![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.55d5b47a78d5.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[Słownik Polszczyzny XVI wieku]](/static/img/spxvi-logo.9e6c364a84ff.png){kind=logo}
![[Szukaj]](/static/img/icons/magnifier-left.03d386f15d93.png){kind=icon}
strona: kt
1:
Algoritmus: To
2:
ieſth nauka Liczby: Polską
3:
rzecżą wydana: Przez Kxiędza Tomaſza
4:
Kłoſa. Na trzy ſie częſci dzieli, Pirwſza będzie
5:
o oſobach Liczby, wtora o Regule
6:
detri, Trzecia o rozmaitych rachunkoch
7:
y o ſpołkach Kupieczkich.
8:
Cracouię ex Officina Vngleriana. 1538.
9:
grafika
strona: Av
1:
❡Przedmowa do wſzytkich
2:
Młodzieńczow Polskich/ Zwłaſzcża
3:
rodziczow Krakowskich.
4:
A
Cżkolwie o sławney zacznoſći
5:
nauki Licżenia rozmaići mędr=
6:
czowie wiele piſali tak Pogań=
7:
ſzcży iako y Krzeſćiańſzcży. Bo
8:
wiem v Grekow Pitagoras/ ktori tę wyna=
9:
lazł naukę: wiele o tym piſał. Takież v
10:
Włochow piſał po Laćinie. Apuleius/ po
11:
nim Boetius/ Nicolaus cuſanus/ y wiele in
12:
ſzych.
Wſzakoż tego y ſam rozum dokazuie
13:
cżłowiecży/ iż Licżba ieſt nauka barzo zacz=
14:
na y pożytecżna. Zacznoſć iey z tąd ſie vka
15:
zuie/ iż wſzytki rzecży od pocżątku ſtworzone
16:
pod cżystim rządem y pod pewną licżbą ſą
17:
poſtanowiony. Bowiem y ten ktori wſzytko
18:
ſtworził: nie chćiał ſie z Licżby wyłamować
19:
Gdyż iako iednoſć ieſt pocżąthek wſzelkiey
20:
licżby dalſzey/ tak theż on od ktorego wſzytki
21:
rzecży pocżątek maią/ chćiał ſie pod iedno=
22:
ſćią iſtnoſći zamknąć/
á żadney rownej dru
23:
żyny z ſobą nie mieć. Bowiem iedinoſć
24:
wſzędy chcze mieć cżęſć/ ſama też ieſt wſzyt=
25:
ko zupełne/ á w każdej rzecżi ieſt rzecż wiecż=
strona: A2
1:
na/ ktora też bywa przed tim niż ſie czo ſta=
2:
nie. A gdy ſie ktora rzecż zepſuie: muſi ſie w
3:
iednoſć obroćić/ tho ieſt ku iedney rzecży ko=
4:
niecżney przyſć. A dla tego ieden ieſth pan
5:
Bog.
Ieden Swiat. Iedno Słończe. Ie
6:
den kxiężycz/ y wſzytki rzecżi ſtworzone z ie=
7:
dney rzecży poſzły/ w ktorą (by to było podo
8:
bno żeby ſie miały pokazić) zaſięby muſiały
9:
przyſć. Przeto tę iedinoſć niektorzy mędrczy
10:
zwali zgodą/ drudzy przijaznią á miłoſćią/
11:
bowiem ona tak ſie złącża: iż ſama w ſobie
12:
żadney cżęſći ani rozdziału (bez ſwego ura=
13:
zu) nie dopuſzcża.
Wſzakże tha iednoſć/ z
14:
cżymkolwie ſie złącży dwoie cżyni/ ktoraż to
15:
dwoicza pocżątek wſzelkiego mnożenia ieſt
16:
wezwana/ bowiem ona zależy w złącżeniu
17:
dwoiey iedinoſći. Ta napierwſza licżba roz
18:
dzielanie prziymuie/ gdyż ze dwu rzecży lu=
19:
bo cżęſći ſie zkłada/ tak zdobrich iako y złych
20:
albo z iedney złey z drugiey dobrey.
Przetho
21:
w dobrich rzecżach zwali thę Licżbę ſtarzy
22:
mędrci zgodą towarzyſtwa/ y ſprawiedliwo
23:
ſćią/ iż ſie w dwoich cżęſćiach kocha rowno
24:
rozważonych. Zaſię we dwu nie rownych
25:
rzecżach zwali ią niezgodą/ gdy bywa ze
26:
dwu niezgodnych rzecży ſłożona. Ta ieſth
27:
matka wſzitkich żiwiołow/
gdiż każdi znich ze
| A ij |
strona: A2v
1:
dwu rzecżi acżkoli roznich: wſzakoż zgodnych
2:
ſtawa ſie. Potym ieſt troycza pirwſza licżba
3:
nie rowna/ wſzakoż ſama w ſobie doskona=
4:
ła/ bowiem pocżątek/ ſrzodek y dokonanie w
5:
ſobie zamyka/ y wſzitki inſze licżby doskonałe
6:
(iako ieſt ſzeſćioro y dziewiećioro etc.) z niey
7:
ſie rodzą.
Doſtoynoſć tey z tąd ſie vkazuie/
8:
iże oto wſzelki cżas na trzy ſie cżęſći dzieli/
9:
przeſzłą/ ninieyſzą/ y przyſzłą/ wſzelka theż
10:
rzecż abo była/ abo ieſt/ abo będzie. Naſze
11:
też modlitwy trzy kroć panu bogu poſpolićie
12:
powtarzamy/ bowiem y on ſam ieſt w troy
13:
czy iediny.
O cżworgu też to powiem/ iże
14:
ta licżba ſama ieſt grunt wſzelkiey doskona
15:
łey ſtałoſći/ gdyż wſzelka rzecż moczno ſtoi
16:
kthora cżtyrzy węgły ma. Przetho natura
17:
ſprawiła cżtyrzy rozdziały roku/ cżtyrzy też
18:
ſą cżęſći nieba od ktorich ty tho cżaſy roku
19:
biorą pocżątek/ cżtyrzy ſą żywioły/ cżtyrzy
20:
wieki żywota ludzkiego.
21:
Za tym pięćioro ma mieſtcze/ kthora licżba
22:
czałemu ſwiatu ieſt prziwoita Bowiem on
23:
ze cżtyrzech żiwiołow ieſt ſłoźon/ á piątha
24:
cżęſć iego ieſt okrąg niebieski od nich barzo
25:
rozna. Pięć też ieſt rozdziałow niebieskiego
26:
okręgu/ z ſtrony połdnia aże ku połnoczney
27:
krainie z obudwu ſtron ziemie/ ktore Laćin=
strona: A3
1:
nicy Zonas zową/
pod timi ziemia y ludzie
2:
tam mieſzkaiączy: ćirpią rozmaite przypa=
3:
dłoſći od ſpraw Słonecżnych y biegow
4:
niebieskich. W cżłowiecże też pięć ſmyſłow
5:
y pięć też ieſt rodzaiow rzecży żywiączych/
6:
Iako ſą Ludzie/ bydło cżworonogie/ robacz
7:
two. ptaczy/ riby.
Seſćioro też licżba ieſt
8:
doskonała/ bowiem ſzeſć ieſt ſpraw przyro=
9:
dzonych przez ktorich żadna rzecż nie może
10:
być/ ktore ſą wielkoſć/ kxtałt/ farba/ poſtawa/
11:
rozdział/ y ruſzanie albo odmiana. Ruſza=
12:
nia też ieſt ſzeſćioraki obycżay/ bowiem ru=
13:
ſzamy ſie wzgorę albo na doł/ przed ſię albo
14:
za ſię/ na prawo albo na lewo.
Takież od=
15:
miany ieſt ſzeſćioraki rozdział/ rodzenie/ ka=
16:
żenie/ roſćienie/ zniſzcżenie/ farby odmien=
17:
noſć y mieſtcza przemienienie. Pothym
18:
ieſt licżbaSiedmioro/ ktorey zacznoſć z tąd
19:
ſie vkazuie/ iż ieſt ſiedḿ Płanet niebieskich/
20:
Kxiężycz też ma ſiedḿ wieku ſwego y po=
21:
ſtawy odmiennoſći/
Bowiem naprzod ſie
22:
vkazuie sklęcżony iako obłąk/ potym poł ia=
23:
ſny/ zatym przez połowiczę oſwieczony/ we
24:
ſrzodku prawie zupełnie ſwiatły/ zathym ku
25:
pirwſzym trzem przerzecżonym poſtha=
26:
wam wſpak ſie wracza. Siedm też dni w
27:
tydzień.
Cżłowiek theż ma ſiedm wycho=
| A iij |
strona: A3v
1:
dow z głowy/ ktoremi ſie mozg cżyſći á ſmy
2:
ſły w nich zależą. Ty ſą/ dwie vſzy/ dwie
3:
ocżi/ dwie nozdrze á iedny vſta. Siodmego
4:
też kxiężycza dziećię narodzone może zoſtać
5:
żywo. Siodmego pothym kxiężycza pocży=
6:
naią iemu zęby wyraſtać/
w ſiedm lath ſie
7:
dziećie odmienia y mowę miewa doſtatecż=
8:
ną/ potym zawſze w ſiedm lath inſza bywa
9:
w cżłowiecże ſprawa y odmiana. Siedm
10:
też cżłonkow w ktorich żywoth zależy cżło=
11:
wiecży. Głowa/ płucza/ ſercze/ wątroba/ żo=
12:
łądek z ielity/ á dwie nercze. Siedm theż
13:
cżłonkow cżłowieku ku żywnoſći potrze=
14:
bnych/
ięzyk przez kthori pokarm bierzemy/
15:
gardło przez kthore wpuſzcżamy/ brzuch
16:
w ktori kładziemy. Potim dwie ręcze y dwie
17:
nodze ku roboćie. Oſtatecżnie ſiedm ieſth
18:
gwiazd na wierzchu nieba na ktorich ſie nie
19:
bo obracza według proſtych domniemania.
