[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Biernat z Lublina
tytuł:   Rozmowa Palinura z Charonem
rok wydania:   1536


strona: 3

1:
Karon
2:
... e ........ dobre widzą
3:
..z s...wszelkie złośći,
4:
Fałszȩ, zdrady, przewrotnośći,
5:
Przykryctwo, okazowanie,
6:
Fryjerstwo i niecne miłowanie,
7:
Żniwa cudzego nasienia,
8:
Dzieci nie swego rodzenia.
9:
A wżdy szaleni mężowie
10:
Wierzą tej fałecznej mowie:
11:
Za cnotliwe je mnimają.
12:
Otożeś tu już porozumiał,
13:
Czegoś był przed tym nie wiedział.
14:
Widzisz, co tu niedostatkow,
15:
Przeciwności, wielkich smętkow;
16:
Nie masz tego miedzy rownymi,
17:
Robotniki ubogimi.
18:
Tamoć rozpustne małżeństwa,
19:
Gdzie jest pycha i bogactwa.
20:
Palinur.
21:
Kto by sie był tego nadział,
22:
By tak wielki nierząd miał być
23:
W małżeństwie w... n.....
24:
Zwłaszcza w domiech znamienitych.

strona: 4

1:
Karon.
2:
Przetoć głupim nic lepszego,
3:
Jedno posłuchać madrego,
4:
Ktory w mnogich stronach bywał,
5:
Obyczaje ludzkie widał.-
6:
Palinur.
7:
Prawdę Karonie powiadasz,
8:
Już ci baczę, iż wszystko znasz
9:
I dziękujęć z tej rozmowy; -
10:
Jużem mędrszy twymi słowy.
11:
Karon.
12:
Aby jeszcze to pobaczył,
13:
Wszakożeć sam żeglarzem był:
14:
Morskie prace rzekomo ciężkie
15:
Dlugi zwyczaj czyni lekkie;
16:
Złym żonam czas nie pomoże,
17:
Im dalej, tym cięższe łoże;
18:
Niepodobno by mogło być
19:
By sie im kto mógł przyłożyć.
20:
Palinur.
21:
Jużci ja tobie przyzwalam,
22:
Wielkieć dzięki za to dawam,
23:
Żeś mi taką naukę dał,
24:
Ktorąm błąd ludzki porozumiał.
25:
A to iże tako w bogatych
26:
Jest opwitość zbytkow wielkich,
27:
O ktorych oni nie wiedzą,
28:
Ktorzy w małych domiech siedzą.

strona: 5

1:
Aleć mi sie wżdy tak widzi,
2:
Iżci oni są nad ludzi,
3:
Ktorzy trzymają krolestwa
4:
W dostatku wszego bogactwa
5:
Bo ci ine przwyższają,
6:
Rozkoszniejszy żywot mają,
7:
Nie telko nas nas łodniki
8:
Ale też nad ludzi wszytki.
9:
Karon.
10:
A jako ty o nich trzymasz,
11:
A ktore dobra ich mnimasz
12:
Tako barzo ustawiczne
13:
Se wszytkiej strony beśpieczne.
14:
Palinur.
15:
Czci, rod, wielkie przyjaciele,
16:
Moc i państwa, skarbow wiele,
17:
Mnogie rozkoszy w dostatku;
18:
Nie mająć żadnego smętku.
19:
Karon.
20:
Znać wielki błąd po twej mowie,
21:
Iż nie rozumiesz tego zdrowie;
22:
A wszak są wielcy nędznicy
23:
W takowych czciach ludie wszytcy.
24:
Palinur.
25:
Na to mię nikt nie przywiedzie,
26:
A rad bedę w takim błądzie.-
27:
Wolałbych z nimi nędzować,
28:
Niźli tu z tobą mędrować.

