[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Jan Kochanowski
tytuł:   Fraszki
rok wydania:   1584



strona: kt

1:
FRASZKI
2:
IANA
3:
Kochánowſkiégo.
4:
grafika
5:
FRASZKI tym xiążkom dźieią: kto
6:
ſye puśći ná nie
7:
Vſczypliwym ięzykiem/ za fráſzkę nie
8:
ſtánie.
9:
W Krákowie.
10:
W Drukárni Lázárzowéy: Roku Páńſkiégo
11:
1584.


strona: 3

grafika3.
1:
FRASZEK
2:
Ianá Kochánowſkiégo
3:
XIEGI I.

4:
Do gosciá.

5:
I
Eſli dármo maſz té xiążki/
6:
A ſpełná w wácku pieniążki/
7:
Chwalę twą rzecz/ gośćiu bráćie/
8:
Bo nie przydźieſz ku vtráćie.
9:
Ale ieſliś dał co z táſzki/
10:
Nie kupiłeś iedno fráſzki.
11:
Ná ſwoie xięgi.

12:
N
Iedbáią moie pápiéry
13:
O przeważné bohátéry:
14:
Nic v nich Mars choćiá ſrogi/
15:
I Achilles prędkonogi:
A ijAle



strona: 4

Fráſzek4.
1:
Ale śmiéchy/ ále żárty
2:
Zwykły zbiéráć moie kárty.
3:
Pieśni/ tańce/ y bieśiády
4:
Zchadzáią ſye do nich rády.
5:
Státek tych czáſów niepłáći:
6:
Pracą człowiek próżno tráći.
7:
Przy fráſzkách ni wżdy náleią:
8:
A to w niwecz co ſye śmieią.
9:
O zywocie ludzkim.

10:
F
Ráſzki to wſzytko cokolwiek myślémy/
11:
Fráſzki to wſzytko cokolwiek czyniémy.
12:
Niemáſz ná świećie żadnéy pewnéy rzeczy/
13:
Próżno tu człowiek ma co mieć ná pieczy.
14:
Zacność/ vrodá/ moc/ pieniądze/ ſławá/
15:
Wſzyſtko to minie iáko polna trawá.
16:
Náśmiawſzy ſye nam/ y náſzym porządkom/
17:
Wemkną nas w miéſzek/ iáko czynią łądkom.
18:
Z Anákreontá.

19:
I
A chcę śpiéwáć krwáwé boie/
20:
Luki/ ſtrzały/ miecze/ zbroie:
Moiá



strona: 5

Xięgi piérwſzé.5.
1:
Moiá lutnia Kupidyná/
2:
Pięknéy Aphrodity ſyná.
3:
Iużem był porwał bárdony
4:
Y náwiązał nowé ſtrony:
5:
Iużem śpiéwał Merioná/
6:
I prędkiégo Sárpedoná.
7:
Lutnia ſwym zwyczáiom gwoli/
8:
O miłości śpiéwáć woli:
9:
Bóg was żegnay/ krwáwé boie/
10:
Nie lubią was ſtrony moie.
11:
O Hánnie.

12:
S
Erce mi zbiegło/ á niewiem ináczéy/
13:
Iedno do Hánny: tám bywa naráczéy.
14:
Tom był zákazał/ by nie przyymowáłá
15:
W dom tego zbiegá/ owſzem wypycháłá.
16:
Póydę go ſzukáć: lecz ſye y ſam boię
17:
Tám zoſtáć. Wenus powiédz rádę ſwoię.
18:
Ná hárdégo.

19:
N
Iechcę wtéy mierze głowy pſowáć ſobie/
20:
Bych ſye móy Pánie miał podobáć tobie/
A iijWidzę



strona: 6

Fráſzek6.
1:
Widzę żeś hárdy: mnie téż ná tym máło/
2:
Kiedy ſię tobie ták vpodobáło.
3:
Ná ſtárą.

4:
T
Erazby zemną zygrywáć ſię chćiáłá/
5:
Kiedyś niebogo ſobie podſtárzáłá.
6:
Day pokóy/ prze bóg/ ſámá báczyſz ſnádnie/
7:
Ze nic po ćiérniu/ kiedy róża ſpádnie.
8:
Z Anákreontá.

9:
P
Różno ſię mam odéymowáć
10:
Widzę że muſzę miłowáć:
11:
Miłość mi dawno rádźiłá/
12:
Lecz ia/ iáko práwy wiłá/
13:
Niechćiałem ſłucháć iéy rády/
14:
Aż námá przyſzło do zwády.
15:
Bo ſáydak z łukiem porwáłá
16:
A mnie ná rękę wyzwáłá.
17:
Ia téż iáko Hektor záśię/
18:
Wźiąwſzy kárácénę ná śię/
19:
Tarcz/ y ſzáblę/ iáko brzytwę/
20:
Stoczyłem z miłośćią bitwę.
Oná



strona: 7

Xięgi piérwſzé.7.
1:
Oná ku mnie ćiąnie rogi/
2:
A ia conadáléy w nogi.
3:
A gdy wſzytkich ſtrzał pozbyłá/
4:
Samá ſię w bełt obróćiłá/
5:
Y proſto mi w ſerce wpádłá/
6:
A mnie záraz moc odpádłá.
7:
Próżno tedy noſzę zbroię/
8:
Próżno zá páwézą ſtoię:
9:
Bo kto mię ma bić ná górze/
10:
Kiedy nieprzijaćiél w ſkórze.
11:
Do Hánny.

12:
C
Hybá by niewiedźiáłá/ co znáczy twarz bláda/
13:
Y kiedy kto nie grzeczy/ Hánno/ odpowiáda/
14:
Częſto wzdycha/ á rzadko kiedy ſię rośmieie/
15:
Tedy niewiéſz/ że prze ćię moie ſerce mdleie.
16:
Do Páwłá.

17:
P
Awle rzecz pewna/ v twego ſąśiádá
18:
Możeſz długiégo nie czekáć obiádá.
19:
Bó w méy komorze ſczéra páięczyná/
20:
W piwnicy tákże coś ná ſchyłku winá.
Ale



strona: 8

Fraſzék8.
1:
Ale chléb (według przypowieśći) z ſolą/
2:
Każę położyć prze ćię z dobrą wolą.
3:
Muzyká będzie/ pieśni téż doſtánie/
4:
A ktemu płáćić niepotrzebá zá nie:
5:
Bo ſye tu ten źmiy rodźi ták okwito/
6:
Lepiéy dáleko niż ieczmień niż żyto.
7:
Przeto śiądź zá ſtół/ móy dobry ſąśiedźie/
8:
Boś dawno bywał przy tákiéy bieśiedźie/
9:
Gdźie śmiéchu więcéy niż potraw dawáią:
10:
Ale poetom wſzytko przepuſczáią.
11:
Ná vtrátné.

12:
N
A przykréy ſkále gdźie nikt niedochodźi/
13:
Zieloné drzewo ſłodkié figi rodźi/
14:
Ktorych z wronámi krucy záżywáią/
15:
Ludźie żadnégo pożytku niemáią:
16:
Tákżeć niewiem z kim wſzytko drudzy ziedzą/
17:
A ludźie godni gdźieś ná ſtronie śiedzą.
18:
Sen.

19:
V
Ciekałem przez ſen w nocy/
20:
Máiąc ſkrzydłá ku pomocy:
Lecz



strona: 9

Xięgi piérwſzé.9.
1:
Lecz mię miłość poimáłá/
2:
Choć ná nogách ołów miáłá.
3:
Hánno/ co to známionuie?
4:
Podobno mi práktikuie/
5:
Ze ia/ będąc vwikłány
6:
Témi/ y owémi pány/
7:
Wſzytkich inſzych łátwie zbędę/
8:
Tobie ſłużyć wiecznie będę.
9:
Do Pániéy.

10:
P
Ani iáko nadobna/ ták téż y vczćiwa/
11:
Pátrząc ná twą wdźięczną twarz/rymów mi przy=
:
(bywa.
12:
Któré ieſli ſię ludźiom kiedy ſpodobáią/
13:
Nie więcéy mnie/ niż tobie/ być powinné máią.
14:
Ráki.

15:
F
Olguymy paniom nie ſobie ma rádá/
16:
Miłuymy wiernie nie ieſt w nich przyſádá.
17:
Godnośći trzebá nie zánic tu cnotá/
18:
Miłośći prágną nie prágną tu złotá.
19:
Miłuią z ſercá nie pátrzáią zdrády/
20:
Pilnuią prawdy nie kłamáią rády.
BWiárę



strona: 10

Fráſzek10.
1:
Wiárę vprzéymą nie dar ſobie ważą/
2:
W miárę nie názbyt ćiągnąć rzemień każą.
3:
Wiecznie wam ſłużę nie ſłużę náchwilę/
4:
Beſpiecznie wiérzćie nie rad ia omylę.
5:
O Kocie.

6:
S
Lychał kto kiedy iáko ćiągną kotá?
7:
Niezáwżdy ſzuka wody tá robotá.
8:
Ciągnie go drugi nadobnie ná ſuſzy/
9:
Sukniéy nie zmacza/ ále wżdy mdło duſzy.
10:
Ná nieodpowiedną.

11:
O
dmów ieſlić niepomyśli: day maſzli dáć wolą:
12:
Słucháiąc ſłów niepotrzebnych/ áż mię vſzy bolą.
13:
Ná pieſczoné ziemiány.

14:
G
Niewam ſię ná té pieſczoné źiemiány/
15:
Co piwu rádźi ſzukáią przygány.
16:
Nie pij aż ći ſię piérwéy będźie chćiáło/
17:
Tedyć ſię káżdé dobrym będźie zdáło.
Ná nie-



strona: 11

Xięgi piérwſzé.11.
1:
Na niesłowną.

2:
M
Iałem nádźieię że mi zyśćić miano/
3:
Ták iáko było z chućią obiecano:
4:
Ale co komu rzecze białagłowá/
5:
Piſz iéy ná wietrze/ u ná wodźie ſłowá.
6:
Do Paniéy.

7:
C
O vſty mówiſz byś w ſercu myśliłá/
8:
Bárzo byś mię tym/ Páni/ zniewoliłá.
9:
Ale kiedy mię ſwym miłym miánuieſz/
10:
Podobno dawnym zwyczáiom folguieſz.
11:
O chmielu.

12:
C
O to zá ſáłatá rána
13:
Rózynkámi poſypána?
14:
Chmiél/ ieſli dobrze ſmákuię:
15:
Przetoćiem go w głowie czuię.
16:
Ná nabozną.
B ijJeſli



strona: 12

Fráſzek12.
1:
I
Eſli niegrzéſzyſz/ iáko mi powiádaſz/
2:
Czego ſię/ miła/ ták częſto ſpowiádaſz?
3:
Ná grzebién.

4:
N
Owy to fortél/ á máło ſłychány/
5:
Ná śrébrną brodę grzebień ołowiány.
6:
Ofiárá.

7:
L
uk/ y ſáydak twóy/ Phœbe/niech będźie/ lecz ſtrzáły
8:
Wſercách nieprzijacielſkich w dźień boiu zoſtáły.
9:
O ſobie.

10:
D
Opiéro chcę piſáć żárty/
11:
Przegrawſzy pieniądze w kárty:
12:
Ale ſię y dworſtwo zmiéni/
13:
Kiedy w pytlu hroſzá néni.
14:
Ná Konratá.

15:
M
Ilczyćie w obiad/ móy Pánie Konraćie/
16:
Czy tylko ná chléb gębę ſwą chowaćie?
Do Mi-



strona: 13

Xięgi piérwſzé.13.
1:
Do Mikołáiá Firleiá.

2:
I
Eſliby w moich xiążkách co tákiégo było/
3:
Czegoby ſię przed pánną czytáć niegodźiło:
4:
Odpuść/ móy Mikołáiu: bo ma być ſtáteczny
5:
Sam poetá/ rym czáſem vydźie y wſzeteczny.
6:
O Lázickim á Bárzem.

7:
L
Aźicki z Bárzém/ goſpodarzu miły/
8:
Ieſliś nieświádom iákowéy ſą śiły:
9:
Chćiéy ſámé tylko vważyć imioná/
10:
A maſzli rozum/ niech ſpáć idźie żoná.
11:
O Iendrzeiu.

12:
Z
Sercám ſię rośmiał/ Iendrzeiá ſłucháiąc/
13:
Kiedy do domu przyſzedł nárzékáiąc:
14:
A kát iéy prośi by ſię ku mnie miáłá/
15:
Teraz ſye małpá z podchłopia wyrwáłá.
16:
Do Ióſtá.

17:
W
Iéſz coś mi winien/ miéyże ſię do táſzki/
18:
Bo ćię wnet włożę/ Ióſtćie/ między fráſzki.
B iijDo Iá-



strona: 14

Fráſzek14.
1:
Do Iákubá.

2:
Z
E krótkié fráſzki czynię/ to Iákubie winiſz
3:
Krótſzé twoié nierowno/ bo ich ty nie czyniſz.
4:
Epitaphium Koſowi.

5:
Z
Zalem y z płáczem/ ácz zá twé nieſtoi/
6:
Móy dobry Kośie/ towárzyſze twoi
7:
W ten grób twé ćiáło vmárłé włożyli/
8:
Którzy weſeli wczorá z tobą byli.
9:
Smierć zá człowiekiem ná wſzelki czás chodźi/
10:
Niech zdrowie/ niech nas młodość nieuwodźi
11:
Bo áni wzwiémy/ kiedy wśiádáć każą:
12:
A tám áni płácz/ áni dáry ważą.
13:
O tymze.

14:
W
Czorá pił z námi/ á dźiś go chowamy:
15:
Ani wiem czemu tak hárdźie ſtąpamy.
16:
Smierć niezna złotá/ y drogiéy purpury/
17:
Mknie po iednému/ iáko z koycá kury.
o zazdro-



strona: 15

Xięgi piérwſzé.15.
1:
O zazdrosci.

2:
A
Ni przijaćiel/ áni wielkość złotá/
3:
Ani vchowa złéy przygody cnotá.
4:
Przeklęta zazdrość dźiwnie ſię fráſuie/
5:
Kiedy v kogo co nád ludźi czuie.
6:
Więc ieſli nie zié/ tedy przedśię ſczeka/
7:
A vſtáwicznie ná twoie złé czeka.
8:
To ná nię fortél/ nic nieczuć do śiebie/
9:
A wſzytko mężnie wytrzymáć w potrzebie.
10:
O dobrym Pánie.

11:
D
Obry Pan iákiś iádąc ſobie w drogę/
12:
Vyźrzał v dźiewki w polu boſſą nogę.
13:
Niechodź (powiáda) bez bótów/ ma rádá
14:
Bo máćierzyzná ták zwietrzeie rádá.
15:
Láſkawy pánie/ nic iéy to niewádźi/
16:
Chyba żebyśćie pijáli z niéy rádźi.
17:
O Káchnie.

18:
K
Achná ſye każe w łáźni przypátrowáć/
19:
Ieſlibych ią chciał nágo wymálowáć:
A ia



strona: 16

Fráſzek16.
1:
A ia powiádam/ gdźie nas dwoie śiędźie/
2:
Tám pewna łáźnia/ mówię łáźnia/ będźie.
3:
Do gosciá.

4:
N
ie pieść ſię długo z mémi xiążeczkámi/
5:
Gośćiu/ boć rzeką báwiſz ſię fráſzkámi.
6:
Ná Bárbárę.

7:
I
Akoś mi iuż ſkaczeſz ſłábo/
8:
Folguy ſobie miła Bárbáro proſzę ćię.
9:
Czárt roſkakał tego ſwátá/
10:
Niedba nic choć kto ma ládá co przed ſobą.
11:
Okázuie ſwoie ſztuki/
12:
Alboć niewié że maſz wnurémberku towar.
13:
Ale ty wżdy niebądź głupia/
14:
Nieznáiomym nieday dudkowáć przed ſobą.
15:
Niezwiérzay ſię ledá komu/
16:
Niepuſczay mnichów do dobrégo mieſzkánia.
17:
Y kápłanów ſię wyſtrzégay/
18:
Ráczéy ſámá záwżdy létániie śpiéway.
19:
A chceſzli mię ſłucháć dáléy/
20:
Moiá Bárbáro nieſzácuy dobrych ludźi.
Záwżdy



strona: 17

Xięgi piérwſze.17.
1:
Záwżdy ráczéy ſzukay zgody/
2:
Niech zá ćię ſkacze kto młotem dobrze robi.
3:
Możeſz odpróć y te wzorki/
4:
Czysćie ták námá z paćiorkowym biczykiem.
5:
A niedufay w żadné czáry/
6:
Y pod piérzem ſzpetny ſtároświetſki biéret.
7:
Wiédzże co maſz czynić z ſobą/
8:
Bo liśi ogon zá towar nieuchodźi.
9:
A łotrowie/ co to widzą/
10:
W oczy pięknie/ w káćie ſzykuią ſwé draby.
11:
Domyślay że ſię oſtátká
12:
Wſzákeś iuż ſwym dźiatkom márcypan rozdáłá.
13:
Do Wálká.

14:
W
Alku móy/ tym mię nierozgniewaſz ſobie/
15:
Ze ſię mé fráſzki kiepſtwem zdádzą tobie.
16:
Bych ia téż w nich był baczył ſtátek iáki/
17:
Wiérz mi niebył by tytuł ná nich táki.
18:
Epitaph: Kri: Sien.

19:
T
Ylko ćię tu ná źiemię ſczęsćié vkazáło/
20:
Dáléy ćię mieć/ Kryſztofie/ ná świećie niech=
:
(ćiáło/
CCzy



strona: 18

Fráſzek18.
1:
Czy to gorzéy/ czy lepiéy? wy ſámi widźićie/
2:
Którzy tego/ y tego świátá ſmák pomnićie.
3:
Z Anákreontá.

4:
C
Iężko kto niemiłuie/ ćiężko kto miłuie/
5:
Naćiężéy kto miłuiąc łáſki niezyſkuie.
6:
Zacność w miłośći zánic/ fráſzká obyczáie/
7:
Ná tego tám naráczéy pátrzáią/ kto dáie.
8:
Boday zdechł kto ſię naprzód złotá rozmiłował/
9:
Ten wſzytek świát ſwoim złym przykłádem popſował.
10:
Ztąd walki/ ztąd mordérſtwá: á co ieſzcze więcéy/
11:
Nas chudé co miłuiem/ to gubi napręcéy.
12:
Ná poduſzkę.

13:
S
Zláchetné płótno/ ná którym leżáło
14:
Owo ták piękné w oczu moich ćiáło/
15:
Przecz tego ſmutny v fortuny ſobie
16:
Ziednáć niemogę/ áby głowie obie
17:
Poſpołu ná twym wdźięcznym mchu leżáły/
18:
A zobopólnych rozmów vżywáły.
Więcéy



strona: 19

Xięgi piérwſze19.
1:
Więcéy nieśmiem rzéc: bo y ták ſię boię/
2:
Ze z tych ſłów zazdrość myśl rozumié moię.
3:
Ná fráſownégo.

4:
N
ie fraſuy ſię ná ſługi/ żeć ſię pożarli/
5:
Trzéźwi ſłudzy z trzéźwiémi pány pomárli.
6:
Na Striiá.

7:
N
Ie bądź mi ſtriiem/ Rzymiánie mawiáli/
8:
Kiedy ſię komu karáć niedawáli.
9:
Bądź ty mnie striiem przedſię poſtárému/
10:
Iedno nic nie bierz ſynowcowi ſwému.
11:
Ná ſwiętégo Oycá

12:
S
Więtym ćię zwáć niemogę: Oycem ſię nie wſtydzę/
13:
Kiedy wielki kápłanie ſyny twoie widzę.
14:
Do Mikołáiá Mieleckiego.
C ijNie dar



strona: 20

Fráſzek20.
1:
N
Ie dar iáki koſztowny ále co przemogę/
2:
Dam ći parę wirſzyków/ Mielecki/ ná drogę.
3:
Boże day być ſię dobrze ná wſzytkim wodźiło/
4:
Byś wezdrowiu oglądał/ ná coć pátrzáć miło.
5:
Ná mię bądź łáſkaw/ iákoś záwżdy okázował
6:
Niebył ten łáſkaw/ kto do końcá nie miłował.
7:
Ná Lákomé.

8:
N
A vmyśle prawdźiwé bogáctwá zależą/
9:
Pod nim śrébro/ y złoto/ y pieniądze leżą.
10:
A temu bogátégo imię będźie ſłużyć/
11:
Który ſczęsćia ſwoiégo vmié dobrze vżyć.
12:
Ale kto vſtáwicznie leży nád liczmany/
13:
Tylko tego ſłucháiąc gdźie przedáyné łany:
14:
Ten równie iáko pſczołá plaſtry w vl vkłada/
15:
A drugi/ nic nie robiąc/ miód gotowy iada.
16:
Ná niesłownégo.

17:
P
Owiem ći prawdę/ że rad obiecuieſz/
18:
A obiecawſzy potym ſię nieczuieſz.
19:
Fráſzką by ćię zwáć: lecz to ieſcze mnieyſza/
20:
Ieſt w moich xiążkách fráſzká ſtátecznieyſza.
Do Pá-



strona: 21

Xięgi piérwſzé.21.
1:
Do Páwełká.

2:
K
Iedy Zorawie polecą zá morze/
3:
Niebyway częſto/ Páwełku/ ná dworze
4:
Aby ná tobie nie poklwáli ſkóry/
5:
Mnimáiąc żeś ty z Pigmæolów który.
6:
Ná Mátuſzá.

7:
M
Atuſz wąſów lepiéy rzéc: bo wielką kłádźiemy
8:
Rzecz pod máłą/ kiedy wąs Mátuſzów mówiemy.
9:
Ná Posłá Papieſkiégo.