20:
Oſmiora licżba ieſt też od zacznoſći nie od=
21:
dalona, bowiem ona z pierwſzey y z wtorey
22:
rowney licżby składa ſie/ to ieſth gdy wezmę
23:
cżtyrzy kroć dwoie/ będzie oſm/ thakież dwa
24:
kroć cżtyrzy/ takież rzecż ktora ma oſm gra=
25:
ni może na iedney mocno ſtanąć/ przetho ią
26:
po Laćinie zową Cubus perfectus.
27:
Dziewięćioro też/ nie ieſt licżba w zacznoſći
strona: A4
1:
poſlednieyſza/ bowiem ieſt doskonała gdyż
2:
ſie składa z troycze licżby doskonałey trzy
3:
kroć wziętey. Poetowie też dziewięć muſas
4:
to ieſt panny mądroſć dawaiąćze policżaią
5:
Iednak w prawdzie/ dziewięć ieſt ſpher/ tho
6:
ieſt okręgow niebieskich/ ktore ſie zawſze nad
7:
nami w godzin cżtyrzy y dwadzieſćia/ to ieſt
8:
przez ieden dzień/ w około obraczaią.
9:
Nimo ty wſzytki/ Dzieſiątek licżba/ ieſt na
10:
zacznieyſza/ Bowiem w ſobie mocz zamy=
11:
ka y doskonałoſć wielką/ á to iż ieſt dokoń=
12:
cżenie Licżby iuż wysłowioney/ kthorą zo=
13:
wą proſtą á nie składną/ Ieſt też y pocżąt=
14:
kiem licżby składaney/ ktora ſie poniey pocżi
15:
na. Y owſzem tha Licżba wſzythki inſze
16:
przed ſobą: tak thy ktore ſą w czetnie: iako y
17:
ktore ſą w lichu: w ſobie zamyka.
Ale iuż o
18:
tym doſić/ cżas też o pożytku tey nauki nie=
19:
czo powiedzieć. Auguſtinus. powiada iż
20:
żaden ku vznawaniu ani Boskich ani ludz
21:
kich rzecży nie ma przyſtępować aż pirwey
22:
naukę licżby dobrze pobacżi. Przeto oni ſta=
23:
rzy á mądrzi ludzie dziatki ſwe w tey nauce
24:
naprzod vcżyć dawali/
aby ku wſzytkim rze=
25:
cżam byli pochopnieyſzi/ y w ſprawach wſzit
26:
kich roſtropnieyſzy. Bowiem w tym rozum
27:
dziećięczy bywa dobry poznawan/ ieſthli z
strona: A4v
1:
młodu licżbę richło obacza/ kthore zaſię do
2:
ſiedmi lat nie wie wiele pienędzy w groſz/ á
3:
licżby poiąć nie może/
znamię to ieſt pewne
4:
rozumu tępego/ z kąd ſie wielki pożytek licż=
5:
by vkazuie iż rozum oſtrzi cżłowiecżi Ieſzcże
6:
też y drugi wielki pożitek cżini/ bowiem rząd
7:
poſpolity dobrze poſtanawia/ y też goſpodar
8:
ski kto licżby dobrze á pobożnie pożiwa/
gdi
9:
tym obycżaiem cżyni iako pan Bog vcży=
10:
nić racżił/ ktori w rządzie á wlicżbieſłuſznej
11:
wſzitko poſtanowił. Nie dla lichwy albo chy
12:
trego kupieſtwa: iako niektorzy cżynią/ czo
13:
ni dla tżeo inſzego rachunkow ſie vcżą iedno
14:
dla ſwego pożytku/ aby chytrze ſwego złu=
15:
pili blizniego/
aby wiedzieli czo na kthorim
16:
towarze maią zyskać/ czo ktorego tegodnia
17:
wylichwić. Nie ten ieſt pirwſzi wzgląd they
18:
nauki (acżkolwie j to może być by iedno po
19:
bożnie bez vrazu ſwego blizniego. Ale then
20:
ieſt aby wſzytki rzecży były w dobrim rzą=
21:
dzie poſtanowiony y dobrze ſprawiany/
po=
22:
tym żeby kożdemu było wroczono czo cżije
23:
ieſt. Oſtatnie dla właſnego pożythku/ aby
24:
wżdy cżłowiek mogł mieć pocżćiwe poży=
25:
wienie za pracą ſwą/ niedoſtatecżnym z teo
26:
vdzielać/ żeby z tąd pan Bog był wielbion/
27:
ku ktorego chwale wſzytki naſze rzecży
28:
maią być ſprawiany.
strona: B
1:
Poczyna ſie liczba
2:
Polska na linijach y na cifrach
3:
❡Pierwſza figura telko ſama
4:
ſiebie wazy.
5:
Wtora Dzieſięc.
6:
Trzećia. Sto.
7:
Czwarta. Tyſiącz.
8:
Piąta. Dzieſięc tyſiącz.
9:
Szoſta. Sto tyſiącz.
10:
Siodma. Milon.
11:
Oſma. Dzieſięc milonow.
12:
Dziewiąta. Sto milonow.
13:
Dzieſiąta. Milon milonow. | B |
strona: Bv
1:
❡Naucz ſie they liczby dobrze
2:
wymawiac.
3:
9
4:
14
5:
235
6:
3456
7:
45678
8:
567845
9:
6748956
10:
78954674
11:
894675749
12:
9999999999.
strona: B2
1:
❡Chczeſzli byc prędki w liczbie
2:
Naucz ſie tey wſzytkiey figuri po pamięci
3:
na każdy dzień iednego rzędu.
kolumna: a
1:
Wiele cżyni.
2:
1 1 1
3:
2 2 4
4:
3 3 9
5:
4 4 16
6:
5 5 25
7:
6 6 36
8:
7 7 49
9:
8 8 64
10:
9 9 81
11:
10 10 100
12:
13:
2 3 6
14:
2 4 8
15:
2 5 10
16:
2 6 12
17:
2 7 14
18:
2 8 16
19:
2 9 18
20:
2 10 20
21:
22:
3 4 12
23:
3 5 15 kolumna: b
1:
Wiele cżyni.
2:
4 5 20
3:
4 6 24
4:
4 7 28
5:
4 8 32
6:
4 9 36
7:
4 10 40
8:
9:
5 6 30
10:
5 7 35
11:
5 8 40
12:
5 9 45
13:
5 10 50
14:
15:
6 7 42
16:
6 8 48
17:
6 9 54
18:
6 10 60
19:
20:
7 8 56
21:
7 9 63
22:
7 10 70 | B ij |
strona: B2v
kolumna: a
1:
Wiele cżyni.
2:
3 6 18
3:
3 7 21
4:
3 8 24
5:
3 9 27
6:
3 10 30
7:
8:
2 20 40
9:
3 30 90
10:
4 40 160
11:
5 50 250
12:
6 60 360
13:
7 70 490
14:
8 80 640
15:
9 90 810
16:
10 100 1000
17:
18:
2 30 60
19:
2 40 80
20:
2 50 100
21:
2 60 120
22:
2 70 140
23:
2 80 160
24:
2 90 180
25:
2 100 200
26:
27:
3 40 120
28:
3 50 150 kolumna: b
1:
Wiele cżyni.
2:
8 9 72
3:
8 10 80
4:
5:
9 10 90
6:
10 10 100
7:
8:
4 50 200
9:
4 60 240
10:
4 70 280
11:
4 80 320
12:
4 90 360
13:
4 100 400
14:
15:
5 60 300
16:
5 70 350
17:
5 80 400
18:
5 90 450
19:
5 100 500
20:
21:
6 70 420
22:
6 80 480
23:
6 90 540
24:
6 100 600
25:
26:
7 80 560
27:
7 90 630
28:
7 100 700
strona: B3
kolumna: a
1:
3 60 180
2:
3 70 210
3:
3 80 240
4:
3 90 270
5:
3 100 300
6:
7:
2 12 24
8:
3 12 36
9:
4 12 48
10:
5 12 60
11:
6 12 72
12:
7 12 84
13:
8 12 96
14:
9 12 108
15:
10 12 120
16:
17:
2 13 26
18:
3 13 39
19:
4 13 52
20:
5 13 65
21:
6 13 78
22:
7 13 91
23:
8 13 104
24:
9 13 117
25:
10 13 130 kolumna: b
1:
Wiele cżyni.
2:
8 90 720
3:
8 100 800
4:
5:
9 100 900
6:
100 100 10000
7:
8:
12 100 1200
9:
12 90 1080
10:
12 80 960
11:
12 70 840
12:
12 60 720
13:
12 50 600
14:
12 40 480
15:
12 30 360
16:
12 20 240
17:
18:
13 100 1300
19:
13 90 1170
20:
13 80 1040
21:
13 70 910
22:
13 60 780
23:
13 50 650
24:
13 40 520
25:
13 30 390
26:
13 20 260 | B iij |
strona: B3v
kolumna: a
1:
Wiele cżyni.
2:
2 14 28
3:
3 14 42
4:
4 14 56
5:
5 14 70
6:
6 14 84
7:
7 14 98
8:
8 14 112
9:
9 14 126
10:
10 14 140
11:
12:
2 15 30
13:
3 15 45
14:
4 15 60
15:
5 15 75
16:
6 15 90
17:
7 15 105
18:
8 15 120
19:
9 15 135
20:
10 15 150
21:
22:
2 16 32
23:
3 16 48
24:
4 16 64
25:
5 16 80
26:
6 16 96 kolumna: b
1:
Wiele cżyni.