strona: 6

1:
Zaż, nie są błogosławieni,
2:
Ktorzy tako są uczcieni?
3:
Łatwie im wszytko popełnić,
4:
Co jedno mogą pomyślić.-
5:
... pić ... arać ...jecha ...ałować
6:
...ie żyć u swoich stołow,
7:
Kogo chcą, tego miłować,
8:
..m sie .....dowolej spać.
9:
Używają tako hojnie,
10:
Wszytek statek mają strojnie:
11:
Konie czyste, służby drogie,
12:
Dworzanow zastępy mnogie.
13:
Domy czyście budowane,
14:
Zamki, miasta murowane,
15:
Perły i drogie kamienie,
16:
Dziwno rozliczne odzienie.
17:
Wszytcy ich ludzie słuchają,
18:
Z bojaźni sie im kłaniają
19:
Takiej wielkiej poczesności
20:
Usługując bez chytrości.
21:
Prawa jakie chcą składają,
22:
Przyjacioły sobie ważą,
23:
A przeciwne sobie karzą;
24:
Wszytko sie im szczęsno wodzi
25:
A nikt im w tym nie przeszkodzi:
26:
Ani mądrzy ani błaźni,
27:
Jedni z darow, drudzy z baźni.
28:
Karon.
29:
Wieleś o panoch powiedźiał,
30:
Jakoby w ich radzie siedział;

strona: 7

1:
A toć nie są tacy błodzy,
2:
Jako o nich dzierżą mnodzy.-
3:
A zaż nie wiesz, iż w sytości
4:
Bywa dosyć mierzioności,
5:
A i rozkosz ustawiczna
6:
Nie może być zawżdy wdzięczna.
7:
O nędzneż takich kochanie,
8:
Ano je gryzie Samnienie
9:
Zawżdy z gniewem i z przykrością,
10:
Z uciskiem, z wielką żałością.
11:
Albowiem wielkie imienie
12:
Czyni troskliwe myślenie,
13:
A podług rzeczy wielkości,
14:
Tak teże wiele ciężkości.
15:
Azaż sie tobie nie widzi
16:
Lepszy żywot śrzednich ludzi,
17:
Ktorych rozkoszy prześpieczne
18:
I przyjaźni pożyteczne?
19:
Ktorzy w domiech bydlą sami
20:
Z żonką, z miłymi dziatkami,
21:
Śpią prześpiecznie zdrowiey wstaną,
22:
Przeciwności małe mają.
23:
Jaka radość ludzi takich
24:
W towarzystwie sobie rownych.-
25:
Miernie sobie gody stroją,
26:
A truciny sie nie boją.
27:
Igrania i krotochwile
28:
Stroją z sobą często mile,
29:
Umysł ich zawżdy w radości,
30:
Używająć tej słodkości,
31:
Ktorej nie mają krolowie

strona: 8

1:
I wszytcy ini panowie.-
2:
Niepraweć w nich wesele,
3:
Mając w sercu smętkow wiele.-
4:
Palinur.
5:
Tegoć nie mogę porozumieć,
6:
Jakąby nędzę mieli mieć
7:
Miedzy śmiechem i weselem,
8:
Rozlicznym krotochwileniem:
9:
Ano przed nimi śpiewają,
10:
Dziwne gadki wymyślają,
11:
Dziwne krotochwile płodzą,
12:
Kolby stroją, tańce wodzą.-
13:
Karon.
14:
Owszejki sie sam zawodzi:
15:
Mnimając prawdę, co widzisz;-
16:
Jako czynią ludzie prości,
17:
Ktorzy nie mają mądrości.
18:
Niepewneć są rzeczy zwirzchnie,
19:
Wszytki postawy cielesne,
20:
Anić w sobie prawdy mają
21:
Z....k cnotę przykrywają.
22:
A przetoż, człowieczej twarzy
23:
Nie mądry jest, co jej wierzy,
24:
Mać tak rożne przemienności,
25:
Jako mnogie w kwiatku maści.-
26:
Trzeba względnąć we wnątrzności
27:
....i serdeczne chęci
28:
Byś zrozumiał ich Samnienie
29:
....... w nim uciśnienie
30:
.......śrzał ...złości

