![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[SŁOWNIK POLSZCZYZNY XVI WIEKU]](/static/img/spxvi-logo.jpg){kind=logo}
strona: kt
1:
MALCHERA
2:
PVDLOWSKIEGO
3:
FRASZEK
4:
Kſięgá Piérwſza.
5:
Przy tym Sen, y Elegia Polska.
6:
grafika
7:
Do tego co czytác chce.
8:
Ieſli Fráſzek nie lubiſz/ téy kśięgi nie czytay/
9:
Fráſzki té kárty nioſą/ indźiéy ſtátku pytay.
10:
Temuſz.
11:
Możeſz znáć po Tytule/ co w tych kśięgách ſtoi:
12:
Nieſtátek/ co ſye ſtátku tych czáſow nie boi.
13:
grafika
14:
W KRAKOWIE
15:
W Drukárni Lázárzowéy, Roku
16:
1586.
strona: [2]
| grafika |
1:
Do Ozuwce.
2:
I
Z ia ledá co piſzę/ cóż to tobie wádźi?
3:
Lecz nie dźiw: bowiém ſkrzętni wſzytko gánią rádźi.
4:
Piſz ty co chceſz/ ſzácowáć ſpraw nie będę twoich:
5:
Czyśćie pátrzyć káżdému/ nie cudzych/ lecz ſwoich.
6:
Ale tego podobno dla mnie nie vczyniſz/
7:
Bo przedśię twoie chwaliſz/ á mé ſpráwy winiſz?
8:
Ia tuſzę/ nálazłby téż co gánić v ćiebie/
9:
Iedno że my niechcemy nic baczyć do śiebie. | FRASZKI |
strona: [3]
| grafika |
1:
FRASZKI
2:
M. PVDLOWSKIEGO.
3:
grafika
4:
O ſwych Fráſzkách.
5:
F
RAſzki/ á nie ináczéy/ tym kśięgóm mym dźieią:
6:
Cóż ztąd przydźie mądrym/ że ſye znich náśmieią?
7:
Niechay oni świát głową ſwoią przéwracáią/
8:
Y wyſokiégo niebá biegi rozliczáią:
9:
Niech rozumem ſtánowią Rzeczypoſpolité/
10:
Y wykłádáią Boſkié táiemnice ſkryté:
11:
Niech piſzą kiedy ma być ze dżdżu niepogodá/
12:
Kiedy ćicho/ y kiedy wiátrów zła niezgodá:
13:
Niech téż rozmiérzáią świát/ y głębokié morze/
14:
Niech káżdy zdánié ſwoie/ iák chce/ oſtro porze:
15:
A ia záś co ſye ná to proſtaczek nie godzę/
16:
Niech ſye wżdy ludźiom áby na fráſzki przygodzę/
17:
Któré/ o mądré głowy nikąſká nie dbáią/
18:
Do dobrych towárzyſzów rychléy ſye przyznáią.
19:
O Cnocie.
20:
N
Ie lęka ſye cnotá/
21:
Zadnégo klopotá. | A ij | Zá nic |
strona: 4
| 4 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Zá nic v niéy trwogi/
2:
Gróm żaden nie ſrogi.
3:
Fráſzki/ miecze/ zbroie/
4:
Fráſzki niepokoie.
5:
Głód iéy nie vmorzy/
6:
Złoto nie przyſporzy.
7:
Potwarz téż nie płáći/
8:
Zdrádá tákże tráći.
9:
Y ten co ſye rządźi
10:
Cnotą: iuż nie zbłądźi.
11:
Ni pozna kłopotá/
12:
Kogo bróni cnotá.
13:
Do Goſciá.
14:
W
Iná niémáſz w piwnicy/ źwierzyny w Spiżárni:
15:
Ale iágnię naydźiemy wnet przedśię w owczárni.
16:
A tym czáſem ia przecczę co śmieſznégo tobie/
17:
Goſpodarz záchowywa ten obyczay ſobie/
18:
Więcéy czytáć niżli czćić: á ták gośćiu miły/
19:
Zgádzay ſye z nim: ták náſzy przodkowie mówili:
20:
Iákié gdźie obyczáie przyſzedſzy záſtánieſz/
21:
Ná tákich/ pánie gośćiu/ y ty tám przeſtánieſz.
22:
Do Ianá Pileckiégo.
23:
R
Ozrywkę czyſtą maſz do ſwéy vrody/
24:
Chybá do brzuchá trzebá dłużſzéy brody.
25:
Lecz to równieyſza: przeſtánę ia ná tym/
26:
Gdy mi daſz ſpráwę doſtáteczną zátym/ | Która |
strona: 5
| 5 | Fraſzki |
1:
Która z białych głów ták oſſobna byłá/
2:
Co ćię téy kukle w boku nábáwiłá.
3:
Do tegóz.
4:
N
Iech ludźie mądrzy Boſkié táiemnice
5:
Wyćiągáią ták/ by Serbſkié ſkrzypice:
6:
Niech Kśięża mówią cáły dźiéń paćierze/
7:
Ia iuż przeſtawam ná ſwéy proſtéy wierze.
8:
Iż rad żártámi/ gdy mam ſczęśćié/ robię:
9:
A gdy prezgrawam/wnet ſye w głowę ſkrobię.
10:
Powiédz mi Iáśiu/ coć ſye w ów czás dźiáło/
11:
Kiedyś był przegráł tálárów niemáło/
12:
Iżeś ſtyſkował ná bok bárzo ſobie?
13:
Któż táki fortél przynióſł był ku tobie/
14:
Gdy miéſzek ſtękał/ żeś ná bók ſtyſkował?
15:
Ták nikt fáłſzywie nigdy nie chorował.
16:
Smierc.
17:
N
Apłákał ſye że nie mógł/ Iowiſz/ ſyná ſwégo
18:
Sárpedoná/ ze wſzytkich dźiatek namilſzégo/
19:
Wyſwobodźić od śmierći/ choć był Królem niebá:
20:
A nam co o niéy trzymáć nędznikóm potrzebá?
21:
To/ że y prózno myślić: ták ſye mocą brónić/
22:
Iáko y fortélmi chćieć ręki ſye iéy ſchrónić.
23:
Do Lákomych.
| A iij | By wam |
strona: 6
| 6 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
B
Y wam nákóniec z niebá y złoto pádáło/
2:
By ſye w domiéch rodźiło/ przedśię to wam máło.
3:
Do Vtrátnych.
4:
I
Ako wodá z rzeſzotá zárázem wypłynie/
5:
Ták wam wſzytko nieſporo/ á ſnać z ręku ginie.
6:
Do ięzycznych
7:
N
Iechay kto chce cnotliwie żyie tu ná świećie/
8:
Przedśię wy mu przygánę wnet iáką naydźiećie.
9:
O Doktorze Sokoł.
10:
Heretyk z Kátholikiem.
11:
R
Zékł Heretyk: Krzywégo Theologá maćie.
12:
Tákiby dobry prze was/ co krzywych ſzukaćie:
13:
To Kátholik. Ow záśię: Proſtych doſyć mamy.
14:
My o proſté/ bo głupi/ nikąſká nie dbamy.
15:
Pochlébcá do Sátyrá.
16:
S
Atyrze/ ſłuchay/ iuż liſt pádnie z drzewá:
17:
A wá ná źimę gdźie mieſzkáć będźiewá?
18:
Mnieć ſye doſtánie w izbie przy kominie
19:
Siedźieć/ áż ten mróz/ y to źimno minie. | Przyymą |
strona: 7
| 7 | Fráſzki. |
1:
Przyymą mię/ bych chćiał/ do onégo gmáchu/
2:
Gdźie śię miédź pięknie łſni ná iego dáchu:
3:
Chcęli téż owdźie/ gdźie ná wiérzchu ſłomá:
4:
Owa gdźie przydę/ tu mnie iáko domá.
5:
Bo ſye ia z ludźmi vmiém zgádzáć bráćie/
6:
Ale iednę rzecz/ chceſzli/ powiém ná ćię:
7:
Iąłeś ſye názbyt prawdą ty ſzérmowáć/
8:
Więcći téż przydźie tám w leśie źimowáć:
9:
Bo teraz prawdę z rzadká kto rad widźi/
10:
Więc ſye Sátyrem tákże káżdy brzydźi.
11:
Kolędá.
12:
H
Ey Kolędá Pánowie: Widzę/ do káléty
13:
Zaden ſye nie pomyka: wierę przez monéty
14:
Mnie ztąd/ iáko baczę/ wywędrowáć przydźie:
15:
Bóg zápłáć: Owa tu kto godnieyſzy nádydźie.
16:
Owóżći Máćiek. Máćku/ Co mnie żáłowano/
17:
To tobie bez pochyby wſzytko zgotowano.
18:
Owóżći Máćiek pełnym potrząſáiąc worem:
19:
Niémáſzći iedno vmiéć poſtępowáć z dworem.
20:
Iuż ſye to do nas złoté látá náwracáią/
21:
Kiedy głupié mijáiąc/ godnym rozdawáią.
Diſcare ſe fuit.
22:
Vczyć ſye téż nam było: lecz gdyſmy niechćieli/
23:
O głodźie będźiem domá/ by cyffry/ śiedźieli.
24:
Nowy Rok.
25:
T
Oż będźie w tym idącym/ co z zchodzącym było:
26:
Bo baczę/ że ná niebie nic ſye nie zmieniło. | Pochléb= |
strona: 8
| 8 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Pochlébcy po ſtárému tuſz v miſy śiędą/
2:
A cnotliwi/ poléwki náłykáć ſye będą.
3:
Wielki by czás nákręćić/ Aſtrologu/ niebá/
4:
Bo dobrym będźie duſzno pochwili przez chlebá.
5:
Suchédni.
6:
D
Ayćie Pánie Suchédni: boſmy wyſuſzyli
7:
Káżdą beczkę/ cośćie ią byli nápełnili.
8:
Z ſtołu téż nic nie zchodźi/ to ſámi baczićie/
9:
Ziémy cokolwiek ieno dla nas náſtroićie.
10:
Po obiedźie idźiem ſpáć ná máłą chwiłeczkę/
11:
Wſzák przed wieczerzą dość wſtáć áby godźineczkę.
12:
A niechcąc ábyſmy was w nocy przebudzáli/
13:
Do Szynkownégo domku częſtochmy chadzáli:
14:
Owa ſye nie vprzykrzym. Albo kárty gramy/
15:
Albo ſye gorzałeczki pod czás nápijamy.
16:
Y bárwie iuż rok minął/ czás by inſzą ſpráwić/
17:
Trzebáby poczciwośći czym wáſzéy nádſtáwić.
18:
Iézdné ſye dobrze máią/ powiádał nam Klimek/
19:
Tákże téż o Woźnikách dawa ſpráwę Szymek.
20:
W polu téż bárzo dobrze z łáſki Bożéy weſzło/
21:
Y z téy miáry w dozorze namniéy nam nie zeſzło.
22:
Dźiś dwie Niedźieli/ idąc z náſzégo kiermáſzu/
23:
Záyźrzym/ á ono ſye pięknie źieleni ku láſu.
24:
Pewnie to náſzé zbożé: czyiéżby być miáło?
25:
Day Boże/ áby tylko bez ſzkody doźrzáło.
26:
Nie wątṕ téż w nas w potrzebie: bo znas káżdy ſwégo
27:
Nigdy gárdłá litowáć nie będźie/ dla twégo.
28:
Pámiętaćie onegda gdym pił zá was pánie/
29:
Myśliłem/ y ia niewiém/ iáko mię iuż ſtánie. | Próznoć |
strona: 9
| 9 | Fráſzki |
1:
Próznoć: niémáſz co táić. póty tego było/
2:
Aż ſye iuż z gárdłá trochę było vtoczyło.
3:
Ieſli pieniędzy niemáſz/ v ludźi doſtániem/
4:
Wſzák my ná máłéy rzeczy téż teraz przeſtániem.
5:
Owa nie długo/ pánie/ więcéy doſtániećie/
6:
Nie wątpim/ diſcretią/ miéć ná nas będźiećie.
7:
Ná dźiſieyſzé czáſy.
8:
C
Oż dźiś po Cnoćie/ gdy niecnotá płáći?
9:
Co po dobroći/ gdy człek ná niéy tráći?
10:
Nieſczęſné czáſy: nie ták przed tym było:
11:
Cnotá płáćiłá/ áż y wſpomniéć miło.
12:
Dźiś ledá Száſzek: áli vydźie wſzędźie/
13:
Bylé łgáć vmiał/ áli rádźić będźie.
14:
Więc ſye téż wſzytko nam po czártu dźieie/
15:
Aż ſye z nas w obec káżdy narod ſmieie.
16:
A Bóg zna/ ſłuſznie: boſmy to ſtráćili/
17:
Czym więc przodkowie náſzy ſławni byli:
18:
Bo oni cnotę drogo ſzácowáli/
19:
Myſmy niecnoćie piérwſzé mieyſce dáli.
20:
Ztąd tá wſzeteczność vroſłá tu domá/
21:
Aż wzgórę Polſká wirzgnęłá nogomá.
22:
Która w ſwą klóbę piérwéy przyść nie może/
23:
Aż święta Cnotá złą niecnotę zmoże.
24:
O skąpym fráſownym.
25:
W
Ierę ia niewiém/ iáko mu vgodźić/
26:
Bo wſzytko mniéma/ bych go miał vſzkodźić.| B | Przemierzły |
strona: 10
| 10 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Przemierzły chłopie/ myśląc o tym złoćie/
2:
Leżyſz w fráſunku/ by świniá we błoćie.
3:
Sławá.
4:
W
Szytki rzeczy/ któré ſą/ zginąć pewnie muſzą/
5:
Lecz ſławy dobréy wieki nie náruſzą.
6:
Miáſtá/ Zamki/ y ſklepy/ zá fráſzkę to ſtoi/
7:
Sławá ſye żadnéy ſtrzelby y czáſu nie boi.
8:
Zárt przyſtoyny.
9:
P
Rawdę mówiąc/ nadobny wieniec ieſt różány:
10:
Lecz wdźięcznieyſzy/ fiołki kiedy przeplátány.
11:
Nadobnie/ gdy ſye człowiek ſtátecznie ſpráwuie:
12:
Lecz y to pięknie/ żártem gdy ſtátek fárbuie.
13:
Iáko różéy fiołek ná wieńcu nie ſzkodźi/
14:
Ták żárt ſtátkowi/ gdy go kto k rzeczy przywodźi.
15:
O ſobie.
16:
C
Zekałem długo ſczęśćia: lecz iż przyść niechćiáło/
17:
Bych mu więcey nie ſłużył/ ták mi ſye téż zdáło.
18:
Rad/ przeſtrzégáiąc cnoty/ przeſtánę w chudobie/
19:
Puſczam ſwóy plác inſzému/ niech polépſza ſobie.
20:
Do Páná iednégo.
| Atoliś |
strona: 11
| 11 | Fráſzki. |
1:
A
Toliś dość obiecał/ Miłośćiwy Pánie/
2:
Więc niewiém kiedy ſkutek twym ſye ſłowóm zſtánie.
3:
O fráſownym Ianie.
4:
P
Onieważ Bóg/ y ſczęśćié/ y nieſczęśćié dáie/
5:
Przećiwko Bogu mówi Ian/ co ſczęśćiu łáie.
6:
Do Ianá R.
7:
C
O ták mówią/ ieſt/ Ianie/ ludźi bárzo śiłá/
8:
Ze ćię więcéy/ niż fráncá/ zazdrość wyſuſzyłá.
9:
O Stá. Grzywie posle do Parcewá.
10:
I
Ako wieczór rad káżdy z żárty ná plác iedźie/
11:
Przymówiono mu żártem przy dobréy biéśiedźie:
12:
Ześ ty w ten Siém Parcewſki nigdy nie wotował.
13:
A ón záraz: choćiam ia ſwéy głowy nie pſowáł/
14:
Myśląc cobych miał mówić: wżdym grzywien trzydźieśći
15:
Ták wźiął/ iáko namędrſzy/ co ſye z wotum pieśći.
16:
Do Molſkiégo z wielką głową.
17:
I
Akobych ćię miał w kśięgách/ dawno myślę o tym/
18:
Ale trudno przed głową: muśi to być potym.| B ij | Do Ia= |
strona: 12
| 12 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Do Ianá Kochánowſkiégo.
2:
P
Ráwieś ſye vkochał w náuce/ y cnoćie:
3:
Znáć żeś ſye nie lenił ku dobréy roboćie.
4:
Do iednégo Woiewody.
5:
N
Iie wſtyday ſye ſám wſtępić/ zacny Woiewodá:
6:
Czeka ćię loch chłodniuchny/ y zdroiowa wodá:
7:
Czeka rządna śmiotáná/ y wieniec różány:
8:
Czeka ćię ſad źielonym liśćiém przyodźiány.
9:
W nim trawá doſyć buyna/ gdźie w południé czyśćie
10:
Spáć: á od ſłońcá/ z drzewá vbronią ćię liśćie.
11:
Dobra wola ieſt przy tym: gdy więcéy nie zſtáie:
12:
Aleć y to przyiaćiél/ coć to z chućią dáie.
13:
Nie káżdégo/ iáko wiéſz/ z Báżánta być może/
14:
Rychléy Kozłá wżdy człowiek álbo Gęś przemoże.
15:
Do tegóz.
16:
C
Zekáią ćię z rádośćią moie niſkié progi/
17:
Bywał w tákiéy cháłupie Mars/ ón Bóg ták ſrogi.