2:
14 100 1400
3:
14 90 1260
4:
14 80 1120
5:
14 70 980
6:
14 60 840
7:
14 50 700
8:
14 40 560
9:
14 30 420
10:
14 20 280
11:
12:
15 100 1500
13:
15 90 1350
14:
15 80 1200
15:
15 70 1050
16:
15 60 900
17:
15 50 750
18:
15 40 600
19:
15 30 450
20:
15 20 300
21:
22:
16 100 1600
23:
16 90 1440
24:
16 80 1280
25:
16 70 1120
26:
16 60 960
strona: B4
kolumna: a
1:
Wiele cżyni.
2:
7 16 112
3:
8 16 128
4:
9 16 144
5:
10 16 160
6:
7:
2 17 34
8:
3 17 51
9:
4 17 68
10:
5 17 85
11:
6 17 102
12:
7 17 119
13:
8 17 136
14:
9 17 153
15:
10 17 170
16:
17:
2 18 36
18:
3 18 54
19:
4 18 72
20:
5 18 90
21:
6 18 108
22:
7 18 126
23:
8 18 144
24:
9 18 162
25:
10 18 180 kolumna: b
1:
Wiele cżyni.
2:
16 50 800
3:
16 40 640
4:
16 30 480
5:
16 20 320
6:
7:
17 100 1700
8:
17 90 1530
9:
17 80 1360
10:
17 70 1190
11:
17 60 1020
12:
17 50 850
13:
17 40 680
14:
17 30 510
15:
17 20 340
16:
17:
18 100 1800
18:
18 90 1620
19:
18 80 1440
20:
18 70 1260
21:
18 60 1080
22:
18 50 900
23:
18 40 720
24:
18 30 540
25:
18 20 360
strona: B4v
kolumna: a
1:
Wiele cżyni.
2:
2 19 38
3:
3 19 57
4:
4 19 76
5:
5 19 95
6:
6 19 114
7:
7 19 133
8:
8 19 152
9:
9 19 171
10:
10 19 190
11:
12:
2 23 46
13:
3 23 69
14:
4 23 92
15:
5 23 115
16:
6 23 138
17:
7 23 161
18:
8 23 184
19:
9 23 207
20:
10 23 230
21:
22:
2 29 53
23:
3 26 87
24:
4 29 116
25:
5 29 145
26:
6 29 174 kolumna: b
1:
Wiele cżyni.
2:
19 100 1900
3:
19 90 1710
4:
19 80 1520
5:
19 70 1330
6:
19 60 1140
7:
19 50 950
8:
19 40 760
9:
19 30 570
10:
19 20 380
11:
12:
23 100 2300
13:
23 90 2070
14:
23 80 1840
15:
23 70 1610
16:
23 60 1380
17:
23 50 1150
18:
23 40 920
19:
23 30 690
20:
23 20 460
21:
22:
29 100 2900
23:
29 90 2610
24:
29 80 2320
25:
29 70 2030
26:
29 60 1740 strona: C
1:
RZYMIANIE SWÓJ FUNT DZIELILI
2:
na 12 cżęści, które zwali unciami, tak:
3:
As 12
4:
Deunx 11
5:
Dextans albo decunx 10
6:
Dodrans 9
7:
Bes 8
8:
Septunx 7
9:
Semis 6
10:
Quincunx 5
11:
Triens 4
12:
Quadrans 3
13:
Sextans 2
14:
Uncia 1
15:
łb nasza ma dragm 128.
16:
ZNAMIONA WAG, MYŃCE I POSTAWÓW:
17:
lt lot
18:
f funt albo tak łb
19:
kp kamień
20:
c̃ cetnar
21:
2ρ grzywna
22:
fρ złoty
23:
gρ groſz
24:
d' pienądz
25:
vl miara
26:
1/4 ćwierć albo ort
27:
1/8 półćwierci
28:
Postρ postaw
29:
Stρ sztuka
30:
O LICZENIU.
31:
LICZENIE JEST KAŻDEJ LICZBY SŁUSZNE WYMÓWIENIE.
32:
A takich figur jest dziewięć, któremi się wszelka liczba wymawia, jako tu: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
33:
Dziesiąta jest cyfra taka: 0: sama, krom tych dziewiąci, nic nie waży, jedno z nimi, jako tu: 20000.
34:
A każda z nich na pirwszym miestcu sama siebie znamionuje, jako tu: 5.
35:
Na wtórym dziesięć, jako tu: 50. A tyle centnarów złota Ptolomeus filadelfus, krol egipſki od wyłożenia zakonu Bożego z żydowskiego ięzyka na grecki posłał Eleazorowi, biskupowi żydowskimu.
36:
Na trzecim sto, jako tu: 300. A tyle się niewiast rzymskich zabiło dla zachowania czystości ciała swego.
37:
Na czwartym tysiąc, jako tu: 5000. A tyle pospolitego ludu zginęło dla widzenia skrzynie Bożej. Na tymże sobie naznacż punkt, a toć naznaczenie tysiąc będzie znamionowało. A tyle miał Ptolomeus, król egipski, ksiąg w swej librariej, a potym ich miał aże 50000.
38:
Na piątym dziesięć tysiąc, jako tu: 90000. A tyle Darius, król perski, stracił ludu, gdy z Tartary walczył.
39:
Na szóstym sto tysiąc, jako tu: 100000. A tyle funtów srebra król tyrski darował wielkiemu Aleksandrowi, aby go nie psował.
40:
Na siódmym tysiąc tysięcy, jako tu: 1000000. A tyle okrętów miał Xerxes, król perski, przeciw Lacedemonum.
41:
Tamże wtóry raz naznacz punkt, od którego poczniesz wymawiać tak rzekąc: tysiąc tysięcy, dwa razy tysiąc tysięcy y daley tak pochodząc.
strona: D
1:
Ku lepſzemu wyro=
2:
zumieniu tego/ Figurę z li=
3:
niami obacz.
4:
| 10000000. | Dzieſięć kroć tyſiąc tyſięcy. | Oſma. |
| 5000000. | Pięć kroć tyſiąc tyśięci. | |
| 1000000. | Tyſiącz tyſięczi. | ſiodma |
| 500000. | Pięć ſet tyſięczy. | |
| 100000. | Sto tyſiącz. | ſzoſta. |
| 50000. | Pięćdzieſiąt tyſiącz. | |
| 10000. | Dzieſięć tyſiącz. | Piąta |
| 5000. | Pięć tyſieczy. | |
| 1000. | Tyſiącz. | czwarta |
| 500. | Pięć ſet. | |
| 100. | Sto. | trzecia |
| 50. | Pięćdzieſiąt. | |
| 10. | Dzieſięć. | wtora. |
| 5. | Pięć. | |
| 1. | Ieden. | Pirwſza Linia |
| D |
strona: Dv
1:
O Przydawaniu.
2:
Przyday iednę liczbę Ku
3:
drugiey.
4:
❡ Przykłady.
5:
1 1 1 1
6:
2 2 2 2
7:
3 3 3 3
8:
4 4 4 4
9:
5 5 5 5
10:
6 6 6 6
11:
7 7 7 7
12:
8 8 8 8
13:
9 9 9 9
14:
Summa.
15:
4 9 9 9 5.
16:
grafika
17:
Złoż to wſzytko w iednę ſummę
18:
Vcżyni. 11110.
strona: D2
1:
❡ Salomon krol Zydowski
2:
w poſwiączanie koſcioła ofiaro=
3:
wał miłemu Bogu.
4:
Wołow. 22000.
5:
Owiecz. 122000.
6:
Summa. 144000.
7:
Lup ktori ſynowie Izraelſczy
8:
z Madianitow otrzymali.
9:
Wołow. 675000.
10:
Oſłow. 72000.
11:
Owiecz. 61000.
12:
Summa. 808000.
13:
❡ Zegar od pirwſzey godziny
14:
do 24. tyle razow bije.
| D ij |
strona: D2v
kolumna: a
1:
1
2:
2
3:
3
4:
4
5:
5
6:
6
7:
7
8:
8
9:
9
10:
10
11:
11
12:
12
13:
13
14:
14
15:
15
16:
16
17:
17
18:
18
19:
19
20:
20
21:
21
22:
22
23:
23
24:
24.
25:
Summa.
26:
300. kolumna: b
1:
A poł Zegarze od
2:
pirwſzey godziny
3:
do 12. tyle razow
4:
bije.
5:
1
6:
2
7:
3
8:
4
9:
5
10:
6
11:
7
12:
8
13:
9
14:
10
15:
11
16:
12.
17:
Summa.
18:
78.
19:
20:
Probuy przez odey=
21:
mowanie.
strona: D3
1:
❡ Przydawanie w rozmagi=
2:
tych monetach/ każdą monetę oſobno przy=
3:
dawſzy przywiedz na więtſzą monetę
4:
przez ono yle nieſie.
| Złote. | Groſze. | Pienądze. |
| 1 | 4 | 8 |
| 12 | 5 | 6 |
| 15 | 10 | 4 |
| 28 | 11 | 5 |
| 987 | 18 | 7 |
| 143 | 24 | 0 |
| 1659 | 19 | 2 |
| Summa. | ||
| 2848 | 2 | 14 |
| 2ρ | fρ | fer. | gρ | d' |
| 1 | 2 | 11/2 | 1 | 2 |
| 2 | 1 | 3 | 3 | 4 |
| 4 | 2 | 41/2 | 5 | 6 |
| 3 | 11/2 | 5 | 10 | 8 |
| 17 | 1 | 0 | 17 | 2 |
5:
Odeymowanie.