strona: 9

1:
........ beśpieczności
2:
........ an...
3:
....eczy podejźrzenie
4:
....wrzodow morowych
5:
.... na złe gotowych;
6:
.....zdrady, czudzołostwa,
7:
......rzłupstwa, morderstwa.
8:
Tyć sie pod sobolmi tają,
9:
Wyspać sie prawie nie dają.
10:
Małoć ważą karmie przyprawne,
11:
Albo picia barzo kostowne.
12:
Palinur.
13:
Tegomci też był nie wiedział,
14:
I dobrześ mi to powiedział;
15:
Ale skąd panom ty zlości,
16:
Strachy i niebespieczności.
17:
Karon.
18:
............ nienawiści
19:
Ktorej zawżdy oni iści.
20:
Od swoich ludzi poddanych
21:
I od sąsiad okolicznych
22:
Dla pysznego panowania,
23:
Gwałtownego pod..ania,
24:
Czyniąc krzywdę ludziem obcym
25:
Omierzią sie też i swoim.
26:
A gdy to więc na się znają,
27:
Podejżrzane wszytki mają
28:
I swego sie cienia boją,
29:
Nikomu wierzyć nie smieją.
30:
A przetożci, ich kochania
31:
Pełne wielkiego myślenia;

strona: 10

1:
Nie uczynią nic świebodnie,
2:
Strzegąc sie w nocy i we dnie.
3:
Palinur.
4:
W tej ci rzeczy tobie wierzę
5:
A i pewnie o tym dzierżę,
6:
Iż ci okoliczne miasta
7:
......nim nieprzyjacielstwa
8:
.....nienawiści pewne
9:
A grzech, łakomstwo uporne
10:
A chcą wszytkim rozkazować,
11:
Swej nocy wszytko rozdawać,
12:
Ale z swymi są w pokoju
13:
Mając powolne bez boju.
14:
Tymci bezpiecznie panują,
15:
Ktorzy je wiernie miłują.
16:
A z swoim nieprzyjacielem,
17:
Gdy sie stoczy stępnym bojem,
18:
Porazi ji bez wszej szkody,
19:
Odejmie mu miasta, grody.
20:
O osięgnąwszy zwycięstwo
21:
Przywiodą mu więźniów mnostwo.
22:
Pobiere skarby i złoto,
23:
Posiędzie ziemię mimoto.
24:
Stąd im przydzie wielkie uciśnienie,
25:
A swoich miast pomnożenie,
26:
Strachu przyda stronam inym
27:
Zachowa sie podanym swym.
28:
Karon.
29:
Szczęście ich jedno wspominasz,
30:
A niechcąc, je omijasz;

strona: 11

1:
Jakoby w ich mocy było,
2:
By sie im szczęście wodziło.
3:
Nie zawżdy oni wygrawają,
4:
Drugdyć tyłu podawają,
5:
Mnimając na się ciężki sczmiel,
6:
Gdy je borzy nieprzyjaciel
7:
Patrzając na swe poddane
8:
Jedny zbyte, drugie ranne;
9:
Żałości więc oddawają
10:
Wycięstwa, które miewają.
11:
A kiedy by chciał policzyć,
12:
A całą prawdę pobaczyć,
13:
Nalazłby więcej ucisku
14:
Niżli sławy, albo zysku.
15:
A stąd, że są mierzionymi
16:
Miedzy poddanymi swymi,
17:
Kiedy walki często płodzą
18:
A pospolnej rzeczy szkodzą.
19:
Musić kost wielki uczynić,
20:
Kto chce kogo przywyciężyć,
21:
Aby wojsko silne sebrał,
22:
Zbroje rożne nagotował.
23:
A nie mając skarbu swego,
24:
Wnet sie sięgnie do cudzego.
25:
Wymyśli nowe podatki,
26:
Szosy i ine popłatki,
27:
Wyciągając przez lutości,
28:
Drą ubostwo aż do kości.
29:
Toć ich nawiętsza uciecha,
30:
Gdy wytrzęsą wszytko z miecha.
31:
Przetoż ci sie wszytkich wstydzą,
32:
Bacząc, iż ich nienawidzą,
33:
A wżdy wolą w swej pysze trwać
34:
Niżli sie inym porownać.
35:
K temuż też złośne Samnienie
36:
Zawżdy to me przyrodzenie.
37:
Nieprzyjacioly pokłada
38:
Ony, którym krzywdę zada;
39:
Nie mnimając, by mogło być,
40:
By z nimi mogł ku zgodzie przyść.
41:
A tako sie strawi srogo
42:
Nie waży sobie nikogo,
43:
Krzywdy działając bezmierne,
44:
Pełni swe żądze uporne.
45:
Nie masz prawdy w jego wierze,
46:
Imienie i gardła pobierze;
47:
Nierządną ciem wolą mają
48:
Za rożnym jej pożywają
49:
Tego więcej prześladują
50:
W kim niejaką cnotę czują
51:
I widząc to też ich krewni
52:
Są im przeciwnicy pewni.
53:
A kożdy sie przed nim sroży,
54:
Stąd sie im wielki strach mnoży.
55:
Dopieroć sie więc lękają,
56:
Kiedy przyjaźni nie znają,
57:
Widząc swoje państwo słabe
58:
I wszytko szczęście nieprawe.
59:
Tedyć bladną od tęskności,
60:
Mając Samnienie swych chytrości.
61:
........ka złych nawiętsza
62:
........ nie więtsza.