10:
P
Oſle Papieſki Rzymſkiégo narodu/
11:
Vczyſz nas drógi/ á ſam chybiaſz brodu.
12:
Náwrácay lepiéy niżli twóy woźnicá/
13:
Strzeż nas tám záwiéść/ gdźie płácz y te=
14:
ſknicá.
15:
Ná piiánégo.
C iijNiedár=



strona: 22

Fráſzek22.
1:
N
Iedármo Bácchá z rogámi máluią/
2:
Bo piiánégo y dźieći poczuią.
3:
Niech głowá/ niech mu ſłużą dobrze nogi/
4:
Sámá poſtáwá vkázuie rogi.
5:
Ná goſpodarzá.

6:
P
Oſádźiłeś mię wprawdźie nienagorzéy/
7:
Ale by trzebá mięſá dáwáć ſporzéy:
8:
Przed tobą widzę półmiſków niemáło/
9:
A mnie ſię ledwie poléwki doſtáło.
10:
Diabłu ſię godźi tákowa bieśiádá/
11:
Gośćiem/ czy świádkiem ia twego obiádá?
12:
Ná Máthemátiká.

13:
Z
Iemię pomierzył/ y głębokié morze/
14:
Wié iáko wſtaią/ y záchodzą zorze.
15:
Wiátrom rozumié/ práktykuie komu/
16:
A ſam niewidźi że ma kurwę w domu.
17:
O Xiędzu.
Z wie



strona: 23

Xięgi piérwſzé.23.
1:
Z
Wieczorá ná cześć Xiędzá záproſzono/
2:
Ale mu ná noc máłpę przywiedźiono.
3:
Trwáłá tám chwilę tá miła bieśiádá/
4:
Aż Xiądz zámieſzkał y mſzéy/ y obiádá.
5:
O Goſpodyniéy.

6:
P
Roſzono iednéy wielkiémi proźbámi/
7:
Nie powiem o co/ zgádniećie to ſámi.
8:
A iż ſtáteczna byłá białagłowá/
9:
Nie wdawáłá ſię z gosćiem w długie ſłowá.
10:
Ale mu z mężem do łáźniéy kazáłá/
11:
Aby mu ſwoię myśl rozumiéć dáłá.
12:
Wnidą do łáźniéy: á goſpodarz miły
13:
Chodźi/ by w ráiu/ nie zákrywſzy żyły.
14:
A ſłuſznie: bo miał bindaſz ták doſtały/
15:
Ze by był niewlazł w żadné fámurały.
16:
Gość poglądáiąc dobrze żyw/ á ono
17:
Bárzo nie rowno pány podźielono.
18:
Nie mył ſię długo/ y iechał tym chutniéy/
19:
Nie każdy weźmie po Bekwárku lutniéy.
20:
Ná butnégo.



strona: 24

Już
Fráſzek24.
1:
I
Vż mi go niechwal/ co to przy biésiedźie
2:
Z zwyćięſtwy ná plác/ y z walkámi iedźie.
3:
Tákiégo wolę/ co záśpiéwáć może/
4:
Y co z pánnámi táńcowáć pomoże.
5:
Zá piiánicámi.

6:
Z
Iemiá deſcz piie/ źiemię drzewá piią/
7:
Z rzék morze/ z morzá wſzytki gwiazdy żiią.
8:
Ná nas niewiem co ludźie vpátrzyli/
9:
Dźiwno im/ żesmy trochę ſię nápili.
10:
O Práłacie.

11:
I
To być muśi do fráſzek włożono/
12:
Iáko práłatá iednégo vcczono.
13:
Białychgłów młodych/ y pánów niemáło/
14:
Zá iednym ſtołem poſpołu śiedźiáło.
15:
Siedźiał też y ten/ com go iuż miánował/
16:
Bo dobréy myśli nigdy niezepſował.
17:
Mnich wedle niego/ á po drugiéy ręce
18:
Páni co ſtárſza: ſłuchayże o męce.
Ná piér=



strona: 25

Xięgi piérwſzé.25.
1:
Ná pirwſzym mieyſcu pánnę cáłowano/
2:
Tákże do końcá podáwáć kazano/
3:
Więc tego nie raz/ ále kilká było/
4:
A práłatowi by kąſká nie miło:
5:
Bo co raz to go bábá pocáłuie/
6:
A on záś mnichá: więc mu ſię ſtyſkiue.
7:
Miał czysćiec práwy ieſcze ná tym świećie/
8:
Bodáy wam táki/ co go mieć niechcećie.
9:
Do Marciná.

10:
A
Więc by ty Marćinie/ przed tym nieugonił/
11:
Co to śiedźi iáko wróbl/ á oczy źáſłonił:
12:
Niech on chwali żmódźinki że bywaią trwáłé/
13:
By miał mądźie iáko ſam tedy przedſię máłé.
14:
Ná mierniká.

15:
K
Iedysćie ſię tych pomirarów ták dobrze vczili/
16:
Ze wiécie ilé kroć koło obróći ſię w mili.
17:
Zgádnićiéſz mi/ wiele razów/niż ieden raz minie.
18:
Mágdálená pod namiotem żywym duſzą kinie.
19:
O Chłopcu.
DPan



strona: 26

Fráſzek26.
1:
P
An ſobie kazał przywiésć białągłowę/
2:
Aby z nią mógł miéć táiemną rozmowę/
3:
Czekawſzy chłopcá dobrze długą chwilę/
4:
Ták żeby drugi vſzedł był y milę:
5:
Poyźrzy pod okno/ á ći ſobie rádźi:
6:
Y rzecze z góry do onéy czeládźi/
7:
Po dyable ſynku folguieſz téy pániéy/
8:
Iam kazał przywiéść/ á ty iedźieſz ná niéy.
9:
O Hánnie.

10:
T
V górá drzewy nátkniona/
11:
A pod nią łąká źielona.
12:
Tu zdróy przeźroczyſtéy wody/
13:
Podróżnému dla ochłody/
14:
Tu zachodny wiátr powiéwa/
15:
Tu ſłowik przijemnie śpiéwa.
16:
Ale to wſzytko zá iáie/
17:
Kiedy Hánny niedoſtáie.
18:
Do Stánisłáwá.

19:
C
O mi Sibyllá prorokuie minie?
20:
Zle trzem (powiáda) o iednéy pierzinie/
Znáć/



strona: 27

Xięgi piérwſzé.27.
1:
Znáć/ Stániſłáwie/ że ſię tá pieśń byłá
2:
Mym towárzyſzom dobrze w głowę wbiłá.
3:
Bom ia ſam ieden zoſtał z téy drużyny/
4:
Co poćiągáli ná ſię téy pierzyny.
5:
Oni iuż tylko légáią po parze/
6:
Ia przedśię źiębnę ſámotrzeć do zarze.
7:
Epitá: Woyc: Kryſk.

8:
P
Láczą ćię ſtárzy/ płáczą ćię y młodźi/
9:
Dwór wſzyſtek wczérni prze ćię/ Kryſki/ cho=
:
(dźi.
10:
Abowiem ludzkość/y dworſtwo przy tobie
11:
W iednymże záraz pochowano grobie.
12:
Drugié temuz.

13:
H
Iſzpany/ Włochy/ y Niemce zwiedźiwſzy/
14:
Królowi ſwemu cnotliwie ſłużiwſzy/
15:
Vmárłeś/ Kryſki y leżyſz w tem grobie:
16:
Mnieś wielki ſmutek zoſtáwił po ſobie.
17:
A iż płácz próżny/ y żáłosć w téy mierze/
18:
Tym więtſzą y płácz/ y żáłość moc bierze.
19:
Ná pány.
D ijCiężko



strona: 28

Fráſzek28.
1:
C
Iężko mi ná té teráznieyſzé pány/
2:
Siebie nie baczą/ á gánią dworzány.
3:
W on czás/ pry/ czyſtych zapáśników było/
4:
Szérmiérzów: gońców aż y wſpomnieć miło.
5:
A dźiś co młodźi pácholcy vmieią?
6:
Iedno w ſię wino/ iáko w beczkę/ leią.
7:
Prawdá że wielka w ſługách dźiś odmiáná/
8:
Ale téż trudno a tákiégo páná/
9:
O iákich nam więc ſtárſzy powiádáli/
10:
Oni ſię w męſtwie/ w dźielnośći kocháli/
11:
Dźiś ledá żydá z workiem pieprzu wolą:
12:
Nie dźiw/ że rzadko zá tarczámi kolą.
13:
Do Goſpodyniéy.

14:
C
Iebie zła lwicá w ogromnéy iáſkini
15:
Nie vrodźiłá/ moiá goſpodini/
16:
Ani ſwem mlékiem Tygrys nápawáłá:
17:
Gdźiéżeś ſię wżdy ták ſroga vchowáłá/
18:
Ze niechceſz báczyć ná mé powolnosći/
19:
Ani mię wſpomoc w méy wielkiéy trudnosći.
20:
O którą ſámá żeś mię przypráwiłá/
21:
Ze chodzę máło nie ták iáko wiłá.
Wpra=



strona: 29

Xięgi piérwſzé.29.
1:
Wprawdźie żeć ſię iuż niewczás odéymowáć:
2:
Ia ćiebie muſzę rad nierad miłowáć.
3:
Ty ſię w tym pomni/ maſzli mię miéć gwoli
4:
Z méy dobréy chęći/ czyli po niewoli.
5:
O Stáſzku.

6:
G
Dy co nie grzeczy vſłyſzy móy Stáſzek/
7:
To mi wnet każe przypiſáć do fráſzek.
8:
Bráćie/ by ſię to wſzytko piſáć miáło/
9:
Iuż by mi dawno pápiéru niezſtáło.
10:
Do Káchny.

11:
P
Ewnie ćię moie źwierćiádło záwſtidźi/
12:
Bo ſię w nim/ Káchno/ káżdy ſzpetny widźi.
13:
O Liscie.

14:
N
Iewiem by tá niemoc byłá/
15:
Co by ſię nie przyrzućiłá.
16:
Wczorá mi páni piſáłá/
17:
Ze po trzy nocy nie ſpáłá.
D iijOd



strona: 30

Fráſzek30.
1:
Od tych czáſów mi nie śmieſzno/
2:
Y ſam nie ſpię/ co mię teſzno.
3:
Epita: Iędr: Zelisłáwſk.

4:
W
Iegóż goſpodźie o wieczornéy chwili/
5:
Zeliſłáwſkiégo niewinnie zábili
6:
Swowolni ludźie: kto chce ſłowo miłé
7:
Dáć temu grobu/ przeklinay opiłé.
8:
Do Báltázerá.

9:
N
Ie dźiw żeć głowá/ Báltázárze/ chorá/
10:
Siedźiałeś wedle głupiégo doktorá.
11:
Do P. Stępowſkiégo.

12:
S
Am pánnę sćiſkaſz/ ſam ſię zákazuieſz/
13:
Sam w vcho ſzepceſz/ ſam/ Páwle/ cáłuieſz/
14:
Wſzytkoś ſam zábrał/ áni ſię daſz pożyć:
15:
A ieſzcze by ćię do fráſzek niewłożyć?
16:
O Goſpodyniéy.
Stá=



strona: 31.

Xięgi piérwſzé.31.
1:
S
Tároſtá iednéy pániéy roſkazał obiawić/
2:
Ze Legatá Rzymſkiégo v niéy miał poſtáwić:
3:
Bá toć/ pry/ Legat práwy/ co go ſtáwiáć trzebá/
4:
Ale w mym domu tákim nie dawáią chlebá.
5:
Ná Hárdégo.

6:
N
Ie bądź mi hárdym/ choćiaś wielkim pánem/
7:
Iam nie ſtároſtą/ áni káſtellánem/
8:
Ale gdy namniéy podweſelę ſobie/
9:
Siłá mam w głowie pánów równych tobie.
10:
Z Anákreontá.

11:
K
Iedy by worek bogátégo złotá
12:
Mógł człowiekowi przyſporzyć żywotá:
13:
Y ſam bych śię iuż iął pieniędzy chowáć/
14:
Ze bych śię miał śmierći odkupowáć.
15:
Ale ieſli nikt kupnem nie przyczyni
16:
Zywotá ſobie/ zaſz nie głupio czyni/
17:
Kto ſię fráſuie/ á żywie w kłopoćie?
18:
Ieſli maſz vmrzeć/ á cóż ći po złoćie?
Ia do=



strona: 32

Fráſzek32.
1:
Ia dobréy myśli záwżdy chcę vżywáć/
2:
Ia z prziiaćioły chcę poſpołu bywáć/
3:
A ieſli Wenus od tego nie będźie/
4:
Y Bogumiła niechay ſię przyśiędźie.
5:
Ná Sokálſkié mogiły.

6:
T
Usmy ſię mężnie prze oyczyznę bili/
7:
Y ná oſtátek gárdłá położyli.
8:
Niemaſz przécz/ gosćiu/ łzes nád námi tráćić/
9:
Táką śmierć mógł byś ſam drogo zápłáćić.
10:
Do Ianá.

11:
R
Adzę Ianie/ day pokóy przedſięwzięćiu ſwemu:
12:
Bo bądź krótko/ bądź długo/ przedſię przydźie
:
(ktemu/
13:
Ze ſię człowiek obaczy: á co mu dźiś miło/
14:
To mu będźie zá czáſem wſtyd w oczu mnożiło.
15:
Tę roſkoſz/ którą téráz tak drogo ſzácuieſz/
16:
Puſćiſz tániéy pochwili/ gdy prawdę poczuieſz.
17:
A ták co ma czás przyniésć/ vprzédz go ty ráczéy/
18:
Odmięń ſwóy biég/ á żagle nákręć wczás ináczéy.
19:
Swiádomeś ſłów łáſkáwych/ y pięknéy poſtáwy/
20:
Zdrádę widźiſz: znayże więc/ co prziiaćiél práwy/
A ty/



strona: 33

Xięgi piérwſzé.33.
1:
A ty/ ô morſka Venus/ chluśni zraz téy pániéy/
2:
A pomsći ſię wzdychánia/ y moich łzes ná niéy.
3:
O doktorze Hiſzpanie.

4:
N
Aſz dobry doktór ſpáć ſię od nas bierze/
5:
Ani chce z námi doczekáć wieczerze.
6:
Dayćie mu pokóy: naydźiem go w posćieli/
7:
A ſámi przedſię bywaymy weſeli.
8:
Iuż po wieczerzy: pódźmy do Hiſzpaná/
9:
Bá więrę pódźmy/ ále nie bez dzbaná.
10:
Puſczay doktorze towárzyſzu miły/
11:
Doktór niepuſćił/ ále drzwi puſćiły.
12:
Iedná nie wádźi/ dayći boże zdrowié/
13:
By ieno iedná/ doktor ná to powié.
14:
Od iednéy przyſzło áż więc do dźiewiąći/
15:
A doktorowi mózg ſię wełbie mąći.
16:
Trudny (powiáda) móy rząd ztémi pány/
17:
Szedłem ſpáć trzéźwio/ á wſtánę piiány.
18:
O Sláchcicu Polſkim.

19:
I
Eden pan wielmożny niedawno powiedźiał/
20:
W Polſcze sláchćic iáko by téż ná kárczmie ſiedźiał.
EBo



strona: 34

Fráſzek34.
1:
Bo kto iedno prziiedźie/ to z káżdym pić muśi/
2:
A żoná poſćiél zwłócząc niebogá ſię krtuśi.
3:
Epita: dziécięciu.

4:
O
Ycze/ nádemną płákáć niepotrzebá/
5:
Moiá niewinnosć wnioſłá mię do niebá.
6:
Boday ták wielé tobie przyczyniłá/
7:
Ilé mnie ſroga ſmierć lat vkrzywdźiłá.
8:
Ná młodosc.

9:
I
Akoby téż rok bez wioſny miéć chćieli/
10:
Którzy chcą żeby młodźi nie ſzáleli.
11:
Ná ſtárosc.

12:
B
Iédna ſtároſći/ wſzyſcy ćię żądamy/
13:
A kiedy przydźieſz/ to záś nárzekamy.
14:
Ná smierc.

15:
O
Błudny świećie/ iákoć ſię tu widźi/
16:
Doſzedłem portu: iuż więc z inſzych ſzydźi.
Ná frá-



strona: 35

Xięgi piérwſzé. 35.
1:
Ná fráſowné.

2:
P
Rzy iednym ſczęſćiu dwie ſzkodźie bóg daie:
3:
Głupi nie widźi/ więc fortunie łáie.
4:
Baczny co dobrze/ to ná wirſch wykłáda/
5:
A co nie gmyśli to pilnie przyſiáda.
6:
Ná fortunę.

7:
W
Tym ſię fortuny rádźić nie potrzebá/
8:
Choway ſwé dobrze/ coć bóg życzył z niebá.
9:
A kiedy będźieſz miał pogodę ná co/
10:
Lápay iéy z przodku/ z tyłu niémáſz zá co.
11:
O fráſzkách.

12:
N
Aydźieſz tu fráſzkę dobrą/ naydźieſz złą/ y śrzednią/
13:
Nie wſzytkoć mury wiodą máterią przednią.
14:
Z boków cegłę rumieńſzą/ y kámień ćioſány/
15:
W pośrzodek ſztuki kłádą/ y grus brákowány.
16:
Do miłosci.

17:
C
Hybá w ſerce/ miłosći proſzę/ nieudérzay/
18:
Ale ná káżdy członek inſzy ſmiele zmiérzay.
E ijO smier-



strona: 36

Fráſzek36.
1:
O smierci.

2:
S
Mieſznie to rzekłá iedná białagłowá/
3:
Słucháiąc pieśni/ w któréy ſą té ſłowá/
4:
Rádábym śmierći/ by iuż przyſzlá ná mię:
5:
Proſzę/ kto śmierćią/ niech go téż mam známię.
6:
Ná vcztę.

7:
S
Zeląg dam od wychodu/ nie zyem ieno iáie:
8:
Drożéy ſram/ niżli iadam: złé to obyczáie.
9:
Do Chmury.

10:
M
Owiłem ia tobie Chmurá/
11:
Ze przy kuchni bywa dźiurá:
12:
Aleś mnie ty niechćiał wierzyć/
13:
Wolałeś ſwym grzbietem zmierzyć.
14:
O tymzé.

15:
W
Ierzę od początku świátá
16:
Nie były ták ſuché látá/
Oczy



strona: 37

Xięgi piérwſzé.37.
1:
Oczy náſzé to widźiáły/
2:
Chmury ſię w rzékách kąpáły.
3:
Epitaph: dziécięciu.

4:
B
Yłem oycem niedawno/ dźiś niemam nikogo/
5:
Coby mię ták zwał: tákem w dźieći zniſczał ſrogo.
6:
Wſzytki mi ſmierć pożárłá: iedno ſmierć połknęło/
7:
Háftkę lichą połknąwſzy: ták ſwóy koniec wźięło.
8:
Do Páwłá.

9:
D
Obra to/ Páwle/ (możeſz wierzyć) ſzkołá/
10:
Gdźie każą pátrzáć ná poślednié kołá.
11:
Człowiek/ gdy mu ſię wedle myśli wodźi/
12:
Mnima/ że proſto nie po źiemi chodźi:
13:
Ale nie trwáła roſkoſz ná tym świećie/
14:
Vpádnie iáko kwiát zá koſą lećie.
15:
Ná Sláſę.

16:
S
Tań ku słońcu/ á rozdźiéw gębę/ pánie Sláſá/
17:
A iuż niebędźiem ſzukáć inſzégo kompáſá:
E iijBo



strona: 38

Fráſzek38.
1:
Bo ten nos/ coć to gęby iuż ledwe nie minie/
2:
Ná zębách nám okaże/ o któréy godźinie.
3:
Epitaph: Wyſockiemu.

4:
V
Rodźiłem ſię w Pruśiéch/ Wyſockim mię zwano/
5:
Vmárłem w młodym wieku/ y tu mię ſchowano.
6:
V śmierći w téyże cénie młody/ co y ſtáry/
7:
Nápádnieli iéy ná raz/ nieda dorósć miáry.
8:
Do Pániéy.

9:
I
Mię twé/ páni/ któré rad miánuię/
10:
Naydźieſz w mych rymiéch częſto nápiſáné.
11:
A kiedy będźie od ludźi czytáné/
12:
Maſz przed inſzémi/ ieſli ia co czuię.
13:
Bych ćię z drogiégo mármoru poſtáwił/
14:
Bych ćię dał vláć y z ſczérégo złotá/
15:
(Czego vrodá/ y twa godna cnotá)
16:
Ieſcze bych ćię czći trwáłęy nienabáwił.
17:
Y Mauſolæa/ y Ægiptſkié grody
18:
Oſtátniéy ſmierći próżné być niemogą/
19:
Albo ie ogień/ álbo nagłé wody/
20:
Albo ie látá zazdroſćiwé zmogą:
Sła=



strona: 39

Xięgi piérwſzé.39.
1:
Sławá z dowćipu sámá wiecznie ſtoi/
2:
Tá gwałtu niezna/ tá ſię lat nie boi.
3:
O Miłosci.

4:
P
Różno vćiéc/ próżno ſię przed miłośćią ſchro=
:
(nić/
5:
Bo iako lotny niema pieſzégo dogonić?
6:
Ná kogos.

7:
W
Yganiaſz pſá z piekárniéy: bá ráczéy ſam wynidź:
8:
Bo tu iednák maſz dyabłá v kuchárek czynić.
9:
O fráſzkách.