6:
❡ Odeymi iednę licżbę od drugiey więtſzą od
7:
mnieyſzey.
| D iij |
strona: D3v
1:
Przykłady tego.
2:
❡ Dał pan ſłudze. 1305. złotych. Sługa
3:
wydał z tych pienędzy. 689. złotych odiąwſzy:
4:
zoſtanie. 616.
5:
❡ Takież gdy chczeſz naleſć wiele lat ktoremu
6:
zapiſowi albo Kronicze/ położ latha idącze od
7:
Bożego narodzenia iako tu.
Polaczy wiarę
8:
krzeſćijańską przijęli lata Bożego narodzenia
9:
965. Położ na linijach latha theraz idącze
10:
1537. Od ktorich odeymi 965. zoſtanie
11:
570.
12:
Na linijach tak.
13:
❡ Lata teraz idącze od ktorich | odeymi. |
| 965. |
| oſtanie. |
14:
Thymże ſpoſobem inſze cżyń.
Otto Ceſarz w
15:
Polſzcże był v.ſ. Woyciecha cżaſu chabrego
16:
Boleſława/ kthorego na kroleſtwo polſkie ſam
17:
koronował. 999. Odeymi oſtanie 538.
strona: D4
1:
❡ S. Staniſław zabit 1079. oſtanie. 458.
2:
❡ Machomeczka ſekta pocżęła ſie 1313. zo=
3:
ſtanie 224.
4:
❡ Wroczław od korony Polſkiej odſtał 1322
5:
zoſtanie 215.
6:
❡ Sląſko oderwało ſie od Polſki. 1327. o=
7:
ſtanie. 210.
8:
❡ Origenes był. 224. zoſtanie. 313.
9:
❡ Wielkie pobicie Pruſkie. 1410. zoſtanie
10:
127.
11:
❡ Krakow zdradzon przez Woyta. 1372.
12:
oſtanie. 165.
13:
❡ Puſtelniczy kwitnęli. 388. odeymi: oſta=
14:
nie 149.
15:
Probuy przez przidawanie tych
16:
licżb kthores odeymował/ á przydzielić pirwſza
17:
licżba: dobrzes działał.
18:
Mnozenie z dzieleniem.
19:
❡ Mnoż iednę licżbę przez drugą/ położywſzy
20:
iednę na linijach á drugą napiſawſzy. A ono
21:
co przydzie z mnożenia dziel przez iednę z nich
22:
Przykłady.
strona: D4v
| 6789 | 2 | 1 3 5 7 8 |
| 3 | 2 0 3 6 7 | |
| 4 | 2 7 1 5 6 | |
| 5 | 3 3 9 4 5 | |
| 6 | 4 0 7 3 4 | |
| 7 | 4 7 5 2 3 | |
| 8 | 5 4 3 1 2 | |
| 9 | 6 1 1 0 1 |
1:
Tę mnoż przez 2. przydzie ta.
2:
takież cżyń z inſzemi.
3:
grafika
4:
Dziel tę zaſię przez
5:
2. przydzie ta. 6789 | 498 | 12 | 5 9 7 6 |
| 28 | 1 3 9 4 4 | |
| 30 | 1 4 9 4 0 | |
| 49 | 2 4 4 0 2 | |
| 64 | 3 1 8 7 2 | |
| 70 | 3 4 8 6 0 | |
| 86 | 4 2 8 2 8 | |
| 99 | 4 9 3 0 2 |
strona: E
| 978 | 363 | 3 5 5 0 1 4 |
| 409 | 4 0 0 0 0 2 | |
| 670 | 6 5 5 2 6 0 | |
| 968 | 9 4 6 7 0 4 |
1:
Reguły.
2:
❡ Przez mnożenie cżyń złote na gρ á gρ na
3:
d'. Takież więtſzą wagę na mnieyſzą iednym
4:
ſłowem każdą więthſzą rzecż na mnieyſzą. A
5:
przez dzielenie zaſię każdą mnieyſzą rzecż na
6:
więtſzą/ ieden złoty ma 30. gρ. á 540 d'. | Złote. | ma | Groſze. | d' | gρ | ma | d' |
| 2 | 60 | 1080 | 1 | 18 | ||
| 3 | 90 | 1620 | 2 | 36 | ||
| 4 | 120 | 2160 | 3 | 54 | ||
| 5 | 15. | 270 | 4 | 72 |
| Mrc̃. | ma | Groſze. | Mrc̃. | ma | Wierdunki |
| 1 | 48 | 1 | 4 | ||
| 2 | 96 | 2 | 8 | ||
| 3 | 144 | 3 | 12 | ||
| 4 | 192 | 4 | 16 |
7:
❡ O Wagach.
| E |
strona: Ev
| centρ. | ma | kamieni. | 5l/4 | kp. |
| centρ. | funtow. | 1361/2 | f. | |
| kp. | funtow. | 26 | łb. | |
| łb. | łotow. | 32 | łt. | |
| łot. | quintow. | 4 | quint | |
| quint. | denarow | 4 | d'n. |
1:
2ρ mrc̃. Srebra ma łotow 16. A
2:
ſkoyczy. 24. A ſkociecz ma quart 4
3:
Czyń z grziwien zote/ a z zło=
4:
tych grzywny.
| Mrc̃. | cżynią | Złote. |
| 21/2 | 4. | |
| 5 | 8. | |
| 10 | 16. | |
| 15 | 24. | |
| 20 | 32. |
5:
❡ Iako 3120 mrc̃. cżiniącz tą figurą/ przi=
6:
dzie złotych 4992. á zaſię z tych złothych
7:
przydą grzywny. 3120.
strona: E2
1:
Czyń z wierdunkow złote a ze
2:
złotych wierdunki.
3:
❡ Iako 3120 wierdunkow cżynią złotych
4:
1248 A zaſię z tych złotych vcżyń
5:
wierdunki. | Wierdunki. | cżynią. | Złote. |
| 21/2 | 1 | |
| 5 | 2 | |
| 10 | 4 | |
| 15 | 6 | |
| 20 | 8 |
| Wielkie. | zło. | Kęſe zło. | Pol. zło. | cżynią. | Rińſkie zło. |
| 30 | 32 | 32 | 30 | ||
| 15 | 16 | 16 | 15 | ||
| 71/2 | 8 | 8 | 71/2 |
6:
Czyń tą figurą. | mrc̃. płaſkie. | cżynią. | mrc̃. polſkie. |
| 3 | 4 | |
| 6 | 8 |
7:
Przykład na to.
8:
3678. grzywien płaſkich gρ. cżynią 4904
9:
grzywien polſkich. | E ij |
strona: E2v
1:
❡ Czyń z Litewskich złotych
2:
Polskie. tą figurą.
| Zło Litewſkie. | cżynią. | Złote polſkie. |
| 3 | 4. | |
| 6 | 8. | |
| 12 | 16. | |
| 24 | 32. |
3:
Przykład.
4:
Litewſkie. 3744 Złote.
5:
Polſkie. 4992 Złote.
6:
❡ O Orciech.
7:
Bacż ieden zło. ma 4. orty. l/2 złotego ma
8:
2. orty. Ieden ort ma 71/2 gρ. A 1/2 orta ma
9:
31/2 gρ. 41/2 d'.
10:
❡ Poczyna ſie wtora częſc o
11:
Regule Detri w czałey y w
12:
łamaney liczbie.
13:
Regula Detri.
14:
❡ W ktorey ſą trzy terminy/ pirwſzy ieſth
15:
wiadomych rzecży/ wtori ieſt tych wiadomych
16:
rzecży zapłathy/ Trzeci ieſth niewiadomych
strona: E3
1:
rzecży/
Gdy tedy chczeſz doydz niewiadomych
2:
rrzecży/ mnoż ie przez zapłathę wiadomych
3:
rzecży/ A ono czo przydzie z takieo mnożenia
4:
dziel przez wiadome rzecży A w kociencie
5:
przydzieć zapłata niewiadomych rzecży iako
6:
tu. Kupiłem poſtρ ſukna. | Wiadome poſt. | Zapłata gich fρ. | Niewiadome. poſtawow. |
| 24. za | 84. zacż. | 9. |
7:
Cżini 311/2 fρ. zapłata niewiadomych rzecży
8:
na linijach tak.
9:
❡ Kładz zawſze oſtatni termin na linijach
10:
iako oto 9. mnożże gi przez ſrzedni. | Productum. | |
| Sredni. | |
| 84. | Przydzie. |
| Oſtatni. |
11:
Dziel przez pirwſzy iako przez 24. przydzie
:
(311/2 fρ.
12:
❡ Tym obycżaiem działay wſzytki inſze
13:
takowe. | E iij |
strona: E3v
1:
Kautela. 1.
2:
❡ Wiadome rzecży z niewiadomemi maią
3:
ſie zgadzać w rzecży y w mianowaniu. Ta=
4:
kież zapłatha wiadomych rzecży ma ſie zga=
5:
dzać z zapłatą nie wiadomych rzecży.
Nie
6:
zgadzaiąli ſie zgodz ie na iednakie mianowa=
7:
nie Iako tu. | Wiadome | Zapłata | Niewiadome |
| vł. | gρ. | poſtρ. |
| 2. | za 18. | zacż 20. |
| Nieſie poſtρ vł. 15. | ||
8:
❡ Widziſz iż miari y poſtawy nie zgadzaią
9:
ſie/ obroczę tedy poſtρ. na vł. przez 15. vł. przy
10:
dzie vł. 300. dopiero cżyń podług reguły/
11:
przydzie 2700. gρ. Przywiedz ie na złote przez
12:
30. będzie złotych 90.
