorę Syon.
Deute: 12.

rozdział: 19
Cap: 19.Doſtátecżniey opiſuie karánie Egiptſkie/ á że będą poćieſſeni náwroćiwſſy ſie ku Pánu/ gdy im będzie zeſlány żbáwićiel.
werset: 1
O
Bćiążenie Egiptowe. Oto pan wſtąpi ná obłok lekki/ y wnidzie do Egiptu/ y zruſſą ſie báłwánowie Egiptſcy od oblicża ieo / á ſerce Egiptowe vſchnie w pośrzodku iego.
Hiere: 46. Ezech: 29. Lucae. 21.

werset: 2Y każę ſie zbieżeć Egiptcżykom przećiwko Egipthcżkom: thák że będzie mąż walcżył przećiwko brátu ſwemu/ y przyiaćiel przećiw przyiaćielowi ſwemu/ miáſtho ná miáſtho/ kroleſtwo ná kroleſtwo.
Marci: 13. Lucae. 21.

werset: 3Y rozerwie ſie duch Egipthſki we wnętrznośćiách iego/ á rádę iego ſtrącę: y będą pytáć báłwánow ſwoich/ y gádácżow ſwoich/ y Więſſcżkow/ y Wroſſkow.

werset: 4Y wydam Egipt wrękę Pánow okrutnych á Krol mocny będzie im pánował/ powiáda Pan Bog zaſthępow.

werset: 5A wyſchnie wodá w morzu y rzeká ſpuſtoſſeie wyſchnąwſſy.

werset: 6Y vſtáną rzeki/ á ſćiencżeią y powyſycháią Zrodła ich po brzegách.Thrzćiná y ſitowie powiędną/

werset: 7obnaży ſie łożyſko potokowe od ſtoku ſwego: y káżde oſianie wilgotne oſchnie/ vwiędnie/ y nie będzie.

werset: 8Będą ſthego záſmuceni rybitwi/ y będą łkáć wſſytcy ktorzy wędę miecą w rzekę/ á ći co rozćiągáią ſieć po wodzie/ powiędną.

werset: 9Wſtydáć ſie będą ći co ſpráwuią Len/ ktorzy dziali á tkáli ſubthelne rzecży.

werset: 10Y będą wilgotne rzecży iego oſlábiáłe: wſſyſthcy ktorzy cżynili káłuże ku łowieniu ryb.
2.Reg: 17. Iſaie. 8.

werset: 11Głupie Kxiążętá Táneyſkie/ mądra rádá Fáráonowá/ dáły rádę niemądrą. Iákoż powiádaćie Fáráonowi/ Ieſtem iá ſyn mądrych/ ſyn krolow ſtárożytnych?

werset: 12Gdzież teraz ſą mędrcowie twoi? niechći zwiáſtuią á niech oznáymią tobie/ co vmyſlił Pan zaſtępow nád Egiptem.

werset: 13Zgłupieli Kxiążętá Táneyſcy/ powiędli Kxiążętá Memffeyſcy/ zwiedli Egipt/ węgieł ludow iego.
3.Reg: 22.

rozdział: 27
Cap: 27.grafika
O ſą=


strona: BBbb3

Izáiáſz.
O Sądzie y záthráceniu Czártá/ o kárániu oycowſkim ſynow Izráelſkich/ miáſtho obronne ſpuſtoſſeie/ Izráelitowie zwroćiwſſy ſie z niewoley będą cżeść á chwałę cżynić Pánu Bogu ſwemu.
werset: 1
W
On dzień/ náwiedzi Pan miecżem ſwoim twárdym/ y wielkim/ y mocnym/ Lewiátháná wężá zaworę/ y Lewiátháná wężá zwinioneo / y zábiye Wielorybá/ ktory ieſt w morzu.
Iob. 40. 1.Corin: 15. Apoca: 12.

werset: 2W on dzień winnicá przecżyſtego winá będzie mu ſpiewáć/

werset: 3Iá Pan ktory ią záchowywam znagłá iey będę ſſynkował: by lepak nie ſtháło ſie náwiedzenie przećiwko niey/ w nocy y wednie záchowywam ią.

werset: 4Zágniewánia nie mam: Ktoż mię vcżyni cierniem y głogiem ná bitwie? poydę po niey/ podpalę ią zárázem?

werset: 5Cżyli rácżey zatrzyma moc moię: vcżynimy pokoy/ pokoy mi vcżyni?

werset: 6kthorzy wchodzą pędem do Iákobá/ będzie kwitnąć y rodzić Izráel/ y nápełnią wſſyſthek ſwiát náſieniem.
Hiere: 33.

werset: 7I zaż według plagi onego ktory go bije/ vderzył go? álbo iáko zábija zábithe iego/ ták zábit ieſt?

werset: 8W mierze przećiwko mierze gdj odrzucona będzie/ będzieſz ią ſądził: rozmyſláłá w duchu ſwoim twárdim przez dzień gorącośći.

werset: 9Przeto z tego odpuſzcżoná będzie niepráwość domowi Iakobowemu: á then wſſyſthek owoc áby odięt był grzech iego/ gdy położy wſſyſtki kámienie ołtarzowe iáko kámienie pothłucżone ná proch/ nie będą ſthać gaie bałwáńſkie áni bożnice.
Danie: 9.

werset: 10Abowiem miáſtho obronne będzie ſpuſtoſſone/ ozdobne będzie zoſtháwione/ y opuſzcżone iáko puſtynia/ thám ſie będzie paſl ćielec/ y tám ſie będzie pokłádał/ y potráwi wſſyćkie wierzchy ieo.

werset: 11W ſuchośći/ żniwá iego będą pokruſſone/ niewiáſthy przychodząc/ y vcżący ie: Abowiem nie ieſt lud mądry/ przetoż też nie zmiłuie ſie nád nim/ ktory go vcżynił/ y ktory go ſtworzył/ nie przepuśći mu.

werset: 12Y będzie: że w on dzień poráźi Pan od łożyſká rzecżnego aż do ſtrumieniá Egipthſkiego/ á wy ſie zgromádzićie ieden á ieden ſynowie Iſráelſcy.

werset: 13Y będzie: iż w on dzień: będzie trąbiono w trąbe wielką/ y prziydą ći co byli zátráceni z źiemie Aſsyriyſkiey/ y co byli wyrzuceni z źiemie Egiptſkiey/ y będą cżeść á chwáłę cżynić Pánu ná gorze ſwiętey w Ieruſálem.

rozdział: 28
Cap: 28.Groźi Pan pyſſnym y pijánym Iſráelitom/ przeto że y káplani vdáią ſie ná pijańſtwo/ y kxiążętá w poſmiewiſku máią ſlowá Prorockie/ o kámieniu Węgłowym/ o kárániu nágráwácżow/ y poćieſſe trochę dobrych.
kolumna: b
werset: 1
B
Iádaſz Koronie pychy/ pijánym Effráimitom/ y kwiatowi opadáiącemu/ ſławie rádośći iego/ kthorzy po wierzchu padołu bárzo tłuſtego byli błądzący od winá.
Hoſeae. 3. Matth: 16.

werset: 2Oto duży á mocny Pan/ iáko náwálność grádu: wicher połámuiący/ iáko wzburzenie wod gwáłtownie záthapiáiących/ y wypuſzcżonych ná źiemię przeſtroną.

werset: 3Nogámi będzie potłocżoná koroná pychy pijánych Effráimſkich ludzi.

werset: 4A kwiát ſlawy rádośći ich opádnie/ ktory ieſt ná ſámym wierzchu pádołu tłuſtych/ iákoby wcżeſne przed doźrzáłośćią Ieſieniey:
Iſaie. 40.
Ná ktory gdy poyzrzy ten co pátrzy/ wnet iáko ſkoroby ręką viął/ pożrze go.

werset: 5W ten tám dzień/ będzie Pan zaſtępow koroną ſlawy/ y wieńcem weſela oſtátkowi ludu ſwego:

werset: 6y duchem ſądu temu ktory ſiedzi na ſądzie/ á mocą tym co ſie wrácáią z woyny do brony.

werset: 7Ale ći theż dla winá nie wiedzieli/ á dla pijańſtwá obłądzili: kápłan y prorok nie vmieli nic dla pijańſthwá/ zátopieni ſą od winá/ błądzili w piyańſtwie/ nie znali Widzącego/ nie vmieli ſądu.
Iſaie. 3. Leuit: 10. Ezech: 44.

werset: 8Abowiem wſſyſtkie ſtoły ich pełne zwrácánia y ſproſtnych ſmrodow/ ták że też nie było więcey mieſcá.

werset: 9Kogoż ten náucży wiádomośći? y komu to vcżyni żeby zrozumiał co ſlyſzał? Oſtáwione od mleká/ oderwáne od pierśi.

werset: 10Iż Roſkaż záś roſkaż/ Roſkaż po wthore roſkaż/ Cżekay pocżekay/ Cżekay pocżekay/ Thu throchę/ á thám throchę.

werset: 11Abowiem w mowieniu vſth/ y ięzykiem inym będzie mowił do ludu tego:

werset: 12kthoremu rzekł:To ieſt odpocżynienie moie/ pośilćie ſprácowánego/ á tho ieſth ochłodá moiá: á niechćieli ſlucháć.

werset: 13Y będzie im ſlowo Páńſkie/ Roſkáż/ záſie roſkáż: Roſkáż/ záſie roſkáż: Cżekay pocżekay/ Cżekay/ pocżekay: trochę tám/ trochę ſám: aby ſſli y pádli wznák y byli potárći/ y vśidleni/ y poimáni.

werset: 14A przeto ſluchayćie ſlowá Páńſkiego mężowie pośmiewcy/ kthorzy pánuiećie nád ludem moim ktory ieſt w Ieruzálem.

werset: 15Abowiemeśćie ták mowili/ Wzięliſmj przymierze z ſmierćią/ á z piekłem mamy vmowę: iż gdy poraſſká puſtoſząca po inſſych poydzie/ nie prziydzie ńá nas: iżeſmy położyli omylność nádzieię náſzę/ y kłámſtwemeſmy záſſcżyceni.

werset: 16Dla tego tedy mowi Pan/ Oto ia założę w fundámenćiech Syońſkich kámień/ kámień doświádcżony/ Węgłowy/ Drogi/ záłożony ná grunćie/ ktory vwierzy/ niech ſie nie kwápi.
Pſal. 117. Lucae. 20. Roma: 9: 1.Petri. 1.



strona: BBbb5

Izáiaſz.
rozdział: 34
werset: 4Y
záfrá=


strona: BBbb5v

Izáiaſz.
záfráſuie ſie wſſyſthko rycerſthwo niebieſkie/ y będą złoſzeni iáko kxięgi niebieſkie:
2.Petri. 3.
á wſſyſtko rycerſtwo ich opádnie/ iáko opáda liſt z Winá y z Figi.

werset: 5Bo ſie nápoił w niebie miecż moy: otho ná włość Idumeyſką z ſtąpi/ y ná lud pomſty á zbićia moiego ná ſąd.

werset: 6Miecż Páńſki nápił ſie krwie/ roſtył od tłuſtośći/ ze krwie báránkow y kozłow/ ze krwie báránow bárzo tłuſtych:bo offiárá Páńſka w mieśćie Bozrá/ y zábijánie wielkie w źiemi Edomſkiey.

werset: 7Y z ſtąpią Iednoroſcy ſnimi/ y bycy z mocarzmi: nápije ſie źiemiá krwie ich/ y proch ich thukiem tłuſtych rzecży:

werset: 8Bo dzień pomſthy Páńſkiey/ rok odpłáty ſądu Syon.
Iſaie. 63.

werset: 9Y obrocą ſie ſtrumienie iey w ſmołę/ á proch iey w ſiárkę/ y będzie źiemiá iey iáko ſmołá goráiąca.

werset: 10We dnie y w nocy niebędzie vgáſſoná/ ná wieki będzie wſtępował wzgorę dym iey/ od narodu do narodu ſpuſthoſſoną będzie/ ná wiek wiekow nie będzie kthoby ſzedł przez nię.

werset: 11Y poſiędą ią Puhácż/ y Ież: á Zoraw/ y Kruk będą w niey mieſſkáć: Y będzie ná nię rozćiągnioná miárá/ áby wniwecż byłá obroconá/ y práwidło ná ſpuſthoſſenie.
Zopho: 2.

werset: 12Sláchćicy iey tám niebędą/ rácżey Krolá będą wzywáć/ á wſſyſtcy Kxiążętá iey wniwecż ſie obrocą.

werset: 13A poroſtą w domiech ich ćiernie/ y pokrzywy/ á oſet po murzech ich: y będzie łożyſkiem ſmokow/ á páſtwiſkiem Struſom.

werset: 14Y zbiegną ſię tám źli duchowie/ puł cżowieká puł oſlá/ y dziki mąż będzie wołał ieden ná drugiego:
Thre: 4.
thámo będzie legáć iędzá/ y nálázłá ſobie támo pokoy.

werset: 15Tám miał iámę Ież/ y wychował Ieżętá/ y okopał/ á wychował w ćieniu iey: Tám ſie zlećiáły kánie/ iedná do drugiey.

werset: 16Szukayćie pilnie w kxięgách Páńſkich/ á cżytayćie: y iedney rzecży ſtych niedoſtawáło:
Deute: 28.
ieden drugieo nie ſzukał: bo to co z vſt moich wychodzi/ on mi porucżył/ y duch iego ſam ie zebrał.

werset: 17Y on im rzućił los/ á ręká iego rozdzieliłá ią im pod miárą/ áſz ná wieki poſiędą ią/ w rodzáiu á w rodzáiu będą w niey mieſſkáć.

rozdział: 35
Cap: 35.O przyſſlym ſſcżęſćiu/ weſelu/ beſpiecżnośći wiekuiſtey tych ktorzy mieli w Kryſtuſá vwierzyć.
werset: 1
B
Edzie ſie weſelić puſta y bezdrożna/ y rozráduie ſie puſthyni/ á zákwitnie iáko Lilia.

werset: 2Rodząc będzie rodzić/ á rozráduie ſie będąc weſoła/ y chwalęcy: Sławá Libáńſka dána ieſt iey/ ozdoba Kármelu y Saron: oni vyzrzą wielmożność Páńſką/ y ozdobę á kráſę Bogá náſſego.
Hebre: 15.

werset: 3Vmacniayćie ręku
kolumna: b
upádłych/ á kolan zemdlonych pośiłayćie.

werset: 4Rżecżćie boiázliwym/ Pośilayćie ſie/ á nie chćieyćie ſie bać/ otho Bog wáſz przywiedzie pomſthę odpłácenia:
Deute: 20 et 31.
Pan Bog ſam prziydzie/ á zbáwi was.

werset: 5Ná ten cżás otworzą ſie ocży ſlepych/ y vſſy głuchych będą otworzyſte.
Matth: 11. et 15. Lucae. 7. Pſal: 8. Iſaie. 41. 43. 44.

werset: 6Ná ten cżás ſkocży chromy iáko Ielen/ y rozwiązány będzie ięzyk niemych/ bo rozdzielone ſą wody ná puſſcży/ á ſtrumienie ná puſtyniej.

werset: 7A ktora byłá ſuchą/ będzie Ieźiorem/ á prágnąca ſtánie ſie krzynicámi wod. W tych łożyskach/ w ktorych pierwey ſmokowie przebywáli/ wznidzie źielona trzćiná y śithowie.

werset: 8A będzie tám śćieſſká y drogá/ á będzie názywána drogą ſwiętą: nie poydzie po niey ſplugáwiony/ á to drogę będziećie mieć proſtą/ ták żeby głupi nie błądzili po niey.

werset: 9Nie będzie thám Lwá/ y źwierz zły nie poydzie po niey/ áni tám náleźion będzie: y będą chodzić ći ktorzy będą wybáwieni.

werset: 10A wykupieni od Páná/ náwrocą ſie y prziydą ná gorę Syon z chwałą: á rozweſelenie wiekuiſthe ná głowie ich/ Rádość y weſele otrzymáią a vćiecże precż boleść y łkánie.
1.Petri. 1. Apoca: 21.

rozdział: 36
Cap: 36.Sennácheryb Krol Aſsyriyſki/ pobrawſſy ine miáſtá Iudſkie/ poſláł do Ieruzálem ku Krolowi Ezechiaſſowi Rápſácená Hethmáná/ ten nábluzniwſſy ſie Bogá Izráelſkiego/ náſromoćiwſſy ſie Krolá nápomina mieſſcżány áby ſie dobrowolnie poddáli.
werset: 1
Y
Stháło ſie cżternaſtego roku Krolá Ezechiaſſá/ przyćiągnął Sennácheryb Krol Aſsyriyſki/ ná wſſyſthkie obronne miáſthá Iudſkie/ y dobył ich y pobrał.
4.Reg: 18. 2.Para: 32. Iſaie. 7. 8. et 10. 7. et 33.

werset: 2Tedy poſlał Krol Aſsyriyſki Rábſácená z miáſthá Láchis do Ieruzálem/ do Krolá Ezechiaſſá z mocą wielką/ y położył ſie przj wiedzeniu wod z ſtáwu wierzchniego/ ná drodze ktora idzie do roley Fárbierſkiey.

werset: 3Y wyſſedł do niego Eliácym Biſkup ſyn Helcyaſſow/ ktory był nawyſſſzym kápłanem (w domu Bożym) y Sobná piſarz/ y Ioáhe ſyn Aſáffow Kánclerz
Iſaie. 22.

werset: 4Tedy rzecże do nich Rábſáces/ Powiedzćie Ezechiaſſowi/ Toć powiáda Krol wielki/ Krol Aſsyriyſki. Co to zá duffność yeſt/ w ktorey duffaſz?

werset: 5álbo zá ktorą rádą choć też mocą gotuieſz ſie ſprzećiwić? W kimże dufaſz żeś od ſtał odemnie?

werset: 6Oto dufaſz w trzćinnym kiiu w tym przełomionym Egipćie:
4.Reg: 18. Ezech: 29.
Ná ktorym wſpárliby ſie cżłowiek/ wnidzie w ręke iego y przekole ią: thákić ieſt Fárao Krol Egiptſki tym wſſyſtkim co w nim duffáią.

werset: 7Odpowieſſli mi/ w Pánie Bodze náſſym duffamy: á zaſznie then ieſth Bogiem wá
ſzym


strona: BBbb6

Izáiaſz.
ſſym ktorego wyſokośći y ołtarze wyrzućił Ezechiaſz/ á roſkazał ludu Iudſkiemu y Ierozolimitanom.



strona: CCcc2

Izáiaſz.
rozdział: 41
werset: 15Iam ćiebie położył iáko woz ná młodzbę nowy/ kthory ma zęby trzące: Będzieſz młoćił gory/ y potrzeſz ie/ á pagorki w proch obrociſz.

werset: 16Będzieſz ie wiał/ wiátr zánieſie/ á wicher rozmiećie ie: á ty rozráduieſz ſie w Pánie/ y w ſwięthym Izráelu rozweſeliſz ſie.

werset: 17Potrzebni/ y vbodzy ſſukáią wod/ á nie máſz ich/ ięzik ich od prágnienia vſechł. Ia Pan wyſluchám ie/ Bog Iſráelſki nie opuſſcżę ich.
Gene: 21. Iſaiae. 35. 43. et 44.

werset: 18Otworzę ná naywyſzſſych pagorkach rzeki/ á w pośrzod pol krynnice: vcżynię z puſſcżey ieźiorá wodne/ z źiemie niedrożney źrzodłá ẃod.

werset: 19Dám ná puſtynią Cedr/ y tharn/ y świerk/ y drzewo oliwne: Położę ná puſzcżey Iodłę/ y Wiąz/ y Bukſſpan poſpołu:

werset: 20Aby widzieli y wiedzieli/ y rozcżytáli ſobie/ y zrozumieli poſpołu/ że to ręká Pańſka vcżyniłá/ y ſwięthy Izráelſki ſtworzył to.

werset: 21Przełośćież też rzecż á ſpráwiedłiwość wáſſę/ mowi Pan: Przynieśćie/ ieſli ſnać co maćie/ rzekł Krol Iakobow:

werset: 22Niech przyſtąpią/ á zwiáſtuią nam wſzyćkie rzecży przyſſle. Pierwſſe ktore iuż były opowiedzćie: y przyłoźymy ſercá náſſego/ á będziemy wiedzieć poſlednie rzecży ich/ á kthore ieſzcże máią przyść vkażćie nam.

werset: 23Opowiedzćie te rzecży ktore máią przyść ná przyſſly cżás/ y będziem wiedzieć żeśćie wy Bogowie.Dobrze teſz álbo zle/ ieſli możećie vcżynćie/ á mowmy/ y vzrzymy ſie ſpołu.

werset: 24Oto/ wy ieſteśćie z niſzcżego/ á robotá wáſſá z tego cżego niemáſz. Obrzydnośćią ten ieſt/ ktory was obrał.

werset: 25Wzbudziłem od pułnocy/ y prziydzie/ od wſchodu ſlońcá: będzie wzywał imienia mego/ z przywiedzie vrzędniki iáko bloto/ á iako gárncżarz ktory tłocżi nogámi glinę.
Eſaiae. 43. Matth: 8.

werset: 26Ktoż zwiáſtował od wſſcżęćia/ ábyſmy wiedzieli/ y od pocżąthku/ ábyſmy rżekli: Spráwiedliwy ieſteś? Niemáſz ktoby zwiáſtował/ álbo opowiedział/ álbo ktoby ſluchał powieśći wáſzych.

werset: 27Pierwſſy ku Sionowi rzecże. Owom ia ieſt/ á miáſtu Ieruzalē dam Ewángeliſtę.

werset: 28Y widziałem/ á nie było ſtych żadnego kthoryby wſſedł w rádę/ á ſpytány áby ſlowo odpowiedział.

werset: 29Oto wſſyſcy nieſpráwiedliwi/ á nikcżemne vcżynki ich/ wiátr y prożność báłwány ich.

rozdział: 42
Cap: 42.Słowá Bogá oycá ku Kryſtuſowi ſynowi ſwemu y o iego ſprawách/ o báłwochwálſtwie y ſlepoćie Zydowſtiey.grafika
kolumna: b
Matth: 3. 12. et 17.
werset: 1
O
TO ſlugá moy/ prziymę go: wybrány moy/ vlubiłá ſobie w nim duſſá moiá: Dałem duchá moiego ná niego/ Sądy Narodom będzie wydawał.

werset: 2Nie będzie wolał/ áni będzie brakował oſsobámi/ áni będzie ſlyſſam głos iego ná dworze.

werset: 3Thrzćiny przełomioney nie zethrze/ y lnu kurzącego ſie nie vgáśi: w prawdzie wywiedzie ſąd.

werset: 4Nie będzie ſmuthnym/ áni záburzonym/ áleżby położył ná źiemi ſąd/ á zakonu iego będą ocżekáwáć wyſpy.

werset: 5To mowi Pan Bog kthory ſtwarza niebioſá/ y roſćiąga ie: vmacnia źiemię/ y rzecży wſzyſtki ktore ſniey wyraſtáią: ktory dáie tchnienie ludziom ktorzy ſą ná niey/ y duchá tym co chodzą po niey.

werset: 6Ia Pan wezwałem ćie w ſprawiedliwośći/ y viąłem ćie zá rękę/ á záchowałem ćiebie.
Iſaiae. 49. Lucae. 2. Zacha: 9.
Y dałem ćie zá przymierze ludu/ zá ſwiátłość Narodom:

werset: 7ábyś othworzył ocży ſlepych/ á wywiodł więzniá z zámknienia/ y z domu ćiemnice/ te kthorzy ſiedzą w ćiemnośćiach.

werset: 8Ia Pan/ to ieſt imię moie: Cći moiey inſſemu niedam/ á chwały moiey rytym obrázom.

werset: 9Ktore rzecży pierwſſe były/ otho iuż przyſſly: nowe rzecży też ia zwiáſtuię: pierwey niżli ſie ſtháną/ dam ie wam ſlyſzeć.
Pſal: 149.

werset: 10Spiewayćie Panu pioſnkę nową/ chwałá iego od kráiow źiemie/ kthorzy ſie puſzcżaćie ná morze y pełność iego: Wyſpy y obywátele ich.

werset: 11Niech ſie podzwignie puſſcża/ y miáſthá iey: w domiech będzie mieſſkáć Cedár: Chwalćie wy co mieſſkaćie ná opoce/ z wierzchow gor będą wołać.

werset: 12Będą dáwáć Pánu ſlawę/ y chwałę ieo ná wyſpiech będą opowiádáć.

werset: 13Pan iáko mocarz wynidzie/ iáko mąż rycerſki wzbudzi zawiſną miłość: będzie wrzeſſcżał y będzie wołał: nád nieprzyiaćioły ſwemi zmocni ſie.

werset: 14Milcżałem záwżdy/ á nicem nieodmawiał/ byłem ćierpliwym/ iáko tá co ſie rodzienim prácuie/ będę mowił: rozproſſę/ y záraz połknę.

werset: 15Spuſtoſſę gory y pagorki/ á wſſeláką trawę ich wyſuſſę: y obrocę rzeki w oſtrowy/ y ieźiorá wyſuſſę.

werset: 16Y przywiodę ſlepe ná drogę o kthorey niewiedzą/ y każę im chodzić po ſćieſſkách kthorych nieználi: położę ćiemnośći przed nimi miáſtho ſwátłośći/ y krzywe miáſto proſtych: them ſlowá im vcżynił/ á nieopuśćiłem ich.

werset: 17Obroćili ſie wzad: niechay będą zhánbieni pohánbieniem/ kthorzy dufáią w obráźiech rytych/ ktorzy mowią obrázowi lanemu/ Wy ieſteśćie Bogowie náſſy.

werset: 18Głuſſy ſluchayćie/ á ſlepi wytrzeſſcżayćie ocży ku widzeniu.
Matth: 15.

werset: 19Y ktoż ſlepy iedno ſlugá moy? A głuchy/ iedno do ktoregom poſly moie poſyłał? Kthoż ſlepy iedno ten co
CCcc ijzáprze=


strona: CCcc2v

Izáiaſz.
záprzedány ieſt? á ktho ſlepy/ iedno ſlugá Páńſki?



strona: CCcc4v

Izáiaſz.
rozdział: 48
werset: 8Aniś ſliſzał/ ániś poznał/ áni od onej chwile otworzono ieſt vcho twoie. Bo wiem iż przeſthępuiąc przeſthąpiż/ á przeſtępnikiem názwałem ćię od národzenia twego.

werset: 9Dla imieniá moiego/ przenioſę dáleko pierzchliwość ſwą: á chwałą moią ochełznam ćię/ ábyś niezáginął.

werset: 10Otom ćię przepłáwił ále nie iáko ſrebro: obrałem ćię ſobie w kominie vboſtwá.
Exodi. 3.

werset: 11Dla mnie/ dla mnie to vcżynię/ áby mię niebluźniono: á chwały y ćći moiey inemu nie dam.

werset: 12Słuchay mię Iakobie/ y Iſráelu ktorego ia wzywam: Ia ſam/ ia ieſthem pierwſſy/ y ia oſtátecżny.
Eſaiae. 41. 43. et 44.

werset: 13Ręká też moiá vgruntowáłá źiemię/ á práwicá moiá rozmierzyłá Niebioſá: ia ich zábákam/ á ſtáną poſpołu.

werset: 14Zbierzćie ſie wy wſſyſtcy/ á ſluchayćie: y kthory z nich the rzecży zwiáſtował? Pán go vmiłował/ vcżyni wolą ſwą w Bábilonie/ á rámię ſwoie nád Cháldeycżyki.

werset: 15Ia/ iam mowił/ y wezwałem go: przywiodłem go/ y náproſtowaná ieſth drogá iego.

werset: 16Przyſtąpćie do mnie/ á ſluchayćie tego: Nie od pocżątku táynie á ſkryćiem mowił: od onego cżáſu pierwey niżli ſie ſtáło/ byłem tám y teraz Pan Bog poſlał mię/ y duch iego.

werset: 17To mowi Pan odkupićiel twoj ſwięty Iſráelſki: Ia Pan Bog twoy/ ktory ćię vcżę vżytecżnych rzecży/ y ſpráwuię ćie ná drodze po ktorey chodziſz.
Roma: 7. 1.Thim: 1.
Titum. 3. Deute: 28.

werset: 18O byżeś był pilen porucżeńſtw moich: ſtałby ſie był iáko rzeká pokoy twoy/ á ſpráwiedliwość twoiá iáko zakręty morſkie/

werset: 19y byłoby naſienia twego iáko piaſku/ y płod żywotá twego iáko głaźikow iego: nie záginąłby był/ ániby było potárthe imię iego/ od oblicża moiego.

werset: 20Wynidźćie z Bábilonu/ vćiekayćie od Cháldeycżykow/ z weſołym głoſem zwiáſtuyćie: dayćie ſie z tym ſlyſſeć/ á zánośćie to áż ná kráie ſwiátá.
Hiere: 51. Eſd. 1.
Powiádayćie/ Odkupił Pan ſlugę ſwego Iakobá.

werset: 21Nie prágnęli ná puſzcżey/ gdy ie wywodził: wywiodł im z ſkáły wodę/ y rozdzielił ſkáłę/ á wypłynęły wody.

werset: 22Niemáſz miru nielutośćiwym/ mowi pan.
Exodi. 17. Nume: 20. Eſaiae. 57.

rozdział: 49
Cap. 49.Kryſtus Pan Kxiążęćiem Zydow y Pogánow ku zbáwieniu/ dan ieſth ná przymierze wſſem ze wſſego ſwiátá ludziom/ ſſcżęśliwość tych wielka ktorzy weń vwierzą. Cieſſy Syon kthore ſie vſkarżáło iż było od Boga opuſſcżone/ obiecuiąc mu takie záwołánie/ iż zewſſąd ku niemu mieli ſie ludzie zbiegáć.
kolumna: b
werset: 1
S
Luchayćie wyſpy/ pilnie bácżćie Narodowie z dáleká: Pan z żywotá wezwał mię/ z żywothá máthki moiey wſpomniał ná imię moie

werset: 2y położył vſtá moie/ iákobj miecż oſtry/ pod ćieniem ręki ſwoiey záſſcżyćił mię y położył mię iáko ſtrzałę wyborną: wſáydaku ſwoim ſkrył mię.
Eſaiae. 51. Ephe: 6.

werset: 3Y rzekł mi: Sługáś ty moy Izráelu/ że ſie w tobie ſlawnym okaże.
Ioan: 7.

werset: 4A iam rzekł: Poprożnicym prácował/ bes przycżyny/ á márniem możność ſwoię ſtráwił: przetoż Sąd moy z Pánem/ á ſpráwá moiá z Bogiem moim.

werset: 5A theraz to mowi Pan/ ktory mię ſobie ſlugą ſtworzył z żywothá/ ábym záś przywodł Iakobá k niemu/ y Izráel nie będzie zgromádzon/ y vwielbion ieſtē orzed ocżymá Páńſkiemi/ á Bog moy ſtal ſie mocą moią.

werset: 6Y rzekł. Máło ná thym ábyś mi był ſlugą ku wzbudzeniu pokolenia Iakoboweo / á ku náwroceniu plugáwych oſtátkow Izráelſkich: Othom ćie dał ábyś był świátłem Pogánom ábyś był zbáwieniem moim/ áż do kráiow świátá.
Actor: 13. Ioan: 8.

werset: 7Tho mowi Pan odkupićiel Izráelſki/ ſwięty iego/ ku nikcżemney á lekkiey duſſy/ y ku omierzłemu narodowi/ do ſlugi wielu pánow:Krolowie vyzrzą/ y powſtháną Kxiążęthá/ y modłę vcżynią dla Páná/ iż wierny ieſt/ y ſwiętego Izráelſkiego ktory ćiebie obrał.

werset: 8To mowi Pan/ Cżáſu wzięthego á vpodobánego wyſluchałem ćie/ y w dzień zbáwieniá rátowałem ćie: y ząchowałem ćie á dałem ćie ná przymierze ludu/ ábyś wzbudził źiemię/ á odzierżał dziedzicthwá rozmiotáne:

werset: 9ábyś powiedział tym kthorzy ſą w więźieniu/ Wynidzćie:
Iſaiae. 42.
á tym kthorzy w ćiemnośćiach: Bądzćie odſlonieni. Będą ſie páść po drogach/ á po wſſech rowniach páſtwiſká ich.

werset: 10Nie będą łaknąć/ áni prágnąć/ áni ich vtrapi gorącość y ſlońce:
Apoca: 7.
Bo ten co im lutośćiw/ będzie ie rządzić/ y v krzjnnic wod nápoi ie.

werset: 11Y położę wſſytkie gory moie/ że będą drogą/ á ſćieſſki moie będą podwyſzſſone.

werset: 12Oto ći z dáleká prziydą á oto oni od pulnocy/ y od Morzá/ á ći z źiemie od południá.
Iſaiae. 52.

werset: 13Chwalćie Niebioſá/ á rozráduy ſie źiemio/ opiewayćie gory chwałę: iż poćieſſył Pan lud ſwoy/ y vboſtwu ſwev będzie lutośćiw.
Pſal: 111. Hiere: 14

werset: 14Y rzekł Syon: opuśćił mię Pan/ y zápomniał mię Pan.

werset: 15Izaż może zápámiętáć mátká dziećiątká ſwego/ by ſie nie miáłá ſmilować nád ſynem żywotá ſwego? Aby też oná zápámiętáłá/ ia przedſie nie zápámiętam ćiebie.



strona: DDdd

Izáiaſz.
rozdział: 56
werset: 11Sámi páſterze nieumieli wyrozumienia: wſſyſcy ſie puśćili ná ſwą drogę/ kozdziurny zá ſwym łákomſtwem/ od nawyſzſſego do naypoſlednieyſſego.
Hiere: 6. Iſaiae. 22.

werset: 12Chodźćie (mowią) piymy wino/ á iuż ſie dziś vpiymy: Y będzie iáko dziś táko y iutro/ y dáłeko więcey.
Sapien: 2.

rozdział: 57
Cap: 57.Zchodzenia z ſwiátá/ y przyſzłego odpocżynku ludzi ſpráwiedłiwych/ złoſliwi rozumieć niemogą/ wymawia Zydom że ſie vrągáli z Kryſtá/ y opowiáda im ſtłumienie/ á tym co ſie náwrocą pokoy y poćiechę o biecuie/ ſerce złoſliwego iáko zburzone morze.
werset: 1
S
Práwiedliwy ginie/ á niemáſz ktoby tho vważył w ſercu ſwoim: á mężowie miłoſierdzia bywáią zbieráni/ iż nie ieſt ktoby to rozumiał: Abowiem przed złośćią wźięt ieſt ſpráwiedliwy.

werset: 2Niechay prziydzie pokoy/ niech odpocżywa ná łoſzku ſwoim/ ktory chodził w proſtoćie ſwey.

werset: 3Ale wy przyſtępćie ſám ſynowie Cżárownice/ náſienie cudzołożnikowe/ y nierządnice.

werset: 4Z kogośćie ſie nágrawali? ná kogośćie rozdziráli gębę/ á wywieśáli ięzyk? Zażeśćie nie wy ſynowie ſproſneo cudzołoſtwa naſienie kłamliwe?

werset: 5kthorzy ſie kochaćie w Bodzech pod wſſelkym drzewē gáłęźiſthym offiáruiąc máłe dzieći w rzekách pod ſkáłámi wzgorę wyſſlemi?
Matth: 12.

werset: 6W pewnych ſtronách ſtrumieniá cżąſtká twoiá/ ten ieſt los thwoy: á imeś wyláłá Napoyną offiárę/ offiárowáłáś obiátę/ á wiec ſie dla thych rzecży gniewáć niebędę?
Exodi. 20. Deute: 27.

werset: 7Ná wyſokiey y wynieſioney gorze poſtáwiłáś łoże twoie/ támżeś wſthępowałá ábyś offiárowáłá offiárę.

werset: 8Y zá drzwiámi/ y zá podwoiem/ położyłáś pámiątkę twoię/ boś ſie wedle mnie odkrylá/ y przypuśćiłáś cudzołożniká/ roſprzeſtrzeniłáś łoże twoie/ y vcżyniłáś ſnimi vmowę:milowáłáś pośćiel ich ręką otworzoną.

werset: 9A pomázáłáś ſie krolewſkiemi oleykámi/ y zámnożyłáś bárwićżki y máśći thwoie.
Hoſeae. 12.
Poſláłáś poſly twoie dáleko/ á ieſteś poniżoná áż do piekłow.

werset: 10W mnoſtwie drogi twoiey prácowáłáś/ ániś rzekłá/ Odpocżynę. Zywot ręki twoiey nálázłáś/ y przetożeś nie proſiłá.
Matth: 9.

werset: 11O kogożeś ſie będąc piecżliwą bałá/ iżeś ſkłámáłá/ y námieś nie wſpomniáłá/ ániś myſliłá w ſercu twoim?Iż ia milcżę/ á cżynię iákobym nie widział/ y zápámiętháłáś o mnie.

werset: 12Ia zwiáſtuię ſpráwiedliwość twoię/ á vcżynki twoie nic ći nie będą pomocne.

werset: 13Gdj będzieſz wołáć niech ćię więc wyſwobodzą
kolumna: b
zebráni Boſſkowie twoi/ á wſſyſthkie ony wiátr zánieſie/ powietrze zábierze. Ale kthory ma we mnie duffánie/ odziedzycy źiemię/ y poſiędzie ſwiętą gorę moię.
Roma: 5. Iſaiae. 40.

werset: 14Y rzeknę: Cżyńćie drogę/ dayćie wolną drogę/ odſtępćie z ſćieſſki/ odeymćie zawády z drogi ludu moiego.

werset: 15Abowiem to mowi wyſoki y powyſzſſony ktory mieſſka w wiecżnośći: y ſwięthe imię iego ná wyſokośći/ y ſwiętym przebywáiący/ y z ſkruſſonym y pokornym duchem: áby ożywił duchá pokornych/ y ożywił ſerce ſkruſſonych.
Pſal: 50: Iſaiae. 61. et 66.

werset: 16Boć nie ná wieki ſie będę wádził/ áni też áż do końcá ſie będę gniewał: Abowiem duch od oblicża mego wynidzie/ y wiania ia vcżynię.

werset: 17Dla niepráwośći łákomſtwá iego rozgniewałem ſie/ y ſkarałem go: ſkryłem przed tobą oblicże moie/ á zagniewałem ſie: y odſzedł obłędliwy tułáiąc ſie po drodze ſercá ſwego.

werset: 18Drogi iego widziałem/ y vzdrowiłem go/ y záſiem go przywiodł/ y przywroćiłem mu poćieſſenia/ y żáłoſliwym iego.
Ephe: 2.

werset: 19Stworzyłem owoc wárg pokoy/ pokoy onemu ktory ieſt dáleko/ y ktory bliſko/ rzekł Pan/ y vzdrowiłem go.

werset: 20A nielutośćiwy iáko morze wrzące/ ktore ſie nie może vpokoić/ y wylewáią wały iego/ ná potłocżenie y ná błotho.
Iſaiae. 48.

werset: 21Nie máſz pokoiu bezbożnym/ mowi Pan moy.

rozdział: 58
Cap: 58.Kto ſie pośći/ iáłmużnę dáie/ cżyni ine miłoſierne vcżynki/ co zá odpłátę zá nie wezmie/ á iákim ſpoſobem ſie w tey mierze ſpráwiáć mamy/ vcży.
werset: 1
W
Ołay/ nie przeſthaway/ iáko trąbá wynoś ſie z głoſem twoim/ á oznaymiay ludu memu ſproſno złośći iego/ y domowi Iakobowev grzechy ich.

werset: 2Boć mnie dzień odednia ſzukáią: y chcą wiedzieć drogi moie: iákoby on narod ktoryby ſpráwiedliwość cżynił/ á ſądu Páná Bogá ſwego nieopuśćił: Pytháią mię o ſądziech ſpráwiedliwośći: á chcą ſie przybliżyć do Bogá.
Mala: 3.

werset: 3Cżemużeſmy (pry) pośćili/ á thyś niechćiał weyźrzeć: korzyliſmy duſſe náſſe/ á tyś o thym niechćiał wiedzieć? Otho/ w dzień poſtu wáſſego náyduie ſie wáſzá wola/ á (támże) wſſyſtkie dłużniki wáſſe ćięſſko przyćiſkaćie.
Iſaiae. 1.

werset: 4Otho wy tylko ná zwády ná ſwary pośćićie/ á bijećie pięśćią nielutośćiwie. (Rácżey) niepośććie ták iákośćie do dziſiá dniá paſſcżáli/ áby było wyſluchane ná wyſokośći wołánie wáſſe.



strona: DDdd3v

Izáiaſz.
rozdział: 65
werset: 8To mowi Pan: Iáko gdyby náleźione było źiarnko w gronie/ y rzecżonoby: Nie pſuj go/ ábowiem błogoſláwienie ieſt: ták vcźynię dla ſlug moich/ że nie zátrácę wſſyſtkiego.

werset: 9A wywiodę z Iakobá náſienie/ á z Iudy tego ktory poſiędzie gory moie: y odziedziczą ią wybráni moi/ á ſludzy moi będą tám mieſkáć.

werset: 10Y będą polá chlewámi trzod/ á padoł Achor łożyſkiem ſtad ludu moiev / kthorzy mię ſſukáli.
Ioſue. 7

werset: 11A wy ktorzyśćie opuśćili Páná/ kthorzyśćie zápámiętháli gory ſwiętey moiey/ ktorzy ſtáwiaćie Fortunie ſtoł/ y offiáry cżynićie ná nim:

werset: 12Policżę was miecżem/ y wſſyſcy w zábiyániu popádaćie: przeto iżem wolał/ á nie odpowiedzieliśćie: máwiałem/ á nieſlucháliśćie/ á cżyniliśćie złe rzecży przed memi ocżymá/ á cżegom ia niechćiał tośćie obieráli.
Prouer: 1. Hiere: 7.

werset: 13Dła tego to mowi Pan Bog/ Owo ſludzy moi będą ieść/ á wy będziećie łáknąć.

werset: 14Otho ſludzy moi będą pić/ á wy będziećie prágnąć: Oto/ ſludzy moi będą ſie weſelić/ á wy będziećie poháńbieni: Otho ſludzy moi będą chwálić prze rozrádowánie ſerdecżne/ á wy będziećie krzycżeć prze boleść ſerdecżną/ á dla ſtruchlenia duchá będziećie nárzekáć.

werset: 15A zoſtáwićie imię wáſſe náprzeklęctwo wybránym moim: y zábije ćie Pan bog/ á ſlugi ſwoie wzowie inſſym imieniem/

werset: 16w kthorym ten kthory błogoſláwiony ieſt ná źiemi/ będzie w Bodze błogoſláwiony/ Amen:
Hiere: 9. 1.Cor: 1. 2.Cor: 11.
á ktory przyſięgá ná źiemi/ będzie w Bodze przyſięgál Amen: Iż dáne ſą w zápámięthánie vćiſki pierwſſe/ á iź ſkryte ſą od ocżu náſſych.
2.Petri. 3. Apoca: 21.

werset: 17Abowiem oto ia ſtwarzam nowe Niebá/ y nową źiemię: á nie będą w pamięći one pierwſſe/ áni prziydą ná myſl.

werset: 18Ale będziećie ſie rádowáć y weſelić áż ná wieki/ w tych rzecżach ktore ia ſtwarzam:Bo oto ia ſtwarzam Ieruzálem weſelem/ á lud iego rádośćią.

werset: 19Y rozráduię ſie w Ieruzálem/ y rozweſelę ſie w ludu moim: á nie będzie w nim więcey ſlyſſan głos płácżu/ y głos wołánia.

werset: 20Niebędzie tám więcey dziećiątko máłych dni/ áni ſtáry kthoryby niewypełnił dni ſwoich/ bo dziećię we ſtu lath vmrze/ á grzeſſny ſto lat przeklęty będzie.

werset: 21Y będą domy budowáć/ á w nich będą mieſſkáć: będą ſzcżepić winnice/ y będą pożywáć owocow z nich.
Deute: 28.

werset: 22Nie będą thák budowáć/ áby tám miał iny mieſſkáć/ nie będą oni ſzcżepić/ á iny będzie pożywał. Abowiem według dni drzewá/ będą dni ludu moiego/ á vcżynki rąk iego/ ſthárzeią ſie z wybránym moim.
Gene: 2. Hiere: 17.

werset: 23Nie będą poproznicy robić/ áni będą rodzić w záburzeniu: iż náſienie błogoſláwionych Páńſkich ieſt/ á wnukowie ich ſniemi.

werset: 24A będzie/ iż pierwey niż
kolumna: b
będą wołáć ku mnie/ ia wyſlucham: ieſſcże oni będą domawiáć: á ia wyſlucham.

werset: 25Wilk z báránkiem ſpołu ſie będą páſli/ á Lew y Woł będą ieſć plewy/ á wężowy proch chleb iego:
Eſaiae: 11.
Nie będą ſſkodzić áni zábijáć ná káżdey gorze moiey ſwiętey/ mowi Pan.

rozdział: 66
Cap: 66.Pan nie ná kosćioł máteryálny pátrzy/ ále ná ſerce pokorne/ nie kocha ſie w offiárách tych ćieleſnych/ o rozmnożeniu kośćiołá o rádośći y roſkoſſy Ierozolimſkiey/ o dniu ſądnym/ y o kázániu Apoſtolſkim że mieli Pogány náwroćić.
werset: 1
T
O mowi Pan: Niebo ſtholec moy/ á źiemiá podnożek nog moich: y ktoryſz táki dom ieſth ktory mi zbuduiećie? y kthoreſz tho mieyſce odpocżywánia moiego
Actor: 7. et 17. 3.Reg: 8. 2.Par: 6.

werset: 2Wſſyſthko tho ręká moiá vcżyniłá/ y ſtáły ſie te wſſyſtkie rzecży/ mowi Pan.Ale ná kogoſz ia weyźrzę/ iedno ná vbożuchnego/ y ſkruſſonego ná duchu/ y ná tego ktory drzy przed mowámi moiemi?
Iſaiae. 57. et 61. Pſal: 50.
Ktory zábija ná offiárę wołu/ ieſt iáko ten kto zábiia mężá: kthory zábija bydlę/ ieſt iáko then ktory mozg ze pſá wyjmuie/ ktory offiáruie chlebową offiárę/ iáko ten ktory ſwinią krew offiáruie/ ktory wſpomina ná kádzidło/ iako ten kto błogoſláwił Báłwánowi.

werset: 3Te wſſyſtkie rzecży obráli ná drogách ſwoich/ á w obrzidnośćiach ſwoich kocháłá ſie duſzá ich.

werset: 4Przetoż y ia wybiorę ná igrzyſká ich: y cżego ſie obawali/ to przywiodę ná nie: iż wołałem/ á niebył kthoby mi odpowiedział: mowiłem/ á nie ſlucháli: y cżynili złe rzecży przed memi ocżymá/ á cżegom ia niechćiał/ to ſobie obieráli.
Iob. 6: Prouer: 1. Eſaiae. 65.

werset: 5Słuchayćie ſlowá Páńſkiego/ wy ktorzy drżyćie ná ſlowo iego:Mowili bráćia wáſſy máiąc wás w nienawiśći/ y odmiátháiąc was dla imienia moiego: niech będzie Pan vwielbion/ á vyzrzymy w weſelu wáſſym: ále oni będą poháńbieni.

werset: 6Głos ludzki z miaſtá/ Głos z kośćiołá/ Głos Páńſki ktory oddawa odpłátę nieprziyaćielom ſwoim.

werset: 7Przed tym niż ſie rodzenim prácowáłá/ porodziłá: pierwey niżli przyſſedł cżás porodzeniu iey/ porodziłá chłopiątko.

werset: 8Ktoż kiedy tákową rzecż ſlyſzal?y ktho widział temu podobną? izaż porodzi źiemiá iednego dniá? álbo ſie záraz narod národzi? iż rodziłá y porodziłá Syon ſyny ſwoie?

werset: 9I zaż ia/ ktory inym każę rodzić/ ſam nie będę rodził/ mowi Pan? A więc ia kthory inym rodzenie dawam/ ſam niepłodnym będę/ mowi Pan Bog twoy?

werset: 10Weſelćie ſie z Ieruzálem/ á rozráduyćie ſie w nim wſzy
ſtcy


strona: DDdd4

Izáiaſz.
ſtcy ktorzy ie miłuiećie: ráduyćie ſie ſnią z rádośćią wſſyſcy ktorzy płácżećie nád nią/

werset: 11ábyśćie zſáli/ y nápełnili ſie od pierśi poćieſſenia iego: żebyśćie doili/ y roſkoſſámi opływáli od wſſelákiey ſlawy iego.
Matth: 5.



strona: DDdd5v

księga: Ier
rozdział: 3
werset: 13Wſzákże iednák vznay
nieprá=


strona: DDdd6

Ieremiaſz.
niepráwość thwoię/ iżeś przećiw Pánu Bogu twemu wykrocżyłá: á rozmiotáłáś drogi twoie obcym pod káżdym drzewem gálęźiſtym/ á głoſuś moiego nieſlucháłá/ mowi Pan.

werset: 14Náwroććie ſie ku mnie ſynowie náwrácáiący ſie/ mowi Pan: Bo iaćiem mąż wáſz/ y wezmę z was iednego z miáſthá/ á dwu z rodziny/ y w wiodę was do Syonu.
Ioan: 3.

werset: 15A dam wam páſterze według ſercá moiego/ y będą was páſli vmieiętnośćią y náuką.

werset: 16A gdy ſie iuż rozmnożyćie/ y zrośćiećie ná źiemi onych dni/ mowi Pan: Nie będą więcey mowić/ Archá teſtámentu Páńſkiego: áni tho prziydzie ná ſerce/ áni wſpomi ona ná nię/ áni iey będą náwiedzáć/ áni iey będzie więcey.

werset: 17Ná on cżás/ będą zwáć Ieruzálem Stolcem Páńſkim: y zbiorą ſie do niego wſſyſcy narodowie w imię Páńſkie do Ieruzálem/ a nie będą chodzić zá złoſćią ſercá ſwego nagorſſego.
Gala: 4.

werset: 18W one dni poydzie dom Iudá do domu Iſráelſkiego/ y prziydą poſpołu z źiemie od pułnocy/ do źiemie ktorąm dał oycom wáſzym.
Matth: 8.

werset: 19Alem ia rzekł: Iákoż ćię mam włożyć miedzy ſyny/ á mam ći dáć źiemię pożądliwą/ y dziedzictwo zacne zaſtępow Narodow?Y rzekłem: Oycem mię będzieſz náziwáć/ á nieprzeſtánieſz zá mną chodzić.

werset: 20Ale iáko więc gárdzi niewiaſthá miłoſnikiem ſwoim/ ták mną wzgárdził dom Iſráelſki/ mowi Pan:

werset: 21Głos był ſlyſſan po drogách/ płácż/ y krzyk ſynow Iſráelſkich: że niepráwą vcżynili drogę ſwoię/ zápámiętáli Páná Bogá ſwego.
Hiere: 31.

werset: 22Náwroććie ſie ſynowie náwrácáiący ſie/ á vzdrowię odwrocenia wáſſe. Otho my idziemy do ćiebie/ bo ty ieſteś Pan Bog náſz.

werset: 23Záprawdę omylne były pagorki/ y mnoſthwo gor: záprawdę w Pánie Bodze náſſym/ zbáwienie Iſráelſkie.

werset: 24Zelżywość pożárłá pracę oycow náſſych/ od młodośći náſſey/ trzody y ſthádá ich/ ſyny y corki ich.

werset: 25Będziemy ſpáć w pohánbieniu náſſym á okryie nas zelżywość náſſá: boſmy Pánu Bogu náſſemu z grzeſzyli my y oycowie náſſy od młodośći náſſey áſz do dnia ninieyſſego: ániſmy vſlucháli głoſu Páná Boga náſſego.

rozdział: 4
Cap: 4.Obiecuie Pan odpuśćić thym ktorzy ſie k niemu náwrocżą/ á groźi tym bárzo kthorzy we zlośćiach trwaią/ powiadą z żálem ſkáżenie źiemie Iudſkiey/ á żáłuie zátrácenia ludu ſwego.grafika
kolumna: b
werset: 1
N
Awroćiſli ſie o Izráelu/ mowi Pan/ do mnie ſie náwroć: odeymieſſli vrázy twoie od oblicża mego/ nie będzieſz poruſſony.

werset: 2Y będzieſz przyſięgał/ żywie Pan/ w prawdzie/ y w rozſądku/ y w ſpráwiedliwośći: á będą go błogoſláwić národowie/ y będą go chwalić.
Hiere: 5. et 12.

werset: 3Bo tho mowi Pan mężowi Iudſkiemu y Ierozolimſkiemu/ odnowćie ſobie nowinę/ á nieſieyćie ná ćierniu:

werset: 4Obrzázuyćie ſie Pánu/ á odeymuyćie obrzáſki ſerc waſſych mężowie Iudſcy/ y obywátele Ierozolimſcy: by lepak nie wyſſlo iako ogień zágniewánie moie/ á roſpaliłoby ſie/ y niebyłby kto zágáſząć: dla złośći myſli wáſſych.
Hiere: 6. et 9. Hiere: 21.

werset: 5Zwiaſtuyćie to w Iudá/ káżćie to w Ieruzálem: Mowćie/ y trąbćie w trąbę w źiemi/ wołayćie duże/ mowiąc/ zbierayćie ſie/ á wnidźmy do miaſt obronnych/

werset: 6podnieśćie známię w Syonie.
Hiere: 1.
Zmocniayćie ſie nie ſtoyćie/ boć ia złe rzecży przywodzę od Pułnocy/ y zburzenie wielkie.

werset: 7Wyſſedł Lew z łożyſká ſwego/ á zboycá ſie narodow podnioſl: wyſſedł z mieyſcá ſwoiego áby położył źiemię twoię w puſtynią: miáſta twoie będą zpuſtoſſone zoſtawſſy beż obywatelá.
Danie: 7.

werset: 8Nád thym przepáſſćieſie włoſienmi/ łkayćie/ y nárzekayćie: bo ſie nieodwroćił gniew pirzchliwośći Páńſkiey od nas.

werset: 9Y będzie w on dzień/ mowi Pan: Zginie ſerce Krolewſkie/ y ſerce Kxiążęce: y ſtrętwieią Kápłani/ á prorocy ſtruchleią.

werset: 10Y rzekłem Auch/ Auch/ Auch/ Pánie Boże/ á więceś tedy podſſedł lud ten/ y miáſto Ieruzálem/ mowiąc: Będziećie mieć pokoy: á oto przeniknął miecż áż do duſſe?
Deute: 28.

werset: 11Ná on cżás będzie rzecżono ludu temu y Ieruzálem/ Wiátr palący ná drogách ktore ſą ná puſſcey/ drogi corki ludu moiego/ nie ku wywianiu/ áni ku wycżyſſcżeniu.

werset: 12Duch pełen mi z thych rzecży prziydzie: á teraz ia będę mowił ſądy moie ſnimi.

werset: 13Oto/ iákoby obłok wznidzie/ y iákoby burza woz iego: konie iego prędſſe niż Orłowie: Biedá nam/ bo ieſteſmy zpuſtoſſeni.
Treno: 4. Danie: 7. Pſal: 50. Eſaiae. 1.

werset: 14Omyj ze złośći ſerce twoie Ieruzálem/ chceſſli być zbáwione: y długoſz będą w thobie trwáć myſli ſſkodliwe?

werset: 15Boć głos zwiáſtuiącego od pokolenia Dán/ y oznaymuiącego Báłwaná/ z gory Effráim.

werset: 16Pobudzayćie Narody/ otho ſlyſſano ieſt w Ieruzálem/ że ſtroże przychodzą z dálekiey źiemie/ á że wydáią głos ſwoy nád miáſthy Iudſkiemi.

werset: 17Iákoby ſtrożowie rol ſtáli ſie nád nią w okrąg: iż mię ku gniewliwośći pobudżili/ mowi Pan:

werset: 18Drogi twoie/ á myſli twoie/ ſpráwiły to tobie: tá złość twoiá/ iż gorzka/ iż dotknęłá ſercá twego.
3.Reg: 8.

Brzuch
rozdział: 9
Cáp. 9.grafika

strona: EEee2v

Ieremiaſz.
Nárzeka Prorok ná lud/ y płácze go wypiſſuie obłudność y zdradę ludzką/ á grozi pomſtę á ze ſie niegodzi w nikiem chlubić iedno w Bodze. á że nic niepomoga obrzezánie ćieleſne.
Iſaiae. 22.
werset: 1
K
Thoż da głowie moiey wody/ y ocżom moim ſthudnicę łes: á będę płákał we dnie y w nocy pobitnych corki ludu moiego?

werset: 2Ktoż mię da ná puſſcży goſpodą podrożnym/ á opuſſcżę lud moy/ y odeydę od nich?Bo wſſyſthcy cudzołożnicy ſą/ zbor przeſthąpnikow.

werset: 3Y náćiągnęli ięzyk ſwoj/ rownie iáko łuk omylnośći y nieprawdy: zmocnili ſie ná źiemi/ iż ze złego we złe wychodzili/ á mnie nie poználi/ mowi Pan.

werset: 4Ieden káżdy niech ſie ſtrzeże bliźniego ſwego/ á w żadnym bráćie ſwoim/ niechay niemiewa duffánia: boć káżdy bráth podchodząc podſſcżepi á podeydzie/ á káżdy przyiaćiel/ ná zdrádzie będzie poſtępował.
Hiere: 12. Matth. 10.
Miche: 7.

werset: 5Y będzie ſie mąż z bráthá ſwego poſmiewał/ á prawdy niebędą mowić: bo iuż przyucżyli ięzyk ſwoy mowić łeż/ ſtáráli ſie oto áby niepráwie cżynili.
Pſal: 27.

werset: 6Mieſſkánie twoie w pośrzod zdrády: w zdrádzie niechćieli o mnie wiedzieć/ mowi Pan.

werset: 7A dla tego to mowi Pan zaſtępow/ Oto ia ſpuſſcżę/ y ſprobuię ich: bo co inego mam cżynić od oblicźa corki ludu moiego?

werset: 8Strzáłá rániąca ieſt ięzyk ich/ zdrádę mowiłá. W vſthách ſwoich pokoy z przyiaćielem ſwoim mowi/ á potháiemnie zákłáda nań ſidłá.
Hiere: 5.

werset: 9A więc dla tych rzecży nienawidzę/ mowi Pan? Albo nád thákowym narodem niepomśći ſie duſzá moiá?

werset: 10Nád gorámi imę ſie płákáć y lámentowáć/ y nád ſlicżnemi rzecżámi puſſcżey nárzekáć: bo zápalone ſą/ przetho iż niemáſz mężá przechodzącego:y nieſlyſſeli głoſu dzierżawce: od ptaká niebieſkiego do bydlęćiá/ przenieſli ſie precż y odeſſli.

werset: 11Y vcżynię Ieruzálem gromádámi piaſkowemi/ y łożyſki Smokow/ á miáſtá Iudſkie dam náſpuſtoſſenie/ thák żeby niebyło obywátelá.
Pſal: 78. Miche: 3.

werset: 12Kthoryſz ieſth mąż mądry coby themu rozumiał/ y do ktoregoby ſie ſlowo Páńſkie ſtáło/ áby tho zwiáſtował/ cżemu záginęłá źiemiá/ y wypaloná ieſt iákoby puſſcża/ ták iż niemáſz ktoby przeſſedł?

werset: 13Y rzekł Pan: Iż opuśćili zakon moy/ ktorym dał im/ y nie ſlucháli gloſu moiego y niechodzili wedle niego:

werset: 14á puśćili ſie zá niepráwośćią ſercá ſwego/ y zá Báálim/ cżego ſie náucżyli od oycow ſwoich:

werset: 15Przeto/ tho mowi Pan zaſtępow Bog Iſráelſki: Oto ia nákarmię ten lud piołunem/ a dam im pić wodę źołći.
Deute: 29. Ioſue. 4. Hiere: 23.

werset: 16Y roſproſſę ie po narodziech/ kthorych nieználi oni/ y oyco
kolumna: b
wie ich: á poſlę zá niemi miecż/ dokąd nie będą wytráceni.

werset: 17Tho mowi Pan zaſtępow/ Vpátrzćie/ á wzowćie niewiaſt rzewliwych/ áby przyſſly: y do onych ktore mądre ſą/ poſlićie/

werset: 18á niechże ſie kwápią/ niechże imą nád námi lamentowáć: Niech wylewáią ocży náſſe łzy/ y powieki náſſe niech opływáią wodámi:

werset: 19Boć głos narzekániá rzewniwego ſſlyſſan ieſt z Sionu. Iákożeſmy bárzo ſpuſtoſſeni/ y okrutnie zelżeni? iżeſmy opuśćili źiemię/ yſz rozrzucone ſą przybytki náſſe.

werset: 20Słuchayćież tedy niewiáſty ſlowá Páńſkiego: y niech przyimą vſſy waſſe mowę vſt iego/ á náucżćie corek waſſych lámentu: y káżda blizną ſwoię záłobnego nárzekániá:

werset: 21yſz wſtąpiłá ſmierć okny náſſemi/ weſſlá do domow náſſych/ wytráćić dziatki náſſe z dworu/ á młodzieńce z vlic.

werset: 22Mow/ To mowi Pan/ I pádnie trup cżłowiecży iáko gnoy na oblicżu kráiny/ y iákoby ſiáno zá tyłem tego ktory kośi á niemaſz kthoby zbierał.
Hiere: 7. et 8.

werset: 23To mowi Pan/ Niechay ſie nie chlubi mądry z mądrośći ſwoiey/ y niech ſie theſz niechlubi mocny z mocy ſwoiey/ y niech ſie nieprzechwalá bogáty z bogacthw ſwoich:

werset: 24ále wtym ſie niechay chełpi/ ten ktory ſie chlubi/ wiedzieć y znáć mię/ żem ia ieſt Pan ktory cżynię miłoſierdzie/ y ſąd/ y ſpráwiedliwosć ná źięmi: bo mi ſie tę rzecży podobaią/ mowi Pan.
Iſaiae. 65. 1.Corin: 1 2.Corii: 11

werset: 25Oto dni przydą/ mowi Pan: że náwiedzę kozdego ktory ma obrzezáną obrzáſkę/

werset: 26náwiedze Egipt/ y Iudę/ y ná Edom/ y ſyny Ammon/ y Moábá/ y wſſyſtkie ktorzy poſtrzygli włos/ mieſkaiącze ná puſſczey: Bo wſſycy Pogáni máią obrzáſkę/ á wſſyſtek dom Iſráelſki ieſt nie obrzezánego ſercá.
Hiere: 25. Hiere: 4. et 6. Roma: 2.

rozdział: 10
Cap: 10.Vpomina lud áby ſie niebali niebieſkich známion/ áni Báłwánow/ okázuiąc ich nikcżemność/ iż nikomu nic niemogą vcżynić/ y wielą inych rzecży gáni Báłw ány.
werset: 1
S
Luchayćie ſlowá ktore mowił Pan o was domie Iſráelſki.
Iſaiae. 47.

werset: 2Ták mowi Pan: Drog Pogáńſkich niechćieyćie ſie vcżyć: y známion niebieſkich niechćieyćie ſie bać/ ktorych ſie boią Pogáni:

werset: 3boć vſtáwy ludzkie prożne ſą: Bowiem drzewo z láſá wjrębuie robotá ręki rzemieſnicżej toporē :

werset: 4ſrebrem y złotē okráśił ie: gwoźdzmi y młothámi zbił áby ſie nierozwáliło.



strona: EEee5

Ieremiáſz.
rozdział: 15
werset: 12Izali przymierze vcżyni żelázo z żelázē od pułnocy/ y miedź?

werset: 13Bogáctwá twoie/ y ſkárby twoie/ dam ná roſthárgánie dármo/ we wſſelkich grzechach twoich/ y we wſſyſthkich gránicach twoich.
Hiere: 17. et 20.

werset: 14A przywiodę nieprzyiaćioły twoie z źiemie kthorey ty niewieſz:
Deute: 32.
Bo ſie ogień zápalił w pierzchliwośći moiey/ á ná was będzie gorzał.

werset: 15Ty wieſz Pánie/ wſpomniże ná mię/ á náwiedz/ y rácż mię bronić od tych ktorzy mię przeſláduią.Niechćiey w ćierpliwośći twoiey prziymowáć mię: wiedz żem dla ćiebie ćierpiał vrągánie á zelżywość.

werset: 16Nálázły ſie mowy twoie/ á przyiąłem ie (iáko wdzięcżny pokarm): Y ſtháło mi ſie ſlowo twoie rozrádowánim y rozweſelenim ſercá moiego: bo wzywáne ieſt imię twoie nádemną Pánie Boże Zaſtępow.
Ezech: 3. Pſal: 118.

werset: 17Nie ſiedziałem we zborze igráiących/ á (przeto) przechwalałem ſie z oblicżnośći ręki thwoiey: Samem ſiedział/ boś mię nápełnił zágrożenia.

werset: 18Y przecż że ſie ſtáłá boleść moiá/ wiecżną/ á plagá moiá nie ſnádna ku zlicżeniu/ niechce ſie zágoić? ſtháłá mi ſie iákoby kłamſto wod niewiernych.

werset: 19Dla tego to mowi Pan/ Náwroćiſſli ſie/ náwrocę ćie/ y będzieſz ſthał przed oblicżym moim: á odłącżyſſli drogą rzecż od nicżemney/ będzieſz iáko vſtá moie/ Náwrocą ſie oni k tobie/ á thy ſie nie náwroćiſz do nich.
Hiere: 21. Hiere: 1.

werset: 20I dam ćie ludu temu zá mur miedziány/ mocny: będą ná ćie ſzturmowáć/ á nieprzemogą: bowiem ia ieſtem ſtobą/ ábym ćie wyſwobodził/ y wyrwą ćie mowi Pan.

werset: 21Y wybáwię ćie z ręki nagorſſych/ á wykupię ćie z ręki mocnych.

rozdział: 16
Cap: 16.O przyſzłey nędzy ludu Zydowſkiego/ prze grzechy y báłwochwálſtwá ich/ áż záś potym przez rybitwy y myſliwce przywiedźie ie Pan do ziemie ſwey/ gdzie ſpolu z Pogány będą ſie ſpowiádáć grzechow ſwoich.
werset: 1
Y
Stháło ſie ſlowo Páńſkie do mnie/ mowiąc:

werset: 2Nie poymieſz żony/ áni będzieſz miał ſynow y corek ná tym mieyſcu.

werset: 3Abowiem to mowi Pan ná ſyny y ná corki ktorzy ſie rodzą ná tym mieyſcu: y ná mátki ich ktore ie zrodziły: y ná oyce ich z ktorych plemieniá národzili ſie w tey źiemi.

werset: 4Smierćiámi wielu chorob pomrą: nie będą opłákáni/ áni pogrzebieni/ zá gnoy ná oblicżu źiemie będą: y miecżem á głodem będą wytráceni: y będzie ſćierw ich pokármem ptakom niebieſkim/ y beſtyam źiemſkim.
Leuit: 10. Hiere: 14. Pſal: 78. Hiere: 15.


kolumna: b
werset: 5Abowiem to mowi Pan: Nie wchodź/ do domu kędy gody/ áni chodź ná płácż/ áni ich ćieſz: bom odiął moy pokoy od ludu teo / mowi Pan/ miłoſierdzie y ſmiłowánia.

werset: 6A pomrą wielcy y máli w tey źiemi: nie będą pogrzebieni áni opłákáni/ áni ſie będą rzezáć/ áni obłyſiáć dla nich.

werset: 7A niebędą vłámować między niemi płácżącemu chlebá ku poćieſſeniu nád vmárłym áni im dádzą kubpká z napoiē ku poćieſzeniu nád oycem ſwoim y mátką.
1.Corin: 5.

werset: 8A do domu godownego nie wchodź/ byś miał ſnimi ſiedzieć/ y ieść/ y pić.

werset: 9Bo to mowi Pan zaſtępow Bog Iſráelſki: Oto ia odeymę z mieyſcá thego przed wáſſymi ocżymá/ y zá wáſſych dni/ głos rádośći/ y głos weſela/ głos oblubienicá/ y głos oblubienice.
Hiere: 7. et 25.

werset: 10A gdy zwiáſtuieſz ludu temu te wſſyſtkie ſlowá/ rzekąlić: Cżemuſz Pan mowił ná nas the wſſyſthkie okrutne złe rzecży?
Hiere: 5.
co ieſth zá niepráwość náſzá? y ktoryſz ieſt grzech náſz ktorymeſmy zgrzeſzyli Pánu Bogu náſſemu?

werset: 11Rzecżeſz im/ Bo mię opuśćili oycowie wáſſy/ mowi Pan/ y puśćili ſie zá Bogi obcemi/ y ſlużyli im/ y modłę im dawáli: á mnie opuśćili/ y zákonu moiego nie ſtrzegli.
Deute: 4.

werset: 12Ale y wy ieſzcżeśćie gorzey cżynili/ niżli oycowie wáſſy.
Hiere: 7.
Abowiem oto káżdy chodzi zániepráwośćią złego ſercá ſwego/ áby mię nieſluchał.

werset: 13(A przeto) wyrzucę was z tey źiemie/ do źiemie o kthorey niewiećie/ wy y oycowie wáſſy: tám będziećie ſlużyć bogom cudzym/ we dnie y w nocy/ kthorzy nie dádzą wam odpocżynienia.

werset: 14Dla thego otho dni przychodzą/ mowi Pan/ y niebędzie więcey mowiono/ Zywie Pan kthory wywiodł ſyny Iſráelſkie z źiemie Egiptſkiey:
Hiere: 23.

werset: 15ále (będzie mowiono) żywie Pan kthory wywiodł ſyny Iſráelſkie z źiemie Pułnocney/ y ze wſſech inych źiem/ do ktorychem ie wyrzućił: y przywiodę ie záś do ich źiemie/ kthorąm był dał oycom ich.

werset: 16Otho ia poſlę wiele rybitwow/ mowi Pan/ y będą ie łowić: á po tym poſlę im wiele myſliwcow/ y będą ie łowić po wſſelkiey gorze/ y po wſſelkim pagorku/ y ze wſſech iáſkiń ſkálnych.
Matth: 4.

werset: 17Bo ocży moie ná wſſyſtkie drogi ich/ á niezátháili ſie przed oblicżym moim/ áni ſie ſkryłá niepráwość ich przed memi ocżymá.

werset: 18A nápierwey oddam ſowite niepráwośći y grzechy ich: iż ſplugáwili źiemię moię w zdechlinách báłwánow ſwoich á obrzydnośćiámi ſwoiemi nápełnili dziedzictwo moie.
Hiere: 14. et 17.



strona: FFffv

Ieremiaſz.
rozdział: 22
werset: 15Coż álbo będzieſz Krolował/ że ſie przyrownywaſz Cedrowi?Oćiec twoy záż nie iadł y nie pił/ y cżynił Sąd y ſpráwiedliwość/ ná then cżás gdy mu ſie działo dobrze?

werset: 16Sądził ſpráwę vbogieo y niedoſtátecżnego ná ſwe dobre/ á zaſz nie dla tego iż mię poznał mowi Pan?

werset: 17A twoie ocży y ſerce (ſkłoniły ſie) ku łákomſtwu/ y ná rozlánie krwie niewinney/ y ná pothwarz/ y ná biegánie złego vcżynku.

werset: 18Dla tego to mowi Pán do Ioácym ſyná Iozyaſſá Krolá Iudſkiego:
4.Reg: 13. et 24. Hiere: 36.
Niebedą po nim płákáć/ Nieſtotys bráćie/ Nieſtothys ſioſtro: niebędą mu dzwięcżeć/ Nieſtotys Pánie/ Nieſtotys zacny mężu.

werset: 19Oſlim pogrzebem będzie pogrzebiony/ zgniły/ y wyrzucony przed brony Ierozolimſkie.

werset: 20Wſtęp ná gorę Libán/ wołayże: y w Báſán wydáy głos twoy/ á wołay ná te ktorzy mijáią/ że ſtárći ſą wſzyſtcy miłoſnicy twoi.

werset: 21Mawiałem do ćiebie w obfitośći twoiey: powiedziałeś/ Nie będę ſluchał.Thá ieſth drogá twoiá od młodośći twoiey/ iżeś nieſluchał głoſu moiego.

werset: 22Wſſyſthkie páſterze twoie będzie páſl wiátr/ á miłoſnicy twoi poydą w niewolą: á ná ten cżas záwſtydziſz y zápłonieſz ſie dla wſſelkiey złośći twoiey.

werset: 23Ktora ſiedziſz ná Libanie/ á gnieździſz ſie ná Cedrách/ iákożeś poſthękawáłá gdy ná ćię bole przyſſly/ rownie iáko bole tey ktora rodzi?
4.Reg: 24.

werset: 24Zywę ia/ mowi Pan: żeby theż był Iechoniás ſyn Ioácymá Krolá Iudſkiego pierzćionkiem ná mey ręce práwey/ y ſtámtąd go zerwę.

werset: 25A dam ćię w ręce tych ktorzy ſzukáią duſſe twoiey/ y w ręce ktorych ſie ty oblicża boiſz/ y w ręce Nábuchodonozorá Kolá Bábilońſkiego/ y w ręce Cháldeyſkie.

werset: 26Y záſlę ćie y mátkę twoię ktora ćię porodziłá do cudzey źiemie/ w kthoryieśćie ſie nie rodźili/ thámże pomrzećie:

werset: 27y do źiemie do ktorey oni podnoſzą duſze ſwoie/ áby ſie tám wroćili/ niewrocą ſie.

werset: 28Zaliſz nacżynie gliniáne y ſtłucżone mąż ten Iechoniás? y zaliż ſąd bezewſſey wdźięcżnośći? Cżemuż odrzuceni ſą/ on y náſienie iego/ á zárzuceni do źiemie o kthorey niewiedzieli?

werset: 29Ziemio/ źiemio/ źiemio/ ſluchay mowy Páńſkiey.

werset: 30Tho mowi Pan: Nápiſz mężá thego niepłodnego/ mężá ktory zá dni ſwoich niebędzie poſcżęśćiony/ ábowiem nie będzie z náſienia iego mąż/ ktoryby ſiedział ná ſtolcu Dawidowym/ á żeby miał więcey władzą nád Iudą.

rozdział: 23
Cap: 23.grafikaGrozi Pan paſterzom ktorzy paſą lud Bozy/ obiecuiąc zeſláć páſterzá ktoryby
kolumna: b
oſtátek zebrał/ y w ſzcżeſćiu wielkim poſtáwił/ o fáłeſſnych prorocech.
werset: 1
B
Iádá páſterzom ktorzy rozpędzáią y rozdzieráią trzodę páſtwy moiey/ mowi Pan.
Ezech: 34.

werset: 2Przetoż to mowi Pan Bog Iſraelſki/ do páſtherzow ktorzy páſą lud moy/ wyśćie roſproſſyli trzodę moię/ y wyrzućiliśćie ie/ á nienáwiedzáliśćie ich:Oto ia náwiedzę też ná was złość chući y vſiłowánia wáſſych/ mowi Pan.

werset: 3A ia zgromádzę oſtátki trzody moiey/ ze wſſech źieḿ do ktorych ie tám wyrzucę: y przywrocę ie do wśi ich/ á będą rość/ y rozmnożą ſie.

werset: 4Y wzbudzę nád nimi páſterze/ á będą ie páść: y nie będą ſie więcej bać/ áni ſie będą lękáć: á żadny nie będzie ſzukan z licżby/ mowi Pan.

werset: 5Oto dni nádchodzą mowi Pan: á wzbudzę Dawidowi płod ſpráwiedliwy:
Hiere: 33.
y będzie Krol krolował/ á będzie mądry y będzie cżynił Sąd y ſpráwiedliwość ná źiemi:

werset: 6Onych dni/ będzie zbáwion Iudá/ á Izrael będzie mieſſkał dufále:
Deute: 3.
A tho ieſt imię ktorym go názywáć będą/ Pan ſpráwiedliwy náſz.

werset: 7Dla tego oto dni prziydą/ mowi Pan/ á iuż więcey niebędą mowić.
1Corin: 1. Hiere: 16.
Zywie Pan ktory wywiodł ſyny Izráelſkie z źiemie Egiptſkiey:

werset: 8ále będą mowić/ Zywie Pan ktory wywiodł y przywiodł náſienie domu Izráelſkiego z źiemie pułnocney/ y ze wſſech źiem do ktorychem ie był thám wyrzućił: y będą mieſſkáć w źiemi ſwoiey.

werset: 9Do Prorokow. Skruſſyło ſie we mnie ſerce moie/ zádrżáły we mnie wſſyſthki kośći moie: Stałem ſie iákoby mąż pijány/ y iákoby ćżłowiek ktorego wino rozeſſlo/ od oblicża Pańſkiego/ y od oblicża ſlow ſwięthych ieo.

werset: 10Bo ſie nápełniłá źiemiá cudzołoſtwá/ iż od oblicża przeklęctwá rzewno płákáłá źiemiá/ poſchły polá w puſzcżey: ſtał ſie ich bieg zły/ y moc ich rozna.
Hiere: 14.

werset: 11Bo y prorok y kápłan ſplugawieni ſą/ á w domu moim nálazłem złość ich mowi Pán.

werset: 12A przeto drogá ich będzie iáko ſliſkość gdy nie widzieć: Abowiem będą popądzáni/ y powálą ſie na niey: Bo przynioſę ná nie złe rzecży/ rok náwiedzenia ich/ mowi Pan.

werset: 13Y w Prorocych też Sámáriyſkich widziałem ſſaleńſtwo/ prorokowáłi w Báálu Báłwánie/ á zwodzili lud moy Izráelſki.

werset: 14Też y w prorocech Ierozolimſkich widziałem kxtałth á podobieńſtwo cudzołożących/ y drogę kłamſtwá: y pośilili ręce naygorſſych/ áby ſie żaden ſnich nie náwroćił ode złośći ſwoiey: Stáli mi ſie wſſyſcy iáko Sodomá/ á obywátele iego by Gomorrhá.



strona: FFff4

Ieremiaſz.
rozdział: 28
werset: 1
Y
Stháło ſie onego roku ná pocżątku krolowánia Sedechiaſſá Krolá Iudſkiego/ cżwartego roku/ kxiężycá piąteo : rzekł do mnie Hánániaſz ſyn Azurow prorok z Gábaon/ w domu Páńſkim przed Kápłany y przed wſzyſthkim ludem/ mowiąc:

werset: 2To mowi Pan zaſtępow Bog Izráelſki/ Stárłem iárzmo krolá Bábilońſkiego.
Hiere: 27.

werset: 3Ieſſcże dwie lećie dni/ á ia każę odnieść záś ná to mieſce/ wſſyſthko nacżynie domu Páńſkiego/ktore zábráł Nábuchodonozor krol Bábilońſki z mieſcá tego/ y zánioſl do Bábilonu.

werset: 4A Iechoniaſſá ſyná Ioácymá krolá Iudſkiego/ y wſſyſthko záprowádzenie Iudſkie/ ktorzy weſſli do Bábilonu/ ia záś przywrocę ná to mieſce/ mowi Pan: bo iuż zetrę iárzmo krolá Bábilońſkiego.

werset: 5Y mowil Ieremiaſz Prorok do Anániaſſá proroká przed ocżymá kápłáńſkimi/ y przed ocżymá ludu wſſyſtkieo ktory był w dov Páńſkim:
Miche: 3.

werset: 6Y rzekł Ieremiaſz Prorok/ Amen: Ták niechay vcżyni Pan: Niechay Pan wzbudzi ſlowá twoie ktoreś prorokował/ áby záś było odnieſione nacżynie do domu Páńſkiego/ y wſſyſtko záprowádzenie Iudſkie z Bábilonu ná to mieſce.

werset: 7Wſſákoż iednák ſluchay ſlowá tego ktore ia mowię w vſſu twoich/ y w vſſu wſſtornkiego ludu:

werset: 8Prorocy ktorzy byli przedemną y przed tobą od pocżątku/ á prorokowáłi nad wielą źieḿ/ y ná kroleſtwá wielkie/ o bitwie/ y o znędzeniu/ y o głodzie.

werset: 9Prorok ktory Prorokował pokoy/ gdy prziydzie ſlowo iego/ tedy ſie pozná Prorok ktorego poſlał Pan w prawdzie.
Deute: 18. Nume: 16.

werset: 10Tedy wźiął Hánániaſz prorok łáncuch z ſſyie Ieremiaſzá proroká/ y złamal go.

werset: 11Y rzekl Hánániaſz przed oblicżnośćią wſſyſtkiego ludu/ mowiąc: To mowi Pan/ Thák połamię iárzmo Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego po dwu lath/ z ſzyie wſſech narodow.

werset: 12Y odſſedł Ieremiaſz Prorok ná drogę ſwoię.Stáło ſie potym ſlowo Páńſkie do Ieremiaſzá/ gdy był Hánániaſz Prorok złámał łáncuch z ſzyie Ieremiaſzá proroká/ thymi ſlowy:

werset: 13Idż/ powiedzże Hánániaſſowi/ To mowi Pan: Podruzgotałeś łáncuch drewniány: vcżynże miáſto niego łáncuch żelázny.

werset: 14Abowiem tho mowi Pan zaſthępow Bog Iſráelſki/ żelázne iárzmo włożyłem ná ſzyię thych wſſech narodow/ áby ſlużyli Nábuchodonozorowi Krolowi Bábilońſkiemu/ á będą mu ſlużyć: nád tho ieſſcże y beſtyie źiemſkie dałem mu.

werset: 15Tedy rzekł Ieremiaſz Prorok do Hánániaſzá proroká/ Słuchay Hánániaſſu:
Hiere: 29.
Nie poſlał ćię Pan/ y
kolumna: b
tyś kazał mieć duffánie ludu themu w nieprawdzie.

werset: 16A przeto to mowi Pan/ Otho/ ia ćiebie wyrwę z wierzchu źiemie: thego roku vmrzeſz boś przećiwko Pánu mowił.

werset: 17Y vmárł Hánániaſz Prorok onegoż roku/ kxiężycá ſiodmego.

rozdział: 29
Cap: 29.Ieremiaſz piſał liſt do więzniow w Bábiloniey/ ktory poſlał przez poſly krolewſkie/ piſſąc że thám mieli być przez ſiedmdzieſiąt lat/ a owi co w Ieruzálem zoſtáli że mieli być wytráceni/ miecżem/ głodem/ morem/ á zákázuie ſlucháć fáłeſſnych prorokow.
werset: 1
T
HE ſą ſlowá liſtu ktory poſlał Ieremiaſz Prorok z Ieruzálem do oſtátkow ſtárſſych záprowádzenia/ y do kápłanow/ y do prorokow/ y do wſſyſtkiego ludu ktory był przewiodł Nábuchodonozor z Ieruzálem do Bábilonu:

werset: 2gdy wyſſedł Iechoniaſz Krol/ y krolowa/ y komornicy/ y kxiążętá Iudſcy/ y Ieruzálem/ y rzemieſnik/ y Złotnik/ z Ieruzálem:

werset: 3przez ręce Eláſá ſyná Sáffánowego/ y Gámáryaſá ſyná Helcyaſſowego/ (poſlow Sedechiaſzowych) ktore był poſlał Sedechiaſz Krol Iudſki do Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego do Bábiloniey/ temi ſlowy.

werset: 4Tho mowi Pan zaſtępow Bog Iſráelſki wſſyſtkim ludziom w záprowádzeniu/ kthorem ia przenioſl z Ieruzálem do Bábilonu:

werset: 5Buduyćie domy/ y mieſſkayćie w nich: ſzcżepćie ogrody/ y pożywayćie owocu ich:

werset: 6poymuyćie żony/ á rodźćie ſyny y corki:
Gene: 1. et 9. Hiere: 35.
y dawayćie ſynom wáſſym żony/ á corki wáſze wydawayćie zá mąż/ á niech rodzą ſyny y corki: y mnożćie ſie tám/ á niebądźćie w máłey licżbie.

werset: 7A ſzukayćie pokoiu miáſthá tego do ktoregom was kazał záprowádzić y modlćie ſie Pánu zá nie: bo w iego pokoiu/ będzie wam pokoy.
Baruc. 1. 1.Thi: 2.

werset: 8Abowiem to mowi Pan zaſtępow Bog Iſráelſki: Niech was nie zwodzą prorocy wáſſy/ kthorzy ſą miedzy wámi/ y wieſſcżkowie wáſſy:
Hiere: 23. et 27.
áni dbáyćie ná ſny wáſſe ktore márzyćie:

werset: 9Boć oni fáłeſſnie prorokuią wam w imię moie: ánim ich poſlał/ mowi Pan.

werset: 10Bo tho powiáda Pan: Gdy ſie pocżną wypełniáć w Bábilonie ſiedmdzieſiąt lath/ náwiedzę was/ y wzbudzę nád wámi ſlowo moie dobre/ że was záś przywiodę ná tho mieyſce.
2.Para: 36. Hiere: 25.

werset: 11Boć ia wiem myſli kthore ia myſlę o was/ mowi Pan/ myſli pokoiu á nie vdręcżenia/ ábych wam dał koniec y ćierpliwość.
Deute: 4. et 30.

werset: 12Y będziećie mię wzywáć/ á poydziećie y będziećie mi ſie modlić/ á ia was wyſlucham.



strona: FFff6v

Ieremiaſz.

kolumna: a
rozdział: 32
werset: 41A będę ſie nad nim weſelil/ gdy im dobrze vcżynię: y wſſcżępię ie w tey źiemi/ wpráwdzie/ w zupełnym ſercu moim/ y we wſſyſtkiey duſſy moiey.
Deute: 30. Hiere: 31.

werset: 42Abowiem to mowi Pan/ Iákom przywiodł ná ten lud to wſſyſthko zle ták wielkie: ták przywiodę záś ná nie wſzyſtko dobre/ ktore ia mowię do nich.

werset: 43A będą dzierżáne role w tey źiemi o kthorey wy powiádaćie żeby ſpuſtoſſona byłá/ przetho iż nie zoſtał áni cżłowiek/ áni bydląthko/ á iż podána ieſt w ręce Cháldeyſkie.

werset: 44Role będą kupowáć zá pieniądze/ y będą zápiſowáć w kxięgach/ y będą wyćiſkáć piecżęć/y świadki będą ſtáwiáć w źiemi Beniámin/ y około Ieruzálem/ w mieśćiech Iudſkich/ y w mieśćiech po gorach/ y w mieśćiech po polu/ y w miáſthach ktore ſą ná południe: ábowiem náwrocę ięctwo ich/ mowi Pan.

rozdział: 33
Cap. 33.Obiecuie Pan odpuśćić złośći ludu ſwemy/ y wywieść go zięctwá obdárzywſſy wielą dobrych rzecży/ ieſt też proroctwo o národzeniu Páná Kryſtá/ y o iego kroleſtwie wiecżnym.
werset: 1
Y
Stháło ſie ſlowo Páńſkie do Ieremiaſzá powtore/ gdy ieſzcże był zámkniony w ſieni v ćiemnice/ rzekąc:
Hiere: 20. et 32.

werset: 2Tho mowi Pan ktory ma vcżynić y z formowáć tho/ y nágotowáć/ Pan imię iego.

werset: 3Wołay ku mnie/ á wyſlucham ćię: y opowiemći wielkie rzecży/ y pewne o kthorych niewieſz.

werset: 4Abowiem to mowi Pan Bog Iſráelſki do domow miáſtá tego/ y do domow Krolá Iudſkiego ktore pokáżone ſą/ y ku ćwierdzam/ y do miecżá

werset: 5przychodzących/áby ſie potykáli z Cháldeycżyki/ á żeby ie nápełnili trupámi ludzkiemi/ ktorem pobił w pierzchliwośći moiey/ y w zágniewániu moim/ kryiąc oblicże ſwe od tego miáſtá dla wſſyſtkiey złośći ich.

werset: 6Oto ia zágoię im bliznę y vzdrowię/ á vlecżę ie: y obiáwię im proźbę pokoiu y prawdy.