strona: 13

1:
Bojaźn wieczna przez przestania,
2:
Wiarująć sie i potkania
3:
Tako swoich, jako ooczych,
4:
Strzeże sie od ludzi wszytkich.
5:
By sie nań kto nie nasadził,
6:
Żywota go nie pozbawił,
7:
Z onych, ktore jest ucisnął,
8:
Albo gwałtem nieco wziął.
9:
Nie smie sie zwierzyć nikomu,
10:
Ani bratu rodzonemu,
11:
Mając go podeźrzanego,
12:
Nie chce go mieć za rownego.
13:
Ma grodziech sie zamykają,
14:
Wały sie okopawają,
15:
Mieszkając w onym zamknieniu,
16:
Jakoby w ciężkim więzieniu.
17:
Niespokojni barzo sypiają,
18:
A często sie zrywają
19:
I jedno kto blisko krzyknie,
20:
Wnet im sie serce zlęknie
21:
Strzegą sie też ....ywania
22:
A i z ludźmi rozmawiania.
23:
Niepewne mu dary dane
24:
Wszytki mnima podejźrzane.
25:
Jakież takich dobre mienie,
26:
Nie wierzą dzieciom i żenie.
27:
Z bojaźnią idzie do łoża,
28:
By tam nie namacał noża,
29:
A za stołem kiedy siedzą,
30:
Prześpiecznie tamo nie jedzą,

strona: 14

1:
Myśląc wszytko o trucinie,
2:
Tako w karmiach, jako w winie,
3:
Muszą krajczy przekęsować,
4:
Swą wiarę tym okazować.
5:
I w tych wżdy wątpienie mają
6:
Nieprawie im dowierzają.
7:
Przetoż ci sług nabywają,
8:
Ktorzy ich dobrze nie znają.
9:
Ze wszytkich stron cudzoziemcow
10:
Moskwy, Tatarow i Niemcow.
11:
A czoż może być gorszego
12:
Swym nie wierzyć gardła swego.
13:
Z tymi towarzystwo mają,
14:
Co czci i wiary nie znają.
15:
Ale sie wiarują swoich
16:
Mądrych, poczesnych i miernych.
17:
Tak ci sie na świecie wodzi;
18:
Cnota sie ze złością nie zgodzi.
19:
Takić żywot gwałtownikow
20:
I nierządnych inych panow.
21:
W wiecznym ucisku mięszkają,
22:
Gdy w swey cnocie nie duffają
23:
Anić kiedy są w pokoju.
24:
Zawżdy w walce, w ciężkim znoju
25:
Wszelki iny jest weselszy
26:
W swym pokoju człowiek mniejszy.
27:
Co mu ważne wielkie zboże,
28:
Ktorego pożyć nie może?
29:
Nigdy nie jest przez myślenia
30:
Nie chce mu sie i jedzenia.
31:
Albo z państwa rozlicznego,