Nigdy nie działay aż
13:
ie zgodziſz.
14:
Kautela. 2.
15:
❡ Ieſtli pirwſzy y trzeći termin: maią rozne
16:
mianowanie/ tedy ie obroć na iedno miano=
17:
wanie.
Iako tu:
| Wiadome. | Zapłata. | Niewia. | |
| poſtρ. | vł. | fρ. | poſtρ. |
| 12. | y 6. | za 48. | zacż. 6. y 3. vł. |
strona: E4
1:
Obroć 12. poſtρ. na vł. przez 15. á przyday 6.
2:
vł. będzie 186. vł.
thakież 6. poſtρ. obroć
3:
przyday 3. vł. będzie 93. vł. y ſtoi tak. | vł. | fρ. | vł. | |
| 186. | za 48 | zacż 93. | cżyni 24. fρ. |
4:
❡ Do 24. thegodni 3. dni wychodzi 80.
5:
cżwircień mąki/
wiele wynidzie do 48. tego=
6:
dni 6. dni fρ. 160. cżwircień.
7:
Kautela. 3.
8:
Ieſtli wtory termin ma monetę/ albo wagę/ al
9:
bo miarę rozneo mianowania/ thedi takie ro=
10:
zne mianowanie mnoż przez oſtatni termin/
á po mnożeniu przywodz ono rozne miano=
11:
wanie: na iedno mianowanie więtſze pocżąw
12:
ſzy od namnieyſzego/
potim dziel przez pirwſzi
13:
termin przydzie po dzieleniu cżyni/ możeſz też
14:
ono rożne mianowanie vcżinić na iedno mia
15:
nowanie y cżynić według reguły.
16:
Przykład. | vł. | fρ. | gρ. | d'. | vł. |
| 4. | 5. | 7. | 9. | 32. |
17:
Cżyni fρ. 42.
strona: E4v
1:
O Monecie.
2:
Rozne mianowanie monet. | lb. | fρ. | gρ. | lb. |
| za 14. | 10. | zacż 18. | |
| cżyni 28. fρ. | gρ. 6. | ||
3:
Kautela. 4.
4:
Rozne mianowanie we
5:
wſzytkich. | poſtρ. | vl. | fρ. | orti. | poſtρ. | vl. |
| 12. | 2. | za 7. | 3. | zacż 48. | 8. |
| Cżyni 31. fρ. | |||||
6:
Kautela. 5.
7:
❡ Ieſtli czo oſtanie złotich mniey niż dziel=
8:
nik tedy ie obroć na groſze przez to ile nieſie
9:
złoty á rozłożywſzy zaſię dziel prez dzielnika
10:
á w kociencie prydą groſze/ takież rozumiey o
11:
grzywnach o wagach y o inſzych mierzech/
12:
iako w tich przykładziech naydzieſz.
13:
❡ 32. poſtρ. za 98. zło. Zacż 8. poſtρ.
14:
Cżyni 24. złote. 15. gρ.
15:
❡ 15. lb. za 11/2. złotego. zacż 547. lb.
16:
Cżyni 54. złotych 21. gρ.
17:
❡ 16. złotych daią 28. lb. wiele lb. za 5 zło.
18:
Cżyni 8. lb. 24. łot.
strona: F
1:
Kautela. 6.
2:
❡ Czoć też zoſtanie groſzi mniey niż dziel=
3:
nik/ obroć ie na d'. A zaſię dziel przez pirwy
4:
termin/ á ile w kociencie przydzie: tyle ieſt d'.
5:
❡ 24. vl. za 43. fρ. zacż. 18. vl. Cżyni 32.
6:
fρ. 7. gρ. 9. d'.
7:
❡ 36. vl. za 91/2 fρ. zacż 6. vl. Cżyni 1. fρ.
8:
17. gρ. 9. d'.
9:
❡ Proba Reguły Detri.
10:
❡ Oſtatni thermin poſtaw na przodku/ á
11:
pirwſzy na oſtatku á facit we ſrzodku/ cżyńże
12:
według reguly/ przydzieć ſrzedni termin pirw
:
ſzeo działania.
13:
❡ 7. lp. za 10. fρ. 11/2 orta/
14:
żacż 35. lp. cżyni 51. fρ. 26. gρ. 41/2. d'.
15:
Proba.
16:
❡ 35. lp. za 51. fρ. 26. gρ. 41/2: d'. zacż 7. lp.
17:
Przydzieć ſrzedni termiu pirwſzego działa=
18:
nia 10. fρ. 11/2. orta.
19:
Kautela. 1.
20:
❡ Gdy chceſz probować á zoſtałać frakta
21:
po dzieleniu moneti mnieyſzey albo wagi/ te=
22:
dy iey nie vmnieyſzay/ iedno ią na probie pro
23:
ſto prżyday cżija była iako tu.
24:
41. lb. za 6. fρ. 3. orty/ zacż 192. lib. cżyni 31.
25:
fρ. 18. gρ. 5. d' oſtała frakta 11/41. cżęſći/ ktore
26:
na probie przydaſz. | F |
strona: Fv
1:
❡ Lamana Liczba piſze ſie
2:
dwoiſtemi figurami: wirzchnią y ſpodnią/ á
3:
miedzy nią linija ieſt przeciągniona wirzch=
4:
nią zową licżnik/ á ſpodnią mianowacż ſpo
5:
łem ſie wymawiaią od wirzchniey pocżyna=
6:
iącz z tim ſłowem końcżącz cżęſć albo cżęſći
iako tu.
| Licżnik mianowac. | 1/25/3 -3/47/89/1324/3752/105124/151 |
7:
Przykład.
8:
❡ 28. vl. za 81/2. fρ. zacż. 9. vl. cżyni 2. fρ.
9:
21. gρ. 17. d'. 5/14.
10:
Proba.
11:
❡ 9 vl. za 2. fρ. 21. gρ. 17. d'. 5/14. Zaċz
12:
28. miar. cżyni 81/2. fρ.
13:
❡ Rozumiey iako maſz vmnieyſzać fraktę
14:
gdy licżnik y mianowacż ſą w czetnie na o=
15:
ſtatniey linijey albo ſpacium/ albo w figurze
16:
iako gdyby tak oſtała frakta.
17:
48/14424/7212/366/183/9
18:
Kautela. 1.
19:
❡ Gdy przydzie w licho/ tedy iuż przeſtań
20:
vmnieyſzać iako ta 3/9. ale ią dziel przez 3.
21:
będzie 1/3.
strona: F2
1:
❡ Gdyby po vmnieyſzeniu frakti nie wie=
2:
dział przez coby oboia zeſzła/ tedy iednę od
3:
drugiey odeymi tak długo aże ſie zrownaią/
4:
dopiero ią dziel przez tę licżbę wktorey ſie po
5:
rownały:
położywſzi ią zaſię na linijach/ ia=
6:
ko gdyby tak zoſtała 189/243. odeymi iednę od
7:
drugiey obiedwie w tę licżbę: przidą 27/27 przez
8:
tę oboię dziel/ á będzie 7/9.
9:
Kautela. 2.
10:
❡ Gdy licżnik y mianowacż przydą w 5.
11:
tedy zawſze oboie przez 5. dziel: iako tu 245/485
12:
dziel przez 5. przydą 49/97.
13:
❡ Gdy ſrakta żadnym obycżaiem nie mo=
14:
że rowno zeydz przez ktorąkolwiek licżbę/ tedi
15:
ią tak zoſtaw za łąmaną licżbę:
iako tu ni=
16:
żey ſtoi.
17:
3/55/911/6113/6719/7123/73
18:
Kautela. 3.
19:
❡ Gdy frakta przydzie w połowiczę w o=
20:
ſtatnie ſpacium pod ſpodnią liniją. Albo ta
21:
kież v diviſora ieſt połowicza/ tedy podwoy
22:
obudwu/ ſraktę y dzielnika/ á podwoiwſzi ie
23:
dziel ie przez czoby zeſzły obiedwie:
iako tu.
| F ij |
strona: F2v
1:
Wiadome. Zapłata. Niewiadome.
2:
❡ 1361/2. lb. za 14. fρ. zacż 2091/2. lb. Cżyni
3:
21. fρ. 14. gρ. 11. d'. zoſtała frakta 101/2. pod
4:
łoż podnie dzielnika tak 101/2/1361/2. podwoy ią
5:
będzie 21/273. dziel ią przez 21. przydzie tak. 1/13
6:
Kautela. 4.
7:
❡ Gdy frakta y dzielnik z ciframi ſie trafi/
8:
tedy vymi po cifrze z obudwu albo po dwu
9:
możeſzli/ potyrn ie dziel iako tu.
10:
Wiadome. Zapłata. Niewiadome.
11:
❡ 30. wſtąg za 40. d'. zacż 1549. wſtąg/
12:
Cżyni 3. fρ. 24. gρ. 13. d'. Zoſtała frakta 10/30
13:
odeymi po cifrze: zoſtanie 1/3.
14:
Kautela. 5.
15:
❡ Gdi ſie przikład traphi na przodku y na
16:
oſtatku z ciframi/ tedy dla krotkoſći vymi po
17:
cifrze albo po dwu od nich iako tu.
18:
Wiadome rzeczy. Zapłata.
19:
❡ Dano 100. albo ſtem drabom 89. złotich
20:
Czo przydzie 1200. drabom/ odiąwſzy po
21:
dwu cifrach cżyń/ według reguły przydzie/
22:
Cżyni 1068. zlotych.
23:
Kautela. 6.
24:
❡ Iedno nie mnożi ani dzieli gdziekolwiek
25:
ſtoi.
strona: F3
1:
❡ 1. lib. za 13. d'. Zacż. 132. lib. Cżini 3. zło.