10:
K
Omu ſto fráſzek zda ſię przeczysć máło/
11:
Ten śiłá złégo wytrwáć może cáło.
12:
O Zywocie ludzkim

13:
W
Ieczna myśli/ któraś ieſt dáléy niż od wieká/
14:
Ieſli ćię téż to ruſza/ co czáſem człowieká/
15:
Wierzę że tám ná niebie maſz mięſopuſt práwy/
16:
Pátrząc ná rozmáité świátá tego ſpráwy.
Bo



strona: 40

Fráſzek40.
1:
Bo ledá co wyrzućiſz/ to my/ iáko dźieći/
2:
W táki tréter/ że zſobą wynieśiem y śmieći.
3:
Więc temu rękaw vrwą/ á ten czapkę ſtráći/
4:
Drugi tey krotochwile y włoſy przypłáći/
5:
Ná koniec niefortuná/ álbo ſmierć przypádnie/
6:
To drugi/ choćby nierad/ czacz porzući ſnádnie.
7:
Pánie/ godnoli/ niech tę roſkoſz z tobą czuię/
8:
Niech drudzy zá łby chodzą/ á ia ſię dźiwuię.
9:
grafika
Fráſzek



strona: 41

Xięgi wtóré.41.
1:
FRASZEK
2:
Ianá Kochánowſkiégo
3:
XIEGI II.

4:
grafika
5:
Ku Muzom.

6:
P
Anny/ któré ná wielkim Párnáźie mieſzka=
:
(ćie/
7:
A Ippokreńſką roſą włoſy ſwé macza=
:
(ćie:
8:
Ieſlim ſię wam záchował iáko żyw ſtátecznie/
9:
Ani mam woléy z wámi rozłączyć ſię wiecznie/
10:
Ieſli Królom niezayźrzę pereł/ áni złotá/
11:
A milſza mi dáleko/ niż pieniądze/ cnotá:
12:
Ieſli niechcę/ żebysćie komu pochlébiáły/
13:
Albo ná mię v ludźi niewdźięcznych żebráły:
14:
Proſzę/ niech zemną záraz mé rymy nieginą/
15:
Ale kiedy ia vmrę/ ony niechay ſłyną.
16:
Do Iádwigi.
FWroć



strona: 42

Fráſzek42.
1:
W
Róć mi ſerce Iádwigo/ wróć mi/ prze bogá/
2:
A nie bądź przećiwko mnie ták bárzo ſrogá.
3:
Bo poprawdźie ſámégo ſercá/ krom ćiáłá/
4:
Niebaczę żebyś iáki pożytek miáłá.
5:
A ia trudno mam być żyw/ ieſliże muſzę
6:
Stráćić lepſzą częsć ſiebie/ á owſzem duſzę.
7:
Przeto vczyń ták dobrze/ álbo wróć moie/
8:
Albo mi ná to mieyſce day ſerce ſwoie.
9:
O rozwodzie.

10:
P
Rzyſzedł chłop do biſkupá/ chcąc ſię rozwiésć z żoną/
11:
Pytáią go/ czemuż ták w oczu twych mierźioną?
12:
Atolim iéy niezáſtał dźiewicą/ Kſze miły:
13:
A biſkup mu záś powié/ ô błaźnie opiły/
14:
Przychodźi to ná króle/ y wyſokié ſtany/
15:
A nieprzynoſzą tákich plotek przed kápłany/
16:
Y ty chłopie/ ieſlić ſię ták dźiewice chćiáło?
17:
Mogłeś do Kolná iecháć: tám ich ieſt niemáło.
18:
Do Plutá.

19:
T
En próżny wácek/ Pluto poświęćiłem tobie/
20:
Iuż tám miéy y pieniądze/ y ten wácek ſobie.
Dźi=



strona: 43

Xięgi wtoré.43.
1:
Dźiwna rzecz iáko ćiężko czczą nośić kálétę:
2:
A dźiwniéy iáko ćięży/ wydáwſzy monétę.
3:
Epitaph: Sobiechowi.

4:
W
Szyſcy ludźie/ którzy ćię zá żywotá ználi/
5:
Siłá o twych pieniądzách/ Sobiechu trzymáli.
6:
Alem ia tego doznał w twey właſnéy potrzebie/
7:
Ze nie tyś miał pieniądze/ ony miáły ćiebie.
8:
Ná lipę.

9:
G
Ośćiu/ ſiądź pod mym liſćiem/ á odpoczni ſobie/
10:
Niedóydźie ćię tu słońce/ przyrzékam ia tobie/
11:
Choć ſię nawysſzéy wzbiie/ á proſté promienié
12:
Sćiągną pod ſwoie drzewá rozſtrzéláné ćienié/
13:
Tu záwżdy chłodné wiátry z polá záwiéwáią/
14:
Tu Słowicy/ tu ſzpacy wdźięcznie nárzékáią/
15:
Z mégo wonnégo kwiátu prácowité pſczoły
16:
Biorą miód/ który potym ſzláchći páńſkié ſtoły.
17:
A ia ſwym ćichym ſzeptem ſpráwić vmiem ſnádnie/
18:
Ze człowiékowi łacno ſłodki ſen przypádnie.
19:
Iábłek wpráwdźie nie rodzę/ lecz mię pan ták kłádźie/
20:
Iáko ſczep napłodnieyſzy w Heſperyſkim ſádźié.
F ij



strona: 44

Fráſzek44.
1:
Ná Wieniec.

2:
T
En wianeczek rućiany piękna Grétá wiłá/
3:
Aby weń nádobnégo Klimká przyſtroiłá.
4:
A iáko wieniec/ ták ſię miłość iéy źieleni/
5:
A choćia wieniec zwiędnie/ miłosć ſię niezmieni.
6:
Ná Rózą.

7:
N
Adobny ſobie kwiát Venus obráłá/
8:
Kiedyby iego kraſá dłużéy trwáłá.
9:
Lecz co zákwitnie iáko Słońce wznidźie/
10:
To záśię ſpádnie ledwé wieczór przydźie.
11:
Rwi/ pánno/ różą zá nowégo kwiátá/
12:
A pomni że ták bieżą twoie látá.
13:
Do pániéy.

14:
S
Lyſzćie páni/ té fráſzki/ co teraz czytáćie/
15:
Ieſli podleyſzé wáſzych/ ieſcze niewygraćie.
16:
Mam ia drugié/ co ie rad ná ſztych puſczę z wámi/
17:
A moim być ná wirzchu/ to vyrzyćie ſámi.
18:
Ná łákomégo.
Nie=



strona: 45

Xięgi wtóré.45.
1:
N
Ienagorzéy tego bóg oddźielił/ którému
2:
Niedawſzy páńſtwá/ niedał by zayźrzał drugiému.
3:
Ale dał táki vmyſł/ że ná ſwym przeſtawa/
4:
A dla lepſzégo mięnia w trudnoſć ſię niewdawa.
5:
Ow ſię wdźiale/ mym zdániem/ dał oſzukáć márnie/
6:
Co nigdy ſyt niebędźie/ choćia zewſząd gárnie.
7:
Do Petriłá.

8:
D
Awnoć nie ſtoi owá rzecz/ Petriło/
9:
A przedſięć igráć z niewiáſtámi miło.
10:
Wyiadłeś wſzytki recepty z áptéki/
11:
Dla téy oćiętnéy/ y nieſtałéy déki.
12:
Wielka częsć ludźi nie będźie wierzyłá/
13:
Ze co nieſtoiąc/ przedſię ſtoi śiłá.
14:
Z Græckiégo.

15:
N
Ieznam ſię ku tym łupom: ktoli to ſzalony
16:
W Marſowym domu przybił ten dar niezdárzony.
17:
Widzę cáłé ſzyſzaki/ tarcze nieſkrwáwioné/
18:
Widzę drzewá/ y groty nic nienáruſzoné.
19:
Góré mi twarz przed wſtydem/ á pot przez mię biie/
20:
Ráczéy gmách/ y łóżnicę tym niechay obiie/
F iijA mój



strona: 46

Fráſzek46.
1:
A móy koſćiół przyſzláchći łupy ſkrwáwionémi/
2:
Srogi Mars rychléy ſię da vbłagáć tákiémi.
3:
Do prziiacielá.

4:
N
Ie fráſuy ſobie prziiaćielu głowy/
5:
Choćiáś záwiedźion omylnémi ſłowy.
6:
Poczekay ieſcze/ á przypátrz ſię pilnie/
7:
Ieſli prawdźiwie/ czy mówią omylnie/
8:
Ze białégłowy ná to ſię ćwiczyły/
9:
Aby nas zá nos proſtaki wodźiły.
10:
Ia nic nietwirdzę/ ále mi ty powiéſz/
11:
Kiedy ſię téż ſam pewney rzeczy dowiéſz.
12:
A ia przeſtánę ná twoim wyroku/
13:
Iáko mam trzymáć o téy koſći z boku.
14:
Do tegóż.

15:
A
Lbo z nas ſzydźiſz/ álbo ſam wiłuieſz/
16:
Kotá ſię boiſz/ á kotkę miłuieſz.
17:
Więc kotá niechceſz/ á chceſz ćiągnąć kotkę/
18:
Wierę ćię ludźie będą miéć zá plotkę.
19:
Do Stá. Meglewſkiégo.
Me=



strona: 47

Xięgi wtóré.47.
1:
M
Eglewſki ná mą duſzę/
2:
Záwżdy ſię rośmiać muſzę/
3:
Wſpomniawſzy ná náſzégo
4:
Goſpodarzá dobrégo.
5:
Ia ſobie brząkam w ſtronę/
6:
Pieśń przyśpiéwáiąc onę/
7:
A dla twoiéy ochoty
8:
Ieſczem tu od Soboty.
9:
Pánie nieżycz mi ſzkody/
10:
Ieſcześ tu ode śrzody.
11:
O Kozle.

12:
K
Oźieł/ kto go zna/ piwſzy do północy/
13:
Niemógł do domu tráfić o ſwéy mocy.
14:
Vyźrzawſzy kogoś/ ſłuchay pánie młody
15:
Proſzę ćię/ niewiéſz ty moiéy goſpody?
16:
A ten/ niech ćię znam/ tedy ſię dowiéwá:
17:
Iam/ pry/ ieſt koźieł: idźże ſpáć do chléwá.
18:
Ná Piotrá.

19:
N
Ie przeto pytam/ Pietrze/ gdźie ſię chceſz przechodźić
20:
Abych ſię miał ná iednę drógę ſtobą zgodźić/
Ale



strona: 48

Fráſzek48.
1:
Ale gdźiekolwiek ty chceſz/ to mnie tám nie w drogę/
2:
Bo twego kiepſtwá ſłucháć iuż dáléy nie mogę.
3:
Do Ianá.

4:
I
Anie móy drużbá/
5:
Ieſlić ſię ſłużbá
6:
Dobrze niepłáći/
7:
Nie iużći tráći
8:
Cnotá ſwé myto:
9:
Ale ſowito
10:
Bóg zwykł nágrádzáć
11:
Temu/ kto zdrádzáć
12:
Niezwykł nikogo.
13:
Przeto choć ſrogo
14:
Sczęſćié ſię ſtobą
15:
Obchodźi/ ſobą
16:
Nic nietrwóż: ále
17:
Trway rowien ſkále/
18:
Któréy nie mogą
19:
Nawiętſzą trwogą
20:
Poruſzyć wáły/
21:
Kiedy powſtáły.



strona: 49

Xięgi wtóré.49.
1:
Ná morzu wielkim.
2:
Tákże we wſzelkim
3:
Nieſczęsćiu y ty
4:
Bądź niepożyty/
5:
A trway ſtátecznie/
6:
Bo nie iuż wiecznie
7:
Fortuná ſłuży/
8:
Komu podruży/
9:
Ani porzući/
10:
Kogo záſmući.
11:
O Kápellanie.

12:
K
Rólowa do mſzéy chćiáłá/ ále Kápellaná
13:
Domá nienáleźiono/ bo pilnował dzbaná.
14:
Prziydźie potym nierychło w czerwonym ornaćie/
15:
A Królowa/ Kſze miły/ długo to ſypiaćie.
16:
A móy dobry Kápellan ná ono łáiánié/
17:
Ieſczem ći ſię dźiś niekładł/ co zá długié ſpánie?
18:
O drugim.

19:
C
O ſię wam widźi ten drugi?
20:
Xiężę nie bądź zemſzą długi.
G



strona: 50

Fráſzek50.
1:
Bá to łácno odnieśiećie/
2:
Niebędźie iéy/ ieſli chcećie.
3:
Ofiárá.

4:
T
E śiéć Mikolay świętym ofiáruie/
5:
Bo mniéy w ſtárosći co dźień mocy czuie.
6:
Teraz pod wodą grayćie ryby śmiele/
7:
Mikołay zdycha/ śiéć wiśi w kośćiele.
8:
Do Doktorá.

9:
N
Iewiem podobnoli to co ku rozumowi/
10:
Poſyłáć (á źle y rzéc) fráſzki doktorowi.
11:
Chćiawſzy ſię téż popiſáć zrozumem v niego/
12:
Zá fráſzkę práwie ſtánie móy rozum przy iego.
13:
A ták ćię niechay próżno doktorem nie zowę/
14:
Wypráẃ z tego wątpięnia moię proſtą głowę.
15:
Do Goſpodarzá.

16:
R
Ad ſię widzę v ćiebie Goſpodarzu miły/
17:
Ale wypić ták wiele nie méy ſłábéy śiły:
A gdy



strona: 51

Xięgi wtóré.51.
1:
A gdy mi każeſz pełnić ſobie/ álbo komu/
2:
Iákobyś rzekł/ niechcę ćię mieć długo w tym domu.
3:
Z Græckiégo.

4:
N
ie z Meſſany/ nie z Argu tu zapáśnik ſtoię/
5:
Spártę ſławną ia mięnię zá oyczyznę ſwoię.
6:
To fortelni: ia iáko ſłuſzé ná kreẃ miłą/
7:
Lácedemonſkich ſynów/ mam zwyćięſtwo śiłą.
8:
O Káznodziei.

9:
P
Ytano Káznodźieie/ czemu to práłacie
10:
Nie ták ſámi żywiećie/ iáko náuczaćie?
11:
(A miał domá kuchárkę) y rzecze/ móy pánie/
12:
Kázániu ſię niedźiwuymy/ bo mam pięć ſet ná nie:
13:
A nie wziąłbych tyśiącá/ mogę to rzéc śmiele/
14:
Bych ták miał czynić/ iáko náuczam w kośćiele.
15:
Do Piotrá Kłoczowſkiégo.

16:
N
Iechcę ćię/ Pietrze/ do Włóch drugi raz prowadźić/
17:
Tráfiſz ſam: á mnie téż czás o ſobie porádźić.
G ijJeſli



strona: 52

Fráſzek52.
1:
Ieſli mi w rewerendźie/ czy lepiéy w ſáianie/
2:
Ieſli mieſzkáć przy dworze/czy ná ſwoim łanie.
3:
Ty będźieſz wczás do tego/ á dokądeś młody/
4:
Vżiy świátá zá czáſu y pięknéy ſwobody.
5:
Co wádźi/ póki látá niezaydą leniwé/
6:
Widźiéć ſzéroki Dunay/ widźiéć Alpy krzywé.
7:
Albo gdźie wpośrzód morzá ſłáwné miáſto leży/
8:
Albo gdźie pod dawny mur byſtry Tyber bieży.
9:
Doiédź y Párthenopy/ á vyźrzyſz té láſy/
10:
Gdźie złotéy rózgi ſzukał Ænæaſz przed czáſy.
11:
Tamże y piekło będźie/ y ogromna ſkáłá/
12:
Z któréy wieſcza Sibyllá odpowiédź dawáłá.
13:
Iédź w dobry czás/ ábych ćię záś oglądał zdrowo/
14:
A donieś to moiemu Iendrzeiowi ſłowo/
15:
Ze/ dokąd go nie widzę/ muśi mię być teſzno:
16:
A ták/ łáſkawli ná mię/ niechay bywa ſpieſzno.
17:
Epita: Andr: Bzick: Káſt: Chełm:

18:
M
Ożem ſię nieowſzeyki ſkárżyć ná té látá/
19:
Iákokolwiek/ ieſt przedſię godnoſći zapłátá.
20:
Iendrzéy Bźicki w tym grobie leży położony/
21:
Który/ ácz nie w máiętnym domu vrodzony/
Jednák



strona: 53

Xięgi wtóré.53.
1:
Iednák zá dowćipem ſwym/ którym go był hoynie
2:
Bóg obdárzył/ á on im ſzáfował przyſtoynie/
3:
Był wźiętym v wſzech ludźi: śiedźiał w páńſkiéy rádźie/
4:
Co mu więtſzą czesć nioſło/ niż złoto w pokładźie.
5:
Do Turek poſłem chodźił: Lábirynty práwné/
6:
Ieſli iednému w Polſcze/ iemu były iáwné.
7:
Vmárł práwie ná ręku v życzliwéy żony/
8:
Y leży pod tym źimnym mármorem zámkniony.
9:
Tegóz małzonce.

10:
A
Nná z Pilce/ dwu mężu zacnych pochowawſzy/
11:
Y dwu ſynu/ iáko dwu źrzenic/ opłákawſzy:
12:
Y z mężów Káſztelanká/ y z rodu/ w tym grobie
13:
Leży/ który zá zdrowia gotowáłá ſobie:
14:
Białagłowa vczćiwa/ y ſercá wielkiégo/
15:
By v śmierći okrutnéy było co ważnégo.
16:
Do fráſzek.

17:
F
Ráſzki moie (cosćie mi dotąd záchowáły)
18:
Niechcę żebysćie kogo źle wſpomináć miáły.
G iijLecz



strona: 54

Fráſzek54.
1:
Lecz ieſli wam niegmyśli cudzé obyczáie/
2:
Niechay kártá wyſtępom/ nie perſonom/ łáie/
3:
Chcećieli chwalić kogo; chwalćiéſz/ ále ſkromnie:
4:
By pochlébſtwá iákiégo nieuznano po mnie.
5:
To téż wiédzćie/ że drudzy ſwéy ſię chwały wſtydzą/
6:
Podobno że chwalnégo w ſobie nic nie widzą.
7:
Ofiárá.

8:
P
Aphiiéy ſwé źwiérćiádło Lais poświęćiłá:
9:
Niechce ſię widźiéć czym ieſt/ nie może czym była.
10:
Ná tóz.

11:
G
Ládkość od ćiebie/ Venus: ále nietrwa w mierze:
12:
Bo co ty daſz/ to záſię znienagłá czás bierze.
13:
Ponieważ tedy widzę/ że mię twóy dar miia/
14:
Weźmiſz y świádká dáru ſwego/ ô Páphia.
15:
Z Græckiégo.

16:
W
tym grobie piękna Timas leży pogrzebioná/
17:
Która przed ślubem wźięłá czarna Perſephoná.



strona: 55

Xięgi wtóré.55.
1:
Ná iéy mogile wſzytki rowiennice rázem
2:
Swé lubé włoſy oſtrym vſtrzygły żelázem.
3:
Do dziéwki.

4:
D
Ay czegoś nieubędźie/ byś nawięcéy dáłá/
5:
Day czego próżno dáwáć potym będźieſz chćiáłá/
6:
Kiedyć zmárſki twarz zorzą/ á głádkié źwiérćiádło/
7:
Okaże to ná oko/ że ćię śiłá ſpádło.
8:
Iuz tám ſłużyć niebędą té pieſczoné ſłowá/
9:
Stáchniczku duſzo moiá: rychléy/ bądź mi zdrowá
10:
Márya łáſki pełná: á w ręku paćierze/
11:
Ná iákié przy koſćiele bábá pieniądz bierze.
12:
Teraz możeſz leliią piękny włos otoczyć/
13:
Teraz możeſz záśpiéwáć/ możeſz w tańcu ſkoczyć/
14:
Pochwili przydźie druga/ którą przéydźieſz láty/
15:
Y rzeczeć/ weźm ty kądźiél: przyſtoyniéy mnie z ſwáty.
16:
Do Iendrz: Pátr.

17:
T
O nie grzeczy/ Iendrzeiu/ że zárázem y ty
18:
Ná fébrę ſtękaſz/ y ia łeb noſzę záwity.
19:
Lepſzy fortel rodzeni Lákonowie máią/
20:
Co ſobie iednéy duſze wzaiem pożyczáią.
Czemu



strona: 56

Fráſzek56.
1:
Czemu nam téż bóg tákiéy zgody niepozwoli/
2:
Aby wżdy ieden ćieſzył/ gdy drugiégo boli.
3:
Do Doktorá.

4:
M
Owiłem ći/ nie noś mi tych fráſzek/ doktorze/
5:
Któré tám czáſem ſłyſzyſz w biſkupiéy komorze/
6:
Bo fráſzek/ iáko ſam wiéſz/ mam ſpotrzebę domá:
7:
Státku tám ráczéy nábierz obiemá rękomá.
8:
Do Woytká.

9:
P
Ytaſz nieteſznoli mię ták ſámégo ſiedźiéć/
10:
Teſzniéy mię/ Woytku/ ztobą: kiedyś to chćiał wie=
:
(dźiéć.
11:
Do Snu.

12:
S
Nie/ który vczyſz vmiéráć człowieká/
13:
Y okázuieſz ſmák przyſzłégo wieká.
14:
Vſpi ná chwilę to śmiertelné ćiáło:
15:
A duſzá ſobie niech pobuia máło.
16:
Chceli gdźie iáſny dźień wychodźi z morzá/
17:
Chceli gdźie wieczór gáśnie pozna zorzá.
Albo



strona: 57

Xięgi wtóré.57.
1:
Albo gdźie śniegi pánuią/ y lody/
2:
Albo gdźie wyſchły przed gorącem lodywody.
3:
Wolno iéy w niebie gwiazdom ſię dźiwowáć/
4:
Y ſpórnym biegom zbliſká przypátrowáć.
5:
A iáko kołá wſpółecznym miiániu/
6:
Czynią dźwięk bárzo wdźięczny ku ſłuchániu.
7:
Niech ſię náćieſzy niebogá do woli/
8:
A ćiáło/ któré odpoczynek woli/
9:
Niechay tym czáſem teſknice nieczuie/
10:
A co to nie żyć/ wczás ſię przypátruie.
11:
Z Græckiégo.