18:
Y Iowis ſye nie brzydźił ieſcze podleyſzémi:
19:
Y ty ſye/ proſzę/ nie brzydź śćiánámi moiémi.
20:
Do iednégo nieprzyiaćielá.
21:
W
Idzę/ czyniſz dobrą myśl mym nieſczęśćim ſobie:
22:
Lecz ia powiem: co mnie dźiś/ iutro záśię tobie. | Przyśiągłby |
strona: 13
| 13 | Fráſzki. |
1:
Przyśiągłby/ żeć fortuná w dźiedźictwo ſye dáłá:
2:
Rádzę/ pátrz pilno/ być ſye z rąk nie wywikłáłá.
3:
O Roznie.
4:
Z
A ſtárych lat/ pieczenié ná Roźniéch piékano/
5:
Lecz teraz/ widzę/ z gołá wſzytko pomiéſzano.
6:
Oczy moie widźiáły wczorá przy biéśiedźie/
7:
Ali ná ſtół/ náſz Rożen/ ze ſtem złotych iedźie.
8:
Y zda mi ſye/ niewſkurał ná téy krotochwili/
9:
Bom ták baczył/ że Rożná w kárty ogolili.
10:
O tymze.
11:
B
Oday go Boże zábit w to práwo wpráwował/
12:
Ná coć inſzégo Pan Bóg Páná Rożná chował:
13:
Niżli ná té wykręty/ któré go ták zięły/
14:
Ze mu wſzytki Rycérſkié zabáwy odięły.
15:
Pómnię/ gdy ſye nie báwił ón témi plotkámi/
16:
A teraz iuż nalepſzy práktyk między námi.
17:
Spytam go dźiś o pozwie/ coć ſye zda w téy mierze?
18:
A ón proſto by z biczá: Tuz/ pry/ Królá bierze.
19:
Zdumiałem ſye/ iż mi ták k rzeczy odpowiedźiał:
20:
Alboć nád tą ákcyą dźiś cáłą noc śiedźiał?
21:
Nagrobek Stán. Grzebskiemu
22:
T
O mieyſce/ w którym ćiáło twoie pochowano/
23:
Godna rzecz/ áby łzámi częſto omywano. | B iij | Náuká/ |
strona: 14
| 14 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
Náuká/ cnotá/ rozum/ y poſtępki święté/
2:
Tám ztobą záraz w ten grób z pośrzodku nas wźięté.
3:
Swiát ieſliże dobrze znał té przymioty w tobie/
4:
Mógłby nie rok/ áni dwá/ czérnić ſye w żáłobie
5:
Po twym zeſzćiu: lecz póty/ póki ſam ſtać będźie:
6:
Niech ſye twé imię ſławi/ y długo/ y wſzędźie.
7:
Do Mikołáiá Tomickiégo.
8:
A
Lboś ſye był zápómniał/ kiedym ći nápiſał/
9:
Którégo dźiśiay świętá? boś mi ták odpiſał:
10:
Snać moiégo Pátróná: dáléy ni ſłoweczká.
11:
Bá toć to ieſt/ mogę rzéc/ ſubtélna fráſzeczká.
12:
Rzekę/ przepije ſye nam: ón ná to ni ſłówká:
13:
Czy kiedy święté przepić/ rádá boli główká?
14:
Do P. Olbrychtá Laſkiégo.
15:
O
Lbrychćie/ ſłuchay/ niémam nic godnégo/
16:
Czymbych ćię poczćić miał Páná ſwoiégo:
17:
Bo ná mych górách złoto ſye nie rodźi/
18:
Ni w puſczéy Ieleń prędkonogi chodźi.
19:
Lecz téż w tym/ widzę/ kochánié nie twoie/
20:
Woláłby ráczéy iákié łſnącé zbroie:
21:
Albo pełné ſtrzał Tátárſkié ſáydaki/
22:
Albo páncérze/ y ktemu ſzyſzaki.
23:
Bo to Márſowy vpominek práwy/
24:
Gdy kto przynieśie iáki kóncérz krwáwy:
25:
Albo téż ſzáblę oſtrą iáko brzytwę:
26:
Albo gdy powié/ kto/ iáko zwiódł bitwę. | Tego |
strona: 15
| 15 | Fráſzki |
1:
Tego wſzytkiégo dáć tobie nie mogę/
2:
Bo mieczów/ ſzábel/ ruſznic/ nie przemogę.
3:
Wſzákóż miałlibych z gołémi rękomá
4:
Przyść: tedybych ſnać wolał śiedźiéć domá.
5:
Niech ſye nie łomią ſtáré obyczáie
6:
Przez mię: bo Pánu káżdy pocztę dáie.
7:
Iż to wiém pewnie/ że nie ieſt ſromotá/
8:
Gdy dawa iábłká/ ten/ co nie ma złotá:
9:
Wiérſzów ći ſwoich garść niemáłą nioſę/
10:
Któré/ byś wdźięcznie przyiął/ o to proſzę.
11:
Owoc/ iáko znam/ nie doyrzał do końcá/
12:
Lecz téż podobno niémiał zpotrzeb ſłońcá.
13:
Wſzákóż zá czáſem/ gdy ſad hoyniéy zrodźi/
14:
Przynioſę pewnie/ coć ſye lepiéy zgodźi.
15:
Nie wątpię/ będźie czás táki pogodny/
16:
Ze przynieśie dar twoim cnotóm godny.
17:
Do iednégo.
18:
V
Chodźiſz mię pięknie w oczy/
19:
A z tyłu obłudność kroczy/
20:
Gdźie ſye nieſpodźiéwam zdrády.
21:
Wierę to miły ſzkárády
22:
Przymiot maſz táki do śiebie:
23:
Ia ſye iuż zárzékam ćiebie.
24:
Ieden rzékł.
25:
I
uż czołem zá cześć ſczęśćié/ dáléy ćię nie czekam:
26:
Oblókwſzy ſye w chudobę/ ták śmierći doczekam. | Do iedné= |
strona: 16
| 16 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Do iednégo.
2:
W
Adźić to kiedy piſzę/ wádźić kiedy czytam/
3:
Y toć wádźi kiedy ſye o rozumie pytam.
4:
Owa mémi poſtępki wſzytkiémi ſye brzydźiſz/
5:
A ſwych chromych/ Iáchniku nieboże/ nie widźiſz.
6:
Lecz nie dźiw: kto w ſwéy wątpi/ cudzéy zayźrzy cnoćie:
7:
Ia ſwéy dufam: wiec niechcę záyźrzeć twéy niecnoćie.
8:
Do Mikołáiá.
9:
Z
łoto/ śrebro/ y wſzytko co iedno w pokłádźie
10:
Maſz/ y cokolwiek ſye więc vradza ná ſádźie.
11:
Tákże y té iedwabné ná śćiánách opóny/
12:
Y owé dość koſztowné z kámieńmi zapóny:
13:
Wſzytko to twoie właſné/ y fladrowé ſtoły:
14:
Chybá żonę/ tę z ludźmi maſz pewnie ná poły.
15:
Do Fránciſzká Másłowſkiego.
16:
W
Iém to/ iż mię miłuieſz: ácz nie czuię w ſobie
17:
Téy godnośći/ przeczbych miał ták miłym być tobie.
18:
Wſzákóż iednák wiédz do mnie/ iż mię maſz po woli/
19:
Iedno gdy ná biéśiedźie/ wnet mię głowá boli/
20:
Kiedy ná ćię poglądam: á wſzytki ku tobie
21:
Ciſną ſye: á Pudłowſki tylko ſtruny ſkrobie.
22:
Do Wóytá Wilenſkiégo.
| Mogę |
strona: 17
| 17 | Fráſzki. |
1:
M
Ogę rzéc/ żeś mie vczćił Auguſtynie drogi:
2:
Bo kiedym chćiał przełożyć przez twóy próg ſwé nogi/
3:
Ali mi ie pácholcy twoi przenaſzáią:
4:
Tákći téż dobrą wolą w domu ſwym dawáią:
5:
Y vczczą/ y poſłużą: bodayżezwá długi
6:
Czás piłá/ y miáłá z tą diſcretią ſługi.
7:
O Księdzu Skárdze.
8:
NIe ſkarzćie ſye ná Skárgę/ iże ſye fráſuie
9:
Ná nas: bo w nas niecnoty wielkié vpátruie.
10:
Ráczéy ſye ſkarzmy ná ſye/ iemu pokóy daymy/
11:
A żywotá náſzégo lepiéy popráwiaymy.
12:
Zá iego świętą náuką/ co podáie z niebá/
13:
Tedy nam iuż nie będźie ſkárżyć ſye potrzebá
14:
Ná iego fráſowánié: y ón chwalić będźie/
15:
Ieſki w nas co poſtępków pobożnych przybędźie.
16:
Wątpic nie potrzebá.
17:
W
Ten czás Pan Bóg narychléy człeku rátunk dáie/
18:
Kiedy mu namniéy ſczęśćia znádźieią doſtáie.
19:
Do Piotrá.
20:
C
Hceſz koniecznie/ áby był téż tu v mnie ſtátek/
21:
Wiéſz że ſye tám nie chowa/ gdźie nie ieſt doſtátek.
22:
O Theologu z Medykiem.
| C | Słyſzałem |
strona: 18
| 18 | M. Pudłowſkiégo |
1:
S
Lyſzałem/ gdy Theológ ſtrofował Mediká/
2:
Milſzać/ niżli Biblia/ v Káchny podwiká.
3:
Wſzytko przyrodzonémi báwiſz ſye rzeczámi/
4:
Czásby ſye téż do Bogá iuż vćiekáć známi.
5:
Wiém ia ná was/ Kápłani/ Medyk odpowiedźiał/
6:
Y dźiśem ſye oſtátká v Káchny dowiedźiał/
7:
Ze wy nawięcéy rádźi o Bogu mówićie/
8:
A nagorzéy/ niżli kto/ ná świećie czynićie.
9:
Y tyś wczorá ſtyſkował ſam ná kázálnicy
10:
Ná nierząd: á iam dźiśia v ćiebie w łóżnicy
11:
Nie záſtał téy Biblijéy/ chybá vzłocony
12:
Czepiec: znáć vpominek pewny cudzéy żony.
13:
Nie twoiá rzecz/ odpowié Theológ/ Doktorze
14:
Wiedźiéć/ kto ſye zámyka z Kápłany w komorze.
15:
Vmilkł Medyk. A Kápłan: Náuczę ćię o tym
16:
Czepcu/ iáko będźieſz miał pléść przed ludźmi potym.
17:
O drugim Theologu.
18:
Z
Da mi ſye/ że ten lepiéy powiádał więc ná ſye/
19:
Prózna to (prawdá prawdą) mam ia táką Káśię/
20:
Zebych dla niéy odſtąpił Kánoniéy ſwoiéy/
21:
Ná koniec Confeſsijéy y Kárdynałowéy:
22:
Będźiemy li źle mówić/ y źle czynić k temu/
23:
Będą ſye godźić náſzé ſprawy wſzemu złému.
24:
Iuż ále prawdę móẃmy/ choćia źle dźiáłamy/
25:
Tedy ſye między ludźmi nadobnie vdamy.
26:
Do Iędrzeiá.
| Prośiſz |
strona: 19
| 19 | Fraſzki |
1:
P
Rośiſz mię/ bych ći wiérſze nápiſał ná grobie
2:
Nápiſzęć/ iedno zdechni/ obiecuię tobie.
3:
O dłuznym.
4:
N
Ie frymárczyłbych ia z tym ná ſwobodę/
5:
Choć to ón wino pija/ á ia wodę.
6:
Bom ſobie wolen/ nikt mię nie fráſuie/
7:
Ani v ſądu w roki nie pilnuie.
8:
A tu ácz widźiſz ręce nię związáné/
9:
Lecz ſerce myślą y náżbyt ſpętáné.
10:
Lutnia.
11:
W
Leśie/ pókim duſzę miáłá/
12:
Nigdym ſye ſłyſzeć nie dáłá:
13:
Teraz iákom duſze zbyłá/
14:
Spiéwam/ y práwiem ożyłá.
15:
Do Bekfárká.
16:
A
Rion/ y Orpheus/ y choć Dawid trzeći/
17:
Y czwarty który niech tu z Muzyką wyleći:
18:
Bez pochyby ty wſzytkié zoſtáwiſz zá ſobą/
19:
Chybá by ćię z tych który vprzédźił vrodą.
20:
Ale kiedy poczniećie Muzyką ſzérmowáć/
21:
Muśi ſye y Dawidek z ſwoią Arfą ſchowáć.
22:
Ná łákomégo.
| C ij | Chłop |
strona: 20
| 20 | M. Pudłowſkiégo |
1:
C
Hłop káżdy ſkąpy/ ácz ieſt y náder bogáty/
2:
W złoto/ śrébro/ imienié/ y w koſztowné ſzáty/
3:
A nie vmié vżywáć co mu ſczęśćié dáło:
4:
Lepiéy áby nie miał nic/ álbo bárzo máło.
5:
Bo to dźiwak/ co go bogáctwo zubożyło/
6:
Przyrównam go Oſłowi/ choć mu to nie miło:
7:
Który przyſmáki nośi koſztowné ná ſobie
8:
Przedśię ládá chróśćiſko naydźieſz przed nim w żłobie.
9:
Do iednégo.
10:
I
Eſli mię ty przeto winiſz/
11:
K temu Sykophántą czyniſz:
12:
Iż więc nie vżywam biéśiad/
13:
Y mówię mało k temu rad:
14:
Toć máła do mnie przyczyná/
15:
Więtſzać ieſt do ćiebie winá:
16:
Bo łżeſz częſto mówiąc śmiele/
17:
A mnie trudno milcząc wiele.
18:
Ktemu idąc ná biéśiádę/
19:
Rad téż záłatwiaſz ná zwádę:
20:
A ia śiedząc ſobie w domu/
21:
Nie záwádzę tám nikomu.
22:
Iż ſye zda ináczéy tobie:
23:
Boć źle vłożono w głowie.
24:
Ieden powiedział.
25:
N
Iémam ia folwárków/ y niémam pieniędzy/
26:
Ale myśl ſpokoyną: gryść ſye nie dam nędzy. | Tenże |
strona: 21
| 21 | Fráſzki. |
1:
Tenze nadobnie rzékł.
2:
Z
Eglarz/ choć nań zły w pół morzá wiátr wſtánie/
3:
Wżdy ma nádźieię/ że ná brzegu ſtánie:
4:
Y ia/ choć mi ſye nie powoli dźieie/
5:
Vchoway Boże/ bych miał zbyć nádźieie.
6:
Y choć mię ſczęśćié z dałeká obchodźi/
7:
Pomnię/ iż po dżdżu iáſny dźień przychodźi.
8:
Wizerunk piiánégo.
9:
D
Ziwna w głowie niepogodá/
10:
Kiedy iéy ruſzy iágodá.
11:
Iam tego doświádczył wczorá/
12:
Iáko głowá byłá chorá:
13:
Gdy ſye winem nápuſzyłá/
14:
Szyki mi wnet pomyliłá.
15:
By ná niébie we łbie grzmiáło/
16:
Tchu áż názbyt doſtawáło.
17:
Raz ſłońce pięknie świéćiło:
18:
Raz ſwoié prómienié ſkryło.
19:
Raz obłoki iáſné były:
20:
Raz wnet ſpetné náſtąpiły.
21:
Raz lał déſcz/ á wiátry wſtáły:
22:
Raz záśię ćichuchné wiáły.
23:
Raz áno ſye ſpuſcza zorzá/
24:
A dźiéń odnośi do morzá.
25:
Raz áno práwé południé/
26:
Słońce świéći práwie cudnie. | C iij | Raz áno |
strona: 22
| 22 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Raz áno iuż ieſt w północy:
2:
Owa niewiém/ co zá oczy
3:
Wten czás były. Mocny Boże/
4:
Iż to wino ſpráwić może/
5:
Ze nam ſkárbów wnet przybędźie/
6:
Wſzytkiégo ná zamiar będźie.
7:
Ktemu równo mi ſye zdáło/
8:
Ták wielé/ iáko y máło.
9:
Owa zgołá były dźiwy/
10:
Nie czułem/ ieſlim był żywy.
11:
Wſzytkiégo mi doſtawáło/
12:
A dźiś mi ſye záś przebráło.
13:
Doſyć było wſzégo wczorá/
14:
A dźiś gdym weyźrzał do worá/
15:
Ali puſtki iáko w leśie/
16:
Chybáć wino ſkarb więc nieśie.
17:
Mógłby záwżdy Bachuſowi
18:
Lepſzą winnému Bogowi
19:
Ofiárę/ niż wieniec/ ſtáwić/
20:
Gdy to vmié czyśćie ſpráwić/
21:
Ze vczyni z vbogiégo
22:
Nátychmiaſt Páná wielkiégo.
23:
Chybá ſtáwiáć trzebá nogi/
24:
A zéymowáć ze łbá rogi:
25:
Bo w ten czás káżdy rogáty:
26:
Ten Pan pijány bogáty.
27:
Niechże mé po byſtréy wodźie/
28:
Nie pływáią ze mną łodźie/
29:
Nábywáiąc śrébrá/ złotá/
30:
Gdy to będźie bez kłopotá/
31:
Wyſuſzáiąc pilno fláſzę:
32:
Ia ſye ná káżdą oſtráſzę. | Epitá= |
strona: 23
| 23 | Fráſzki. |
1:
Epitaphium Dzikowi.