2:
5 gρ. 6. d'.
3:
❡ 1. lp. za 161/2. złotych. Zacż 36. lp. Cżyni
4:
594. złotych.
5:
Kautela. 7.
6:
❡ Gdy ieden we ſrzodku ſtoi/ thedy oſtatni
7:
termin chocia ſie nie mnoży/ obracza ſie w
8:
mianowanie ſrzednieo terminu á ſwe wła=
9:
ſne traći. A w tym bądź oſtrożny: iako thu.
10:
18. złotych daią 1. c̃. Wiele dadzą c̃. 162,
11:
złota/ widziſz iż 162. złota: obrociły ſie w czę
12:
tnari: cżyniącz według reguły. Cżyni 9. c̃.
13:
❡ Regula o łąmaney licz=
14:
bie poſpolita.
15:
❡ Gdy we wſzytkich trzech terminiech ieſt
16:
łamana licżba przy czałey: Tedi złam całą
17:
licżbę przez ſwego mianowacża z przyda=
18:
niem licżnika: produktum na mieſtczu licżni=
19:
ka kładącz:
Potym mnoż mianowacża oſta=
20:
tniego (od prawey ręki) w ſrzedniego. A zaſię
21:
toż productum/ mnoż w licżnika pirweo pro=
22:
duktum/ tam kładąc potim mianowacża pir
23:
wego/ mnoż w licżnika ſrzedniego albo oſta=
24:
tniego terminu produktum tam kładąc: iako
25:
tu w tym wuoſku vkazuie. | F iij |
strona: F3v
1:
Pirwſzy termin. Srzedni. Oſtatni. | Licżniki. Miano= wacże. | grafika | Prawa ręka. |
2:
Wtora częſe tey Reguły.
3:
❡ A ieſtli nie wſzędzie łamana licżba ieſt/
4:
tedy podłoż 1. pod ony termini kthore ſą bez
5:
łamaney licżby/ á potym cżyń iakom cie na
6:
vcżył
7:
Przykład na pierwſzą cżęſć Reguły.
8:
❡ 162/3. Korczy żyta za 41/2. zło. Zacż 33/4
9:
korczy/ Złam czałą licżbę przez fraktę iey/
10:
ſtoi tak. | 50./3 | 9./2 | 15./4 |
11:
Potim mnoż mianowacże dwa przez ſię od
12:
prawey ręki/ á czo przydzie z takiego mnoże=
13:
nia/ to mnoż przez licżnika pirwſzego termi=
14:
nu produktum tam kładącz/ pothym mnoż
15:
mianowacża pirwſzego terminu w licżnika
16:
trzeciego albo oſtatniego terminu:
będzię tak
17:
ſtało. 400/327/815/4 Zmaż mianowacże á
18:
cżyń według reguły przydzie/ facit 1. złothy
19:
0. gρ. 6. d'.
strona: F4
1:
Na wtorą cżęſć.
2:
❡ 132. lib. za 202/8. złotych. Zacż 163/4. ρ.
3:
podłoż 1. pod pirwſzy termin/ á cżyniąc we=
4:
dług nauki pirwſzey. Cżyni 2. złota 17. gρ.
5:
10 d'. 53/352.
6:
❡ Poczyna ſie Trzecia częſc
7:
Algoritmu o rozmaitym rachunku na myń
8:
czę y wagę Krakowſką pirwey. A po=
9:
tym na Normberſką monethe y
10:
wagę: Zamykaiąc handel ku=
11:
pieczki y biegłoſć ich
12:
w ſobie.
13:
O Suknie.
14:
❡ Iedna bella nieſie 27. poſtawow za 216
15:
złotych/ Zacż 3. poſtρ. Cżyni 24. złote.
16:
O Szafranie.
17:
❡ 1. wor ſzafranu waży 136. ρ. 11. łot.
18:
Koſtρ. 1. ρ. 3. złote 1/8. Cżyni 426. złotych
19:
2. gρ. 4. d'. 5/64.
20:
O Pieprzu.
21:
❡ 3. wori pieprzu/ waży pirwſiy 10. lp. 31/4
22:
lib. Wtori 11. lp. 5. ρ. Trzeci 12. lp. bez 31/4 ρ
23:
zrażaiącz za wori 193/4 ρ. Koſtρ. 1. lp. 6 zło.
24:
11/2. ortha cżyni 206 zło. 22. gρ. 13. d'. 113/208.
strona: F4v
1:
O ROZYNKACH.
2:
❡ 4. Koſze ważą 1. dzieſięć lp. 9. lib. 2. 11. lp
3:
bez 6. lib. 3. 10. lp. 5. lib. 4. 10. lp. 16. lib. zraża
4:
od każdeo koſza 32. lib. koſtρ. 1. c̃ 6. zło. 21/2.
5:
ort cżyni 46. zło. 20. gρ. 12. d' 78/91.
6:
O Suknie rozmaitej barwy
7:
❡ 1. kupił 1. bellę ſukna/ nieſie 25. poſta=
8:
wow/ w ktorey ſą 6. poſtρ. cżyrwonych po 4
9:
zło. 11/2. ort. A oſm błękitnych po 41/2. zło. A
10:
4. zielone po 5. zło. A 7. gorączożołtych po
11:
6. zło. bez 1/2. ort. Ieſt pytanie czo koſztuie tha
12:
bella. Cżyni 123. zło. 1. ort. 1/2.
13:
O Zbozu.
14:
❡ 12. cżwircień w małdr Ieden nałożił na
15:
zboże 128. mrc̃. 1. cżwiertnia po 131/2. gρ. wie
16:
le może mieć małdrow/ cżyni 37. małdrow
17:
11. cżwircień 1/9.
18:
O Wolech na połowiczę.
19:
❡ 263. wołow połowiczę po 31/2. zło. bez 1/2.
20:
orta. á połowiczę po 3. zło. 1/4. cżyni 871. zło
21:
5. gρ. 111/4. d'.
22:
O Skorach.
23:
❡ 425. Skor/ kożde 100. po. 53. zło. á czła
strona: G
1:
5. zło. á forlonu 31/2. zło. od 100. czo koſztuią
2:
ſkori/ cżyni 261. zło. 11. gρ. 41/2. d'.
3:
❡ Ieden kupił nieczo ſkor/ kożde 100. za
4:
411/3. zło. á przedawał ie zaſię na c̃. daiącz
5:
kożdy c̃. po 3. zło. bez 1/4. y zyſkał 10. zło. v
6:
100. zło. Ieſt pythanie wiele ſkor ſzło na c̃.
7:
Cżyni 6. ſkor.
8:
O Ribach.
9:
❡ Ieden karp za 5. kwartnikow/ wiele kop
10:
za 100. zło. A zacż kopa/ cżyni 60. kop/ cżini
11:
1. zło. 20. gρ.
12:
O Winie nauka.
13:
❡ 96 Kwarth w barile/ á 24. garncze/ 4.
14:
kwarty w garniecz. ❡ Ieden kupił na zyſk
15:
kuphę wina: nieſie 20. barił za 50. zło. czło y
16:
phora koſtρ. 8. zło. Po cżemu ma ſzynkować
17:
1. kwartę. aby 8. zło. zyſkał/ cżyni 18 d' 9/16.
18:
O Zelezie.
19:
❡ 1. Woz żelaza: ma 24. Szyn. 1 woz
20:
żelaza za 3. grzywny/ zacż 8. ſzyn/ cżyni 1.
21:
grżywnę.
22:
O Słudzech y o robotnikoch.
23:
❡ Viednałem ſługę do roku za 10. zło. y
24:
za ſuknie/ á nieſłużył mi iedno 7. mieſięczy/ | G |
strona: Gv
1:
á dałem mu tę ſuknią za mytho przez then
2:
cżas/ czo koſztowała ſuknia. Cżyni 14. zło.
3:
❡ Odłożyłem 51/2 mrc̃. na 20. robotnikow/
4:
daiącz im po 1/2. gρ. na dzień/ iako ie długo
5:
mogę chować za ty pienądze. Cżyni 26. dni
6:
4/10 dnia.
7:
❡ Dworzka liczba.
8:
❡ Krol naſz miłoſćiwy Sigmunt: odłożił
9:
473005. zło. na obronę ſławnego kroleſtwa
10:
Polſkiego/ za ktore chcze mieć iezdnych 3880
11:
A pieſzych 750.
dawaiąc kożdemu iezdnemu
12:
na mieſiąc 4. zło. á 4. pieſzym 5. zło. Ieſt py=
13:
tanie iako wiele mieſięczy może ie trzymać.
14:
Cżyni 19. mieſięczy.
15:
❡ Ieden pan chce prziodziać cżeladz cżwo
16:
raką barwą/ Cżyrwoną 1. vl. po 1. zło. 14.
17:
gρ. Zieloną. 1. vl. po 1. zło. 3. gρ. Białą 1. vl.
18:
po 18. gρ. Błękitną 1. vl. po 1. zło. y 7. gρ.
A
19:
roſkazał przerzecżonego ſukna kupić tak wie
20:
le iednego iako y drugiego za 365. zło. Ieſt
21:
pythanie wiele miar z nich każdego kupi.
22:
Cżyni 82. vl. 7/11.
23:
❡ Reguła Detri w piąci
24:
terminiech.
25:
❡ Naſz naiaſnieyſzy Krol Sigmunt: ma
26:
4000.
strona: G2
1:
riczerzſtwa. ktorim vſtawił płat 45. ricze=
2:
rzom za 7. Mieſięczy 2835. złothych.
3:
Ieſt pytanie iako im wiele przydzie za 18.