12:
B
Y ſię wſzytká nawáłnoſć morſka poruſzyłá/
13:
By wſzytek Rhen zebrána moc Niemiecka piłá:
14:
Nigdy niebędą mogli Rzymſkiéy śile ſzkodźić/
15:
Dokąd Cæſarz przeważny woyſko będźie wodźić/
16:
Ták y dęby korzenia ſwégo ſię trzymáią/
17:
A ſuchy nikczemny liſt wiátry obiiáią.
18:
Ná fráſzki.

19:
A
Cóż czynić? piiańſtwo zbytnié zdrowiu ſzkodźi/
20:
Grá téż częſćiéy z vtrátą/ niż z zyſkiem przychodźi.
HA ná=



strona: 58

Fráſzek58.
1:
A nádźieie záś niemáſz wzaiemnéy miłoſći/
2:
A owá ná ſwą ſzkodę ſuſzy bárzo koſći.
3:
Wy tedy/ co kto lubi/ moi towárzyſze/
4:
Pijćie/ grayćie/ miłuyćie: Ian fráſzki niech piſze.
5:
Do Woytká.

6:
Y
Owſzem miły Woytku/ ziednay ſię ztą pánią/
7:
Niech niewola zá tobą/ áni téż ty zá nią.
8:
Chwalę ćię/ że tám w ſercu niechceſz nic zoſtáwić/
9:
Ale záraz przijáźni ſkutkiem chceſz popráwić.
10:
Idź corychléy/ boć wieczór: á tego iednánia/
11:
Ilé po rzeczy baczę/ będźie do świtánia.
12:
O proporciéy.

13:
A
Toli/ pátrząc ná ſwé iáycá śilné/
14:
Myśliłem rzeczy moim zdániem pilné.
15:
Ieſli mię chce miéć ſczęsćie w tym nierządźie/
16:
Niech mi da wedle proporciiéy mądźie.
17:
O Stárym.
Stáry



strona: 59

Xięgi wtóré.59.
1:
S
Táry miał Priapiſmum/ nieukłádną mękę/
2:
Lecz byłá młodéy żenie tá niemoc ná rękę.
3:
Bo ſię pan częſto párzył w przyrodzonéy wánnie/
4:
Co więcéy/ niżli iemu/ pomagáło Hánnie.
5:
Potym go vléczyli mądrzy doktorowie:
6:
A páni wpłácz niebogá/ biádáſz moiéy głowie/
7:
Kiedyś ty/ mężu/ ſtękał/ iam ſię dobrze miáłá/
8:
A kiedyś ty záśię zdrów/ ia będę chorzáłá.
9:
O gosciu.

10:
G
Oſć nápiſał ná murze/ że coś pániéy czinił/
11:
Drugi/ źle wyczytawſzy/ iáko złégo winił.
12:
Otóż widźiſz (powiáda) czyńże dobrze komu/
13:
A to tu drugi ſnadź bił goſpodynią w domu.
14:
A ſługá ſtoiąc zá nim/ przypátrzćie ſię/ pánie/
15:
Widźi mi ſię/ że/ ſwádźbił/ ſtoi tám ná ſćiánie.
16:
Do fráſzek.

17:
F
Ráſzki/ zá wſzeteczné was ludźie poczytáią/
18:
Y dla tego was pewnie vwáłáſzyć máią.
19:
A ták ia vpominam/ niemówćie plugawie/
20:
Byſćie potym niebyły z wáłáchy ná trawie.
H ijAle



strona: 60

Fráſzek60.
1:
Ale mówćie przykłádem mego Mikołáycá:
2:
Co to nieśieſz? goſpodze/ z odpoſczeniem iáycá.
3:
Do Bártoſzá.

4:
B
Artoſzu łyſy/ á z Hiſzpáńſką brodą/
5:
Godźien by łáſki zá ſwoią vrodą.
6:
Ale pánienki ná ćię niełáſkáwy/
7:
Ták powiádáią/ żeś nogieć wącháwy.
8:
Co ieſli tak ieſt/ ſzkodáć y vrody/
9:
Y téy łyśiny/ y téy czyſtéy brody.
10:
Do Anákreontá.

11:
A
Nákreon zdraycá ſtáry/
12:
Niemaſz w ſwym łotroſtwie miáry.
13:
Wſzytko piieſz/ á miłuieſz/
14:
Y mnie przy ſobie zepſuieſz.
15:
Iuż ćię moie ſtrony znáią/
16:
Y ná bieśiádách śpiéwáią/
17:
Dobra myśl nigdy bez ćiebie.
18:
A ták/ ſłyſzyſzli co w niebie/
19:
Smiéy ſię: bo twé imię dawné
20:
Y dźiś miedzy ludźmi ſławné.
Ná o-



strona: 61

Xięgi wtóré.61.
1:
Ná obraz Andr: Pátr:

2:
N
A wſzytkim Pátrycému ten obraz ieſt rowny/
3:
Chyba to/ że ten milczy/ á owo wymowny.
4:
Ná záchowánié.

5:
C
O bez prziiaćiół zá żywot? więźienié/
6:
W którym nieſmáczné żadné dobre mienié.
7:
Bo ieſlić ſię co przećiw myśli ſtánie/
8:
Iuż iáko możeſz ſam przechoway/ pánie.
9:
Nikt nie porádźi/ nikt nie pożáłuie:
10:
Tákżeć ieſlić ſię dobrze poſzáńcuie/
11:
Zaden ſię z tobą nie będźie rádował/
12:
Sam ſobie będźieſz w komorze ſmákował.
13:
Co ludźi widźiſz/ wſzytko podeyźrzáni/
14:
W oczy ćię chwali/ á ná ſtronie gáni.
15:
Nieſłyſzyſz prawdy/ nieſłyſzyſz przeſtrogi/
16:
Być wierę miáły vróść ná łbie rogi.
17:
Vchoway boże tákiégo żywotá/
18:
Day ráczéy miłość/ á choćia mniéy złotá.
19:
Do doktorá.
H iijNie



strona: 62

Fráſzek62.
1:
N
Ie trzebá mi ſię wielé dowiádowáć/
2:
Kędy ty chodźiſz/ doktorze/ miłowáć:
3:
Bo która ztobą wieczór pobłáznuie/
4:
Káżda názáiutrz piżmem zálátuie.
5:
Z Græckiégo.

6:
A
Ni w młodéy roſkoſzy/ áni w ſtáréy widzę/
7:
Owéy proſto żáłuię/ á téy ſię záś wſtydzę.
8:
Złé niedoſzłé/ ále téż złé przeſtałé groná/
9:
Nalepſzé gdy doźrzeią: tákże też y żoná.
10:
Ofiárá.

11:
T
En pás Grétá podſtárzawſzy ſobie/
12:
Poświęćiłá/ można Venus/ tobie.
13:
Tomku złoty/ twoiá wié kálétá/
14:
Zkąd doſtáłá tego páſá Grétá.
15:
O Lázárzowych Xięgách.

16:
C
Oć wymyślili ći Hæretykowie?
17:
(Bo ták Philozoph Luteraná zowie)
18:
Lázarz on święty/ kiedy znowu ożył/
19:
Nápiſał xięgi/ w któré wſzytko włożył/
Cokol=



strona: 63

Xięgi wtóré.63.
1:
Cokolwiek widźiał/ álbo co y ſłyſzał
2:
Ná onym świećie/ gdy pod źiemią dyſzał.
3:
Ale ich niechćiał pokázáć nikomu/
4:
Ani obcému/ áni ſwoim w domu.
5:
Aż gdy miał vmrzéć: ná ten czás tám wſkazał
6:
Po Philozophá/ y temuż vkazał
7:
Oné ſwé xięgi: ále záwiązáné/
8:
Y nád to ieſcze zápieczętowáné.
9:
Y rzecze kniemu: ia śmierć bliſką czuię/
10:
A ták ćię témi xięgámi dáruię/
11:
Gdźiem wſzytko włożył/ com widźiał/ y ſłyſzał.
12:
Ná onym świećie/ gdym pod źiemią dyſzał.
13:
Ale ćię proſzę/ byś ich nieotwiérał/
14:
Aż kiedy tákże ſam będźieſz vmiérał.
15:
Bo tám nic nie máſz/ czego żywym trzebá:
16:
Wſzytko ſię plećie coś około niebá.
17:
Przeto tym czáſem inſzych rzeczy pytay/
18:
A moie xięgi przy ſkonániu czytay.
19:
A przeczytawſzy oddaſz ie drugiemu
20:
Philozophowi tákże vczonemu.
21:
Y ták do końcá niech ſię podarzáią/
22:
A przed ſkonániem tylko ie czytáią.
23:
Támże przywiedźion móy Philozoph ktemu/
24:
Ze przyſiągł doſyć vczynić wſzytkiemu.
Lázarz



strona: 64

Fráſzek64.
1:
Lázarz w tym ſkonał: wźiął Philozoph Xięgi/
2:
Dawnoby w nich był/ by nie dla przyſięgi
3:
Owa ták długo leżał w tym roſole/
4:
Ze oné Xięgi rozłożył po ſtole.
5:
Pocznie wártowáć/ áli pápir goły:
6:
Bá to/ pry/ piſmo nie z głębokiéy ſzkoły.
7:
Więc iáko czytał/ ták téż trzymał o tym/
8:
Y podał drugim Philozophom potym.
9:
Do Iendrzeiá.

10:
A
cóż rádźiſz/ Iendrzeiu? (wſzák mogę w twé vſzy
11:
Beśpiecznie wſzytko włożyć/ co mi ſerce kruſzy)
12:
Y ſam iuż báczyć możeſz/ że moie poſługi
13:
V téy pániéy nie ważné/ któré zna czáś długi
14:
Y ſtáteczné/ y wierné: á kiedy by chćiáłá
15:
Prawdę mówić/ rychléy znich cześć/ niż lekkosć miá=
:
(łá/
16:
Iákiem ia dáry dawał? iákiem rymy ſkłádał?
17:
A dźiś mię wſtyd: bom więcéy/ niż było/ przykłádał.
18:
Rownałem częſto iéy płeć ku rumiánéy zarzy/
19:
A oná kramną bárwę nośiłá ná twarzy.
20:
Chwaliłem iéy niegodné chwały obyczáie/
21:
Więc mi téż mą nieprawdę fałſzem dźiś oddáie.
Przeto



strona: 65

Xięgi wtóré.65.
1:
Przeto póki gniéw świéży w mym ſercu pánuie/
2:
Póki człowiek ſwą krzywdę/ y wzgárdzenié czuie/
3:
Rátuy mię iáko możeſz/ á wyrwi z niewoli:
4:
Niewiéſz iáko niewdźięczna miłoſć w ſercu boli.
5:
Z Græckiégo.

6:
N
Ie ſądz mię zá vmárłą/ gośćiu móy miły
7:
Spiéwaczki Mythileńſkiéy z téy to mogiły.
8:
Człowieczych to rąk ſpráwá/ á táka praca
9:
Rádá ſię w krótkim czáśie wniwecz obraca.
10:
Lecz ieſli mię chceſz pytáć o rymy moie/
11:
Którym boginié dáry przydáły ſwoie/
12:
Wiédz iżem śmierći znikłá: á poki ſłynie
13:
Lutnia/ y mowné gęśli/ Sappho nie zginie.
14:
Do Ióſtá.

15:
T
Wóy mi brát/ Ióſtćie/ powiáda o tobie/
16:
Ześ łáſkaw ná mię/ czego życzę sobie.
17:
Bo twoiá prziiaźń/ którégo zwyczáie
18:
V ludźi chwalné świádectwo mi dáie/
19:
Zem dobry człowiek: áni ty miłuieſz/
20:
Iedno w kim cnotę/ y ſtátecznosć czuieſz.
IPrzeto



strona: 66

Fráſzek66.
1:
Przeto żebyś téż wiedźiał ſerce moie/
2:
Slę té do ćiebie krótkié rymy ſwoie:
3:
Któré miéy iáko péwny zakład iáki/
4:
Zem ieſt/ y chcę być twóy ná czás wſzeláki.
5:
Nagrobek Pá: Chmielowſk.

6:
W
Iátry z północnym morzem ná mię ſię zmówiły/
7:
Aby mię niewinnégo gárdłá pozbáwiły.
8:
Y ná koniec dowiodły ſwego: bo ſtárgawſzy
9:
Białé żagle/ y okręt w kęſy zdruzgotawſzy/
10:
Przybiły mię do brzegu puſtégo ná deſce.
11:
Támżem zoſtał: bo wyſzćia niedawáło mieſce.
12:
A ty/ co tędy płynieſz po głębokiéy wodźie/
13:
Vmiéy o Chmielowſkiégo powiédźiéć przygodźie.
14:
Do St. Porębſkiégo.

15:
I
Eſli co ważné ieſt świádectwo moie/
16:
Porębſki złoty/ Skotopáſki twoie
17:
W téy wadze v mnie/ że by ſię mógł do nich
18:
Theokryt pryznáć (!) : ták ia trzymam o nich. Z Græc-



strona: 67

Xięgi wtóré.67.
1:
Z Græckiégo.

2:
A
Lkon patrząc ná ſyná/ kiedy go ſmok ſrogi
3:
Wpoły trzymał/ wyćiągnął ácz zboiáźnią rogi/
4:
Y nieuchybił célu: bo ſtrzałá źwiérzęćiu
5:
Práwie w gárdle vtknęłá/ przy ſámym dźiéćięćiu/
6:
A ſpráwiwſzy co myślił/ wedle dębu tego
7:
Luk záwieśił/ znák ſczęſćia/ y oká miernégo.
8:
Do Marciná.

9:
P
Hilozophi/ co nád nas vſzy lepſzé máią/
10:
O dźiwnie wdźięcznych głoſiéch w niebie powiadá=
:
(ią.
11:
Którym ia/ iáko proſtak/ we wſzem wiárę dawam/
12:
Ale ná twéy Muſice/ Marćinie/ przeſtawam.
13:
Do Nieznáiomégo.

14:
N
Iemaſz o co ſtać/ bych ćię wpiſał w ſwoie kárty:
15:
Bo tám ſtátku nie wielé/ á ſnadź wſzytko żárty.
16:
Ale możeſzli wytrwáć/ gdy będą kpić z ćiebie/
17:
Powiédz imię corychléy chcę ćię miéć v śiebie.
18:
Do Iendrzeiá.
I ijKtóry



strona: 68

Fráſzek68.
1:
K
Tóry móy nieprziiaćiél/ y człowiek ták ſrogi
2:
Trzymał ćię po té czáſy/ Iendrzeiu móy drogi/
3:
Kiedym ćię ia nabárźiéy ſmutny potrzebował/
4:
Abyś mię był w mym ćiężkim fráſunku rátował.
5:
Serce mi bowiem żárły troſki nieuſpioné/
6:
Iákié nieledá komu mogą być zwierzoné.
7:
By mi ćię wżdy nákoniec odeſłał był cáło/
8:
Nie ták by mię nieſczęſćié moie fráſowáło.
9:
Ale ćię ná żal więtſzy ták do mnie wypráwił/
10:
Ze y ſerce/ y duſzę przy ſobie zoſtáwił.
11:
Co niewiem ieſli czuieſz: ále to czuć prózno/
12:
Kiedy ſerce/ y duſzá od człowieká rózno.
13:
Com ſię tedy nádźiéwał poćiechy od ćiebie/
14:
To ćię ſam ćieſzyć muſzę/ zápomniawſzy śiebie.
15:
A lékárſtwá inſzégo niewiem téy chorobie/
16:
Ieno gdźieś zgubę ſtráćił/ tám iédź po nię ſobie.
17:
A tego ſię wyſtrzégay/ byś/ chcąc ſercá doſtáć
18:
Nie muśiał tám nákoniec y ſam potym zoſtáć.
19:
Do Stánisłáwá.

20:
P
Owiédz mi/ gdźie ſię chowaſz/ bráćie Stániſłáwie/
21:
Bom ćię ták długo ſzukał/ áżem vſtał práwie.
Iáko=



strona: 69.

Xięgi wtóré.69.
1:
Iákóżeś mię był prośił ná obiad do śiebie/
2:
Tákżem ćię áni widźiał/ y iadam bez ćiebie.
3:
O Bekwárku.

4:
B
Y lutnia mówić vmiáłá/
5:
Ták by nam wgłos powiedźiáłá:
6:
Wſzyſcy inſzy w dudy grayćie/
7:
Mnie Bekwárkowi niechayćie.
8:
Do Wędy.

9:
M
Iło pátrzáć ná łąki/ kiedy ſię odźieią/
10:
Miło pátrzáć ná zdroie/ kiedy wodę leią.
11:
Dobra lećie śmiotáná/ dobra ſzołdrá źimie/
12:
Kiedy vſchnie ná wietrze/ álbo w gęſtym dimie.
13:
Dobry wieniec bluſczowy: nád wſzytko multánki/
14:
Kiedy graſz/ Wędá/ w leśie/ zábywáiąc Hánki.
15:
O Alexándrzéch.

16:
A
Lexánder ſławną Troię ſkáźił/
17:
Alexánder Perſy z pańſtwá zráźił.
18:
Alexánder vfráſował żaki/
19:
Alexánder powádźił Polaki.
I iijDo



strona: 70

Fráſzek70.
1:
Do Hánny.

2:
N
A pálcu maſz diáment/ w ſercu twárdy krzemięń/
3:
Pierſćięń mi/ Hánno/ dáieſz: iuż y ſerce przemięń.
4:
Nagrobek Mik: Trzebucho.

5:
K
Oſći twé/ Trzebuchowſki zámknęłá w tym grobie
6:
Zoná/ którąś zoſtáwił w żáłośći po ſobie/
7:
Pámięć twoiá w iéy ſercu záwżdy będźie trwáłá/
8:
Póki teſkliwa duſzá nieodbieży ćiáłá.
9:
Temuz.

10:
B
Y bóg duſzę zá duſzę chćiał od nas przijmowáć/
11:
A mógł człowiek ſwym zdrowiem cudzé odkupowáć:
12:
Ilé mi kolwiek wieku náznáczono w niebie/
13:
Dáłá bych byłá wſzytko/ mężu móy/ dla ćiebie.
14:
Lecz iż ná táki frymárk śmierć nierádá zwoli/
15:
A záchowáć ſwą ſrogość iednoſtaynie woli:
16:
Muſzę trwáć w ćiężkim żalu/ y troſce po tobie/
17:
A moiá wſzytká rádoſć ległá ztobą w grobie.
Do Do-



strona: 71

Xięgi wtóré.71.
1:
Do Doktorá Montaná.

2:
P
Iérwſzą/ wtórą/ y trzećią/ czwartą wieś/ y piątą/
3:
Szóſtą tákże/ y śiódmą/ óſmą/ y dźiewiątą/
4:
Niewiem/ miły doktorze/ w któréy maſz kráinie/
5:
Iam tylko był w dźieśiątéy/ która przy Lublinie.
6:
Nagrobek opiłéy bábie.

7:
C
Zij to grób? boday zdrów pił cziiá to mogiłá?
8:
Ieno rychło/ iuż bych dwie tym czaſem wypiłá.
9:
Niechcewá ſię rozumiéć. náléy że mnie ſporzéy.
10:
Wſciekła bábo/ nie piięć do ćiebie: tym gorzéy.
11:
Imię twoie chcę ſłyſzéć/ á Szátan ći po tym.
12:
Wiedźiéć kto wtámtym grobie/ álbo kto wowotym.
13:
Miéyże ſię tedy dobrze: á iáko bez piwá?
14:
Przyuczay ſię: niebyłám trzeźwia iáko żywá.
15:
Do Venery.

16:
V
Enus/ nieodnawiay mi iuż przeſzłéy nádźieie/
17:
Niech ſię móy nieprzijaćiél (wſzak wiéſz kto) nie
18:
śmieie.
Bo



strona: 72

Fráſzek72.
1:
Bo lepſza pewna wolnoſć/ niż roſkoſz wątpliwa/
2:
Tá záwżdy zemną/ á z téy częſto nic niebywa.
3:
A náſzé troſki wniwecz/ wniwecz y ſtáránié/
4:
Którym to zfałſzowáné kupuiem kochánié.
5:
Podeyźrzány mi twóy śmiéch/ y twé ſłodkié ſłowá/
6:
Boię ſię by niebyłá znowu iáka zmowá.
7:
Iáko chceſz: áleć tego pełné będą kárty/
8:
Choćiać móy płácz v ćiebie śmiéch tylko/ á żárty.
9:
Do Dziéwki.

10:
A
Co wiedźiéć gdźie chodźiſz moiá dźiéwko śliczna/
11:
A mnie tym czáſem trapi teſknosć vſtáwiczna.
12:
Iáko by Słońce záſzło kiedy niemáſz ćiebie:
13:
A ztobą y wpół nocy zda ſię dźień ná niebie.
14:
O Roſkoſzy.

15:
R
Oſkoſzy ná świát ſczéréy niepodano/
16:
Ale do káżdéy żółći przymiéſzano.
17:
Zkąd ćię potyka/ co twéy duſzy miło/
18:
Maſz przijąć y to/ co nie gmyśli było.
Ná hi-



strona: 73

Xięgi wtóré.73.
1:
Ná hiſtorią Troiáńſką.

2:
N
Ie dopiéro to wiedzą/ że dobrze miłowáć/
3:
Ważył ſię przed tym Parys przez morze żeglowáć
4:
Dla nadobnéy Heleny/ którą iemu byłá
5:
Zá złoté iábłko piękna Venus námięniłá.
6:
Niedbał choćia pogonia miáłá być zá niémi/
7:
Choć miał tego przypłáćić bráty rodzonémi/
8:
Nákoniec ſwym vpadem/ y wſzytkiego domu:
9:
Smákowáłá mu miłosć/ niewiem iáko komu.
10:
Nagrobek Adrianowi Dokt.