2:
D
Ziśieſmy z tobą Dźiku żártowáli/
3:
A dźiśieſmyć záś grób nágotowáli.
4:
Nieſzláchetna śmierć/ nic ſye nie wſtydźiłá/
5:
Nie dawſzy mu znáć/ óń ſye pokuśiłá.
6:
Lecz y ten/ y ów/ v niéy w iednéy cénie:
7:
Wſzák więc káże wſtáć y od mężá żénie.
8:
O ſwoich fráſzkách.
9:
B
Ych wiedźiał/ iż dźiś kędy płáći ſtátek/
10:
Nálazłby go téż y v mnie doſtátek.
11:
Lecz baczę/ nim ſye teraz bárzo brzydzą:
12:
Wolę iż z fráſzek/ niżli z ſtátku ſzydzą.
13:
Do Wálká.
14:
I
A ćiebie nie rad gánię/ choćiaś nieſtáteczny/
15:
A ty mé Kśiążki ſądźiſz/ ze w nich rym wſzeteczny.
16:
Równać to wádá/ iż ſye mé złotrzyły kárty/
17:
A opánowáły ie z krotochwilą żárty.
18:
Wſzák to wolno Poéćie wiérſz podáć beſpieczny/
19:
A nic mu to nie wádźi/ kiedy pan ſtáteczny.
20:
Lecz to wielka Wálaſzku do ćiebie móy miły/
21:
Bośćie łotroſtwá ſpráwą wáſzą záchwyćili.
22:
Iać łácno w to vgodzę/ iż mé piſmo zginie/
23:
Ale twoiá niecnotá iuż ná wieki ſłynie. | Do Gábry= |
strona: 24
| 24 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
Do Gábrielá Grábowieckiégo.
2:
I
Eſli ſye kto náyduie/ który tobie łáie/
3:
Albo ieſli ſye gniewa ná twé obyczáie:
4:
Wierzę/ iż ten nic niewié co po czemu chodźi/
5:
Ani tego/ iż ſtátek rad ſye żártem ſłodźi.
6:
V mnieś ieſt w tákiéy cénie/ żebych rad dla ćiebie
7:
Vmárł/ y wſzytko podiął/ zápómniawſzy śiebie.
8:
Do ſąſiádá.
9:
W
Ielé mi obiecuieſz y dáć/ y pożyczyć/
10:
Gdy więc ſobie podpijeſz: á wżdy niechceſz liczyć
11:
Kiedy przydźie zaránek: á ták rádzę tobie/
12:
Abyś záwżdy podpijał co narániéy ſobie.
13:
O Stáſiu.
14:
T
En wzlećiał w niebo z myślą/ tuſząc/ iż ma wielé/
15:
A nie baczy/ iż zádku odbieżal w popiele.
16:
Do Mikołáiá.
17:
C
hłubiſz ſye ty bogáctwy: á ſkárżyſz ná ſzkody/
18:
Mam ia wielé przed tobą: bo nie miéwam ſzkody.
19:
O Cnocie.
| Oprócz |
strona: 25
| 25 | Fráſzki. |
1:
O
Prócz Cnoty/ nic niémáſz trwáłégo ná świećie
2:
Inſzé rzeczy co ich ieſt/ śmierć ſtráſzna pogniećie.
3:
Do towárzyſzá.
4:
T
Amy ſye porwáły/ ſrodze ſzumi wodá/
5:
Wierę ku nocy teraz ieźdźić ſzkodá.
6:
Bédźie czáſu dość: drógá nie vćiecze:
7:
Wſzák téż tu ná ćię z góry nie poćiecze.
8:
Więc ktemu mawá ſwé czym báwić oczy/
9:
Proſto ſzalon/ zſtąd ktoby iáchał w nocy.
10:
O iednym páchołku.
11:
P
Oſłał ieden Ziemiánin do Páná wielkiégo
12:
Sługę/ poprawdźie mówiąc/ nie bárzo dworſkiégo/
13:
Któr yſye tám ſpráwował podle ſwoiéy głowy/
14:
Nie pátrzáiąc vkłonu/ áni dworſkiéy mowy.
15:
Spyta go Pan: á wielé tákowych iáko ty
16:
Twoy Pan błaznów ma. Sługá ón z czyſtéy ochoty:
17:
Széśći nas tylko w domu Pánie miłośćiwy/
18:
A v Pániéy ieſt śiódmy bárzo oſobliwy.
19:
Parſną wſzyſcy wnet śmiéchem/ poſeł ſye zápłónął:
20:
Nie czekáiąc odpráwy/ z izby wſkok wywiónął
21:
Do Marćiná Góreckiégo.
22:
T
En co nam wylicza dźiwy/
23:
Widzę iż ieſt świádek żywy. | D | Chceſz |
strona: 26
| 26 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Chceſz powiémći ná mą duſzę/
2:
Tobie k wóli wierzyć muſzę.
3:
Ná łgarze.
4:
T
Rzáśni/ Pánie/ piórunem/ y biy zgóry grómem/
5:
Ná koniec/ y ſpal ogniem weſpółek y z dómem/
6:
Tákié/ co tylko ięzyk prawdźiwy ſwóy máią/
7:
A ná ſercu obłudę y zdrádę chowáią.
8:
Niech to znáią prawdźiwi/ że fáłſzu nie lubiſz/
9:
Y owſzem co ji śieią rad ty ſrodze gubiſz.
10:
Do S.
11:
B
Yś ty mnie ſnać ná koniec pożyczył ſwéy głowy/
12:
Tedy ia nie zrozumiém pewnie twoiéy mowy.
13:
Bo wſzytko ták powiádaſz: Niewiém co Pánowie:
14:
Owa proſto niewiém co: niech wam Málcher powié.
15:
Ieſliże ty konceptu nie zrozumiéſz ſwégo/
16:
Odemnie nań nie czekay wykłádu żadnégo.
17:
Owſzem iże ćię ſłucham/ miéy ty ná tym doſyć/
18:
A wſzákći by mię drugi muśiał bárzo prośić/
19:
Bym go ſłuchał/ kiedy co nie do rzeczy plećie/
20:
Bo mię wſtyd błaznów ſłucháć ná tym nędzym świe
:
(ćie.
21:
Ná korab P. Laſkiégo Olbrychtá.
22:
P
Rózno ſye morze nieſpokoynie burzyſz/
23:
Przedśię Korabiá tego nie zánurzyſz. | Przetrwa= |
strona: 27
| 27 | Fráſzki. |
1:
Przetrwawſzy wſzytki przećiwné pogody/
2:
Stánie ná brzegu w cále y bez ſzkody.
3:
Nagrobek P. Orlikowi
4:
Zupnikowi Ruſkiému.
5:
Z
Ałoſna żoná/ z którą cię śmierć rozłączyłá/
6:
Tym twoie zmárłé ćiáło kámieniem przykryłá.
7:
Któré iż z źiemie poſzło/ tám ſye záś zoſtáło/
8:
Lecz duchá przykryć trudno to kámienié miáło:
9:
Bo ten w niebie wyſokim odpoczywa ſobie/
10:
Ciáło ſwé zoſtáwiwſzy w tym z mármóru grobie.
11:
Zęnie iego.
12:
M
Ałżonká ſwégo zchowawſzy vczćiwie/
13:
Który tám iednák w niebie wiecznie żywie:
14:
Ten grób z mármóru poſtáwić kazáłá/
15:
By téż w nim ſámá po śmierći leżáłá.
16:
Ták iáko zgodnie zá żywotá żyli/
17:
Zeby ſye grobem tákże nie łączyli.
18:
Do Ianá K.
19:
I
Eſcze ſye wczorá drugi po to ſpieſzył:
20:
Czym ćiebie Iaśiu Pan Bóg dźiś poćieſzył.
21:
Ludzkié ſtáránié/ pátrzay iáko idźie/
22:
Gdy Bóg nie raczy/ w pożytek nie przydźie. | D ij | A kiedy |
strona: 28
| 28 | M. Pudłowſkiégo |
1:
A kiedy ón chce/ naydą ćię y domá:
2:
Przynioſą doſyć/ iedno bierz rękomá.
3:
O iednéy parze ludzi.
4:
T
O ſye ći śiebie áz názbyt wſtydáią:
5:
A wżdy ſye záwżdy pod wieczór śćiſkáią.
6:
Do Fortuny.
7:
I
Eſli mię zła fortuno być niegodnym czuieſz/
8:
Nie mam ći zá złe iż mię ták długo probuieſz.
9:
O iednéy cnotliwéy pániéy.
10:
Z
Alécał ſye Gość ieden ćicho goſpodyniéy/
11:
Goſpodarz z drugiéy ſtrony/ mąż iéy/ śiedźiał przy niéy.
12:
Wney mężá przepómniawſzy ſwégo podla śiebie/
13:
Odpowiedźiáłá głoſem: trudno bych ia ćiebie
14:
Miłowáć miáłá: zwłayſcá człowieká obcégo:
15:
Wſzák namniéy nie miłuię y mężá właſnégo.
16:
Nagrobek Stá. Wapowſkiému.
17:
S
Luſznie ćię wſzyſcy wobec teraz żáłuiemy:
18:
Iáko żádnie bez ćiebie/ ná oko widźiemy.
19:
Zdobiłeś dwór náuką/ dworſtwem/ ſtátecznośćią/
20:
Zdobiłeś (o co trudno ná świećie) ſczérośćią. | Lecz |
strona: 29
| 29 | Fráſzki |
1:
Lecz zátrzymáć nie możem/ pómniąc ná twé cnoty:
2:
Trudno dźiś v iednégo náleść té forboty.
3:
Do Sędźiégo Sirádz: Kárſnickiégo.
4:
P
Rawdá Sędźia/ bych ia był od dekrétu twégo
5:
Appellował/ kiedyś mię do trunku dobrégo
6:
Skazał/ nie dopuśćiłbyś w ón czás był ruſzenia:
7:
Ia téż to czuiąc dobrze/ vżyłem baczenia
8:
Ná ćię y ná ſye/ do dná káżdąm wypráwował/
9:
Bodayże ná długi czás zá mną ták ſkázował.
10:
Do tegóz.
11:
V
Sąduś vmieiętny/ á ochotny domá/
12:
Dawaſz ieść/ pić/ gośćiowi obiémá rękomá.
13:
Iednák w ſądźie nie życzę ſobie twéy dźiélnośći
14:
Doznáć: wolę ćię domá/ gdy czeſtuieſz gośći.
15:
Bo bych ia nie káżdégo dekretu zrozumiáł/
16:
Domá bych wżdy potroſze nápijáć ſye vmiał.
17:
Ia mówię.
18:
N
Ie mam ſczęśćia przecz winić/ że mi nic nie dáie:
19:
Bo ſáméy Cnoćie ſłużę/ ſczęśćié mam zá iáie.
20:
Powtarzam.
| D iij | Od Bo= |
strona: 30
| 30 | M. Pudłowſkiégo |
1:
O
D Bogá/ nie od ſczęśćia/ ia czekam pomocy/
2:
Bo ón y mnie/ y ſczęśćié/ ſam ieden ma w mocy.
3:
Do Iároſzá Buzynſkiégo.
4:
O Szycu wyżle.
5:
D
O wozáć ſye wżdy zéydźie: lecz wcześno do gmáchu/
6:
Bo ſkoro Szyc do iżby: áli Pánny w ſtráchu.
7:
Pytam czemu. A ony: nie rad pry mrze głodu/
8:
Bo záwżdy w izbie pełno Szycowégo ſmrodu.
9:
Przedśię my ſye dla niego częſto zápałamy/
10:
Choćia zaprawdę podczás nic nie vdźiáłamy.
11:
Do Piotrá.
12:
I
Eſli maſz/ pókiś Piotrem/ ták długo wiłowáć/
13:
Muśi ćię Pánie Pietrze ináczéy biérzmowáć.
14:
Lecz ieſlić Biérzmowánié namniéy nie pómoże/
15:
Iuż ták muśiſz być wiłą ná wieki nieboże.
16:
O iednym.
17:
N
Ie ma piérza potemu: wżdy chce látáć wzgórę:
18:
Widźimi ſye/ iż ptacy zdźiuráwią mu ſkóré.
19:
O tymze.
20:
M
Ożeſz to temu powiedźieć beſpiecznie/
21:
Ze ſłowy pięknie/ lecz myślą bezecnie. | Do Iákubá |
strona: 31
| 31 | Fráſzki |
1:
Do Iákubá Zárdeckiégo.
2:
G
Dźież oné obietnice kiedyś do Włóch iáchał?
3:
Boday bych zdrow do dómu názad nie przyiáchał/
4:
Ieſlić z ſobą rozumu ztámtąd nie przywiozę:
5:
Nie vdźwignęli go ſam/ więc ná ſzkápę włożę.
6:
Muśi być/ ná mą ſtronę/ coś go tám był doſtał
7:
We Włoſzéch/ gdźieś zárázem z twoią ſzkápą zoſtał.
8:
Boś ty ſwóy z ſobą przynióſł/ y maſz go doſtátek/
9:
V mnie go poſtárému wielki niedoſtátek.
10:
Niémam zá złé/ móy bráćie: tego głowá boli/
11:
Stára Polſka przypowiéść/ kto ſobie nie woli.
12:
Do iednéy.
13:
B
Oday twéy wdźięcznéy twarzy ſtárość folgowáłá/
14:
Ták/ żeby z tą głádkośćią ná wielé lat trwáłá:
15:
Przydź ſkoro po wieczerzy/ náwiédz mátkę moię/
16:
A weźmi z ſobą záraz y śieſtrzyczkę ſwoię.
17:
Będźiem ſobie v ogniá śiedźieć przy kominie:
18:
Y cudniéy nam dáleko noc niżli dźiéń minie.
19:
Báby nam będą báiáć iákié báyki śmieſzné/
20:
My wiérſze będźiém ſpiéwáć/ y pieśni vćieſzné.
21:
Kaſztanów będźie w ogniu dźiéwczę przypiékáło/
22:
Drugié wianki wić: ázać téy roſkoſzy máło?
23:
Smiać ſye téż będźie czemu: owa nam noc zéydźie
24:
Ták weſoło/ áż ná nas wdźięczniuchny ſen przydźie/
25:
Tóż y baiek/ y pieśni/ w ten czás przeſtániemy/
26:
Pięknie ſye obłápiwſzy/ y potym pośniemy.
| Thyrſis |
strona: 32
| 32 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Thyrſis.
2:
K
Iedy mátká záſnęłá pod ową leſczyną/
3:
Powiédz/ co Tyrſis z tobą czynił pod krzewiną?
4:
Ach nieſtétyſz/ widźiałem gdyś go opłápiáłá/
5:
Ach/ by nie wſtyd powiedźieć/ widźiáłám gdyś dáłá.
6:
Częſto do mnie więc inſzé dáry poſyłáły/
7:
Bych im był przyiaćielem/ o to mocno trwáły:
8:
A iam tobie ták dufał/ żem wſzytki dla ćiebie
9:
Wzgárdźił: álem oſzukał/ widzę/ bárzo śiebie.
10:
Tyś ſámá oczy moie gwiazdóm więc równáłá:
11:
Tyś mię zá Adoniſá v śiebie miéwáłá:
12:
Teraz ieſtem wzgárdzony/ niewiém coś vyźrzáłá
13:
Ná tym to/ którégoś ſye ták rozmiłowáłá.
14:
Cóż wżdy oſobliwégo w Tyrſidźie nayduieſz/
15:
Ze go nieſzláchetnico dźiś nád mię miłuieſz?
16:
Ten cudzé owce páśie/ mnie ich oyćiec tyśiąc
17:
Zoſtáwił vmiéráiąc/ mógłbych ná to przyśiąc.
18:
Tego przeſzedł Dorilus/ gdy z ſobą śpiéwáli/
19:
A myſmy Doriluſá proſtakiem być ználi.
20:
Agirtá/ choćia záwżdy godnym v nas ſłynął:
21:
Kiedym ia wźiął piſczałkę/ tedy przy mnie zginął.
22:
Ten áni ſtrzéláć vmié: áni ſtáwiáć klatki
23:
Ná ptaki/ ni ná záiąc czynić tákże śiatki.
24:
Ia ſye o źwiérz nawiętſzy pokuſzę/ gdy w leśie:
25:
A Tyrſis nic do domu nigdy nie przynieśie.
26:
Owa zgołá nie widzę żadnéy w nim godnośći/
27:
Przéczby mię miał vbieżéć do ćiebie w miłośći.
28:
Iuż baczę/ że niepewną ći nádźieię máią/
29:
Którzy wiáry po miłych ſwych pewnéy czekáią. | Wiérzćie |
strona: 33
| 33 | Fráſzki |
1:
Wiérzćie mi/ káżdy záiąc przede pſy vćieka/
2:
Kuropátwá iaſtrząbá téż nie rádá czeka.
3:
Y to wiérzćie/ że prózno ſpuśćić ſye ná ſłowá/
4:
Zadna wiáry nie ſtrzyma téż nam białagłowá.
5:
O Zofiiéy.
6:
K
Ażdému/ widzę/ podle iego głowy
7:
Doſtáie doſyć rozmáitéy mowy.
8:
A chcećie powiém ia téż zdánié ſwoie?
9:
Zofia pewnie ieſt kochánié moie.
10:
O Doktorze, co rybę z helmem
11:
zá Herb nośił.