werset: 7Y náwrocę náwrocenie Iudſkie/ y náwrocenie Ierozolimſkie: á zbuduię ie iáko y zprzodku.
Iſaiae. 43.

werset: 8A ocżyſzcżę ie od wſſelkiey niepráwośći ich/ ktorą przećiwko mnie zgrzeſſyli: y będę miłośćiw wſzem niepráwośćiam ich/ w ktorych wyſthąpili przećiwko mnie/ y wzgárdzili mię.

werset: 9Y będzie mi ku imieniu/ y ku rádośći/ y ku chwale/ y ku weſelu wſſem narodō źiemſkim/ ktorzy vſlyſſą te wſſyſtkie dobrá/ ktore ia mam im vcżynić: y będą ſie lękáć/ á zátrwożą ſie we wſſyſthkich dobrych rzecżách/ y we wſſem pokoiu/ kthory ia im
kolumna: b
vcżynię.
Hiere: 7.

werset: 10Tho mowi Pan/ Ieſſcże będzie vſlyſſány ná tym mieyſcu/ (ktore wy powiádaćie być puſte/ przeto że niemáſz ni cżłowiecżká ni bydlątká w mieśćiech Iudſkich/ y ná vlicách Ierozolimſkich/ ktore ſpuſtoſzáłe ſą bez cżłowieká/ y bez obywátelá/ y krom bydłá)

werset: 11głos rádośći y głos weſela/ głos nowożenie y głos oblubienice/ głos mowiących: Wyznawayćie Pánu zaſtępow/ iż dobry Pan/ iż ná wieki miłoſierdzie iego:Y przynoſſących obietnice do domo Páńſkiego. Abowiem záſię przywiodę náwrocenie źiemie iáko z przodku/ mowi Pan.

werset: 12To mowi Pan zaſtępow: Ieſſcże będzie ná tym mieyſcu puſthym/ bez cżłowieká/ y bez bydlęćiá/ y we wſſyſtkich mieśćiech ieo / przybythek páſtherzow leżących trzod.

werset: 13W miáſtách gornych/ y w miáſtách polnych/ y w miáſtách ktore ſą ná Poludnie: y w źiemi Beniámin/ y w około Ieruzáłem/ y w mieśćiech Iudſkich/ ieſzcże poydą trzodu ku ręce policżáiącego/ mowi Pan.

werset: 14Otho prziydą dni/ mowi Pan: á wzbudzę dobre ſlowo kthorem mowił do domu Iſráelſkiego/ y do domu Iudſkiego.

werset: 15W one dni/ á ná on cżás każę vrodzić Dawidowi płod ſpráwiedliwośći: y vcżyni Sąd y ſpráwiedliwoſć ná źiemi.
Hiere: 23. 1.Corin: 1. Iſaiae. 32.

werset: 16W one dni będzie zbáwiony Iudá/ á Iſráel będzie mieſſkał ſmiele/ á to ieſt imię ktorym go názywáć będą/ Pan ſpráwiedliwy náſz.

werset: 17Bo thák mowi Pan: Nigdy niezáginie z Dawidá mąż/ ktoryby ſiedział ná ſtolcu domu Iſráelſkiego.
2.Reg: 7. 1.Reg: 2.

werset: 18Y z Kápłanow/ y Lewitow/ nie zginie mąż od oblicża moiego/ ktoryby offiárował zupełne offiáry/ y palił chlebowe obiáty/ y zábijał offiáry ine po wſſyſtkie dni.

werset: 19Y ſtáło ſie ſlowo Páńſkie do Ieremiaſzá/ mowiąc:

werset: 20Tho mowi Pan/ Ieſli ſie może náruſſyć vmowá moiá ze dniem/ y vmowá moiá z nocą/ żeby niebył dzień/y noc cżáſu ſwego:
Gene: 8.

werset: 21tedy też vmowá moiá może być náruſſoná z Dawidem ſlugą moim/ áby niebył ſniego ſyn/ ktoryby krolował ná ſtolcu ieo : y Lewitowie y kápłani ſlużebnicy moi.
1.Petri: 2.

werset: 22Iáko niemogą być policżone gwiazdy niebieſkie/ áni pomierzony piaſek morſki: ták rozkrzewię náſienie Dawidá ſlugi moiego y Lewity ſlużebniki moie.
Gene: 15. et 22.

werset: 23Y ſtáło ſie ſlowo Páńſkie do Ieremiaſzá/ tymi ſlowy/

werset: 24Y zażeś nie widział co ten lud mowił/ rzekąc/ dwá narody ktore był Pan obrał/ odrzucone ſą: á lud moy wzgárdzili/ przeto żeby niebył więcey narod przed nimi.

werset: 25Tho mowi Pan: Ieſlim niepołożył vmowy moiey miedzy dniem y nocą/ y praw Niebu y źiemi:

werset: 26thedy y náſienie Iakobá y Dawidá ſlugi moiego zárzucę/ ábym nie
wźiął


strona: GGgg

Ieremiaſz.
wźiął z náſienia iego/ Kxiążąth náſienia Abráhámowego/ Izáákowego/ y Iakobowego.



strona: GGgg3

Ieremiaſz.

kolumna: a
rozdział: 37
werset: 20Tedy roſkazał Krol Sedechiaſz/ áby był wſádzon Ieremiaſz do ſieni przed ćiemnicą/ á żeby mu dawano ná káżdy dzień bochen chlebá/ krom warzey/ pokiby nie byłby ſtrawione wſſyſtkie chleby w mieśćie: Mieſſkáł tedy Ieremiaſz w ſieni v ćiemnice.

rozdział: 38
Cap: 38.Ieremiaſſá Krol wydał ſwoim Pánom/ á oni go wpuśćili do dołu bágniſtego/ potym wyćiągniony ná ſien przed ćiemnicę/ Krolowi rádę dáie żeby wyſſedł do Cháldeycżykow/ bo inácżey vść y z łudem miecżá ich nie może/ kázał mu Krol tey rady táić/ á puśćił go od ſiebie.
werset: 1
Y
Vſlyſzeli/ Sáffáciaſz ſyn Máthanow/ y Gedeliaſz ſyn Ffáſſurow/ y Iuhál ſyn Selemiaſſá/ y Ffáſſur ſyn Melchiaſſá/ kazánia kthore Ieremiaſz kazał do wſzyſtkiego ludu/ mowiąc:

werset: 2To mowi Pan: ktożkolwiek zoſthánie w tym mieśćie/ vmrze od miecźá/ od głodu y od powietrza:
Hiere: 21. et 27.
ále ktory vćiećże do Cháldeycżykow żyw zoſtánie/ á będzie duſzá iego y zdrowá y żywá.

werset: 3To mowi Pan: Wydániem wydano tho miáſto będzie w ręce woyſká Krolá Bábilońſkiego/ dobędżie go.
Hiere: 32.

werset: 4Tedy oni Kxiążęthá y Pánowie rzekli do Krolá: Prośimy niech będzie zábit ten cżłowiek: Boć vmyſlnie oſlábia ręce mężow walecżnych/ kthorzy zoſtáli w tym mieśćie/ y ręce wſſyſtkiego ludu mowiąc do nich themi ſlowy:Záprawdęć ten cżłowiek nie ſſuká pokoiu temu ludu/ ále złego.

werset: 5Y rzekł Krol Sedechiaſz/ Oto go maćie w ręku wáſzych/ boć nie godzi ſie krolowi wam cżego odmowić.

werset: 6Wzięli thedy Ieremiaſſá/ y wpuśćili go do dołu ieźiorzyſtego/ Melchiaſſá ſyná Amelechowego/ ktory był w ſieni v ćiemnice á ſpuśćili Ieremiaſſá po powroźiech do onego dołu/ w ktorym wżdy nie było wody/ tylko błoto: wſtąpił tedy Ieremiáſz w ono błoto.

werset: 7Vſlyſſał potym Abdemelech Murzyn Komornik w domu Krolewſkim/ że ſpuśćili Ieremiaſſá do dołu: á Krol w (ten cźas) ſiedział w bronie Beniámin:

werset: 8Tedy wyſſedł Abdemelech z domu Krolewſkiego/ y iął mowić do krolá/ tymi ſlowy/

werset: 9Pánie moy Krolu/ zle vcżynili ći mężowie ná wſſem co iedno zbroili przećiwko Ieremiaſſowi Prorokowi/ wpuśćiwſſy go do dołu/ áby tám zdechł od głodu. Athoć iuż więcey chlebá niemáſz w mieśćie.

werset: 10Tedy Krol roſkazał Abdemelechowi Murzynowi/ mowiąc Weźmi z ſobą ſtąd trzydzieśći mężow/ wyćiągniże Ieremiaſzá Proroká z dołu pierwey niżli vmrze.
Dani: 14.

werset: 11Wziąwſſy thedy z ſobą
kolumna: b
Abdemelech męże/ wſſedł do domu Krolewſkiego/ ktory był pod pokłádem: á wziąwſſy z tamtąd wiotche płáty y wiotche ſſáty: ktore iuż były pogniły: ſpuśćił ie do Ieremiaſſá do dołu po powroſkach.

werset: 12Y rzekł Abdemelech Murzyn do Ieremiaſſá/ podłoż te ſtáre płáty y podrápáne á zgniłe pod pachy rąk twoich/ y pod powrozy. I vcżynił ták Ieremiaſz.

werset: 13Tákże wyćiągnęli Ieremiaſſá powrozmi/ y wywiedli go z dołu/ ále zoſtał Ieremiaſz w ſionce przed ćiemnicą.
Hiere: 37.

werset: 14Poſlał potym Sedechiaſz/ y wziął k ſobie Ieremiaſzá Proroká do trzećich drzwi ktore były w domu Páńſkim:Y rźekł Krol do Ieremiaſſa/ ſpytham ia ćiebie o iednę rzecż/ nie tayże przedemną nicżego.

werset: 15Y rzecże Ieremiaſz do Sedechiaſzá. Zwiáſtuięli tobie co/ izaż mię nie zábieſz? á porádzęlić co/ nie vſluchaſz mię.

werset: 16Także przyſiągł Sedechiaſz Ieremiaſſowi potháiemnie/mowiąc: Zywie Pan ktory nam vcźynił duſſę tę/ że ćie nie zábiię/ iże ćie też nie wydam w ręce tych mężow ktorzy ſſukáią duſſe twoiey.
Hiere: 27.

werset: 17Thedy rzecże Ieremiaſz do Sedechiaſſá/ To mowi Pan záſtępow Bog Iſráelſki. Wynidzieſſli do kxiążąt krolá Bábilońſkiego/ będzie żywá duſzá twoiá/ y to miáſtho niebędzie zápalone ogniem: y záchowan będzieſz ty y dom twoy.

werset: 18Ale niewynidzieſſli do Kxiążąt Krolá Bábilońſkiego/ będzie wydane to miáſto w ręce Cháldeyſkie/ y zápalą ie ogniem: y thy nie vydzieſz ręki ich.

werset: 19Y rzecże Krol Sedechiaſz do Ieremiaſzá/Piecżliwym dla onych Zydow ktorzy vćiekli do Cháldeycżykow/ ábym lepak nie był wydan w ręce ich/ á poſmiewáliby ſie zemnie.

werset: 20Odpowiedział mu Ieremiaſz/ Nie wydádzą ćie: iedno ſluchay proſzę ćie głoſu Páńſkiego/ ktory ia mowię ku tobie/ á będzieć dobrze thobie/ y będzie żywá duſzá thwoiá.

werset: 21Co więc niebędzieſſli chćiał wyniść: the ſą ſlowá kthore mi Pan okazał/

werset: 22Oto wſſyſtkie pánie kthore zoſtáły w domu Krolá Iudſkiego/ będą wywiedzione do Kxiążąt Krolá Bábilońſkiego:y oneż rzekną/ (nágráwáiąc tobie) zwiedli ćię/ y przemogli á przewiedli ná thobie mężowie ſpokoyni twoi/ ponorzyli w błoćie/ ná ſliſkim mieyſcu nogi twoie/ y odeſzły od ćiebie.

werset: 23A wſſyſtkie żony twoie/ y ſynowie twoi/ będą wywiedzeni do Cháldeycżykow: y nie vydzieſz ręki ich/ ále w ręce Krolá Bábilońſkiego poiman będzieſz: á to miáſto ſpalą ogniem.

werset: 24Rzekł thedy Sedechiaſz do Ieremiaſzá: Niech żaden nie wie tych ſlow/ á nie vmrzeſz.



strona: GGgg5v

Ieremiaſz.

kolumna: a
rozdział: 44
werset: 9Y zażeśćie zápámiętáli złych rzecży oycow wáſſych/ y złych rzecży Krolow Iudſkich/ y złych rzecży żon ich/ y złych rzecży wáſzych y złych rzecży żon wáſſych/ ktore cżyniły w źiemi Iudſkiey/ y w kráinách Ierozolimſkich?

werset: 10Nie ſą ocżyſſcżeni áż do tego dniá/ á nie bali ſie/ áni chodzili w zakonie Páńſkim/ y w przykazániach moich/ kthorem dał przed wámi y przed oycy wáſſymi.

werset: 11A dla tego to mowi Pan zaſtępow Bog Iſráelſki:Otho ia poſtháwię oblicże moie nád wámi ná wáſſe złe: á wytrácę wſſyſthkiego Iudę.

werset: 12Y wezmę oſtátek Iudy/ kthorzy ná tym położyli oblicża ſwoie áby weſſli do źiemie Egiptſkiey/ á żeby w niey mieſſkáli: y będą wſſyſtcy wytráceni w źiemi Egiptſkiey: y pádną od miecżá/ y od głodu:
Hiere: 42.
y będą wytrawieni od namnieyſſego do nawiętſſego/ od miecżá y od głodu pozdycháią: y będą ná przyſięgę/ y ná dziw/ y ná przeklęctwo/ y ná pośmiech.

werset: 13A náwiedzę obywátele źiemie Egiptſkiey/ iákom náwiedził Ieruzálem: w miecżu/ w głodzie/ y w morze.

werset: 14Y niebędzie ktoby tego vſſedł/ á żeby zoſtał z oſtátká Zydow/ kthorzy idą áby pielgrzymowáli w źiemi Egiptſkiey: áżeby ſie záś wroćili do źiemie Iudſkiey/ ku ktorey oni podnoſſą duſſe ſwoie/ áby ſie wroćili/ á tám przebywáli. Nie wrocą ſie iedno ći ktorzy vćiekną:

werset: 15Ale odpowiedzieli Ieremiaſſowi wſſyſcy mężowie kthorzy wiedźieli że ich żony ofiárowáły Bogom obcym y wſſyſtkie niewiáſty ktorych ſthało mnoſtwo wielkie: y wſzyſtek lud tych kthorzy mieſſkáli w źiemi Egiptſkiey w Ffátures/ mowiąc:

werset: 16Mowá ktorąś mowił do nas w imię Páńſkie/ nie będziemy ſlucháć od ćiebie

werset: 17ále cżyniąc będziemy cżynić kożde ſlowo kthore wynidzie z vſt náſſych/ ábyſmy offiárowáli krolowey niebieſkiey/y wylewáli yey nápoyne offiáry/ iákoſmy cżynili my y oycowie náſzy:
Hiere: 7.
Krolowie náſſi/ y Kxiążętá náſſy/ w mieśćiech Iudſkich/ y po vlicach Ierozolimſkich/ á náiadáliſmy ſie chlebá/ y dobrze nam było/ á złegoſmy nie widzieli.

werset: 18Ale od onegoż cżáſu iákożeſmy przeſtháli offiáry cżynić Krolowey niebieſkiey/ y wylewáć iey napoyne offiáry/ wſſyſtkiego nam nie doſtáie/ y wythráceniſmy miecżem y głodem.
1.Mach: 1.

werset: 19Co ieſli my niewiáſty ofiáruiemy krolowey niebieſkiey/ y wylewamy iey napoyne ofiáry: izaż krom mężow náſſych cźyniliſmy iey plácki ná cżeść iey/ y ná ofiárowánie iey napoynych ofiar?

werset: 20Tedy rzekł Ieremiaſz do wſzego ludu/ do wſſech mężow/ y do wſzech niewiaſth/ y do wſſego poſpolitego gminu/ ktorzy mu byli odpowiedzieli to ſlowo/ mowiąc:

werset: 21Azaż nie
kolumna: b
ná offiárę kthorąśćie offiárowáli w mieśćiech Iudſkich/ y po vlicách Ierozolimſkich/ wy y oycowie wáſſy/ krolowie wáſſy: y kxiążętá wáſſy/ y lud tám tey źiemie/ zaż nie ná te wſpomniáł Pan/ y nie weſſli ná ſerce iego?

werset: 22A iuż dáley nie mogł Pan znośić dla wielkiey złośći chući wáſſych/ y dla obrzydnośći ktoreśćie cżynili: Y ſtáłá ſie źiemiá wáſſá puſtynią/ y ná dziw/ y ná przeklęctwo/ przeto że w niej nie máſz obywátelá/ iáko ieſt po dziś dzień.

werset: 23Przeto żeśćie offiárowáli Báłwánom/ á grzeſzyliśćie przećiwko Pánu/ á nie ſlucháliśćie głoſu Páńſkieo / á w zakonie y w przykazániu ieo / y w świádectwach iego nie chadzáliśćie: przetoż przypadły ná was the złe rzecży/ iáko ieſt dziſieyſſy dzień.

werset: 24Potym rzekł Ieremiaſz do wſſyſthkiego ludu/ y do wſzech niewiaſt. Słuchayćie ſlowá páńſkiego wſzyſtek Iudá/ ktorzy ieſteśćie w źiemi Egiptſkiey/

werset: 25To mowi Pan zaſtępow Bog Izráelſki/ rzekąc: Wy/ y żony wáſſe mowiliśćie vſthy wáſſemi/ á rękomá wáſſemi/ wypełniliśćie mowiąc:Cżyńmy obietnice náſſe ktoreſmy obiecáli/ żebyſmy offiárowáli krolowey Niebieſkiey/ y wylewáli iey offiáry nápoyne. Wypełniliſćie ſluby wáſſe/ á vcżynkiem zbroiliśćie ie.

werset: 26A przeto ſluchayćie ſlowá Páńſkieo / wſſyſtek Iudá/ kthorzy mieſſkaćie w źiemi Egipthſkiey. Otom ia przyſiągł ná imię moie wielkie/ mowi Pan: Iż żadnym ſpoſobem nie będzie więcey wzywáne imię moie z vſth kożdego mężá Zydowſkiego/ mowiącego/ Zywie Pan Bog/ we wſzyſthkiey źiemi Egipthſkiey.

werset: 27Otho ia będę cżuynym nád nimi ná ich złe/ á nie ná dobre: y będą wythráceni wſſyſthcy mężowie Iudſcy/ kthorzy ſą w źiemi Egiptſkiey/ miecżem y głodem/ dokąd co do ſſcżędu nie będą wytráceni.
Hiere: 42.

werset: 28A ktorzyby vſſli miecżá/ wrocą ſie z źiemie Egiptſkiey do źiemie Iudſkiey mężow bárzo máło: y będą wiedzieć wſzyſtki oſtátki Iudſkie wchodzących do źiemie Egiptſkiey áby tám mieſſkáli/ cżyie ſie ſlowá ſpełnią/ moie/ cżyli ich?

werset: 29A to będziećie mieć zá znák/ mowi Pan/ że ia was náwiedzę ná tym mieſcu: ábyśćie wiedzieli iż prawdziwie ſie z iſzcżą á wypełnią mowy moie przećiwko wam ná złe.

werset: 30To mowi Pan/ Oto ia wydam Ffáraoná Effree Krolá Egiptſkiego w ręce nieprzyiaćioł iego/ y w ręce tych ktorzy ſſukáią duſſe iego: iákom wydał Sedechiaſſá Krolá Iudſkieo w rękę Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego nieprzyiaćielá iego: y ſzukáiącego duſze iego.
4.Reg: 25.



strona: HHhh2

Ieremiaſz.

kolumna: a
rozdział: 50
werset: 5Do Syonu będą drogi pytáć/ thám obroćiwſſy twarzy ſwoie: Prziydę y będą przyłożeni do Páná przymierzem wiekuiſtym/ ktorego żadne zápámiętánie niezmyie.
Hiere: 21. Ezech: 36.

werset: 6Trzodą ſtráconą ſtał ſie lud moy: páſterze ich zwiedli ie/ y dopuśćili ſie im tułáć po gorách: z gory ná pagorek zeſſli/ zápomnieli łożyſká ſwego.

werset: 7Kożdy ktory ie kolwie náſſedł/ iadł ie: á nieprzyiaćiele ich mowili: Nie zgrzeſſylichmy: przeto iż zgrzeſſyli Pánu/ okraſie ſpráwiedliwośći/ á Pánu ktory ieſt ocżekawánim oycow ich.

werset: 8Odeydźćie ze śrzodku Bábilonu/ y z źiemie Cháldeyſkiey wychodźćie: y bądźćie iáko koźlątká przed trzodą.

werset: 9Bo oto ia wzbudzam/ á przywiodę do Bábilonu zebránie wielkich narodow/ z Pułnocy:
Hiere: 50.
y będą przećiwko niemu ſzturmowáć/ á potym będzie dobythe? Strzáłá iego thák iáko mężá mocnego zábijáká/ prozno ſie niewroći.

werset: 10A będzie Cháldeyſka źiemiá wydártkiem:wſſyſthcy co ią puſthoſzą będą pełni wydárthkow/ mowi Pan.
Iſaiae. 47.

werset: 11Bo ſie ráduiećie/ y wielkie rzecży roſpráwiaćie/ rozdzieráiąc dziedzictwo moie: bośćie rozroſli by ćielcowie ná trawie/ á bycżeliśćie by Bycy.

werset: 12Zelżoná ieſt niepomáłu mátká wáſſá/ y porownáná z prochem/ ktora was porodziłá: otho oſtátecżnieyſſa będzie miedzy narody/ y opuśćiáłá/ niedrożna/ y ſucha.

werset: 13Dla gniewu Páńſkiego niebędzie w niey mieſſkano/ ále wſſyſtká będzie w puſtynią obroconá/ kożdy ktory poydzie przez Bábilon/ zdziwi ſie bárzo/ y będzie pogwizdał dziwuiąc ſie wſſē plagam iego.
Hiere: 18. 19. et 49.

werset: 14Gotuyćie ſie przećiwko Bábilonowi wſſyſtcy okolicżni kthorzy ćiągniećie łuk/ zwoiuyćie ie/ niefolguyćie ſtrzáłam/ boć zgrzeſzyło przećiwko Pánu.

werset: 15Okrzyk cżyńćie przećiwko niemu/ zewſſądći dáło rękę/ poupádáłyć fundámenty iego: pokáźiły ſie mury iego/ boć pomſtá to Páńſka ieſt/ pomśćieyćie ſie nád nim: iáko ono cżyniło/ ták wy też cżyńćie iemu.
Exodi. 21. Leuit: 14. Ioel. 3.

werset: 16Wytráććie oſiewácżá z Bábilonu/ y tego ktory więc dzierży ſierp cżáſu żniwá: od oblicża miecżá gołębice/ ieden káżdy náwroći ſie do ludu ſwego/ á káżdy z oſobná do źiemie ſwoiey vćieką.

werset: 17Stádo rozpędzone ieſt Izráel/ Lwi ie rozegnáli: Pierwſſy ie iadł Krol Aſsur: á ten napoſlednieyſſy y kośći z niego wybrał Nábuchodonozor Krol Bábilońſki.
4.Reg: 17. Iſáiae. 10. 4.Reg: 25.

werset: 18Przetoż też to mowi Pan zaſtępow Bog Izráelſki/ Oto/ ia náwiedzę krolá Bábilońſkieo y źiemię iego/ iákom náwiedził Krolá Aſsyriyſkiego:
4.Reg: 19. Iſaiae. 14.

werset: 19y przywiodę záś lud Izráelſki do mieſkánia ieo / y będzie ſie páſał ná gorze Kármelu/ y Báſan/ á ná gorze Effráim y Gáláád náſyći ſie duſſá iego.

werset: 20W támte dni
kolumna: b
y ná on cżás mowi Pan/ ſſukána będzie niepráwość Izráelſka/ á nie będzie iey: y grzech Iudſki/ á nie będzie náleźion: iż będę miłośćiw tym ktore zoſtáwię.
Hiere: 51.

werset: 21Przećiwko źiemi tych/ co pánuią wſtąp: á przećiwko obywátelom iey náwiedz/ rozmiec/ á zábiy ktore po nich ſą/ mowi Pan: á ná wſſem vcżyń podług tego iákom roſkazał.

werset: 22Głos woyny w źiemi/ y zburzenie wielkie.

werset: 23Iákoż ſie złamał y ſkruſzył młot wſſyſtkiey źiemie? Iákoż ſie obroćiłá w puſtynią Bábilon miedzy narody?

werset: 24Vśidliłem ćie/ á poimaneś ty Bábilon/ á niebacżyłoś: náleźioneś y záchwycone/ iżeś Páná (ná tho) wyzwáło.

werset: 25Otworzył Pan ſkarb ſwoy/ y wynioſl nacżynie gniewu ſwego/ bo ma ſpráwę Pan Bog zaſtępow/ w źiemi Cháldeyſkiey.

werset: 26Chodzćie ſám do niey od oſtátecżnych kráiow źiemie/ otworzćie áby wolniey ſſli ći coby ią tłocżyli: zmiecćie z drogi kámienie/ y vcżyńćie z nich ſtoſy/ á zábiyćie ią: á niech nic nie zoſtánie.

werset: 27Rozprośćie wſſyſtki mocarze iey/ niech idą ná ſtrácenie: Biádá im bo przyſzedł dzień ich/ cżás náwiedzenia ich.

werset: 28Krzyk vćiekáiących/ y tych ktorzy ſie wymknęli z źiemie Bábilońſkiey: áby zwiáſtowáli ná Syonie pomſtę Páná Bogá náſſego/ pomſtę kośćiołá iego.

werset: 29Przyzowćie przećiwko Bábilonu w obec wſzytkie męże kthorzy ćiągną łuk/ położćie ſie przećiwko niemu wkoło/ áby żaden nie vſſedł: oddayćież mu według vcżynku iego: podług tego wſzyſtkieo co cżyniło/ vcżyńćie mu: boć ſie przećiwko Pánu wſpináło/ przećiwko ſwięthemu Izráelowi.
Hiere: 50.

werset: 30A przeto będą pádáć młodzieńcy iego po vlicach iego/ y wſzyſcy mężowie rycerſcy iego/ vmilkną ná on dzień/ mowi Pan.

werset: 31Oto ia do ćiebie ty hárdy/ mowi Pan Bog zaſtępow: bo przyſzedł dzień thwoy/ cżás náwiedzenia twego.

werset: 32A pádnie ten pyſzny y obáli ſie/ á nie będzie kthoby go podnioſl: y zápalę ogień w mieśćiech ieo / y pożrze á popali wſzyſtko około niego.

werset: 33To mowi Pan zaſthępow/ Potwarz á beſpráwie ćierpią ſynowie Izráelſci/ ſpołu y ſynowie Iudſcy/ wſzyſcy co ie poimáłi trzymáią/ á niechcą ich wypuśćić.

werset: 34Odkupićiel ich mocny: Pan wſzech zaſtępow imię iego ſądem będzie bronił rzecży ich/ áby przeſtráſzył źiemię/ y zruſzył obywátele Bábilońſkie.

werset: 35Miecż (prziydzie) ná Cháldeycżyki/ mowi Pan: y ná obywátele Bábilońſkie/ y ná kxiążętá/ y ná mędrce iego.



strona: HHhh4v

Lamentacie.

kolumna: a
księga: Thren
rozdział: 1
werset: 6Vau. A odeſſlá od corki Sionſkiey wſſelka ochędoſzność iey: ſtháli ſie Kxiąźętá iey by báráni nienayduiący páſtwey: y ſſli bez śił przed wiodącym do więźienia.

werset: 7Zain. Wſpomniáło Ieruzálem ná dni vtrápienia ſwego/ y ná wykrocżenia/ y ná wſſyſthkie pożądliwe rzecży ſwoie/ kthore miáło ſtárádawná/ gdy padał lud iego w ręce nieprzyiaćielſkie/ á niebyło pomocniká. Vyźrzeli ie nieprzyiaćiele iego/ á poſmiewáli ſie z Sobbot iego.

werset: 8Heth. Grzech zgrzeſſyło Ieruzálem/ przetoż też ſtáło ſie nieſtátecnym: wſſyſtcy ktorzy ie wielbili/ wzgárdzili im/ iż vyźrzeli zelżywość iego: ále ono łkáiąc/ obroćiło ſie wſtecż.

werset: 9Teth. Plugáſtwá iego ná nogách iego/ áni pámiętháło ná koniec ſwoy: bárzo theż ieſt złożone/ niemáiąc poćieſſyćielá: Weyźrzy Pánie ná vtrápienie moie/ boć ſie podnioſl nieprzyiaćiel moy.

werset: 10Iod. Ręką ſwoią ſięgnął nieprzyiaćiel do wſzech pożądliwych rzecży iego: Bo widział iź weſſli Narodowie do Swiątnice iego/ o ktorycheś był zákazał by nie wchodzili do kośćiołá twoiego.
Deute: 23.

werset: 11Caph. Wſſyſtek lud iego łkáiący/ y ſzukáiący chlebá: dáli wſſelákie koſſtowne rzecży zá iadło ná poſilenie duſſe.
4.Reg: 6. Threno: 2.
Bácż to Pánie/ á pilnie obácż/ żem ći ſie ſtháło bárzo podłem.

werset: 12Lamed. O wy wſſyſtcy kthorzy idziećie drogą/ pilnuyćie/ á przypátrzćie ſie/ ieſliże ieſt boleść iáko ieſt boleść moiá: bo mię iáko winnicę obrał/ iáko mowił Pan w dzień gniewu popędliwośći ſwey.

werset: 13Mem. Z wyſokośći zeſlał ogień w kośći moie/ á wyćwicżył mię: rozrzućił ſieć ná nogi moie/ y obroćił mię wzad: położył mię opuśćiáłą/ cáły dzień żáłośćią ſkonáną.

werset: 14Nun. Cżuło iárzmo niepráwośći moich: ſtocżyły ſie w ręce iego/ y włoźone ná moię ſzyię: zemdláłá śiłá moiá: dał mię Pan w rękę z ktorey niebędę mogł powſtáć.

werset: 15Samech. Odiął Pan wſſyſtkie wielmożne Páni moie ze śrzodku mego: przyzwał przećiwko mnie cżáſu/ áby potárł (męże) wyborne moie: Iáko w práſie tłocżył Pan pánnę corkę Iudſką.
Hiere: 14. Threno: 2.

werset: 16Ain. Przetoż ia płácżę/ á oko moie wypuſſcża łzy obfite: iż ſie odemnie oddalił poćieſſyćiel/ náwrácáiący duſſę moię: ſtáli ſie ſynowie moi ſtráconemi/ Bo ſie zámogł nieprzyiaćiel.

werset: 17Phe. Rozćiągnął Syon ręce ſwoie/ nie máſz ktoby ią poćieſſył: Roſkazał Pan prze
kolumna: b
ćiwko Iakobowi/ Około niego nieprzyiaćiele iego: Stáło ſie Ieruzálem miedzi nimi iákoby ſplugáwione przyrodzonemi rzecżámi niewieśćiemi.

werset: 18Zadic. Spráwiedliwy ieſt Pan/ iżem vſthá iego pobudził ku gniewániu.
Danie: 9.
Słuchayćie proſſę pilnie wſſyſtcy ludzie/ á przypatrzćie ſie boleśći moiey: pánny moie/ y młodzienci moi/ poſſli do więźienia.

werset: 19Coph.Przyżwałem prziyáćioł moich/ á oni mię podeſſli: kápłani moi/ y ſtharcowie moi/ w mieśćie poginęli: iż nábywáli iádła ſobie/ áby byli poſilili duſſę ſwoię.
Thre: 2.

werset: 20Res. Obácż moy Pánie żeć ſie fráſuię/ ztrwożył ſie brzuch moy: wywroćiło ſie ſerce moie we mnie ſámym/ boćiem pełne gorzkośći: przed miáſtem zábija miecż/ á domá śmierć podobná ieſt.

werset: 21Sin. Słyſſeli iż ia łkam/ á nie ieſth then kthoby mię ćieſſył: Wſſyſtcy nieprzyiaćiele moi vſlyſſeli złe przygody moie/ rádowáli ſie ſtego/ iżeś ty vcżynil: Przywiodłeś dzień poćiechy/ á będą mi podobni.

werset: 22Thau. Niech wnidzie wſſyſtko złe ich przed ćiebie: á obierz ie też by winnicę iákoſz y mnie obrał dla wſſech niepráwośći moich: ábowiem mnogie ſą łkánia moie/ á ſerce moie żáłoſne.

rozdział: 2
Cap. 2.
werset: 1Aleph.
Threno: 4.
I
Ako okrył mrokiem w popędliwośći ſwoiey Pan corkę Sionſką: zrzućił z niebá ná źiemie ſláwną Izráelſką/ ani ſie rozpomniał ná podnożek nog ſwoich w dzień popędliwośći ſwoiey?
1.Para: 29. Pſal: 98.

werset: 2Beth. Zrućił ná doł Pan á nieprzepuśćił/ wſſyckie ozdobne rżecży Iákobowe: pokáźił w gniewie ſwoim wſſyckie obronne budowania pánny Iudſkiey y zrzućił ná źiemię/ pomázał kroleſtwo y Kxiążętá iego.

werset: 3Gimel. Zlamał w gniewie popędliwośći ſwey wſſelki rog Izráelſki: Odwrocżył zá ſie wſpák práwicę ſwoię od oblicżá nieprziyáćielſkiego: y zápálil w Iákobie nieinácżey iáko ogienpáłáiącży/ pożyráiący w koło.

werset: 4Daleth. Wyćiągnął łuk ſwoy iáko nieprziyáćiel/ vmocnił práwicę ſwą iáko głowny nieprzyiaćiel/ y pobił wſzyſtko co iedno było pięknego ná poyzrzenie w przybytku corki Syońſkiey/ wylał iáko ogień zagniewánie ſwoie.

werset: 5He. Stał ſie Pan by nieprzyiaćiel: zepchnął ná doł Izráelá/ obálił wſzyſtki mu=
ry


strona: HHhh5

Ieremiaſſowe.

kolumna: a
ry iego/ rozmiotał Báſzty iego/ y zágęśćił w corce Iudſkiey poniżonego y poniżoną.



strona: II2

Báruch.

kolumna: a
księga: Bar
rozdział: 2
Cap: 2.Zydowie będąc w niewołi wyznawáią grzechy ſwoie/ że dla nich przypádło ná nie wſſyſtko złe/ co im było opowiedziano przez proroki/ á ták proſſąc o miłoſierdzie/ kthore był obiecał dáć przez Moizeſſa thym ktorzyby ſie vpámiętáli á náwroćili.
werset: 1
P
Rzetoż poſtánowił Pan Bog náſz ſlowo ſwoie ktore mowił do nas/ y do Sędziow náſſych kthorzy ſądzili lud Izráelſki/ y do Krolow náſſych y do Kxiążąth náſſych/ y do wſſyſthkiego ludu Izráelſkiego y Iudſkiego:
Danie: 9.

werset: 2áby przywiodł Pan ná nas wielkie złe rzecży/ ktore ſie nie ſtáły pod niebem/ iáko ſie ſtáły w Ieruzálem/ podług onego co nápiſano w Zakonie Moizeſſowym/

werset: 3áby iadł cżłowiek ćiáło ſyná ſwego/ y ćiáło corki ſwoiey.
Deute: 28. 4.Reg: 6.

werset: 4Y dał ie pod moc wſſyſtkich Krolow ktorzy ſą około nas/ ná vrągánie/ y ná ſpuſtoſſenie/ y miedzy wſſyſtkimi ludzmi/ do ktorych nas Pan rozmiotał.

werset: 5A ſtáliſmy ſie ze ſpodku/ á nie z wierzchu: iźeſmy zgrzeſſyli Pánu Bogu náſſemu nie będąc poſluſzny głoſu iego.

werset: 6Pánu Bogu náſſemu ſpráwiedliwość: ále nam y oycom náſzym záwſtydzenie oblicża/ iáko ieſt dziſieyſſego dniá.
Baruch. 1.

werset: 7Abowiem opowiádał nam Pan to wſſyſtko złe/ ktore przyſſlo ná nas:

werset: 8á myſmy nie prośili oblicźa Pána Bogá náſſego/ ábyſmy ſie byli náwroćili kożdy z nas od drog náſſych bárzo złych.

werset: 9Y był cżuynym Pan we złych rzecżach/ á przywiodł ie ná nas: bo ſpráwiedliwy ieſt Pan we wſzech ſkutkach ſwoich/ ktore nam przykazał:

werset: 10á nie ſlucháliſmy głoſu iego/ ábyſmy byli chodzili w przykazániach Páńſkich/ ktore dał przed oblicżym náſzym.

werset: 11A teraz Pánie Boże Izráelſki/ kthoryś wywiodł lud twoy z źiemie Egipthſkiey w ręce mocney/ y w známionach/ y w cudach y w mocy thwoiey wielkiey/ y w rámieniu wyſokim/ á ſpráwiłeś ſobie imię iáko ieſth dziſieyſſego dniá:
Danie: 9.

werset: 12zgrzeſſyliſmy niepobożnieſmy cżynili/ niepráwieſmy dziáłáli Pánie Boże náſz/ we wſzech ſpráwiedliwośćiach twoich:

werset: 13Niechże ſie odwroći gniew twoy od nas: boć nas iuż bárzo máło zoſtáło miedzy narodámi/ dokądeś nas rozproſzył.

werset: 14Wyſluchay Pánie prośby náſze/ w modlitwy náſſe/ á wiwiedz nas dla ſam ſiebie á day nam náleść łáſkę przed oblicżnośćią tych ktorzy nas záwiedli:

werset: 15áby wiedziáłá wſzyſtká źiemiá/ iżeś ty ieſt Pan Bog náſz/ á iż imię twoie wzywáne ieſt nád Izráelem: y nád rodem iego.
2.Par: 6.

werset: 16Weyzrzy Pánie z domu
kolumna: b
twego ſwięthego ná nas/ á przychyl vchá ſwoiego/ y wyſluchay nas.
Deute: 26. Iſaiae. 63. Pſal: 113.

werset: 17Otworz ocży twoie/ á ogląday: żeć nie vmárli ći kthorzy ſą w piekle/ kthorych duch wzięti ieſt od wnętrznośći ich/ dádzą cżeść y vſpráwiedliwienie Pánu/

werset: 18ále duſzá ktora w záſmuceniu położona ieſt/ prze wielkość złego/ktora chodzi ſchyliwſſyſie y mdłá/ y ocży ſchadzáiące/ á duſſá łácżna tá dawa tobie cżeść y ſpráwiedliwość Pánu.

werset: 19Bo nie podług ſpráwiedliwoſći oycow náſſych my wylewamy prośby/ á prośimy miłoſierdzia przed oblicżnośćią twoią Pánie Boże náſz:

werset: 20ále iżeś zeſlał gniew twoy y zápálcżywość twoię ná nas/ iákoś mowił przez proroki ſlugi twoie/ tymi ſlowy.

werset: 21To mowi Pan/ Nákłońćie rámieniá wáſzego/ y ſſyie wáſſey/ á robćie Krolowi Bábilońſkiev : y będziećie ſiedzieć w źiemi ktorąm dał oycom wáſſym.

werset: 22Ale ieſli nie będziećie ſlucháć głoſu Páná Bogá wáſſego/ ábyśćie robili Krolowi Bábilońſkiemu: zátrácenie wáſſe vcżynię z miaſt Iudſkich/ y z Ieruzálē /

werset: 23y odeymę od was głos weſela/ y głos rádośći/ y głos oblubienicá/ y głos oblubienice/ á będzie wſzyſthká źiemiá bes ſtop tych coby w niey mieſſkáli.
Hiere: 27.

werset: 24A nie vſlucháli głoſu twego/ áby robili Krolowi Bábilońſkiemu: y potwierdziłeś ſlowá twoie kthoreś mowił przez ſlugi twoie Proroki/ áby były przenieſione kośći krolow náſſych: y kośći oycow náſſych z mieyſcá ſwego.

werset: 25A oto porzucone ſą ná gorącu ſlonecżnym/ y ná mroźie nocnym: á pomárli w boleśćiach co nagorſſych/ w głodzie w miecżu/ y w wygnaniu.

werset: 26Y położyłeś kośćioł w ktorym wzywáne ieſt imę twoie/ iáko ten dzień: dla niepráwośći domu Izráelſkiego/ y domu Iudſkiego.

werset: 27Y vcżyniłeś w nas Pánie Boże náſz/ według wſſelkiey dobroći ſwoiey/ y według wſſyſtkiego zmiłowánia twego onego wielkiego:

werset: 28iákoś mowił przez ſlugę twego Moizeſſá/ w on dzień gdyś mu roſkazał piſáć Zakon twoy przed ſyny Izráelſkiemi

werset: 29mowiąc.Nie będziećieli ſlucháć głoſu mego/ thedy tho wielkie mnoſthwo/ obroći ſie w namnieyſſe miedzy Narody/ gdzie ia ie rozmiecę:

werset: 30boć ia wiem że mię nie będzie ſluchał then lud.
Deute: 4. et 28.
Ieſt bowiem then lud twárdey krzcżyce: á obroći ſie ku ſercu ſwemu w źiemi ięctwá ſwego:

werset: 31á zwiedzą żem ia ieſt Pan Bog ich: y dam ia im ſerce/ y zrozumieią: y vſſy/ á będą ſlucháć.

werset: 32A będą mię chwalić w źiemi niewolſtwá ſwego y będą pámiętáć ná imię moie.

werset: 33Y odwrocą ſie od twárdego grzbietu ſwego/ y od złoſćiwośći ſwoich/ iż wſpomioną ná drogę oycow ſwoich/ kthorzy zgrzeſſyli przećiwko mnie.

werset: 34A odwołam ie záſie do źiemie ktho=
IIiirąm


strona: IIiiv

Báruch.

kolumna: a
rąm przyſiągł oycom ich/ Abráhámowi/ Izáákowi/ y Iakobowi/ y będą w niey pánowáć y rozmnożę ie/ á nie będą vmnieyſſeni.



strona: IIii4v

Ezechiel.

kolumna: a
księga: Ez
rozdział: 1
werset: 26A ná vtwierdzeniu ktore było nád głową ich/ iákoby poyźrzenie ná kámień Száffirowy (było) podobieńſtwo Thronu: A ná podobieńſthwie Thronu/ podobieńſthwo iákoby weźrzenie cżłowieká zwierzchu.

werset: 27Y widziałem iákoby oſsobę Kontryffału/ iáko pozrzenie ogniá wewnąthrz około iego: od biodr iego/ y z wierzchu: y od biodr iego áż ná doł/ iákoby oſobę ogniá łſnącego ſie około.

werset: 28Iákoby weyźrzenie tęcźe gdy bywa ná obłoku we dżdżowy dzień. To było widzenie bláſku około.

rozdział: 2
Cap: 2.Poſyłá Pan Bog Ezechielá do ludu/ áby go odwodził ode złego/ y kazano mu ſnieść kxięgi popiſáne zewnątrz y z wierzchu/ w ktorych były nárzekánia/ płácż/ y biádá.
werset: 1
T
HO widzenie podobieńſthwa wielmoznośći á chwałi Páńſkiey. A widziałem y vpadłem ná ſwe oblicźe/ y vſlyſſáłē głos mowiącego/ A rzekł do mnie/ Synu cżłowiecży ſtoy ná nogách twoich/ á będę ſtobą mowił.
Ezech: 3.

werset: 2Y wſtąpił w mie duch/ gdy do mnie rzekł/ y poſtáwil mie ná nogi moie: y ſlyſſálem mowiącego do mnie/

werset: 3y rzekącego.
1:
Synu cżłowiecży iá ćiebie poſſyłam do ſynow Izráelſkich do národow zbieglcow/ kthore odſtąpili o demnie: ſámi y oycowie ic náruſſyli vmowę moie aż do teo dnia.
Exodi. 32.

werset: 4A ſynowie twárdeo oblicża/ y nieugłáſkáneo ſercá ſą/ do ktorych iá ćiebie ſſle: á rzeceſz do nich/ To mowi Pan Bog/

werset: 5owa ſnádż choćby iedno ſámi vſlucháłi/ á owa ſnádż przeſtáną/ bo to ieſt dom pobudzáiącżi: á zwiedzą że Prorok był w pośrzodku ich.

werset: 6Ty tedy ſynu cżłowiecży nieboyſie ich áni ſie ſtráchay mow ich/ boć niedowiárkowie y wykrętowie ſą ſtobą/ á zniedzwiatkámi mieſſkaſz: nieboy ſie ſlow ich/ áni ſie łękay thwárzi ich: boć tho ieſth dom pobudzáiący.

werset: 7A thák będzieſz do nich mowił ſlowá moie/ áwoby ſnadź vſlucháli/ y przeſtháli: boć ſą pobudzáiący.

werset: 8A ty ſynu cżłowiecży/ ſluchay cokolwiek mowię do ćiebie y niechćiey być pobudzáiącim iako dom ten pobudzáiącym ieſt. Otworz vſtá twoie/ á iedz co kolwiek ia dáię tobie.

werset: 9Y vyżrzałem á oto ręká ſćiągniona ku mnie/ w kthorey były záwinione kxięgi: Y rozwinął ie przedemną/ ktore były piſáne wewnątrz y zwierzchu: á popiſáne były w nich nárzekánia/ płácż/ y biádá.
Apoca: 5.

rozdział: 3
Cap: 3.
kolumna: b
Nákarmił Bog Ezechielá kxięgámi/ poſlał go do ludu Izráelſkiego/ áby do nich mowił ſlowá Páńſkie poſtanowil go ſtrożem/ wywiodł go ná pole/ potym kázał mu ſie w domu żámknąć.
werset: 1
Y
Rzekł do mnie/ Synu cżłowiecży/ cokolwiek náydzieſz iedz: ziedz the kxięgi/ á ſſedſſy mow do ſynow Izráelſkich.
Hiere: 15. 4.Eſd: 14. Apoca: 10.

werset: 2Y otworzyłem vſtá moie/ á nákarmił mię onemi kxięgámi/

werset: 3y rzekł do mnie/ Synu cżłowiecży/ żywot thwoy będzie iadł/ y wnętrznośći twoie będą nápełnione thych kxiąg/ ktore ia dawam tobie. Y ziadłem ie á ſtáli ſie w vſtach moich/ iáko miod ſlotki.
Pſal: 118.

werset: 4A rzekł do mnie/ Synu cżłowiecży/ idź do domu Izráelſkiego/ mowże ſlowá moie do nich.
Hiere: 1.

werset: 5Abowiem nie do ludu głęboki mowy/ y nieznáiomego ięzyká ćiebie poſyłáią do domu Izráelſkiego:

werset: 6áni do ludzi mnogich głębokiey mowy/ y nieznáiomeo ięzyká ktorychby niemogł ſlucháć mow: ábyś teſz y do tych był poſlan/ ſlucháliby ćie.
Ionae. 3.

werset: 7A dom Izráelſki niechce ćie ſlucháć: iż nie chcą mnie ſlucháć. Bo wſſyſthek dom Izráelſki przetártego cżołá ieſt/ y twárdeo ſercá ieſt.

werset: 8Otho vcżyniłem oblicże twoie moćnieyſſe niż oblicże ich/ á cżolo twoie twárdſſe niż cżoło ich.
Micheae. 3.

werset: 9Vcżyniłem oblicże twoie iáko Adámánt/ y iáko krzemień/ nie boy ſie ich/ áni ſie ſtráchay oblicża ich: boć ieſt dom rozdraźniáiący/ á pobudzáiący.

werset: 10Y rzekł do mnie: ſynu cżłowiecży/ wſſyſtkie ſlowá moie kthore ia mowię do ćiebie/ weźmi w ſerce ſwoie/ y vſſymá twemi ſluchay:

werset: 11á idź/ wnidźże do záprowádzonego ludu do ſynow ludu twoiego/ á będzieſz do nich mowił/ y rzecżeſz im/ Tho mowi Pan Bog: owaby ſnadź vſlucháli y poprzeſtáli.

werset: 12Y wziął mię duch/ y ſlyſſáłem zá ſobą głos poruſſeniá wielkiego/ Błogoſláwiona chwałá Páńſka z mieſcá ſwoiego/

werset: 13y thrzepiotánie ſkrzydeł źwierzęcych bijących iedno o drugie/ y głos koł idących zá źwierzęty/ y głos zruſſenia wielkiego.
Ezech: 8. et 11.

werset: 14Duch też podnioſl mię y wżiął mię/ y odſſedłem w gorzkośći rozgniewánia duchá moiego: Bo ręká Páńſka byłá ſemną/ pośiláiąc mię:

werset: 15Y przyſſedłem do záprowádzienia do kupy noweo zboża/ do onych kthorzy mieſſkáli przy rzece Chobár: y vſiadłem gdzie też oni ſiedzieli: y trwałem tám ſiedm dni/ ſtráſuiąc ſie miedzy nimi.
Pſal: 136.

werset: 16A gdy przeminęło ſiedm dni/ ſtálo ſie ſlowo Páńſkie do mnie/ mowiąc:

werset: 17Synu cżłowiecży/ poſthánowiłem ćie ſtrożem domu Izráelſkiego: y vſlyſſyſz z uſt moich ſlowo/ y zwiáſthuieſz im odemnie.
Ezech: 33.



strona: KKkk

Ezechiel.

kolumna: a
rozdział: 9
werset: 9Opuśćił ći Pan źiemię/ y Pan nie widzi.

werset: 10Przetoż y oko moie nieprzepuśći im/ áni ſie ſmiłuię: drogę ich ná głowę ich obrocę.
Iob. 22. Iſáiae. 20. Eccleci: 23. Ezech: 7.

werset: 11A oto mąż ktory był vbrány we lniáne odzienie/ kthory miał káłámarz ná biodrách ſwoich/ odpowiedzial ſlowo/ mowiąc: Vcżyniłem ták iákoś mi roſkazał.

rozdział: 10
Cap: 10.O mężu kthoremu roſkazano nábráć ogniá miedy koły/ y wyſypáć ná miáſto/ opiſuie też wizią Bogá/ zwierząt/ koł/ iáko y w pierwſſey Kápitule.
werset: 1
I
Widzałem/ á otho ná vtwierdzeniu kthore było nád głową Cherubinową/ iákoby kámień Száffirowy/ iákoby kxtałt podobieńſtwá ſtolcá Krolewſkiego vkázał ſie nád nimi.
Ezech: 9.

werset: 2A rzekł do mężá vbránego we Lniáne odzienie/ thymi ſlowy: Wnidź miedzy kołá ktore ſą pod Cherubiny: á nábierz pełnę garść twoię węgla rozpálonego/ ktore ieſt miedzy Cherubiny/ wyſypże ie ná miáſto.Y wyſſedł przed oblicżnośćią moią:

werset: 3á Cherubinowie ſtali po práwey ręce domu gdy wchodził mąż/ y nápełnił obłok ſień ſrzednią wewnątrz.

werset: 4A podnieſiona ieſt chwałá Páńſka nád Cherubiny do progu domowego:
2.Para: 7.
y był pełem dom obłoku/ á ſień nápełnioná ieſt bláſku chwały Páńſkiey.

werset: 5A trzepiotánie ſkrzydeł Cherubinow było ſlyſzáne áż w ſieni zewnątrzney iáko głos wſſechmocnego Bogá mowiącego.

werset: 6A gdy przykazał mężowi vbránemu we Lniáne odźienie/ mowiąc: Weźm ogniá z pośrzodku koł ktore ſą miedzy Cherubiny/ wſſedſſy on ſtánął podle kołá.

werset: 7Y wyćiągnął Cherub rękę z pośrzodku Cherubinow do ogniá ktory był między Cherubiny y nábráł á dał w ręcę onemu vbránemu we Lniáne odzienie: á on wziąwſzy wyſzedł.

werset: 8Y vkazáło ſie ná Cherubinoch podobieńſtwo ręki cżłowiecżey pod ſkrzydły ich.

werset: 9Y vzrzałem/ á oto cżterzy kolá wedle Cherubinow/ iedno koło przy iednym Cherubinie/ á drugie koło przy drugim Cherubinie: á oſobá koł byłá iáko weyzrzenie ná kámień Chryſolith/

werset: 10y poyrzenie ich podobne iedno cżterzem: iákoby było koło w pośrzodku kołá.

werset: 11A gdy chodzili ná cżterzy ſtrony poſtępowáli: á nie wrácáli ſie chodząc: Ale ná ono mieſce ná kthore ſie chyliło iść kthore było pierwſſe/ ſſli zá nim y drugie/ áni ſie wrácáły.

werset: 12Y wſſyſthko ćiáło ich/ y ſſyie/ y ręće/ y ſkrzydłá/ y obrącżki/ pełne były ocżu/ około cżterzech koł.

werset: 13A te kołá názwał potocżyſte/ gdym ia ſlyſſał.

werset: 14A cżterzy oblicża miáło káżde znich. Oblicże
kolumna: b
iedno/ oblicże Cherubinowo: á wtore oblicże/ twarz cżłowiecża: á ná trzećim twarz Lwia: á ná cżwartym twarz Orla.
Ezech: 1.

werset: 15Y podnioſly ſie Cherubinowie: onoż to ieſt zwierzę ktorem widział v rzeki Chobár.

werset: 16A gdy chodzili Cherubinowie ſſli ſpołu y kołá wedle nich: á gdy podnioſli Cherubinowie ſkrzydłá ſwoie/ áby ſie vnieſli od źiemie/ nie zoſtháwáły kołá/ ále y one podle nich były.

werset: 17Gdy oni ſtali/ ſtáli: á z podnieſionemi podnośili ſie/ bo był w nich duch żywotny.

werset: 18A wyſſlá wielmożność Páńſka od progu kośćielnego/ y ſthánęłá nád Cherubiny.
Ezech. 1. et 43.

werset: 19Y podnoſząc Cherubinowie ſkrzydłá ſwoie/ wynośili ſie od źiemie przedemną/ á gdy oni wyſſli/ kołá też ſſli zá nimi: y ſtáli w weśćiu do brony domu Páńſkiego od wſchodu ſlońcá/ á Wielmożność Bogá Izráelſkiego byłá nád nimi.

werset: 20Thoć ieſt źwierzę kthorem widział pod Bogiem Izráelſkim przy rzece Chobár: y z zrozumialem że Cherubinowie byli.

werset: 21Cżterzy twarzy miał ieden/ y cżtherzy ſkrzydłá ieden: á podobieńſtwo ręki cżłowiecżey pod ſkrzydłámi ich.

werset: 22A podobieńſtwo twarzy ich ſą one twarzy kthorem widział przy rzece Chobár/ y weyzrzenie ich/ y káżdego popąd przed oblicżym ſwoim chodzili.

rozdział: 11
Cap: 11.O pięć y dwudzieſtu mężow złych/ o mięſie y kotle/ O ſmierći Feltielá/ o roſproſſeniu ludu/ y záś zebrániu iego.
werset: 1
I
Podnioſl mię Duch/ y w wiodł do brony domu Páńſkiego od wſchodu ſlońcá/ ktora patrzy ku wſchodu ſlońcá: A otho/ w weśćiu do broni dwádzieśćia y pięć mężow: y vyzrzałem miedzy nimi Iezoniaſſá ſyná Azurowego/ y Ffelciaſſa ſyná Bánáiaſſowego/ Kxiążęthá ludu.

werset: 2Y rzekł do mnie: Synu cżłowiecży/ ći ſą mężowie ktorzy myſlą niepráwość/ y rozbieráią miedzy ſobą rádę bárzo złą w tym mieśćie/

werset: 3mowiąc: Izaż nie dawno pobudowáne ſą domy? Toć ieſt koćieł/ á myſmy mięſo.

werset: 4Przethoż Prorokuy o nich/ prorokuy ſynu cżłowiecży.

werset: 5Y wſthąpił w mię duch Páńſki/ y rzekł do mnie/ mow:
1:
To mowi Pan: Tákeśćie mowili domie Izráelſki/ á myſli ſercá wáſſego ia wiem.

werset: 6Wieluśćie iuż pobili w tym mieśćie/ y nápełniliśćie drogi iego zábitemi.

werset: 7A dla tego to mowi Pan Bog/ zábići wáſſy ktoreśćie położyli w pośrzod miáſtá tego/ ći ſą mięſem/ á to ieſt kotłem: y wywiodę was z pośrzodku iego.

werset: 8Baliśćie ſie miecżá/ á miecż przywiodę ná was/ mowi Pan Bog.
Ezech: 24. Matth: 26.



strona: KKkk3

Ezechiel.

kolumna: b
rozdział: 16
werset: 30W cżym że thedy ocżyſſcżę ſerce twoie/ mowi Pan Bog: gdyż náwſſem cżyniſz te ſpráwy nierządney niewiáſty/ y pſotliwey?

werset: 31Ponie=
KKkk iijważeś


strona: KKkk3v

Ezechiel.

kolumna: a
ważeś zbudowáła zły dom twoy na pocżątku wſſelkiey drogi/ á wyſokość twoię vcżyniłáś ná káżdey vlicy: á niebyłáś iuż tháką iáko nierządnicá z brzytkośćią podnoſſąc zapłátę/

werset: 32ále iákoby cudzołożnicá/ kthora ná mężá ſweo przywodzi wielu inych.

werset: 33Wſzem nierządnicam dawáne bywáią zapłáty: á tyś dawałá zapłáty wſſem gámratom twoim/ y dáryś im dawáłá/ áby wchodzili do ćiebie ze wſząd ná popełnienie ſtobą cudzołoſtwá.

werset: 34Y ſtáło ſie w thobie przećiwko zwycżáiowi wſſech niewiaſth w pſothách twoich/ á po tobie nie będzie pſoty: w tym żeś dawáłá zapłátę/ á zapłáthyś niebráłá/ ſtáło ſie w tobie przeko.

werset: 35Przethoż thy nierządnico ſluchay ſlowá Páńſkiego.

werset: 36Tho mowi Pan Bog: Ponieważ źe wyſzáffowáne ſą pieniądze twoie/ á obnáżoná ieſth zelżywość twoiá w ſproſnych wſſtecżnośćiách twoich ná miłoſniki twoie/ y ná wſſyſtkie báłwány obrzydnoſći twoich we krwi ſynow twoich kthoreś im dáła:
4.Reg: 16. et 17.

werset: 37Oto ia zbiorę wſſyſtkie gámrathy twoie z kthoremiś wſſetecżność ſtroiłá/ y wſſyſtki ktoreś miłowáłá/ze wſſyſtkiemi ktoreś w nienawiśći miáłá: á zgromádzę ie ná ćię ze wſſąd/ y obnáżę nieuććiwość twoię przed nimi/ á oglądáią wſſyſtkę ſſkárádość twoię.
Iſaiae. 47. Nahum. 3 Ezech: 33.

werset: 38A będę ćie ſądził ſądem cudzołożnic/ y thych kthorzy niewinną krew wylewáią: y dam ćię w krew popędliwośći zawiſney miłośći.

werset: 39Dam ćię w ręce ich/ á ſkáżą zły dom twoy/ y zburzą mieſce pſoty twoiey: y zewloką ćię z ſzat twoich/ á pobiorą klieynoty ozdoby twoiey: y zoſtáwią ćię nágą á pełną zelżywośći.

werset: 40Przywiodą ná ćię mnoſtwo/ y vkámionuią ćię kámieńmi/ y zámorduią ćie miecżmi ſwemi.
Leuit: 20.

werset: 41Y popalą domy twoie ogniem/ y będą cżynić ná ćię ſądy/ przed ocżymá wielu niewiaſth: y przeſtánieſz wſſetecżnośći płodzić/ y zápláty więcey nie daſz.

werset: 42A będzie trwáć zágniewánie moie ná thobie: y oddaloná będzie precż chuthliwa miłość moiá od ćiebie/ á ták przeſtánę á niebędę ſie więcey gniewáć

werset: 43Przeto iżeś nie wſpomniáłá ná dni młodoſći twoiey/ á pobudzáłáś mię we wſſyſtkich tych rzecżách: á dla tegoż iam też dał drogi twoie ná głowę twoię/ mowi Pan Bog á nieucżyniłem podług złośći thwoich we wſſech obrzydnośćiách twoich.
4.Reg: 25.

werset: 44Oto káżdy ktory mowi poſpolite przyſlowie/ ná ćię ie będzie przytacżał/ mowiąc: Iáka máthká táka y dziewká iey.

werset: 45Corką mátki twoiey ieſteś ty/ ktora porzućiłá mężá ſwego/ y ſyny ſwoie: A ſioſtrą ſioſtr twoich ieſteś ty/ ktore porzućiły męże ſwoie/ y ſyny ſwoie: Mátká wáſzá Chetheyka/ á oćiec wáſz Amorreycżyk.
Ezech: 16.

werset: 46A ſioſtrá twoiá ſthárſſa/ Sámárya/
kolumna: b
ſama y corki iey kthore mieſſkaią po lewey ſtronie twoiey: á ſioſtrá twoiá młodſſa niż ty/ ktora mieſſka po práwey ſtronie twoiey/ Sodomá y corki iey.

werset: 47Ale aniś chodziłá drogámi ich/ ániś według ſproſnych złośći ich vcżyniłá máłem mniey: málem ſproſnieyſſeś złośći cżynilá we wſſyſtkich drogach twich.

werset: 48Zywę ia/ mowi Pan Bog/ że nie vcżyniła Sodomá ſioſtrá twoiá/ ſámá y corki iey/ iakoś ty vcżyniłá y corki twoie.
Gene: 18. et 19.

werset: 49Otho thá byłá niepráwość Sodomy ſioſtry twoiey/ Pychá/ Sytość chlebá/ y obfitość/ y proznowánie/ iey ſámey y corek iey: á ręki niedoſthátecżnemu y vbogiemu nie podawáli.

werset: 50A podnioſly ſie/ y cżyniły obrzydnośći przedemną: y zgłádziłem ie też/ iákoś widziáłá.

werset: 51Sámárya też połowicę grzechow twoich nie zgrzeſſyłá: ále przeſſláś ie ſproſnośćią złośći twoich:
Hiere: 3.
y vſpráwiedliwiłáś ſioſtry twoie tymi wſſyſtkiemi obrzydnośćiámi ſwemi/ ktoreś pobroiłá.

werset: 52Przethoż y thy noś pohánbienie thwoie/ kthoraś przeſlá ſioſthry thwoie ſproſnemi grzechy twemi/ ſproſniey cżyniąc niżli one: bo tyś ie vſpráwiedliwiła: á ták y ty bądź pohánbioná/ á noś zelżywość twoię/ ktoraś vſpráwiedliwiłá ſioſtry ſwoie.

werset: 53A náwrocę przywroćiwſſy ie náwroceniem Sodomſkim/ z corkámi ſwemi/ y náwroceniem Sámáryey y corek iey: y náwrocę obrocenie twoie w poſrzod ich/

werset: 54ábyś noſiłá zelżywość thwoię/ y wſtydziłábyś ſie wſſech tych rzecży kthoreś cżyniłá/ ćieſſąc ie.

werset: 55A ſioſtrá twoiá Sodomá y corki iey/ wrocą ſie ku ſtárádawnym rzecżam ſwoim: Sámárya theż y corki iey wrocą ſie zaś do przedeſſlych rzecży ſwoich Y ty y corki twoie wroćićie ſie do ſtárádawnośći wáſſey.



strona: KKkk3v

Ezechiel.

kolumna: b
księga: Ez
rozdział: 16
werset: 56A niebyłá Sodomá ſioſtrá twoiá ſlyſſaná z vſt twoich/ w dzień pychy thwoiey/

werset: 57pierwey niż ſie obiáwilá złość twoiá: iáko thego cżáſu ná vrągánie corkam Syriyſkim/ y wſſem około ćiebie corkam Páleſtyńſkim/ ktore ćię obtocżyły wkoło.

werset: 58Sproſną złość twoię/ y zelżywość twoię tyś noſiłá/ mowi Pan Bog.

werset: 59Bo to mowi Pan Bog: Vcżynię ia tobie iákoś ty wzgárdziłá przyſięgę/ ábyś zruſzyłá á ſkáźiłá ſmowę:

werset: 60y wſpomnię ia ná vmowę moię ſtobą zá dni młodośći twoiey: y wzbudzęć vmowę wiekuiſtą.

werset: 61A będzieſz wſpomináć ná drogi twoie/ y záwſthydziſz ſie: gdy weźmieſz ſioſtry twoie więtſſe niżli ty z mnieyſſymi niżli ty. Y dam ie thobie zá corki/ ále nie z vmowy twoiey.

werset: 62A odnowię ia vmowę moię ſtobą/ y będzieſz wiedzieć żem ia Pan/
Hiere: 31. Hebre: 8.

werset: 63ábyś pámiętáłá y było ćię tego wſtyd/ á żebyś niemogłá potym otworzyć vſt twoich/ prze záwſtydzenie twoie/
gdy


strona: KKkk4

Ezechiel.

kolumna: a
gdy ſie vkoię á vbłagam ze wſzech złych rzecży ktoreś cżyniłá/ mowi Pan Bog.



strona: KKkk6

Ezechiel.

kolumna: a
rozdział: 21
werset: 1
S
Thałá ſie tedy rzecż Pańſka do mnie/ mowiąc:

werset: 2Synu cżłowiecży/ Poſthaw oblicże twoie ku Ieruzálem/ á kropi ná Swiątnice/ y prorokuj przećiwko źiemi Izráelſkiey.

werset: 3A rzecżeſz źiemi Izráelſkiey To mowi Pan Bog. Oto ia do ćiebie/ á wyrwę miecż moy z poſzew iego/ y zábiję w tobie ſpráwiedliwego y niepobożnego.

werset: 4A zá to iżem zábił w tobie ſprawiedliwego y niepobożnego/ przeto wynidzie miecż moy z poſſew ſwoich: ná wſſelkiego cżłowieká od południá áż ná pułnocy:

werset: 5áby wiedział káżdy cżłowiek/ że ia Pan wyiąłem miecż ſwoy z poſzew ſwych ktory nie może być wſtecżon.

werset: 6A thy ſynu cżłowiecży wzdychay á łkay w ſthárćiu biodr/ á zgorzkośćią łkay przed nimi.

werset: 7A gdyby rzekli do ćiebie: Cżemuż ty łkaſz? Rzecżeſz/ Dla ſlyſſenia/ iż przyſlo/ á wyſchnie wſſelkie ſerce/ y vpádną zemdlawſſy wſzytkie ręce/ y ſchorzeie kozdi duch á po wſzech kolánach poćieką wody: otho idzie/ y ſtánie ſie mowi Pan Bog.

werset: 8A ſtáłá ſie rzecż Páńſka do mnie/ mowiąc:

werset: 9Synu cżłowiecży/ prorokuy/ á ták rzecżeſz/ To mowi Pan Bog/ Mow. Miecż/ miecż wyoſtrzony ieſt/ y wypolerowány.

werset: 10Aby poſiekł ofiáry/ wyoſtrzon ieſt/ áby ſie łſnął/ wypolerowan ieſt: Ty ktory ruchaſz berło ſyná moiego/ podrąbiłeś wſzelkie drzewo.

werset: 11Y dałem go ku wygládzeniu/ áby był dzierżan ręką: Ten miecż ieſt wyoſtrzony/ y ten wypolerowány áby był w ręce tego ktory zábiia.

werset: 12Wolay á krzycż ſynu cżłowiecży/ iż y ten vcżynion ieſt w ludu moim/ ten we wſſyſtkich wodzach Izráelſkich ktorzy byli vćiekli: miecżowi dáni ſą z ludem moim/ przeto biy ſie w lędźwi/

werset: 13iż doświádcżon ieſt/ y tho gdy berło wywroći/ á nie będzie/ mowi pan Bog.

werset: 14Ty tedy ſynu cżłowiecży prorokuy/ á biy ręką w rękę/ a niech będzie we dwoie miecż y niech we troie będzie miecż zábitych.To ieſt miecż zabiánia wielkiego/ ktory ie cżyni że trętwieią/

werset: 15y ná ſercu ſchną/ y rozmnaża vpády. We wſſyſtkich bronach ich dáłem zámącenie miecżá oſtrego y wypolerowánego ná to áby ſie łſnął/ ſchowánego w pochwy ná zábićie.

werset: 16Záoſtrz ſie/ Idź ná práwą chodźże ná lewą ſtronę/ gdzie ćie kolwiek ocży ponioſą.

werset: 17A owſſem y ia będę kláſkał ręką w rękę/ á wypełnię zágniewánie moie/ ia Pan mowiłem.

werset: 18Záś ſtáłá ſie rzecż Pańſka do mnie mowiąc:

werset: 19Y ty ſynu cżłowiecży położ ſobie dwie drodze/ áby przyſſedł miecż Krolá Bábilońſkiego: z iedney źiemie niech obiedwie (drodze) bieżą: á ręką będzie brał domyſlenie/ ná pocżątku drogi mieyſckiey będzie ſie
kolumna: b
ważył.

werset: 20Drogę położyſz áby przyſſedł miecż do Rábbát miáſtá ſynow Ammonowych/ y do Iudy do Ieruzálem naobronnieyſſego.

werset: 21Stánął bowiem Krol Bábilońſki ná rozbieżeniu dwu drog/ ná pocżątku ich/ pátrzáiąc wieſzcżby/ mieſzáiąc ſtrzały/ pytał y báłwánow/ rádził ſie pátrząc ná wątrobę y ſerce.
Leuiti: 19. et 20. Deute: 18.

werset: 22Y pádlá wrożká ná práwą ſtronę ná Ieruzálem/ áby záłożył tárány woienne by otworzył vſthá ku zábiyániu/ áby podnioſl głos w krzyku/ áby záſtawił woienne tárány przećiwko bronam/ áby náſuł groblą/ áby budował Káſthellá (álbo wieże).

werset: 23Y będzie iákoby poprożnicy ſie rádźił odpowiedzi Bogow przed ocżymá ich/ y Sobbothnego proznowánia náſláduiący: á on będzie pomniał ná niepráwość ku poimániu.

werset: 24A przeto to mowi Pan Bog. Zá to iześćie wſpomnięli ná niepráwość wáſſę/ y obiáwiliśćie wykrocżenia wáſſe/ y vkázályſie grzechy wáſſe we wſſyſthkich myſlach wáſſych: mowię że zá to żeśćie wſpomnieli/ ręką będziećie poimáni.

werset: 25Ale ty przeklęty á bezbożny wodzu Izráelſki/ ktore dzień zámierzony przyſzedł cżáſu niepráwośći:

werset: 26tho mowi Pan Bog: Odeḿ Infułę/ zdeyḿ Koronę: zaż nie tá ieſt kthora poniżonego powyſzſſyłá/ á wyſokiego poniżyłá?

werset: 27Niepráwośćią/ Niepráwośćią/ niepráwośćią położę ią: A to ſie nie ſtáło/ dokąd nieprzyſſedł ten ktorego ieſt ſąd/ y wydam mu.

werset: 28A ty ſynu cżłowiecży Prorokuy/ y rzecż:To mowi Pan Bog do ſynow Ammonowych/ y ná zelżywość ich/ á rzecżeſz: Miecżu/ miecżu/ wynidź z poſſew ku zábijániu/ wypoleruyſie/ ábyś zábijał á ſnął ſie.
Hiere: 49. Ezech: 25 Amos. 1.

werset: 29Gdyż tobie były widziáne prożne rzecży/ y prorokowáne omylnośći/ żeś miał być dan ná ſzyie ránnych niepobożnych/ ktorych przyſſedł dzień/ zákrzyſlány cżáſu niepráwośći.

werset: 30Wroć ſie do ſwych poſſew/ ná mieſce ná kthorymeś ſtworżony/ w źiemi národzenia twego będę ćie ſądził/

werset: 31y wyleię ná ćię zágniewánie moie/ w ogniu zápálcżywośći moiey będę dął ná ćię/ y dam ćię w ręce ludzi niemądrych/ y ſpoſobiáiących zátracenie.

werset: 32Ogniowi będzieſz pokármem/ krew twoiá będzie w pośrzod źiemie/ zápomnią ćie: przeto iżem iá Pan mowił.



strona: LLll2v

Ezechiel.

kolumna: a
rozdział: 26
werset: 12Zpuſtoſzy máiętnośći twoie/ rozedrą miedzy ſie thowáry twoie: y pokáżą mury thwoie/ á domy twoie okazáłe wywrocą: á kámienie twoie/ y drzewá twoie/ y proch twoy/ do wody wrzucą.
Hiere: 7.

werset: 13Y każę vſtáć mnoſtwu pioſnek twoich/ á brzęk lućień twoich niebędzie więcey ſlyſſan.

werset: 14A vcżynię ćie iáſną ſkáłą/ oſuſſeniem niewodow będzieſz/ áni będzieſz budowáne więcey: żem ia to mowił/ mowi Pan Bog.

werset: 15To mowi Pan Bog Tyrowi: Y zaſz od gromu wálenia twego/ y iękánia pobitych twoich gdy będą pobici/ w pośrzod ćiebie nieporuſſą ſie wyſpy?

werset: 16á záſz nie z ſthąpią z ſtolcow ſwoich wſſyſtkie kxiążętá morſkie: y niezwloką ſzath ſwoich/ y odzienia ſwoie bryżowáne nieodrzucą/ á obloką ſie w zdumienie/ ná źiemi będą ſiedzieć/ ztrętwiawſzy z ták nagłego vpadku twego niebędą ſie dziwowáć?

werset: 17A wźiąwſzy o tobie żáłobne nárzekánie/ rzekną thobie: Iákożeś zginęło ktore leżyſz ná morzu/ miáſto známienite/
Threno: 1.
ktoreś było mocne ná morzu z obywáthelmi twemi/ ktorych bali ſie wſſtorncy?

werset: 18Teraz z ſtráchem zdziwią ſie okręthy w dzień vlęknienia twoiego: y zátrwożą ſobą wyſpy ná morzu/ przeto że żaden niewychodzi z ćiebie.

werset: 19Bo to mowi Pan Bog: Gdy ćię vcżynię miáſtem ſpuſtoſſonym/ iáko miáſtá w ktorych nie mieſſkáią: á przywiodę ná ćię przepáść/ y zátopią ćie wielkie wody:

werset: 20á ſtárgnę ćie z temi ktorzy z ſtępuią do ieźiorá do ludu wiekuiſtego: y poſádzę ćie w źiemi oſtátecżnieyſſey/ iáko puſtynie ſtárádawne z temi kthorzy bywáią prowádzeni do ieźiorá/ áby w tobie niemieſſkano/ ále gdy dam ſlawą w źiemi żywiących:

werset: 21Wniwecż ćię obrocę/ y niebędzieſz/ á gdyby cie ſzukano niebędzieſz náleźione więcey ná wieki/ mowi Pan Bog.

rozdział: 27
Cap: 27.Opłákuie ſie vpadek Thyru miáſtá pomorſkiego y bogátego/ wylicżywſſy kupie kthore zwykły być do niego ze wſſąd przywożone.
werset: 1
S
Táło ſie tedy ſlowo Páńſkie do mnie/ mowiąc:
Ezech: 26. et 28.

werset: 2A ták ty ſynu cżłowiecży/ weźmi nád Tyrem lámenth/

werset: 3y rzecżeſz Thyrowi/ kthory leży w weśćiu morzá/ kupiectwu ludzkiemu do wyſpow mnogich To mowi Pan Bog: O Tyrze/ tyś rzekło. Doſkonáłey pięknośći ia ieſtem/

werset: 4á w pośrzod morzá záłożone. Pogránicżni thwoi ktorzy ćie budowáli/ dopełnili kraſy two=
kolumna: b
iey:

werset: 5Iodłami zgory Sanir pobudowáli ćie ze wſſyſtkiemi okręty morſkiemi:Cedrowe drzewo z Libanu gory wźięli/ ábyć poſtáwili máſzt:

werset: 6Dęby z Báſán ćioſáli ná wioſlá twoie: Okrętowych łáwek nácżynili tobie z kośći Słoniowey Indiyſkiey/ á ſpiżárnie z wyſpow Włoſkich.

werset: 7Biſior rozlicny z Egiptu tkan ieſt tobie na żagle/ áby były záwieſſone ná máſzćie: Hiácinth y Páwłoká z wyſpow Eliſá/ ſtháły ſie przykryćiem twoim.

werset: 8Obywátele Sydońſcy y Arádſcy robili wioſlem v ćiebie: Mędrcy twoi/ o Tyrze/ ſtháli ſie żeglarzmi okręthow twoich.

werset: 9Stárcowie Gibliyſcy y roſtropni iego/ mieli żeglarze ná poſlugę rozlicżnego nacżynia twego: Wſſyſtkie okręty morſkie/ y żeglarze ich/ byli w ludu kupiectwá twoiego.

werset: 10Perſowie/ Lideyſcy/ y Libiyſcy byli w woyſku twoim mężowie walecżni thwoi/ Tarcżę y przyłbicę záwieſili w tobie ku okráſie twoiey.

werset: 11Synowie Arádſcy z twym woyſkiem byli ná murzech twoich w koło:Ale y Kárłowie twoi kthorzy byli po wieżách twoich/ ſáydaki ſwoie powieſili ná murách twoich w orkąg: oni wypełnili kraſę twoię.

werset: 12Kártáginſcy kupcy thwoi/ mnoſtwem wſſech bogactw/ Srebrem/ Zelázem/ Ceną/ y Ołowem/ nápełniáli iármárki twoie.

werset: 13Grecia/ y Thubál/ y Moſoch/ ći kramárze thwoi: niewolniki/ y nacżynia miedziáne przywoźili ludu twemu.

werset: 14Z dov Thogormei/ Konie/ y iezne/ y Muły przywodzili ná tharg twoy.
Ezech: 25

werset: 15Synowie Dedán kupcy twoi: Wyſpow bárzo wiele kupcżenie ręki twoiey: Zęby Słoniowe/ y drzewo Hebenowe/ zámieniáli w kupi twoiey.

werset: 16Syrus kupiec twoy/ dla mnoſtwá robot twoich/ Perły/ y Páwłokę/ y ſztuki wzorzyſte/ Biſior/ Iedwab/ y Kárbunkulus/ wykłádał ná iármárku twoim.

werset: 17Iudá y źiemiá Iſráelſka ći theż kupcy thwoi ná zbożu pierwſſym: Bálſam/ Miod/ y Oley/ y ocżkowáte Kádzidło/ wykładáli ná iármárkach twoich.

werset: 18Dámáſſkowy kupiec twoy/ w mnoſtwie robot twoich/ w mnoſtwie rozmáithych bogactw/ z Winem wybornym/ y z wełną bárwy nalepſſey.

werset: 19Dan/ y Grecya/ y Mozel ná iármárkach twoich/ wykłádáli Zelázo vrobione foremnie: Mirrá y wonna trzćiná w kupcżeniu twoim.

werset: 20Dedán kramárze twoi w kobiercach ku ſiadániu.

werset: 21Arábia y wſſyſtkie Kxiążętá Cedár/ ći kupcy ręki twoiey/ z báránkámi/ y z ſkopy/ y z koźielkámi/ przyſſli do ćiebie kupcy twoi.

werset: 22Kramárze z Sabá y z Reemá oni kupcy twoiemi: ze wſſyſtkiemi przednieyſſemi źioły wonnemi/ y z ſkámieniem drogim: y ze złotem/ ktore wyłożyli ná iármárku twoim.

werset: 23Hárán z Chenne/ y Eden/ kupcy twoi
Sabá:


strona: LLll3

Ezechiel.

kolumna: a
Sabá: Aſsur y Chelmád przedawcy twoi.

werset: 24Oni kupcy twoi zrozlicżną kupią/ z Sztukámi Hiácintu/ y odmiennych máśći/ y koſztownych towárow/ ktore były obwinione y związáne powrozy: y Cedry też mieli w towárzech ſwoich.



strona: LLll5

Ezechiel.

kolumna: a
rozdział: 32
werset: 21Będą iey mowić namocnieyſſy z mocnych z poſrzod piekłá/ ktorzy ſpomocniki ieo z ſtąpili/ y ſpáli nieobrzezáni/ á pobići miecżem.

werset: 22Tam ieſt Aſsur y wſzyſtko mnoſtwo iego: Wkoło niego groby iego: wſſyſcy ći pobići/ y kthorzy pádli od miecżá.

werset: 23Kthorych dáne ſą groby w najpoſlednieyſſych ieźiorach: y ſtáło ſie mnoſtwo ieo około grobu iego: wſſtorncy pobići/ y pádáiący od miecżá/ ktorzy niegdy dawáli ſtrách ſwoy w źiemi żywiących.

werset: 24Tám ieſt Elám/ y wſſyſtko mnoſthwo iego około grobu iego.
Hiere: 4. Danie: 8.
Wſzyſcy ći pobići/ y pádáiący miecżem/ kthorzy zſtąpili nie obrzezáni do źiemię oſthátecżney/ ktorzy kłádli ſthrách ſwoy w źiemi żywiących/ á noſili zelżywość ſwoię ſtemi ktorzy zſtąpili do ieźiorá/ w pośrodku zábitych położęni ſą.

werset: 25W pośrzod zábitych położyli łoźe iego we wſſech ludziech iego: około nieo grob iego. Wſſyſcy ći nie obrzezáni/ y zábići/ y pádáiący od miecżá/ bo byli dáli ſtrách ſwoy w źiemi żywiących/ á nośili zelżywość ſwoię z temi ktorzy z ſtępuią do ieźiorá/ w pośrzodku zábitych polożeni ſą.

werset: 26Thám ieſt Moſoch/ y Thubál/ y wſſyſtko mnoſtwo iego: około niego groby iego. Wſſyſcy ći nie obrzezáni á zábići/ y pádáiący od miecżá: iż dáli ſtrách ſwoy w źiemi żywiących.

werset: 27A nie bedą ſpáć z mocnemi/ y pádáiącemi/ y nie obrzezánemi/ kthorzy zſtąpili do piekłá z zbroią ſwoią/ á położyli miecże ſwoie pod głowámi ſwemi/ y były niepráwośći ich w kośćiach ich: bo ſie ſtali ſtráchem mocarzow w źiemi żywiących.

werset: 28Y ty thedy w pośrzodku nieobrzezánych będzieſz ſtárty/ y będzieſz ſpał z zábitemi miecżem.
Hiere: 49. Ezech: 25.et 35.

werset: 29Tam Idumea/ y krolowie iey/ y wſſyſtcy Wodze iey kthorzy dáni ſą z woyſkiem ſwoim z zábitemi miecżem: y ktorzy z nie obrzezánemi ſpáli/ y z temi kthorzy zſtąpili do ieźiorá.

werset: 31Tám kxiążętá z pułnocy wſſyſcy/ y wſſyſcy myſliwcy/ ktorzy dowiedzieni ſą z zábitemi/ lękáiąc ſie/ á w ſwey mocy poháńbieni: ktorzy ſpáli nie obrzezáni z pobitemi miecżem/ y nośili zelżywoſć ſwoię z temi kthorzy zſtępuią do ieźiorá.Vyrzał ie Ffarao/ y pocieſſył ſie ze wſſtornkiego mnoſtwá ſwego/ ktore pobite ieſt miecżem/ Ffáráo y wſſyſtko woyſko iego/ mowi Pan Bog:

werset: 32Iż dał ſtrách ſwoy w źiemi żywiących/ á ſpał w pośrzodku nieobrzezánych z zábitemi miecżem/ Ffáráo y wſſyſtko mnoſtwo iego/ mowi Pan Bog.

rozdział: 33
Cap: 33.grafika
kolumna: b
O ſtrożu poſtánowionym áby oznaymiał trąbą przyiazd nieprzyiaćielſki/ á że Bog niechce śmierći grzeſſnego/ przetoż ku pokućie vpomina/ Grzeſſnemu obiecuie gdzie ſie náwroći że niebędzie ná niepráwość pámiętał/ że im ziemiá ich nic niepomoże.
werset: 1
Y
Stháło ſie ſlowo Páńſkie do mie/ mowiąc:

werset: 2Synu cżłowiecży/ mow do ſynow ludu twoiego/ á rzecżeſz do nich:źiemiá gdy przywiodę ná nię miecż/ wźiąłliby lud źiemie mężá iednego z napoſlednieyſſych ſwoich/ á poſthánowiłliby go ſtrożem nád ſobą:
4.Reg: 9.

werset: 3A on vyźrzyli miecż przychodzący ná źiemię/ y zátrąbili w trąbę/ y zwiáſtowałby ludu:

werset: 4A vſlyſſawſſy ktożkolwiek ieſth/ dźwięk trąby/ á nieopátrzyłby ſie/ á przyſſedſſy miecż y zgłádziłby go: krew ieo ná głowę iego będzie.

werset: 5Bo dzwięk trąby ſlyſſal/ á nieopátrzył ſie/ krew iego ná nim będzie. Ale ieſli ſie opátrzy/ duſſę ſwoię zbáwi.

werset: 6A ieſliby ſtroż vyźrzał miecż przychodzący/ á nie zátrąbił w trąbę: á lud by ſie nieoſtrzegł/ y przyſſedłby miecż/ y zgłádziłby ſnich duſſę: on iśćie w niepráwoſći ſwoiey poiman ieſt/ ále krwie iego z ręki ſtrożowey będę dochodził.
Ezech: 5.

werset: 7Ty tedy ſynu cżłowiecży/ dałem ćie ſtroźem domowi Iſráelſkiemu: á thák ſlyſſąc z vſt moich co mowię/ zwiáſtuieſz im odemnie.

werset: 8Ieſliże gdy ia będę mowił do niepobożnego/ Niepobożny thy śmierćią vmrzeſz: tybyś mu niemowił/ żeby ſie ſtrzegł niepobożny drogi ſwoiey: on niepobożny w niepráwośći ſwoiey vmrze/ ále krwie iego z ręki twoiey będę pożądał.

werset: 9A gdziebyś thy zwiáſthował niepobożnemu/ żeby ſie od drog ſwoich náwroćił/ á onby ſie nienáwroćił/ od drogi ſwoiey:on w niepráwośći ſwey vmrze/ á thy duſſę ſwoię wybáwiłeś.

werset: 10Przeto thy ſyn cżłowiecży/ mow do domu Iſráelſkiego: Tákeśćie mowili/ rzekąc: Niepráwośći náſſe/ y grzechy náſſe ná nas ſą/ á w nich my ſchniemy: Iákoż tedy będziemy mogli żyć?

werset: 11Rzecżże do nich: Zywę ia/ mowi Pan Bog.
Ezech: 18.
Niechcę ſmierći niepobożnego/ ále áby ſie náwroćił niepobożny od drogi ſwoiey/ á był żyw. Náwroććie ſie/ náwroććie ſie od drog wáſſych bárzo złych: á cżemuż maćie pomrzeć domie Iſráelſki?

werset: 12A ták ty ſynu cżłowiecży/ mow do ſynow ludu twoiego/ że ſpráwiedliwość ſpráwiedliwego nie wybáwi go/ w kthorykolwiek dzień zgrzeſſy:
Ezech: 18.
A niepobożność bezbożnego nic mu niezáſſkodzi/ w ktorykolwiekby ſie dzień náwroćił od niepobożnośći ſwoiey: Y ſpráwiedliwy niebędzie mogł być żyw w ſpráwiedliwośći ſwoiey/ w kthorykolwiek dzień zgrzeſſy.

werset: 13Sna bym theż rzekł ſprá=
wiedli=


strona: LLll5v

Ezechiel.

kolumna: a
wiedliwemu/ że żywotem będzie żył/ á on duffáiąc w ſwey ſpráwiedliwośći/ cżyniłby niepráwość: wſſyſtkie ſprawiedliwośći iego będą zápámiętáne/ á w niepráwośći ſwoiey ktorą vcżynił/ w oneyże vmrze.



strona: MMmmv

Ezechiel.

kolumna: a
rozdział: 37
werset: 10Prorokowałem thedy iáko mi był roſkazał: y wſſedł w nie duch/ y ożyły: y ſthánęły ná nogi ſwoie woyſko przezliſz bárzo wielkie.