strona: 15

1:
Co mu może przyść dobrego?
2:
Nie może wszytkiego rządzić,
3:
Musi je drugim polecić.
4:
Więc urzędnicy drapają,
5:
Żadnej lutości nie mają,
6:
Włodując niesprawiedliwie,
7:
Swą rzecz mnożą barzo lściwie,
8:
Ludzi dobre uciążają;
9:
Krolowie o to nie dbają.
10:
Co tam płaczu niewinnego
11:
Przed uciskiem sprawce złego.
12:
A drużby, ktore nadadzą
13:
Oniż sami potym zdradzą.
14:
Dziwne rzeczy z nimi broją
15:
Swym panom o gargła stoją.
16:
Ludzi na nie pobudzają,
17:
Z pokoja walki działają,
18:
I niegdyć sie to przygadza,
19:
Sługa krola z stoła zsadza.
20:
Otoż masz państwa wielmożne
21:
Od niewolej nic nie rożne:-
22:
Są ciem prawi niewolnicy
23:
Wielmożni krolowie wszytcy,
24:
Poddani silnym gomonom,
25:
Niebezpieczeństwu i strachom,-
26:
I ktorym sie mnimają panować
27:
Więcej sie ich muszą lękać.
28:
Pod strożą zawżdy mieszkają,
29:
Żadnej świebody nie mają,

strona: 16

1:
Jakoby jęci więźniowie,
2:
Nie uczynią k woli sobie.
3:
A coż to jest za krolestwo,
4:
Co w nim stracisz swe zwoleństwo?
5:
Nad nie nie masz nic droższego,
6:
Złota, ni skarbu ktorego.
7:
Palinur.
8:
A zaż nie wiesz Karonie,
9:
Iżby, ale, w ktorej stronie
10:
Pana nie było dobrego,
11:
Z przyrodzenia cnotliwego?
12:
Karon.
13:
Sąć i dobrzy. Toć ja też znam,
14:
A ktemu sie nie przeciwiam;
15:
Ale kto mi dziś ukaże,
16:
Kogo łakomstwo nie zmaże.
17:
Slepeciem jest ich żądanie
18:
Na czci i na panowanie,-
19:
Pycha, łakomstwo wrodzone
20:
Żadną miarą nie zgaszone,
21:
Ktore, kiedy je osiędzie,
22:
Już tam cnoty nic nie będzie,
23:
A z człowieka nalepszego
24:
Wnet uczyni przewrotnego.
25:
Iżby radniej gardła pozbył,
26:
A niżby czego ustąpił;
27:
Lubo prawie, lubo krzywie,
28:
Co weźmie, to trzyma chciwie.
29:
A o tymże sie pracują

strona: 17

1:
Zęby i nokti siłują,
2:
By onego przyczynili,
3:
Czego łakomie nabyli.
4:
A pomykając swych granic
5:
Nie mają sobie krzywdy za nic,-
6:
O tym wszytka jego rada.-
7:
Nie chce sobie mieć za sąsiada
8:
A....oż jest barzo nędzny,
9:
Zawżdy w strachu i niebezpieczny,
10:
Cirpi wielkie teskności,
11:
Po żadnym nie zna miłości.-
12:
Coż za rozkosz w państwiech mają,
13:
Ktorych tak chciwie żądają;
14:
Gdyż w nich tako wiele złego
15:
Podług baczenia prawego.
16:
Podobno dla chwały prożnej
17:
Nie baczą tak nędze wielkiej,
18:
A miło im trudności nosić
19:
Ktorycheś tu powiedział dosić.
20:
Miła im rzecz rokazować
21:
Nad wszytki ine panować
22:
Ano sie ich mnodzy boją,
23:
Kłaniając sie, z daleka stoją.
24:
Drudzy, prosząc swego pana,
25:
Klękają na swe kolana,
26:
Chwalą je, jakoby bogi
27:
I padają przed ich nogi.
28:
A tako mając baczenie,
29:
Iż to wielkie powyższenie