11:
S
Mierći to nieśmiéch/ iuż nam bierzeſz y doktory:
12:
A iákóż tu może być dobréy myśli chory?
13:
Bóg żegnay Adrianie: niepomogą źiołá/
14:
Komu ſię ná śmierć bierze: muśi wśiádáć zgołá.
15:
Do ſwych rymów.

16:
R
Ymy głupié/ rymy nieobáczné/
17:
W których iáko weźwiérćiedle znáczné
K



strona: 74

Fráſzek74.
1:
Mé ſzalęńſtwo/ idźćie w ogięń wſzytki/
2:
A zátłumćie móy poſtępek brzytki:
3:
Zá który ſię długo wſtydáć muſzę:
4:
Serdecznégo żalu tu nieruſzę/
5:
Bo ten w twárdym diámenćie ryto/
6:
Aby wiecznie trwał/ czego mnie lito.
7:
O przyczynę/ prze bóg/ nie pytayćie/
8:
Ani mi téy rány odnawiayćie.
9:
Niewdźięczność mię ludzka potępiłá:
10:
Boday ſię źle w rychle zápłáćiłá.
11:
Do Anny.

12:
W
Czorá czekáiąc ná twé obietnice/
13:
Y zábywáiąc nieiáko teſknice/
14:
Nápiſałemći krom rozmyſłu wſzego
15:
Ten rym niegłádki/ zkąd byś ſercá mego
16:
Fráſunk poznáłá/ y myśl vtrapioną/
17:
Anno/ twoiémi ſłowy záwiedźioną.
18:
Bom vſtáwicznie ráchował godźiny/
19:
A ſzukał twego mieſzkánia przyczyny.
20:
Chćiałemli czytáć/ tom nic nierozumiał/
21:
Chćiałemli zágrzać/ tom począć nieumiał.
Ná ko=



strona: 75

Xięgi wtóré.75.
1:
Ná koniec/ wźiąwſzy we mdłą rękę piórko/
2:
Piſałem: oycá prawdźiwégo córko
3:
Niepráwie ſłowna: á wtym mię ſen zmorzył/
4:
Gniéw vpokoił nádźieię vmorzył.
5:
Do prziiacielá.

6:
I
Ednégo chćiéć/ y niechćiéć/ to ſpółecznosć práwa/
7:
Gdźie ſię myśli niezgodzą/ tám przijaźń dźiuráwa.
8:
Iż tedy ná mym zdániu ty przeſtáć nieraczyſz/
9:
Przeſtánę ia ná twoim: owa ſię obaczyſz.
10:
Do Boginiéy.

11:
B
Ogini/ która miłosćią ſzáfuieſz/
12:
A ludzkié ſercá według ſwéy fráſuieſz
13:
Y ćieſzyſz myśli: ieſli niewdźięcznosći
14:
Y ty nie lubiſz w vprzéyméy miłosći/
15:
Zfolguy mi máło: owá ſię wyłamię
16:
Z téy niepobożnéy niewoléy/ która mię
17:
Ták zfráſowáłá/ że y zdrowia niémam/
18:
Y o rozumie tóż ná koniec mniémam.
19:
Iuż mię niewracay ku piérwſzéy wolnosći:
20:
Bo niewiem bych żyć vmiał bez miłosći:
K ijTylko



strona: 76

Fráſzek76.
1:
Tylko Pan inſzy niech mi roſkázuie/
2:
Iednáſz tá/ co ieſt vprzéymość/ nieczuie.
3:
A ia/ gdy zbędę iárzmá ták ćiężkiégo/
4:
Ná znák twéy łáſki/ y vlżenia ſwego/
5:
Poſtáwię pálmę złotą w tym kosćiele/
6:
Która ten napis ponieśie ná czele/
7:
Tobie/ ô można Venus/ ieſtem dáná/
8:
Ześ zbyć pomogłá niewdźięcznégo páná.
9:
Do Andrzeiá Trzecieſkiégo.

10:
BO
g żeć zápłáć/ Iendrzeiu/ żeś mię dźiś vpoił:
11:
Boś wemnie niepotrzebné troſki vpokoił/
12:
Któré mi ſerce gryzły: iáko to być muśi/
13:
Gdy człowieká niewdźięcznosć opętána duśi.
14:
Wiem dobrze że nie długo zemną téy roſkoſzy:
15:
Bo to wſzytko pochwili trzéźwia myśl roſpłoſzy:
16:
Ale witay mi tá noc wolna od fráſunku:
17:
Któż wiedźiał/ by ták wielé należáło w trunku?
18:
Ná rym nierozmyslny.

19:
K
To mi każe rym piſáć nierozmyślnie/ táki
20:
Ma wolą prziiąć choćia będźie ledá iáki.
O Gą-



strona: 77

Xięgi wtóré.77.
1:
O Gąſce.

2:
A
Lbo Stáś/ álbo Gąſká/ przedśię ktoś niemądry/
3:
Częſtował pánią ( niewiem iáko to rzec) iądry.
4:
Tráfił ſię tám do tego/ co iéy téż rad ſłużył/
5:
Ale ieſcze był tego bytu znią nie vżył.
6:
Vźrzawſzy poſzedł ná zad: błazen zá nim z lochu/
7:
Niegniewayćie ſię/ będźieć y wam/ pánie Włochu.
8:
Ná pſczoły Budziwiſkié
9:
do Ieo mil: P. W. Wilenskieo.

10:
P
Atrzay iáko płodnych pſczół nieſłycháné roie
11:
Okłádły/ zacny pánie/ miodem śćiány twoie.
12:
Dobry to znák/ ieſli bóg dał wieſczą myśl komu/
13:
Ze doſtátek/ y wieczné potomſtwo w twym domu.
14:
Do gosciá.

15:
B
ądź ptaká/ bądź záiącá ſzukaſz po tem boru/
16:
Goſćiu/ ſłuchay méy rády/ ſtąp máło do dworu/
17:
Pewnieyſza tu źwierzyná/ gdźie pełné piwnice/
18:
Albo gdźie pſczoły noſzą miód zá okiennice.
K iijDo



strona: 78

Fráſzek78.
1:
Do pſczół.

2:
P
Owiédzćie piękné pſczoły/ wſzák wam ná tym máło/
3:
Co was tu mimo vle do izby wegnáło?
4:
Odpowiédz.

5:
D
La piiánie źle ſię ztym odkryć ledá komu/
6:
Tobie w vcho powiémy/ czuiem tu miód w domu.
7:
Do doktorá.

8:
A
Rcydoktorem ćię zwáć káżdy może śmiele/
9:
Bo ty nietylko vmiéſz zléczyć niemoc w ćiele:
10:
Ale y ná dobrą myśl maſz fortelów wielé:
11:
Wino/ lutnią/ podwikę: to mi to weſelé.
12:
O fráſzkách.

13:
P
Różno mnie do dźiewiąći lat ſwé fráſzki chowáć/
14:
Iáko xiąg mądrzy ludźie zwykli popráwowáć:
15:
Bo tu moią pilnoſćią iuż nic nieprzybędźie/
16:
Bych kréślił/ y nádkréślił/ fráſzká fráſzką będźie.
O no-



strona: 79

Xięgi wtóré.79.
1:
O nowych fráſzkách.

2:
N
Ic teraz po mych fráſzkách: bo inſzé náſtáły/
3:
Których poczet ná káżdy dźięń widzę niemáły.
4:
Więc ie ná párgáminie nadobnie piſano/
5:
A niektóré y złotym prochem poſypano.
6:
V káżdéy orzeł/ y pſtra czyſta ſznurá długa/
7:
Spytayże Ariſtárchá: fráſzká iáko druga.
8:
Z Anákreontá.

9:
P
Odgórſki źrzóbku/ czemu pátrząc krziwo
10:
Oczymá ná mię vćiekaſz piérzchliwo?
11:
Mnimaſz żem proſtak: ia ná ćię oſobny
12:
Rząd myślę włożyć/ y muńſztuk ozdobny.
13:
A potym wśiadwſzy zátoczyć ná dworze:
14:
Ty ſię tám páśieſz niewiem gdźie po borze/
15:
Skacząc ſámopáſz od mieścá do mieścá/
16:
Bo ieſcze niemaſz po ſwym plecu ieścá.
17:
Do Anny.

18:
K
Rólowi rówien/ á ieſli ſię godźi
19:
Mówić co więcéy/ y królá przechodźi/
Anno/



strona: 80

Fráſzek80.
1:
Anno/ kto siedząc práwie przećiw tobie
2:
Przypátruie ſię co raz twéy oſobie/
3:
Y ſłucha twégo śmiéchu prziiemnégo:
4:
Co wſzytkich zmyſłów zbawia mię ſmutnégo.
5:
Bo ſkoro namniéy wzrok ſkłonię ku tobie/
6:
Słowá niemogę domácáć ſię w ſobie/
7:
Ięzyk mi zmilknie/ płomięń ſię w mię krádnie/
8:
W vſzu mi piſczy/ noc przed oczy pádnie/
9:
Pot przez mię biie/ drżę wſzytek/ y bládnę/
10:
Tylko że martwy przed toba nie pádnę.
11:
O Pelopie.

12:
O
Pelopie ten głos był/ że go oćiec ſrogi
13:
Vwárzył/ y dał ná ſtół/ gdy częſtował bogi.
14:
Y zyedli mu tám byli miedzy ſobą rámię/
15:
Czego/ kiedy záś ożył/ miał widomé známię.
16:
Ale Pindarus niechce zwáć obżércą bogá:
17:
Bo ſproſna mowá pewna do vpadu drogá/
18:
Y powiáda/ gdy bogi Tantalus czeſtował/
19:
Wten czás mu ſię Neptunus ſyná rozmiłował.
20:
Y vnióſł go do niebá/ gdźie potym y drugi
21:
Był przynieśion Troiáńczyk dla téyże poſługi.
Wiem



strona: 81

Xięgi wtóré.81.
1:
Wiem co poſługą zowieſz: zły mu był wárzony/
2:
Ták że chćiał ſpátrzyć/ iáko ſmákuie pieczony.
3:
Nagrobek męzowi od zony.

4:
M
Eżu móy miły/ ty iuż leżyſz w grobie/
5:
A ia trwam ieſcze ná świećie po tobie.
6:
Ale co żywę/ vmrzéć bym woláłá/
7:
Bom tylko ná płácz wieczny tu zoſtáłá.
8:
O Miłosci.

9:
K
To naprzód począł miłoſć dźiécięćiem málowáć
10:
Może mu ſię záprawdę káżdy podźiwowáć.
11:
Ten widźiał/ że to ludźie bez rozumu práwie/
12:
A wielkié dobrá trácą przy téy głupiéy ſpráwie.
13:
Tenże nie dármo przydał do rámięnia piérzé/
14:
Bo tám częſta odmiáná/ to gniéw/ to przymiérzé.
15:
Strzały znáczą/ że nagle człowieká vgodźi/
16:
A z onéy rány żaden zdrowo nieodchodźi.
17:
Wemnie ſtrzały mieſzkáią/ y ten bożek máły/
18:
Ale mu pewnie wſzytki piórá wypádáły/
19:
Bo ſię nieda wypłoſzyć nigdźiéy z ſercá mego/
20:
Ani mi odpoczynku pozwoli żadnego.
LCo zá



strona: 82

Fráſzek82.
1:
Co zá roſkoſz maſz mieſzkáć w ſuchych kosćiách moich?
2:
Zaby iuż nieczás przeniésć gdżie indźiéy ſtrzał ſwoich.
3:
Lepiéy ſwéy mocy ná tych nieukách ſkoſztuieſz/
4:
Bo iuż nie mnie/ ále móy tylko ćięń fráſuieſz.
5:
Który ieſli zátráćiſz/ kto ták śpiéwáć będźie?
6:
Z moich tych proſtych rymów ieſteś ſławnym wſzę=
:
(dźie/
7:
Któré rumiánéy twarzy/ y oká czarnégo
8:
Niezámilczą v pániéy/ y chodu ſnádnégo.
9:
O Rzymie.

10:
I
Ako wſzytki narody Rzymowi ſłużyły/
11:
Póki mu doſtawáło y ſczęsćia/ y śiły:
12:
Tákże téż/ ſkoro mu ſię powinęłá nogá/
13:
Zewſzytkiego nań świátá vderzyłá trwogá.
14:
Fortunnieyſzy był ięzyk: bo ten y dźiś miły:
15:
Ták záwżdy trwálſzy owoc dowćipu/ niż śiły.
16:
Do doktorá.

17:
N
Iemam ći zacz dźiękowáć/ móy miły doktorze/
18:
Ześ mię ſámégo z gośćmi zoſtáwił w komorze:
19:
Bom ſię im żadną miárą niemógł wykuglowáć/
20:
Muśiałem ſię/ iáko bóbr/ iáycy odkupowáć.
Na Chmu-



strona: 83

Xięgi wtóré. 83.
1:
Ná Chmurę

2:
P
Różno Chmurę ſczuiećie mémi wirſzykámi:
3:
O tym właſnie rzeczono/ karmion tęn wronámi.
4:
Nagrobek Annie.

5:
Z
A twoię dobrą wolą/ którąś w domu ſwoim
6:
Záwżdy okázowáłá/ Anno/ gosćiom twoim/
7:
Zá dobrą myśl/ y oné vććiwé biéśiády/
8:
Godnábyś przetrwáć byłá trzyſtoletné dźiády:
9:
Ale nam tych roſkoſzy ſroga śmierć zaźrzáłá/
10:
A ćiebie práwie z náſzych rąk nagle porwáłá.
11:
Y chodźiſz teraz brzegiem niepámiętnéy wody/
12:
A my nieſczęsćia płáczem/ y ſwéy znácznéy ſzkody.
13:
Miecćie kwiatki ná ten grób/ pánny/ y młodźięńcy/
14:
A iéy ſzláchetné kosći prziodźiéyćie więńcy.
15:
Do Mikołáiá Mieleckiégo.

16:
N
A ſwé złéś mię vpoił/ móy dobry Stároſtá/
17:
Bo czegoś ſnadź niewiedźiał/ toć opowiem ſproſtá.
L ijMni=



strona: 84

Fráſzek84.
1:
Mnimaſz ty/ że ia tobie kłániam ſię dla tego/
2:
Iżeś ſyn Woiewody niewiem tám iákiego.
3:
Albo że śię maſz dobrze/ y złotá ná tobie/
4:
Y ná tych doſyć widzę/ któré maſz przy ſobie.
5:
Fráſzká v mnie twé herby/ y wśi pełné kmieći:
6:
Háńbá (mówią Grækowie) bohátirſkié dźieći.
7:
A pieniądze tákie ſą/ że ie y źli máią/
8:
Y co wiedźiéć iáko ich drudzy vżywáią.
9:
Ale wiéſz co mię trzyma/ y gárnie ku tobie?
10:
To/ iż przodków ſwych zoſtáć/ maſz zá lekkosć ſobie/
11:
A coć bóg dał z łáſki ſwéy/ tym ſzáfiueſz bácznie/
12:
Służąc pánu/ y rzeczy poſpolitéy znácznie.
13:
Chudémi niebrákuieſz: ále kto cnotliwy/
14:
W iákim kolwiek bądź piérzu/ temuś ty chętliwy.
15:
To ieſt grunt: inſzé rzeczy/ których ſię chwytáią
16:
Ludźie prosći/ iáko dym/ wiátry roznaſzáią.
17:
Do Woiewody.

18:
N
Ie ſą/ Woiewodo zacny/ czáſy po temu/
19:
Abych/ czyniąc zwyczáiowi doſyć dawnemu/
20:
Vſzy twoie lutnią báwił/ álbo pieśniámi:
21:
Coś inſzégo człowiek muśi miéć przed rękámi.
Wi=



strona: 85

Xięgi wtóré.85.
1:
Widząc okiem co ſię dźieie: zewſząd powſtáią
2:
Srogié wiátry/ zewſząd ſtráchu ludźiom dodáią
3:
Chmury czarné/ grádu pełné/ y trzáſkáwice:
4:
Oracz polá bogu zléca/ y ſwé winnice/
5:
A páſtérz/ multánki pod płaſcz kriiąc zá czáſu/
6:
Wraca bydło ku domowi z puſtégo láſu.
7:
We wśiách źielem kurzą: káżdy o ſobie czuie:
8:
Y mnie táż boiaźń/ co inſzé/ y ſtrách zdéymuie.
9:
Przeto niedźiw że vmilkły mé głośné ſtrony/
10:
Widząc niebo rozgniewáné/ y wiek ſtrwożony.
11:
Iednák ſzkodá pusćić ſię ták zgołá nádźieie/
12:
Bo to wſzytko przyrodzonym biegiem ſię dźieie.
13:
Raz chmury pánuią/ y grom ſrogi: á potym
14:
Bóg obdarza świat pogodą/ y ſłońcem złotym.
15:
Owa ieſcze dobrze będźie: á co drugiego/
16:
Padnieli źle/ więc rozumem podeprzéć tego.
17:
Do Montaná.

18:
I
Ako Lais źwierćiadło Páphiiéy oddáłá/
19:
Kiedy prze látá piérwſzéy głádkoſći ſtradáłá:
20:
Ták Ian tobie/ Montanie/ ſłoyki twé oddawa
21:
Bo co mu po nich/ kiedy piżmá wnich niezſtawa?
L iijNagro-



strona: 86

Fráſzek86.
1:
Nagrobek St. Záklice z Czyzowá.

2:
T
V Stániſław Zákliká położył ſwé koſći/
3:
Nie tylko z przodków ſwoich/ lecz y z ſwey dźielnoſći
4:
Dobrze znáczny: bo w kráiách poſtronnych ſtrawiwſzy
5:
Młodoſć ſwoię/ y królom pánom ſwym ſłużywſzy/
6:
Oſtátek wieku ſwego poſpolitéy rzeczy
7:
Oddał: któréy/ ſwych vtrat niemáiąc ná pieczy/
8:
Dármo záwżdy rad ſłużył: bo iáko nagrody
9:
Od téy/ od któréy wſzytko/ chćiéć zá ſwoie ſzkody?
10:
Cnotá ná ćći ma doſyć: tą Zákliká ſłynie:
11:
Wſzytko inſzé/ iáko dym/ álbo mgłá przeminie.
12:
Dorocie z Michowá zenie iego.

13:
N
Iechćiáłám ćię/ męzu móy/ zoſtáć twoiá żoná/
14:
Ale y w źiemi leżę ztobą pogrzebioná.
15:
Nigdy nigdy prawdźiwa miłosć nieumiéra/
16:
Lecz y w ogień włożona do kosći przywiéra.
17:
Dźiatki miéyćie ſię dobrze: mnie zmym miłym wſzędy
18:
Mężem dobrze być muśi: bez niego nikędy.
19:
Do Druzby.
Zári=



strona: 87

Xięgi wtóré.87.
1:
Z
Ariadres krolewic iáko żyw nieznawſzy
2:
Tylko piękną Odátę przez ſen raz widźiawſzy/
3:
Miłował ią ſerdecznie: y ták chodźił o tym/
4:
Ze muśiáłá być iego poślubioną potym.
5:
Tóż ſię y mnie przydáło/ Drużbá móy cnotliwy/
6:
Ze nigdy ćię nieznawſzy/ záwżdym był chętliwy
7:
Do twego towárzyſtwá: á niemam wpámęći/
8:
Bych ćię (co téż niemała pobudká do chęći)
9:
Y przez ſen kiedy widźiał: ále piſmo twoie/
10:
To ćiebie oznaymiło/ y przed oczy moie
11:
Przynioſło: żem ćię w głowę lepiéy wlepił ſobie/
12:
Niż by mi ćię był poſłał w twéy właſnéy oſobie
13:
Wroty ſen rogowémi/ gdy poczyna świtáć/
14:
A Titan ſwoie konie w łąkách każe chwytáć.
15:
Przeto tego bądź pewien/ że ćię ztémi liczę/
16:
Którym ia ſercem práwym wſzego dobrá życzę.
17:
A to węzeł ieſt mocny/ y nád inſzé trwáły/
18:
Który pięknéy pámięći córki záwiązáły.
19:
Do Fránczyſzká.

20:
A
Ni Vlyſses/ áni Iaſon młody/
21:
Choć o nich śiłá ſtárzy nabáiáli/
Ták



strona: 88

Fráſzek88.
1:
Ták wielé źiemie ſnadź nieobyecháli/
2:
Iáko ty: który od Tybrowéy wody
3:
Szedłeś/ Fránczyſzku/ przez rózné narody/
4:
Aż tám/ gdźie nigdy látá nieuználi/
5:
Y ogniów palić ludźie nieprzeſtáli/
6:
Prze mróz gwaltowny/ y prze wieczné lody.
7:
Więc y w to niewiérz/ áby w téy kráinie
8:
Medæa iáka/ y Circe niebyłá:
9:
Która by ludźi obracáłá w świnie:
10:
Ták ſię tu dobrze druga wyćwiczyłá/
11:
Ze by tę ſámę/ co ták bárzo ſłynie/
12:
W niedźwiedźiá Circę łatwie obróćiłá.
13:
Ná moſt Wárſzewſki.