12:
V
Diabłáś to widźiał álbo czytał żaku/
13:
Aby ryby chodźiły w żeláznym kołpaku.
14:
Wiérz mi/ prózno twóy pſtrążek twą ſye zbroią ſczyći/
15:
Czyń ty co chceſz doktorze/ być pſtrągowi w rzyći.
16:
Do Iérzégo W.
17:
N
Ad złoto/ y nád śrébro/ przyiaźń przekłádáią
18:
Wſzyſcy ludźie/ którzy ſye ná rozumie znáią.
19:
Ia áczem ſyę nie doczedł/ co ieſt rozum práwy/
20:
Iednák gdy chcę ſmákowáć wſzytkié ludzkié ſpráwy/
21:
Baczę dobrze/ iż przyiaźń ieſt ſkarb lepſzéy wagi
22:
Niż pieniądze/ niż perły/ niż ſzat pełné ſzragi. | E | A ták |
strona: 34
| 34 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
A ták Iurku rozumiéy/ żem z poznánia twégo
2:
Więcey content/ niż z funtu złotá Węgierſkiégo.
3:
Do Páná Mikołáiá Wolſkiégo.
4:
P
Rzyśiągłbyś ty/ iżeś mię w téy dródze ſtráwował:
5:
A ia záśię/ kiedym ſye z miéſzkiem poráchował/
6:
Widzę/ żeś ty ku moiéy w ón czás był potrzebie/
7:
Boś nie ty mnie ſtráwował/ lecz ia ráczéy ćiebie.
8:
Nie wierzyſzli/ owo maſz miéſzek wypróźniony/
9:
Gdźie ono był nie ieden zá wczorem czérwony
10:
Złoty: były táláry/ y monetá byłá:
11:
Nie źle mię twoiá miłość w kárty podgoliłá.
12:
Ze com miał o twéy ſtráwie twoię rzecz odpráwić/
13:
Tom muśiał ſwoim miéſzkiem twéy ſpráwy nádſtáwić.
14:
Drugi raz nie wywabiſz/ iédź ſam w drógę z Bogiem/
15:
Bo po téy fórze miéſzek móy leży odłogiem.
16:
Do K.
17:
M
Owiſz o mnie po kárczmach/ iż złé wiérſze czynię:
18:
A choć ich ty nie czyniſz/ ia ćiebie nie winię.
19:
Ná obraz miłosci.
20:
P
Rzypátrz ſye iedno pilnie téy to dźiwnéy głowie/
21:
Iáko iéy ludźie ſłużą/ hołduią Bogowie.
22:
Więc ieſli ſye vſtrzeżeſz z młodu tego kátá.
23:
Wiérzmi/ żeć przydźie plęſáć ná twé śiwé látá. | A ták |
strona: 35
| 35 | Fráſzki. |
1:
A ták lepiéy ći teraz dáć mu ſye po woli/
2:
Bo ſtárégo do táńcá rádá głowá boli.
3:
Do Ieo Mił. Páná Sta. Kryſkiégo
4:
Woiewody Mázoweckiégo
5:
P
Rzeto nie rad do ćiebie ná biéśiádę godzę/
6:
Bo téż nie rad ná cudzych nogách do dóm chodzę.
7:
Do tegóz.
8:
P
Rózno mię maſz do śiebie ná wieczerzą prośić/
9:
Wolę chodźić piechotą/ niż mię máią nośić.
10:
Do Ianá.
11:
M
Owiſz mi żem vbogi/ mówiſz niémam złotá:
12:
Miéy ty chceſzli pół świátá/ dobra prze mię cnotá.
13:
O nowym lecie do towárzyſtwá.
14:
I
A wam wierzyć nie mogę/ choćia ták mówićie/
15:
Dźiś nowé láto/ kiedy kożuchy nośićie.
16:
Do Księdzá Skáſzewſkiégo.
| E ij | Złotá |
strona: 36
| 36 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
Z
Lotá pewnie nie nátkaſz trzećiéy częśći woru/
2:
Z tych gór/ co obiecuią rádo więc v dworu.
3:
Do Lukaſzá Górnickiégo.
4:
C
O owo drugi złoto zá imienié dáie/
5:
Mógłby drożéy przepłáćić twoie obyczáie/
6:
Y tę godność/ co ty maſz móy Górnicki w ſobie/
7:
Bo téy z tobą nie záwrze śmierć okrutna w grobie.
8:
Cnotá/ dźiélność/ náuká/ té ná wieki ſłyną/
9:
A pieniądze zá czáſem/ miáſtá/ y wśi giną.
10:
O Mikołáiu Koſobuckim.
11:
A
Cz mu náturá wzroſtem niéco vkrzywdźiłá/
12:
Ale go záś rozumem y cnotą vczćiłá.
13:
Więc ſercá k temu doſyć w ták niewielkim ćiele:
14:
Z chęćią ſyę rad pokuśi o nawiętſzą śmiele.
15:
O Stá.
16:
I
Vż go tu znáią y máluczkié dźieći/
17:
Rad wielé mówi/ á wſzytko nie k rzeczy.
18:
Ná Gwiazdárze.
19:
W
Y co to chcećie wiedźieć/ co ſye w niebie dźieie/
20:
Kiedy ſye Bóg fráſuie/ y kiedy ſye śmieie: | Rádzę |
strona: 37
| 37 | Fráſzki. |
1:
Rádzę ráczéy pilnuyćie/ kiedy owo w nocy
2:
Zoná wſtawſzy od ćiebie/ do inſzégo kroczy.
3:
Do Stánisłáwá Porębſkiégo.
4:
I
Eſli ſye znam ná ludźiéch/ tegoś Stáśiu godźien/
5:
Abyś w ſczęśćié wſzelákié nigdy nie był głodźien.
6:
A ná oſtátek powiém/ iżby ták być miáło/
7:
Nie ty iemu/ lęcz ono ábyć hołdowáło.
8:
Do Omniſá.
9:
T
Eraz ſłyſzę Zorawie iuż lećieć precz máią/
10:
Rádźiłbych vśiąc guźie/ że ćię nie poznáią.
11:
Ná grobie iednégo prokuratorá.
12:
W
Zdy mi dopuść mocijéy/ wſzák ták wſzędźie bywa/
13:
Komu ſye krzywdá widźi/ tedy ten odzywa.
14:
Ná grobie iednégo bogaczá.
15:
S
Kárby tu nic nie ważą: Biádá mnie głupiemu/
16:
Widzę/ iżem to zbiérał ia komu inſzemu.
17:
Ná grobie iednéy chudźiny.
| E iij | Ia ſye |
strona: 38
| 38 | M. Pudłowſkiégo |
1:
I
A ſye nic nie dźiwuię/ że mię śmierć pożyłá/
2:
A wſzákći mi y nędzá doſyć duſzna byłá.
3:
Do Ianá Pileckiégo.
4:
ZE dżdżu w wczoráyſzą owę wielką niepogodę/
5:
Mogę rzéc/ żem był tráfił ná czyſtą goſpodę.
6:
Bo mię w niéy goſpodarze máło nie oplwáli/
7:
A gośćie záśię ná mnie pieniądze wygráli/
8:
Domá ktemu wieczerzą przedemną ziedźiono:
9:
Bóg zápłáć zá oſtátek/ że mię nie ſłuczono.
10:
Iáśiu ſłuchay/ ieſli ták raczyſz przyiaćiele:
11:
Ia drugi raz nie nátrę ná tákié weſelé/
12:
Ná którym mi gołocą vbogą kálétę:
13:
Bo dźiś człek bárzo tani/ gdy ſtráći monétę.
14:
Do Stá. orgániſty.
15:
S
Mieſzné to twoie ſtróny/ wſzytko coś o niebie
16:
Chcą nam ſpiéwáć: do tego wiodąc téż y ćiebie/
17:
Abyś ſye nabożnémi pioſneczkámi báwił/
18:
A świetſkim ſye ſurowo/ iáko trzebá/ ſtáwił.
19:
Ia rádzę ſłuchay ty mnie: co tobie do niebá?
20:
Smiertelnému/ o świećie tylko myślić trzebá.
21:
Wſzák ieſli kiedy w niebie (ácz nie tuſzę) będźieſz/
22:
O niebie/ nie o świećie/ Swiętym tám zágędźieſz.
23:
Do tegóz.
| Kiedy |
strona: 39
| 39 | Fráſzki |
1:
K
Iedy więc/ Nunc rogemus/ zágraſz w ſwé orgány/
2:
Nie zápominayże téż/ Dzbanie móy piſany.
3:
Albo kiedy Cáſtigans/ álbo Conſtitues/
4:
Tedy/ Cóż czyniſz miła/ czemu mie fráſuieſz:
5:
Rychléy Bogi náchyliſz do gránia ſwoiégo:
6:
Wiérz mi/ iż várietas delectat káżdégo.
7:
Do Krinſkiégo.
8:
M
Ogę rzéc/ iże oſobnie miłuieſz/
9:
A w tym nawiętſzą Krinſki roſkoſz czuieſz:
10:
Gdy do ſámégo dná káżdą wypráwiſz/
11:
A źiółko ſobie zá czapką poſtáwiſz.
12:
Zda mi ſye/ żeć to ſzkody nie przynieśie/
13:
Boć téż nie káżdy zyſku ztąd odnieśie.
14:
Miłość ná róznych fortélach należy/
15:
Będźie mądr/ kto ćię do trunku vbieży.
16:
Mogęć ia z pánną roſpráwiáć ſzéroko:
17:
Ale to baczę wybornie ná oko/
18:
Ze ty więtſzy zyſk niżli ia odnieśieſz:
19:
Ia nic: á ty zſtąd brzuch winá wynieśieſz.
20:
Do iednéy.
21:
M
Ogłáć ſye Wenus kocháć tu w vrodźie ſwoiéy:
22:
Ale ia to beſpiecznie o głádkośći twoiéy
23:
Powiedźieć mogę/ z tobą nigdy nie zrównáłá:
24:
Bo co głádkiéy należy/ toć náturá dáłá.
25:
Iż onéy Iowiſz ſłużył/ Bóg rzekomo z niebá/
26:
Zrówna y ten z Iowiſzem ták iáko potrzebá: | Iego |
strona: 40
| 40 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Iego iż Bogiem zwano/ ieſcze máło ná tym:
2:
Przećiwko Iowiſzowi trzymałbych ia zá tym.
3:
Do téyze.
4:
C
Záſu vmiéy záżywáć/ boć wſkok idą látá/
5:
A nie wzwiéſz/ gdy człowieká wymkną z tego świátá.
6:
Długi wiek prózno ma kto obiecowáć ſobie:
7:
Czáſu śmierći od Bogá nie zwierzono tobie.
8:
Do pánien.
9:
P
Anny wáſz byt/ mogę rzéc/ co ſye wam kłániáią:
10:
Lecz y tych nie zły/ którzy do dná dopijáią.
11:
Nagrobek Ianowi Buzyn-
12:
ſkiému M. B.
13:
T
Emuś mógł rzéc beſpiecznie/ iże był przed láty
14:
W náukę/ cnotę/ ludzkość/ Bużynſki bogáty.
15:
Pokázował w poſługách dźiélność pánu ſwému/
16:
A przyſtoyną vkłonność człowieku kázdému.
17:
Zá co od ludźi miłość odnośił nie máłą/
18:
A od páná zá ſłużby łáſkę y chęć cáłą.
19:
Lecz gdy godnośći iego żniwo nádchodźiło/
20:
Smierćią przedczeſną záraz wſzytko ſye zmieniło.
21:
Temuz.
| Któżby |
strona: 41
| 41 | Fraſzki |
1:
Któżby był rzékł/ ábyś ták w młodym wieku ſwoim/
2:
Miał prze śmierć zoſtáwić żal przyiaćiołóm twoim?
3:
Bo iednoś począł kwitnąć by kwiatek rożány/
4:
Aliś od nieżyczliwéy śmierci wnet obrány.
5:
Obrány by ná leśie: iednák imię ſłynie:
6:
Vmiéli co pióro mé/ twa ſławá nie zginie.
7:
Do Stáſiá, o Zęnie.
8:
N
Iewiéſz Stáśiu/ co o twéy żęnie powiádáią:
9:
Powiémći/ dźiękuyże mi: Mniſzy z nią śiadáią.
10:
Do Iákubá Secygniewſkiégo
11:
Stároſty Szydłowſkiégo.
12:
P
Atrzay pilno/ gdy owo bądź w boru/ bądź w leśie/
13:
Iedno drzewo nád drugié buyniéy ſye wynieśie:
14:
Iáko ná nie gwałtowniéy wiátry ſye puſczáią/
15:
Y ná pieczy ie więtſzéy niepogody máią/
16:
Chcąc ie z gruntu wywróćić/ zayźrząc mu vrody/
17:
Grómem/ grádem/ piorunem/ czynią więc w nim ſzkody.
18:
Częśćiéy niż owym drugim co niżſzy wzroſt máią/
19:
Bo nie ták o piéń podły/ iák o znáczny dbáią.
20:
Równie ſye ták dźiś ludźie ná świećie ſpráwuią/
21:
Kiedy kogo w znácznieyſzych cnotách nád ſye czuią.
22:
Roſpuſzczą nań ięzyki/ dźiwnie go ſzkáluiąc/
23:
Cnot mu onych bez wſtydu wſzetecznie vymuiąc.
24:
Złé pogody puſczáiąc nań ſwéy wſzetecznośći/
25:
Zayźrząc mu/ iż ie vbiégł do więtſzéy dźiélnośći.| F | Lecz |
strona: 42
| 42 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Lecz to y v cnoty wſzytko nizacz práwie ſtoi:
2:
Bo ſye oná złéy mowy/ zazdrośći nie boi.
3:
A ieſcze ſye tym znáczniéy przy zazdrośći świéći:
4:
Bo zazdrość záwżdy cnoćie iáſny ogiéń niéći.
5:
Tobie/ wiém/ iż téż zayźrzą: lecz Iákubie złoty/
6:
Puſczay mimo ſye wſzytki tákowé kłopoty.
7:
Bo dáleko ieſt lepiéy/ iż kto zayźrzy tobie/
8:
Niż by ty komu zayźrząc/ miał ſye żąć ſam w ſobie.
9:
Téż kto ſwéy vfa cnoćie/ cudzéy nie vymuie:
10:
Lecz który w ſwoiéy wątpi/ cudzą rad ſzkáluie.
11:
Ieden fortél ná zazdrość/ nic nie czuć do śiebie/
12:
A wſzytko mężnie w káżdéy wytrzymáć potrzebie.
13:
Dopuſczáć nawáłnośćióm ná ſwą cnotę wſtáwáć/
14:
Lecz od niéy w nagorſzy czás przedśię nieodſtáwáć.
15:
Do Páná Leſniowolſkiégo
16:
Káſztellaná Podláſkiégo.
17:
H
Oynie ćię Bog obdárzył cnotámi wielkiémi/
18:
Których ia nie dośćignę wiérſzámi ſwoiémi/
19:
Sam tylko Kochánowſki Skłádácz doświádczony/
20:
Mógł piórem wymálowáć doſtátecznie ony.
21:
Ia ſye iedno dźiwowáć twoim ſpráwóm mogę:
22:
Więcéy/ prze ſwóy niedowćip/ nád to nie przemogę.
23:
Do Burdaná.
24:
L
Epiéy było záraz w bród/ ſtárzy ták mawiáli/
25:
Którzy ſykophánciiéy nikąſká nie ználi. | A tyś |
strona: 43
| 43 | Fráſzki. |
1:
A tyś wolał przez łáwy: á przedćięś był w brodźie:
2:
Dobra ono przypowiéść: Polak mądr po ſzkodźie.
3:
Do łákomégo.
4:
T
Y co to pilno ſzáfuieſz okręty/
5:
Zbytnim łákomſtwem/ człowiecze nádęty/
6:
Y ważyſz gárdło ſzukáiąc pieniędzy:
7:
Przedśię ſwoy żywot trawiſz w wielkiéy nędzy.
8:
Bo ſtáráiąc ſye ták pilno o złoćie/
9:
Chlebá ſwoiégo vżywaſz w kłopoćie.
10:
Zá ſzyięć kápie/ ſłońce ćię vpali/
11:
Ten żywot/ chybá ſzalony pochwali.
12:
Kiedy ná morzu wiátr gwałtowny wſtánie/
13:
A od portu ćię dáleko záſtánie:
14:
Albo gdy w dródze rozbóynik opádnie/
15:
Gárdłá tám pewnie wnet pozbędźieſz ſnádnie.
16:
Wiédz to zápewné/ iż wſzytko zebránié
17:
Twoie łákomé/ po tobie zoſtánie.
18:
O Sokole.
19:
B
A mógłći ſobie Sokół wylátywáć górę/
20:
Lecz mu przedśię Mielecki ſzpetnie podárł ſkórę.
21:
Zmiéſzał go równo z źiemią: tám Moſkiewſka śiłá/
22:
Mocy ſwéy wſzytkiéy zaraz żáłoſnie pozbyłá.
23:
Doświádczył Sokoł Gryffá/ iákiéy ieſt dźiélnośći/
24:
Bo ieſcze do tych czáſow opłakuie kośći
25:
Swégo rycérſtwá/ któré mężnie poráżoné/
26:
A ná koniec y w popiół ktemu obróconé. | F ij | Bądź |
strona: 44
| 44 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Bądź długo żyw Mielecki: próznoć to vymowáć/
2:
Y w rádźieś miſtrz: wtąż y tám/ gdźie przydźie woio
:
(wáć.