strona: 18

1:
Nie dziw, iż sie ktemu mają
2:
I w takiej sie czci kochają.-
3:
Palinur.
4:
Małyć mają w tym pożytek,
5:
Gdy je chwali tak gmin wszytek,
6:
Boć to oni pewno wiedzą,
7:
Iż ich ludzie nienawidzą.-
8:
Co sie przed nimi kłaniają,
9:
Z bojaźni mnodzy działają,
10:
A niektorzy pochlebując.
11:
Pożytku swemu folgując.
12:
Wiedząc, chocia tako mocni,
13:
A wszakoż czci niedostojni
14:
Onej, ktorej godni dobrzy
15:
Sprawiedliwi i też szczodrzy.
16:
Onać cześć kochanie rodzi,
17:
Ktora z miłości pochodzi,
18:
Jaka jest miedzy rownymi
19:
Przyjacioły powolnymi.
20:
Taka i Bogu przyjemna,
21:
Ktorą czyni miłość pewna.
22:
Niesłuszna ciem bojaźń k wierze,
23:
Przyjaźni nie dobrze strzeże.
24:
Widzi mi sie, iż nie ina
25:
Może być temu przyczyna,
26:
Że tak mnodzy czcą panować
27:
A w tej mierze na wieki trwać.
28:
Jedno, iż onę swą żądzą,
29:
Po ktorej sie głupi rządzą,
30:
Rzekomo tym napełniają,
31:
Im więcej państwa mają;

strona: 19

1:
Przetoż, gdzież pożytek czują,
2:
Wszytkiego sie podejmują,
3:
Łatwie mogą wszytko cirpieć,
4:
Złota śrebra chcąc dosić mieć.
5:
A nic nie jest tako gorzko,
6:
Co sie im nie widzi słodko,
7:
Gdzie sie nadziewają zysku
8:
Nie baczą tam nic ucisku.
9:
A tak, im mają nawięcej,
10:
Tym sie też podnoszą wyższej,
11:
Nie bacząc trudności inych,
12:
Pracowania, robot ciężkich.
13:
Karon.
14:
Tako slepe ich szaleństwo
15:
Nie jest ci błogosławieństwo
16:
Nie nasycą ciem łakomstwa
17:
Wszytki na swiecie krolestwa.
18:
Boć nie czyni bogatego
19:
Sebranie skarbu wielkiego,
20:
Ale żądza umierzona,
21:
W prawej cnocie postawiona,
22:
Abowiem, kto mała żąda,
23:
A do co potrzeb w tym dosić ma
24:
Dla swojej żądzej poczesnej
25:
Dostojnej sławy prawej,
26:
Prożen jest wrzodu ciężkiego,
27:
Nabywania łakomego;
28:
A ku miernemu pożytku
29:
Nie pracuje sie o zbytku.

strona: 20

1:
Ale kto o miarę nie dba
2:
Wiele ma, więcej nabywa,
3:
Omylać się w swej żądliwości
4:
Nie nabędzie do sytości.
5:
Im ciem więcej roście imienie,
6:
Tym więtsze czyni pragnienie.
7:
Nie ma w sobie dna ta przepaść,
8:
Nie możej żadny nakłaść;
9:
A wiaruj sie w tym pobłądzić,
10:
Aby umiał prawie sądzić
11:
Po niedostatku nędznego
12:
Po dostatku bogatego.
13:
Przeto mierny jest bogaty,
14:
Iż mu statczą jego płaty,
15:
Prawej sie mądrości dzierży,
16:
Sam sie swoją piędzią mierzy;-
17:
Aleć pysznego nakłady
18:
Zawżdy przeciągają dochody:
19:
Na mnogie strony rozdawają,
20:
Więc mu siły niedostawają;
21:
Z tego ma nie mały smętek,
22:
Gdzie widzi swój niedostatek,
23:
Wszytcyć więc i tę nędzę,
24:
Co na wielkich stolech siedzą,
25:
Tego mi sie wyznawać nie chce,
26:
Co je kradną ich poborce
27:
A iże im wiele wierzą,