werset: 11Y rzekł do mnie/ Synu cżłowiecży/ te wſſyſtkie kośći dom Iſráelſki ieſt: Oni powiádáią/ że poſchły kośći náſſe/ y zginęłá nádzieiá náſſá/ y ieſteſmy odćięći.

werset: 12A przethoż prorokuy/ á thák rzecżeſz do nich: To mowi Pan Bog/ Otho ia otworzę mogiły wáſſe/ y wywiodę was z grobow wáſſych ludu moy: á w wiodę was do źiemie Iſráelſkiey.

werset: 13A będziećie wiedzieć iż ia Pan/ gdy otworzę mogiły wáſſe/ y wywiodę was z grobow wáſſych ludu moy:

werset: 14Y gdy dam w was duchá mego/ á będziećie żywi/ y każę wam odpocżywáć ná źiemi wáſzey: á zwiećie iż ia Pan mowiłem/ y vcżyniłem/ mowi Pan Bog.

werset: 15Y ſtháłá ſie rzecż Páńſka do mnie/ mowiąc:

werset: 16A ty ſynu cżłowiecży wezmi ſobie iedno drzewo: nápiſzże ná nim/ Iudzie y ſynom Iſráelſkim towárzyſzom iego:Weźmi że też drugie drzewo/ á nápiſz ná nim/ Iozeffowe drzewo Effráimowe/ y wſſyſthkiego domu Iſráelſkiego tudzieſz y thowárzyſzow iego.

werset: 17Przyłącż że ie/ iedno ku drugiemu áby było iedno drzewo: á niech ſie w iedno ſpoią w ręce twoiey.

werset: 18A gdy rzeką do ćiebie ſynowie ludu twego mowiąc: A więc nam nieukażeſz/ co ty przez to znáć dáieſz?

werset: 19Rzecżeſz do nich: Tho mowi Pan Bog/ Oto ia wezmę drzewo Iozeffowe/ kthore ieſt w ręce Effráimowey/ y pokolenia Iſráelſkie kthore ſą iev przyłącżone:
Oſeae. 1.
y dam ie poſpołu z drzewem Iudy/ y vcżynię z nich iedno drzewo/ á będą iedno w ręce iego.

werset: 20A będą te drzewá náktorycheś piſał w ręce twoiey/ przed ich ocżymá.

werset: 21Y rzecżeſz do nich: To mowi Pan Bog/ Oto ia wezmę ſyny Iſráelſkie z pośrzodku narodow do kthorych byli odeſſli: y zbiorę ie zewſſąd/ á przywiodę ie do ich źiemie.

werset: 22Y vcżynię ſnich ieden narod w źiemi ná gorách Iſráelſkich y będzie ieden Krol wſſem pánuiący: á nie będą więcey dwiemá narody/ áni ſie więcey rozerwą ná dwoie kroleſthwa.

werset: 23Ani ſie będą więcey plugawić w Báłwániech ſwoich/ y w obrzydnośćiách ſwoich/ y we wſzyſtkich niepráwośćiách ſwoich: A zbáwione ie vcżynię ze wſſech mieyſc ná ktorych grzeſzyli/ y ocżyścżę ie: y będą mi ludem/ á ia będę im Bogiem.

werset: 24Y ſlugá moy Dawid będzie Krolem nád nimi/ y ieden páſtherz będzie ich wſſyſtkich:
Ioan: 10.
w ſądziech moich będą chodzić/ á przykazánia moie będą ſtrzedz/ y będą ie cżynić.

werset: 25A mieſſkáć będą ná źiemi ktorąm dał ſludze memu Iakobowi/ w ktorey
kolumna: b
mieſſkáli oycowie wáſzy: y będą ná niey mieſſkáć y ſámi/ y ſynowie ich/ y ſynowie ſynow ich/ áż ná wieki: A Dawid ſlugá moy Kxiążęćiem ich ná wieki.

werset: 26Y vcżynię ſnimi przymierze pokoiu/ vmowá wiecżna im będzie: y vgruntuię ie/ y rozmnożę/ á dam poſwięcenie moie pośrzod ich ná wieki.

werset: 27A będzie przybytek moy wnich: y będę im Bogiem/ á oni mnie ludem.

werset: 28Y będą wiedzieć narodowie/ iż ia Pan kthory poświącam Izráelá/ gdy będzie poświęcenie moie w pośrzod ich ná wieki.

rozdział: 38
Cap: 38.Gdy iuż będą ſynowie Iſráelſcy beſpiecżnie mieſzkáć w ziemi ſwey/ po przywiedzieniu z niewoley/ w oſtátecżne dni przywiedzie Pan ná nie Gog Krolá z wielkim woyſkiem/ ále y tego z iego woyſkiem wielą porażek záś zetrze á zniſſcży.
werset: 1
Y
STHáłá ſie rzecż Páńſka do mnie/ mowiąc:

werset: 2Synu cżłowiecży/ poſtaw oblicże twoie przećiwko Gog/ y źiemi Magog/ kxiążęćiu przednieyſſemu Moſoch y Thubál: á prorokuy o nim/

werset: 3thák rzekąc/ To mowi Pan Bog:
Ezech: 39. Apoca: 20.
Oto ia do ćiebie Gog Kxiążęćiá y głowy Moſoch y Thubál

werset: 4y obrocę thobą/ á włożę kryg w páſſcżekę twoię: á wywiodę ćię/ y wſſyſthko woyſko twoie/ konie y iezne wſſyſthkie odziáne w páncerze/ wielką wielkość horęże y tharcż biorące y miecż.

werset: 5Perſowie/ Murzynowie/ y Libyjcżykowie ſniemi: wſſyſtcy w przyłbicy z tarcżą.

werset: 6Gomer y wſzyſtkie woyſká iego: dom Togormá ſtrony pułnocney/ y wſſyſtkę moc iego: y ludzie mnodzy ſtobą.

werset: 7Przypraw ſie y przygotuy y wſſyſthko mnoſtwo twoie ktore ſie zgromádziło ktobie: á bądź ym za przykazánie.

werset: 8Po wielu dni będzieſz náwiedzon w oſtátecżny rok przyjdzieſz do źiemię ktora ſie wroćiłá od miecżá/ á zebrána ieſth z ludow mnogich/ do gor Iſráelſkich ktore były puſte vſtáwicżnie: Tá z národow wywiedzioná ieſt á będą wniey mieſkać beſpiecżnie wſſyſcy.

werset: 9A wſtępuiąc iáko burza przyjdzieſz á iáko chmurá/ ábyś przykrył źiemię/ thy y wſſyſtkie zaſthępy twoie/ y ludzie mnodzy ſtobą.

werset: 10To mowi Pan Bog: W on thám dzień/ Prziydą myſli ná twe ſerce/ y zámyſliſz bárzo myſl niecnotliwą:

werset: 11á rzecżeſz/Wtárgnę do źiemie (ktora) niema muru: prziydę do odpocżywáiących y mieſſkáiących beſpiecżnie: ći wſſyſtcy mieſſkáią kromia muru/ reglow y bran niemáią.



strona: MMmm4

Ezechiel.

kolumna: a
rozdział: 42
werset: 14A gdy wnidą kápłani/ nie wynidą z ſwiątnic do ſieni zewnętrzney: á tam złożą vbiory ſwoie/ w kthorych poſluguią/ bowiem ſwięte ſą: á obloką ſie w ine odzienie/ á ták wynidą do ludu.

werset: 15A gdy dokonał wymierzánia domu wnętrznego/ wywiodł mię drogą z brony ktora pátrzáłá ku drodze od wſchodu ſlońcá/ y rozmierzył ią zewſſąd wkoło.

werset: 16A mierzył przećiwko wiáthrowi od wſchodu ſlońcá prętem pomiáru: pięć ſet prętow/ w pręćie pomiáru w koło.

werset: 17Y wymierzył przećiwko wiáthrowi pułnocnemu pięć ſet prętow/ prętem pomiáru w okrąg.

werset: 18Y ku wiátrowi od południá wymierzył pięćſet łokći/ prętem pomiáru w koło.

werset: 19A ku wiátrowi Zachodnemu wymierzył pięć ſet łokći prętem pomiáru.

werset: 20Ná cżterzy wiáthry wymierzył mur wſſędj wkoło/ długość ná pięć ſet łokći y ſſerokość theż ná pięć ſet łokći/ dzieląca miedzy ſwiątnicą y mieſcem ludu poſpolitego.

rozdział: 43
Cap: 43.Widzi Prorok wielmożność á chwałę Bozą wchodzącą do kośćiołá/ okazał mu Bog ſpoſob y wypis kośćiołá/ miárę ołtarzá ná offiáry/ y o offiárach.
werset: 1
Y
Wiodł mię do brony ktora byłá ku drodze ná wſchod ſlońcá.

werset: 2A oto wielmożność Bogá Izráelſkiego ſſlá drogą od wſchodu ſlońcá: y miał głos iáko głos wod mnogich/ á źiemiá ſie łſnęłá od máieſtatu iego.

werset: 3Y widziałem widzenie podług oney poſtáći ktorąm widział gdy prziſſedł áby zátráćił miáſto: y poſtháć podług widzenia ktorem widział v rzeki Chobár: y vpadłem ná oblicże ſwoie.
Ezech: 9. 10. et 11. Ezech: 1.

werset: 4A wielmożność Boża weſſlá do kośćiołá broną kthora pátrzáłá ná Wſchod ſlońcá.
Ezech: 10. et 11.

werset: 5Y podnioſl mię duch/ á wwiodł mię do ſieni wnętrzney: á oto nápełnion był dom wielmożnośći Páńſkiey.

werset: 6Y ſlyſſałem mowiącego do mnie z domu/ á mąż ſtał podle mnie.

werset: 7Y rzekł do mnie: Synu cżłowiecży/ mieyſce ſtolcá mego/ y mieſce ſtop nog moich/ gdzie mieſſkam w pośrzodku ſynow Izráelſkich ná wieki:
Iſaiae. 6. et 66. Apoca: 21.
y nie ſplugáwią więcey imieniá mego święthego/ y ſámi/ y Krolowie ich w pſotach ſwoich/ y w vpádziech Krolow ſwich/ y w wyſokośćiach.

werset: 8Ktorzy zbudowáli prog ſwoy podle progu mego/ á podwoie ſwe podle podwoiow moich: y był mur miedzy mną y miedzy nimi: y ſplugáwili imię ſwięthe moie w obrzydnośćiach ktore cżynili: dla cżego wyniſſcżyłem ie w gniewie moim.

werset: 9Przetoż teraż niechay odpędzą dáleko wſſetecżnośc pſoty ſwoiey/ y
kolumna: b
vpády Krolow ſwoich odemnie: á będę żáwżdy mieſſkał w pośrodku ich.
Zacha: 1.

werset: 10A thy ſynu cżłowiecży/ vkaſz domowi Izráelſkiemu kośćioł/ á niechay ſie záwſthydzą niepráwośći ſwoich: á niech wymierzą budowánie/

werset: 11y ſromaią ſie wſſyſthkich rzecży ktore cżynili.Fizerunk domu/ y budowánia iego/ wyśćia y wchodzenia/ y wſſyſtko wypiſánie iego/ y wſſtornkie przykazánia iego/ wſſytek porządek/ y wſſytkie práwá iego vkaż im/ á nápiſſeſz przed ich ocżymá/ áby ſtrzegli wſſyſtkiego opiſánia iego/ y przykazánia iego/ á cżynili ie:

werset: 12Then ieſt Zakon domu ná wierzchu gory/ wſſyſthek kray iego/ około Swiątnice ſwiętych ieſt/ to tedy ieſt práwo domu.

werset: 13A te záś miáry ołtarzá w łokćiu náprawdziwſſym/ kthory miał łokieć y dłoń: Náwyſz iego był łokieć/ y łokieć ná ſſerzą/ á dopełnienie ieo áż do kráiu iego/ w około dłoń iedná: Thá też byłá wyſokość ołtarzá.

werset: 14A od pośrodku źiemie áż do brzegu oſtatniego dwá łokćie/ y ſſerokośc ná ieden łokieć: á od brzegu mnieyſſego áż do brzegu więcżſſego cżterzy łokćie/ á ſſerza ná ieden łokieć.

werset: 15A ſam ołtarz ná cżterzy łokćie.A od ołtarzá áż do wierzchu rogi cżterzy:

werset: 16A ołtarz/ dwánaśćie łokći ná dłużą y ná dwánaśćie łokći ná ſſerzą:
Exodi. 27.
cżworográniſthy á rownych bokow.

werset: 17A brzeg cżternaśćie łokći wzdłuż/ po cżthernaśćie łokći w ſſerokośći ná cżterzech węgłach iego: y wieniec około nieo ná puł łokćiá/ á pośrzodek iego ná ieden łokieć wkoło: á ſthopnie iego obrocone ná wſchod ſlońcá.

werset: 18Y rzekł do mnie: Synu cżłowiecży/ Tho mowi Pan Bog: Te ſą ſpráwy ołtarzowe/ w kthorykolwiek dzień będzie zbudowány/ żeby offiárowano ná nim ofiárę zupełną/ y wylewano krew.
Ezech: 44. et 48.

werset: 19A daſz kápłanom y Lewitom/ ktorzy ſą z náſienia Sádokowego ktorzy przyſtępuią do mnie/ mowi Pan Bog/ áby mi offiárowáli ćielcá z ſtádá zá grzech.

werset: 20A wziąwſſy ze krwie iego/ połoźyſz ná cżterzech rogach iego/ y ná cżtherzech węgłach brzegu/ y ná wieńcu wkoło: á ochędożyſz ij/ y ocżyſzćiſz.
Leuiti: 16.

werset: 21Y weźmieſz ćielcá kthoregoby ofiárowano zá grzech: y ſpaliſz go ná mieyſcu oſobliwym domu krom Swiątnice.

werset: 22A dniá wtorego ofiáruieſz kozłá koźieo nie pokálánego zá grzech y ocżyśćią ołtarz iáko ocżyśćili y ćielcem.

werset: 23A gdy dokonaſz ocżyśćiáiąc go/ offiáruieſz ćielcá z ſthádá niepokálánego/ y báráná z trzody niepokálánego.
Leuiti: 22.

Leuiti: 2.
werset: 24Y offiáruieſz ie przed oblicżnośćią Páńſką: á wyrzucą na nie kápłáni ſoli y będą ie ofiárowáć zupełną offiárę Pánu.

werset: 25Siemd dni będzieſz ofiárował kozłá zá grzech ná kożdy dzień: y ćielcá z ſtádá/ y Báraná ćoby byli nie pokáláne będą offiáro=
MMmm iiijwáć.


strona: MMmm4v

Ezechiel.

kolumna: a
wáć.

werset: 26Siedm dni będą cżyśćić ołtarz/ á ocżyſzcżą ij: y nápełnią rękę iego.



strona: MMmm6

Ezechiel.

kolumna: b
rozdział: 48
werset: 10A the będą pierwiaznki Swiątnice Kápłáńſkiey: ku puł=
nocy


strona: MMmm6v

Ezechiel.

kolumna: a
nocy na dłużą dwádzieśćiá y pięć thyſięcy/ y ku Morzu ná ſzerzą dzieſięć tyſięcy: ale y ná wſchod ſlońcá ſzerokości dzieſięć tyſięcy: á ná południe/ długośći dwádzieśćiá y pięć tyſięcy: y będzie Swiątnicá Páńſka w pośrzodku iey:

werset: 11Kápłanom Swiątnicá będzie z ſynow Sádokowych/ ktorzy przyſtrzegáli Cerimoniey moich/ y niebłądzili gdy błądzili ſynowie Iſráelſcy/ iáko błądzili y Lewitowie.

werset: 12A będą im pierwiaznki z pirworoctw źiemie ſwiątnicá ſwiętych/ przy gránicy Lewitow.

werset: 13Ale y Lewitom takież przy gránicách kápłáńſkich/ dwádzieśćiá y pięć thyſięcy wzdłuż/ á w ſzerż dzieſięć thyſięcy. Wſſyſtká dłuża dwádzieśćiá y pieć tyſięcy/ á ſſerza dzieſięć tyſięcy.

werset: 14A z thego nie będą przedáwáć/ áni zámieniáć/ áni będą przenieſione pyrworoctwa źiemie/ bo poświęcone ſą Pánu.
Ezech: 43. et 44.

werset: 15A pieć tyſięcy ktore zbywáią w ſſyrokośći przez dwádzieśćia y pieć tyſięcy/ poſpolite będą miáſtu ku mieſſkániu/ y ná przedmieśćia: y będzie miáſto w pośrodku niego.

werset: 16A to wymierzenie iego: ku Pułnocży pięćſet y cżterzy tyſiące: á ku Poludniu/ pięćſeth y cżtherzy thyſiące: á ná wſchod ſlońcá/ pięć ſet y cżterzy thyſiące: y od zachodu/ pięć ſet y cżterzy tyſiące.

werset: 17A będą przedmieſćia mieſckie/ ná pułnocy dwieſćie y pięćdzieſiąt/ ná południe dwieśćie y pięćdzieſiąt/ná wſchod ſlońcá/ dwieśćie y pięćdzieſiąth/ á do morzá dwieśćie y pięćdzieſiąt tyſięcy.

werset: 18A co będzie zbywáć wzdłuż po pirworodztwach Swiąthnice/ dzieſięć tyſięcy ná wſchod/ y dzieſięć thyſięcy ná zachod/ będą iáko y pierworodztwá Swiątnice: á będzie zboże iey ná chleb tym kthorzy miáſtu ſlużą.

werset: 19Ale ći ktorzy poſluguią miáſtu/ będą ſpráwowáć (onę źiemię) ze wſſelkiego pokolenia Iſráelſkiego

werset: 20wſzyſtkie pierworodztwá dwádzieśćiá y pięć thyſięcy/po dwudzieſtu y piąći tyſięcy ná cżworo/ będą oddzielone ná pierworodzctwá Swiątnice/ y ná dzierżáwę miáſtá.

werset: 21A tho co zoſtánie/ Kxiążęce będzie ze wſech ſtron pierworodztw Swiątnice/ y dzierżáwey mieſckiey ná przećiwko dwudzieſthu y piąći thyſięcy pierworodztw/ áż do gránice od wſchodu.
Ezech: 45.

kolumna: b
ſloncá: ale y do Morzá na przećiwko dwudzieſthu y piąci thyſiącom/ áż do gránice Morſkiey/ thakież theż miedzy cżęśćiámi Kxiążęcemi będzie. A będą pierworodztwá Swiątnice/ y ſwięte mieyſce Kośćiołá w pośrzodku niego.

werset: 22Ale z dzierżáwy Lewitow/ y z dzierżáwy mieſckiey/ w pośrzodku cżęśći kxiążęcych będzie: ku gránicy Iudſkiey/ y ku gránicy Beniámin/ y do kxiążęćiá ſie będą ſćiągáć.

werset: 23A inym pokoleniam/ od ſtrony ze wſchodu ſlońcá/ áż do ſtrony ná zachod ſlońcá/ Beniáminowá cżęść iedná.

werset: 24A przećiwko gránicy Beniámin od ſtrony ze wſchodu ſlońcá/ áż do ſtrony od zachodu/ pokolenia Symeon iedná.

werset: 25A podle miedzy Symeonowey/ od ſtrony ze wſchod ſlońcá/ áż do ſtrony od zachodu/ Izáchár iedná.

werset: 26A podle gránice Izáchár/ od ſtrony ze wſchodu ſlońcá/ áż do ſtrony od zachodu/ Zábulon iedná:

werset: 27A podle miedze Zábulon/ od ſtrony ze wſchodu ſlońcá/ áż do ſtrony Morzſkiey/ pokolenia Gad (cżęść) iedná.

werset: 28A podle gránice Gad áż ná południe: y będzie koniec od Thámár áż do wod odporu/ to ieſt/ Kádes/ dziedzictwo przećiwko Morzu wielkiemu.

werset: 29Thá ieſt źiemia ktorą podzielićie loſem w dziedzictwo pokoleniam Iſráelſkim: y te rozdziały ich/ mowi Pan Bog.
Nume: 32. Ioſue. 13. et 14.

werset: 30The też ſą wychodzenia z miáſtá: od pułnocy pięć ſet y cżterzy tyſiące (prętow) odmierzyſz.

werset: 31A brony mieſckie podług imion pokoleń Iſráelſkich: Trzy brony od Pułnocy/ Iedná broná Ruben/ drugá broná Iudá/ trzećia broná Lewi.

werset: 32A od wſchodu ſlońcá/ pięć ſet y cżterzy tyſiące (odmierziſz) á trzy brony/ Broná Iozephowá iedná/ Broná Bieniámin iedná/ Broná Dán iedná.

werset: 33A ná Południe pięć ſet y cżterzy thyſiące odmierzyſz/ y trzy brony: Broná Symeonowá iedná/ Broná Izáchárowá iedná/ Broná Zábulonowá iedná.

werset: 34A od zachodu ſlońcá pięć ſet y cżterzy tyſiące: y trzy brony/ Broná Gádowá iedná/ Broná Aſer iedná/ Broná Nephthálim iedná.

werset: 35W okoł ośmnaſćie tyſięcy: A imię miáſtá od teo dniá/ Pan ná tym mieyſcu. Amen.
1:
Koniec Proroctwá Proroká Ezechielá.

Pocży=


strona: NNnn3


kolumna: a
księga: Dan
rozdział: 3
werset: 15A ták teraz ieſliśćie to vcżynić gotowi/ ktorey kolwiek godziny vſlyſſyćie dzwięk trąby/ Piſſcżałki/ Lutnie/ Fletniow/ y Arffy/ y Symffonału/ y wſſelákiey iney Muzyki/ pádniećie ná źiemię/ á dayćie modłę obrázowi złotemu ktorym ſpráwił? bo ieſli mu ćći á chwały nie daćie teyże godziny będziećie wrzuceni w piec ogniá goráiącego: A ktory ieſt Bog ktory mi was wydrze z ręki
kolumna: b
moiey?

werset: 16Odpowiádáiąc Sydrách/ Miſách/ y Abdenago/ rzekli Krolowi Nábuchodonozorowi: Nie trzebá nam o they rzecży odpowiádáć tobie.

werset: 17Bo oto Bog náſz kthorego my ććimy á chwalimy/ może nas wyrwáć z piecá ogniá goráiącego/ y z rąk twoich/ o Krolu/ wyſwobodzić.
Nume: 16.

werset: 18Co ieſliby niechćiał/ niech to tobie ſwiádomo będzie/ o Krolu/ iż Bogow twoich nie chwalemy/ á obrázowi złotemu kthoryś poſtáwił modły nie cżyniemy.

grafika
kolumna: a
werset: 19Thedy Nábuchodonozor będąc nápełnion pierzchliwośći: y weyźrzenie oblicża iego odmieniło ſie ná Sydráchá/ Miſáchá y Abdenagá. Y przykazał áby zapalono w piecu ſiedmkroć więcey niż było zwykło w nim pálić.

werset: 20A co mocnieyſſym mężom z woyſká ſwego roſkazał/ áby związawſſy nogi Sidráchowi/ Miſáchowi/ Abdenagowi/ wrzućili ie w piec ogniá goráiącego.

werset: 21Y nátychmiaſt oni mężowie związáni/ y ſpłaſzcżami ſwemi/ y w cżapkách/ y w boćiech/ y w ſzátách/ wrzuceni ſą w pośrzod piecá ogniá goráiącego.

werset: 22Bo roſkazánie Krolewſkie przykucżáło: á piec był bárzo nápalony. Tedy wnet one męże ktorzy byli (do piecá) wrzućili Sydráchá Miſáchá y Abdenagá/ záduſił płomień od ogniá.

werset: 23A ći záś trzey mężowie/ to ieſt/ Sydrách/ Miſách/ y Abdenago/ pádli w pośrzod piecá ogniá goráiącego/ związáni.
Iſaiae. 43.
1:
☞ Słowá Swietego Ieronimá.
kolumna: b
1:
Tho co niżey nápiſano/ nienálazłem w kxięgách Zydowſkich.

werset: 24Y chodzili w pośrzod płomieniá chwaląc Bogá/ y błogoſláwiąc Pánu.

werset: 25A ſthoiąc Azáryaſz ták ſie modlił/ y otworywſzy vſthá ſwoie w pośrzod ogniá/ rzekł:

werset: 26Błogoſláwiony ieſteś Pánie Boże oycow náſſych/ á chwalebne y ſlawne imię twoie ná wieki:

werset: 27boś ieſth ſpráwiedliwy we wſſech rzecżach ktoreś nam vcżynił/ y wſſytkie ſkutki twoie práwdziwe/ y drogi twoie proſte/ á wſſyſtkie ſądy twoie prawdziwe.

werset: 28Abowiem ſądy twoie práwe vcżyniłeś według wſſyſtkich rzecży ktoreś przywiodł ná nas/ y ná miáſto ſwięte oycow náſſych Ieruzálem: boś w prawdzie y w ſądzie przywiodł to wſſyſtko dla grzechow náſzych.

werset: 29Boſmy zgrzeſſyli á niepráwieſmy cżynili/ odſtępuiąc od ćiebie: y vſtąpiliſmy we wſſyſtkich rzecżach/

werset: 30á nie ſlucháliſmy przykazánia twego/ ániſmy ſpilnoſćią chowáli/ ániſmy cżynili iákoś
NNnn iijnam


strona: NNnn3v

Dániel.

kolumna: a
nam był roſkázał/ áby ſie nam dobrze działo.

werset: 31Przetoż wſzyſtko coś przywiodł ná nas/ y wſſtornkie rzecży ktoreś nam vcżynił/ vcżyniłeś to rozſądkiem prawdziwym/

werset: 32y daleś nás w ręce nieprzyiaćioł náſſych nieſpráwiedliwych y bárzo złych/ y przeſtępnikow/ y krolowi nieſpráwiedliwemu y nagorſſemu náde wſſyſtkę źiemię.



strona: NNnn5

Dániel.

kolumna: b
rozdział: 5
werset: 20A gdy ſie było podnioſlo ſerce iego/ y duch iego vdał ſie był vpornie ná pychę: ſlożon ieſt z ſtolcá kroleſthwá ſwego
y ſlawa


strona: NNnn5v

Dániel.

kolumna: a
y ſlawá iego odiętá ieſt:

werset: 21thákże y od ſynow ludzkich wyrzucon ieſt/ ále y ſerce iego z beſtyámi położone było/ á z leśnemi Oſly mieſſkánie iego było: ſiano iáko Woł iádał/ y roſą niebieſką ćiáło iego mácżáne było:áż poznał że miał pánowánie Nawyſzſſy w kroleſthwie ludzkim/ á kogokolwie będzie chćiał wzbudzi nád nim.

werset: 22Ty takież ſynu iego Báltházárze/ nie vkorzyłeś ſercá twego/ gdyżeś te wſſyſtkie rzecży wiedział:

werset: 23ále podnioſleś ſie przećiwko Pánuiącemu ná Niebie: á nacżynie domu iego przynieſione było przed ćię:á ty y Pánowie thwoi cżelnieyſy/ y żony twoie/ y miłośnice twoie/ piliśćie ſnich wino: kthemu Bogi ſrebrne/ y złothe/ y miedziáne/ y żeláźne/ y drzewiáne y kámienne ktorzy nie widzą/ nie ſlyſſą/ nie cżuią/ chwaliłeś: A Bogá kthory ma dech twoy w ręce ſwoiey/ y wſzyſtkie drogi twoie nie wielbiłeś.

werset: 24Przetoż od niego poſlan ieſt cżłonek ręki/ ktory nápiſał oto to/ co ſie wyráźiło.

werset: 25A toż to ieſt piſmo ktore rozdzielnie nápiſáne ieſt: Mane/ Thecel: Ffáres.

werset: 26A ten ieſth wykład they mowy. Mane/ Policżył Bog kroleſtwo twoie/ y wypełnił go.

werset: 27Thecel: Ieſteś záwieſſon ná ſzalách/ á náleźioneś lekſſey wagi.

werset: 28Fares: Rozdzielone ieſt kroleſtwo thwoie/ á dáne ieſth Medom y Perſom.

werset: 29Thedy zroſkażánia krolewſkiego oblecżono Dánielá w Páwłokę/ y włożon ieſt łáncuch złoty ná ſzyię iego:y głoſſono á powiádano to o nim że miał moc trzeći w kroleſtwie iego.
Iſaiae. 47. et 21. Hiere: 50. Danie: 9.

werset: 30Teyże nocy zábit ieſt Báltházár Krol Cháldeyſki.

werset: 31A Dárius Krol Medſki wſtąpił ná kroleſtwo/ máiąc ſześćdzieſiąt lat y dwie.

rozdział: 6
Cap: 6.Dániel przełożony nád Stároſthámi/ oſocżony z zawiśći do Krolá/ wſádzony do Lwiey iámy/ ále go Bog wyſwobodził/ Y roſkazał Krol Dárius wſſędy áby ſie bali Bogá Dánielowego.
werset: 1
P
Odobáło ſie tho Dáriuſowi/ y poſthánowił nád kroleſtwem ſwym ſto y dwádzieśćiá Stároſt/ áby byli po wſſyſtkim kroleſtwie iego/

werset: 2á nád nimi troie kxiążąt/ z ktorych był ieden Dániel: áby Sthároſthowie licżbę im cżynili/ á Krol żeby niemiał o tym ſtáránia.

werset: 3A ták Dániel przechodził wſſyſtkie Kxiążetá y Stároſty: iż duch Boży obfitſſy w nim był.

werset: 4Przeto y Krol myſlił go poſtánowić nád wſzyſtkim kroleſtwem ſwym: ſtegoż Kxiążętá y ſtároſtowie pátrzyli przycżyny kthorąby nálezli ná Dánielá z ſtrony kroleſtwá: ále żadney áni przycżyny/ áni podeyźrzenia nie mogli
kolumna: b
náleść/ przeto że był wiernym/ á żadna winá/ ábo podeyźrzenie nie náydowáło ſie w nim.

werset: 5Tedy rzekli oni mężowie: Nienaydziemy ná tego Dánielá żadney przycżyny/ iedno podobno około zakonu Bogá iego.

werset: 6Thedy Kxiążętá y Stároſtowie poduſzcżili krolá/ ták mowiąc do niego: Dáriuſie Krolu/ ná wieki bądź żyw:

werset: 7Vrádzili wſſyſtkie Kxiążętá tego kroleſtwá/ Vrzędnicy/ Stároſtowie/ Rádá/ y Sędziowie/ áby wyrok Ceſárſki wyſſedł/ y vſtáwá/ Zeby kożdy ktoryby proſił oco ktorego kolwiek Bogá/y cżłowieká/ áż do trzydzieśći dni/ chybá od ćiebie Krolu/ áby był wpuſſcżon do Lwiey iámy.

werset: 8A ták teraz Krolu potwierdz tę ſentencyią/ á każ nápiſáć wyrok: áby tho niebyło odmieniono co poſtánowiono ieſt od Medow y Perſow/ á żeby ſie niegodziło nikomu tego przeſtępić.

werset: 9Tedy Krol Dárius/ wydał ten wyrok/ y poſtánowił.

werset: 10Cżego gdy ſie Dániel dowiedział/ to ieſt/ iż poſthánowiono tho práwo/ wſſedł do domu ſwego/ y otworzywſzy okná wſwym gmáchu przećiwko Ieruzálem/ po trzykroć ná dzień klękał ná ſwe koláná/ á cżeść y wchałę dawał/ y wyznawał ſie przed Bogiem ſwoim/ iáko y przed tym był zwykł cżynić.

werset: 11Thedy oni mężowie thym pilniey á dworniey ſie dowiáduiąc/ náleźli Dánielá á on ſie modli/ y proſi Bogá ſwego.

werset: 12Y przyſſedſſy do Krolá ięli mowić o zapowiedzi: Krolu zażeś thy niepoſtánowił/ żeby káżdy cżłowiek ktoryby kogo z Bogow ábo z ludzi o co proſił do trzydzieśći dni/ iedno ćiebie Krolu/ że będzie wpuſſczon do Lwiey iámy? Do nich odpowiádáiąc Krol rzecże: Prawdziwa ieſt mowá podług decretu Medſkiego iteż Perſkiego/ kthorego ſie niegodzi przeſthąpić.

werset: 13Thedy odpowiedziawſſy rzekli przed Krolem: Dániel z ſynow więźienia Iudſkiego/ niedbał ná práwo twoie/ y ná wyrok kthoryś vcżynił: ále po trzykroć ná dzień modli ſie modlithwą ſwoią.

werset: 14Ktore ſlowo gdy vſlyſſał Krol/ niepomáłu ſie záfráſował: y vſádził ná to ſerce ſwoie zá Dánielem áby go wyſwobodził y vſiłował o thym áż do zachodu ſlońcá áby go wyrwał.

werset: 15A oni Mężowie wyrozumiawſzy Krolá/ rzekli kniemu: Wiedz othym/ Krolu/ żeć tho práwo Medſkie y Perſkie ieſt/ że żadnego dekretu ktoryby poſthánowił Krol/ niegodzi ſie odmienić.

werset: 16Tedy krol roſkazał/ y przywiedziono Dánielá/ á wpuſſcżono go do iámy lwiey. Y rzekł krol Dánielowi: Bog twoy ktoreo ty záwżdy ććiſz/ ten ćie wyſwobodzi.



strona: OOoov

Dániel.

kolumna: b
rozdział: 10
werset: 5Y podnioſlem ocży moie/ á vyźrzałem: A oto mąż ieden odziany lniánemi ſzátámi/ y biodrá iego przepáſáne złothem rydzym/
Danie: 7. Apoca: 1.

werset: 6á ćiáło
iego


strona: OOoo2

Dániel.

kolumna: a
iego iákoby Chryſolith/ á oblicże iego iáko poſtáć błyſkáwice/ y ocży iego by kágániec goráiący: á rámioná iego/ y te rzecży ktore ſą ná ſpodek áż do nog/ iákoby oſobá miedźi roſpaloney: y głos mow iego iáko głos mnoſtwá.
Danie: 3. Actor: 9.

werset: 7A widziałem ia Dániel ſam tho widzenie: ále mężowie kthorzy byli przy mnie nie widziełi/ ále ſtrách wielki przypadł ná nie/ y vćiekli do ſkrytośći.

werset: 8A ia ſam zoſtháwiony/ widziałem tho wielkie widzenie: y nie zoſtáłá we mnie ſiłá/ ále y twarz moiá odmieniłá ſie ná mnie/ y vwiędłem/ y niemiałem w ſobie żadney ſiły.
Deute: 10. Leuiti: 19.

werset: 9Y vſlyſſałem głos mow iego: á vſlyſſawſſy leżałem ſtruchláły ná oblicże moie/ á twarz moiá przypoiłá ſie kźiemi.

werset: 10A oto ręká dotknęłá mie/ y poſtáwilá mie ná koláná moie/ y na cżłonki rąk moich.
Danie: 9.

werset: 11Y rzekł do mnie: Dánielu/ mężu żądośći rozumiey te ſlowá kthore ia mowię do ćiebie/ á ſtoy ná ſtopniu ſwym: bom teraz ieſt poſlan do ćiebie.A gdy mi rzekł the ſlowá/ ſtałem drząc.

werset: 12Y rzekł do mnie: Nieboyſie Dánielu: bo od pierwſſego dniá kthoregoś przyłożył ſercá twego ku wyrozumieniu/ ábyś ſie dręcżył przed oblicżnośćią Bogá thwego/ wyſlucháne ſą ſlowá twoie/ á ia przyſſedłem dla mow twoich.

werset: 13Ale Kxiążę kroleſtwá Perſkiego/ przećiwiło mi ſie ieden y dwádzieśćiá dni:
1.Theſ: 2.
á oto Michał ieden z kxiążąt pierwſſych/ przyſſedł mi ná rátunek/ á iám zoſtał tám v Krolá Perſkiego.
Ioſue. 5. Danie: 12.

werset: 14A przyſſedłem ábym ćie náucżył/ tych rzecży ktore máią przyść ludu twemu w oſtátecżne dni: bo ieſſcże widzenie (rośćiągnie ſie) ná wiele dni.

werset: 15A gdy mi mowil tymi ſlowy/ ſpuśćiłem thwarz ſwą k źiemi/ á milcżałem.

werset: 16Y oto iákoby podobieńſthwo ſyná cżłowiecżego dotknęło ſie warg moich: A otworziwſſy vſtá ſwe mowilem/ y rzekłem do onego ktory ſtał przećiwko mnie: Pánie moy z widzenia ćiebie rozſtąpili ſie ſtáwy moie/ y nic we mnie śił nie zoſtháło.

werset: 17A iákoſzby mogł ſlugá Páná moiego/ mowić z Pánem moim? Bo nic we mnie śił nie zoſtáło/ ále y tchu mi iuż nieſtáwa.

werset: 18Tedy záſz dothknęło ſie mnie iákoby widzenie cżłowiecże/ y pośiliło mie/

werset: 19á rzekło: Niechćiey że ſie bać mężu pożądliwośći/ pokoy tobie: poſilayſie/ á bądź duży.
Danie: 9.
A gdy mowił ſemną/ zmogłem/ y rzekłem: Mow Pánie moy boś mię poſilił.

werset: 20Y rzekł: Wieſz że ty cżemum ia przyſſedł do ćiebie? A teraz ſie wrocę/ ábym ſie potykał z kxiążęćiem Perſkim.A ták gdym wychodził/ vkazáło ſie Kxiążę Greckie przychodzące.

werset: 21Wſſákoż iednák zwiáſtuię thobie co iáſno á iáwno ieſt w piſmie prawdy: á żaden nie ieſth pomocnikiem moim w tych wſſyſtkich rzecżach/ ie=
kolumna: b
dno Michał Kxiąże wáſſe.

rozdział: 11
Cap: 11.Proroctwo o Krolu Perſkim y Greckim/ o woynách miedzy Krolmi od Południá y od Pułnocy/ y o Krolu ktory ſobie niebędzie ważył Bogá nád Bogi/ á kthore kráiny pod nim będą/ y kthore go nieprziymą.
werset: 1
A
IA od pierwſſego roku Dáriuſá Medſkiego ſtáłem o to áby był poſilony y zmocniony.

werset: 2Y teraz powiemći prawdę. Otho ieſſcże trzey krolowie będą pánowáć w źiemi Perſkiey/ á cżwarty będzie vbogácony bogáctwy bárzo wielkiemi nád wſſyckie inne:á gdy ſie zmocni bogácthwy ſwemi/ podwiedzie wſſytkie przećiwko kroleſtwu Greckiev.

werset: 3Ale powſtánie krol mocnj y będzie pánował mocą wielką: y vcżyńi co mu ſie będzie podobáło.
Danie: 7. et 8. 1.Mach: 1.

werset: 4A gdy ſtánie będzie kroleſtwo ieo ſtárte/ y rozerwie ſie ná cżterzy wiátry niebieſkie: ále nie miedzy potomki iego/ áni według mocy iego ktorą on pánował. Bo rozedrze ſie kroleſtwo iego też y miedzy obce/ procż thych.

werset: 5Y zmocni ſie Krol od Poludnia/ y (ieden) z Kxiążąt iego: y będzie (drugi) mocnieyſſym niſz on/ y będzie pánował páńſtwem: bo mnogie pánowánie iego.

werset: 6Y po ſkońcżeniu lát/ ſprzymyrzą ſie: á corká krolá od Poludnia/ prziydzie do krolá od Pulnocy iednáć prziyaćielſtwo/ á nie otrzyma mocnośći rámienia/ áni będzie ſtáć naſienie iey: á będzie y ſámá wydana/ y ći co ią przywiedli/ mlodzieńcy iey/ y ktorzy ią poſiláli w cżáſiech.

werset: 7A wſtąpi ná Kroleſthwo ieden z płodu korzeniow iey/ y przyćiągnie z woyſkiem/ á wtárgnie do kráiny krolá z Pulnocy:á będzie ich zle vżywał/ y odzierży.

werset: 8Nád to y Bogi ich/ y ryte obrázy ich/ też y nacżynie koſſtowne ze zlothá y ſrebrá/ poimáne powiedzie do Egiptu: on przemoże przećiwko krolowi od Pułnocy.

werset: 9Y wnidzie do kroleſthwá krol od Poludnia/ á wroći ſie do źiemie ſwoiey.

werset: 10A ſynowie iego będą wyzwáni/ y zbiorą wielkość záſtępow mnogich:y prziydzie poſpieſáiąc ſie/ y zábieráiąc: á wroći ſie/ y będzie pobudzony/ y potka ſie z mocą iego.

werset: 11A wyzwány krol od Poludnia wyćiągnie/ y będzie boiował przećiwko Krolowi Pułnocnemu/ á przygotuie mnoſtwo ſilne/ y będzie wydáne ono mnoſtwo w ręce iego.
3.Macha.

werset: 12A weźmie mnoſtwo ono/ y podnieſie ſie ſerce iego/ y poráźi wiele thyſiącow: ále nieprzemoże.



strona: OOoo4v

Dániel.

kolumna: a
rozdział: 14
werset: 7Y rozgniewawſſy ſie Krol/ przyzwał kápłanow iego/ y rzekł im: Niepowiećieli mi kto tho ieſt co ziada ten ták wielki nakład/ pomrzećie.

werset: 8Ale ieſli to okażećie/ że tho Bel ziada/ vmrze Dániel: iż bluźnił przećiw Belowi.
Leuiti: 24.
Y rzekł Dánieł krolowi: Stań ſie według ſlowá twego.

werset: 9A było kápłanow Bełowych ſiedmdzieſiąth/ wyiąwſſy żony/ dziatki máłe/ y ſyny.Tedy przyſſedł Krol z Dánielem do kośćiołá Belowego.

werset: 10Y rzekli káplani Belowi: Oto my wynidziemy precż/ á ty Krolu położ tu pokármy/ y winá namieſſay/ zámkniyże drzwi/ á zápiecżęthuy pierzćieniem twoim:

werset: 11á gdy wnidzieſz záś ráno/ nienaydzieſſli wſzyſtkich rzecży ziedzionych od Belá/ ſmierćią niech pomrzemy: ábo więc Dániel ktory to omylnie powiedał ná nas.

werset: 12A iuż byli ná tho vbeśpiecżyli ſie/ że vcżynili pod ſtołē táiemne weśćie/ á przez nie záwżdy wchodzili/ y z żyráli one rzecży.

werset: 13Stáło ſie tedy iż gdy oni wyſſli/ á Krol nákładł pokármow przed Belem/ roſkazał Dániel ſlużebnikom ſwoim/ y przynieſli popiołu/ y potrząſl po wſſyſtkim kośćiele támże przed Krolem: a wyſſedſzy zámknęli zá ſobą kośćioł: y zápiecżęthowawſſy pierzśćieniem Krolewſkim odeſſli.

werset: 14Ale kxięża weſſli wnocy podług zwycżáiu ſwego/ y z żonámi/ y z ſyny ſwemi: z ziedli wſſyſtko y wypili.

werset: 15Wſtał potym Krol [g]dy pocżęło ſwitáć/ y Dániel znim.

werset: 16Y rzekł Krol: W cále ſą piecżęći Dánielu? On odpowiedział/ w cále Krolu.

werset: 17Y wnet gdy otworzył drzwi/ poyźrzawſſy Krol ná ſtoł/ záwołał głoſem wielkim. Wielki ieſteś Belu/ á nie máſz w tobie żadney zdrády.

werset: 18Vſmiechnął ſie Dániel: y zádzierżał Krolá/ áby nie wſſedł do kośćiołá: y rzekł: Pátrz ná páwimenth/ obácżże cżyie to ſą ſlády.

werset: 19I rzekł Krol: Widzę że to ſtopy chłopie/ niewieśćie/ y dziećińſkie. Tákże rozgniewał ſie Krol.

werset: 20Thedy poimał onę kxiężą/ y żony/ y ſyny ich: y vkazáli mu ſkryte drzwicżki ktoremi wchádzáli/ y ziadáli tho co bywáło ná ſtole.

werset: 21Przetoż pobił ie Krol/ á Belá dał w moc Dánielowi: kthory go przewroćił/ y kośćioł iego.

werset: 22Był też Smok wielki ná onym mieſcu/ y chwalili go zá Bogá Bábilońſcy.

werset: 23Y rzekł Krol Dánielowi: To iuż teraz rzec niemożeſz/ by to nie był Bog żywy: á thák cżeść á
kolumna: b
chwáłę day mu.

werset: 24Y rzekł Dániel do Krolá Pánu Bogu mev cżeść á chwałę dawam: bo on ieſt Bog żywy: A then nie ieſt Bog żywy:

werset: 25bo dopuść mi Krolu/ vyzrzyſz że zábiię Smoká thego/ bes miecżá/ bes kijá. Y rzekł Krol/ dopuſzcżam.

werset: 26Wziął thedy Dániel Smoły/ y Sádłá/ y ſſerśći/ á zwárzył ie ſpołu: y nácżynił gałek/ a dał w vſtá Smokowi: Y roſpukł ſie ſmok Y rzekł Dániel: otoż go maćie ktoregośćie chwalili.

werset: 27Co gdy vſlyſſeli Bábilońcżykowie roziedli ſie bárzo: á zgromádziwſſy ſie przećiw krolowi/ rzekli:Zydem ſie ſtał náſz Krol: Belá nam ſkáźił/ Smoká zábił/ kxiężą pobił.

werset: 28Y rzekli przyſzedſſy do Krolá/ Wyday nam Dánielá/ bo inácżey tedy y ćiebie y dom twoy wybijemy.

werset: 29Obacżył Krol że go bárzo nálegáli: onym gwałtem przymuſzony/ wydał im Dánielá.

werset: 30Tedy oni wpuśćili go do Lwiey iámy/ y był tám ſſeść dni.
Danie: 6.

werset: 31A w oney iámie było ſiedm Lwow/ y dawano im ná káżdy dzień dwoie bydłá/ y dwie owce: á ná ten cżás nie dano im nic áby pożarli Danielá.

werset: 32A był (ná then cżás) Abákuk Prorok w żydowſtwie/ ten był náwárzył warzey/ y nádrobił chlebá ná miſecżkę/ y ſſedł ná pole chcąc donieść żeńcō.

werset: 33Tedy rzekł Angioł páńſki do Abákuká/Nieś ten obiad ktory maſz do Bábilonu Dánielowi/ kthory ieſt w iámie Lwiey.

werset: 34Y rzekł Abakuk/ Pánie/ Bábilonum nie widział/ á iámy nie wiem.

werset: 35Tedy viął go Angioł Páńſki zá wierzch głowy/ y nioſl zá włoſy głowy iego/ á poſtáwił go w Bábilonie nád iámą/ w prętkośći duchá ſwego.
Ezech: 8.

werset: 36Y záwołał Abákuk/ mowiac: Dánielu ſlugo Boży/ weźmi then obiad/ ktoryć poſlal Bog.
3.Reg: 17.

werset: 37Y rzekł Dániel/ Wſpomniałeś ná mnie Boże/ á nie opuśćiłeś tych ktorzy ćie miłuią.

werset: 38Wſtawſſy tedy Dániel/ iadł. Ale Angioł Páńſki poſtáwił záś wnet Abákuká ná mieſcu iego.

werset: 39Przyſſedł pothym Krol dniá ſiodmego/ by ożalił Dánielá:á przyſzedł do Iámy/ y weyzrzał/ á otho Dániel ſiedzący miedzy Lwy.

werset: 40I záwołał wielkim głoſem Krol/ mowiąc: Wielki ieſteś Pánie Boże Dánielow Y wyćiągnął go ze Lwiey iámy.

werset: 41A záś one ktorzy byli przycżyną zátrácenia iego/ wpuśćił do iámy/ á we mgnieniu oká thuż przed nim pożárći.
Hiere: 38. 1.Heſt: 7. Danie: 6.

1:
Skonawa ſie Dániel Prorok.
Pro=


strona: PPpp

Ozeaſz.

kolumna: a
księga: Os
rozdział: 9
Cáp: 9.Pan obiecżuie ná Iſráelá dla iego grzechow przepuśćić głod y niewolą/ á ze mu nie będą w dzięcne iego offiári/ á iż w grzechach trwai ą / ná wieki będą odrzucżeni od Páná.
werset: 1
N
Ie weſel ſie Iſráelu/ nie ráduyſſie iáko ine národy: boś pſotę popełnił od Bogá twego/ miłowałeś zápłáthę nád wſſyſtkie gumná pſſenice.
Hagge: 2.

werset: 2Gumno y práſá nie nápáſie ich/ y wino omyli ie.

werset: 3Nie będą mieſſkáć w źiemi Páńſkiey: wroćił ſie Effráim do Egipthu/ á miedzy
Ezech: 4.
Aſsyriycżyki ſplugáwione rzecży iadł.

werset: 4Nie będą Pánu offiárowáć winá/ y nie będą ſie mu podobáć: Offiáry ich nie inácżey iáko chleb żałośćiwych. Wſſyſcy kthorzy ij będą ieść/ ſplugáwią ſie: bo chleb ich duſſe ich/ nie wnidą do domu Páńſkiego.

werset: 5Coż będziećie cżynić w dzien vrocżyſthy/ w dzień ſwiętá Páńſkiego:

werset: 6Abowiem oto ſſli od ſpuſtoſſenia: Egipt ie zbierze w kupę/ á Memffis ie pogrzebie. Pożądliwe ſrebro ich pokrzywá odziedzicży/ Rzep w przybytkach ich.

werset: 7Przyſſli dni nawiedzenia/ przyſſli dni odpłácenia: wiedźćie Izráelá (być) głupiem Prorokiem/ ſſalonego mężá duchownego/dla mnoſthwá niepráwośći twoiey (ſtáło ſie) też mnoſtwo ſſaleńſtwá.

werset: 8Stroż Effráimow z Bogiem moim: Prorok śidłem vpádu ſtał ſie po wſſyſtkich drogách iego/ ſſaleńſtwo w domu Bogá iego.

werset: 9Głęboce zgrzeſſyli/ iáko zá dni Gábáá wſpomni ná niepráwość ich/ á náwiedzi grzechy ich.
Iudic: 19. 1.Reg: 10. 4.Reg: 9.

werset: 10Iáko iágody ná puſſcżey nálazłem Iſráelá: iákoby pierwſſe iábłká drzewá Figowego w wierzchu iego/ widziałem oyce ich:
Hiere: 32. Nume: 25.
á oni weſſli do Beelfegorá/ y odłącżyli ſie ná poháńbienie/ á ſtáli ſie brzytkiemi iáko y one rzecży ktore miłowáli.

werset: 11Effráim by pták odlećiał/ ſlawá ich od porodzenia/ y od żywotá/ y od pocżęćia.

werset: 12Bo ácżby y wychowáli ſyny ſwoie/ bez dziathek ie vcżynię miedzy ludzmi: ále y biádá im gdy od nich odeydę.

werset: 13Effráim (ilem bacżył) iáko Tyrus było záłożone w pięknośći: á Effráim wywiedzie ku zábićiu ſyny ſwoie.

werset: 14Day im Pánie Coż im daſz? Day im żywot bes dzieći/ y pierśi ſuche.

werset: 15Wſſyſtkie złośći ich w Galgál: bom ie tám nienáwidział:
Ioſue. 4.
Dla złośći wynáleſkow ich/ z domu mego wyrzucę ie:
kolumna: b
Nie przyłożę więcey ábym ie miał miłowáć. Wſſyſcy Kxiążętá ich odſtępuiący ſą.

werset: 16Poráżon ieſt Effráim/ korzeń ich wyſuſzon ieſt/ owocu nikaki nie vcżynią: Aby theż y rodzili/ pobiye co namilſſe żywotá ich.

werset: 17Odrzući ie Pan Bog moy/ bo go nieſlucháli/ y będą tułácżmi miedzy Narody.

rozdział: 10
Cap: 10.Dla Báłwochwálſtwá Izráel dan w niewolą Aſſyriycżykom/ á ieſli ſie nie nawrocą oznáymuie co ich złego podka.
werset: 1
M
Aćicá winna gáłęźiſta (ieſth) Izráel/ owoc zrownał ſie ſnią.
Eſaiae. 5.
Podług mnoſtwá owocu ſwego rozmnożył ołtarze/ podług buynośći źiemie ſwoiey/ rozhoynił á rozmnożył ſie w Báłwániech.

werset: 2Rozdzieliło ſie ſerce ich/ theraz że zginą: On połamie báłwány ich/ poburzy ołtarze ich.

werset: 3Bo teraz rzekną/ Nie mamy krolá: bo ſie nie boimy Páná: á Krol coż nam vcżyni?

werset: 4Mowćie ſlowá widzenia nievżythecżnego/ á vcżynićie przymierze z omylnośćią: y zrodzi iákoby gorzkość ſąd ná zagoniech polnych.

werset: 5Krowy Betáwáńſkie chwálili obywáthele Sámáriyſcy: y płákał nád nym (to ieſt ćielcem) lud ieo / á kośćielni ſludzy nád nim rádowáli ſie w ſlawie iego/ iż przeprowádziła ſie od niego.

werset: 6Abowiem y on do Aſsyriyey donieſion ieſt/ zá dar Krolowi Obrońcy/ zelżywość Efráimá poimá á będzie ſie wſtydał Izráel ſwey woley.

werset: 7Kazáłá odeydź Sámáriya Krolowi ſwemu/ iákoby piánę ná wodzie.

werset: 8A będą wytrácone wyſokośći báłwáńſkie/ grzech Izráelſki: Rzep y oſet wyrośćie ná ich ołtarzoch: A rzekną goram/ Przykriyćie nas/ á págorkom/ Padńićie ná nas.
Lucae. 23. Apoca: 6.

werset: 9Ode dni Gábáá zgrzeſſył Izráel/ tám ſthali: nie záchwyći ich w Gábáá bitwá nád ſyny niepráwośći.
Iudic: 10.

werset: 10Według chući mey ſkarzę ie: zbiorą ſie ná nie ludzie/ gdy będą karáni dla dwu niepráwośći ſwoich.

werset: 11Effráim (ieſth iáko) iáłowicá ktorą náucżono kocháć ſie wmłodźbie/ á iam chodził po cudnośći ſſyie iey: Wſiędę ná Effráimá/ będzie orał Iudás/ z orze ſobie zagony Iakob.
Matth: 12.

werset: 12Sieyćież ſobie w ſpráwiedliwośći/ á żnićie w vſtach miłoſierdzia/ odnowćie ſobie nowinę:ále cżás ſſukáć Páná/ gdy prziydzie ten kthory was będzie vcżył ſpráwiedliwośći.

werset: 13Z oráliśćie niepobożność/ żęliśćie niepráwość/ iedliśćie owoc mátáctwá: iżeś dufał w drogách twoich/ y w mnoſtwie dużych mężow twoich.



strona: PPpp3v

Ioel.

kolumna: a
księga: Ioel
rozdział: 2
werset: 27Y będzyećie wiedzieć iż w pośrzodku Izráelá ia ieſtem: A iż ia Pan Bog wáſz/ á nádeń niemáſz więcey: y nie będzie poháńbiony lud moy ná wieki.
Nume: 11. Iſaiae. 44 Ezech: 36 Actor: 2.

werset: 28Y ſtánie ſie potym/ wyleię duchá moiego ná wſzelkie ćiáło: á będą prorokowáć ſynowie wáſſy/ y corki wáſſe: Stárcowie wáſſy będą miewáć ſny/ y młodzieńcy wáſſy będą wizye widáć.

werset: 29Ale y ná ſlugi moie/ y ná ſlużebnice moie/ w one dni wyleię duchá moiego.

werset: 30A vcżynię cudá ná niebie/ y ná źiemi/ krew/ y ogień/ y párę dymową.

werset: 31Słońce ſie we ćmy obroći/ á kxiężyc w krew: pierwey niżli prziydzie Páńſki dzien wielki y ſtráſſliwy.
Roma: 10.

werset: 32Y będzie: kożdy ktoryby wzywał imieniá Páńſkiego/ zbáwion będzie: Bo ná gorze Syonſkiey/ y w Ieruzálem/ będzie zbáwienie/ iáko powiedział Pan/ y w zoſtatkach ktore Pan wzowie.

rozdział: 3
Cap: 3:Grożi Pan wielkie vtrápienie pogánom/ ktorzy lud iego dręcżyli/ á że ie miał ſądzić w padole Iożáphát/ ſtudnicá z domu Páńſkiego wynidzie y Zydowſka ziemiá wiecżnie będzie mieſzkána.
werset: 1
A
Bowiem otho w one dni/ y ná on cżás/ gdy náwrocę więźienie Iudſkie/ y Ierozolimſkie:

werset: 2zgromádzę wſzyſthkie národy/ y zwiodę ie do padołu Iozáffát:y będę ſie tám ſnim gádáć o ludu moim/ y o dziedzicthwie moim Iſráelſkim/ kthore roſproſſyli miedzy narody/ y źiemię moię podzielili.

werset: 3A o lud moy rzucáli los: y dáli dziećię do nierządnego domu/ á dziewecżkę przedáli zá wino áby pili.

werset: 4Ale coś mnie zwámi Tyrze/ y Sydonie/ y wſzyſthká gránico Paleſtyńſka? y zali ſie wy nádemną pomśćićie?
Ezech: 26 27. et 28. Amos. 1.
A ieſli ſie wy nádemną pomſćićie/ bárzo rychło odwetuię wam ná głowę wáſſę.

werset: 5Abowiem ſrebro moie y złoto zábráliſćie/ y poządliwe y co cudnieyſſe rzecży moie/ w nieſlyśćie do bożnic wáſſych.

werset: 6A ſyny Iudſkie/ y ſyny Ierozolimſkie przedáliśćie ſynom greckim/ ábyśćie ie co nádaley
kolumna: b
wyrzućili od gránic ich.

werset: 7Oto iá wzbudzę ie z mieſca onego ná ktoreſćie ie záprzedali: á obrocę od płáthe waſſę ná głowę waſſę.
Hiere: 50. Abdielis. 1.

werset: 8Y záprzedam ſyny waſſe/ y corki waſſe przez ręce ſynow Iudſkich: á zaprzedádzą ie Sabeycżykom národowi bárzo dálekiemu/ iż Pan ták mowił.

werset: 9Głoſćie to miedzy národy/ poſwiącayćie woynę/ zbudzćie duſze á vdatne:Niechay wſtąpią/ niech przyſtępią/ wſſyſtcy mężowie woienni.

werset: 10Zkuićie pługi waſſe ná miecże/ á motiki wáſſe ná włocżnie. Słáby niechay mowi/ że iá ieſthem mocny.
Iſaiae. 2.

werset: 11Wyſkocżćie/ á przydzćie wſſytcy narodowie okolicżni/ y zbierzćie ſie. Tham każe poledz Pan dużym mężom thwoym.

werset: 12Niech powſtáną/ y wſtąpią národowie do padołu Iozáffát bo tám będę ſiedział/ zebym ſądził w ſſyſtkie národy okolicżne.
Apoca: 14.

werset: 13Poſlićie ſierpy/ bo ſie iuſz doſtáło żniwo: Chodzćie/ á zeydzćie/ boć iuż pełna ieſt práſá/ przelewa ſie z pras: bo ſie rozmnożyłá złość ich.

werset: 14Lud/ lud/ w padole Rozſiekánia: Bowiem bliſko ieſt dzień Páńſki w padole Rozſiekánia.

werset: 15Słońce y Kxiężyc záćmiły ſie/ y gwiazdy záwśćiągnęły blaſku ſwego.
Ioelis. 2. Iſaiae.13. Hiere: 25. Amos.1.

werset: 16A Pan z Sionu będzie rycżał/ y z Ieruzálem wyda głos ſwoy: á zruſſą ſie Niebá y źiemiá/ á Pan przedſię nádzieiá ludu ſwego/ y mocność ſynow Iſráelſkich.

werset: 17A będziećie wiedzieć iż ia Pan Bog wáſz/ mieſſkáiący ná Syonie/ na gorze ſwiętey moiey.Y będzie Ieruzálem ſwięte/ á obcy niepoydą przez nie więcey.

werset: 18Y ſtánie ſie w on dzień/ będzie zgor kápáć ſlodkość/ z pagorkow popłynie mleko/ á wſſyſthkiemi źrzodły Iudſkiemi poćiek[ą] wody: á ſtudnicá z domu Páńſkiego wynidzie/ á odwilży ſtrumień Cierniowy.
Amos. 9. Hiere: 46. Hiere: 49.

werset: 19Egipt w ſpuſthoſſeniu będzie/ á Idumea puſſcż[ą] zátrácenia: zá to iż niepráwie cżynili przećiwko ſynom Iudſkim/ á przelewáli krew niewinną w źiemi ſwoiey.

werset: 20A w Zydowſkiey źiemi ná wieki będzie mieſſkano/ y w Ieruzálem do rodzáiu á rodzáiu.

werset: 21Y ocżyſzćżę krew ich: ktoryiem był nie ocżyśćił: á Pan będzie przemieſſkawał ná Syonie.
1:
Koniec Ioelá Proroká.

Proroc=


strona: PPpp6

Amos.
księga: Am
rozdział: 7
werset: 7To mi też vkazał Pan Bog. A oto Pan ſtoiący ná murze potynkowánym/ á w ręce iego kiella murárſka.

werset: 8Y rzekł Pan do mnie Co ty widziſz Amos? Y rzekłem: Kiellę murárſką. Y rzekł Pan: Oto ia położę kiellę w pośrzod ludu mego Iſráelſkiego: niebędę go więcey thynkował.

werset: 9A będą poburzone wyſokośći Báłwáńſkie/ y poſwięcenia Iſráelowe będą ſpuſthoſſone: y oborzę ſie ná dom Ieroboámow z miecżem.
4.Reg: 17.

werset: 10Thedy poſlał Amázyás Kápłan Bethel do Ieroboámá Krolá Iſráelſkiego/ mowiąc:
3.Reg: 18.
Sprzyſiągł á ſpiknął ſie przećiw tobie Amos w pośrzod domu Iſráelſkiego: niebędzie modz źiemiá znoſić wſſyſthkich mow iego.

werset: 11Abowiem ták mowi Amos: Od miecżá vmrze Ieroboám/ á lud Iſráelſki poimány będąc záprowádzi ſie z źiemie ſwoiey:

werset: 12Y rzekł Amázyás do Amoſá: Thy kthory widziſz/ Idź/ á vćiekay do źiemie Iudſkiey:
Iſaiae. 30.
iedzże tám chleb/ y prorokuy tám

werset: 13y w Bethel niechćiey więcey prorokowáć: Bo poświęcenie Krolewſkie ieſth/ y dom kroleſtwá iego.

werset: 14Odpowiedział Amos y rzekł do Amázyaſzá:
Zacha: 13. Amos. 1.
Nie ieſtem Porork/ áni ieſthem ſyn Procki: ále páſtuchá ia ieſthem vrywáiący Figi polne.

werset: 15A wźiął mię Pan Bog/ gdym chodził zá trzodą/ y rzekł Pan do mnie: Idź/ prorokuy przećiwko ludu memu Iſráelſkiemu.

werset: 16Y teraz ſluchay ſlowá Páńſkiego. Thy powiádaſz: Nie będzieſz prorokował nád Iſráelem/ y niebędzieſz mowił przećiwko domowi Báłwáńſkiemu.

werset: 17Przeto tho mowi Pan: Zoná twoiá w mieśćie będzie nierządu pátrzyć/ á ſynowie twoi/ y corki twoie/ od miecżá pomrą/ á źiemiá twoiá powroſkiem będzye rozmierzoná: A thy w źiemi ſplugáwioney vmrzeſz/ y Iſráel poimány wynidzie z źiemie ſwoiey.
4.Reg: 17.

rozdział: 8
Cap: 8.Groźi Pan pomſtę ludu łákomemu/ o záćmieniu ſlońcá/ y odmienienie ſwiąth w żáłobę/ y o głodzie ſlowá Bożego.
werset: 1
T
E mi rzecży vkazał Pan Bog: A oto kulká iábłecżna.

werset: 2Y rzekł: Co thy widziſz Amos. Y rzekłem: Kulkę iábłecżną. Thedy rzecże Pan do mnie: Przyſſedł koniec ná lud moy Iſráelſki: Niedopuſſcżę ſie więcey bym go miał przeminąć.

werset: 3A będą ſkrzypieć zawiáſy kośćielne w on dzień/ mowi Pan Bog: Wiele ich pomrze: ná wſſel=
kolumna: b
kim mieyſcu będzie rozrzuc [o]no milcżen[ie].
Iſaiae. 25.

werset: 4Słuchayćie tego kthorzy zćieraćie vbogiego/ y cżynićie to áby vſtali niedoſthátecżni ná źiemi/

werset: 5mowiąc: Kiedy przeminie mieſiąc/ roſprzedamy thowáry: A Sobbothá/ othworzemy zboże: ábyſmy vmnieyſzyli miáry/ á przyſporzyli gwichtow/ y podrzućyli wagi nieſpráwne:

werset: 6ábyſmy oſiedli zá Srebro potrzebne/ á vbogie zá boty/ y otręby ábo młoto ze zboża ábyſmy przedáli.
Amos. 6.

werset: 7Przyſiągł Pan/ przećiwko pyſſe Iakobowey/ iż niezápomnię áż do końcá wſſytkich ſpraw ich.

werset: 8Zali dla tego nieporuſſy ſie źiemia/ á niebędzie płákał wſſelki obywátel iey? y wſtąpi iáko wſſeláka rzeká/ y będzie wyrzucon/ á ſpłynie iáko potok Egiptſki?
Hiere: 15.

werset: 9Y będzie w on dzień/ mowi Pan: Záydzie Słońce o południu/ y każę ſie záćmić źiemi w iáſny dzień.
Tobiae. 2.

werset: 10Y obrocę ſwiętá wáſze w żáłobę/ y wſſyſtkie pioſnki wáſſe w płácżliwe nárzekánie: Y wewlokę ná wſſelki grzbiet wáſz wor/ á ná wſſelką głowę łyſinę: Y polożę ią iákoby płácż á záłobę iedynácżká/ y oſthátecżne rzecży iey iáko dzień gorſſki.
Hiere: 6.

werset: 11Oto dni przychodzą/ mowi Pan: á wypuſſcżę głod ná źiemię: ále nie głod chlebá/ áni prágnienie wody/ ále ſluchánia ſlowá Bożego.

werset: 12A poruſſą ſie od Morzá do Morzá/ y od Pułnocy áż ná wſchod Słońcá: będą krążyć ſzukáiąc ſlowá Páńſkiego/ á nie naydą go.

werset: 13Na on dzień/ záginą piękne Pánny/ y młodzieńcy/ od prágnienia.

werset: 14Ktorzy przyſięgáią w wyſthępku Sámáriey/ á mowią: Zywie Bog twoy Dan/ y żywie drogá Berſábee. A powálą ſie/ y nie powſtáną więcey.

rozdział: 9
Cap: 9.Groźi ſie Pan ták ſpuſtoſſyć złoſliwe/ że żaden vść niebędzie mogł/ wſzákoż pothym ma wzbudzić dom Dawidow/ á więźienie Iſráelſkie wywieść z wielkim ich ſcżęśćim.
werset: 1
W
Idziałem Páná ſtoiącego ná ołtharzu: ten mi rzekł: Vderz w zawiáſę/ á niech ſie zátrzęſą odrzwi. Abowiem łákomſtwo ná głowie wſſyſthkich/ y oſtátniego ſnich miecżem zábiję.
Pſal: 137. Abdie: 1. Hiere: 49.
Niebędą mogli vćiekáć: vćieką drudzy/ ále żaden niebędzie záchowan ktory vćiecże.



strona: QQqq2v

Ionás.

kolumna: a
księga: Ion
rozdział: 4
werset: 5Y wyſſedł Ionás z miáſtá/ á vſiadł ná wſchod ſlońcá od miáſtá: thám że ſobie vcżynił chłodnik/ y ſiedział pod niem w ćieniu/ áżby ogliądał coby przypadło ná ono miáſto.

werset: 6A ſpráwił tám Bog bluſzcż/ ktory wznioſl á wſpiął ſie nád głowę Ionáſſową/ ták żeby był ćień nád głową iego/ á żeby go zaſlániał: bo ſie był ſprácował. Y rozrádował ſie Ionas z onego Bliuſzcżu/ weſelem wielkiem.

werset: 7A ſpráw ił też bog cżyrwiá o ſwitániu ná záiutrz: y záráźił Bliuſzcż/ ták że vſechł.

werset: 8A gdy wzeſſlo ſlońce/ przykazał Pan wiatrowi ćiepłemu y vgaráiącemu: y vderzyło ſlońce ná głowę Ionaſſowę/ á dopaláło mu/ ták że
kolumna: b
żądał duſſey ſwoiey áby vmárł/ y rzekł: Lepiey mi ieſt vmrzeć/ niżli żyć.

werset: 9Thedy rzecże Pan do Ionaſſá/ Czo mnimaſz ſluſſnieliſie gniewaſz ná ten Bliuſzcż?I rzekł ſluſſnie á dobrze ſie ia g niewam áż do śmierći.

werset: 10Y rzekł Pan: Ty żałuieſz bliuſzcżu/ około ktoregoś nic nierobił/ ániś vcżynił áby w zroſl ktory zá iednę noc wyroſl/ y zá iednę noc vwiądł.

werset: 11A iábym niemiáł przepuśćić Niniwie miáſtu ták wielkiemu/ w ktorym ludzi ieſt więcey niż ſto y dwádzieśćiá tyſięcy/ kthorzy niewiedzą co ieſt miedzy práwicą y lewicą ich/ y dobytku bárzo wiele.
1:
Skońcżenie Proroctwá Ionaſſowego.

grafika
Pocży


strona: QQqq5

Náhum.
księga: Nah
Poczyna ſie Nahum Prorok.
1:
Ten piſze o gniewie Bożym/ y o ćięſzkiey pomśćie nád
2:
miáſtem Niniwe: ktore ácż ſie było ná kazánie Ionáſſá Proroká polepſſyło/
3:
wſſákoż potym w więtſſe grzechy wpádło. Ma Kápituł 3.grafika
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.Gniew Boży przećiwko nieprzyiaćielom ſwoim/ ktory ieſt ćierpliwy y mocny/ ktorego gniewu żaden ſie záſtáwić niemoże/ atych ktorzy weń duffáią ieſt wybawcá/ á nieprzyiaćioły ludu ſwego że miał zniſſcżyć opiſuie.
werset: 1
B
Rzemię (przećiwko miáſthu) Niniwen. Kxięgi widzenia Nahum Helcheſzeycżyka.

werset: 2Bog Zawiſny/ y Mśćiwj Pan/ Mśćiwy Pan/ y Máiący popędliwość: Mśćiwy Pan nád głownemi nieprzyiaćioły ſwemi/ y gniewáiący ſie ná przećiwniki ſwoie.
Deute: 5. Roma: 2.

werset: 3Pan ćierpliwy/ y wielki w mocy/ á ocżyśćiáiąc nie vcżyni niewinnego: Pan w burzliwośći y w wychrze drogi ieo / á mgły ſą prochem z nog iego.

werset: 4Ktory fuka ná morze/ y wyſuſzá ie: y wſſyſthkie rzeki w pu=
kolumna: b
ſzcżą obráca: Záchorzał był Báſán/ y Kármelus: á kwiáth Libáńſki vwiędnął.

werset: 5Gory ſie poruſzáły od niego/ á pagorki ſpuſtoſzáły: Y zádrzáłá źiemiá od oblicża iego/ y okrąg ſwiáthá/ y wſſyſthcy co mieſſkáią ná nim.

werset: 6Przed oblicżnośćią zágniewánia iego kto ſie poſtáwi?
Hiere: 10. Iſaiae. 34. Abacuc. 3. Zopho: 3.
Y ktho mu ſie záſtáwi cżáſu gniewu popędliwośći iego? Rozgniewanie iego wylało ſie iáko ogień: y ſkáły ſtopniáły od niego.

werset: 7Dobryć ieſth Pan/ y poſiláiący wdzień vtrápienia: y wie á zna the co w nim máią nádzieię.

werset: 8A w powodzi przemijáiącey/ ſkonánie vcżyni mieyſcá onego: á nieprzyiaćioły iego będą ćiemnośći przeſládowáć.

werset: 9Coż więc myſlićie pyzećiwko Pánu? Onći vcżyni ſkonánie: nie náſthánieć dwoiákie vtrapienie.

werset: 10Bo iáko więc ćiernie ſpołecżnie ſie wiąże: tákći też bieſiádá ich poſpołu piiących/ będą zniſſcżeni nie inácżey by źbło bárzo ſuche.

werset: 11Abowiem s ćiebie wynidzie ten ktory pomyſli przećiwko Pánu złość: rozbieráiąc ná myſli wykrocenie.



strona: RRrrv

Soffoniaſz.
księga: Soph
Poczyna ſie Soffonias Prorok.
1:
Ten o ſądzie Bożym/ ktory miał cżynić z Zydy y z in=
2:
nemi Narody powiáda: thudzieſz y o poćieſſeniu ludu Iſráelſkiego:
3:
á ma Kápituł 3.grafika
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.O ſrogim kárániu ludu Zydowſkiego y miáſtá Ieruzálem tudzieſz y wſſech ludzi bezbożnych/ prze Báłwochwálſtwá ich/ ſkąd może obácżyć káżdy ſnádnie/ iáko przykry á gorzki będzie dzień pomſty Páńſkiey.
werset: 1
S
LOWo Páńſkie ktore ſie ſtáło do Soffoniaſzá ſyná Chuzego ſyná Godoliaſzowego/ ſyná Amaryaſſowego/ ſyná Ezechiaſſowego zá dni Iozyaſzá ſyná Ammonowego Krolá Iudſkiego.
4.Reg: 21. et 23.

werset: 2Pilnie zgromádzáiąc zbiorę wſſyſtkie rzecży z oblicżnośći źiemie/ mowi Pan:

werset: 3zbieráiąc cżłowieká y bydlę/ zbieráiąc pthaki niebieſkie/ y ryby morſkie:á będą wielkie vpadki niepobożnych: y wytrácę ludzie z oblicżnośći źiemie mowi Pan:

werset: 4A wyćiągnę rękę moię ná lud y źiemię Iudſką/ y ná wſſyſtkie co mieſſká=
kolumna: b
ią w Ieruzálem: y wyniſſcżę z mieyſcá thego oſtháthki Báálowe/ y ſpołu imioná kośćielnych ſlug z kápłáńſkiemi:

werset: 5y one ktorzy po áltanách domowych dáią modłę rzeſſey niebieſkiey/á modłę cżynią y przyſięgáią w Pánie/ y przyſięgáią przez (báłwáná ſwego) Melchon:

werset: 6y te ktorzy ſie odwracáią nienáſláduiąc Páná/ y one kthorzy nie ſzukáli Páná/ áni ſie o nim pytáli.

werset: 7Pomilcżćie przed oblicżem Páná Bogá boć iuż bliſki ieſt dzień Páńſki/ iż nágothował Pan offiárę/ poſwięćił wezwáne ſwoie.

werset: 8A w then dzień offiáry Páńſkiey/ náwiedzę ná kxiążętá/ y ná ſyny krolewſkie/ y ná wſzytkie ktorzy ſie oblekli w odzienie obce.
4.Reg: 25. Hiere: 39.

werset: 9Y náwiedzę ná kożdeo ktory buynie ſtąpa ná prog w on dzień: ktorzy nápełniáią dom paná Bogá ſweo niepráwośćią y zdrádą.

werset: 10Y będzie w on dzień/ mowi Pan: (wynidzie) głos krzyku od brony Rybney/ y krzyk od wtorey/ á ſthárćie wielkie od pagorkow.
Nehe: 3.



strona: RRrr4

Zácháriaſz.

kolumna: a
księga: Zach
Poczyna ſie Zachariaſz Prorok.
1:
Then powiáda o wyzwoleniu Zydowſkim/ o ſkarániu
2:
nieprzyiaćioł ich. O pokornym przyśćiu Páná Kryſthuſá/ y o męce iego.
3:
Ma Kápituł: 14.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap. 1:Nápomina Zydy by Páná náſláduiąc/ opuśćili złośći przodkow ſwoich/ opiſuie też miłoſierdzie Boże ktore vkazał nád Ieruzálem.
werset: 1OSmeo mieſiącá/ roku wtoreo Dáriuſá krolá/ ſtáło ſie ſlowo Páńſkie do Zácháriaſzá ſyná Báráchiaſſowego ſyná Addoweo Proroká/ rzekąc:

werset: 2Rozgniewał ſie Pan ná wáſſe oyce gniewliwośćią.
Matth: 23.

werset: 3A rzecżeſz do nich: To mowi Pan zaſthępow/ Náwroććie ſie ku mnie mowi Pan zaſtępow/ á ia też náwrocę ſie ku wam/ mowi Pan zaſtępow.
Hiere: 31. Malach: 3.

werset: 4Nie bądźćie thácy iáko oycowie wáſſy/ ná ktore wołáli prorocy pierwſſy/ mowiąc: Tho mowi Pan zaſthępow/ Náwroććie ſie z złych drog wáſſych/ y od myſli wáſſych nagorſſych: á oni nieſlucháli/ áni mię pilnowáli/ mowi Pan:

werset: 5Gdzieſz ſą oycowie wáſſy? á Prorocy zali wiecżnie żyć będą?
Hiere: 44. et 35.

werset: 6Wſzákże iednák ſlowá moie: y práwá moie ktorem porucżał ſlugam moim Prorokom/ y zaſz nie záchwyćili oycow wáſzych?Y náwroćili ſie/ á mowili/ ták iáko myſlił Pan zaſthępow vcżynić nam podług drog náſſych/ y według wynáleſkow náſſych/ vcżynił nam.

werset: 7W cżwarty y dwudzieſty dzień iedennaſtego mieſiącá co ij zową Sábbát/ wthorego roku Dáriuſá Krolá/ ſtháło ſie ſlowo Páńſkie do Zácháriaſzá/ ſyná Báráchiaſzowego/ ſyná Addo Proroká/ mowiąc:
Zacha: 6. Apoca: 6.

werset: 8Widziáłem w nocy/ á oto mąż wſiádáiący ná koniá rydzego/ á on ſtał miedzy Swiercżyną ktora byłá w dole: á zánim ſtháły konie rydze/ pſtre y/ bialłe.

werset: 9Y rzekłem: Co zacż ſą ći Pánie moy? Tedy rzekł do mnie Angioł Páńſki ktory mawiał we mnie. Vkażę ia tobie coby tho było.

werset: 10A odpowiedział mąż ktory ſtał miedzy Swiercżyną/ y rzekł: Ci ſą ktore poſlał Pan/ áby zchodzili źiemię.

werset: 11Y odpowiedzieli Angiołowi Páńſkiemu/ kthory ſthał miedzy Swiercżyną/ á rzekli:
kolumna: b
Zchodziliſmy źiemię/ á otho po wſſyſtkiey źiemi mieſſkáią/ y odpocżywáią.

werset: 12Odpowiedział Angioł Páńſki/ á rzekł: Pánie zaſtępow/ y długoſz ſie ty niezlytuieſz nád Ieruzálem/ y nád miáſty Iudſkiemi/ ná ktoreś ſie rozgniewał?
Hiere: 25. et 29. 1.Eſd: 1.
otoć iuż then rok temu ſiedmdzieſiątny?

werset: 13Thedy odpowiedział Pan Angiołowi ktory mowił we mnie ſlowá dobre/ ſlowá poćieſſne.

werset: 14Y rzekł ku mnie Angioł ktory mowił we mnie/ Wołay á krzycż/ mowiąc: Ták mowi Pan zaſthępow/ z zawiſney á chutliwey bárzo wielkiey miłośći karałem Ieruzálem y Syoná.

werset: 15A bárzo ćięſkym gniewem gniewam ſie ia ná narody bogáte: bom ſie ia malucżko rozgniewał: ále oni rátowáli ku złemu.
Zacha: 3.

werset: 16A dla tego tho mowi Pan: Przywrocę ſie do Ieruzálem w miłoſierdziach: y dom moy będzie w nim budowány/ mowi Pan zaſthępow: á ſnur murárſki będzie rozćiągniony ná Ieruzálem.

werset: 17Ieſſcże wołay/ temi ſlowy/ To powiáda Pan zaſtępow/ Będą ieſſcże miáſtá moie opływáć wſſem dodobrym: y ieſzcże ſie poćieſſy Pan z Syonu/ á obierze ieſſcże Ieruzálem.

werset: 18Tedy podnioſlem ocży ſwe y vyźrzałem: álić oto cżterzy rogi.

werset: 19Y rzekę do Angiołá kthory mowił we mnie. Co ſie przez te rozumie? On mi odpowiedział: Te ſą rogi ktore rozmiotáły lud Iudſki/ Iſráelſki/ y Ieruzálem.
Danie: 7.

werset: 20Y vkazał mi Pan cżtherzech Kowalow.

werset: 21Tedym rzekł: Ci co przychodzą co będą cżynić? On mi odpowiedział/ mowiąc: Te ſą rogi ktore rozmiotáli lud Iudſki po ſzcżegulnym mężu/ á żaden ſnich niepodnioſl głowy ſwoiey: á thoſz ći przyſſli áby ie odſtráſſyli/ áby ſtrąćili rogi tych pogánow: ktorzy podnieſli rogi ſwe ná źiemię Iudſką żeby ią roſproſſyli.



strona: RRrr6v

Zácháriaſz.

kolumna: a
rozdział: 10
werset: 4Sniego węgieł/ ſniego kołek/ ſniego łuk woienny/ ſniego wynidzie wſſelki Poborcá záraz.

werset: 5Y będą iákoby mocarze/ ktorzy tłocżą bloto drożne ná bitwie y będą walcżyć bo Pan ſnimi: á będą pohánbieni ći co ná konie wſiádáią.

werset: 6Y vmocnię dom Iudſki/ á dom Iozeffow zbáwię: y náwrocę ie/ bo ſie zlithuię nád nimi: y będą záś ták iáko przed tym byli gdym ich był nie porzućił: bom ia ieſth Pan Bog ich/ y wyſlucham ie.

werset: 7A będą iáko mocarze Effráimowi/ y będzie weſołe ſerce ich by od winá: á ſynowie ich tho vyźrzawſſy rozweſelą ſie/ y będzie ſie rádowáć ſerce ich w Pánie.

werset: 8Zá kſſyknę ná nie/ y zgromádzę ie/ bom ie odkupił: y rozmnożę ie ták iáko byli przed tym rozmnożeni.

werset: 9A rozſieię ie miedzy ludy/ też y zdáleká będą ná mnie pámiętáć: y będą żyć z ſyny ſwoiemi/ á náwrocą ſie.

werset: 10Y przywiodę ie záś z źiemie Egiptſkiey/ z Aſſyriycżykow zgromádzę ie/ á przywiodę ie do źiemie Gáláádſkiey y Libáńſkiey: á nienaydzie ſie im (ták przeſtrone) mieyſce.

werset: 11A poydzie przez Morze wąſkie/ y vderzi w morzu wełny/ á záwſtydzą ſie wſſyſtkie głębokośći rzek: y będzie ſtłumioná hárdość Aſsur/ y kroleſtwo Egiptſkie odeydzie.
Iſaiae. 10. Ezech: 26.

werset: 12Poſilę ie w Pánie/ á w imię ieo będą chodzić/ mowi Pan.

rozdział: 11
Cap: 11.Opłákiwa kośćiołá zburzonego od Rzymiánow/ o páſtyrzách/ y o dwu laſkách/ o trzydzieśći ſrebrnych groſſy zá ktore miał być przedani Pan Kriſtus/ o Antychryśćie złym Páſterzu.
werset: 1
O
Tworz Libanie brony ſwoie/ Niech pożrze ogień Cedry twoie.

werset: 2Wyj Iodło/ iż vpadł Cedr/ iż Wielmożni wythráceni ſą: Wyjćie Dęby Báſánſkie/ że ieſt wyrąb iony lás ogrodzony.

werset: 3Krzyk wyćia Páſterſkiego/ iż ſpuſthoſſoná ieſt wielmożność ich: głos ryku Lwow/ iż zátráconá ieſt pychá Iordańſka.

werset: 4To mowi Pan Bog moy: Pás tho bydło (náznácżone) ku zábićiu/

werset: 5kthorzy ći co ie w ſwey władzey mieli/ zábijáli/ á nie żáłowáli: y przedawáli ie/mowiąc: Chwałá Bogu ſtáliſmy ſie bogátemi: Y páſterzowie ich nie folgowáli á nie przepuſzcżáli im:

werset: 6więc y ia też nie przepuſzcżę więcey mieſſkáiącym ná źiemi/ powiáda Pan: Oto ia wydam ludzie/ káżdego w ręce bliźniego ſwego/ y w ręce Krolá iego: y zetrą źiemię/ á nie wyrwę z ręki ich.

werset: 7Y będę páſl bydło ná ſtrácenie (oddáne) przetho o chudzikowie
kolumna: b
ſtádá: Y wziąłem ſobie dwie rozdze/ iednęm názwał (Noám) to ieſt ochędożność á drugąm názwał (Hoblim) to ieſt Powroſkiem: y páſlem trzodę.

werset: 8Potym wyćiąłem trzech Páſterzow iednego Mieſiącá/ y zmarzcżyłá ſie ieſt duſzá moiá w nich: bo też y duſſa ich odmieniłá ſie przećiw mnie.

werset: 9Tedym rzekł: Nie będę was pásł: Co zdycha niechże zdechnie: á co podćináią/ niechay będzie wyćięto/á oſthátek żrzy ieden káżdy ćiáło bliźniego ſwego.

werset: 10Wziąłem potym rozgę moię kthorą názywano Ochędożność/ y zrzezałem ią/ żebym ſkáźił przymierze moie ktorem był vcżynił ze wſzyſtkimi ludźmi.
Oſeae: 2.

werset: 11Y było zepſowáne w onże dzień: y ták poználi vbodzy trzodey ktorzy mi ſtrzegą/ iż ſlowo Páńſkie ieſt.

werset: 12Y rzekłem do nich: Ieſliże ieſt rzecż dobra przed wáſſemi ocżymá/ przynieśćie zapłátę moię: ieſliż więc nie dobra dayćieſz pokoy. Tedy odważyli zapłátę zá mię trzydzieśći ſrebrnych.
Matth: 27.

werset: 13Y rzekł Pan do mnie: Wrzuć ią * do teo co formuie obrázy (thę) ozdobną zápłáthę zá ktorą mię oſſácowali.
* Gárncżárzá.
Tedy wziąłem trzydzieśći ſrebrnych: y wrzućilem ie do dov Páńſkiego/ do tego co formuie obrázy.
Gárncżárzá.

werset: 14Y przerznąłem rozgę moię worą/ kthorą názywano Powrozkiem/ ábym rozbrát vcżynił miedzy ludem Iudſkim y Izráelſkim.

werset: 15Y rzekł Pan do mnie: Ieſzcże ſobie weźmi nacżynie głupiego páſterzá:

werset: 16Abowiem oto ia wzbudzę páſterzá ná źiemi/ ktory opuſzcżoney trzody nienawiedzi/ roſproſſoney nie będzie ſſukáł/ y co złamánego będzie nie vzdrowi/ áni thego co ſtoi wychowa/ á tłuſtych mięſo będzie ieść/ y kopythá ich roſtrąći.

werset: 17O páſterzu/ o Báłwánie/ ktory opuſzcżaſz trzodę: Miecż nád rámieniem iego/ y nád práwym okiem iego: Rámię iego ſuchothámi vſchnie/ á oko iego práwe záćmiwſſy ſie olśnie.

rozdział: 12
Cap: 12.Opiſuie wielkie vtrapienie Ierozolimſkie/ y záś nápráwienie/ że też ná obywátele Ierozolimſkie miał pan Duchá ſwiętego wylać/ Iáko też mieli Zydowie żáłowáć pátrząc ná Páná Kryſtuſá vkrzyżowánego.
werset: 1
B
Rzemię ſlowá Páńſkiego ná Iſráelá. Powiáda Pan ktory rozpoſtrza niebioſá/ y ktory gruntuie źiemię/ y kthory ſthwarza duchá cżłowiecżego w cżłowiecże.
Iſaie. 40. 44. et 45. Gene: 2.



strona: SSss3

Máláchiaſz.

kolumna: a
księga: Mal
rozdział: 3
werset: 3A będzie ſiedział ſpuſzcżáiąc y cżyſcżąc ſrebro/ y wycźyśći ſyny Lewi/ á przepłáwi ie by złotho álbo iáko ſrebro/ y będą Pánu offiárowáć offiáry w ſpráwiedliwośći.

werset: 4A ſpodoba ſie Pánu offiárá Iudſka y Ierozolimſka/ iáko zá dni pierwſſych wiekow/ y iáko zá lat ſtárádawnych.

werset: 5Y przyſtąpię do was z Sądem/á będę świádkiem prędkim złocżyńcom/ y cudzułożnikom / y krzywo przyſiężcam/ y thym co zádzierżáią zápłátę naiemnikowi/ á poniżáią wdowy y ſieroty/ y thłumią á ćążą pielgrzymá/ áni ſie mnie báli/ mowi Pan zaſtępow.

werset: 6Abowiem ia ieſthem Pan/ á nie odmieniam ſie: Y wy ſynowie Iakobowi nie ieſteśćie wyniſzcżeni.

werset: 7Bo ode dni oycow wáſſych odſtąpiliśćie od dobrych vſthaw moich/ y nie ſthrzegliśćie ich.
Zacha: 1.
Náwroććie ſie do mnie/ tedy y ia náwrocęſie do wás/ powiáda Pan Zaſtępow. Y rzekliśćie/ wczymże ſie mamy náwroćić?

werset: 8Izaż cżłowiek vkole (álbo odrze) Bogá/ iż wy mnie vkalaćie (álbo odzieraćie). A rzekliśćie: Wcżym żeſmy ćie vkaláli (álbo odzieráli).W dzieſięćinach y w pierworodztwach.
Leuiti: 27. Agge: 1:

werset: 9A przeto w niedoſtátku ieſteśćie wy przeklęći/ iż mię przekalaćie ty Narodzie wſſyſtek.

werset: 10Wnośćie wſſeláką dzieſięćinę do ſthodoły moiey:
Prouer: 3.
á niech będzie pokarm w domu moim/ á probuyćie mię w tym/ powiada Pan: (Vyzrzyćie) ieſliże wam nie otworzę przetchlin niebieſkich/ á nie wyleięli wam błogoſláwieńſthwá áż do hoynośći/

werset: 11y będę gromił zá was pożyráiącego/ ták iż nie ſkáźi vrodzáiu źiemie wáſſey: áni będzie winnicá niepłodna ná polu/ mowi Pan zaſtępow/

werset: 12y będą was blogoſláwionemi názywáć y powiádáć wſſyſcy Narodowie: bo będziećie wy źiemią pożądliwą/ mowi Pan zaſtępow.

werset: 13Zmocniły ſie ná mię ſlowá wáſſe/ powiáda Pan.
Iſaiae. 58.

werset: 14Y rzekliśćie: Cożeſmy mowili przećiwko tobie? Mowiliśćie/ Nikcżemny ieſt ktory ſluży Bogu: Y coż zá pożytek tego iżeſmy ſtrzegli przykazánia iego/ á iżeſmy chadzáli ſmutni przed Pánem Zaſtępow?
Iob. 21. Pſal: 72.

werset: 15Przethoż teraz błogoſláwionemi
kolumna: b
powiádamy być hárde: ponieważ że ſą wynieſieni cżyniąc niepobożnie: y ći co kuśili Bogá: á ſtáli ſie zbáwieni.
Iob. 21. Hiere: 12.

werset: 16Tedy mowili bogoboyni káżdy do bliźniego ſwego. Y przypilił Pan á vſlyſſał/ á nápiſáne ſą kxięgi pámiątki przed nim tym co ſie boią Bogá/ y rozmyſláią imię iego.

werset: 17A będą mi/powiáda Pan zaſtępow/ w ten dzień ktoreo ia vcżynię/ właſnym ludem: y przepuſzcżę im iáko więc odpuſzcża cżłowiek ſynowi ſwev ktory mu vſluguie.

werset: 18A ták náwroććie ſie/ thedy obácżyćie coć zá roznoſć miedzy ſpráwiedliwym á bezbożnym/ y miedzy tym ktory mu ſluży/ y onym ktory iemu nie ſluży.

rozdział: 4
Cap: 4Dzień Páńſki ſpali wſſyſtki niepobożne á złośliwe/ Słońce ſpráwiedliwośći wznidzie bogoboynym/ Opowiáda że Eliaſz ma vprzedżić dzień ſądny.
werset: 1
O
to bowiem przijdzie dzień goráiący by komin: á będą wſzyſtcy pyſzni/ y ći wſſyſcy co cżynią bezbożność/ źdźbłem: y zápali ie dzień Páńſki ktory prziydzie/ mowi Pan zaſtępow/ ktory dzień nie zoſtáwi im korzenia áni płodu.

werset: 2A wznidzie wam ktorzy ſie boićie imieniá mego Słońce ſpráwiedliwośći/ y zdrowie w promieniach iego: Y wynidziećie/ á będziećie poſkákowáć by ćielętá z ſtádá.

werset: 3Y potłocżycie á podepcećie bezbożne/ kthorzy będą popiołem pod ſthopą nog wáſſych/ w dzień ktory ia vcżynię/ mowi Pan zaſthępow.
Pſal: 17. Pſalmo. 1.

werset: 4Pámiętáyćie ná Zakon Moizeſſá ſlugi moiego/ kthorym mu porucżył ná gorze Oreb/ do wſzyſthkiego ludu Izráelſkiego/ przykazánia y ſądy.
Deute: 4. 5. et 9.

werset: 5Oto ia poſlę wam Eliaſſá Proroká/ pierwey niż prziydzie dzień Páńſki wielki y ogromny.
Matth: 11. et 17.

werset: 6A náwroći ſerce oycowſkie do ſynow/ y ſerce ſynowſkie do oycow ich: bym lepak nie przyſſedł á nie ſkárał źiemie przeklęctwem.