14:
N
Ieubłagána Wiſło/ próżno wſtrząſaſz rogi/
15:
Próżno brzegom gwałt czyniſz/ y hámuieſz drogi.
16:
Nálazł fortél król Auguſt/ iáko ćię miał pożyć/
17:
A ty muśiſz tę ſwoię dobrą myśl położyć:
18:
Bo krom wioſeł/ krom prumów iuż dźiś ſuchą nogą
19:
Twóy grzbiet nievieżdżony wſzyſcy deptáć mogą.
20:
Ná tenze.
To



strona: 89

Xięgi wtóré.89.
1:
T
O ieſt on brzég ſczęśliwy/ gdźie ná czáſy wieczné
2:
Litwá/ y Polſká máią ſéymy mieć ſpołeczné.
3:
A ten/ który to wielkim ſwym ſtárániem ſpráwił/
4:
Aby iuż więc żadnégo wſtrętu niezoſtáwił/
5:
Wiſłę/ która niezáwżdy przewoźniká ſłucha/
6:
Moſtem ſpętał: bród wielki/ ále drógá ſucha.
7:
Ná tenze.

8:
N
Iewoła dźiś przewoźnik/ wśiáday kto ma wśiádáć/
9:
Niebeſpieczno ſię woźić/ gdy mrok pocznie pádáć.
10:
Słyſz/ mam ia zégar w miéſzku/ który póki biie/
11:
Póty téż y goſpodarz/ co go nośi/ piie.
12:
A ty ſpi/ przewoźniku/ niedbáiąc ná gosćie/
13:
Byś y dármo chćiał przewiésć/ ia wolę po mosćie.
14:
grafika
MFráſzek



strona: 90

Fráſzek90.
1:
FRASZEK
2:
Ianá Kochánowſkiégo
3:
XIEGI III.

4:
grafika
5:
Do gór y laſów.

6:
W
Yſokié góry y odźiané láſy/
7:
Iáko rad ná was pátrzę/ á ſwé czáſy
8:
Młodſzé wſpominam/ któré tu zoſtáły/
9:
Kiedy na ſtátek czlowiek máło dbáły.
10:
Gdźiem potym niebył? czegom nieſkoſztował?
11:
Iażem przez morze głębokie żeglował/
12:
Iażem Fráncuzy/ ia Niemce/ ia Włochy/
13:
Iażem náwiedźił Sibylliné lochy.
14:
Dźiś żak ſpokoyny/ iutro przypáſány
15:
Do mieczá rycérz: dźiś miedzy dworzány
16:
W páńſkim páłacu/ iutro záśie cichy
17:
Xiądz w kápitule: tylko że nie z mnichy
W ſzá=



strona: 91

Xięgi trzecie.91.
1:
W ſzáréy kápicy/ á z dwoiákim płátem:
2:
Y to czemu nic? ieſliże Opátem.
3:
Táki był Proteus/ mieniąc śię to w ſmoká/
4:
To w déſcz/ to w ogień/ to w bárwę obłoká.
5:
Dáléy co będźie? śrébrné w głowie nići/
6:
A ia z tym trzymam/ kto co wczás vchwići.
7:
Do Páná.

8:
B
Og tylko ludźkié myśli wiedźiéć może/
9:
Y ku dobrému ſamże dopomoże:
10:
Ale cokolwiek przećiwnému iemu/
11:
Dobrze nie pádnie/ by więc naymędrſzemu/
12:
Wſzytko wieſz/ pánie/ zgub co przećiw tobie/
13:
A zdarz iáko pan/ coś vlubił ſobie.
14:
Do gosciá.

15:
G
Osćiu/ wlaſną twarz widźiſz przeważnéy Didony/
16:
Obraz pozorny/ obraz pięknie wyſtáwiony.
17:
Tákam byłá: ále myśl rózna od téy ſławy/
18:
Która mię zła podkáłá zá mé chwálné ſpráwy.
19:
Bom Æneaſzá iáko żywá nie widźiáłá/
20:
Anim w Troiáńſkié burdy Afriki poznáłá:
M ijAle



strona: 92

Fráſzek92.
1:
Ale vchodząc łożá Iárby ſrogiégo/
2:
Pusćiłám ſię ná oſtrosć mieczá śmiertelnégo.
3:
Kto ćię ná mię podbórzył/ Maro niechutliwy/
4:
Ześ ſwym kłamſtwem śmiał zelżyć żywot móy cno=
:
(tliwy?
5:
Z Anákreontá.

6:
N
Iedbałem nigdy o złoto/
7:
Alem tylko prośil o to/
8:
Aby kufel ſtał przedemną/
9:
A prziiaćiél piiał zemną.
10:
A tym czáſem robotnicy
11:
Pieczą mieli o winnicy.
12:
To wſzytko moie ſtáránié/
13:
To ſkarb/ złoto/ y zebránié.
14:
Ani dbam o káſztelaná
15:
Trzymáiąc ſię mocno dzbaná.
16:
Z Anákreontá.

17:
S
Koro w rękę wezmę czáſzę/
18:
Wnet zełbá troſki wyſtráſzę/
19:
Więc iż mnimam/ że mam wielé/
20:
Ztąd mi łácno o weſelé.
Wie=



strona: 93

Xięgi trzećié.93.
1:
Wieniec muśi być ná głowie/
2:
A fráſzká wſzyſcy pánowie.
3:
Kto śię chce bić/ obuy zbroię/
4:
Ia przy kuflu przedśię ſtoię:
5:
Bo ták mnimam/ iż vpitym
6:
Lepiéy leżeć/ niż zábitym.
7:
Ná lipę.

8:
V
Czony gosćiu/ ieſli ſpráwą mégo ćieniá/
9:
Vchodźiſz gorącégo letnich dni promieniá.
10:
Ieślić lutnia ná łonie/ y dzban w źimnéy wodźie
11:
Tym wdźięcznieyſzy/ że śiedźiſz y ſam przy nim wchło=
:
(dźie:
12:
Ani mię zá to winem/ áni póy oliwą:
13:
Buyné drzewá nalepiéy ddżem niebieſkim żywą:
14:
Ale mię ráczéy dáruy rymem pochwalonym/
15:
Coby zazdrosć vczynić mógł nietylko płonym/
16:
Ale y płodnym drzewom: á nie móẃ/ co lipie
17:
Do wirſzów? ſkaczą láſy/ gdy Orphæus ſkrzypie.
18:
Ná lipę.

19:
P
Rzypátrz ſię/ gosćiu/ iáko on liſt móy źielony
20:
Prędko vwiądł/ á iuż mię przeyźrzéć z káżdéy ſtrony:
M iijCo



strona: 94

Fráſzek94.
1:
Co mnimaſz téy przygody nagłéy zá przyczyná?
2:
Ani to mrozów/ áni wiátrów ſrogich winá.
3:
Lecz mię złégo póèty wirſze zálećiáły/
4:
Ták iż mi tylko prze ſmród włoſy ſpásć muśiáły
5:
O Mikoſzu.

6:
M
Ikoſz kotá przećiągnął/ Ian ſię rzezał w koſzu:
7:
Y rzecze ten pośledni: powiédz mi/ Mikoſzu/
8:
Won czás/ gdyś kotá ćiągnął/ ábo ſnadź kot ćiebie/
9:
Gdźieś był ſtryczków ták prędko doſtał ku potrzebie?
10:
Mikoſz ná to: dádzą mnie powrozów/ gdy proſzę/
11:
Bo pięknie wyſuſzywſzy cáło ie odnoſzę:
12:
Lecz ty/ braćie/ ináczéy z ludźmi śię ſpráwuieſz/
13:
Pożyczywſzy/ porzeżeſz wſzytko/ y popſuieſz.
14:
O miłosci.

15:
M
A iuż pokóy Prometheûs/ lecz ia miáſto niego
16:
Ieſtem przybit ná rogu Kaukázu śnieżnego.
17:
Mnie orlicá ſerce żrze/ któré ná ſwé męki
18:
Odraſta/ y żywi źwiérz łákomy przez dźięki.
19:
Ma pokóy Andromedá/ lecz ia przykowány
20:
Do ſkáły prze cudzy grzéch podéymuię rány.
Do



strona: 95

Xięgi trzećié.95.
1:
Do mnie płynie wieloryb rozdárwſzy páſczekę:
2:
Gdźie ia mam rády ſzukáć? gdźie ſię ia vćiekę?
3:
Rátuy mężny Herkules/ rátuy Perſeu ſławny/
4:
A odnów (iedno by wczás) ná mnie przykład da=
:
(wny.
5:
Do miłosci.

6:
D
Lugóż maſz/ o miłosći/ fráſować mé látá?
7:
Czy podobno przed czáſem chceſz mię zgłádźić
:
(z świátá:
8:
Nie tegoć záſłużyły wdźięczné rymy moie/
9:
Któré od vmárzłégo morzá imię twoie
10:
Roznioſły áż do brzegu Murzyńſkiéy gránice/
11:
Gdźie wieczny znóy pánuie/ y wieczné ćieplice:
12:
A ty mię zá to zábiy/ ô rozbóycá ſrogi/
13:
Aby nietylko Orpheûs wyſławiáiąc bogi
14:
Był piorunem trozębym zwyſoká przeráżon/
15:
Ale y ia od ćiebie zá ſwoię chęć ſkáżon.
16:
Iednák ábo nie káżda krwáwa twoiá ráná/
17:
Abo znośna niewola v wdźięcznégo páná.
18:
Tákli ty chceſz/ tákli to nieśie ſczęsćié moie/
19:
Niechcę przeć/ mam czym ćieſzyć ſmutné ſerce ſwoie.
20:
A ty prze bóg niezayrzy gniéwli to twóy czuię/
21:
Láſkęli/ niech do śmierći tę iednę miłuię.
Do mi-



strona: 96

Fráſzek96.
1:
Do miłosci.

2:
G
Dźie teraz ono iabłko/ y on klinot drogi?
3:
Który mógł záhámowáć niesćignioné nogi
4:
Piérzchliwéy Atálánti: gdźie táśmá ſczęśliwa?
5:
Która ſercá/ y myśli vpornych dobywa.
6:
Ciebie ná pomoc wzywam/ ćiebie ô miłosći/
7:
Któréy z wieku vżywa świát dobrotliwosći.
8:
Która ſpórnych żywiołów gniéw ſpinaſz łáńcuchem/
9:
Dná morſkiégo/ y niebá śięgaſz ſwoim duchem.
10:
Lwom ſrogosć odéymuieſz/ y zubrom północnym/
11:
Vżyté ſerce dáieſz bohátyrom mocnym:
12:
Ty mię rátuy/ á ſwoią ſtrzałą vzłoconą
13:
Vgódz w ſerce/ á okróć myśl nieunoſzoną
14:
Zápámiętáłéy dźiéwki/ któréy áni ſkokiem
15:
Człowiek dogonić może/ ledwe záyźrzeć okiem.
16:
Do miłosci.

17:
M
Atko ſkrzydłátych miłosći/
18:
Száfárko tróſk/ y rádosći:
19:
SiądźWśiądź
20:
Białym łabęćiom zwierzony.
Puść



strona: 97

Xięgi trzećié.97.
1:
Pusć ſię z niebá w ſnádnym biegu/
2:
A ſtaẃ ſię ná Wiślnym brzegu/
3:
Gdźie ku twéy ćći ołtarz nowy
4:
Stáwię ſwą ręką darnowy.
5:
Nie damći krwáwéy ofiáry/
6:
Bo co máią ſrogié dáry
7:
V boginiéy dobrotliwéy
8:
Czynić y świátu życzliwéy/
9:
Ale dam kádźidło wonné/
10:
Któré nam kráie poſtronné
11:
Poſyłáią/ dam y śliczné
12:
Ziołá w ſwych bárwách rozliczné
13:
Maſz fiiołki/ maſz leliią/
14:
Maſz máieran/ y ſzáłwiią.
15:
Maſz wdźięczny ſwóy kwiát różány/
16:
To biały/ á to rumiány.
17:
Tym ćię błagam/ ô królowa
18:
Bogátégo Cypru/ owa
19:
Abo rózné ſercá zgodźiſz/
20:
Abo y mnie wyſwobodźiſz.
21:
Ale ráczéy nas oboie
22:
Wzóẃ pod złoté iárzmo ſwoie/
23:
W którym niechayći ſłużywá/
24:
Póki ia/ y oná żywá.
NPrzy=



strona: 98

Fráſzek98.
1:
Przyzwól/ ô mátko miłosći/
2:
Száfárko tróſk y rádosći:
3:
Ták po świećie niechay wſzędźie
4:
Twoiá władza wieczna będźie.
5:
Do dziéwki.

6:
I
Eſli to rádá widźiſz/ á życzyſz mi tego/
7:
Abych prze ćię vżywał fráſunku wiecznego/
8:
Cóżći rzéc/ dźiéwko ſroga: poprawdźie iam tobie
9:
Ináczéy to zádźiałał/ á co dźiś ná ſobie
10:
Odnoſzę/ dźieie mi ſię nád moie zaſługi
11:
Ledwé táki ná świećie niefortunny drugi.
12:
Czego dáléy chceſz po mnie? czy ieſcze wątpliwa
13:
Moiá chęć przećiw tobie? noc w myślách teſkliwa/
14:
Y té ogniſté gwiazdy rozśiané po niebie
15:
Swiádkiem/ że nic milſzégo niémam okrom ćiebie.
16:
Czy zgołá niechceſz/ ábyś ſługę zemnie miáłá?
17:
Poprawdźie/ by ſię milosć z rozumem ſprzągáłá/
18:
Wzgárdá by miáłá ruſzyć káżdégo/ á iużby
19:
Lepiéy ſię odrzéc záraz y páná/ y ſłużby.
20:
Ale co potym? miłosć ma ſwe obyczáie/
21:
Zna co lepiéy/ á przedśię przy gorſzym zoſtáie.
A ty/



strona: 99

Xięgi trzećié.99.
1:
A ty/ ieſli nádźieię chceſz o łáſce ſwoiéy
2:
Zgáśić wemnie/ iuż dawno prágnieſz śmierći moiéy.
3:
Do Poétów.

4:
I
Ako Chiron ze dwoiéy natury złożony/
5:
Wzgórę człowiek/ á ná dół kóń nieobieżdżony/
6:
Rad był kiedy prziymował do ſwéy leśnéy ſzopy
7:
Náuczonégo ſyná pięknéy Kálliopy/
8:
Ná on czás/ gdy do Kolchów rycérze wybráni
9:
Płáwili ſię przez morze po kożuch báráni:
10:
Rowniem wam y ia ták rad/ zacni poetowie/
11:
A ieſli v Chironá cni bohátirowie
12:
Prziymowáli zá wdźięczné wieczerzą vbogą:
13:
Bo tám wſzytká czesć byłá mléko z świnią nogą
14:
Niegardzćie y wy tym/ co dom vbogi nieśie/
15:
Bo iáko Chiron/ tákżeć y ia mieſzkam w leśie:
16:
Będźie ſér/ będźie ſzołdrá/ będą wonné śliwy/
17:
Każećieli téż zágráć/ y ná tom ia chćiwy.
18:
Owa proſto będźiećie zemnie mieć Chironá/
19:
Tylko że ia niewłóczę zá ſobą ogoná.
20:
Do Opátá.
N ijWiédz



strona: 100

Fráſzek100.
1:
W
Iédzże potym/ opáćie/ iáko gráć z biſkupy/
2:
Bo bacząc/ żeć wygránéy vbywáło kupy/
3:
Pokryłeś dudki w gębę/ czyniąc tę poſtáwę
4:
Ześ przegrał: lecz z ráchunku miał xiądz inſzą ſprá=
:
(wę.
5:
A płáći kryć? więcći téż dośiągł pięśćią gęby/
6:
Ze z niéy dudki wypádły: dźiękuy że nie żęby.
7:
O kołniérzu.

8:
P
Oradzmy ſię rády cziiéy/
9:
Kołniérzli to v deliiéy
10:
Czy deliia v kołniérzá/
11:
Ná grzbiećie cnego rycérzá.
12:
O ſwych rymiéch.

13:
I
A ináczéy nie piſzę/ ieno iáko żyię/
14:
Piiáné moie rymy/ bo y ſam rad piię.
15:
Nie mierźi mię biéśiádá/ nie mierżą mémię żárty/
16:
Podczás y czepiec/ więc téż pełné tego kárty.
17:
Co po Sykofánci jéy? chceſz mię miáry w żyćiu
18:
Náuczyć/ á ſam/ xięże/ nośiś dyabłá w kryćiu.
19:
Do Sąsiádá.
Ro



strona: 101

Xięgi trzećié.101.
1:
R
Ośmiéy ſię/ dobry ſąśiedźie/
2:
Liſowáty przy biéśiedźie
3:
Pił z kuſzá práwie ſporégo/
4:
Ták iż tylko brodę z niego
5:
Widáć było krokoſową:
6:
Wyrwał ſię ktoś z prętką mową/
7:
Towárzyſze/ kto to náſzę?
8:
Liſem obrámował czáſzę?
9:
Do Reiny.

10:
K
Rólewno moiá (wſzák ćię téż ták zową)
11:
Iż ſię nie mogę zobopólną mową
12:
Vmáwiáć ztobą/ rad y nie rad muſzę
13:
Zléćić to piſmu/ á tym ćieſzyć duſzę
14:
Swą iákokolwiek/ tuſząc iednák ſobie/
15:
Ze tá moiá chuć będźie wdźięczna tobie.
16:
Sczęśliwa kárto/ ćiebie oná ſwémi
17:
Piáſtowáć będźie rękomá ślicznémi/
18:
Ciebie obeyźrzy wdźięcznym okiem ſwoim/
19:
A ócz podobno próżno drudzy ſtoim/
20:
Ty ták możeſz być ſczęſna/ że ćię ſwémi
21:
Wdźięcznie cáłuie vſty różánémi.
N iijGdźieś



strona: 102

Fráſzek102.
1:
Gdźieś to człowiek mógł nálésć iákié czáry/
2:
Ze by ſię vmiał przewirzgnąć w ſwé dáry.
3:
Do Ianá.

4:
I
Anie/ ćiérp iáko możeſz: prziydźie tá godźiná/
5:
Ze ludźiom złym będźie ſwa zápłácona winá.
6:
A bóg pomśći niecnoty/ y fałeſznéy zdrády/
7:
Którąś odnióſł zá ſwą chęć świéżymi przykłády.
8:
Czyś ludźi nieznał? czyś ták rozumiał/ nieboże/
9:
Ze czérnié inſzy owoc/ niż tarnki/ dáć może?
10:
Albo wilk niémiał ſzkodźić rogátému ſtádu/
11:
Albo wąż miał zá czáſem przeſtáć ſwego iádu.
12:
Dáremnąś pracą podiął/ czyniąc dobrze złému/
13:
Bo ſię on nieodéymie przyrodzeniu ſwému.
14:
A ty ſam śiebie winuy/ bo/ co ćię dźiś boli/
15:
Ztąd idźie/ iżeś ludźiom obłudnym był gwoli.
16:
Dla których coś ty czynił/ á ći téż czym ći to
17:
Płáćili/ niechay wſzytko świátu będźie ſkrito.
18:
Y ſam byś mógł zápomniéć/ ſnadźby lepiéy było/
19:
Bo ſerce ſwymże żalem częſto ſię zwalczyło.
20:
Ná koniec maſz dróg wielé krzywdy ſwéy wétowáć/
21:
A to bych wolał/ niż ſię vſtáwnie fráſowáć.
Ale



strona: 103

Xięgi trzećié. 103.
1:
Ale mężem być trzebá/ áni dbáć ná owé
2:
Zmyśloné ſkárgi/ bo to łzy krokodylowé.
3:
Do kogos.

4:
I
Vż to iáko to/ kiedyś zdrów/ á piieſz do mnie/
5:
Podobnoć y ia mogę podpić ſobie ſkromnie.
6:
Ale/ kiedy ty puſczaſz krew/ czemu ia piię?
7:
A nieobeſzło mię to áżem nálał ſziię.
8:
Ná Hæretiki.

9:
P
O co wy Hæreticy w kosćiele bywáćie?
10:
Kiedy ceremoniie zá śmiéch ſobie maćie.
11:
Ieſli zła w oczu wáſzych mſza/ y proceſsiia/
12:
Aza lepſzé łákomſtwo/ y tá ambiciia?
13:
Wyymi/ nieboże/ biérzmo piérwéy z oká ſwégo/
14:
A potym źdźiebłká śięgay w oczách v drugiégo.
15:
Chwaliſz iáko w twym zborze dobrze náuczáią/
16:
A przedśię tám ſię ćiśnieſz/ kędy rozdawáią.
17:
A ieſli ieſcze zniczym odiedźieſz do żony/
18:
Iákobyś wodę święćił/ álbo téż krzćił dzwony.
19:
Do Páwłá.
Páwle



strona: 104

Fráſzek104.
1:
P
Awle/ niebądź ták wielkim pánem do ſwéy śmierći/
2:
Byś mię kiedy znać niemiał/ choć w téy niſkiéy śierći.
3:
Bom ia tobie rad ſłużył ieſcze w ſtanie mnieyſzym/
4:
A choć to śmieſzno będźie tym ludźiom dwornieyſzym/
5:
Ia ſczęsćié ták ſzácuię/ że vććiwym cnotom
6:
Czynię czesć więtſzą/ niżli bogátym klinotom.
7:
A czemu? bo pieniędzy y źli doſtawáią/
8:
A z cnotą ſámi tylko dobrzy ſpółek máią.
9:
A ieſlibyſmy kłániáć pieniądzom ſię mieli/
10:
Pewnie by tego po nas y Zydowie chćieli.
11:
Do St. Wapowſkiégo.