strona: 21

1:
Co im potrzeba to sobie bierzą.
2:
Przetoć, gdzie więcej państwa,
3:
Tam też więcej złodziejstwa.
4:
Rowni ludzie nie cirpią tego
5:
Łatwie mogą doględnąć swego.
6:
A gdzież najdziesz więtsze prace,
7:
Troski i kłopoty i piecze,
8:
Jakie wszytcy oni mają,
9:
Ktorzy krolestwa sprawiają.
10:
Trzebać takim ramion mocnych,
11:
Sił prawie Herkulesowych,
12:
By taką ciężkość znosili,
13:
Ktorą sobie założyli.
14:
By też tak pilnie patrzali,
15:
Jako Argusa słychali.
16:
Trzebać wzglądnąć na wsze strony
17:
Dla pospolitej obrony.
18:
I trzeba by też głow więcej
19:
K sprawie rzeczy tak wielkiej
20:
Niźli było u Janusa
21:
Albo i u Vertuminusa.
22:
Boć temu jedna nie sprosta.
23:
Rządzić rozliczne krolestwa
24:
Niemądrzyć sie podejmują
25:
Czego więc potym żałują;
26:
A ktore są takie siły,
27:
Iżby sie nie przełomiły.
28:
.....wszy pracą gwałtowną,
29:
Swemu stanowi nie rowną?
30:
Ale już ludzi niechajmy,
31:
O nas lepak pogadajmy,
32:
Ktorzy pod ziemią mieszkamy

strona: 22

1:
Czyścienia dusz przyglądamy.
2:
Palinurze, dobrze trzymasz,
3:
Iże mie błogiego mnimasz,
4:
Aczkolwiekem jest ubogi,
5:
Strzegąc tej ciekącej kogi.
6:
I z Plutonem by to spatrzył,
7:
Zaprawdę bych nie frymarczył,
8:
Chociać ma wielkie wideki,
9:
Piekielne jeziora i rzeki.
10:
Palimur.
11:
Azaż by co na tym stracił,
12:
Gdyby z Plutonem frymarczył?
13:
Podobnoby temu sprostał,
14:
Boć już wiele pokosztował.
15:
Karon.
16:
Byłaby mi silna strata
17:
Zmienić tego żywota,
18:
Ktory tu wiodą z weselim;
19:
Nie podołam rzeczy wielim.
20:
Nie sprawia ci nic zbytniego,
21:
Patrzą urzędu swojego:
22:
Przez tę wodę dusze wozić,
23:
A durawą łodzią goić.
24:
Ktora dla swojej starości
25:
Zadawa mi też ciężkości.
26:
A drugdy ciem więc barzo ciecie;
27:
Aż sie ze mną ledwy wlecze.
28:
Toć nawiętsze myślenie mam,

strona: 23

1:
Kiedy ją pilnie utykam,
2:
I wylewając z niej wodę,
3:
Kiedy upatrzę pogodę.
4:
A Pluto z swymi bogactwy,
5:
Z tymi szyrokimi państwy
6:
Nigdy nie ma odelżenia,
7:
Ni żadnego pocieszenia.
8:
Tak ciem ma wiele myślenia
9:
Jako jest w ziem .....zenia,
10:
I tam i sam s...iecze,
11:
Nie odpocznie kiedy chce,
12:
Wszytki miesca opatruje,
13:
Sługam mnogim rozkazuje;
14:
Jednym baka, drugim dziękuje,
15:
Wszytkich błądow poprawuje.
16:
Boić sie też ziemie grzmienia,
17:
Słonecznego oświecenia,
18:
By w piekło nie zaświeciło
19:
Jego państwa przeszkodziło.
20:
Widział ciem ja kiedy sie bał,
21:
A swe krainy objeżdżał,
22:
Bojąc sie nieczego stracić.
23:
Wszytko sam musiał opatrzyć,
24:
A nawięcej Sycylijej.
25:
Pilnie strzeże ziemie onej,
26:
Ktora często swoim czasem
27:
Czyni strach państwom piekielnym,
28:
A przeto sie tako rusza.
29:
Ma pod sobą Tyffeusza,
30:
Onego obra mocnego