1:
Koniec Máláchiaſzá Proroká.
SSſſ iijPocży=


strona: SSss5v

Pierwſſe kxięgi.

kolumna: a
księga: 1.Mach
rozdział: 2
werset: 57Dawid w miłoſierdziu ſwym/ doſſedł ſtolcá krolewſkiego ná wieki.
1.Reg: 24. 4.Reg: 2.

werset: 58Heliaſz gdy ſie żalił z zawiſney miłośći przećiwko zakonowi/ był wźięth do niebá.

werset: 59Anániaſz/ Azáryaſz/ y Miſáel/ wierząc/ byli wyſwobodzeni z płomieniá.
Danie: 3.

werset: 60Dániel też w ſwey proſtoćie á w vprzemośći/ wybáwion był z páſzcżek Lwich.
Danie: 6. et 14.

werset: 61A tákże rozbierayćie á rozmyſlayćie ſobie pocżąwſſy od Narodow po wſzyſtkich Narodziech: iż wſzyſcy ktorzy w Pánie Bodze duffáią/ nie bywáią ſlábemi.

werset: 62Słow mężá grzeſznego nie ſthráchayćie ſie: boć ſlowá iego/ gnoy á robáctwo ieſth:

werset: 63Dziś będzie wynieſiony/ á iutro nie będzie náleźiony: bo ſie obroćił w źiemię ſwą/ y oná myſl iego zginęłá.

werset: 64Przetoż wy ſynowie moi pokrzepiayćie ſie/ á męſko ſobie pocżynayćie w zakonie: boć gdy the wſſyſtkie rzecży vcżynićie kthore wam przykazáne ſą w zakonie od Páná Bogá wáſſego/ w thym ſlawni będziećie.

werset: 65A oto Simon brát wáſz/ wiem że ieſt mąż porádny: tegoż záwſſe ſluchayćie/ á teo będziećie mieć ſobie zá oycá:


kolumna: b
werset: 66A Iudás lepak Máchábeycżyk duży w śiłach z młodośći ſwoiey/ tego mieyćie Hetmánem polnym/ á ten będzie ſtácżał woynę ludzką.

werset: 67Przyćiągniećie też k ſobie wſzyſtkie ktorzy pełnią zakon Boży: mśćićież ſie krzywdy łudu wáſſego.

werset: 68Wetuyćie ſie oddáiąc weth pogánom/ á bądzćie pilni przykazánia zakonowego.

werset: 69Tákże im dał błogoſláwieńſtwo/ á potym przyłożono go do oycow iego.

werset: 70A vmárł we ſthu y cżterdzieśći á ſſeśći lat/ y pogrzebli go ſynowie iego w grobiech oycow iego w mieśćie Modyn/ y płákał go wſzyſthek lud Izráelſki płácżem wielkim.

rozdział: 3
Cap: 3.Opiſuie ſpráwę Iudy Hetmáná Zydowſkiego/ iáko tráćił wſſyſtki bezbożne ludzi w ziemi Izráelſkiey/ zwyćiężył pothym dwu Hetmánow wielkich y mocnych z woyſki ich/ Iáko też záś Antyochus Krol roziádſſy ſie nie pomáłu dał wypráwę Liſiaſſowi/ áby ná lud Zydowſki walcżył/ á ktorym też záś ſpoſobem gotował ſie Iudás ná woynę przećiwko nieprzyiaćielom Bożym. grafika
kolumna: a
werset: 1
P
Othym náſtał Iudás kthorego názywano Máchábeycżyk/ ſyn ná mieſcu oycá ſwego:

werset: 2y podpomagáli go wſſyſcy braćia iego/ y wſſyſcy kthorzy ſie byli przyłącżyli do oycá iego/ y wiedłi woyny ludu Izráelſkiego z weſelem.
Ioſephus ca: 8. et 9. Iibro 12.

werset: 3Y rozſſerzył był ſlawę ludu ſwego/ á wdział ná ſie páncerz iáko
kolumna: b
Obrzym/ y przypáſał ſobie oręża woienne ku bithwie/ y bronił obozu miecżem ſwoim.

werset: 4Sthał ſie podobnym Lwowi w ſpráwach ſwoich/ y iáko Lwiąthko młode gdy więc rycży ná łowie.

werset: 5Y przeſládował nie práwe pilnie ſie o nich bádáiąc: á the co więc trwożyli lud iego/ wſſyſtkie popalił ogniem:
2.Mach: 8.

werset: 6ták że rozegnáni byli nieprzyiaćiele
iego.


strona: SSss6

Máchábeyſkie.

kolumna: a
ieo od boiáźni ieo / y wſzyſcy dzielnicy niepráwośći/ záburzeni byli: y ſpráwione było wyſwobodzenie ręką iego.



strona: TTtt2

Máchábeyſkie.

kolumna: a
rozdział: 5
werset: 17Thedy rzecże Iudás Symonowi brátu ſwoiemu: Obierz ſobie męże/ á ćiągni y wyſwobodź bráćią ſwoię w Gálilei: A ia záś y bráth moy Ionáthás/ poćiągniemy do Gáláádythym.

werset: 18Y zoſtáwił Iozeffá ſyná Zácháryaſſowego/ y Azaryaſzá przewodnikámi ludu/ z oſthátkiem woyſká w Zydoſtwie ná ſtraży:

werset: 19y zákazał im/ temi ſlowy/ Bądźćie przełożonemi ludu temu: á nieſtacżayćie bitwy áni boiuyćie przećiwko Pogánom/ dokąd ſie niewroćiemy.

werset: 20A oddzielili Symonowi mężow trzy tyſiące/ żeby ćiągnął do Gálilei: A Iudzie ośm tyſięcy do Gáláádithym.

werset: 21Tedy ćiągnął Symon do Gálilei/ y cżęſtho á wiele bithew ſthacżał z Pogány: y ſthárći byli á poráżeni Pogáni od oblicżnośći iego/ y bieżał po nich áż do brony

werset: 22Ptolomáidy. Y pádło tám z Pogánow málem trzy tyſiące mężow/ pobrał ich łupy/

werset: 23y zábrał one ktorzy byli w Gálilei y w Arbáthys/ z żonámi/ z dziećmi/ y ze wſſyſtkim co iedno mieli/ y przygnał do źiemie Iudſkiey z wielkim weſelem.

werset: 24Iudás też záś Máchábeycżyk/ y Ionáthás brát iego/ przepłáwili ſie przez Iordan/ y záſſli puſſcżą drogę chodząc przez trzy dni.

werset: 25Y zábieżeli im Nábuthneycżykowie/ á przyięli ie w pokoiu/ y powiedzieli im wſſyſtko co było przypadło ná bráćią ich w źiemi Gáláádſkiey/

werset: 26á iż ich ieſt bárzo wiele poimánych w Báráſá/ y w Boſor/ y w Alimis/ y w Káſffor/ y w Mágieth y w Kárnáim. To wſſyſtko miáſthá obronne á wielkie.

werset: 27Ale też y w inych mieśćiech źiemie Gáláádſkiey máią ich w więźieniu/á iutrzeyſſego dniá poſthánowili przypuśćić woyſko ná te miáſtá/ y dobyć ich/ dobywſzy wygłádzić (one więźnie) iednego dniá.

werset: 28Thedy obroćił ſie Iudás y woyſko iego drogą po puſſcżey ku miáſtu Bozor co rychley/ y dobył go: y wybił wyſiekł kożdego mężcżyznę miecżem/ á zábrał wſſyſtkie łupy ich/ y zápalił ie.

werset: 29Potym ruſſyli ſie z thąd wnocy/ y ćiągnęli áż do twierdze.

werset: 30A gdy było rániuchno/ podnieſli (Zydowie) ocży ſwoie/ álić oto lud wielki/ ktoremu niebyło licżby/ á oni noſſą drábiny y tárány y ine przypráwy ku dobywániu/ chcąc dobyć twierdze: y iuż ich práwie dobywáli.

werset: 31Obacżył tedy Iudás że ſie záięłá bitwá/ á krzyk woienny wynoſił ſie do niebá by trąbá/ á z miáſtá też krzyk bárzo wielki/

werset: 32y rzecże do woyſká ſwego/ Potykayćie ſie dziś o bráćią wáſſą.

werset: 33Y ćiągnął trzemá rzędy (ábo vffy) zá nimi/ y vcżynili okrzyk trąbámi/ y wołáli (ku Bogu) w modlitwách.

werset: 34A poználi woyſká Tymotheuſſowe że tudzieſz ieſt Iu
kolumna: b
dás Máchábeycżyk/ tedy vćiekli od oblicża iego: á owi pomordowáli ie poraſſką bárzo wielką/ ták iż pádło ich onego dniá málem ośḿ tyſięcy mężow.

werset: 35Potym obroćił ſie záś Iudás do Máſffáth/ y ſzturmował/ y dobył go:y zábił kożdego męſzcżyznę w nim y zábráł korzyść iego/ a miáſto wypalił ogniem.

werset: 36Stąd ćiągnął/ y dobył Káſbon/ y Mágieth/ y Boſor/ y ine miáſtá Gáláádſkiey źiemice.

werset: 37Gdy ſie to ták ſtáło/ potym Thymoteus zbił á zebrał ine woyſko/ y położył ſie obozem przećiwko Ráfon z onę ſtronę rzeki.
2.Mach: 10.

werset: 38A Iudás wyſlał ná wyſpiegowanie woyſká iego/ tedy dáli mu (oni ſzpiegowie) ſpráwę/ thymi ſlowy: Ze ſie ziecháli do niego wſſyſtcy Pogáni okolicżni/ ták iż ieſt woyſko bárzo wielkie:

werset: 39A lud z Arábiey náięli ſobie ná pomoc/ á położyli ſie obozem zá rzeką/ będąc iuż gotowi wyiácháć przećiw tobie ku boiowi. Thedy Iudás wyćiągnął przećiwko im.

werset: 40Thymotheus záś powiedział Rothmiſtrzom woyſká ſwego/ Gdy ſie przybliży Iudás y woyſko iego do tey rzeki: przepráwićli ſie do nas pierwey/ niebędziemći mu mogli zdołáć: boć iáko mocny przemoże nas.

werset: 41Ale ieſliżeć ſie będzie obawał puśćić ná rzekę/ á położy ſie obozem przy rzece/ tedy ſie my przepławmy do nich/ á (pewnie) go przemożemy.

werset: 42Ale iáko ſie ſkoro przybliżył Iudás do rzeki/ poſtáwił piſárze á rotmiſtrze ludu ſwego v rzeki/ y porucżył á roſkazał im ták mowiąc: Zádnego cżłowieká niezoſtáwiayćie/ ále niechay wſſyſthcy wynidą ku bitwie.

werset: 43Tedy ſie przepráwił do nich náprzod ſam/ a wſſyſthek lud zá nim. Y rozbiegali ſie wſſyſtcy Pogáni od oblicża ich/ á porzućili horęża ſwoie/ y vćiekli do bożnice ktora byłá w Kárnáim.

werset: 44On dobywſſy miáſtá onego/ bożnicę ſpalił ogniem ze wſſyſtkiemi ktorzy w niey byli: Thák że zburzono ieſt Kárnáim miáſto/ y niemogło ſie więcey záſtáwić á oprzeć oblicżu Iudowemu.

werset: 45Zebrał potym Iudás wſſyſtek lud Iſráelſki kthorzy byli w źiemi Gáláádſkiey/ od namnieyſſego do nawiętſſego/ y żony ich/ y dzieći/ mnoſtwo bárzo wielkie/ áby ſſli do źiemie Iudſkiey.

werset: 46Y przyſſli áż do Effron á to miáſto wielkie ktore leży ná drodze/ y bárzo obronne:
2.Mach: 12.
y niemogł go minąć nikędy áni po práwey/ áni po lewey ſtronie/ ále było iść przez nie.

werset: 47Tedy ſie zámknęli wnim oni co byli w mieśćie/ y zákłádli brony kámieńmi.

rozdział: 8
werset: 2Słyſſeli theż o bitwách ich/ y o dzieiach ich kthore mo=
TTtt iiijcnie


strona: TTtt4

Pierwſſe kxięgi.

kolumna: a
cnie á mężnie cżynili w Gáláciey/ że ie zwyćiężywſſy hołdownemi ſobie vcżynili:

werset: 3tákże theż co cżynili co zá rzecży broili/ w źiemi Hiſzpáńſkiey/ á iż podbili pod ſwą moc kruſzce ſrebrne y złote kthore tám ſą/ á iż opánowáli wſſelkie mieſcá zá rádą y ćierpliwoſcią ſwoią:

werset: 4mieſcá też kthore bárzo dáleko od nich były/ y Krole kthorzy ie náieſzdżáli od kráiow źiemie/ ſtárli y poráźili poraſſką okrutną: A ini hołduią im dáiąc dań ná káżdy rok.

werset: 5Ze też Filippá/ y Perſę Getheyſkieo krolá/ y ine krole ktorzy ſie ná nie ſmieli woyną oborzyć/ ſthárli woyną/ y otrzymáli ie.
1.Mach: 1.

werset: 6Thákże y Anthiochuſá wielkiego Krolá Azeyſkiego/ kthory ná nie wałcżył/ máiąc ſto y dwádzieśćiá Słoniow/ y iezne/ y wozy/ y woyſko bárzo wielkie/ poráźili ná głowę:

werset: 7A iż go poimáli żywo/ y włożyli nań áby dawał ſam y ći coby po nim krolowáli dań bárzo wielką/ á ieſſcże áby dał zaſtępce/

werset: 8ktev y vcżyniwſzy rozdział kráiny Indeyſką/ Medſką/ y Lidiyſką co nalepſſą cżęść tych kráin/ wźiąwſſy iemu/ dáli Eumenowi krolowi.

werset: 9A iż ći co byli w Greciey/ chćieli iść/ y wykorzenić ie: gdy ſie tego dowiedzieli/

werset: 10wypráwili do nich hetmáná iednego/ y walcżyli przećiwko im: y pádło ſnich bárzo wiele/ nákoniec y żony im w niewolą pobráli/ y ſyny/ y rozebráli ie/ á źiemię ich opánowáli/ y poburzyli mury ich/ y podbili ie w niewolą ſobie áż do dniá dziſieyſſego.

werset: 11Thákże ine kroleſtwá/ y wyſpy/ kthore ſie im niegdy záſtáwiáły/ wykorzenili/ y pod moc ſwą podbili.

werset: 12Ale z przyiaćioły ſwemi/ y ſtemi ktorzy ſnimi dobry pokoy mieli/ chowáli nieodmiennie przyiaćielſtwo. Y opánowáli kroleſtwá thák one ktore były bliſko/ iáko the co były dáleko: bo kthorzykolwiek ſlyſſeli záwołánie ich/ bali ſie ich:

werset: 13A ktorym chćieli dopomoc ku kroleſtwu/ ći krolowáli/ ále ktore też chćieli/ te z kroleſtwá ſtrącáli:y zbili ſie á wynieſli bárzo wyſoko.

werset: 14A przedſię miedzy temi wſzytkiemi żaden nienoſił Krolewſkiey korony/ áni w Páwłoce (odzieniu Krolewſkim) chodził/ áby w niey ſlawnym á zacnym był:

werset: 15ále vcżynili ſobie dwor/ á ná káżdy dzień rádzili ſie trzyſtá y dwádzieśćiá mężow/ rádząc vſtháwicżnie o poſpolſtwie/ áby tho cżynili co przyſthoi.

werset: 16A porucżáią iednemu cżłowiekowi vrząd ſwoy dorocżny/ áby pánował wſzyſtkiey źiemi ich: y wſſyſtcy ſą poſluſſni iednemu/ á niemáſz miedzy nimi żadney zazdrośći ábo zawiśći.

werset: 17Obrał tedy Iudás Eupolemá ſyná Ianowego/ ſyná Iakobowego/ y Iaſoná ſyná Eleázárowego/ ktore poſlał do Rzymá áby poſtánowili á zięli ſniemi przyiaćielſtwo y towárzyſtwo:

werset: 18á (proſili) żeby zdię=
kolumna: b
li ſnich iárzmo Greckie/ bo widzieli że w niewolą podbijáli á ćiſnęli kroleſtwo Iſráelſkie.

werset: 19Y odiácháli do Rzymá w drogę bárzo dáleką: przyiáchawſzy/ weſſli do ich dworu/ y ſpráwowáli legácią temi ſlowy.

werset: 20Iudás Máchábeycżyk/ y bráćia iego/ y lud Zydowſki/ poſláli nas ku wam/ ábyſmy ſwámi poſtánowili przyiaćielſtwo y pokoy/ á żebyſmy ſie ſpiſáli ſwámi/ żeſmy thowárzyſzmi y prziyaćielmi wáſzemi.

werset: 21Y podobáłá ſie tá rzecż Rzymiánom.

werset: 22A zapis ktory zápiſáli byli ná tablicách miedziánych ten ieſt: y poſláli go do Ieruzálem/ áby też v nich byłá pámiątká tego pokoiu y towárzyſthwá.

werset: 23Dziey ſie dobrze Rzymiánom/ y narodowi Zydowſkiev ná morzu y na źiemi ná wieki: á miecż y nieprzyiaćiel bądź od nich dáleko.

werset: 24Gdzieby pierwey powſtháłá woyná przećiwko Rzymiánom/ ábo ná wſzytkie ktorzy ſnimi ſą w towárzyſtwie/ we wſzytkim páńſtwie ich:

werset: 25tedy doda im pomocy narod Zydowſki/ iáko cżás poda á vkaże/ zupełnym á vprzeymym ſercem:

werset: 26á thym kthorzy będą walcżyć nic nie dádzą/ áni ſpiże/ áni horęża/ áni pieniędzy/ áni okrętow/ iáko ſie podobáło Rzymiánom: á będą przyſtrzegáć mándatow ich nic od nich nie biorąc.

werset: 27Takież z drugiey ſtrony/ przypádnieli ná Zydowſki narod pierwey woyná/ będą ich Rzymiánie rátowáć z chući/ á vprzemie/ iákoby im cżás dopuśćił:

werset: 28á tym ktorzy będą pomágáć/ nie bedzie dána pſſenicá/ zbroiá/ pieniądze/ okręthy/ iáko ſie podobáło Rzymiánom: y będą przyſtrzegáć mándatow ich krom zdrády.

werset: 29W te ſlowá poſtánowili Rzymiánie z Narodem Zydowſkim przymierze:

werset: 30Ieſliż by więc po tych ſlowiech ći álbo owi/ chćieli co przydáć álbo viąć do tego/ vcżynią to z ſpołecżnego przyzwolenia: á cokolwiekby przydáli álbo vięli/ gwieſna á pewna rzecż będzie.

werset: 31Ale y te rzecży złe kthore Krol Demetryus vcżynił przećiwko Zydom/ piſáliſmy iemu te ſlowá Przecżeś obćiążył iarzmo thwe ná przyiaćiele y towárzyſſe náſſe Żydy?

werset: 32A ták ieſliż ſie więc drugi raz vćieką do nas żáłuiąc ná ćię/ vcżynimy im Sąd/ á będziemy ſthobą walcżyć morzem y źiemią.

rozdział: 9
Cap: 9.Woyſka Demetriuſſowe z żydy wálczy y potyká ſie wtym boiowániu Iudas vmárł/ iáká załość Zydom z śmierći iego/ Ionatás ná mieyſce iego wyſadzony/ ſyny Iambrowe ná bieſiedzie pobił. Alcimus páraliżem zárażony od bogá zdechł/ á Báchides zwiciężony od Ionáthy/ przymirze ſnim vcżynił/ do domu od iáchał/ y nigdy ſie do żydowſtwá záś niewracał.
Tym


strona: VVuu

Máchábeyſkie.

kolumna: a
rozdział: 10
werset: 71A ták teraz ieſliż więc tuſſyſz ſobie o śiłach twych dobrze// wyiedź do nas wpole/ tedy ſie ſpołu ſkoſztuiemy/ boć przy mnie ieſt moc woienna.

werset: 72(Nie wierzyſſli) pytay á dowiedz ſie com ia ieſt/ y ini ći co mi pomágáią: ktorzy tho powiádáią/ że ſie nie może ſtáwić nogá wáſſá przed oblicżym náſſym. Abowiem dwá kroć vćiekli oycowie twoi w ſweyże źiemi:

werset: 73á coż teras iákoż będzieſz mogł wytrzymáć iezdne/ y ták wielkie woyſko w polu/ gdzie ani kámieniá áni ſkáły niemáſz/ áni żadnego mieſcá dokąd byś miał vćiec?

werset: 74Ale gdy vſlyſſał Ionáthás tákowe ſlowá Apolloniuſá/ zruſſył ſie ná myſli/ y obrawſſy dzieſięć tyſięcy mężow/ wyiáchał z Ieruſálem. A Symon też brát ieo záiáchał mu w drodze ná pomoc:

werset: 75y położyli ſie obozem v Ioppen: y niedopuſzcżono mu wiecháć do miáſtá: bo byłá ſtraż Appolloniuſowá w Ioppen: y dobywał go.

werset: 76Potym zlękſzy ſie ći co byli w mieśćie/ otworzyli mu miáſto: tákże Ionátás opánował Ioppen.

werset: 77Vſlyſſawſſy to Apollonius/ poiąwſſy z ſobą trzy tyſiące iezdnych/ y pieſzych bárzo wiele/

werset: 78ćiągnął iákoby miał iść ku Azothowi/ á pothym wneth ſie wytocżył ná pole: przetho iż miał bárżo wiele iezdnych/ y w tych duffał. Tedy puśćił ſie po nim Ionáthás do Azotu/ y ſtocżyli bitwę.

werset: 79Ale Apollonius zoſtáwił był w oboźie tyſiąc iezdnych zá nimi potáiemnie.

werset: 80Pobacżył tedy Ionáthás że zá nim záſádzono ná zdrádze/ y obeſſli oboz iego/ á oni ſtrzelali ná lud (Ionáthow) od záránia áż do wiecżorá.

werset: 81Ale lud iego ſtał ták z ſſykowány iáko był roſkazał Ionáthás: á konie ich bárzo ſie zrabiáły.

werset: 82Pothym Symon wytocżył woyſko ſwoie/ y vderzył ná woyſko pieſſe:bo ſie iezdni byli ſprácowáli/ y ſtárł ie/ ták iż vćiekli.

werset: 83Więc oni co ſie byli roſpierchnęli po polu/ vćiekli do Azotu/ y wbiegli do Bethdagon báłwáná ſwego/ chcąc ſie tám wyſwobodzić:

werset: 84Tedy Ionáthás zápalił Azoth/ y ine miáſthá ktore były około niego/ y pobrał łupy ich/ y kośćioł báłwáná ich Dágoná: y wſzytkie co byli do niego vćiekli/ ſpalił ogniem.
1.Mach: 11.

werset: 85Y było wſzyſtkich ták tych kthorzy pádli od miecżá iáko onych ktorzy zgorzeli w ogniu/ około ośm tyſięcy mężow.

werset: 86Potym ruſſył ſie Ionáthás ſtámtąd z obozem/ á położył ſie ſnim przy Aſſkálonie/ y wyſſli z miáſtá przećiwko niemu z wielką vććiwośćią.

werset: 87Y wroćił ſie záś Ionáthás do Ieruzálem z ſwemi/ ktorzy mieli korzyśći bárzo wiele.

werset: 88Stáło ſie potym:gdy vſlyſſał Alexánder Krol the iego dzieie/ ieſzcże więcey vććił Ionáthę.
kolumna: b

werset: 89bo mu poſlał zaponę złothą/ iáko ieſt obycżay dáwáć przyrodnym Krolewſkim. Ktemu dał mu Accharon/ y wſſyſtki gránice iego w dzierżáwę.

rozdział: 11
Cap: 11.Powſthał Ptholomeus przećiwko Alexándrowi/ ktoremu corkę ſwą naprzod ktorą był Alexander poiąl/ wziął y wydał zá Demetryuſſa/ then ważył ſobie y ććił Ionáthę/ y przyiaćielſtwo ſnim vmocnił/ ktore żáś złámał. Antyochus potym zwyciężywſſy Demetryuſá/ przymierze z Ionátą vcżynił. Ionáthá z Symonem brátem ſwym/ cżęſto zwyćiężáią cudzoziemce.
werset: 1
K
Rol theż Egiptſki zebrał thák wielkie woyſko iáko piaſek ktory ieſth ná brzegu Morſkim/
Ioſeph:ca: 17. Iib: 13.
Naw też á okrętow bárzo wiele: y okolo thego chodził iákoby doſſedł á otrzymał Kroleſtwo Alexándrowe zdrádą/ á przyłącżył ie ku kroleſthwu ſwemu:

werset: 2Y wyiáchał do Syryiey rzekomo przyiaćielſkim á ſpokoynym vmyſlem/ y otwierano mu miáſtá/ y wychodzili przećiwko niemu: bo był roſkazał Krol Alexander áby przećiwko niemu wychodzono/ przeto że był ſwiekrem iego.

werset: 3A gdy wieżdżał Ptolomeus do miáſtá/ zoſtawiał ſtrażą ſwych drabow w káżdym mieśćie.

werset: 4A gdy nádiáchał bliſko ku Azotowi/ vkazano mu kośćioł Dagonow ſpalony ogniem/ y Azot/ y inne miáſtá rozborzone/ y ćiáłá pomiotáne/ y groby onych mężow ktore było pobito ná woynie/ wedle drogi.

werset: 5Y powiedáli Krolowi: że tho wſſyſtko pocżynił Ionáthás/ chcąc go ſkáźić á nienawiść mu vcżynić: ále krol milcżał.
1.Mach: 10.

werset: 6Potym záiáchał Ionátás Krolowi drogę w Ioppen z wielką vcżćiwośćią/ y przywitáli á pozdrowili ſie zobopolnie/ y támże ſpáli.

werset: 7A prowádził Ionáthás Krolá áż do rzeki kthorą názywano Eleutherus: pothym ſie záś wroćił do Ieruzálem.

werset: 8Ale Krol Ptolomeus opánował miáſtá áż do Seleuciey pomorſkiey/ y zámyſlił przećiw Alexándrowi złe rády.

werset: 9Wypráwił tedy Poſly do Demethryuſá/ themi ſlowy: Przyidź/ vcżyńmy miedzy ſobą vmowę/ á ia tobie dam dziewkę moię ktorą ma Alexánder/ á będzieſz krolowáć w kroleſtwie oycá twego/

werset: 10boć tego theraz lituię/ żemći kiedy dał zań corkę moię: przeto iż mi ſtał o gárdło moie:

werset: 11y zgánił á obrzydził go/ że chćiał mieć Kroleſtwo iego.



strona: VVuu3v

Pierwſſe kxięgi.

kolumna: a
rozdział: 13
werset: 26Y płákał go wieldze wſſyſtek lud Izráelſki/ y lámentowali po nim przez nie máły cżás.

werset: 27Y wywiodł Symon nád grobem oycá ſwego/ y bráćiey ſwoiey budowánie wyſokie/ z kámieniá polorowánego y z przodku y z tyłu okazáłe/

werset: 28y poſtáwił ſiedm ſlupow ſpicżástych/ ieden przećiwko drugiemu/ oycu y mátce dwá/ á cżterzy cterzem brátom:

werset: 29á około thych obſtáwiał ſlupy wielkie:á ná onych ſlupiech zbroię/ ná wiekuiſtą pámiątkę: á przy onych zbroiách okręthy wyrythe/ kthoreby mogły być widziáne od wſſech co po morzu ieſzdżáią.

werset: 30Ten ieſt grob ktory on ſpráwił w Modin/ áż po dziś dzień.
Ioſeph: ca: 10. lib: 13.

werset: 31Tryffon lepak gdy iáchał w drodze z Antiochuſem Krolem młodym/ zábił ij zdrádą.

werset: 32Y Krolował ná mieſcu iego/ á włożył ná ſię koronę Aziyſką/ y vcżynił morderſtwo wielkie w źiemi.

werset: 33A Simon záś pobudował zamecżki w źiemi Zydowſkiey/ obmurowawſſy ie wieżámi wyſokiemi/ y mury wielkiemi/ y bronámi/ y zaworámi mocnemi: ieſzcże y káżdj zámecżek náſpiżował.

werset: 34Obrał potym Simon męże/ kthore poſlał do Demetriuſá Krolá/ żądáiąc áby vcżynił odpuſſcżenie á wolność w źiemi:powiádáiąc że wſſyſtko co cżynił Triffon/ cżynił drapieżąc/ á gwałthem wydzieráiąc. A

werset: 35Krol záś Demetrius ná te ſlowá iego thák mu odpowiedział/ y nápiſał táki liſt:

werset: 36Krol Demetrius/ Simonowi nawyſzſſemu kápłanowi/ y przyiaćielowi inych Krolow/ y ſtárſſym/ y narodowi Zydowſkiemu/ zdrowia życży.

werset: 37Koronę złotą/ y łáncuch z pierzćieńmi/ ktoreśćiemi poſláli/ przyięliſmy:y gotowiſmy ſwámi vcżynić pokoy wielki/ y piſáć do vrzędnikow krolewſkich/ áby wam odpuśćili/ nácżymeſmy wam łáſkę okazáli.

werset: 38Bo coſmy kolwiek poſtánowili ſwámi/ to pewno á iſto bądź. Zamecżki álbo twierdze ktoreśćie pobudowáli/ niech wáſſe będą.

werset: 39Przeźiramy wam theż á odpuſſcżamy niewiádomośći y winy kthoreśćie záwinili do dniá dziſieyſſego/ y koronę ktorąśćie byli winni dáć:ieſliże theż co inego było hołdownego w Ieruzálem/ iuż niechay niebędzie hołdowne.

werset: 40A ieſli ſie kthorzy godzą ná to by byli popiſáni miedzy nas/ niech będą popiſáni/ á iuż niechay miedzy námi będzie pokoy.

werset: 41Setnego y ſiedmdzieſiąthnego roku/ zdięte ieſt iárzmo Pogáńſkie z ludu Iſráelſkiego.

werset: 42Y iął lud Iſraelſki zápiſowáć w kxięgách/ y w dzieiach poſpolitych/ pierwſzego roku pod Simonem kápłanem nawiżſſym wielkim wodzem/ y Kxiążęćiem Zydowſkim.
1.Mach: 14.

werset: 43Tychże dni przyćiągnął z woyſkiem
kolumna: b
Simon do Gazy/ y obtocżył á obległ ie z obozem: pocżynił theż ſtrzelbę y záſádził ie przećiw miáſthu/ y zbił iednę wieżę/ á potym go dobył.

werset: 44Y wdárli ſie oni co byli miedzy ſtrzelbą do miáſtá: y ſthał ſie rozruch bárzo wielki w mieśćie.

werset: 45Tedy wbiegli ći co byli w mieśćie y z żonámi y z dziećmi ná mur/ podrápawſſy ná ſobie ſzáty/ y krzycżeli głoſem wielkim/ żądáiąc od Simoná áby im dał práwą rękę (to ieſt pokoy ſnimi vcżynił)

werset: 46mowiąc: Nie oddaway nam podług náſſych złośći/ ále podług miłoſierdzia twego/ á będziemyć zá to ſlużyć.

werset: 47Y ſkłoniwſſy ſie miłoſierdzim Symon/ nie wybił ich: wſzákoż iednák wygnał z miáſtá/ y wycżyśćił dom w kthorym były báłwany/ thoż dopiero wſſedł do niego/ chwaląc Páná Bogá w pioſnkách.

werset: 48A wyrzućiwſſy ſniego wſſelką niecżyſtość/ poſtánowił w nim męże ktorzyby zakon Boży cżynili á pełnili/ y opráwił ij: á potym theż ſobie vcżynił mięſſkánie.

werset: 49A onym lepak ktorzy byli ná zamku w Ieruzálem/ broniono im y wyniść y wniść do kráiny/ tákże y kupowáć y przedáwáć: y ćierpieli głod niemaly ták że ich wiele od głodu zdycháło.

grafika
werset: 50Pothym ięli wołáć do Symoná/ áby im rękę práwą dał: y dał im. Ale ie wygnał z támtąd/ á ocżyśćił zamek z plugáwośći/
1.Mach: 1.

werset: 51y weſſli w zamek trzećiego y dwudzieſtego dniá/ wthorego mieſiącá/ roku ſethnego ſiedmdzieſiątnego pierwſſego/ z chwałą/ y z roſſcżkámi pálmowemi/ y z lutniámi/ y z cymbáły/ y z inſtrumenty rozmáitemi/ z himnámi/ y z pioſnecżkámi/ (dziękuiąc Pánu) że ſtárt á wytrácon ieſt nieprzyiaćiel wielki z ludu Iſráelſkiego.

werset: 52Poſtánowił tedy Symon áby ná káżdy rok obchodzono te dni z weſelem.



strona: VVuu6

Máchábeyſkie
księga: 2.Mach
Poczynaią ſie wtore kxięgi Macha=
1:
beyſkie.
2:
Wtore Kxięgi Máchábeyſkie/ ſpuſtoſſenie Ieruzálem
3:
ktore vcżynił Antiochus opiſuią: á nawięcey ſtałość Iudowę y iego thowá=
4:
rzyſſow w boiowániu ná nieprzyiaćioły Zydowſkie/ krotce ále doſtá=
5:
tecżnie oznáymuią. Cápituł maią 15.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.Zydowie ći co mieſzkali w Ieruzalem/ piſſą do Zydow kthorzy mieſzkáli w Egipćie/ przypomináiąc o ſmierći Antyochuſowey ktora nań przyſſłá w Perſyiey/ dziękuiąc Pánu Bogu/ á vpomináiąc żeby ſwięćili dzień poświącánia kośćiołá/ y dzień ſpuſſcżonego ogniá z niebá ná modlithwę Neemiáſſową/ o czym Hiſtoria piſſe. grafika
werset: 1
B
Ráćiey ktorzy ſą w Egiptćie żydom/ pozdrowienie wſkázuią bráćia kthorzy ſą w Ieruzálem Zydowie/ y ći co ſą w Zydowſkiey kráinie/ pokoy dobri.

werset: 2Vcżyń wam pan Bog dobrze/ á niech ſie roſpomni ná Teſtáment ſwoy/ kthory mowił do Abráhámá/ y do Iſááká/ y do Iakobá ſlug ſwoich wiernych:

werset: 3á day wam ſerce wſſyſtkim ábyſćie go chwalili/ y cżynili iego wolą ſercem wielkim/ vmyſlem chćiwym.
Deute: 30.

werset: 4Niechay otworzy ſerce wáſſe w zakonie ſwoim/ y w przykazániu ſwoim/ á day wam pokoy.

werset: 5Niech wyſlucha modlitwy wáſſe/ á niech ſie zmiłuie nád wámi/ á niech was nie opuſzcża cżáſu złego.

werset: 6Y teraz tu ieſteſmy á modlimy ſie zá was.

werset: 7Ná ten cżás gdy Krolował Demetryus/ roku ſethnego/ ſiedmdzieſiątnego/ dziewiąthego/ my Zydowie piſálichmy do was w vtrapieniu y burzliwośći á náiażdżce ktore przypadáły ná nas tych lath/
kolumna: b
od tąd iákoż odſtąpił Iazon od źiemie ſwiętey/ y od Kroleſtwá.

werset: 8Bronę ſpálili/ krew niewinną rozlali: Y modliliſmy ſie Pánu/ á ieſtheſmy wyſlucháni/ y offiárowáliſmy zbożną ofiárę/ y mąkę białą/ y zápaliliſmy ſwiecę/ y wyłożylichmy chleby.

werset: 9A ták teraz obchodźćie dni poſwięcánia kośćiołá mieſiącá Káſleu.
Leuiti: 24.

werset: 10Roku ſetnego/ ośmdzieſiątneo oſmego/ lud ktory ieſt w Ieruzálem y w Zydowſkiey źiemi/ y Senath/ y Iudas/ Aryſthobolowi miſtrzowi Ptolomeuſá Krolá/ ktory ieſth z rodzáiu pomázánych kápłanow/ y tym żydom ktorzy ſą w Egiptćie/ wſkázuią pozdrowienie y zdrowie.

werset: 11Z wielkich niebeśpiecżnośći będąc od Bogá wyſwobodzeni á wyrwáni/ nie wymownie mu dziękuiemy/ iáko to ćy ktorzyſmy przećiw ták wielkiemu Krolowi walcżyli.

werset: 12Abowiem on ſam przywiodł z Perſyiey nieprzyiaćioły/ kthorzy walcżyli y ná nas/ y ná miáſto ſwięthe.

werset: 13Abowiem gdy w Perſyiey on był Wodzem á ſnim niezlicżne woyſko/ padł w kośćiele Nánee/ podeſſly rádą kápłanow Nánee.

werset: 14Abowiem gdy Antyochus thák iákoby iuż ſnią miał przebywáć/ ná ono mieſce przyſſedł/ z przyiaćioły kthorzy zá nim ſſli/ áby brał pieniądze/ ktore miał za wiáno wźiąć

werset: 15Y gdy ie wyłożyli kápłani Nánee/ á on w mále wſſedł do kruzganku kośćielneo / zámknęli (Kápłani) onim kośćioł/

werset: 16ſkoro iedno wſſedł Antyochus: á potym otworzywſſy ſkryte weśćie do kośćiołá/ ćiſkáiąc kámieńmi zábili y Wodzá/ y one ktorzy przy nim byli/ y poſiekli ie w kęſy/ á poućinawſzy im głowy/ precż wyrzućili.

werset: 17Stego wſſyſthkiego chwałá bądź Pánu Bogu/ ktory ták wydał bezbożne.

werset: 18A tak żeſmy mieli vcżynić w piąty y dwudzieſty dzień mieſiącá Kaſleu/ ocżyśćienie kośćiołá/ zdałá ſie nam rzecż być potrzebna/ ábyſmy wam to oznáymili ábyśćie y wy też obchodzili dzień poświęcenia kośćiołá/ y dzień oneo ogniá/ ktory dan ieſt/ gdy Nehemiaſz zbudowawſſy kośćioł y ołtarz/ ofiárował Bogu offiáry.



strona: XXxx2v

Wthore kxięgi.

kolumna: a
rozdział: 4
werset: 28Y dla theyże przycżyny/ obudwu do Krolá wezwano.

werset: 29Tedy Menelauſá zlożono z kápłáńſtwá/ ná ktorego mieyſce wſtąpił Liſymáchus brát iego: A Soſtrátuſá vcżyniono Vrzędnikiem nád Cyprem.

werset: 30Gdy ſie ty thák rzecży działy/ ſtráfiło ſie że Tárſeńcżykowie z Málotámi trwogę á rozruch vcżynili/ przetho iż Antyochuſá Krolá gámrathce byli dárowáni.

werset: 31Tedy Krol co rychley przyiáchał vśmierzyć á vſpokoić ie/ zoſtáwiwſzy miáſto ſiebie iednego z podrożnich towárzyſſow ſwoich Androniká.

werset: 32Menelaus máiąc zá tho że miał cżás po temu/ vkradſſy z kośćiołá niektore nacżynie złothe/ darował Andronikowi/ á ine poprzedał do Thyru/ y do inych miaſt okolicżnych.

werset: 33Cżego gdi ſie iſtotnie á pewnie dowiedział Oniaſz/ ſthrofował á kárał go ſlowy/ ſam wżdy będąc ná mieyſcu beśpiecżnym w Antyochiey przy Dáffniey.

werset: 34Stegoż Menelaus przyſtąpiwſzy do Androniká/ prośił áby Oniaſſá zábił. Andronicus gdy przyſſedł do Oniaſſá/ przywitawſſy á dawſſy ſobie ręce z przyſięgą/ ácż mu był podeyźrzánym/ námowił go że wyſzedł z onego beśpiecżnego mieſcá:tám wnet go zábił/ niewſthydząc ſie áni ſobie ważąc ſpráwiedliwośći.

werset: 35Stey przycżyny/ nie tylko Zydowie/ ále y ine narody gniewáli ſie nań/ y zá przykre ſobie mieli/ ták nieſluſſną á nie ſprawiedliwą ſmierć ták zacnego mężá.

werset: 36A ták gdy ſie Krol wroćił z Cilicyiey/ przyſſli do niego Zydowie z Anthyochiey/ á ſpołu y Grekowie: żáłuiąc ſie przed nim nieſpráwiedliwey ſmierći Oniaſzowey.

werset: 37Y záfráſował ſie ná ſwym vmyſle Antyochꝰ dla Oniaſſá/ y ták ſie ſkłonił ku miłoſierdziu/ że też płákał/ wſpomináiąc ná onego Oniaſſá vmárłego trzeźwość y ſkromność.

werset: 38Y roſpaliwſſy ſie ná Androniká od gniewu/ zwlokſſy go z Páwłoki/ kazał go wodzić po wſſyſtkim mieſcie: á ná onymże mieſcu ná kthorym okrućieńſtwo nád Oniaſſem wypełnił kazał onego ſwiętokraydcę zbáwić żywotá á ták wźiął od Páná przyſthoyne ſkaránie.

werset: 39A gdy ſie bárzo wiele ſwiętokraydzthwá ſthawáło w kośćiele przez Liſymáchuſá/ z porády Menelauſowey/ y gdy ſie to rozſlawiło/ zebrał ſie przećiwko Liſymáchowi poſpolity gmin/ gdy iuż był wiele złotá wynioſl.

werset: 40A gdy tłuſzcże nań powſtáwáły/ pełne gniewu/ tedy Liſymáchus wźiąwſſy kſobie około trzech tyſięcy zbroynych niecnothliwych ludźi/ iął ſie bronić mocną ręką/máiąc Hetmánem nieiákieo tyránná/ dobrze
kolumna: b
á rownie thak w lećiech iáko w ſſaleńſtwie podeſleo.

werset: 41Ale gdy porozumieli ono co przed ſie wźiął Liſymáchus/ iedni kámienie/ drudzy kije duże porwáli: á niekthorzy popiołem ná Liſymáchá miotáli.

werset: 42Y wiele ich było ránnych/ á drugich też y pobitych/ á wſſyſſcy ini tył podawſſy vćiekli: á ſámego ſwiętho kraydcę przy ſkárbie kośćielnym zábili.

werset: 43A pothym o one rzecży ięto práwem przećiwko Meneláuſowi cżynić.

werset: 44A gdy krol przyſſedł do Thyru/ donieſli thę rzecż do niego trzey mężowie poſláni od ſtárſzych.

werset: 45A że iuż przekonywano práwem Menelauſá/ thedy on obiecał dáć Ptolomeuſowi wiele pieniędzy/ áby Krolá od dekrethu odwiodł.

werset: 46Tedy Ptolomeus przyſtápiwſſy do Krolá/ gdy go obacżył ná iednym mieſcu á on ſie chłodził/ y odwiodł go od Decretu:

werset: 47tkák że Menelauſá oneo od wſſech win y złodzieyſtwá wolnym vcżynił: ále one nędzniki ktorzy by też więc byli przed Tátáry rzecż ſwą prowádzili/ oſądzono by ie było niewinnemi: te on ná ſmierć zdał.

werset: 48A ták bárzo prętko nieſpráwiedliwe karánie podięli/ ktorzy o miáſto/ o lud/ y o nacżynie kośćiołá bożeo rzecż á ſpráwę prowádzili.

werset: 49Y ſteyże przycżyny Tyriycżykowie zágniewawſſy ſie/ cżego było ku ich pogrzebowi potrzebá/ to wſſyſtko hoynie á ſzcżodrobliwie dáli.

werset: 50A Menelaus trwał przed ſie ná vrzędzie onym/ prze niektorych potentatow á mocnych pánow łákomſtwo: pomnażáiąc ſie we złośći/ y w zdrádach przećiwko mieſzcżánom.

rozdział: 5
Cap: 5.Widzenie zbroynych huffow pothykáiących ſie ná powietrzu/ Iaſon omyliwſſy ſie ná ſmierći Krolewſkiey/ Ieruzálem miáſtá dobył/ mieſſcżány pomordował/ nákoniec ſam záś vćiekł/ y w cudzey źiemi zdechł. Antyochus okrućieńſtwo nád mieſſcżány w Ieruzálem cżyni/ zábiya/ łupi/ przedawa/ y kośćioł wybrał/ Iudás Máchábeyczyk z ſwemi ná puſzcżą wyſſedł.grafikagrafika
Tegoż


strona: XXxx4v

Wthore kxięgi.

kolumna: b
rozdział: 8
werset: 9Thedy on co rychley poſlał Nikanorá
1.Mach: 3.
Pátrokle=
ſowego


strona: XXxx5

Máchábeyſkie.

kolumna: a
ſowego z przednieyſzych przyiaćioł/ dawſſy mu rozmáithego ludu zbroynych niemniey dwudzieſtu tyſięcy/ áby wſzyſtek Zydowſki narod wygłádźił/ przyłącżywſſy ku niemu y Gorgiáſſá mężá rycerſkiego/ y w rzecżach woiennych biegłego.

werset: 10Y obiecał iuż był Nikanor Krolowi/ iż dań ktora miáłá być daná Rzymiánom/ dwá tyſiącá grzywien/ miał tylko z záprzedánia Zydow zápłáćić:

werset: 11á tuż wnet do pomorſkich miaſt poſlał/ zwoływáiąć Kupce ná kupowánie Zydow/ obiecuiąc im że dziewiećdzieſiąt niewolnikow miał dáć zá grzywnę: nic ſie nie oglądáiąc ná pomſtę ktora go miáłá potkáć od Wſſechmocnego Boga.

werset: 12Iudás lepak gdy ſie thego dowiedział/ oznáymił onym Zydom ktorzy przy nim byli/ przyiazd Nykánorow.

werset: 13Tedy niektorzy z nich vlękſſy ſie/ niedowierzáiąc Boſkiey ſpráwiedliwośći/ vćiekáli:

werset: 14á drudzy ieſli im co zbywáło/ przedawáli/ á ſpołu Páná Bogá proſili/ áby ie wyrwał do bezbożnego Nikánorá/ kthory ie pierwey záprzedał niż bliſko knim przyiáchał/

werset: 15ácż ieſliże nie dla nich/ ále wżdam dla teſtámentu kthory był dan oycom ich/ y dla wzywánia ſwięthego á wielmożnego imienia iego nád námi.

werset: 16Thedy Máchábeycżyk zwoławſſy ſiedḿ tyſięcy/ ktore ſnim były/ proſił áby ſie z nieprzyiaćioły nieiednáli/
1.Mach: 5. Deute: 20. 2.Para: 20.
áni ſie bali mnoſthwá nieprzyiaćioł nieſluſſnie przećiwko im ćiągnących/ ále áby ſie mocnie potykáli:

werset: 17máiąc przed ocżymá zelżenie ktore ſie od nich mieſcu ſwiętemu nieſluſſnie ſtáło/ tudzieſz theż y krzywdę miáſthá Ieruzálem z ktorego ſie poſmiewáli/ ieſſcże y tę krzywdę że nam vſtáwy náſſych ſtárſſych pokáźili.

werset: 18Boć/ powiedział/ oni w zbroi duffáią/ tudzieſz y w ſmiáłośći:
Hiere: 17.
á my záś w Wſſechmocnym Pánie/ ktory może y te ktorzy ná nas ćiągną/ y wſſyſtek ſwiát w iednym mgnieniu oká/ á w iednym ſkinieniu zgłádzić/ ſwe duffánie pokłádamy.

werset: 19Przywiodł im też ná pámięć y rátunki Boſkie/ kthore dodawał oycom ich:iáko pod Sennáchieribem ſto y ośmdzieſiąt y pięć tyſięcy zginęło:
4. Reg: 19. Eſaiae. 17. 1.Mach: 7.

werset: 20onę theż walkę kthorą mieli przećiwko Gáláthcżykom w Bábilonie/ iáko gdy iuż k rzecży przyſſlo/ Mácedońcżykowie thowárzyſſe ich ięli ſobą trwożyć/ á Zydow tylko ſześć thyſięcy/ poráźili ſtho y dwádzieśćiá tyſięcy/ dla pomocy ktora im zniebá byłá daná/ y wiele dobrego zá tho bili wźięli.

werset: 21Tym nápominánim Iudowym ſtáli ſie ſtałemi/ y gotowemi vmrzeć/ dla zakonu Bożego/ y dla oycżyzny ſwey.

werset: 22Tedy on vcżynił bráty ſwe Hetmány w oboim ſzyku/ Simoná/ Iozeffá/ y Ionáthę/ porucżywſſy káżdemu wmoc/ po tyſiącu y po piąći ſet.

werset: 23Nád
kolumna: b
tho ieſzcże y Eſdrás Kápłan gdy im czytał ná ſwiętych kxięgach/ y dawſſy známię pomocy Bożey/ w pierwſſym ſzyku ſam Iudás Hethman potkał ſie z Nikánorem. 1. Mach.

werset: 24Y zá pomocą Bogá wſſechmogącego/ poráźili wyſzey dziewięć tyſięcy ludzi/ á więthſzą cżęść woyſká Nikánorowego od ran zemdloną/ przymuſili vćiekáć.

werset: 25A pobrawſſy pieniądze onych co byli przyiácháli ná tho áby ie kupowáli/ ze wſſech ſtron ie śćigáli:

werset: 26ále ſie záś wroćili godziną przyćiśnieni: bo ſie tho działo przed Sobbotą:á dła thego nietrwáli długo ná pogoniey:

werset: 27Ale zbroie ich y łupy zebrawſſy/ obchodzili ſwiętho Sobbotnie: dziękuiąc á chwaląc páná Bogá/ ktory ie wyſwobodził onego dniá/ pocżątek miłoſierdzia Bożego ſpuſſcżáiąc ná nie.

werset: 28A po Sobboćie/ chorym/ y ſirotham/ y wdowam podzielili łupy: á oſthátek ſámi miedzy ſie rozebráli.
Nume: 1.Reg.

werset: 29Ggy ſie ták the rzecży ſtáły/ vcżynili poſpolithą modlitwę do Bogá miłoſiernego/ żądáiąc áby iuż do końcá poiednał á pomierzył ſie z ſwemi ſlugámi:

werset: 30á potym ziednocżywſſy ſie vderzyli ná te co ná nie walcżyli y poráźili z ſtrony Timotheuſſowey y Báchidowey wyſzſſy nád dwádzieśćiá thyſięcy ludzi/ y doſtáli á opánowáli wyſokie zamki y ieſſcże więcey korzyśći rozdzielili/rowny dział ná chore/ y ná ſiroty/ y ná wdowy/ á więc y ná ſtárſſe/ vcżyniwſſy.

werset: 31A gdy zbroię ich pilnie zebráli/ wſſyſthko rozłożyli po mieſcách potrzebnych á ſluſznych/ á oſthátek onych łupow odwieźli do Ieruzálem:

werset: 32á Filárchá ktory był z Thymotheuſſem/ zábili mężá niecnotliwego/ ktory w wielu rzecżach Zydy dręcżył.

werset: 33A gdy ſwięćiłi dzień zwyćięſtwá w Ieruzálem/ onego ktory był drzwi v kośćiołá ſwiętego podpalił/ to ieſt Káliſteneſsá/ gdy do iákiegoś domku był vćiekł/ y zdomem ſpalili: á ták przyſtoyną mu zá iego niecnothę zapłátę/ dáli.

werset: 34A nawietſzy złocżyńcá Nikánor: ktory był tyſiąc kupcow przywiodł ná ſkupowánie Zydow/

werset: 35będąc ták ſtłumiony á poniżony zá pomocą Páńſką/ od thych kthore ſobie miał zá nic/zewlokſſy z ſiebie odzienie ſlawy/ vćiekáiąc morzem ſpoſrednym/ ſámiuſtek przyſſedł do Anthiochiey/ wźiąwſzy wielką kleſkę á poraſſkę ná woyſku ſwoim.

werset: 36A kthory był obiecał Rzymiánom zápłáćić dań z záprzedánia Zydowſkiego/ ten teraz iáwnie powiedział/ iż Zydowie máią Bogá obrońcą/ á przetoż być niedobythe y niezwoiowne/ że záchowywáią á náſláduią zakonu ktory im on poſtánowił.



strona: YYyy

Máchábeyſkie.

kolumna: b
rozdział: 12
werset: 5Ktorego okrućieńſtwá ná ſwoy narod gdy
YYyyſie


strona: YYyyv

Wthore kxięgi

kolumna: a
ſie Iudás dowiedział/ przykazał mężom tym co przy nim byli/ y wezwawſſy ná pomoc ſpráwiedliwego ſędziego Bogá/

werset: 6przyćiągnął przećiwko zábijácżom ſwey bráćiey/ y ſpalił dom v portu wnocy/ thudzieſz y łodzie: ále owe co z ogniá vćiekáli/ miecżem pozábijał.

werset: 7A gdy to ták ſprawił/ odiáchał precż iákoby ſie záś miał wroćić/ y wſſyſtkie Iopithy wykorzenić.

werset: 8Ale gdy ſie dowiedział że y ći co mieſſkáli w Iámniey/ chćieli tymże ſpoſobem vcżynić Zydom tym kthorzy ſnimi mieſſkáli:

werset: 9ziáchał theż y ná Iámnity y przypadł wnocy/ y tákże port y z łodziámi zápalił: ták iż ſie ogień roświecał y vkázował áż w Ieruzálem/ przez dwieśćie ſtáiánia y cżterdzieśći.

werset: 10Stąd gdy odćiągnęli ná dziewięć ſtáiani/ y ćiągnęli drogą ku Timoteuſsowi/ podkáło ſie ſnim Arábcżykow pięć tyſięcy mężow/ á konnych pięć ſet.

werset: 11A gdy gwałtowna bitwá byłá/ á zá pomocą Bożą fortunnie ſie im wiodło/ on oſtátek Arábcżykow zwyćiężony/ żądáli od Iudy áby ſnimi przymierze vcżynił: obiecuiąc że mu mieli poſtąpić páſtwy/ y w inych rzecżach być vżytecżnemi.

werset: 12Tedy Iudás mniemáiąc ie prawdziwie w wielu rzecżách być pożythecżne/ obiecał im pokoy: y dawſſy ſobie ręce/ rozeſſli ſie do domow ſwoich.

werset: 13Náiáchał też záś y obległ iedno miáſtho obronne/ dobrze moſtámi y mury opátrzone/ w ktorym mieſſkáło mnoſtwo ludzi rozmáitych/ ktore zwano Káſpin.

werset: 14Ale ći co ſie w mieſćie zámknęli/ duffáiąc w mocne mury/ y doſtátku ſpiże/ oſlábiále ſobie pocżynáli/ wyzywáiąć ſproſnem łáianiem Iudę/ y bluźniąc/ á mowiąc tákowe rzecży kthore nie przyſtały.

werset: 15Tedy Máchábeycżyk wezwawſſy ná pomoc wielkiego Kxiążęćiá wſſego ſwiátá/ ktory bes táránow y bes ſtrzelby cżáſu Iozue rozwálił Ierycho/ przypuśćił mocno k ſſturmowi:
Ioſue. 6.

werset: 16y dobywſſy miáſthá zá wolą Páńſką/ bes licżby wiele ludźi pobił: ták że też przyległe ieźioro ſſyrokie ná dwoie ſtáiánie/ zdáło ſie że opływáło krwią ludzką.

werset: 17Odćiągnąwſſy ſtąd iáko ná ſiedm ſeth y pięćdzieſiąt ſtáienia/ przyćiągnęli do Cháraká/ do onych Zydow ktore názywáią Tybiyáneyſcy:

werset: 18ále nie záſtáli Thymotheuſſa w onych mieſcach:tkákże nic nieſpráwiwſſy záś ſie wroćił/ oſádziwſſy draby iedno mieſce bárzo mocne.

werset: 19A Doſytheus záś y Soſypáter/ ktorzy byli Hetmány przy Iudzie/ zámordowáli ludzie ktore był oſádźił Thymoteus ná iednym zámecżku/ około dzieſięć tyſięcy.

werset: 20Ale Iudás zſzykowawſſy około ſiebie ſſeść thyſięcy/ y rozſádziwſſy huffiki/ ćiągnął przećiwko Tymotheuſſowi/ktory
kolumna: b
miał z ſobą dwádzieśćiá thyſięcy pieſzych/ á konnych dwá tyſiącá y pięć ſet.

werset: 21Dowiedziawſzy ſie o nádiáchániu Iudowym Tymotheus/ odeſlał naprzod niewiáſty y dźieći/ y ine potrzeby ná zamecżek/ ktory názywáią Kárnion/ bo był niedobythy/ y dla ćiáſnych mieyſc trudnego przyſtępu.

werset: 22Y gdy ſie pierwſſy huff Zydowſki vkazał/ przypadł ſtrách ná nieprzyiaćiołj/ z obecnośći á przytomnośći Bożey/ kthory ná wſzyſtki rzecży pátrza/ y ięli vciekáć ieden od drugiego/ thák iż więcey od ſwych byli poráżeni/ y od miecżow ſwoich byli zemdleni.
Iudic 7. 4.Reg: 14. 2.Para: 20.

werset: 23A Iudás też tym gwałtowniey doćierał/ zábijáiąc one przeklęte pogány/ y poráźił ich tám thrzydzieśći tyſięcy mężow.

werset: 24A ſam Thymoteus nápadł był ná huffy Doſitheuſowe y Soſypátrowe: y prośił vśilnemi proźbámi/ áby go żywo zoſtáwiono/ powiádáiąc że miał bárzo wiele oycow Zydowſkich/ y bráćiey/ ktorzyby też dla iego śmierći zemrzeć muſieli.

werset: 25A gdy záſlubił/ że ie miał puśćić wolno podług vmowy/ puśćili go żywo dla záchowánia zdrowia ſwey bráćiey.

werset: 26Wroćił ſie tedy Iudás od Kárnion/ poráźiwſſy dwádzieśćiá y pięć tyſięcy.

werset: 27Po tey porażce/ ruſſył ſie z woſkiem ku Effron miáſtu obronnev / w ktorym bárzo wiele ludźi rozmáitych mieſſkáło:
1.Mach: 5.
gdzie duży młodzieńcj ná murzech ſtoiąc bárzo cżyśćie bronili: wthymże theż mieyśćie było ſthrzelby bárzo wiele/ y horęża gotowego doſtátek/

werset: 28ále gdy wzywáli Bogá Wſzechmocnego/ kthory mocą ſwą śiły nieprzyiaćielſkie łámie/ dobyli á doſtáli miáſthá/ doſtawſſy onych co w mieśćie byli/ o dwádzieśćiá y pięć tyſięcy pobili.
2.Mach: 10.

werset: 29Stąd odćiągnęli do miáſtá Scżytow kthore było od Ieruzálem ná ſſeść ſet ſtháieni.

werset: 30A gdy ſámi oni Zydowie kthorzy byli w mieśćie Scżythow o thym ſwiádcżyli/ że ſnimi w dobrey woley mieſzkáli/ theż y cżáſu nieſzcżęśćia że ſie łáſkáwie ſnimi obchodźili:

werset: 31podźiękowawſſy im/ y vpomniawſzy áby y nápotym łáſkáwi byli ná rod ich/ przyſſli do Ieruzálem gdy náſtháwał dzień vrocżyſty Tegodniow.

werset: 32A gdi było po Swiątkach/ ruſzyli ſie przećiwko Gorgiaſſowi Sthárośćie Idumeyſkiemu.

werset: 33A wyſſedł był we trzech tyſięcy drabow/ á ze cżterzem ſeth konnych.

werset: 34Gdy ſie iuż potkáli/ tráfiło ſie że trochę Zydow vpádło.

werset: 35Tedy Dozytheus nieiáki iezdny z Bácenoris/ mąż mocny/ vchwyćił był Gorgiaſſá: á gdy go chćiał ták poimáć żywo/ ieden ieździec z Thrácyiey oborzył ſie nań/ y vćiął mu rámię: Thákże Gorgiás vćiekł do Máreſá.



strona: YYyy4

Máchábeyſkie.

kolumna: a
rozdział: 15
werset: 39A ieſliż więc dobrzem nápiſał/ y ták iáko dźieiom piſániu przyſtoi/ thegom iśćie y ſam prágnął: ieſliż więc co nie práwie dobrze/ mami to być odpuſzcżono.

werset: 40Bo iáko záwżdy álbo wino pić álbo wodę/ przećiwną rzecż ieſt/ ále ná przemiány tego v=
kolumna: b
żywáć/ rzecż miła: tákći też by záwżdy miáło być mowienie wypráwne á doſkonáłe/ nie byłoby wdzięcżne. A ták tá rzecż tym niech będzie ſkonána. grafika
1:
Koniec wtorych kxiąg Máchábeyſkich. grafika
2:
Trzećie Kxięgi Máchábeyſkie/ ácż od kośćiołá Krzeſći=
3:
ánſkiego nie ſą przyięte/ wſſákże żechmy ie przy niekthorych Bibliach ná=
4:
leźli/ niechćielichmy ich theż opuśćić.grafika
Trzećie



strona: ZZzz2


kolumna: b
księga: 3.Mach
rozdział: 3
werset: 20Gdzieby więc kto ktorego kolwie Zydá od
ZZzz ijnawięt=


strona: ZZzz2v

Thrzećie kxięgi.

kolumna: a
nawiętſſego do namnieyſſego/ áż do tego co pierśi ieſſcże pożywa/ bronił/ then zewſſyſtkim domem ſwym hániebnemi mękámi nędzon będzie:

werset: 21ále ktoryby ſie ná tho obrał żeby wydał ktorego Zydá imię/ tákowi procż tego że doſtánie wſſyſtkiey máiętnośći ſkazánego y potępionego/ ieſſcźe z ſkárbu náſſego Krolewſkyego weźmie dwá tyſiącá ſrebrnych groſſy/ y ktemu więńcem wolnośći á ſwobody obdárzon będzie.

werset: 22A mieyſce lepak káżde/ gdzieby przechowywány był á potym náleźiony Zyd/ niech będzie ogniem ſpalone y ſpuſtoſſone/ ták żeby było wſſem ludziom ná wſzyſtkie potomne cżáſy/ mieſcem nieużytecżnym. Thego tedy liſtu á mándatu Krolewſkiego było tákowe opiſánie.

rozdział: 4
Cap: 4.Opiſuie w they Kápitule okruthne poimowanie y mordowánie narodu żydowſkiego/ po wſſyſtkim krołeſtwie Egiptſkim.
werset: 1
T
Akże gdzie kolwiek ten edykt á Wyrok Krolewſki przynyeſiono/ thám pogáni iáwnie á poſpolićie ſtroili weſela z rádośćią y z wykrzykániem: iáko ći ktorzy/ będąc iuż zákámiáli w nienawiśći przećiw Zydom/ docżekáli prziſtoynego cżáſu/ kiedy iuż mogli wedle ſwey myſli nád nim pomſthę vcżynić:

werset: 2A Zydowie záś w wielkim á ćięſſkim fráſunku byli/ nád oby=
kolumna: b
cżay żáłośćiwe płácże y nárzekánia cżyniąc ták że ſerce ich vſtáwicżnie pałáło od wielkieo żalu/ płácżąc á łkáiąc ták nieodpowiedneo á nagłego zá wyrokiem Krolewſkim zátráćenia.

werset: 3Y kthore kędy Stároſtwo ábo miáſto/ ábo wżdam ktore mieſce gdzieby iedno ludzie mieſſkáwáli/ ábo ktore drogi/ ich żalu/ płácżu/ á lámenthu nie były pełne?

werset: 4Bo záprawdę iednoſtáynym á okruthnym wſzech Stároſt y Vrzędnikow w miśćiech wyrokiem thák zdawáni/ y wywodzeni do Krolá byli/ że dla thák niezwykłych mąk niektorzy też z nieprzyiaćioł ich/ poſpolitą nędzę/ ktoreieſmy wſſyſcy ludzie tu ná tym ſwiećie poddáni/ ſobie przed ocży kłádąc/ y vważáiąc ſobie/ że tho co ſie teraz Zydom dzieie/ niegdyby ſie im ſámym theż mogło dziać/ płákáli mizernego onych nędznikow do Krolá odkázowánia y wodzenia.

werset: 5Abowiemći onych ſtháruſſkow ſſedźiwych/ y od wielkiey ſtárośći zgárbionych/ wiedziono bárzo wiele/ ktorzy/ gdy ſnimi ći co ie wiedli thym prędcey biegli/ nádążyć prze zeſzłość nog niemogli: á oni lepak bes wſſey lutośći y bes wſtydu ſnimi ſie tárgáli/ y ſſkárádzie łáiáli/ áby tym rychley przy nich biegli.



strona: ZZzz5

Máchábeyſkie.

kolumna: a
rozdział: 6
werset: 32Zydowie tedy/ ták iákoſmy powiedzieli/ z wyſwobodzenia ſwego będąc weſeli/ táńcuiąc y goduiąc/ weſołe ſobie pioſnki zácżynáli.

werset: 33A potym z połecżnego poſthánowienia vcżynili o tym Státut/ áby záwżdy ich potomkowie ná káżdy cżás/ do tąd pokiby ſwe mieſſkánie w cudzych kráinach mieli/ the ich przeczecżone dni weſołe/ trzymáne á ſwięcone były/ nie dla thego áby wnie tylko pili á iedli/ ále dla thego że im w the dni dáne ieſt od Bogá wyſwobodzenie.

werset: 34Po thym Zydowie ſſedſzy do Krolá/ żądáli go áby ie wolno puśćił do domow ich.

werset: 35Ale piſánie ono ich ktore ſie działo przy ſſácunku/ działo ſie ode dniá piąthego y dwudzieſthego mieſiącá Páchonis/ áż do cżwarthego dniá mieſiącá Epiph/ przez cżterdzieśći dni iednego po drugim. A záś o wytrácenie ich ſtárano ſie/ od piąthego dniá Epiph/ áż do ſiodmego tegoż mieſiącá przez trzy dni: w ktore okázawſſy wielmożnie miłoſierdzie ſwoie ten ktory wſſem pánuie/ wſſyſtki w obec bes náruſzenia y obráżenia záchował.

werset: 36A záś gody ſtroili/ zá dodawánim wſſech potrzeb od Krolá/ áż do cżternaſtego dniá/ w ktory potym ſſli byli do Krolá proſząc o ſwobodne odpuſzcżenie.

werset: 37Krol tedy pochwaliwſſy Zydy/ do Stároſt po wſſyſtkich mieśćiech ſwoich/ nápiſał liſt niżey położony/ ktory w ſobie zámykał wielką łáſkę przećiwko Zydom.

rozdział: 7
Cap: 7.Liſt Krolá Egiptſkiego ktorym roſkázuie po wſſyſtkich mieśćiech Stároſtam ſwoim/ áby o to ſie ſtaráli/ żeby Zydowie záś do domow y do máiętnośći ſwych bes wſſelákiey trudnośći przyſzli.
werset: 1
P
Tolomeus Philopáthor Krol Egiptſki/ po wſzyſtkim Kroleſtwie ſwym Stároſtam/ gdzie kolwiek mieſſkáiącym/ y wſſyſtkim inym w ſpráwach Krolewſkich vrzędnikom pozdrowienie wſkázuie/ á zdrowia życży/ bo my z dziećmi náſſeſſemi dobrze ſie mamy.

werset: 2Gdyż wielki Bog dał nam wedle woley náſſey ſſcżęſliwe ná wſſē poſzáńcowánie/ niektorzy z przyiaćioł náſſych ſwym vporem cżęſthokroć ná nas nálegáiąc/ przewiedli tho ná nas/ żebyſmy wſzyſtki Zydy w kroleſtwie náſſym poddáne
kolumna: b
na iedno mieſce zgromádziwſſy/ iáko ine nieprzyiaćioły wſzyſtki niezwykłemi mękámi y ſmierćiámi z ſwiátá zgłádzili:

werset: 3powiádáiąc że Páńſtwo náſſe nigdy niemiáło być w pokoiu/ prze nienawiść kthorą ći mieli przećiwko Pogánom/ dokąd by ſie tho nie ſtáło.

werset: 4A gdy ie ták związáne tu do nas przywiedli z wielkiem paſthwieniem/ iákoby iákie niewolniki/ á owſzem by iákie zdrayce á łotry/ bes wſſego wyſluchánia y ſpráwiedliwego wybacżenia/ chćieli y ná to ſie byli vſádzili áby ie wytráćili/ okrućieńſthwem ćięſzſſym á ſrożſzym niż Tátárſkim vnieſieni.

werset: 5Ale my doſyć ſrodze ie ſlowy zgromiwſſy zá thą dobrothliwośćią kthorą mamy ku wſſem ludziom/ gdyſmy Zydy z łáſki náſſey záledwie przy gárdlech záchowáli/ tegoſmy też ſkuthecżnie doználi/ że ie Niebieſki Bog y bronił y właſnie iáko oćiec ná wſzem rátował: ktemu też vważyliſmy ſámi w ſobie chutliwość przyiáźni ich/ że ſie w they mierze thák ſtátecżnie przećiwko nam záchowywáią iáko przećiwko przodkom náſſym: z tych przycżyn ſluſznych/ vcżyniliſmy ie wolnemi od wſſyſthkich iákich kolwiek naywięcżſſych wyſthępkow/

werset: 6y roſkazáliſmy wſſyſtkim z oſobná/ áby ie do ſwych máiętnośći przypuſzcżono gdzieżby kolwie byli/ á koniecżnie áby im żaden nie ſſkodził/ álbo ktorą kolwie z tych rzecży ktore niewinnie ćierpieli ocżu im niezápluſkawał.

werset: 7Bo to zá pewne wiedzćie/ ieſlibyſmy co my przećiwko nim ze złośći nieſluſznie pocżynáli/ ábo wżdem ie záſmućić chćieli/ żebyſmy thym przećiwko ſobie obruſzyli/ á zágniewáli nie cżłowieká ále pánuiąceo nád wſſeláką mocą Naywyſzſſego Páná Bogá/ ktoryby ſie tych rzecży mśćił nád námi okruthnie we wſſyſthkim/ záwżdy/ y bes wſſelákiego vchronienia. A z tym mieyćie ſie dobrze.

werset: 8Then liſt Zydowie od Krolá wźiąwſſy/ nie tudzieſz ſie wżdy odeyść pośpieſſyli/ ále ieſzcże y oto Krolá żądáli/ żeby mogli te ktorzyby z narodu Zydowſkiego Swięthego Bogá y zakon iego z dobrey woley gwałćili/ ſluſznym á przyſtoynym karániem ie káráć:

werset: 9przekłádáiąc to Krolowi/ że ći kthor [z]y dla ſwego brzuchá Boſkie przykazánie przeſthępuią/ nigdy y krolewſkim roſkazániam nie mogą być wierni.

Hiere: 30. Zacha: 2.
werset: 10Krol ſam w ſobie oſądziwſſy że to prawdę mowili/ pochwaliwſzy ie z tego/ dał im tę moc ná káżdym mieſcu w kroleſtwie ſwoim/ te ktorzyby Zakon Boży gwałćili/ áby ſwiebodnie zábijáli/ bes wſzeo wkłádánia w to Zwierzchnośći Krolewſkiey/ ábo też dowiádowánia.



strona: *2v

Przemowa S: Hieronimá.
O tym też powiá
1:
da kośćielna Hiſtoria/ że gdy go bráćia przynukáli żeby to piſał/ ták to vcży=
2:
nić obiecał/ ieſliżeby złożywſſy poſt/ ſpołecżnie w obec wſſyſtcy Pánu Bogu
3:
ſie modlili: co gdy ſie wykońcżyło/ będąc náſycony z obiáwienia/ przyſſedſſy
4:
z niebá/ onę przemowę iął powiádáć: Ná pocżątku było ſlowo: á ſlowo by=
5:
ło v Bogá: á Bog był ſlowem: to było ná pocżątku v Bogá.
6:
Te tedy cżterzy Ewángelie/ dawno przed thym opowiedziáne/ y kxięgi
7:
Ezechielowe dowodzą/ w kthorych pierwſſe widzenie ták ſie ſtoſuie á ták pi=
8:
ſſe:
Ezech: 1.
A w pośrzodku podobieńſtwo cżterzech źwierząth/ á twarzy ich/ oblicże
9:
Cżłowiecże/ y oblicże Lwá/ y oblicże Cielcowe/ y oblicże Orłowe. Pierwſſe
10:
oblicże Cżłowiecże/ Mátheuſſá znácży: ktory pocżął o Pánu Chryſtuſie iá=
11:
ko o cżłowiecże piſáć. Kxięgi rodzáiu Iezu Chryſthá ſyná Dawidowego/
12:
ſyná Abráhámowego. Wtore oblicże znácży Márká/ v ktorego głos Lwá
13:
ná puſſcżey rycżącego bywa ſlyſſan: Głos wołáiącego ná puſſcżey/ gotuy=
14:
ćie drogę Páńſką/ cżyńćie proſte ſćieſzki iego.
15:
Trzećie Cielcowe/ ktore známionuie Ewángeliſtę Lukaſſá/ ktory
16:
pocżął od Zácháriaſſá kápłaná. Cżwarte Ianá Ewángeliſtę/ kthory wźiąwſſy ſkrzydłá Orłowe/ y ku wyſzſſym ſie rzecżam kwápiąc/ o ſlowie Bożym ro=
17:
ſpráwia. Drugie rzecży potym ktore opiſał Ezechiel/ teo nam wyrozumienia
18:
dokłádáią. Goleni ich (powiáda) proſte/ á nogi ſkrzydláne: á dokąd kolwiek
19:
duch ſſedł/ ſzli/ á nie wracáli ſie: á grzbiety ich pełne ocżu/ iſkry/ y lámpy w
20:
pośrzodku biegáiące/ á koło w kole/ á w káżdym cżworo oblicże. Przetoż y
21:
Obiáwienie Ianowe/ potym gdy powiedziáło o cżterzech y dwudzieſtu ſtár=
22:
cow/ kthorzy trzymáiąc árfy y cżáſſe/ dáią chwałę Báránkowi Bożemu/
23:
tedy przywodzi łyſkáwice/ y gromy/ y ſiedm duchow tám y ſám biegáiącich/
24:
y morze ſkláne/ y cżworo źwierząt pełnych ocżu/ powiádáiąc:
Apoca: 4.
Pierwſſe źwie
25:
rzę podobne Lwowi/ á wtore podobne Cielcowi/ á trzećie podobne Cżło=
26:
wiekowi/ á cżwarte podobne Orłowi latáiącemu. Y trochę niżey/ powiá
27:
da/ że były pełne ocżu/ á niemieli odpocżynku/ wednie y wnocy mowiąc/
28:
Swięty/ ſwięty/ ſwięty Pán Bog wſſechmogący/ ktory był/ y ktory ieſt/
29:
y ktory ma przyść. Tym wſſyſtkim piſmem iáſnie ſie to pokázuie/ że thylko
30:
cżterzy Ewángelie máią być przyięte/ á wſſyſtkie niepewnych rzecży
31:
bayki/ vmárłym rácżey kácerzom/ niżli kośćielnym żywym
32:
máią być ſpiewáne. Przemowá ná Mátheuſzá Ewángeliſtę.
M
Atheuſz każąc pierwey á opowiádáiąc Ewángelią w Zydoſthwie/ chcąc iść
33:
do Pogánow/ napierwſſy nápiſſał Ewángelią po żydowſką: kthorą bráćiey
34:
od ktorych ſſedł precż ná pámiątkę zoſtáwił. Bo iáko było pothrzebá ku po=
35:
twierdzeniu Wiáry krześćiáńſkiey Ewángelią kazáć: ták też y dla herety=
36:
kow piſáć. Ale choć ich wiele Ewángelią piſáło/ wſſákże iedno cżterzey má=
37:
ią ſwiádectwo poważne: że po cżterzech kráiach ſwiátá/ opowiádáią Wiárę o ſwięthey
38:
Troycy: á národ ludzki/ ktory cżworáką ſmierćią był záginął/ miał być ich kazánim oży=
39:
wiony: przetoſz y inych Ewángeliſt Ewángelie odpádły/ y nie ſą przyięte/ że niechćieli
40:
náznácżoney á zámierzoney licżby pſowáć/ dla mocy táiemnice.

strona: AA3

S: Mátheuſſa.

kolumna: a
księga: Matth
rozdział: 5
Ná gorze Pan káże o błogoſláwieńſtwie/ Apoſtoły ſolą y ſwiátłośćią zowie/ vcży dla cżego ná ſwiáth przyſſedł/ iáko ſie przećiwko brátu ſwemu kożdy ma záchowáć/przećiwko cżłonkowi wzgarſſaiącemu/ przećiwko żenie/ o przyſiędze/ o nieprzyiaćielu/ y o ſſkodniku. grafika
werset: 1
V
Yźrzawſſy tedy Ieſus tłuſzcże/ wſthąpił ná gorę: á gdy vſiadł przyſtąpili k niemu zwolennicy iego.
Lucae. 6.

werset: 2A on otworzywſzy vſtá ſwoie náucżał ie temi ſlowy.

werset: 3Błogoſláwieni vbodzy Duchem: ábowiem ich ieſt kroleſtwo niebieſkie.

werset: 4Błogoſláwieni ćiſſy: ábowiem oni poſiędą á opánuią źiemię.

werset: 5Błogoſláwieni ći ktorzy ſą w záſmuceniu: ábowiem oni będą poćieſzeni.
Iſaiae. 61. et 66. Hiere: 12.

werset: 6Błogoſláwieni ći co łákną y prágną ſpráwiedliwośći: ábowiem iey będą náſyceni.

werset: 7Błogoſláwieni miłoſierni: bo też y ſámi miłoſierdzia doſtáną.

werset: 8Błogoſláwieni ći ktorzy ſą cżyſtego ſercá: ábowiem oni Bogá oglądáią.

werset: 9Błogoſláwieni ſkromni á ſpokoyni: ábowiem ſyny Bożemi będą wezwáni.

werset: 10Błogoſláwieni ći co przeſládowánie ćierpią dla ſpráwiedliwośći: ábowiem ich ieſt kroleſtwo niebieſkie.
1.Petri. 2. et 3.

werset: 11Błogoſláwieni ieſteśćie/ gdy was będą przeklináć ludzie/ y będą was przeſládowáć/ y wſzyſtko złe mowić przećiwko wam kłámáiąc ná was dla mnie:

werset: 12ráduyćie ſie á kochayćie ſie/ bowiem zápłáthá wáſſá hoyna ieſt á obfita w niebie: boć theż thakież przeſládowáli y Proroki/ ktorzy przed wámi byli.
Acto: 5.

werset: 13Wy ieſtheśćie Sol źiemie/ więc ieſliżeby ſol zwietrzáła á ſmák vtráćiłá/ cżymże będą ſolić?
Marci. 9. Lucae.14.
nicżemu ſie iuż dáley nie godźi/ iedno żeby ią precż wyrzucono/ áby ią ludzie nogámi podeptáli.

werset: 14Wy ieſteśćie świátłośćią ſwiátá. Nie może ſie miáſto ſkryć ktore ná gorze leży/

werset: 15áni też zápaláią ſwiece/ á potym ią pod korzec kłádą/ále owſſem ná lichtarz/
Marci. 4. Lucae. 8. et 11.
áby tym wſzyſtkim ſwieći=
kolumna: b
łá ktorzy ſą w domu.

werset: 16Ták niechay ſwieći przed ludzmi ſwiatłość wáſſá/ áby oni widząc wáſſe dobre ſpráwy á vcżynki/ chwalili oycá wáſſego kthory ieſt w niebieſiech.
Matth: 6. 1.Petri. 2.

werset: 17Niech ſie wam nie zdá żebych przyſzedł pſowáć zakon álbo Proroki/ nie przyſſedłem ći ich pſowáć: ále owſzem wypełniáć.
Matth: 1. et 2.

werset: 18Bo tho wam zá iſthą prawdę powiádam/ dokąd niebo y źiemiá nie przeminą/ literká iedná/ álbo teź ieden pąkćicżek z zakonu nie przeydzie/ áż ſie wſzyſtki rzecży ſtáną.
Lucae. 18. Ioan: 18. et 19. Lucae. 16. Eſaiae. 40.

werset: 19A ták ktoby przeſtąpił iedurne z przykazánia tego namnieyſzego/ á ludzie ták vcżył: ten namnieyſſym będzie zwan w kroleſthwie niebieſkim. Ale kto ie będzie y cżynił y vcżył ten wielkim będzie zwan w kroleſtwie niebieſkim.

werset: 20Bo tho wam powiádam/ ieſliże nie będzie obfitowálá ſpráwiedliwość wáſzá więcey niżli onych náucżonych w Zakonie/ y Licemiernikow/ nie wnidziećie do Kroleſthwá niebieſkiego.

werset: 21Bo ſlyſzeliśćie że było rzecżono ſthárym/ Nie zábieſz: á gdzieby kto kogo zábił/ będzie godzien oſądzenia.

werset: 22A ia powiádam/ że káżdy kthory ſie gniewa ná brátá ſwego winien á godzien ſądu.
Exodi. 20. et 21. Leuiti: 24. Deute: 5.
A kto rzecże brátu ſwemu Ráchá/ winiem będzie rády (o ſobie). A ktoby mu rzekł ſſaleńcże/ ten iuż będzie winien ogniá piekielnego.

werset: 23A ták gdy ponieſieſz dar twoy do ołtarzá/ á wtymbyć przyſſlo ná pámięć że twoy brát ma nieco przećiwko tobie:

werset: 24zoſtawże on dar twoy tám przed ołtarzem/ á wroć ſie y przeiednay ſobie pierwey brátá twego: á pothym záś prziydzieſz ofiáruieſz dar twoy.
Iob. 42. Malach: 2.

werset: 25Zgádzay ſie z Adwerſárzem á przećiwnikiem ſwoim prętko pokiś ſnim ieſzcże w drodze: by ćie lepak twoy ádwerſarz nie podał Sędziemu/ á Sędziá záś by ćie nie oddał ſludze vrzędowemu/ á ták by ćie nie wſádzono do ćiemnice.
Prouer: 25. Lucae. 12.

werset: 26Boć to záprawdę powiádam tobie/ iż nie wynidzieſz ſtámtąd/ áż wypłáćiſz do namnieyſzego pieniądzá.

werset: 27Słyſzeliśćie iż powiedziano ſtárym to/ Nie będzieſz cudzołożył.
Exodi: 20. Eccleci: 41. Iob. 31.

werset: 28A ia wam ták powiádam/ że káżdy ktory poyźrzy ná niewiáſthę áby iey pożądał/ iuż ſnią popełnił cudzołoſtwo w ſercu ſwoim.

werset: 29Ieſliż więc oko twoie práwe gorſſy ćie/ wyłup ie/ á zárzuć precż od ſiebie:
Deute: 13. Matth: 18. Marci. 9.
Boć pożytecżniey ći ieſt/ ſtráćić ieden cżłonek ćiáłá twego/ niżby wſzyſthko ćiáło twe miáło być poſláne do piekłá.

werset: 30Tákże też ieſli ćię zgarſza práwa ręká twoiá/ odethni ią/ odrzućże precż od ſiebie: Abowiem pożytecżniey ieſth thobie/ áby zginął ieden cżłonek twoy/ niżby wſzyſtko ćiáło twoie miáło iść do piekłá.