12:
N
Ie przez pochlébſtwo/ áni złoté dáry/
13:
Iáko té látá zwykły teráznieyſzé/
14:
Ale przez cnotę ná mieśce ważnieyſzé
15:
Godźiſz/ Wapowſki/ iáko zwyczay ſtáry.
16:
Sczęśliwé czáſy/ kiedy giermak ſzáry
17:
Był ták poććiwy/ iáko ty dźiśieyſzé
18:
Iedwabné bramy co raz koſztownieyſzé:
19:
Wprawdźieć nie było koſztu ná máſzkáry/
20:
Ale był záwżdy koń ná ſtaniu rzéźwi/
21:
Drzewo/ tarcz pewna/ y páncérz ná sćienie/
Szá=



strona: 105

Xięgi trzećié.105.
1:
Száblá przy boku/ ſam páchołek trzéźwi
2:
Nieſzukał piérza/ wyſpał ſię ná śienie/
3:
A bił ſię dobrze: boday ták vboga
4:
Dźiś Polſká byłá/ y pogánom ſroga.
5:
Z Græckiégo.

6:
S
Amy do ſwéy obory woły roſpuſczoné
7:
Przybiegły z gór/ gwałtownym déſczem vmoczoné/
8:
A vbogi Tirimách pod wyſokim dębem
9:
Spi wieczny ſen/ piorunem vſpiony trozębem.
10:
O Nécie.

11:
H
Arda Nétá/ iż głádkość ſwą do śiebie czuie/
12:
Więc kiedy ią pozdrowię/ áni podźiękuie.
13:
A záwieſzęli więniec v niéy przededrzwiámi/
14:
Wdepce go záwżdy w źiemię hárdémi nogámi.
15:
O zmárſki/ ô ſtárośći/ bywayćie co pręcéy/
16:
Owa wáſzé namowy będą ważyć więcéy.
17:
O Hektorze.
OHektor



strona: 106

Fráſzek106.
1:
H
Ektor dał miecz Aiáxowi/
2:
Aiáx dáł pás Hektorowi.
3:
Hektor páſem vwiązány
4:
Byſtrémi końmi tárgány.
5:
Aiáx tákże popędliwy
6:
Wráźił wśię miecz nieſczęśliwy:
7:
Ták między nieprziiaćioły
8:
Vpad nieśie y dar goły.
9:
Do Mágdáleny.

10:
V
Każ mi ſię/ Mágdáleno/ vkaż twarz ſwoię/
11:
Twarz/ która práwie wyraża różą oboię.
12:
Vkaż złoty włos powiéwny/ vkaż ſwé oczy
13:
Gwiazdom równé/ któré prędki krąg niebá toczy.
14:
Vkaż wdźięczné vſtá ſwoie/ vſtá różáné
15:
Pereł pełné/ vkaż pierśi miernie wydáné/
16:
Y rękę álábáſtrową/ w któréy zámknioné
17:
Serce moie: ô głupié/ ô myśli ſzaloné.
18:
Czego ia prágnę? o co ia nieſczęſny ſtoię?
19:
Pátrząc ná ćię wſzytkę władzą ſtráćiłém ſwoię:
20:
Mowy niemam/ płomień po mnie táiemny chodźi/
21:
W vſzu dźwięk/ á noc dwoiſta oczy záchodźi.
Do



strona: 107

Xięgi trzećié.107.
1:
Do fráſzek.

2:
F
Ráſzki nieprzepłáconé/ wdźięczné fráſzki moie/
3:
W któré ia wſzytki kłádę táiemnice ſwoie.
4:
Bądź łáſkáwie fortuná zemną poſtępuie/
5:
Bądź ináczéy/ czego ſnadź więcéy ſię náyduie.
6:
Obrałli by ſię kiedy kto ták prácowity/
7:
Ze by z was chćiał wyczérpáć vmyſł móy zákrity/
8:
Powiédzćie mu/ niech próżno niefráſuie głowy/
9:
Bo ſię w dźiwny Lábyrint/ y błąd wda tákowy/
10:
Zkąd żadna Ariádná/ żadné kłębki tylné
11:
Wywiéść go móc nie będą/ ták tám sćiéſzki mylné.
12:
Ná koniec y ſam ćieślá/ który to miſtrował/
13:
Aby tu rogátégo chłopobyká chował/
14:
Nie záwżdy do wrót tráfi/ áż piórá ſzychtuie
15:
Do rámieniá/ tóż ledwé wiérzchem wylátuie.
16:
Do Ianá.

17:
I
Eſli ztąd iáką roſkoſz ma człowiek cnotliwy/
18:
Gdy wſpomina ná przeſzły wiek ſwóy świętobliwy/
19:
Ze áni wiáry zgwałćił/ áni iáko żywo
20:
Ku krzywdźie ludzkiéy przyśiągł ná bóg żywy krzy=
:
(wo:
O ijWie-



strona: 108

Fráſzek108.
1:
Wieléś ty/ Ianie/ ſobie pozyſkał rádosći
2:
Ná czás potomny z téy to niewdźięcznéy miłosći.
3:
Bo co iedno kto komu ábo mówić dobrze/
4:
Abo y czynić może/ oboieś to ſczodrze
5:
Wypełnił/ czego ſerce niewdźięczné przechowáć
6:
Niemogło: á ták przécz ſię dáléy maſz fráſowáć?
7:
Owſzem vmyſł ſwóy vtwiérdz/ odéym ſię ſwéy woli/
8:
A ſczęsćiu ná złosć niebądź dłużéy w téy niewoli.
9:
Trudno nagle porzućić miłosć záſtárzáłą/
10:
Trudno/ lecz ſię iuż ná to vday myślą cáłą.
11:
To ſámo zdrowie twoie/ ná tym wſzytko tobie/
12:
Możno/ ábo niemożno/ przeło to ná ſobie.
13:
Pánie/ ieſli należy tobie ſię zmiłowáć/
14:
A możeſz y w oſtátnim zginieniu rátowáć/
15:
Weyrzy ná mię ſmutnégo: á ieſli cnotliwy
16:
Zywot móy/ oddal ten wrzód odemnie ſzkodliwy/
17:
Który wkradſzy ſię/ iáko gnuſnosć/ w ſkryté kosći/
18:
Wygnał mi wſzytki práwie z ſercá mé rádosći.
19:
Iuż nie o to ia ſtoię/ by mię miłowáłá/
20:
Albo/ co niepodobno/ cnotliwą być chćiáłá/
21:
Sam zdrów być prágnę/ á ten ćiężki wrzód położyć/
22:
Pánie/ zá mą pobożnosć chćiéy mi to odłożyć.
23:
O Miłosci.
Głód



strona: 109

Xięgi trzećié.109.
1:
G
Lód/ á praca miłosć káźi/
2:
A oſtátek czás wyráźi:
3:
Komu to więc nie pomoże/
4:
Do powrozá mieć ſię może.
5:
O téyze.

6:
I
Ako ogień/ á wodá rózno śiebie chodzą/
7:
Ták miłosć/ á powagá nigdy ſię niezgodzą.
8:
Dobrze by ſię niekłániáć nieprziiaćielowi/
9:
Ale tym ſákiem miłosć iuż o płátné łowi.
10:
A im ſię kto chce mężniéy popiſáć w téy mierze/
11:
Tym więcéy śmiéchu ná ſię/ y błazeńſtwá bierze.
12:
A przedśię ábo muśim porzućić ten ſtátek/
13:
Abo nam (to rzecz pewna) ſzáléć ná oſtátek.
14:
Telefów rozum chwalę/ y przytym zoſtánę/
15:
Bo ten czym był poſtrzelon/ tymże goił ránę.
16:
Do miłosci.

17:
I
Am przegrał/ ia miłosći/ tyś plác otrzymáłá/
18:
Tyś mię práwie do źimnéy wody iuż dognáłá.
19:
Widzę ſwóy błąd ná oko/ y próżné nadźieie/
20:
A przed wſtydem/ y żalem ſerce práwie mdleie:
O iijKu te=



strona: 110

Fráſzek110.
1:
Ku temuś mię kréſowi ſwym pochlebſtwem wiodlá/
2:
Abyś mię czáſu ſwego ták hániebnie zbodłá.
3:
Zbodłáś mię/ á ten záſtrzał twóy nielitosćiwy
4:
Mnie być pámiętny muśi pókim iedno żywy.
5:
Acz y żywot w twych ręku/ á ieſli litosći
6:
Twéy nádemną nie będźie/ iam zginął miłosći.
7:
Zginąłem/ á łzy moie dokonáć mię máią/
8:
Któré mi z oczu płynąć nigdy nieprzeſtáią.
9:
Poſtaẃ ſłup mármórowy znák zwyćięſtwá twego/
10:
Ná nim záwieś zewłoki poimánia ſwego.
11:
Zewłoki iákié widźiſz/ y korzysć vbogą/
12:
Bo w Tyráńſtwie twym ludźie zbogáćieć niemogą.
13:
Cokolwiek ieſt/ twóy łup ieſt/ weźmi naprzód z głowy
14:
Nápoły iuż przewiędły wieniec fiiołkowy.
15:
Potym lutnią/ á przy niéy pieśni żáłosćiwé/
16:
Ná iákié ſię zdobyło ſerce nieſczęśliwé.
17:
To téż nocny przewodnik/ świécá opalona/
18:
Y broń w poznych przygodách nie raz doświadczona.
19:
Ieſt co więcéy? fácelét łzámi nápoiony/
20:
Wnim obrączká ze złotá/ vpominek płony.
21:
A náwet miéſzek próżny: toć wyſługá moiá/
22:
A ná ten czás/ miłosći/ zemnie korzysć twoiá.
23:
Ná któréy przeſtań/ proſzę/ á mnie nieſczęſnégo
24:
Z vſzymá pusć do domu/ iáko z tárgu złégo.
O du-



strona: 111

Xięgi trzećié.111.
1:
O duſzy.

2:
P
Owiem/ choćia nie grzeczy zda ſię rozumowi/
3:
Trudno wytrwáć o iednéy duſzy człowiekowi.
4:
Bo iedná ma być w ćiele/ á druga w kálécie/
5:
Krom téy trudno/ krom owéy źle żyć/ iáko wiéćie.
6:
Do Laſk.

7:
W
Am ſwe nieſczęſné rymy/ wam ſwe ſmutné ſtrony/
8:
Zgodné Láſki/ oddawam/ żalem zwyćiężony.
9:
Táki vpad w mym ſercu miłosć vczyniłá/
10:
Ze mię tylko ćień zoſtał/ ſámégo zniſczyłá.
11:
Do Doktorá.

12:
F
Ráſzká/ á doktór/ to ſą dwie rzeczy przećiwné:
13:
Przeto v mnie/ doktorze/ twé żądánié dźiwné/
14:
Ze do mnie śleſz po fráſzki/ ták dáleko ktemu/
15:
Ia iednák doſyć czynię roſkazániu twemu.
16:
Ty ſtrzeż ſwoiéy powagi/ niebaẃ ſię fráſzkámi/
17:
Ale mi ie odeśli prędkimi nogámi.
A nie=



strona: 112

Fráſzek112.
1:
A niedźiwuy ſię/ że ie ták drogo ſzácuię/
2:
Bo choćia fráſzki/ przedśię w nich doktory czuię.
3:
Ná dom w Czarnolesie.

4:
P
Anie/ to moiá praca/ á zdárzenié twoie:
5:
Ráczyſz błogoſłáwieńſtwo dáć do końcá ſwoie.
6:
Inſzy niechay páłace mármórowé máią/
7:
Y ſczérym złotogłowem sćiány obiiáią/
8:
Ia/ pánie/ niechay mieſzkam w tym gniaźdźie oyczy=
:
(ſtém/
9:
A ty mię zdrowiem opátrz/ y ſumnieniem czyſtém.
10:
Pożywieniem vććiwym/ ludzką życzliwosćią/
11:
Obyczáymi znośnémi nieprzykrą ſtárosćią.
12:
Do Páná.

13:
P
Anie/ co dobrze/ ráczy dáć z ſwéy ſtrony/
14:
Lubo proſzony/ lubo nieproſzony.
15:
A złé oddalay od człowieká wſzędźie/
16:
Choć go kto prośić nieobácznie będźie.
17:
O fráſzkách.
Fráſzki



strona: 113

Xięgi trzećié.113.
1:
F
Ráſzki tu niepoważné z ſtátkiem ſię zmiéſzáły:
2:
Komuby drugié rzeczy więc nieſmákowáły/
3:
Wźiąwſzy ſwą częsć/ oſtátek drugim niech podawa/
4:
Ty to woliſz/ á ów záś przy owym zoſtawa.
5:
A ia iáko bogáty kupiec w ſklepie wielkim
6:
Rozkłádam ſwé towáry cudzoźiemcom wſzelkim/
7:
Tu biśiór/ tu koftery/ tu Włoſkié zaponki/
8:
Sám dáléy półhátłaśié/ y czarné piersćionki.
9:
Do Káchny.

10:
P
O ſukni znam żáłobę/ znam y po podwice/
11:
Káśiu/ to nie żáłobá/ vbiéloné lice.
12:
O Láziebnikách.

13:
L
Aźiebnicy/ á kurwy iednym xtałtem żyią/
14:
W téyże wánnie y złégo/ y dobrégo myią.
15:
Do Páwłá.

16:
C
Hćiałemći pomagabóg kilká kroć powiedźiéć/
17:
Lecz/ kiedy czás do ćiebie/ trudno Páwle wiedźiéć:
18:
O którym ieſli ieſcze y dźiś ſię nie dowiem
19:
Com miał rzéc pomagabóg/ toć bógżegnay powiem.
PDo Wo-



strona: 114

Fráſzek114.
1:
Do Woiewody.

2:
Z
Amieſzkałem do ſtołu twego/ Woiewodá/
3:
Z czego zárázem dwoiá podkáła mię ſzkodá:
4:
Iedná iżem domá iadł: druga że ſię boię
5:
Byś nie rzékł/ żem wzgárdźił chęć/ y wieczerzą twoię.
6:
Do Káchny.

7:
C
Hoć znaſz vczynnosć moię/ y chęć práwą czuieſz/
8:
Przedśię ty mnie ſzpetną twarz/ Káchno/ vkázuieſz.
9:
Do Stániſłáwá.

10:
K
To piia do północy/ bráćie Stániſłáwie/
11:
Ieſli ieſt czás do niego/ może ſię nie práwie
12:
Człowiek pytáć: bo by on ſwóy wczás vmiłował/
13:
Pewnieby ſię rániéy kładł/ áni ták wiłował.
14:
Do Priſzki.

15:
D
Lugo ſię w wánnie párzyſz/ Priſzko pochodzona/
16:
Czy chceſz/ iáko Peliás/ odmłodnąć wárzona?
Do Zo-



strona: 115

Xięgi trzećié.115.
1:
Do Zophiiéy.

2:
N
Ie tyś to/ ô Zofia/ nie ty ná mą wiárę/
3:
Króréy ia przed śiedmią lat pomnię w ſercu miárę.
4:
Ono byłá nadobna/ ono wdźięczna byłá/
5:
A wſzytko iéy przyſtało cokolowiek czyniłá.
6:
Iéy żart káżdy był trefny/ á gdy co kazáłá/
7:
Záwżdy wielką powolnosć po káżdym poznáłá.
8:
Ciebie niewiem iáko zwáć: co pocznieſz/ niegrzeczy:
9:
Poſtáwá ſzalonégo/ głos ledwe człowieczy.
10:
Zártom nikt ſię nie śmieie/ ná gniéw nic niedbáią/
11:
A ieſli ſłowo rzeczeſz/ ieſczeć y náłáią.
12:
Ná koniec/ krom imięniá/ niemáſz nic dawnégo/
13:
Biérzmuy ſię/ prosćię przebóg/ á zbądź iuż y tego.
14:
O látá zazdrosćiwé/ wſzytko precz nieśiećie/
15:
Zofia nie Zofiią/ kiedy wy przypniećie.
16:
Epit: Eráz: Krocz: Kuchm.

17:
T
En proporzec nád źimnym grobem záwieſzony/
18:
Swiadczy że tu Kroczéwſki leży pogrzebiony
19:
Nagle zmárły: dla Bogá/ co tu mieć ná pieczy?
20:
Ná ſłábéy nići wiſzą wſzytki ludzkié rzeczy.
P ijNagro-



strona: 116

Fráſzek116.
1:
Nagrobek St. Struf.

2:
N
Ie nowiná to Strufom/ ná wſzeláką trwogę
3:
Ciáły ſwémi záwáláć złym poháńcom drogę.
4:
Ták dźiad zginął/ ták oćiec/ ták moi ſtriiowie/
5:
Tenże vpad y moiéy náznáczon był głowie.
6:
Bom légł we krwi pogáńſkiéy: á kto mię żáłuie/
7:
Znáć że niewié iáko śmierć vććiwa ſmákuie.
8:
Stániſław Strus tu leżę: nie wchodź pogáninie/
9:
Spráwiedliwa waśń y po śmierći nieominie.
10:
Do Gosciá.

11:
G
Osćiu ták iákoś począł/ iuż do końcá czytay/
12:
A ieſli nie rozumiéſz/ y mnie ſię nie pytay.
13:
Onáć to częsć kazánia/ częsć nie poſpolita/
14:
Słucháczom niepoięta/ káznodźiei ſkrita.
15:
Do Lubimirá.

16:
I
Dąc mimo librárią
17:
Kędy mądré xięgi biią/
18:
Lubimir miedzy tituły
19:
Przeczytał/ bitwá v Huły.
Zlękł



strona: 117

Xięgi trzećié.117.
1:
Zlękł ſię/ y padł: hey pánowie
2:
Moſkiewſcy bohátyrowie.
3:
Dla bogá niezábiiayćie/
4:
Ráczéy żywo poimayćie.
5:
Nagrobek kotowi.

6:
P
Okiś ty/ bury koćie/ na myſzách przeſtawał/
7:
A w inſzéś ſię myśliſtwo z iáſtrząby niewdawał.
8:
Byłeś w łáſce v ludźi/ y głaſkanoć ſkórę/
9:
A tyś mrucząc podnośił twardy ogon wzgórę.
10:
Teraz iákoś ku myſzom chćiał mieć y półmiſki/
11:
I łáźiłeś po ptaki w gołębiniec bliſki:
12:
Dałeś gárdło nieboże/ y wiśiſz ná dębie/
13:
A twéy śmiérći y myſzy rády y gołębie.
14:
Epit. Iôſtowi Glacowi.

15:
I
Oſt Glac tu leży ſzáfarz wierny pánu ſwemu
16:
Królowi ná północy niezwyćiężonemu.
17:
Teraz ma liczbę czynić przed pánem groźnieyſzym/
18:
Gdźie káżdy winien/ by téż był naniewinnieyſzym.
19:
Pokrij ſwym miłośierdźiem/ pánie/ náſzé złosći/
20:
Boſmy zginęli wédług twéy ſpráwiedliwosći.
P iijNá zdro-



strona: 118

Fráſzek118.
1:
Ná zdrowié.

2:
S
Láchetné zdrowie/ Nikt ſię niedowie
3:
Iáko ſmákuieſz/ Aż ſię zepſuieſz.
4:
Tám człowiek práwie Widźi ná iáwie/
5:
Y ſam to powie Ze nic nád zdrowie/
6:
Ani lepſzégo/ Ani drożſzégo:
7:
Bo dobré mienie Perły/ kámienie/
8:
Tákże wiek młody/ Y dar vrody/
9:
Mieścá wyſokié/ Władze ſzérokié/
10:
Dobré ſą: ále Gdy zdrowie wcále:
11:
Gdźie niémáſz śiły/ Y świát niemiły.
12:
Klinoćie drogi/ Móy dom vbogi
13:
Oddany tobie/ Vlubuy ſobie.
14:
Nagrobek Rózynie.

15:
T
V ſytá wieku leży Rózyná/
16:
Lecz tylko wieku/ ále nie winá.
17:
Nieſtoi o mſzą/ áni o dzwony/
18:
Woláłá by dzban piwa źielony.
19:
O kápłanie.
Práwo



strona: 119

Xięgi trzećié.119.
1:
P
Ráwo ieſt/ áby kápłan nie mógł poiąć żony:
2:
Tenże nie ma być w żadnym członku vſczérbiony.
3:
Ieſli nie miał miec żony/ moglić go zoſtáwić
4:
Przy vſzu/ ále iáiec lepiéy było zbáwić.
5:
Nagrobek Piotrowi.

6:
P
Amięć myśliſtwá twego/ Pietrze vćieſzony/
7:
Stoię tu ſłup kámienny twárdo vſádzony.
8:
Przy grobie maſz naczynie wſzytko poſtáwioné/
9:
Koń/ ſtrzały/ pſy/ potyczy/ śieći rosćiągnioné.
10:
Wſzytko/ biádá mnie/ kámień: á źwiérz tuż beſpieczny
11:
Oćiéra ſię imo ćię: á ty ſen ſpiſz wieczny.
12:
O Błaznie.

13:
P
Leſzki (błazen powiáda) to mię podnośićie/
14:
Ale ia świécę zgáſzę/ że mnie nie vyźrzyćie.
15:
O Márku.

16:
P
Lácze Marek: nie przeto że świát zoſtáwuie/
17:
Ale że dzwonnikowi groſz ieden gotuie/
A żeby



strona: 120

Fráſzek120.
1:
A żeby iednym koſztem odpráwić co więcéy/
2:
Kazał ſynowi vmrzeć po ſobie co pręcéy.
3:
Do Stároſty.

4:
S
Trzeżeſz ſię moich fráſzek/ móy dobry Stároſtá/
5:
A ia tobie záś ná to ták powiádam ſproſtá/
6:
Kto w mych fráſzkách/ iuż może niezaźrzéć by kąská
7:
Biſkupom/ którzy ſtoią v świętégo Frącká.
8:
Do Káznodzieie.

9:
Z
A twem długiem kazániem/ Xięże káznodźieiá/
10:
Gody chćiał mieć goſpodarz: ále go nádźieiá
11:
Omyliłá: bo obiad niechćiał poiąć żony/
12:
Owa wieczerza przedśię/ y obiad zyedźiony.
13:
Do goſpodarzá.