3:
O iednym Káznodziei co kazał zá
4:
Pánny brzemienné Páná Bogá prośić.
5:
Do Grudzkiégo.
6:
I
Eſliże ſye omylił/ czyli téż ták z niebá
7:
Náuczył ſye: że prośić zá pánny potrzebá
8:
Brzemienné Páná Bogá/ áby vrodźiły
9:
Przez grzéchu: bá dźiwnéć mi owé ſłowá były
10:
Náſzégo káznodźieie: Lecz wierzyć muśiemy/
11:
Co do náſzych Kápłanów w Kośćiele ſłyſzemy.
12:
O ſobie
13:
M
Yślęć ia ſobie nie raz o Philozophijéy/
14:
Myślę téż ſobie nie raz o ſwoiéy Zofiiéy:
15:
Kim ſye lepiéy zábáwiáć/ ieſliże Zoffią/
16:
Albo ieſliże mądrą tą Philozophiią/
17:
Która tylko głowę mi nędznikowi pſuie/
18:
Zoffia wżdy ieść y pić prze mię nágotuie.
19:
Przydźie mi iuż podobno przeſtáć z ſwą Zofiią/
20:
Dla dźieći/ któré niechcą z tą Philozophiją
21:
Miéć ſpráwy/ co im to ieść áni pić nie dawa:
22:
Z tą/ pry/ tátuśiu tylko lichotá przeſtawa.
23:
Epitaph. Mácieiowi Zárdeckiému.
| Krótko |
strona: 45
| 45 | Fráſzki |
1:
K
Rótko mówiąc/ nie w kárczmie/ áni téż ná bruku/
2:
(Może to być beſpiecznie nápiſano w druku)
3:
Máćiey Zárdecki zábit będąc porucznikiem/
4:
Chćiał być tákże do ſławy záraz przewodnikiem
5:
Przećiw Moſkwi ſwoiemu towárzyſtwu rzéźwo/
6:
Nie pijány/ lecz zginął iáko rycérz trzéźwo.
7:
Niechcę dáléy domáwiáć/ ieſli pomagáli/
8:
Czy tylko kiedy ſye bił/ drudzy nan pátrzáli.
9:
Doſyć ſye mężnie potkał/ y mężnie ſye brónił/
10:
Lecz ſye z rzadká mąż dobry ná woynie vchrónił
11:
Smierći: chybáć to chaſſá tám zoſtawa żywa/
12:
Co ſercá nié ma: ſnać to rzecz bárzo prawdźiwa:
13:
Bo nie nátrze ná chłopá: więc myśli vćiekáć/
14:
A téż nie wiém/ ktoby mu kazał śmierći czekáć.
15:
Do Mikołáiá Wolſkiégo.
16:
K
Iedyś iuż ſwoię drogę ſczęśliwie odpráwił/
17:
Ze ćię Bóg w dobrym zdrowiu do oyczyzny ſtáwił:
18:
Ták iákoć Kochánowſki ſerdecznie winſzował/
19:
Który/ znáć z iego rymów/ iże ćię miłował.
20:
Iużéſz téż zetrfay z námi: mnie choćia iednégo
21:
Vćieſz ſobą/ który ćię wysſzéy zdrowia ſwégo
22:
Miłuię/ móy Mieczniku: y nie piérwéy w tobie
23:
Przeſtánę ſye ia kocháć/ áż mię záwrą w grobie.
24:
Do tegóz.
25:
B
Yś widźiał ſerce moie/ rzékł by że nie moie:
26:
Státecznie w nie weyźrzawſzy/ zeznałby że twoie.| F iij | RAki |
strona: 46
| 46 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Ráki ná ſpráwy dziſieyſzé.
2:
P
Láći dźiś cnotá nie złotu hołduią
3:
Tráći pochlébſtwo nie dáróm folguią.
4:
Sczycą ſye wſtydem nie wſzeteczność płuży/
5:
Cwiczą ſye miárą nie zbytek tu ſłuży.
6:
Wodźi rey ſczérość nie obłudność rządźi/
7:
Szkodźi ſwawola nie kárność dźiś błądźi.
8:
Miłuią Bogá nie folguią ſobie/
9:
Hołduią rządóm nie zbytniéy ozdobie.
10:
Káżdy téż práwem nie gwałtem ſye bróni/
11:
Záwżdy beſpieczen nie trzebá mu broni.
12:
Płużą ſkromnośći nie zuchwáłé ſpráwy/
13:
Służą dobroći nie trzebá popráwy.
14:
Práwy to klenot nie ſą w nim przyſády/
15:
Spráwy cnotliwé nie fáluią rády.
16:
Bądźćie w nich ſtali nie miéńćie téy fárby/
17:
Rządźćie ſye iuż ták nie złé to ſą ſkárby.
18:
Do Doktorá.
19:
W
Szytko mówiſz nádemną/ á nic mi nie dáieſz/
20:
Moiá fébrá nie lubi/ kiedy nád nią báieſz.
21:
Day mi ráczéy pigułki: bo ich prózno ſczędźiſz/
22:
Słówy/ káſzlu/ i fébry/ zemnie nie wypędźiſz.
23:
Do Mácieiá L.
| Mnie |
strona: 47
| 47 | Fráſzki. |
1:
M
Nie bogáctwá/ mnie złoto/ mnie iedwabné śćiány/
2:
Mnie nie gárnie do śiebie páłac murowány.
3:
Ale chęć/ ále miłość/ kiedy w kim nayduię/
4:
Bądź z gmáchu ſłomiánégo/ ia go wnet miłuię.
5:
A ták y ty bądź pewien moiéy powolnośći/
6:
Ponieważ żem ia doznał twoiéy vprzéymośći.
7:
Y niechay ćię nie ſmęcą twoie niſkié progi/
8:
Miéwáły tákié domki w ſobie hárdé Bogi.
9:
Téżći y ia nie zrównam páłacmi z bogátym:
10:
Ale gdy cnotá ſpełná/ mnie ieſt doſyć ná tym.
11:
Bóg ták chce miéć/ iż káżdy człowiek rózno chodźi/
12:
Ieden wysſzéy niż drugi ſwoié płoty grodźi:
13:
A przedśię y vbogi ma ſwé osiádłośći/
14:
Choćia ná nim Axámit y Atłas nie chrośći.
15:
Kiedy ſkromnie przyymuie/ á ná tym przeſtáie/
16:
Co ma od Bogá/ pómpá v niego zá iáie.
17:
Do iednéy wdowy.
18:
Z
Ałoſna mátko/ tych dźiatek vbogich/
19:
Nie lękay ſye nic fráſunków ták ſrogich.
20:
W siéroctwie pełnym mocno trway w tym ſtanie/
21:
A puſczay ten świát y z roſkoſzą tanie.
22:
Weyźrzawſzy Pan Bóg ná twé święté ſpráwy/
23:
Nie opuśći ćię/ iak opiekun práwy.
24:
Tak iáko piérwéy/ kiedyś pánną byłá/
25:
Więc záśię pókiś wſtadle świętym żyłá/
26:
Strzégł ćię/ że ſłynieſz ſwoią cnotą wſzędźie/
27:
Ták ćię y wdowy cnotliwéy ſtrzédz będźie.
28:
Iedno ſye vćiecz więc pod iego ſkrzydłá/
29:
Będźieſz wnet wolna od káżdégo śidłá. | A komu |
strona: 48
| 48 | M. Pudłowſkiégo |
1:
A komuś byłá piérwſzą wiárę dáłá/
2:
Temu ią choway/ áż duch zbędźie ćiáłá:
3:
Bo ón ſwą tobie tákże chowa w grobie/
4:
W zaiem być matá obá wierni ſobie.
5:
To práwa cnotá ślub chowáć iednému/
6:
Y Bóg nawięcéy błogóſłáwi temu.
7:
Przyiaćiél napewnieyſzy w kálécie.
8:
Z
Gadł ten/ który powiedźiał/ przyiaćiél w káléćie:
9:
Byłem/ kiedy chćiał doſtáć Klimek paſká Gréćie
10:
Ná bórg: nie mogł k niemu przyść/ áż wyiął z káléty
11:
Gotowiznę: nábáwił záraz paſká Gréty.
12:
Ná tóz.
13:
Z
Da mi ſye że to prawdá: y iam tego doznał/
14:
Skoróm trzoſem pobrząknął/ przyiaćielám poznał.
15:
Pókim ná bórg tárgował/ to wymówek doſyć/
16:
Bylé ruſzył monéty/ nie da mi ſye prośić.
17:
Ná tóz.
18:
C
O báią Poétowie/ że rózné ofiáry
19:
Róznym Bogóm czyniono: á práwie bez miáry.
20:
To tym (pátrzćie proſtoty) natłuſtſzé czábány/
21:
To drugim záśię tákże nie chudé bárány
22:
Rzezano: winá przy tym hoyno náléwano/
23:
Drugim záśię kádźidłá y mirrę miotano. | Ja nie ba |
strona: 49
| 49 | Fráſzki |
1:
Ia nie baczę dla czego: bo nic nie wſkurali
2:
Ná tych Bożkách/ co ie ták ſczodro dárowáli.
3:
Lepiéy było przed złotem klękáć/ y ofiáry
4:
Oddáwáć známienité/ tákże y bez miáry
5:
Naléwáć: bo wżdy złoto złotem oddáć może:
6:
Lecz málowány Bożek namniéy nie pomoże.
7:
W Delphiéch/ Nero/ nie głupie iśćie począł ſobie/
8:
Wźiął z Bogá złoty więniec: Czyśćie chodźić tobie
9:
Z bobku w wiéńcu vwitym: mnie w złotym wianeczku/
10:
W którym ia ieſcze dźiśia póydę do taneczku.
11:
O ſobie.
12:
K
To winien? Iam nie winien/ że żywę w chudobie/
13:
Przyczynym nie dał żadnéy do chudoby ſobie.
14:
Ieſli to/ żem życzliwie Pánu ſwému ſłużył/
15:
Gdźiem tego y owégo/ iáko bywa/ vżył:
16:
Wády ieſcze w tym niémáſz: podobno zazdrośći
17:
Miáłáś ná mię oko/ y ná mé vprzéymośći.
18:
Potym gdym ſye obróćił do ſwoich kśiąg záśię/
19:
Aliśći ieſcze ćiężſzą chmurę czuię ná ſyę:
20:
Wſzyſcy mie porzućili. Bóg was żegnay kśięgi/
21:
Widzę żeśćie wy ſczęśćiu mému załóg tęgi.
22:
Dworſka zapłátá.
23:
N
Iewiém co ſye zda komu: mnie nikąſká k rzeczy/
24:
Kiedy kto obietnice dworſkié ma ná pieczy.
25:
V Syren ſnać głos cudny: tym ludźie zdradzáią/
26:
Którzy ich nierozmyſlnie muzyki ſłucháią. | G | Pódź |
strona: 50
| 50 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Pódź do dwóru/ wſkuraſzli/ powiéſz mi téż potym:
2:
Iam ſyt tám tego dźwięku: powiémći więc o tym/
3:
Będźieſzli mię chćiał práwie ſtátecznie wypytáć:
4:
A chceſz wiátru zákuśić? támże go idź chwytáć.
5:
Ieden powiedział.
6:
Y
Szumi lás od wiátru/ y gróm trzáſka z niebá/
7:
Y déſcz leie by cébrem/ więcéy niż potrzebá.
8:
Noc źiemię záſłoniłá ćiemnémi ſkrzydłámi/
9:
Niebo ſye przyodźiáło ſzpetnémi chmurámi:
10:
A ia przedśię miłośćią by pętem ſpętány/
11:
Muſzę trwáć v drzwi miłéy/ podpárſzy ſye śćiány.
12:
A choć ſye to okrutna niepogodá wſczęłá/
13:
Przedśię więtſzą w mym ſercu miłość władzą wźięłá.
14:
Do ſwoich oczu.
15:
N
Ie obyczáyné oczy/ czemu tám pátrzyćie/
16:
Skąd niebeſpieczność y ſzkodę widźićie?
17:
Oná ná mię okowy nieznośné włożyłá:
18:
Oná nie przepłácónéy ſwobody zbáwiłá.
19:
Oná mi ſerce wźięłá/ przez któré człek żywie:
20:
A kto ſercá poſtrada/ ten vmárł prawdźiwie.
21:
A ták/ álbo nie pátrzćie w támtę ſtronę więcéy:
22:
Co ieſli być nie może/ álbo ſye napręcéy
23:
Poſtárayćie/ żeby mi álbo dáłá ſwoie/
24:
Albo żeby wróćiłá támto ſerce moie:
25:
Bo go iednák korzyśći nic nie będźie miáłá/
26:
Ieſli nie weźmie kniemu záraz mégo ćiáłá. | Do Miko= |
strona: 51
| 51 | Fráſzki |
1:
Do Mikołáiá Zárdeckiégo.
2:
A
Za nie wiéſz/ do iákiéy był Mars przyſzedł trwogi/
3:
Choćia był Bóg/ iáko wiéſz/ waleczny y ſrogi?
4:
Ze go Wulkan ták związał w łyki z ſwoią żoną/
5:
Iż tego nie mógł ſpełznąć żadną ſwą obroną.
6:
Iednák ón dla miłośći/ którą był ſpętány/
7:
Wyćiérpiałby był nád to ſnadź y krwáwé rány:
8:
A ty będąc człowiekiem/ wżdy názbyt ſtyſkuieſz/
9:
Ześ wźiął kijem od żony cudzéy/ lámentuieſz.
10:
Ieſli ten Bóg vćiérpiał wielé dla miłośći/
11:
Przéczże téż máią być té drożſzé twoie kośći?
12:
Do Simoná Tanſkiégo.
13:
D
O téy twéy ſzpetnéy brody maſz tákié przymioty/
14:
Moim zdániém/ iż drożſzé niż złotá forboty.
15:
Z Gréckiégo.
16:
P
Allás/ y ſławna Wenus/ zacnych Bogów żony/
17:
Pámiętayćie mi świádczyć káżda z ſwoiéy ſtrony:
18:
Iż mię záwżdy powolnym miła będźie znáłá/
19:
By mię ſnać y nákoniec z Bogiń która chćiáłá.
20:
Iáko owo gdy ſkáłá namniéy ſye nie ruſzy/
21:
Choćia biją w nię wáły przedśię ſie nie kruſzy:
22:
Ták ma wiárá y miłość ſtáwi ſye ſtátecznie/
23:
Ze nikomu/ iedno iéy ſłużyć będę wiecznie. | G ij | Day |
strona: 52
| 52 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Day Boże/ by iednáko miłość w obu trwáłá/
2:
Y day/ áby nas źiemiá záraz przyodźiáłá.
3:
Z Gréckiégo.
4:
A
Le cóż mnie wymownych Miſtrzów kśięgi dádzą?
5:
Więcéy mi niż pomogą wykręty záwádzą.
6:
Miáſto kśiąg/ poday ty mnie kufel wydrożony/
7:
Winem ſtárym y ſmácznym czyśćie nápełniony:
8:
Tym gdy ſobie podráżę/ to wſzytki fráſunki
9:
Vſną zemną: bodayże zdrów wymyſlał trunki.
10:
Z Gréckiégo.
11:
S
Koro mi to powiedźiano/
12:
Iż od Wulkaná ſłyſzano/
13:
Iże ſtrzały Kupidowi
14:
Gotuie/ y Wenuſowi:
15:
Záraz mi ſerce vpádło/
16:
A w łeb mi to tedyſz wlázło/
17:
Iż to wſzytko przećiw tobie:
18:
A ták/ rádzę myśl o ſobie.
19:
Aleś iuż ſnać vſtrzélány?
20:
Zámieſzkał bárwiérz do rány.
21:
Do Báltá. Lutomiérſkiégo.
22:
P
Rzez pochlébſtwá powiádam to wſzędy o tobie/
23:
Ześ mię iśćie zniewolił niepomáłu ſobie | Cnotą |
strona: 53
| 53 | F ráſzki. |
1:
Cnotą/ y vkłádnośćią/ którą ták miłuieſz/
2:
Iż ná niéy wſzytki twoie poſtępki buduieſz.
3:
Ia ácz ſye chudo czuię/ rychléy tám przeſtánę/
4:
Gdźie więcéy cnoty/ niżli pieniędzy záſtánę
5:
Do P.
6:
K
Iedy wſzyſcy mówili/ mówiłeś téż y ty/
7:
Y znáć było w ten czás żeś miał rozum ſowity.
8:
Ale wiémći ia ieſcze téż iednę rzecz ná ćię/
9:
Iuż teraz milczą wſzyſcy: powiédz nam co bráćie.
10:
Do iednéy pániéy.
11:
I
Eſli to prawdá/ że Czárt nikogo nie bierze/
12:
Co częſto mówią owé nabożné páćierze:
13:
Wierzę iże ty nigdy iuż w piekle nie będźieſz:
14:
Bo bez nich y ná wychód nigdy nie vśiędźieſz.
15:
Do iednégo Mnichá Káznodzieie.
16:
W
Adząć náſzé kołniérze/ wádząć obercuchy:
17:
Wádząć czuhy Tureckié/ y wilczé kożuchy:
18:
Wádźić náſz bot kowány/ rzezáné trzewiki/
19:
Zkąd nas błazny názywaſz/ y krzćiſz nas Stáńczyki.