strona: 24

1:
Przeciwnika boskiego,
2:
Ktorego Jupiter zborzył,
3:
I pod goory ji podłożył.
4:
Tamoż jego dobywanie
5:
Silne czyni ziemie drżenie.
6:
Tedy więc nasi panowie
7:
Mają troski w swojej głowie,
8:
By sie ziemia nie rozsiadła,
9:
Na ich domy nie przypadła
10:
Otóż masz tego pożytki,
11:
Ktory rządzi ine wszytki;
12:
Kożdemu musi zabiegać,
13:
Anić może dnia dolegać.
14:
I jeszcze jej powiem więcej
15:
Pracej jego barzo nędznej,
16:
Ktorać by go nie minęła,
17:
By sie ta przyczcza przydała.
18:
Bo gdyby mnie niedostało,
19:
Sam by musiał wziąć to działo,
20:
Musiał by przewoźnikiem być
21:
A ty dusze wszytki wozić.
22:
A jestliby tego nie chciał
23:
skodęby sobie udziałał,
24:
Bowiem ta kraina wszytka
25:
Nic nie jest bez przewoźnika.
26:
Palinur.
27:
Tę prawdę już nie telko znam,
28:
Ale jej rękoma macam;

strona: 25

1:
W onem to noc dobrze poznał
2:
Gdym sie z kogi w morze urwał.
3:
Bo obaczywszy to Eneas,
4:
Wstąpił na moje miejsce wczas;
5:
Wszytkiej onej nocy nie spał
6:
Sam onę kogę sprawował.
7:
Nie sromał sie wziąć paczyny,
8:
Robił jak przewoźnik iny,
9:
Nie bacząc sceptra złotego
10:
Ujął sie wiosła twardego.
11:
Karon.
12:
Znasz li Jowisza wielkiego,
13:
Plutona brata starszego?
14:
Jakąć też w on czas pracą miał,
15:
Kiedy sie był świat zagorzał.
16:
Krążyłci też po wszytkim niebie,
17:
Nie lutował nic sam siebie.
18:
Aby sie to nie skaziło,
19:
A światu nie przeszkodziło.
20:
Toć mu był Faeton udziałał,
21:
Gdy woza rządzić nie umiał:
22:
Konie słoneczne rozpuścił,
23:
Przetoż i sam zginąć muśił.
24:
Karon?
25:
.......naszym ciężko było.

strona: 26

1:
Tę ciem łodzią gwałtem mi wziął
2:
Niepocześnie mie z niej wypchnął,
3:
I uchwyciwszy za brodę
4:
Rzucił mie daleko na wodę.
5:
I Plutonam sie nie nadział,
6:
Iż bych go już oględać miał,
7:
Owa go tedy z żoną imie
8:
a tak jego państwo zginie.
9:
A wżdyć sie mu stało szczęśnie
10:
Acz.......... niepocześnie
11:
Iż w swojem krolestwie ostał
12:
Ale swego stroża stradał
13:
Co by sie tak było stało,
14:
Jako sie jest mnie mnimało.
15:
Mnieć by było barzo łatwiej,
16:
Niż panu memu w przytczy swej,
17:
Bo choć by mi w ten czołn wzięto,
18:
Małą bych miał szkodę przeto
19:
Toć jest wszxytko zboże moje,
20:
Więcej mi odjąć nie może,
21:
A jestlibych pana stracił.
22:
Otoć bych sie mało smęcił,
23:
Dobremuć to łatwie przyjdzie
24:
Dwu za jednego nabędzie.
25:
A jeszcze bych na tem zyskał,
26:
Za wiotchy czołn nowybych miał;
27:
Ktoryby nie puszczał wody,
28:
Nie cirpiałbych i w tym szkody.
29:
Aleć Pluto, gdyby stracił państwo,

strona: 27

1:
W wielkie by popadł ubostwo
2:
Trudnoby mu zasie .....tać
3:
Znowu inych państw nabywać.
4:
Bo lekka rzecz gdy upadnie,
5:
Podnieść ci ją może snadnie,
6:
Upadnieli co wielkiego
7:
Słucze sie do dna samego.
8:
Już ci i miarę przechodzą
9:
Gdy sie sie z tobą w rzecz zawodzą
10:
Aby dalszy czas cirpieć chciał
11:
Był ci bych nieco powiedział.