AA iijPowie=


strona: AA5v

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 9
werset: 1
A
Wſthąpiwſzy Iezus do łodki/ przewiozł ſie/ y przyſſedł do miáſtá ſwoiego.
Marci. 2. Lucae. 5. Ioan: 5.

werset: 2Y oto wneth ofiárowáli mu páráliżem záráżonego/ leźącego ná łoſſku. Y vyźrzawſſy Iezus wiárę ich/ rzekł onemu niemocnev : Bądź dobrey nádzieie ſynacżku odpuſzcżone grzechy twoie.

werset: 3A oto wnet niektorzy z náucżonych ięli mowić ſámi w ſobie/ To ten bluźni.

werset: 4A obacżywſzy Iezus myſli ich: Cżemuż wy to myſlićie złoſliwie w ſercach wáſzych?

werset: 5Y coż ieſt ſnádnieyſzego rzec/ odpuſzcżone grzechy twoie/ cżyli rzec/ wſtań á chodź?

werset: 6Ale żebyśćie wiedzieli/ że ſyn cżłowiecży ma thę moc odpuſzcżáć grzechy ná źiemi. Rzekł wnet páráliżem záráżonemu: Wſthań/ á weźmi łożko twoie/ idzże do domu ſwego.
Acto: 9.

werset: 7Tedy on wſtał y ſſedł do domu ſwego.

werset: 8Co vyźrzawſzy one tłuſzcże polękáły ſie/ y wielbiły á chwaliły Bogá/ ktory dał táką moc ludziom ná źiemi.

grafika
werset: 9A gdy ſſedł z támtąd Iezꝰ/ vyźrzał cżłowieká ná cle ſiedzącego imieniem Máttheuſſá/ y rzekł mu: Podź zá mną.
Marci. 2. Lucae. 5. et 15.
A on wſtawſzy ſſedł za nim.

werset: 10Y ſtáło ſie ieſt: gdy Pan ſiedział w iednym domu/ álić wiele grzeſznikow y iáwno grzeſſnikow/ przychodząc/ ſádowili ſie około Iezuſá/ ſpołu y z zwolenniki iego.

werset: 11Y vyźrzawſzy to licemiernicy/ mowili do zwolennikow: Cżemuż to z grzeſſniki y ziáwno grzeſzniki Miſrz wáſz iada?

werset: 12Ale Iezus vſlyſzawſzy to/ rzekł: Nie ieſthći zdrowym potrzebá lekárzá/ iedno tym ktorzy ſie źle máią.

werset: 13A ták/ wy idąc vcżćie ſie co to ieſt: Miłoſierdzia chcę á nie ofiáry. Abowiem nie przyſzedłem wzywáć ſpráwiedliwych/ ále grzeſznych ku pokućie.
Oſeae. 6. Matth: 12. 1.Thi: 1.

werset: 14Tedy przyſtąpili kniemu zwolennicy Ianowi/ mowiąc: Cżemuż my y licemiernicy cżęſto á gęſto pośćimy: á twoi zwolennicy nie poſzcżą?
Marci. 2. Lucae. 5.

werset: 15Y rzekł im Iezus: Izáż mogą ſynowie Oblubieńcowi záłoſni być poty poki przy nich ieſt oblubieniec: Ale prziydą dni kiedi będzie wzięt od nich Oblubieniec á tám ná ten cżás będą pośćić.

werset: 16A teżći ża=
kolumna: b
den nie wſzywa łáty ſukná nowego do ſtárego odzienia/ ábowiem odeymuie zupełność (á iednoſtáyność) od ſſáthy: y ſtawa ſie ieſzcże gorſze rozdárćie.

werset: 17Ani też leią młodego winá w ſtháre nacżynie/ bo ieſli inák vcżynią/ pukáią ſie więc nacżyniá/ á wino ſie roſtacża/ y nácżynie ſie wniwecż obráca.
Acto: 2.
Ale wino młode/ zlewáią do nowego nacżynia/ tedy ták oboie bywa w cále.grafika
Marci. 5. Lucae. 8.

werset: 18Gdy te rzecży on do nich mowił: oto iedno Kxiążę/ przyſtąpiło y dawáło mu modłę/ mowiąc:Pánie corká mi moiá dopieruchno ſkonáłá: ále podź/ włożże ná nię rękę ſwoię/ tedy będzie żywá.

werset: 19A wſtawſzy Iezus/ ſſedł zá nim/ y zwolennicy iego.

werset: 20Wtym oto niewiáſtá ktora dwánaśćie lath ćierpiáłá krwáwą chorobe/ przyſtąpiwſzy z tyłu/ dotknęła ſie podołká ſſáty iego.
Marci. 5. Lucae. 8. Leuiti: 15.

werset: 21Abowiem ták mowiłá ſámá w ſobie.Dotknęli ſie tylko odzienia iego/ pewna że będę vzdrowiona.

werset: 22A Iezus obroćiwſſy ſie/ y vyźrzawſzy ią/ rzekł: Miey dobrą nádzieię corko/ wiárá twoiá ćiebie zdrową vcżyniłá. Y vzdrowiona ieſt oná niewiaſthá od oney godziny.

werset: 23A gdy wſſedł Iezus do domu onego Kxiążęćiá/ á vyźrzał piſzcżki y tłuſzcżą z ſtrwożoną/ rzekł do nich:

werset: 24Wynidźćie precż/ boć tá dziewecżká nie vmárłá/ ále ſpi.
Marci. 5. Lucae 8.
Tedy ſie oni ſniego pośmiewáli.
Ioan: 11.

werset: 25A gdy pothym wygnano tłuſzcżą/ wſſedł/ y viął ią zá rękę/ á rzekł k niey: Dziewecżko wſtań. Y wſtáłá wnet oná dziewecżká.

werset: 26Tedy rozeſſlá ſie ta ſlawá po oney wſzyſtkiey źiemi.

werset: 27A gdy z támtąd ſſedł Iezus/ ſſli zá nim dwáy ſlepi wołáiąc á mowiąc: Smiłuy ſie nád námi ſynu Dawidow.

werset: 28A gdy wſſedł do domu/ przyſthąpili do niego oni ſlepi/ y rzekł im Iezus: Wierzyćie że to wam mogę vcżynić? Odpowiedzieli mu: Y owſzem Pánie.
Matth: 8.

werset: 29Tedy on dotknął ſie ocżu ich/ thák mowiąc. Podług wiáry wáſſey/ niechay ſie wam ſtánie.

werset: 30Tedy ſie wnet otworzyły ocźy ich/ y zágroźił im Iezus temi ſlowy/ Pátrzayćie tego áby o tym nikt nie wiedział.

ále


strona: BB2

S: Mátheuſſá.

kolumna: a
rozdział: 13
werset: 9Tego kto ma vſſy ná ſluchánie/ ſluchay.

werset: 10Potym przyſtąpiwſſy zwolennicy iego/ ięli mowić do niego: Przecżże w tych przypowieśćiách mowiſz do nich?

werset: 11On im odpowiedział y rzekł:
Marci. 4. Lucae. 8.
żeć wam dano ieſt poznáć táiemnice kroleſtwá niebieſkiego: ále im tego niedano.
2.Corin: 3. Matth: 25. Marci. 4. Lucae. 8. et 19.

werset: 12Bo temu ktho ma/ będzie ieſſcże więcey dano/ ták że będzie obfithował: ále temu kto niema/ y tho co ma będzie mu odięto.

werset: 13Przetoć pod przepowieśćiámi im mowię: iż widząc niewidzą/ á ſlyſſąc nieſlyſſą/ ani rozumieią:

werset: 14á pełni ſie w nich proroctwo Izáiaſſowe/ gdzie thák mowi: Słuchem ábo vſſymá będziećie ſlucháć/ á niezrozumiećie/ á widząc będziećie widzieć/ á nieuyźrzyćie.
Iſaiae. 6. Ioan: 12.

werset: 15Abowiem zgrubiáło á zmięſzſſáło ſerce ludu tego/ á vſſymá zćięſſkośćią będą ſlucháć/ y ocży ſwe záwárli: áby kiedy y ocżymá niewidzieli/ y vſſymá nieſlyſſeli/ y ſercem niezrozumieli/ á żeby ſie nienáwroćili/ ábym ich vzdrowił.

werset: 16Ale wáſſe ocży błogoſláwione że widzą/ y vſſy wáſſe że ſlyſſą.
Lucae. 10. 1.Petri. 1.

werset: 17Bo wam to prawdziwie powiádam/ żeć wiele Prorokow y ludzi ſpráwiedliwych prágnęli to widzieć co wy widzićie/ á niewidzieli: y ſlyſſeć co wy ſlyſſyćie/ á nieſlyſſeli.

werset: 18Aták tedy wy iuż ſluchayćie podobieńſtwo tego o thym rozſiewácżu.
Marci. 4. Lucae. 8.

werset: 19Kożdy kthory ſlucha ſlowá kroleſthwá (niebieſkiego) á nierozumie go: przychodzi zły/ y pochwytuie tho co wſiano ieſt w ſerću iego: toć then ieſt kthory przy drodze wſian ieſt.

werset: 20Ale kthory ná ſkáliſtym mieſcu wſian ieſt: tenći ieſt co ſlowo ſlyſſy/ y wnet ie z rádośćią prziymuie/

werset: 21ále nie ma ſam w ſobie korzenia/ ále ieſt docżeśny/ á gdzieby przypadł iáki vćiſk y przeſládowánie dla/ ſlowá/ wnet ſie pogarſſa.

werset: 22A kthory wſian ieſt w ćierniu/ ten ći ieſt ktory ſlowá ſlucha/ále piecżliwość á troſká ſwiátá tego/ y omylność á fáłeſſność bogactw záduſſa w nim ſlowo/ y ſtawa ſie bez pożytku.

werset: 23Ale ktory ieſt oſian ná dobrey źiemi: tenći ieſth kthory ſlucha ſlowá/ y rozumie ie/ y przynoſi pożytek/ y cżyni ieden ſtokrotny/ drugi ſześćdzieſiątkrotny/ á iny thrzydzieſtokrotny.
Marci. 4.

werset: 24Pothym ieſſcże drugą przypowieść im powiedział/ temi ſlowy: Podobne ieſt kroleſtwo niebieſkie ku onemu cżłowiekowi/ kthory był poſiał rolą ſwoię dobrym naſieniem.

werset: 25A gdy poſnęli ludzie/ thedy przyſſedł nieprzyiaćiel iego/ y poſiał po wierzchu kąkolem miedzy oną pſſenicą/ y ſſedł precż.

werset: 26A gdy iuż podroſlá ſobie trawá/ y owoc ſie iął okázowáć: ná ten cżás dopiero okazał
kolumna: b
grafikaſie też y kąkol.

werset: 27Y przyſſedſſy tedy ſludzy onego goſpodarzá/ ięli mowić do niego: Pánie/ zażeś thy był nienáſiał dobrego naſienia ná roli ſwoiey? gdzieſz ſie wźiął tedy kąkol?

werset: 28Tedy rzekł do nich/ Nieprzyiázny cżłowiek to vcżynił. Powiedzieli ſludzy: A chceſzże poydziemy wyplewiemy to?

werset: 29Rzekł im: Niechayćie/ byśćie lepak wyplewiáiąc kąkol/ niewyrwáli ſorzeniem poſpołu y pſſenice.

werset: 30A ták niechayćie że ták oboie roſćie áż do żniwá:gdy więc żniwo prziydzie/ tedy roſkażę żeńcom: Wybierzćie napierwey kąkol/ zwiążćieſz ie w ſnopki/ ná ſpalenie: á pſſenicę zgromadźćie do gumná moiego.

werset: 31Przełożył y drugą przepowieść przed nie/ mowiąc: Podobno ieſth kroleſtwo niebieſkie źiarnku gorcżyce/ kthore wźiąwſſy cżłowiek wſiał ná ſwey roley:
Marci. 4. Lucae. 13.

werset: 32ktore ácż namnieyſſe ieſt miedzy wſſyſtkim naſieniem/ á wżdam gdy wzrośćie więthſſe ieſth niż wſſyſthkie źiołá ogrodne: y vráſta drzewo tákie/ że też ptacy powietrzni przylátuią y mięſſkáią ná gáłęźiach iego.
Lucae. 13.

werset: 33Powiedział im ieſſcże y drugą przypowieść: Podobno ieſt kroleſtwo niebieſkie Kwáſowi/ kthorego wźiąwſſy niewiáſtá/ włożyłá we trzy korce mąki/ ták że zkwáſniáło wſſyſtko.
Marci. 4.

werset: 34To wſſyſtko mowił Iezus do tłuſſcż w przypowieśćiach/ á bez przypowieśći nic do nich niemowił/

werset: 35áby ſie ziſćiło co było opowiedziano przez proroká/ gdzie mowi:
Pſal: 77.
Otworzę w przypowieśćiach vſtá moie/ będę wypowiádał ſkryte rzecży od poſtánowienia ſwiátá.

werset: 36Potym rozpuſćiwſſy tłuſſcże przyſſedł do domu:á thám przyſtąpili do niego zwolennicy iego/ mowiąc: Wypraw á wyłoż nam onę przepowieść o kąkolu ná roli.
Marci. 4.

werset: 37A on odpowiedział y rzekł: Ten ktory rozſiewa dobre naſienie: ieſt ſyn cżłowiecży.

werset: 38A rola: ieſt tento ſwiát. A dobre náſienie: toć ſą ſynowie kroleſtwá. Kąkolem: ſą źli ſynowie.

werset: 39Nieprzyiaćiel lepak kthory go lepak rozſiewa: ieſt Diabeł.



strona: BB4v

Ewángeliá.

kolumna: a
rozdział: 18
Cap: 18.Vcży tu Kryſtus pokory przykładem dziećięćiá/ iáko ſie też ludzie máią ſtrzedz áby pogorſſenia nie dawáli/ iáko brátu mamy przewinnośći odpuſſcżáć/ co gdy kto kośćiołá nie ſlucha/ iáko ſkutecżna modlitwá dwu álbo trzech/ ile kroć bráthu wyſtępnemu odpuſſcżáć.
werset: 1
O
NEyże godziny przyſthąpili zwolennicy do IEZVſá/ mowiąc: Coć ſie zda kto ieſt więtſſym á zacnieyſzym w Kroleſtwie niebieſkim?
Marci. 9. Lucae. 9.

werset: 2A Iezus przywołáwſzy málucżkiego dziećięćiá/ poſtáwił go miedzy nimi/

werset: 3y rzekł: Zápráwdę powiádam wam/ ieſli ſie nie náwroćićie/ á nie ſtániećie ſie iáko máłe dziathki/ nie wnidziećie do kroleſtwá niebieſkiego.
1.Petri. 2.

werset: 4A ták kto ſie kolwiek vniży ták iáko tho máłe dziećiątko/ tenći ieſt więcżſzym w kroleſtwie niebieſkim.

werset: 5Y kto kolwiek prziymie tákie iedno m iłe dziećiątko w imię moie/ ten mnie prziymuie.
Marci. 9. Lucae. 17.

werset: 6A ktoby dał z ſiebie pogorſzenie iednemu z tych máłych dziatek kthorzy w mię wierzą/ rácżey by mu vwiązano kámień młyńſki v iego ſſyie/ y pogrążono precż do głębokośći morſkiey.

werset: 7Biádá ſwiátu dla zgorſzenia.
Lucae. 17. 1.Corin: 11.
Acżkolwie to być muśi áby przychodziło pogorſzenie: á wſzákoż biádá temu cżłowiekowi przez kogo pogorſzenie przychodzi.
Matth: 5. Marci. 9.

werset: 8Ale ieſli ćię więc ręká twoiá álbo nogá twoiá pogarſza/ odetni ią zárzućże precż od ſiebie/ bo lepiey tobie mdło á chromo wniść do żywothá/niż z obiemá rękomá/ álbo z obiemá nogámi być odeſlánym do ogniá wiecżnego.

werset: 9Ieſliby ćie też oko twe gorſzyło/ wyłup ie á zarzuć precż od ſiebie: Bo lepieyći tobie o iednym oku wniść do żywothá (wiecżnego) niż máiąc obie ocży odeſlánym być do ogniá wiecżnego.

werset: 10A ták pátrzćie tego ábyśćie nie gárdzili namnieyſzym z tych oto málucżkich:bo to wam powiádam/ żeć Angiołowie ich/ w niebie záwżdy widzą oblicże oycá mego ktory ieſt w niebieſiech.

werset: 11Abowiem przyſzedł ſyn cżłowiecży/ żeby zbáwił to co było zginęło.

werset: 12Co ſie wam zda? Gdzieby kto miał ſto owiec/ á obłądziłáby iedná z nich: izaż nie opuſzcża dziewiąćidzieſiąth y dziewięć ná gorach/ á idzie ſſukáć oney co zábłądziłá?
Lucae. 15.

werset: 13A pzydali mu ſie ią náleść: záprawdę wam powiádam/ że ſie iey więcey ráduie/ niż onym dziewiąćidzieſiąt y dziewiąći ktore nie błądziły.

werset: 14Thákći nie ieſt tá wola v oycá wáſſego ktory ieſth ná Niebie/ áby miał zginąć y ieden z otho tych málucżkich.
Leuiti: 19. Eccleci: 17. Lucae. 17.

werset: 15A Ieſliże więc zgrzeſzy przećiwko thobie brát twoy/ idź/ ſkarzże go ſlowy miedzy tobą y onym ſámym/ vſluchali ćie: pozyſzcżeſz bráta ſwego.

werset: 16Ale gdzieby ćię więc nie
kolumna: b
vſluchał: przyimi kſobie iednego albo dwu áby ná powieśći dwu álbo trzech ſwiádkow/ ſthánęło kożde ſlowo.
Nume: 25. Deute: 17. et 19.

werset: 17Ieſliżby iuż y onych nie vſluchał: powiedzże kośćiołowi: nie vſluchálić kośćiołá: miey go ſobie iáko pogániná y Celniká.
2.Corin: 13. Matth: 16.

werset: 18Zaprawdę wam powiádám/ cokolwiek zwiążećie ná źiemi/ to będzie związano y w niebie. A cokolwiek rozwiążećie ná źiemi/ tho będzie rozwiążáno y w niebie.

werset: 19Záś też wam powiádam/ iż ieſli ſie z was dwá zezwolą á zgodzą ná źiemi: kożdą rzecż o ktorąkolwie iácy będą prośili/ otrzymáią od oycá mego ktory w niebie ieſt.
Lucae. 14. Lucae. 24.

werset: 20Abowiem gdzie ſie dwá álbo trzey zeydą á zgromádzą w imię moie/ tám ia ieſthem wpośrzodku ich:

werset: 21Thedy przyſtąpiwſzy ſie Piotr do niego/ rzekł: Panie ile kroć zgrzeſzy przećiwko mnie brát moy/ á mam mu odpuśćić?
Matth: 6. Marci. 11. Lucae. 17.
cżyli áſz do ſiedmi rázow?

werset: 22Rzekł mu Iezus: Nie powiádamći żeby do ſiedmi rázow: ále áż do ſiedmdzieſiątego y ſiodmego rázu.

grafika
werset: 23A przetoz przypodobane ieſt kroleſtwo niebieſkie cżłowiekowi Krolowi ktory chćiał licźbę kłáść z ſlugámi ſwemi.

werset: 24A gdy iuż pocżął kłáść onę licżbę/ przywiedziono mu iednego ktory mu był dłużen dzieſięć tyſięcy funtow.

werset: 25A gdy nie miał ſkądby tho był zápłáćił/ kazał go Pan iego záprzedáć/ y z żoną y z ſyny iego/ y ze wſzyſthkim co miał/ á zápłáćić ſobie dług ſwoy.
Matth: 5.

werset: 26A on ſlugá vpadwſzy przed nim prośił go/ mowiąc: Miey ćierpliwość nádemną/ á ia tobie to wſſyſtko wypłácę.

werset: 27Vżaliwſſy ſie tedy Pan ſlugi oneo / puśćił go wolnym y wſzytek dług odpuśćił mu.

werset: 28Wyſzedſzy od Páná on ſlugá/ nálazł iedneo z towárzyſzow ſwoich/ ktorj mu był dłużen ſto Denárow y vłápiwſzy go duśił go mowiąc: Wroć coś mi dłużen.

werset: 29A vpadſzy on towárzyſz ieo proſił go/ mowiąc: Miey ná demną ćierpliwość á ia wſſyſthko tho wypłácę tobie.

werset: 30A on niechćiał/ ále ſſedſſy puśćił go do ćiemnice/ áżby mu zapłáćił dług.

werset: 31Widząc tho oni ſpolni ſludzy Páná onego co ſie działo/ záſmućili ſie
bárzo/


strona: BB5

S: Mátheuſſá.

kolumna: a
bárzo/ á przyſſedſzy powiedzieli Pánu ſwemu wſſyſtko iáko ſie działo.

S: Mátheuſſá.


strona: CC


kolumna: a
rozdział: 22
werset: 12Wſſedł potym Kroł chcąc oględáć gośćie ſwoie: y vyźrzał tám cżłowieká nieubránego w odzienie ſwádziebne. Thedy rzekł do niego: Przyiaćielu/ iákoś ty tu wſſedł niemáiąc odzienia godom przyſthoynego? A on zániemiał.

werset: 13Tedy roſkazał Krol ſlugam: Związawſſy go zá nogi y zá ręce/ wrzuććie go do zewnętrznych ćiemnośći: tám będzie płácż y zgrzytánie ząb
Matth: 8. 13. et 24. et 25.

werset: 14Abowiem wiele ich ieſt wezwánych/ á máło wybránych.
Matth: 20.

grafika
werset: 15Tedy odſſedſſy Licemiernicy/ vcżynili o tym rádę/ by go podchwyćili w mowie.
Marci.12. Lucae. 20. Ioan: 7.

werset: 16Y poſláli do niego vcżnie ſwoie z ſlużebniki Herodowemi/ mowiąc do niego: Miſtrzu wiemy żeś ieſt prawdziwy/ á drogi Bożey w práwdzie náucżaſz/á niemaſz ſtháránia áni dbaſz ná żadnego/ bo niepátrzyſz ná oſoby á perſony ludzkie:

werset: 17powiedzże nam tedy co ſie thobie zda: Godzili ſie dáwáć cżyńſz Ceſárzowi/ cżyli nie?

werset: 18Ale pobacżywſſy Ieſus obłudność ich/ rzekł im: Cżemu mie kuſićie pokryći ludzie?

werset: 19vkaśćie mi meńcę cżynſſową. A oni mu podáli pieniądz (poſpolity).

werset: 20Y rzekł im Iezus: Cżyie tho ieſt wyobráżenie y nápis (ná tym pieniądzą)?

werset: 21Odpowiedzieli mu/ Ceſárſki: Tedy im powiedział: Oddayćieſz tedy co ieſt Ceſárſkiego/ Ceſárzowi: á co ieſt Bożego/ Bogu.
Matth: 17. Roma: 13.

werset: 22A vſlyſſawſzy tho dziwowáli ſie/ y opuśćiwſſy go/ odeſſli od niego.
Marci. 12. Lucae. 20. Acto: 23.

werset: 23Onegoż dnia/ przyſſli też do niego Sáduceuſſowie/ kthorzy powiádáią nie być zmartwychwſtania ludzi: y ięli go pytáć/

werset: 24mowiąc: Miſtrzu/ Moiżeſz roſkazał/ gdzie by kto vmárł niemáiąc dzieći/ áby brát iego/ poiął onę żonę iego/ á żeby wzbudzył potomſtwo brátá ſwego.
Deute: 25.

werset: 25Tráfiło ſie że było v nas ſiedm bráthow: á pierwſſy poiąwſſy żonę/ vmárł:á niemáiąc potomká/ zoſtáwił żonę ſwą brátu ſwev.

werset: 26Tymże ſpoſobem y wtory y trzeći áż do ſiodmeo.

werset: 27A nápoſledz po wſſyſtkich oná też niewiáſtá vmárłá.

werset: 28A
kolumna: b
ták gdy będzie zmartych wſtánie/ cżyiá będzie zonych ſiedmi tá żoná: bo ią wſzyſcj mieli zá żonę?

werset: 29Odpowiadáiąc tedy Iezus/ rzekł im: Błądzićie/ niewiedząc piſmá/ áni mocy Bożey.

werset: 30Abowiem po zmárwtychwſtániu/ áni ſie ożeniaią/ áni mężow poymuią: ále ſą iáko Angiołowie Boży w niebie.

werset: 31A o zmartwych wſtániu niecżytáliśćie/ co ieſt rzecżono od Bogá/ kthory do was mowi:

werset: 32Ia ieſtem Bogiem Abráhámowym/ y Bogiem Izáákowym/ y Bogiem Iakobowym. Nie ieſtći Bog Bogiem vmárłych ále żywych.

werset: 33A ſlyſſąc to tłuſſcże/ dziwowáli ſie oney náuce iego.
Exodi. 3. Ebrae: 11.

grafika
werset: 34A gdy vſlyſſeli Fárizeuſſowie/ że vcżynił milcżenie Sáduceuſſom/ zeſſli ſie w gromádę:
Marci: 12. Lucae.10:

werset: 35y ſpythał go ieden ſnich Doktor zakonny/ kuſſąc go:

werset: 36Miſtrzu/ ktore ieſt przykazánie w zakonie naywiętſze?

werset: 37Powiedział mu Ieſus: Będzieſz miłował Páná Bogá twego/ z zupełnego ſercá twego/ y ze wſzyſtkiey duſſe twoiey/ y ze wſſyſthkiego rozumu twego.
Deute: 6. et 30.

werset: 38To ieſt nawiętſſe y napierwſſe przykazánie.

werset: 39A drugie też ieſt temu podobne.
Leuiti: 19. Roma: 13.
Będzieſz miłował bliźniego twego/ iáko ſam ſiebie.

werset: 40W tym dwoygu przykazániu/ záwieſił ſie wſſyſtek zakon y Prorocy.

werset: 41A gdy ſie zeſſlo więcey onych Phárizeuſzow/ pytał ich też Iezus/

werset: 42mowiąc:
Marci. 12. Lucae. 20.
Co ſie wam zda o Kryſtuſie? Cżiyli ſyn ieſt? Odpowiedzieli mu/ Dawidow.

werset: 43A on im záś rzekł/ A iákoż go thedy Dawid w duchu miánuie być Pánem ſwoim/ mowiąc:

werset: 44Rzekł Pan Pánu memu: ſiedź ná práwicy moiey. Aż ia położę nieprzyiaćioły thwoie podnoſſkiem nogam twoim?
Pſal: 109.

werset: 45Ponieważ że go tedy Dawid zowie Pánem: iákoż ieſth ſynem iego?

werset: 46Zaden ſnich niemogł mu ná tho odpowiedzieć by ſlowá: áni go ſmiał od onego dniá żaden więcey o co pytáć.



strona: CC3v

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 26
werset: 18A Iezus odpowiedział: Idźćie do miáſtá do niektorego cżłowieká/ rzecżćieſz mu: Miſtrz wſkázuie. Cżás moy bliſko ieſth/ v ćiebie obchodzę Wielką noc z zwolenniki ſwemi.

werset: 19Y vcżynili zwolennicy ták/ iáko im był poſtánowił Iezus: y nágotowáli Báránká.
Marci. 14. Lucae. 22. Ioan: 12.

werset: 20A gdy było wiecżor/ ſiadł zá ſtoł ze dwunaśćie zwolenniki ſwoiemi.

werset: 21A gdy oni iedli/ rzekł: Záprawdę powiádam wam/ iż ieden z was ma mie wydáć.

werset: 22Tedy ſie niepomáłu záfráſowawſſy/ ięli káżdy z oſobná mowić: A zam ia ieſt Pánie?

werset: 23A on odpowiádáiąc rzekł: Kthory ſięga á rozmacża ſemną rękę w miſie/ ten mie wyda.

werset: 24Syn ći iuż cżłowiecży idzie ták iáko nápiſano ieſth o nim: ále biedá themu cżłowiekowi/ przez ktorego ſyn cżłowiecży będzie wydan/ dobrze mu było/ by ſie ten cżłowiek nierodził.

werset: 25Odpowiádáiąc też y Iudaſz kthory go wydał/ rzekł do niego: Zażem ia ieſt Miſtrzu Odpowiedział mu/ Tyś rzekł.grafika
Marci. 14. Lucae. 22. 1.Cor: 11.

werset: 26A gdy oni wiecżerzáli/ wźiął Iezus chleb y dobrorzecżył/ łamał y dał zwolennikom ſwoim/ á rzek ł: Bierzćie/ á iedzćie: Thoć ieſt ćiáło moie.

werset: 27A wźiąwſſy potym kielich/ podziękował/ y dał im/ mowiąc: Piyćie z nieo wſzyſtcy.

werset: 28Abowiem to ieſt krew moiá/ nowego teſtámentu/ ktora będzie wylaná zá wielu ná odpuſzcżenie grzechow.

werset: 29A powiádam wam/ że odtychmiáſt niebędę pił z teo rodzáiu winney máćićie/ áż do onego dniá/ kiedj ie będę pił zwámi nowe/ w kroleſtwie oycá moiego.

werset: 30A Himnę ábo chwale Bogu vcżyniwſſy/ wyſli ná gorę oliwną.
Marci. 14. Lucae. 22. Ioan: 18. Matth: 26. Marci. 14. Ioan: 16. Zacha: 13.

werset: 31Tedy im rzecże Iezus: Wy wſſyſtcy oto tey nocy/ zgorſſyćie ſie zemnie.Bo ták nápiſano ieſt. Vbiję páſterzá/ á rozpierzchną ſie owce thrzody.

werset: 32Ale gdy záś zmartwych wſtánę/ vprzedzę was do Gálileiey.

werset: 33Odpo
kolumna: b
wiádáiąc thedy Piotr/ rzekł do niego: By więc theż wſſyſcy ſie mieli z ćiebie zgorſſyć/ ia ſie nigdy niezgorſſę.
Acto: 1. Marci. 14. Lucae. 22. Ioan: 13.

werset: 34Rzekł mu Iezus: Záprawdęć powiádam/ że tey nocy/ pierwey niżli Kur zápoie/ trzykroć ſie mnie záprzyſz.

werset: 35Odpowiedział mu Piotr: Bym też miał y vmrzeć ſthobą/ thedy ſie ia ćiebie niezáprzę. Wtąż też takież y wſſyſtcy zwolennicy mowili.

werset: 36Przyſſedł pothym Iezus znimi/ do wſi ktorą zową Gethſemani/ y rzekł zwolennikom ſwoim: Poſiedźćie thu/ áż ia poydę tám/ y pomodlę ſie.
Marci. 14.

werset: 37A wźiąwſſy Piotrá y dwu ſynow Zebedeuſzowych/ pocżął ſie ſmućić á żáłoſnym być.

werset: 38Tedy im rzecże: Smutna ieſt duſſá moiá/ áż do ſmierći.
Ioan: 12. Lucae. 22.
Potrwayćie tu/ y cżuyćie ze mną.

werset: 39Y odſſedſſy trochę/ vpadł ná oblicże ſwe/ modląc ſie/ á mowiąc: Oycże moy/ ieſliże można rzecż ieſt/ niechże odeydzie odemnie ten kielich:wſzákoż iednák nie thák (ſie ſtań) iáko ia chcę/ ále ták iáko ty.

werset: 40Potym przyſzedł do zwolengrafikanikow ſwoich/ y nálazł ie á oni ſpią/ y rzekł Piotrowi: Thákże to niemogliśćie iedney godziny zemną cżuć?

werset: 41Cżuyćie á modłćie ſie ábyśćie nie przyſſli ná pokuſſenie. Duch ći ieſt pogotowiu/ ále ćiáło krewkie á nie mocne.
Gala: 5.

werset: 42I odſſedł záś powtore/ y modlił ſie mowiąc.Oycże moy niemożeli ten kielich odeydz iedno że bym y pił/ ſtáń ſie wola twoiá.
Marci. 14.

werset: 43Y przyſſedł záś powtore/ y nálaſl ie á oni ſpią/ bo były ocży ich obćiążone.

werset: 44A zoſtáwiwſzy ie odſzedł záś/ y modlił ſie po trzećie/ też ſlowá mowiąc.

werset: 45Potym przyſzedł do zwolennikow ſwoich/ y rzekł im: Spićież iuż á odpocżywayćie.



strona: CC6

S: Márká.
księga: Mar
Swięta Pana Iezu Chryſtha E=
1:
wángelia podlug Márká ſwiętego. Ná xvi.
2:
Kápituł rozdzielona.grafika
kolumna: a
rozdział: 1
Cáp: 1.Ian każe y krzći wodą/ á Kryſthus Duchęm/ Ian Páná Chryſtuſá okrżćił/ Chryſthus pośći czterdzieśći dni/ potym ieſt kuſſon. Kázáć pocżął w Gálileiey zwolenniki ſobie wzywał/ chore vzdráwiał/ trędowáte ocżyśćiwſſy do Kápłánow odeſlał/ opętánych wiele wyſwobodził.
werset: 1
P
Ocżąthek Ewángeliey Iezu Chriſtá ſyná Bożego.

werset: 2ták iáko nápiſano ieſt v Izáiaſzá Proroká: Oto ia poſyłam Angiołá moiego przed oblicżym thwoim/ ktory przepráwi drogę twoię przed tobą.
Malach: 3. Matth: 12. Lucae. 7. Eſaiae. 40. Matth: 3. Lucae. 3. Ioan: 1. Ioan:3.

werset: 3Głos wołáiącego ná puſzcży/ Gotuyćie drogę Páńſką/ proſte cżyńćie śćieſſki iego.

werset: 4Był Ian ná puſzcży krcżąc/ y każąc krzeſt pokutj ku odpuſzcżeniu grzechow.

werset: 5Y wychodziłá do niego wſſyſtká Zydowſka kráiná/ y wſzyſcj Ierozolimiánie: y byli od nieo krzcżeni w Iordanie rzece/ wyznawáiąc grzechy ſwoie.

werset: 6A miał Ian odzienie na ſobie
kolumna: b
z ſierśći Wielbłądowey/ y pás ſkorzány ná biodrach ſwoich: á iádał ſzáráńcżą y leśny miod. A kazał ták mowiąc:
Matth: 3.

werset: 7Prziydzie mocnieyſzy niżli ia po mnie: Ktoremum ia nie ieſt godzien vpadſſy rozwiązáć rzemycżká v botow iego.

werset: 8Iam was krzćił wodą/ ále on będzie was krzćił Duchem ſwiętym.
Matth: 3. Lucae. 3. Ioan: 1.

werset: 9Y ſtáło ſie ieſt onychże dni: Przyſzedł Iezus z Názáreth Gálileyſkiego/ y okrzcżon ieſt od Ianá w Iordanie.
Matth: 3. Lucae. 3. Ioan: 1.

werset: 10A wnet wyſthąpiwſzy z wody/ vyźrzał Niebá otworzone/ y Duchá ſwięthego/ iáko Gołębicę/ á ono zſtępuie/ y zoſtáwa ná nim.

werset: 11Stał ſie theż głos z niebá/ Tyś ieſt ſyn moy miły/ w thobiem ſobie vlubił.

werset: 12Alić wnet Duch wypędził go ná puſzcżą.
Matth: 4. Lucae. 4.

werset: 13Y był ná puſzcży cżterdzieśći dni y cżterdzieśći nocy/ y kuśił go tám ſſátan/ y był thám z źwierzęthy/ á Angiołowie poſlugowáli mu.

werset: 14A gdy potym Ianá było wydano/ przyſzedł Iezus do Gálileiey/ opowiedáiąc Ewángelią kroleſtwá Bożego

werset: 15themi ſlowy:
Matth: 4. Lucae. 4. Marci. 6.
żeć ſie iuż cżás wypełnił/ á przybliżyło ſie kroleſtwo Boże: Pokutuyćie/ y wierćie Ewángeliey.



strona: DD2v

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 5
werset: 16Oni tedy kthorzy ná to pátrzyli iáko ſie co działo z onym opętánym/ powiedzieli im wſzyſtko/ y o wieprzach.

werset: 17Tedy ięli go prośić áby wyſzedł z ich gránic.

werset: 18Y gdy wſtępował do łodźi/ iął go prośić on co był opęthánym/ áby mogł być z nim/

werset: 19y niedopuśćił mu/ ále mu rzekł: Idź do domu twego do ſwoich/ opowiedzże im/ iáko wielkie (rzecży) tobie Pan vcżynił/ á iáko ſie zlutował nád tobą.

werset: 20Y odſſedł á pocżął opowiádáć w dzieſiąći miaſt/ iáko z nim wielkie rzecży vcżynił Iezus: á wſzyſcy ſie temu dziwowáli.
Matth: 9. Lucae. 8.

werset: 21A gdy ſie záś przewiozł Iezus w łodźi ná drugą ſthronę morzá/ zeſſlá ſie tłuſſcża wielka do niego/ y był przy Morzu.

werset: 22Thedy przyſzedł ieden z przełożonych w Boznicy imieniem Iáirus/ á vyźrzawſzy go padł do nog iego/

werset: 23y prośił go wielce/ mowiąc:żeć iuż corká moiá kona: prziydź włoż rękę ſwoię ná nie/ żeby zdrowá y żywá zoſtháłá.

werset: 24Y ſſedł Iezus ſnim: á zá nim ſſlá tłuſzcża bárzo wielka/ y śćiſkáli go.

werset: 25A niewiáſthá kthora ćierpiáłá krwotok dwánaśćie lat/

werset: 26y bárzo wiele vćierpiáłá od wielu łekárzow y iuż byłá wydáłá ná nie wſſyſtko co miáłá/ á przedſie ſie iey nic nie polepſſyło/ ále owſſem tym ſie gorzey miáłá:
Matth: 9. Lucae. 8.

werset: 27tá gdy vſlyſſáłá o Iezuſie/ przyſtąpiłá w oney tłuſzcżey z tyłu/ y dotknęłá ſie ſſáty iego/

werset: 28bo ták ſobie myſliłá: że bym też y ſſáty ſie iego dotknęłá/ tedy będę zdrowá.

werset: 29Y tudzieſz wyſchło źrzodło krwie iey: y pocżułá ná ćiele że byłá vzdrowiona od choroby.grafika

werset: 30Y tudzieſz Iezus poznawſſy ſam w ſobie że wyſſlá z niego moc/ obroćiwſſy ſie do tłuſſcżey/ rzekł:Kto ſie dotknął odzienia mego?

werset: 31Y mowili mu zwolennicy iego: Widziſz że ćie tłuſſcżá ſćiſka/ á powiádaſz ktho ſie mnie dotknął?

werset: 32Y oglądał ſie chcąc widzieć onę/ ktora to byłá vcżyniłá.

werset: 33Ale niewiáſtá boiąc ſie y drżąc/ wiedząc co ſie ſnią
kolumna: b
ſtało/ przyſſlá y pádłá przed nim/ y powiedziáłá mu wſzyſtkę prawdę.

werset: 34A on rzekł iey: Corko/ wiárá twoiá tá ćiebie zdrową vcżyniłá:
Lucae. 7.
Idź wpokoiu/ y bądź zdrowá od choroby twoiey.

werset: 35On thego domawia: álić prziydą poſlowie do onego przełożonego w Bożnicy/ powiádáiąc: żeć corká twoiá iuż vmárłá/ co iuż więcey gábaſz miſtrzá?
Matth: 9. Lucae. 8.

werset: 36Ale Iezus vſlyſzawſſy to ſlowo ktore powiádano/ rzekł onemu przełożonev : Nie boyſie iedno thylko wierz.

werset: 37Y niedopuśćił nikomu iść zá ſobą/ iedno Piothrowi/ Iákubowi/ y Ianowi brátu Iakobowemu.

werset: 38Y przyſſli do domu oneoprzełożoneo / y vyźrzał tám zgiełk/ áno płácżą y lámentuią.

werset: 39A wſſedwſſy rzekł im: Co ſie fráſuiećie álbo płácżećie? nie vmárłá tá dziewecżká ále ſpi.
Ioan: 11.

werset: 40Tedy ſie pośmiewali z niego
4.Reg: 4.
Ale on wygnawſzy wſſyſtki/ poiął oycá y máthkę oney dziewecżki/ y te kthorzy z nim byli/ y weſſli tám gdzie leżáłá dziewecżká.

werset: 41Y trzymáiąc rękę dziewecżki/ rzekł iey: Tálithá kumi/ co ſie wykłáda dziewecżko thoć powiádam) wſtań.

werset: 42A nátychmiaſt wſtháłá dziewecżká y chodźiłá.
Ioan: 5. Acto: 9.
A byłá we dwunaśćie lat/ y zumieli ſie z vmienim wielkim.

werset: 43Y przykazał im Iezus áby żaden thego niewiedział. A kazał iey dáć ieść.

rozdział: 6
Cap: 6.Pan Kryſtus w oycżyznie náucżáiąc/ nie cżyni cud/ zwolenniki po dwu ſle/ pięć tyſięcy ludzi kármi/ po wodzie chodząc Morze vſpokoił/ y wiele niemocnych vzdrowił.
werset: 1
A
Wyſſedſſy ztámtąd/ ſſedł do oycżyzny ſwoiey/ y ſſli też zá nim zwolennicy iego.
Matth: 13. Lucae. 4.

werset: 2A gdy było w Sobotę/ pocżął vcżyć w Bożnicy/ y wiele ich ſlyſſąc dziwowáli ſie oney náuce iego/ mowiąc: Skądże ten ma te wſſyſtkie rzecży? y co tho zá mądrość/ ktora mu ieſt dána/ y cudá tákie ktore ſie przez iego ręce dzieią?

werset: 3Izaſz to nie ćieſlá/ ſyn Máryiey/ bráth Iakobow y Iozephow/ y Iudy/ y Symonow? zaſz y ſioſthry iego nie tu z námi ſą.Y gorſſyli ſie w nim.

werset: 4A mowił im Iezus: Iż nie ieſt Prorok bes vććiwośći/ chybá w oycżyznie ſwoiey/ y w domu ſwoim/ y miedzy rodźiną ſwoią.
Matth: 13. Lucae. 4. Ioan: 4.

werset: 5Y niemogł tám żadnego cudá vcżynić/ iedno kilká chorych kłádąc ná nie ręce vzdrowił/

werset: 6y dziwowáł ſie dla niedowiárſtwá ich: ták że chodźił po miáſtecżkach okolicżnych/ náucżáiąc.
Matth: 9. Lucae. 13.



strona: DD5

S: Márká.

kolumna: a
rozdział: 9
werset: 34Tedy on vſiadſſy powołał do ſiebie dwunaśćie zwolennikow/ y rzekł im: Ieſli ktho chce pierwſzym być/ będzie wſſech naoſtátecżnieyſſym/ y ſlugą wſzyſtkich.
Matth: 20.

werset: 35Y wziąwſſy dziećię/ poſtáwił ie miedzy nimi/ á obłápiwſſy ie/ rzekł im:

werset: 36Ktokolwie/ iedno ſtákich dziathek prziymie w imię moie/ then mnie prziymuie.
Lucae. 9. et 10. Ioan: 13.
Y kthokolwiek by mnie przyiął/ tenći nie mnie prziymuie/ ále tego ktory mię poſlał.

werset: 37Odpowiedział mu Ian/ mowiąc: Miſtrzu/ Widzieliſmy iednego á on w imię twoie wypądza dyiabelſtwá/ ktory niechodzi zá námi/ y broniliſmy mu tego.

werset: 38Ale Iezus rzekł: Nie brońćie mu:
1.Cor: 12.
boć żaden nie ieſt kthoryby cżynił moc w imię moie/ żeby mogł rychło á łatwie źle mowić o mnie:

werset: 39bo ktho nie ieſt przećiwko wam/ tenći záwámi ieſt.

werset: 40Abowiem ktoby wam dał nápić ſie kubek źimny wody w imię moie/ przeto że ieſteśćie Chryſtuſowi: záprawdę wam powiádam/ nieutráći zapłáty ſwoiey.
Matth: 18. Matth: 18. Lucae. 17.

werset: 41A ktobykolwiek zgorſſył iednego z thych málutkich kthorzy w mię wierzą: lepiey by było iev / áby był vwiązány v ſzyie ieo / kámień źiárná oſloweo / á był do morzá wrzuconj.

werset: 42A gdzieby ćie gorſſyłá ręká twoiá/ odetni ią bo lepieyći tobie vłomnym wniść do żywotá/ niżli dwie ręce máiąc idź do piekłá/ w ogień nieugáſiſty/

werset: 43gdzie robak ich nieumiera/ á ogień nie gáśnie:
Matth: 5. et 18. Eſaiae. 66. Ezech: 20.

werset: 44A ieſli nogá twoiá ćiebie gorſſy/ odetni ią: bo lepiey tobie chromym wnidź ku żywotowi wiecżnemu/ niżli máiąc obie nodze/ być wrzucony do piekłá w ogień nieugáſiſty:

werset: 45gdzie robak ich nieumiera/ y ogień nie gáśnie.

werset: 46Ieſliż ćie gorſſy oko twoie/ wyłup ie/ lepieyći tobie wnidź o iednym oku do kroleſthwá Bożego/ niżli obie máiąc/ być wrzuconym w piekielny ogień/

werset: 47gdzie robak ich nieumiera/ y ogień nie gáśnie.
Eſaiae: 66. Ezech: 20. Leuiti: 2. Matth: 5. Lucae. 14.

werset: 48Abowiem kożdy cżłowiek ogniem będzie ſolon/ y wſſelka offiárá/ ſolą będzie ſoloná.

werset: 49Dobra ieſt ſol: á będzieli ſol nie ſlona/ cżym ią przypráwićie? Mieyćie w ſobie ſol/ y mieyćie pokoy miedzy ſobą.

rozdział: 10
Cap: 10.Rozwodu żadnym ſpoſobem niedopuſſcża/ dziatkam máłym dobrorzecży/ młodzieniec bogáthy Páná niechce náſládowáć/ co zá vżytek máią co dla Bogá wſſyſtko opuſſcżáią/ ſwą mękę po wtore opowiáda/ o prżełożeńſtwie zwolennikom każe/ ſlepego oſwieca.
werset: 1
Y
Wſtawſſy z onąd/ przyſſedł do gránic Zydowſkich zá Iordanem:
Matth: 19.
Y zeſſly ſie záś tłuſſcże do niego/ á on iáko był zwykł/ náucżał ie. Thedy przyſtąpiwſſy.
kolumna: b

werset: 2Pháryzeuſſowie pytáli go. Godzili ſie mężowi żonę opuśćić? kuſſąc go.

werset: 3A on odpowiádáiąc rzekł im: Co wam przykazał Moizeſz?

werset: 4Oni mu rzekli: Moizeſz dopuśćił liſt rozwodny piſáć/ y opuśćić.
Deute: 24. Matth: 5.

werset: 5Odpowiádáiąc im tedy Iezus/ rzekł: Dla zátwárdziáłośći ſercá wáſſego nápiſał wam tho przykazánie.

werset: 6Ale od pocżątku ſtworzenia/ Mężá y niewiáſtę vcżynił ie Bog.
Gene: 2.

werset: 7A przetoż opuśći cżłowiek oycá ſwego y mátkę/ á będzie ſie dzierżał żony ſwoiey/

werset: 8y będą dwá w iednym ćiele. A ták iuż nie ſą dwoie/ ále iedno ćiáło.

werset: 9Co tedy Bog złącżył/ cżłowiek niecháy nierozłącża.

werset: 10Y záſie w domu pytáli go o thoż zwolennicy iego.
Matth: 5. et 19. Lucae. 16.

werset: 11Y rzekł im: Ktokolwie opuśći żonę ſwoię/ á inną poymie/ dopuſſcża ſie cudzołoſtwá przećiwko niey.

werset: 12A opuśćili żoná mężá ſwego/ y poydzie zá inego/ cudzołoży.

werset: 13Y przywodzili do niego dziatki máłe/ áby ſie ich dothykał.
Matth: 19. Lucae. 18.
Ale zwolennicy groźili tym kthorzy ie offiárowáli.

werset: 14Co obacżywſſy Iezus/ miał im zá złe/ y rzekł im: Dopuśćie dziatkam przychodzić do mnie: á niezákázuyćie im/ boć thákich ieſt Kroleſthwo Boże.

werset: 15Záprawdę powiádam wam: Ktobykolwiek nie przyiął kroleſtwá Bożego iáko málutki/ nie wnidzie do niego.

werset: 16Y obłápiáiąc ie/ y kłádąc ná nie ręce/ błogoſláwił ie.
Matth: 19. Lucae. 18.

werset: 17Y gdy potym wyſſedł był ná drogę/ przybieżawſzy ieden y klęknąwſzy ná koláná przed nim/ pytał go mowiąc: Miſtrzu dobry/ co mam cżynić/ ábym żywotá wiecżnego był vcżeśnikiem.

werset: 18Iezus mu ná tho rzekł: Cżemu mie zowieſz dobrym? Zadny nie ieſt dobrym/ iedno ieden/ Bog.
Deute: 32. Exodi. 20.

werset: 19Vmieſz przykazánia? Nie cudzołoz/ Nie zábijay/ Nie krádni/ Nie mow fáłſſywego ſwiádectwá/ Nie cżyń zdrády/ Czći oycá twego/ y mátkę.

werset: 20A on odpowiádáiąc/ rzekł mu: Miſtzru/ te wſſyſthkie rzecży záchowywałem od młodośći moiey.

werset: 21A Iezus weyźrzawſſy nań/ vmiłował go/ y rzekł mu: Iednegoć/ tedy nie doſthawa: Idź/ rozprzedayże cokolwie maſz/ á rozday vboſthwu: thedy będzieſz miał ſkarb w niebie/ á przyſſedſſy/ chodź zá mną.
Acto: 2. et 4.

werset: 22Tedy on záfráſowawſſy ſie z (thego) ſlowá/ ſzedł precż ſmutny/ ábowiem był tym ktory miał wiele imienia.
Matth: 19. Lucae. 18.

werset: 23Oglądnąwſſy ſie thedy Iezus w koło/ rzekł do zwolennikow ſwoich: Iáko zá trudnośćią co pieniądze máią/ do kroleſtwá Bożego wnidą?

werset: 24A zwolennicy z vmieli ſie z ſlow iego. Ale Iezus záſię rzekł im: Synacżkowie/ iáko trudno ieſt tym ktorzy w pieniądzách duffáią/ wniść do kroleſtwá Bożego?

werset: 25Látwiey Wiełbłądowi przeiść przez vſſko igielne/ niż bogáthemu wniść
do


strona: DD5v

Ewángelia.

kolumna: a
do kroleſtwá Bożego.



strona: EEv

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 14
werset: 5Bo ten oleiek mogł ſie przedáć/ więcey niż zá trzy ſtá groſſy/ y rozdan być vbogim. Y mieli wárch ná nię.

werset: 6Ale Iezus rzekł knim: Dayćie iey pokoy: cżemu ſie iey vprzykrzaćie? Dobry vcżynek ſpráwiłá nádemną.

werset: 7Abowiem vbogie záwżdy będziećie mieć z ſobą: á gdy będziećie chćieli/ możećie im dobrze czynić: ále mnie nie záwżdy maćie.

werset: 8Co miáłá/ tho vcźyniłá: Vprzedziłá áby námázáłá ćiáło moie ku pogrzebieniu.

werset: 9Záprawdę powiádam wam/ Gdziekolwiek będzie powiádaná tá Euángielia po wſſyſtkim ſwiećie/ y to co tá vcżyniłá/ będzie powiádano ná pámiątkę iey.
Matth: 26. Lucae. 22. Ioan: 13.

werset: 10Tedy Iudás Iſcáriotes ieden ze dwunaſćie/ ſzedł do naywyſſſzych kápłanow/ chcąc go im wydáć.

werset: 11Ktorzy to vſlyſſawſſy vrádowáli ſie/ y obiecáli mu dáć pieniądze. A on tego pátrzał iákoby go ſnádnie wydał.
Exodi. 12. Matth: 26. Lucae. 22.

werset: 12Pierwſſego thedy dniá Przaſſnic/ kiedy wielkonocnego Báránká offiárowáli/ rzekli do Iezuſá zwolennicy: Gdzie chceſz żebyſmy ſſli/ y nágotowáli tobie/ ábyś pożywał Báránká wielkonocnego?

werset: 13Y poſlał dwu zwolennikow ſwoich/ rzekąc im: Idźćie do miáſtá/ á podka was cżłowiek dzban wody nioſąc/ idźćieſz zá nim:

werset: 14á gdzie kolwiek wnidzie/ mowćie goſpodarzowi onego domu/ że Miſtrz ći ták powiáda: Gdzie ieſt wiecżernik moy/ gdziebym wielkonocnego báránká z zwolenniki ſwemi pożywał?

werset: 15Tedy on wam vkaże wiecżernik wielki/ vſlány/ támże nam nágotuyćie.

werset: 16Y odeſſli zwolennicy iego/ á przyſſi do miáſtá/ y náleźli ták iáko im był powiedział. Y nágotowáli wielkonocnego báránká.

werset: 17A gdy było wiecżor/ przyſſedł ze dwiemánaśćią.

werset: 18A gdy oni ſiedzieli zá ſtołem y iedli/ rzekł im Iezus:
Matth: 26. Lucae. 22. Ioan: 13.
Záprawdę powiádam wam/ żeć mię ieden z was wyda/ ten ktory ſemną gie.

werset: 19Tedy oni pocżęli ſie fráſowáć/ y mowić do niego kożdy z oſobna. A za ia Panie?

werset: 20On ym potym rzekł/ ieden ze dwunaſćie/ ktory ſemną omacża rękę w miſie.

werset: 21A ſyn ći cżłowieczy idzie ták/ iáko nápiſano ieſt onim: Ale biádá temu cżłowiekowi przez ktorego ſyn cżłowiecży będzie wydan dobrze było iemu/ by ſie był nigdy nienárodził ten cżłowiek:
Matth: 26. Lucae. 22. 1.Cor: 11.

werset: 22A gdy oni iedli: wźiął Iezus chleb/ y błogoſláwiąc łamał/ y dał im/ á rzekł: Bierzćie/ Toć ieſt ćiało moie.

werset: 23Pothym wźiąwſſy kielich/ dzięki cżyniąc/ dał im.Y pili z niego wſſyſtcy.

werset: 24Y rzekł im: To ieſt krew moiá nowego teſtámentu/ ktora zá wiele będzie wylaná.

werset: 25Záprawdę powiádam wam/ że iuż niebędę pił z tego rodzáiu winney máćice/ áż do onego dniá/ gdy ie będę pił no-
kolumna: b
we w kroleſtwie Bożym.

werset: 26Y odmowiwſſy modlitwę á dzięki Bogu/ wyſſli ná gorę Oliwną.
Matth: 26. Zacha: 13.

werset: 27Y rzekł do nich Iezus:Wſſyſtcy ſie zgorſzyćie we mnie tey nocy: Abowiem ták nápiſano ieſt. Vbije Páſtherzá/ á rozproſſą ſie owce.

werset: 28Ale kiedy zmartwych wſtánę/ vprzedzę was do Gálileiey.

werset: 29Tedy Piotr rzekł do nieo :
Acto: 1.
By ſie też wſſyſtcy zgorſſyli: ále ia nic.

werset: 30Y rzecżemu Iezus: Záprawdę powiádam tobie/ że thy otho tey dziſieyſſey nocy/ pierwey niż kur dwá kroć zápoie/ trzy kroć ſie mnie maſz záprzeć.

werset: 31A on tym więcey mowił: Bym też miał poſpołu ſtobą vmrzeć/ tedy ſie ćiebie niezáprzę. Wtąſz też takieſz y wſſyſtcy mowili.

werset: 32Y przyſſli pothym do iednego Folwárku/ kthory názywano Gethſemani.
Matth: 26. Lucae. 22. Ioan: 18.
Y rzecże zwolennikom ſwoim: Siedźćie thu/ że ſie poydę pomodlę.

werset: 33Thedy wźiął z ſobą Piotrá/ Iákubá/ y Ianá: y iął ſie lękáć y cnąć ſobie.
Ioan: 12.

werset: 34Y rzecże do nich: Záłoſna ieſth duſzá moiá áż do śmierći: potrwayćie tu/ á cżuyćie.

werset: 35Y gdy odſſedł od nich málucżko/ vpadł ná źiemię/ y modliłſie: ieſliżeby mogło być/ áby odeſſlá od niego godźiná/

werset: 36y rzekł: Abbá/ Oycże/ wſſyſtkie rzecży tobie ſą możne: przenieśże ten kielich odemnie/ wſzákoż nie co ia chcę/ ále co ty.

werset: 37Przyſſedl pothym/ y nálazł ie á oni ſpią.Y rzecże Piotrowi: Simonie/ ſpiſz? niemogłeś iedney godziny cżuć?

werset: 38Cżuyćie/ á modlćie ſie/ byśćie nieprzyſſli ná pokuſſenie. Duchći wżdy ieſth pogotowiu/ ále ćiáło krewkie.

werset: 39Y záſie odſſedſſy modlił ſie/ theż ſlowá mowiąc:
Matth: 26.

werset: 40A wroćiwſſy ſie/ nálazł ie z nowu á oni ſpią/ bo były ocży ich obćiążone/ y niewiedzieli co mu mieli odpowiedzieć.

werset: 41Przyſſedł ieſſcże y potrzećie/ y rzekł im: Spiyćie iuż/ y odpocżywayćie. Iużći doſyć/ przyſſláć godziná/ otho ſyn cżłowiecży będzie wydan grzeſſnikom w ręce.

werset: 42Wſtańćieſz podźmy: otoć ten kthory mię wyda iuż bliſko ieſt.
Matth: 26. Lucae. 22. Ioan: 18.

werset: 43On teo ieſſcże domawia: przyſſedł Iudas Iſkáriotes ieden ze dwunasćie/ á z nim tłuſſcża wielka/ z miecżmi/ z kiymi/ poſlani od naywyſſych kápłanow/ y Doktorow/ y Stárſzych.

werset: 44A on wydawcá dał im był znák/ mowiąc: Kogoćkolwie pocáluię/ then ći ieſt: trzymayćieſz go/ á wiedźćie oſtrożnie.

werset: 45A gdy przyſſedł/ nátychmiaſt przyſthąpiwſſy do niego/ rzekł:
2.Reg: 20.
Miſtrzu moy: y pocáłował go.

werset: 46Tedy oni rzucili ſie nań z rękomá: y poimáli go.

werset: 47A ieden z tych ktorzy tám około ſtháli dobywſſy miecżá/ vderzył ſlugę naywyſzſſego kápłaná/ y odćiął mu vcho.



strona: EE4

S: Lukaſſá.
księga: Luc
Swięta Pana Iezu Chryſta Euan
1:
gelia podług Lukaſſá Swiętego/ ná xxiiij Kápituł roz=
2:
dzielona.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.Elżbietá pocżąwſſy Iáná/ od pánny Máriey z duchá ſwiętego brzemienney náwiedzona/ vrodziłá ſyná Záchariaſſowi przed tym niememu/ á potym prorokuiącemu.
werset: 5
B
YL zá dni Herodá Krolá Iudſkiego/ niekthory Kápłan imieniem Zácháriaſz/ z porządku Abiaſſowego: á żoná iego z corek Aaronowych/ kthorey imię było Elżbietá.
1.Para: 25.

werset: 6A byli oboie ſpráwiedliwych przed Bogiem/ chodząc we wſzytkich przykazaniach y vſprawiedliwieniach Páńſkich bez przygany/

werset: 7á niemieli ſyná: przetho iż byłá Elżbietá niepłodną/ á oboie iuż byli podeſſli w lećiech ſwoich.

werset: 8Y ſtáło ſie gdy Zacháriaſz vrząd kápłáńſki ſpráwował przed Bogiem w porząndku przemiány ſwoiey/

werset: 9według zwycżáiu vrzędu kápłáńſkiego/ zá loſem wyſſedł áby zápal kładł wſſedſſy do Kośćiołá Páńſkiego.
Exodi. 30. Ebraeo: 9.

werset: 10A wſſyſtko zebránie ludu było przed kośćiołem modląc ſie w onę godzinę (palenia) zápalu (wonnego).

werset: 11Thedy vkazał mu ſie Angioł Páńſki/ ſthoiąc po práwey ſtronie ołtarzá Zápálnego.

werset: 12Ktorego vyźrzawſſy Zácháriaſz zátrwożył ſobą: y przypadł náń wielki ſtrách.

werset: 13Y rzekł do niego Angioł: Nie boy ſie Zácháriaſſu/ boć wyſlucháná ieſt pilna proźbá twoiá/ żoná twoiá Elżbietá porodzi tobie ſyná/ y názowieſz go imieniem Ian:

werset: 14á będzieſz miał rádość y weſele/ y wiele ſie ich będzie weſelić z iego národzenia/

werset: 15bo będzie wielkim przed Pánem. Winá y pićia pijánego pić nie będzie: á będzie nápełnion Duchá ſwiętego ieſſcże w żywoćie mátki ſwoiey:

werset: 16Y wiele ſynow Iſráelſkich náwroći ku Pánu Bogu ich.

werset: 17A on vprzedzi przed nim w duchu y w mocy Eliaſſowey:
Malach: 3. Matth: 11.
żeby obroćił ſercá oycowſkie ku ſynom/ y niewierne ku roſtropnośći ſpráwiedliwych/ áby zgothował Pánu lud doſkonáły.

werset: 18Y rzekł Zácháriaſz do Angiołá: Po cżym to poznam Abowiem ia ieſtem ſtáry/ y żo-
kolumna: b
ná moiá podeſſlá w lećiech ſwoich.
Gene: 17. et 18. Iudic: 13.

werset: 19Odpowiádáiąc Angioł rzekł do niego:Ia ieſtem Gábriel ktory ſthoię przed Bogiem/ á ieſthem poſlan ábym mowił do ćiebie/ á żebymći te rzecży poćieſſne powiedział.

werset: 20A oto będzieſz milcżący/ y niebędzieſz mogł mowić/ áſz do tego dniá kthorego ſie te rzecży ſtáną/ zá to iżeś nieuwierzył ſlowom moim/ ktore ſie wypełnią cżáſu ſwego.
4.Reg: 7.

werset: 21A lud tedy cżekał Zacháriaſzá/ y dziwowáli ſie iż długo trwał w kośćiele.

werset: 22A gdy wyſſedł nie mogł nic mowić do nich/ y poználi iż widzenie widział w kośćiele. Ale on im dawał tylko znáki: y ták trwał niemym.

werset: 23Y ſtáło ſie ieſt/ iż gdy ſie wypełniły dni vrzędu iego/ ſzedł do domu ſwego.

werset: 24A po tych dniách/ pocżęlá Elżbietá żoná iego/ y kryłá ſie przez pięć kxiężycow/ mowiąc:

werset: 25że mi ták Pan vcżynił we dni kthorych weyźrzał áby odiął vrągánie moie miedzy ludźmi.

grafika
werset: 26Pothym ſſoſtego Kxiężycá/ poſlan ieſth Angioł Gábryel od Bogá/ do miáſtá Gálileyſkiego/ ktoremu imię Názáret/

werset: 27do Pánny poſlubioney mężowi/ ktoremu imię było Iozeph/ z domu Dawidowego/ á imię pánnie było Márya.
Matth: 1.

werset: 28Wſzedſſy tedy Angioł do niey/ rzekł: Zdrowáś łáſki pełna/ Pan ſtobą/ blogoſláwionaś ty miedzy niewiáſthá=
EE iiijmi.


strona: EE4v

Ewángelia.

kolumna: a
mi.



strona: EE6v

Ewángelia.

kolumna: a
grafika
rozdział: 4
Matth: 4. Marci. 1.
werset: 1
A
Iezus (będąc) pełen Duchá ſwiętego/ wroćił ſie od Iordanu/ y był prowádzon od duchá ná puſzcżą/

werset: 2y był tám cżterdzieśći dni/ pothym był kuſzon od diabłá.
Exodi. 34. 3.Reg: 19.
A nic nie iadł przez one dni/ á gdy ſie ſkońcżyły one dni/ łácżnął.

werset: 3Y rzekł mu diabeł: Ieſliś ieſt ſynem Bożym/ rzecż kámieniowi temu żeby ſie chlebem ſtał.

werset: 4Tedy mu odpowiedział Iezus: Nápiſano ieſth/ iż nie ſámym chlebem żywie cżłowiek/ ále w káżdym ſlowie Bożym.
Deute: 8.

werset: 5Y wiodł go diabeł ná gorę wyſoką/ y vkazał mu wſſytkie kroleſthwá okręgu źiemie wemgnieniu oká/

werset: 6y rzekł mu: Dam ći to wſſyſtko w moc/ y chwalę tych rzecży: bo mi ſą dáne/ á komu chcę temu ie dawam.

werset: 7A ták y ty ieſli mi daſz chwałę padſſy przedemną/ to wſzyſtko będzie twoie.

werset: 8Odpowiádáiąc Iezus rzekł mu: Nápiſano ieſt/ Páná Bogá twego będzieſz chwalił: y iemu ſámemu ſlużył.
Deute: 6.

werset: 9Wiodł go potym do Ieruzálem/ y poſtáwił go ná wierzchu koſćiołá/ á rzekł mu: Ieſliś ieſt ſynem Bożym/ ſpuść ſie ſtąd ná doł.
Pſal: 90.

werset: 10Bo ták ieſt nápiſano/ Iż Angiołom ſwoim dał porucżeńſtwo o tobie/ áby ćie ſtrzegli/

werset: 11tudzieſz że na ręku będą ćie nośili/ byś lepak/ nie obráźił o kámień nogi ſwoiey.

werset: 12A odpowiádáiąc Iezus/ rzekł mu: Powiedziano/ Nie będzieſz kuśił Páná Bogá twego.
Deute: 6.

werset: 13Y dokonawſzy wſzyſtkiego kuſſenia diabeł/ odſtąpił od niego áż do cżáſu.
Matth: 4. Marci. 1.

werset: 14Y wroćił ſie záś Iezus w mocy duchá do Gálileiey/ á rozeſſlá ſie o nim ſlawá po wſzyſtkiey kráinie.

werset: 15Y náucżał ich w bożnicach ich/ á był chwalon od wſzyſtkich.
Matth: 11. Marci. 6.

werset: 16Y przyſſedł do Názareth/ gdzie go było wychowano/ y wſzedł według zwycżáiu ſwego w dzień Sobbotni do Bożnice: y powſtał cżytháć.

werset: 17Tedy mu podano kxięgi Izáiaſſá Proroká A gdy otworzył kxięgi/ nálazł mieſce gdzie nápiſano było:
2.Eſd: 8. Iſaiae. 61.

werset: 18Duch Páńſki nádemną/ dla tego iż mię pomázał/ poſlał mię ábych powiedział Ewángelią vbogim/ vzdráwiać
kolumna: b
ſkruſzonego ſercá (ludzie)/

werset: 19opowiádáć iętcom wypuſzcżenie/ y ſlepym wzrok/ ábym wypuśćił znędzone ná ſwiebodę/ ábym opowiádał látho przyiemne Pánu/ y dzień odpłáty.

werset: 20A gdy záś zámknął kxięgi/ oddał ie ſludze/ y vſiadł. A wſſyſcy ktorzy byli w Bożnicy ocży weń wlepili.

werset: 21Y pocżął mowić do nich/ Ze ſie dziſia wypełniło tho piſmo w vſſach wáſſych.

werset: 22A wſſyſcy mu tego poświádcżáli:
Matth: 13. Marci. 6. Ioan: 6.
y dziwowáli ſie oney wdzięcżnośći ſlow/ ktore pochodziły z vſth iego/ y mowili: I zaſz ten nie ieſt ſyn Iozephow.

werset: 23Y rżekł im: Owo ſnadź recżećie mi to podobieńſtwo.
Iob. 4.
Lekárzu/ vzdrow ſie ſam: iako wielkie rzecży ſlyſzeliſmy żeś cżynił w Káphárnaum: vcżyńże theż y tu w oycżyznie ſwoiey.

werset: 24Ale rzekł: Záprawdę powiádam wam/ iż żadny Prorok nie ieſth przyiemny w oycżyźnie ſwoiey.
Matth: 13. Marci. 7. Ioan: 4. 3.Reg: 17. Iacobi. 5.

werset: 25Práwdziwie wam mowię/ żeć wiele wdow było/ zá cżáſow Heliaſſowych miedzy ludem Izráelſkim/ ná ten cżás gdy było zámknione niebo przez trzy látá/ y ſſeść Mieſięcy/ gdy ſie był ſthał głod wielki po wſſyſthkiey źiemi/

werset: 26á wżdy do żadney z nich nie poſlan Heliaſz był iedno do Sárepty Sydońſkiey/ do niewiáſty wdowy.
4.Reg: 5.

werset: 27Y wieleć też trędowátych było miedzy ludem Izráelſkim/ zá Elizeuſzá Proroká/ á żaden z nich nie ieſt ocżyśćion/ iedno Nááman Syrus.

werset: 28Y nápełnieni byli wſzyſcy w Bożnicy gniewu/ ſlyſząc to.

werset: 29Y porwawſzy ſie wygnáli go z miáſthá/ y wiedli go aż ná wierzch gory/ ná ktorey miáſto ich było zbudowáne/ chcąc go zrzućić na ſſyię.

werset: 30Ale on idąc przez pośrzodek ich/ ſſedł (precż).

werset: 31Y wſtąpił do Káphárnaum miáſtá Gálileyſkiego/ támże ie náucżał w Sobbothy:
Matth : 4. Marci. 1. Ioan: 2. Matth: 7. Lucae. 2. Marci. 1.

werset: 32Y zumieli ſie wſſyſcy náuce iego/ bo z (oſobliwą) mocą byłá mowá iego.

werset: 33A był w Bożnicy cżłowiek kthory miáł diabelſtwo niecżyſte: then záwołał głoſem wielkim/

werset: 34mowiąc:Niechay/ Coż nam ſtobą Iezuſie Názáráńſki? przyſzedłeś tráćić nas? Znám ćie coś zacż? (ieſteś) Swięthy Boży.

werset: 35Y zgromił go Iezus/ mowiąc: vmilkni/ á wynidź precż od niego. A porzućiwſzy go diabelſtwo ná pośrzodek wyſſlo z niego/ á nic mu nie ſſkodziło.

werset: 36Tedy przypadł ſtrách ná wſſytkie/ y rozmawiáli ſami z ſobą/ mowiąc: Coż to tákie zá ſlowo? że thák z mocą y śiłą przykázuie niecżyſthym duchom/ á wychodzą?

werset: 37Y rozſláwiłá ſie ſlawá o nim/ po wſzyſtkim mieſcu oney kráiny.

werset: 38Wyſzedſzy pothym Iezus z Bożnice/ wſſedł do domu Symonowego.
Matth: 8. Marci. 1.
A ſwiekrá Symonowá ćierpiáłá wielką febrę. Y prośili go zá nią.

werset: 39A ſtoiąc nád nią/ przykazał
ográſzce


strona: FF

S: Lukaſſá.

kolumna: a
ograżce/ y opuśćiłá ią. Y tudzieſz wſtawſzy poſlugowáłá im.



strona: FF3

S: Lukaſſá

kolumna: a
rozdział: 7
werset: 36Y prośił go ieden z Pháryzeuſzow/ áby z nim iadł.
Matth: 26. Marci. 14.
Y wſſedſſy do domu Pháryzeuſzowego/ vſiadł zá ſtołem.

werset: 37A oto niewiáſthá ktora byłá w mieśćie grzeſzną/ gdy ſie dowiedziáłá że Iezus ſiedział w domu Pháryzeuſzowym/ przynioſlá Alábáſtrowę báńkę máśći/

werset: 38y ſtoiąc z tyłu v nog iego/ pocżęłá oblewáć łzámi nogi iego/ y vćieráć włoſámi głowy ſwoiey/ y cáłowáłá nogi iego/ á máśćią pomázowáłá.
Lucae. 15.

werset: 39Obacżywſzj to Pháryzeuſz ktory go był wezwał/ myſlił ſam w ſobie mowiąc: By ten był Prorokiem/ wiedziałby wżdy co tho á iáka ieſt niewiáſthá ktora ſie go dothyka/ bo ieſt grzeſzna białá głowá.

werset: 40A odpowiádáiąc Iezus/ rzekł do nieo : Symonie mamći nieco powiedzieć. Odpowiedział mu: Miſthrzu powiedz.

werset: 41Miał ieden dwu dłużnikow/ ieden mu był winien pięć ſet groſzow/ á drugi pięćdzieſiąt.

werset: 42A gdy nie mieli ſkądby mu byli zápłáćili/ dárował to obiemá. Ktoryż go tedy z nich więcey miłuie.

werset: 43Odpowiádáiąc Symon/ rzekł: Mniemam iż ten kov więcey odpuśćił. A on mu rzekł dobrześ oſądził.

werset: 44Obroćiwſſy ſie tedy ku niewieśćie/ rzekł Symonowi: Widziſz tę niewiáſtę? Wſſedłem do domu twego/ nie dałeś wody nogam moim: á tá łzámi polałá nogi moie/ y włoſámi ſwymi vtárłá:

werset: 45Nie pocáłowałeś mię/ á tá iákożem wſzedł/ nie przeſtáłá cáłowáć nog moich.

werset: 46Nie pomázałeś mi głowy Oleiem/ á thá máśćią námázáłá nogi moie.

werset: 47A przetoż powiádam ći/ odpuſzcżáią iey wiele grzechow/ iż vmiłowáłá wielce. A komu mniey bywá odpuſzcżono/ mniey miłuie/

werset: 48Rzekł potym do niey: Odpuſzcżone ſą tobie grzechy.

werset: 49Y pocżęli oni co poſpołu ſiedzieli mowić ſámi w ſobie/ coż tho zacż/ co y grzechy odpuſzcża?

werset: 50Y rzekł ku niewieśćie: Wiárá thwoiá ćiebie zbáwioną vcżyniłá: Idź w pokoiu.
kolumna: b

rozdział: 8
Cap: 8.Pan Kryſtus przypowieść o roznym náſieniu wykłáda/ Mátkę y bráćią vkázuie/ przez Morze ſie wioząc obudzony/ wiátrom y Morzu roſkázuie/ ćmę diabłow z cżłowieká w wieprze wpuśćił/ wroćiwſſy ſie Iáirowę corkę wſkrzeſſa/ w tym ná drodze niewiaſtę ktora ćierpiáłá krwie płynienie vzdráwia.
werset: 1
Y
Stáło ſie ieſt potym/ że Iezus chodził po miáſtach/ y miáſtecżkach/ vcżąc y opowiádáiąc Kroleſtwo Boże/ á dwánaśćie z nim/

werset: 2y niewiáſty niekthore/ kthore były vzdrowione od duchow złoſliwych/ y od chorob (iáko) Márya
Lucae. 23. Lucae. 24.
kthorą zwano Mágdálená/ z kthorey było wyſſlo ſiedm cżártow/

werset: 3y Iohánná żoná Chuzego ſprawce Herodowego/ y Zuſánná/ y innych wiele/ ktore mu poſlugowáły z máiętnośći ſwoich.
Matth: 13. Marci. 4.

werset: 4A gdy ſie tluſzcża wielka ſchodziłá/ á z miáſt kwápili ſie do niego/ mowił pod podobieńſtwem:

werset: 5Wyſzedł ten ktory ſieie/ rozſiewáć náſienie ſwoie: á gdy rozſiewał/ iedno vpádło przy drodze/ á podeptano ieſt/ y ptacy powietrzni wyzbieráli ie.

werset: 6A drugie pádło ná opokę: á wſzcżedwſzy vſchło/ bo niegrafikamiáło wilgotnośći.

werset: 7A drugie záś wpádło miedzy ćiernie/ y wſcżedwſzy poſpołu z nim ćiernie/ záduśiło ie.

werset: 8A drugie vpádło ná dobrą źiemię: á wſzcżedwſzy vcżyniło owoc ſtokrotny.Ty ſlowá powiedziawſſy wołał/ ktho ma vſſy ná ſluchánie/ niechay ſlucha.
Matth: 13. Marci. 4.

werset: 9Pytáli go thedy Zwolennicy iego/ coby to byłá zá przypowieść.

werset: 10Ktorym on odpowiedział: Wamći dano ieſt poznać tháiemnice Kroleſtwá Bożego/ ále innym pod podobieńſtwy/ áby widząc nie widzieli/ á ſlyſząc nie rozumieli.
Iſaiae. 6.

werset: 11Ieſt tedy tá przypowieść. Náſienie: tho ieſt ſlowo Boże.

werset: 12A ktorzy przy drodze thoć ſą ktorzy ſlucháią/ á potym przychodzi diabeł/ y wyimuie ſlowo z ſercá ich/ áby wierząc nie byli zbáwieni.



strona: FF5v

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 10
werset: 25A oto ieden żakonny doktor powſthał/ kuſſąc go á mowiąc: Miſtrzu/ co cżyniąc żywot wiecżny otrzymam?
Matth: 22. Marci. 12.

werset: 26Thedy on rzekł do niego: A co nápiſano ieſt w zakonie? iáko cżytaſz?

werset: 27A on odpowiádaiąc/ rzekł:
Deute: 6.
Będzieſz miłowáć Páná Bogá twego z zupełnego ſercá twego/ y ze wſſyſthkiey duſſe twoiey/ y ze wſſyſtkich ſił twoich/ y ze wſſyſtkiego rozumu twoiego: á bliźniego twego iáko ſiebie ſámego.
Leuiti: 19. Roma: 13.

werset: 28Y rzekł mu: Dobrześ odpowiedział/ Toż cżyń/ á będzieſz żył.

werset: 29A on chcąc vſpráwiedliwić ſiebie ſámego/ rzekł do Iezuſá: Y ktoż ieſt moim bliźnim?

werset: 30Thedy poyźrzawſſy Iezus wzgorę/ rzekł: Cżłowiek ieden ſſedł z Ieruzálem do Ierychá/ y w padł ná łotry: Ktorzy go też y odárli: á zádawſſy mu rány/ odbiegli ná poły żywego oſtáwiwſſy.

werset: 31Y tráfiło ſie że tąż drogą ſzedł ieden kápłan: y vyźrzawſſy ij minął go.

werset: 32Tákież też y Lewitá/ będąc bliſko onego mieſcá/ y vyźrzawſſy ij/ przeminął.

werset: 33Ale Sámáritan niektory/ iádąc w drogę/ nádiáchał go/ y vyźrzawſſy go/ zruſſył ſie miłoſierdziem.

werset: 34Y przyſtąpiwſſy do niego/ záwiązał rány iego/ wlawſſy oleiu y winá/ á potym włożywſzy go ná ſwe bydlę: záwioſl go do goſpody/ y miał o nim piecżą.

werset: 35A názáiutrz/ wyiąwſſy dwá groſzá/ dał ie goſpodarzowi/ y rzekł: Miey o nim ſtáránie/ á cokolwiek nádzwyſz wyłożyſz/ á ia kiedy ſie wrocę zápłácęć.

werset: 36Powiedzże kthory z tych trzech zdać ſie być bliźnim onemu kthory wpadł miedzy łotry?

werset: 37A on rzekł: ten kthory vcżynił miłoſierdzie nád nim. Y rzekł mu Iezus: Idź/ cżyńże theż ty ták.

werset: 38Y ſtáło ſie gdy ſſli/ że on wſſedł do iednego miáſtecżká: á niewiáſtá iedna ná imię Martą przyięła go do domu ſwego.

werset: 39A ta miáła ſioſtrę Maria imieniem/ ktora teſz ſiedząc v nog Páńſkich ſluchała ſlowa iego.
Deute: 33.

werset: 40A Marthá ſtáráłá ſie około rozlicnych poſlug. Ktora tedy ſtánąwſſy rzekłá: Pánie nimaſſty otym ſtáránia/ iſz ſioſtrá moiá opuśćiła mnie ſámę ſlużyć. A przeto rzecż iey by mnie wſpomogłá.

werset: 41A Pan odpowiedáiąc rzekł iey: Marto/ Martho/ troſkliwaś á fráſuieſz ſie około wiele rzecży.

werset: 42Ale iednegoć potrzebá ieſth. Mária co lepſſą cżąſtkę obráłá/ ktora od niey nie będzie oddáloná.
Pſal: 26.

rozdział: 11
Cap: 11. Vcży żwolenniki iáko ſie máią modlić przykłádem onego ktory w nocy troie chlebá pożycżał/ Phárizeuſſom o dyiabłow wypądzániu odpowiáda/ y ich potępienie wielkim przeklęćtwem obiáwia.
kolumna: b
werset: 1
Y
Stało ſie: gdy był na iednym mieſcu ná modlitwie/ gdy ſie przeſtał modlić/ rzekł ieden z zwolennikow iego do niego:
Matth: 6.
Pánie/ náucż nas (iáko ſie mamy) modlić/ iáko theż vcżył Ian zwolenniki ſwoie.

werset: 2Y rzekł im. Gdy ſie modlićie/ mowćieſz.
Matth: 6.
Oycże/ ſwięć ſie imię twoie. Przydź kroleſtwo twoie. Bądź twa wola.

werset: 3Day nam dziſia chlebá náſſego powſzedniego.

werset: 4Odpuść nam winy náſſe: boć też y my odpuſſcżamy wſſelkiemu winowáycy náſzemu. A nie w wodź nas ná pokuſſenie.

werset: 5Y rzekł do nich: Y kthory z was będzie miał przyiaćielá/ á ſzedłby do niego w pułnocy/ y mowił mu: Przyiaćielu/ pożycż mi throygá chleba:

werset: 6ábowiem przyiaćiel moy przyſſedł z drogi do mnie/ á niemam co przedeń położyć.

werset: 7A onby we wnątrz będąc odpowiádáiąc rzekł: Niekołác ná mię/ á toć iuż drzwi zámkniono/ á dziatki moie ſą zemną ná pokoiu: niemogęć teraz wſtáć á dáć ći chlebá.

werset: 8A onby przedſię kołátał nań/ powiádam wam: iż ácż potym wſtawſzj nie damu ſtrony tego że mu przyiaćielem ieſt: przedſię iednák dla vpornośći iego wſtánie/ y da mu tyle ile mu ich potrzebá.

werset: 9A ia powiádam wam: Prośćie/ á będzie wam dano: Szukayćie thedy naydziećie: Kołácćie/ á będzię wam otworzono.
Prouer: 8. Matth: 7. Ioan: 14. et 15. et 16.

werset: 10Abowiem kożdy ktory proſi/ bierze: A kto ſzuka náyduie/ á kołácącemu będzie otworzono.

werset: 11A kto z was oycá prośi o chleb: zaſz mu poda kámień? Albo o rybę: izaſz miáſtho ryby da mu wężá?

werset: 12Albo proſiłliby o iáie: zali mu poda niedźwiadká.

werset: 13Ieſliſz thedy wy będąc złemi/ vmiećie dobre dathki dawáć ſynom wáſſym: iáko dáleko więcey oćiec wáſz niebieſki/ da duchá dobrego/ tym kthorzy go proſſą.grafika

werset: 14Y wyganiał Iezus dyiabelſtwo/ á ono było nieme. A gdy wyrzućił dyiabelſtwo/ przemowił ieſth niemy/ y dziwowáły ſie ſą tłuſſcże.
Matth: 9. et 12. Marci 3.

werset: 15A niekthorzy z nich mowili: Ze przez Beełzebubá Kxiążę dyiabelſkie wy=
gania


strona: FF6

S: Lukaſſá.

kolumna: a
gania dyiabelſtwá. A drudzi kuſſąc/ domagáli ſie v niego znáku z niebá.



strona: GG2

S: Lukaſſá.

kolumna: a
rozdział: 14
werset: 10Ale gdy ćie będą gdzie proſić/ idź/ vſiądźże ná poſlednim mieſcu/ iż gdy prziydzie ten co ćię wezwał rzekł być: Przyiaćielu/ poſiąć ſie wyſzſſey. Tedy będzieſz miał cżeść przed temi co ſtobą ſpołem ſiedzą.

werset: 11Bo kożdy kthory ſie podwyſzſſa/ będzie poniżony/ á ktho ſie poniża będzie podwyſzſſon.
Prouer: 15. Matth: 23. Lucae. 18. Philip: 2.

werset: 12Mowił też y ku temu ktory go był wezwał. Kiedy ſpráwuieſz obiad/ álbo wiecżerzą/ nie wzyway przyiaćioł thwoich/ áni bráćiey twoiey/ áni powinowáthych/ áni ſąſiádow bogátych/ by ćie też záś y oni nie odproſili do ſiebie/ á ſtháłobyć ſie oddánie:

werset: 13Ale gdy ſpráwuieſz gody/ wzow vbogich/ vłomnych/ chromych y ſlepych/

werset: 14á błogoſláwiony będzieſz:
Tobiae. 4.
Abowiem nie máią cżym oddáć tobie: ále będzie tobie to odpłácono cżáſu zmartwych wſtánia ſpráwiedliwjch.

werset: 15To gdy vſlyſſał ieden z tych co tám ſpołu ſiedzieli/ rzekł do niego: Błogoſláwiony ktory będzie iadł chleb w Kroleſthwie Bożym.

werset: 16A on rzekł kniemu.grafikaCżłowiek niekthory ſpráwił wiecżerzą wielką/ y wezwał ich wiele.
Matth: 22. Apoca: 19.

werset: 17Y poſlał ſlużebniká ſwego gdy byłá godziná wiecżerzy/ áby rzekł proſſonym żeby przyſſli/ bo iuż nágotowáne ſą wſſyſtkie rzecży:

werset: 18Y pocżęli ſie ſpołem wſſyſtcy wymawiáć. Pierwſſy mu rzekł: Kupiłem wieś: átoć muſſę iść y oględáć onę/ proſſę ćie/ miey mie zá wymowionego.

werset: 19A drugi rzekł: Kupiłem pięć iarzm wołow/ átho idę ich koſzthowáć/ proſſę ćie miey mie zá wymowionego.

werset: 20A drugi rzekł: Poiąłem żonę/ á ták niemogę przyść.

werset: 21Wroćiwſſy ſie tedy ſlugá/ zwiáſthował to pánu ſwemu. Thedy rozgniewawſſy ſie goſpodarz/ rzekł ſludze ſwemu: Wynidź co rychley ná vlice y przecżnice mieſckie/ á vbogie/ y chore/ ſlepe y chrome/ w wiedź tu.

werset: 22Y rzekł ſlugá: Pánie/ ſtáło ſie ieſt iákoś roſkazał: ále ieſzcże ieſt mieſce.

werset: 23Y rzekł Pan ſludze: Wynidź ná drogi/ y ná zapłotki: á przymuś wniść/ áby ſie nápełnił dom moy.
Gene: 19. Lucae. 24.


kolumna: b
werset: 24A powiádam wam/ iż żaden z onych mężow kthorzy wezwáni ſą/ nieukuſi wiecżerzy moiey.

werset: 25A ſſly z nim tłuſſcże wielkie/ tedy obroćiwſſy ſie rzekl do nich:
Deute: 23. Matth: 10. et 16.

werset: 26Ieſli ktho idzie do mnie/ á niema w nienawiśći oycá ſwego y mátki/ y żony/ y ſynow/ y bráćiey/ y ſioſtr/ á nád to ieſſcże/ y duſſe ſwoiey/ nie może być moim zwolennikiē.

werset: 27A kto nie nieſie krzyżá ſwego/ á nie idzie zá mną/ nie może być moim zwolennikiem.