20:
Iákoby kołnierz winien/ álbo plóderuzy/
21:
Gdy kto źle ſye ſpráwuiąc/ záławia ná guzy.
22:
Albo żeby pſtry kábát był przyczyną złégo:
23:
Aż mi ſye cknie/ ſłucháiąc kazánia twoiégo.| G iij | Zaſz téż |
strona: 54
| 54 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Zaż téż kápicá winná/ kiedy owo mnichá
2:
Zaymą v ſoſnowégo po grzbiećie kielichá?
3:
Mym zdániém/ że nie káptur/ lecz ten co w nim chodźi/
4:
Minąwſzy ſwą powinność/ y wſzeteczność płodźi.
5:
Tákżeć kołniérz nie winien/ kiedy Vſarz błądźi:
6:
Iáko y káptur/ gdy ſye téż Mnich źle w nim rządźi.
7:
Do Mikołáiá Mieleckiégo.
8:
B
Edąli piórá co vmiáły moie/
9:
Nie vmrą nigdy zacné ſpráwy twoie.
10:
Niegodna źiemiá/ by ie zákryć miáłá/
11:
W ón czás/ gdy duſzá zwierzy iéy więc ćiáłá:
12:
O Mikołáiu Mniſzewſkim.
13:
N
Ie ledá to człek/ pánowie/
14:
Rozumu doſyć w téy głowie.
15:
Atoli był w ſámołówce/
16:
Przygańćiéſz ále téy główce.
17:
Epitaphium Sta. Porębſkiému.
18:
A
Czći mię ſerce boli Stachniku móy miły/
19:
Iżeſmy ſye ták z ſobą nagle rozłączyli:
20:
Ale iż ták Pan Bóg chćiał/ mieſzkayże tám w niebie/
21:
A mnie/ iedno wżdy nie wſkok/ poćiągay do śiebie.
22:
Do Gábrielá Grábowieckiégo.
| Ty gdźie |
strona: 55
| 55 | Fráſzki |
1:
T
Y/ gdźie Rzeczpoſpolitą bez litośći męczą/
2:
A kuflámi vſtáwnie głowę ſobie dręczą/
3:
Spieſzyſz ſye/ byś nie zmieſzkał téż tám wotum ſwégo
4:
Powiedźiéć/ álbo kuflá ruſzyć ſoſnowégo.
5:
Chwalę ćię/ iż ták pilno maſz wſzytko ná pieći/
6:
Ieno proſzę/ przy żenie nie piáſtuy mi dźieći.
7:
Odpowiédz Grábowieckiégo.
8:
N
Ie dźiwuy ſye Málcherze/ gdy ſye ći ták brácą/
9:
Gdy w Rzeczypoſpolitéy y ſwoiéy nie trácą.
10:
Bo więc nie bárzo tákié wotum ſuché bywa/
11:
Gdy ſye częſto ſoſnowym kielichem omywa.
12:
A iż niechceſz bym karmił przy żęnie twych dźieći/
13:
Iuż ia moie kołyſzę: ty ſwé miéy ná pieći/
14:
Do P. z Tarnowá Káſt. Sędo.
15:
N
Iewiém co mi ſye sſtáło móy Hrábiá v ćiebie/
16:
Tyś mi ſam tylko wlazł w łeb/ iam zápómniał śiebie.
17:
Nie trunek ći to ſpráwił/ ále twoiá cnotá/
18:
V którey drożſza dobroć/ niż grómádá złotá.
19:
Lecz maſzli wemnie trunkiem dobroći dobywáć/
20:
Nie każże mi v śiebie/ tylko raz w rok/ bywáć.
21:
Boć mi przydźie przed czáſem vyźrzeć ſye z świętémi:
22:
Będęli ſye ták piſał z obyczáymi ſwémi.
23:
O ſobie.
| Obiecáli |
strona: 56
| 56 | M. Pudł owſkiégo. |
1:
O
Biecáli mię byli dwá vczćić źwierzyną:
2:
Y ia do nich: áli dwie ſárnie pod pierzyną.
3:
O iednym Księdzu.
4:
Y
To dźiwak/ co gębę wysſzéy noſá nośi/
5:
A nas chudé páchołki oczymá przenośi.
6:
Lepſzy iednák niżli ten/ co to z ćichá bije/
7:
Bo wnet tákiégo vyrzą który wznośi ſzyie.
8:
Tego to męká wſzytká/ iż chce być widźiány/
9:
A miło mu poglądáć ná iedwabné śćiány.
10:
Ná niego fortél czyſty/ kłániáć mu ſye niſko/
11:
Ali ſye wnet vćieſzy hárdé popowiſko.
12:
Do Iakubá Wągrowcá doktorá.
13:
N
Iewiém by náturá co zoſtáwiłá ſobie/
14:
Znáć potym/ iż wſzytkiégo dáłá doſyć tobie.
15:
O iednéy pániéy.
16:
M
A záiſté vrody doſyć/
17:
Iedno że ſye da długo prośić.
18:
Lecz máła y to do niéy wádá/
19:
Bo ſye wżdy da vprośić rádá.
20:
Do Ianá Páriſá.
| Maſz vro= |
strona: 57
| 57 | Fráſzki. |
1:
M
Aſz vrodę/ maſz cnotę/ piękné obyczáie/
2:
Owa iáko ia baczę/ wſzytkiégoć doſtáie.
3:
Mógłby drugi bráć przykład/ pátrząc ná twé ſpráwy/
4:
Chybá ćię to kęs ſzpeći/ żeś nogieć wącháwy.
5:
Do iednéy.
6:
P
Ewnieby mię (ieſli daſz) ſobie zniewoliłá/
7:
Y tym nie mniéy/ gdyby mi záraz odmówiłá.
8:
Miłuię tę co dáie: ſkąpą ſye nie brzydzę:
9:
Lecz ty nie daſz/ áni też wnet odmówiſz/ widzę.
10:
Zá Iędrzeiem.
11:
N
Iewiém co wżdy gánićie w Iędrzeiu Pánowie/
12:
Nie ledá człek w bieśiedźie/ nie ledá w rozmowie:
13:
A wſzák by mógł y piſáć iego ſłowá złotem/
14:
Bo ia vmiém beſpiecznie wam powiedźiéć o tym:
15:
Iż kiedy ſye ſtátecznie ón záweźmie ná co/
16:
Vſłyſzyſz tám od niego/ wiérz mi/ wnet ledá co.
17:
Do iednégo Woiewody.
18:
C
Oć ſye podoba/ zacny Woiewodá/
19:
Między górámi oto tá goſpodá?
20:
Ia mniémam/ żebych teraz śiedźiał w niebie:
21:
Ty ſye czuy/ ieſli téż ták bárzo ćiebie
22:
Obchodzą Nimphy/ któré śiedzą z námi:
23:
Mnie nic do niebá/ kiedym tu z pánnámi.| H | Do tegóż |
strona: 58
| 58 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Do tegóz.
2:
M
Ało miał Mars przed tobą/ zacny Woiewodá/
3:
Bo ćię męſtwo/ y cnotá zdobi/ y vrodá
4:
Táka/ iákiéy by ſye był ón Bóg zádźiwował/
5:
Którégo Wulkan/ z żoną ſwą/ w łykách krępował.
6:
Acz ia ieſcze nie baczę/ by tym bárzo ſłynął/
7:
Gdyż ták ſproſnie Bóg zacny máło był nie zginął:
8:
Lecz ſye nic nie dźiwuię: bo miłość téy mocy/
9:
Ze przed nią námężnieyſzy rycérz turá ſkoczy.
10:
Ale iákóż nie ſkoczyć dla miłégo człeká?
11:
By téż ſobie vſczérbić którym rokiem wieká.
12:
Słyſzałeś o Leándrze/ gdy płynął przez morze/
13:
Vyźrzawſzy v ſwéy Hery tám świátło w komorze/
14:
Miłoſnik złoty/ wáły ogárnion morſkiémi/
15:
Vtónął/ y nábáwił ią łzámi wiecznémi.
16:
Nieſczęśliwy był człowiek: bo nie miał przy ſobie
17:
Tego/ kogo rád widźiał. Lecz fortuná tobie
18:
Lepiéy ſłuży: bo pátrzyſz ná to/ coć ieſt miło:
19:
Mnie ſmutnégo z żalem mym dawno to chybiło.
20:
Do pánien.
21:
P
Atrząc ná was/ rymów mi doſtáie:
22:
Bez was/ ſtałby Poétá zá iáie.
23:
Do Bártoſzá.
24:
V
Rągaſz mi tym/ że maſz nád mię więcéy złotá:
25:
Miéy ty chceſzli wſzytek świát/ dobra prze mię cnotá. | Aczći |
strona: 59
| 59 | Fráſzki |
1:
Aczći ia ieſcze wątpię/ ábyś złotem władał/
2:
Bo byś hoyniéy pił/ y iadł/ y ná koniu śiadał
3:
Lepſzym/ niżli ćię widzę: Bártoſzu bogáty/
4:
Do ſtátku té nie znáczą twé ná grzbiećie płáty/
5:
Któré coś w rodźie moim/ choćiam ia vbogi:
6:
Wielki Pan/ co od głodu nie mdleią mu nogi.
7:
A gdy kto ieſcze ná tym/ co Bóg dał/ przeſtáie/
8:
Twé pieniądze/ y złoto/ ſtoią tu zá iáie.
9:
Do P. Olbrychtá Laſkiégo.
10:
K
Iedyby śćiány té mówić vmiáły/
11:
W té by ćię ſłowá práwie przywitáły:
12:
Vbogie śćiány/ złotáć my nie mamy/
13:
Ale ćię pocztą tákową witamy/
14:
Abyć Atropos przędze przedłużyłá/
15:
A tárgáć nići twéy ſye nie ſpieſzyłá.
16:
Póki to niebo ſtá lat nie przetoczy/
17:
Niech cnéy oyczyzny pátrzą ná ćię oczy:
18:
Któréy ty ſtoiſz zá wieniec różány/
19:
Vganiáiąc ſye po polách z pogány.
20:
Nie ważąc gárdłá/ niewczáſu żadnégo:
21:
Znáć/ żeś ieſt ſynem oycá cnotliwégo.
22:
Vbogié śćiány/ choć złotá nie mamy/
23:
Toć winſzowánié teraz oddawamy:
24:
Wiárę ſwą przy tym/ którąć ták będźiemy
25:
Długo trzymáć/ áż w proch ſye obróćiemy.
26:
Ná ſwé Kſięgi.
| H ij | Ieſlim |
strona: 60
| 60 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
I
Eſlim ſwé Kśięgi fráſzkámi miánował/
2:
A drugi mi ie kiepſtwem poczeſtował:
3:
O tytuł táki ſye nie rozgniewáią/
4:
Gdy fráſzki ſtátek w ſobie zámykáią.
5:
Ná Wołuckiégo.
6:
A
Lbo Poliphenus/ álbo Cyclops iny/
7:
Vrodźił ćię/ álboś wychowan z ich ſyny:
8:
Práwie ćię ná wſzytek wzroſt ſwóy formowáli/
9:
Tylko iż ćię w brodźie trochę oſzukáli.
10:
Do Anny
11:
B
Y ón Kréſus bogáty wſzytki ſkárby ſwoie/
12:
Położył/ piękna Anno/ tuż przed nogi twoie:
13:
A rozumiał/ żećby dáć iuż więcéy nie trzebá/
14:
Kréſuſowi by ſzkodá/ y źięmie/ y chlebá:
15:
Bo przepłáćić twé dáry/ któréć gwiazdy dáły/
16:
Zá toby wſzytkich królów bogáctwá nie ſtáły:
17:
A cóż ia nieboraczek godźien bych być w męce/
18:
Którym śmiał podáć trochę tę w twé piękné ręce.
19:
Ty wiédz naprzód/ iże ia nie to co chcę dáię/
20:
Lecz co mogę/ to z chęćią tobie dźiś podáię.
21:
A ieſli będźieſz ſercá moiego pátrzáłá/
22:
Zá tę trochę/ pewienem/ nie będźieſz łáiáłá.
23:
Nagrobek ieo M. P. Mikołáiowi
24:
Mieleckiému/ Woiewodźie Podolſkiemu.
| Tu Mi |
strona: 61
| 61 | Fráſzki |
1:
T
V Mikołay Mielecki leży pogrzebiony/
2:
Phoenix Polſki iedyny: który niezmierzony
3:
Zal wſzem dobrym zoſtáwił ſwą śmierćią po ſobie.
4:
A mógłże ſye ten záwrzéć w ták máluczkim grobie/
5:
Którégo nie mogłá część obiąć tego świátá?
6:
Iego śmierć/ napewnieyſza/ Polſko/ twoiá ſtrátá.
7:
Drugi.
8:
P
Olſko/ ieſli maſz rozum/ łzy hoynie wyléway/
9:
Bo nie wnet tákowégo vyźrzeć ſye ſpodźiéway.
10:
Tu powagá/ tu ludzkość/ dźiélność nie obięta:
11:
Tu podległá pobożność/ y tu cnotá święta.
12:
Chybá ieſlibyś buiáć po ſwéy woli chćiáłá/
13:
Tuſzę/ iżeś go bárzo rádá poſtradáłá.
14:
Do ieo M. X. Przemyskiégo.
15:
T
Woie ſpráwy vczćiwé w to czyśćie tráfiáią/
16:
Którzyć wczorá zayźrzeli/ dźiś ći ſye kłániáią.
17:
Nagrobek oycu ſwému.
18:
N
Ie máiąc miáſt áni włośći/
19:
Wżdyś miał doſtátek żywnośći.
20:
Poczćiwość máiąc ná pieczy/
21:
Niedbałeś o inné rzeczy.
22:
Zyłeś dobrze ácz w chudobie:
23:
Lecz kiedyś vlubił ſobie/ | H iij | Oycze |
strona: 62
| 62 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Oycze/ ten grób/ w którym leżyſz/
2:
Y niebo/ gdźie to tám bieżyſz:
3:
Zyczęć tego z práwéy wiáry/
4:
Byś mię tám czekał wiek ſtáry.
5:
Bo mamli prawdę powiedźieć/
6:
Wytrwałbych tu chwilę śiedźieć.
7:
Do Kupidyná.
8:
Z
Lé z tobą żárty/ Kupido ſzalony/
9:
Vgodźiłeś mię w ſerce bez obrony.
10:
Do iednéy.
11:
C
Hoćia ſercá nie widźiſz: lecz znaſz po poſtáwie/
12:
Zem ći ieſt nieobłudnie: ále owſzem práwie.
13:
Ty wſpómniawſzy ná wiárę: rátuy mię w niewoli/
14:
W któréy twarz záwżdy pała/ ſerce zbytnie boli.
15:
A ieſli táż chorobá ieſt tákże przy tobie/
16:
Czemu długo odwłóczyſz? radźmy w zaiem ſobie.
17:
O Stánisłáwie Porębſkim.
18:
A
gdźiéż ón kárṕ/ Stáchniku/ coś go w koycu chował
19:
Prze mię? czyliś nie ná czás w liśćie záżártował?
20:
Bo y kárṕ z koycá vćiékł: ćiebie śmierć poymáłá:
21:
Czym téż nie ládáiáką mnie ránę zádáłá.
22:
O iednym pánie.
| Niéma |
strona: 63
| 63 | Fraſzki |
1:
N
Iéma nic od fortuny/ wſzytko od godnośći:
2:
A ty ſye żmi ná ſercu/ przeklęta zazdrośći.
3:
Pátrząc/ áno godnośći ſczęśćié vſługuie/
4:
Bá mogę rzéc/ do ſáméy źiemie áż dudkuie.
5:
O iednym dworſkim páchołku.
6:
P
Rzyiechał do mnie ieden/ co ſye báwi dworem/
7:
Iákom baczył po tętnie/ iże z puſtym worem.
8:
Radby co wykuglował ná chudym domaku:
9:
Proſtym ći ia człowieczek/ łáſkáwy dworaku.
10:
Nie rozumiém záprawdę ia wáſzéy miłośći.
11:
Długóż będźiećie ſzydźić? cóż wam po téy złośći?
12:
Przegánia Pan: Przegánia: áleć ták dworzánie:
13:
Przedśię wam bez pieniędzy z tąd odiácháć/ Pánie.
14:
Kiedy mię téż zrozumiał/ iuż ſłábiéy dworował:
15:
Y tákći cczo odiáchał/ nic nie wykuglował.
16:
O ſobie.
17:
R
Zekł ieden: záleżałeś ſwoią godność domá/
18:
Inſzy biorą przed tobą obiemá rękomá.
19:
Muśi być/ że inákſzą godność w ſobie máią/
20:
Bo tákim/ iákim ia ieſt/ nic nie rozdawáią.
21:
Téżem ći ſye ia kiedyś ćiſnął/ gdźie dawano/
22:
Tuſząc/ że mię téż tákże przeglądáć nie miano:
23:
Prózné moie ſtáránié/ praca prózna byłá/
24:
Proſto ná płoną rolę cnotá ma tráfiłá.
25:
Biédny kąſek/ co był ſpadł z páná mégo ſtołu:
26:
Y ten mi odięt záraz/ z nádźieią poſpołu. | Zá czym |
strona: 64
| 64 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Zá czym nie tylko leżéć/ ále mi ſpáć przyſzło:
2:
Widząc/ ná iákim włóſku ſczęśćié mé záwiſło:
3:
Do Ianá Lichnowſkiégo.