4:
mieſięczy. Cżyni 648000. A wiele ri=
5:
czerzowi 1. na mieſiącz idzie: Cżyni 9. zło.
6:
❡ Ieden pan ma na ſwym imieniu 10.
7:
mrc̃. cżynſzu na wykup/ á chcze ie zpłaćić.
8:
Koſtρ. 1. mrc̃. 12. mrc̃. Wiele ma dać we
9:
złoćie złotych: licżącz po 44. gρ. Cżyni 130.
10:
złotych. 40. gρ.
11:
❡ 14. towarzyſzow: wypili 92. kwart. wina
12:
po 26. d'. wiele każdy ma dać á wiele to vcży
13:
ni w ſumie. Cżyni 4. zło. 12. gρ. 16. d'. á przi
14:
dzie na kożdego dać 9. gρ. 8. d'6/7.
15:
O Koſmatym towarze.
16:
40. Kun. 1. Sorok.
17:
❡ 7893. Laſicz: koſtρ. 1000. doſzłych 58. zło
18:
á v 1000. darowano mu 100. niedoſzłych.
19:
Czo koſtρ. cżyni 416. złotych.
20:
O Igłach.
21:
❡ 34. tyſiącz. 700. igieł 41/2. tyſiącza za 1.
22:
zło. Cżyni 7. zło. 21. gρ. 6. d'.
23:
O Wosku.
24:
❡ Ieden ma 200. zło. cżyrwonych po 39.
strona: G2v
1:
gρ. polſkich/ á chce za nie kupić woſku w kra
2:
kowie/ koſtρ. 1. lp. 751/2. gρ. polſkich/ co przy
3:
dzie woſku za nie/ Cżyni 103. lp. 8. lib. 14/151
4:
O przemienieniu wag.
5:
❡ Ieden kupił 6. ſztuk woſku we Lwowie/ | Ważą. | Lp. | Lib. |
| Pierwſza. | 52. | 19. |
| Wtora. ſztuka | 53. | 10. |
| Trzećia. | 54. | bez 9. |
| Cżwarta. | 60. | bez 11. |
| Piąta. | 65. | 17. |
| Szoſta. | 68. | 19. |
6:
Koſtρ. 1. lp. 100. gρ. A wiozł ie do Wrocz=
7:
ławia y dawał ſam 1. lp. za 83. gρ. A 4. lp.
8:
Lwowſkie: cżinią 5. lp. Wroczławſkich/ Ieſt
9:
pytanie wiele zyſkał na nim: 30. lib. licżącz
10:
w lp. Lwowſki. Cżyni 40. zło 5. gρ. 111/4. d'.
11:
á zło. po 33. gρ.
12:
❡ Ieden kupił we Wroczławiu 24. c̃. wo=
13:
ſku. koſtρ. 1. lp. 2. zło. 1/2. ort. węgρ. wiozł do
14:
Normberku/ y ſtrawił 20. zło. węgρ. á 16. lp.
15:
Wroczławſkich. cżynią 3. c̃. Normberſkie/
y
16:
przedawał 1. c̃. wnormberku za 18. zło. riń
17:
ſkich. A 4. zło. rińſkie cżynią 3. zło. węgρ.
18:
wiele zyſkał zło. węgρ. na nim. Cżyni 33.
19:
zło. 2.1/2. ort.
strona: G3
1:
❡ 1. c̃. woſku nieſie 110. lib. za 13. zło. ia=
2:
ko wiele ma dać lib. za 1. zło. aby v 100 zło
3:
20. zło. zyſkał. Cżyni 7. lib. 2/39.
4:
❡ Ieden kupił we Wroczławiu woſku
5:
każdi lp. za 2. zło. węgρ. á wiozł gi do norm
6:
berku. Koſtρ. nakład na c̃. Wroczławſki
7:
11/2. zło. węgρ. á 132. lib. cżynią c̃. Wrocz=
8:
ławſki/ á 128. lib. wroczławſkich: ważą 1. c̃
9:
to ieſt 100. lib. wnormberku/ á zło. 100. węgρ
10:
za 134. zło. rińſkich. Ieſt pytanie iako drogo
11:
ma dać 1. c̃. normber. aby v 100. zło. 5. zy=
12:
ſkał. Cżyni 17. zło rińſkich 1. s. 1. hale. 1/11.
13:
O Wełnie.
14:
O Przemienieniu Wag.
15:
❡ Ieden kupił 27. lp. wełny/ każdy lp. po
16:
34 gρ. białych. Wiele vcżyni zło. po 30. gρ.
17:
polſkich. gdy 33. gρ. pol. za 37. gρ. białych
18:
rachuią. Cżyni 27. złotych. 8. gρ. 13. d'. 33/37.
19:
❡ Ieden kupił 400. lp. wełny po 28. gρ/lp
20:
á dał ią zpłokać/ y odeſzło iey 20. lp. Zacż
21:
ma dać 1. lp. płokany iżby 20. mrc̃. zyſkał.
22:
Cżyni 32. gρ. á mrc̃. po 48. gρ.
23:
❡ Ieden ma troiaką wełnę/ iedney 3. c̃. za
24:
12. zło. drugiey 7. c̃. za 63. zło. Trzećiey 11.
25:
c̃. za 88. zło. y zmieſzał ią ſpołem. Zacż ma | G iij |
strona: G3v
1:
dać 1. c̃. aby zyſkał 111/2. zło. Cżyni 8. zło.
2:
9 gρ. 5. d'. 1/7.
3:
O Frimarku.
4:
❡ Dwa chczą frimarcżyć/ ieden ma 18.
5:
poſtρ. koſtρ. gotowych 7. zło. Ktori kładzie
6:
na frimarku za 8. zło: A drugi ma wełnę
7:
koſtρ. 1. lp. go. 42. gρ.
Ieſt pytanie iako
droo
8:
ten z wełną ma ſadzić 1. lp. na frimarku
9:
aby był rowny á wiele lp. ma dać za 18.
10:
poſta. Cżyni 1. lp. za 48. gρ. a ma dać za 18
11:
poſta. 90/ lp.
12:
❡ Dwa chcą frimarcżyć: ieden ma wino
13:
koſz. gotowych 36. zło. Sadzi ie na frimar
14:
ku za 40. zło. A drugi ma ſledzie/ koſz. 1. kło=
15:
da gotowych 4. zło.
Y chce ten z winem
1/5
16:
gotowych pienędzy mieć za ſledzie/ ieſt py=
17:
tanie iako drogo ten 1. kłodę ſledzi ma ſa=
18:
dzić na frimarku/ á wiele kłod ſledzi przidzie
19:
za 1/5. Cżyni 7. kłod á 1. kłoda na frimarku
20:
za 4. zło. 4/7.
21:
❡ Dwa chczą frimarcżyć. 1. ma woſk/ kto=
22:
rego 1. c̃. gotowych 15. zło. koſz. á kładzie ie=
23:
den na frimarku za 16. zło. A drugi ma ſza
24:
fran 1. lib. gotowych 3. zło. koſz.
á chcze mieć
25:
gotowych pienędzy 1/5. Ieſt pythanie iako
26:
drogo 1. lib. ma położyć na frimarku/ tak iż=
strona: G4
1:
by na 100. zło. 5. zło. zyſkał. Cżyni 3. zło. 6/19
2:
❡ Dwa frimarcżą/ ieden ma miedz á dru=
3:
gi bawełnę/ á 100. lib. miedzi płaći 7. zło. go=
4:
towych/ á na frimarku ſadzi za 8. zło. á tey
5:
miedzi ieſt 2600. lib. á chcze mieć 1/4. goto=
6:
wych pienędzy á oſtatek bawełny/
á ſto lib.
7:
bawełny płaći 10. zło. á ſadzi to 100. ρ. za
8:
13. zło. ieſt pytanie wiele zwyſſzy v 100. zło.
9:
Cżyni 81/3. zło.
10:
❡ Dwa chczą frimarcżyć/ ieden ma ſza=
11:
fran/ drugi ma perły/ á 1. lib. ſzafranu koſzt.
12:
gotowych pienędzy 4. zło. y 1/6. kthori kładzie
13:
na frimarku za 5. zło. á chcze mieć 1/4. goto=
14:
wych pienędzy.
á drugi kładzie perłi za 7
1/2.
15:
zło. á ieſt frimark rowny. Ieſt pytanie wie=
16:
le koſztowały ty perły w gotowych pienią=
17:
dzoch. Cżyni 5. zło. 16. gρ. 8. d'.
18:
❡ Dwa chczą frimarcżić/ ieden ma ſukno
19:
á 1. poſtaw koſzt. 22. zło. á kładzie na frimar
20:
ku za 26. zło. á daie mu wolnoſći 6. mieſięci
21:
A drugi ma wełnę/ á 1. c̃. koſzt. 16. zło. kła=
22:
dzie 1. na frimarku za 18. zło.
Ieſt pytanie
23:
iako wiele wolnoſći drugiemu ma dać: iżby
24:
frimark był rowny. Cżyni 4. mieſięcze y 1/8.
25:
O towarzyſtwie reguła.
strona: G4v
1:
❡ Złoż oſobno ſummy wſzytkich towarzy=
2:
ſzow w 1. ſummę przez ktorą będzieſz dzielił
3:
zyſk w ſrzodku/ á włożone pienądze na o=
4:
ſtatku: iako tu.
Trzey ſię złożyli/ pirwſzy
5:
dał 48. zło. wtori 32. trzeći 80. Y żyſkali 60
6:
zło. Wiele każdemu przydzie. Cżyni 18. zło.
7:
pirwſzemu/ á wtoremu 12. zło. trzećiemu
8:
30. zło. Proba zday facity zpołem przy=
9:
dzieli zyſk ſpolny: dobres cżynił.