werset: 28Abowiem kto z was/ chcąc budowáć wieżę/ vſiadſſy pierwey nie obráchuie nakładow ktore ſą potrzebne/ ieſli ie będzie miał ku wykonániu/

werset: 29áby lepak záłożywſſy grunt/ á niemogąc dokonáć/ wſſyſtcy ktorzyby to widzieli/ nie ięli ſie poſmiewáć ſniego/

werset: 30mowiąc: Iż ten cżłowiek pocżął budowáć/ á nie mogł dokonáć.

werset: 31Albo kthory Krol chcąc iácháć y wieść woynę z drugim Krolem/ nieuſiędzie pierwey y nie myſli/ mogłli by z dzieſiąćią thyſięcy wypráwić ſie przećiwko onemu/ ktory ze dwudzieſtu tyſięcy ćiągnie przećiwko niemu?

werset: 32co ieſli inácżey/ poki on ieſſcże dáleko ieſt poſyła/ do niego poſly/ proſſąc o to co ieſt ku pokoiowi.

werset: 33Tákći owſſeki kożdy zwas/ ktory ſie nie wyrzeka wſſyſtkich rzecży ktore ma/ nie może moim być zwolennikiem.

werset: 34Dobra ieſt ſol. Ale ieſliby ſol wywietrzáłá/ cżymże będzie ſolono?

werset: 35Ani do źiemie/ áni do gnoiu pożytecżna ieſt/ ále precż będzie wyrzuconá. Kto ma vſſy ná ſluchánie/ niechay ſlucha.
Matth: 5. Marci. 9.

rozdział: 15
Cap: 15.Podobieńſtwo o ſto owiec y o dzieſiąći groſſy ſrebrnych/ iáka też bywa rádość w niebie nád iednym pokutuiącym/ y o ſynu márnotrátnym.grafika

strona: GG4v

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 18
werset: 35A ſtáło ſie ieſt/ gdy ſie przybliżał do Ierychá/ ſlepy iákiś ſiedział przy drodze/ żebrząc.
Matth: 20. Marci. 10.

werset: 36Ten gdy vſlyſſał że mimo oń tłuſſcża idzie/ pytał co by tho było:

werset: 37y powiedziano mu/ że Iezus Názaráńſki mimo oń idzie.

werset: 38Y záwołał/ mowiąc: Iezuſie ſynu Dawidow ſmiłuy ſie nádemną.

werset: 39A ći co w przod ſſli/ fukáli nań każąc mu milcżeć. Ale on tym więcey wołał:Synu Dawidow ſmiłuy ſie nádemną.

werset: 40Stánąwſſy thedy Iezus kazał go przywieść do ſiebie. A gdy ſie przybliżał/ ſpytał go/

werset: 41mowiąc: Co chceſz żebymći vcżynił? Tedy on rzekł: Pánie ábym widział.

werset: 42A Iezus záś rzekł do niego: Przeyźrzy/ Wiárá twoiá ćiebie zdrowym vcżyniłá.

werset: 43Y tudzieſz przeyźrzał/ y náſládował go chwaląc Bogá. A wſſyſtek lud gdy tho vyźrzał/ dał chwałę Bogu.

rozdział: 19
Cap: 19.Pan Iezus Ierycho przechodząc/ do Zácheuſſá ſie ſkłonił/ poleceniem dzieſiąći grzywien ſrogość Sądu vkázuie. Ná Oſlęćiu do Ieruzálem wiáchawſzy/ kupce z kośćiołá wypądza.
werset: 1
A
Wſſedwſſy/ ſſedł przez Ierycho.

werset: 2A otho mąż imieniem Zácheuſz: á then był przełożonym nád Celniki/ y tudzieſz bogáty.

werset: 3Y żądał widzieć Iezuſá/ co by zacż był: ále niemogłprzed tłuſzcżą/ bo był wzroſtu niewielkiego. grafika

werset: 4Y bieżawſſy naprzod/ wſtąpił ná leſſną Figę chcąc go widzieć: bo tám tędy miał iść.

werset: 5A gdi przyſzedł ná ono mieſce/ weyźrzawſſy Iezus vyźrzał go/ y rzekł do nieo : Zácheuſſu/ z ſtąp co rychley: Abowiem dziś ia muſſę przemieſſkáć w domu twoim.

werset: 6A on z kwápieniem z ſtąpił/ y przyiął go z rádośćią.

werset: 7Co gdy widzieli wſſyſcy/ ſſemráli/ mowiąc:
Acto: 16.
iż do cżłowieká grzeſſnego ſie ſkłonił.

werset: 8Stoiąc thedy Zácheuſz rzekł do Páná. Oto połowicę dobrá moiego Pánie/ dáię vbogim/ á ieſlim kogo w cżym oſſukał/ nágrádzam cżworáko.

werset: 9Rzekł Iezus do niego: Iż ſie dziś zbáwienie temu domowi ſtáło/ przetho żeby y on był ſynem Abráhámowym:
Matth: 15.

werset: 10Abowiem ſyn cżłowiecży przyſzedł tego ſſukáć/ y zbáwiáć co było zginęło.

werset: 11Tho gdy oni ſlyſſeli/ dokłádáiąc powiedział przypowieść/ przeto iż był bliſko Ieruzálem/ á iż mniemali żeby ſie rychło miáło obiáwić Kroleſtwo Boże.

werset: 12Powiedział tedy?
kolumna: b
Cżłowiek ieden zacny odſſedł do dálekiey kráiny/ aby ſobie otrzymał Kroleſthwo/ y wroćił ſie:
Matth: 25. Marci. 13.

werset: 13Ten zwoławſſy dzieſięć ſlużebnikow ſwych/ dał im dzieſięć grzywien/ mowiąc do nich: Hándluyćie áż ia prziydę.

werset: 14A mieſzcżánie iego nienawidzieli go/ tedy poſláli poſelſtwo zá nim/ mowiąc: Niechcemy żeby ten miał krolowáć nád námi.

werset: 15Y ſtáło ſie ieſt gdy ſie názad wroćił otrzymawſzy Kroleſtwo/ kazał wezwáć ſlużebnikow ſwoichktorym był rozdał pieniądze chcąc wiedzieć iáko ktory wiele zárobił nimi.

werset: 16Przyſzedł tedy pierwſſy/ mowiąc: Pánie/ grzywná grafikatwoiá dzieſięć grzywien nábyłá.

werset: 17Y rzekł mu: Mieyże go dzięk ſlugo dobry/ iżeś ná tym male był wierzen/ będzieſz miał władzą nád dzieſiąćią miaſt.

werset: 18Przyſzedł też y drugi mowiąc: Pánie/ grzywná twoiá vcżyniłá pięć grzywien.

werset: 19Rzekł mu Pan: y ty bądź nád piąćią miaſth.

werset: 20A drugi przyſſedſſy/ iął mowić: Pánie/ oto grzywná twoiá/ ktorąm miał záwiązáną w chuśćie:

werset: 21bom ſie bał ćiebie/ iżeś cżłowiek ſrogi ieſt/ bierzeſz cżegoś nie położył/ á żnieſz cżegoś nie ſiał.

werset: 22Rzekł do niego: Z vſt ćie twoich zły ſlugo oſądzę.
2.Reg 1. Matth: 12.
Wiedziałeś iżem ia ſrogi/ że biorę cżegom nie położył/ á żnę cżegom nie ſiał:

werset: 23cżemużeś tedy niedał pieniędzy moich ná ſthoł (bánkierzki) á ia przyſſedſzy/ wżdybym ią był y z lichwą wyćiągnął.

werset: 24Bo rzekł do tych co tám ſtáli: Weźmćie od niego tę grzywnę/ y dayćie ią themu ktory ma dzieſięć grzywien.

werset: 25Y rzekli do Páná: Pánie/ mać iuż dzieſięć grzywien.
Matth: 13. et 25. Marci. 4. Lucae. 8.

werset: 26Ale ia powiádam wam/ iż káżdemu ktory ma będzie dano/ y będzie obfitował: á od tego ktory niema/ y to co ma odiętho będzie od niego.

werset: 27A wſſákoż nieprzyiaćiele moie/ ktorzy mię nie chćieli mieć Krolem nád ſobą/ przywiedźćie tu/ y pobiyćie przedemną.

werset: 28A te rzecży powiedziawſzy/ ſſedł przodkiem idąc do Ieruzálem.
Matth: 21. Marci. 11.



strona: HH

S: Lukaſſá.

kolumna: a
rozdział: 22
Matth: 26 Marci. 14.
werset: 55A gdy nániećieli ogień w pośrzodku dworu/ y gdy ſie koło niego vſádzili/ był też y Piotr miedzy nimi:

werset: 56Ktorego gdy vyźrzáłá dziewká ſlużebna ſiedzącego v ſwiátłá/ á gdy ſie mu przypátrzyłá/ rzekłá: Y ten ſnim był.

werset: 57A on záprzał ſie go/ mowiąc: Niewiáſtho/ nie znam go.

werset: 58A po máłey chwili drugi vyźrzawſſy go/ rzekł: Y ty ieſteś ſnich.A Piotr rzekł: O cżłowiecże nie ieſtem.

werset: 59Pothym pochwili iákoby w godzinie/ drugi iákiś twierdził to/ mowiąc: Záprawdę y ten ſnim był/ boć też y Gálileycżyk ieſth.

werset: 60Y rzekł Piotr: Cżłowiecże/ nie wiem co mowiſz. A nátychmiaſth ieſſcże on tego domawiał/ Kur zápiał.

werset: 61A obroćiwſzy ſie Pan/ weyźrzał ná Piotrá. Tedy wſpomniał Piotr ná ſlowo Páńſkie/ thák iáko był powiedział. Iż pierwey niż Kur zápoie/ trzikroć ſie mnie záprziſz.
Matth: 26. Marci. 14. Lucae. 22. Matth: 16. 17. et 20. Marci. 8. et 9.

werset: 62Y wyſzedſzy Piotr przed dwor/ gorzko płákał.

werset: 63A oni mężowie co trzymáli Iezuſá/ nágrawáli go/ bijąc/

werset: 64y zákrywſſy go/ bili ij w twarz/ y pytháli go/ mowiąc: Prorokuy/ kthory ieſt/ co ćie vderzył?

werset: 65Y wiele inſſych rzecży bluźniąc mowili przećiw iemu.
Lucae. 9. 17. et 18. Iſaiae. 50. Matth: 26. Marci. 14.

werset: 66A gdy ſie ſtał dzień: zeſſli ſie ſtárſſy ludu/ y Kxiążęthá kápłáńſcy/ y doktorowie/ y w wiedli go do rády ſwoiey/ mowiąc: Powiedz nam/ ieſliś ty ieſt Chryſtus.

werset: 67Y rzekł im: Powiemli wam/ niebędziećie mi wierzyć:

werset: 68będęli was też pytał nie odpowiećie mi/ áni mię wypuśćićie.

werset: 69A od tychmiaſt będzie ſyn cżłowiecży ſiedział ná práwicy Bożey.
Coloſ: 3. Ebrae: 1. et 10.

werset: 70Tedy rzekli wſſyſtcy: Toś ty wżdy ieſy ſyn Boży? On im rzekł: Wy powiádaćie/ iż ia ieſthem.
Matth: 26.

werset: 71A oni rzekli: Coſz więcey potrzebuiemy ſwiádectwá/ boſmy ſámi ſlyſſeli z vſt iego.

rozdział: 23
Cap: 23.Pan Iezus Piłatowi ráno wydan/ wypytan/ niewinnym nálezion/ wſſákże Bárábáſz wypuſſcżon/ á Pan ná śmierć oſądzon/ vkrzyżowán/ nágrawan/ vmárł/ z krzyżá zięt/ y pogrzebion.
werset: 1
T
Edy powſthawſſy wſſyſtko ono ich mnoſtwo/ wiedli go do Piłatá.
Matth: 27. Marci. 15. Ioan: 18.

werset: 2Y pocżęli nań żáłowáć/ mowiąc:Tegoſmy náleźli á on podwráca lud naſz/ y zákázuie tribut dáwáć Ceſárzowi/ y powiáda ſie być Chryſtuſem krolem.
Matth: 17. Matth: 27.

werset: 3Tedy Piłat pythał go mowiąc: Thy ieſteś Krol Zydowſki? A on odpowiádáiąc/ rzekł: Thy mowiſz.

werset: 4Rzekł Piłat do kxiążąt kápłáńſkich/ y ſtárſſych/ y do tłuſſcż: Ia żadney przycżyny nienáyduię w tym cżłowiecże.

werset: 5A oni thym ſie więcey ſilili/ mowiąc: Zruſſył lud/ náucżáiąc po
kolumna: b
wſſyſtkim Zydoſtwie/ pocżąwſſy od Gálilei áż do tąd.
Matth: 4.

werset: 6Piłat potym gdy vſlyſſał o Gálileiey/ pythał ieſliby był cżłowiekiem z Gálileiey.
Lucae. 3. Lucae. 18.

werset: 7A gdy ſie dowiedział iż z Herodowey mocy był/ odeſlał go do Herodá/ ktory też był ná ten cżas w Ieruzálem.

werset: 8A Herod vyźrzawſzy Iezuſá/ rozrádował ſie bárzo/ bo go żądał od dawnego cżáſu widzieć/ przetho iż ſlychał o nim wiele:y nádziewał ſie że miał vyźrzeć iáki dzyw od niego vcżyniony.
Lucae. 9.

werset: 9Y pythał go wielą ſlow. A on mu nic nie odpowiedział.

werset: 10Stáli tedy kxiążętá kápłáńſcy/ y doktorowie/ ſthale nań ſkárżąc.

werset: 11Y wzgárdził nim Herod z ſwym woyſkiem: y poſmiewał ſie ſniego/ oblokſſy go w białłe odzienie/ potym go odeſlał do Piłatá.

werset: 12Y ſtáli ſie przyiaćielmi Piłat z Herodem w on dzień: bo przed tym byli ſobie z obu ſtron nieprzyiaćielmi.
Acto: 4.

werset: 13A Piłat zezwawſſy kziążętá kápłáńſkie/ y vrzędniki/ y lud/

werset: 14rzekł do nich:
Matth: 27. Marci. 15. Ioan: 18.
Offiárowáliśćie mi tego cżłowieká/ iákoby on odwrácał lud: á oto ia pytáiąc go przed wámi/ nienálazłem żadney w tym cżłowiecże przycźyny/ z tych o ktore mu winę dáiećie.

werset: 15Ale áni Herod/ bom was był odeſlał do niego: á oto nic godnego śmierći nieſtháło ſie mu.
Ioan: 19.

werset: 16A ták ſkarawſſy go ia/ wypuſſcżę ij.

werset: 17A byłá thego potrzebá wypuśćić im ná dzień ſwięty iednego.
Matth : 27. Marci. 15.

werset: 18Tedy krzyknąwſſy zá raz wſſyſtká tłuſſcża/ rzekłá: Zágub thego/ á wypść nam Bárábaſzá:

werset: 19kthorego było dla nieiákiego rozruchu ktory był w mieśćie vcżynił/ y dla mężoboyſthwá/ wſádzono do ćiemnice.

werset: 20Piłat záſię mowił do nich/ chcąc wypuśćić Iezuſá:

werset: 21A oni tym bárźiey wołáli/ mowiąc: Vkrzyżuy/ vkrzyżuy go.

werset: 22On ieſzcże y po trzećie rzekł do nich: Coż wżdy ten złego vcżynił? Zadney przycżyny śmierći w nim nie náyduię/ á ták ſkarzę go ia/ á wypuſſcżę.

werset: 23Ale oni tym więcey przytyſkowáli wielkiemi głoſy/ żądáiąc áby był vkrzyżowan/ y tym więcey powſthawáły głoſy ich.

werset: 24Potym Piłat przyſądził áby ſie ſtáło ná żądánie ich.
Matth: 27. Acto: 3.

werset: 25Y wypuśćił im onego kthory dla mężoboyſtwá/ y dla trwogi/ wſádzon był do ćiemnice/ ktorego żądáli: á Iezuſá dał im ná wolą.

werset: 26A gdy go wiedli/ vchwyćili nieiákiego Symoná Cireneńſkiego/ idącego ze wſi/ y włożyli nań krzyż áby nioſl zá Iezuſem.

werset: 27Tedy ſſlá zá nim wielka tłuſſcża ludu/ y niewiaſt: ktore rzewno płákáły y lámentowáły nád nim.
Matth: 27. Ioan: 19. Zacha: 12.

werset: 28Y obroćiwſſy ſie do nich Iezus rzekł: Corki Ierozolimſkie/ niepłácżćie nádemną/ ále płácżćie ſáme nád ſobą y nád ſyny ſwemi/

werset: 29ábowiem otho prziydą dni/ w kthore będą mowić: Błogoſláwione nie=
HHpłodne


strona: HHv

Ewángelia.

kolumna: a
płodne/ y żywoty ktore nie rodziły/ y pierſi ktore nie karmiły.



strona: HH3v

Ewángelia.

kolumna: a
grafika
księga: Ioann
rozdział: 1
Matth: 11. Deute: 18.
werset: 21Tedy go oni pytáli/ Cożeś tedy? Heliaſzemeś? Y rzekł: Nie ieſthem. Tedyś ieſt Prorokiem? Y odpowiedział/ Nie.

werset: 22Nákoniec mu rzekli: Kto żeś ieſt/ ábyſmy vmieli dáć odpowiedź tym ktorzy nas poſláli? Coż powiádaſz o ſobie?

werset: 23A on rzekł:
Matth: 3. Marci. 1. Lucae. 3. Iſaiae. 40.
Ia głos wołáiąceo ná puſſcży/ Spráwuyćie drogę Páńſką/ iáko powiedział Izáiaſz prorok.

werset: 24A co byli poſláni/ byli z Fárizeuſſow.

werset: 25Tedy ſpytáli go y rzekli: Cżemuſſ tedy krzćiſz ponieważeſz nie ieſt Chryſtuſſem/ áni Heliaſſem/ áni Prorokiem?

werset: 26Odpowiedział im Ian/ temi ſlowy: Iać krzcżę wodą/ ále w poſrzod was ſthánął/ ktorego wy nie znaćie.
Matth: 3. Marci. 1. Lucae. 3. Acto: 19.

werset: 27Ten ći ieſt ktory po mnie ma przyſć/ ktory ſie przedemną ſtał:ktoremum ia nie ieſt godzien/ bym rozwiązał rzemycżek v botá iego.

werset: 28The ſie rzecży w Behtániey działy z onę ſtronę Iordaná gdzio był Ian krzcżący.
Ioan: 3. et 10.

werset: 29A drugiego dniá/ vyźrzał Ian Iezuſá á on idzie do nieo / y rzekł: Oto Báránek Boży/ oto ten kthory głádzi grzechy ſwiáthá.
Iſaiae. 53. 1.Cor: 5.

werset: 30Tenći ieſt o ktorymem powiádał/ zá mną idzie mąż/ ktory ſie przedemną ſtał: bo był pierwſſy niżli ia/

werset: 31á iamći go nieznał/ ále żeby był obiáwion ludu Iſráelſkiemu/ przetom ia przyſſedł krzcżąc wodą.

werset: 32Y dał ſwiádectwo Ian/ mowiąc: Iżem widział duchá z ſtępuiącego iáko gołębicę z niebá/ y trwał nád nim.
Matth: 3. Marci. 1. Lucae. 3.

werset: 33A iam ći go nieznał/ ále ktory mie poſlał krzćić w wodzie/ ten mi powiedział. Ná kogobym vyźrzał Duchá ſtępuiącego/ y trwáiącego ná nim/ tenći ieſt kthory krzći w duchu ſwiętym.

werset: 34Y widziałem ia: y ſwiádectwo mi tho dał/ że oto ten ieſt ſyn Boży.

werset: 35Drugiego dniá záſie/ ſthał Ian/ y dwá zwolennicy iego.

werset: 36A vyźrzawſſy Iezuſá á on idzie/ rzekł: Otho Báránek Boży.
Exodi. 12. Iſaiae. 53.

werset: 37Y vſlyſſawſſy oni dwá zwolennicy iego mowiącego/ ſſli zá Iezuſem.

werset: 38Y obroćiwſſy ſie Iezus/ y widząc ie á oni zá nim idą/ rzekł im: Cżego ſzukaćie? Odpowiedzieli mu: Rabbi/ co ſie wykłáda Miſtrzu/ gdzie mieſſkaż
kolumna: b

werset: 39Rzekł im: Podźćie/ á oglądayćie. Przyſſli/ y oglądáli gdzie mieſſkał/ y trwáli v niego przez on dzień: á godziná byłá iákoby dzieſiąta.

werset: 40A był Andrzey brát Simoná Piotrá/ ieden z onych dwu/ ktorzy byli ſlyſſeli od Ianá/ y ſſli zá nim.

werset: 41Then nálaſl napierwey brátá ſwego Simoná/ y rzekł mu: Náleźliſmy Meſyaſzá/ co ſie wykłáda/ Chryſtus.

werset: 42Y przywiodł go do Iezuſá. A weyźrzawſſy nań Iezus/ rzekł: Thy ieſteś Simon ſyn Iony/ thy będzieſz zwan Cefás/ co ſie wykłáda Piotr.
Matth: 10.

werset: 43Názáiutrz chćiał wyniść do Gálileiey/ y nálazł Filippá. Y rzekł mu Iezus: Podź zá mną.

werset: 44A ten Filip był z Betſáydy/ z miáſtá Andrzeiowego y Piotrowego.
Ioan: 12.

werset: 45Nálazł ten Filip Náthánáelá/ y rzekł mu:
Ioan: 21. Gene: 3. 22. et 49. Deute: 18. Eſaiae. 7. et 9. Ioan: 7.
O ktorym nápiſał Moizeſz w zakonie y Prorocy tegoſmy náleźli/ Iezuſá ſyná Iozefowego z Názáret.

werset: 46Y rzekł mu Nátánáel: Od Názáreth może co dobrego być? Rzekł mu Filip: Podź á ogląday.

werset: 47Vyźrzał thedy Iezuſ Náthánáelá á on idzie do niego/ y rzekł o nim: Otho prawdziwie Iſráelcżyk/ w kthorym zdrády niemáſz.

werset: 48Rzekł mu Náthánáel: Skąd mie znáſz?Odpowiedział Iezus/ y rzekł mu: Pierwey niż ćie Philip wezwał/ gdyś był pod Figą/ widziałem ćie.

werset: 49Odpowiedział mu Náthánáel/ y rzekł: Rabi/ Thy ieſteś ſyn Boży/ ty ieſteś Krol Iſráelſki.

werset: 50Odpowiedział Iezus/ y rzekł mu: Iżemći rzekł/ Widziałem ćie pod Figą/ (przeto) wierzyſz: więtſſe rzecży niżli to vyźrzyſz.

werset: 51Y rzekł do niego: Záprawdę záprawdę powiádam wám/ Vyźrzyćie Niebo otworzone/ y Angioły Boże wſthępuiące/ y ſthępuiące/ ná Syná cżłowiecżego.
Gene: 28. Lucae. 21.

rozdział: 2
Cap: 2.Pan Chryſthus ná weſelu z wody wino vcżynił/ Mencarze z kośćiołá wygnał/ mękę ſwą opowiáda.grafika
A trze=


strona: HH6

S. Ianá.

kolumna: a
rozdział: 5
werset: 39Pythayćie ſie pilnie ná piſmá/ bo wy mnimaćie że w nich żywot wiecżny maćie:
1.Ioan: 4. Acto: 17. Deute: 18.
y też też ſą kthore ſwiádectwo dawáią o mnie/

werset: 40á niechcećie przyść do mnie/ ábyśćie żywot mieli.

werset: 41Obiáſnienia od ludzi nie biorę.
Ioan: 12.

werset: 42Alem was poznał/ że miłości Bożey nie maćie w ſobie.

werset: 43Iam przyſzedł w imię oycá moiego/ á nie prziymuiećie mie: prziydzielić inny w imię ſwoie/ tedy go prziymiećie.
1.Ioan: 2. 2.Theſ: 2.

werset: 44Iákoż wy możećie wierzyć/ ktorzy chwałę ieden od drugiego bierzećie: á chwały kthora od ſámego Bogá ieſt/ nie ſzukaćie?

werset: 45Niemnimayćie żebym ia miał ná was ſkárżyć przed oycem: ieſtći then co ná was ſkárży/ Moizeſz/ w kthorym wy nádzieię maćie?

werset: 46Abowiem byśćie Moizeſſowi wierzyli/ ſnadźbyśćie y mnie wierzyli/ boć on o mnie piſał.

werset: 47Ale ieſliſz piſmu iego nie wierzyćie: iákoż ſlowam moim wierzyć będziećie?
Deute: 31. Deute: 18.

rozdział: 6
Cap: 6.Pan Chryſtus pięćiorgiem chlebá/ pięć tyſięcy ludzi nákarmił/ gdy go chćiano krolem obráć y vcżynić/ vſſedł/ náucża o chlebie niebieſkim/ y o ćiele ſwoim y o krwi ſwey/ zwolennicy niektorzy od niego odſtáli/ ále Apoſtołowie ći przy nim trwáli.
werset: 1POthym odſſedł Iezus zá Morze Gálileyſkie/ kthore zową Thyberiadſkie:
Matth: 14. Marci. 6. Lucae. 9.

werset: 2á zánim ſſlá wielkość wielka ludzi/ że widzieli známioná ktore cżynił nád onemi kthorzy bywáli niemocnemi:

werset: 3Wſſedł tedy Iezus ná gorę/ ſiedział thám z zwolenniki ſwoimi.

werset: 4A byłá bliſko wielkánoc/ dzień ſwięty Zydowſki.
Exodi. 12. Matth: 14. Marci. 6. Lucae. 9.

werset: 5Podnioſſy tedy Iezus ocży ſwoie/ gdy vyźrzał iż wielkość wielka idzie do niego/ rzekł do Philippá: grafikaSkąd kupiemy chlebá/ áby otho ći iedli?

werset: 6A to mowił kuſſąc go/ ábowiem on wiedział co miał cżynić.

werset: 7Odpowiedział mu Philip: Zá dwie ſćie groſſow/ chlebá nie doſthánie
kolumna: b
im/ żeby iácy kożdy z nich máło co wźiął.

werset: 8Rzekł do niego ieden z zwolennikow iego Andrzey/ brát Symoná Piotrá:

werset: 9Ieſt tu iedno dziećię/ kthore ma pięćioro chlebá ięcżmiennego/ á dwie rybie: ále co tho ieſth miedzy ták wiele.
4.Reg: 4.

werset: 10Rzekł pothym Iezus: Każćie ludziom ſiedzieć. A było ſianá wiele ná onym mieſcu. Vſiádło tedy mężow w pocżćie iákoby pięć tyſięcy.

werset: 11Wźiął tedy Iezus chleby: á podziękowawſſy/ rozdał ſiedzącym/ takież y z ryb iáko kto wiele chćiał.

werset: 12A gdy ſie náiedli/ rzekł zwolennikom ſwoim: Zbierzćie co zbyło odrobin/ áby nie zginęły.

werset: 13Zebráli tedy/ y nápełnili dwánaśćie koſſow odrobin/ z pięćiorgá chlebá ięcżmiennego/ y ze dwu ryb/ ktore zbyły tym ktorzy iedli.

werset: 14Oni tedy ludzie vyźrzawſſy on znák ktory Iezus vcżynił/ mowili: Iż to ieſt prawdziwie Prorok ktory ma przyść ná ſwiát.
Lucae. 7. Ioan: 4.

werset: 15Iezus tedy gdy poznał iż mieli przyść/ y vchwyćić go/ chcąc go Krolem vcżynić/ vſſedł záſię ná gorę ſam ſzcżegulny.

werset: 16A gdy było wiecżor/ zſthąpili zwolennicy iego do morzá.
Ioan: 5. Matth: 14. Marci. 6.

werset: 17A wſtąpiwſſy do łodzi/ przewieźli ſie ná onę ſtronę morzá do Káphárnáum/ y iuż ſie było zmierzkło/ á nie przyſſedł był do nich Iezus.

werset: 18A morze/ zá wianim wielkiego wiátru/ zigrawáło á zruſzáło ſie.

werset: 19A gdy ſie odwieźli iákoby ná pięć y dwádzieśćiá álbo trzydzieśći ſtáiánia/ vyźrzeli Iezuſá chodzącego po morzu/ á iż przychodził bliſko łodzi/ y polękáli ſie.

werset: 20Ale on rzekł knim: Ia ieſtem nieboyćie ſie.

werset: 21Chćieli go tedy wźiąć do łodzi: á nátychmiaſt łodź przybiegłá ku źiemi do ktorey ſie wieźli.

werset: 22A drugiego dniá/ tłuſſcża ktora ſtáłá zá morzem/ widziáłá iż łodká inſza nie byłá thám iedno iedná/ á iż nie wſthąpił był z zwolenniki ſwoimi Iezus w łodź/ ále że ſie ſámi zwolennicy iego byli przewieźli w łodzi:

werset: 23A inſſe łodzi nádiácháli były od Tybeberyády ku onemu mieſcu gdzie byli iedli chleb/ dziękuiąc Bogu.

werset: 24Gdy tedy vyźrzáłá tłuſſcża/ iż tám Iezuſá niebyło/áni zwolennikow iego/ wſthąpili w łodki/ y przewieźli ſie do Káphárnáum/ ſzukáiąc Iezuſá.

werset: 25A gdy go náleźli zá morzem/ rzekli do niego: Miſtrzu/ y kiedyżeś thu przyſſedł.

werset: 26Odpowiedział im Iezus/ y rzekł: Záprawdę/ záprawdę powiádam wam/ ſzukaćie mię nie iżeśćie widzieli známioná/ ále iżeśćie iedli chleb/ y byliśćie náſyceni.

werset: 27Spráwuyćie nie then pokarm kthory ginie/ ále ktory trwa ku żywotowi wiecżnemu/ ktory wam da Syn cżłowiecży/ ábowiem ten Oćiec Bog náznácżył.

werset: 28Rzekli pothym do niego: Coſz mamy cżynić/ ábyſmy cżynili vcżynki Boże?

werset: 29Odpowiedzial Iezus/ y
rzekł


strona: HH6v

Ewángelia.

kolumna: a
rzekł im: Thoć ieſt vcżynek Boży/ ábyśćie wierzyli w tego ktorego on poſlał.



strona: II2v

Ewángelia.

kolumna: a
rozdział: 9
Pan ſlepo národzonego vzdrowił w Sobbothę/ ktory znák Licemiernicy chćiełi zátlumić/ y przethoż onego vzdrowionego że iáwnie to co ſie z nim ſtháło wyznáwał/ z bożnice wyrzućili/ á Pan go do ſiebie przytulił.grafika
werset: 1
I
Dąc potym Iezus mimo/ vyźrzał cżłowieká ſlepego od národzenia/

werset: 2y pytali go zwolennicy iego: Miſtrzu/ kto zgrzeſzył/ ten/ cżyli rodzicy iego/ áby ſie ſlepym národził?

werset: 3Odpowiedział Iezus: Ani ten zgrzeſſył/ áni rodzicy iego/ ále żeby ſie okazáły ſpráwy Boże w nim.
Ioan: 11. Ioan: 5.

werset: 4Iać muſſę cżynić vcżynki tego ktory mie poſlał/ poki dzień ieſt: Prziydzieć noc/ kiedy nikth nie będzie mogł ſpráwowáć.

werset: 5Iáko długo ieſthem ná ſwiećie/ ieſthem ſwiátłośćią ſwiáthá.
Ioan: 1. 8. et 12.

werset: 6Tho powiedziawſſy/ wyplunął ná źiemię/ y vcżynił błoto z ſliny/ y rozmázał błoto po ocżu iego/

werset: 7y rzekł do niego: Idź/ á vmyj ſie w ſadzawce Siloe/ co ſie wykłáda/ Poſlány.
Iſaiae. 8.
Thedy on ſzedł/ y vmył ſie/ y przyſſedł záś widzący.

werset: 8Tedy ſąſiedzi y ći co go przed thym widzieli/ że był żebrakiem/ mowili: Y tenże tho ieſth/ co ſiedział á żebrał?Tedy iedni powiádáli: Iż ten ieſt.

werset: 9A drudzy/ Nikaki/ ále onemu podobny. Ale on powiádał: Iż iam ieſt.

werset: 10Pytáli go tedy/ iákoż ći ſie otworzyły ocży twoie?

werset: 11Odpowiedział: On cżłowiek co go zową Iezuſem/ vcżynił błotho/ y pomázał mi ocży/ y rzekł mi: Idź do ſadzawki Siloe/ vmyjże ſie. Szedłem/ omyłem ſie/ y przeyźrzałem.

werset: 12Y rzekli do niego: Gdzieſz on ieſt? Odpowiedział im/ Niewiem.

werset: 13Prżywiedli onego co był ſlepym do Pháryzeuſzow.

werset: 14A byłá ná ten cżás ſobbotá kiedy Iezus vcżynił był błoto/ y otworzył ocży iego:

werset: 15Pytáłi go tedy po wtore Pháryzeuſzowie/ iákobj przeyźrzał.
Matth: 12. Marci. 2. Lucae. 6. Ioan: 5. et 7.
A on im powiedział Włożył mi błotho ná ocży/ á omyłem ſie/ y widzę.

werset: 16Mowili tedy z Pháryzeuſzow niektorzy: Nie ieſt ten cżłowiek od Bogá/ ktory ſobbothy nie przyſtrzega.A drudzy záś mowili: Iákoż może grzeſzny cżłowiek tá=
kolumna: b
kie cudá cżynić? Y było rozerwánie miedzy nimi.
Matth: 21. Ioan: 7. 10. et 12. Ioan: 7.

werset: 17Tedy rzekli y po wtore do ſlepego: Ty co powiadaſz o tym ktoryć otworzył ocży twoie? A on rzekł że ieſt Prorok.

werset: 18Tedy Zydowie nie wierzyli o nim/ żeby był ſlepym/ á żeby przezźrzał: áż przyzwáli rodzicow onego kthory przeyźrzał/

werset: 19y pytáli ich mowiąc: To ieſt ſyn wáſz/ o ktorym wy powiádaćie/ że ſie ſlepo národził? Iákoż tedy teraz widzi?

werset: 20Odpowiedzieli im rodzicy iego/ temi ſlowy: Wiemy że to ieſt ſyn náſz/ á iż ſie ſlepo národził:

werset: 21ále iáko theraz widzi nie wiemy/ álbo kto mu ocży iego otworzył my nie wiemy. Pytayćie ſámego/ wſzák ma látá/ ſam niechay o ſie mowi.

werset: 22To mowili rodzicy iego/ bo ſie báli żydow. Abowiem iuż ſie byli ſpiknęli żydowie/ iż ieſliby go kto wyznawał być Kryſthuſem/ áby z bożnice był wyłącżon.

werset: 23Przetoż rodzicy iego rzekli: Iż ma látá/ ſámego pytayćie.
Ioan: 11. et 12.

werset: 24Wezwáli tedy zaſie cżłowieká onego co był ſlepym/ y rzekli mu: Day chwałę Bogu/ My wiemy iſz otho then cżłowiek ieſt grzeſzny.

werset: 25Tedy im on rzekł:
Ioſue. 7. Acto: 12.
Ieſli ieſt grzeſzny thego ia niewiem: tho iedno wiem/ że gdyżem był ſlepym/ teraz widzę.

werset: 26Oni mu rzekli: Coſzći vcżynił? Iákoć wżdy the ocży otworzył?

werset: 27Odpowiedział im: Iużem wam powiedział/ y ſlyſzeliśćie: coſz ieſzcże chcećie ſlyſzeć? Cżyli y wy chcećie być zwolenniki iego?

werset: 28Tedy mu łáiáli/ a mowili: Bądźże thy zwolennikem iego: ále my ieſteſmy zwolenniki Moizeſſowemi.

werset: 29My wiemy iż Moizeſzowi mowił Bog: ále o thym nie wiemy ſkąd ieſt.

werset: 30Odpowiedział on cżłowiek/ y rzekł im: To w tym iśćie dziwna rzecż ieſt/ że wy nie wiećie ſkądby był/ á otworzył moie ocży.

werset: 31A to wiemy/ że grzeſznych Bog nie ſlucha: ále ieſli kto Bożym chwalcą ieſt/ á wolą iego cżyni/ tego wyſluchywa.

werset: 32Od wieku nie ieſt ſlychaná rzecż/ żeby kto otworzył ocży ſlepo národzonego.

werset: 33Być then nie był od Bogá/ nie mogłby nic vcżynić.

werset: 34Odpowiedzieli y rzekli mu: Wſzyſtekeś ſie w grzechach vrodził: á ty nas vcżyſz? Y wypchnęli go precż.

werset: 35Y vſlyſzał to Iezus: że go precż wypchnęli: á gdy go nálazł/ rzekł do niego: Ty wierzyſz w ſyná bożeo?

werset: 36Odpowiedział on y rzekł á ktory ieſt Pánie: żebym vwierzył weń?

werset: 37Y rzekł mu Iezus:y widziáłeś go/ á ktory mowi ztobą/ tenći ieſt.
Matth: 26. Marci. 14. Ioan: 4.

werset: 38A on rzekł: Wierzę Pánie. Y vpadſſy dał mu cżeść á chwałę.

werset: 39Y rzekł mu Iezus: Ná ſądem ia przyſſedł tu ná ten ſwiáth: áby ći co nie widzą widzieli: á kthorzy widzą ſlepemi ſie ſtháli.

werset: 40Y vſlyſzeli niekthorzy z Pharyzeuſzow ktorzy z nim byli/ thedy mu rzekli:á więc y mychmy ſlepi?

werset: 41Rzekł im Iezus: By=
ście


strona: II3

S: Ianá.

kolumna: a
ſćie byli ſlepi/ nie mielibyśćie grzechu:
Ioan: 15.
ále theraz powiádaćie iż widzimy/ przethoż grzech w was trwa.



strona: II5

S: Ianá.

kolumna: a
grafika
rozdział: 13
werset: 6Tákże tedy przyſzedł do Simoná Piotrá.
Matth: 3.
Y rzekł do niego Piotr: Pánie/ tyſz mi tho nogi vmywaſz?

werset: 7Odpowiedział Iezus/ y rzekł mu: Co iá cżynię/ thy teras niewieſz: ále będzieſz pothym wiedział.

werset: 8Powiedział mu Piotr: Nie będzieſz mi vmywał nog ná wieki. Odpowiedział mu Iezus:
Pſal: 50.
Nieumyięli ćię/ cżęśći zemną mieć nie będzieſz.

werset: 9Rzekł do niego Simon Piotr: Pánie/ nie tilko nogi moie/ ále y ręce/ y głowę.

werset: 10Rzekł mu Iezus: Ktho vmyty ieſt/ nie potrzebá mu iedno żeby nogi vmył: bo ieſth wſſyſtek cżyſty.
Ioan: 6.
Y wy cżyśći ieſteśćie/ ále nie wſſyſtcy.

werset: 11Bo wiedział kthory tho był/ co go miał wydáć/ y przetoſz rzekł: Nie ieſteśćie wſzyſcy cżyśći.

werset: 12Gdy tedy vmył nogi ich/ wźiął ná ſie odzienie ſwoie: á ſiadſſy/ mowił záś do nich: Wiećieſz com wam vcżynił?

werset: 13Wy zowiećie mię Miſtrzem y Pánem/ á dobrze mowićie/ bom ieſth nim.
Gala: 6.

werset: 14Więc ieſliſz ia vmyłem nogi wáſſe/ będąc Pánem y Miſtrzem/ tedy y wy winniśćie ieden drugiemu nogi vmywáć.

werset: 15Abowiem dałem wam przykład/ żebyśćie iákom ia vcżynił wam/ thák y wy cżynili.
Ephe: 5. 1.Petri. 2. Matth: 10. Lucae. 6. Ioan: 15. Matth: 5.

werset: 16Záprawdę/ záprawdę powiádam wam: Nie ieſtći ſlugá więtſſy nád páná ſwego/ áni Apoſthoł więtſſy niżli ten co go poſlał.

werset: 17Ieſli te rzecży wiećie/ będziećie błogoſláwieni/ będziećieli ie cżynić.

werset: 18Niemowięć o wſſyſtkich was/ iać wiem kthorem obrał. Ale żeby ſie wypełniło piſmo/ Kto pożywa zemną chlebá/ podnieſie przećiwko mnie piętę ſwoię.
Pſal: 40. Ioan: 14. et 16.

werset: 19Odtychmiaſt powiádam wam przed tym niżby ſie to ſtáło/ iż gdyby ſie to ſtáło/ ábyśćie wierzyli iżem ia ieſt.

werset: 20Záprawdę/ záprawdę powiádam wam: Kto prziymuie gdy kogo poſlę/ ten mnie prziymuie: á ktho mnie prziymuie/ prziymuie onego ktory mnie poſlał.

werset: 21A gdy to powiedział Iezus/ zátrwożył ſie ná duchu: y oſwiadcżył/ á rzekł: Záprawdę/ záprawdę powiádam wam/ iż ieden z was mię wyda.
Matth: 10. Marci. 9. Lucae. 10. Matth: 26. Marci. 14. Lucae. 22. 1.Ioan: 2. Acto: 20.

werset: 22Poglądáli thedy po ſobie
kolumna: b
zwolennicy/ niewiedząc okim by tho mowił.

werset: 23Y był ieden z zwolennikow iego ktory leżał ná pierſiach Iezuſowych/ kthorego miłował Iezus.

werset: 24Skinął tedy ná tego Simon Piotr/ y rzekł mu: Kto tho ieſt o kim mowi?
Ioan: 19. 20. et 21.

werset: 25Tákże gdy leżał on ná pierſiách Iezuſowych/ rzekł mu: Pánie/ Ktho tho ieſt?

werset: 26Odpowiedział Iezus: Ten ieſt kthoremu ia zmacżány chleb podam. A pothym rozmocżywſſy chleb podał Iudaſſowi Simonowemu Iſkárioćie.

werset: 27A zá oną ſztucżką wſſedł weń ſzáthan. Y rzekł do niego Iezus: Co cżyniſz/ cżyń co rychley.
Ioan: 12.

werset: 28A tego żaden z tych co ſiedzieli nie wiedział/ kcżemu by to mowił.

werset: 29Bo niektorzy mnimáli/ iż Iudaſz miał worki/ żeby mu rzekł Iezus: Nákup thego cżego nam trzebá ná dzień Swięty/ álbo żeby co dał niedoſtátecżnym.

werset: 30Gdy tedy on wźiął ſtucżkę chlebá/ wnet precż wyſſedł.
Ioan: 18.
A byłá noc.

werset: 31A ták gdy wyſſedł/ rzekł Iezus: Teras obiáſnion ieſth ſyn cżłowiecży: y Bog obiáſnion ieſt w nim.

werset: 32Ieſli Bog obiáśnion ieſt w nim/ y Bog obiáśni go ſam w ſobie: á nátychmiaſt obiáſni go.
Ioan: 12. et 17.

werset: 33Synacżkowie/ niedługo ieſſcże ieſthem zwámi. Będziećie wy mnie ſzukáć: á iákom Zydom powiedział/ Dokąd ia idę/ wy niemożećie przyść (thák) y wam theraz mowię.
Ioan: 7.et 8. Ioan: 15.

werset: 34Dáię wam nowe przykazánie/ ábyśćie ſie zobopolnie miłowáli: iákom ia was miłował/ ábyśćie ſie y wy (ták) miłowáli ſpołecżnie.

werset: 35Potymći poznáią wſſyſtcy żeście zwolency moi/ będziećieli mieć ieden ku drugiemu ſpołecżną miłoſc.
1.Ioan: 2. et 3.

werset: 36Rzekł do niego Simon Piotr: Pánie/ dokądże idzieſz?Odpowiedział Iezus: Gdzie ia idę/ niemożeſz ty teraz zámną iść/ ale poydzieſz zá mną pothym.

werset: 37Rzekł mu Piotr: Cżemu nie mogę teraz zá tobą iść? duſſę moię położę zá ćię.

werset: 38Odpowiedział mu Iezus: Zywot ſwoy zá mię położyſz? Záprawdę/ záprawdę powiádam tobie: Niezápoie Kur áż ſie mnie trzy kroć záprzyſz.
Ioan: 21. Matth: 26. Marco. 14. Lucae. 22. Ioan: 18.

rozdział: 14
Cap: 14.Pan Iezus od zwolenntkow boiazń oddaláiąc/ powiáda ſie być prawdą/ drogą/ y żywotem/ y z oycem iedney iſnośći/ náukę ſwoię chowáć każe.
werset: 1
Y
Rzekł do zwolennikow ſwoich Niech ſié niefráſuie ſerce wáſze. Wierzyćie w Bogá/ y w mię wierzćie.

werset: 2W domu v oycá mego/ mieſſkánia ieſth wiele/ by było inácżey/ powiedziałbym wam. Abowiem idę ábych wam zgotował mieſce.



strona: KKv

Ewángelia.
rozdział: 18
Ioan: 6.
werset: 37Rzekł mu tedy Piłath: Owaś ty wżdy Krol? Odpowiedział mu Iezus: Ty powiádaſz iżem ia ieſt Krolem. Ia ſie ná tho národził/ y ná tom przyſſedł ná ſwiát/ ábym ſwiádectwo wydał prawdzie: Kożdy ktory ieſth z prawdy/ ſlucha głoſu moiego.

werset: 38Rzekł mu Piłat: Co ieſt prawdá? Y rzekſſy tho/ wyſſedł záſię do Zydow/ y rzekł im: Ia w nim żadney przycżyny nienáyduię.
Matth: 27. Marci. 15. Lucae. 23. Matth: 27. Marci. 15. Lucae. 23.

werset: 39Ale ieſth ten zwycżay v was/ żebym wam iednego wypuśćił ná wielkąnoc. Chcećieſz tedy że wam wypuſzcżę Krolá Zydowſkiego?

werset: 40Záwołáli záſię wſſyſtcy/ mowiąc: Nie tego/ ále Bárábaſzá. A był tho Bárábaſz łotr.

rozdział: 19
Cap: 19.Od Bicżowánia/ áż do z krzyżá zdięćia męki Páńſkiey Hiſtoria.
werset: 1
T
Edy Piłath wźiąwſzy Iezuſá/ vbicżował go.
Matth: 27. Marci. 15. Lucae. 23.

werset: 2A żołnierze vplotſſy koronę z ćiernia/ włożyli ná głowę iego/ y odziali go w ſzátę Páwłocżáną.

werset: 3Pothym przyſtępowáli kniemu/ y mowili: Bądź pozdrowion Krolu Zydowſki: y wyćináli mu policżki.

werset: 4Wyſſedł potym záś Piłath z Ratuſzá/ y rzekł im: Otho go wam wywodzę ná dwor/ ábyśćie wiedzieli/ żeć w nim żadney prżycżyny nie náyduię.

werset: 5Wyſſedł thedy Iezus ná dwor/ nioſąc koronę ćierniową/ y Páwłocżáne odzienie. Y rzekł im Piłat: Oto cżłowiek.

werset: 6A gdy go vyźrzeli Biſkupowie y ſlużebnicy/ krzycżeli/ mowiąc: Vkrzyżuy/ vkrzyżuy go.Rzekł im Piłath: Weźćie go wy/ vkrzyżuyćieſz: bo ia w nim nienáyduię przycżyny.

werset: 7Odpowiedzieli mu Zydowie: My mamy zákon/ á według zakonu ma vmrzeć: Bo ſie ſynē Bożym cżynił.
Leuiti: 24. Ioan: 5.

werset: 8Gdy vſlyſſał Piłath the ſlowá/ thym ſie więcey zlękł.

werset: 9Tedy wſſedł záś ná Rathuſz/ y rzekł do Iezuſá: Skądżeś thy? Ale Iezus niedał mu (ná tho) odpowiedzi.

werset: 10Rzekł mu thedy Piłath: Niemowiſz do mnie? nie wieſz że mam moc ćiebie vkrzyżowáć/ y mam moc wypuśćić ćię?

werset: 11Odpowiedział Iezus: Nie miałby mocy przećiwko mnie żadney/ być nie było dano z wierzchu. Y przetoż ten ktory mię tobie wydał/ więtſſy grzech ma.
Sapi: 6. Ioan: 3. Roma: 13.

werset: 12Y od tego cżáſu ſthárał ſie Piłath áby go wypuśćił.Ale Zydowie wołáli/ mowiąc: Ieſli tego wypuśćiſz/ nie ieſtheś przyiaćiel Ceſárſki. Kożdy ktho ſie Krolem cżyni/ przećiwia ſie Ceſárzowi.
Acto: 17. Matth: 27. Marci. 15.

werset: 13A Piłath potym gdy vſlyſſał the ſlowá/ wywiodł ná dwor Iezuſá/ y vſiadł ná ſtol=
kolumna: b
cu ſądowym/ ná mieſcu co ij zową Lithoſtratos/ á po Zydowſku Gábbáta.

werset: 14A było zgotowánie Wielkonocne iákoby o ſzoſtey godzinie: y rzekł do Zydow: Otho Krol wáſz.
Lucae. 23.

werset: 15A oni wołáli: Weż/ weź/ vkrzyżuy go. Rzekł im Piłath: Kroláć wáſſego vkrzyżuię? Odpowiedzieli Biſupi: Niemamy Krolá/ tylko Ceſárzá.
Gene: 49. Oſeae: 1.

werset: 16Tákże tedy wydał go im/ áby był vkrzyżowan. grafikaWźięli thedy Iezuſá/ y wywiedli go.
Lucae. 23. Ebrae: 13.

werset: 17A nioſąc ſobie krzyſz/ wyſſedł ná ono mieſce/ kthore zową łyſą głową/ á po Zydowſku Golgothá/

werset: 18támże go vkrzyżowáli/ á z nim innych dwu/ y z tąd y z owąd/ ále we śrzodku Iezuſá.
Matth: 27. Marci. 15. Lucae. 23.

werset: 19Nápiſał też y napis Piłat/ y poſtáwił ná krzyżu. A było nápiſano/ Iezus Názáráńſki Krol Zydowſki.

werset: 20Then napis cżytáło wiele Zydow: bo bliſko miáſthá było mieſce/ ná ktorym vkrzyżowano Iezuſá. A biło nápiſano po Zydowſku/ po Grecku/ y po Láćinie.

werset: 21Thedy Biſkupowie Zydowſcy mowili Piłathowi: Niepiſz Krol Zydowſki: ále iż on powiedział: Ieſthem Krolem Zydowſkim.

werset: 22Odpowiedział Piłath: Com nápiſał/ tom nápiſał.

werset: 23Zołnierze lepak gdy go vkrzyżowáli/ wźięli odzienie iego (y vcżynili cżterzy cżęſći/ kożdemu żołnierzowi cżęść) y ſuknią. A byłá ſuknia nie z ſſyta/ ále od wierzchu byłá wſſyſtká vtkána.
Matth: 27. Marci. 15.

werset: 24Mowili thedy ieden do drugiego:nie rozrzynaymy iey/ ále rzućmy o nię los/ cźyiáby byłá. Aby ſie wypełniło piſmo/ ktore mowi: Rozdzielili miedzy ſie odzienia moie: á o odzienie moie rzucáli los. A żołnierze tedy te rzecży vcżynili.
Pſal: 21. Marci. 15.

werset: 25Stáli też wedle krzyżá Iezuſoweo / mátká ieo / y ſioſtrá mátki ieo / Mária Kleopháſowá/ y Mária Mágdálená.

werset: 26Aták gdy vyźrzał Iezus mátkę/ y zwolenniká ſtoiącego ktorego miłował/ rzekł do máthki ſwoiey: Niewiáſto/ oto ſyn twoy.

werset: 27Potym rzekł do zwolenniká: Oto mátká twoiá. Y od teyże godziny wźiął ią zwolennik zá ſwoię.
Ioau: 13. 20. et 21.

Potym


strona: KK4

Apoſtolſkie.

kolumna: a
księga: Act
rozdział: 2
werset: 20Słońce ſie w ćiemnoſći obroći/ á kxiężyc w krew/ pierwey niżli dzień Páńſki prziydzie wielki y iáwny.
Matth: 27. Lucae. 23.

werset: 21Y będzie to yſz kożdy ktoryby kolwiek wzywał imienia Páńſkiego/ zbáwion będzie.
Roma: 10.

werset: 22Mężowie Iſráelſcy poſluchayćie thych ſlow: Iezuſá Názáráńſkiego/ mężá pochwałonego od Bogá miedzy wámi/ mocámi/ cudy y znáki/ ktore cżynił Bog przezeń miedzy wámi/ iáko y wy (ſámi) wiećie:
Matth: 27.

werset: 23Tego z poſtánowioney rády/ y przewiedzenia Bożego wydanego/ przes ręcę niecnotliwych przybiwſſy/ zábiliſćie.
Acto: 10.

werset: 24Ktorego Bog wſkrzeſił rozwiązawſſy boleśći piekielne/ ták iáko niemożna rzecż byłá/ áby miał być trzyman od niego.

werset: 25Bo thák Dawid mowi o nim:
Pſal: 15.
Obacżałem Páná przed ſobą záwżdy/ ábowiem ná práwicy mi ieſt że bym ſie nieporuſſył.

werset: 26A przetoſz rozweſeliło ſie ſerce moie/ y rozrádował ſie ięzyk moy: nád to y ćiáło moie będzie odpocżywáć w nádziei.

werset: 27Abowiem nie zoſtáwiſz duſſe moiey w piekle/ áni daſz ſwięthemu twoiemu widzieć ſkáżenia.

werset: 28Oznaymiłeś mi drogi żywothá/ nápełniſz mie weſelim z oblicżem twoim.

werset: 29Mężowie bráćia/ niech ſie godzi ſmiele mowić do was: około Pátryárchy Dawidá/ że on vmarł/ y pogrzebion ieſt/ y grob iego ieſt v nas áſz do dziſieyſſego dniá.

werset: 30Aták iż był prorokiem/ y wiedział/ iſz pod przyſięgą przyſiągł mu Bog z płodu biodr iego (że miał) ſiedzieć ná ſtołcu iego/
3.Reg: 2. Pſal: 131.

werset: 31przewiedziawſſy to/ mowił o zmartwy wſthániu Chryſtuſowym/ iſz áni zoſtáwion ieſt w piekle/ áni ćiáło iego widziáło zepſowania:

werset: 32Tego Iezuſá wſkreſił Bog. Cżego my wſſyſtcy ieſteſmy ſwiádkowie.
Acto: 1. Ioan: 15. Philip: 2.

werset: 33Práwicą tedy Bożą powyſzſſoni będąc/ y obietnice Duchá ſwiętego wźiąwſſy od oycá/ wyłał tego kthorego wy widzićie y ſlyſſyćie.

werset: 34Abowiem Dawid nie wſthąpiłći do niebá/ á ſamże powiáda.
Pſal: 109.
Rzekł Pan Pánu moiemu/ ſiądź ná práwicy moiey/

werset: 35aſz położę nieprzyiaćioły twoie/ podnożkiem nog twoich.

werset: 36Niech że thedy wie pewnie wſſyſthek dom Iſráelſki/ że go y Pánem y Chryſthuſem Bog vcżynił/ tego Iezuſá/ kthoregoſćie wy vkrzyżowáli.
Zacha: 12.

werset: 37A vſlyſſawſſy te rzecży/ ſkruſſenie mieli ná ſſercu/ y rzekli do Piotrá: y do inſſych Apoſtołow: Coſz mamy cżynić mężowie bráćia?

werset: 38
Lucae. 3. Acto: 9. et 16.
A piotr do nich rzekł/ pokutuyćie/ á niech ſie kożdy zwas okrzći w imię Ieſu krjſtá ná odpuſzcżenie grzechow wáſzich/ á wezmiećie dar Duchá Swiętego.
Ioel: 2.

werset: 39Bo wam ći ieſt obietnicá/ y ſynom waſſym/ y wſſytkim ktorzy dáleko ſą/ ktorekolwiekby przy=
kolumna: b
zwał Pan Bog náſz.

werset: 40Innymi theſz wielą ſlow ſwiádcżył im/ y nápominał ie/ mowiąc. Bądzćie zbáwieni od teo národu złego.
Matth: 16.

werset: 41Aták ktorzy przyięli ſlowá iego/ okrzcżeni ſą/ y przybyło od nich w on dzień ludzi o koło trzech tyſięcy.

werset: 42Y byli trwaiąc w náuce Apoſtolſkiey/ y wſpołecżnośći łamániá chlebá/ y ná modlitwach.

werset: 43A byłá ná kożdym cżłowieku boiázń y dziáło ſie teſz przez ápoſtoły w Ieruzálem wiele cud y znákow/ y był wielgi ſtrách miedzy wſſyſtkimi.

werset: 44Oni zá ſie wſſyſcy co wierzili/ byli poſpołu/ y mieli wſſytkie rzecży ſpolne.
Deute: 15. Acto: 4.

werset: 45Imienie y máiętnoſći przedawáli/ y podzieláli ie miedzy wſſyſtkie/ ile komu było potrzebá.

werset: 46A thák ná káżdy dzień trwáiąc iednoſtáynie w kośćiele/ y łámiąc przy domiech chleb/ bráli pokarm z rádośćią y wproſthośći ſercá

werset: 47chwaląc Bogá/ y máiąc łáſkę v wſſyſtkiego ludu. A Pan przymnażał ná káżdy dzień tych kthorzyby mieli być zbáwieni od zboru.
Acto: 4. et 5. Iſaiae. 58. 2.Cor: 9. Roma: 12. Ioan: 6. 1.Cor: 3.

rozdział: 3
Cap: 3.Piotr vzdrowiwſſy chromego ku pokutowaniu/ wſſyſtki nápomina/ Páná Chryſtuſſowe zmartwywſtánie y oſláwienie opowiáda.
werset: 1
P
Oiotr pothym z Iánem ſſly do kośćiołá ná godzinę modlenia ſie dziewiątą.
Acto: 14.

werset: 2A nie iáki mąſz ktory był chromy z żywotá mátki ſwoiey/ bywał przynoſſon/ á kładli go więc ná káżdy dzień v drzwi koſćielnych/ ktore zwano Ozdobne/ áby proſił iáłmużny od tych co wchodzili do koſćiołá.
Deute: 25.

werset: 3Then gdy vyźrzał Piotrá y Ianá á oni wchodzą do koſćiołá/ proſił ich by iáłmużne wźiął.

werset: 4Poyźrzawſzy tedj nań Piotr z Iánem rzekł: Wezrzy ná nas.

werset: 5Thedy on pilnie pátrzał ná nie/ nádziewaiąc ſie wźiąć co od nich.

werset: 6Ale Piotr rzekł: Srebrá áni Złotá nie mam: ále to co mam toć dawam. W imię Iezuſá Chryſtuſá Názáráńſkiego wſtáń/ á chodź.
Acto: 4.

werset: 7Y viąwſſy go zá rękę práwą podnioſl go: á nátychmiáſt vtwierdzone ſą goleni y ſtopy iego.

werset: 8Y wyſkocżywſſy ſtánął y chodził/ y wſſedł znimi do koſćiołá/ chodząc y ſkacżąc/ y chwaląc Bogá.

werset: 9Y widział go wſſyſtek lud chodzącego/ y chwalącego Bogá.

werset: 10A poznawáli go że tho on był co ná iáłmużnie ſiadał v Ozdobnych drzwi kośćielnych: Y nápełnieni ſą dziwu y zumienia wielkiego z tego co ſie mu było przygodziło:
Lucae. 5.

werset: 11Gdy ſie thedy vzdrowiony dzierżał Piotrá y Ianá/ zbieżał ſie do nich wſſyſtek lud/ do kruzganku kthory zowią Sálomonowym/ bárzo ſie dziwuiąc.
3.Reg: 6. Ioan: 10. Acto: 5.

KK iiijWidząc


strona: KK6v

Dzieie.

kolumna: a
rozdział: 7
Exodi. 6. 7. et 8. 9. et 10. et 14.
werset: 36Ten ie wywiodł/ cżyniąc cudá/ y znáki w źiemi Egiptſkiey/ y w cżerwonym Morzu/ y ná puſzcżey przez cżterdzieśći lat.

werset: 37Ten ieſt Moizeſz/ ktory powiedział ſynom Iſráelſkim.
Deute: 18.
Proroká wzbudzi wam Bog z bráćiey wáſſey podobnego mnie/ tegoż ſlucháć będziećie.
Exodi. 19. Gala. 3.

werset: 38Ten to ieſt ktory był w kośćiele ná puſzcżey z Angiołem/ kthory mawiał do niego ná gorze Siná/ y z oycy náſſemi ktorj wźiął ſlowá żywotá áby nam dał.

werset: 39Kthoremu nie chćieli być poſluſzni oycowie náſſy/ ále zgárdzili/ y odwroćili ſie ſercy ſwoimi do Egiptu/

werset: 40mowiąc do Aaroná: Vcżyń nam Bogi ktorzyby ſſli przed námi: bo Moizeſſowi temu ktory nas wywiodł z źiemie Egipthſkiey/ nie wiemy co ſie ſtáło.
Exodi. 32.

werset: 41Y vcżynili ćielcá w támte dni/ y ofiárowáli ofiarę báłwánowi/ y kocháli ſie w vcżynkach rąk ſwoich.
Roma: 1.

werset: 42A Bog odwroćił ſie/ y wydał ie áby ſlużyli rycerſtwu niebieſkiemu/ ták iáko nápiſano ieſt w kxięgach Prorockich:
Iere: 7. Amos. 5.
I zażeśćie mi ofiárowáli zupełne y krwáwe ofiáry przez cżterdzieśći lat ná puſzcży/ domie Iſráelſki?

werset: 43Y przyięliśćie przybytek báłwáná Molochá/ y gwiazdy Bogá wáſſego Remfám/ y figury ktorycheśćie nácżynili/ á byśćie modłę im cżynili. A záprowádzę was zá Bábilon.
Exodi. 25. Ebrae: 8.

werset: 44Przybytek ſwiádectwá był z oycy náſſemi ná puſzcży/ iáko ſpráwił im Bog mowiąc do Moizeſzá: áby ij vcżynił podług kxtałtu ktory widział.

werset: 45Ktory wźiąwſzy oycowie náſſy wnieſli ij z Iezuſem do dzierżáwy Pogáńſkiey/ ktore wygnał Bog od oblicża oycow náſſych/ áż do dni Dawidowych/

werset: 46ktory náłazł łáſkę przed Bogiem/ y prośił żeby nálazł przybytek Bogu Iakobowemu.
Ioſue. 3. Pſal: 88. 3.Reg: 6. Acto: 17.

werset: 47A Sálomon zbudował mu dom.

werset: 48Ale naywyſzſſy nie mieſſka w budowánych ręką/ Iáko Prorok powiáda:

werset: 49Niebo mi ieſt ſtolcem: á źiemiá podnoſſkiem nog moich.
Iſaiae. 66.
Coż mi zá dom zbuduiećie mowi Pan: álbo ktore ieſt mieſce odpocżywánia moiego?
Deute: 9.

werset: 50Zaż nie ręká moiá tego wſſyſtkiego vcżyniłá?

werset: 51Thwárdey krzcżyce/ á nie obrzezánych ſerc y vſſy/ wyſćie ſie záwżdy Duchowi S: ſprzećiwili/ iáko oycowie wáſſy/ thák y wy.

werset: 52A ktorego Proroká nie przeſládowáli oycowie wáſſy? Y pozábijáli te/
Matth: 23. 1.Cor: 1. Ioan: 7.
ktorzy opowiadáli o przyśćiu ſpráwiedliwego: Ktoregoſćie wy teraſz zdraycámi y mężoboycámi byli/

werset: 53ktorzyſćie wźięli zakon z rządzenim Angielſkim/ á nie ſtrzegliśćie go.

werset: 54Słyſſąc to kráiáło ſie im ſerce ich/ y zgrzytáli nań zębámi.
Acto: 15. Marci. 16.

werset: 55A on będąc pełen Duchá ſwiętego/ pilno pátrząc w niebo/ widział chwałę Bożą/ y Iezuſá ſtoiącego ná práwicy mocy Bożey.

werset: 56Y rzekł: Oto widzę nie=
kolumna: b
bioſá otworzone/ y Syná cżłowiecżego á on ſthoi ná práwicy mocy Bożey.

werset: 57A (oni) krzyknąwſſy głoſem wielkim/ zátkáli ſobie vſſy/ á iednoſtáynie ſie nań oborzyli.
Pſal: 57.

werset: 58Y wyrzućiwſſy go z miáſtá/ vkámionowáli: á ſwiádkowie złożyli byli ſzáthy ſwoie v nog młodzieńcá co ij zwano Saulus.
Leuiti: 24. 3.Reg: 21. Matth: 23. Acto: 22. Pſal: 30. Lucae. 23. Lucae. 25.

werset: 59Y kámionowáli Szcżepaná wzywáiącego Bogá/ y mowiącego: Pánie Iezuſie/ prziymi duchá moiego.

werset: 60A poklęknąwſſy ná koláná/ wołał głoſem wielkim/ mowiąc: Pánie/ niepocżytay im thego zá grzech. A gdy tho wymowił/ záſnął w Pánie/ á Száweł też pozwálał ná śmierć iego.A Saulus był przyzwaláiący ku śmierći iego.

rozdział: 8
Cap: 8.Po przeſládowániu zwolennikow y pogrzebie Szcepanowym Filip Simoná Cżárnoxiężniká/ y podſkárbiego Krolowey Murzyńſkiey ku wierze náwroćił. Przeto Piotr z Ianem do Pogánow poſzli.
werset: 1
Y
Stáło ſie w ondzień przeſládowánie wielkie w kośćiele/ ktory był w Ieruzálem/ y roſpierzchnęli ſie wſzyſthcy po kráinách Zydowſkich/ y Sámáriyſkich/ procż Apoſtołow.
Matth: 10.

werset: 2Opátrzyli tedy Szcżepaná mężowie Bogoboyni/ y vcżynili płácż wielki nád nim.
Gene: 23. Acto: 9. 22 et 26. 1.Cor: 15. Gala: 1. Acto: 11.

werset: 3A Száweł puſtoſzył też kośćioł: chodząc po domiech/ y biorąc gwałtem męże y niewiáſty/ dawał do ćiemnice.

werset: 4Tedy ći co ſie byli rozbiegli/ chodzili każąc ſlowo Boże.

werset: 5A Filip wſſedſſy do miáſthá Sámáriey/ opowiedział im Chryſtuſá.

werset: 6Y ſlucháły pilnie tego tłuſſcże co im Filip powiádał iednoſtáynie ſlucháiąc y widząc cudá kthore cżynił.
Marci. 18. Acto: 5.

werset: 7Abowiem z wielu tákowych ktorzy mieli duchy niecżyſte/ wychodzili krzycżąc wielkim głoſem. Wiele też Páráliżem záráżonych/ y chromych/ zdrowie bráło.

werset: 8Przeto ſtáłá ſie rádość wielka w onym mieśćie.



strona: LL3

Apoſtolſkie.

kolumna: a
rozdział: 11
werset: 27A w one dni/ przyſſli z Ieruzálem Prorocy do Antyochiey/
Acto: 21.

werset: 28y wſtawſzy ieden z nich imieniem Agábus/ oznáymował przez Ducha że miał przyść wielki głod ná wſſyſthek okrąg źiemie/ ktory ſie ſtał pod Klaudiuſzem Ceſárzem.

werset: 29A zwolennicy káżdy wedle przemożenia ſwego/ vmyſlili/ áby poſláli ku poſludze braćiey mieſſkáiącey w żydowſtwie:

werset: 30co y vcżynili/ poſlawſſy do ſthárſſych przez ręce Bárnábáſzá y Saulá.
1.Cor: 16. 2.Cor: 8. et 9. Acto: 12.

rozdział: 12
Cap: 12.Herod ná Apoſtoly ważąc Iákubá zábil. Piothrá wſádził/ kthory przez Angiołá wywiedzion. A Herod w Ceſáryiey będąc od Angiołá ſkarány zdechł.
werset: 1
T
Egoſz cżáſu poſlał Krol Herod zaſtępy/ áby vdręcżył niektore z zboru.

werset: 2Y zábił Iákubá bráthá Ianowego miecżem.
Matth: 4. 17. et 20. et 26.

werset: 3Potym widząc że ſie to podobáło żydom/ vmyſlił poimáć y Piotrá. A były dni Przaſne.

werset: 4Ktorego poimawſzy/ wſádził do ćiemnice/ y porucżyl go po cżtherzykroć cżterzem żołnierzom áby go ſtrzegli/ chcąc go po wielkiej nocj wjwieſć ludu:

werset: 5chowano tedy Piotrá w ćiemnicy. Ale bywáłá vſtáwicżna modlitwá od kośćiołá do Bogá zá nim.
Acto: 4.

werset: 6A gdy go miał Herod dáć wywieśc/ támteyże nocy ſpał Piothr miedzy dwiemá żołnierzmi/ ſkrepowány dwiemá łáncuchy/ á ſthrożowie przede drzwiámi/ ſtrzegli ćiemnice.

werset: 7A oto Angioł Páńſki ſtánął/ y ſwiátłość roſwiećiłá ſie w ćiemnicy/ y vderzywſzy Piotrá w bok obudził go/ mowiąc: Wſtań co rychley/ thedy opádły łáncuchy z rąk iego.
Acto: 5. et 16.

werset: 8Potym rzekł Angioł do niego: Opáſz ſie á obuy ſie w vbránie twoie. Y vcżynił ták: Tedy mu rzekł: Obwiń ſie odzienim ſwoim á idź zá mną.

werset: 9A wyſſedwſzy náſládował go/ y niewiedział by tho od prawdy było/ co ſie dziáło przez Angiołá: bo mnimiał żeby widzenie widziáł.

werset: 10A gdy iuż przeſſli pierwſſą y wthorą ſtraż/ przyſſli do żelázney brony ktora wiedzie do miáſtá/ á thá ſie im ſámá otworzyłá.Wyſzedſſy przeſſli iednę vlicę/ á nátychmiaſt odſſedł Angioł od niego.

werset: 11Tedy Piotr przyſſedſſy kſobie/ rzekł: Teraz wiem po prawdzie/ iż poſlał Pan Angiołá ſwego/ y wyrwał mię z ręki Herodowey/ y ze wſzego ocżekáwánia ludu żydowſkiego.
Gene: 28. Danie: 6.

werset: 12Y obacżywſſy ſie/ przyſſedł do domu Máryey máthki Ianowey/ kthorego zwano Márkiem/ gdzie ſie ich było niemáło zebráło/ y modlili ſie.
Acto: 1.

werset: 13A gdy zákołátał we drzwi v wroth/ wybieżáłá dziewecżká imieniem
kolumna: b
Rode/ áby ſie dowiedziałá.

werset: 14Poznawſſy tedy głos Piotrow/ od rádośći nie otworzyłá wrot/ále bieżawſzy do domu/ dáłá znáć że Piotr ſtoi przed wroty.

werset: 15Ale oni rzekli do niey: Száleieſz. A oná twierdziłá iż ták ieſt.
Acto: 13.
Tedy oni mowili: Angioł ieo ieſt.

werset: 16A Piotr przedſie kolatał. Potym otworzywſzy drzwi/ vyźrzeli go/ y zumieli ſie.

werset: 17Kinąwſſy tedy ná nie ręką żeby milcżeli/ powiedział im iáko go Pan wywiodł z ćiemnice.
Acto: 15. et 21.
Y rzekł: Powiedzćie tę rzecż Iakobowi y bráćiey. A wyſſedwſzy ſſedł ná ine mieſce.

werset: 18A gdy było we dnie/ było nie máłe zámieſſánie miedzy żołnierzmi (około thego) co ſie było ſtáło z Piotrem.

werset: 19Herod lepak pytáiąc ſie o nim/ gdy go nienálazł/ vcżyniwſzy dowiádowánie o ſtrożach/ kazał ie wieść á wyiáchawſzy z żydowſthwá do Ceſáryey/ tám mieſſkał.

werset: 20A gniewał ſie w ten cżas ná Tyriycżyki y Sydońcżyki.Tedy oni iednoſthaynie przyſſli do niego/ y námowiwſzy Bláſtuſá/ ktory był Podkomorzym krolewſkim/ żądáli pokoiu/ przetho iż ich kráiny miáły pożywienie od niego.
Eccleci: 12.

werset: 21Pewnego dniá vbrawſzy ſie Herod w Krolewſkie ſſáthy/ vſiadł ná Krolewſkim Máieſtaćie/ y cżynił rzecż do nich.

werset: 22A lud záwołał/ Boże głoſy/ á nie cżłowiecże.

werset: 23Tedj nátychmiaſth vderzył go Angioł Páńſki/ przeto iż nie dał ćći Bogu: z ſthocżony od chrobáctwá zdechł.
Ioſue. 7. Ioan: 9. 2.Mach: 9. Acto: 11.

werset: 24A ſlowo Páńſkie roſlo y mnożyło ſie.

werset: 25Bárnábaſz theż y Páweł/ wroćili ſie z Ieruzálem/ wypełniwſſy poſlugę/ wźiąwſſy kſobie Ianá ktorego przezywano Márkiem.
Acto: 15.

rozdział: 13
Cap: 13.Páweł y Bárnabaſz wezwáni od Bogá ná to áby kazáli Poganom/ w Cyprze y w Antyochiey Chriſtuſá opowiádaią/ dla cżego Zydowie przećiwko im powſtáli.
werset: 1
A
Byli w kośćiele kthory był w Antyochiey/ Prorocy/ y Doktorowie/ miedzy kthoremi był Bárnábaſz y Simon/ co ij przezywano Cżarnym/ y Lucius Cyreneyſki/ y Mánáhen/ ktory był Herodá Tetrárchj ſpolny wychowániec/ y Száweł.

werset: 2A gdy ták ći ſlużyli Pánu/ y pośćili ſie/ rzekł im Duch ſwięty: Odlącżćie mi Bárnábaſzá y Száwłá ná thę ſpráwę ná kthorąm ie obrał.

werset: 3Thedy poſſcżąc ſie/ y modląc/ y kłádąc ná nie ręce/ puśćili ie.
Acto: 9.

werset: 4Oni tedy będąc poſláni od Duchá ſwietego/ ſſli do Seleucyey/ y ſtámtąd puśćili ſie morzem do Cypru.

werset: 5A gdy przyiácháli do Sáláminy/ opowiádáli ſlowo Boże w bożnicách Zydowſkich. A mieli też Ianá ná poſludze.
Acto: 12.

LL iijScho=


strona: LL5v

Dzieie.

kolumna: a
rozdział: 16
werset: 37Nie thák to: ále niechay prziydą/

werset: 38á ſámi nas wyżoną. Powiedzieli tedy ceklarze the ſlowá Vrzędnikom. Y polękáli ſie vſlyſſawſſy że Rzymiánie byli/

werset: 39á przyſſedſſy przepraſzáli ie/ y wywiodſſy/ proſili áby z miáſthá wyſſli.
Matth: 8.

werset: 40A wyſſedſſy z ćiemnice/ weſſli do Lidiey/ y vyźrzawſſy bráćią ćieſſyli ie/ y ſſli dáley.

rozdział: 17
Cap: 17.Páweł w Teſalonice y w Berze wielki owoc w wierze Páńſkiey cżyni/ ále go Zydowie wyganiaią. Potym w Athenach z Philozophy ſie gáda a Dionizyuſza z Areopagu ku Kryſtuſowi náwroćił.
werset: 1
A
Gdy zchodzili Amphipolim y Appolonią/ przyſſli do Teſáloniki/ gdzie theż byłá bożnicá Zydowſka.

werset: 2Tedy według zwycżáiu wſſedł też Páweł do nich á po trzy Sobboty/ wykłádał im piſmá/
Matth: 16. et 17. Lucae. 24. Acto: 28.

werset: 3otwarzáiąc y wtacżáiąc/ iż Chriſthus miał ćierpieć y wſtáć od vmárłych/ á iż ten ieſth Iezus Chriſtus ktorego ia wam opowiádam.

werset: 4Thedy niekthorzy z nich vwierzyli/ y przyłącżyli ſie do Páwłá/ y Siłe/á z nabożnych Pogánow wielkość wielka/ y niewiaſt zacnych nie máło.

werset: 5Záyźrząc tedy im Zydowie/ y wźiąwſzy z ludu poſpolitego męże niektore złe/ á tłuſzcżą zebrawſſy/ zburzyli miáſtho/ y náſzedſzy ná dom Iaſonow/ chćieli ich wywieść do ludu.
Lucae. 23. Acto: 16. Ioan: 18. et 19.

werset: 6A gdy ich nienáleźli/ ciągnęli Iaſoná z niektorą brácią do przełożonych mieſckich/ krzycżąc/ że ći kthorzy ſwiát burzą/ á tu przyſſli/

werset: 7ktore przyiął Iaſon/ y ći wſzyſtcy przećiw vſtháwam Ceſárſkim cżynią/ powiádáiąc być inſſego Krolem/ Iezuſá.

werset: 8Aták pobudzili lud poſpolity/ y przełożeni miáſtá ktorzy to ſlyſſeli.

werset: 9Tedy wźiąwſſy doſyć vcżynienie od Iazoná y od inſſych/ puſćili ie.

werset: 10A bráćia nátychmiaſt w nocy wypuśćili Páwłá y Silę do Berey. Kthorzy gdy tám przyſſli/ weſſli do bożnice Zydowſkiey.

werset: 11A ći byli zacnieyſſy z tych kthorzy ſą w Theſálonice/ y przyięli ſlowo ze wſſyſthką chućią/ pytáiąc ſie ná piſmá ná káżdy dzień/ ieſliby to ták było.
Ioan: 5. Acto: 15

werset: 12Y wiele ich z Zydow vwierzyło y z Pogáńſkich niewiaſt poććiwych/ y mężow niemáło.
1.Teſſa: 2.

werset: 13A gdy ſie dowiedzieli Zydowie ći co byli w Theſálonice/ że y w Berze opowiádano było ſlowo Boże od Páwłá/ przyſſli y tám/ pobudzáiąc y burząc mnoſtwo.

werset: 14Tedy nátychmiaſt wypuśćili Páwłá bráćia/ áby ſzedł áż do morzá: A Silás y Timotheus tám zoſtháli.

werset: 15A ći co prowádzili Páwłá/ przywiedłi go áż do Aten/ y wźiąw
kolumna: b
ſzy porucżeńſtwo od niego do Sile y Thimoteuſzá/ áby co narychley przyſſli do niego/ poſſli záſie.
1.Teſſa: 1.

werset: 16A gdy ich Páweł cżekał w Atenách/ wzbudzał ſie w nim duch iego/ widząc że ſie miáſto vdało ná báłwochwálſtwo.

werset: 17Gadał ſie tedy w bożnicy z Zydy/ y z temi co chwalili Bogá/ y ná rynku ná kożdy dzień (mowiąc) do tych ktorzy tám bywáli.
Acto: 9.

werset: 18Tedy niektorzy Epikuruſſowie y Stoikowie Filozophowie gadáli ſie z nim: y mowili iedni: Coſz ten náſienie mowcá (ábo ſſwiegot) chce powiádáć? A drudzy: Zda ſie być nowych diabłow opowiádácżem: iż im opowiedał Iezuſá y zmartwych wſthánie.

werset: 19Y poiąwſzy go/ wiedli go do ſwego kollegiom/ mowiąc: Możemyli wiedzieć co to zá nowa náuká ieſt/ ktorą ty powiádaſz?

werset: 20bo nowe iákieś rzecży nam do vſſu przynoſiſz. Chcemy tedy wiedzieć/ co wżdy tho ma być.

werset: 21Bo Atenieńſki lud w ſſyſtek/ y co przychodzili Gośćie/ ninacż inſſe go ſie thák niewydawáli/ iedno áby powiádáli ábo ſlucháli/ co nowego.

werset: 22Stoiąc tedy Páweł w pośrzodku Kollegiom/ rzekł: Mężowie Athenienſcy/ ná wſzyſtkim widzę was być zbytnie nabożnemi.

werset: 23Abowiem przechodząc ſie y oględuiąc obrázy wáſſe/ nálazłem y ołtarz ná kthorym nápiſano było: Nieznáiomemu Bogu. Co wy tedy nieżnáiąc chwalićie/ tho ia wam oznáymuię.
Pſal: 145. Acto: 14.

werset: 24Bog kthory ſtworzył ſwiát/ y wſſyſtkie rzecży kthore w nim ſą/ ten będąc niebá y źiemie Pánem/ nie mieſſka w Kośćielech rękomá ſpráwionych/

werset: 25áni bywa ććion ludzkimi rękomá/iákoby cżego potrzebował/ gdyſz on ſam dawa wſſyſtkim żywot/ y oddychánie/ y wſſyſtkie rzecży/

werset: 26y vcżynił z iednego cżłowieká/ wſzyſtek rodzay ludzki/ áby mieſſkáli po wſſyſtkiey źiemi/ zámierzáiąc poſtánowione cżáſy/ y gránice mieſſkánia ich/

werset: 27áby ſzukáli Bogá/ owaby go ſnadź mogli námácáć álbo náleść/ ácżkolwiek niedáleko ieſt od kożdego z nas.
Iſaiae. 66. Acto: 7. Gene: 2. Deute: 32.

werset: 28Bo w nim żywiemy/ y ruchamy ſie/ y ieſteſmy: iáko też y niektorzy z wáſzych Poetow mowili: że też y rodzay iego ieſteſmy.

werset: 29Aták będąc narodem Bożym/ niemamy mnimáć/ by to co ieſt Bog/ złotu ábo ſrebru/ ábo kámieniowi/ wyrzezániu rzemieſnicżemu y wymyſlowi cżłowiecżemu/ podobno było.
Roma: 2. Lucae. 24.

werset: 30Aták przeglądáiąc Bog cżáſy tey ludzkiey niewiádomośći/ teraz opowiáda ludziom/ áby wſſyſtcy á wſſędy pokutę cżynili/

werset: 31przeto iż poſtánowił dzień w kthory będzie ſądził wſſyſtek ſwiát w ſpráwiedliwoſci/ przez mężá/ kthorego ná tho wyſádził/
Gene: 4. Ioan: 1.
wiárę


strona: LL6

Apoſtolſkie.

kolumna: a
wiárę dawáiąc wſſyſtkim/ wſkrzeſzáiąc go od vmárłych.



strona: MMv

Dzieie.

kolumna: b
rozdział: 21
werset: 34Ale drudzy co

strona: MM2

Apoſtolſkie.

kolumna: a
inego wołáli w tłuſzcży. A gdy ſie niemogł pewney rzecży dowiedzieć dla zgiełku/ kazał go wieść ná zamek.

werset: 35A gdy przyſſedł do ſtopniow/ tráfiło ſie iż był nieſion od ſlużebnych dla gwałthu wſzego ludu:

werset: 36bo ſſlá zá nim wielkość ludu/ krzycżąc: Zgladz go.

werset: 37A gdy iuż pocżynano w wodzić Páwłá w zamek/ rzekł do Rotmiſtrzá: Godzili mi ſie mowić do ćiebie?
Lucae. 23.
A on odpowiedział: Vmieſz po Grecku?

werset: 38Zażeś ty nie ieſt on Egiptcżyk/ ktory przed tymi dniámi vcżynił trwogę/ y wywiodłeś ná puſzcżą cżterzy tyſiące mężow mężoboiec?

werset: 39Y rżekł do nieo Páweł: Ieſtemći ia cżłowiek Zydowin z Tárſu/ obywátel miáſtá záwołánego Cylicyey. Ale proſſę ćie/ dopuść mi mowić do ludu.
Acto: 9. et 22.

werset: 40A gdy mu dopuśćił/ Páweł ſtoiąc ná ſthopniach/ ſkinął ręką ná lud: á gdy ſie ſtháło wielkie pomilcżenie/ mowił do nich po żydowſku/ temi ſlowy.

rozdział: 22
Cap: 22.Páweł od Zydow poimány/ ſpráwuie ſie náuki ſwoiey/ záchowánie potym y náwrocenie ſwoie im powiáda/ y Rzymiáninem ſie byc wyznawa.
werset: 1
M
Eżowie bráćia y oycowie/ poſluchayćie tey ktorą teraz wam powiem ſpráwy.

werset: 2A gdy vſlyſſeli iż żydowſkim ięzykiem mowił do nich/ thym więcey vcżynili pomilcżenie.

werset: 3Y rzekł: Ia ieſtem mąż żydowin/ rodziłem ſie w Thárſie Cyliciyſkim/ á wychowanem thu w tym mieśćie/ v nog Gámálielowych/ wyucżony podług prawdy oycowſkiego zakonu/
Acto: 9. et 21. Acto: 5.
byłem miłośnikiem zákonu iáko y wy wſſyſcy dziſia:

werset: 4ktorym tę drogę przeſládował áſz do śmierći/wiążąc/ y dawáiąc do ćiemnice/ męże y niewiáſty/ ták iáko mi teo poświadcża

werset: 5Kxiążę Kápłáńſkie/ y wſſyſcy ſtarſſy/ od kthorych y liſty wźiąwſzy/ do bráćiey/ iáchałem był do Dámáſſku/ ábym ztámtąd przywiodł ſkrepowáne do Ieruz[a]lem/ áby byli karáni.
Acto: 9. et 26. 1.Cori: 15. Gala: 1.

werset: 6Y ſtáło ſie gdym iáchał/ á przybliżałem ſie do Dámáſſku o południu/ nagle z niebá oświećiłá mię ſwiátłość wielka:

werset: 7y vpadwſſy ná źiemię/ vſlyſzałem głos kthory do mnie mowił: Szawle/ Szawle/ cżev mię przeſláduieſz?

werset: 8A iam odpowiedział/ Ktoś ieſt Pánie? Y rzekł do mnie: Ia ieſtem Iezus Názáreńſki/ ktorego ty przeſladuieſz.
Danie: 3. et 10.

werset: 9A ći co ze mną byli/ widzielić ſwiátłość/ ále głoſu nie ſlyſſeli onego ktory ze mną mowił:

werset: 10Y rzekłem: Coſz mám cżynić Pánie? A Pan rzekł do mnie: Wſthawſzy idź do Dámáſſku/ á támći powiedzą o wſzyſthkim/ cobyś miał cżynić.

werset: 11A iżem nie widział przed iáſnośćią
kolumna: b
ſwiáthłá onego/ za rękę przywiedziony od towárzyſſow/ przyſſedłem do Dámáſſku.
Acto: 9.

werset: 12A był tám mąſz nieiáki Anániaſz/ bogoboyny/ y ktory chodził wedle zakonu/ y ten ktory miał ſwiádectwo od wſſyſtkich tám mieſſkáiących żydow/

werset: 13then przyſzedwſſy do mnie: y ſtoiac rzekł mi: Sáwle bráćie/ przejźrzy. Tedy teyże godziny przeyźrzałem nań.

werset: 14A on mi rzekł: Bog oycow náſſych/ przeyźrzał ćiebie/ ábyś vznał wolą iego/ á żebyś widział ſpráwiedliwego/ y ſluchał gloſu z vſt iego:

werset: 15bo będzieſz ſwiádkiem iego v wſzyſtkich ludzi/ w tych rzecżach kthoreś widział y ſlyſſał.

werset: 16A teras co więcey mieſſkaſz? Wſthań á okrzći ſie/ y omyj grzechy ſwoie wzywáiąc imieniá iego.
Roma: 10.

werset: 17Y ſtáło ſie ieſt/ gdym: ſie wrácał do Ieruzálem/ y gdym ſie modlił w kośćiele/ żem byl w záchwyceniu rozumu/

werset: 18y widziałem go á on mowi do mnie.Pośpieſz ſie/ á wynidź co rychley z Ieruzálem: boć nie prziymą ſwiádectwá twoiego o mnie.
Matth: 10. Acto: 9.

werset: 19A iam rzekł: Panie/ wiedząć tho oni/ żemći ia dawał do ćiemnice/ y zabijał po bożnicach/ te ktorzy wćie wierzyli.

werset: 20Y gdy rozlewano krew Szcźepaná ſwiádká twego/ iam też tám ſtał/ y przyzwalałem/ á ſtrzegłem ſſat onych ktorzy go zábijáli.
Acto: 7. Acto: 13. Gala: 1. Ephe: 3.

werset: 21Y rzekł do mnie: Idź/ bo ia ćiebie miedzy pogány dáleko poſlę.

werset: 22A ſlucháli go áż do tego ſlowá/ y podnieſli głos ſwoy/ mowiąc: Zgładz z źiemie tákowego: boć nieſluſzna ieſth rzecż/ áby był żyw.

werset: 23A gdy oni wołáli/ y miotáli odzienie ſwoie/ y proch ſypáli ná powietrze/

werset: 24kazał go Rotmiſtrz w wieść do zamku/ á bicżmi vſiec/ y męcżyć:áby wiedział/ dla kthoreyby przycżyny ták nań wołáli.

werset: 25A gdy go ſkrepowáli rzemieńmi/ rzekł Páweł Sethnikowi ktory przy nim ſtał: Godzili ſie wam Rzymiániná nie przekazánego bicżowáć?

werset: 26Co vſlyſzawſzy Setnik/ przyſtąpił do Rotmiſtrzá/ y powiedział mu mowiąc:
Ioan: 18.
Coſz będzieſz cżynił? bo otho ten cżłowiek ieſt mieſſcżánin Rzymſki.

werset: 27Przyſzedſzy tedy Rotmiſtrz/ rzekł do niego: Powiedz mi ieſliś thy ieſt Rzymiánin? Tedy on rzekł: Ták ieſt.

werset: 28Odpowiedział Rotmiſtrz/ Iam zá wielką ſummą thego mieſſcżáńſtwá doſtał. A Páweł rzekł: a iam ſie (w nim) y národził.

werset: 29Y wnet odſthąpili od niego ći co go mieli męcżyć. Y Rotmiſtrz ſie też zlękł gdy ſie dowiedział iż był Rzymſkim mieſzcżáninem/ że go był kazał związáć.

werset: 30A drugiego dniá/ chcąc ſie pilniey wywiedzieć ocoby nań ſkárżyli Zydowie/ rozwiązał go/ á kazał ſie kápłanom zyść/ y wſſyſtkiey rádzie/ y wywiodſſy Páwłá poſtáwił go miedzy nimi.
Acto: 23.