4:
B
A iuż/ choćia ná ſániách/ Stáśiá Bránickiégo/
5:
Nákieruy dyſzlem do mnie/ Iáśiu móy: którégo
6:
Z rádośćią wielką śćiány mé oczekawáią/
7:
A tobie/ co przewłóczyſz/ vſtáwicznie łáią.
8:
Zaż to iedno dobra myśl w chłodniku pánuie?
9:
Tákżeć ſye przy kominie czyśćie vbuduie:
10:
Gdy kufel pełny w ręku/ á w nim z potrzéb grzanek:
11:
Dopiwſzy go/ zágrayże/ móy dudaſzku/ w tanek.
12:
Aliśći z źimy láto: áliśći biéśiádá/
13:
Która mieyſcá nie pátrzy/ z trunkiem chodźi rádá.
14:
Do Mikołáiá.
15:
B
A gnieway ſye iák raczyſz: ia inák nie vmiém
16:
Powiádáć/ iedno iáko w ſwéy głowie rozumiém:
17:
Ze z rzadká przyiaćielá cáłégo doznamy/
18:
Choćia ſye ſobie názbyt częſto zálécamy.
19:
Nie dźiw: trzy pary tylko ſtárzy náydowáli/
20:
Którzy ſye doſkonále z ſobą miłowáli:
21:
Czwartéy w Polſcze y prózno Mikołáiu ſzukáſz:
22:
Maſzli tę fántázyą/ bárzo ſye oſzukaſz.
23:
Ná tóz.
| Ieſt |
strona: 65
| 65 | Fráſzki. |
1:
I
eſt móy ieden przyiaćiél/ który to prawdźiwie
2:
Mówi: że gdy kto z námi w towárzyſtwie żywie/
3:
Możem nic w nim nie wątpić/ y w iego miłośći:
4:
Prawdá/ ſtátek/ vprzéymość/ doſyć powolnośći.
5:
Aliśći ſkóro ſczęśćié trochę go podnieśie/
6:
On záraz wnet oczymá náiu rad przenieśie.
7:
Prośwá Bogá/ by nędzá/ záwżdy nędzą byłá/
8:
Boby náiu oczymá tá nie przenośiłá.
9:
Do Ianá Cybulſkiégo.
10:
Z
Nam ia to/ iż przedemną wſzyſcy wielé máią/
11:
Ci którzy ſye wiérſzámi y piſmem pętáią:
12:
Y którzy czynią fráſzki/ y miłuią ſtátek/
13:
Wſzytkiégo v nich więcéy/ niż v mnie/ doſtátek.
14:
Tobie/ iż ſye nie ták zda/ miłość to ſpráwuie/
15:
Która rádá ochyla/ chocia inák czuie.
16:
Nagrobek P. Annie z Przerębá Sárnowſkiéy.
17:
A
Nná Sarnowſka/ z domu Przerębſkich zacnégo/
18:
Dokończywſzy vczćiwie żywotá ſwoiégo/
19:
Tu w tym grobie záwárta: záwárta z nią cnotá/
20:
Którą ſobie do niebá otworzyłá wrotá.
21:
A iáko będąc w ćiele/ niczym nie zelżyłá/
22:
Bez pochyby y niebá téż nie oſzpećiłá.
23:
Nád iéy grobem niech wzdycha/ kto cnotę miłuie/
24:
A iey świętych poſtępków pilnie naſzláduie.
25:
Koniec piérwſzéy Kśięgi Fráſzek| I | SEN |
strona: 66
| 66 | M. Pudłowſkiégo |
1:
SEN
2:
Ná dźien vrodzenia ie-
3:
dnéy pánny.
4:
I
Eſcze było nic nie znáć/ áby dźienna zorzá
5:
Wychodźić miáłá ná świát z głębokiégo morzá/
6:
Kiedy Muzę do łożá coś mégo poſłáły/
7:
A ſámé przededrzwiámi tuſz téż z blizá ſtáły.
8:
Dźiwuię ſye/ co ma być: iedno że wdźięcznégo
9:
Coś mi ſye zda: coś ſerce czuie weſołégo.
10:
Imę ſye przypátrowáć/ bych rychléy obaczył:
11:
Y ſnum iuż tám zániechał: zgołám go przebaczył.
12:
Wnet vyźrzę/ áno ſtoi znák dniá ſczęśliwégo/
13:
Którégoś ſye rodźiłá/ mnie ze wſzech milſzégo:
14:
A ſámé trzykroć wdźięcznie rękomá kláſnęły/
15:
Y winſzowáć zárázem ták w té ſłowá ięły.
16:
Niechay ſmętné nie będą ná niebie obłoki:
17:
Niechay nie zna niepogód dźiś ten świát ſzéroki.
18:
Lecz Phœbus niech wárkocze ſwé piękné roſpuśći/
19:
A prómieniów weſołych ſłonecznych popuści.
20:
Niechay déſcz z niebá ná nas gwałtowny nie leie:
21:
Iowis ráczéy niechay ſye weſpół z námi śmieie.
22:
Sniég ſye niechay zátrzyma w ſwym źimnym obłoku/
23:
Ieden tylko táki dźiéń do cáłégo roku.
24:
Wy ſye wiátry hámuyćie/ dźiś wiać nie potrzebá/
25:
Iuż nam Iowis pożyczy połowicę niebá. | Eole |
strona: 67
| 67 | Sen. |
1:
Eole/ ty tám z wichry pod źiemię ſye zchoway/
2:
Ná inſzy ſye czás ráczéy nam z nimi záchoway.
3:
Miluchnym ſobie płyńćie ſzumem wody/
4:
Niech was nie przykrywáią źimné śliſkié lody.
5:
Neptune/ nie burz morzá: beſpiecznie okręty
6:
Niech po nim płyną/ w ten dźień oſobliwie święty/
7:
Którégo ſye ták piękna dźiéwká vrodźiłá/
8:
Ziemiá niſka niegodna nigdy tákiéy byłá.
9:
Thezeus przy Helenie gárdłá nie położył:
10:
Bez pochyby/ żeby ie dla téy był rad złożył.
11:
Lecz cóż o ludźiéch mówiém: gdy ſámi Bogowie/
12:
Slużyliby dźiś rádźi tákiéy białéygłowie?
13:
By ſye im iáko z ludźmi porównáć godźiło:
14:
Y Bogóm niepomáłu záwżdy piękné miło.
15:
Iákóż dźiw: iże iéy ták źiemi pożyczyli:
16:
Chybá żeby ſye o nię ſámi niezgodźili.
17:
Zazdrośći doſyć wſzędźie: á zwłaſczá w téy mierze:
18:
Pięknieyſzą káżdy podle boku ſwégo bierze.
19:
O niechayże ſye długo iuż tám ſwárzą o nię/
20:
A tu nie poſyłáią piérwéy do nas po nię:
21:
Aż Kumeą Sibyllę przéydźie láty ſwémi/
22:
Tóż tám niech potym śiedźi w liczbie między niémi.
23:
A tu póki iéy nogi depcą ſproſné błoto/
24:
Przed którémi nieſtoi nizacz ſczéré złoto:
25:
Niechay záwżdy ſwé ſpráwy odpráwia ſczęśliwie:
26:
Niechay fráſunku nie zna/ niech po myśli żywie.
27:
Niechay tá twarz nadobna iuż ták záwżdy będźie:
28:
A cérá po niéy tákże iednoſtáyna wſzędźie.
29:
To ták Muzy dniá tego wdźięcznie winſzowáły/
30:
To z twégo vrodzenia ták ſye rádowáły.
31:
Ták piękność wyſławiáły ſłodźiuchnémi ſłowy:
32:
A ia/ bym wſzytko ſłyſzał/ nákłádałem głowy. | I ij | Cichu= |
strona: 68
| 68 | M. Pudłowſkiégo. |
1:
Cichuchno było zátym: á mnie miłość piecze/
2:
Czekam/ ieſli téż ku mnie która z nich co rzecze.
3:
Potym do mnie táką rzecz ſpólnie vczyniły/
4:
Dźiéń téż w ten czás nádchodźił/ á gwiazdy ſye kryły.
5:
Iuż mieśiąc ſwoie rogi puſcza zá obłoki:
6:
Iuż odpráwił téy nocy wſzytki ſwoie ſkoki.
7:
Iuż ſye gwiazdy przededniem bárzo vmykáią:
8:
A po iednéy nieznácznie zdáleká znikáią.
9:
Dźiéń znáczy piękna zorzá: ſłońce iuż wnet wznidźie/
10:
Któré tám do twych okien doſyć iáſnie przydźie.
11:
Ale ty nie czekáiąc ogniſtégo ſłońcá/
12:
Wſtań/ á poſłuchay nas/ coć powiémy/ do końcá.
13:
Piękna byłá Medea Iaſonowa żoná:
14:
Tákże/ iáko ſłuchamy/ Ariádne oná/
15:
Co z Thezeuſem w okręt wśiádłá budowány:
16:
Y w głádkośći téż/ Ero/ nie miáłá przygány.
17:
Do niéy Leánder płynąc przez głębokié morze
18:
Zginął: gdy świátło zgáſło tám v niéy w komorze.
19:
O Helenie to wiémy/ byłá burdá dwoiá:
20:
Znał to mężny Thezeus/ y bogáta Troiá.
21:
Vnióſł ią był Thezeus tylko dla głádkośći:
22:
Lecz ią záś muśiał wróćić/ nie bez ſwéy lekkośći.
23:
A potym záśię Páris: y ten iéy przypłáćił
24:
Gárdłem ſwym/ y oycowſkim/ y oyczyznę ſtráćił.
25:
Wenus záśię/ tá wſzytki zgołá célowáłá
26:
Głádkośćią: y vrodę przed inſzémi miáłá.
27:
Tę ſobie vpodobał Iowis/ ón Bóg z niebá:
28:
Dla téy/ co Mars vćierpiał/ mówić nie potrzebá.
29:
Bez pochyby káżda z tych oſobliwa byłá:
30:
Lecz ſłuchay/ iáka ſye dźiś Pánná vrodźiłá. | Táká |
strona: 69
| 69 | Sen. |
1:
Táka zgołá/ iżeby wſzytki ſztychowáłá/
2:
By ie byłá pod ón czás ná świećie záſtáłá:
3:
Co ná ſwoię vrodę názbyt więc kazáły/
4:
Nie wątpię/ żeby były ſkromniéy wżdy ſtąpáły.
5:
Márśie/ ieſli maſz rozum/ z niebá wyſokiégo
6:
Zſtąṕ trochę: á nápátrz ſye człowieká wdźięcznégo.
7:
Zá złéć Wenus nie będźie (możeſz wierzyć) miáłá:
8:
Bo iéy głádkość/ vrodę/ iuż ſámá przyznáłá.
9:
Ale ſye ſam oſtrzégay/ by twé krwáwé zbroie/
10:
Gdy ſye ná nię zápátrzą pilno oczy twoie/
11:
Z ręku twych nie wypádły wnet záraz ſzkárádźie/
12:
Choćiać oná nie myśli o złośći/ o zdrádźie.
13:
Lecz miłość dwie pochodni w oczu iéy zápali/
14:
Którémi Bogá wnetże/ kiedy chce podpali.
15:
Nie pomogłyćby łuki/ ſtrzały/ y ſáydaki/
16:
Káráceny/ y zbroie/ żelázné ſyſzaki/
17:
Bechtery/ y páncérzé/ y łſniącé przyłbice:
18:
Wywroći miłość wnetże káżdégo ná nice.
19:
Muśiałby ſye w moc podáć ták pięknéy oſobie:
20:
Zuchwálſtwo nie pomogło pewnieby nic tobie.
21:
By byłá między trzemá/ w ten czás czwarta ſtáłá/
22:
Kiedy o iábłko był ſpór: pewnieby ie miáłá.
23:
We wſzytkich członkách wdźięczność/ mogę rzec/ oſobna:
24:
Vrodą/ tylko ſámá ſobie ieſt podobna.
25:
Bo tákiéy żadna inſza niéma/ áni miáłá/
26:
Prózoby ſye y Iuno ná nas gniewáć chćiáłá.
27:
Iupiter/ ieſli z niebá tę to pánnę widźiſz/
28:
Nie wątpię/ że zá żonę ſwoię ſye tám wſtydźiſz.
29:
Pátrz/ iáko ią nadobnie naturá ſtworzyłá/
30:
Ze wſzytkę práwie głádkość przy niéy zoſtáwiłá. | I iij | Włoſy |
strona: 70
| 70 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Włoſy kiedy roſpuśći: iuż promienié ſwoie
2:
Słońce ſkryie: bo cudnieyſzé pánno włoſy twoie.
3:
A choćia téż głowę ſwą nimi więc otoczy/
4:
Pátrząc/ iáko iéy cudnie/ áż oſtrzeią oczy.
5:
Iáko kſztałtowné/ ktemu/ y wynioſłé czoło:
6:
Zewſząd oná wdźięcznośći ma doſyć w około.
7:
Gwiazdy nie ſą ták cudné/ co więc świécą w nocy/
8:
Iáko iéy té ogniſté y przyiemné ocy.
9:
Témi oná zwoiuie mężá nawiętſzégo:
10:
Témi oná zniewoli człeká námędrſzégo.
11:
Herkules/ y Achylles/ y drudzy mężowie
12:
Zacni/ co świát bórzyli/ wielcy Hetmánowie:
13:
Muśieliby hołdowáć ták pięknéy oſobie.
14:
Bo/ co ieſcze drugiégo ma ku ſwéy ozdobie/
15:
Nie przypráwna rumiáność/ gdy ſye vkázuie/
16:
Przez iéy wdźięczné iágody: kogóż nie zhołduie?
17:
Iáko lilią właſnie/ gdy różą przeplećie/
18:
Táka iéy twarz vćieſzna/ y iedná ná świećie.
19:
Páznogieć v ſubtélnéy téż ręki rumiány:
20:
Y nodze nie pomyślay náydowáć przygány.
21:
Pierśi śniegu ſromotę/ pátrz/ iáko zádáią/
22:
Nád śniég bielſzą dáleko płeć ná ſobie máią.
23:
A/ by wſzytko wyliczáć/ y dniáby nie ſtáło/
24:
Ták iéy doſtátecznie ieſt we wſzem piękné ćiáło.
25:
Státeczna/ y przyſtoyna powaga/ gdy chodźi:
26:
Równie iáko Diáná/ że dźiw w oczu rodźi.
27:
Choćia ſzátę koſztowną/ choć grubą oblecze/
28:
Wdźięczność zá nią ćichuchno tuſz ſye wſzędy wlecze.
29:
W vbierzéch rozmáitych nie káżdéy przyſtoi:
30:
Lecz tá w iákim ieſt kolwiek/ zá Wenuſá ſtoi.
31:
Inſzé tedy ſye ſuknią bárzo ozdobiáią:
32:
A od téy záśię/ ſzáty ozdoby doſtáią. | Choćia |
strona: 71
| 71 | Sen. |
1:
Choćia ſtoi/ choć śiedźi/ y cokolwiek czyni/
2:
Wdźięczność przy niéy/ iákoby ſkarb zámkniony w ſkrzy
:
(ni.
3:
Ieſli co pocznie mówić/ wdźięczność wielka w mowie/
4:
Y baczenia doſtáie przy ſłowiéch téy głowie.
5:
Tá tego ſámá godná/ by ſye iéy kłániáli
6:
Wſzyſcy/ co ſye ná cudnych kiedy ludźiách ználi.
7:
Tá godná/ áby ſczęśćié w ręku ſwoich miáłá:
8:
Tá godná/ by fortuną záwżdy kierowáłá.
9:
Téyby ſáméy ná Wioſnę łąki kwitnąć miáły:
10:
Téy ſáméy żąćby miano/ kiedy kłos doſtáły.
11:
Téy ſáméy/ ku Ieśieni do gumná grómádźić:
12:
O téy ſáméy/ ná Zimę tákże pilno rádźić.
13:
Godná oná wielé bréł złotá Węgierſkiégo:
14:
Godná pereł Indiſkich/ śrébrá chędogiégo.
15:
Godná ieſt śćian iedwabiem koſztownie obitych:
16:
Godná páłaców miedźią łſniącą téż przykrytych:
17:
Y bez fráſunku/ áby wſzytko k myśli miáłá/
18:
A kłopotu żadnégo áby nie vznáłá.
19:
Wſtań rychléy: ſpáć ſye w ten dźiéń bo długo nie godźi:
20:
Weſelé ze dniem záraz dźiś wielkié przychodźi.
21:
Biała płeć/ y mężczyzná/ y ktokolwiek żywie/
22:
Ale ty przed inſzémi owſzem oſobliwie:
23:
Pieśni weſołé wſzyſcy weſoło śpiéwayćie/
24:
Y w świegotliwé ſtruny téż ná lutni grayćie.
25:
A nabożné kádźidłá/ niechay zápałáią/
26:
Wónné źiołá/ co łąki Arábſkié nam dáią.
27:
Wieńców tákże potrzebáć wielé nágotowáć/
28:
Którémi przydźie wdźięcznie támże podárowáć
29:
Bogá domu onégo/ w którym ſye rodźiłá:
30:
Trzebá będźie/ dla Bogá/ kwiatków wonnych śiłá.