14:
N
Ie bądź gosćiem v śiebie: wiédz co ſię w ćię wleie/
15:
Wedle tegóż ſwé ſpráwy miárkuy/ y nádźieie.
16:
Epita. Grzeg. Podlowſk.
17:
St. Rad.
By we=



strona: 121

Xięgi trzećié.121.
1:
B
Y wedla cnót/ y godnosći
2:
Grzebiono vmárłych kosći/
3:
Przyſzłoby dźiś leżéć tobie
4:
W złotym/ Podlodowſki/ grobie.
5:
Teraz cię lichá mogiłá
6:
Znácznégo mężá przykryłá:
7:
Ale ſławá śięga niebá:
8:
Nie z grobu ćię ſądźić trzebá.
9:
Do Wacłáwá Oſtrorogá.

10:
P
Różno przéć/ vpiłem ſię: winem? czyli rymy?
11:
Ieſli winem/ ſubtélné tego winá dymy.
12:
Wieſz co mi ſię teraz zda/ Wacłáwie cnotliwy?
13:
Zda mi ſię/ że máluię ſwóy obraz własćiwy.
14:
Który miedzy biſkupy záwieſzę zacnemi/
15:
Nie wśiámi świátu znáczny/ ále rymy ſwemi.
16:
Wſzyſcy piiáni/ widzę/ á piianem y ia:
17:
Kto ſczęsćiem/ á ia winem: odpusć Adráftia.
18:
Máłev wielkiéy nádzieie Rádziwił.

19:
T
Ak rósć/ máły Michniku/ iákobyś mógł ſławnych
20:
Przodków ſwych dorósć/ onych Rádźiwiłów daw=
:
(nych.
QAbyś



strona: 122

Fráſzek122.
1:
Abyś nietylko imię/ y bogáté włosći
2:
Brał od nich/ lecz dźiedźiczył w męſtwie/ y w dźiélno=
:
(sći.
3:
A to wſzytko záś podał potomkowi ſwému/
4:
Co weźmieſz od rodźiców á on záś drugiému.
5:
Abyś v ſwych był wdźięcznym/ y miłym w pokoiu/
6:
A poháńcom záś ſrogi/ y ſtráſzliwy w boiu.
7:
Ták rósć/ piękny Michniku/ iákobyś poſpieſzył
8:
Wiekiem/ á oczy ieſcze dźiádowſkié náćieſzył/
9:
Siedząc ná dźielnym koniu/ y łukiem władáiąc/
10:
Albo kopiią głádką w piersćień vgadzáiąc/
11:
A potym y prędkiégo ſtrzelcá Tátárzyná/
12:
Co mężnym Rádźiwiłom twoim nie nowiná.
13:
Táki wiek/ o ludzkiégo żywotá ſzáfárki/
14:
Temu dźiéćięćiu przędźćié/ zprzyiáźliwé Párki.
15:
Nagrobek I. M. p. Woiewodzi=
16:
néy Lubelskiéy.

17:
T
V różą/ tu fiiołki/ tu miecćie léliią/
18:
Ten mármór świętobliwy zámyka Zofiią/
19:
Zofiią Bonárownę: któréy żywot święty
20:
Godźien/ áby wſzem pániom zá przykład był wźięty.
21:
Drugi.
Mężu



strona: 123

Xięgi trzećié.123
1:
M
Eżu móy/ o móy mężu/ śmierć nielutosćiwa
2:
Mnie ſmutną ztobą dźieli/ á pod źiemię wzywa
3:
Do niſkiéy Proſerpiny ćiemnégo pokoiá:
4:
Bog ćię żegnay: ia żywa/ y vmárła twoiá.
5:
Ná ſklęnicę.

6:
S
Lużyłám Woiewodom Krákowſkim przed láty/
7:
Zdobiąc kraſną vrodą ſwą ich ſtół bogáty.
8:
Teraz czás przynióſł/ żem ieſt Głoſkowſkiemu dáná:
9:
Niemogłám miéć lepſzégo po ſwym plecu páná.
10:
Do Iádámá Konárſkiéo biſk. Pozn.

11:
T
Obie/ zacny biſkupie/ tobie/ ieſli komu/
12:
Ten piękny kleynot ſłuży onych hábdánków domu.
13:
Bo ty ſłużąc oyczyznie przodków ſwych przykłády/
14:
Nie piersćień/ áleś wſzytki wylał ſwé pokłády
15:
Prze ſławę domu ſwégo/ prze pożytek rzeczy
16:
Poſpolitéy/ którą ty záwżdy maſz ná pieczy.
17:
Ciebie poſłem papieſkié páłace widáły/
18:
Ciebie rzéſza/ y vſzy Céſárſkié ſłucháły.
19:
Swiéżo y król Fráncuſki ſławny/ z któréy ſtrony
20:
Przywiódłeś nam Monárchę pod źimné Triony.
Q ijMiéy



strona: 124

Fráſzek124.
1:
Miéy tedy y dźiś dźiękę/ biſkupie cnotliwy/
2:
Ześ poſpolitéy rzeczy ſłużyć ták chętliwy.
3:
Lepiéy tym dom ſwóy zdobiſz/ niżby wśi ſkupował/
4:
Bo kto dobry nád złoto ſławy nie ſzácował?
5:
O Kozle.

6:
M
Iłoſnicy mądrosći ták nam powiedáią/
7:
Ze niemowné źwiérzętá rozumu niemáią.
8:
Lecz koźieł táką ſztukę niedawno wypráwił/
9:
Ze ná wſzyſtek świát znácznie rozum ſwóy obiáwił.
10:
Zyadł piſkorzá żywégo/ piſkórz niećiérpliwy
11:
Strawięnia nieczekáiąc/ przepadł przezeń żywy.
12:
Koźieł go w rzyć drugi raz: on drugi raz z rzyci/
13:
By z Labyrinthu Theſêus po świádoméy nići.
14:
Koźle prędko wżdy trawiſz: znowu znim do ſáku/
15:
Piſkórz téż dawnéy sćieſzki nieuchybił znáku.
16:
Myśli koźieł co czynić: brodá doktorowſka/
17:
Przypátrzże ſię/ ieſli téż y rádá żakowſka.
18:
Piſkorzá połknął/ á rzyć przyćiſnął do sćiány/
19:
Y ták gońcá poimał trzy kroć przeiechány.
20:
Nagro: Hánnie Spinkow: od męzá.
Jeſli



strona: 125

Xięgi trzećié.125.
1:
I
Eſli człowiek po śmierći ſłyſzy/ álbo czuie/
2:
Hánno/ o Hánno moiá/ twóy ćię mąż miánuie.
3:
Pókiś ná świećie byłá/ pokiś vżywáłá
4:
Wdźięcznych dárów niebieſkich/ mam zá to żeś znáłá
5:
Moię vprzéymosć/ y chęć ſczérą przećiw ſobie:
6:
Teraz/ kiedyś w tym źimnym położona grobie/
7:
Czym ćię inſzym mam vććtć/ ieno płáczem ſwoim?
8:
Którym ia wieczny winien wielkim cnotom twoim.
9:
Modlitwá o déſcz.

10:
W
Szego dobrégo dawcá/ y ſzáfárzu wieczny/
11:
Tobie źiemiá ſpalona przez ogień ſłoneczny
12:
Modli ſię ddżá/ y ſmętné żiołá pochyloné/
13:
Y nádźieiá oraczów/ zbożá vprágnioné.
14:
Sćiśni wilgotné chmury świętą ręką ſwoią/
15:
A ony ſuchą źiemię/ y drzewá nápoią
16:
Ogniem zyęté: o który z ſuchéy ſkáły zdroie
17:
Nieſłycháné pobudzaſz/ okaż dáry ſwoie.
18:
Ty nocną roſſę ſpuſczaſz: ty doſtátkiem hoynym
19:
Zywéy wody dodawaſz rzékom nieſpokoynym.
20:
Ty przepásći náſycaſz y łakomé morze:
21:
Ztąd gwiazdy żywnosć máią/ y ogniſté zorze.
Q iijKiedy



strona: 126

Fráſzek126.
1:
Kiedy ty chceſz/ wſzytek świát powodźią zátonie/
2:
A kiedy chceſz/ od ogniá iáko pióro wſpłonie.
3:
Do Mikołáiá F.

4:
M
Ało ná tym że moie fráſzki maſz piſáné/
5:
Lecz ie chceſz/ Mikołáiu/ miéć y drukowáné:
6:
Ku ćći/ czy háńbie moiey? cóż/ niewierzyſz temu/
7:
Ześ y ſam w nich bá ieſteś/ iuż wiérz ſłowu memu.
8:
A ták rozmyśl ſię ná to: trefnoli to będźie/
9:
Gdy we fráſzkách Káſztelan drukowány śiędźie.
10:
Iać wytrwam/ choć mię będą fráſzkopiſem wołáć/
11:
Bom niemógł áni boiom/ áni mężom zdołáć.
12:
Do Stároſty Muſzynſkiégo.

13:
O
Stároſtá ná Muſzynie
14:
Ty ſię znaſz dobrze ná winie/
15:
Znaſz/ y maſz: bo tylko zgury
16:
Spusćiwſzy wóz/ áliſz Vhry.
17:
Okaż ſwóy ſmák ſtárádawny/
18:
Stároſto Muſzyńſki ſławny/
A niech



strona: 127

Xięgi trzećié.127.
1:
A niech go ia téż ſkoſztuię:
2:
Boć y ia ſmák w beczce czuię.
3:
A nie żał mi żem póètą/
4:
Ieſt coś/ vmiéć álphę z bétą.
5:
Tym ludźiom/ ty Stániſłáwie/
6:
Chceſzli ſię záchowáć práwie/
7:
Nie ſzáfirem/ nie rubinem/
8:
Ale ié ćći dobrym winem.
9:
A ztąd to będźieſz miał w zyſku
10:
Ze coś dźiś obłoków bliſku/
11:
To ćię piiánémi rimy
12:
Aż do niebá wprowádźimy.
13:
Nagrobek Koniowi.

14:
T
Ym ćię mármórem vććił twóy pan żáłosćiwy/
15:
Pomniąc ná twoię dźiélnosć/ Glinko biáłogrzywy.
16:
A tyś był dobrze godźien/ niepodlegwſzy ſkáźie/
17:
Swiéćić ná wielkim niebie przy lotnym Pegáźie.
18:
Ach nieboże/ toś ty mógł z wiátry wzawód biegáć/
19:
A niemógłeś nieſczęſnéy śmierći ſię wybiegáć.
Czlo-



strona: 128.

Fráſzek128.
1:
Człowiek bozé igrzyſko.

2:
N
Ie rzekł iáko żyw żaden więtſzéy prawdy zwieká/
3:
Iáko kto názwał bozym igrzyſkiem człowieká.
4:
Bo co kiedy ták mądrze człowiek począł ſobie/
5:
Zeby ſię bóg nie muśiał iego smiać oſobie?
6:
On/ bogá niewidźiawſzy táką dumę w głowie
7:
Vprządł ſobie/ że bogu podobnym ſię zowie.
8:
On miłosćią ſámégo śiebie záślepiony/
9:
Rozumié że dla niego świát ieſt poſtawiony.
10:
On piérwéy był/ niżli był: on choćia nie będźie/
11:
Przedśię będźie: próżno to/ błaznów pełno wſzędźie.
12:
Do Mik: Wolſkiégo.

13:
O
Wa iedźieſz precz od nas/ Mieczniku drogi:
14:
Gdźieś to mnie téż miéć było życzliwſzé bogi/
15:
Zebych był towárzyſtwá twego mógł záżyć:
16:
Przy tobie y do Kolchów śmiałbym ſię ważyć
17:
Przez morſkié Symplegádi płynąć: gdźie śmiáły
18:
Iaſon ledwé mógł vwiésć ſwóy korab cáły.
19:
Przy tobie ia/ cnotliwy ſtároſto/ mogę
20:
Wſzytkę Lártiadego obiecháć drogę.
Thrá=



strona: 129

Xięgi trzećié.129.
1:
Thrácią/ Lotophagi/ y iednookié
2:
Cyklopy/ y możnégo dwory wyſokié
3:
Æolá/ Antiphatá/ y iędzę/ źioły
4:
Możną ludźi przetwárzáć/ to w pſy/ to w woły.
5:
Piekło/ Syrény/ Scyllę/ Chárybdę ſrogą/
6:
Y Czábány Słoneczné/ potráwę drogą.
7:
Nymphy morſkié/ Tyránny ſzéroko włádné:
8:
Wſzytko to rzeczy wytrwáć przy tobie ſnádné.
9:
Ale mnie (czego táić zgołá nie mogę)
10:
Niewiáſtá ſmutna trzyma: któréy gdy drogę
11:
Wſpomionę/ wnet twarz blednie/ oczy łzy leią/
12:
A mnie pátrząc y ſerce/ y członki mdleią:
13:
Ze iuż áni womácmie próć ſię brzytwámi/
14:
Ani pomyślę ſzáchów gráć z Sibyllámi.
15:
A ták iédź ſam w dobry czás/ mnie zoſtáwiwſzy:
16:
A potym świát wedle ſwéy myśli zwiedźiwſzy/
17:
Boday w ſławie/ y w dobrym zdrowiu do Polſki
18:
Prziiechał: dobrych oyców cnotliwy Wolſki.
19:
Gadká.

20:
I
Eſt źwiérzę o iednym oku/
21:
Któré záwżdy ſtoi w kroku.
RSlepym



strona: 130

Fráſzek130.
1:
Slepym bełtem w nie ſtrzéláią/
2:
A ná oko vgadzáią.
3:
Głos iego/ by piorunowy/
4:
A zalot niepráwie zdrowy.
5:
Nagrobek Gąſce.

6:
I
Vż nam/ Gąſká nieboże/ nie będźieſz błáznował/
7:
Iuż pod Operiaſzem nie będźieſz hárcował/
8:
Ani glótów z rękawá ſypał ná chłopiętá/
9:
Kiedy ćię więc opádną/ iákoby ſczęniętá.
10:
Iużeś lećiał zá morze/ Gąſko/ iużeś w dole/
11:
A czarnéy Perſephonie ſzpaczkuieſz przy ſtole.
12:
A dyſzyce ſię śmieią/ że ten/ co by grzeczy/
13:
Słowá wyrzéc nieumié nowy ćięń człowieczy.
14:
Więc my téż/ pámiętáiąc ná iego zábawki/
15:
Nowéy mu nie żáłuymy vſypáć rękawki.
16:
Nád nim/ miáſto proporcá/ ſuknią ſzáchowáną
17:
Záwieśmy/ á ná grobie gęś twárdo kowáną:
18:
A to żeby mógł każdy/ kto tędy pobieży/
19:
Domyślić ſię zárázem/ że tu gąſká leży.
20:
Temuz.
Ośm=



strona: 131

Xięgi trzećié.131.
1:
Ośmdźieśiąt lat (á to ieſt práwy wiek człowieczy)
2:
Czekáłá śmierć/ żeby był Gąſká mówił grzeczy.
3:
Nie mogłá ſię doczekáć/ błaznem go ták wźięłá/
4:
Y tąż drogą/ gdźie mądré záymuie/ poięłá.
5:
Gąſká/ błáznuy ty przedśię: imię twé nie zginie/
6:
Póki dźika/ y ſwoyſka gęś ná świećie ſłynie.
7:
O Mądrosci.

8:
N
Ie to mądrosć mądrym być/ álbo wielkosć świátá
9:
Rozumem chćiéc ogárnąć: krótkié ludzkié látá.
10:
Gonić w nich wielkié rzeczy/ á dáć gotowému
11:
Vpływáć/ podobno to bárzo ſzalonému.
12:
Do dziéwki.

13:
N
Ieućiekay przedemną dźiéwko vrodziwa/
14:
Ztwoią rumiáną twarzą moiá brodá śiwa
15:
Zgodź ſię známienićie: pátrz gdy wieniec wiją/
16:
Ze poſpolićie ſádzą przy różéy leliją.
17:
Nieućiekay przedemną/ dźiéwko vrodziwa/
18:
Serceć ieſcze nieſtáré/ choćia brodá śiwa.
19:
Choć v mnie brodá śiwa/ ieſczem niezgániony/
20:
Czoſnek ma głowę białą/ á ogon źielony.
R ijNie=



strona: 132

Fráſzek132.
1:
Nieućiekay/ ma rádá: wſzák wiéſz/ im kot ſtárſzy/
2:
Tym/ poſpolićie mówią/ ogon iego twárſzy.
3:
I dąb choć mieścy przeſchnie/ choć liſt ná nim płowy/
4:
Przedſię ſtoi potężnie/ bo ma korzeń zdrowy.
5:
Nágrobek dwiemá bráciéy.

6:
T
V Iádam/ y Mikolay/ dwá bráćia rodzeni
7:
Czérni/ wiednymże grobie leżą położeni.
8:
Ten ná woynie gárdło dáł/ ow zginął wpokoiu:
9:
Niémáſz przymiérza z śmierćią/ záwżdy my znią w=
:
(boiu.
10:
Ná ſłup kámięnny.

11:
I
Eſt coś ná świecie/ kto chce pilno weyźrzéć wrzeczy/
12:
Z czego ſię dowćip wyplésć niemoże człowieczy.
13:
Co rozumowi bárźiéy/ proſzę ćię/ przyſtało/
14:
Ieno żeby ſię złym źle/ dobrym dobrze działo?
15:
Wczym ták częſta omyłká/ że ten to ſąd Boży/
16:
Nieiednému ſumnienié/ y ſerce zátrwoży.
17:
Przedśię żijmy pobożnie gwóli ſáméy cnoćie/
18:
Któréy céná iednáż ieſt w ſczęśćiu/ y w kłopoćie.
Mar=



strona: 133

Xięgi trzećié.133.
1:
Marcinowa powiesc.

2:
B
A ieſcze raz/ Marćinie: więc powiem/ ták było:
3:
Kilká oſób ná iednę ſalę ſię złożyło.
4:
Káżdy z żoną. wieczerzą potym odpráwiwſzy/
5:
Szli ſpáć: ledwie ſię zkłádli/ kiedy co waśniwſzy/
6:
Ná drugié ták záwoła/ Pánowie/ czás wsiádáć/
7:
A ći téż (ále o tym nietrzebá powiádáć)
8:
Po máłéy chwili záſię tenże ſię ozowie/
9:
Co y piérwéy ſtraż trzymał: czás wśiádáć pánowie
10:
A pánowie do śiodel: viechawſzy milę/
11:
Poſłucháli onégo/ poſtóy koniom chwilę.
12:
A ieden zátym vſnął: on znowu/ Pánowie/
13:
Czás wśiádáć: wſzyſcy inſzy ſtali przedſię wſłowie/
14:
A tego żoná budźi: miły/ nieſłyſzyćie/
15:
Iuż tám drudzy wśiádáią/ wierę rychło ſpićie.
16:
A ten chrapi/ choć nieſpi: Miły bá ſłuchayćie/
17:
Iuż tám drudzy wśiádáią: Ey iużże wśiádayćie
18:
Aż was diabli pobiorą. Ali drudzy/ ſzkodá
19:
Odiéżdżáć towárzyſzá: wielka rzecz przygodá:
20:
Pomóżmy mu wzłym ráźie/ á záłóżmy ſwoie.
21:
Diabeł ćię niechay prośi/ niech iuż ćiągną moie.
R iijMiła/



strona: 134

Fráſzek134.
1:
Miła/ ty ſię nieprzećiw: pokarmiwſzy koni/
2:
A iutro ráno wſtawſzy/ będźiem tám gdzie oni.
3:
O flisie.

4:
Z
E Gdańſká Flis wędruiąc/ gdy ſobie nádchodźił/
5:
Stąpił we wśi do kárczmy/ áby ſię ochłodźił.
6:
Ale miáſto ochłody ieſcze ſię zápalił:
7:
Bo mu Kupido młodą goſpodynią zchwálił.
8:
Więc każe piwá nośić: á goſpodarz baczy/
9:
Ze mu do żony zwioſłem flis przymiérzáć raczy.
10:
Da pokoy: zá gośćiów groſz miło mu ſię nápić/
11:
Nie każe ſię do łożá goſpodyniéy kwápić.
12:
Flis ma ſwą rzecz ná pieczy/ á goſpodarz niemniéy.
13:
Słuchayćieſz/ kto tu ſztukę wypráwi foremniéy.
14:
Kiedy goſpodarz niemógł iuż prześiedźiéć fliſá/
15:
Nie tu/ pry/ łgáć: wzniówſzy gzłá/ nákrył dłonią ćiſá.
16:
Vſnął/ sćiány ſię wſpárwſzy: flis ku pániéy godźi/
17:
Onéy téż nie od tego: ręká tylko ſzkodźi.
18:
Namnieyſza to (rzecze flis) tákże miedzy ſpáry/
19:
Wgroſz vgodźił/ dobywſzy krzoſki z ſzáráwáry.
20:
Koniec frászek
I
aná Kochánowſkiégo
Zá przy=



strona: 135

Xięgi trzećie.
1:
Z
A przywileiem Jeo Królewſkiey M.
2:
nikomu zgóła nie ieſt wolno fráſzek
3:
tych/ JANA KOchánowskiégo/ nápo=
4:
cym drukowáć: áni gdzie indźiey drukowá=
5:
nych w páńſtwách Jeo Królewſkiey Mćzi
6:
do korony należących przedáwáć. Ktoby i=
7:
náczéy vczynił/ wſzytki xięgi tráći/ y
8:
winę do ſkárbu Jeo Królewſkiéy Mćzi
9:
w przywileiu miáno=
10:
wána przebada.
11:
grafika
12:
☞ Błędy ták popráwuy.
13:
F
Olio 57. verſu 2. wody/ nie lody.
14:
Folio 96. ver: penultimo/ Wśiądź/ nie Siądź.
15:
Folio 100. verſu 15. mię/ nie mé.