MM ijCap:


strona: MM4v

Dzieie.

kolumna: a
rozdział: 27
werset: 18drugiego dniá wymiátáwáli co mieli w okręćie:

werset: 19a trzećiego dniá ſwemi rękomá nacżynie w okręćie potrzebne wymiátywáli.

werset: 20A gdy iuż áni ſlońcá áni gwiazd było widáć przez wiele dni/ á burza nie máła nádchodziłá/ iuż odięthá byłá nádzieiá wſzyſtká zdrowia náſſego.

werset: 21Y gdy iuż wielkie poſſcżenie było: thedy Páweł ſtoiąc miedzy nimi/ rzekł: Trzebá było o mężowie/ vſlucháwſſy mnie/ nie puſſcżáć ſie od Krety/ á mieć w zyſku tę krżywdę y ſſkodę.

werset: 22Y theráz rádzę wam być dobrey myſli.Abowiem żadná duſſá z nas nie zginie/ procż ſámego okrętu:

werset: 23Bo ſtánął tey nocy przy mnie Angioł Boży/ kthoregom ia ieſt/ y ktoremu ſlużę/

werset: 24mowiąc: Nie boy ſie Páwle przed Ceſárzem muſſiſz ſtánąć: á oto dárowáł ći Bog ty wſzyſtki kthorzy ſie z tobą wiozą.

Acto: 25.
werset: 25Przetoż bądzćie dobrey myſli Mężowie: bo ia wierzę Bogu moiemu/ iż ták będzie iáko mi ieſt powiedziano.

werset: 26Ale muſiemy pierwey przybyć do nieiákiego wyſpu.
Acto: 28.

werset: 27Gdy tedy cżternaſta noc nádeſſlá/ á myſmy ſie wieźli po morzu Adryátſkim o pułnocy/ domniemáwáli ſie Zeglarze/ żeby ſie im vkázowáłá iáka kráiná.

werset: 28Tedy oni ſpuſćiwſzy linę z ołowem do morzá/ náleźli głębią ná dwádzieśćiá ſążeni/ á odiáchawſſy nie dáleko z támtąd/ náleźli głębią ná piętnaśćie ſążeni:

werset: 29y boiąc ſie byſmy nie wpádli na mieſcá miałkie á oſtre/ puśćiwſſy z tyłu okrętowego cżterzy kotfice/ żądáli áby dzień był.

werset: 30A gdy oni żeglarze chćieli z okrętu vćiec/ puśćiwſzy barkę ná morze/ rzekomo iákoby pocżynáli od przodku okrętu kotfice wyćiągáć/

werset: 31Rzekł Páweł Sethnikowi/ y onym ſlużebnym: Ieſli ći w okręćie nie zoſtáną/ wy záchowáni być nie możećie.

werset: 32Thedy ſlużebni obćięli powrozj od barki/ y dopuśćili ij vpłynąć.

werset: 33A gdy iuż pocżynáło ſwitáć/ prośił Páweł wſſyſtkich áby co ziedli/ mowiąc: Iuż tho dziś cżternaſty dzień/ iáko trwáćie poſzcżąc ſie: á nieiedliśćie nic.

werset: 34Przetoż was proſzę? ábyśćie pokárm wźięli/ dla záchowánia zdrowia wáſſego: boć żádnemu z was włos z głowi nie zginie.
Matth: 10. Lucae. 12. Marci. 6. et 8. Ioan: 6. 1.Timo: 4.

werset: 35A gdy to rzekł: wźiąwſſy chleb/ podziękował Bogu przed oblicżnością wſſyſtkich: y łamiąc pocżął ieść.

werset: 36A ſthawſſy ſie lepſzey myſli wſſyſcy y oni też iedli.

werset: 37A było nas w okręćie wſſyſtkich ludzi dwie śćie/ ſiedmdzieſiąt/ y ſſeść.

werset: 38Potym náiádſſy ſie/ vlżywáli okrętu wyrzucáiąc pſſenicę do morzá.

werset: 39A gdy ſie ſtał dzień/ źiemie nie mogli doyźrzeć. ále obacżyłi nie iáką odnogę obtocżoną brzegiem/ do kthorey myſlili ieſliby iáko mogli wbić okręt.

werset: 40Y gdy wyćiągnęli kotwicę/ puſſcżáli ſie na morze/ rozpuśćiwſſy też
kolumna: b
ſpoieniárudlow/ á podnioſzſſy wznieśli żagle podług wiánia wiátru/ y wieźli ſie ku brzegowi.

werset: 41A gdyſmy wpádli ná mieſce gdzie ſie dwoie morze zbiega/ vwiąźili okręt/thedy przodek okrętu vwiąznąwſſy/ ſtáł nie ruſſáiác ſie/ ále zádni koniec łamał ſie od gwałtowney burzey.

werset: 42Tedy onych ſlużebnikow tá rádá byłá/ áby ony więźnie pozábijáli/ by ktory wypłynąwſzy nie vćiekł.

werset: 43Ale Setnik chcąc záchowáć Páwłá/ zákazał tego: Y kazał tym ktorzy mogli pływáć/ áby ſie náprzod puśćili/ y wyſſli ná źiemię:

werset: 44á one inſſe ná deſzcżkach przewoźili: á drugich ná onych obłomkach okrętowych. Y ták ſie ſtáło/ że wyſſly wſſyſtki duſze ná źiemię.

rozdział: 28
Cap: 28.Páwel vſſedſſy trudnośći morſkich/ ná wyſpie cudá dziála/ Pothym do Rzymu przyſſedſſy z rádością przyięt.
werset: 1
A
Gdyſmy thego niebeśpiecżeńſtwá vſſli/ thedyſmy poználi iż on wyſep Mitelene zową. A ludzie Pogáńſcy onego wyſpu/ nie máłą nam ludzkość okazáli.
Acto: 27.

werset: 2Abowiem zápaliwſzy gromádę drew/ rozgrzewáli nas wſſyſtkie/ dla dżdżu kthory ná ten cżás lał/ y dla źimná.

werset: 3A gdy Páweł názbierał nie máłą gromadę chroſthu/ y kładł ná ogień/ Zmijá vćiekáiąc przed gorącem/ vchwyćiłá ſie ręki iego.

werset: 4Co obácżywſzy oni Pogáni/ że wiſiałá beſtia oná v ręki iego/ mowili miedzy ſobą. Muśi then cżłowiek być mężoboycą/ kthory wyſzedſſy iuż z morzá/ pomſtá nieda mu żyć.

werset: 5Ałe on otrząſnąwſſy onę beſtiją w ogień/ nic złego nie vćierpiał.

werset: 6A oni mniemáłi by miał opuchnąć/ y nagle padwſſy vmrzeć. A gdy ná tho długo cżekáli/ widząc że ſie mu nic złego nie ſtháło/ obroćiwſzy ſie powiádáli go być Bogiem.
Lucae. 10. Acto: 14.

werset: 7A ná tych mieſcach były folwárki Kxiążęćiá onego wyſpu imieniem Publiuſſá/ kto=
ry nas


strona: MM5

Apoſtolſkie.

kolumna: a
ry nas przyiąwſzy/ przez trzy dni łáſkáwie podeymował.



strona: NN

Liſt do Rzimiánow.

kolumna: a
księga: Rom
rozdział: 2
werset: 24Bo imie Boże przes was bluźnione bywa miedzy Pogány/ ták iáko nápiſano ieſt.
Iſaiae. 52. Ezech: 36.

werset: 25Obrzezánie ieſtći wżdy pożytecżne/ ieſlibyś zakon záchowywał: ále będzieſſli przeſtępcą zakonu/ obrzezánie twoie ſtáłoć ſie nie obrzázánim.

werset: 26Athák ieſliżeby nieobrzázány ſpráwiedliwośći zakonu przyſtrzegał/ á zaſz nie obrzázánie iego/ nie będzie pocżytháne zá obrzázanie?

werset: 27Y będzie ſądził ten ktory z przyrodzenia ieſth nieobrzázánym/ pełniąc zakon/ ćiebiekthoryś przes literę/ y przez obrzázánie/ ieſt przeſthępcą zakonu.

werset: 28Abowiem nie to ieſt Zyd/ kthory ieſt iáwnie Zydem/ áni to obrzázánie ieſt/ co iáwnie ná ćiele ieſt:

werset: 29ále ten ieſt práwym Zydem/ ktory potáiemnie ieſt żydem/ y to ieſt práwe obrzezánie ktore ieſt ná ſercu w duchu/ nie według litery: ktorego chwalá nie z ludzi/ ále z Bogá ieſt.
Ioan: 8. Roma: 8. Coloſen: 2.

rozdział: 3
Cap: 3.Zydowie dla żakonu od Bogá dánego/ nie ſą nád Pogány doſtoyn[i]eyſſy/ ále potrzebuią iáko y oni láſki Bożey.
werset: 1
C
Oſz tedy więcey ma Zydowin? ábo co zá pożytek obrzezánia?
Roma: 9. 2.Timo: 1.

werset: 2Wiele/ wſſelákim ſpoſobem. Naprzod iż im zwierzone ſą ſlowá Boże.

werset: 3Bo á co ná tym/ iż niektorzy z nich nieuwierzyli? A więc niedowiárſtwo ich wiarę Bożą wyniſcżyło?
Ioan: 3. Pſal: 115. Pſal: 50.
Vchoway Boże.

werset: 4Ale ieſtći Bog prawdziwy/ á kożdy cżłowiek nieprawdziwy/ thák iáko nápiſano ieſt. Abyś ſie ſtał ſpráwiedliwym w powieśćiách twoich/ y żebyś zwyćiężył kiedy bywaſz ſądzon.

werset: 5A ieſliſz więc niepráwość náſzá/ ſpráwiedliwość Boſką záleca/ coſz rzecżemy? Cżyli nieſpráwiedliwy ieſt Bog/ ktory gniew przywodzi? (obycżáiem ludzkim mowię)

werset: 6Vchoway Boże. Bo ieſliby thák iákoż będzie ſądził Bog ten ſwiát?

werset: 7Abowiem ieſli prawdá Bożá w moim klamſtwie rozmnożyłá ſie ku chwale iego/ cżemuſz ieſſcże y ia iáko grzeſſny/ bywam ſądzon?

werset: 8á nie (rácżey ták cżynię (iáko nas niektorzy ſromocą/ y iáko powiádáią drudzy żebyſmy mowili) Cżyńmy złe rzecży/ áby przyſſly dobre? ktorych (ludzi) poępienie/ ſpráwiedliwe ieſt.

werset: 9Coſz thedy? przewyſzamyſzmy ie? Zadnym ſpoſobem. Abowiem okazáliſmy przycżyny/ iż Zydowie y Grekowie wſzytcy ſą pod grzechem/

werset: 10iáko nápiſano ieſt.
Pſal: 13. et 52.
Iź niemáſz nikogo ſpráwiedliwego/

werset: 11nie máſz rozumnego/
kolumna: b
nie máſz ktoby ſzukał Bogá.

werset: 12Wſzytcy ſie náchylili/ tudzieſz wſzyſtcy ſie ſtáli nieużytecżnymi: niemáſz ktoby cżynił dobrze/ nie ieſt áż do iedneo.

werset: 13Grob otworzony/ ieſt gárdło ich/ ięzykámi ſwemi zdradliwie cżynili: iad wrzećiennic pod wárgámi ich.
Pſal: 5.
Pſal: 139. Pſal: 9. Prouer: 1. Iſaiae. 59. Pſal: 35.

werset: 14Ktorych vſtá pełne przeklinánia y gorzkośći/

werset: 15prętkie nogi ich ku rozlaniu krwie.

werset: 16Skruſſenie y nieſſcżęśćie ná drogách ich/

werset: 17á drogi pokoiowey nie vználi/

werset: 18nie máſz boiáźni Bożey przed ocżymá ich.

werset: 19A wiemy tho iż cokolwiek zakon mowi/ mowi tym ktorzy w zakonie/ áby kożde vſtá były zátulone/áżeby wſzyſtek ſwiáth był poddány Bogu:

werset: 20bo z vcżynkow zakonnych nie będzie vſpráwiedliwiono przed nim wſſelkie ćiáło. Abowiem przes zakon/ ieſth poznánie grzechu.

werset: 21Ale theraz bez zakonu ſpráwiedliwość boża ieſt obiáwioná/ o ktorey ſwiádcżą zakon y Prorocy.

werset: 22A ſpráwiedliwość Boża przez wiárę Iezuſá Chryſtuſá (przychodzi) w ty wſſyſtki y ná wſſyſtki kthorzy weń wierzą.
Gala: 2. Ebrae: 7.
Abowiem niemáſz żadney roznośći:

werset: 23bo wſſyſcy zgrzeſſyli/ y potrzebuią chwały Bożey.

werset: 24Vſpráwiedliwieni dármo przez łáſkę iego/ przez odkupienie ktore ieſt w Chryſtuſie Iezuſie/

werset: 25kthorego Bog wyſtáwił vbłágálnikiem/ przez wiárę we krwi iego/ ku okázániu ſpráwiedliwośći ſwoiey/ dla odpuſzcżenia przeſſlych grzechow/

werset: 26kthore Bog ćierpiał/ku okazániu ſpráwiedliwośći iego ná ten cżás/ áby on był ſpráwiedliwym/ tym ktory vſpráwiedliwá onego/ kthory ieſt z wiáry Iezuſá Chryſtuſá.
Iſaiae. 35. Exodi. 52. Ebrae: 5.

werset: 27Gdzieſz tedy ieſt przechwalánie twoie? Wyrzucone ieſt precż. Przez ktory zakon/ podobno vcżynkow? Nie: Ale przez zakon wiáry.
Gala: 2.

werset: 28Bo zá to mamy/ że cżłowiek bywa vſpráwiedliwion przez wiárę/ bez vcżynkow zakonnych.

werset: 29Cżyli tylko Zydom ieſth Bog? á za też nie Pogánom? Y owſſem y Pogánom.

werset: 30Boć wżdy ieden ieſt Bog/ ktory vſpráwiedliwia obrzezánie z wiáry/ y nie obrzezánie/ przez wiárę.

werset: 31Tedy zakon káźimy wiárą? Boże vchoway/ ále owſzem zakon ſtánowiemy.

rozdział: 4
Cap: 4. Zydowie nie máią ſie przechwálácż obrzezánia Abráhámowi dánego/ y z inſſych zakonu ſtarego vcżynkow. Abráhám bowiem przes wiárę przed obrzezánim/ był vſpráwiedliwionym od Bogá.
werset: 1
C
Oż tedy powiemy/ żeby nálazł Abráhám oćiec náſz podług ćiáłá?
Iſaiae. 51.

werset: 2Bo ieſlić Abráhám z vcżynkow zakonnych vſpráwiedliwion ieſt: ma chwałę/ ále nie
NNv Boga.


strona: NNv

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
v Boga.



strona: NN3

Liſt do Rzimiánow.

kolumna: b
rozdział: 9
werset: 11Abowiem gdy ſie ieſſcże byli nie národzili/ áni ieſſcże co dobrego ábo złego vcżynili (áby według obránia przedſięwźięćie á poſtánowienie Boże trwáło)

werset: 12nie ziákich vcżyn=
NN iijkow


strona: NN3v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
kow/ ále ſtego ktory wzywał/ rzecżono ieſt iey/ że ſtárſſy będzie ſlużył młodſſemu:

werset: 13thák iako nápiſáno ieſt/ Iákobám vmiłował/ á Ezaum nie náyźrzał.
Malach: 1.

werset: 14Coſz tedy rzecżemy? Cżyli nieſpráwiedliwy ieſt Bog? Vchoway Boże.

werset: 15Abowiem ták do Moizeſſá mowi:
Exodi. 33.
Zmiłuię ſie nád thym ktorego mi litho: á miłoſierdzie okażę nád tym/ nád ktorym ſie zlituię.

werset: 16Athák nie ná tym ieſt kto chce/ áni kto bieży/ ále ná Bogu ktory ſie zmiłuie.
Exodi. 9.

werset: 17Bo thák mowi piſmo Fáráonowi/że ná thom ćie wzbudził/ ábym okazał ná tobie moc moię/ á żeby było ſláwione imię moie po wſſyſtkiey źiemi.

werset: 18Aták nád kim chcę/ nád tym ſie zmiłuię: á kogo chcę/ tego zatwardzę.

werset: 19Rzecżeſz mi tedy: Cżemuſz ſie więc ieſzcże vſkarża? bo á kto ſie woley iego może ſprzećiwić:

werset: 20O cżłowiecże/ ktoś ty ieſt żebyś miał odpowiádáć Bogu? Izáſz może rzecż gárnec gárncżárzowi: cżemuś mię ták vcżjnił?
Iſaiae. 45. et 64.

werset: 21Y zaſz garncżarz niema gliny w mocy/ áby z iednej bryły vcżynił iedno nacżynie ku poććiwoſći/ á drugie ku zelżywośći:

werset: 22Ieſliſz też Bog chcąc vkazáć gniew/ y obiáwić moc ſwoię/ znoſił w wielkiey ćierpliwośći nácżjnie gniewu godne y zátrácenia

werset: 23áby okazał hoyność chwały ſwoiey/ nád nacżynim miłoſierdzia/ ktore zgotował ku chwale.
Iere: 18. Eccleci. 33. 2.Timo: 2.

werset: 24Ktore też y wezwał/ to ieſt nas/ nie tylko z żydow/ ále y z Pogánow/

werset: 25ták iáko przez Ozeaſzá Proroká mowi: Wzowę nie lud moy ludem moim: á nie vmiłowány/ vmiłowánym/ y then kthory nie otrzymał miłoſierdzia/ tym ktory otrzymał miłoſierdzie.
Oſeae. 1. et 2. 1.Petri. 2.

werset: 26Y będzie/ iż ná thym mieſcu gdzie im powiedziano/ wy nieieſteśćie ludem moim: tám będą názwani ſynowie Boży.
Iſaiae. 10. Amos. 9. Zacha: 13.

werset: 27A Izáiaſz iáwnie mowi o ludu Iſráelſkim: By byłá licżbá ſynow Iſráelſkich iáko piaſek morſki/ oſtátki będą zbáwione.
Iſaiae. 1.

werset: 28Abowiem ſlowo ſkonawáiąć/ y vkracáiąc w ſpráwiedliwośći: bo ſlowo ſkrocone vcżyni pan ná źiemi/

werset: 29á iáko przed tym powiedział Izáiaſz: By był Pan zaſtępow nie oſtáwił nam naſienia: ſtálibyſmy ſie byli iáko Sodomá/ á bylibyſmj byli podobni Gomorrze.

werset: 30Coſz tedy rzecżemy? Ze wżdy Pogáni ktorzy nie náſládowáli ſpráwiedliwośći/ doſtáli ſpráwiedliwośći/á ſpráwiedliwośći tey kthora ieſt z wiáry:

werset: 31á lud záś Iſráelſki náſláduiąc zakonu ſpráwiedliwośći/ ku zakonowi ſpráwiedliwoſći/ nie przyſzedł.

werset: 32Dla cżegoſz? Iż nie z wiáry/ ále iákoby z vcżynkow. Abowiem obráźili ſie o kámień obráżenia/

werset: 33iáko nápiſano ieſt: Otho ia kłádę ná Syonie kámień obráżenia/ y opokę zgorſzenia/ á kożdy kthory vwierzy weń/ nie będzie poháńbiony.
Iſaiae. 28. Iſaiae. 49.


kolumna: b
rozdział: 10
Cap: 10.Modli ſie Apoſtoł zá Zydy/ okázuiąc że ſpráwiedliwość ktora ku wiecżnemu żywotowi wiedzie/ nie ieſt z zakonu/ ále thylko z wiáry Páná Iezuſá Chryſtuſá.
werset: 1
B
Ráćia/ chuć iśćie ſercá moiego/ y modlitwá do Bogá/ vſtáwicżnie ſie dzieie zá nimi ku zbáwieniu.

werset: 2Bo thego im poſwiadcżam/ żeć chutliwą miłość máią ku Bogu/ ále nie według wiádomośći.
Roma: 9. Gala: 4.

werset: 3Abowiem nieumieiąc ſpráwiedliwośći Bożey/ á ſwą chcąc poſtánowić/ ſpráwiedliwośći Bożey nie ſą poddáni.

werset: 4Gdyſz koniec zakonu Chryſtus ieſt/ ku ſpráwiedliwośći kożdemu kto wierzy.
Matth: 5. Leuiti: 18. Gala: 3.

werset: 5Bo ták Moizeſz nápiſał: Iż ktoryby cżłowiek cżynił onę ſpráwiedliwość/ kthora z zakonu ieſth/ będzie w niey żyw.

werset: 6Ale ſpráwiedliwość ktora ieſt z wiáry/ ták powiáda: Nie mow w ſercu twoim/ Ktoſz wſtąpi do niebá?
Deute: 30.
to ieſt/ bo toć ieſt Chryſtuſá z niebá zćiągáć.

werset: 7Abo kto z ſtąpi w przepáść? bo toć ieſt kryſtuſá z zmartwych záś wywodzić.
Leuiti: 30.

werset: 8Ale co mowi piſmo? Bliſko ieſt ſlowo w vſtách twoich/ y w ſercu twoim.Toć ieſt ſlowo wiáry/ ktore opowiádamy:

werset: 9Bo ieſli byś wyznawał vſty ſwoimi Páná Iezuſá/ á w ſercu ſwymbyś wierzył/ żeo Bog wzbudził od vmárłych/ zbáwion będzieſz.

werset: 10Abowiem ſercemći ſie wierzy ku ſpráwiedliwoſći/ á vſthy wyznawánie bywa ku zbáwieniu.

werset: 11Bo ták powiáda piſmo: Kożdy ktory weń wierzy/ nie będzie pohánbiony.
Iſaiae. 28.

werset: 12Abowiem niemáſz rożnośći miedzy Zydem y Grekiem. Bo tenże ieſt Pánem wſzyſtkich/ bogáty ná wſſyſtkie kthorzy go wzywáią.
Acto: 10.

werset: 13Abowiem kożdy ktokolwiek będzie wzywał imieniá Páńſkiego/ zbáwion będzie.
Ioelis. 2. Acto: 2. et 22.

werset: 14Iákoż tedy będą wzywáć tego/ w ktorego nie vwierzyli? álbo iáko będą wierzyć onemu ktorego nie ſlucháli?Ale iákoż będą ſlucháć bes káznodzieie?

werset: 15A záś iákoſz będą kázáć/ ieſli nie będą poſláni? iáko nápiſano ieſt: O iáko piękne ſą nogi tych kthorzy opowiádáią pokoy/ y ktorzy opowiádáią dobrá?
Iſaiae. 52. Nahum. 2.

werset: 16Ale nie wſzyſcy ſą poſluſzni Ewángeliey.
Iſaiae. 53. Ioan: 12.
Abowiem Iſáiaſz powiáda: Pánie ktoż vwierzył ſluchániu náſſemu?

werset: 17A ták wiárá z ſluchania/ á ſluchánie przez ſlowo Chryſtuſowo.

werset: 18Ale powiádam/ á zaſz nie ſlyſzeli?
Pſal: 18.
Y owſſem po wſzyſthkiey źiemi rozſſedł ſie głos ich/ y ná kray okręgu źiemie/ ſlowá ich

werset: 19Ale powiádam/ ázaż Iſráel nie poznał? Pierwſzy z nich Moizeſz powiáda: Ia was przywiodę ku záwiśći przes nie narod/ y
pobudzę


strona: NN4

Liſt do Rzimiánow.

kolumna: a
pobudzę wás ku gniewu przez lud nie mądry.



strona: NN5v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: b
rozdział: 16
werset: 23Pozdrawia
was


strona: NN6

Liſt do Rzimiánow.

kolumna: a
was Gáius goſpodarz moy/ y wſſyſtek kośćioł. Pozdrawia was Eráſtus Száffarz mieyſcki/ y Quártus/ brát.

werset: 24Láſka Paná náſſego Iezuſá Chryſtuſá ze wſſyſtkimi wámi A M E N.

werset: 25A onemu ktory mocen ieſt potwierdzić was podług Ewángeliey moiey/ y kazánia Iezu Chryſtuſowego/ według obiáwienia
kolumna: b
táiemnice/ od wiecżnych cżáſow milcżaney

werset: 26ktora theraz obiáwiona ieſth przez piſmá Prorockie/ według przykazánia wiecżneo Bogá/ ku poſluſzeńſtwu wiáry/ miedzy Pogány poznáney/

werset: 27Sámemu mádremu Bogu przez Iezuſá Kryſtuſá ktorev cżeść/ y chwałá/ ná wieki wiekom. Amen.
Roma: 11.
1:
Koniec liſtu do Rzymiánow/ ktory piſał Páweł z Ko=
2:
ryntu/ y poſlał przez Feben kośćiołá Kenchreyſkiego ſlużebnicę.

księga: 1.Cor
Argument álbo ſummá Epiſthoły pierwſſey do Korintow.
K
Orynthowie ſą z kráiny Acháiey. Y ći thakież ſlowo prawdy od Apoſtoła ſlyſſeli/ á byli zwiedzieni rozmáićie od fałſſywych Apoſtołow. Niektorzy od wielomowney filożophiey/ á drudzy ſektą zakonu Zydowſkiego. Tych záſię wzywa Apoſthoł do prawdziwey wiáry/ y mądrośći Ewángieleyſki/ piſſąc im z Effezu przez Thymotheuſza zwolenniká ſwego. grafika
Páweł


strona: OO2v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
rozdział: 7
werset: 24A ták ieden każdy w cżym ieſt powołan/ bráćia/ w tym niechay trwa przed Bogiem.

werset: 25O pánnách przykazánia Pańſkiego niemam/ wſſákoż rádę dawam/ iáko ten ktorym otrzymał miłoſierdzie od Bogá ábym był wiernym.

werset: 26Mnimam tedy iż tho ieſt dobra rzecż/ dla nálegáiącey potrzeby: Iż dobrze ieſt cżłowiekowi ták być.

werset: 27Ieſliś poiął żonę? nie ſzukayże rozwiązánia.Ieſteś rozwiązan od żony? nie ſzukayże żony.

werset: 28Ale poymieſſli żonę/ nie zgrzeſſyłeś. Poydzieli theż panná zá mąż/ niezgrzeſſyłá. Wſzá[k]oż vtrápienie ćiałá będą mieć takowi. Ale ia wam folguię.
Pſal: 89. [2].Petri. 3.

werset: 29To tedy powiádam bráćia: Cżás krotki ieſt/ oſthatecżna rzecż ieſt/ áby y ći co żony máią/ byli iákoby ich niemieli:

werset: 30y ktorzy płácżą/ iákoby niepłákáli/ y ktorzy ſie raduią/ iákoby ſie nierádowáli/ y kthorzy kupuią/ iákoby niedzierżeli/

werset: 31y ktorzy pożywáią tego ſwiáta/ iákoby niepożywali: boć przemija poſtáć tego ſwiátá.
Iſaiae. 40. 1.I[o]an. 2. Matth: 6. Lucae. 12. Timo: 5.

werset: 32A chcę żebyśćie byli bez ſtáránia.Ktory krom żony ieſt/ troſſcże ſie o thych rzecżách ktore Páńſkie ſą/ iákoby ſie podobáł Pánu.

werset: 33A kto ma żonę/ troſſcże ſie o rzecżách ſwieckich/ iákoby ſie żenie podobał: áták rozdzielon ieſt.

werset: 34Takieſz niewiáſtá kthora męża nie ma/ y pánná/ myſli co Páńſkiego ieſt/ żeby byłá ſwiętą y ćiáłem y duchem. A ktora ma mężá/ myſli o rzecżach świeckich: iákoby ſie podobáłá mężowi.

werset: 35Ale tho ku vżytkowi wáſzev mowię: nie żebjm ſidło ná was wrzućił: ále ktev co ieſt poććiwego (vpominam) y ktemu coby wam dodáło zwoleńſtwá bez przekázy modlenia ſie Pánu.

werset: 36Ale ieſliby kto rozumiał nieuććiwą rzecż być pánnie ſwoiey/ ieſliby przeminął cżás wydánia/ á ták muſi być/ co chce tho niechay vcżyni/ nie grzeſſy/ ieſli mężá poymie.

werset: 37Abowiem ktho poſtánowił w ſercu ſwoim mocnie/ niemáiąc potrzeby (thego) ále máiąc moc woli ſwoiey/ á thák vmyſlił w ſercu ſwoim/ záchowáć pánnę ſwoię/ dobrze cżyni:

werset: 38A thák y ten kto wydáie żá mąż pánnę ſwoię dobrze cżyni: á kto nie wydáie/ lepiey cżyni.

werset: 39Niewiáſtá przywiązáná ieſt zakonowi/ ták długo iáko mąż iey żyw: á ieſliby vmárł mąż iey/ wyzwoloná ieſt od zakonu:
Roma: 7.
kogo chce niechay poymie/ tylko w Panie.

werset: 40A błogoſláwieńſſa będzie/ ieſliby ták trwáłá podług moiey rády. A mnimám iż y ia duchá Bożego mam.

rozdział: 8
Cap: 8.Pokármow báłwánom ofiárowán[y]ch/ ácż ſą ku pożywániu ſluſſne/ wſſákże dla żgorſſen[i]a lepiey ich niecháć.
kolumna: b
werset: 1
A
O tych rzecżach co báłwanom poſwiącáią/ wiemy iż wſſyſtcy vmieiętność mamy. Vmieiętność nádyma/ á miłość buduie.
Acto: 15. Roma: 14.

werset: 2A ieſli kto mnima żeby co vmiał/ ieſſcże niepoznał iákoby miał co vmieć:

werset: 3ále ieſli ktho miłuie Bogá/ ten poznan ieſt od niego.

werset: 4A o pokármiech ktore báłwanom bywáią offiárowáne/ wiemy iż nic nie ieſth báłwan ná ſwiećie/
2.Cori: 10.
á iż żadny inſſy nie ieſth Bog iedno ieden.

werset: 5Bo ácż też ſą/ ktore Bogámi zową/ choć w niebie/ choć ná źiemi (iákoż ieſt Bogow wiele/ y Pánow wiele) wſzákże

werset: 6nam ieden Bog oćiec z ktorego wſſyſthkie rzecży y my w nim. Y ieden Pan Iezus Chryſtus/ przez ktorego wſſyſtko/ y my przezeń.
Deute: 4. et 6. Iſaiae. 44. Pſal: 81. Roma: 11.

werset: 7Ale nie wſſyſthcy máią vmieiętność. A niektorzy z ſumnieniem báłwaná áż do tego cżáſu/ iákoby rzecż báłwánom offiárowáną iedzą/ á ſumnienie ich gdyſz ieſt niemocne/ bywa pokáláne.
1.Cori: 10.

werset: 8Ale pokarm nás nie záleca Bogu. Bo chodźbyſmy iedli/ nie będziemy obfitowáć/ áni ieſlibyſmy nie iedli/ mniey mieć będziemy.

werset: 9Ale tego pátrzćie by lepak tá roſpuſtność wáſzá/ niebyłá zgorſſenim niemocnym.

werset: 10Bo ieſliby kto vyźrzał onego ktory ma vmieiętność przy rzecży bałwánom offiárowáney ſiedzącego/ á zaſz ſumnienie iego będąc niemocne/ nie zbuduie ſie ku temu aby też iadł rzecży báłwánom offiárowáne?

werset: 11Y zginie bráth niemocny dla twey vmieiętnośći dla ktorego Chryſtus vmárł.

werset: 12Ano ták grzeſſąc przećiwko bráćiey/ y obráżáiąc ſumnienie ich w wierze wątłe/ przećiwko Chryſtuſowi grzeſzyćie.
Roma: 14.

werset: 13A przetoż/ ieſliby pokarm pogarſſał brátá moiego/ nie będę mięſá iadł na wieki/ ábym brátá ſwego nie zgorſſył.

rozdział: 9
Cap: 9.Káznodziei Chryſtuſowemu ma być dano pożywienie/ ktorego ſwięty Páwel nie brał/ choćiaſz go mogł żądać y bráć.
werset: 1
I
Zaſz nie ieſthem wolnym? Zażem nie ieſt Apoſtołem?
Acto: 9.
Zażem Chryſtuſá Iezuſá Páná náſſego nie widział? Zaſz budowánim moim wy nie ieſtheśćie w Pánie?
2.Cori: 12.

werset: 2Acż ieſlim nie ieſt inſſym Apoſthołem: wżdam iednák ieſthem wam. Abowiem znákiem Apoſtholſtwá moiego/ wy ieſteśćie w Pánie.

werset: 3Moiá obroná v thych ktorzy mie pytáią/ thá ieſt:

werset: 4Zaſz nie mamy mocy iedzenia y pićia?
Philip: 4.

werset: 5zaſz nie mamy mocy wodzić z ſobą ſioſtry niewiáſty/ iáko y dru=
dzy


strona: OO3

Liſt pierwſſy do Korintow.

kolumna: a
dzy Apoſthołowie/ y bráćia Pańſcy/ y iáko też y Piotr?



strona: OO5

Liſt pierwſſy do Korintow.

kolumna: a
rozdział: 14
Roma: 15. Lucae. 2. 1.Cori: 11. 1.Timo: 2. Gene: 3.
werset: 34Niewiáſty w kośćiele niech milcżą. Bo im nie dopuſzcżono mowić/ ále áby poddáne były/ iáko y zakon mowi.

werset: 35A ieſli ſie chcą cżego náucżyć/ niech domá ſwych mężow pytáią. Bo żádna rzecż ieſt niewieśćie w kośćiele mowić.

werset: 36A záſz od was ſlowo Boże wyſſlo? álbo tylko od was ſámych przyſſlo?

werset: 37Ieſli ſie kto zda być Prorokiem/ álbo duchownym/ niech vzna te rzecży ktore wam piſzę/ iżći ſą przykazánia Páńſkie.

werset: 38A ieſli kto niewie/ nie będą też o nim wiedzieć.

werset: 39A ták bráćia ſtoyćie o to/ ábyśćie Prorokowáli/ á mowić ięzykámi nie brońćie.

werset: 40A wſſyſtkie rzecżj vććiwie y porządnie niech ſie dzieią miedzy wámi.
Colo: 2.

rozdział: 15
Cap: 15.Chryſtuſowe zmartwych wſtánie okázuie/ y vmárłych powſtánie/ iákie ſie ſtáć ma.
werset: 1
O
ZNAYmuię wam bráćia Ewángelią kthorąm wam opowiedział/ ktorąśćie y przyięli/ y w ktorey ſtoićie/
Gala: 1.

werset: 2y przez ktorą bierzećie zbáwienie/ ieſli pámiętaćie ktorymem wam ſpoſobem kazał/chybábyśćie prożno vwierzyli.

werset: 3Bom wam podał naprzod/ com też wźiął/ iż Chryſtus vmárł ieſt zá grzechy náſze podług piſm/
Iſaiae. 53. Danie: 9. Ioan: 2. Matth: 28. Marci. 16.

werset: 4kthemu że y pogrzebion/ y trzećiego dniá zmartwjch wſtał podług piſmá/

werset: 5a iż widzian ieſt od Piotrá/ á pothym od iedennaśćie.

werset: 6A potym widzián ieſt więcey niż od piąći ſet bráćiey poſpołu/ z kthorych wiele ich trwa áż dotychmiaſt/ á niektorzy pomarli.

werset: 7Potym widzian był od Iákubá/ potym od wſzyſtkich Apoſtołow.

werset: 8A nápoſledz po wſzyſthkich vkazał ſie theż y mnie iáko niedoſſlemu dziećięćiu.
Epheſi: 3. Acto: 8. et 9.

werset: 9Abowiem ia ieſtem namnieyſzy z Apoſthołow/ ktorym nie ieſt godzien by mię zwano Apoſtołem bom przeſládował kośćioł Boży.

werset: 10A ia żá łáſką Bożą ieſtem tym cżymem ieſt/ á łáſká iego/ we mnie prozna nie byłá: álem więcey niż oni wſſyſcy prácował. Wſſákże nie ia/ ále łáſká Boża ſemną.

werset: 11Bo choćże ia choćże oni/ thak każemy/ y thákeśćie vwierzyli.

werset: 12A ieſliſz każą o Chryſtuſie/ iż powſthał zmartwych: iákoż niekthorzy między wámi powiádaią/ że powſthánia z vmarłych nie máſz:

werset: 13A ieſliſz z marthwych powſtánia nie máſz: tedyć áni Kryſtus wſtał z martwych.

werset: 14Ieſliż więc Chriſtus nie powſtał/ tedyć prożne ieſt przepowiadánie náſſe/ prozna też y wiárá wáſſá/

werset: 15y my ſie náyduiemy fałſſywi ſwiádkowie Boży/iżeſmy ſwiádectwo powiádáli przećiwko Bogu/ żeby on wzbu=
kolumna: b
dził Chryſtuſá ktorego nie wzbudził/ ieſliże vmárli nie powſtáwáią.

werset: 16Bo ieſliż vmárli z martwych nie powſtháwáią/ thedyć áni Chryſtus powſtał.

werset: 17A ieſli Chryſtus nie powſtał/ toć prozna ieſt wiárá wáſſá: bo ieſzcże ieſteśćie w grzechach wáſſych.

werset: 18Tedyć y ći kthorzy záſnęli w Chryſtuſie/ poginęli.

werset: 19Ieſli w tym żywoćie tylko w Chryſtuſie nádzieię mamy/ ieſteſmy więcżſſymi nędzniki niſz wſſyſc y ludzie?
Coloſen: 1.

werset: 20A terazći Chryſthus wſtał zmartwych: napierwſzy ſtych ktorzy poſnęli. Boć wżdy iednák przez cżłowieká ſmierć/ y przez cżłowieká powſtánie vmárłych.

werset: 22A iáko w Adámie wſſyſcy vmieráią/ ták w Chryſtuſie wſſyſcy ożywieni będą.

werset: 23Ale káżdy w ſwym rzędzie/ naypierwſſy Chryſtus: á potym ći ktorzy ſą Chryſtuſowi/ ktorzy w przyśćie iego vwierzyli.

werset: 24Potym koniec/ gdy odda kroleſtwo Bogu y Oycu/ gdy wyniſſcży wſſelkie Kxięſtwo/ y włądzą/ y moc.

werset: 25Aleć muśi on krolowáć/ áż podłoży wſzytki nieprzyiaćiele pod nogámi iego.
Pſal: 109. Ebrae: 2.

werset: 26A oſtátecżnie nieprzyiaćiołká będzie zepſowána ſmierc. Abowiem wſzytkie rzecży podłożył pod nogámi ieo. A gdyſz mowi/

werset: 27Wſſyſtkie rzecży ſą mu poddáne: bes pochyby krom onego ktory mu poddał wſzyſtko.

werset: 28Ale gdy mu będą wſſyſtkie rzecży poddáne/ tedy y ſam ſyn poddan będzie onemu ktory mu poddał wſzyſthkie rzecży/ áby ták był Bog wſſyſtkim we wſſyſthkich rzecżach.

werset: 29Co ieſli inácżey/ coſz ći vcżynią kthore więc krzcżą zá vmárłe/ponieważ że vmárli nie powſtáwáią? cżemuſz ſie tedy krzcżą żá nie?

werset: 30Cżemuſz teſz y my ná kożdą godzinę nieprzeſpiecżeńſtwo ćierpimy:

werset: 31Ná káżdy dzień vmieram/ dla wáſſey chwały bráćia/ kthorą mam w Chryſthuſie Iezuſie Pánie náſſym.

werset: 32Ieſlim według cżłowieká z beſtiámi walcżył w Efezie/ co tego mám za vżytek/ ieſliże vmárli nie wſtáwáią?
1.Cori: 16.
Iedzmyſz tedy y piymy bo iutro zemrzemy.

werset: 33Nie dayćie ſie zwodzić.
Iſaiae. 22. Sapien: 2.
Boć złe rozmowy dobre obycżáie pſuią.

werset: 34Ocuććie ſie ſpráwiedliwi/ á nie grzeſzćie/ boć niekthorzy nie wiedzą o Bogu/ ku zelżywośći to wáſſey mowię.

werset: 35Ale rzecże kto: Iákoſz powſtáwáią vmárli? w iákimże ćiele prziydą?
Ioan: 12.

werset: 36O ſſalony wieſz że co ty ſieieſz/ nie będzie pierwey ożywiono áżby pierwey obumárło.

werset: 37Y co ſieieſz/ nie ſieieſz onego zboża co má być/ ále gołe źiárno/ to cuſz álbo pſſenicę álbo cżego inego.

werset: 38A Bog onemu źiárnu dáie ćiáło iáko chce/ á káżdemu náſieniu/ iego właſne ćiáło.

werset: 39Nie kożde ćiało ieſt iednoſtáyne ćiáło/ ále inákſſe v ludzi/ inákſſe v bydląt/ inákſze v pthakow/ inákſze v ryb:

werset: 40Ciáłáć też niebieſkię ſą/ y ćiáłá źiemſkie: ále inna chwałá niebies=
kich/


strona: OO5v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
kich/ á inna źiemſkich.



strona: PP

Liſt wthory do Korintow.
księga: 2.Cor
rozdział: 5
werset: 19Abowiemći Bog był w Chryſtuſie/ iedná=
PPiąc


strona: PPv

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
iąc ſwiát z ſobą/ nie przycżytáiąc im wyſtępkow ich/ y położył w nas opowiádánie ziednánia tego.
Roma: 3. Coloſen: 1.
1.Ioan: 4.

werset: 20A ták miáſto Chryſtuſá poſelſtwo ſpráwuiemy/ iákoby Bog nápominał przez nas. Przetoż prośimy dla Páná Chryſtuſá/ poiednayćie ſie z Bogiem.

werset: 21Bo tego kthory nie znał grzechu/ zá nas grzechem vdziáłał/ ábyſmy ſie my ſtháli ſpráwiedliwośćią Bożą w nim.
Deute: 15. Iſaiae. 53. Roma: 8. Ebraeo: 9.

rozdział: 6
Cap: 6. Słudzy Boży ku bliźnim máią ſie ſprawowáć zewnętrznym przykłádnym opcowánim/ ku Bogu wnętrznym nabożeńſtwem/ Sámi w ſobie złego wyſtrzegánim.
werset: 1
A
Ták będąc pomocniki Bożemi nápominamy was/ ábyśćie ná dáremno łáſki Bożey nie bráli.

werset: 2Bo ták mowi: Wyſluchałem ćie cżáſu przyiemnego/ y rátowałem ćie w dzien zbáwienia:
Iſaiae. 40.
Oto teraz cżás przyiemny/ oto teraz dzień zbáwienny/

werset: 3nie dáiąc nikomu iákiego pogorſſenia: áby nie byłá gániona poſlugá náſſá/

werset: 4ále we wſzyſtkich rzecżach zálecaymy ſie ták iáko ſludzy Boży/ w wielkiey ćierpliwośći/ w vćiſkach/ w potrzebach/ w vćiążęniu/

werset: 5w bićiu/ w ćiemnicach/ w rożnicach/ w robotowániu/ w cżuynośćiach/ w pośćiech/

werset: 6w cżyſtośći/
1.Cor: 4. 2.Cor: 3.
w vmieiętnośći/ w nieſkwapliwośći/ w łágodnośći/ w Duchu ſwięthym/ w miłośći nie zmyſloney/

werset: 7w ſlowie prawdziwym/ w mocy Bożey/ przez horęża ſprawiedliwośći po práwey y po lewey/

werset: 8przez chwałę y nieſláchetność/ przez niecżeść/ y przez dobrą ſlawę/ iákoby zwodnicy áno prawdziwi/ iákoby nie znáiomi/ áno znáiomi/
Iſaiae: 26.

werset: 9iákoby vmieráiąc/ á oto żywiemy/ iáko ſkáráni ále nie zámordowáni:

werset: 10iákoby ſmutni/ áno záwżdy ſie ráduiący/ iákoby vbodzy/ áno wiele ich vbogácáiący/ iákoby nic nie máiąc/ á wſzyſtkie rzecży dzierżąc.

werset: 11Vſtá náſze otworzone ſą ku wam/ o Koryntowie/ ſerce náſſe rozſſerzyło ſie w nas.

werset: 12Nie ſćiſkayćie ſie w nas/ ále ſie ſćiſkayćie we wnętrznośćiach wáſſych.

werset: 13Ale máiąc też odpłáthę (mowię iáko od ſynow) rozſſerzayćie ſie y wy.
Deute: 7.

werset: 14Nie ćiągnićie iárzmá z niewiernemi. Bo á co zá ſpołecżność ſpráwiedliwośći z niepráwośćią? Albo co zá thowárzyſtwo ſwiáthłośći z ćiemnośćiámi?

werset: 15Albo iáka zgodá Chryſtuſowi z Beliálem? Albo co zá cżeść wiernemu z niewiernym?
Matth: 8.

werset: 16Coż teſz zá ſtworność kośćiołowi Bożemu z báłwány
1.Cor: 3. et 6.
Bo wy ieſteśćie kośćioł Bogá żywego/ iá=
kolumna: b
ko mowi Bog: Iż będę mieſſkał w nich/ y będę ſie w nich przechadzal/ y będę ich Bogiem/ á oni mi będą ludem.
Leuiti: 26. Ezech: 37. Iſaiae. 52.

werset: 17A przeto wynidźćie z pośrzodku ich/ á odłącżćie ſie (od nich) mowi Pan/á nietykáyćie ſie niecżyſteo :

werset: 18á ia was prziymę y będę wam oycem/ á wy mnie będziećie zá ſyny y corki/ mowi Pan wſzechmogący.

rozdział: 7
Cap: 7.Okáżuie Páweł ſwięty iáką miłość ma ku Koryntom/ á iáko z popráwienia żywothá ich był weſoł/ bedąc w wielkich fráſunkach/ á iáko wiele dobrego vcżynił ſmutek/ ktory mieli z liſtu iego.
werset: 1
M
Aiąc thedy the obiethnice moi namileyſzy/ ocżyśćiaymy ſie ze wſſelákiego pokálánia ćiáłá y Duchá/ doſkonále cżyniąc poświącenie w boiáźni Bożey.

werset: 2Weźmićie nas (ſobie ná przykład). Nikogoſmy nie obráźili/ nikogoſmy nie ſkáźili. nikogoſmy nie oſſukáli.

werset: 3Nie mowięć tego ku potępieniu waſſemu. Bom to przed tym powiedział że ieſteśćie w ſercach náſzych ku ſpołecżnemu zemrzeniu/ y ku ſpołecżnev żyćiu.

werset: 4Mam wielkie dufánie o was mam też wielkie chlubienie z was. Nápełnionem ieſt poćieſſenia/ náder obfituię rádośćią we wſſelkim vćiſku á fráſunku náſſym.

werset: 5Bo y gdyſmy przyſſli do Mácedoniey/ żadnego odpocżynku nie miáło ćiáło náſſe/ áleſmy ćierpieli wſſeláki vćiſk/ zewnąthrz walki/ á we wnątrz ſtráchy.

werset: 6Ale ten ktory ćieſſy pokorne/ ćieſſył y nas bog/ przyśćiem Tytuſowym.
Acto: 16. 2.Cor: 1.

werset: 7A nie tylko przyśćiem iego ále też z poćieſſenia ktorym on mię poćieſſył z was/ gdy nam powiádał wáſſę żądzą/ wáſz płácż/ wáſſe vśiłowánie zá mną/ ták iżem ſie więcey rádował.

werset: 8Abowiem ácżkolwiekem was záfráſował liſtem moim/ przedſie mi tego nie żal/ áby mi też tego było żal widząc że was ſam ten liſt (ácż ná godzinę) záfráſowáł

werset: 9terazem temu rad/ nie temu iżeśćie ſie záſmućili/ ále iżeśćie ſie záſmućili ku pokućie.Abowiem ieſteśćie záſmuceni według Bogá/ ábyśćie w nicżym ſſkody nie ćierpieli z nas.

werset: 10Bo fráſunek ktory ieſt podług Bogá/ ſpráwuie pokutę ſtátecżną ku zbáwieniu: ále fráſunek według ſwiátá/ ſmierć ſpráwuie.
2.Petri. 2. Eccleci. 30.

werset: 11Abowiem to iſte żeśćie ſie wedlug Bogá záſmućili/ iáko wielkie w was ſpráwuie ſtaránie/ ále owſzem obronę/ y owſzem zágniewánie/y owſzem boiażń/ y owſzem żądzą/ y owſſem zawiſną miłość/ y owſſem pomſtę.



strona: PP4

Liſt do Gálátow.
księga: Gal
Argument epiſtoły Swięthego Páwłá do Gáláthow.
G
Alátowie ſą Grekowie. Ci ſlowo prawdy napierwey od Apoſthołá
1:
przyięli/ ále po iego odeśćiu kuſſeni ſą od fałſſywych Apoſtołow/ á=
2:
by zákon y obrzezánie przyięli. Ty záſie Apoſtoł przywodzi ku wierze praw=
3:
dziwey piſſąc im z Effezu. Liſt Swiętego Pawła Apoſthoła
4:
do Gálátow.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.Karze Apoſtoł Gáláty iż ták prętko Ewángelią opuśćili/ á ku inſſey przyſtali/ kthorą Apoſtoł nie od cżłowieká wziął/ ále od Bogá.
werset: 1
P
Aweł Apoſtoł nie od ludzi/ áni przez cżłowieká/ ále przez Iezuſá Chryſtuſá/ y Bogá oycá/ ktory go wzbudźił z martwych/

werset: 2y wſzyſcy Bráćia kthorzy przy mnie ſą:Kośćiołom Gáláthſkim.
1.Cor: 1. Epheſi: 1. 1.Petri. 1.

werset: 3Láſká wam y pokoy/ od Bogá Oycá/ y Páná náſſego Iezu Chryſtá/

werset: 4ktory ſie wydał ſam zá grzechy náſſe/ áby nas wyrwał z ninieyſzego ſwiátá złego/ według woley Bogá y Oycá náſſego/

werset: 5ktoremu bądź cżeść á chwáłá ná wieki wiekom. Amen.

werset: 6Dziwno mi to/ że ſie ták prętko od thego ktory was wezwał/ ku łáſce Chryſtuſowey/ przenośićie do inſſey Ewángeliey/

werset: 7co nic inſſego nie ieſt/ iedno że ſą niekthorzy/ co wami mącą/ á chcą wywroćić Ewángelią Chryſtuſową.

werset: 8Ale by też więc y my/ ábo y Angioł z niebá/ powiádał wam Ewángelią krom they ktorąſmy wam opowiádáli/ niech przeklętym będzie.
Acto: 15. 1.Cor: 15.

werset: 9Ták iákoſmy pierwey powiádáli/ y teraz záſie powiádam: Ieſliby wam kto inſſą Ewángelią przepowiádał/ niżli thę ktorąśćie przyięli/ przeklętym niechay będzie.

werset: 10Bo ludziomże ia teraz námáwiam á náwodzę/ cżyli Bogu? cżyli ſie chcę ludziom podobáć?
Ioan: 15. Iacobi. 4.
Bym ſie ieſzcże ludziom podobał/ Chryſtuſowym bych ſlugą nie był.

werset: 11Abowiem oznáymuię wam bráćia żeć tá
kolumna: b
Ewángelia ktora przepowiádana ieſt ode mnie/ nie ieſtći według cżłowieká/

werset: 12bom iey też ia od cżłowieká nie wźiął/ ánim ſie iey (od cżłowieká) náucżył: ále przez obiáwienie Iezuſá Chryſtuſá.

werset: 13Bowiem ſlyſzeliśćie o záchowániu moim niegdy w żydowſtwie żemći náder przeſládował kośćioł Boży/
Acto: 8. 9. et 22.
y burzyłem ij/

werset: 14y bralē pomnożenie w żydowſtwie nád wiele rowiennikow moich w narodzie moim/ dáleko więtſzym miłoſnikiem będąc oycowſkich moich vſtaw/ á podánia.
Philip: 3.

werset: 15Ale gdy ſie podobáło onemu kthory mie odłącżył z żywotá mátki moiey/ y powołał z łáſki ſwey/

werset: 16żeby obiáwił ſyná ſwego wemnie/ ábym go opowiádał miedzy Pogány/
Acto: 9. et 22.
nátychmiaſt/ nie przyzwoliłem ćiáłu/ y krwi/
Matth: 16.

werset: 17ánim ſie wroćił do Ieruzálem/ do tych kthorzy przedemną byli Apoſtołmi: álem ſſedł do Arábiey/ y záſiem ſie wroćił do Dámáſſku.

werset: 18Potym we trzy látá/ przyſzedłem do Ieruzálem ábych widział Piotrá/ y mieſſkałem v niego piętnaśćie dni.

werset: 19A ia inſſego Apoſtołá żadnegom nie widział: chybá Iákubá brátá Páńſkiego.

werset: 20A to co wam piſzę/ oto przed Bogiem/ żeć nie kłámam.
2.Cor: 11.

werset: 21Potymem przyſſedł w Syreyſkie ſtrony y Cyliciyſkie.

werset: 22A nie byłem znáiomy po oblicżu kośćiołom źiemie żydowſkiey/ ktore były w Chryſtuſie:

werset: 23iedno tylko ſlyſſeli/ że ten ktory nas niegdy przeſládował/ teráz opowiáda wiárę/ kthorą niekiedy burzyły/

werset: 24y wielbili á chwálili ze mnie Bogá.

rozdział: 2
Cap: 2.Iż obrzezowánie nie ieſt potrzebne tym co wierzą w Chryſtuſá/ áni vcżynki ſtárego zakonu mogły cżłowieká vſprámiedliwić.grafika
PP iiijPotym


strona: PP6v

S: Páwła Apoſtołá.

kolumna: a
księga: Eph
rozdział: 1
Pſal: 109. Danie: 10. Pſal: 8. Ephe: 4. et 5. Coloſen: 1.
werset: 22A wſzyſtki rzecży podłożył pod nogi iego/ á iego dał aby był głową náde wſzyſtkim kośćiołem

werset: 23ktory ieſt ćiáłem iego/ y zupełność iego/ kthory wſzyſtko we wſſyſtkich nápełnia.

rozdział: 2
Cap: 2.Efezowie nię podleyſſy niż Zydowie/ od grzechow wybáwieni/ od niewiernych odłącżeni/ powinni Bogu być wdzięcżni.
werset: 1
Z
Was gdyśćie byli vmárłemi/ w wyſthępkach y w grzechach wáſſych/

werset: 2w kthorycheśćie niekiedy chodzili/ według wieku ſwiátá tego/ według Kxiążęćiá mocy powietrznei duchá tego/ ktory teraz moc ſwą okázuie w ſynach niedowiárſtwá/

werset: 3miedzy kthoremi y my wſzyſcy niegdy obieráliſmy ſie w żądzach ćiáłá náſſego/ cżyniąc wolą ćiáłá y myſli náſſych/ y byliſmy z przyrodzenia ſynowie gniewu iáko y drudzy.
Coloſē : 1. et 2. Coloſē : 3.

werset: 4Ale Bog/ ktory ieſt bogáty w miłoſierdziu/ dla wielkiey miłośći ſwey kthorą nas miłował/

werset: 5ácżeſmy byli vmárli w grzechach ożywił nas poſpołu z Chryſtuſem (ktorego łáſką ieſteśćie zbáwieni)

werset: 6y poſpołu z nim w ſkrześił/ y poſpołu poſádził w niebieſiech w Chryſthuſie Iezuſie/
Iſaiae. 25. Acto: 15.

werset: 7áby okazał w wiekach przyſſlych hoyność bogácthwá łáſki ſwoiey/ w dobroći nád námi w Chryſtuſie Iezuſie.

werset: 8Abowiem z łáſki ieſteśćie przywiedzieni ku zbáwieniu przez wiárę/ y toć nie z was/ bo to ieſt dar Boży/

werset: 9nie z vcżynkow by ſie ktho nie chłubił.

werset: 10Bo ieſtheſmy iego ſthworzeniem/ ſthworzeni przes Chryſtuſá Iezuſá ná dobre vcżynki/ kthore Pan Bog nágotował/ ábyſmy w nich chodzili.
Titum. 2.

werset: 11Przetoſz thedy pámiętayćie/ żeśćie y wy niegdy byli Pogány w ćiele/ ktorzyśćie bywáli zwáni nieobrzezáńcy/ od onego nieobrzezánia ktore zową ná ćiele/ ręką vcżynione/

werset: 12ktorzyśćie byli ná on cżás bes Chryſtuſá/ odłącżeni od towárzyſtwá Iſráelowego/ y gośćmi w teſtámenćiech/ nie máiąc obiecáney nádzieie/ y bes Bogá ná tym ſwiećie.
Philip: 3. Colo: 2.
Roma: 15.

werset: 13Ale teraz w Chryſtuſie Iezuſie/ wy ktorzyśćie niekiedy byli dáleko/ ſtáliśćie ſie bliſko przez krew Chryſtuſową.
kolumna: b
Iſaiae. 9. Colo: 1.

werset: 14Abowiem on ieſt pokoiem náſſym/ ktory vcżynił z obu iedno/ á rozwáliwſzy śćiánę ſrzednią/ ktora dzieliłá nas/ y odiąwſzy nieprzyiaźń ćiáłem ſwoim/

werset: 15zakon ſtárego przykazánia/ vſtháwámi wyniſzcżył/áby dwoy lud zbudował w ſámym ſobie/ zá iednego nowego cżłowieká/ vcżyniwſzy pokoy:

werset: 16á żeby z Bogiem poiednał obu w iednym ćiele przez krzyż/ zámordowawſzj nieprzyiaźń w ſámym ſobie.
Iſaiae. 57. Lucae. 2.

werset: 17A przyſzedſzy opowiádał pokoy wam ktorzyśćie byli dáleko/ y pokoy thym ktorzy byli bliſko.

werset: 18Abowiem przezeń mamy przyſtęp oboy/ w iednym duchu do oycá.

werset: 19A thák iuż nie ieſteśćie gośćie áni przychodniowie/ ále ieſteśćie mieſzcżánie ſwiętych/ y domacy Boży/

werset: 20wywiedzieni ná fundámenćie Apoſtolſkim/ y Prorockim/ thym ſámym nawyſſſzym węgelnym kámieniem Iezuſem Chryſtuſem.
1.Cor: 3. 1.Petri. 2.

werset: 21Ná ktorym wſzelkie budowánie wywiedzione/ rośćie w kośćioł ſwięty w Pánie.

werset: 22Ná ktorym y wy ſpołecżnie ſie buduiećie przybythkiem Bożym w Duchu ſwiętym.

rozdział: 3
Cap: 3.Páweł ſwięty miał oſobną łáſkę Pogánom Ewángelią kázáć ku oſwiećeniu ich.
werset: 1
D
La they rzecży ia Páweł więźień Chryſtuſá Iezuſá/ zá was pogány:
Acto: 21.

werset: 2ieſliśćie theż ſlyſſeli o ſſáffunku łáſki Bożey kthora mi ieſth dana miedzy wámi/

werset: 3iż
Acto: 13. et 22. Gala: 1.
według obiáwienia oznáymiona mi ieſth táiemnicá/ iákom wyſzſſey krotce nápiſał/

werset: 4iáko możećie wyrozumieć cżytháiąc/ bácżność moię w poſludze Chryſtuſowey/

werset: 5ktora nie ieſt obiáwioná w inych narodziech ſynom ludzkim/ iáko teraz obiáwiono ieſth ſwiętym Apoſthołom iego y Prorokom w Duchu/
Acto: 10.

werset: 6że też y Pogáni máią być ſpołecżnemi dziedzicámi/ y ſpołećżnym ćiáłem/ y ſpołecżnemi vcżęſniki obietnice iego/ w Chryſtuſie Iezuſie przez Ewángelią/

werset: 7ktorey ſtałem ſie ia ſlużebnikiem/ według dáru łáſki Bożey/ ktora mi ieſt dána/ według ſpráwy mocy iego.
1.Cor: 15.

werset: 8Mnie záprawdę namnieyſzemu ze wſzytkich ſwiętych dána ieſt tá łáſká/ ábych opowiádał miedzy Pogány/ nie doſtępne bogactwá Chryſtuſowe/

werset: 9y żebych oświecał wſzyſtki y obiáśniał/
Colo: 2.
ktoryby był ſſáffunek táiemnice ſkrytey od wiekow w Bodze/ kthory wſzyſtki rzecży ſtworzył przez Iezuſá Chryſtuſá

werset: 10áby byłá obiáwiona Kxięſthwam y mocam w niebieſiech/ przez kośćioł/ rozmáita mądrość Boża/

werset: 11według zámierzenia wiekow/ ktore vcżynił w Chryſtuſie Ie=
zuſie


strona: QQ

Liſt do Effezow.

kolumna: a
zuſie Pánie náſſym.

werset: 12Przez ktorego mamy duffánie/ y przyſthęp ſmielſſy przez wiárę iego.
Epheſi: 2.



strona: QQ3

Liſt do Philipenſow.
księga: Philipp
rozdział: 2
werset: 23Tego tedy mam nádzieię że poſlę do was/ iáko ſkoro obacżę co ſie zemną dziadź będzie.
Philip: 1.

werset: 24A mam tho dufánie w Pánie/ że y ſam prziydę do was w rychle.

werset: 25Ale miałem zá to że było potrzebá tego/ ábym do was poſlał Epáfrodytę brátá/ y pomocniká/ y ſpolneo rycerzá mego/ á wáſſego Apoſtołá/ y ſlużebniká w potrzebách moich:

werset: 26bo was wſſyſtkie chćiał widzieć: y fráſował ſie z tego żeśćie ſlyſſeli o nim żeby był niemocen:

werset: 27A iednák chorował ná ſmierć: ále ſie Bog ſmiłował nád nim: á nie tylko nád nim/ ále też y nádemną/ ábym ſmutku ná ſmuthek nie miał

werset: 28Tym ſpieſſniey iem go tedy poſlał: ábyśćie ſie záś rozrádowáli vyźrzawſſy go/ á iabym też był bez fráſunku.

werset: 29Prziymićieſz go tedy z wſſeláką rádośćią w Pánie/ á tákowe mieyćie w poććiwośći.
Roma: 15. Matth: 10. 1.Timo: 5.

werset: 30Boć ná ſpráwie Chryſtuſowey/ áż do ſmierći był przyſtąpił: wydawáiąc duſſę ſwoię/ áby wypełnił tego cżego wam niedoſtawáło ku moiey poſludze.

rozdział: 3
Cap: 3. Vkázuie ſtárego zakonu vſtánie/ ſlowem y przykłádem ſwym námawiá Filipencżyki by go náſládowáli.
werset: 1
P
Rzytym bráćia moi/ ráduyćie ſie w Panie. Iednákie rzecży wam piſáć mnieć nie ćięſſko/ á wam też potrzebno.

werset: 2Obácżćie te pſy/ obácżćie złe robotniki/ obácżćie porzezánie.
Philip: 1. Iſaiae. 56. Roma: 2. Coloſſen: 1. Ioan: 4. Roma: 1.

werset: 3Boć my ieſteſmy obrzezánie/ ktorzy duchem ſlużymy Bogu/ á chlubimy ſie w Chryſtuſie Iezuſie/ á nie w ćiele duffánie máiąc/

werset: 4ácż ia też mam duffánie w ćiele: Ieſli kto iny zda ſie duffáć w ćiele/ tedy ia więcey/

werset: 5kthorym obrzezan oſmego dniá/ z narodu Iſráelſkiego/
1.Cor: 12.
z pokolenia Beniámin/ Zydowin z Zydowinow/
Gene: 49. Acto: 23. 26. et 28. Acto: 9. Gala: 1.
według zakonu tedym Fáryzeuſz/

werset: 6według zawiſney miłośći/ thedym przeſládował kośćioł Boży/ według ſpráwiedliwośći ktora z zakonu ieſt/ tedym ſie záchował bes poſkárżenia.
Matth: 13.

werset: 7Ale ktore rzecży mi były zyſkiem/ tem pocżytał ſobie dla Chryſtuſá ſſkodą.
Ioan: 17. Colloſſē: 2.

werset: 8Wſſákże iednák wſzyſtkie rzecży ine być vtrát ą/ dla przewyſokiey vmieiethnośći Iezu Chryſtá Páná mego/ dla ktoregom ia wſſyſtkie rzecży pocżytałem być ſſkodą/ y mam ſobie zá gnoy/ ábym tylko Chryſtuſá pozyſkał/

werset: 9áżebym był náleźion w nim nie máiąc ſwey ſpráwiedliwośći/ ktora z zakonu ieſt/ ále onę ktorá ieſt z wiáry Iezuſá Chryſtuſá/ ktora z Bogá ieſt ſpráwiedliwość w wierze/


kolumna: b
werset: 10ku iego poznániu/ y mocy zmartwychwſtánia iego/ y towárzyſtwo męki iego/ przypodobawſzy ſie/ ſmierći iego/

werset: 11owabym iáko dobieżał ku powſtániu/ kthore ieſt żmartwych.
Roma: 6.

werset: 12Nie żebym iuż wźiął/ álbo iuż był doſkonáłym: ále bieżę zá nim/ owabym iáko dobieżał/ iákom też dobieżány ieſt od Chryſtuſá Iezuſá.

werset: 13Bráćia/ iać o ſobie nie rozumiem żebym dobieżał. Iedno tylko/ że te rzecży ktore zá mną ſą zápámiętáwáiąc/ á do tych ſie rzecży ćiągnąc ktore ſą przedemną/

werset: 14bieżę do pewnego celu/ do zápłáthy zwierzchniego powołánia Bożego w Chryſtuſie Iezuſie.

werset: 15A ták ktorzyſmy kolwie doſkonáłemi/ to rozumieymy: á ieſli co inácżey rozumiećie y to wam Bog obiáwił.

werset: 16A wſſákoſz do cżegoſmy przyſſli/ żebyſmy iedność rozumieli/ y w teyże regule trwaymy.
1.Cor: 4. et 10.

werset: 17Bráćia bądzćie náſládowcy memi/ á záchowywayćie the kthorzy ták chodzą/ iáko maćie kxtałt od nas.

werset: 18Boć wiele ich chodźi/ o ktorychem wam cżęſto powiádał/ á theraz y z plácżem powiádam/ nieprzyaćieleć krzyżá Chryſtuſowego/

werset: 19ktorych koniec zátrácenie/
Roma: 6. Coloſſē: 3. 1.Cor: 15.
kthorych Bogiem ieſt brzuch: y chwałá w zelżywośći ich/ ktorzy źiemſkie rzecży rozumieią.

werset: 20Aleć náſſe obcowánie ieſtći w niebie: ſkąd też zbáwićielá cżekamy Páná náſſego Iezu Chryſta/

werset: 21ktory odnowi ćiáło poniżenia náſzego/ przypodobáne ćiáłu iáſnośći ſwoiey/ według oney ſpráwy mocy ſwoiey/ ktorą też może podłożyć ſobie wſzyſtki rzecży.

rozdział: 4
Cap: 4.Potw ierdza ie w ćierpliwośći/ nápomina ku duchow nemu weściu/ y ku trwániu w dobrym.
werset: 1
A
Thák bráćia moi namileyſſy y barzo pożądáni/ ktorzyśćie rádośćią moią/ y koroną moią/ ſtoyćieſz ták w Pánie namileyſſy.

werset: 2Euodyey proſzę/ y Syntychi żądam/ áby iednoſtháynie rozumieli w Pánie.
1.Cor: 9.

werset: 3Proſzę też y ćiebie rodzony álbo prawdziwy towárzyſſu/ pomágay tym ktorzy ſemną robili w Ewángeliey z Klimuntem y z drugimi pomocniki memi/ ktorych imioná ſą w kxięgach żywotá.
Lucae.10. Apoca: 17. 1.Teſſa: 5.

werset: 4Ráduyćie ſie záwżdy w Pánie/ y powtore mowię ráduyćie ſie.

werset: 5Mierność wáſſa niech bedzie ſwiádoma wſſyſtkim ludźiom: boć Pan bliſko ieſth.

werset: 6Nic ſie nie throſzcżćie/ ále we wſſelkiey modlitwie y żądaniu/ z dziekowaniem proźby wáſſe niech ſie ſtáną znáiome v Bogá.
Ioan: 14. Roma: 5.

werset: 7A pokoy Boży/ ktory przechodzi wſzelki zmyſl/ niech ſthrze=
QQ iijże ſerc


strona: QQ3v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
że ſerc wáſſych/ y rozumow wáſſych w Chriſtuſie Iezuſie.



strona: QQ5v

S: Páwła Apoſtołá.
księga: 1.Thess
Argument ná pierwſſą epiſtołę Swięthego Páwłá do Theſsálonicenſow.
T
Heſsálonicenſowie ſą w Mácedoniey/ ći w Chryſthuſie Iezuſie
1:
przyiąwſſy ſlowo prawdy/ ſtáli w wierze/ też y w przeſládowá=
2:
niu od mieſſcżánow ſwoich/ nád tho nieprzyięli fáłſſywych Apo=
3:
ſtołow/ áni onych rzecży kthore byly od fáłſſywych Apoſtołow powiádáne.
4:
The záleca Apoſtoł piſſąc im z Aten przez Tychiká Dyakoná/ y One=
5:
zymá Akolitá. Liſt pierwſſy ſwiętego Pawla apo=
6:
ſtołá do Theſsálonicenſow.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.Teſsálonicenſowie ná kázánie ſwiętego Páwłá łatwie náwroceni/ godni chwały/ ktorzy też inym kazáli.
werset: 1
P
Aweł/ y Sylwanus/ y Tymotheus: Kośćiołowi Teſſáloniceńſkiemu w Bogu Oycu náſzym/ y w Pánu Iezuſie Kryſtuſie:

werset: 2Láſká wam y pokoy/ od Bogá Oycá náſzego y od Páná Ieſu Chryſtá.
2.Cor: 1. Gala: 1. Philip: 2. Coloſſē: 1.
Dziękuiemy Bogu záwżdy zá was wſzyſthki/ cżyniąc zmiánkę o was w modlitwach náſſych bes przeſtánku/

werset: 3pámiętháiąc ná ſkutek wiáry wáſſey/ y na prácą/ ná miłość/ y ná ocżekáwánie nádzieie Páná náſſego Iezu Chryſtá/ przed Bogiem y Oycem náſſym.
1.Teſſa: 4. 1.Timo: 1.

werset: 4Wiedząc bráćia mili/ że od Bogá ieſt wybránie wáſſe:

werset: 5iż wżdy Ewángelia náſſá/ nie byłá miedzy wámi tylko w mowie/ ale y w mocy y w Duchu ſwiętym/ y w zupełnośći wielkiey/ iáko ſámi wiećie iácyſmy byli miedzy wámi dla was.
1.Cor: 2. et 4. 1.Teſſa: 2.

werset: 6Y wy ſtháliſćie ſie náſládowcy náſſemi/ y Páńſkimi/ prziymuiąc ſlowo w wielkim vćiſku/ z rádośćią Duchá ſwiętego/

werset: 7ták żeśćie ſie ſtáli wzorem á przykłádem wſzyſtkim wiernym w Mácedoniey/ y w Acháiey

werset: 8Abowiem od was rozſláwiło ſie ſlowo páńſkie/ nie tylko w Mácedoniey/ y w Acháiey. ále ná wſſelákim mieſću (gruchnęłá) wiá=
kolumna: b
rá wáſſá/ kthora ku Bogu ma ſie/ thák że nam nie potrzebá nic mowić.
Acto: 1. Ioan: 3.

werset: 9Bo to ſámi o naſz powiádaią/ iákieſmy weśćie do was mieli/ á iákośćie ſie náwroćili ku Bogu od báłwánow/ ábyśćie ſlużyli Bogu żywemu y prawdziwemu/

werset: 10y cżekáli ſyná iego z niebios/ ktorego zbudził od vmárłych/ Iezuſá/ kthory nas wyſwobodził od przyſſlego gniewu.

rozdział: 2
Cap: 2.Iáki był ſwięty Páwel mieſzkáiąc v Teſsálonicżencżykow/ thácy y oni byli w ſwoim náwroceniu mocney w przećiwnośćiach ſtałośći.
werset: 1
B
O tho y ſámi wiećie bráćia/ że weśćie náſſe do was/ nie było daremne:

werset: 2ále żeſmj pierwej ćierpieli wiele/ y potwarzy znośili (iáko wiećie) w mieśćie Filippis/ á mieliſmy duffánie w Bogu náſzym/ żebyſmy wam powiádáli Ewángelią Bożą z wielką pilnośćią.
Acto: 16. Acto: 17.

werset: 3Abowiem nápominánie náſſe nie (było) z obłędliwośći/ áni z nie cżyſtośći/ áni ná zdrádzie:

werset: 4ále ták iákoſmy doſwiádćżeni od Bogá/ áby nam byłá wierzoná Ewángelia/ thák mowiemy/ nie iákobyſmy ſie ludziom podobáli/ ále Bogu/ ktory doſwiadcża ſerc náſſych.
Gala: 1. Philip: 1.

werset: 5Boſmy bráćia nigdy nie byli w mowie pochlebniki/ iáko ſámi wiećie: áni w żádnjm ſpoſobie łákomſtwá. Bog teo ſwiádek ieſt:

werset: 6ániſmy ſſukáli chwały od ludźi/ áni od was/ áni od inych.



strona: RR2

Liſt pierwſſy do Timoteuſzá.
księga: 1.Tim
Liſt pierwſſy ſwiętego Pawła Apo
1:
ſthołá do Timoteuſzá.
kolumna: a
rozdział: 1
Cap: 1.Ná Przełozone zależy rzecży ſzkodliwe obćináć/ potrzebne ſiać/ w práwdzie y miłoſierdziu.
werset: 1
P
Aweł Apoſtoł Iezu Chriſtuſow według roſkazánia Bogá y zbáwićielá náſſego/ y Chryſtuſá Iezuſá nádzieie náſzey

werset: 2Thimotheuſzowi miłemu ſynowi w wierze.
Acto: 9. 1.Teſſa: 1. Acto: 16. 1.Cor: 1. Gala: 1.
Láſká/ miłoſierdzie/ y pokoy/ od Bogá Oycá/ y Chryſtuſá Iezuſá Páná náſſego.
Acto: 19. et 20.

werset: 3Ták iákom ćie prośił żebyś był zoſthał w Effezie gdym ſſedł do Mácedoniey/ á żebyś przykazał niektorym áby inácżey nie vcżyli/

werset: 4áni ſie w dawáli w báśni y w nieſkońcżone rozmowy o narodziech/
2.Timo: 2. Titum. 3.
ktore więcey przynoſzą pytánia/ niżli iákie zbudowánie Boże/ ktore ieſt w wierze.

werset: 5A koniec przykazánia ieſtći miłość/ zuprzeymeo ſercá/ y z dobrego ſumnienia/ y z nie obłędney wiáry.
Roma: 13. Gala: 6. Acto: 15.

werset: 6Od ktorych rzecży niektorzy zábłądziwſzy/ vdáli ſie ná prożną mowę/

werset: 7chcąc być zakonnemi Doktory/ á nie rozumieiąc áni co mowią/ áni co twierdzą.
Roma: 7. Gala: 5.

werset: 8Gdyſz to wiemy że dobry ieſt zakon/ ieſliby go kto zákonnie á ſpráwnie vżywał/

werset: 9wiedząc to/ że zakon nie ieſt dla ſpráwiedliwego poſthánowiony/ ále dla nieſpráwiedliwych/ y nie poddánych/ bezbożnych/ y grzeſſnych/ ſproſnie zloſliwych/ pługáwych/ dla tych co Oycá co mátkę zábijáią/ dla mężoboiec/

werset: 10niecżyſthych/ Sodomſkich grzeſznikow/dla tych co cudzą cżeładź krádną/ dla kłamcow/ dla krzywoprzyśiężcow/ y ieſli ſie co ineo zdrowey náuce przećiwi/

werset: 11ktora ieſt według Ewángeliey chwały błogoſláwionego Bogá/ ktora mi ieſt zwierzoná.
Roma: 1.

werset: 12Dziękuię temu ktory mię pośilił w Chryſtuſie Iezuſie Pánie náſzym/ że mię wiernym oſądźił/ poſtánowiwſzy ná poſludze/

werset: 13y ktorym pierwey był bluźnierzem/ y przeſládowcą/ y potwarcą:
Acto: 9. Gala: 1.
alem miłoſierdźia Bożego doſtąpił/ żem to cżynił zniewiádomośći w niewiernośći.

werset: 14A łáſká Páná náſſego wieldze ſie obfitą okázáła z wiár ą y z miłośćią/ ktora ieſt w Chryſtuſie Iezuſie.

werset: 15Wierná mowá/ y wſzelkiego przyięćia
kolumna: b
godna:
Matth: 9. Ioan: 3.
Iſz Chryſtus Iezus przyſzedł ná ten ſwiát/ áby grzeſzne zbáwionemi vcżynił/ z ktorychem ia ieſt pierwſzy.

werset: 16Alem przeto miłoſierdzie otrzymał/ żeby ná mnie napierwſzym vkazał Chryſtus Iezus wſzelką ćierpliwość/ ná náukę onym/ kthorzy mu máią wierzyć ku żywothowi wiecżnev.

werset: 17A Krolowi wiekow nieſmiertelnemu/ niewidomemu/ ſámemu Bogu cżeść y chwałá ná wieki wiekow Amen.
Iere: 23. Coloſſē : 1.

werset: 18Toć przykazánie zálecam tobie ſynu Tymoteuſie/ według przedeſſlych w tobie proroctw/ ábyś boiował w nich dobre rycerſtwo/

werset: 19máiąc wiárę/ y dobre ſumnienie/ ktore niektorzy odrzućiwſzy/ około wiáry iáko by Okręt rozbiwſzy tonęli:

werset: 20Miedzy ktoremi ieſt Himeneus y Alexánder: ktorem oddał Szatánowi/ áby ſie náucżyli niebluźnić.
2.Timo: 2. 2.Titum. 4. 1.Cor. 5.

rozdział: 2
Cap: 2.Przełozeni máią inſſe ludzie nápomináć ku modlitwie y ku dziękowániu Bogu ktory chce wſſyſtki zbáwić. By też thák mężowie iáko y niewiáſty poććiwie ſie ſpráwowáli.
werset: 1
P
Ilnie thedy proſzę/ áby ſie napierwey przed wſzyſtkiemi rzecżámi działy/ proźby/ modlithwy/ przycżyny/ dzięki/ zá wſzyſtki ludzie/

werset: 2zá Krole/ y zá wſzyſtkie/ ktorzy ſą zwierchniemi: żebyſmy ſpokoyni/ y ćichy żywoth wiedli we wſſelkiey pobożnośći/ y cżyſtośći/

werset: 3boć tho dobra rzecż ieſth y przed Bogiem zbáwićielem náſſym przyiemna á wdzięcżna/

werset: 4kthory chce áby wſſyſtcy ludzie byli zbáwieni/ y ku vznániu prawdy przyſſli.
Iere: 29. Baruc. 1. Ioan: 17. Gala: 3. Ebrae: 9.

werset: 5Abowiemći ieden Bog/ ieden pośrzednik Boży y ludzi/ cżłowiek Chryſtus Iezus/

werset: 6ktory ſie dał ſámego odkupieniem zá wſſyſtkie/ ktorego ſwiádectwo cżáſow ſwoich poćwierdzono ieſth/

werset: 7w ktorymem ia poſtánowiony ieſt káznodzieią/ y Apoſthołem (prawdę powiádam nie kłámam) Doktorem Pogánow w wierze y w prawdzie.
Roma. 1. 2.Timo: 1. Ioan: 4. Pſal: 133. Iſaiae. 1. Titum. 2. 1.Petri. 3.

werset: 8Chcę thedy áby ſie mężowie modlili ná káżdym mieſcu/ podnoſſąc cżyſte ręce przez gniewu y przez ſwaru.

werset: 9Takież też y niewiáſty w vbierze ochędożnym/ ze wſthydem/ y trzeźwośćią/ przybieráiąc ſie nie w przypráwki/ ábo w złoto/ ábo w perły/ ábo w drogie á koſztowne ſzáty:

werset: 10ále iáko przyſthoi niewiáſtham kthore obiecuią pobożność
RR ijprzez


strona: RR2v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
przez vcżynki dobre.



strona: RR4v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: a
księga: 2.Tim
rozdział: 3
werset: 10Aleś ty doſzedł moiey náuki/ poſtánowienia/ przedſie wźięćia wiáry/ nie ſkwápliwośći/ miłowánia/ ćierpliwośći/

werset: 11przeſládowánia/ mąk/ iákie mię potykáły w Antyochiey/ w Ikonium/ w Liſtrach/ iákiem przeſládowánia ćierpiáł/ á ze wſzyſthkich wyrwał mię Pan.

werset: 12Tákżeć wſſyſcy ktorzy chcą pobożnie żyć w Chryſtuſie Iezuſie/ przeſládowánie będą ćierpieć.
Acto: 13. et 14. 2.Cor: 1. Eccleci. 2. Pſal: 33.

werset: 13Ale źli ludzie y zwodźićielowie/ popráwią ſie ná złe/ ſámi błądząc y inſſe w błąd záwodząc.
2.Timo: 2.

werset: 14Ale ty trwáy w tych rzecżach w kthorycheś ſie náucżył/ y kthoreć ſą zwierzone/ wiedząc od kthoregobyś ſie náucżył/

werset: 15á iż z dziećińſtwá piſmo ſwięte vmieſz/kthore ćie może ſpráwić ku zbáwieniu/ przez wiárę ktora ieſt w Chryſtuſie Iezuſie.

werset: 16Abowiem kożde piſmo od Bogá nátchnione/ pożytecżne ieſt ku náucżániu/ ku karániu/ ku polepſſeniu/ ku ćwicżeniu ſpráwiedliwośći/

werset: 17áby cżłowiek był doſkonáły/ będąc ſpráwny ku wſzelkiemu vcżynkowi dobremu.
2.Petri. 1.

rozdział: 4
Cap: 4. Biſkup ma pilen náuki być náprzećiwko przyſzłym nieprzeſpiecżnośćiam/ y ſam dla ſiebie/ y dla poddánych/ by niebyli zwiedzeni.
werset: 1
S
WIADCżę przed Bogiem y przed Iezu Chryſthem/ ktory ma ſądzić żywe y marthwe/ przez przyśćie ieo / y kroleſtwo iego.

werset: 2Każ ſlowo iego/ nálegay Pogodnie/ niepogodnie/ ſtrofuy/ proś/ groḿ/ we wſſelkiey ćierpliwośći y náuce.

werset: 3Boć będą the cżáſy/ gdy zdrowey náuki nie będą znoſić/ ále názbieráią ſobie vcżyćielow wedle żądliwośći ſwoich/ ći ktorych vſſy ſwierźbią/

werset: 4y odwrocą vſſy od prawdy/ á do báſni ſie obrocą.

werset: 5Ale ty cżuy/ we wſſech rzecżách prácuy/
kolumna: b
cżyń vcżynek Ewángieliſty/ poſlugę twoię wypełniay.
2.Petri. 1.
Bądź trzeźwi.

werset: 6Boć mnie iuż offiárowáć pocżynáią/ á cżás mego rozdzielenia/ náſtháwa.

werset: 7Boiowałem dobry boy/ biegun dokonał/ wiárem záchował.

werset: 8Ná oſtátek/ odłożoná mi ieſt koroná ſpráwiedliwośći/ kthorą mi oddá Pan ná on dzień/ ſpráwiedliwy ſędzia/ á nie thylko mnie/ ále y thym kthorzy miluią przyśćie iego.
1.Cor: 9. 1.Petri. 5.
Coloſſē: 4. Philip: 1.
Poſpieſſay ſie ábyś do mnie rychło przyſzedł.

werset: 9Boć mię Demás opuśćił/ miłuiąc ten ſwiát/ y ſzedł do Teſsáloniki/

werset: 10Creſcens do Gáláciey/ Tytus do Dálmáciey/ Márká weźmi y przywiedź z ſobą: bo mi ieſth pożytecżen ná poſludze.

werset: 11Lukaſz ſám ieſt ſemną.
Coloſſē: 4.
Márká weźmi y przywiedź z ſobą: bo mi ieſth pożytecżen ná poſludze.

werset: 12Tychikám poſlał do Effezu.

werset: 13Opońcżą ktorąm zoſtháwił w Troádzie v Kárpá/ idąc przynieś mi z ſobą/ y kxięgi/ á nawięcey párgámin.
1.Timo: 1.

werset: 14Alexánder co miedź ſpráwuie/ wiele mi złego wyrządził/ niech mu Pan odpłáći według vcżynkow iego/

werset: 15ktorego ſie y thy ſtrzeſz: boć ſie bárzo ſprzećiwiał ſlowam náſſym.

werset: 16Ná pierwſſy moiey ſpráwie álbo obronie/ żaden przy mnie nie ſtał/ ále wſſyſtcy mię byli opuśćili: niech im to nie będzie pocżytano zá złe:

werset: 17ále Pan przy mnie ſthał/ y vmocnił mie/ áby ſie przez mię kazánie wypełniło/ áżeby o tym wſſyſtcy pogáni ſlyſſeli: y wybáwionem ieſth z páſſcżeki Lwiey.

werset: 18Wybáwił mie Pan od wſſelkiego vcżynku złego/ y zbáwionego vcżyni w kroleſtwie ſwym niebieſkim: ktoremu cżeść á chwałá ná wieki wiekow. Amen.
Acto: 18. Roma: 16.
Roma: 16. Acto: 21.

werset: 19Pozdrow Pryſſkę y Aquilę/ y dom Onezyforow.

werset: 20Eráſtus zoſthał w Korinćie. A Trofimám zoſtháwił choro w Milećie:

werset: 21Poſpieſz ſie żebyś przed źimą przyſſedł. Pozdrawiáią ćie Eubulus/ y Pudens y Linus/ y Klaudya/ y wſſyſtcy bráćia.

werset: 22Pan Iezus Chryſtus bądź z duchem twoim. Láſká ſwámi. Amen.
1:
¶ Nápiſan z Rzymu kiedy ſwięty Páweł był po wtore ſtáwion Ceſá=
2:
rzowi Neronowi:

Argument Epiſtoły S: Páwłá Apoſtołá do Tytá.
P
Rzypomina Tytuſsowi/ y vcży go o poſtánowieniu kápłanow/ o du
3:
chownym obcowániu/ y o wyſtrzegániu od kácerzow/ ktorzy w po=
4:
dániach Zydowſkich nádzieię máią/ piſſąc im z Nikopolá.
Liſt


strona: RR6v

S: Páwłá Apoſtołá.

kolumna: b
księga: Hebr
rozdział: 1
werset: 10Y záſię/ Pánie tyś ná pocżątku źiemię v
grun=


strona: SS

Liſt do Zydow.

kolumna: a
gruntował: á niebioſá ſą vcżynki rąk twoich.
Iſaiae. 51. [2].Petri. 3.

werset: 11Theć záginą/ á thy przedſię będzieſz trwał/ y wſzytkie zwietſſeią iáko ſzátá.

werset: 12Y iako odzienie odmieniſz ie/ y będą odmienione: á ty przedſię tenżeś ieſt/ y láthá twoie nie vſtáną.
Pſal: 109.

werset: 13A do kthorego kiedy Angiołá rzekł: Siedź po práwey ręce moiey/ áleſz podłożę nieprzyiáćioły twoie/ iáko podnożek nogam twoim?

werset: 14Azaſz wſſyſtcy ángiołowie/ nie ſą duchowie ſlużebni: poſláni ná poſlugę dla onych ktorzy dziedzictwo máią przyiąć zbáwienia?

rozdział: 2
Cap: 2.Zakon nowy doſtoynieyſſy niſz ſtáry/ przeto iż Chryſtuſowe przykazánie waznieyſſe niſz Angielſkie/ choćiaſz Chryſtus w ſwoiey męće dla zbáwienia wiernych ſie vniżył.
werset: 1
P
Rzetoż tym więcey á hoyniey trzebá nam záchowywáć the rzecży ktoreſmy ſlyſſeli: by tho lepak przez nas nieprzeſſlo.
Gene: 18. et 19.

werset: 2Bo ieſlić oná mowá ktora byłá przez Angioły powiedzianá/ ſtáłá ſie mocną: á wſſelkie wykrocżenie y niepoſluſzeńſtwo/ wźięło ſpráwiedliwą odpłátę záſludze:

werset: 3iákoſz my ſie wybiegamy/ ieſli ták wielkiego zániedbamy zbáwienia?Ktore wźiąwſſy pocżątek opowiádánia od Páná/ od tych ktorzy ſámi ſłyſſeli/ potwierdzone ieſt w nas/

werset: 4zá poſwiadcżánim Bożym w známionách/ w cudách/ w mocách rozmáitych/ y w rozdawániu duchá ſwiętego według ſwey woley.
Marci. 1. Marci. 16.

werset: 5Boć nie Angiołom poddał Bog okrąg przyſſley źiemie/ o kthorym mowiemy.

werset: 6Swiacdcżył ći o tym ieden ná niekthorym mieyſcu/ mowiąc: Y coſz ieſth cżłowiek że nań pámiętaſz:
Pſal: 8.
ábo (co ieſt) ſyn cżłowiecży że go náwiedzaſz?

werset: 7Máło coś go mnieyſzym vcżynył niſz Angioły: vkoronowałeś go chwałą y ććią/ y poſthánowiłeś go nád ſpráwámi rąk twoich.

werset: 8Wſſyſtkieś rzecży podłożył mu pod nogi iego.
1.Corin: 15.
Bo gdyć mu wſzyſtkie rzecży podłożył/ tedyć mu nic niepodłożonego niezoſtáwił. A theraz ieſſcże nie widziemy/ by mu wſſyſtkie rzecży poddáne były.
Philip: 2.

werset: 9A tego ktory máło co niſz Angiołowie vmnieyſſon ieſt/ widzimy być Iezuſá/ dla vćierpienia śmierći/ chwałą y ććią vkoronowánego/ áby łáſká Boża zá wſſyſthkie ſmierći vkuſiłá.
1.Corin: 15.

werset: 10Przyſtáło to bowiem temu/ dla ktorego y przez ktorego wſſyſtkie rzecży/ ktory wiele ſynow ku chwale przywiodł/ áby wodzą zbáwienia ich/ przez męki doſkonáłym vcżynił.

werset: 11Bo ten ktory poſwiąca/ y ktore po=
kolumna: b
ſwiącáią: z iednego ſą wſſyſtcy.
Pſal: 21. Pſal: 17. Iſaiae. 12. Iſaiae. 8.
Dla teyże przycżyny/ niewſtyda ſie ich bráćią názywáć/ mowiąc:

werset: 12Zwiáſtuię imię twoie bráćiey moiey/ w pośrzod Kośćiołá będę ćie chwalił.

werset: 13Y záſię: Ia będę w nim duffał. Y záſię: Otho ia y dzieći moie kthore mi dał Bog.
Philip: 2. Oſeae. 13. 1.Corin: 15. 2.Timo: 1.

werset: 14Przeto tedy iż dzieći ſpołecżność mieli z ćiáłem y ze krwią:y on też takież ſtał ſie im vcżeſnikiem/ áby ſmierćią ſkáźił onego ktory miał pánowánie ſmierći/ to ieſt dyabłá/

werset: 15á żeby wybáwił thám the kthorzy boiáźnią ſmierći/ przez wſſyſtek żywot ſwoy/ byli w niewoli.

werset: 16Abowiem nigdziey Angiołow nie przyiął: ále naſienie Abráhámowo przyiął.

werset: 17Przetoż też miał ſie we wſſyſtkim bráćiey przypodobáć:żeby miłoſiernym był/ y wiernym Biſkupem do Bogá/ áby przeiednał grzechy ludzkie.
Philip: 2. Ebraeo: 5.

werset: 18Bo w tym w cżym ćierpiał ieſt ſam/ y był kuſſon/ mocen ieſt y tym ktorzy bywáią kuſſeni pomágáć.

rozdział: 3
Cap: 3.Okázuie że Chryſtus dáleko zacnieyſſym ieſth niżli Moizeſz/ á że go też tym więcey powinniſmy ſlucháć.
werset: 1
S
Tądże tedy bráćia ſwięći/ wezwánia niebieſkiego vcżeſnicy/ obacżayćie Apoſtołá y Biſkupá wyznánia náſſego Iezuſá Chryſtuſá/

werset: 2ktory ieſt wierny onemu ktory go vcżynił/ iáko y Moizeſz/ we wſſyſtkim domu iego.
Roma: 15. 1.Corin: 4. Nume: 12.

werset: 3Abowiem thym więtſſey ten chwały godzien ieſt niżli Moizeſz/ im więtſſą cżeść ma/ niżli dom/ ten ktory dom zbudował.

werset: 4Bo kożdy dom/ bywa od kogo zbudowan/ á ten ktory wſſyſtkie rzecży ſtworzył/ Bog ieſt.

werset: 5A Moizeſz był záiſte wiernym we wſſyſtkim domu iego/ iáko ſlużebnik/ ná ſwiádectwo onych rzecży ktore miáły być powiádáne:
Gene: 1. Deute: 18. 1.Corin: 3. et 6. Roma: 5.

werset: 6á Chryſtus był iáko ſyn w domu ſwoim: ktory dom my ieſteſmy/ ieſliſz dufánie y chwałę nádzieie/ będziem mocnie áż do końcá trzymáć.

werset: 7A przetho iáko powiáda duch ſwięthy/ dziś ieſlibyśćie głos iego vſlyſſeli/

werset: 8nie zátwárdzayćie ſerc wáſſych/ iáko przy onym ziątrzeniu w dzień kuſſenia ná puſſcżey/

werset: 9Gdzie mię kuſili oycowie wáſſy/ doznali y widźieli vczynki moie/

werset: 10przez cżterdźieśći lat.
Pſal: 94. Exodi. 17. Deute: 11.
I dla tegoſz gniewałem ſie ná ten rodzay: y mowiłem to záwżdy bładzą ſercem. A oni przed ſie niepoználi drog moich/

werset: 11iákom przyſiągł w gniewie moim/ że nie wnidą do odpocżywania moiego.



strona: SS3v

S. Páwłá Apoſtołá

kolumna: a
rozdział: 10
werset: 11A ktemu tám tedy pogotowiu ieſt záwżdy kápłan ktory ná kożdy dzień ſluży/ y offiáruie cżęſtokroć też offiáry/ ktore nigdy niemogą zgłádzić grzechow:

werset: 12ále ten iedenże raz ofiárowawſzy ofiárę zá grzech ſiedzi wiecżnie ná práwicy Bożey/

werset: 13odtychmiaſt cżekáiąc/ áż będą podłożeni nieprzyiaćiele iego zá podnożek nogam iego.
Pſal: 109.

werset: 14Abowiem iednąż offiárą/ doſkonáłemi vcżynił ná wieki the kthore poſwięćił.

werset: 15A ſwiadcży nam y duch ſwięty.
Iere: 31.
Bo potym gdy tho powiedział/

werset: 16Ale then teſtáment kthory będę ſwiadcżył im/ po onych dniach/ mowi PanDam moy zakon w ſercách ich/ y nápiſſę ij w ich myſlach:

werset: 17á ná grzechy/ y niepráwośći ich nie będę więcey pámiętał.

werset: 18A gdzieć iuż ieſt odpuſſcżenie grzechow/ thámći iuż niemáſz offiáry.

werset: 19Máiąc tedy bráćia dufánie/ że wnidźiemy do Swiątnice przez krew Chryſthuſową:

werset: 20tą drogą ktorą on nam zácżął nową/ y żywą przez zaſlonę/ tho ieſt/ przez ćiáło ſwoie/

werset: 21máiąc też y kápłaná wielkiego nád domem Bożym/

werset: 22przyſthąpmy z prawdziwym ſercem/ y z zupełną wiárą/ ſkropione máiąc ſercá od złego ſumnienia/ á ćiáło omyte cżyſtą wodą/

werset: 23trzymaymy ſie wezwánia nádzieie náſſey nie náchylonego:
Ioan: 10. et 14. Roma: 5. Ebraeo: 9. Exodi. 24. 1.Petri. 1.
boć prawdziwy ieſt on co obiecał/

werset: 24y bądźmy ſie pilni zobopolnie/ ku pobudzeniu miłośći y dobrych vcżynkow/

werset: 25nie opuſſcżáiąc zboru náſſego/ iáko niektorzy obycżay máią/ ále ſie poćieſzáiąc/ á tym więcey/ im ſie dzień Sądny przybliża.
Roma: 13. Nume: 15. Ebrao: 6.

werset: 26Bo ieſlibyſmy dobrowolnie grzeſſyli/ po wźięćiu vznánia prawdy/ iużći nie ieſt zoſtáwioná offiárá zá grzechy/

werset: 27ále nieiákie ocżekawánie ſądu ſtráſſliwie/ y przykrość ogniá/ ktora ma pożrzeć przećiwniki.
Deute: 17. et 19. Matth: 18. 2.Cor: 13.

werset: 28Ieſliſz gdy kto złamał zakon Moizeſſow/ tedy bez wſſego miłoſierdzia/ ná dwu ábo trzech ſwiádkow vmiera:

werset: 29co mnimaćie ieſli niedáleko ćięſſę káźni záſluguie ten/ ktoryby ſyná Bożego potłocżył/ y krew teſtámentową pokáláną być ſobie rozumiał/ przez ktorą poſwięcon ieſt/ á duchowi łáſki tymby żelżywoſć vcżynił?

werset: 30Bo wiemy kto to mowił:
Deute: 31. Roma: 12. Deute: 32.
Mnie pomſtá/ á ia odwetuię. Y záś theż. Ze będzie ſądził Pan lud ſwoy. Stráſſliwać ieſt rzecż wpáść w ręce Bogá żywego.

werset: 32Rozpomnieyćie iedno ſobie pierwſſe dni w ktore będąc oſwieceni/ wythrzymáliśćie wielkie ſthoſſy á boiowánia ćięſkośći:

werset: 33z iedney ſtrony ześćie ſie dziwowiſkiem ſtali w vrągániu y w vćiſkach: á z drugiey żeśćie ſie ſtali ták towárzyſmy tych kthorzy też w tym trapieniu byli.
Acto: 21. Epheſi: 4.

werset: 34Bośćie y ku więźniom litość okázowáli: y rozdzieránie dobr wá=
kolumna: b
ſſych prziymowáliśćie zrádośćią: vznáwáiąć że maćie lepſſą y trwalſſą máięthność.
Philip: 1. 2.Timo: 2. Matth: 5. Ebrae: 12.

werset: 35Przetoſz nietráććie dufánia wáſſego: ktore ma wielką odpłátę.

werset: 36Boć wam potrzebá ćierpliwośći: zebyśćie wolą Bożą cżyniąc/ odnieſli obiethnicę.

werset: 37Abowiem ieſſćżeć coś málucżko/ żeć ten kthory ma przyść prziydzie/ á nie omieſſka.
Abacue. 2. 1.Petri. 1. Roma: 1. Gala: 3.

werset: 38Ale moy ſpráwiedliwy z wiáry żywie: á ieſliby ſie co zchronił: niebędzie ſie podobał duſſy moiey.

werset: 39Ale my niebądźmy ſynowie z chronienia ku pothępieniu/ ále wiáry ku náleźieniu duſſe.

rozdział: 11
Cap: 11. Wiáry wielmożne rzecży w oycach przęd potopem przed zakonem/ y cżáſu zákonu/ przez kthorą członki Chryſtuſowe z głową bywáią złącżone.
werset: 1
W
Iárá lepak/ ieſtći iſtotá rzecży o ktorych ieſt nádzieiá/ dowod rzecży niewidomych.
Roma: 1. et 8. Coloſſē: 1. 1.Timo: 1. Gene: 1.

werset: 2W teyći wierze ſwiádectwá doſthąpili oycowie ſthárzy.

werset: 3Wiárą rozumiemy że ſpráwione ſą wieki ſlowem Bożym: áby ſie z rzecży niewidomych ſtały widome.

werset: 4Wiárą/ Abel wietſſą offiárę offiárował niż Kain Pánu Bogu:
Gene: 4.
przez ktorą otrzymał ſwiádectwo/ że był ſpráwiedliwy/ zá ſwiádectwem bożym o dárach iego/
Matth: 23.
y przez tęż choć iuż vmárły ieſſcże mowi.

werset: 5Wiárą/ przenieſion ieſt Enoch żeby nie ogłądał ſmierći/ y nie ieſth náleźion: bogo przenioſl Bog ieſſcże przed ſwym przenieſienim/ miał ſwiádectwo że ſie Bogu podobał.
Gene: 5. Sapien: 4. Eccleci: 44. et 49.

werset: 6A bez wiáry niepodobna ieſt/ by ſie kto miał podobáć Bogu.
Gene: 6. Eccleci. 44.
Abowiem tev ktory przyſtępuie do Bogá/ potrżebá wierzyć iż Bog ieſt/ á on tym ktorzy go ſſukáią/ odpłaycá ieſt.

werset: 7Wiárą Noe wżiąwſſy nápomnienie o tych rzecżách ktorych ieſſcże niebyło widáć: boiąc ſie/ nágotował korab ku záchowániu dov ſwego/ przez ktory (koráb) potępił ſwiát/ y poſtánowion ieſt dziedzicem ſpráwiedliwośći przez wiárę.
Matth: 12.
Gene: 12, et 13.

werset: 8Wiárą rzecżony Abráhám/ vſluchał że ſſedł ná ono mieyſce/ ktore miał wźiąc zá dziedzictwo: y wyſſedł/ niewiedząc dokąd by ſſedł.

werset: 9Wiárą mieſſkał w źiemi obiecáney iáko w cudzey/ mieſſkáiąc w cháłupkách z Izáákiem/ y z Iákobem/ ſpołecżnemi dziedzicmi teyże obietnice.

werset: 10Abowiem ocżekawał miáſtá ktore miáło grunty/ kthorego ſprawcą y budownikiem ieſt Bog.
Gene: 21. Lucae. 1.

werset: 11Wiárą też y ſámá Sará niepłodna/ moc w przyięćiu naſienia wźięłá/ też y nád cżás wieku ſwego: iż iedno vwierzyłá być wier=
nym


strona: SS4

Liſt do Zydow.

kolumna: a
nym onego ktory iey obiecał.



strona: SS6

Apoſtołá liſt.

kolumna: a
księga: Iac
rozdział: 3
Cap: 3.Ze złego ięzyká/ wiele grzechow pochodźi/ kthorym przećiwna ieſt mądrość niebieſka.
werset: 1
N
Iechay was nie wiele miſthrzow bywa/ bráćia moi/ wiedząc iż więcżſzy ſąd (ná ſie) bierzećie:
Matth: 23.

werset: 2boſmy wſzyſcy w wielu rzecżach wykrocżyli. Ieſli kto (nikogo) nie obraża ſlowem/ ten doſkonáłym ieſt mężem/ ktory y wſzyſtko ćiáło w vzdę w práwić może.

werset: 3Ieſliż gdy koniom wędźidłá w gęby wpráwimy áby nam byli poſluſzni/ thedy wſſyſtko ćiáło ich obrácamy:

werset: 4Y okręty oto ácż wielkie ſą/ y od wiátrow wielkich bywáią pędzeni:
Eccleci. 14. 19. et 25.
á wżdam od máłego wioſlá bywáią obrácáne/ tám gdzieby moc ſprawce chćiáłá:

werset: 5tákżeć y ięzyk/ ácżći ieſt máły cżłonek/ ále przedſie wielkie rzecży podnośi. Otho ilić ogień/ nawięcżſzy lás wypali?

werset: 6Ięzyk/ też cży ogniem ieſt/ wſſyſthkiey niepráwośći.Ięzyk poſthánáwiáią miedzy cżłonkámi náſſemi/ ktory pokála wſzyſthko ćiáło/ y roſpala koło przyrodzenia náſſego: zápalony od piekłá.

werset: 7Abowiem wſzelkie przyrodzenie źwierząt/ y pthakow/ y robáctw/ y inych źwierząt bywa vkrocone/ y vkrocone ſą od cżłowiecżego przyrodzenia:

werset: 8ále ięzyká żaden z ludźi vkroćić nie może/ bo ieſt nie ſpokoyne złe/ pełen iádu ſmierthelnego/

werset: 9Przezeń błogoſláwimy Bogá y oycá/ y nim też przeklinamy ludzie/
Gene: 1.
kthorzy ſthworzeni ſą ná podobieńſtwo Boże.

werset: 10Stychże vſt pochodźi błogoſlawieńſtwo y złorzecżeńſtwo. Bráćia moi nie ma to ták być.

werset: 11Izaſz źrzodło iednymże promieniem wypuſzcża ſlodką y gorzką wodę?

werset: 12Izaſz może bráćia moi mili Figá iágody winne rodźić? álbo winny korzeń figi?Thák też żadny zdroy/ nie może vcżynić wody ſloney y ſlodkiey.

werset: 13Kto ieſt mądry á vcżony miedzy wámi? Niechayże vkaże z dobrego opcowánia vcżynek ſwoy/ w ćichey mądrośći.

werset: 14Ieſliż maćie gorzką zawiść/ y ieſli ſą ſwary w ſercach wáſzych: nie chłubćie ſie/ á nie bądźćie mátácżmi przećiwko prawdzie.
Roma: 13.

werset: 15Boć tkákowá mądrość nie z ſtępuie z wierzchu od oycá ſwiátłośći/ áleć ieſt źiemſka/ bydlęca/ diabelſka.

werset: 16Bowiem gdźieć ieſt zawiść y ſwar/ támći nieſtatek/ y wſzelki vcżynek nie dobry.

werset: 17Ale mądrość ktora ieſt zwierzchu/ napierwey tedy ieſt wſtydliwa/ potym ſpokoyna/ ſkromna/ vmowna/ z dobremi zgodliwa/ miłoſierdzia y dobrych owocow pełna/ nie poſądza/ y bes obłudnośći.

werset: 18A owoc
kolumna: b
ſpráwiedliwośći/ w pokoiu tymbywa ſian ktorzy cżynią pokoy.

rozdział: 4
Cap: 4.Swarow ſie chroniąc/ ſwym też chćiwośćiam nie folguiąc/ łathwie od ſwiáthá y od dyiabłá odſtąpiemy/ á z Pánem Bogiem y z bliznim ſie złącżymy.
werset: 1
S
Kądże woyny y zwády miedzy wámi? A za nie z pożądliwośći wáſſych/ kthore woiuią w cżłonkách wáſſych.

werset: 2Pożądaćie/ á nie maćie/ zábijaćie/ y zayźrzyćie ſobie: á niemożećie doſtáć/ wádzićie ſie y walcżyćie/ á nie maćie/ przeto że nieżądaćie.

werset: 3Proſićie/ y nie otrzymawaćie: przeto iż źle proſićie/ żebyśćie w żądliwośćiách wáſſych potrawili.

werset: 4Cudzołożnicy y cudzołożnice/ za niewiećie że przyiaźń tego ſwiátá/ nieprzyiaćiołką ieſt Bożą?
1.Ioan: 2. Gala: 1.
Aták kthokolwiek zechce być przyiaćielem tego ſwiátá/ ſthawa ſie nieprzyiaćielem Bożym.

werset: 5Cży mnimaćie że poproznicy piſmo mowi/ Duch ktory w was mieſſka/ ku zazdrośći ſie ma?

werset: 6ále więthſſą łáſkę dawa.
Roma: 8. Prouer: 3. 1.Petri. 5.
Przetoż powiáda/ Bog ſie pyſznym przećiwi/ á pokornym łáſkę dawa.

werset: 7Bądźćieſz tedy poddáni Bogu: á ſprzećiwiayćie ſie dyiabłu/ tedyć vćiecże od was

werset: 8Przybliżayćie ſie do Bogá: tedyć ſie przybliży do was. Grzeſſnikowie ocżyſćiayćie ręce wáſſe: y wychędażayćie ſercá/ (wy coſćie) dwoiego vmyſlu.

werset: 9Bądźćie nędzniki/ żáłośći vżywayćie/ á plácżćie/ ſmiech wáſz niech ſie w żáłość obroći/ y rádość w ſmutek.
1.Petri. 5.

werset: 10Korzćie ſie przed oblicżnośćią Páńſką: á powyſzſſy was.

werset: 11Niepoſmiewayćie ſie ieden z drugiego/ bráćia moi. Bo ktho ſie nátrząſa z brátá/ ábo ktho poſądza brátá ſwego/ nátrząſa ſie z zakonu/ y poſądza zakon. A ieſli poſądzaſz zakon/ inżeś nie ieſth cżynićielem zakonu/ áleś Sędzią:

werset: 12Bo iedenżeć ieſt wydawcá zakonu/ y ſędzia/ ktory może y ſtráćić/ y wybáwić.
Roma: 14.

werset: 13A thy cżymeś ieſt że ſądziſz bliźniego ſwego.
Ezechi: 28.
Nuż theż theraz wy co więc mowićie/ Dziś ábo iutro poiedziemy do miáſtá tego ábo owego/ y ſrawiemy tám rok/ będziemy kupcżyć/ będziem mieli zyſk/

werset: 14á wy niewiećie co iutro będzie.
Lucae. 12.

werset: 15Bo á co ieſt żywoth wáſz? Párá co ſie troſſućkę vkaże/ á potym zginie.(Ták mowićie) miáſto tego cobyśćie mieli mowić: Będzieli Pan racżył/ ábo/ Dali nam Bog zdrowie/ vcżynimy to ábo owo.
Acto: 18. Ebrae: 6.

werset: 16A wy theraz kochaćie ſie w pychach wáſſych.
Lucae. 12.
Kożde thákie rádowánie/ złoſliwe ieſth.

werset: 17Ktho by thedy co dobrego vmiał cżynić á nie cżyni: ieſt mu to grzech.

Cap:


strona: TT2

Liſt pierwſſy.

kolumna: b
księga: 1.Petr
rozdział: 4
werset: 6Abo=
TT ijwiem


strona: TT2v

S. Piotrá Apoſtołá.

kolumna: a
wiem dla thegoć y vmárłym Ewángielią przepowiádano/ áby byli ſądzeni według ludzi w ćiele/ á żeby żyli podług Bogá w Duchu.
1.Petri. 3. Ioan: 5. 2.Petri. 3. 1.Ioan: 2. Matth: 24.

werset: 7Aleć koniec wſſyſtkich rzecży przybliży ſie. Bádźćieſz thedy roſtropni/ á cżuyćie ná modlitwách.

werset: 8A náde wſſyſtko/ mieyćie między ſobą ſpołecżną á vſtháwicżną miłość: boć miłość okrywa wielkość grzechow.
Prouer: 10. Ebrae: 13.

werset: 9Bądźćie zobopolnie gośći miłoſnicy/ ſzemránia.
2.Corin: 8. Prouer: 3. Iere: 23. Roma: 12.

werset: 10Káżdy iáko wźiął łáſkę/ ieden drugiemu niech iey vżycża: iáko dobrzy ſzáfárze rozmáitey łáſſki Bożey.

werset: 11Ieſli kto mowi/ (thák mow) iákoby ſlowá Boże/ ieſli kto poſluguie/ niech to cżyni/ iákoby z mocy ktory mu Bog dodawa/ áby we wſſyſtkich rzecżách byłá cżeść Bogu przez Iezuſá Chryſtuſá/ ktoremu ieſt chwałá y pánowánie ná wieki wiekow. Amen.
Lucae. 12. 1.Corin: 3. 1.Petri. 1. 2.Timo: 2

werset: 12Namileyſſy/ niedziwuyćie ſie/ ieſliże przez zapálcżywość wnętrzną bywaćie kuſzeni/ iákoby ſie wam co nowego przygodziło/

werset: 13ále vcżeſnikámy ſie ſtawáiąc Chryſtuſowych mąk/ ták ſie ráduyćie/ żebyśćie też cżáſu obiawienia chwały iego/ z rádoſćią ſie weſelili.
Matth: 5.

werset: 14Ieſli wam vrągáią dla imienia Chryſthuſowego/ będziećie błogoſláwieni.Abowiem co ieſt ćći/ y chwały/ y mocy Bożey/ y ktory ieſt Duch iego: tedy w was będzie przemięſſkáwáć.
1.Petri. 2. et 3.

werset: 15Ale żaden zwas niechay thák nie ćierpi iáko mężoboycá/ ábo złodziey/ ábo złocżyńcżá/ ábo ten kthory cudzego pożądał.

werset: 16Ale ieſli (ćierpi) ták iáko krześćiánin/ niech ſie tego niewſtydzi/ ále owſſem niechay Bogá chwali z tego imienia.
Iere: 25. et 40. Ezechi: 9. Ebraeo: 3. Lucae. 10. Prouer: 11.

werset: 17Boć iuż cżás ieſt áby ſie pocżął ſąd od domu Bożego. A ieſli żeć ſie pocżnie od nas/ coſz zá koniec będzie tych kthorzy nie wierzą Ewángieliey Bożey?

werset: 18A ieſliżeć ſpráwiedliwy záledwie będzie zbáwiony: beſbożny y grzeſſny/ gdzie ſie vkaże?

werset: 19A przeto y ći kthorzy ćierpią według woley Bożey/niech polecáią duſſe ſwe/ cżyniąc dobre vcżynki wiernemu ſtworzyćielowi.

rozdział: 5
Cap: 5.
kolumna: b
Vcży páſterze iáko máią páść owce/ a poddáni iáko ſie máia mieć knim/ poććiwośćią/ pokorą/ y poſluſzeńſtwem.
werset: 1
A
Ták tych ktorzy między wámi ſą Stárſſych pilnie proſſę / ia ktorym też ſtárſſym/ y ſwiádkiem Chryſtuſowych mąk/ ktorym theż y vcżeſnikiem ſpołecżnym oney chwały ktora ma być obiáwioná cżáſu przyſſlego:
Acto: 5.

werset: 2páśćie tę ktora miedzy wámi ieſt trzodę Bożą/
Acto: 20.
opátrzuiąc/ nie z przymuſſenia/ ále z dobrey woli/ według Bogá/ áni dla nieuććiwego zyſku/ ále dobrowolnie:
Ezech: 34. Lucae. 22.

werset: 3áni ták iákobyſćie byli pány nád kxiężą/ ále ábyśćie byli przykładem owcam z chući.
Titum. 2. 1.Corin: 9. 2.Timo: 4.

werset: 4A gdy ſie da widziec przednieyſſy páſtherz/ weźmiećie niezwiędliwą koronę chwały.

werset: 5Młodzieńcy theż takież ſtárſſym bądźćie poddáni. A w obec wſſyſtcy pokorę zobopolnie okázuyćie:boć Pan Bog przećiwiſie pyſſnym/ á pokornym łáſkę dawa.
Prouer: 11. Matth: 11. Iacobi. 4.

werset: 6Korzćieſz ſie thedy pod mocną ręką Bożą/ żeby waſz wywyſzſſył cżáſu ńáwiedzeniá: wſzytko ſtháránie wáſſe ſkłádáiąc nań/ boć on má piecżą o was.
Matth: 6. Lucae.

werset: 8Bądźćie trzeźwi á cżuyćie/ bo dyiabeł przećiwnik waſz/ krąży (koło was) iáko Lew rycżąc/ ſzukáiąc kogoby pożárł/
Iob. 1. Epheſi: 6. Iacobi. 4.

werset: 9ktoremu ſie przećiwiayćie będąc mocni w wierze: wiedząc to/ że też toż trapienie przychodzi ná wáſſe bráterſthwo/ kthore ieſth ná ſwiećie.

werset: 10Ale Pan Bog wſſelákiey łáſki/ kthory was powołáł ku wiecżney chwale ſwoiey w Chryſtuſie Iezuſie/niewiele potraponych/ vcżyni doſkonáłemi poćwierdzi/ y vmocni.
Roma: 8. 1.Petri. 1. Ebraeo: 10.

werset: 11Iemu chwałá y pánowánie ná wieki wiekow. Amen.

werset: 12Przez Sylwaná brátá wam wiernego/ (mam zá to) krotkom piſał/ pilnie proſząc y oſwiadcżáiąc/ żeć tá ieſt prawdziwá łáſká Boża/ w ktorey ſtoićie.

werset: 13Pozdrawia was kośćioł/ ktory ieſt zebrány w Bábilonie: y Márek ſyn moy.

werset: 14Pozdrowćie ſie zobopolnie pocáłowánim ſwiętym. Láſká wam wſſytkim/ ktorzy ieſteśćie w Kryſthuſie Iezuſie.
1:
A M E N.
2:
❡Koniec pierwſſey Epiſtoły Piotrá ſwiętego.

Argu=


strona: TT5

Liſt pierwſſy.

kolumna: a
księga: 1.Ioann
rozdział: 2
Ioan: 13. Acto: 20. 1.Corin: 11.
werset: 19Z nasći wyſſli/ ále nie byli z nas: bo by z nas byli/ wżdamći by byli z nami trwáli/ ále (ſie thák ſtáło) áby to iáwna byłá że nie wſſyſcy ſą z nas.
Ebraeo: 1.

werset: 20Ale wy pomázánie maćie od Swiętego y wiećie wſſyſtko.

werset: 21Nie piſałem wam iákobyśćie prawdy nie wiedzieli/ ále iáko tym ktorzy wiećie: a iż wſſelkie kłamſtwo z prawdy nie ieſt.

werset: 22Ktoż kłamcą ieſt/ ieſli ten nie ieſt/ ktory powiáda/ że Iezus nie ieſt Chryſtuſem. Toć ieſt Antychryſt/ ktory przy Oycá y ſyná.

werset: 23Kożdy kto przy Syná niema y Oycá. Kto wyznáwa ſyná: ten y oycá ma.

werset: 24Wy tedy cośćie ſlyſſeli od pocżątku/ tho w was niechay trwa/ bo będzieli w was to trwáć cośćie ſlyſſeli od pocżątku/ tedy y wy w Synie y w Oycu trwáć będziećie.

werset: 25A ták ieſt obietnicá/ kthorą on nam obiecáł/ żywoth wiecżny.
Iſaiae. 54. Ioan: 6. 14. et 16.

werset: 26Tom wam piſał o tych ktorzy was zwodzą:

werset: 27Ale pomázánie to ktoreśćie wy wźięli od niego/ niechay trwa w was. A nie trzebáć wam/ by was kto miał náucżáć: ále iáko pomázánie iego vcży was o wſzyſthkich rzecżach/ á prawdá ieſt/ nie ieſt kłamſtwo.A iáko was náucżył w tym trwayćie:

werset: 28Teraz też ſynacżkowie trwayćie w tym/ iż gdyby ſie vkazał/ mielibyſmy ſmiáłość/ á żebyſmy nie byli poháńbieni od niego/ cżáſu przyſćia iego.
Sapien: 4.

werset: 29Ieſli wiećie iż ſpráwiedliwy ieſt/ wiedzćie też że y káżdy ktory cżyni ſpráwiedliwość/ z niego ſie vrodził.

rozdział: 3
Cap: 3.Ktorzy ſie kwápią do chwały niebieſkiey/ máią ſie obieráć w cźyſtośći ſerdecżney y miłośći bráterſkiey.
werset: 1
O
Bácżćie co nám zá miłość dał Oćiec/ żeby nas y názywano y żebyſmy byli ſynmi Bożemi. Y przetoż nas ſwiát nie zna: bo też iego nie zna.

werset: 2Bráćia miła/ terazeſmy ſynmi Bożemi/ á ieſſcże ſie nie okazáło cżym będziemy.
Lucae. 20. Roma: 8.
Wiemy to iż gdy ſie vkaże będziemy mu poddáni/ bo go vyźrzymy ták iáko ieſt.
1.Corin: 15. Coloſſē: 3. Philip: 3.

werset: 3A kozdy ktory ma w nim tę nádzieię/ poſwiąca ſie ták iáko y on ſwiętym ieſt.

werset: 4Kożdy ktory grzech cżyni/ y nieprawość cżyni/ bo grzech niepráwośćią ieſt.

werset: 5A wiećie że ſie on dlá teo vkazał/ áby grzechy náſze zgłádził: y grzechu w nim niemáſz.

werset: 6Káżdy ktory w nim mieſſka nie grzeſzy: A kożdj ktory grzeſzy nie widział go/ áni go poznał.
Iſaiae. 53. 1.Timo: 1. Titum. 2. 1.Petri. 2.

werset: 7Synacżkowie nie dajćie ſie nikomu zwodzić. Kto ſpráwiedliwość cżyni/ ſpráwiedliwy ieſt/ iáko y on ſpráwiedliwy ieſt.
Roma: 2. Ioan: 8.

werset: 8Kto cżyni grzech ten ze diabłá ieſt: bo diabeł od
kolumna: b
pocżątku grzeſſy. Na to ſie vkazał ſyn Boży/ áby popſował vcżynki Diabłowe.
1.Ioan: 5. 1.Petri: 1.

werset: 9Kożdy ktory ſie rodził z Boga/ grzechu nie cżyni/ że w nim náſienie iego trwa/ áni może grzeſzyć/ bo ſie z Bogá národził.

werset: 10Potym znáć ſyny boże/ y ſyny diabelſkie. Kożdy ktory nie ieſt ſpráwiedliwy/ nie ieſt z Bogá/ y ten kożdy ktory nie miłuie brátá ſwego.
Ioan: 13.

werset: 11Abowiem to ieſt zwiáſtowánie ktoreśćie ſlyſzeli od pocżątku/ ábyśćie ſie zobopolnie miłowáli:

werset: 12nie iáko Kain/ kthory był z cżartá: y zábił brátá ſwego.
Gene: 4.
A przecoſz go zábił? że ſkutki iego złe były/ á iego bráthá ſpráwiedliwe.
Ioan: 15.

werset: 13Nie dziwuyćie ſie themu bráćia/ ieſliżeć was ſwiat nienawidzi.

werset: 14My to wiemy/ iżeſmy przenieſieni z ſmierći ku żywotowi/ że miłuiemy bráćią. Kto nie miłuie/ ten trwa w ſmierći.
Matth: 5.

werset: 15Kożdy ktory nienáyźrzy bráthá ſwego mężoboycá ieſt. A wiećie to żeć kożdy mężoboycá/ niema żywotá wiecżnego w ſobie mieſſkáiącego.

werset: 16Potymeſmy poználi miłość Bożą/ że on duſzę ſwą zá nas położył: my thakież mamy kłáść duſſę ſwą zá bráćią.
Ioan: 15.

werset: 17Kiedyby ktho miał máiętność tego ſwiáthá/ á vyźrzałby brátá ſwego á on potrzebuie/ á zámknąłby wnętrznośći ſwoie od niego/ iákoż tho miłość Boża trwa w nim?

werset: 18Synacżkowie moi nie miłuymy ſlowem thylko albo ięzykiem/ ále ſkutkiem y prawdziwie.
Deute: 15. Iacobi. 1.

werset: 19Potym poznáwamy że ieſteſmy z prawdy/á przed oblicżnośćią iego będziem mogli ſtáwić ſercá ſwe ſmiele.

werset: 20Bo będzieli nas ſtrofowáć ſerce náſſe/ więtſzyć Bog niż ſerce náſſe/ á wſzyſtko wie.

werset: 21Namileyſſy nie będzieli nas káráło ſerce náſſe/ mamy nádzieię w Bodze/

werset: 22że ocokolwiek go będziemy prośić/ iż otrzymamy od niego: bo przykazań iego ſtrzeżemy/ y cżynimy te rzecży ktore ſie iemu podobáią.
Ioan: 16. 1.Ioan: 5. Iacobi. 4.

werset: 23A to ieſt przykazánie iego/ ábyſmy wierzyli w imię ſyná iego Iezuſá Chryſtuſa/ á żebyſmy ſie zobopolnie miłowáli thák iáko nam roſkazał.
Ioan: 13. et 15. 1.Ioan: 4.

werset: 24A kto záchowywa przykazánia iego/ ten w nim mieſſka/ á Pan też w nim. Y pothym znamy żo w nas mieſſka/ z duchá ktorego nam dał.

rozdział: 4
Cap: 4.Nápomina nás bychmy ſie ſtrzegli od fałſſywych Prorokow/ ktorzy ſą z thego ſwiáthá/ á mieli miłość ſpolną/ ieſli chcemy żeby nas Bog miłował y w nas mieſzkał.grafika
Nami=


strona: VVv

Swiętego Ianá.
księga: Apoc
Argument ná obiáwienie ſwiętego Ianá.
S
Więty Ian Ewángeliſtá/ był od ſtárych Grekow Ianem
1:
Theologiem przezwan/ dla iego Boſkiey náuki/ bo on o Pánie Bo=
2:
dze nawyſzſſey y nagłębiey piſał/ niſz ktory inſzy Ewángeliſtá álbo A=
3:
poſtoł: Stąd niektorzy niewiedząc y ktorym to przezwiſko nie wiá=
4:
dome było oſſukáni ſą. Ták iż ty kxięgi nie ſwiętemu Ianowi Ewán=
5:
geliśćie ále niektoremu Theologowi przywłaſzcżáli. Gdzie iednák
6:
záprawdę/ tenże Ian ieſt/ ktory ná pierſiach Páńſkich przy wiecże=
7:
rżey odpocżywał/ y ktoremu Pan Chryſtus ſwą naſwięcżſſą máthkę
8:
pod krzyżem porucżył/ ktory też dla ſwiádectwá ſwego/ y dla náuki Páná Chryſtuſowey
9:
ná wyſep Pathmos od Ceſárzá Domicyaná był záſlan. Támże w Duchu widział/ iáko ſie
10:
miáło wieść kośćiołom ktore on w Azyey poſtánowił/ y Biſkupmi oſádźił/ y ktore ſtale y
11:
mocnie trwáć y nie trwáć miały. A nie tylko mu Pan Bog obiáwił/ przez niektore wi
12:
dzenie w duchu ſtan ſiedmi kośćiołow w Azyey. Ale teſz iákoby ſie wſzyſtkiemu krześćijáń
13:
ſkiemu kośćiołowi wieść miáło/ od pocżątku áż do ſkońcżenia ſwiátá/ y iáko miał powyſz
14:
ſſenie mieć y vpádek/ y teſz pokus od Smoku Szátáná/ y od iego náſienia/ to ieſt Káce=
15:
rzow y inſſych złych krześćiánow vćierpieć miał/ iáko też ktorzy w wierze/ y w dobrych v
16:
cżynkach trwále ſtali/ koniecżnie przy báránku Bożym/ wiecżne ſie będą rádowáć: á nie
17:
zbożni w wiecżnym ogniu ćierpieć będą/ iáko on (ácżkolwiek Prorockie y táiemne
18:
ſlowo ieſt) á wſſákoſz doſyć iáſnie znáć dáie. Ale iſz Kácerſki duch tym Kxię=
19:
gam wyrozumieć nie może/ to cżyni ich zátwárdziáły y pyſſny duch y
20:
niedowiárſtwo/ iſz oni Boſkiemu ſlowu nie wierzą/ gdzie=
21:
by to pokornym ſercem obácżyć mieli. Argument drugi.
W
Kxięgach Ziáwienia/ co ſlowo to wielká táiemnicá: Ktorych kxiąg zácnośći
22:
żadny cżłowiecży ięzyk/ żadná mowá y chwałá/ doſtátecżnie ſchwálić nie może.
23:
A piſał ie Swięty Ian będąc wygnany od Domicianá/ ná
24:
wyſpie Páthmos: Ma Kápituł 22. grafika
Pocży=


strona: VV3v

Swiętego Ianá.

kolumna: b
rozdział: 6
werset: 6Y vſlyſſałem iákoby głos w pośrzodku
cżworgá


strona: VV4

Obiáwienie.

kolumna: a
cżworgá źwierżąt/ kthory mowił: Dwá Funthy Pſſenice zá pieniądz/ á ſześć
kolumna: b
funtow ięcżmienia zá pieniądz/ a w winie y w oleiu ſſkody niecżyń.

grafika
kolumna: a
werset: 7A gdy otworzył cżwartą piecżęć: vſlyſzałem głos cżwartego źwierzęćiá/ á ono mowi: Chodź á ogląday.

werset: 8Alić oto Koń płowy: y tego co ſiedział ná nim/ zwano Smierć/
kolumna: b
á zánim ſzło piekło. Y daná mu ieſt moc/ nad cżterzmi ſtronámi źiemie/ áby zábijał miecżem/ głodem/ y ſmierćią/ y beſtyiámi źiemſkiemi.

grafika
VV iiijA gdy


strona: VV6v

Swiętego Ianá.
grafika
kolumna: a
rozdział: 8
werset: 12Zátrąbił też Angioł cżwarty/ y záráżona byłá trzećia cżęść ſlońcá/ y trzećia cżęść kxiężycá/ y trzećia cżęść gwiazd/ ták że ſie ich záćmiłá trzećia cżęść/ á nie ſwiećiłá trzećia cżęść dniowi/ y nocy takieſz.

werset: 13Y widzia=
kolumna: b
łem y ſlyſzałem głos iednego Orłá lecącego ſrzodkiem niebá/ á on woła wielkim głoſē. Biádá/ biádá/ biáda thym co mieſſkáią ná źiemi: z oſtátnich gloſow trąby trzech Angiołow ktorzy mieli w trąby trąbić.

grafika
Cap:


strona: XX2v

Swiętego Ianá.

kolumna: b
rozdział: 12
werset: 15Thedy puśćił
Wąż


strona: XX3

Obiáwienie.

kolumna: a
Wąż z páſſcżeki ſwey zá niewiáſtą wodę iáko rzekę/ áby ią rzeká porwáłá.

werset: 16Ale rátowáłá źiemiá oney niewiáſty: że otworzywſzy vſtá ſwoie/ y wypiłá rzekę/ ktorą wypuſćił Smok z gęby ſwoiey.

werset: 17Tedy ſie rozgnie
kolumna: b
wał Smok ná niewiáſthę/ y odſſedł chcąc ſtocżyć bitwę ná on oſtátek plemieniá iey/ ná te ktorzy ſtrzegą przykazánia Bożego/ y máią ſwiádecthwo Iezu Chryſthuſowo.

werset: 18Y ſtánął ná piaſku Morſkim.

grafika
kolumna: a
rozdział: 13
Cap: 13. Beſtyiey z ſiedmi głowámi y z dzieſiąćią rogow ktora wyſzłá z morżá Smok dał moc ſwoię ktorey tu dowodzi. Pothym wtora beſtya wychodząc z ziemie/ dziwy ſtroi.
werset: 1
W
Idziałem theż beſtyą kthora z MOrzá wychodziłá/ máiąc ſiedḿ głow á rogow dzieſięć/ á ná rogách iey dzieſięć koron/ á ná głowách iey imioná bluźnierſtwá.
Apoca: 17. Danie: 7.

werset: 2A tá beſtya kthorąm widział/ byłá podobna Párdowi/ á miáłá nogi by v Niedźwiedziá/ á páſſcżekę iáko páſſcżeká Lwá. Thedy iey dał on Smok ſwą moc/ y możność wielką.

werset: 3Y widziałem áno iedná głowá iey zábitá iákoby do ſmierći: ále plagá ſmierći iey vzdrowioná byłá.

werset: 4Y dziwowáłá ſie wſſyſtká źiemiá oney beſtyiey. Y dáli chwałę Smokowi/ (przeto) że dał moc oney beſtyiey/dáli też y beſtyiey chwałę mowiąc: Ktoż podobny ieſt beſtyiey? Y ktho będzie mogł ſnią wálcżyć?

werset: 15Dano iey theż vſtá/ áby mowiłá wielkie rzecżj/ y bluźnierſtwá: dano też iey moc/ ábj miáłá władzę przez cżterdzieśći y dwá mieſiącá.

werset: 6Y otworzyłá páſſcżekę ſwoię ná blużnienie przećiwko bogu/ áby bluźniłá imię
kolumna: b
iego/ y przybytek iego/ y tám te kthorzy w niebie mieſſkáią.
Apoca: 11.

werset: 7Dano iey theż tho/ áby woynę wiodłá z ſwiętemi/ á żeby ie zwyćiężyłá. Dano iey moc nád wſſelkim pokoleniem/ y ludem/ y ięzykiem/ y narodem/

werset: 8y dáli iey modłę wſſyſtcy ktorzy mieſſkáią ná źiemi/ kthorych imioná nie ſą nápiſáne w kxięgách żywotá Báránkowego/ ktory zábit ieſt od pocżątku ſwiátá.
Danie: 11.

werset: 9Ieſli ktho ma vſſy/ niechay ſlucha.

werset: 10Powiedzieli ktho do więźienia/ do więźienia poydzie: zábijeli ktho miecżem/ muſi też ſam być miecżem zábit. Tuć ieſt Cierpliwość y Wiárá ſwiętych.
Gene: 9. Matth: 29. Apoca: 14.

werset: 11Widziałem też y drugą beſtyię ktora wychodziłá z źiemie: á miáłá dwa rogi/ podobne Báránkowym/ á mowiłá iáko Smok.

werset: 12A wſſyſtkę moc pierwſſey beſthyiey cżyniłá przed nią: thá kazáłá źiemi y thym co mieſſkáli ná niey/ áby dáli chwałę pierwſſey Beſtyiey/ kthorey byłá vzdrowioná plagá ſmierći.

werset: 13Thá cżyniłá wielkie cudá/ thák że też kazáłá ogniowi z ſthępowáć z niebá ná źiemię/ przed oblicżnośćią ludzką/

werset: 14y zwodzi te ktorzy mieſſkáią ná źiemi onemi znaki/ ktore iey dopuſſcżono cżynić przed oblicżnośćią beſtyiey/mowiąc tym ktorzy mieſſkáią ná źiemi/ áby vcżynili obraz oney
XX iijBeſtyiey


strona: XX3v

Swiętego Ianá.

kolumna: a
Beſtyiey kthora ma plagę (od) miecżá/ á ożyłá.



strona: XX5v

Swiętego Ianá.

kolumna: a
rozdział: 17
werset: 12Dzieſięć rogow ktoreś widział/ ieſtći dzieſięć Krolow ktorzy Kroleſtwá ieſzcże nie wźięli/ ále iáko Krolowie iedney godziny po beſthyey moc wezmą.
Danie: 7. Apoca: 13.

werset: 13Ci iednęż rádę máią/ y iednę moc/ á moc ſwą beſtyey podádzą.

werset: 14Ci będą z Báránkiem wálcżyć/ ále ie Báránek zwyćięży iż Pan nád pány ieſt/ y Krol nád krolmi/ y ći co ſnim ſą/ powołáni/ wybráni/ y wierni.
1.Timo: 6. Apoca: 19.

werset: 15Potym mi rzekł:
Iſaiae. 8.
Wody ktoreś widział
kolumna: b
gdzie oná nierządnica ſiedzi/ ludzie ſą/ y narodowie/ y ięzyki.

werset: 16A dzieſięć rogow ktoreś widział ná beſtyiey/ ći będą nienawidzieć tey nierządnice/ á ſpuſthoſſą ią/ y obnáżą/ y mięſo iey będą ieść/ á ſámę w ogniu ſpalą.

werset: 17Bo im Bog dał w ſercá ich/ áby to cżynili co ſie iemu podobáło: żeby dáli kroleſtwo ſwe beſtyiey/ dokądby ſie nieſkonáły ſlowá Boże.

werset: 18A niewiáſtá ktorąś widział/ ieſtći wielkie miáſtho/ ktore ma kroleſtwo nád krolmi źiemſkiemi.

grafika
kolumna: a
rozdział: 18
Cap: 18.Iáko vpádło wielkie miáſto Bábilon/ á dla grzechow ſwych potępiono ieſt/ iáko też krolowie ziemſcy/ y kupcy/ nád nimi płákáli/ á ſwięći Apoſthołowie y Prorocy byli weſeli.
werset: 1
P
Otym vyźrzałem inſſego Angiołá z ſthępuiącego z niebá/ kthory miał wielką moc: y roſwiećiłá ſie źiemiá od chwały iego.
Iſaiae: 21. Iere: 51. Apoca: 14.

werset: 2Y zákrzyknął z mocy głoſem wielkim/ mowiąc: Vpadło/ vpádło/ miáſto wielkie Bábilon: y ſtáło ſie mieſſkánim dyiabłom/ y ſtrażą wſſego duchá niecżyſtego/ y ſtrażą wſſelkiego ptaká niecżyſthego y omierzłego/

werset: 3iż pili wino gniewu pſoty iego/ wſſyſtcy narodowie: á krolowie źiemſcy niecżyſthotę ſnim płodzili: Kupcy też źiemſcy z mocy roſkoſſy iego/ zbogáćieli.

werset: 4Vſlyſſałem záś drugi głos z niebá/ kto=
kolumna: b
ry mowił: Wynidźćie ſniego ludzie moi/ ábyśćie nie byli vcżeſnikámi grzechow iego/ áżebyśćie nie wźięli pomſty iego.

werset: 5Boć iuż grzechy iego/ doſſly áż do niebá/ y wſpomniał Pan ná niecnoty iego.

werset: 6Oddayćie iemu/ iákoć też wam ono dawáło: á ſowićie we dwoy naſob oddayćie według vcżynkow iego.
Gene: 19.
W kubku w kthorym ono wam mieſſáło/ odmieſſayćie iemu dwoiáko.

werset: 7Iáko ſie wiele wielbiło/ y w roſkoſzách było/ thak mu wiele mąk y żáłośći dayćie: boć w ſwym ſercu mowi: Siedzę iáko krolowa/ á nie ieſtem wdową/ y żáłośći nieoglądam.

werset: 8A przeto iednegoſz dniá prziydą ná nie poraſſki iego/ śmierć/ płácż/ głod/ y od ogniá będzie ſpalone/ boć mocen ieſt Bog/ kthory ie będzie ſądził.
Iſaiae. 47. Danie: 8. 2.Teſſa: 2.

werset: 9A będą płákać/ y będą nád nim łkáć Krolowie źiemſcy/ ktorzy ſnim niecżyſtotę płodźili/ á w roſkoſſach żyli gdy vyźrzą dym zapalenia iego/

werset: 10z dáleká ſthoiąc/ dla boiazni
mąk


strona: XX6

Obiáwienie.

kolumna: a
mąk iego/ á mowiąc: Biádá/ Biádá/ ono ták wielkie miáſto Bábilon/ miáſtho ono ták mocne: że iedney godziny przyſſedł ſąd twoy.
Iere: 51.



strona: YY2

Obiáwienie.

kolumna: a
rozdział: 21
werset: 12A miáło mur wielki y wyſoki/ w ktorym były dwánaśćie bron/ á w bronach dwánaśćie Angiołow/ y nápiſáne imioná/ ktore imioná ſą dwunaśćie pokolenia ſynow Iſráelſkich.

werset: 13Od wſchodu ſlońcá trzi brony/ od pułnoćy też trzy brony/ od południá trzy brony/ y od zachodu trzy brony

werset: 14A mur mieyſcki miáł dwánaśćie fundámentow: y ná nich dwánaśćie imion dwunaśćie Apoſtołow Báránkowych.
Zach: 2. Ezech: 43.

werset: 15A then co ſemną gádał/ miał trzćinną miárę złotą/ chcąc żeby zmierzył miáſtho y brony iego/ y mur.

werset: 16A miáſto ſiedzi zbudowáne ná czterzy gránie/ á ták wielka długość iego iáko y ſſerokość: Y mierzył ono miáſto trzćiną złotą/ ná dwánaśćie tyſięcy ſtáiań á długość/ y wyſokość/ y ſſerokość iego iednáko wielkie ſą.

werset: 17Zmierzył też y mur iego ſto y cżterdzieśći y cżterzy łokćie miáry cżłowiecżey ktora ieſt Angiołowá.

werset: 18A było budowánie muru iego z kámieniá Iáſpiſá: á ſámo lepak miáſto ze złotá cżyſtego/ podobnego ſkłu cżyſtemu:

werset: 19fundámentá też muru mieſckiego/ oſádzone koſzthownym kámieniem. Pierwſſy fundáment/ Iáſpis: wthory/ Sáfir: trzeći/ Kálcedon: cżwarty/ Smárágd:

werset: 20piąty/ Sárdonix:ſzoſty/ Sárdius: ſiodmy/ Chryſolit: oſmy/ Beril: dziewiąty/ Topázy: dzieſiąty/ Chrizopás: iedennaſthy/ Hiácenkt: dwánaſthy/ Ametyſt.

werset: 21A dwánaśćie bron/ dwánaśćie pereł po iedney: á káżda broná z iedney perły byłá: á vlicá mieſcka Złoto cżyſte/ iáko śćkło przezrocżyſte.

werset: 22A kośćiołám w nim niewidział Abowiem Pan Bog wſſechmogący ieſth kośćiołem iego/ y Báránek.

werset: 23A miáſto nie potrzebuie áni ſlońcá/ áni kxiężycá/ żeby w nim ſwiećili/ bo iáſność Boża oſwiećiłá ie: á pochodnią iego ieſth Báránek.

werset: 24Y będą chodzić Narodowie w ſwiátłośći iego: á krolowie źiemſcy/ przynioſą chwałę ſwoię y cżeść do onego miáſtá.
Iſaiae. 60.

werset: 25Brony iego niebędą zámknione przez dzień/ bo tám nocy nie będzie.

werset: 26Y przynioſą chwałę á cżeſć narodow do niego.

werset: 27Nie wnidzie do niego nic ſplugáwionego/ áni ten co cżyni obrzydność/ y kłamſtwo/ iedno ći kthorzy ſą nápiſáni w kxięgách żywotá Báránkowego.

rozdział: 22
Cap: 22.Rzeká ono miáſto nowe obeſzłá ktore nicżego niepotrzebuie/ żadne przeklęcthwo żadne ćiemnośći w nim niebędą. grafika
werset: 1
V
Kazałmi theż rzekę wody żywey/ iáſną iáko Kryſztał/ ktora wychodziłá z ſtholcá Bożego y Báránkowego.
Ezech: 47. Zach: 14.

werset: 2A w poſrzod vlice miáſta tego/ z obuſtron rzeki/ było drzewo żywotne/ kthore przynoſiło dwánaśćie owocow: ná káżdy mieſiąc rodząc owoc ſwoy/ á liśćie z onego drzewá ná lekárſtwo Narodom.

werset: 3Zadne przeklęctwo iuż więcey niebędzie: ále ſtholec Boży y Báránkow będzie w nim/ á ſludzy iego będą mu ſlużyć.
Iſaiae. 60.

werset: 4Y będą widzieć oblicże iego/ á imię iego ná ich cżołách.

werset: 5Nocy też dáley niebędzie: y niebędzie potrzebá ludziom pochodnie/ áni ſwiátłośći ſlonecżney/ bo ie Pan Bog oſwieca: y będą krolowáć ná wieki wiekow.

werset: 6Potym mi rzekł: Te ſlowá bárzo y wierne y prawdziwe ſą. A Pan Bog duchow Prorockich/ poſlał Angiołá ſwego/ áby okazał te rzecży ſlugam iego/ ktore ſie máią rychło ſtáć.

werset: 7Otożći przychodzę rychło.
Apoca: 1.
Błogoſláwiony ktory przyſtrzega ſlow proroctwá tychto kxiąg.

werset: 8A ia Ian ktorym y widział y ſlyſſał te rzecży.A gdym był vſlyſzał y vyźrzał/ vpadłem chcąc dáć chwałę Angiołowi kthory mi te rzecży vkázował/ przed nogámi iego.

werset: 9Ale mi rzekł: Pátrz ábyś tego niecżynił: bomći ia też ieſt ſpołecżnym ſlugą z thobą/ y z Proroki braćią twoią/ y z tymi ktorzy chowáią ſlowá Proroctwá tych kxiąg.
Acto: 10. et 14. Apoca: 19.
Bogu day modłę.

werset: 10Y rzecże mi: Nie piecżętuy ſlow Proroctwá tych to kxiąg/ boć cżás krotki ieſt.

werset: 11Kto ſzkodzi/ niechże ieſſcże ſſkodzi: á kto w ſmrodziech ieſt/ niechże ieſſcże ſmierdzi: á ktho też ſpráwiedliwy/ niechże ſie thym więcey ſtawa ſpráwiedliwym: á ſwięty/ niech ſie tym więcey ſtawa ſwiętym.

werset: 12Otho przychodzę rychło: á mam z ſobą zapłátę moię: ábych odpłáćił kożdemu podług vcżynkow iego.
Iſaiae. 44. Apoca: 1. et 21.

werset: 13Ia ieſtem Alfá y Omegá: pierwſſy y oſtátecżny: pocżątek y koniec.

werset: 14Błogoſláwieni ktorzy omywáią ſzáty ſwoie we krwi Báránkowey: áby ich moc byłá w drzewie żywotá/ á żeby bronámi weſſli do miáſthá.

werset: 15A przed miáſtem pſi/ y cżárownicy/ y wſſethecżni/ y mężoboyce/ y báłwochwálce/ y wſſelki ktory rad widzi y cżyni kłamſtwo.
1.Corin: 6. Gala: 5. Epheſi: 5.

werset: 16Ia Iezus/ poſlałem Angiołá ſwego/ áby wam ſwiadcżył o tych rzecżách w kośćielech. Ia ieſtem korzeń y rod Dawidow: gwiazdá iáſna y iutrzenna.

werset: 17A duch/ y oblubienicá mowią: Chodź. Y ktho ſlyſſy niechay rzecże: Chodź. A kto prágnie/ niechay prziydzie: á kto chce/ niechay weźmie wodę żywotá/ dármo.
Iſaiae. 55. Ioan: 7.



strona: YY4v

Regeſtr.
❡ Ewángielia v S: Lukaſzá. Cap: 2.
Pocżątek.
A gdy iuż były wypełniońe oſḿ dni/
Koniec.
pierwey niżli ſie w żywoćie pocżęło. W wigilią trzech Krolow. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Rzymian Cap: 3.
Pocżątek.
A wiemy tho iż cokolwiek zakon mowi/ mowi tym ktorzy w zakonie/
Koniec.
ktory ieſt z wiáry Iezuſá Chryſtuſá.
1:
❡ Ewángielia v S: Mátheuſzá Cap: 2.
Pocżątek.
Gdy potym vmárł Herod/ oto Angioł Páńſki vkazał ſie we ſnie
Koniec.
że y názowią Názáráńſkim. W dzień trzech Krolow. ❡ Proroctwo v Izáiaſzá Cap: 60.
Pocżątek.
Wſtań oſwieć ſie Ieruzálem: bo przyſſlo ſwiátło twoie:
Koniec.
Złoto y Kádzidło przynoſſąc/ y chwałę Pánu opowiádáiąc.
2:
❡ Ewángielia v S: Mátheuſzá Cap: 2.
Pocżątek.
Gdy ſie tedy národzył Iezus w Bethlehem mieśćie Iudſkim
Koniec.
wroćili ſie do ſwey kráiny inſſą drogą. W pierwſſą Niedzielę po trzech Krolach. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Rzymian Cap: 12.
Pocżątek.
Proſſę was tedy bráćia przez miłoſierdzie Boże/ ábyśćie wydáli ćiáłá wáſſe offiárą
Koniec.
á káżdy z oſobná ieden drugiego cżłonkámi.
3:
❡ Ewángielia v S: Lukaſzá Cap: 2.
Pocżątek.
A gdy iuż był we dwunaśćie lat/
Koniec.
y w lećiech/ y w łáſce v Bogá/ y v ludzi. W wtorą Niedzielę po trzech Krolach. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Rzymian Cap: 12.
Pocżątek.
Máiąc obdarowánia rozne podle tey łáſki ktora nam ieſt daná
Koniec.
Nie wyſokich rzecży rozumieiąc.
4:
❡ Ewángielia v S: Ianá Cáp: 2.
Pocżątek.
A trzećiego dniá były gody Małżeńſkie/ w Chanie Gálileyſkiey:
Koniec.
Y vwierzyli weń zwolennicy iego. W trzećią Niedzielę po trzech Krolach. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Rzymian Cap: 12.
Pocżątek.
Nie bądżćie roſthropnemi ſámi v ſiebie. Nikomu złego zá złe
Koniec.
Nie day ſie zwyćiężyć złemu/ ále zwyćiężay w dobrym złe.
5:
❡ Ewángielia v S: Mátheuſzá Cap: 9.
Pocżątek.
A gdy zſſedł z gory/ ſſly zá nim tłuſſcże wielkie.
Koniec.
ktory roſkazał Moizeſz ná ſwiádectwo im. W cżwartą Niedzielę po trzech Krolach. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Rzymian Cap: 13.
Pocżątek.
Nikomu nic niebądżćie dłużni: tylko żebyśćie ſie zobopolnie miłowáli:
Koniec.
A ták zupełność zakonu ieſt miłowánie. ❡ Ewángielia v S: Mátheuſzá Cap: 8.
Pocżątek.
Gdy potym wſtępował do łodki/
Koniec.
y morze ſlucháią á ſą mu poſluſſni. W piątą Niedzielę po trzech Krolach. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Koloſenſow Cap: 3.
Pocżątek.
Oblecżćie ſie tedy iáko wybráni Boży/ ſwięći y vmiłowáni/
Koniec.
dziękuiąc przezeń Bogu y Oycu. ❡ Ewángielia v S: Mátheuſzá Cap: 13.
Pocżątek.
Potym ieſſcże drugą przypowieść im powiedział
Koniec.
á pſſenicę zgromadźćie do gumná moiego. W Niedzielę ſtárego mięſopuſtu. ❡ Epiſtołá z liſtu pierwſſego S: Páwłá do Korintow Cap: 6. y 10.
Pocżątek.
Za niewiećie iż ći ktorzy wzawod biegáią/ wſſyſtcyć bieżą/ ále
Koniec.
bo pili z duchowney ſkáły ktora zá nimi chodziłá/ á ſkáłá byłá Chryſtus.

strona: ZZ

❡ Proroctwo pierwſſe v Eżechielá Proroká Cap: 36.
Pocżątek.
A poświęcę imię moie wielkie/ ktore ſplugáwione ieſt miedzy Narody.
Koniec.
y będziećie mi zá lud/ á ia wam zá Bogá. ❡ Proroctwo drugie v Izáiaſſá Proroká Cap: 1.
Pocżątek.
Omiyćie ſie á bądźćie cżyſtemi/ o deymćie złośći myſli wáſſych
Koniec.
Będziećieli chćieć/ á mnie ſlucháć/ dobr źiemie będziećie pożywáć.
1:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 9.
Pocżątek.
Idąc potym Iezus mimo/ vyźrzał cżłowieká ſlepego.
Koniec.
Wierżę Pánie. Y vpádſſy dał mu cżeść á chwałę. We cżwartek po cżwartey Niedzieli poſtu. ❡ Lekcia z cżwartych kxiąg Krolewſkich Cap: 4.
Pocżątek.
Iácháłá tedy/ y przyſſlá do mężá Bożego ná gorę Kármeli.
Koniec.
Elizeuſz też wroćił ſie záś do Gálgálá:
2:
❡ Ewángelia v S. Ianá: Cap: 5.
Pocżątek.
A Iezus im odpowiedział. Oćiec moy áż do tych miaſt dziáłá: y ia dziáłam.
Koniec.
á ći lepak co zle cżynili ná zmartwych wſthánie ſądu. W Piątek po cżwartey Niedzieli poſtu. ❡ Lekcia z Trzećich kxiąg Krolewſkich Cáp: 17.
Pocżątek.
Stáło ſie potym/ że zániemogł on ſyn iego goſpodyniey/ y byłá chorobá
Koniec.
á ſlowo Páńſkie w vſtach twoich prawdziwe ieſt.
3:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 11.
Pocżątek.
Y był nieiáki chory imieniem Lázarz z Bethániey.
Koniec.
gdy vyźrzeli co vcżynił Iezus/ vwierzyli weń. W Sobbotę po cżwartey Niedzieli poſtu. ❡ Lekcia v Izaiaſſá Proroká Cap: 49.
Pocżątek.
To mowi Pan/ cżaſu wźietego á vpodobánego wyſluchałem ćie/
Koniec.
Aby też oná zápamiętáłá/ ia przedſie niezápámiętam ćiebie. ❡ Ewángelia v S: Ianá: Cap: 8.
Pocżątek.
Potym záſie mowił im Iezus rzeknąc: Ia ieſtem ſwiátłość ſwiátá:
Koniec.
bo ieſzcże byłá nie przyſſlá godziná iego. W Piątą Niedzielę Poſtu. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Zydow Cap: 9.
Pocżątek.
Ale Chryſtus ſtoiący przy nas iáko Biſkup przyſſlych dobr.
Koniec.
Aby wżięli obietnicę wiecżnego dziedzictwá/ ći ktorzy ſą wezwáni.
4:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 8.
Pocżątek.
Kto mię z was będzie kárał z grzechu?
Koniec.
Ale Iezus ſkrył ſie/ y wyſſedł z kośćiołá. W Poniedziáłek po piątey Niedzieli poſtu. ❡ Lekcya v Ionáſzá Proroká Cap: 3.
Pocżątek.
Y ſtáło ſie ſlowo Páńſkie do Ionaſzá po wtore/ mowiąc:
Koniec.
y zlitował ſie Bog nád złośćią ktorą był rzekł vcżynić im/ y nie vcżynił.
5:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 7.
Pocżątek.
Y poſlali do Kxiążęthá y Licemiernicy ſlugi áby go poimáli
Koniec.
A to mowił o duchu/ ktorego mieli wźiąć ći co wierzą weń. We wtorek po piątey Niedzieli poſtu.❡ Lekcia v Dánielá Proroká Cap: 14.
Pocżątek.
Y rzekli przyſſedſſy do Krolá/ Wyday nam Dánielá/ bo inácżey tedy
Koniec.
á we mgnieniu oká tuż przed nim pożárći.
6:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 7.
Pocżątek.
Potym chodził Iezus po Gálileiey: bo niechćiał iść do źiemie Zydowſkiey/
Koniec.
Wſzákoſz żaden o nim iáwnie nie mowił/ dla tego że ſie bali Zydow. We Srzodę po piątey Niedzieli poſtu. ❡ Lekcia z trzećich kxiąg Moizeſſowych Leuitici Cap: 19.
Pocżątek.
Ia Pan Bog waſz. Nie będziećie kráść/ áni też nie prawdy mowić:
Koniec.
Ia Pan: Przykazánia mego pilnie ſtrzeżćie.
7:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 10.
Pocżątek.
Y było poświącánie kośćiołá w Ieruzálem: á byłá źimá.
Koniec.
żebyśćie poználi y wierzyli/ że Oćiec we mnie ieſt: á ia w Oycu.
ZZWe cżwar=


strona: ZZ3v

Regeſtr.
Koniec.
y ia go będę miłował/ y obiáwię ſie mu. W dzień Swiątecżny. ❡ Lekcia z Dzieiow Apoſtolſkich Cáp: 2.
Pocżątek.
A gdy ſie wypełniły dni Swiątecżne/ byli wſſyſcy poſpołu.
Koniec.
ſlyſſeliſmy ie mowiąc náſſemi ięzyki/ wielkie rzecży Boże.
1:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 14.
Pocżątek.
Ieſli mnie kto miłuie/ ſlowá moie chowáć będzie/
Koniec.
á iako mi dał Oćiec porucżeńſtwo/ ták cżynię. W Poniedźiáłek Swiątecżny. ❡ Lekcia z Dzieiow Apoſtolſkich Cáp: 10.
Pocżątek.
Y przykazał nam powiádáć to ludu/ y ſwiádcżyć/ iż on ieſt
Koniec.
Y kazał ie okrzćić w imię Páná Iezuſá Chryſtuſá
2:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 3.
Pocżątek.
Abowiem ták vmiłował Bog (ten ſwiat/ że też ſyná ſwego
Koniec.
áby ſie obiáwiły vcżynki iego/ iż wedle Bogá vcżynione ſą. We wtorek Swiątecżny. ❡ Lekcia z Dzieiow Apoſtolſkich Cap: 8.
Pocżątek.
A gdy vſlyſſeli Apoſtołowie ktorzy byli w Ieruzálem/ iż przyięłá
Koniec.
Tedy wkłádáli ná nie ręce/ y bráli duchá ſwiętego.
3:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cáp: 10.
Pocżątek.
Záprawdę/ záprawdę powiádam wam/ kto nie wchodzi drzwiámi
Koniec.
iam przyſzedł áby żywot mieli y obfićiey mieli. We ſrzodę Swiętecżną w ſuchedni. ❡ Lekcia z kxiąg Mądrośći Sápientie Cap: 1.
Pocżątek.
Miłuyćie ſpráwiedliwość wy co ſądzićie źiemię. Cżuyćie o Pánu.
Koniec.
y trzymáiąc wſſyſtko/ wiádomość ma głoſu. ❡ Lekcia z Dzieiow Apoſtolſkich Cap: 2.
Pocżątek.
Ale ſtoiąc Piotr z iedennaśćią/ podnioſl głoſu ſwego/
Koniec.
ktoryby kolwiek wzywał imieniá Páńſkiego/ zbáwion będzie.
4:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 6.
Pocżątek.
Zadny nie może przyść do mnie/ chybáby go poſlał Oćiec ktory poſlał mnie/
Koniec.
á chleb ktory ia dam/ ćiáło moie ieſt/ zá żywot (wſſego) ſwiátá. We cżwartek Swiątecżny. ❡ Lekcia z Dzieiow Apoſtolſkich Cap: 8.
Pocżątek.
A Filip wſſedſſy do miáſtá Sámáriey/ opowiedział im Chryſtuſá:
Koniec.
Przeto ſtáłá ſie rádość wielka w onym mieśćie.
5:
❡ Ewángelia v S: Lukaſſá Cap: 9.
Pocżątek.
A zezwawſzy Iezus dwunaśćie Apoſtołow: dał im władzą y moc
Koniec.
po miáſtecżkach káząc/ y vzdrawiáiąc wſſędzie. W Piątek Swiątecżny ❡ Lekcia z Dzieiow Apoſtolſkich Cáp: 2.
Pocżątek.
Mężowie Izráelſcy poſluchayćie tych ſlow: Iezuſá Názáráńſkiego/
Koniec.
Oznáymiłeś mi drogi żywotá/ nápełniż mie weſelim z oblicżym twoim. ❡ Ewángelia v S: Lukaſſá Cap: 5.
Pocżątek.
Y ſtáło ſie ieſt iednego dniá/ że on ſiedział naucżaiąc.
Koniec.
Iżeſmy widzieli dziſia dziwne rzecży. W ſobotę po Swiątkach w ſuchedni. ❡ Lekcia v Iohelá Proroká Cáp: 2.
Pocżątek.
Y ſtánie ſie potym/ wyleię duchá moiego ná wſſelkie ćiáło:
Koniec.
Kożdy ktoryby wzywał imieniá Páńſkiigo/ zbáwion będzie.
6:
❡ Lekcia wtora z trzećich kxiąg Moizeſſowych Leuitici Cáp: 23.
Pocżątek.
Y rzekł záś Pán do Moizeſſá ták mowiąc: Mow ſynom Iſráelſkim á rzecż im:
Koniec.
To práwo wiecżne będziećie mieć/ we wſſyſtkich narodziech y mieſſkániach waſſych. ❡ Lekcia trzećia z piątych kxiąg Moizeſſowych Dewteronomij Cáp: 26.
Pocżątek.
A gdy wnidzieſz do źiemie ktorą Pan Bog twoy da tobie ku włádzey.
Koniec.
ná rzecżach wſſyſtkich dobrych/ ktore Pan Bog twoy dał tobie y domowi twoiemu
7:
❡ Lekcia cżwartá z trzećich kxiąg Moizeſſowych Leuitici: Cáp: 26.
Pocżątek.
Będziećieli chodzic w przykazániach moich/ á ieſli będziećie przyſtrzegáć
á będę


strona: AAA2

Regeſtr.
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 6.
Pocżątek.
Podniozſſy thedy Iezus ocży ſwoie/ gdy vyźrzał iż wielkość wielka idzie do niego/
Koniec.
iż to ieſt prawdziwie Prorok/ ktory ma przyść ná ſwiát. W ſwięto poſwiącánia kośćiołá. ❡ Lekcia z kxiąg obiáwienia S: Ianá Cap: 21.
Pocżątek.
A ia Ian widziałem ſwięte miáſto Ieruzálem nowe/ á ono z ſtępuie z niebá/
Koniec.
y rzekł ten co ſiedział ná tronie: Oto nowe cżynię wſſyſtkie rzecży.
1:
❡ Ewángelia v S: Lukaſſá Cap: 19.
Pocżątek.
A wſſedwſſy/ ſſedł przez Ierycho. A oto mąż imieniem Zácheuſz:
Koniec.
Abowiem ſyn cżłowiecży przyſſedł tego ſſukáć/ y zbáwiáć co było zginęło.
2:
Koniec Regeſtru Epiſtoł y Ewángeliy Niedzielnych. Regeſtr abo ſpoſob nalezienia Epi=
3:
ſthoł y Ewángeley kthore bywáią cżytháne y kazáne we
4:
ſwiętá.W wigilią S: Andrzeiá. ❡ Lekcia z kxiąg Ecclezyáſtikuſá Cap: 44 y 45.
Pocżątek.
Błogoſláwienſtwo wſſyſtkiego ludu dał mu Pan Bog
Koniec.
y vkoronował go okraſą cnoty. ❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 1.
Pocżątek.
Drugiego dniá záſię/ ſtáł Ián/ y dwá zwolennicy iego
Koniec.
y z ſtępuiące ná Syná cżłowiecżego. W dzień S: Andrzeiá Apoſtołá. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Rzymian Cap: 10.
Pocżątek.
Abowiem ſercemći ſie wierzy ku ſpráwiedliwośći: á vſty wyznawánie
Koniec.
Po wſſyſtkiey źiemi rozſſedł ſie głos ich/ y ná kray okręgu źiemie ſlowá ich.
5:
❡ Ewángelia v S: Matheuſzá Cap: 4.
Pocżątek.
Chodząc tedy Iezus nád morzem Gálileyſkim/
Koniec.
Tedy oni tudzieſz zoſtáwiwſſy ſieći y oycá ſſli zá nim. W dzień S: Mikołáiá Biſkupá. ❡ Lekcia z kxiąg Ecclezyáſtykuſá Cap: 44 y 45.
Pocżątek.
Noe ieſt náleźion doſkonáły y ſpráwiedliwy
Koniec.
y vkoronował go okraſą cnoty.
6:
❡ Ewangelia v S: Lukáſzá Cap: 12.
Pocżątek.
Niechay będą biodrá wáſſe przepáſáne/
Koniec.
ſyn cżłowiecży prziydzie. W dzień pocżęćia pánny Máriey. ❡ Lekcia z przypowieśći Sálomonowych Prouerbiorum Cap: 8.
Pocżątek.
Pan odzierżał mię ná pocżątku drog ſwoich/
Koniec.
naydzie żywot/ y wycżerpnie zbáwienie od Páná:
7:
❡ Ewángelia v S: Lukaſzá Cap: 11.
Pocżątek.
Y z ſtáło ſie ieſt gdy te ſlowá mowił. Wynioſzſſy ſie
Koniec.
ktorzy ſlucháią ſlowá Bożego/ y przyſtrzegáią go. W dzień S: Tomaſſá Apoſtołá. ❡ Epiſtołá v S: Páwłá do Effezow Cap: 2.
Pocżątek.
A ták iuż nie ieſteśćie gośćie áni przychodniowie/ ále ieſteśćie mieſſcżánie
Koniec.
przybytkiem Bożym w Duchu ſwiętym.
8:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 20.
Pocżątek.
A Tomás ieden ze dwunaśćie ktorego zową
Ko niec.
á żebyśćie wierząc żywot mieli w imię iego.
AAA ijW dzień


strona: AAA4v

Regeſtr.
Pocżątek.
Stał ſie też y poſwarek miedzy nimi/ ktoby ſ nich zdał ſie być więcżſſy.
Koniec.
y żebyśćie ſiedzieli ná ſtolcach ſądząc dwánaśćie pokolenia Iſraelſkiego. W dzień ſćięćia S: Ianá Krzćićielá. ❡ Lekcia zkxiąg Ecclezyáſtycuſá Cap: 49.
Pocżątek.
Pámiątká ſpráwiedliwego/ w ſlożeniu wonnośći vcżyniona ſpráwą Aptekárzową.
Koniec.
á we dni grzechow/ potwierdził miłość Bożą.
1:
❡ Ewángelia v S: Márká Cap: 6.
Pocżątek.
Bo tenże tho Herod/ poſlawſſy dał był poimáć Ianá/ y wſádził go do ćiemnice/
Koniec.
y wźięli ćiáło iego/ y pochowáli ie w grobie. W dzień Národzenia pánny Máriey. ❡ Lekcia z przypowieśći Sálomonowych. Prouerbiorum Cap: 8.
Pocżątek.
Pan odzierżał mię ná pocżątku drog ſwoich/
Koniec.
naydzie żywot/ y wycżerpnie zbáwienie od Páná:
2:
❡ Ewángelia v S: Mátheuſzá Cap: 1.
Pocżątek.
Kxięgi rodzáiu Iezu Kryſtá/ ſyná Dawidowego
Koniec.
z ktorey ſie vrodzył Iezus ktorego zowią Chryſtuſem W dzień podwyſſſzenia ſwiętego Krzyżá. ❡ Epiſtołá z l[i]ſtu S: Páwłá do Philippenſow: Cap: 2.
Pocżątek.
Bo to w ſobie też cżuyćie/ co y w Chryſtuſie Iezuſie
Koniec.
iż Pan Iezus Chryſtus ieſt w chwale Bogá oycá.
3:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 12.
Pocżątek.
Teraz ieſt ſąd tego ſwiátá: teraz kxiążę tego ſwiátá będzie precż
Koniec.
wierzśćie w ſwiátłość/ ábyśćie byli ſynowie ſwiátłośći. W dzień ſwiętego Mátheuſſá Apoſtołá y Ewángeliſty. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Effezow Cap: 4.
Pocżątek.
Ale káżdemu z nas/ dáná ieſt láſká według miári obdárowánia
Koniec.
w doſkonáłego mężá/ w miárę lat zupełnośći Chryſtuſowey:
4:
❡ Ewángelia v S: Mátheuſſá Cáp: 9.
Pocżątek.
A gdy ſſedł z támtąd Iezus/ vyźrzał cżłowieká ná cle ſiedzącego
Koniec.
Abowiem nie przyſſedłem wzywáć ſpráwiedliwych/ ále grzeſſnych ku pokućie. W dzień przenieſienia S: Stániſláwá. ❡ Epiſtołá z liſtu S: Páwłá do Zydow Cap: 5.
Pocżątek.
Bo kożdy Biſkup/ z ludzi wybrány á wźięty/ poſtáwion bywa zá ludzie
Koniec.
Ty ieſteś kápłanem ná wieki/ podług rządu Melchiſedechowego.
5:
❡ Ewángelia v S: Ianá Cap: 10.
Pocżątek.
Ia ieſtem páſterz dobry: Dobry páſterz duſſę ſwoię dawá zá owce ſwoie.
Koniec.
y będzie iedná owcżárnia y ieden páſterz. W dzień S: Wacłáwá. ❡ Lekcia z kxiąg Mądrośći Sápientie Cap: 4.
Pocżątek.
A ſpráwiedliwy cżłowiek/ będzieli od ſmierći záchwycon/ w ochłodzeniu
Koniec.
y miłoſierdzie ieſt ku ſwiętym iego/ y wzgląd ná wybráne iego.
6:
❡ Ewángelia v S: Mátheuſzá Cap: 16.
Pocżątek.
Tedy Iezus rzekł zwolennikom ſwoim: Ieſli kto chce zámną przyść/
Koniec.
vyźrzą ſyná cżłowiecżego przychodzącego w kroleſtwie ſwoim. W dzień S: Micháłá. ❡ Lekcia z kxiąg obiáwieniáS: Ianá Cap: 1.
Pocżątek.
Obiáwienie Iezu Chryſtuſowo ktoremu dał Bog/ áby obiáwył ſlugam ſwoim/
Koniec.
y omył nas od grzechow náſſych we krwy ſwoiey/
7:
❡ Ewángelia v S: Mátheuſſá Cap: 18.
Pocżątek.
Oneyże godziny przyſtąpili zwolennicy do Iezuſá/ mowiąc: Coć ſie zda
Koniec.
w niebie záwżdy widzą oblicże oycá mego ktory ieſt w niebieſiech. W dzien S: Fráńcyſzká. ❡ Lekcia z kxiąg Eccleſiáſtikuſá Cap: 45.
Pocżątek.
Mili Bogu y ludziem/ ktorego pámiątká w błogoſláwieńſtwie ieſt.
Koniec.
y dał mu ſerce ku przykazániu/ y zakonu żywotá y náuki
8:
❡ Ewángelia v S: Mátheuſſá Cap: 11.
Pocżątek.
Cżáſu onego odpowiádáiąc Iezus/ rzekł: Wyznawam tobie oyce Pánie
Koniec.
Boć iárzmo moie ieſt bárzo wdzięcżne y brzemiącżko á obćiążenie moie lekkie.
W dzień


strona: BBB3

Regeſtr.
❡Lekcia z kxiąg Mądrośći Sápientie Cap: 4.
Pocżątek.
A ſpráwiedliwy cżłowiek/ będzieli od ſmierći záchwycon/ w ochłodzeniu
Koniec.
miłoſierdzie ieſt ku ſwiętym iego/ y wzgląd ná wybráne iego.
1:
❡ Lekcia v Izáiaſzá Proroká Cap: 43.
Pocżątek.
Y teraz te ſlowá mowi Pan ktory ćie ſtworzył Iakobie/ y z formował ćie Iſráelu:
Koniec.
Nie boy ſie/ bo wiedz żemći ieſt przy tobie:
2:
❡ Epiſtołá z liſtu wtorego S: Páwłá do Tymoteuſzá Cap: 4.
Pocżątek.
Swiadcżę przed Bogiem/ y przed Iezu Chryſtem/ ktory ma ſądzić
Koniec.
á nie tylko mnie/ ále y tym ktorzy miłuią przyśćie iego.
3:
❡ Epiſtołá z liſtu wtorego S: Páwłá do Tymoteuſzá Cap: 4.
Pocżątek.
Ale Pan przy mnie ſtał/ y vmocnił mię/ áby ſie przez mię
Koniec.
ſwym niebieſkim: ktoremu cżeść á chwałá ná wieki wiekow. Amen.
4:
❡ Ewángelia v S: Lukaſſá Cap: 9.
Pocżątek.
Ieſli kto chce zámną przyść/ niech ſie ſámego ſiebie záprzy/
Koniec.
ktorzy nie vkuſſą śmierći/ áleż vyźrzą kroleſtwo Boże.
5:
❡ Ewángelia v S: Mátheuſzá Cap: 16.
Pocżątek.
Tedy Iezus rzekł zwolennikom ſwoim: Ieſli kto chce zámną przyść/
Koniec.
ſyná cżłowiecżego przychodzącego w kroleſtwie ſwoim.
6:
❡ Ewángelia v S: Lukaſzá Cap: 14.
Pocżątek.
Ieſli kto idzie do mnie/ á niema w nienawiśći oycá ſwego
Koniec.
nie może moim być zwolennikiem.
7:
❡ Ewángelia v S: Iana Cap: 12.
Pocżątek.
Záprawdę záprawdę powiádam wam: Ieſli źiárno Pſſenicżne
Koniec.
Ieſli mi kto będzie ſlużył/ vćći go Oćiec moy O ſpowiednikach ſwięthych y o Bi=
8:
ſkupiech. ❡ Lekcia z kxiąg Eccleziáſtykuſá Cap: 44.
Pocżątek.
Noe ieſt náleźion doſkonáły y ſpráwiedliwy/ á cżáſu gniewu ſtał ſie ziednánym.
Koniec.
náyduiące łáſkę przed ocżymá wſſyſtkiego ćiałá. Dáley ſzukay Cap: 45.
Pocżątek.
Vwielbił go przed oblicżnośćią krolow/ á kazał mu przed ludem ſwoim/
Koniec.
y vbłogoſláwił go w chwale/ y przepáſał go páſem ſpráwiedliwośći. ❡ Lekcia z kxiąg Ecclezyáſtykuſá Cap: 50.
Pocżątek.
Kápłan wielki/ ktory zá ſwego żywotá podpárł domu/ á zá dni ſwych
Koniec.
y iáko kádzidło woniáiące lećie.
9:
❡ Lekcia z kxiąg Ecclezyáſtykuſá Cap: 45.
Pocżątek.
Miły Bogu y ludziom Moizeſz/ ktorego pámiątká w błogoſláwieńſtwie ieſt.
Koniec.
Y dał mu ſerce ku przykazániu/ y zakonu żywotá y náuki. ❡ Lekcia z kxiąg Ecclezyáſtykuſá Cap: 47.
Pocżątek.
W káżdym vcżynku dał wyznánie ſwiętemu/ y nawyſzſſemu w ſlowie
Koniec.
Chryſtus ocżyśćił grzechy iego/ y podwyſzſſył ná wieki rog iego. Dáley ſzukay Cap: 24.
Pocżątek.
Mądrość będzie chwaliłá duſſę ſwą/ á w Bodze będzie ććioná
Koniec.
á miedzy błogoſláwionemi będzie błogoſláwiona. ❡ Lekcia z kxiąg Ecclezyáſtykuſá Cap: 24.
Pocżątek.
Pokropię ogrod moy ſzcżepienia/ á nápoię rodzenia mego owoc.
Koniec.
ále wſſyſtkim ſzukáiącym prawdy. Dáley ſzukay Cap: 25.
Pocżątek.
We trzech rzecżách vpodobáło ſie duchowi memu/ ktore ſą chwálebné
Koniec.
zgodá á ſtworność bráćiey/ á miłość bliźnich.
10:
❡ Lekcia z kxiąg Eccleſiáſtikuſá Cap: 39.
Pocżątek.
O mądrośći wſſyſtkich ſtárych/ będzie ſie pytał mądry/
Koniec.
dobrego y złego we wſſyſtkich rzecżach będzie koſztował.
11:
❡ Lekcia z kxiąg Mądrośći Sapientie Cap: 6.
Pocżątek.
Abowiem ktorzy/ będą ſtrzedz ſpráwiedliwośći/ ſpráwiedliwie będą ſądzeni
Koniec.
A ták pożądánie mądrośći/ przywodzi do wiecżnego Kroleſtwá.
12:
❡ Lekcia z kxiąg mądrośći Sapientie Cap: 7.
BBB iijDla