31:
Ty wſtań: á my odéydźiem tám ku iéy komorze/
32:
Noc iuż w źiemię wſtąpiłá/ świécą dźienné zorze. | Ia wſtánę |
strona: 72
| 72 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Ia wſtánę/ á komorá w koło zemną chodźi:
2:
A rozum práwie znácznie odemnie odchodźi
3:
Od ogniá/ który wemnie Muzę roſpaliły/
4:
Gdy o twoich przymiotách ták wielé mówiły.
5:
Poglądam/ to tám/ to ſám: ſtoię by w odmęćie/
6:
Ieſtem w ćiężſzym dáleko/ niż w żeláznym pęćie.
7:
Głowá bárzo niewolna/ ſerce roſpaloné/
8:
Członki inſzé/ iuż práwie ná poły zmorzoné.
9:
Chcę przemówić/ lecz ięzyk namniéy nie chce ſłużyć:
10:
Nie dźiw: gdy ſerce choré/ trudno go więc vżyć.
11:
Położę ſye záś po tym: ſłońce dobrze weſzło/
12:
A mnie téż iuż płómieniá troſzeczkę odeſzło.
13:
Pocznę ſobie rozbiéráć té przymioty twoie/
14:
Pocznę dopiéro znowu wſzytki myśli ſwoie
15:
Obrácáć ku twym ſłużbóm: ná koniec ſwobodę
16:
Tobie ſwoię iuż oddáć: wżdyć kiedy pogodę
17:
Táką mi Bog da: iż ty wſpómniſz iednák ná mię/
18:
Máiąc w ręku nie ládá wiáry moiéy známię.
19:
Lecz wolność/ przez któréy świát nie ſtoi zá iáie/
20:
Wolność lepſza nád złoto: tá dobrą myśl dáie:
21:
W téy/ by śiadł człek o chlebie/ á o źimnéy wodźie/
22:
Smákuie wſzytko rádo w nadobnéy ſwobodźie.
23:
Náſtáwiay záś półmiſków iákich chceſz w niewoli/
24:
Pátrząc ná nie/ áż głowá człowieká záboli.
25:
W téy/ nic mię nie vćieſzą śćiány mármórowé/
26:
Ani ſercá przydádzą y ſkrzynie fladrowé.
27:
Cóż chceſz więcéy odemnie/ zá znáku miłośći
28:
Moiéy wiáry/ y ſtátku/ moiéy vprzéymośći?
29:
Dałem wſzytkę ſwobodę/ dałem myśli ſwoie:
30:
Dałem ſerce/ ná koniec przednié ſkárby moie.
31:
Bych miał y złoté góry: mnie by wżdy ważyło
32:
Więcéy nád złoto/ zdrowié káżdému z nas miło.
| A gdymći |
strona: 73
| 73 | Sen. |
1:
A gdym ći to iuż oddał/ com miał nadrożſzégo/
2:
Y donioſł z chęćią wielką do ſercá twoiégo:
3:
Słuſznie byś ná tę pómnieć mą powolność miáłá/
4:
Któréyieś iuż po częśći ná oko doznáłá.
5:
Ale cóż zá głos znowu iákiś wdźięczny ſłyſzę?
6:
Vchá do drzwi náłożę/ trochę ſye vćiſzę.
7:
Wierę Muzy: á tá ich k tobie mowá byłá:
8:
Iedno niewiém/ ieſliś ty w ten czás ocućiłá.
9:
Piękna pánno/ któréy my równia nie nayduiem:
10:
Piękna pánno/ któréy to ſmiele przypiſuiem/
11:
Ześ ſwą piękną vrodą wſzytki célowáłá/
12:
Co ich iedno tá źiemiá kiedy przechowáłá.
13:
Wſtań: dźiś dźiéń/ którégoś ſye ty vrodźiłá/
14:
Rzecz nieſłuſzna/ ábyś weń myśli ſmętnéy byłá.
15:
A napiérwéy modlitwy odpraw ſwé w kośćiele/
16:
Możeſz krótko/ wſzák niedba nic Bóg o ſłów wiele.
17:
Sen z ſwoich oczu omyy: iedno żeby czyſtą
18:
Z rzéki ćiekącéy wodą/ ktemu przeźrzoczyſtą.
19:
Potym ſwé miłé włoſy nadobnie ſczoſawſzy/
20:
(Bo nie przyſtoi chodźić/ ták ſye roſtárchawſzy)
21:
Spleć: głowę nimi otocz kſztałtownie w około:
22:
Wyſmukni ſobie potym twé wynioſłé czoło.
23:
A ſzátę oblecz nową: inák ſye niegodźi:
24:
Weſoły to dźiéń ma być/ co ſye weń człek rodźi.
25:
Wieniec piękny ná głowę téż przyſtoi włożyć:
26:
Kádźidło ná Ołtarzu téż maſz dźiś położyć/
27:
Y z woſku świécę/ áby dźiéń cáły gorzáłá/
28:
Niechayby ták do iutrá ná ołtarzu ſtáłá.
29:
Stół dźiś ma być obfity: śiedziéć w nocy trzebá/
30:
Náléwáć winá ſczodrze: áż ſye gwiazdy z niebá | K | Rozbieżą |
strona: 74
| 74 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Rozbieżą: y muzyki niechay będźie doſyć:
2:
Do tańcá ſye dźiś dźiéwki niech nie dádzą prośić.
3:
Wdźięczna biéśiádá/ niecháy ſny miękkié hámuie/
4:
Wſzák ſye záś potym tego ſnádno powetuie.
5:
Piękna pánno/ złéy myśli dźiś być ſye nie godźi/
6:
Weſoły dźiéń to być ma/ co ſye weń człek rodźi.
7:
Odeſzły Muzy zátym: á miłość zoſtáłá
8:
W ſercu mym/ y iuż będźie w nim wiecznie mieſzkáłá.
9:
KONIEC SNV.
10:
grafika
11:
ELEGIA POLSKA M. P.
12:
T
Rzebá y ku vrodźie wielkiéy máiętnośći/
13:
Tych zwłaſczá teráznieyſzych czáſów do miłośći/
14:
Których cnotá nie płáći: ná godność niedbáią:
15:
Wiárę/ ſtátek/ powolność/ w podłéy cénie máią.
16:
By ſnać świniá błoćiſta vbrawſzy ſye w złoto
17:
Przyſzłá: áli świnię cczą/ choć śmierdźi z niéy błoto.
18:
O nieſczęśliwé czáſy/ nie ták przed tym było/
19:
Sámá cnotá płáćiłá/ áż y wſpómniéć miło.
20:
Tę kto miał godność przy niéy/ choćia był vbogi/
21:
Rychléy vſzedł niżli pan: dáiąc złotorogi
22:
Ieléń zá vpominek/ áby go ważono.
23:
Skryy ſye ty z ſwym ieleniém: vbogiégo cczono.
24:
Sámą cnotą y niebo ludźie otwarzáią:
25:
Sámą cnotą do Bogá wolny przyſtęp máią. | Sámą |
strona: 75
| 75 | Elegia. |
1:
Sámą cnotą po śmierći/ y ná wieki ſłyną/
2:
Dźiwna rzecz/ choćia pomrą/ że przećię nię zginą.
3:
Prze cnotę/ y prze godność/ zoſtał Bogiem niebá
4:
IOVIS/ mógłby wyliczyć więcéy ich/ by trzebá:
5:
Którzy z tákich przymiotów ſnádniuchno wſkuráli/
6:
Rzeczy ſnać niepodobnych łácno doſtawáli.
7:
NEPTVNVS morze pośiadł: wiátróm roſkázuie
8:
EOLVS: Pluto záśię nád piekły króluie.
9:
Wiérz mi/ iż nie zá złoto/ áni dla vrody/
10:
Przyſzli ći o tákowé koſztowné dochody.
11:
Cóż rozumiéſz. by tákże czáſy nie bywáły/
12:
Których miłośći ſzwánki głádiſzowie bráli/
13:
Y ći/ co złoćiſtémi ſkárby ſye chłubili?
14:
W lepſzéy cénie cnotliwi/ choć vbożſzy/ byli.
15:
Y choć vrody znácznéy im nie doſtawáło/
16:
Przedśię to nie ſzkodźiło.
Záſz przykłádów máło
17:
Ná dorędźiu ieſt o tym/ gdźie nadobné pánié
18:
Tákié rády widáły máiąc oko ná nié?
19:
CLIMENE ſye Phoebuſem namniéy nie brzydźiłá/
20:
Choć miał ogniſté czoło/ tym ſye nie hydźiłá.
21:
DEIANIRA nadobna téż mężá z ośćiſtą
22:
Miáłá brodą/ by z błotną ową ſczotką czyſtą.
23:
BACHVS choć był rogáty: wżdy CRESSA niedbáłá
24:
O to namniéy: y owſzem Bachá miłowáłá.
25:
MARS tákże/ choć koſmátą miał ná ſobie ſkórę/
26:
Wżdy miał przede wſzytkimi/ v Iliéy górę.
27:
Ze wſzech piękna CIPRIA chrómégo obráłá/
28:
Y temu ſwą powolność ſkutkiem okazáłá.
29:
Iedná roſkoſz/ wſpómináć ſtátecznému człeku/
30:
Przeminęłégo piękné obyczáie wieku.
31:
Któré/ kiedy porównáć chce z teráznieyſzémi:
32:
Teráznieyſzé/ nie máią co czynić z dawnémi. | K ij | Iáko |
strona: 76
| 76 | M. Pudłowſkiégo |
1:
Iáko ſłońce mieśiącá świátłością przechodźi:
2:
Ták dáleko wiek dźiſzy zá dawnieyſzym chodźi.
3:
Więc téż wſzytko ná świećie po czártu ſye toczy/
4:
Bo w rozeznániu ludźie ślepé máią oczy.
5:
Nie bacząc/ iż bogáctwá/ tákże y vrodá/
6:
(Spuſczáć ſye ná to dwoie/ nie ledá ieſt ſzkodá)
7:
Rzeczy nie wiekuiſté: ſczęśćié ſkárbem władnie/
8:
Ten/ który miał dźiś doſyć/ názáiutrz vpádnie.
9:
Głádkość v czáſu w mocy: z czáſem tá odchodźi:
10:
Czás młodą twarz/ czás ſtárą y zmárzczyſtą rodźi.
11:
Więc téż bywa/ iż która głádkość w kim miłuie/
12:
Skoro ią czás odéymie/ áli wnet żáłuie.
13:
Albo co go z bogáctwá poczęłá miłowáć/
14:
Skoro wioſki potráći/ nu ſye tu fráſowáć.
15:
Tákże téż/ który pięknéy/ tylko dla głádkośći/
16:
Dał ſye w niewolą: y tám prędko po miłośći.
17:
By iedno zmárſk ná twarzy vyźrzał ſwoiéy pániéy/
18:
To wnet czći zá półgroſzá nie zoſtáwi ná niéy.
19:
Albo ſkóro przehuka co miáłá niebogá/
20:
To by ią rad co rychléy wypráwił do Bogá.
21:
Czemu? bo ná odmienné rzeczy ſye ſádźili/
22:
Więc ſye obá zárázem mizernie zdrádźili.
23:
Lepiéy záwżdy ná cnotę/ y pátrzyć ná ſtátek:
24:
Gdźie cnotá/ gdźie wiárá/ tám weſela doſtátek.
25:
Ktemu: kiedy ieſt ieden drugiému po woli/
26:
Nie wnet ćię tám ſerce twé/ nie wnet myśl záboli.
27:
Ale cóż wzdy ia ſobie dármo głowę pſuię?
28:
Swiátá znowu rozumem ſwym iuż nie zbuduię.
29:
Miéy złoto/ kto miłuie/ ták wiek dźiſzy nieśie/
30:
Tego puſczą/ kto więcéy w kálećie przynieśie.
31:
KONIEC.
| Teſtáment |
strona: 77
grafika| 77 |
1:
TESTAMENT
2:
KVMELSKIEGO.
3:
Vczyniony w Rzymie dniá ſto
4:
y oko, roku Pánſkiéo
5:
1576.
6:
Przy którym miał Exekutory/ Kokoſzkę ślepégo
7:
dźiádá/ y iego drugiégo towárzyſzá.
8:
Z
Le ſye czuię ná zdrowiu/ teſkność mię zéymuie/
9:
Podobno iuż ſroga śmierć ná mię ſye gotuie.
10:
Y rozumiém/ że lepiéy/ póko mam baczenié/
11:
Ten móy właſny teſtáment dáć wam w poruczenié.
12:
Proſzę was/ moi mili Exekutorowie/
13:
Kiedyć mię odſtąpili wſzyſcy doktorowie:
14:
Záraz po śmierći moiéy pogrzébſzy mé ćiáło/
15:
Tám rzeczy moie dayćie/ gdźie ſye nápiſáło.
16:
Kárwatkę ſzátę moię/ drogo ią przedaćie/
17:
Ad Aram coeli zá nię kielichów nádaćie.
18:
A té záśię płóćienné piękné ſzáráwáry/
19:
Dayćie ie do Minerwy Káznodźiei w dáry.
20:
Tákże téż y té ſkornie: bo ón częſto w drodze/
21:
Gdy idźie ná kátédrę powiádáć o Bodze.
22:
Szpady lepiéy obróćić nigdźiéy nie możećie/
23:
Iedno do Skápucynów: tym ią zánieśiećie.| K iij | Do ſzpy= |
strona: 78
| 78 | Teſtáment Kumelſkiégo. |
1:
Do Szpytalá Polſkiégo árkábus oddawam/
2:
Bo tám náſzé pielgrzymy potrzebné widawam.
3:
Ieſt téż tu z Polſki Kśiędzów nabożnych niemáło/
4:
Przeto chcę/ áby ſye im co po mnie doſtáło:
5:
Otóż im ten rozeſchły ſzáflik odkázuię/
6:
Bydź ie tákiégo dáru godnymi náyduię.
7:
Iozuitę/ iż mi ſye bárzo podobáią:
8:
Niech mię wżdy przyiaćielem ſwoim potym znáią.
9:
Té moie wiotché muły niechay wezmą ſobie/
10:
Kiedy iuż od was będę pochowány w grobie.
11:
Ferdynánd Hiſzpan/ v nich Theológ vczony/
12:
Niech téż będźie odemnie dárem vraczony:
13:
Dayćiéſz mu tę maźnicę vwiązáną łyki/
14:
A ktemu práwie pewné od wozá orczyki.
15:
Héwar záśię Nawárze/ zéydźie ſye mu práwie/
16:
Iáko człeku/ który ieſt náuczony w práwie.
17:
Tę záś Tábuláturę/ y puzdro od lutni/
18:
Dayćie więc Bárnádynóm/ proſzę co nachutniéy.
19:
Opałkę do Minerwy dayćie do Klaſztorá/
20:
Niech w niéy ſáłatę noſzą/ gdy przydą z nieſzporá.
21:
Támże téż Przeorowi dáruyćie móy Bukał/
22:
By mię/ żem mu nie dał nic/ po śmierći nie zfukał.
23:
O to náwet/ proſzę was moich przyiaćieli/
24:
Nie zoſtáwiayćie w Rzymie téy moiéy pośćieli:
25:
Koc ten/ ácz nie pomáłu wezbráły go látá/
26:
Ták/ iż rzadko gdźieby w nim nie przyſzyta łátá.
27:
Ale pewnie koſztowny: té dwie guni kniému/
28:
Pómoc wielką dáły mi leżeniu miękkiemu:
29:
Tę pośćiél záślićie ẃięc aż do Neápolim/
30:
Iuż ia ią tám obróćić niż gdźie indźiéy wolim/
31:
Práwie zacnému Pánu: bo Gránwellanowi
32:
Kárdynałowi/ ktemu y Vicerexowi | Króleſtwá |
strona: 79
| 79 | Teſtáment Kumelſkiégo. |
1:
Króleſtwá w Neápolim: niech ſye w niéy wyleży/
2:
Kiedy leżéć roſkoſznie wola mu nádbieży:
3:
Brónił mię od Zołdatów/ gdy mię zábić chćieli/
4:
Ze tylko kiymi ſłukſzy/ dobić mię nie śmieli.
5:
Iednému Biſkupówi/ wſzák ſye domyślićie/
6:
Do Polſki/ co narychléy ten obraz poślićie:
7:
Ná którym dolus et fraus czyśćie wyrzezána/
8:
Bo to przeń máterya cudnie zgotowána.
9:
Iámułkę z kápeluſzem Pánu Pudłowſkiému/
10:
Przyiaćielowi mému záprawdę wielkiému:
11:
Bo mię brónił od wielu bárzo mi przećiwnych/
12:
Skąd by było vroſło iákich przygód dźiwnych.
13:
Kiedy tákim ſpoſobem wſzytki podźielićie/
14:
Zá prácą ná oſtátku ſámi téż weźmićie
15:
Paré trzewików ſtárych/ y té dwá báiaki:
16:
A té dwie świécy Lwowſkié dayćie między żaki.
17:
A oſtátek pieniędzy ſobie zoſtawuię/
18:
Gdyż w trudné/ y w dálekié drógi powędruię.
19:
Bo ſnać v Acherontá ná przewoźie zmieſzkam/
20:
Niżli mi ſye doſtánie Niebieſką iść śćieſzkam.
21:
Actum Romæ. vt ſupra.
22:
Koniec.
23:
grafika
strona: [80]
| grafika |
1:
Cum Gratia et Priuilegio S. R. M.
2:
W Krákowie
3:
W Drukárni Lázárzowéy/ Roku Páńſkiégo
4:
M.D.LXXXvj.