10:
❡ Dwa ſie złożyli/ pirwſzy dał 17. złotych
11:
wtory 7. zło. y chczą kupić 2. poſta. 1. za. 19.
12:
zło. á drugi za 5. zło. á w obudwu ieſt 30. vl
13:
á chczą mieć każdi z nich 30. vl. ſpełna.
Ieſt
14:
pytanie wiele vl. od obudwu poſta. kożdemu
15:
z nich przydzie. Cżyni pirwſzemu droſſzego
16:
ſukna 255/7 vl. á podleyſzego 42/7 vl. á wto=
17:
remu przećiwnym obycżaiem.
18:
❡ Trzey ſie złożyli/ pirwſzy włożył 112.
19:
zło. y ſtał 5. mieſięczy/ drugi włożył wino y
20:
ſtał 8. mieſięczy/ trzeći włożył 72. zło. y ſtał
21:
przez niewiadomy cżas/ y żyſkali 104. zło
á
22:
iako cżęſto pirwſzy z zyſku brał 5. zło. tako
23:
cżęſto wtori brał 6. zło á yle razow wthori
24:
brał 7. zło. tyle razow trzeći brał 9. zło. Ieſt
25:
pytanie iako drogo ono wino ſzaczowano/ á
26:
iako długo trzeći ſtał w towarziſtwie/
á wie
27:
le każdemu przydzie z zyſku. Cżyni pirwſzev
strona: H
1:
27. zło. 103/131. wtoremu 33. zło. 45/131. trzećie=
2:
mu 42. zło. 114/131. A wino ſzaczowano za
3:
84. zło. á trzeći ſtał w towarzyſtwie 12.
4:
Mieſięczy.
5:
O Dzieleniu.
6:
❡ Trzey kupili 1. poſtaw/ nieſie 42. vl. za
7:
20. zło. y chcze pirwy mieć 1/3. wtory 1/4. trzeći
8:
3/5. Ieſt pytanie wiele kożdemu przydzie vl. á
9:
wiele zło. oſobno ma dać kożdy.
Cżyni: pirw=
10:
ſzemu 11. vl. 59/71. á ma dać 5. zło. 45/71. wtore=
11:
mu 8. vl. á ma dać 4. zło. 16/71. trzećiemu 21
12:
vl. 21/71. ma dać 10. zło. 10/71.
13:
❡ Poczyna ſie na Norm=
14:
berską Mińczę Rachunk.
15:
Rownoſci reguła.
16:
❡ 100. ρ. za 1. c̃. 20 s. za 1. zło. 12. d'. za. 1. s
17:
❡ 1. lib. Imbieru koſz. 11 s. á 1. lib. gozdzi=
18:
kow 12. s. á chcze mieć oboyga za 100. zło.
19:
tak wiele iednego iako drugiego. Ieſt pyta=
20:
nie wiele lib. kożdego przydzie. Czyni 86. lib.
:
(22/23. | H |
strona: Hv
1:
Spolnoſci reguła.
2:
❡ Ieden kupił 2 c̃, 80. lib. gozdzikow/ koſzt.
3:
1. lib. cżyſtych 11. s. 3. d'. á 1. lib. ſkruſzonych
4:
1. s. 9. d'. á 100. lib. dzierżą 15. lib. ſkruſzo=
5:
nych. Cżyni 137. zło. 11. s.
6:
O Srebrze.
7:
❡ 30. mrc̃. ſrebra 6. łot. 3. quint. nieſie 1.
8:
mrc̃. 15. łot. 1. quint cżyſtego cżyni 28. mrc̃.
9:
15. łot. 3. quint. 2. d'. 15/10. koſzt. 1. mrc̃. cżyſtego
10:
8. zło. 1/4. cżyni 239. zło. 4. s. 3. d'. 801/1024.
11:
A mrc̃ cżyſtego za 16. łot. rachuiącz za 64
12:
quint. á quint za 256. d'. á 1. łot ieſt. 4. quint
13:
á 1. quint 4. d'. A. 1. mrc̃ ieſt 24. skoyce y 96
14:
kwart. á 1. skoćiecz 4. kwarti.
15:
❡ Ieden ma troiakie ſrebro/ pirwſzego ieſt
16:
10. mrc̃. po 9. łot/ wtorego 12. mrc. po 13. łot
17:
trzećiego 15. mrc. po 14. łot. y zmieſzał ie
18:
ſpołem/ Ieſt pytanie wiele 1. mrc. nieſie łot.
19:
Cżyni 12. łot. 12/27.
20:
❡ Ieden ma 63. c̃. 24. lib. miedzi/ á ma 12
21:
c̃. 2. mrc. 3. łot. 2. quint. ſrebra/ á każda mrc.
22:
ma 4. karati. 3. grani złota koſzt. 1. c̃. miedzi
23:
6. zło. 4. s. 3. ha. A 1. marc. ſrebra 7. zło. 12.
24:
s. 8. h. A 1. w karat złota 3. zło. 10. s. ieſt py
strona: H2
1:
tanie iako wiele to wſzytko y kożde oſobno w
2:
pienądzoch vcżyni. Cżyni 3580. zło 6 s. 4.
3:
d'. Takież theż brant krakowſki. Możeſz też
4:
exempla działać na myńczę polſką nie od=
5:
mieniaiącz brantu: iedno monetę.
6:
O Złocie Rachunk.
7:
❡ 1, mrc̃. 11. łot. 1. quint. 2. d'. nieſie. 1. mrc̃
8:
12. łot. 2. quint. 2. d'. ſrebra. A w złoćie 1. łot
9:
1. quint. 1. d'. po 231/2. karat. koſzt. 1. mrc. ſre=
10:
bra 8. zło. á 1. karat 3. zło. 16. s.
Cżyni 23.
11:
zło. 6. s. 8. d'. 241/4096.
12:
20. gρ. za 1. fρ. á 12. d'. za gρ.
13:
❡ Ieden kupił 17. mrc. Kruſzczu/ nieſie 1.
14:
mrc̃. 12. łot. ſrebra zmieſzanego poſpołu ze
15:
złotem/
á złoto ktore ieſt miedzy ſrebrem: ieſt
16:
go 6. karato. w. 1. mrc̃. Koſzt. 1. mrc. ſrebra
17:
6. zło. 15. s. á 1. krath 3. zło. 13. s. wiele za
18:
wſzytko vcżini. Cżyni 429. zło. 13. s. 6. ha.
19:
Na Skoycze.
20:
28. gρ. za 1. fρ. á 12. d'. za 1. gr.
21:
❡ 1. ſztu. zło. waży 19. mrc̃. 3. ſkoycze 1/2.
22:
nieſie na probie 18. karatow 3. grani. koſzt.
23:
1/ ktρ. 64. gρ.
Cżyni 820. zło. 15. gρ. wiele
| H ij |
strona: H2v
1:
ieſt cżyſtego złota w ſztu. Cżyni 14. mrc̃. 15.
2:
łot. 1. quint. 1. d'. 1/6. oſtatek miedz.
3:
O Porownaniu wag
4:
y Myńcz.
5:
❡ 4. lp. Polſkie: cżynią 5. lp. Wroczław=
6:
ſkich/ á 16. Wroczławſkich lp. cżynią 3. c̃.
7:
Normberſkie Wiele vcżynią 128. lp. Pol=
8:
ſkich: Normberſkich c̃. cżyni 30. c̃:
9:
❡ 100. lib. Wroczławſkich: cżynią 80. Nor=
10:
berſkich. A 100. Normberſkich: cżynią 110.
11:
Lipſkich. Wiele vcżynią 24. c̃. y 48. lib. Lip=
12:
ſkich we Wrocz. Cżyni 30546/11. ρ.
13:
❡ 2. d'. Tureczkie: cżynią 4. węgρ. á 6. węgρ
14:
cżynią 16. Litewſkich. á 4. Litewſkie: cżynią
15:
9. Polſkich. Ieſt pytanie wiele Pols. cżynią
16:
13. Turecz. d'. Cżyni 156. d'.
17:
❡ 593. zło. węgρ. wiele rińſkich 303/4. wiſz
18:
ſzey. Cżyni 775. zło. rińſkich. 6. gρ. 11. d'. 2/5.
19:
❡ 978. zło. riń. wiele węgρ. zło. 32. wyſſzey.
20:
cżyni 513. zło. węgρ. 16. gρ. 9. d'. 3/5.
21:
Wywroczona reguła.
22:
❡ Gdybych dał przez 44. mile od 3. c̃. 1.
strona: H3
1:
zło. od wiela c̃. przidzie dać 1. zło. przez 18
2:
mil. Cżyni 7. c̃. 3/4.
3:
Reguła nalezienia.
4:
❡ 32. łot. za 4. zło. 17. gρ. 16. d'. Zacż 23.
5:
łot. Cżyni 3. zło. 10. gρ. 8. d'. 27/32. zacż zło.
6:
rachowan. Cżyni po 19. gρ. á zacż gρ. cży=
7:
ni po 17. d'.
8:
❡ 100. drabom dano 60. zło. 30. gρ. Cżyni
9:
1. drabowi 24. gρ. 5. d'. 2/5. Zacż zło. á zacż
10:
gρ. rachowan.
11:
Lamanie łamania.
12:
❡ Ieden kupił 1. vl. y 1/4. bez 1/3. za 2. gρ.
13:
2/5. bez 6/7. y za 3. d'. 1/13. 1/8. y 21/9131/8. wiele
14:
vl. za 100. zło. Cżyni 1608. vl. 21144/1008457.
15:
grafika
strona: H3v
1:
grafika